รศ 601 ระบบสั�งคมและการเม�องไทย Nida 8 PHSเศรษฐก�จ

สั�งคมการเม�องปั�ญหาสั�งคม

Civil Society

วั�ฒนธรรมการเม�อง

การม!สั"วันร"วัมปัร�ชญาทาง

การเม�อง(ค$ณธรรม)

การพั�ฒนาทางการเม�อง

ปัฎิ�ร(ปัการเม�อง

ปัฎิ�ร(ปัโครงสัร*าง

ผู้(*น,า และ การตั�ดสั�นใจ

กฎิหมายทฤษฎิ!ระบบกระบวันการ

ก,าหนดนโยบาย

สัาธารณะขอบเขตั อ.จ$ร!

ขอบเขตั อ.มนตัร!

ปัระวั�ตั�

ขอบเขตั อ.สัมบ�ตั�

สัร$ปั องค2ควัามร( *

ปัร�ชญาล�ทธ�

ปัระชาธ�ปัไตัย

วั�ฒนธรรมพั�ฒนาการม!สั"วันร"วัม

1

1) ปรั�ชญาการัเมือง (Political Virtue)xx

1.1 แนวัค�ดทางการเม�อง การัเมือง เป�น เรั�องของการัใช�อ�านาจ เพื่�อ ปรัะโยชน�สุ�ขของปรัะชาชน ปรัะเทศท��พื่�ฒนาแล้�ว มื�คุ�ณภาพื่ช�ว'ตท��ดี� เพื่รัาะผู้+�น�ามื�คุ�ณธรัรัมืปัระชาชนอย("ด!ก�นด! รายได*ตั"อห�วัไม"ได*แสัดงค"าท!3เปั4นจร�ง เพัราะ คนรวัยกระจ$ก คนจนกระจายป-ญหาคุนจนมืาก เก'ดีจากคุวามืดี�อยโอกาสุทางการัศ/กษาการเม�องม!ผู้ลตั"อวั�ถี!ช!วั�ตัของปัระชาชน ตั*องตั�6งเปั7าหมายเพั�3มคนช�6นกลางให*มากข86นโดย ให*ควัามร( *

ปั�จจ$บ�น เปั7าหมาย

12. กล้�1มืแนวคุ'ดี คุ�ณธรัรัมืทางการัเมือง

(โสุเคุรัต'สุ,เพื่ล้โต,อรั'สุโตเต'ล้)

โสุเคุรัต'สุ รั�ฐ-กฎหมืาย-รัาชาปรัาชญ�- คุ�ณธรัรัมื

รั�ฐ - คนไม"สัามารถีอย("โดดเด!3ยวั ตั*องอย("รวัมกล$"มเปั4นร�ฐและเร!ยนร( *ค$ณธรรมจากสั�งคม

กฎหมืาย - เปั4นเคร�3องม�อในการด,ารงค$ณธรรม ปัราชญ2เปั4นผู้(*ก,าหนดกฎิหมาย

รัาชาปรัาชญ� - ผู้(*ปักครองท!3ด!ตั*องม!ควัามร( *และม!ค$ณธรรม ด�งน�6นจ8งควัรให*ปัราชญ2ปักครอง

คุ�ณธรัรัมืทางการัเมือง (WIS-COU-TEM-JU-PIE)

–ป-ญญา(wis) ร( *อะไรด!ไม"ด! -คุวามืกล้�าหาญ(cou) ในการ

ร�กษาควัามถี(กตั*อง -การัคุวบคุ�มืต�วเอง(tem) การ

ควับค$มตันเองไม"ให* ตักเปั4นทาสั

ควัามโลภ โกรธ หลง-คุวามืย�ต'ธรัรัมื(ju) ผู้(*น,าม!ควัาม

ย$ตั�ธรรมก;จะม!คนด! อย("ใกล*ๆ-การักรัะท�าคุวามืดี�แล้ะยกย1องคุน

ดี�(pie)ในควัามด! ยกย"องคนด! ใช*คนด!เปั4นแบบอย"างในสั�งคม

2

เพื่ล้โต – มืหาคุ�มืภ�รั�ทางรั�ฐศาสุตรั�• The Republic ร�ฐในอ$ดมคตั� (อ$ตัมร�ฐ) ร�ฐท!3ด!ท,าให*คนม!ควัามสั$ข การปักครองควัรท,าให*คนสั"วันใหญ"เห;นพั*อง และควัรปักครองด*วัยราชาปัราชญ2 การศ8กษาเปั4นกลไกท!3หล"อหลอมคนให*ม!ค$ณธรรม Put the right man on the right job ธาตั$ทอง ผู้(*ปักครอง ใฝ่>ร( *ม!ค$ณธรรม ธาตั$เง�น น�กรบ ใฝ่>รบ ธาตั�ทองแดง พั"อค*า ใฝ่>ขาย• Laws น�ตั�ร�ฐ ร�ฐธรรมน(ญเปั4นกฎิหมายสั(งสั$ด แบ"งการบร�หารเปั4น น�ตั�บ�ญญ�ตั� (สัภาล"าง) บร�หาร (สัภามนตัร! ) ตั$ลาการการบ�งค�บใช*กฎิหมาย การลงโทษควัรเปัล!3ยนจ�ตัใจให*สั,าน8ก กล�บตั�วัใหม" มากกวั"าลงโทษ ให*หลาบจ,า

