بسم الله الرحمن الرحیم

BIRTH BIRTH HORMONESHORMONES

Assistant Professor Dr. Zinat Jourabchi

2015

Neuroendocrinology In labor and birth

سیستم های کنترل کننده اعمال بدن

اندوکرین:•انتقال شیمیایی به واسطه هورمونها

عصبی:• سلول به سلول بدون واسطه خونی با

واسطه عصبی

عوامل موثر بر سیر لیبر و زایمان

Hormonesهورمون ها •اکسی توسین و آدرنالین

Neurotransmitteنوروترنسمیترها•rs

نورآدرنالین ، آندورفین و سروتونین

BIRTH HORMONESCortisol

Prostaglandins

Progesterone

Estrogen

Relaxin

Oxytocin

Endorphin

Adrenaline and noradrenaline

Prolactin

Cortisolکورتیزول

هورمون استرس•

تولیدتوسط جفت •

با افزایش سن بارداری، تولید بیشتر•

حداکثر مقدار در زمان زایمان•

Cortisolکورتیزول

مهار بوسیله استروژن و پروژسترون•ترشح بوسیله اندورفین•موجب افزایش تاثیر اکسی توسین•تحریک ترشح سورفاکتانت•رسیدن ریه جنین•افزایش ترشح پروستاگالندین در مایع •

آمنیونتحریک آدرنال جنین برای ترشح استروژن•

Prostaglandinsپروستاگالندین

هورمون التهاب•تولید بوسیله آمنیون وکوریون•افزایش در اواخر بارداری•نازک شدن دیواره پرده ها و •

اجازه پاره شدن پرده هانرم شدن سرویکس•القای انقباضات•

Progesteroneپروژسترون

هورمون شل کننده رحم•

مقادیر باال موجب مهار انقباضات رحم•

کاهش حساسیت گیرنده ها در اواخر •بارداری

استروژن

هورمون زنانه•

مخالف اثر پروژسترون•

تقویت انقباضات•

اکسی توسین

هورمون عشق نام: •LOVE HORMONE

هیپوتاالموسمحل ساخته شدن: •

هیپوفیز محل ذخیره شدن و آزادسازی: •خلفی

اکسی توسیننقش در سیستم باروری

در تخمک گذاری و قاعدگی •در فعالیت جنسی و ارگاسم•در حاملگی•در زایمان•در شیردهی•

اکسی توسین

: Ejection Reflexرفلکس های جهشیاسپرم•جنین•جفت•شیر•

اکسی توسین

متعاقب ترشح در حین مقاربتمکش اسپرم•ارگاسم و انقباضات رحم•افزایش حرکت لوله های فالوپ•افزایش دمای بدن به خصوص در سینه •

هامتصاعد شدن بوی مخصوص بدن•احساس خوب پس از مقاربت•

اکسی توسین

بارداری

نگه داشتن محصوالت بارداری•بسته نگه داشتن سرویکس•انقباضات رحم•

اکسی توسین

عوامل محرک ترشح هورمون:تحریک نیپل•تحریک واژن•تحریک کلیتوریس•تحریک عضالت کف لگن•تحریک پرینه•تماس پوست با پوست•تماس چشمی•

پیش شرط های تاثیر اکسی توسین در زایمان

بر هم خوردن باالنس استروژن و پروژسترون

افزایش پروستاگالندین طبیعی بدن و تغییرعملکرد مکشی سرویکس

افزایش حساسیت گیرنده نسبت به اکسی توسین

نقش اکسی توسین در مرحله اول زایمان

o :فشار عضو پرزانته روی علت ترشحسرویکس

o : انقباضات مداوم و منظمتاثیر ترشح

oنوع پرزانتاسیون و پوزیشن

o وضعیت کیسه آب بر دردهای زایمانی

نقش اکسی توسین و مرحله دوم زایمان

تغییر در انقباض

موجب ترشح اندورفین

اکسی توسین

پس از زایمان و شیردهی

فوران شیر•رفتارهای حمایت گرایانه•برگشت رحم به حالت قبل از بارداری•

عوامل مهار کننده ترشح اکسی توسین در عوامل مستقیم :عوامل مستقیم :• لیبر

ترس یا اضطراب:●فاکتورهای خارجی مثل بوی نامطبوع، صدا، افراد ●

غریبه، نور، نبودن حریم خصوصیفاکتورهای داخلی مثل نگرانی از سالمت نوزاد، ●

نگرانی از پارگی پرینه و ترس از درد زایمانتزریق داروهای بی حسی●●Induction & Augmentation●Episiotomyجداسازی مادر از جنین●

عوامل غیر مستقیم:●عقاید و نگرش ها●خاطره قبلی) سوء استفاده های جنسی یا زایمان ●

قبلی(

نتایج مهار اکسی توسین در لیبر

Prolong labor اختالل در پیشرفتDilatation &

Effacement طول کشیدن مرحله دوم زایمان افزایش خونریزی بعد زایمان تاثیر برشیردهی

CATECHOL AMINES کاته کوالمین ها

Adrenalin آدرنالین

هورمون جنگ و گریزنام: •غده آدرنالمحل ساخته شدن: •تهدید موقعیت، عوامل محرک ترشح: •

ترس، اضطراب و عصبانیت

آدرنالین

واکنش بدن درمقابل کتکوالمین ها :•

شیفت خون از از اعضاء داخلی به سمت •مغز ،ریه و انتهاها

کاهش خونرسانی رحم •کاهش اکسیژن در بافت عضالنی رحم و •

هیپوکسی رحم افزایش درد ناشی از انقباض رحم •کاهش خونرسانی جفت • دیسترس جنینی•

آدرنالین

FIGHT TO FLIGHT SYNDROM

عالئم سندرم جنگ وگریز: افزایش ضربان قلب• افزایش تعداد تنفس•افزایش فشار خون•افزایش قند خون•شیفت خون از ارگانهای داخلی به سمت •

