Ακολουθιακά κυκλώματα: Μανδαλωτές και...
TRANSCRIPT
Διάλεξη
6
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Δομή
της
διάλεξηςΔομή
της
διάλεξης
Εισαγωγή στην ακολουθιακή λογικήΟ μανδαλωτήςSR LatchJK Flip-FlopD Flip-FlopTiming DefinitionsLatch vs Flip-FlopΑσκήσεις
2
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Εισαγωγή
στην
ακολουθιακή
λογικήΕισαγωγή
στην
ακολουθιακή
λογική
3
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Εισαγωγή
στην
ακολουθιακή
λογικήΕισαγωγή
στην
ακολουθιακή
λογική
Είδη λογικών κυκλωμάτωνΣυνδυαστικάΗ έξοδός τους καθορίζεται μόνο από την παρούσα τιμή της εισόδου. Δενέχουν μνήμη
ΑκολουθιακάΗ έξοδός τους καθορίζεται όχι μόνο από την παρούσα τιμή της εισόδουαλλά και από προηγούμενες τιμές της. Τα κυκλώματα αυτά έχουν μνήμη. Απαιτούν ρολόι για τη λειτουργία τους
4
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Εισαγωγή
στην
ακολουθιακή
λογικήΕισαγωγή
στην
ακολουθιακή
λογική
Μοντέλο ακολουθιακού κυκλώματος (κατάσταση=μνήμη)
5
ΣυνδυαστικήΛογική
Ρολόι
Έξοδοι
Καταχωρητές
κατάστασ
ηςΕπόμενηκατάσταση
Τρέχουσακατάσταση
Είσοδοι
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Εισαγωγή
στην
ακολουθιακή
λογικήΕισαγωγή
στην
ακολουθιακή
λογική
Μηχανισμοί μνήμης (αποθήκευσης)Στατική αποθήκευσηΗ κατάσταση διατηρείται όσο υπάρχει τροφοδοσίαΈχουν θετική ανάδραση (αναγέννηση) με εσωτερική σύνδεση της εξόδουμε την είσοδο
Δυναμική αποθήκευσηΗ κατάσταση αποθηκεύεται σε παρασιτικούς πυκνωτέςΗ κατάσταση διατηρείται για μικρή χρονική διάρκεια (milliseconds)Απαιτείται περιοδική ανανέωσηΣυνήθως απλούστερη μεγαλύτερη ταχύτητα και μικρότερηκατανάλωση
6
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Ο μανδαλωτήςΟ μανδαλωτής
7
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Ο ΜανδαλωτήςΟ Μανδαλωτής
Το βασικό στοιχείο στατικής μνήμης (latch από εδώ και μπρος)Τρία πιθανά σημεία λειτουργίαςΜόνο τα δύο είναι σταθερά σημεία λειτουργίαςΕίναι δισταθές κύκλωμαΑποθηκεύει ένα δυαδικό ψηφίο
8
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Ο ΜανδαλωτήςΟ Μανδαλωτής
9
Για να είναι μόνο τα A, C
σταθερά
σημεία
λειτουργίας
πρέπει
το
κέρδος
στη
μεταβατική
περιοχή
να
είναι
μεγαλύτερο
από
1. Το
B
είναι
ένα
ασταθές
σημείο
λειτουργίας
Με
την
παραπάνω
συνθήκη, αν
το
κύκλωμα
βρεθεί
στο
σημείο
B, ο
παραμικρός
θόρυβος, ανάλογα
με
το
πρόσημό
του, ενισχύεται
και
αναγεννιέται
γύρω
από
τον
βρόχο
του
κυκλώματος
αναγκάζοντας
το
σημείο
λειτουργίας
να
ολισθήσει
στο
A ή
C
Vi2 Vo2Vo1Vi1
cascaded inverters
A
Vi1 = Vo2
Vi2
= V
o1
C
B
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR LatchSR Latch
10
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch με
NOR
πύλεςSR Latch με
NOR
πύλες
Η χρήση NOR δύο εισόδων παρέχει τον τρόπο σκανδαλισμού του latchΓια S=R=1 , οι έξοδοι δεν είναι συμπληρωματικές για αυτό καιδεν χρησιμοποιείται αυτός ο συνδυασμός των S, RActive High είσοδοι (δηλαδή χρειάζεται λογικό high στην αντίστοιχη είσοδοS,R για να γίνει η επιθυμητή ενέργεια Set, Reset)
11
0Q Q= =
R S Qn+1 ! Qn+1
0 0 Qn !Qn Memory
0 1 1 0 Set
1 0 0 1 Reset
1 1 0 0 Not allowed
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch με