ค$ณสัมบ�ตั�ผู้(*น,า ราชาปัราชญ2–- ม!ควัามร( * - ม!ค$ณธรรม- เสั!ยสัละท$"มเท ไม"เห;นแก"เหน;ดเหน�3อย- ผู้(*ปักครองไม"ควัรม!ทร�พัย2สั�น ครอบคร�วั ม!แล*วัโลภ ม!แล*วัม!ห"วัง และจะสัะสัมทร�พัย2ให*ครอบคร�วัAristotle - บ'ดีาของการัเมืองเปรั�ยบเท�ยบ ปั�ญญา เก�ดจากการเร!ยนร( *เก!3ยวัก�บควัามด! ศ!ลธรรมเก�ดจากการอบรมให*ปัระพัฤตั�ด!

คนเด!ยวั Trannyทรราช

Monarchyราชาธ�ปัไตัย

กล$"มบ$คคล Oligachyคณาธ�ปัไตัย

Aristocracy

อภ�ชนาธ�ปัไตัย

คนจ,านวันมาก

Democracy

ปัระชาธ�ปัไตัยพัวักมากลาก

ไปั

Polityรวัย กลาง

จนให*กลางปักครอง

ปัระโยชน2สั"วันตั�วัปัระโยชน2สั"วันรวัม

3

อ,านาจผู้(*ปักครอง

แนวคุ'ดี มืาเคุ�ยเวล้ล้� – ผู้+�ปกคุรัองแบบมืาเคุ�ยเวล้เล้��ยนคุวรัเป�นแบบ สุ�น�ขจ'6งจอกผู้สุมื สุ'งโตม$"งเน*นควัามสั,าเร;จในโลกควัามเปั4นจร�งม$"งเน*น เปั7าหมายแห"งอ,านาจร�ฐ End โดยไม"สันใจ Meansวั"าจะม!ค$ณธรรมจร�ยธรรมหร�อไม"End justify Meansผู้(*ปักครองควัรแสัดงออกเมตัตัา ซื่�3อสั�ตัย2 ม!น,6าใจ ม!ค$ณธรรมแตั"ไม"ให*ปัระพัฤตั�ปัฎิ�บ�ตั�เพัราะจะเปั4นภ�ยแก"ตั�วั ให*ใช*ปัระชาชน ศาสันา ทหาร ในการร�กษาอ,านาจ

กล้�1มืแนวคุ'ดี สุ�ญญาปรัะชาคุมื (โทมื�สุ ฮอบสุ�, จอหน� ล้8อคุ, รั�สุโซ) Social contractโทมื�สุ ฮอบสุ� มืน�ษย�แสุวงหาคุวามืปล้อดีภ�ย โดียการัท�า สุ�ญญาปรัะชาคุมืรั1วมืก�น แล*วัมอบ สั�ทธ�ให* แก"ผู้(*ปักครอง เพั�3อให*ปักปั7องควัามปัลอดภ�ย อ,านาจเปั4นของปัระชาชน ถี*าผู้(*ปักครองเปั4นทรราช ก;ให*โค"นล*ม แตั"ควัามเปั4นจร�งท,ายากเพัราะผู้(*น,าม!อ,านาจในม�อ

จอหน� ล้8อคุ – Trust ก�บสุ�ญญาปรัะชาคุมืม!อ�ทธ�พัลตั"อระบอบปัระชาธ�ปัไตัยใช*ปัระกาศอ�สัระภาพั ของ USA “Pure Locke”มน$ษย2ตั*องสัละเสัร!ภาพับางปัระการ เพั�3อสัร*างปัระชาคม ท!3ให*เสัร!ภาพัเท"าเท!ยมก�นโดยท,าสั�ญญาร"วัมก�น ใช*กฎิหมาย ค$*มครอง สั�ทธ�เสัร!ภาพัร�ฐเปั4นเร�3องสั"วันรวัม ศาสันาเปั4นเร�3องสั"วันตั�วัปัระชาคมม!ล�กษณะเหม�อน Trust (บร�ษ�ท)ปัระชาชนเล�อกผู้(*แทนมาบร�หาร แบ"งเปั4น 3 สั"วันอ�สัระ จากก�น น�ตั�บ�ญญ�ตั�ม!อ,านาจสั(งสั$ด

หมายควัามวั"า ผู้(*แทนตั*องบ�ญญ�ตั�กฎิหมายตัามควัามตั*อง การของปัระชาคม บร�หารตั*องปัฎิ�บ�ตั�ตัามกฎิหมาย ศาลก;ตั*องตั�ดสั�นตัามกฎิหมาย ถี*าผู้(*ปักครองไม"ใช*อ,านาจ เพั�3อปัระชาชนให*ถีอดถีอน ปัระชาชนตั*องม!สั"วันร"วัม

