คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

รวบรวมข�อมลงานว�จยด�านโภชนาการจากทวโลกเกยวกบผลตภณฑ�เสร�มอาหารทควรร� นำมาเข�ยนในรปแบบทเข�าใจง�ายเพอให�ผ�บร�โภคได�มความร�ความเข�าใจทถกต�องเกยวกบประโยชน�ความจำเป�น ความค�มค�าเง�น ผลข�างเคยง ตลอดจนสามารถจบผดผ� โฆษณาอวดอ�างสรรพคณเกนจร�งของผลตภณฑ�เสร�มอาหารซ�งมมากมายในท�องตลาด เพอให�ผ�บร�โภคมความร�ในการพจารณาเลอกใช�ผลตภณฑ�เสร�มอาหารอย�างเหมาะสมกบตนเอง และไม�ตกเป�นเหยอของการโฆษณา!

คมออาหารเส

รม

ฉบบสมบรณ�

www.MISbook.comwww.MISbook.com

ผลตโดย สำนกพมพ�เอมไอเอส213/3 ซอยพฒนาการ 1 (สาธประดษฐ� 34 แยก 6) แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรงเทพฯ 10120โทรศพท� 0-2294-8777 (สายอตโนมต) โทรสาร 0-2294-8787 www.MISbook.com

สขภาพ

ISBN 978-616-527-392-3

9 786165 273923

240.-

อกหลายขอสงสยเกยวกบผลตภณฑเสรมอาหารทรวบรวมจากงานวจยดานโภชนาการจากทวโลก

คมอเลมนจะทำใหคณรจรง กนเปน เหนผล!

พรมม สมนไพรจากอายรเวทตานอลไซเมอรฟ กขาว ผลไมไลโคปนสงกวามะเขอเทศ70 เทากลตาไธโอนขาวไดจรงหรอแคลเซยมรปแบบทดดซมดทสดรวมผลตภณฑลดความอวนครบทกกลไกขาดไอโอดนไมรตวอาคาอเบอรร ตานอนมลอสระอนดบ 1

และ

คมอเลมนจะทำใหคณเลอกกนอาหารเสรมอยางฉลาด!

รวมขอมลงานวจยดานโภชนาการ

แรธาต สมนไพร วตามนประโยชน ความจำเปน ผลขางเคยง

การพจารณาเลอกใชผลตภณฑเสรมอาหารอยางเหมาะสมกบตนเอง

และไมตกเปนเหย�อของการโฆษณา!

Vitamin

Vitamin

Vitamin

Vitamin

ดร.เร�งฤทธ� สปปพนธ�ปร�ญญาเอกทางด�านสารธรรมชาตทางการแพทย�เทคโนโลยช�วภาพ จ�ฬาลงกรณ�มหาว�ทยาลย

240.-240.-

สขภา

พ

ความงาม ป องกนโรค

ค ร บ ใน เล ม เดย

วร จรง!ร จรง!ร จรง!

ฉบบสมบรณ�ฉบบสมบรณ�

อาหาร

เสรม

พรมม สมนไพรจากอายรเวทตานอลไซเมอร

ฟกขาว ผลไมไลโคปนสงกวามะเขอเทศ 70 เทา

กลตาไธโอนขาวไดจรงหรอ

รวมผลตภณฑลดความอวนครบทกกลไก

แคลเซยมรปแบบทดดซมดทสด

ขาดไอโอดนไมรตว

อาคาอเบอรร ตานอนมลอสระอนดบ 1

รวมงานวจยดานโภชนาการจากทวโลก และกวา 100 เรองในเลม

ดร.เรงฤทธ สปปพนธ

ปรญญาเอกทางดานสารธรรมชาตทางการแพทย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ISBN 978-616-527-392-3

ราคา 240บาท

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยส�านกพมพเอมไอเอส หามน�าสวนหนงสวนใด

ของหนงสอเลมนไปลอกเลยนแบบท�าส�าเนาถายเอกสารหรอน�าไปเผยแพรบนอนเทอรเนตและเครอขายตางๆ

ไมวาจะในรปแบบใดๆนอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากทางส�านกพมพเทานน

ชอผลตภณฑและเครองหมายการคาตางๆทอางถงเปนของบรษทนนๆ

คณะผจดท�ำ

บรรณำธกำรส�ำนกพมพ ชดพงษ กววรวฒ ผเขยน เรงฤทธ สปปพนธ

ออกแบบรปเลม ไพโรจน บรรจงใจรกษ ออกแบบปก ภรณย สนองผน

พสจนอกษร ชนาภทร พรายม ประสำนงำนฝำยผลต วราล สทธจนดาวงศ, ปวณา ไตรเวทย

ประสำนงำนสอสงพมพ บษกร กหล ฝำยกำรตลำด วราล สทธจนดาวงศ

พมพท บรษท พมพด จ�ากด ผพมพ/ผโฆษณำ เสรม พนพนช

จดพมพโดย : ส�านกพมพเอมไอเอส 213/3 ซอยพฒนาการ 1 (สาธประดษฐ 34 แยก 6) แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรงเทพฯ 10120 โทรศพท 0-2294-8777 (สายอตโนมต) โทรสาร 0-2294-8787 www.MISbook.com

จดจ�ำหนำยโดย : บรษท ซเอดยเคชน จ�ากด (มหาชน) 1858/87-90 ชน 19 อาคารทซไอเอฟ ทาวเวอร ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260 โทรศพท 0-2739-8000 โทรสาร 0-2739-8609 www.se-ed.com

หากหนงสอเลมนผลตไมไดมาตรฐาน อาท หนากระดาษสลบกน หนาซ�า หนาขาดหาย ส�านกพมพยนดรบผดชอบเปลยนใหใหม โดยสงมาเปลยนตามทอยดานบน หรอตดตอส�านกพมพเอมไอเอส โทรศพท 0-2294-8777 (สายอตโนมต)

ขอมลทางบรรณานกรมของส�านกหอสมดแหงชาต National Library of Thailand Cataloging in Publication Data

เรงฤทธ สปปพนธ. คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ.-- กรงเทพฯ : เอมไอเอส, 2556. 368 หนา.

