ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ዐውል 2.00 ነቅፈዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018

እትለ ትፈናተ ድዋራት አቅሊም ዐንሰበ ለሸቁ ሙደራእ መዳርስ አወላይት ወምግባይ ደረጀት፡ ዲብ አግቡይ እዳረት አርዛቅ ለጸንሐት እግሎም መቅደረት ለወቅል ተእሂል ተሀየበ።

እሊ ምን ዮም 19 አስክ 23 ፌብራይር ለትሀየበ ተእሂል፡ ዶር ሙደርስ እብ ዓመት፡ ሙደረእ ህዬ እብ ፍንቲት ዲብ ወጅሆት ወመሰል ሰኔት፡ አዳለዮት ስታት ወአህምየቱ፡ ተአሲር እዳረት ራትዐት ዲብ አድምዖት ወፍገሪት ዲበ ልብል አርእስ ወብዕድ ምህም ጋራት ለረከዘ ዐለ።

ወኪል ፈርዕ ውዛረት ተዐሊም አቅሊም ዐንሰበ እስታዝ መሐመድ- ዑመር ዐብደለ ዲብ

አስምዐየ ከሊመት፡ ለበርናምጅ፡ እግል ሙደራእ ለለአትፋቅድ ወለአትሐሶሴ እተክምሰልሁመ ዲብ አምዕላይት ልእከት ወራቶም እት ሰርገሎት ለሰዴ ክም ቱ እንዴ ሐበረ፡ ዲብ ፍዓልየቱ ለትዓወነው መዓወነት ከም ትገብእ እግሎም አከደ።

ለደርሰው እግል ኤሪነ እተ ሀበወ ሐብሬ፡ ለተእሂል ለደንሐ እግሎም ተጃርብ ለረሽድ ክምቱ እንዴ ሐበረው፡ እብ ደረጃቱ እግል ለአተላሌ ትፋነው።

ምን ፈርዕ ጠወሮት መቅደረት አዳም ውዛረት ተዐሊም መምህር የማኔ ኪዳኔ ህዬ፡ ፍገሪቱ እንዴ ትቀየመት እግል ለአተላሌ ለሀለ መትዳላይ አከደ።

ዐንሰበ፡ እግል ሙደርሲን ተእሂል ልትሀየብ

እት መዋሰላት ግምጪት ለዐለት 65 ኪሎሚተር ገበይ ደቀምሐሬ ጸሮነ እብ ሸሪከት

ገበይ ደቀምሐሬ ጸሮነ ትሰኔ ህሌትአስቤኮ ትሰኔ ህሌት።

እሊ እግል ምዴርያት ደቀምሐሬ ማይዐይኒ ወጸሮነ ለተሓብር

ዲብ አምዕላይ መናበረት ስካንለ ምዴርያት አሀምየት ዐባይ ለቡ አግደ ከጥ፡ እብ ሰዳይት ማሽኔሪ

ፈዬሕ ወጨበል ሕሩይ ልትነጸፍ እቱ ክምሰል ህለ፡ ዲብለ ሽቅል ለትፈረረ መሀንድስ ወልደገርጊስ ከሕሳይ አፍሀመ።

አስክ እለ 40 ኪሎሜተር ናይለ ሽቅል እንዴ ተ’መ ሽብህ መዲነት ማይዐይኒ ኣቲ ክምሰል ህለ ለሐበረ መሀንድስ ወልደገርጊስ፡ ጸሮነ እግል ልእቴ ታርፍ ለህለ 25 ኪሎሜተር ህዬ ዲብለ ሐጭረ ወቅት እግል ልትመም ሽቅል ትሩድ ገብእ ክምሰል ህለ ሸርሐ።

መጥ-መጦርለ ገብእ ለህለ

ወቀይ ሸዐብ እዳራት ደዋዬሕ ዐዲ-ነብሪ፡ ቀርጸቀምጤ ወገኒሰበ ምዴርየት ማይዐይኒ እግል ደማን ናይለ ሰኔ ለህለ ከጥ ዲብ መጀራብብ እት ሕፍዘት ማይ ወጨበል ፍሩራም ክምሰል ህለው ተአመረ።

ስካን ምዴርየት ማይዐይኒ ዲብለ ሽቅል ፍሩራም ለህለው አንፋር ሸሪከት ብነእ አስቤኮ እግል አትናያት ናይ ሕድርኖት በርናምጅ ክምሰል ነዘመው ወኪል ኤሪነ ምነ አካን ሐበረ።

መሕበር ወጠን ሕጁባም ኤረትርየ፡ መናበረት አንፋሩ እግል ትስኔ እግል ልግበእ እብ ክሱስለ ወጅቡ ወራታት እግል ልህደግ፡ እት ዮም 18 ፌብራየር እት ሰንዐፌ ህድግ ወደ።

እተ አንፋር መሕበር፡ መስኡሊን እዳራት ደዋይሕ ወለ ከስሶም አጅህዘት ሕኩመት ለሐድረው እቱ እጅትማዕ፡ ርኢስ መሕበር ወጠን ሕጁባም

ሰንዐፌ፡ መሕበር ሕጁባም ወራታቱ ለጌምም እጅትመዕ ወዴኤረትርየ አሰይድ ዳዊት ፍሰሃዬ እተ ሀበዩ ተውዴሕ፡ መሻረከት ሕጁባም እት ክሉ መጃላት እግል ወቀሎት እብ ደረጀት ወጠን ተውዕያት ዋስዕ ክም ገአ፡ ለጅህድ እት ወቀሎት ፈዛዐት ተረት ዛይደት ክም አግደ አፍሀመ።

ሓለት አዕዳእ ናይለ መሕበር እንዴ ፈረግከ ሰዳይት እግል ትግበእ ለመሕበር ጅህድ ወዴ

ክምሰል ህለ እት ሸርሕ ህዬ፡ መትነፈዐት ናይ እሊ በክት ለገአው ሕጁባም፡ ምስል ሬፍዐቶም ወአቃርቦም እንዴ ገአው መሻክሎም እት ባለሖት እግል ልትጻገሞ ትላከ።

ጌምያይ መሕበር ሕጁባም ኤረትርየ አሰይድ ገብረመስቀል ፍሰሃ እብ ተረቱ፡ ሕጁባም አርወሐቶም እግል ልቅደሮ ወመሰል ሰኒ እግል ልግበኦ

እበ ገአ ጅህድ ለተአትናይት ፍገሪት ክም ትረከበት ምኑ እት ሸርሕ፡ ሙጅተመዕ እብ ዓመት፡ አቃርብ ህዬ እብ ፍንቱይ እተ ገብእ ጅህድ እግል ልትሳደው ትላከ።

ሙዲር ሙዲርየት ሰንዐፌ አሰይድ እድሪስ ዐሊ ሽከር ህዬ፡ ሕጁባም መትነፈዐት ናይ ክሉ ልትሰርገል ለህለ ከደማት እግል ልግበኦ፡ መሕበር ጅህድ ትሩድ

ሰርግል ክምሰል ህለ እት ለሐብር፡ ሕጁባም አርወሐቶም እግል ልቅደሮ እተ ወድዉ ጅህድ፡ ክሎም አጅህዘት ሕኩመት፡ እዳራት ወመጅተመዕ ሰዳይቱ እግል ለአዚድ ትፋነ።

እት ሰነት 1996 ለተአሰሰ መሕበር ሕጁባም ኤረትርየ፡ እት ሐምስ አቅሊም አፍረዐት ለቡ እት ገብእ፡ አስክ እለ 3 አልፍ አዕዳእ ህለው እግሉ።

እት ድዋራት ረዪም አቅሊም

ቅብለት በሐር ቀየሕ ለትበነ

መአሰሳት ዓፍየት፡ አድውየት

እግል ልትሐፈዝ ለትሰዴ ጣቀት

ጸሓይ ሰበት ትበነ እሉ፡ ከደማት

ፍድኢት 85% ክምሰል በጽሐ፡

ፈርዕ ዉዛረት ዓፍየት ሐበረ።

እብ ዓመት ድድ ሰማን

ቅ/በ/ቀ፡ ፈድል ጣቀት ጸሓይ ከደማት ፍድኢት ለሐይስሕማማት ርትብት ፍድኢት

ክምሰል ትትሀየብ ለሸርሐ ለፈርዕ፡

እግል ዐመሲ ለትትሀየብ ፍድኢት፡

እት አድመኖት ዓፍየት እማት

ወአግሩዝ ዶር ዐቢ ለአገዴ ክምሰል

ህለ ወደሐ።

ለመአሰሳትለ ዓፍየት እት ረአስለ

ሀይቡ ከደማት፡ ፈሀም ወፈዛዐት

መጅተመዕ እግል ዓበዮት እበ

ወደዩ ተውዕያት፡ ዛህረት ምስክነ

ወእት ሞት ለለአበጽሕ ሕማም

ክምሰል ነቅሰ፡ እት መራክዝ ዓፍየት

ለትበነ ዐመሲ ለልታከየ እተ አካን

ፍገሪት ክም ትረከበ ምነ ህዬ እተ

ትቀደመ ተቅሪር ናይለ ፈርዕ እቱ

ትሸረሐ።

እብ ሰበብ ዐደም ነዳፈት

ትሳደፍ ለዐለ ሕማማት እግል

ራቀቦት እበ ትሰርገለ ካድም

ህዬ፡ ሕማም ትራኮመ ምን 11%

እት ሐድ 3% ልትከሬ እት ህለ፡

ጥጋዕ’መ እብ ቅያስ ብዙሕ ክም

ነቅሰ ተአመረ።

እት አቅሊም ቅብለት በሐር

ቀየሕ፡ መትመዳድ ወበቃዐት

መአሰሳት ዓፍየት እግል አከዶት

እበ ገአት ፊራሮ፡ እብ ዓመት ዝያድ

90% ምን ሸዐብ ናይለ አቅሊም

ከደማት ዓፍየት ክም ረክብ፡ 74%

ምኑ ህዬ እግለ ከደማት እት

ከርስ 10 ኪሎ ምትር ክም ረክቡ

ልትአመር።

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 2ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ክል አርቡዕ ለትጠ’በዕ ጀሪደት

መዳልያይ። መሐመድ እድሪስ መሐመድ ናይብ መዳልያይ።

ኣድም ሳልሕ (አቡሐሪሽ)ለይ-ኣውት። ፋጥና ኣደምዘህረ ዐሊ

ተለፎን። 121797 ፋክስ። 127749። ዕ.ሰ.ቡ። 247

ተውዝዕ ጀሪደት።ተለፎን። 200454

አትአመሮት። ተለፎን። 125013። ዕ.ሰ.ቡ። 1284

እት ረአስ አጀኒት ወአዋልድ አንሳት መደረት ለአጀሬ ለጸንሐ ዐዋዲ ዴራይ እግል ሸነኮት ለገብእ ጅህድ ፍገሪት እግል ትትረከብ ምኑ፡ ጅህድ ሕበር ናይ ክሎም ለኸስሶም አጅህዘት እግል አከዶት ለአመመ ሐዲስ አግቡይ መትነዛም ኣቲ ክምሰል ህለ፡ ወዚረት ዓፍየት አሚነ ኑርሕሴን ሸርሐት።

እት ዮም 20 ፌብራየር እት መዲነት ባርንቶ እተ ገአ እጅትማዕ ወዚረት ኣምነ፡

ለመትነዛም፡ አግደ እብ መርዒት ዉዛራት ዓፍየት፡ ዐመል ወደማነት እጅትማዕየት ወመሕበር ወጠን አዋልድ አንሳት ኤረትርየ ለልትወጀህ እት ገብእ፡ እት አቃሊም እብ ማርሒት እዳራት ወመሻረከት ለትፈተየ ዉዛራት ወመሓብር እግል ልግበእ ክምቱ ወደሐት።

ሀደፍለ በርናምጅ፡ ክሽቦ አዋልድ አንሳት፡ ህዳይ ስነት አዳም ለኢበጽሐየ፡ ነድእ ዐንቀር ወብዕድ ዐዋዲ ድንጉር

እንዴ በደ ዓፍየት መዋጥኒን እግል አድመኖት ክምቱ እት ሸርሕ ህዬ፡ እግለ እብ በይን-በይን ልትሸቄ እሉ ለጸንሐ፡ ናይ ሕበር በርናምጅ እንዴ ትሰተተ፡ ናይ ሕበር ፈዓልየት ወፍገሪት እግል አከዶት ክምቱ ወደሐ።

እተ መናሰበት፡ ዐዋዲ ዴራይ እግል ሸነኮት ለገአ ጅህድ፡ ፍገሪቶም ወመታክሎም እበ ከስስ ተውዴሕ ልትቀደም እት ህለ፡ እግለ ስቱት ለህለ ናይ ሕበር ሽቁል እበ ከስስ፡ እት

ጋሽ-በርከ፡ ዴራይ ዐዋዲ እግል ባልሖት ጅህድ ገብእሸክል ወአህዳፍ ተርኪዝ እንዴ ገአ እብ ተውሳክ ተውዴሕ ትቀደመ።

ሙዲር ዓም ቅስም ከደማት እጅትማዕየት አቅሊም ጋሽ-በርከ አሰይድ ፍራንኮ ክባባ እብ ተረቱ፡ ለበርናምጅ እግል ልትሰርገል እዳረትለ አቅሊም እብ መትሰባል ክም ትከድም እት ሸርሕ፡ ክሉ እተ ወራት ለሻረከ አጅህዘት ዶሩ እግል ለአደቅብ ትላከ።

ሓክም አቅሊም ጋሽ-በርከ

አሰይድ ፍሰሃዬ ሀይሌ ህዬ፡ ዐዋዲ ዴራይ እግል ሸነኮት አስክ እለ ለገአ ጅህድ ወፍገሪቱ ለለአትናይት ምንማቱ፡ ታርፍ ለህለ ወቀይ ላኪን ብዙሕ ሰበት ቱ፡ መጥ-መጦርለ ፈዛዐት ወፈሀም እግል ዓበዮት ለልትሰርገል ካድም፡ እግለ እብ ዓኒ እተ ዐዋዲ ዴራይ ለሻርኮ አንፋር እብ ገበይ ቃኑንየት ለልትሰየሖ እቡ ተየልል እግል ልእቴ ክምወጅቡ ሐበረ።

ኤረትርያይ ወናይ ጀርመን መሕበር ወወጠንያይት ልጅነት ጀርመን ኦሮትከ እብጀሀቱ፡ እት ሽኡን ወጠኒ ለረከዘ ናይ ህድግ በራምጅ ሰርገለው።

እብ አሳስለ ምነ አካን ለበጽሐተነ ሐብሬ፡ ኤረትርያይ ወናይ ጀርመን መሕበር እት መዲነት ጊሴ እተ ወደዉ ናይ ሖል እጅትማዕ፡ ርኢስለ መሕበር ሚስተር ዲርክ ቮግልሳንግ፡ እት ሰነት 2017 እበ ትሰርገለ ወራታት ለትቀደመ ተቅሪር፡ መትነዛም መሕበር እት ወስዕ መጽእ ክምሰል ህለ ሐበረ።

እት ሰፋረት ደውለት ኤረትርየ እት ጀርመን መስኡል መዕየ ዲፕሎማስየት ወሜድየ አሰይድ ተክሉ ለባሲ እተ አስመዐየ ከሊመት፡ እበ መሕበር ልትሰርገል

ለህለ ካድም ተኣምርተ ምስንዮት ክምቱ እት ሸርሕ፡ ለወራታት ዝያድ እግል ልተላሌ መስኢት ክም ትገብእ እቱ ወደሐ።

ኤረትርያይ ወናይ ጀርመን መሕበር፡ እት ለትፈናተ መጃላት እበ ከድሞ ኤረትርዪን ወዉላድ ጀርመን ሰብ-ምህናት ለተአሰሰ እት ገብእ፡ ወራታት መዕየ ዲፕሎማስየት እት አደቀቦት ወናይ አማን ሱረት ኤረትርየ እት ወደሖት ከድም።

እምበል እሊ፡ ወጠንያይት ልጅነት ጀርመን፡ እግል አንፋር መትነዛም ሸዕቢ መዲነት ኬለን፡ እት ሓድር ተየልል እቱ ለረከዘ ሰሚናር ወዴት።

ስክርቴር ናይለ ወጠንያይት ልጅነት አሰይድ ሙሴ ፍሰሃዬ እተ አስመዐየ ከሊመት፡ ለሰሚናር

አተላላይ ናይለ እት ክሉ መዳይን ጀርመን ገብእ ለህለ፡ ለትመቃረሐት፡ ድቅብት ወደማን ለበ ቅወት መዕየ እግል አከዶት ለአመመ በርናምጅ

ጀርመን፡ እት ሽኡን ወጠን ለረከዘት ህድግ ሕበር ገብአት

ክምቱ ሸርሐ።እተ ሰሚናር፡ ፈሀም፡ መሃም

ወሸክል ወጠንያይት ልጅነት፡ ዶር መህረጃን እት ሕፍዘት ዓዳት

ወሰርገል በራምጅ መዳፈዐት፡ እተ ልብል አርእስ ዉራቅ ሕፍዝ ትቀደመ።

ዲብ አቅሊም ቅብለት በሐር ቀያሕ፡ መትመዳድ ወበቃዐት መአሰሳት ዓፍየት እግል አከዶት እበ ገብአ ጅህድ፡ እብ ዓመት ዝያድ 90% ምን ሸዐብለ አቅሊም ከደማት ዓፍየት ከምረክብ 74% ምኑ ህዬ ለደማት ዲብ ቀበት መሳፈት 10 ኪሎ-ምትር ከም ረክቡ ትሸርሐ።

ቅ/በ/ቀ፡ መትመዳድ ከደማት ዓፍየት ዘይድ

ስካን ኣቦ፡ ሙዲርየት ግብለት ደንካልየ፡ ለትበነ እሎም ከደማት እጅትማዕየት ለዐለ እሎም መጋድዕ እንዴ አርሀ እት መናበረቶም ተቅዪር ክም አምጸአ እሎም ሸርሐው።

ለስካን እግል ኤሪነ እተ ሀበወ ሐብሬ፡ እብ መርሐለት- መርሐለት ልትወጀድ እሎም ለህለ ከደማት ተዕሊም ወዓፍየት፡ ከደማት ማይ፡ ከህረበት ወሞባይል እግለ ለሓሉፈ ዐለው ተዕበት ክም ቀንጠጠ እሎም አፍሀመው።

ለትከሰተ እሎም በክት ተዕሊም፡ ምን አጀኒቶም እንዴ ሐልፈ እግሎም’መ መትነፈዐት ዋዲሆም ክምሰል ህለ ለሐበረው ለሃይበት ረአይ፡ እብ በርናምጅ ምህሮ እግል ዐባዪ እግል ልክተቦ ወልቅረኦ ክም ቀድረው ሐበረው።

መሽሮዕ ማይ ሲቶ፡ እግል አዳም ወንዋይ እበ ትትወጤ ገበይ ለትበነ ክምቱ እት ወደሖ ህዬ፡ ቀደም እለ እግል ሳዖታት ብዙሕ እብ እገሮም እንዴ ጌሰው ምነ ወሩዱ

ዐለው ነዳፈቱ ለኢተአከደት ማይ ምን ትባለሐው፡ ዓፍየቶም ምን ሕማም ሕፍዝት ክምሰል ህሌት ሸርሐው።

ዕዱ መርከዝ ዓፍየት ኣቦ ሻብ ሔሮ ሑመድ እብ ተረቱ፡ ለመርከዝ ዓፍየት ለለሀይቡ ከደማት ሌጠ እንዴ ኢገብእ፡ እት ወቀሎት ፈሀም ዓፍየት ስካን’መ ዶር ዐቢ ለአገዴ ክምስለ ህለ እት ሸርሕ፡ ሸዐብ እብ ርቱብ ሰርግለ ለህለ ነዳፈት ድዋር ፍገሪት ናዩ ክምቱ አፍሀመ።

አቦ፡ መአሰሳት ክድመት እጅትማዕየት መርሀዮ ለአመጽእ

መስኡል ፈርዕ ውዛረት ዓፍየት ዶክተር ዮውሃንስ ተከስቴ እግል ኢሪነ እተ ሀበየ ሐብሬ፡ ስኒን ብዙሕ ምን ከደማት ዓፍየት ሕሩም ለጸንሐ ዲብ ድዋራት ረዪም ለነብር ሸዐብ ሰበት ትከምከመ ዲብ ቀበት 26 ሰነት ብዝሔ መአሰሳት ዓፍየት

ምን 5 ዲብ 41 ዐቦት ከም ሰጀለ አብረሀ።

እተ ሐልፈት ሰነት ዲብ ቅሮረ፡ እምባትከለ ወኢራፋይሌ፡ ለትበነየ ዕያዳት ክድመት ሰበት አንበተየ፡ ዲብ ምዴርየት አዶብሐ ህዬ እት ዔለባቡ ዕያደት ሐዳስ ትትበኔ ሰበት ህሌት፡ ለልትሀየብ ጸንሐ ከደማት ገጽ ቀደም ለለአብል ክምቱ እንዴ ሐበረ ዶክተር ዮውሃንስ፡

መብዝሐን መአሰሳት ዓፍየት ኣላት ጥዉር ወሰብ መቅደረት ብቅዓም ሰበት ተዐንደቀየ፡ ዲብ እስብዳልያት ልትርኤ ለዐለ ብዝሔ ዲብ አቅለሎት ወእግለ ትወቀለ ከደማት ፈግር ለዐለ ማል ወወቅት ዲብ አንቀሶት ለልትሐመድ ዶር ቀድመ ክም ህለየ አፍሀመ።