4

รั�สุโซ อ�านาจอธ'ปไตยเป�นของปวงชน Man is born free ผู้(*ม!อ,านาจควัรม!ค$ณธรรม ท,าสั�ญญาปัระชาคมร"วัมก�นเพั�3อเสัร!ภาพัเท"าเท!ยมก�นชนช�6นใดบ�ญญ�ตั�กฎิหมายก;เพั�3อปัระโยชน2ของชนช�6นน�6นด�งน�6นปัระชาชนไม"ควัรโอนอ,านาจให*ใคร การเล�อกผู้(*แทน เปั4นจ$ดเร�3มตั*นของหายนะเพัราะในท!3สั$ด ผู้(*แทนก;จะช�งอ,านาจไปัจากปัระชาชน ปัระชาชนม!หน*าท!3 2 อย"าง1) ปัระชาชน ท,าหน*าท!3โดยการปัฎิ�บ�ตั�ตัามกฎิหมาย2) The general will เจตัจ,านงค2ท�3วัไปั ในฐานะผู้(*ทรงอ,านาจอธ�ปัไตัย ปัระชาชน ตั*องเข*ามาม!สั"วันร"วัมในการบ�ญญ�ตั�กฎิหมาย

5

ทฤษฎิ!ระบบ ของ เดีว'ดี อ�สุต�น - ใช*อธ�บายกระบวันการก,าหนดนโยบายสัาธารณะระบบปัระกอบด*วัยองค2ปัระกอบตั"างๆท!3ม!หน*าท!3เฉพัาะของตันเองและปัระสัานก�บองค2ปัระกอบอ�3นการเม�องด,ารงอย("เหม�อนสั�3งม!ช!วั�ตั (Political Life ) ท!3ตั*องปัร�บตั�วัไปัตัามสัภาพัแวัดล*อมจ8งจะอย("รอด

Input

Politic System น�ตั�บ�ญญ�ตั� บร�หาร ตั$ลาการ พัรรคการเม�อง กล$"มผู้ลปัระโยชน2

Output นโยบายสัาธารณะ

Demandควัามตั*องการทาง

สั�งคมเช"นการศ8กษา,

สัาธารณสั$ขควัามตั*องการทาง

เศรษฐก�จเช"นเง�นเด�อน

Supportการสัน�บสัน$นในการ

ปัฎิ�บ�ตั�ตัามกฎิหมายของปัระชาชนเช"น กฎิหมายภาษ!อากร

Decisionกล�3นกรองและ

ตั�ดสั�นใจ

Action

สั�3งแวัดล*อมภายใน ระบบน�เวัศวั�ทยา แล*ง น,6า–ท"วัม - ระบบช!วัวั�ทยา สัมด$ลสั�3งม!ช!วั�ตัเสั!ย - ระบบบ$คคล�กภาพั ตั*องเปั4นแบบแผู้น - ระบบ สั�งคมและเศรษฐก�จ แผู้น 8 ศก ไม"โตัภายนอก การเม�องระหวั"างปัระเทศ –น,6าม�น ก"อการร*าย - น�เวัศระหวั"างปัระเทศ Green house effect - สั�งคมระหวั"างปัระเทศ วั�ฒนธรรมตัะวั�นตัก

แตั"ก"อนปั�จจ�ยภายในม!ผู้ลมากเพัราะการสั�3อสัารไม"ด! แตั"ตัอนน!6ปั�จจ�ยภายนอกม!ผู้ลมากเช"นราคาน,6าม�น

6

2) ล้�ทธ'การัเมือง รัะบอบปรัะชาธ'ปไตย (Democracy)

• รัะบอบปรัะชาธ'ปไตยโดียตรัง ของนคุรัรั�ฐเอเธนสุ�

(Athenian Direct Democracy) แบ"งปัระชาชนเปั4น 4 กล$"ม

Citizen (ผู้(*ชายท!3ม!ทร�พัย2สั�น ), ผู้(*หญ�ง ,พั"อค*า , ทาสั

ให* Citizen เข*ามาปักครองแตั"เจอพัวักมากลากไปั ไม"สันใจเสั!ยงสั"วันน*อย

พั�ฒนามาเปั4นการเม�อง อ�งกฤษ สัภาสัาม�ญชน ม!อ,านาจสั(งสั$ด สัภาข$นนาง ม!อ,านาจกล�3นกรอง

กฎิหมาย

• รัะบอบปรัะชาธ'ปไตยแบบต�วแทน(Representative Democracy)

ปรั�ชญารัะบอบปรัะชาธ'ปไตยX(LIE-HU-POP)

1.Human nature ธรรมชาตั�ของมน$ษย2

ม!สั�ทธ�เสัร!ภาพัเท"าเท!ยมก�น2. Liberty เสัร!ภาพั เท"า

เท!ยมก�น ค�อ ผู้มไม"ละเม�ดค$ณ ค$ณไม"ละเม�ดผู้ม

3. Equality ม!โอกาสัเท"าเท!ยมก�น

4. Popular sovereignty อ,านาจอธ�ปัไตัยเปั4นของปัวังชน

มน$ษย2เปัล!3ยนแปัลงได* อย"าให*ใครม!อ,านาจสัมบ(รณ2แบบ Absolute power Corrupts Absolutely7

หล้�กการัรัะบอบปรัะชาธ'ปไตยXX (MA-

LIE-RU-POP) 1. Popular Sovereignty

อ,านาจอธ�ปัไตัยเปั4นของปัวังชน สั�มพั�นธ2ก�บ ควัามอย("ด!ก�นด!ของ

ปัระชาชน เพัราะเล�อกผู้(*น,าท!3ด!เข*าไปับร�หารปัระเทศ ถี*าไม"ท,าเพั�3อปัระชาชนตั*องเอาออก ปั�ญหาค�อ ผู้(*น,าท!3ด!ม!น*อย