1. อาหารเสรม. 2. ผลตภณฑเสรมอาหาร. I. ชอเรอง.

613.2

ISBN 978-616-527-392-3

คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

กรณตองการสงซอจำานวนมาก กรณาตดตอฝายการตลาด สำานกพมพเอมไอเอส โทรศพท 0-2294-8777 เพอรบสวนลดพเศษ

ISBN 978-616-527-392-3

ราคา 240บาท

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยส�านกพมพเอมไอเอส หามน�าสวนหนงสวนใด

ของหนงสอเลมนไปลอกเลยนแบบท�าส�าเนาถายเอกสารหรอน�าไปเผยแพรบนอนเทอรเนตและเครอขายตางๆ

ไมวาจะในรปแบบใดๆนอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากทางส�านกพมพเทานน

ชอผลตภณฑและเครองหมายการคาตางๆทอางถงเปนของบรษทนนๆ

คณะผจดท�ำ

บรรณำธกำรส�ำนกพมพ ชดพงษ กววรวฒ ผเขยน เรงฤทธ สปปพนธ

ออกแบบรปเลม ไพโรจน บรรจงใจรกษ ออกแบบปก ภรณย สนองผน

พสจนอกษร ชนาภทร พรายม ประสำนงำนฝำยผลต วราล สทธจนดาวงศ, ปวณา ไตรเวทย

ประสำนงำนสอสงพมพ บษกร กหล ฝำยกำรตลำด วราล สทธจนดาวงศ

พมพท บรษท พมพด จ�ากด ผพมพ/ผโฆษณำ เสรม พนพนช

จดพมพโดย : ส�านกพมพเอมไอเอส 213/3 ซอยพฒนาการ 1 (สาธประดษฐ 34 แยก 6) แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรงเทพฯ 10120 โทรศพท 0-2294-8777 (สายอตโนมต) โทรสาร 0-2294-8787 www.MISbook.com

จดจ�ำหนำยโดย : บรษท ซเอดยเคชน จ�ากด (มหาชน) 1858/87-90 ชน 19 อาคารทซไอเอฟ ทาวเวอร ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260 โทรศพท 0-2739-8000 โทรสาร 0-2739-8609 www.se-ed.com

หากหนงสอเลมนผลตไมไดมาตรฐาน อาท หนากระดาษสลบกน หนาซ�า หนาขาดหาย ส�านกพมพยนดรบผดชอบเปลยนใหใหม โดยสงมาเปลยนตามทอยดานบน หรอตดตอส�านกพมพเอมไอเอส โทรศพท 0-2294-8777 (สายอตโนมต)

ขอมลทางบรรณานกรมของส�านกหอสมดแหงชาต National Library of Thailand Cataloging in Publication Data

เรงฤทธ สปปพนธ. คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ.-- กรงเทพฯ : เอมไอเอส, 2556. 368 หนา.

1. อาหารเสรม. 2. ผลตภณฑเสรมอาหาร. I. ชอเรอง.

613.2

ISBN 978-616-527-392-3

คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

กรณตองการสงซอจำานวนมาก กรณาตดตอฝายการตลาด สำานกพมพเอมไอเอส โทรศพท 0-2294-8777 เพอรบสวนลดพเศษ

ค�าน�า

ในปจจบนนวทยาศาสตรเจรญกาวหนามากขน สงผลใหผคนมความร ในดานสขภาพมากขน ดแลตวเองดขน จงมอายเฉลยสงกวาคนในอดต คนในอดตนนคดแคเพยงวาขอใหมชวตรอด แตคนในปจจบนคดวาขอใหมสขภาพด อยางไรกตามการใชชวตในสงคมปจจบนซงมแตการแขงขน ทกคนตองเรงรบ ทงเรองการเรยน การท�างาน การเดนทาง หรอรปแบบการบรโภคอาหารแบบตะวนตก จนไมมเวลาใหความส�าคญกบอาหารดงทควรจะเปน ดวยเหตนคนเปนจ�านวนมากจงแสวงหาสงทจะชวยใหตนเองมสขภาพด ซงกคอผลตภณฑเสรมอาหารนนเอง นบวนผลตภณฑเสรมอาหารยงไดรบความนยมมากขน มการผลต ออกมาหลายรปแบบ มมลคาตลาดในไทยราวสองหมนลานบาท และมการ เจรญเตบโตสงขน 10% ทกป ผลตภณฑเสรมอาหารจงมการโฆษณาเพอขายสนคา บางกอวดอางสรรพคณเกนความเปนจรงวาสามารถใชรกษาโรคไดสารพด และ จ�าหนายในราคาสงเอาเปรยบผบรโภค ท�าใหผทไมรเทาทนหลงซอผลตภณฑเสรมอาหารทไมมคณภาพ ไมมประสทธภาพ เสยเงนในราคาแพงเกนควร และในบางครงนอกจากจะไมไดประโยชนจากผลตภณฑเสรมอาหารดงกลาวแลว กลบไดรบโทษหรอพษจนเกดอนตรายถงชวตได สาเหตทผคนตกเปนเหยอโฆษณาผลตภณฑเสรมอาหารกเพราะวา ขาดหนงสอทใหความรทแทจรงซงเขยนในรปแบบทอานงาย โดยพบวาหนงสอวชาการมเนอหายากเกนกวาบคคลทวไปจะเขาใจได สวนบทความทเขยนใน รปแบบทเขาใจงายกมกแฝงดวยโฆษณาเกนความจรงเพอขายสนคาทางออม ผเขยนจงน�าขอมลหลกฐานทางวชาการมาเขยนในรปแบบทเขาใจงาย เพอใหผบรโภคไดมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบประโยชน ความจ�าเปน ความคมคาเงน ผลขางเคยง ตลอดจนสามารถจบผดผโฆษณาอวดอางสรรพคณเกนจรงของผลตภณฑเสรมอาหารทมมากมายในทองตลาดได เพอผบรโภค จะไดมความรในการพจารณาเลอกใชผลตภณฑเสรมอาหารอยางเหมาะสม