NAND
πύλεςSR Latch με
NAND
πύλες
Για S=R=0 , οι έξοδοι δεν είναι συμπληρωματικέςγια αυτό και δεν χρησιμοποιείται αυτός ο συνδυασμός των S,RActive Low είσοδοι (στο σύμβολο υποδεικνύεται από τα κυκλάκιαμπροστά από τις εισόδους S, R)
12
1Q Q= =
S R Qn+1 ! Qn+1
1 1 Qn !Qn Memory
0 1 1 0 Set
1 0 0 1 Reset
0 0 1 1 Not allowed
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch –
Παράδειγμα
λειτουργίαςSR Latch –
Παράδειγμα
λειτουργίας
13
Reset Hold Set SetReset Race
R
S
Q
\Q
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch –
Θεωρητική
συμπεριφοράSR Latch –
Θεωρητική
συμπεριφορά
14
Πλήρες διάγραμμακαταστάσεων
Περιλαμβάνει και τις 4 πιθανέςκαταστάσεις (συνδυασμούςτων εξόδων)Δείχνει σε ποια νέα κατάστασηπηγαίνουμε όταν έρθει έναςαπό τους 4 συνδυασμούςεισόδων, από οποιαδήποτεαρχική κατάσταση
Να γιατί η είσοδος SR=11 είναιμη επιτρεπτή στο SR flip-flop μεNOR πύλες
Q Q'
0 1Q Q'
1 0
Q Q'
0 0
Q Q'
1 1
SR=00SR=11SR=00
SR=10
SR=01SR=00SR=10
SR=00SR=01
SR=11 SR=11
SR=10SR=01
SR=01 SR=10
SR=11
Πιθανές
ταλαντώσεις
μεταξύ των
καταστάσεων
00 και
11
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch –
Παρατηρούμενη
συμπεριφοράSR Latch –
Παρατηρούμενη
συμπεριφορά
15
Η κατάσταση QQ'=11 πολύ δύσκολα παρατηρείταιΈνα από τα R, S συνήθως αλλάζει πρώτοΆρα είναι ασαφές αν θα επιστρέψει στην κατάσταση 01 ή 10Μη ντετερμινιστική μετάβαση
SR=00SR=00
Q Q'
0 1Q Q'
1 0
Q Q'
0 0
SR=10
SR=01SR=00SR=10
SR=00SR=01
SR=11 SR=11
SR=01 SR=10
SR=11
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch –
Υλοποιήσεις
(1) SR Latch –
Υλοποιήσεις
(1)
16
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch –
Υλοποιήσεις
(2) SR Latch –
Υλοποιήσεις
(2)
17
Σε
αυτή
την
υλοποίηση
αν
είναι R=S=1, και
τα
δύο
τρανζίστορ
R, S
θα
άγουν
ρεύμα
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch –
Υλοποιήσεις
(3) SR Latch –
Υλοποιήσεις
(3)
18
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch –
Υλοποιήσεις
(4) SR Latch –
Υλοποιήσεις
(4)
19
CMOS υλοποίηση
ενός
clocked SR flip-flop Το
clock signal δηλώνεται
ως
φ
Το
σχετικό
τμήμα
του
κυκλώματος
για
τον
καθορισμό
των
ελάχιστων
W/L
λόγων
των
Q5, Q6
ώστε
να
εξασφαλίζεται
η
δυνατότητα
μεταγωγής
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
SR Latch –
Υλοποιήσεις
(5) SR Latch –
Υλοποιήσεις
(5)
20
Μια
απλούστερη
CMOS υλοποίηση
του
clocked SR flip-flop. Αυτό
το
κύκλωμα
είναι
δημοφιλές
ως
το
βασικό
κελί
στη
σχεδίαση
στατικών
random-access memory (SRAM) chips
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
JK Flip-FlopJK Flip-Flop
21
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
JK
Latch
–
ΠεριγραφήJK
Latch
–
Περιγραφή
J = clocked-set είσοδος, K=clocked-reset είσοδοςActive High λογικήΧρήση ρολογιού, οι αλλαγές περνούν μόνο για Clock=highΓια Clock=low η έξοδος διατηρείται (είναι αποθηκευμένη)Λύνει το πρόβλημα της απροσδιοριστίας στην έξοδο πουπαρατηρείται στο SR latch για S=R=0 (NAND υλοποίηση)Για J=K=1 προκαλείται ταλάντωση στην τιμή της εξόδουΜε τη χρήση της ανάδρασης και ανάλογα με τηνκατάσταση του latch (την έξοδό του) ενεργοποιείται, λόγωτης NAND στην είσοδο, μόνο μία από τις δύο εισόδουςκάθε φοράΓια J, K βραχυκυκλωμένα μετατρέπεται σε T Flip-Flop (Toggle)