2. Liberty เสัร!ภาพัสั�มพั�นธ2ก�บ Corruption เพัราะ

สัามารถีใช*เสัร!ภาพัในการตัรวัจสัอบเปั4นอาวั$ธในการถีอดถีอน

ถี*าเสัร!ภาพัม!มาก Corruption น*อย ถี*าเสัร!ภาพัม!น*อย Corruption มากเสัร!ภาพัเปั4นห�วัใจสั,าค�ญท!3ท,าให*น�กการ

เม�องปัระพัฤตั�ด! เพัราะร( *วั"าม!คนตัรวัจสัอบอย(" คนด!ก;เสั!ยได* เพัราะ Absolute power Corruption Absolutely

ย�3งม!อ,านาจมาก โอกาสัท$จร�ตัก;ย�3งมาก3. Equality หล�กควัามเสัมอภาคสั�มพั�นธ2ก�บการผู้(กขาด ควัรให*ท$กคนม!

โอกาสัเท"าเท!ยมก�น เช"น ผู้(กขาดผู้ล�ตัเหล*า

4. Rule of Laws หล�กกฎิหมาย กฎิหมายตั*องมาจากปัระชาชน เพัราะ ชนช�6นใดบ�ญญ�ตั�กฎิหมาย ชนช�6นน�6นก;จะได*ปัระโยชน2 การบ�งค�บใช*กฎิหมายตั*องเสัมอภาคก�น ได*ร�บควัามค$*มครองจากกระบวันการย$ตั�ธรรมเท"าเท!ยมก�น ศาลทหารถี�อวั"าละเม�ดกระบวันการย$ตั�ธรรม เพัราะม!แค"ศาลช�6นตั*น5. Majority rule Minority rightการตั�ดสั�นใจใดๆให*อ�งเสั!ยงข*างมากแตั"ตั*องเคารพัควัามค�ดเห;นของเสั!ยงข*างน*อยด*วัย 8

รั+ปแบบการัเมืองปรัะชาธ'ปไตย แบ1งไดี�เป�น 3 แบบ X1.Fusion of Power คุวบอ�านาจ (Parliamentart system) แบบ อ�งกฤษ แยกกษ�ตัร�ย2ออกจาก ฝ่>ายบร�หารปัระชาชนเปั4นผู้(*เล�อก ฝ่>ายน�ตั�บ�ญญ�ตั� (สัสั.)ฝ่>ายน�ตั�บ�ญญ�ตั�เล�อกบร�หาร พัรรคเสั!ยงข*างมากจ�ดตั�6งร�ฐบาลห�วัหน*าพัรรคเปั4นนายกฯ ฝ่>ายบร�หารท,า 2 หน*าท!3ท� 6ง สัสั . ก�บบร�หาร จ8งเร!ยกแบบควับอ,านาจการตัรวัจสัอบ น�ตั�บ�ญญ�ตั�ม!อ,านาจเหน�อบร�หารแตั"ควัามจร�งบร�หารม!อ,านาจเหน�อกวั"าเพัราะนายกฯ เปั4นห�วัหน*าพัรรคการคานอ,านาจ อภ�ปัรายไม"ไวั*วัางใจ ถี*ามตั�ไม"ไวั*วัางใจตั*องย$บสัภาหร�อลาออก ของไทย รธน . 2540 ห*ามย$บสัภาหล�งอภ�ปัราย คนเสันอย$บตั*องเสันอตั�วันายกไวั*เลยตั�วัอย"าง King อ�งกฤษ เดนมาร2ค ญ!3ปั$>น สัวั!เดน เนเธอร2แลนด2ปัระธานาธ�บด! อ�นเด!ย สั�งค2โปัร2 บ�งคลาเทศ ปัาก!สัถีาน

ข�อดี�1 เล�อกเพั!ยงน�ตั�บ�ญญ�ตั�แล*วัเล�อกบร�หารเอง2 ม!โอกาสัเปัล!3ยนผู้(*น,าง"าย3 ฝ่>ายน�ตั�บ�ญญ�ตั�สัามารถีควับค$มได*ใกล*ช�ด4 ฝ่>ายบร�หารมาจากผู้(*แทนท!3ร( *ปั�ญหาและควัามตั*องการของปัระชาชนข�อเสุ�ย1 สัสั. เปั4น รมตั. ได*ท,าให*เก�ดการซื่�6อเสั!ยง2 ร�ฐบาลไม"ม!เสัถี!ยรภาพั3 การซื่�6อเสั!ยงน,าไปัสั("การคอร�ปัช�3นถีอนท$น4 ผู้(*แทนไม"ม!ท�กษะการบร�หาร นายกฯ ไม"ม!อ�สัระในการเล�อก รมตั.