กบตนเองและไมตกเปนเหยอของการโฆษณา

ดร.เรงฤทธ สปปพนธ

จดจ�ำหนำยโดย : บรษท ซเอดยเคชน จ�ากด (มหาชน) 1858/87-90 ชน 19 อาคารทซไอเอฟ ทาวเวอร ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260 โทรศพท 0-2739-8000 โทรสาร 0-2739-8609 www.se-ed.com

สารบญ

ผลตภณฑเสรมอาหารตางจากยาอยางไร.......................................3

ผลตภณฑเสรมอาหารจ�าเปนหรอไม................................................9

พษจากการรบประทานอาหาร........................................................15

ธรกจผลตภณฑเสรมอาหาร..........................................................19

การโฆษณาอาหาร.........................................................................23

ขอหามในการโฆษณาเกยวกบผลตภณฑเสรมอาหาร......................29

การแสดงขอความกลาวอางเกยวกบหนาทของสารอาหาร...............31

ตองดทฉลาก...............................................................................35

ฉลากของผลตภณฑเสรมอาหารและคณภาพ

หรอมาตรฐานดานจลนทรย.........................................................38

ขอก�าหนดปรมาณเชอจลนทรยและโลหะหนก.................................43

สารพษและสารปลอมปนในผลตภณฑเสรมอาหารทไมไดมาตรฐาน....45

ระบบคณภาพผลตภณฑเสรมอาหาร.............................................49

ค�าเตอนและขอหามใช..................................................................52

ผลตภณฑจากธรรมชาตและผลตภณฑเสรมอาหาร........................54

การขาดวตามนและแรธาต............................................................56

วตามนและแรธาตรวม..................................................................59

วตามน........................................................................................63

วตามนเอ...................................................................................64

วตามนบ 1...................................................................................69

วตามนบ 2...................................................................................71

วตามนบ 3...................................................................................73

วตามนบ 5...................................................................................75

วตามนบ 6...................................................................................77

วตามนบ 7 (ไบโอตน)...................................................................81

สารบญ

ผลตภณฑเสรมอาหารตางจากยาอยางไร.......................................3

ผลตภณฑเสรมอาหารจ�าเปนหรอไม................................................9

พษจากการรบประทานอาหาร........................................................15

ธรกจผลตภณฑเสรมอาหาร..........................................................19

การโฆษณาอาหาร.........................................................................23

ขอหามในการโฆษณาเกยวกบผลตภณฑเสรมอาหาร......................29

การแสดงขอความกลาวอางเกยวกบหนาทของสารอาหาร...............31

ตองดทฉลาก...............................................................................35

ฉลากของผลตภณฑเสรมอาหารและคณภาพ

หรอมาตรฐานดานจลนทรย.........................................................38

ขอก�าหนดปรมาณเชอจลนทรยและโลหะหนก.................................43

สารพษและสารปลอมปนในผลตภณฑเสรมอาหารทไมไดมาตรฐาน....45

ระบบคณภาพผลตภณฑเสรมอาหาร.............................................49

ค�าเตอนและขอหามใช..................................................................52

ผลตภณฑจากธรรมชาตและผลตภณฑเสรมอาหาร........................54

การขาดวตามนและแรธาต............................................................56

วตามนและแรธาตรวม..................................................................59

วตามน........................................................................................63

วตามนเอ...................................................................................64

วตามนบ 1...................................................................................69

วตามนบ 2...................................................................................71

วตามนบ 3...................................................................................73

วตามนบ 5...................................................................................75

วตามนบ 6...................................................................................77

วตามนบ 7 (ไบโอตน)...................................................................81

วตามนบ 9 (โฟเลต).........................................................................83

วตามนบ 12...................................................................................90

วตามนซ..........................................................................................92

วตามนด...........................................................................................99

วตามนอ.......................................................................................104

วตามนเค...........................................................................................106

แรธาต...........................................................................................108

แคลเซยม...................................................................................111

โครเมยม...................................................................................123

ซลเนยม ...................................................................................125

ทองแดง ...................................................................................127

เหลก........................................................................................129

สงกะส......................................................................................132

ไอโอดน ......................................................................................142

โปรตน.........................................................................................148

สาหรายสไปรลนา.................................................................................152

ผลตภณฑเสรมอาหารประเภทสมนไพร........................................157

กระชายด�า...............................................................................159

กระเทยม...................................................................................161

กวาวเครอ..............................................................................164

สารสกดจากถวเหลอง..............................................................166

พรมม.........................................................................................168

แปะกวย ...................................................................................173

ขมนชน......................................................................................178

ฟกขาว......................................................................................181

สารสกดจากเมลดองน..............................................................188

เรสเวอราทรอล....................................................................................189

โปรแอนโธไซยานดน..................................................................191

เหดหลนจอ...................................................................................194

น�ามนปลา...................................................................................196

โอเมกา-6 และโอเมกา-9.............................................................206

พรไบโอตกสและโพรไบโอตกส....................................................210

ยสต..........................................................................................220

มลค ทสเซล............................................................................221

โสม......................................................................................224

ผลตภณฑอาหารลดน�าหนก......................................................226

แอล-คารนทน........................................................................228

อนนลนและไฟเบอร..............................................................238

กาแฟลดความอวน.............................................................241

สารสกดจากถวขาว....................................................................245

สารสกดจากพรก.........................................................................247

สารสกดจากชาเขยว..................................................................249

สารสกดจากตะบองเพชร...........................................................251

ไคโตซาน..................................................................................252

สารสกดจากสมแขก...............................................................254

ตรผลา......................................................................................256