ዶክተር ዮውሃንስ እንዴ አትለ፡ ዲብ መራክዝ ዓፍየት

ሮረ-ሓባብ፡ ቅሮረ፡ አዶብሐ፡ ቃምጬወ፡ ዳህላክ ወእምሀሚሜ ለዐለ መሻክል መዋሰላት እግል ልርሄ አምቡላንሳት ሐዳይስ ከም ትየመመየ፡ እት እስብዳልያት ነቅፈ፡ አፍዐበት ወባጼዕ ህዬ ከደማት ሕክምነ አንያብ ከም አንበተ እንዴ ሐበረ፡ ለልትሀየብ ከደማት እግል ልትጠወር ዲብ ጠወሮት መቅደረት አዳም ለረከዘ በራምጅ ክም ሀላመ ሸርሐ።

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 3ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ዐብደለ መ/ዐሊ (መዐልም)

ስሕልመ ግድም ትበጸሐ። ሐቆ ግዒዝ ወሐዲር፡ ሸኪክ እብ አስዕር እት አድሕድ እንዴ ሌመት ጸንሓቶም። ክለ ለአርደት ክምሰል ጥናበት እት አድሕድ ሻፍቀት እት እንተ ሀወል እት ወዴ እብ ሰዐር ገሊል ምስለ፡ ቅዱይ ጼናለ ፈርያት ዝያደት ለውቀት ወፈርሐት ትወስከቱ። አንውያት ግድም ሰኒ ትደረረ ወሰብኡመ ምን ተዐብ ገበዩ ዓረፈ። ሐቆ ስሕል በጽሐው ህዬ ለእት ኣውለት እት እንቶም ግድም ረቢ ደርብ ልጠልቅ እግልነ ሐቆ መስከብነ በጽሐነ ነሀድግ እቱ እንዴ ቤለው እብ ዕድም ሓድጋሙ ለዐለው ተየልሎም እቱ እግል ልህደጎ አንበተው። ዎሮት ምን እሎም ህዬ ሕጻይ ወህዳይ ሳልሕ ወድ ዑመር ቱ።

ዑመር ሐዉ እንዴ ነቅመ፡ “ከግድም ፈጅር ዐድ ስዒድ ወድ እሽሐቅ እግል ኒጊስ እግ’ለ እሉ ዋይዳም እግልነ ዐለው ዕድም” እት ልብል፡ ቴለል ፈጅሮም አስአለዮም።

ፈጅራተ ዑመር ወሐዉ ምስል አስክ ዐድ ስዒድ ጌሰው፡ ወህቶ’መ ግድም ሐቆ መጽአዎም እግለ እለ ለሐዙ ዐለው ፈረጀ ወለት ስዒድ ደሐራወ እግሎም። ናዮምተ እንዴ ተኣመረው ህዬ አምዕል ህዳይ እንዴ አስረው እብ ፈጋይር ዐሰር ራቤዕ መዕሹረ ተዓየረው።

ዐድ ወለትመ አብ ስተል ስዒድ እግል እሲቱ ሰለመት ወወለቱ ፈረጀ እግል ህዳይ ዐስር ራቤዕ መዕሹረ እግል ልትዳለየ አሰአለየን።

ህተንመ እብ ጀህተን ለወቅት ሐጪር ክምሰል ቱ ደግመየ እግሉ ወላኪን፡ አዜ መዳሊት ሻፍግ እቡ እግል ልስደወን ሌጠ ትፋነያሁ። ሰለመት ግድም ምን ሱግ ወዐድ የም መዳሊት ህዳይ ወለተ ገብአት።

ፈረጀ ዐደ እት ጸመር እግል ለአትሀድወ እት መዳሊት እት ግብኦ፡ ህተ ላቱ አዚም እንዴ ሐሬት ትም ትብል ዐለት። ምሴት እለ አምዕል እለ ላሊሀ ሰለመት እግል ወለተ ናይ ደሚረ እግል ተኣምር ሰበት ሐዜት እብ ክእኒ ትሰአለተ። “ስምዒኒ ፈረጀት ሕልብዬ፡ እሎም ለዮም እግል ሓዚኪ ማጽኣም ለዐለው ዐድ አቡኪ መራን ተአሚሮም ማሚ?”እት ትብል ወምነ ህተ ተሀይቡ በሊስ እት ትፈርህ ሰአል ሀርበበት እተ።

ፈረጃመ እግል እመ ተአተንሴ እንዴ ዐለት፡ ሰልፍ እንዴ አሬመት ምን ልበ አተንፈሰት ወሐር ህዬ እብ ንየት ማሽገት ህታመ ሽዑረ ሸርሐት። እንዴ አትሌት ህዬ፡ “አነ ይመ ኖሱ ለሀይደት ትቡሉ ለህሌኩም እት ሐንገልዬመ የሀለ። ረቢ ዋይደት እተ ህሌኮ ሓለት ወለት አንሳይት.! እንዴመ መሐልከ ምኑ ተርፍ ምን ገብእ ኖሱ ጨብ እብ መሐለ ወአበልኮ ምኑ” እት ትብል እግለ ምስለ ብእሰ ቀዳም ለሓልፈቱ አከይ ተየልል፡ እብ

ሐንገለ አትዋየነቱ።ሰለመትመ ወለተ ለእቡ

ትሰአለተ ሰኣል እቱ እንዴ ኢትበልስ፡ እብ ወለት ገበይ ደሚረ እግል ትሽረሕ ሰበት አንበተት ኢትረይሐት እግለ። አዜመ እግል ትምከረ ሰበት ሐዜት፡ “ስምዒኒ ፈረጀ ሕልብዬ፡ ህዳይ ምን ወለት አንሳይት ተርፍ ምን ገብእ ምን እለ ለአዜ እግልኪ ጸምሮ እተ ለህለው ጬዋይት ወለት ሰሊም ወተርፈ። እንዴ ፍዳሀ ሊዴኒ ጬዋይት ሑ ኢኮን ወሕት! ላኪን ሕነ አዋልድ አንሳት ረቢ እግል ሰብ ከልቄነ ወህቶመ እግልነ ከልቀዮም” እት ትብል ህዳይ ለኢተርፍ ጋር ክምስል ቱ አከደት እግለ።

እሊ ወቅት እሊ ፈረጀ ለእግል ጸመረ ለሐዝወ ለህለው ጬዋይት እበ እግል ትትሰአል አንበተት። እንዴ አትሌት ህዬ፡ “ይመ፡ እለ ጬዋይት ትቢለ ለህሌኪ አዜ ሚ ገአት እቼ ቤለ ከጸምር እተ ሀለ? ምን ው’ላድ ትገሴት? ሚ ቀሸመት? ሚ ዐቤት እቱ?ሚቱ ለሰበብ?” እት ትብል እግል እመ ትሰአለት ፈረጀ።

ሰለመትመ ግድም ለአማን እግል ወለተ እግል ትወደሐ ሰበት ዐለት እግለ፡ “ ምን ምክነ ወላዲት፡ ምን ዕቢነ ንኢሽ፡ ምን ቅሻመትመ ዓቅለት ወላ’በት ተ ወለቼ ጬዋይት። ላኪን ውላድ ተብዕን ሕነ አዋልድ አንሳት ኣነስክን ወይአትበዐክን እት ልብሎ ብዞሕ መሰምስ ወዱ እግል ልጻመሮ እትነ። አርበዕ ወሌተት ክምሰል ወልደው ህዬ አዜ እሊ ቱ እግል ጸመር እት ለጀርዌ እደይ አበውኪ ወሓሎታትኪ ለአትልህብ ሀለ” እት ትብል መሳጢር መትጻማረ እት ጬዋይት አሰአለተ።

ፈረጃመ እብ አከይ በክተ እት ትትራገም፡ “ከአዜ አነ እት መርዓት ስነቼ እተ ተሀይቡኒ ህሌኩም?” እት ትብል ትሰአለት።

ሰለመት ምን ጎማቶም ክምሰል ኢትፈግር ይቅንት እት እንተ፡ ”አይወ ሕልብዬ፡ ሕነ አው ሀቡነ አውመ ገንግሩነ ሰበት ቤለውነ፡ በደል እንገንግሮም እግል ዐድ አቡኪ መራን እግልኪ ነሀቦም እንቤ ሕልብዬ” ቴ’ለ።

ሳልሕ ላቱ አበዉ ወሓሎታቱ ለእግለ ጋይሳም ዐለው እሲት ክምሰል ተሀየበወ ወደሐራወ እግሎም፡ ወፈጋይሮም እንዴ ኣመረው እግል ዐሰር ራቤዕ መዕሹረ ክምሰል ልትዳለው የመመው።

ህቱመ እበ ሕጼ ወለ ሻፍግ ፈጋይር ፋሬሕ እት እንቱ፡ “ከግድም ፈጋይር በኪት ልዒረነ ወርሕም ወድ ተብዐት ልትበከር ልምጸአነ” እት ልብል ትደሐረ እተ ከአሰርለ ንዋዩ አስክ ዐዱ ረትዐ

ምኖም።ሳልሕ እግል ሰልፍ መደት

ሐቆ መትወላድ ሻፌት ወለቱ እት ምንቀደም ቤቱ ዔዶሁ እግል ሰላት አመቅረብ መ’ደ። ወእግለ ህዳይ እት ዐስር ራቤዕ ቱ ብህላሙ ለዐለው ስርቃት ወሬሕ መዕሹረ እግል ልርኤ እብ አኖካይ አትቃመተ። ወምነ አስክ ቅብለት እንዴ ገንሐ ፈርዱ ልንሰእ ሚ አስክ ምውዳቅ ጸሓይ ከእብ ስርቀት ወሬሕ መዕሹረ ልትበሸር ልእበ ለአትቃምት ትቀዌት እቱ። ወሐሬ ህዬ ላመ ወሬሕ ምነ አጅር ሰላት እግል ኢልሕገል ቤለ መስለኒ አጊድ አብሀዘ እግሉ። ወእብ ክእኒ ትደሐረ እቱ፡ ወየም ፈርዱ ወደ አብ ዓሸ ሳልሕ።

“ሄለል እምባረክ ወሬሕ ኬር ግበእ እ’ነ ወወሬሕ በርከት፡ ዐምሳትነ ቲለድ እትከ ወሐራስነ

ተዓቤ እትከ፡ ንኡሽነ ልዕቤ እትከ

ወ ዐ ቢ ነ ልድዌ

እትከ፡ ፍ ር ት ነ

ትዒር እትከ ወዓይረትነ ተአጽቤሕ እትከ፡” እት ልብል እበ ክሉ ለልትድዔ እበ ደዐ ሐቆለ ትደዐ፡ እግል ጬዋይት ዳግሙ ለይዐለ ፈጋይር ህዳዩ እቡ እግል ልትደሐር አንበተ።

እንዴ አትለ ህዬ፡ “ያረቢ እሊ ህዳዬመ ህዳይ በኪት ወስዒድ ደዩ። ውላድ ተብዕን ወፍጉር ዐስር ራቤዕ ዓይር ወምራድ ታሚም፡ እት ልብል ለምን ጬዋይት ስቱር ለዐለ ህዳዩ እብ ወለት ገበይ አሰአለያ ቱ።

ጬዋይትመ እበ ስርቀትለ ወሬሕ ብዞሕ እንዴ ትለወቅ ወትፈሬሕ፡ ክምሰል ክለን ሐወተ እግለ ታክያትለ ቤተ እግል ትከርኬሕ እት ተሐዜ፡ እግለ እበነ አታፍእ ከራከሐት። እሊ ወቅት እሊ ለህተ ተዐቤ ወለት ብክሮም ዓሸ፡ተአተቃብለ እንዴ ዐለት፡ በዲር እበ መዋዲተ ትፈከረት ወሐር ህዬ እምዬ ኢደሐነት ትቤ መስለኒ፡ እት በኬ። “ይማ ሚ ትወዲ ህሌኪ? አፎ እበን ከራከሕኪ?” ቴለ። ጬዋይትመ ድንግጽት እት እንተ። “ዬቡ ቀዌኮ ማይ ልግበእ ለልብ እሊ፡ አዜ ህዬ እሊ ዘዋል እሊ እብ ኣቢ ጸመር መጸአኒ ሀለ?”

ትቤ እተ ታክያት እንዴ ትቀርብ እግል ትከርከሐ ወ ሰላት እግል ኢትሕለፈ እት ሸፍግ።

ህዳይመ ፈጋይሩ ዔረ ወዐድ ወለት ወሕጻን ቀበሊት መዳሊቶም አታመመው። አዳም ተሐት ወለዐል ተሬ እግል ሊበል አንበተ። እግል ሽቅል ዐድ ወከደን፡ ገሌ እግል ዋጅቡ ለሀብ ወገሌመ እግል ለአግምል ወልሽቄ። ፈረጃመ ምን ህዳየ ሐቴ ሳምን ታርፈት እት አንተ እግል ለአትጋርማሀ ወለዓራሀ አንበተየ፡፡ ቅዲት ጸላም ምስል መሐለብ ወሾከሪ፡ ተነት ጸሮብ ወሰንደል፡ ገሌሀን እት እገረ ለሐንናሀ ወገሌሀንመ ረአሰ ገድለ ወለሓሰ። እብሊ ህዬ ምስል ግርመተ ግርመት ወሰከያሀ።

ጬዋይት ላቱ ነፍሰ ብርእ እንዴ ኢትወዴ እግል ጋሻሀ እብ ገጽ ፋሬሕ ትትከበት ወትሳሬሕ ዐለት።አክለ መዋዲተ ረአየ፡ “ረቢ ሀበየ ጬዋይት ለነፍስ እለ፡ ለጸመር እተ ገብእ ትትሀዴ ይህሌት!” እት ልብለ ገሌሀን ለሐምየ ወገሌሀንመ ለሐምዳሀ ወዐለየ።

ሐማት ጬዋይት ላቱ ሳሬት፡ አምዕል ህዳይ ወልደ ፈያገት ይዐለት እለ። ሳሬት እብ ጠቢዐተ ምነ ፈዳብያት አንስ ምንማተ፡ እለ አምዕል እለ ላቱ ድስ እንዴ ትከረ እተ ከትም ወአተቃበሎት ሌጠ ገብአት። ህተንመ ባብ ሕሜት ክሮዕ እግለን ዐለ፡ “ያረቢ ክርዐ እለ አቦቼ ሳሬት ወለት ደሬዕ አስክ እለ ረሐ ጻብረተ ይህሌት መስለኒ እንዲኮን አቡዬ ዑመር ላቱ አክል አዪ አዜ እግል ልጽመር እተ። “ለጽዑን ሀለ እንዴ ኢከብድ ለኢትጸዐነ እግል ልክበድ። አዜ ጬዋይት ህተ እንዴ ኢትአብየ ለጸመር ሳሬት ህተ እግል ትእበየ መንኮር!”፡እት ልብለ እብ ሕሜት ጀጥ አበለያሀ።

ህዳይ ተምመ ወክልኤ ሳምን አዶረ። እት ረብዐት ወለውቀት ወህዳይ ክምሰል ትፋገረ፡ ጬዋይት ብእሰ ጋሻሁ ሱሮሕ ሀለ ምንገብእ ህታመ፡ እብ ዋጅብ እግል ልሳርሐ ጠልበት ምኑ። እሊ ወቅት እሊ ሳልሕ ምድር ወሰመ ፍንጌ ክሎም ጭቁጥ ክም ሀለ መስለዩ። ክለ ለእለ ወዴ ትቀዌት እቱ ተሐት ወለዐል ሰዐ ወኢገበይኪ እም ዓሸ እት ልብል እብ ድሁር ወውቁል አትሓለ። እሊ ኩሉ ምስል ጬዋይት ቂመት ሴመ የዐለት እግሉ።

ወእት ድንጎበ ህዬ መሕበር እግል ልትዐገል እግሎም ጠልበው። ወእተ መሐበር ህዬ ጬዋይት ዐገበ እግል ልስመዖ ወእግል ለአርትዑወ ምኑ ቀረርው። አዜመ እሊ ክሉ ምስል ጬዋይት ሐቴመ መትከባት ሰአነ። ወሕርያነ ዎሮት ካልኣይ ለአለቡ ሕድጎ ክምሰል ቱ እንዴ ኢትሰትር ወኢትሐቤዕ ደግመቱ እግሎም።

ህቶ’መ ሑድ መብዞሕ ምንመ አትሓለወ ወአትፋርሀወ ወእበ ህተ ትፈትየ ወሳልሕ ለአብየ፡ እግል ትስምዖም ኢቀድረት።

አይወ ጬዋይት ክሉ እሊ እት ደሚረ ዓቅረቱ ዐለት አከይ

መዋዲት ሳልሕ አዜ ምነ እሉ ቃስደት ለዐለት ጋር ሐር እግል ልብለሰ ክምሰል ኢቀድር አከደት እግሎም። ላመ ክል-ዶል አክለ እግል ትትሃጌ ሐዜተ ክምሰል ዕድዕ’ደት እንዴ ገብአ ከእብ ንየት ሐጫር ትበኬ ለዐለት ብዲር፡ እለ አምዕል እለ ላቱ እምበል ክጅል ወፈርሀት እት ዕንታቶም ትናፈረት እግሎም። ላመ ዕጉላም እግሎም ለዐለው ዕጋል እበ ናየ ሐዳስ ጠቢዐት ጬዋይት ሰኒ ትፈከረው።

ጬዋይት ምነ መሐበሮም እግል ትፍገር ሐበረወ፡ ገሌ ምስል አርወሐተ እግል ትሻውር እበ ልብል መፍሁም ወህቶ’መ እግል ልግመው፡ ወምነ መሐበር ሓለ መስዑድ እግሉ እንዴ ነድአው እተ ከኢቀባኪ እግል ሊበለ ወልአትሓልየ መክረዉ። መስዑድመ እብ ጀሀቱ ለትትቀደሩ ቤለየ ወአትሓለየ ላኪን ጬዋይት አቤት ወኢረዴት። እብሊ ህዬ፡ መንበሮ ምስል ሳልሕ እግል ዲመ ዳይም ምን ሐንገለ ክምሰል ፈግረት ዳገመት እግሉ ሓለ።

ህታመ ክሉ እብ ሐንገለ አትቃወረቱ ወሐስበቱ፡ ብዲር ለሕንቃቄሀ ወሐርመ ለግድዐተ፡ ሐቆሁመ ለዕ’ሙር መሕበርለ አዌልዳቶም፡ ሐቆሁመ አከይ ወጅህ ሳልሕ ሔማሀ። ክሉ እብ ሐት-ሐቴ አትዋየነቱ ወሐስበቱ። ሐንገለ እብ ሕሳባት ሞጅ ደርብ ሞጅ እቡ አቦረገ። አሬመት ወአቅረበት፡ ሰብከት ወሳገመት፡ ትደሬት ወአቅሎሌት ወእምበል ሐቴ ፍንቲት እብ ሐቴ የአፌደት።

አዜመ ምስል ረሐ ለገሜተ እግል ልስምዖ እተ መሕበሮም ትላከወ፡ ወህታመ እተ ሂጋሆም ሳብተት ክምሰል ህሌት አስአለቶም። ወእንዴ አትሌት ህዬ ክእነ ትቤ፡ “አነ ክያርዬ ምን አብ-ዓሸ ሳልሕ ፍንቲት ቱ፡ መንበረት በይን ተሐይሰኒ ምን ቀሪም በዐል አከይድስ፡ አዜ አነ ምን ዋልዴንዬመ ትፈንቴኮ፡ አብዓሸ ሳልሕ እግል መንፈዐቱ ሃድሀ ለሀለ ፈረጀ ወለዋልደን ለሀለ አዌልዳቱ ልግብአ እሉ”። እት ትብል ጻብሪተ አሰአለቶም።

ህቶ’መ ግድም ገጽ ደኪለት ክምሰል ኢረአው እተ፡ ሐቆ ሰልአስ ወሬሕ እት ኣውለት እግል ልትጃለሶ እግሎም እት ሾረት በጽሐው ወምነ መሐበሮም እግል ልትፈንጠሮ ትከማከመው። እሊ ወቅት እሊ ጬዋይት እንዴ ቀንጸት፡ እሊ ለተሌ ሸርጥ ቀ’ደመት እቶም። “አነ ሐቴ ሸንሀት አውመ ገለድ ህሌት እግልዬ፡ እሎም ለአዜ እትሊ ናይ ዮም መሕበር ሓድራም ለህሌኩም፡ አነ ኢሙት ወሕዬ ሀ’ሌ ወይሀሌ የአትሐደግኩኒ ምን ገብእ፡ እማነት ዮምኩም ወፈንጎሕኩም ካርየት እትኩም ህሌኮ” ቴሎም። ህታ’መ እግል ግያስ ትከማከመት። እሊ ወቅት እሊ ስሌማን ወድ ሕመድ ሑሁ እግል ዑመር እንዴ ቀንጸ፡ “የሀው እሊ አንስ ሐቆ ቀንጸ ጅኑን ቱ፡ እለ እሲት አመተ ኣምሮ!”፡ እት ልብል ፊናሁ ቀደመ እቶም ወአስክ ዐዶታቶም ዔረው።

ትተላሌ….