22
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
JK
Flip-Flop –
Επιθυμητή
λειτουργίαJK
Flip-Flop –
Επιθυμητή
λειτουργία
Στο JK latch όσο χρόνο το clock είναι high, αν οι είσοδοι αλλάζουν, θααλλάζει και η έξοδος σύμφωνα με τον πίνακα αληθείας του latchΌχι επιθυμητή λειτουργία!Σε ένα flip-flop θέλουμε η έξοδος ιδανικά να αλλάζει μόνο μετά από μίαπαρυφή του ρολογιού, την κατερχόμενη ή την ανερχόμενηΤο θέλουμε να είναι edge-triggered στοιχείοΓι’ αυτό εισαγάγουμε την αρχιτεκτονική Master-Slave
Παρατήρηση: Στη βιβλιογραφία μερικοί συγγραφείς ένα τέτοιο edge-triggered στοιχείο το ονομάζουν register (καταχωρητή)
23
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Master-Slave JK
Flip-Flop
–
ΛειτουργίαMaster-Slave JK
Flip-Flop
–
Λειτουργία
Το master ενεργοποιείται με το ρολόι, ενώ το slave με το συμπλήρωμα του ρολογιούΜπορεί να έχει περισσότερες από μία εισόδους (εδώ φαίνονται τρεις)Στο σύμβολο φαίνονται και δύο ασύγχρονες είσοδοι (δεν εξαρτώνται από το ρολόι) πουχρησιμοποιούνται για το ασύγχρονο preset (SD) και reset (RD) του flip-flop. Είναι active low, δηλαδή αν γίνει low η εκάστοτε ασύγχρονη είσοδος επιτελείται η λειτουργία που υπονοεί το όνομάτης
24
Λειτουργία:Clock high: το master latch είναι σεtransparent mode (οι είσοδοί τουεπηρεάζουν την έξοδό του) ενώ το slaveσε hold mode (το συμπλήρωμα τουρολογιού είναι low οπότε δεν αλλάζει ηκατάστασή τουClock low: το master latch είναι σε holdmode ενώ το slave σε transparent mode
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Master-Slave JK
Flip-Flop
–
ΛειτουργίαMaster-Slave JK
Flip-Flop
–
Λειτουργία
Με την αρχιτεκτονική Master-Slave επιτυγχάνουμε την επιθυμητήσυμπεριφορά:
Όταν το ρολόι είναι high, το slave latch είναι “παγωμένο” οπότε δεν παρατηρείταιαλλαγή στις εξόδους παρόλο που οι είσοδοι μπορεί να αλλάζουν (και να επηρεάζουντις εξόδους του master latch)Όταν το ρολόι είναι low, το master latch είναι “παγωμένο” οπότε οι είσοδοι J, K δενέχουν καμία επίδραση και η έξοδος μένει πάλι σταθερή (το slave latch δυνητικάμπορεί να αλλάζει αλλά τροφοδοτείται με τις “παγωμένες” εξόδους του master latch, οπότε τελικά δεν παρατηρείται καμία αλλαγή)Η έξοδος αλλάζει μόνο κατά τη μετάβαση high to low του ρολογιούΆρα με την αρχιτεκτονική Master-Slave μετατρέψαμε δύο level-sensitive latches σεένα flip-flop με συμπεριφορά edge-triggered
25
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Ones catching πρόβλημαOnes catching πρόβλημα
Έστω ότι το slave είναι σε κατάσταση reset, και το clock είναι highΛόγω της ανάδρασης και της NAND εισόδου, η J είσοδος ενεργοποιείται και η K απενεργοποιείταιΟποιοδήποτε spike ή glitch (που μπορεί να προέρχεται από το κύκλωμα που οδηγεί τιςεισόδους J, K) στην J είσοδο θα αναγκάσει το master latch να είναι σε κατάσταση setΠλέον είναι αδύνατο να έρθει σε κατάσταση reset το latch αυτό, διότι η K είσοδος είναιαπενεργοποιημένηΗ J είσοδος “έπιασε” ένα 1 που ακολούθως θα μεταφερθεί στο slave όταν το clockπέφτειΗ ανάδραση και οι NAND εισόδου που λύνουν το πρόβλημα της απροσδιοριστίας τουSR latch, δημιουργούν το πρόβλημα ones catching στο master slave JK FFΛύσεις:
Το ρολόι μένει στο high όσο λιγότερο γίνεται… (μη εφαρμόσιμη λύση)Χρήση (αμιγώς) JK edge-triggered FF
26
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
JK
Edge-Triggered Flip-FlopJK
Edge-Triggered Flip-Flop
Όταν το ρολόι είναι high, οι J, K είσοδοι δεν φτάνουν στο S, R latch γιατί εμποδίζονται από τοδεύτερο επίπεδο πυλών NANDΌταν το ρολόι είναι low, οι J, K είσοδοι ήδη εμποδίζονται από το πρώτο επίπεδο πυλών NANDΆρα η έξοδος πλέον δεν είναι level sensitive
27
Η έξοδος του FF μεταβάλλεται καθώς το ρολόι έρχεταισε low κατάσταση, και η κατάσταση εξόδου οφείλεταιστην κατάσταση των J, K εισόδων λίγο πριν (χρόνοςsetup) έρθει η κατερχόμενη παρυφή του ρολογιούΣτην κατερχόμενη παρυφή του ρολογιού θα εμφανιστείένας στενός αρνητικός παλμός είτε στην S είτε στηνR είσοδο, ανάλογα με τις τιμές των J, KΤο κύκλωμα “συγχωρεί” οποιαδήποτε spikes στιςεισόδους J, K πριν από το χρόνο setupΑναλυτικά οι χρονισμοί σε επόμενη διαφάνειαΤο σύμβολο > στο ρολόι υποδηλώνει edge-triggered λειτουργία, και το κυκλάκι ευαισθησία στο negative edge
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
D Flip-FlopD Flip-Flop
28
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
D Flip-FlopD Flip-Flop
Ευρεία χρήση σε ψηφιακά κυκλώματα καισυστήματα – υλοποίηση καταχωρητώνΟ αντιστροφέας στην είσοδο D εξασφαλίζειότι οι S, R είσοδοι προς το latch θα είναιπάντα συμπληρωματικέςΗ Q έξοδος απλώς ακολουθεί την D είσοδο(προσωρινή αποθήκευση δεδομένων)Η συγκεκριμένη υλοποίηση είναι positive edge-triggeredΥπάρχει και level sensitive (transparent) –δηλαδή latchΆσκηση: κάνετε τις απαραίτητεςτροποποιήσεις στο JK latch ώστε να τομετατρέψετε σε ένα transparent D latch
29
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
D Flip-FlopD Flip-Flop
Positive edge-triggered D Flip-Flop κατάλληλο για τεχνολογία TTL (χρήσηNAND πυλών)Άσκηση: Επιβεβαιώστε τη λειτουργία του
30
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
D latch –
ΛειτουργίαD latch –
Λειτουργία
Για ρολόι C=1Η πύλη μετάδοσης 1 είναι on και η 2 είναι offΣπάει η ανάδρασηΗ κατάσταση της εισόδου D μεταφέρεται μέσωτου ζεύγους αντιστροφέων στις εξόδους. Η Q ακολουθεί τη D (transparent)
Για ρολόι C=0Η πύλη μετάδοσης 1 είναι off και η 2 είναι onΚλείνει ο βρόχος ανάδρασηςΗ είσοδος D απενεργοποιείταιΗ κατάσταση του ζεύγους αντιστροφέωνμανδαλώνεται, “παγώνει”, διαμέσου της πύληςμετάδοσης 2
Λόγω της πύλης μεταφοράς είναι κατάλληλογια CMOS τεχνολογία
31
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Master-Slave D Flip-FlopMaster-Slave D Flip-Flop
Μετατρέπεται σε edge-triggered λόγω master-slaveΓια ρολόι C=1
TG 1,4 είναι on και 2,3 είναι off (ισοδύναμο a)Το δεύτερο ζεύγος αντιστροφέων είναι μανδαλωτής καισυγκρατεί την πληροφορία που τοποθετήθηκε προηγούμενα
Για ρολόι C=0TG 1,4 είναι off και 2,3 είναι on (ισοδύναμο b)Η είσοδος D απενεργοποιείταιΗ πύλη μετάδοσης 2 μανδαλώνει την πληροφορία που υπήρχεστην είσοδο D ακριβώς πριν την αλλαγή κατάστασης τουρολογιούΚατά τη διάρκεια της μετάβασης του ρολογιού η κατάσταση τηςD διατηρείται προσωρινά στις κομβικές χωρητικότητες πουαφορούν τους δύο πρώτους αντιστροφείςΗ πύλη μετάδοσης 3 μεταδίδει τα αποθηκευμένα δεδομένα στιςεξόδους (ενημέρωση της εξόδου)Η Q έχει πλέον δεδομένα που ήταν αρχικά στην είσοδο D γιαC=1
