Εθελοντική αιμοδοσία

Dr Γκιρτοβίτης Ι. ΦώτηςΑιματολόγος

Κέντρο Αίματος – ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ

Εθελοντική αιμοδοσία

Στην χώρα μας οι ετήσιες ανάγκες σε αίμα ανέρχονται περίπου σε


δηλαδή απαιτούνται περίπου 2.000 μονάδες αίματος κάθε ημέρα

700.000


Δυστυχώς στην Ελλάδα…

Μόνο το 50% περίπου του αίματος αυτού προέρχεται από εθελοντές αιμοδότες

Το υπόλοιπο 50% προέρχεται από συγγενείς και φίλους των ασθενών που κινητοποιούνται μόνο σε έκτακτη ανάγκη(αιμοδότες αντικατάστασης)

Στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής ένωσης, το 100% των μονάδων αίματος που συλλέγονται προέρχονται από εθελοντές αιμοδότες


Σε αντίθεση με την Ελλάδα…


Εθελοντής αιμοδότης…

Είναι ο άνθρωπος που με τη θέλησή του και μέσα από την καρδιά του και χωρίς καμία ανταμοιβή, προσφέρει μια μικρή ποσότητα από το αίμα του, για να βοηθήσει όσους το έχουν ανάγκη

Δεν περιμένει ανταμοιβή ή αντάλλαγμα

Δεν περιμένει να χρειαστεί αίμα συγγενής ή γνωστός για να δώσει

Δεν ζητά άδεια από την εργασία του ή από τον στρατό

Δεν ζητά να μάθει ποιός πήρε το αίμα του

Δεν δίνει αίμα για να κάνει δωρεάν αιματολογικές εξετάσεις

ή «οικογενειακοί» δότες είναι οι δότες που δίνουν αίμα μόνο όταν κάποιο μέλος της οικογένειάς τους ή όταν κάποιος φίλος τους χρειάζεται μετάγγιση


Δότες αντικατάστασης…


καθώς αυτός ο πληθυσμός παρουσιάζει τον χαμηλότερο επιπολασμό μεταδιδομένων με την μετάγγιση νοσημάτων

Γιατί αίμα μόνο από εθελοντές…

Γιατί έχει επιστημονικά αποδειχθεί ότι το αίμα από τους ανθρώπους που το προσφέρουν εθελοντικά, τακτικά και συνειδητοποιημένα, είναι πιο ασφαλές,


Αντιθέτως…

Οι αιμοδότες που δίνουν αίμα έναντι χρηματικής αμοιβής ή λόγω πίεσης είναι δυνατόν να αποκρύψουν πληροφορίες που θα οδηγήσουν σε προσωρινό ή μόνιμο αποκλεισμό, με ενδεχόμενο να βλάψουν τον ίδιο τους τον εαυτό ή τον λήπτη


Πόσοι εθελοντές χρειάζονται;

Για να επιτευχθεί αυτάρκεια αίματος στη χώρα μας, αρκεί το 5% του πληθυσμού (1 στους 20) να αιμοδοτεί εθελοντικά μία με δύο φορές το χρόνο!


Στην πραγματικότητα όμως…

Mόνο το 5% των ατόμων που θα μπορούσαν να είναι αιμοδότες, δίνουν αίμα

Αποτέλεσμα είναι η εμφάνιση ελλείψεων, καθοριστικών για τη ζωή ασθενών που έχουν ανάγκη την άμεση μετάγγιση αίματος

Γίνεται σαφές ότι επαρκή αποθέματα ασφαλούς αίματος μπορούν να εξασφαλισθούν μόνο μέσω της τακτικής εθελοντικής μη αμειβόμενης αιμοδοσίας


Έτσι…

«Το ασφαλέστερο αίμα είναι αυτό των εθελοντών αιμοδοτών»

Π.Ο.Υ

προκειμένου η Ελλάδα να καταστεί αυτάρκης σε

εθελοντικά προσφερόμενο αίμα


… να μετατραπούν οι αιμοδότες που δίνουν αίμα όταν ήδη έχει παρουσιαστεί ανάγκη (αιμοδότες αντικατάστασης) σε τακτικούς εθελοντές αιμοδότες