วั�จารณ2 1 ร(ปัแบบน!6ไม"สันใจเร�3องเสัถี!ยรภาพัของร�ฐบาล ถี*าร�ฐบาลไม"ม!ปัระสั�ทธ�ภาพัให*ย$บสัภาเปัล!3ยนบ"อยได*ถี*าปัระชาชน เห;นวั"าไม"ด! ท,าให*ร�ฐบาลไม"ม!เสัถี!ยรภาพั

2 ผู้(*บร�หารไม"ม!ปัระสั�ทธ�ภาพัเพัราะท,าหน*าท!3น�ตั�บ�ญญ�ตั�ด*วัย

3 นายกมาจากเขตัเล;กๆ ไม"สัามารถีเปั4นตั�วัแทนปัระเทศได* 9

2. Separation of Power แบ1งแยกอ�านาจ

(Presidential system) แบบ อเมร�กา แยกน�ตั�บ�ญญ�ตั� ออกจากบร�หาร ปัระม$ขไม"จ,าเปั4นตั*องมาจากบร�หาร แตั"USA ปัธน . เปั4นปัระม$ข

ปัระชาชนเล�อก สัสั. จากสั�ดสั"วัน,สั.วั. เล�อกร�ฐละ2 คนเสันอกฎิหมายได*ท�6ง 2 สัภาแตั"ตั*องผู้"านการร�บรองท�6ง2 สัภา ผู้(*แทนไม"จ,าเปั4นตั*องสั�งก�ดพัรรค

ปัระชาชนเล�อกบร�หารโดยเล�อกปัธน.จากElectro vote

โดยเสั!ยงเก�นก83งหน83งไม"ม!การอภ�ปัรายและการย$บสัภา

การคานอ,านาจ น�ตั�บ�ญญ�ตั�เสันอกฎิหมาย ปัธน . ลงนาม

ปัธน . ม!สั�ทธ�Veto ถี*า 2 สัภาเสั!ยงน*อยกวั"า 2 ใน 3ให*ตักไปั ถี*าเก�นให*ปัธน . ลงนาม ถี*าไม" ให*ปัระกาศใช*

การตัรวัจสัอบ ม! คณะกรรมาธ�การตัรวัจสัอบไตั"สัวัน อ�ยการพั�เศษตัรวัจสัอบข*อม(ลน,าฟ้7องศาลอาญาได*การถีอดถีอน (Impeachment) ปัธน . ม! 3ข*อ ทรยศ ท$จร�ตั ขายชาตั� ท,าได*โดยสัภาล"าง เสันอสัภาสั(ง สัภาล"างเปั4นอ�ยการ สัภาสั(งเปั4นล(กข$น ผู้(*พั�พัากษาศาลฎิ!กา เปั4นปัระธาน ถีอดได*ถี*าเสั!ยง > 2 ใน 3

ข�อดี�1 ร�ฐบาลม!เสัถี!ยรภาพั2 ปัธน.ม!อ�สัระในการเล�อก รมตั.3 ฝ่>ายบร�หารไม"ตั*องเข*าร"วัมปัระช$มก�บน�ตั�บ�ญญ�ตั� และไม"ตั*องกล�วั อภ�ปัรายไม"ไวั*วัางใจ4 ม!การตัรวัจสัอบท!3เข*มแข;ง ท,าให*ฝ่>ายบร�หารตั*องท,างานอย"างรอบคอบ5 ปัระชาชนเปั4นผู้(*เล�อกคนท!3ม!ปัระสั�ทธ�ภาพั มาท,างานข�อเสุ�ย1 กระบวันการเล�อกตั�6งฝ่>ายบร�หารใช*เวัลานาน และสั�6นเปัล�อง2 แยกอ,านาจบร�หารจากน�ตั�บ�ญญ�ตั�อาจข�ดแย*งก�น3 ฝ่>ายบร�หารม!อ,านาจมากจนท,าให*น�ตั�บ�ญญ�ตั�ไม"สัามารถีท�ดทานได*4 ฝ่>ายน�ตั�บ�ญญ�ตั�ม!อ,านาจมาก ในการไตั"สัวันอาจเปั4นอ$ปัสัรรคตั"อการท,างานตั�วัอย"าง ฟ้Cล�ปัปัCนสั2

10

3 Mixed system or Power Executive

รั+ปแบบก/�งรั�ฐสุภา ตั*นแบบ ค�อ ฝ่ร�3งเศสั ฝ่>ายบร�หารม!อ,านาจสั(งมาก

ปัระชาชนเล�อก ปัธน. โดยตัรง(> ก83งหน83ง)

ปัธน. เปั4นผู้(*แตั"งตั�6งและถีอดถีอนนายกฯ

สัภาอภ�ปัรายไม"ไวั*วัางใจนายกฯได*แตั" ปัธน.ไม"ได*

ปัธน. ย$บสัภาได* ถี*าเล�อกมาแล*วั1 ปัDปัธน. เสันอให*ลงปัระชามตั�ได*ปัระชาชนเล�อก สัสั. ตัามสั�ดสั"วัน One

man One voteถี*า < ก83งหน83งให*เอาท!3 1 และ ท!3 2

มาเล�อกรอบสัองสัภาสั(ง ให*เล�อกจาก สัสั , สัจ , สัท ม!