32
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Master-Slave D Flip-FlopMaster-Slave D Flip-Flop
CMOS υλοποίηση του Master-Slave D Flip-Flop που περιλαμβάνει καιασύγχρονες εισόδους θέσης και επαναφοράς (υπερισχύουν του ρολογιού)
33
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Timing DefinitionsTiming Definitions
34
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Timing DefinitionsTiming Definitions
35
tCLK
tD
tC-Q
tholdtsu
tQ OUTPUT
STABLE
DATASTABLE
D
Clk
Q
Χρόνοι σχετικοί με edge-triggered στοιχείαtsetup: χρόνος για τον οποίο η είσοδος πρέπει να έχει σταθεροποιηθεί (να είναιέγκυρη) πριν από την παρυφή του ρολογιού
thold: χρόνος για τον οποίο η είσοδος πρέπει παραμείνει σταθερή – έγκυρη μετάτην παρυφή του ρολογιού
tC-Q: worst case καθυστέρηση μετάδοσης (με αναφορά στην παρυφή τουρολογιού) – απαραίτητος χρόνος για να αντιγραφεί η είσοδος D στην έξοδο Q
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Latch vs
Flip-FlopLatch vs
Flip-Flop
36
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Latches
vs
Flip-FlopsLatches
vs
Flip-Flops
37
Μανδαλωτές (Latches)level sensitive κυκλώματα τα οποία οδηγούν τις εισόδους στηνέξοδο όταν το ρολόι είναι high (ή low) - transparent modeΗ είσοδος που δειγματοληπτείται στην κατερχόμενη (ανερχόμενη) παρυφή του ρολογιού διατηρείται σταθερή όσο το ρολόι είναι low (ή high) - hold mode
Flip-Flops (edge-triggered)edge sensitive κυκλώματα που δειγματοληπτούν τις εισόδους σεμια μετάβαση του ρολογιού
positive edge-triggered: 0 → 1negative edge-triggered: 1 → 0
Υλοποιούνται χρησιμοποιώντας latches (π.χ., master-slave flip-flops)
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Latches
vs
Flip-FlopsLatches
vs
Flip-Flops
38
ΟρισμοίΣτη βιβλιογραφία υπάρχει σύγχυση με τους ορισμούς τωνστοιχείων latch, flip-flop και registerΣε αυτή τη διάλεξηΈνας latch είναι level sensitiveΈνας register (καταχωρητής) είναι edge-triggeredΓια το flip-flop διευκρινίζεται αν είναι edge-triggered ή όχι
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Latches
vs
Flip-FlopsLatches
vs
Flip-Flops
39
Latchαποθηκεύει
την
είσοδο
όταν
το
ρολόι
είναι
low
D
Clk
Q D
Clk
Q
Register (positive edge-triggered)αποθηκεύει
την
είσοδο
στην
ανερχόμενη
παρυφή
του ρολογιού
Clk Clk
D D
Q Q
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Latches
vs
Flip-Flops –
ΠαράδειγμαLatches
vs
Flip-Flops –
Παράδειγμα
40
positive
edge-triggered
flip-flop
transparent
(level-sensitive)
latch
D
Clk
Qedge
Qlatch
Η
συμπεριφορά
διαφέρει
όπου
η
είσοδος
αλλάζει
ενώ
το
ρολόι
είναι
high
D
Clk
Q
D
Clk
Q
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Latches
vs
Flip-FlopsLatches
vs
Flip-Flops
41
Τύπος Πότε
δειγματοληπτείται
η
είσοδοςΠότε
η
έξοδος
είναι
έγκυρη
Unclocked
latch Πάντα Μετά
από
propagation delay
από
την
αλλαγή
της
εισόδου
Level-sensitive
latch Clock high (Tsu
/Th
γύρω
από
την
κατερχόμενη
παρυφή
του
ρολογιού)Μετά