5ይ ክፋል ******* ስርበብ ሳርዳይት *******

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 4ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

እተ ሐልፈ አውካድ ቅሩብ ተጠውራት ብሩር አቃሊም ጋሽበርከ ወዐንሰበ እግል ንታይን ጋይሳም ዐልነ። ምነ እት ጀውለትነ ለረኤናሁ ተጠውራት ረዪም ብሩር አቅሊም ዐንሰበ መድረሰት ቦርዲን አስማጥ ተ። እለ መድረሰት እለ፡ እግል ገቢል አቅሊም ዐንሰበ እብ ዓመት ወእግል ስካን ምዴርየት አስማጥ እብ ፍንቱይ፡ ፉኣድ ልቦም፡ ሬክባይ ዕንቶም ወአስራር ደሞም ተ። ሰበት እሊ ቱ፡ “ቦርዲን፡ እፎት እት ሰቦት” ብህለ ለህሌኮ። እፎት እት ሰቦት ሹ’ከ እንዴ አርዌከ ለትገይስ ምነ እንዴ ኢትገብእ፡ ለሰቦት ኩለ አጻምእ ሰበት ተ፡ ተሐድረ ወምነ ድዋራተ ኢትረይም። ለአርወሐት ሕያያም ህዬ እተ ባካተ ትጸነሐከ። መድረሰት ቦርዲን አስማጥመ፡ እግለ ገቢል ለሀይ መሕደሮ፡ ዒን ተጠውር ወምህናት እንዴ ገብአት፡ ምን ቀደም ሕርየት ተአተላሌ ለጸንሐት፡ ወግረ ሕርየትመ ምን ሐን ዕጨይ ወአብዓት እት መባኒ ጥዉር እንዴ ተዐዴት ተአሴርር ለህሌት፡ ሐቴ ምንለ ወጠን ለልትሐበነ እበን መዳርስ ዐድና ተ። ምስል ሙዲር ምግባይት ወ2ይት ደረጀት መድረሰት ቦርዲን አስማጥ ላቱ ኡስታዝ ጅሜዕ ዑስማን ለወዴናሀ መቃበለት እንዴ ተሌት ትትቀደም፡ ቅራአት በኪተት፦

ሰኣል፡ ከልፍየት መድረሰት ቦርዲን አስማጥ እበ እግል ነአንብት?

ጅሜዕ፡ ቦርዲን አስማጥ እት ሰነት 1980 እት ለዋው ሕሊል ዘረ፡ አስማጥ ዐዳይ እተ ትትበሀል አካን አስተብዴት። ቀደም ሕርየት መአንብታይት ደረጀት ሌጠ ለዐለት እት ገብእ፡ እብ ሰበብ ወራራት ለአትካረመቱ ስኒን ሰበት ዐለ፡ ስስ ሰነት አድረሰት። እት ሰነት 1990 እት ምግባይት ደረጀት ተዐዴት። ሐቆ ሕርየት ህዬ እብለ ሰኔት ወትጠወረት ገበይ እንዴ ትበኔት ተአተላሌ ህሌት። እግል አስማጥ ሌጠ እንዴ ኢገብእ፡ እግል ምዴርያት ሀበሮ፡ ከርከበት፡ ሰልዐ፡ ሐልሐል ወብዕድ ድዋራት፡ ክምሰልሁመ እብ ቅያር ለመጽአው ደረሰ እግሎም ክድመት ተሀይብ። ዝያድ 90% ደረሳሀ ላኪን ምን ምዴርየት አስማጥ ቶም። ሀደፈ ህዬ፡ እግለ እትለ ሀደግናሁ ምዴርያት ለሀለ አብካት ተዕሊም ለኢረክቦ ውላድ ሐረስቶት ደረሰ እሎም ምን ጀሀል እግል ተአተክሬ ቱ።

ሰኣል፡ አክል አዮም ደረሰ ወምደርሲን ህለው እኩም?

ጅሜዕ፡ ዮም ዓመት 275 ወለት ለብእቶም 1,222 ደረሰ ህለው እግልነ። ምደርሲነ ህዬ 30 ቶም። 10 ምኖም ናይ ምግባይት ደረጀት ምደርሲን እት ገብኦ፡ ለ20 ህዬ ናይ ካልኣይት ደረጀት ምደርሲን ቶም። ለበዝሐው ምን እሎም ምደርሲነ እብ ዲግሪ እብ ለትፈናተ መጃላት ለትደሐረው ቶም። መብዝሖም ምተሐት ሐምስ ሰነት ለአድረሰው ምደርሲን ሐዳይስ ቶም።

ሰኣል፡ ሸክል ወብንየት ቦርዲን

ቦርዲን፡ እፎት እት ሰቦት

አስማጥ ሚ መስል?ጅሜዕ፡ መባኒሀ እብ ጥውር

ገበይ ለትበና ቱ። እት ሰነት 2000 ህዬ እብ ብነ ሐዲስ አንበተት። 20 አፍሱል ድራሰት፡ 40 አብያት ሰከን ደረሰ፡ ሐቴ ከፈቴርየት፡ ኦሮት መክዘን፡ ሐቴ መክተበት፡ ዎር-ዎሮ መዓምል ዕሉም ወኮምፕዩተር ወ28 ከፈፍል ሰከን ምደርሲን ትሸምል። ሕዳን እት ሰከን ደረሰ፡ መካዝን ወመካትብ ሀለ እግልነ። ሰበቡ ህዬ፡ አዜ ዐደድ ደረሳነ እብ ሰለስ ዕጹፍ ውሱክ ሀለ።

ሰኣል፡ ፍሬ ናይ እለ መድረሰት ቦርዲን ከአፎ ህለው?

ጅሜዕ፡ ፍሬ ናይ እለ መድረሰት ሑድ ኢኮን። ምን ቀደም ሕርየት እንዴ አንበተው ደረሳሀ እት መስኡልያት፡ ምህናት ወመካትብ ብዙሕ ሸቀው ወሸቁ ህለው። እት ኩሉ አቃሊም ህዬ እት ክል ብትር ክስኣም እንረክቦም። እምበልሁመ እት ምህሮሆም እንዴ ፈደበው እብ ደረጀት አቅሊም፡ ደውለት ወኩልያት እብ መዳልያት ሕሽመት ለትደሐረው ወለትሰርገው ብዝሓም ደረሰ ናይ እለ ቦርዲን ህለው። ደረሰ ቦርዲን አስማጥ ለናዮም መሻረከት እት ክል አፍረዐት ሕኩመት፡ ክድመት ወመሰል ሰኔት ግብአቶም ለአተላሌ ለሀለ ጋር ቱ። እለ ቦርዲን አስማጥ ምን ኢትዐሌ ህዬ እሊ ለሀደግክዉ ዐደድ ፍሬ ናይ ሳልሓም ደረሰ እግል ልትረከብ ወኢቀድረ። እሊ ድዋራት እሊ ህዬ፡ ቦርዲን ራክብ ምን ኢገብእ፡ እት ምህሮ ግረ ወተርፈ ወወትአዘ ዐለ።

ሰኣል፡ መሻረከትለ አንሳት እት ተዕሊም ከአፎ ትሸረሐ?

ጅሜዕ፡ ዕልብ አዋልድ እት ምህሮ ምን ሰነት እት ሰነት ዲብ ነቅስ ቱ ለገይስ። እት ተስጂል እንዴ ኢገብእ ለልውሕደ፡ ምን ምግባይት ደረጀት ወለዐል እተ ሀለ መራሕል ተዕሊም፡ ነቅሰ። መሰለን፡ እት ሰነት 2005 ቦርዲን አስማጥ እት 2ይት ደረጀት እተ ተዐዴት ዲቡ ወክድ፡ ለትወቀለ ዕልብ አዋልድ

ትሰጀለ፡ ህቱመ 25% በጽሐየ ትበሀለ። ሐቆሀ ለመሻረከተን እት ተሀጎጌ ትገይስ ህሌት። ክም ንቅጠት ሕምቅ ናይ እለ ቤት ምህሮ እንዴ ገብአ ለልትቀየም ጋር እንዴ ኢገብእ፡ ለአስባብ ምነ መጅተመዕ ቱ። ጬቅጣይ ዓዳት መጅተመዕ እት አንሳት፡ ህዳይ፡ እት ምድር ብዕድ እግል ልድረሰ ኢ ስ ም ሐ ቶ ም ፡ ምን ቅሩብመ እግል ትድረስ

ሕኔት ሰጅዕወ እት ለአተሩፈ ልትረአው፡ ሪም መዳርስ እተ ለሀሌ እቱ ወክድ ለዐደ እት መድረሰት በደል ልግዕዝ ከቀርብ እለ፡ እት ርዕዮ ልትሸተት እበ ወለመስሉ። ለሸዐብ ጀብሀት ሸዕብየት እት 1980ታት እትሊ ባካት ምን መጽእ ወእንሰር ምን ተዕቢኣት ኣዝመት ምኑ ኢኮን። ክምሰልሁመ እት እንቱ፡ እት ተዕሊም አንሳት ለሀለ ተፍኪር ልሰዕ እት ተጠውር ገጹ ቃርብ ይሀለ። እተ መጅተመዕ ሰር ናዩ ክም ተን ልትረአያከ፡ እት ምህሮ ላኪን ምን ሰር ወተሐት መሻረከት ህሌት እለን ዲብ ኩሉ ለመራሕል ተዕሊም። ምን እለ መድረሰት ለፈረየ ቀዳምያት ምን ገብአ ወሓርያት ሰኒ ሑዳት ሰበት ተን፡ ለአፍረዮተን ሑድ ሀለ።

ሰኣል፡ ሸዐብ እግል መድረሰት ቦርዲን ከአፎ ልርእየ?

ጅሜዕ፡ ሸዐብ መድረሰት ቦርዲን ክም ሬክባይ ዕንቱ ልርእየ። ዲመ መሓግዝ መድረሰት ለትራቅብ ልጅነት ዋልዴን ህሌት። ደረሰ አስክ ሳወ ልትበገሶ እት ህለው፡ ሴፈ ወመስተይ እብ ሸዐብ ገብእ እሎም። ሄሰት እንዴ ወደው እሎም፡ “አብሽርኩም” እት ልብል ሳርሖም። እት ሳወ ወካይል ሸዐብ ወዋልዴን እንዴ ጌሰዎም እግለ 12ይ ፈስል ለደርሶ ውላዶም ወመሳኒት ውላዶም ደረሰ ሰጅዖ። እሊ ህዬ ለሸዐብ እግል ቦርዲን ወፍሬሀ አክል አዪ ክም ፈቴ ለአርኤከ። ሸዐብ ውላዱ እት ክል ወቀይ ወርክን ወጠን ሸቁ ዶል ልርእዮም፡ እብለ መድረሰት ለመጽኡመ ኢፈቴ። ደረሰ ደለ ሰኔት ወደለ ሔሰት እት ረክቦ

ምህሮሆም እግል ልፈድቦ ሸዐብ ንየቱ ውቅል ተ። ዓሲመት ሸዐብ አስማጥ፡ አስነደ እንዴ ኢትገብእ፡ መድረሰት ቦርዲን ተ። እለ መድረሰት እግለ ሸዐብ ልቡ ተ፡ ወሰኒ ፈትየ። እብ ማሉ ወነሐሩ፡ መድረሰት ቦርዲን እግል ትጠወር ህዬ ላሊ ወአምዕል ከድም።

ሰኣል፡ መናበረት ደረሰ ቦርዲን ከአፎ ትቀዩመ?

ጅሜዕ፡ እት መናበረት ደረሰ መታክል ኢሀለ። ኩሉ እግል ደረሳይ ለልአትሐዜ ክዳማት እብ ሕኩመት ውጁድ እሎም ቱ። ክል ሰነት አስክ 18 ሚልዮን ነቅፈ ማል እግል እለ ቦርዲን አስማጥ ፈግር። እሊ ህዬ እግል መሳሪፍ፡ ኣላት ምህሮ፡ ደወ፡ እግል ዘይ (ድቪዘ) መድረሰቶም፡ እግል ምላያት ወአፍርሸት ስካብ፡ እግል ሳቡን ነዳፈቶም ወብዕድ ክዳማት። ሰበት እሊ፡ እትለ መድረሰት ደረሳይ እት ምህሮ ለጀብድ ድኢኮን፡ ደረሰ ምን ድራሰት ለልአረይም ሸይ አለብነ። ሰበት እሊ፡ እት ደረሳነ አንሶም ወተብዐቶም ለንየት ምን ተሀሌ፡ ምን ጀሀት ሕኩመት ለነቅስ አሽየእ ኢሀ’ለ። ክም መኪነት እስዓፍ እግለ ለሐሞ ደረሰ ለመስል ነኣይሽ አሽየእ ነቅስ ምኒነ ገብእ። ላኪን፡ እተ ዐባዪ ክዳማት ላቱኒ ሰኒ ህለው እንዴ እንቤ እንቀይም።

ሰኣል፡ እንተ ኖስከ ፍሬ ናይ እለ መድረሰት እንተ፡ ከአዜመ ተአፈሬ ዲበ ህሌከ። ሽዑርከ ወሸርሐከ እግልነ ሰኒ ዐለ፡ ወሄራርከ እት ምህሮ?

ጅሜዕ፡ አነ ከልፍየቼ እት ተዕሊም ሕቡልክት ተ፡ እትለ ደረጀት ዲግሪ እብ ለትወቀለት ንቅጠት እግል እብጸሕ አስቡር ብዞሕ ዕዱይ አነ። ቀደም ሕርየት ምነ አንበተው ደረሰ እለ ቦርዲን አነ፡ ላኪን መድረሰት አቴ፡ አትካርም፡ እብ ሐዲስ አቴ ወአተላሌ ጸንሐኮ። ይትም ወሕግላን ማደት ኩሉ ልትካረፈኒ ዐለ፡ ላኪን ኤማን ወሰብር ዶል ትወዴ፡ ወንየት ዶል ህሌት፡ ለሰበር እለ ጸንዐት ምን ጸ’ኔዕ ምፍጋር ኢትሐግል ዲበ። ምስል እሊ ኩሉ፡ መአንብታይት ወምግባይት ደረጀት እት ቦርዲን አትመምኮ፡ ሐር እብ ንእሼ ሀዴኮ ወወለድኮ። መስኡልየት ክብድት እት መሸንገልዬ ክሪት እት እንተ ህዬ፡ እግል እክሰቡ ሐዜ ለዐልኮ ሄራር ምህሮ ወአምር እብ ጅህድ ትሩድ ሰመድኮ እቱ። እሊ ኩሉ ምን ምህሮ እንዴ ኢከረዐ’ኒ፡ ወክድ ብዞሕ እንዴ ነስአኮ፡ ምህሮዬ እብ መጃል ዕሉም አርወሐት (ባዮሎጂ)

እብ ቡክላርዮስ እትሙም ህሌኮ። እት ማይ-ነፍሒ ኩልየት ምህሮ ዕሉም ሓሪ ዐልኮ። ምን በዲርዬ እብ ደረጀት ሰኔት እግል እትደሐር እተምኔ ሰበት ዐልኮ፡ እበ ወዴክዉ ሕፍዝ ወጅህድ እት ናይ 2013 ሰነት መድሐራት ምን ኩልየቼ ምን ቅስም ዕሉም-ሕያያም እብ ለትወቀለት ንቅጠት እንዴ ትደሐርኮ፡ መዳልየት ሕሽመት ዶል ነስአኮ፡ ለትሰመዐተ’ኒ ፈርሐት ጌዳን አለበ። ለዶል ለሀ ለረከብክዉ ሸረፍ ወመዕነውያት አስክ እለ አተላሌ ቡ ሰበት ህሌኮ፡ እትለ ለ’ዐለመተኒ ቦርዲን ክም ሙዲር እንዴ ገብአኮ እግል እሽቄ ወኩሎም ደረሳዬ ደርብዬ እግል ልጽበጦ እት ክድመት እትረከብ። እት እዲነ ሽቅል ምስል መልህያምዬ እት እትጋሜ፡ ደረሰ እለ ቦርዲን እት አካን ውቅል እግል አብጽሖም ወአነ ለሰጀልክዉ ዐውቴ ዲቦም እግል እርአዩ እብ አኖካይ ለእትጸበሩ አነ። ለከድመ ህዬ ዐውቴ ሰርጎሁ ክም ገብእ አምን ወእደምን።

ሰኣል፡ ምነ ለኢለዐጅበከ ኣዳብ ደረሰ ሚ ሀለ?

ጅሜዕ፡ ምን መዳይን ረዪማም ህሌነ። ደረሳናመ ተእሲር ምድን ብዙሕ ለዐሬቦም ይዐለ እተ ቅድምት። ዮመቴ ላኪን፡ ምነ ቀዳም አደብ ደረሰ ፍኑይ ጠባዬዕ እንረኤ ህሌነ። ተእሲር መዳይን እንዴ አስሐበበ ዲቦም፡ ናይ ውላድ መዳይን ጠባዬዕ እት ወዱ ልትረአው። ጽብጠት ሞባይላት፡ ትልህየ ቁማር፡ ሀመ’ሌ ለልአርኡ ወወክዶም እት ምህሮ እብ ዋጅብ ለኢልትነፍዖ እቡ ወእት ዓፊ አፍላም ወኩረት ለልሓሉፉ ደረሰ፡ ምነ ይእፈትዮም ወጅህድ ምክርዬ እንዴ ወዴኮ ዲቦም ሐቆ ኢሰምዑኒ ወኢልትሰይሖ ምኑ፡ ለልሓርቁኒ ቶም። ሰበት እሊ፡ ክእነ ለመስሎ ደረሰ፡ ምነ ገበይ ድራሰት እት ብዕድ እት ሸክፎ ወምስሎም ብዕዳም እት ለሓርሾ ወለክሞ ሰበት እርኤ፡ እተ ፍገሪት ምህሮሆም ከማን ሐምዋንያም ሰበት እረክቦም፡ እሊታት ይእረድዩ እሎም።

ሰኣል፡ ደረሳይ ፈዳብ ለትብሉ ሚ ወሚ ለልአተምም ቱ?

ጅሜዕ፡ እብ ናዬ ሩእየት ደረሳይ ሰኒ ወፈዳብ ለእብሉ፡ እብ ለገብአ ተእሲር ናይ ድዋሩ እንዴ ኢልተምተም፡ ድሩሱ እብ ዋጅብ ለታቤዕ፡ ወቅቱ ለነዝም፡ እብ ዋጅብ እት ምህሮሁ ለናቅሽ፡ ለልትሰአል፡ ለቀርእ፡ ብዕዳም መልህያሙ ለሰዴ፡ እት ልብሰቱ፡ መካይዱ ወነዳፈቱ ንዙም ዶል ገብእ፡ እግል ተጠውር ርሑ ወምጅተመዕ ለልሐስብ፡ ምስል ምደርሲኑ ወመልህያሙ ዕላቃት ሰኒ ወአደብ ውጁህ እቡ ለገይስ፡ ደለ ሰኔት ምን ቴክኖሎጂ እንዴ ነስአ እት መስለሐቱ ወመስለሐት ገቢሉ ለልአውዕል ደረሳይ፡ ምስልዬ መፈተይ ወፈዳብ ቱ። ለባርህ ምስተቅበሉመ ክ’መ እት ምራየት ልትረኤ’ኒ። ደረሳነ ኩሎም ክምሰልሁ ፈዳብያም ወመፈተይ እግል ልግብኦ ህዬ እመክር ወሐብር።

እስታዝ ጅሜዕ ዑስማን ሙዲር መድረሰት ቦርዲን አስማጥ

መድረሰት ቦርዲን አስማጥ

ዐማርዐማር ኣድም አብሐሪሽ

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 5ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

6ይ ወናይ ደንጎበ ክፈል

ዴቃይ-ዴቀት እት ጋድም ሰሮበት ዝያድ 400

ውላድ ሽዕብ እብ ደባባት ወደቀ ጦር-ሰራዊት (ዴሽ አባይ) ደርግ፡ ለዘምተዩ ዐፍሽ (ዐጣል ብዞሕ፡ ብዳዐት ደካኪን፡ እክል፡ ለበብስ፡ ሰርጎ ወኣሳር) እት መካይኑ እንዴ ጸዐነ ምነ አካነት ክም ትወርከ፡ እት ራብዕ ምዕሉ አፍዐበት ካልእ ዶል እግል ልብለስ አው ልጽበጥ እት ሐርብ አተ። ደባባቱ ወመካይኑ ወቦጣት ማዩ እንዴ ነስአ ምን ዕንክለት ግዔነብ አስክ እንክር ቅብለት ክም ትበገሰ፡ እብ ዐሪብ-ከረው፡ አባረረ፡ ጋድም-ሐሊብ ወአዝሀረ እንዴ ኬደ፡ አፍዐበት እግል ልእቴ ሓስብ እት እንቱ ላኪን፡ እት መዕሚዴ እምበል ናፍራይ ትደመረ። መስኡሉ ለዐለ ብርጋደር ጀነራል ተመስገን ገመቹ’መ እተ መዐረከት ለሀ ትቀተለ።