อ,านาจเท"าก�บสัสัยกเวั*น อ,านาจการพั�จารณางบ

ปัระมาณ และ ไม"ไวั*วัางใจตั�วัอย"าง เกาหล!ใตั* ไตั*หวั�น ร�สัเซื่!ย

วั�จารณ2ไทย สัวั ไม"ม!อ,านาจเสันอกฎิหมายญ!3ปั$>นใช*แบบ อ�งกฤษ แตั"สัภาสั(งเล�อกตั�6งโดยตัรงแตั"ไม"ม!อ,านาจเสันอกฎิหมายฝ่ร�3งเศสัตั"างก�บอเมร�กา 1 ปัธน สัหร�ฐฯ ย$บสัภาไม"ได* ฝ่ร�3งเศสั ได* 2 ปัธน ฝ่ร�3งเศสัอย("ได*ตัลอด หากไม"ขาดค$ณสัมบ�ตั� ปัธน ท!3ด! 3 ปัธน สัหร�ฐฯ ม!อ,านาจบร�หารโดยตัรงถีอดถีอน ปัธน ได* ฝ่ร�3งเศสั ถีอดนายกได*เท"าน�6น สัภาวัะทางตั�น Stalemate การเม�องถี8งทางตั�น ตั*องปัระน!ปัระนอมท�6ง 3 แบบ ม!คนใช* แบบ ฝ่ร�3งเศสัมากท!3สั$ด

การปัฎิ�ร(ปั 2540 ย�งใช*แบบอ�งกฤษ แตั"ห�วัใจหล�กเปัล!3ยนไปั1 แยกบร�หารจากน�ตั�บ�ญญ�ตั�2 ฝ่>ายบร�หารมาจาก สัภา ม�ได*มาจากการเล�อกตั�6งโดยตัรง3 อภ�ปัรายไม"ไวั*วัางใจจากอ�งกฤษการถีอดถีอนจากอเมร�กา

การม!ร�ฐธรรมน(ญท!3ด!อย"างเด!ยวัไม"พัอ คนตั*องม!ควัามร( *ควัามเข*าใจ และม!วั�ฒนธรรมการเม�อง

11

3) ว�ฒนธรัรัมืการัเมือง (Socialization) X

• ว�ฒนธรัรัมืทางสุ�งคุมื (Social Culture)

กระบวันการหล"อหลอม

ท,าให*เก�ดควัามร( * ควัามเช�3อ ค"าน�ยม ท�ศนคตั�

จนกลายเปั4น พัฤตั�กรรม

พัฤตั�กรรมท!3ท,าซื่,6าๆจะเปั4น

วั�ฒนธรรมวั�ฒนธรรม เร!ยนร( *ได* เก�ดจากการเร!ยนร( *ทางสั�งคม เปัล!3ยนแปัลงตัลอดเวัลา

ค"าน�ยม ค�อควัามเช�3อ ท!3แสัดงออกโดยการกระท,าท�ศนคตั� ค�อควัามเช�3อท!3แสัดงออกทางควัามร( *สั8ก

ว�ฒนธรัรัมืทางการัเมืองAlmond อธ�บายวั�ฒนธรรมทางการเม�องของบ$คคลวั"าเปั4นแบบแผู้นของควัามเช�3อและท�ศนคตั� ท!3ม!ตั"อการเม�อง ม!ควัามโน*มเอ!ยง

3 แบบ การร�บร( * เช�3อจะยอมร�บ ไม"เช�3อจะปัฎิ�เสัธควัามร( *สั8ก ร( *สั8กด! จะยอมร�บ ร( *สั8กไม"ด!จะปัฎิ�เสัธ ปัระเม�นผู้ล ด!จะท,าตัาม ไม"ด!จะปัฎิ�เสัธAlmond และ Verba เปัร!ยบเท!ยบวั�ฒนธรรมการเม�องของกล$"มคนในสั�งคม เปั4น 3 แบบ แบบค�บแคบ Parochail – ไม"ร( * ไม"สันใจ แบบไพัร"ฟ้7า Subject – ร( * ไม"สันใจ แบบม!สั"วันร"วัม Participation –ร( * สันใจ

Pye แบบแผู้น ท�ศนคตั�ควัามเช�3อ ก"อให*เก�ดระเบ!ยบ และกระบวันการทางการเม�องอย"างเด!ยวัก�นManheim แบบแผู้นควัามเช�3อ ร"วัมก�นเก!3ยวัก�บเปั7าหมายทางการเม�องอย"างเด!ยวัก�น 12

รั+ปแบบว�ฒนธรัรัมืทางการัเมือง1 ว�ฒนธรัรัมืทางการัเมืองแบบ อ�านาจน'ยมืAuthoritativeเก�ดภายใตั*สั�งคมเผู้ด;จการ มอบควัามร�บผู้�ดชอบตั"อผู้(*น,าน�ยมตั�วับ$คคล และอาวั$โสัมากกวั"าควัามสัามารถี

2 ว�ฒนธรัรัมืทางการัเมืองแบบ ปรัะชาธ'ปไตยDemocracy- ศร�ทธาในระบอบปัระชาธ�ปัไตัย- ปักครองโดยปัระชาชนเพั�3อปัระชาชน-ยอมร�บในควัามค�ดเห;นท!3แตักตั"าง- ไวั*วัางใจและยอมร�บควัามสัามารถีบ$คคลอ�3น- เห;นค$ณค"าการม!สั"วันร"วัม- สันใจตั�ดตัามการเม�อง ตั"อเน�3อง- วั�พัากย2วั�จารณ2การเม�องด*วัยควัามค�ดสัร*างสัรรค2