από
propagation delay
από
την
αλλαγή
της
εισόδου
ή
παρυφή
ρολογιού
(όποιο
έρθει
αργότερα)
Master-slave
flip-flop Clock high (Tsu
/Th
γύρω
από
την
κατερχόμενη
παρυφή
του
ρολογιού)Μετά
από
propagation delay
από
την
κατερχόμενη
παρυφή
του
ρολογιού
Negative
edge-triggered
flip-flop
High-to-low
μετάβαση
του
ρολογιού
(Tsu
/Th
γύρω
από
την
κατερχόμενη
παρυφή
του
ρολογιού)
Μετά
από
propagation delay
από
την
κατερχόμενη
παρυφή
του
ρολογιού
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
ΑσκήσειςΑσκήσεις
42
Ακολουθιακά
κυκλώματα: Μανδαλωτές
και
Flip-Flop
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
1 –
Εκφώνηση
(προς
λύση)Άσκηση
1 –
Εκφώνηση
(προς
λύση)
43
Δύο αντιστροφείς CMOS που λειτουργούν με τροφοδοτικό5V έχουν VIH και VIL 2.42 και 2.0 V αντίστοιχα και εξόδους0.4 και 4.6 V αντίστοιχα. Οι αντιστροφείς είναισυνδεδεμένοι σε συνδεσμολογία μανδαλωτή. Προσεγγίζοντας την χαρακτηριστική μεταφοράς κάθε πύληςμε μία ευθεία γραμμή μεταξύ των σημείων κατωφλίου, σχεδιάστε τη χαρακτηριστική μεταφοράς ανοιχτού βρόχουτου μανδαλωτή. Ποιες είναι οι συντεταγμένες του σημείουΒ; Ποιο είναι το κέρδος βρόχου στο Β;
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
2 –
ΕκφώνησηΆσκηση
2 –
Εκφώνηση
44
Για το παρακάτω κύκλωμα του SR flip-flop η VDD=5V, VT=1V και K1=K2=K3=K4=K. Βρείτε τις τιμές των K5=K6έτσι ώστε το flip-flop να αλλάζει κατάσταση ότανεφαρμοστεί σήμα θέσης ή επαναφοράς ίσο με VDD/2.
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
2 – ΛύσηΆσκηση
2 – Λύση
45
Επειδή Κ1=Κ3=Κ2=Κ4 οι δύο αντιστροφείς του latch έχουν τάση κατωφλίουVDD/2=2.5V. Ας υποθέσουμε ότι η έξοδος Q είναι high (VDD) και συνεπώς η άλληέξοδος θα είναι low. Το Q3 είναι σε αγωγή με τάση VGS=-5V. Το Q5 πρέπει ναρυθμίσει την τάση στην έξοδο Q στα 2.5V ώστε το latch να αλλάξει κατάσταση.Θεωρούμε το Q3 και το Q2 στην ωμική περιοχή, το Q1, Q4 και Q6 στην αποκοπή και τοQ5 στην περιοχή κορεσμού:
( ) ( )( )( ) ( )( )
5 32 2
5 5 3 3 3 3
2 25 3
5 3
2
2.5 1 2 5 1 2.5 2.5
6.11
DS DS
GS T GS T DS DS
I I
K V V K V V V V
K K
K K
= ⇒
− = − − ⇒
− = − − ⇒
=
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
3 –
Εκφώνηση
και
ΛύσηΆσκηση
3 –
Εκφώνηση
και
Λύση
46
A:Οι κυματομορφές Clk, J, K που φαίνονται στο σχήμα εφαρμόζονται στο JK master-slave flip-flop της διαφάνειας 24. Με το FF αρχικά σε επαναφορά (Reset), σχεδιάστετην κυματομορφή που προκύπτει στην έξοδο Q των master και slave latches.Q: To master latch έχει την δυνατότητα να αλλάξει την κατάστασή του όσο το Clkείναι high. Έτσι, το master latch θα αλλάξει κατάσταση, αν κατά την διάρκεια τουClk=high υπάρξει είσοδος στα J και Κ τέτοια ώστε αυτό να αποκτήσει διαφορετικήκατάσταση από το slave. Η αλλαγή στο master latch θα συμβεί όσο το Clk=high. Ηκατάσταση του master latch θα περάσει στο slave στην πίπτουσα παρυφή του Clk. Οικυματομορφές του master και του slave latch δίδονται παρακάτω:
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
4 – ΕκφώνησηΆσκηση
4 – Εκφώνηση
47
Επαναλάβατε την προηγούμενη άσκηση για το JK edge-triggered flip-flop του παρακάτω σχήματος. Υποθέστε ότιτο flip-flop είναι αρχικά σε τοποθέτηση (Set).