ቄብረት ሐቆ ራቤዕ-ምዕል ናይለ ጀሪመት፡

ሽዐብ እት ልትሓፈዝ ለአረይ ጋብኣም ዐለው አስክለ መስከቦም ቀዳም ድጌ፡ ድጌ-ዕምዴነ፡ ግዔነብ፡ ጋድም ሰሮበት ወድመን-ድጌ፡ እግል ልተንክሮ አንበተው። እት ድምነት ድጌ፡ እግል ልስከው ለኢቀድረቅ ገሌሆም ዝያድ 90 ሰነት ለዓማሮም ደገልል እብ ጥለግ ቁትላም እት እንቶም፡ ገናይዞም አክላብ ወዒቶት ከደን እት ልተልሄ ዲቡ ጸንሐዎም። ዐድ-ሽብርቅ ለልትበሀሎ ውላድ ዎሮት አድሁይ፡ እት መዕደኒ እብ ጥለግ ርሹናም ጸንሐው። ደሞም እት ዘሬ ምነ መዕደኒ በረ እንዴ ፈግረ እንዴ ረግአ፡ እበ ጸሓይ ብሹል ጸንሐ። ሐወ እግለ ምን አፍ-ሞት ለነጄት ኣምነ ዐብደለ፡ ዐብደልቃድር፡ ዓሸ፡ መሐመድ-ዐሊ፡ ስሌማን ወዜነብ አግማል እቱ እንዴ ትጸዐነው እት ሰኩ ዲብ ዐድ-ንዋይ ለትትበሀል አካን ምስለ እንሳሆም ርሹሻም ጸንሐው። ገናይዞም ምስለ ናይለ አግማሎም እንዴ ተሓበረ፡ ሰሩ ሔዋናት ከደን ባልዑ ጸንሐ። እምነ ሐሊመ ዐሊ ድራር እብ በይነ ጀሀት ምውዳቅ ጸሓይ አስክለ ነስእ እብ አብር ለልትአመር ምጽምእ ምድር እቱ ዋድቀት እት እንተ ትረከበት። ለገብአት ምዝባጥ ይዐለት ዲበ። እብ ጽምእ እንዴ ተከለት ለወድቀት ትመስል። ሔዋናት እግል ሚ ክም

ኢበልዐየ ህዬ ለልአትዐጅብ ጋር ዐለ። መሐመድ ሐሰን ምስል እሲቱ ወክልኦት ውላዱ፡ ዐሊ ሓምድ ጬዋይ ወወልዱ መሐመድ ምስል እሲቱ ወሰለስ ውላዱ፡ መሕሙድ ሔደር ምስል ወልዱ፡ ዑስማን ሓምድ ወብዕዳም ሰለስል ደባባት እተ ምድር ሰበት ለመጨዮም፡ ለገደድሎም መትፈራግ እንዴ አበ፡ እብ ልባሶም ቱ ለትፈረገው። ክተፎም ህዬ ምንለ ምድር እብ በዳይል እንዴ ልትሐስሐስ ቱ ለትአረ። ምስለ 80 ለገብኦ እብ ደባባት ለትካየደው አንፋር፡ እት ሐቴ ሕፍረት ዐባይ ትቀበረው። ለእግል ለሀሩሱ ኢቀድረው ገናይዝ ህዬ፡ እተ አካነቱ እብ ጨበል ደፍነዉ። ናይ ሰሮም ገናይዝ፡ ምስል ሰለስለ ደባባት እንዴ ቀንጸ ጌሰ ገብእ፡ ሐበት ኢትረከበት ምኑ። ናይለ ሔዋናት ለበልዐ ምኖም ገናይዝ ለሐይስ። እግለ እብ ጥለግ ጅሉፋም ለጸንሐው ዝያድ 200 ለገብኦ ህዬ፡ ዎሮትከ ምስል ዐዱ እት በንበን ሕፈር እብ ጀማዬዕ ቃበረዎም።

ቄብረት፡ ኣንፎታቶም እብ ሻሻት ወመናዲል እንዴ ዓሸበው አምዕል እብ ግዲደ ቀብሮ ውዕላም እንዴ ዐለው፡ ማይ ክም ጸምአው ዲብለ ሐቴ ናይ በዲሮም ዔለ-ሳልም ምን ጌሰው፡ ለዔለ አስክ አፉሀ እብለ ሞተ ሔዋናት ምልእት ጸንሐቶም። እብለ ውዲት አባይ ኩሉ ለአዳም ትራገመ። ምንለ እት መንሸብ ለዐለት ዔለ-መሪር ማየ ማይ ለልአመጽእዎም ሸባብ ለአከው። እትሓድ ሸባብ ህዬ እንዴ ትከምከመው፡ እግለ ጅተት ሔዋናት ምኑ ምልእት ለዐለት 14 ምትር ለመድሀረ ዔለ-ሳልም እግል ለአትናድፎ ተዐንደቀው። በትክ

ናይለ እትሙሮዕ ለዐለ ሔዋናት ለልትከሀል ይዐለ። ላዝም እንዴ ነድፈት እት መንፈዐትለ ሸዐብ እግል ትውዐል ሰበት ዐለ እለ ላኪን፡ እብ ዎር-ዎሮት ጀናቢል እንዴ ጸብጠው እት ልትከረው

ዲበ፡ እግለ ቡቱክ ለዐለ ገደድል ዐጣል ወአባጌዕ፡ ሐ ወአዱግ እግል ለአፍጉሩ ምነ አንበተው። ሰር ክም በጽሐው፡ ለበደን እግል ለአሽቅዮም ኢቀድረ። ሐነግል ወእገር አክላብ ክም ረክበው ህዬ፡ ለአበትክ ሰኒ ወአማን አትቦለለዮም። ለሽቅል አትናዳፍ ህዬ በጥረው ምኑ። ለዴሽ አባይ፡ ለስካን ምነ ዔለ እግል ዲመ ክም ኢሰቱ ምነ ወከዉፈ እንዴ ቤለው ቱ ክምሰልሁ ለከጠጠው። አክላብመ እት ቃትሎ፡ እንዴ ከተፈዉ ኣተዉ ዲበ። ሸዐብመ እብ አማን ኮፈ ምነ፡ እለ ዔለ-ሳልም ምነ እንዴ አዝመ ህዬ ለሸዐብ ምን ብዕድ ዐወሊ ማይ እግል ልውረድ ከልስቴ ትቀሰበ። እት ዮም 25 ማዮ 1988፡ ምናድሊም ወመሕበር ሸባብ እንዴ ትሳደው ክም ሸክፈወ ወአትናደፈወ ላኪን፡ እብ ሐዲስ እት ክድመትለ ሸዐብ ወዐለት።

እብሊ እት ሽዕብ ለጀረ ጀራይም፡ ቅያስ 400 አዳም ትቀተለ። 80 ምኖም እብ ደባባት ለትካየደው ቶም። ዐስሮታት ደካኪን ወአምኣት አብያት ጨበል-ርምቦ ገብአ።

ሄራር ኣምነ መሐመድ ሽምብላይ ወለስስ አጀኒት ኩሎም አዳመ እት ዒን ክም

ትጀመዐው፡ ረመዳን አቡሁ ነስአዩ። ለየቲመት ተርፈት ኣምነ ዐብደለ ሼደላይ ህዬ፡ ሓለ ነስአየ። ኣምነ ምስል ክልኦት ውላደ ወመሕሙድ ሑሀ ወለጅርሕት ዐለት ስልም፡ ጅኑድ አስክ አፍዐበት ነስአዎም። ምኑ መሕሙድ ወስልም አስክ እስብዳል መርከዚ ዐሬርብ አተላለው። ኣምነ ምስል ውላደ እት አፍዐበት ሰዳይት-ራድኢት እንዴ ገብአት እለ እብ ተንዚም ቤት እግል ትትሸቄ እለ በርናምጅ ፈግረ። እት ምግብ ላኪን፡ አፍዐበት እብ ጥያራት አባይ ትረጀመት። ኩሉ አዳም ፈነጥር ገብአ። ኣምነ እተ ጀማሂር እንዴ ጌሰት፡ ኩሉ አዳም በይነ ክምሰል ሐድገየ ወእት ድበን ታርፈት ክም ህሌት አሰአለቶም።

ጀማሂር ምስለ ብዕዳም ሽዕቱራም እንዴ ከምከመዎም፡ እሰልፍ አስክ ሕዳይ፡ ወሐቆሃመ አስክ እምባልቆ አብጸሐዎም። ኣምነ እቱ ክልኤ ምዕል ክም ዓረፈት ህዬ፡ ምን ሰሜናዊ በሕሪ፡ ካርኔሽም፡ ሮረ-መንሰዕ፡ ሽዕብ ወብዕድ አማክን ምስለ መጽአ ድቡል ሸዐብ ወግሬት አቴት። እት ወግሬት፡ ኣምነ ወሬሕ እንዴ ኢትአደውር፡ መሐጽ መጽአየ። ሐቆ መሐዝ ትሩድ ህዬ፡ ወለት ወልደት። ለመሓርሰተ ወለት ክም ወልደት ክም አሰአለያሀ፡ ምን ከብደ አተንፈሰት ወሐሬ፡ “ዜነብ ተ! ዜነብ እምዬ! ዜነብ እምዬ!” (እምዬ ዜነብ ዐለት ስሜተ፡ ዜነብ እግል እስመያ ቱ እለ ወለቼ” ትቤ። መኣዝማይተ ህዬ ገብአት እለ። ኣምነ ሐራስ እት ህሌት፡ ለአስክ ዐሬርብ ጌሰው መሕሙድ ሑሀ ወስልም እንዴ ሐየው አቅበለወ።

ኣምነ፡ እግለ ስሜት እመ ለሀበተ ወለቲተ፡ ሰለስ ወሬሕ እብ ተማሞም እት ትስዕመ እብ ፈርሐት ተአትሳርረ እንዴ ዐለት፡ ስድፈት ሞተት ምነ። ለኢፈግረ

ሽዕብ ሸዐብየት ኬትባይ ጀዕፈር ሳልሕ መተርጅማይ፡ ኣድም ሳልሕ

መሐምድ እድሪስ

ገሀይ ህዬ በይአየ። እግለ ምድር ህዬ አቤቱ። “አስክ ዐጄ ንድኡኒ፡ ሰፈላል ተረደት ዲብዬ፡ ለሞተው በዲር ረኤክዎም፡ ለታርፋም ህለው እግል እርኤ ዐይብኩም እጃዘት ሀቡኒ፡” እት ትብል እግለ ምናድሊን ስካብ ከልአቶም። እግለ ተአጀዘ እለ አምዕሎታት እንዴ አትመመት፡ እግል ተአቅብል ምን ትቤ፡ እናሰ ወኩሎም አቃርበ፡ “አሰናይ እብ ሰላመትኪ መጽአኪ ድኢኮን፡ ለተአቀብሊ እቡ ሰበብመ ይሀለ። ለእቱ ህለው ወለትኪ ወሑኪ ተንዚሞም ለአደርሶም ሰበት ሀለ፡ ለልአስፍ ጋር አለብኪ” እንዴ ልብሎ፡ እግል ኢተአብል አትአመነወ። እቱሀ ዲብ ህሌት ህዬ፡ ባጼዕ ተሐረረት። ሐቆሃመ አስመረ። ሐቆ ሕርየት፡ እት ወግሬት ድቡላም ለዐለው አድሁዮም ኩሎም አቅበለዎም ወትሓበረው እቶም። ፈረሕ እት ረአስ ፈረሕ ህዬ ትራደፈ ዲቦም።

መሕሙድ እንዴ ሐየ ምን እስብዳልየት ዐሬርብ ክም አቅበለ፡ ዶል-ዶል ምስል ምናድሊን እት ዳግም፡ “ዶል ተዐቤ ሚ እግል ትግበእ ትትሸነህ?” እት ልብሎ ትሰአለዉ። “አነ ክም ዐቤኮ፡ እግለ እምዬ ለቀትለ ዐስከሪ አባይ እግል እቅተል ቱ” እት ልብል በልስ እሎም ዐለ። መሕሙድ ምነ ጅርበት ወሀላክ ለሀ እንዴ ፈግረ ሕርየት ምን ረአ፡ እት ሰነት 1999፡ ንዛም ወያኔ ዲብለ አወጀዩ ካልኣይት ወራር እግል ልጋብህ፡ እት ጀብሀት ጸሮነ እንዴ ተዐስከረ ዲብ ልትሓረብ አስተሽሀደ። ለጥፍል ዐለ ረመዳን ወልደ ህዬ፡ እንዴ ዐበ እት 19ይት ደውረት ክድመት ወጠን ሳወ ትከረ። አዜ ህዬ፡ እት መዐስከር ምዕጥር እንዴ ትየመመ ሸቄ ሀለ። ለሐዋቶም ህዬ እንዴ ተሃደየ፡ ሰብ ፈረዕ እንዴ ገብአየ ውላደን ርእያት

ህለየ።

ድግማመ ለኢትትቀደር ፊቃዶ

እት ሰነት 2015፡ አምዕል ዝክረት ሹሀደእ (20 ጁን)፡ እት አስመረ፡ ዲብ ቅብላት መብነ ውዛረት ተዕሊም፡ እግል ዝክረት ሹሀደእ ሽዕብ እብ ግደይ ገብሬሚካኤል ለትዳለ ተምሳል-ዕፌ እተ ትቀደመ ዲበ ኢነት፡ ኣምነ እብ ክሱስለ ጀሪመት እግል ትዳግም፡ እብ ወጠንያይት ልጅነት ዓያድ ዕዝምት ዐለት። ‘ሪቦን’ እንዴ በትከት እግል ትትሃጌ ክምሰል ሐዜት ላኪን፡ ክርንተ እንዴ ተሐዘዘት፡ ህግየ ፈጊር ምነ አቤት። ፈረሕ ወከረህ ኩሉ ሰበት ሰደ ዲበ ህዬ፡ ለእለ ትብል በዴት ምነ። ለተምሳል ለሀይ፡ እግለ ጃእረት ጀሪመት ሰበት አፍቀደየ፡ እብ ከም ሒለት ክርንተ ዲብ ትትባተክ ምነ፡ ሸሬሕ ሐጪር ክም ሀበት፡ ለማይክሮፎን እንዴ ከሬቱ፡ ምንለ ከሊማተ እግል ልስመዕ አፈችቱ እትጉሁጽ ለዐለ አዳም ተሐበዐት።

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 6ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ሐረከት ኣግል ዓፍየት ክም ትነፌዕ ለይለአምር አየ ለሀሌ። ኣብ ከአፎቱ ለትነፍዖ እግል ገሮብነ እብ ዓፍየቱ እግል ልንበር ወኣመርነ ወእት ቀልብነ ወኣቴናሀ ላቱ ምን ሐረከት ግሳይ ወመትካሳል ለለሐሬ ወኢትረከበ። ሐረከት ዓፍየትተ ለትበሀል እቡ በገ ዶል ለኣለ ትትሐረክ ለገሮብ ክሉ ልትፋሰስ ወአስክመ ሽዑርከ ረሐት ትከዔ ዲቡ። ላኪን ልብ ንክሬ ረሐት ወሰዓደት ገሌ ምን ውቀት፡ ገሌ ምን መጺጸት፡ ገሌ አከይ ራሐት እንዴ ከሀልካቲ ለትመጽእ ግምሽ ግምሽ እብ ከሬር ወዕንቅዕራር ኢትመጽእቱቱ።

ገሮብነ ክሉ ለመማኒቱ ወሽቅሉ እብ ቀሊል እግል ትፍሀሞ ለኢትቀድር ሕቡሉክ ወዲብ ሕድ ልዑቁድቱ። ወክድ ለሐረከት ገሮብ እንወድየ መባትክነ ግሩም፡ ገኖበትነ ራውየት ወጭገረትነ ፉ’ስት እግል ንርአየ እግል ንትጸበር ይእንቀድር። ሐረከት ክም ደጋገምካሀ፡ እብ ጀድወል ወዲሲፕሊን ክም ታሌካሀ ወነፍስ ለተሐዝዮ ክም ወዴከ እለ ምን ምዕል ዲብ ምዕል ፍሬሀ ዲብ ትርኤ ትነብር።

ርያደት አው ሐረከት ገሮብ ተአነብት ዲብ ሀሌከ እበ ሰልፍ ሀንደገት ልብ ሰኒ እንዴ ሸፍገት ክምለ ትንፋስከ እግል ትፍገር ለሐዜት አስክ ትሼክብ ትወዴከ። ትንፋስመ ለክምሰልሀ ተሀንፌእ፡ እለ እበ ሰእየት በተክከ ምንገብእ ለእለ ተሐዜ ሀሌከ ደረጀት ዓፍየት እንዴ ኢትበጼሕ እግል ትብጠርቱ። ለእት ልብ ወሸነብእ ረኤካሁ ተቅዪር ዲብ አስዑድመ እግል ልትረኤቱ ለገሮብ ዲብ ሕድ ሕቡሉክ ቱ ኢኮን። አስዑድ ክሉ እደይ ወእገር እብ መጺጸት ቀዘው እግል ሊበልቱ። እንተ ላኪን ምን ሽቅልከ ኢትብጠር ለርያደትከ እብ ወቅት ሐጫር እንዴ አንበትካሀ ዲብ ትወስክ ጊስ ምዕልከ ሐቴ ደጊገት እት ተአዘይድ አክለ ግስከ ለገሮብ እት ለምድ ወለመትዳያግ ወመጺጸት ዲብ ትበዴ እግል ቲጊስቱ። ለአስዑድካመ እብ አሳስለ እለ ትወዴ ጅንስ ሐረከት ዲብ ልትቀየር ገይስ።

እግል መሰል እብ ሰዐይ ለልትባደር፡ እብ ዐጀላት ለልትባደር፡ ኩረት ለልተልሄ፡ ሜዛን ክቡድ ለረፌዕ ክል ዎሮ ምስለ እግል ለአተርዶ ለቡ አስዑድ ለልትፈናቴ ተማሪን ሰበት ወዴ ለዲብ አስዑድ መጽእ ተቅዪርመ እብ አሳሱ ልትበደል።

ክል ሓጀት ዐውለ ብእተ፡ ዓፍየትከ እግል ተአዳይም ሕድት ምን መጺጸት ተሐመል።

እተ ሰለፍ ገሮብ ሐረከት እግል ተአለማምዶ ዶል ተአነብት መጺጸት ወዴ። እግልሚ እተ ሰልፍ ለአስዑድ ምነ እለ ላምድ

ዐለ ሐረከት ሐዳስ ለአነብት ሰበት ሀለ ለይዐለ መትሰዳድ ወመትከምታት ሰበት ወዴ እብ ዕን ለኢልትረኤ ገሌ መዳሜዕ ወዴ። ክም ደጋገምካሁ ላኪን ለዐለ መዳሜዕ እንዴ ሓየ ልትሐደስ ወልተረድ ወእግለ ሐረከት ለልክህል ንዛም ጸብጥ። አክለ ጸንሐከ ሐረከትከ እግል ተአዚድ ሀዬ ምንክብ ለሀየበከ። ገሮቡ እግል ለሐርክ(ርያደት ኣግል ሊዴ ) ለለአነብት ነፈር ከመ እበ መጺጸት ሰልፍ እግል ልደንግጽ ከእግል ልትማለጭ ምነ አለቡ። ለሐቴ እት ልብ እግል ትግበእ ለበ ለገሮብ እግል ኢልደመዕ ወመን ኣመረ እት ብቆት ዐባይ እግል ኢልትከሬ እብ ሑድ ደቃይቅ ወቀላል ሐረከት ዲብ ዐባይ እግል ልትዐዴ ቡ። ለመጺጸት ተአኬ ሀሌት ምንገብእ ላኪን እግል ለአምሽሽ አለቡ፡ ለሐረከት እንዴ በጥረ ምነ ምክር ምኤምራይ እግል ልሕዜ ሀሌት እሉ።

ለእለ ትወዴ ሐረከት ገሮብ/ርያደት ምስል አህዳፍከ ትፈናቴ።

ሰበት ኣሊ ሰልፍ ኣግልሚ ትወድየ ክም ሀሌከ እግል ትፈርግ ላዝምቱ። ለዮም ነሀድግ ዲበ ሀዬ

ሐረከት ምህነት ኣንዴ ኢገብእ ሐረከት ገሮብ እግል ዕሙማይት ዓፍየት ለኸስስ እግል ልግበእቱ። ከዕልም ናይለ ሐረከት ኣመሮት

እት በርናመጅከ እግል ተሓፍዝ ሰዴ።

ሐረከት እግል ዕሙማይት ዓፍየት

እት ዓፍየትከ እግል ተሓፍዝ ለሰዴከ በሰር መንበሮ ኣግል ትታሌ ተሐዜ ሀሌከ ምንገብእ እብ ዓመት ክሉ አስዑድ ገሮብ ለለአሸቄ ጅንስ ሐረካት እግል ለአትሐዜካቱ። እትሊ ሰኒ ኔፍዓይ ለልትበሀል እት ምዕል ናይ 30 ደጊገት ሐረከት ምግባይት እግል ቲዴ ሰኒቱ። እግል መሰል ናይ ሰር ሰዐት ግያስ ሻፍግ ክምለ ቀደምዬ ለሀለ እግል እብደር ብዬ ለመስል መካይድ ሻፍግ( jogging)፡ ሐመሶት፡ ሰወጎት ዐጀለት፡ ለመስል፡ ሸነብእ፡ ልብ ወአስራሩ፡ አስዑድ ናይ ክሉ ገሮብ፡ ገኖበት ለለሸቄ ጅንስ ሐረካትቱ።

ላመ ውቀት ብዙሕ አለቦም ዲብ ምዕል ዲብ እምር ሰዐት ናይ 10-20 ደጊገት ገሮቦም ለለአሸቄ ሐረካት ለምደው ምንገብእ እት ዕቅበት ዓፍየቶም ዶሩ ቀሊል ኢኮን። ክምለ ብዕዳም ሐረትሞም ምንመ ኢልትሳደድ እት ደም ለሀለ ቅያስ ሽኵአር፡ እኩይ ኮለስትሮል፡ ሸቤሕ ነቅስ እሎም፡ ደሞም ሰኒ ሰበት