ลวซน........................................................................................262

ฟนลอะลานน.............................................................................264

พรนสกด...................................................................................266

ไฟโตสเตอรอล.............................................................................268

ถวเหลองลดคอเลสเตอรอล...........................................................274

เลซตน.......................................................................................277

น�ามนดอกค�าฝอย.........................................................................279

คลอโรฟลล................................................................................280

โปรแอนโธไซยานดน..................................................................191

เหดหลนจอ...................................................................................194

น�ามนปลา...................................................................................196

โอเมกา-6 และโอเมกา-9.............................................................206

พรไบโอตกสและโพรไบโอตกส....................................................210

ยสต..........................................................................................220

มลค ทสเซล............................................................................221

โสม......................................................................................224

ผลตภณฑอาหารลดน�าหนก......................................................226

แอล-คารนทน........................................................................228

อนนลนและไฟเบอร..............................................................238

กาแฟลดความอวน.............................................................241

สารสกดจากถวขาว....................................................................245

สารสกดจากพรก.........................................................................247

สารสกดจากชาเขยว..................................................................249

สารสกดจากตะบองเพชร...........................................................251

ไคโตซาน..................................................................................252

สารสกดจากสมแขก...............................................................254

ตรผลา......................................................................................256

ลวซน........................................................................................262

ฟนลอะลานน.............................................................................264

พรนสกด...................................................................................266

ไฟโตสเตอรอล.............................................................................268

ถวเหลองลดคอเลสเตอรอล...........................................................274

เลซตน.......................................................................................277

น�ามนดอกค�าฝอย.........................................................................279

คลอโรฟลล................................................................................280

อลฟลฟา..............................................................................282

เอนไซม......................................................................................283

เดกกบผลตภณฑเสรมอาหาร.....................................................285

สารทชวยลดความดนโลหต..........................................................288

สารอาหารตานอนมลอสระและชะลอความชรา..........................291

กลตาไธโอน.............................................................................293

คอลลาเจน.................................................................................296

โคเอนไซมควเทน.........................................................................300

ทบทม......................................................................................305

โกจเบอรร....................................................................................310

น�ามนร�าขาว...............................................................................313

เบตาแคโรทน......................................................................315

แอสตาแซนธน..................................................................319

ลทนและซแซนทน......................................................................323

ผลตภณฑเสรมอาหารส�าหรบสตรอาย 40 ปขนไป.......................327

กลโคซามน..............................................................................330

กระดกออนฉลาม.......................................................................332

หฉลาม......................................................................................334

น�ามนดอกอฟนงพรมโรส............................................................335

ทรปโทเฟน.................................................................................337

อาคาอเบอรร...........................................................................340

อนตรกรยาระหวางพชสมนไพรและยา........................................342

ตารางสรปประโยชนของสารอาหาร............................................345

ตรวจสขภาพตนเอง....................................................................346

ตารางแสดงปรมาณวตามนทรางกายควรไดรบในแตละวน..........348

ตารางแสดงปรมาณแรธาตทรางกายควรไดรบในแตละวน..........349

ประวตผเขยน.......................................................................353