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
4 – ΛύσηΆσκηση
4 – Λύση
48
Το συγκεκριμένο JK edge-triggered flip-flop δειγματοληπτεί την κατάστασητων J και K στην πίπτουσα παρυφή του Clk. Οι κυματομορφή της εξόδουδείχνεται παρακάτω:
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
5 – ΕκφώνησηΆσκηση
5 – Εκφώνηση
Για το D flip-flop της διαφάνειας 30 αριθμείστε τις πύλες 1 έως 6.(α) Με Clk=D=Low και S=R=High, προσδιορίστε τηνκατάσταση εξόδου της κάθε πύλης. Υποθέστε ότι αρχικά τοflip-flop είναι σε τοποθέτηση.(β) Επαναλάβετε το (α) για CLK=High.
49
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
5 – ΛύσηΆσκηση
5 – Λύση
50
(α) Εφόσον το Clk=D=Low οι πύλες G2, G3 και G4 θα έχουν έξοδο ‘1’ . Ηπύλη G1 έχει και τις τρεις εισόδους της σε ‘1’ και συνεπώς θα έχει έξοδο ‘0’. To latch εξόδου έχει τις εισόδους του στο ‘1’ και συνεπώς δεν αλλάζεικατάσταση, δηλαδή G5=’1’ και G6=’0’.
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Άσκηση
5 – ΛύσηΆσκηση
5 – Λύση
51
(β) Εφόσον D=’0’ η έξοδος της G4=’1’. Eφ’ όσον το flip-flop είναι σετοποθέτηση, οι είσοδοι της G6 είναι όλες ‘1’ και συνεπώς η έξοδος της G3=’1’. Για να συμβαίνει αυτό θα πρέπει η έξοδος της G2 να είναι ‘0’ και τότε η έξοδοςτης G1 θα είναι ‘1’ και της G5 θα είναι και αυτή ‘1’.
Ψηφιακά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα και Συστήματα 2008 – Καθηγητής Κωνσταντίνος Ευσταθίου
Η
διάλεξη
έγινε
στο
πλαίσιο
του
προγράμματος
EΠΕΑΕΚ
II
από
το
μεταπτυχιακό
φοιτητή
Παπαμιχαήλ
Μιχαήλ
για
το
μάθημα
Ψηφιακά
Ολοκληρωμένα
Κυκλώματα
και
Συστήματα
Καθηγητής
Κωνσταντίνος
Ευσταθίου
©2008
Η
διάλεξη
έγινε
στο
πλαίσιο
του
προγράμματος
EΠΕΑΕΚ
II
από
το
μεταπτυχιακό
φοιτητή
Παπαμιχαήλ
Μιχαήλ
για
το
μάθημα
Ψηφιακά
Ολοκληρωμένα
Κυκλώματα
και
Συστήματα
Καθηγητής
Κωνσταντίνος
Ευσταθίου
©2008
52
Πανεπιστήμιο
Πατρών, Πολυτεχνική
Σχολή
Τμήμα
Ηλεκτρολόγων
Μηχανικών
& Τεχνολογίας
Υπολογιστών
Τομέας
Ηλεκτρονικής
& Υπολογιστών, Εργαστήριο
Ηλεκτρονικών
Εφαρμογών