مغز ،ریه و انتهاهاگشاد شدن مردمک و نگاه خیره•پوست سرد و چسبناک •

تاثیر افزایش کاتکوالمین ها در مراحل مختلف لیبر

ابتدای فاز فعال قبل از تثبیت سیر لیبر •توقف لیبر

فاز فعال بعد از تثبیت سیر لیبر•کوشش در لیبر

Transitionalمرحله ترانزیشنال•تسریع خروج جنین

مقدار زیاد آدرنالین

دیسترس جنین•توقف یا کاهش انقباض•حرکات پانیک مادرمثل: سردی پوست، •

افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب، تنفس تند، گشاد شدن مردمک ها،

خشکی دهان، بی قراری سزارین و مداخالت طبی•

ساخته شدن آدرنالین در جنین

شیفت خون به ارگانهای اصلی •گشاد شدن مردمک •تولید حرارت •افزایش قند خون•

عوامل کاهش دهنده آدرنالین

برطرف کردن منبع ترس•فراهم کردن محیط مناسب و سالم و به •

دور از هیجان کاهش تحریک گیرنده ها•قرار گرفتن در آب گرم•قرار گرفتن در محیط خانوادگی مناسب•در جریان مراحل زایمان قرار گرفتن•

ترشح کتکوالمینها بالفاصله پس از زایمان کاهش .می یابد

سرما و لرزعالئم: •

اجازه به ترشح اکسی توسین•

Endorphinاندورفین

ساقه مغز، انتهای شدن : محل ساخته•اعصاب، جفت

باال بردن تحملعلت ترشح: •تاثیرات مهم )سه اثر کلی (:•

کاهش درد•احساس سرخوشی•تغییر درک زمانی و مکانی•

اندورفین

موجب تحمل لیبر•

تحریک ترشح پروالکتین و آماده سازی •مادر برای شیر دهی

مقادیر زیاد موجب مهار ترشح اکسی •توسین

مزایای اندورفینازبین برنده طبیعی درد ناشی انقباض •

رحماحساس سالمتی و تقویت حاالت مثبت•رابط مهم بین مادر و کودک در اولین •

مالقاتافزایش اعتماد به نفس• فراموش کردن بدترین Amnesic:اثر •

شرایط درد زایمان و پذیرش باروری مجدد

تاثیرات رفتاری اندورفینسازگاری مادر با تغییرات در بارداری: •

فیزیولوژیکآماده شدن مادرفاز نهفته: •کنترل درد فاز فعال: •درون گرا شدن به همراه فراموشیفاز انتقالی: •شادی، حس خوب و مثبتمرحله دوم : •تماس بهتر مادر و نوزاد و آمادگی بعد از زایمان: •

برای شیر دهی از طریق تحریک ترشح پروالکتین

عوامل مساعد کننده ترشح اندورفین

تالشهای فیزیکی مثل ورزش های هوازی •محرکهایی مثل خنده و موزیک •برخی غذاها مثل شکالت•فعالیت جنسی •حین تولد نوزاد •راه رفتن ،چرخش کمر ،طب سوزنی وغوطه •

وری در آب حین لیبر

تاثیر مقدار کم اندورفین

در د زیاد و عدم تحمل مادر•

مداخالت طبی•

میزان ترشح اندورفین

.در بارداری تولید می شود•

.در زمان زایمان به حداکثر می رسد•

روز سوم پس از زایمان کاهش می •.یابد

Relaxin

شل شدن لیگامانها•

قابل تحرک بودن استخوانهای لگن•

آماده شدن کانال زایمان برای عبور •جنین

سروتونین

مهمترین ناقل عصبی ، نوروترنسمیتر•به منزله چوب ارکستر•

:فاکتورهای افزایش دهندهراه رفتن، جویدن، آگاهانه نفس کشیدن، حرکات موزون، کربوهیدراتها، تریپتوفان،

6گوشت مرغ، دانه های خوراکی و ب:فاکتورهای کاهش دهنده

کاهش استروژن، افزایش پروژسترون، کربوهیدرات بیش از حد،تغییر ناگهانی

وزن،الکل

پروالکتینهورمون شیر •تولید در طول بارداری•حداکثر در زمان زایمان•افت بعد از زایمان•باالرفتن مجدد با مک زدن•

پروالکتین

بسیار موثر پس از زایمان•تولید شیر•تاثیر روی روح ، روان و رفتار مادر•به همراه اکسی توسین موجب شیر •

دهی موفق

عوامل مهار پروالکتین

عدم رعایت خلوت و حریم خصوصیمادر

ترسجداکردن مادر ونوزاد سرمانور زیاد

High oxytocin levels > Efficiency

High levels of Endorphin > comfort

Low levels of Adrenaline > Faster Labor

OXYTOCIN

کارایی و اثربخشی مطلوب رحم

ENDORPHIN

راحتی و آسایش

ADRENALIN

زایمان سریعتر

اقداماتی برای تعادل هورمونهای تولد

UPRIGHTوضعیتهای •رعایت خلوت مادر•ارائه دهنده خدمت مورد اعتماد•اعتقاد به زایمان فیزیولوژیک•ماساژ پرینه•حمام •ماساژ درمانی•خوردن و آشامیدن•

خسته نباشیدخسته نباشید