ผลตภณฑเสรมอาหาร

ตางจากยาอยางไร

หลายคนเกดความสบสนวาผลตภณฑเสรมอำหำรแตกตางกบยำ

อำหำรเสรม หรออำหำรอยางไร เพราะมกจะเหนผลตภณฑเสรมอาหารวาง

ขายในรานขายยา หรอเขาใจวาผลตภณฑเสรมอาหารเปนอาหารทรบประทาน

แทนอาหารปกตได จงขอน�ารายละเอยดมาอธบายดงน

อำหำร ตามมาตรา 4 ในพระราชบญญตอาหาร พ.ศ. 2522 ก�าหนด

นยามค�าวา อาหาร หมายความวาของกนหรอเครองค�าจนชวต ไดแก

1. วตถทกชนดทคนกน ดม อม หรอน�าเขาสรางกายไมวาดวยวธใดๆ

หรอในรปลกษณะใดๆ แตไมรวมถง ยา วตถออกฤทธตอจตและประสาท หรอ

ยาเสพตดใหโทษตามกฎหมายวาดวยการนน แลวแตกรณ

2. วตถทมงหมายส�าหรบใช หรอใชเปนสวนผสมในการผลตอาหาร

รวมถงวตถเจอปนอาหาร ส และเครองปรงแตงกลนรส

ยำ ตามมาตรา 4 ในพระราชบญญตยา พ.ศ. 2510 แกไขเพมเตมโดย

พระราชบญญตยา (ฉบบท 3) พ.ศ. 2522 ก�าหนดนยามค�าวา ยา หมายความวา

1. วตถทรบรองไวในต�ารายาทรฐมนตรประกาศ

2. วตถทมงหมายส�าหรบใชในการวนจฉย บ�าบด บรรเทา รกษา หรอ

ปองกนโรคหรอความเจบปวยของมนษยหรอสตว

3. วตถทเปนเภสชเคมภณฑหรอเภสชเคมภณฑกงส�าเรจรป

4. วตถทมงหมายส�าหรบใหเกดผลแกสขภาพ โครงสราง หรอการ

กระท�าหนาทใดๆ ของรางกายของมนษยหรอสตว

3คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

วตถตาม 1, 2 หรอ 4 ไมหมายความรวมถง

- วตถทมงหมายส�าหรบใชในการเกษตรหรอการอตสาหกรรมตามท

รฐมนตรประกาศ

- วตถทมงหมายส�าหรบใชเปนอาหารส�าหรบมนษย เครองกฬา

เครองมอเครองใชในการสงเสรมสขภาพ เครองส�าอาง หรอเครองมอและ

สวนประกอบของเครองมอทใชในการประกอบโรคศลปะหรอวชาชพเวชกรรม

- วตถทมงหมายส�าหรบใชในหองวทยาศาสตรส�าหรบการวจย

การวเคราะห หรอการชนสตรโรคซงมไดกระท�าโดยตรงตอรางกายของมนษย

ผลตภณฑเสรมอำหำร (Dietary supplements) ตามประกาศกระทรวง

สาธารณสข (ฉบบท 293) พ.ศ. 2548 หมายถง ผลตภณฑทใชรบประทาน

นอกเหนอจากการรบประทานอาหารตามปกต ซงมสารอาหารหรอสารอนเปน

องคประกอบ อยในรปแบบเมด แคปซล ผง เกลด ของเหลว หรอลกษณะอน

ซงมใชรปแบบอาหารตามปกต ส�าหรบผบรโภคทคาดหวงประโยชนทางดาน

สงเสรมสขภาพ โดยผลตภณฑเสรมอาหารจดเปนอาหารก�าหนดคณภาพหรอ

มาตรฐาน และฉลากตองไดรบอนญาต การน�าไปใชซงสารอาหารหรอสารอน

ทเปนองคประกอบในทนหมายถง

1. วตามน กรดอะมโน กรดไขมน แรธาต และผลตผลจากพชหรอสตว

2. สารเขมขน สารเมตาบอไลท สวนประกอบ หรอสารสกดของสารใน 1

3. สารสงเคราะหเลยนแบบสารตาม 1 หรอ 2

4. สวนผสมอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางของสารใน 1, 2 หรอ 3

สารอนหรอสงอนตามทส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยาประกาศ

ก�าหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการอาหาร ส�านกงานคณะกรรมการ

อาหารและยา

4 คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

วตถตาม 1, 2 หรอ 4 ไมหมายความรวมถง

- วตถทมงหมายส�าหรบใชในการเกษตรหรอการอตสาหกรรมตามท

รฐมนตรประกาศ

- วตถทมงหมายส�าหรบใชเปนอาหารส�าหรบมนษย เครองกฬา

เครองมอเครองใชในการสงเสรมสขภาพ เครองส�าอาง หรอเครองมอและ

สวนประกอบของเครองมอทใชในการประกอบโรคศลปะหรอวชาชพเวชกรรม

- วตถทมงหมายส�าหรบใชในหองวทยาศาสตรส�าหรบการวจย

การวเคราะห หรอการชนสตรโรคซงมไดกระท�าโดยตรงตอรางกายของมนษย

ผลตภณฑเสรมอำหำร (Dietary supplements) ตามประกาศกระทรวง

สาธารณสข (ฉบบท 293) พ.ศ. 2548 หมายถง ผลตภณฑทใชรบประทาน

นอกเหนอจากการรบประทานอาหารตามปกต ซงมสารอาหารหรอสารอนเปน

องคประกอบ อยในรปแบบเมด แคปซล ผง เกลด ของเหลว หรอลกษณะอน

ซงมใชรปแบบอาหารตามปกต ส�าหรบผบรโภคทคาดหวงประโยชนทางดาน

สงเสรมสขภาพ โดยผลตภณฑเสรมอาหารจดเปนอาหารก�าหนดคณภาพหรอ

มาตรฐาน และฉลากตองไดรบอนญาต การน�าไปใชซงสารอาหารหรอสารอน

ทเปนองคประกอบในทนหมายถง

1. วตามน กรดอะมโน กรดไขมน แรธาต และผลตผลจากพชหรอสตว

2. สารเขมขน สารเมตาบอไลท สวนประกอบ หรอสารสกดของสารใน 1

3. สารสงเคราะหเลยนแบบสารตาม 1 หรอ 2

4. สวนผสมอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางของสารใน 1, 2 หรอ 3

สารอนหรอสงอนตามทส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยาประกาศ

ก�าหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการอาหาร ส�านกงานคณะกรรมการ

อาหารและยา

4 คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

ประกาศส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอง ค�าชแจงประกาศกระทรวง

สาธารณสข (ฉบบท 309) พ.ศ. 2550 เรอง ผลตภณฑเสรมอาหาร (ฉบบท 2)

ปจจบนผลตภณฑเสรมอาหารมการจ�าหนายแพรหลายมากขน

โดยเฉพาะจ�าหนายโดยตรงตอผบรโภคในลกษณะขายตรง และมการโฆษณา

เพอสงเสรมการขายทท�าใหผบรโภคเขาใจวาจ�าเปนตองรบประทาน หรอ

โฆษณาอวดอางสรรพคณวามผลในการปองกนและรกษาโรค อาจมผลท�าให

ผบรโภคทหลงเชอค�าโฆษณาเหลานนละเลยการดแลรกษาสขภาพ และเสย

โอกาสทจะไดรบการรกษาอยางถกตอง ซงจรงๆ แลวผลตภณฑเสรมอาหาร

จดเปนอาหารไมใชยา จงไมมสรรพคณในการปองกน บ�าบด หรอรกษาโรค

และเปนผลตภณฑส�าหรบผบรโภคทมสขภาพรางกายปกตไมใชผปวย และ

เปนเพยงผลตภณฑทรบประทานนอกเหนอจากอาหารปกตส�าหรบผบรโภค

ทคาดหวงประโยชนทางดานสขภาพเทานน ดงนนเพอลดและขจดปญหา

ดงกลาว กระทรวงสาธารณสข โดยส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา จง

ไดออกประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 309) พ.ศ. 2550 เรอง ผลตภณฑ