Στόχος λοιπόν είναι…


WHO’s goal is for all countries to obtain all their blood supplies from 100% voluntary unpaid donors by 2020

Στόχος του ΠΟΥ είναι όπως κάθε χώρα καταστεί αυτάρκης σε αίμα από σταθερούς μη αμειβόμενους εθελοντές αιμοδότες μέχρι το 2020


Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Εθελοντών Αιμοδοτών

Στην προσπάθεια εκπλήρωσης αυτού του στόχου έχει συσστρατευτεί και η ΠΟΣΕΑ η οποία με τις διάφορες δράσεις της και κυρίως με την Πανελλήνια Λαμπαδηδρομία, η οποία αποτελεί την κορυφαία εκδήλωση των εθελοντών αιμοδοτών, σκοπεύει να μεταφέρει το μήνυμα της εθελοντικής αιμοδοσίας στο

ευρύτερο κοινό, με τελικό στόχο να καταστήσει τη χώρα μας αυτάρκη σε αίμα και παράγωγά του από εθελοντικά προσφερόμενο αίμα


• Περισσότερο ασφαλές αίμα• Καλύτερη διαχείριση των

αποθεμάτων αίματος από τις υπηρεσίες αιμοδοσίας

• Αποφυγή εισαγωγής αίματος

Αποτέλεσμα …


Γιατί τότε …

οι Έλληνες δεν δίνουν αίμα εθελοντικά ;


Έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων MRB HELLAS για

λογαριασμό της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγου Εθελοντών

Αιμοδοτών (ΠΟΣΕΑ) - 2008

n = 2100

18

MRB, Συλλογή στοιχείων:23 Μαΐου -2 Ιουνίου 2008

3,2

1,7

1,2

1,3

4,8

5,6

15,7

19,634,7

2,1

3,53,6

5

7,111,5

0,4

6,8

33,1ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ

ΧΑΝΩ ΔΥΝΑΜΕΙΣ/ ΕΞΑΝΤΛΟΥΜΑΙ

ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΠΙΣΤΕΥΩ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΜΟΥ

ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΣΥΡΙΓΓΕΣ

ΦΟΒΟΣ ΖΑΛΑΔΑΣ

ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΜΟΛΥΝΣΗ

ΚΑΚΗ ΕΝΤΥΠΩΣΗ ΓΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΑ

ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΤΟ ΑΙΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΣΩΣΤΑ

ΚΑΚΗ ΕΝΤΥΠΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ

ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΕ

ΑΜΕΛΕΙΑ

ΔΕΝ ΤΟ ΕΧΩ ΣΚΕΦΤΕΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΩ

ΔΕΝ ΤΟ ΘΕΩΡΩ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΩ

ΔΕΝ ΕΧΩ ΧΡΟΝΟ

ΔΕΝ ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ

ΔΕΝ ΕΧΩ ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΔΩΣΩ ΑΙΜΑ

ΑΛΛΟ

ΔΞ/ ΔΑ

Λόγοι που δεν έχετε δώσει αίμαΓια ποιον λόγο/ λόγους δεν έχετε δώσει αίμα; Όσοι δεν έχουν δώσει αίμα στο παρελθόν

40,3%

23,6%

9,2%

82,9%

Θέματα υγείας

Φόβος

Κακή εντύπωση καχυποψία

Αμέλεια/ δεν χρειάστηκε/ δεν είναι απαραίτητο

- Μήπως πονέσω. Η διαδικασία της αιμοδοσίας είναι ανώδυνη και απολύτως ασφαλής

Ο πόνος της βελόνας διαρκεί όσο διαρκεί το τσίμπημα, μόνο μια στιγμή!