วั�ฒนธรรมทางการเม�องของคนไทยสั�งคมไทย ไม"ม!การสัร*างพั�6นฐานควัามร( *ควัามเข*าใจการเม�อง ม!ปั�ญหา ตั�6งแตั"ระบบการศ8กษา ท!3ไม"ให*ควัามสั,าค�ญ แม*กระท�3งการปัฎิ�ร(ปั ก;เน*นเฉพัาะกฎิหมายไม"เน*นคน

คุ1าน'ยมืปรัะชาธ'ปไตยX(E-JU-

FREE) คนไทยไม"ได*ปัล(กฝ่�งพั�6นฐานค"าน�ยมปัระชาธ�ปัไตัยท,าให*ขาดกระบวันการหล"อหลอม

1 Freedom สั�ทธ�เสัร!ภาพัตั*องปัล(กฝ่�งให*เด;กร( *สั�ทธ�และเสัร!ภาพั เคารพัในสั�ทธ�ของผู้(*อ�3น พั"อแม"ตั*องเปั4นตั�วัอย"างไม"ใช"สั� 3งให*ปัฎิ�บ�ตั�ตัามโดยไม"ฟ้�งเหตั$ผู้ล

2 Equality เสัมอภาค โอกาสัเท"าเท!ยมก�น คนร�บใช* ล(กถี(กอบรมให*เปั4นนาย โตัมาจะถี�อวั"าตั�วัเองเปั4นอภ�สั�ทธ�ชน ท,าอะไรตั*องเหน�อผู้(*อ�3น

3 Justice ย$ตั�ธรรม

13

4) การัพื่�ฒนาทางการัเมือง (Political Development)

แนวัค�ดการพั�ฒนา ของ Pye 10 ข*อสั�3งตั"างๆเหล"าน!6พั�ฒนาได*ถี*าการเม�องก*าวัหน*า

1 ใช*การเม�องเปั4นรากฐานพั�ฒนาเศรษฐก�จ

2 ใช*การเม�องพั�ฒนาสั�งคมอ$ตัสัาหกรรม

3 เปัล!3ยนแปัลงการเม�องให*ท�นสัม�ย - กระจายงานโดยปัร�บปัร$งโครงสัร*างการปักครอง - ม!เอกภาพัในการปักครองไม"ม!ชนกล$"มน*อย -การม!สั"วันร"วัมของปัระชาชน

4 เสัร�มสัร*างร�ฐชาตั� - ปัล(กฝ่�งชาตั�น�ยม 5 พั�ฒนาระบบบร�หารและกฎิหมาย - ปัระชาชนเข*มแข;งคอยตัรวัจสัอบ -ระบบราชการพั�ฒนา -ปัระชาชนเปั4นผู้(*บ�ญญ�ตั�กฎิหมาย

6 การม!สั"วันร"วัมของปัระชาชน 7 สัร*างสัรรค2ระบอบปัระชาธ�ปัไตัย

8 สัร*างเสัถี!ยรภาพั และปัร�บปัร$งตัามกฎิ เสัถี!ยรภาพั ทางการเม�อง เสัถี!ยรภาพั ของร�ฐบาล เปัล!3ยนแปัลงตัามกฎิค�อ ปัระชาชนเช�3อถี�อยอมร�บ9 ระดมก,าล�งและอ,านาจในการใช*ทร�พัยากรอย"างม!ปัระสั�ทธ�ภาพั10 การพั�ฒนาการเม�องเปั4นม�ตั�หน83งของการเปัล!3ยนแปัลงทางสั�งคม

การเม�อง

เศรษฐก�จ สั�งคม

ควัามสั�มพั�นธ2โตั*ตัอบซื่83งก�นและก�น

14

องคุ�ปรัะกอบการัพื่�ฒนา(SU-SE-DE-CA)

1 Equality ควัามเสัมอภาค- เล�กผู้(กขาด

2 Capacity ควัามสัามารถีของระบบการเม�อง ในการตัรวัจสัอบปั�ญหาได*อย"างรวัดเร;วั

3 Differentiation & Specialization

แบ"งโครงสัร*างให*ม!ควัามแตักตั"างตัามควัามตั*องการท!3ซื่�บซื่*อนของสั�งคม

4 Secularization political culture

เสัร�มสัร*างวั�ฒนธรรมแบบ ม!เหตั$ผู้ล เก�ดจากควัามร( *ควัามเข*าใจด*วัยเหตั$ผู้ล

5 Sub system ระบบย"อยอ�สัระ กระจายอ,านาจไปัย�งท*องถี�3น

คุวามืแตกต1างการัพื่�ฒนาก�บคุวามืท�นสุมื�ยทางการัเมืองการัพื่�ฒนาX 1 การสัร*างควัามเปั4นสัถีาบ�นInstitutionalization(2A2C) - การปัร�บตั�วั Adaptability - การม!องค2กรท!3ซื่�บซื่*อน Complexity - ควัามเปั4นกล$"มก*อนขององค2กร Coherence - ควัามเปั4นอ�สัระ ของระบบย"อย Autonomy2 การเปัล!3ยนแปัลงระบบการเม�องอย"างม!ปัระสั�ทธ�ภาพั Political Stability3 การเสัร�มสัร*างระบบการเม�องให*สันองตัองควัามตั*องการของปัระชาชน อย"างม!ปัระสั�ทธ�ภาพั Political Capacity