เสรมอาหาร (ฉบบท 2) โดยก�าหนดใหมขอแนะน�าในการบรโภคและค�าเตอน

เพอปองกนการเขาใจผดในการบรโภคไมถกตอง ซงมสาระส�าคญดงน

1. ใหยกเลกความใน (9) ของขอ 10 แหงประกาศกระทรวงสาธารณสข

(ฉบบท 293) พ.ศ. 2548 เรอง ผลตภณฑเสรมอาหาร ลงวนท 15 ธนวาคม

พ.ศ. 2548

2. ใหแสดงขอแนะน�าในการบรโภควา “ควรกนอำหำรหลำกหลำย

ครบ 5 หม ในสดสวนทเหมำะสมเปนประจ�ำ” ดวยสและขนาดของตวอกษร

ทเหนไดชดเจน ซงเปนการปรบจากขอความเดมใหกระชบ

3. ใหแสดงค�าเตอน “ไมมผลในกำรปองกนหรอรกษำโรค” ดวย

ตวอกษรหนาทบ เหนไดชดเจน โดยแสดงอยในกรอบ และสของตวอกษร

ตดกบสพนของกรอบ

4. ประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 309) พ.ศ. 2550 เรอง

5คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

สารสกดจากเมลดองน

สารสกดจากเมลดองน (Grape seed extracts) เปนสารประเภท ฟโนลกซงมหลายตว เชน โปรไซยานดน (Procyanidins) โปรแอนโธไซยานดน (Proanthocyanidins) และโอลโกเมอรค โปรไซยานดน (Oligomeric procyanidins) ทมฤทธในการตานอนมลอสระ1 จงชวยลดความเสยงการเปนโรคหวใจและหลอดเลอดดวยการปองกนการเกดการเสยสภาพของไขมนในหลอดเลอด2 และชวยใหเลอดไหลเวยนด ไมเกดการขอด3

จากการวจยในอาสาสมครผมสขภาพดและผมคอเลสเตอรอลสง 17 คน พบวาการรบประทานสารสกดจากเมลดองน 600 มลลกรมตอวน ชวยลดคอเลสเตอรอลในกลมอาสาสมครผมคอเลสเตอรอลสงได1

ในดานความปลอดภย สารสกดจากเมลดองนไดรบการรบรองความปลอดภยจากส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยาของสหรฐอเมรกา ปรมาณทแนะน�าส�าหรบการรบประทานสารสกดจากเมลดองนเพอตานอนมลอสระซงสงผลตอความสดใสของผวคอ 100 มลลกรมตอวน เพอลดการขอดของเสนเลอดคอ 200 มลลกรมตอวน และลดคอเลสเตอรอลคอ

600 มลลกรมตอวน1Vinson, J. A., Proch, J., and Bose, P., 2001. Mega Natural gold grape seed extract: in vitro antioxidant and in vivo human supplementation studies. Journal of Medicinal Food. 4: 17-26.2Natella, F., et al., 2002. Grape seed proanthocyanidins prevent plasma postprandial oxidative stress in humans. Journal of Agriculture and Food Chemistry. 50: 7720-7725.3Christie, S., et al., 2004. Flavonoid supplement improves leg health and reduces fluid retention in premenopausal women in a double-blind, placebo-controlled study. Phytomedicine. 11: 11-17.

188 คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

สารสกดจากเมลดองน

สารสกดจากเมลดองน (Grape seed extracts) เปนสารประเภท ฟโนลกซงมหลายตว เชน โปรไซยานดน (Procyanidins) โปรแอนโธไซยานดน (Proanthocyanidins) และโอลโกเมอรค โปรไซยานดน (Oligomeric procyanidins) ทมฤทธในการตานอนมลอสระ1 จงชวยลดความเสยงการเปนโรคหวใจและหลอดเลอดดวยการปองกนการเกดการเสยสภาพของไขมนในหลอดเลอด2 และชวยใหเลอดไหลเวยนด ไมเกดการขอด3

จากการวจยในอาสาสมครผมสขภาพดและผมคอเลสเตอรอลสง 17 คน พบวาการรบประทานสารสกดจากเมลดองน 600 มลลกรมตอวน ชวยลดคอเลสเตอรอลในกลมอาสาสมครผมคอเลสเตอรอลสงได1

ในดานความปลอดภย สารสกดจากเมลดองนไดรบการรบรองความปลอดภยจากส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยาของสหรฐอเมรกา ปรมาณทแนะน�าส�าหรบการรบประทานสารสกดจากเมลดองนเพอตานอนมลอสระซงสงผลตอความสดใสของผวคอ 100 มลลกรมตอวน เพอลดการขอดของเสนเลอดคอ 200 มลลกรมตอวน และลดคอเลสเตอรอลคอ

600 มลลกรมตอวน1Vinson, J. A., Proch, J., and Bose, P., 2001. Mega Natural gold grape seed extract: in vitro antioxidant and in vivo human supplementation studies. Journal of Medicinal Food. 4: 17-26.2Natella, F., et al., 2002. Grape seed proanthocyanidins prevent plasma postprandial oxidative stress in humans. Journal of Agriculture and Food Chemistry. 50: 7720-7725.3Christie, S., et al., 2004. Flavonoid supplement improves leg health and reduces fluid retention in premenopausal women in a double-blind, placebo-controlled study. Phytomedicine. 11: 11-17.