Την υπόλοιπη ώρα ο αιμοδότης απλώς ανοιγοκλείνει τη γροθιά του προκειμένου να διευκολυνθεί η φλεβική επάνοδος του αίματος

- Μήπως κολλήσω κάποια αρρώστια. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι αποστειρωμένα, μίας χρήσης και ανοίγονται μπροστά στον αιμοδότη

- Μήπως χάσω κάτι πολύτιμο για τον οργανισμό μου. Ο όγκος αίματος που λαμβάνεται είναι μόνο το 1/20 του συνολικού όγκου αίματος του οργανισμού, περίπου 400 mlΗ αναπλήρωση του χαμένου όγκου γίνεται σε 10 λεπτά, ενώ ο όγκος του πλάσματος αποκαθίσταται σε 12 ώρες και τα ερυθρά αιμοσφαίρια σε 30 μέρες


Φόβος …


Οφέλη…

Ηθική ικανοποίηση

Δωρεάν κλινικές και εργαστηριακές εξετάσεις (Ιστορικό, ΑΠ, σφύξεις, αιματοκρίτης, ομάδα αίματος, έλεγχος για ηπατίτιδες Β & C, ΗΙV, σύφιλη)

Ο εθελοντής αιμοδότης δικαιούται αίμα σε περίπτωση προσωπικής ή οικογενειακής του ανάγκης και επιπλέον η αιμοδοσία:

Βοηθάει στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων

- Ρύθμιση αρτηριακής πίεσης - Ρύθμιση Σακχάρου και λιπιδίων του αίματος - Ελάττωση των σφύξεων και - Των αποθεμάτων του σιδήρου στον οργανισμό

Manco M., Fernandez-Real J. 2012. "Back to past leeches: repeated phlebotomies and cardiovascular risk". BMC Medicine 10(1): 53


- Στα 3500 άτομα στη χώρα μας που πάσχουν από Μεσογειακή Αναιμία, στην πλειοψηφία τους παιδιά. Για κάθε ασθενή απαιτούνται περίπου 30 μονάδες το χρόνο, συνολικά 110.000 φιάλες το χρόνο

- Στους πολυτραυματίες, π.χ. από τροχαία

- Στους ασθενείς που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση οργάνων ή μυελού των οστών

Ένας ασθενής που θα υποβληθεί σε ΜΜΟ χρειάζεται περίπου αιμοπετάλια από 120 άτομα και ερυθρά από 20- Στους ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργικές επεμβάσεις, σε καρκινοπαθείς, σε ανθρώπους με νοσήματα του Αίματος, με νεφρική ανεπάρκεια ή βαριά γαστρορραγία

Ανάγκη για μετάγγιση …

60%


Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές, το 60% του πληθυσμού θα χρειαστεί μετάγγιση ολικού αίματος ή ενός από τα στοιχεία του σε κάποια στιγμή της ζωής

του

Ανάγκη…

• Για μερικούς ανθρώπους η μετάγγιση αίματος είναι το μόνο που τους κρατά στη ζωή

• To αίμα είναι ένας ζωντανός ιστός που:


- Δεν μπορεί να παρασκευαστεί σε κανένα εργοστάσιο

- Δεν μπορεί να αντικατασταθεί από τίποτα άλλο

- Δεν αγοράζεται και δεν πουλιέται


Η αιμοδοσία …

«… Δεν είναι προσφορά από αυτό που έχουμε, αλλά είναι εκχώρηση από αυτό που είμαστε. Και αυτό που δίνουμε δεν είναι άψυχο δώρο, είναι Ζωή»


Δίνω αίμα εθελοντικά…

… Για να είμαι υγιής… Γιατί μου προσφέρει ηθική ικανοποίηση

Κυρίως όμως δίνω αίμα γιατί έχω ανάγκη …

… Γιατί μοναδική πηγή αίματος είναι ο άνθρωπος και μοναδικό κίνητρο η αγάπη και ο σεβασμός στον συνάνθρωπό μας


Έχω ανάγκη…


Έχω ανάγκη…

Σας καλώ λοιπόν να κρατήσετε μέσα στο μυαλό και την καρδιά σας αυτές τις εικόνες, και είμαι σίγουρος πως θα αποτελέσουν το ισχυρότερο

κίνητρο για να ξεπεράσετε κάθε φόβο και κάθε δισταγμό κάνοντας το πρώτο βήμα για την ιερή προσφορά της εθελοντικής αιμοδοσίας !

Εθελοντική αιμοδοσία

Health & Medicine