ልትዳወር ጭገረቶም ትፈሰስ፡ ደቅጥ ደሞም እት ኢልትወቀል፡ ሒለት ትንፋሶም ወደዊር ደሞም ለሐይስ። ለደቃይቅ ራይደት

ምን ወሱኮ ሀዬ ለሔሰት ፍገሪት ረክቦ። ምነ ሐረከት ለነሐዝየ ፍገሪት ኣግል ንርከብ ላኪን ጠቢዐት ሙነትናመ ምስለ ገበየ ኣግል ነአጽብጠ ብነ። ቅያስ ካፊ ምን ማይ ጽሩይ፡ ሑድ አሽበሐት ወሰከር፡ ካፊ ቅያስ ሐመሊ ወፈዋክህ ለተሓበረ ዲበ እግል ንንሰእ ዶል እንቀድር ለዓፍየትእት ሜዛን ሰኒ እግል ንጽበጠ እንቀድር።

ሐረከት ገሮብ/ርያደት እግል ሸነብእነ፡ አስራርነ

ሐረከት እግል ዓፍየት

ወአስዑድነ ሌጠ ኢኮን ሰኔት እግል ሐንገልመ ብዙሕ ሰኔትተ። ነፍስነ እብ ሰዓደት እግል ትሽዐር ዛክረትነ እግል ትሒስ፡ ናይ ፈሀም ቅድረትነ እግል ትዕቤ ትወዴ። እሊ ለገብእ እቡ ሀዬ ሐንገል

ደም ሰኒ ሰበት በጽሖ ወደውር እቱ ካፊ ኦክስጅን ወጣቀት ሰበት ረክብ ለሴላቱ ሰኒ እንዴ ትመወነ ዝያድ ሒለቱ እንዴ ሔሰት ሽቅሉ እብ ለሔሰት ሰበት ለአገዴቱ። ምናተ ለእለ እንወዴ ሐረከት ሀንደገት ልብ ለተአወስክ፡ ትንፋስ ለተአሸፍግ፡ እብ ለህበትመ ምን ኢተሐጽብ ለህበቲት ለተአወዴ እግል ትግበእ ሀሌት እለ ድኢኮን ክም ግያስ ተምሺየት፡ ወመትማቀእ ምን ሰእናት እግል ትግበእ አለበ።

በደል ክም ሐመምከ ዲብ ዕያደት ትስዔ፡ ምን ቀዳምከ

ትነጄእለ ስቅራት እለ እግል ኦሮ

ወክልኦት እንዴ ኢትገብእ እግል

ኩሉ ገቢል ተሀምም። ዲብ ኤረትርየ ዐድነ ሀዬ እብ ምኤምረት ወዕሉማም ለትደጋገም ሰበት ገብአት ቀለምዬ ምን ጂብዬ እንዴ አፍገርኮ እት ጀሪደት ኤረትየ ሐዳስ እግል እክተብ ለወዴተኒተ። ለሔሰት ዓፍየት ወመንፈዐት እግል ገሮብ ለተሀይብ ወምን ሰዐይ አስክ ዕያደት ለተነግፍ ሀዬ ስፖርት/ርያደት እንዴ ገብአት ምን ትረኤተኒ፡ ላመ አጫብዕዬ ስፖርት መኢወዴ እንዴ እቤ እከትብ እትኩም ሀሌኮ። ለልእከትቼ ሀዬኒ እብ ሽዕርተ።

ስፖርት ዓፍየት ቱስፖርት ዓፍየትቱ፡ እሉ ንፍቴ

ክልነስፖርት ስራይቱ ሰኔ እቡ

ገሮብነ።ንኡሽ ወዐቢ ክሉ እብ ሕበር

ለአነግፈነ ምን ከናይን ወእበር

ቀዪእ ኢረክበነ ወለፍጋርደቅጥ ኢቀርበነ ወከረ ስከር።ስፖትር ለወዴ ነሐሩ ጸሬ ሸነብኡ ሀወ ነዲፍ ልሄሬ ሰጃይር ኢታክሶ ወሰብ ከምረት ኢልታሌ።

አልኮልመ እሳትቱ፡ ክምለ በንዚን ወሌዕ

ክም ሕበዘት እት ተንዱር ቀምድ ወለሌዕ

ነፍስ ለአበሽለ ክም እከለት ከሌዕ

ሐሊብ ንስቴ ምኑ፡ መዐር ወፈዋኪህ።

ስፖርት ለወዴ ከርሸት ለአብዴ

ምን ደቅጥ ወኮለስትሮል ነጌ ገሮባዩ ራዊ እብ ሸበቱ ሸጌ።

መሐመድ ኑር ዑመር ቤኒ ምን ግንደዕ

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 7ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ረመዳን ታይብ

መሐመድ ዳፍለ

ኣሳር

ምነ እት ሰነት 1913 ለጠበዐ ክታብ ሐይለት ትግራይት እለ ዎሮት እናስ ምን ሔልየት ዐድ ተክሌስ እብ ግርመት ወለት ለሐለየ

ሕላየት እግል ንርኤ፦

ወለት ዳምር ዐቢ ዳግራብ ቀበት ቡበክም ገመኔ ተገይስ ወድሜ ክም ደንጎበ

ግቡእ ወፋቲ ቶም ላሊ ለኢሰኩበድቦከት ቅልም ዉዱይ ለከቡበ

ሰብዐት እልፍ ትገብእ ምንዲ ጸባጹበክብት ጀውህር ተጀር ከባኩበ

እምበል ቀዊስ እብ ለሀ ኢረኩበ።

ወለት ዳምር ዐቢ ዳግራብ እት እልባትስጋድ ጀንገሬባይ ለክፎ ምኑ ደባትሊሊት ኢሰከብኮ ኖሼ እብ ክል ዐባትቀየሕ እሳት ላሊ ዊንተ ወደራባት

ወለት ዳምር ዐቢ ብዕዘ ለመሃላለቀየሕ ቀጥፈት አብሬግተ ወቀጥፈት አረን ጣለ

ቀየሕ ወለት ዝላም ዕላመት ለቃረሐመልማል አስራር ዔደር ግዴት አድማይ ለዓለ

አፍሀ በርቅ ቀይም በፍተ ወክሳረከላመ ከም ድዋርባይ ዐይዴ ላሊ በሃለ

ወለት ለምህረት ዐድ ተውሌተ፡ ለናቀሶተ እብ ልጃምመለሀይከ ካይን ኢልግበእ ወገማይከ በዐል ሕሳር

ሊሊት አፍ-ሓሬን በርቅ ቤተ መቀዳም።

2ይ ክፈል

እተ ሐልፈት ጥብዐት ጀሪደት ኤረትርየ ሐዳስ 1ይ ክፋል እሊ መውዱዕ እሊ ቅዱማም እግልኩም ክም ዐልነ ለልትአምመር ቱ ሓይሳም ወሓይሳት ቄርአት ጀሪደት ኤረትርየ ሐዳስ ዮም ህዬ 2ይ ወናይ ደንጎበ ክፈሉ እንዴ ጸበጥነ ማጻምኩም ህሌነ። እሊ ክቱብ እሊ እብ ኣብርሃም ዘርኣይ እንዴ ትዳለ ለትርጀማቱ ቅራአት በኪተት እት ንተምኔ እግልኩም እተ ታምም ጽበጡ እግል ንዐዴኩም።

መታሕፍ እት ዐቂብ ወአተረዶት ጅንስየት ወጠን ክምሰልሁመ እት ዐቂብ ናይ ብስር ወጠቢዐት ውርስ ዝሕሮታት ኤረትርየ

እት አከዶት ዶሩ ትሩድ እግል ልግበእ ወጅብ። ሸዐብ ፈሀሙ ወእንትበሁ እግል ልዕቤ እብ

ትሉሉይ እግል ልትከድም እቱ ወጅብ። መትሐፍ አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እግል ሸባብ እሊ አቅሊም ወአንፋር ቅዋት ድፈዕ ኤረትርየ ለአመመ ሰሚናራት ብዞሕ እንዴ አትዳለ እሎም ከዲሙ ተኣምርተ እት ዝበድ ምጅተመዕ ላቶም ሽባን ለህለ መትሐሳር እብ እንክር ፈሀሞም እግል ዓበዮት ወእብ እንክርመ እት ታሪክ ወውርስ

ታርፌ ቀዳምያም ለህለ መትሓፋዝ እግል ወቀሎት ለሰዳቱ።

ምስል እሊ ለልትጻበጥ መትሐፍ ኣሳር አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እት ለትፈናተ ሰኖታት መሻረከት ሸዐብ እተ ገብእ ብሑስ ዑሉም እግል አከዶት ዶሩ እት ቀድም ልትረከብ። ሸዐብ እተ ገብእ እብ ዕልም ለተለ በሐስ እቱ እብ ነሻጥ ሻረኮቱ ወእብሊ ህዬ ምነ በሐስ ለልትረከብ መናፍዕ ምኑ እግል ልርከብ ወዲ እትሊ መጃል ለህሌ ትርድት ዕላቀት ምስል መተሐፍለ አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እግል ተሀሌ እግሎም ሰደ።

እት መሻርዕ በሐስ ዕልሚ አዱሊስ ወቡየ መሻረከት ሸዐብ ዙላ ወአፍተ ምዴርያት ፎሮ ወገልዐሎ

መሰል ሰኔት እለ ወራት እላተ። እሊ ወራታት እሊ አክለ በራምጅ ዕፌ እንዴ አትዳሌከ እግል ሸዐብ ለገብእ ክደማት ክም ልትሐሰብ ልትሸረሕ።

አግደ ሀደፍ መታሕ ታርፌታት ኣሳር ምጅተመዓት እዲነ እንዴ ተሐፈዘ አተላለዮቱ እግል አከዶት እት ገብእ፡ እሊ መአሰሳት እሊ እግል

ታርፌታት ምጅተመዓት ዐለም መዐነት ወጅንስየት እግል ልልበስ ምህም ለገበአ ወራታት ወድየ።

እለ ወራት እለ እት ዐመል እግል ተርጀሞተ ዶር ሰብ ሽርከት ክፈል ምጅተዕ ምህም ገብእ። መትሐፍ ኣሳር አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እት አከዶት ሀለዮት ወሐፊዝ ኣሳር እግል አከዶት ምስል ሰብ ሽርከት ውዛራት ስያሐት፡ዝሕረት በሐር፡ሐርስ፡ማይ፡አርድ

ወድዋር እት በራምጅ እዳረት ዝሕሮታት እት ለትፈናተ ወራታት ፍሩር ህለ።

እምበል እሊመ መትሐፍ ኣሳር አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ፡ ለልትርኤ ህለ ኢቃኑንያይ ዝቤ ታርፌታት ወኣሳር እግል ክርዐት ምስል አንፋር ጀማርክ እንዴ ትሳዳ አንፋር ጀማርክ እትሊ መጃል እሊ እብ እንትባህ እግል ልራቅቦ ሰሚናራት አትዳላ። እሊ ወራታት እሊ እብ ትሉሉይ እግል ልትከድም እቱ ለቡ ሰበቱ ሰበት ገብአ፡ ክፈለ ፋይሕ በርናምጅ ለአቅሊም እንዴ ገብአ ልትከደም እቱ ህለ።

እት ሐንቴ መራዐየት እድንያይት ቤት ጎማት መታሕፍ እት ክል ሰነት እት 18 ማዮ ለትገብእ ዝክረት አምዕል መታሕፍ ዐለምመ እተ ዎሮት ምነ ምህም ወራታት መትሐፍ አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እት ገብእ እተ ጻንሐት ተ። ምክ ለተምትም ስቅራታት እንዴ ጸብጠ ፈሀም ምጅተመዕ እትሊ መጃል እሊ እግል ወቀሎት ለገብእ ወራታት እት እድንያይት አምዕል መታሕፍ እት አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ መስኡሊን ሸቃለ አቅሊም፡ መአሰሳት ሕኩመት፡ ለትፈናተ አፍርዐት ምጅተመዕ ወደረሰ እብ ሕበር እት አፌት መትሐፍ አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እንዴ ዐድመዉ አስክ ታሪካይ አካናት ዝያራት ክም ወዱ እብሊ ህዬ ሀደፍ መታሕፍ እት ምጅተመዓት እግል ወቀሎት ለትትዐየድ መናሰበት ዕላቃት መታሕፍ ወምጅተመዕ እግል አተረዶት ዶሩ ልተልሄ።

እምበል እሊ እት ለዐል ህዱግ ለህለ እስባታት ፊራሮ እት ወቀሎት ፈሀም ምጅተመዕ እብ ዕልመይት ገበይ ለተለ ወራታት ዶር ሰብ ሽርከት እት መክተብ መትሐፍ ኣሳር አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ ለገብአ ዕፌ ዕላቀት ምጅተመዕ ወመትሐፍ አቅሊም በሐር ቀየሕ ደረጀት እብ ደረጀት እግል ልዕቤ ዶሩ ቀድም ህለ። እግል ዝሕሮታት ጠቢዐት፡ ወናይ ዓዳት ብዝሔ አጅናስ፡ ቅዱም ኣሳር፡ ታሪክ መስተዐምረት ወንዳል ሽዐብ ኤረትርየ ለወድሕ ጽበጥ እት ለትፈናተ ቅረፍ እግል ዕፌ

መታሕፍ ወምጅተመዕ፡ ተጃርብ መትሐፍ አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ

ፈሀም ሸዐብ እግል ወቀሎት ለገብእ እጅትመዓት እት ቅሮረ ወተበርዓት ኣሳር ዓዳት ሽዐብ ለሸርሕ ስወር

ዱሉይ ጋብእ ህለ። እሊ መትሐፍ እሊ እግል ለትፈናተ ክፈል ምጅተምዓት ኤረትርየ ክድመት እግል ለሀብ ለትአሰሰ እብ ግብአቱ፡ እበ ዎሮት እንክር እት መዲነት ባጽዕ እብ ሀለዮቱ እብ ብዕድ እንክር ምን ለትፈናተ ድዋራትለ አቅሊም ወኤረትርየ ክምሰልሁመ ምን ካርጅ ለመጽኦ መዋጥኒን እግል ልትሐደር ቃድር ህለ።

መትረይሖት እሎም ቤጽሐት እበ ረአዉ ታርፌታት ቀዳምያም ክምሰልሁመ ለልሀዩበ ቤንያይ ረአይ እሊ መትሐፍ ኣሳር አቅሊም እሊ ክእነ ለመስል በራምጃት ዕፌ እግል ልነዝም ክም ሰደዩ ወድሕ። እምበል እሊመ እት ዐድነ ለመጽኦ ስያሕዪን ወዲፕሎማስዪን ምነ ሳልፋያም ቤጽሐት እሊ መትሐፍ እሊ ቶም። እሊ ዶርለ መትሐፍ እት አትኣማር ምስል ዝሕሮታት ምጅተመዕ ኤረትርየ ምህመት ዐባይ ልተልሄ ህለ።

እት ደንጎበ እሊ እትሊ ክቱብ እሊ ሽሮሕ ለህለ እስባታት እግል

ተጃርብለ መትሐፍ አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እንዴ ታየነ ዶር መታሕፍ ዐድነ እት ወቀሎት ፈሀም ምጅተመዕነ እብ ትሉሉይ እትሊ መጃል እሊ እግል ወቀሎት ለአመማቱ። ለበዝሐ ምን ምጅተመዕ ኤረትርየ ለልትሐዜ ፈሀም እት ኣሳር እግል ለሀሌ እግሉ፡ ክምሰልሁመ ዕላቀት ምጅተመዕ ወመታሕፍ እግል ትትወቀል ምህም ክምቱ ምን ተጃር አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እግል ንድረስ እንቀድር።

ዝክረት እድንያይት አምዕል መታሕፍ እት ሐረት መትሐፍ

አቅሊም ቅብለት በሐር ቀየሕ እት ትትዐየድ

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 8ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ረመዳን ታ

ይብ

እብ መሕበር ወጠን ሸባባት ወደረሰ ኤረትርየ ለትትዳሌ ሰፍሐት

ሕዱግ ስሌማን

ሓይሳም ወሓይሳት ቄርአት ሰፍሐት ሽባን፡ ሽባን ኤረትርየ እግሎም ለከስስ ብዞሕ ትበሀለ ወልትበሀል ህለ፡ ዮም ህዬ እብ ሰሐፊ ኢሳቅ ያሬድ መስኡል ሸበከት ሽባይት እት እት ውዛረት እዕላም ቀደም ክልኤ ሰነት እት ጀሪደት እንግሊዝ (Eritrean Profile) እብ ክሱስ ሽባን ኤረትርየ ለከትበዩ “ሽባን ኤረትርየ ለኢትትለዌ ሒለት ወጠን ቶም” እበ ልብል አርእ ክቱብ ምስል እሊ ዘበን ለገይስ ክቱብ ምህም እት እንቱ ሰበት ረከብናሁ እንዴ ተርጀምነ እዱሉያም እግልኩም ህሌነ፡ ቅራአት በኪተት እት እንብል እተ ታምም ጽበጡ እግል ንዐዴኩም።

ዲብ ኤረትርየ ሽባባት ለበዝሐ ክፈል ምጅተመዐ ለጸብጣቱ፡ እሊ ሰበት ገብአ ህዬ ክል ወራት ለወጠን ተሐዝዩ ዝያድ ለገብአ ነፈር እት መሸንገል እሎም ሸባባት እሎም ለትከራቱ።

ዐቂብ ስያደት ወጠን፡ ወራታት ዐማር፡ ወራታት ወጠንየት ወክዳማት እጅትማዕየት ገሌ ምነ ብዞሕ ወራታቶም ቱ። እሊ ህዬ እብሎም ለበዝሐው መፍርየት ላቶም ሽባን ሌጠ ለመሉከ ጣቀት ሸበት እበ ልትከደም። እምበል እለ መቅደረት እለ ህዬ ለገብአት ወራት እብ ተማመ አውመ እብ ገማመ እግል ትትዐወት ወኢቀድረት፡ እሊ ወብዕድ እት ጌማም እንዴ አተ እግል እለ ወጠን አስክ ለትወቀለት ርሽመት መትቀዳም ወዐማር ለዋልወ ምን ለሀሉ ሽባን ሌጣ ቶም። እሎም እትለ ወጠን እብ ወጠንየት ለትበነው ምን ግም እት ግም ለልዐዴ ሰዋልፍ አብዕቦታቶም እቡ ለዐበው ሽባን እለ ወጠን፡ ምርትኦም ወመራነቶም ፍንቲት ተ። እግል ንቃ ርንንርብ። እት ገሌ ድወል ዐለም ለህለው ሽባን፡ ወጠንየት ለልብ ልደሚር ሰበት አለቦም እግል ወጠኖም ለገብእ ዳይ እቱ እንዴ ኢልትፈረሮ እት ሸበቶም አከይ ፍዕል ክም ከረ ለመድ መከዳራት፡ ስተይ ከምረት ወብዕድ እቱ እንዴ ትፈረረው፡ እት አብደዮት እቅትሳድ፡ እጅትማዕየት ወጠንየት ወሀውየትለ ወጠን እግል ልትፈረሮ ወክዶም ለልሓልፎ ቶም።

እሎም ሽባን እሎም እተ ቅዱማት ወጥዉራት ለልትበሀለ ድወል እዲነ እብ ብዝሔ ለልትረአው፡ ምን እግል ምጅመዕ እግል ርሕዬ ለልብል ሰዋልፍ ለትሰርገው ሽባን ቶም። እሊ ሰበት ገብአ ህዬ ድወሎም ምን ሽባን ዐዶም እግል ልርኮቡ ለኢቀድረው ካድም ወመዐጸም፡ ምነ እት ገበይ ዐቦት ለህለየ ድወል አፍሪቀ ምነን እግል ልርኮቡ ቅድረት ለቦም ሽባን እብ ለትፈናተ አግቡይ መቅደረቶም እግል ልርከቦ እት ስሒቦም ወቅድረት ምኮም እት ሐየቦት ልትረከቦ ህለው።

ለእት ገበይ ዐቦት ለህለየ ድወል ለህሌት መቅደረት ሽባን ምነ እግል መትነፍዖት ለገብእ አስሉብ ብዞሕ ምንማቱ፡ ሽባን እብ ሕሩብ ነፍስየት ወዳረኮት ምን ዐዶም እንዴ ፈግረው ቅድረት ምኮም እግል ልሕለቦ (brain drain) ምኖም ለልሐዝየ ድወል እተን ክም ልትዐደው ወድዎም። እብሊ ህዬ ለምን ሽባን ዐዶም ለኢረክበወ ጣቀት ወመቅደረት እብለ ገበይ እግል ልርኮበ ወልትነፍዖ እበ ለልሐስቦ ወእግለ ለከድሞ ብዝሓም ቶም።

እተ አግደ አርእስነ ምን ነአቀብል፡ ሽባን ኤረትርየ ወቴለል ኤረትርየ ቀደም ሕርየት ዶል ነአቀምት፡ እት ቴለል ወክድ እስትዕማር ወንዳል ጀላብ ስያደት ለዐለው ሽባን፡ እበ እግለ መልኮ ዐለው ቅድረት ወጣቀት ሸ’በት እት ሐርብ እሊ አፍካር እሊ ለትበገሰው ዐለው። ምን ቀዳምያም ሽባን እንዴ አንበትከ ወእተ ወክድ ለሀይ እት ኤረትርየ ለዐለ አርዛቅ ጠቢዐት እግል ሐንፈሎት ለመጸው ውላድ ጋነ ኤረትርየ እብ ምድር ፑንት እተ ትትአመር እቱ ለዐለት ዘበን ቅዱም፡ ምን መስር፡ ግሪክ ወትርክ ለመጸው ውላድ ጋነ እት ከርሰ ለዐለ ሓጃት ጥራይ ክም ከረ ኣንያብ ሐርማዝ፡ እበን ቅዱስ ወብዕድ ዝሕሮታት በሐር ምን ኤረትርየ ነስኦ እት ህለው፡ ለወክድ ለሀይ ለዐለው ሽባንመ እዴሆም እንዴ አረብዐው ገንሕዎም ይዐለው። ወእሊ ሰኒ ብዞሕ ለሄረረ ኣሕዳስ ቱ።