188 คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

เรสเวอราทรอล

เรสเวอราทรอล (Resveratrol) เปนสารทพบในเมลดองน ถวลสง ผล

หมอน น�าองนแดงกมเรสเวอราทรอล แตอาจจะมนอยกวาไวนแดงนดหนอย

ปรมาณเรสเวอราทรอลตออาหาร 100 กรม (ดดแปลงจาก Hurst และคณะ)1

ถวลสง

189คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

โอเมกา-6 และโอเมกา-9

น�ามนปลาประกอบดวยกรดไขมนไมอมตวโอเมกา-3 ซงม 2 ชนดคอ

DHA และ EPA

นอกจากกรดไขมนโอเมกา-3 จะพบในน�ามนปลาแลว ยงสามารถพบ

ในแหลงอนได แตจะเปนโอเมกา-3 ชนดอนทไมใช DHA และ EPA เชน แอลฟา

ไลโนเลอก (Alpha-linoleic Acid: ALA) เปนกรดไขมนทจ�าเปน รางกายไม

สามารถสรางไดจงตองไดรบจากอาหารเทานน แหลงของ ALA พบในผกใบ

เขยวจด วอลนท คาโนลา1, 2 (ดอกไมสเหลองของตางประเทศ นยมน�ามา

สกดเปนน�ามน) ถวเหลอง และร�าขาว สญลกษณสากลของ ALA จะใช

C18: 3 n3 หมายความวามคารบอน 18 ตว และมพนธะค 3 ต�าแหนง และ

เปนกรดไขมนโอเมกา-3 ALA ชวยลดความเสยงของโรคระบบหลอดเลอดและ

หวใจ ชวยปองกนการเกดเบาหวาน3

206 คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

โอเมกา-6 และโอเมกา-9

น�ามนปลาประกอบดวยกรดไขมนไมอมตวโอเมกา-3 ซงม 2 ชนดคอ

DHA และ EPA

นอกจากกรดไขมนโอเมกา-3 จะพบในน�ามนปลาแลว ยงสามารถพบ

ในแหลงอนได แตจะเปนโอเมกา-3 ชนดอนทไมใช DHA และ EPA เชน แอลฟา

ไลโนเลอก (Alpha-linoleic Acid: ALA) เปนกรดไขมนทจ�าเปน รางกายไม

สามารถสรางไดจงตองไดรบจากอาหารเทานน แหลงของ ALA พบในผกใบ

เขยวจด วอลนท คาโนลา1, 2 (ดอกไมสเหลองของตางประเทศ นยมน�ามา

สกดเปนน�ามน) ถวเหลอง และร�าขาว สญลกษณสากลของ ALA จะใช

C18: 3 n3 หมายความวามคารบอน 18 ตว และมพนธะค 3 ต�าแหนง และ

เปนกรดไขมนโอเมกา-3 ALA ชวยลดความเสยงของโรคระบบหลอดเลอดและ

หวใจ ชวยปองกนการเกดเบาหวาน3

206 คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

นอกจากโอเมกา-3 แลว ยงมกรดไขมนทจ�าเปนทรางกายไมสามารถ

สรางได ตองไดรบจากอาหารเทานน เชน โอเมกา-6 ตวอยางหนงของโอเมกา-6

เชน ไลโนเลอก แอซด (Linoleic Acid: LA) พบในไข ธญพช ไขมนสตว ขนมปง

เมลดพช น�ามนดอกทานตะวน น�ามนขาวโพด1, 2 สญลกษณสากลจะใช C18:

2 n6 หมายความวามคารบอน 18 ตว และมพนธะค 2 ต�าแหนง และเปน

กรดไขมนโอเมกา-6

โอเมกา-6 เปนสารตงตนในการสราง แกมมา ไลโนเลอก ซงแกมมา

ไลโนเลอกกเปนโอเมกา-6 ตวหนง ชวยตานการเกาะกนของเกลดเลอด ลด

หลอดเลอดอดตนในสมองและเสนเลอดเลยงหวใจ และชวยเพมความจ�า

ส�าหรบผปวยอลไซเมอร หากขาดโอเมกา-6 จะท�าใหผวแหง เกลดเลอดเกาะตว

กดขวางการไหลเวยนของโลหต กอใหเกดความดนโลหตสง

แนะน�าใหรบประทานโอเมกา-6 ปรมาณ 14-17 กรมตอวน4 ซงการ

รบประทานอาหารทเปนแหลงของโอเมกา-6 เชน น�ามนพช ธญพช กไดรบ

โอเมกา-6 เพยงพอแลว

โอเมกา-9 เปนกรดไขมนทรางกายสามารถสรางไดเอง จงไมจ�าเปน

ตองไดรบจากอาหาร โอเมกา-9 ยงสามารถพบไดในผลมะกอก น�ามนมะกอก

ตวอยางหนงของโอเมกา-9 เชน โอเลอก แอซด (Oleic acid) สญลกษณสากล

จะใช C18: 2 n9 หมายความวามคารบอน 18 ตว และมพนธะค 2 ต�าแหนง

และเปนกรดไขมนโอเมกา-9 หนาทของโอเมกา-9 คอชวยใหผวชมชน ไมแหง

และปองกนหวใจตายจากหลอดเลอดอดตน เนองจากรางกายสามารถสราง

โอเมกา-9 ได จงไมแนะน�าใหรบประทานจากอาหาร

207คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

เบตาแคโรทน

เบตาแคโรทนเปนสารอาหารประเภทวตามนทละลายในน�ามน พบ

ไดในผกใบเขยวและผลไมสสม เหลอง และแดง เมอเขาสรางกายจะเปลยน

เปนวตามนเอ จงชวยในการมองเหน และปรบสภาพสายตาใหเหนไดในทมด

ชวยในการเจรญเตบโตของกระดกและฟน ปองกนอนตรายทเกดจากสภาวะ

แวดลอมเปนพษ ตานอนมลอสระและปองกนการเกดมะเรง สรางและรกษา

เนอเยอผวหนง ชวยเสรมสรางภมคมกนใหกบรางกาย และการเจรญเตบโต

ของรางกาย

แครอท

เบตาแคโรทน 1 โมเลกลสามารถยอยไดเปนวตามนเอ 2 โมเลกล1

แตรางกายสามารถเปลยนเบตาแคโรทนเปนวตามนเอและดดซมไดเพยง 1

ใน 3 ของเบตาแคโรทนทไดรบ ดงนนหากรบประทานยอดแคหรอผกใบเขยว

เขมอนๆ กจะไดรบเบตาแคโรทน และรางกายจะเปลยนใหเปนวตามนเอได

โดยปกตคนทรบประทานผกและผลไมมกจะไมขาดเบตาแคโรทน แตพบวา

ผปวยล�าไสอกเสบจะขาดเบตาแคโรทน2

315คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

เบตาแคโรทน

เบตาแคโรทนเปนสารอาหารประเภทวตามนทละลายในน�ามน พบ

ไดในผกใบเขยวและผลไมสสม เหลอง และแดง เมอเขาสรางกายจะเปลยน

เปนวตามนเอ จงชวยในการมองเหน และปรบสภาพสายตาใหเหนไดในทมด

ชวยในการเจรญเตบโตของกระดกและฟน ปองกนอนตรายทเกดจากสภาวะ

แวดลอมเปนพษ ตานอนมลอสระและปองกนการเกดมะเรง สรางและรกษา

เนอเยอผวหนง ชวยเสรมสรางภมคมกนใหกบรางกาย และการเจรญเตบโต

ของรางกาย

แครอท

เบตาแคโรทน 1 โมเลกลสามารถยอยไดเปนวตามนเอ 2 โมเลกล1

แตรางกายสามารถเปลยนเบตาแคโรทนเปนวตามนเอและดดซมไดเพยง 1

ใน 3 ของเบตาแคโรทนทไดรบ ดงนนหากรบประทานยอดแคหรอผกใบเขยว

เขมอนๆ กจะไดรบเบตาแคโรทน และรางกายจะเปลยนใหเปนวตามนเอได

โดยปกตคนทรบประทานผกและผลไมมกจะไมขาดเบตาแคโรทน แตพบวา

ผปวยล�าไสอกเสบจะขาดเบตาแคโรทน2

315คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

หากรางกายไดรบเบตาแคโรทนมากเกนไปจะมอาการตวเหลองเรยกวา

Carotenemia คอตวเหลองโดยเฉพาะปลายมอและเทา ซงไมเปนอนตราย

แตอยางใด เพยงแตหยดบรโภคเบตาแคโรทนสกพกอาการนกจะหายไปเอง5

ตารางโภชนาการไมไดก�าหนดปรมาณเบตาแคโรทนทรางกายควร

จะไดรบในแตละวนเอาไว แตจากการศกษาประชากร 500,000 คนทอาศย

ในประเทศสหรฐอเมรกา แคนาดา และบางประเทศในยโรป พบวาไดรบ

เบตาแคโรทนจากอาหารเฉลย 2-7 มลลกรมตอวน3 ส�านกงานคณะกรรมการ

อาหารและยาของสหรฐอเมรกาแนะน�าวา คนปกตควรไดรบเบตาแคโรทน

ประมาณ 5.2 มลลกรมตอวน สวนสถาบนมะเรงแหงชาตสหรฐอเมรกาแนะน�า

วา ควรไดรบเบตาแคโรทนประมาณวนละ 6 มลลกรม ส�านกงานคณะกรรมการ

อาหารและยาของไทยแนะน�าวา ควรไดรบเบตาแคโรทนวนละ 4.8 มลลกรม

มรายงานวาการรบประทานสารแคโรทน 200 มลลกรมเปนเวลา 6 เดอนไม

ปรากฏอาการขางเคยงใดๆ

กระทรวงเกษตรของสหรฐอเมรกาไดจดอนดบอาหาร

ทมเบตาแคโรทนสง 10 อนดบดงน4

316 คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

คมออาหารเสรม ฉบบสมบรณ

รวบรวมข�อมลงานว�จยด�านโภชนาการจากทวโลกเกยวกบผลตภณฑ�เสร�มอาหารทควรร� นำมาเข�ยนในรปแบบทเข�าใจง�ายเพอให�ผ�บร�โภคได�มความร�ความเข�าใจทถกต�องเกยวกบประโยชน�ความจำเป�น ความค�มค�าเง�น ผลข�างเคยง ตลอดจนสามารถจบผดผ� โฆษณาอวดอ�างสรรพคณเกนจร�งของผลตภณฑ�เสร�มอาหารซ�งมมากมายในท�องตลาด เพอให�ผ�บร�โภคมความร�ในการพจารณาเลอกใช�ผลตภณฑ�เสร�มอาหารอย�างเหมาะสมกบตนเอง และไม�ตกเป�นเหยอของการโฆษณา!

คมออาหารเส

รม

ฉบบสมบรณ�

www.MISbook.comwww.MISbook.com

ผลตโดย สำนกพมพ�เอมไอเอส213/3 ซอยพฒนาการ 1 (สาธประดษฐ� 34 แยก 6) แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรงเทพฯ 10120โทรศพท� 0-2294-8777 (สายอตโนมต) โทรสาร 0-2294-8787 www.MISbook.com

สขภาพ

ISBN 978-616-527-392-3

9 786165 273923

240.-

อกหลายขอสงสยเกยวกบผลตภณฑเสรมอาหารทรวบรวมจากงานวจยดานโภชนาการจากทวโลก

คมอเลมนจะทำใหคณรจรง กนเปน เหนผล!

พรมม สมนไพรจากอายรเวทตานอลไซเมอรฟ กขาว ผลไมไลโคปนสงกวามะเขอเทศ70 เทากลตาไธโอนขาวไดจรงหรอแคลเซยมรปแบบทดดซมดทสดรวมผลตภณฑลดความอวนครบทกกลไกขาดไอโอดนไมรตวอาคาอเบอรร ตานอนมลอสระอนดบ 1

และ

คมอเลมนจะทำใหคณเลอกกนอาหารเสรมอยางฉลาด!

รวมขอมลงานวจยดานโภชนาการ

แรธาต สมนไพร วตามนประโยชน ความจำเปน ผลขางเคยง

การพจารณาเลอกใชผลตภณฑเสรมอาหารอยางเหมาะสมกบตนเอง

และไมตกเปนเหย�อของการโฆษณา!

Vitamin

Vitamin

Vitamin

Vitamin

ดร.เร�งฤทธ� สปปพนธ�ปร�ญญาเอกทางด�านสารธรรมชาตทางการแพทย�เทคโนโลยช�วภาพ จ�ฬาลงกรณ�มหาว�ทยาลย

240.-240.-

สขภา

พ

ความงาม ป องกนโรค

ค ร บ ใน เล ม เดย

วร จรง!ร จรง!ร จรง!

ฉบบสมบรณ�ฉบบสมบรณ�

อาหาร

เสรม