คุวามืท�นสุมื�ย(แบ1ง-เสุรั'มื-รั1วมื)1 แบ"งโครงสัร*างให*ม!ควัามแตักตั"าง2 เสัร�มสัร*างอ,านาจการปักครองให*ม!เอกภาพั3 การม!สั"วันร"วัมของปัระชาชน 15

การัพื่�ฒนารัะบอบปรัะชาธ'ปไตยของไทยร�ฐธรรมน(ญฉบ�บ สัสัร. ม! 10 ปัระเด;น1 การศ8กษาให*เปัล"า 12 ปัD2 ควัามเปั4นอ�สัระของสั�3อ กทช. กสัช.3 สั�ทธ�ในการเปั4นเจ*าของทร�พัยากรท*องถี�3น4 การกระจายอ,านาจการปักครองท*องถี�3น5 การถีอดถีอนน�กการเม�อง6 กกตั.7 ปัปัช.8 ศาลปักครอง9 สัตัง.10 การเปัCดเผู้ยข*อม(ลข"าวัสัารทางราชการ

คุวามืสุ�มืพื่�นธ�รัะหว1างว�ฒนธรัรัมืก�บการัพื่�ฒนาแนวทางการัพื่�ฒนาให�เป�นปรัะชาธ'ปไตย1 การพั�ฒนาโครงสัร*างการปักครองให*เปั4นปัระชาธ�ปัไตัย2 เสัร�มสัร*างวั�ฒนธรรมให*ปัระชาชนม!สั"วันร"วัม-ผู้"านกระบวันการศ8กษาในระบบท�6งตั,าราและทฤษฎิ!-ผู้"านกระบวันการศ8กษานอกระบบเน*นควัามร( *ควัามเข*าใจให*เก�ดศร�ทธาและเห;นค$ณค"า-จ�ดตั�6งคณะกรรมการรณรงค2เผู้ยแพัร"เพั�3อเปัCดให*ปัระชาชนแสัดงควัามค�ดเห;นผู้"านทางสั�3อวั�ทย$โทรท�ศน2-ผู้"านโครงการพั�ฒนาชนบท

การักรัะจายอ�านาจ Decentralization-กระจายอ,านาจทางการเม�อง-เล�อกร�ฐบาลท!3ด!มากกวั"าร�ฐบาลของเรา

16

5) การัมื�สุ1วนรั1วมืทางการัเมือง (Political Participation) XXX

ล้�กษณะการัมื�สุ1วนรั1วมื(ก�าหนดี-ผู้ล้�กดี�น-ว'จารัณ�-

เคุล้�อนไหว) - ก,าหนดตั�วัผู้(*ปักครอง เล�อกตั�6ง

ถีอดถีอน- ผู้ล�กด�นการตั�ดสั�นใจ- วั�พัากษ2วั�จารณ2ร�ฐบาล- ช$มน$มเคล�3อนไหวัทางการเม�องล้�าดี�บข�6น ของ Lester

Milbrath ม!ฐานคตั� 2 ปัระการ - ปั�จจ�ยท!3เก!3ยวัข*องการกระท,า

อย"างใดอย"างหน83ง - ควัามเก!3ยวัพั�นทางการเม�อง แบ1งเป�น 14 ข�6นสุนใจ-ใช�สุ'ทธ'-คุ'ดีแล้�วคุ�ย-ล้�ย

สุน�บสุน�น ต'ดีกรัะดี�มื-รั�มืต'ดีต1อ-ล้1อเง'น

บรั'จาคุ ล้ากไปปรัะช�มื-สุ�มืดี�วยใบปล้'ว-

ตรังล้'�วไปสุมื�คุรัเข�าพื่รัรัคุเป�นแกนน�า-จ�าใจรัะดีมืท�น

หน�นต�วเข�าแข1ง-แย1งเก�าอ�6

คุวามืสุ�มืพื่�นธ�รัะหว1างเศรัษฐก'จ,การัพื่�ฒนา,การัมื�สุ1วนรั1วมืแล้ะเสุถี�ยรัภาพื่ทางการัเมือง Gap Hypothesis

การัเคุล้�อนย�ายทางสุ�งคุมื = ค�บข*องใจทางสั�งคมการพั�ฒนาเศรษฐก�จภ(ม�ภาค หมายถี8ง ย*ายแล*วัไม"ม!งานเก�ดควัามค�บข*องใจ

คุวามืคุ�บข�องใจทางสุ�งคุมื = การม!สั"วันร"วัมการเล�3อนข�6นทางสั�งคม หมายถี8ง โอกาสัเล�3อนข�6นทางสั�งคมน*อย คนค�บข*องใจมาก คนจะเร!ยกร*อง

การัมื�สุ1วนรั1วมื => การเม�องไร*เสัถี!ยรภาพัการพั�ฒนาสัถีาบ�นการเม�องหมายถี8ง คนเร!ยกร*อง แล*วัตัอบสันองไม"ได*การเม�องจะไม"ม!เสัถี!ยรภาพั

17