ኣቲ መስተዐምረት ጥልያን

እግል ሐኪክ ወአግዐዞት አክያራተ ወአርሐቦት ምልክየት ምድር እስትዕማር ዐለ። ጥልያን እብ እንግሊዝ ክም ትፈለለት ወእንግሊዝ አካነ ክም ጸብጠት፡ እብ ሑድ ሑድ ዲብ ኤረትርየ እንዴ ሸበት ምን ዝሕረት ኤረትርየ እንዴ ነዝዐት አስክ ዐደ ተዐቀብል ለዐለት ሸፈቲት አቶብያመ፡ እት ዘበን መልክ ሀይሌ ስላሴ እለ ዝሕረት እለ፡ ምህነት፡ መሳንዕ ወብዕደት መቅደረት ለዐለት እግለ ሒለት ሽባን እግል ትምለክ ኤረትርየ እት ሐንቴ ታምም እስትዕማር አቶብየ እንዴ አቴት፡ ለጸንሐየ መትቀዳም ወእግሉ ለቀደመት መቅደረት ሽባን አስክ አቶብየ ክም ትትዐዴ፡ አውመ እት ኤረትርየ እት እንተ እግል አቶብየ እግል ተአፍሬ ለገብአ እቱ ዘበን እንፈቅድ።

እትሊ ወክድ እሊቱ ህዬ፡ ሸዐብ ኤረትርየ ክም ኦሮ ለኢልአትሐዜ፡ ለልአትሐዜ ዐለ እሊ አክያራት እሊ ፈሬ ምኑ ለዐለ ምድር ሌጠ ክምቱ ምን ቆል ወዳይ መስተዐምረት አቶብየ ለኣመረ። እትሊ ቴለል እሊ ለመትቀዳም ተአርኤ ለዐለት ኤረትርየ እት ብቆት ካሬት። መዋጥኒነ ተዐዘበው ወትዐዘገው። እትሊ ዘበን እሊ እብሁዛም ለዐለው ሽባን ኤረትርየ ወጠኖም እለ ዓመ’ተ ለዐለት ሽ’መት እንዴ ቀንጠጠው ምነ ሀወ ሐዲስ እ ግልለሆበ ለቀድሮ እብ ደም፡ ዐጭም ወትንፋስ ክምቱ እንዴ ኣመረው ድድ እስትዕማር አቶብየ ስለሕ ረፍው።

እብ አሳስ እሊ እግል ክል ሻብ ወሻበት ኤረትርየ እት ስሳታት ለትለፈት ጠልገት ሰልፍ እት ዮም 1 ሰብምበር ሰነት 1961 “ኢፋል እግል እስትዕማር!” ለአስመዐት ክርን እብ ሜርሓይ ሰውረት ኤረትርየ ሓምድ እድሪስ ዐዋቴ ፈግረት። እብሊ ህዬ ብዝሓም ፍራስ ለነስአ ንዳል ሰላሰ ሰነት እብ ደም ወትንፋስ ሽባን ክም ተምመ፡ ኤረትርየ እንዴ ተሐረረት ወርሄት

እት ሐዳስ ሐያት ወሐዲስ ግም ሽባን ተዐዴት።

እትሊ ናይ ሕርየት ሰኖታት እግል እለ ዐድ ለትከበተው ሽባን እቱ ለትወለደው ዘበን ምነ ቀደሞም ለዐለው ሽባን ወህቶም ለዐለው እቱ ዘበን ለትፈንተ ሰበት ዐለ ወዝያድ ሌሆም ለእብ ደም እለ ወጠ’ነ ሐረረው ለተረደ ካድም እሎም ሰበት ጸበረ ለእብ መስተዐምረት ብንየት ትሕትየተ ድምርት

ለዐለት ዐድ እግል ልብነው መቅደረት ወተዐሊም ለአትሐዝዮም ሰበት ዐለ፡ እት ክል ክፈል ኤረትርየ መዳርስ እንዴ ትፈትሐ አሳስ ለከሩ ሽባን እብ ዕልም ለልትቀደሞ ለወልድ ቴለል ትከለቀ።

እብ አሳስ እሊ ህዬ ሽባን ዕልም ወምህነት እንዴ ተዐንደቀው እት ብንየት እለ ወጠን እንዴ ትፈረረው ፍሬሆም ዶል ትረአ ወትሰምዐ መትቀዳም እለ ዐድ ለኢፈቴ ክራም ወያኔ ድድ ኤረትርየ ወራር ክም ሀረሰ አዜመ እት ዐማር ፍሩር ለዐለ ሻብ እት መዳፍዐት ትፈረረ።

እሊ ቴለል እሊ ክም ተ’መ ወአክተመ፡ ሓስድ ሀደፉ እንዴ ኢበጽሕ ክም ደልበዐ እብለ በዲለት ወእብለ ቀለም ለረፍዐ ሻብ ለልዐንቅፍ ዋይዲባት አስክ ሽባን ኤረትርየ እብ ሸክል ሸክሉ ቴለከ፡ ክም ፍገሪት እሊ ህዬ ሽባን ኤረትርየ ምን ዐዶም እግል ልፍገሮ ወእት አሮባታት እግል ልንበሮ ምኮም ወአፍካሮም ለሰልብ ደዓያት ትጠለቀ። እሊ ደዓያት እሊ ህዬ ክምሰለ ልትሐዜ ሀደፉ ምንመ ኢዘብጠ ገሌ ክምሰለ ምስለ እብ ገበዩ ምያዩ እንዴ ኢደሌ ገነዲቱ ለገሌ ውሒዝ ለትገለው ሽባን ምንመ ይሐድገ ለሒለት ወለ መዐነውየት ሽባን ኤረትርየ እግል ልተምትም ኢቀድረ። እሊመ ዘበኑ እንዴ ተምመ ሰበት ትፈደሐ ወትአመረ ላመ ትገለ እተ እለ በጥረ እብ ማሉ ወነሐሩ እግለ እት ከብድ እለ ወጠን ከድም ለህሌት መቅደረት ሽባን እግለ ሰንደ።

እሊ ሻብ እሊመ ምነ ቀዳምያም ሽባን ለዘይድ ሽቅል ለሸቃ ሻብ ቱ፡ እግል ስያደት እለ ወጠን ለደፍዐየ አርወሐቱ ፍርስነት ቱ ወእማነት ቀዳምየም ሽባን ለሐብር።

እት ድፍዓት እግሪ መኸል፡ ዐዲ በጊዖ፡ ባዶብ በደ ወድፈዕ መረብ ሰቲት እቱ ታርፍ ለህለ ገደድል አባይ ልሽህድ እግሉ። እት ዕልም ወብዕድ ወራታትመ እት ክል ወራት እለ ወጠን ለሀበቱ እብ ገበይ ዕልምየት ወሒለት ነሐሩ እንዴ ኢጠሜዕ ለመጠ ወእበ

ለከድመ ሻብ ቱ። እት መአሰሳት ዐማር ገርሰት፡ ከርከበት፡አፍህምቦል፡ፋንኮ፡ዐዲ ሃሎ ገርገረ ወብዕድ እምበል እሊ ሻብ ወእለ ሻበት ምን ወከሀለዩ።

እሊ ሻብ እሊ ህዬ ምን ክል ክፈል እለ ወጠን እት ሐቴ ዐግሎ እንዴ ትዐገለ ሰበት ትሰሐላቱ እትለ ወራት ዋቅየት እግል ልትረኤ ወልሻርክ ለቀድረ።

እለ እግል ክሉ ለዐገለ ወድነ ወጠን ወወጠንየት ህዬ ርቱዕ ሰዋልፍ ለተአለብሱ መዲነት ሽባን ላተ ሳወ እተ ሰበት አምሐበራቱ እግል ክል ክርን ወጠኑ ሀሌኮ ለቤለ።

ሰበት እሊ እለ ሰዋልፍ ወመትቀዳም ለትዐንድቅ ለኢትነጽፍ ዒን ሀለዮተ ምስል ሀለዮት እለ ወጠን ለትጻበጠ ሰበት ገብአት ህቶም አስከ እት ገይሶ ወህተ እንዴ ደሐረቶም እት ክል ወራት እለ ወጠን እንዴ ትፈረረው እብ እማነተ ወደሚር ላጼሕ እግል ልክደሞ ለትስሕል ህተ እም ወህቶም ው’ላድ ቶም።

እለ እተ ህሌነ መርሐለት ምን ጽልመት እት በርሀት ለንአወልውል እተ ሰበት ገብአነ ዶር ሽባን ኤረትርየ ወክርን ሽባን ኤረትርየ እብ ደረጀት እዲናመ እት ትትወቀል ትመጽእ ሰበት ህሌት፡ ሽባን ኤረትርየ ለኢትትለዌ ሒለት እለ ወጠን ክምቶም እግል ለአክዶ ቃድራም እተ ለህለው መርሐለት ዲበ ለትዐዴነ ኢነት ባጽሓም ህሌነ።

እሊ ሻብ እሊ ህዬ ለመጽአዩ ምን መጽኡ ምን ሀደፉ ለኢለአወልጥ ወእግል እለ ወጠን እለ ግንድ ወቅርድ እንዴ ገብአ ጀላሀ እት ክል ወራተ ለቀንጽ ክምቱ ታሪክ እለ ወጠን ልሽህድ እግሉ። “ሽባን ኤረትርየ ለኢትትለዌ ሒለት እለ ወጠን ቶም” ምን እንብል ለተአስትህሎምተ። እሊ ስዱድ ቴለል እምበልሆም ምን ወከሀለዩ? እግል ርሖም እንዴ ኢልብሎ እግል መስተቅበል ለከድሞ ስቡላም ወሰብ ወቀይ ላቶም ሽባን!!

ሽባን ኤረትርየ ለኢትትለዌ ሒለት ወጠን ቶም

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 9ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ዩስፍ እድሪስ አሚር

ንየት ባርሀት ዔማት በርከት ወጠላለት ተ!!ዎሮት መልክ እግል ልትመሼ

ወልትዛወር እንዴ ቤለ፡ ጀላብ ንዕዮ አስክ ከደን ትፈረረ ልትበሀል። ከእትለ ሓለቱ እት እንቱ ሰኒ ጸምአ ወማይመ ኢጸንሐ ምስሉ። ከለድዋራቱ ምን አትቃመተ፡ እት መሳፈት ረያም ጃርዲን ዶል ርአ አስኩ ጌሰ። እተ ጠረፍለ ጃርዲን ለዐለት ቤት እተ እንዴ ሸአገ እግለ ባበ ዶል ከርከሐ እሲት ሰኒ ግርም ፈግረት እቱ። ማይ እግል ተስትዩ ምን ትሰአለየ፡ እተ ዶለ እንዴ ጌሰት ሻፍገት እት እንተ አቅበለቱ። እት እዴሀ ኩባየት ዐባይ ምን ዐሲር ሩማን ጥዑም ለትመለአት እበ መጸአቱ። ለመልክ ህዬ ምስለ ዐለ እቱ ጽምእ እግለ ክባየትለ ዐሲር ተማም ጨርበበየ። እሊ ዐሲር እሊ ህዬ ምነ ዐለ ዲበ ጽምእ ወሓፋነት ምድር ዓፈዩ። ርሑ አቅበለት እቱ፡ ወላመ ዐለ ዲቡ ተዐብ ዓረፈ ምኑ። ሐቆ እለ ለመልክ ዕንታቱ አስክለ ጃርዲን ለአከዩ። ግርመትለ ስፉፍለ ዕጨዩ ሰኒ አትፈከረቱ፡ ወሕልየት ወአክራናትለ ሰራይሩ ብዞሕ በሰጠዩ፡ ወላመ ጼነ ወቀዶትለ ዕምቦባታቱ ሰኒ ፈተዩ። ከአስክለ እሲት እንዴ አቅመተ፣ እለ ምን ጽምእየ ወተዐብዬ ለአተብሬተኒ ወምን ሞት ወብቆት ለአድሐነተኒ ኩባየት ዐሲር ከም ሐበት ሩማነት ጨመምኪ እተ? እት ልብል ትሰአለየ። ለእሲት እግለ መልክ፡ ወጠብዐን ህተ ኣምረቱ ይዐለት፡ ክም እነ ቴለቱ፣ እሊ ለእሉ ሀብኮከ ዐሲር ክሉ ጭመም ናይ ሐቴ ሩማነት ሌጣ ቱ ዐለ። ለምልክ አዜመ ምን ሐዲስ፣ እት ሰነት እሊ ጃርዲንኩም እግል ሕኩመት አክል አዪ ደራይብ ትደፍዖ እሉ? እት ልብል ትሰአለየ። ዐደድለ ደሪበት ለእለ ደፈዖ አሰአለቱ። ለመልክ ህዬ ሰኒ ሐደት እቱ ወቀበየ፡ ወምስል ርሑ እት ልተራቀም፡ እግለ ሸዐብ ለለአደፍዑ ደራይብ እግል ለአዚዱ ቀረረ።

ለመልክ እግለ እሲት እት ልትሀጀክ ወእት ልትሰአለ፡ አዜመ ምን ሐዲስ እብ ጽምእ ሰበት ሸዐረ፡ አክል ሕድ እግል ለአባሬ አዜመ ሐቴ ኩባየት እግል ትድገሙ ትሰአለየ። ለእሲት ጌሰት፡ ምናተ ቅሩብ ደንገረት። ከለ ኩባየት ራፍዐት እት እንተ ሰኒ እስፍት እት እንተ ወእት ትበኬ ዐቅበለት። ለመልክ ለኩባየት ትከበተ ምነ ከምን ሰተየ፡ ጠምጠም ወለዘትለ ዐሲር ክመ እት ሰልፉ ኢረከበዩ፡ ከእት ልትፈከር እግለ እሲት ምነ ምስምሰ አሰፈ ወለ ብካየ ትሰአለየ። እግልዬ እስፍቼ ለህሌት ምስምሰ፡ መልክነ ንየቱ እተ ሸዐብነ ሰኔት ይህሌት። ህቱ ለሸዐብ እግል ልዝለም ለሐስብ ሀለ ቴለቱ። ህቱ ህዬ እሊ እብ መሃይኪ ኣመርክዩ? ቤለየ። እብሊ ሴቶ እግል እምጸአከ ጋይሰት እት አነ፡ ለኩባየት እግል እምለእ የም አለቡ ሩማን ሐዜት እቼ፡ ለሰልፋይት ኩባየት እብ ሐቴ ሩማነት ሌጠ ማልአተ ዐልኮ ቴለቱ። ለመልክ ትፈከረ ውትም ቤለ፡ ወምስል ነፍሱ እት ልትጋሜ፡ ለደሪበት እንዴ ኢወስክ እተ እተ ክም በዲረ እግል ልእዘም ምነ ቀረረ። ሐር እግል ሳልስ ዶሉ ምነ ዐሲር እግል ትወስኩ ትሰአለየ። ለእሲት እንዴ ጌሰት ሻፍገት እት እንተ ኩባየት ምልእት እት ትትጃፈጥ እንዴ ጸብጠት፡ ወገጸ ፋሬሕ ወልዉቅ እት እንቱ ዐቅበለቱ ወክም እለ ቲለቱ፣ መለሀይ አብሽርከ፡ መልክነ ለንየት አስክ ሸዐቡ ሰፌት ወክም በዲረ ቃብለት ህሌት። ወእምበል ኬሮም ወሰኔቶም ብዕደት ሐቴመ ለሐስብ ይሀለ፡ እብሊ ምስምሳቱ አዜ ኩባየትለ ዐሲር፡ ጭመም ሐቴ ሩማነት መልአየ ቴለቱ። ለመልክ ተማም ሰተ ወረወ፡ ምናተ እለ በርከት ለእብ አከይ ንየት በዐል ገጽ ትበዴ፡ ወእብ ንየት ሳፍየት ለትመጽእ በርከት ወኬር ብዞሕ አትፈከረ ቱ።

ጠባዬዕ- ተድቢር ሕድት ለአበዝሕ፡ ወከራብ ብዝሕት ለአፈኔ።- ሐሳደት ምን መሸንገል በዕለ ለኢትትከሬ ጾር ተ።- ካይን ሑ ቄትላይ ቱ።- ደራህም መራህም ተን።- በዐል ሸር ብዕዳም ኬር ብጎሮም ኢመስሉ፣- ምክሔ እት ረአስ በዐል ምሲበት አከይ አደብ ተ።- ሕግላን መሕገዝከ እግል ተአርሄ እዴከ እት በዐል አከይ አደብ ዶል ትመድድ ቱ።- ሐሩቀት ነቃስ ዐቅል ተ።- ከልብ እብ ፈርሀት እት ሩሑቱ ለነቤሕ፡ ነበሕ ከልብ ህዬ ብዞሕ ዶል ኢነክሽ።- ደአል እስትንቡረቱ ፈርሐት ወደንጎባሁ አሰፍ ቱ።- እሳታት ለእለ በሌዕ ሰአነ ምን ገብእ ሕድ በሌዕ።- ዔብ ብዕዳም ለልርኡ ወዔቦም ለልትሐበዕ ምኖም አንፋር እርኤ ህሌኮ።- ምን ህግየ በያን አለበ ለከፍእ ይሀለ።- ሓስድ ለውቀቱ ሕድት ተ።

ሕርየት፡ ፍንጌ ውላድ ኣደሚ ለትትረከብ እፍትራድየት ላተ መሳፈት ተ..እት ቃኑን እት ሐንቴ በንዝ ሕርየት አሽካስ እንዴ ትከሬት ለልትአሸር እታ ተ።

ሰኒ ቅዱም ላቱ ናይ ልባብ በሀል ሀለ፣ “እዴከ እግል ትምደድ ለብካተ ሕርየት..እት ባክ ኣንፍ ግዋሬከ ትበጥር” ልብል።

ሰእየት፡ የምክን ተዐወድውድ እት ኢኮን ኢትትዐደም፣ በርሀት ገጽ እት ጅኔታይ የቲም..አውመ አትቃማት ፈታይ እግል ፈታይ ለትሰፍለለ..አውመ እንቤዕ ዋልዳይት ውላደ እንዴ ሳርሐት ዕቅባለቱ ለትታኬ..አውመ ጽቤሕ ምድር ላሊ ረያም እግል ትትወሔ ለቀርበት..አውመ ረሕመት ረቢ አመተ አለብነ እንዴ ትከሬት እትነ እት ጀነት ለተአነክሰነ..

መስንዮት፡ ዕላቀት በኪተት ክልኦት ለትጀሜዕ..እት ፍንጌሆም አማን ወፈተ ወመፋሀመት ወሕሽመት ሕድ እግል ተሀሌ ወጅብ..ምናተ እትሊ ወቅት እሊ መስንዮት ከመ እት ንየት በዕሉ ለህሌት ሸንሀት እግል ልውሰፍ ለኢቀድር ቀለም ጋብአት ህሌት።

እክላስ፡ ምነ ገረመየ ወድ ኣደሚ ለልትሰርጌ እበን ጠባዬዕ ቱ..ወዎሮት ምነ ውዳይ ስን ቅቡል ለረክብ እቦም ሽሩጥ ቱ..ቀደም ምስል ብዕዳም ለለሀሌ እግልከ እክላስ እት ሰልፍ እግል ርሕከ እብ እክላስ ታለየ..

በይን፡ እብ ብይንከ መትገሳይ ኢኮን..እት ቀበት ብዝሓም ግሱይ እት እንተ፡ ክም ህሌከ ጎሮም ዶል ኢልሽዕሮ እብካ..በይን መውዒ እንዴ ወዴከ ለሰምዐከ ዶል ትስእን ተ..በይን ምስል በዐል ሻምከ ዶል ትትፈናቴ ተ..

ከራህየት፡ ልብ ሓስድ ለለብልብ ሃባት ቱ..እት ጨበል ረምቦ በድሉ..እተ ባኩ ለህለው እንዴ ኢለአነድድ እት ሰልፍ እግለ ሓስድ ኖሱ ለአነድድ።

ምስተሒል፡ እት ምረሐሬሀ ብዝሓም ለበጥሮ ዘዐት ተ..ወብዝሓም እንዴ ትካተረው እቱ ለለአሴርር ካቡስ ተ..ዲብ እዲነ ግሉላም ሌጠ ትትረከብ..ወሐቴ ምነ አሳስያት እት ቃሙስ ህኩያም ለእንረክበን ዘዐት ተ..

ሞት፡ ክሉ ለልትባሸር እቡ እፋተ..ንኡሽ ኢትፈርግ ወዐቢ..

መዓኒ ዐባዪ

በሀል

እሙራም- ለውቀት እት ሰለስ

ትትረከብ፣ እት ጣዐት ረቢ ዶል ትትበገስ ወእበ ህቱ ለቤለየ ዶል ትወዴ፡ ወእበ ህቱ ለቀስመየ እግልከ ዶል ተአገኔዕ ወእበ ህቱ ለውደየ ዶል ትረዴ።

- ወድ ኣደሚ ዲብ እለ እዲነ ጀላቡ ለመውት ጋር ሐቆ አለቡ፡ እትለ በዝሐ ዘን፡ ጀላቡ ለነብር ጋርመ ረክብ ኢመስል። “ቼ ጂቫራ”

- እሲት ክርንተ ደሀረት ምን ገብእ፡ ገሌ ጋር ተሐዜ ምንከ ህሌት በህለት ቱ። ምናተ ክርንተ ሐቆ ወቀለት ላቱ፡ እሊ ጋር እሊ እግል ትንስኡ ምንከ ኢኮን። “እፍላጦን”

ዝበድ ዘዖታት

ቅልወለ ወዴነ ዲቡ ለዘበን፡ ከብድ ብዕዳም ሚ ሓብዐት እግልከ ክም ህሌት እግል ትትድሌ ድሩሪ ገብእ ሀለ። ለለአትአስፍ ጋር ምን ኬን ክሎም እብ ገጽ ባርህ ለልትከበቱከ ናይ ኣማን ፈተ ይህሌት። ገለ አንፋር ህለው፡ ምን ክትርለ ከያነቶም ምን ኬንለ በርሀትለ ገጾም ከብድ ጸላም ወአከይ ንየት ለሐብዖ እግልከ።

መዕሉመት- ልብ ጭንጫይ እት ቀበት ሐቴ ደቂቀት ሐድ 1000 ዶል

ለሀንድግ።

በሀል- ለውቀት ባክ ብዕዳም

ኢተአትቃምተ፡ ወእለ ለሳረት ተ ነፍስከ እብ በይንከ ወሰኒ እሱፍ እት እንተ እግል ትርከባ ቱ። ለውቀት እት ከርስከ ሌጠ ሕዘየ፡ ለዶል ለሀ ወለእብ በይንከ እት እንተ እግል ትሽዐር እባ ቱ።

- ምነ ሰኒ ለለአትፈክረኒ ጋራት፡ ውላድ ኣደሚ እግል ገጾም እት ቀበት ሐቴ ምዕል 100 ዶል እት ለሕጹቡ እግል አልባቦም ህዬ እት 100 ምዕል ሐቴ ዶል እት ለሐጹቡ ዶል እርኤ ቱ።

- ለዐቤት ብቆት ዲብ እለ እዲነ ዐደም ብቆት ተ፡ ከምን ብቆት ለልትደገግ ሐቴመ ኢለአወቄ፡ ሐበትመ ኢመልክ፡ ሴመ ኢኮን፡ ሀለዮቱመ ተርጀመት አለቡ።

- መስኒ ሐሰት ክመ እተ ጽላል ቱ...እት በርሀት ጸሓይ ህሌኮ ምን ገብእ አሰርዬ ተሐት ወለዐል ልብል፡ ወዶል ለእት ጽልመት አቴተ ልትሐበዕ።

ተበሰምዎሮት ነፈር ቅራአት አክል ሕድ ለኢለአምር፡ ዎሮት ምለሀዩ ክታብ

ሀበዩ ከቅርኡ ቤለዩ። ህቱ ህዬ እግል ልቅሩኡ ምን ጀራረበ ለቅራአቱ ተረደት እቱ ወሐበትመ መትፈሃም እሉ አበ። ሐር ምነ እተ ትከረ ወርጠት ለፈግር እበ ገበይ እግል ልባስር ሐስበ፡ ከእግለ እናስ ለክታብ ሀበዩ፣ እሊ ካታብ ምን አየ አምጸእካሁ” እት ልብል ህዬ ተሰአለዩ። ህቱ ህዬ ምን መዲነት ሐለብ ትዛቤክዉ ቤለዩ።

ህቱ ህዬ እሊ በክት እሊ እቡ እንዴ ትነፈዐ፣ ሐጊገት ተ እላ!..ከምን ቱ አነ ቅራአት እብ ህግየ ሐለብ አምር ለቤሌከ? ቤለዩ ወለክታቡ ለክፈ

እቱ ልትበሀል።

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 10ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ፈን ወዓዳት

ተውሲቅ ወአክቤ ክቱብ ለአለቡ ታሪኩ ወዓዳቱ ምን ቅሩብ እግል ልርከብ ኢቀድር። “ለኢትአከበት፡ ኢትረከበት” ክምሰለ ልትበሀል፡ ለኢወሰቀ ወለኢወሸቀ (ለኢትአከበ) ክቱብመ፡ ዶል ሓሪት እብ ቀላል ኢትረክቡ። ወሰቆት እግል አምር፡ እግል ሐብሬ፡ እግል አክቤ ወሐር ህዬ እግል ረኪብ መራጄዕ ለሔሰ ብስር ናይ ዎሮት መጅተመዕ ጥዉር ቱ።

እተ ሐልፈተነ ሰነበት ንኢሽ፡ ሓለት ተውሲቅ ጀሪደት ኤረትርየ ሐዳስ እት መርከዝ መክተበት መጅተመዕ ፓቮኒ (Pavoni Social center) እግል እድሌ፡ መክተብለ መርከዝ እቱ ባጽሕ ዐልኮ። መክተበት ሸዐብ ፓቮኒ እብ ኩሉ አግቡይ ወሰቆተ፡ እት አስመረ ለሔሰት ወእብ መስኡልየት ክቱብ ታሪክ፡ አካዳሚ ወሐብሬ ክምሰል ተ፡ ምነ አግቡይ ጽብጠተ ወወሰቆት ጀራይደ እግል ኣምረ ለቀደርኮ ሐቂቀት ተ። ጀሪደት ኤረትርየ ሐዳስመ ምግብለ ኣላፍ አክትበት፡ መጀላት ወጀራይድ ዐድነ ወካርጅ ርክነ እንዴ ትፈንተ እለ እብ መጀለዳት ዐባዪ ወቅላፍ ትሩድ ምን ሰነት 2008 አስክ እለ ናይ 10 ሰነት ሰፍሓተ እንዴ ተሐፈዘ ወትወሰቀ ሰኒ ጽብጥት ክም ርኤክወ ህዬ፡ “ጀሪደት ትግራይት፡ ሰብአ ኢኮን፡ ሰብ ጸ’ረ ጥልያንመ ተሐሰረው እበ፡ ያረይ አክቤ አማን ተ እለ!” ለአተበሌኒ ጋር ዐለ። ከምስል መስኡል መክተበት ሸዐብ ፓቮኒ ለሀለ ኣ’ባ የማኔ ሱልጣን ለወዴክወ ህጅክ፡ ናይ ዮም አግደ ሽ’ከረት መውዱዕዬ እግል ትግበእ ቱ፡ ቅራአት በኪተት፦

ሸዐብያይት መክተበት ፓቮኒ፡ ሐቴ ምነ እት ወሰቆት ለልትሐሰር መአሰሳት አክቤ ክቱብ ዐድነ እት ገብእ፡ ምን ሰነት 1969 እንዴ አስተብዴት እት ቀበት ከኒሰት ካቲድራል፡ ወምን ሰነት 1987 ወእንዜ ህዬ እት እተ አዜ ብኒት እቱ ለህሌት ሻሬዕ ባርጅማ ተውሲቀ ተአተላሌ ለህሌት ሐበን ወተጅርበት ተውሲቅ ለትሀይብ መክተበት ዐባይ ተ። መአስሳይ ናይ እለ መክተበት ተውሲቅ ታሪክ ወዓዳት ህዬ፡ አሰይድ ፍራቴሎ ኤዝዮ ቶኒኒ ለልትበሀል

እት ሰነት 1939 ለትወለደ ወዲብ ሰነት 2016 ለትወፈ እዩስ ወድ ጥልያን ቱ። አሰይድ ኤዝዮ ምን መደት ሕክም ጥልያን እት ኤረትርየ እንዴ አንበተ፡ ለትፈናተ እብ ክሱስ ኤረትርየ ዐድነ ለትከተበ ክቱብ እብ ጀራይድ፡ መጀላት ወአክትበት ለወሰቀ፡ ወግራሁ እግለ ኢለአተርህዎ ውላድ ዐድ ሓድጉ ለሀለ መአርክ ጥልያኒ ቱ። ህቱ አክትበት፡ መጀላት ጀራይድ ወብዕድ ናይ ክል መርሐለት ታሪክ ክቱብ ለወሰቀ ስሜቱ እት ስጅል ተውሲቅ ዐድነ ለዐቤት አካን ለትጸብጥ ከዋጂ ቱ። ምን ክሉመ ለመትሐሳሩ!

እግል ትግራይት ወሰብአ ህዬ ለልሐብን ክቱብ ጀራይድ፡ አክትበት ወመጀላት፡ ክምሰልሁመ ዮመቴ እት መክተበት ፓቮኒ ለሀለ እብ ጥልያን፡ እንግሊዝ፡ ዐረቢ፡ ትግራይት፡ ትግርኛ፡ አምሐርኛ ወብዕድ ሀገጊት ወጠን ወካርጅ ክዙን ለሀለ ናይ አካዳሚ ወታሪክ አክትበት ወጀራይድ፡ እግል ብሑስ ወምህሮ ሐነግል ብዙሕ ለልስሕል አሳስ ሓድግ ሰበት ሀላ ቱ፡ ስሜቱ ዲመ ክም ትትዘከር ለወዴ። ህቱ ኩሉ ለኣላፍ አክትበት ምን ገብእ ወብዕድ ታሪካይ ሐብሬታት፡ ምን ረአሱ እንዴ ሐፍዘዩ፡ “እለ ሰንዐት ክቱብ ሐዜኮ” እንዴ ትቤ ዶል ትመጽኡ፡ እብ ሕስር፡ “እት ክእነ አካነት ወርፉፍ ግነሕ” ለልብል በሊስ ለሀይብ ክም ዐለ፡ ግራሁ ታርፋም ለህለው መልህያሙ ክም ከረ አባቴ የማኔ ለሓኩ።

መክተበት ፓቮኒ፡ እምበል ሰንበት ዐባይ ስስ ምዕል እት ሳምን ምን አትኒን አስክ ሰንበት ንኢሽ እግል ዘባይነ ምሴ ምን ሳዐት 2፡00 - 6፡00 ሐቆ አድህር ክስትት ተአመሴ። ዘባይነ ህዬ ደረሰ መአንብታይት፡ ምግባይት ወካልኣይት ደረጀት፡ ደረሰ ጃምዐት፡ ባሕሲን፡ ሸዐብ ወደለ ሕስር ቅራአት ወሐብሬ ታሪክ ለቡ አዳም ክም ቶም አሰይድ የማኔ ሱልጣን ወዴሕ።

“እለ መክተበት ፓቮኒ ዝያድ 65 አልፍ አክትበት እብ ለትፈናተ ሀገጊት ዐድነ ወካርጅ ክም ጥልያን ወእንግሊዝ ለብእተ መክተበት ሸዐብ ተ። ክሱሰን

እብለ ሴዕ ቆምያትነ እት መደት እስትዕማር ወሐቆ ሕርየት ለትከተበ አክትበት፡ ጀራይድ ወመጀላት እብ ክል መራሕሉ ሀለ ዲበ” ልብል አዜ መስኡለ ለሀለ አ’ባ የማኔ ሱልጣን።

“እትለ ጻብጣሙ ለህሌኩም ክቱብ ወመራጄዕ ሚ ወሚ ሸ’ምል?” እት እብል ክም ትሰአልክዉ አሰይድ የማኔ፡ “እሰልፍ ሕስር ለነሀይቡ፡ አክትበት፡ ጀራይድ ወመጀላት፡ እብ ክሱስ ኤረትርየ ለከትበ ወወሰቀ ክቱብ ታሪክ እት ገብእ፡ እምበልሁመ እብ ለትፈናተ ሀገጊት ካርጅ ወዐድ ለትከተበ አክትበት አካዳሚ ሀለ። ገዲሙ ወጀዲዱ ህዬ ኩሉ

ሕዩባሙ ህሌነ። ምን መደት እስትዕማር ጥልያን እት ታሪክ ወዓዳት ለትሀየበ ሐብሬታት ኩሉ ውሱቃሙ ህሌነ” በልስ።

ናይ ቀር አፍሪቀ ክቱብ ኤረትርየ፡ አቶብየ፡ ናይ እስትዕማራት ጥልያን ወእንግሊዝ፡ ክምሰልሁመ አስክ ሐቆ ሕርየት፡ ሐቴከ እብ ዶለ ወመርሐለተ እክብት ህሌት። እብ ፍንቱይ ህዬ ናይ ድወል ቀር አፍሪቀ ክም ኤረትርየ ወአቶብየ ለመስል ታሪክ፡ ዓዳት፡ ኣሳር ወብዕድ ክቱብ ኩሉ ውሱቃም ክም ህለው አሰይድ የማኔ ለሐ’ብር። አግደ ሀደፍለ መክተበት ህዬ፡ ታሪክ ኤረትርየ እንዴ አከብከ ወወሰቅከ እተ መጽእ አጅያል ሓለፎቱ ቱ። “ኩሎም መዋጥኒን ታሪክ ዐዶም እንዴ ኣመረው፡ እት መናበረቶም ተቅዪር ክም ለአመጽኦ ወፈተች ታሪኮም ክም ገብኦ ዊደት ቱ” ወስክ አሰይድ የማኔ ሱልጣን።

እት ጀራይድ ለሀለ እሎም አግቡይ ጽብጠት እቡ እት ወዴሕ ህዬ፡ “እት መደት እስትዕማር ጥልያን ለዐለ ጀራይድ፡ ሐቆሁ ለተለ ወግረ ሕርየት እንዴ ትወለደ ለትጠበዐ ጀራይድ

ኤረትርየ ለዐቤት ወሲቀት ወክብት አጅያል ሰበት ቱ፡ ምን ምዕል ሰልፉ እብ ርቱብ ጻብጣሙ ህሌነ፡ እሊ ህዬ፡ ለመክተበት አካን አካዳሚ ሌጠ ሕኔት ትገብእ፡ አካን በሐስ ወቅራአት እት እንተ ጀላብ እግል ትንበር ምን ተሐዛ ቱ። እት ጀራይድ ለህሌት ሐብሬ፡ ኩሎም ኬትበት ወባሕሲን ክም አወላይ ዔማት (Sources) ሰበት ለአትሐዝዮም፡ እግል ሸዐብ ሰኒ ወአማን ኔፍዓይ ቱ። እንሰር አክትበት ምን ገብእ ወጀራይድ ቅዱሙ ወሓሩ እት ሐቴ ቃዐት ሕዩብ እሎም ሰበት ሀለ፡ ምን እሊ ለልዐቤ ርዝቅ ኢሀለ። መሰለን፡ ናይ 1991

ጀሪደት ‘ሐዳስ ኤርትራ’ ነአክበ እት ህሌነ፡ ዮም እግለ ትወለደ አጅያል፡ አተ መደት ለሀለ ኤረትርየ ሚ ትመስል ክምሰል ዐለት ወግራሁ ለተለ ተጠውራት እብ ሐት-ሐቴ ምን እለ ውስቅት ለህሌት ጀሪደት ረኩቡ። ኤረትርየ ሐዳስመ እብ ዶለ ክም አብሀዘት፡ ውስቅት እግሎም ህሌት። ኩሎም ሕሱራም ህዬ ለኢበሌ ርዝቅ ሕዩብ ወእኩብ እሎም ሀለ። መሰለን፡ “ትግሬ ወዐረብ ለቀርኦ ዘባይን አለብነ” እግል ኒበል ወለጀራይድ እግል ንእዘም ምነን ዋጅብ ኢኮን። ሔዝያየን እተ እለ መጽአ ልምጸእ፡ እግል ልርከበን ሰበት ህሌት እሉ፡ እንወስቀን እሉ። ለገብአ ክቱብ ህዬ አምዕል ኢለሐግል” ልብል አሰይድ የማኔ እብለ ደሀባይ ከሊማቱ።

መርሑም ኤዝዮ ቶኒኒ፡ “ለገብአ ክቱብ አኩቡ፡ አምዕል ኢለሐግል” ልብል ወለአክብ ነብረ። እሊቱ ህዬ ዮም ኣላፍ አክትበት እውሩስነ ሀለ። ምናተ እት ወሰቆት አዳም ፍክሩ ሐቴ ክም ኢኮን፡ ዲብ ገሌ መክተባት ሸዐብ ለሐገልናሁ ተውሲቅ ሰመዕ በሲር ቱ። አካን ወወቅት እንዴ

በን ለኢወስቀ መክተባት ሸዐብ አስመረ፡ አካናት ብዕድ ወገሌ መአሰሳት ሕኩመት ህዬ ሚ ወቴልኩመን ገብእ! ወድ ካርጅ ለአጽነሐዩ እግልነ አሳስ፡ እግል ንብኔ ዲቡ ዐለ እግልነ ድኢኮን፡ እግል ነአሸልሑ ላተ ዔብ መስል እቼ!

ጀሪደት ኤረትርየ ሐዳስ እበ ክም ትሰአልክዉ እግል አሰይድ የማኔ፡ “ጀሪደት ኤረትርየ ሐዳስ-ትግራይት እብ ሕስር ፍንቱይ ጻብጣመ ሕነ። ምን ገጽ ሐር እተ ዐለት እግልነ ዝሕረት ታሪክነ ለትወሰከት ወሲቀት ደውለት ሰበት ተ፡ አካነተ እት መክተበት ፓቮኒ ሰኒ ዐባይ ተ። እትለ መክተበትነ ለእንወስቁ ክቱብ፡ ኩለን ቆምያትነ ለወክል እግል ልግበእ እግልነ ሰበት ነሐስብ፡ ኤረትርየ ሐዳስ ዶል አብሀዘት እብ ፈርሐት ትከበትናሀ ወምን ሰልፈ አስክ ናይ እለ ዮም ጥባዓተ ደርብ ሕድ እብ ተርቲብ ካርያሙ ህሌነ። ለመትሐሳርነ እብ ጀሪደት ኤረትርየ ሐዳስ ህዬ እግለ ምን ኩልየት ዕሉም እጅትማዒ ዐዲ-ቀይሕ ለመጽኦ ደረሰ ምን ገብኦ ወምደርሲኖም፡ ባሕሲን ታሪክ ወኬትበትመ ለትነፌዕ ወሲቀት አማን እት እንተ ረከብናሀ ወህቶ’መ ሰኒ ትረይሐው እለ። እግል ሓሪትመ ኔብራይት ወሲቀትና ተ። እብ ጀውደተ ህዬ፡ ምነ ሕሙድ ክቱብ ተውሲቅ ለብዲበ ጀሪደት ተ። ሀደፍነ ህዬ፡ ክል መዋጥን እብ ህግያሁ ለህሌት ሐብሬ ወወሲቀት ታሪኩ እግል ልርከብ ሰበት ቱ፡ ጀሪደት ትግራይት እብ ለትወቀለ መትሐሳር ነአክ’በ ህሌነ። ትግራይት ህዬ እብ ክቱበ ምን ገብእ ወህግያሀ ምንነ ዐባዪ ሀገጊት ዐድና ተ። አጅያል ክም ልትነፈዕ ወልትመተዕ ምነ ህዬ እኩድ አነ። እብ ክሱስ ዓዳት፡ ህግየ ወታሪክ ኤረትርየ እብ ትግራይት ለልሐዜ ባሕስ ምን ገብእ ወብዕድ ከፈፍል ገቢል፡ ናይ 10 ሰነት ከዚነት ኤረትርየ ሐዳስ ህሌት እግልከ ወግረ እላመ እግል ንጽበጠ እግልካ ቱ እንብሉ እት ህሌነ፡ ምን እለ ለትሐይስ ሕድርኖት ህሌት ይእብል። ጀሪደት ትግራይት (ኤረትርየ ሐዳስ) ግረ እላመ ለዐቤት ዝሕረት ወክብት ናይ እለ መክተበትነ እንዴ ገብአት ለተአተላሌ ክም ተ አክድ እግልኩም” ወስክ።

አከቦት እግል ዐቦት

ኣሰይድ የማኔ ሱልጣን

ስኞር ፍራቴሎ ኤዝዮ

ኣድም አብሐሪሽ

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 11ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

ረመዳን መ/ኑር ታይብ

እብ አሳስ ምን ፈደሬሽን ኩረት እግር ኤረትርየ ለገብአት እግሉ ዐዙመት ርኢስ ፊፋ ጆቫኒ ቪንቼንዞ ኢንፈንቲኖ እቡ ለትመርሐ ልኡክ ፊፋ ናይ ሐቴ አምዕል ዝያረት እት ኤረትርየ ወደ።

ጽብሐት-ምድር ጅምዐት 23 ፌብራይር ኤረትርየ ለአተ ምን ሐምስ አንፋር ውቁላም መስኡሊን ኩረት እግር ዐለም ለትወከለ ወፍድ እግሉ እንዴ መርሐ አሰልፍ እት መክተብ መፈወድየት ዓዳት ወርያደት ኤረትርየ ዝያረት ክም ወደ፡ እብ ሰፊር ዘመዴ ተክሌ ከልፍየት ኩረት እግር ኤረትርየ እንዴ ትሸርሐ እግሉ፡ ገብእ ለህለ ወራታት ኩረት እግር ፋይሕ ተውዴሕ ተሀየበዩ። ህቱመ መሕበሩ እብ እንክሩ እግ’ለ ገብእ ህለ መሻርዕ ኩረት ክም ሰዴ

ሐበረ። ሰፊር ዘመዴ ተክሌ እንዴ

አትለ ኤረትርየ እት ኩረት እግር ታሪክ ቅዱም ክምበ እንዴ አፍሀመ፡ መተልህየት ውላድ ኤረትርየ ምስል አቶብየ እት 3ይ ካስ አፍሪቀ እንዴ ሻረከው እብ ስሜት አቶብየ ካስ ምነ ነስአው መተልህየት ለ9 ኤረትርዪን ክም ዐለው ወደሐ እግሉ። ግረ እሊ ህዬ፡ እት ስታድዩም አስመረ ለዐለው አንፋር መተልህየት-አጀኒት (ግራስ-ሩት) ወሓለትለ ስታድዩም እንዴ ረአ፡ እተ ሐዲስ መብነ መክተብ ኩረት እግር ኤረትርየ እንዴ በጽሐ ለህለ እግሉ መሻቀዪታት ዐፈ።

ግራሁ ምስል ርኢስ ኢስያስ አፍወርቂ እንዴ አምሐበረ እብ ክሱስ መሕበር ኩረት እግር ዐለም ፊፋ ለወድዩ ህለ አትሳናይ እበ

ትደቀበት ገበዩ እግል ለአተላልዩ እንዴ አትፈቀደዩ፡ ለሔሰት መልህዮት ለሔሰት ፍገሪት ሰበት ተአመጽእ፡ እት ኤረትርየ ለወደየ ዝያረት እግለ ሐመደ።

ምስል ሰሕፍዪን እተ ወደዩ አምሐበሮት ህዬ እት ኤረትርየ ለህሌት ቅድምት ዓደት ኩረት እግር እት ውላድ ወአዋልድ እንዴ ሐመደ፡ መሕበር እት ሰዳይት ኤረትርየ ምን ለሐውን ዎሮት ስታድዩም እግል ትብኔበ ለትቀድር ሰዳይት እግል ትግበእ እግለ ክምቱ እንዴ ሐበረ፡ እበ ገብአት እግሉ ከብቴ ናይረት ፈርሐቱ ሸርሐ።

ለተለ አውካድ ህዬ፡ ምነ ገደመው ስታድዩማት ኩረት እግር ላቱ ሜዳን ቺቼሮ እንዴ በጽሐ፡ ለተርፈ ወክዱ ጆግራፍያይ መካሪት ኤረትርየ ለወክል ሐስያት

ርኢስ ፊፋ እት ኤረትርየ ዝያረት ወደ

ዐርበረቡዕ ወቅዱም ኣሳር መባኒ ኤረትርየ ላቱ ክፈል መዲነት አስመረ እንዴ በጽሐ፡ ምን

ፈደሬሽን ኩረት እግር ኤረትርየ ለትሀየበዩ ህያብ እንዴ ረፍዐ አስክ ዐዱ ትወከለ።

እት ሻምፕዮን አፍሪቀ ሰነት 2018 እት ኪጋሊ ርዋንደ ለሻረከ ወ20 መዳልየት ለትሰርገ ፈሪቅ ዐጀላት ኤረትርየ፡ እት ዮም 21 ፌብራይር እብ ስካን መዲነት አስመረ ከብቴ ናይረት ገብአት

እግሉ። ለመትጃግረት እብ ፍንቱይ ዐረባት እንዴ ትተ’ለው ምን ድዋራት ሸሪከት ኦም እንዴ ትበገሰው አስክ ሜዳን ሄልል ሰብተምበር በጽሐው፡ እት ክሉ ሸዋሬዕ ምን ለትፈናተ ዕምር ወጅንስ ለመጸው ስካን መዲነት

ፈሪቅ ዐጀላት ኤረትርየ ከብቴ ናይረት ገብአት እግሉአስመረ “አሰናይነ ወአሰናይኩም” ቤለዮም።

ግራሁ እብ መስኡሊን መፈውድየት ዓዳት ወርያደት ኤረትርየ እንዴ ትመርሐው እት ዴዋን ሕኩመት ርኢስ ኢስያስ ምስሉ አምሐበረው።

ርኢስ ኢስያስ እተ መናሰበት፡ “አሰናይኩም” ክም ቤ’ሎም፡ እት ኤረትርየ ለህለ ለኢትበርበረ ዕቁር ዝሕሮታት ርያደት እብ ዋጅብ ትሸቀ እቱ ምን ገብእ፡ ዝያድ እሊ እግል ልትረከብ ምኑ ክም ቀድር ሸርሐ እግሎም። እግል ክል መትባድራይ ህዬ 1000 ዶላር ክም መትናየቲ ተሀየበዮም።

እተ ምን ዮም 14 አስክ 18 ፌብራይር ለትጋየሰ ጅግረ ሻምፕዮን ዐጀላት አፍሪቀ ኤረትርየ እብ ዓመት 20 መዳልየት ትሰርጌ።

አርበዕ መራሕል ለዐለ እቱ ወእብ መቃዪስ ዩሲኣይ ናይ 2.2 ደረጀት ለቡ ጅግረ ዐጀላት ቱርክየ (ቱር አንታልየ) ምስል ፈሪቁ ፖለርቴክ ኮሜታ ሻርክ ለጸንሐ ዐወት ሀብቶም፡ ሕሩይ መተልህያይ ናይለ ጅግረ እንዴ ገብአ፡ ናይ ሕሽመት ፍሌንየት ለብሰ።

እት ሰነት 2017 ለገብአ ሻምፕዮን አፍሪቀ እት ናይ ወክድ ጅግረ 3ይ ፋግር ክም ዐለ ለልትአመር ዐወት፡ እትሊ ጅግረ እሊመ፡ ዐወት እብ ኪሉል ወክድ ሳልሳይ፡ እት ጅግረ ሐየት ስጋደትመ 2ይ ፈግረ። እት ሰነት 2017 ምስፍ ፈሪቅ ባይክ ኤይድ ለዐለ ዐወት እት ሰነት 2018 እትሊ ሐዲስ

ፈሪቅ ቱርክየ ቱ ለትዐደ።

ዐወት ሀብቶም፡ ለፈደበ መተልህያይ ዱር ቱርኪ ገብአ

እት ፍንጌ ፈሪቅ ቼልሲ ወፈሪቅ ማን ዩናይትድ ለገብአት ትልህየ ምነ ደቀበ ትልህያታት እለ ሳምን እንዴ ገብአት ስጅልት ህሌት። እግልሚ፡ ክልኢቶም ለፍረቅ አስክ እለ ምን ንስአት ካስ ሰአየት ባትካም ሰበት ይህለው። እብሊ ህዬ፡ እት ሜዳን ማን ዩናይትድ ገብእ ለዐለ ትልህየ ፈሪቅ ቼልሲ እዴ ዛይደት ለጸብጠ ለአተምሰለ ጎል እት 32 ደቂቀትለ ትልህየ እብ ዊልያን ምንመ አተ፡ ፈሪ ቼልሲ ሰአየቱ ለበትከ እቡ ጎል እት 38 ደቂቀትለ ትልህየ እብ ሉካኮ

መሃጅም ፈሪቅ ዩናይትድ ሰበት አተ ትልህየ እብ ናይ ሕበር ዐውቴ እግል ዕርፍ ፈግረው ምነ።

ግረ ዕርፍ ጀርቤታት ቼልሲ ማይ ብሩድ እንዴ ገብአ ተርፈ፡ እት 75 ደቂቀት እንዴ ትቀየረ ለአተ ጄሲ እግል ፈሪቅ ማን ዩናይትድ ሒለት ለወሰከ ጎል ሰበት ኣተ፡ ፈሪቁ 2 እብ 1 እት ሜርሒት ለህለ ፈሪቅ ማን ሲቲ ል’ተሌ ህለ።

መተልህየት ፈሪቅ ቼልሲ ሒለት ወአከይ ትልህየ እንዴ ሓበረው መዐነውየቶም እንዴ ኢትወድቅ

ብዞሕ ጀርቤታት ወደው፡ እት ኣክርለ ትልህየ እብ ፈሪቅ ቼልሲ ለትጀረበት ጎል መሳዕድ ሐከም ድማን ኦፍ ሳይት እንዴ ኢትገብእ ኦፍ ሰበት ቤለየ፡ ሰአየቱ ኦፍ ጌሰት። እብሊ ህዬ ማን ዩናይትድ እብ 59 ንቅጠት 2ይት ወቼልሲ እብ 53 ንቅጠት ግረ እንዴ አቅበለ እት 5ይት ደረጀት አስከ ሻክት ህለ።

ምን ሸግዒት ድድ ፈሪቁ ለኢትውዕል ኩረቱ ለልእክ ሄንሪ ከይን ፈሪቅ ቶተንሃም ምን ስቅ ፈሪቅ ክሪስታል-ፓላስ ለአድሐነዩ ጎል እቡ ፈሪቅ ክሪስታል-ፓላስ እንዴ አድነነ፡ እብ 55 ንቅጠት ፈሪቁ እት 4ይት ደረጀት ውቁሉ ህለ።

ትልህየ እግል ትትመም 11 ደቂቀት ታርፍ ምነ እት እንቱ፡ መተልህያይ ፈሪቅ ዋት-ፎርድ እግል ፈሪቅ ኤቨርቶን ለአድነነ ጎል ሰበት ኣተ፡ ፈሩቁ 1 እብ 0 እንዴ ቀልበ እተ ዐለ እግሉ ንቃጥ ሰለስ ንቅጠት እግል ልጅመዕ ቃድር ህለ። እብሊ ህዬ፡ ንቃጡ እት 33 ንቅጠት እንዴ ወቀለዩ እት 10ይት ደረጀት ሻንን

ደሀይ ፕሪመርሊግ እንግሊዝ ልትረከብ። እት ፍንጌ ዌስትሃም ወሊቨርፑል ለገብአት ትልህየ፡ ፈሪቅ ሊቨርፑል እግል ዌስትሃም ሐቴ ይሐድገ እቱ፡ 4 እብ 1 እንዴ ቀልበዩ፡ ምነ ሳልፋያም ለሰለስ ሌጠ እንዴ ኢገብእ፡ እግል ዶሉ ማን-ዩናይትድ አስክ ትተልሄ፡ እት 2ይት ደረጀት እንዴ ትኮሽዐ ሳዖታት እግል ለሓልፍ ቃድር ዐለ።

እብለ ዐውቴ እለ ህዬ፡ ፈሪቅ ሊቨርፑል እብ 57 ንቅጠት አሰርለ 58 ንቅጠት ራክብ ለህለ ማንዩናይትድ ልሄርር ህለ። እት 28ይት መርሐለት ጅግረ ፕሪመርሊግ እንግሊዝ ፈሪቅ

ሌስተር ሲቲ ምስል ስቶክ-ሲቲ እብ ናይ ሕበር ዐውቴ 1 እብ 1 ፈግረው። እለ ፍገሪት እለ ህዬ፡ እግለ ጸልዑ ሳፍፍ ለይዐለ ስቶክ ሲቲ ክም ልትነከእ እቱ ዋድየተ ህሌት።

እምበል እሊመ ፈሪቅ ዌስት ብሮሚች እግል ፈሪቅ ሂደርስፊልድ ታውን 2 እብ 1፡ ፈሪቅ ብሩነይ ወፈሪቅ ሳውዝሃምፕቶን 1 እብ 1 ፈግረው፡ ፈሪቅ ብሪቶን እግል ስዋንሲቲ 4 እብ 1 ወፈሪቅ በርኒማውዝ ኒካል እብ ናይ ሕበር ዐውቴ 2 እብ 2 አትመመው።

አርቡዕ 28 ፌብራይር 2018 12ዐስር-ሐቴ ሰነት ዕልብ 09 ገጽ

መሐመድ ዳፍለ

ፍንቲት ስወር ርከብ

ሸዐብ ወለመዱ አዳወሮት ሽዕርአየ ሀለ ገለድከ?

አልፍ አነ ገብአኮ ኦሮት አነ እት አነአርሐመተኒ አነዬ ክም ርኤኮ ድበነጸሓይ ሰቦት አጸብሕ ወእትማሴ ደበነ

ዶል በክት አለቡ እግብእ ወዶል በዐል ሸገነልበ በደ አነዬ ዶል ሐቴ እጽዕነ ወዶልመ እትጸዐነ

እት በረድ እከትበ ወቁር እት ለሐዜ ለእበነ

እሊ ክሉ ክም ርኤኮ ወሐገልክወ አነዬምን አሌፍ አነበትኮ እግል እድሌ ይማምዬ አናዬ ተሐምረገት ጊጉይ ይዐለ ጌማምዬክሉ ዐገብ ቤሌኒ ጋነ ልግበእ ወአዳምዬ

ዐለም ብዕዳም ትሼቤኮ እንዴ ትጋረፍኮ ዐለምዬ

ዮም ላኪን እት ሄራር ህሌኮ አናዬ እግል እልበሰእግል አባሬ ምን ተምሲል ወአነዬ እግል እብለሰአናዬ እግል ትፍሬ እት ደሚርዬ እግል ሕረሰ

ገርሀት አናዬ እግል ትገርም ሐሪር አፍካርዬ አልብሰአናዬ እግል ኢትትከየድ ምሴ-ምሴ እግል ሕሰሰ

ገለድ አቴ ህሌኮ ርሕዬ እግል ይእቅሸሸ

ትብል ክምሰል ይዐልከ ዮም ሚገብአከ ምን ትረስዐካሀ ገለድከ?አናከ ቀየርካሀ መበዲር ይዐለት እግልከ?

እም አራዊቶ እት ተዐይር አፎ እሙ ገብአከ?

እለን ሰኣላት ብለሰን እብ አማን እንተ ምን እንተለትሰረረተ አነ ኢቲበል አስክ እንተ እንተ ኢገአከ

Moደ

ምን ዘመን ቅዱም አዳም - ምን ክምሰልሁ ላቱ አዳም ክም ፈርህ ነአምር፡ በሀለት ምን ሐስድ ፈርህ በሀለትቱ።

እት ለትፈናተ እምናት ክሉ ወድ አዳም ናይ ጅዋሁ ሒለት ክምስል ቡ ልትአመን። ለናይ ጅወ ሒለት ትትበሀል ህሌት ህዬ በዐለ እት እኪት አውዐለየ ምን ገብእ ምስትንክር ክም ሸቄ እበ ወእግል ሕሙማም ክም ለሓዬ እበ ፡ እብ ዐክሰ ላኪን እት እኪት ሐቆ አውዐለየ ህዬ ክምሰልሁ ላቶም መክሉቂን ክም ለአፈንድድ እበ ለአምኖ። ምናተ ናይ ጅወ ሒለቶም እት ሰኔት ለለአውዑለ ሰኒ ሑዳም ቶም።

እሊ ማሪታይ ላቱ በሀል፡ እተ ጥዉራት ለልትበሀለ ድወልመ ሰበት ሀለ፡ ምን ዕን አዳም እንዴ ትበሀለ ብዞሕ ደወ ወሕጃብ ልትነፍዐ።

ዕን አዳም እብ ፋርስ “ሸዘም ኢሊ ባድ” እበ ትትአመር እት ህሌት፡ እብ እንግሊዚ “ኢቪል ኣይ”፡ እት አፍጋኒስታን ወፓኪስታን “ቻቺም ሞራ”፡ እት እስፐይን “ማልዲኾ”፡ እት ግሪክ “ቶማቲ”፡ እት ጥልያን “ማሎክዮ” ወእት ድወል ዐረብ ህዬ “ዔን ኣልሓሱድ” ትትበሀል።

እት ግሪክ ወቱርኪ ምን

ዕንታት አዳም እግል ልዳፍዕ እግሎም እንዴ ትበሀለ፡ እት አጃኒት ነአይሽ ወዐፍሽ ሐዲስ ሊኒ ሕብር ለበን ስልስላት ለአስሮ ዲቦም። እት ፊሊፕንስ እግል አግሩዝ ልግበእ ወዐፍሽ ሐቆ ደግሀከ እብ ግሩሽ ትትዓቀብ፡ እተክምሰልሁመ እት ፍሊፕንስ “ቡዙቕ” ለትብል ከልመት ሓስድ ትሽርሕ። ምን ሓስድ እግል ልዳፍዖ እንዴ ቤለው ህዬ እት እደይ አጀኒቶም ወአብያቶም ሐጅበት ለኣስሮ።

እት ድወል ምግባይ ምፍጋር-ጸሓይ ህዬ እብ “የድ ኣልኸምሳ” ለልትአመር አሰር አጫብዕ ለብዲቡ ሕጃብ እት አብያቶም ወዐረባቶም ለአሱሩ። ለበዝሐው በሕርየ ህዬ ተምሳል ዓሰ እት ድማናይ ስምጥ ጀልበቶም ለአትሐንጦጡሉ።

ጽንዓም የሁድዪን፡ እብ ክሱስ ማሎም ወአጀኒቶም እብ ቀሎ-ቀሎ ኢልትሃገውኒ፡ ስድፈት ፈግረት ምኖም ምንገብእ ህዬ ለሴምዓይ እግል ኢልትአሰፍ “ኪን ዔን ሃራ”እግል ሊበሎም ቡ። ተርጀመተ “እምበል ሕስደት በሀለት”ቱ።

እት ግሪክ ቀደም ሜላድ ነቢ ዒሰ ለትአንበተ ማሪታይ ለመድ ሀለ። ለለመድ ህዬ አተበልበሎት ምን ዕን ሓስድቱ። አዪ ዐለቅ

ዶል ልትወለድ ለከሽፍ እሊ ገብእ እግሉ። ገበይ ውድየ’ተ ከሽፍ ህዬ ክእነ መስል፦ እብ ዕምር ለዐቤት አቦት ናየ ዐለቅ፡ ዕን ሓስድ ብዲቡ መአለቡ ዲቡ እግል ተአክድ፡ ቅጥረት ዜድ ኦሊቭ እት ክባየት ምን ማይ ክቱብ ተአቀጥር፡ ለቅጥረተ ዜድ እትረአስለ ማይ ሐቆ ውይብ ትቤ ናጂ ክምሀለ ልትአከዶ፡ ለቅጥረት ላኪን ሐቆ እተ ማይ አቴት ዕን ክም ብዲቡ ሰበት ልትአከዶ እግል ለበልቡሉ ልዳለው፡ እግለ ዐለቅ እብ ግፍትኡ እንዴ አተአክረረዉ እት ዔጻቱ ሰለስ ዶል ሸክል በርሸም ወዱ ወእት አርድ ጠፋኦ፡ ምነ ማየ ክቱብ እት ለሓጹፉ ህዬ ምን እቡ ለአምኖ ክታብ ፍንቱይ ጦጋት ቀርኦ እቱ።

እት ኢጣልየ ህዬ፡ ምን ሐስድ ለልትነፍዖ እቡ ሕጃብ ምን ደሀብ አው ፍደት ለትሸቀ ተምሳል ቀር ገርዋቱ።

እት ላቲን አሜርከ ህዬ ዝያድ ለዕን ሐሰድ ትትፈረህ እቶም አግሩዝ ክምቶም ልትአመን። ሰበት እሊ ህዬ እት አጀኒቶም በርሽም ለአስሮ። እምበልእሊመ ለገብአ ነፈር እግል ጅናከ አው ዐፍሽከ ረቅብ ሐቆ ሰምዐካሁ እግለ ረቅበዩ ጅነ አው ዐፍሽ፡ እብ ድማነይት እዴሁ እግል ልተምትሙ ተአዝዙ። እግልሚ ሐቆ ተምተመዩ ለሐስድ ክም ፈስድ ሰበት ለአምኖቱ። ሕማም ሸሐር ለአፈግሮ እት ሀለው ህዬ ናይ ለመድ ሐኪም እንዴ አምጸአው፡ ለሐኪም ለኢበሽለት ቤጨት እንዴ አምጸአ እት መቅጠንለ ሕሙም ልብህሸ፡ ሐቆ እለ እንዴ ሰብረየ እብ ክባየት ወድየ ወእት ሐንቴ ዐራት ናይለ ሕሙም ከርየ። እሊ ህዬ ለቤጨት እግለ ስሕር ክም ዳፍዕ እሉ ሰበት ለአምኖቱ። ለወደዲት እሊ ክሱሰን ሰቢር ቤጨት እት ግሌ ክፋል መጅተምዐናመ ሀለ።

እት ቦሊቭየ ህዬ እግለ ሓስድ እግል ቅሸት እንዴ ትበሀለ እት ዐፍሾም ወአጀኒቶም ጽምበል ቀያሕ ለአስሮ።

አየ ሀለ ገለድከ?

ዐጀብ!!ችምፓንዚ እብ ቅንእ ለትአመረ ሔዋን ክምቱ ከበር

ብኩም? ህቱ እሲቱ ምስል ብዕድ እግል ልርአየ ኢፈቴ። እተ-ክምሰልሁመ ብዕዳም እግል እሲቱ እግል ልባሩ ኢረዴ። እሲቱ ምስል ብዕዳም ዶል ዘኔ ህዬ ክምሰለ ወድአዳም ለወድየ ምን ሕድጎ እንዴ ሐልፈ ምስል ብዕዳም ክም ለሐምየ ወስመ ክም ለኣኬ እብ በሐስ እኩድ ሀለ።

ናይ ኖስከ ሱረት ንስአት “ሰልፊ” ምስል ተጠውር ካሜራት ሞባይል ለመጽአ ወብዝሓም ሽህረት ለፈቱ አንፋር ለልትነፍዖ እቡ አስክ ሞት ለለአበጽሕ ለመድ ዴ’ራይቱ።

ከእላመ እትለ ሱረት እንርእየ ለህሌነ ኣክዝንየ ኢግናቪችየ ለትትበሀል ወለት 20 ሰነት ላተ ሻበት፡ 8.5 ምትር ለሪሙ ቡንቶ ሐቆለ ዐርገት፡ እለ ሱረት ሰልፊ ትሰወረት ። ምናተ እት ትከሬ ሜዛነ እግል ትቀውድ ሰበት ኢቀድረት ሸልሀተት ወኣባሀ ሞተት።

ቅሰት እለ ሱረት