1

การแสวงหาผลประโยชน์�จากการเป�น์การแสวงหาผลประโยชน์�จากการเป�น์ซั�พพลายเออร�ของบร�ษั�ทข�ามชาติ�ซั�พพลายเออร�ของบร�ษั�ทข�ามชาติ�::กรณี"กรณี"ศึ$กษัาอ%ติสาหกรรมช�&น์ส'วน์ยาน์ยน์ติ�ไทยศึ$กษัาอ%ติสาหกรรมช�&น์ส'วน์ยาน์ยน์ติ�ไทย

Harness Gain from MNE Backward Harness Gain from MNE Backward Linkages: Linkages:

Experience of Thai Auto-part Experience of Thai Auto-part SuppliersSuppliersอ.ดร.พ"ระ เจร�ญพร

คณีะเศึรษัฐศึาสติร� ม.ธรรมศึาสติร�งาน์ส�มมน์าว�ชาการ (Symposium)

ประจ/าป0 พ.ศึ.255222 กรกฎาคม 2552

2

Introduction ภายใต้�กระแสการเปิ�ดเสร�ทางการค้�าและการลงท�น ท�าให้�ค้วามเชื่��อมโยง

ระห้ว!างก"จการต้!างๆม�ค้วามเห้น��ยวแน!นก%นมากขึ้'(น เค้ร�อขึ้!ายการผล"ต้ระห้ว!างปิระเทศ ม�ค้วามซั%บซั�อนมากขึ้'(น

MNEs น%(นสามารถม�ส!วนเก��ยวขึ้�อง (เชื่��อมโยง ) ก%บปิระเทศเจ�าบ�าน ในสองชื่!องทางห้ล%กค้�อ ผ!านชื่!องทางท��เปิ.น FDI และชื่!องทางท��ไม!ใชื่! FDI (เชื่!น การซั�(อขึ้ายเทค้โนโลย� การ subcontracting การเปิ.นผ0�ซั�(อส"นค้�า

ผลกระทบขึ้อง “FDI technology spillover” ต้!อก"จการท�องถ"�นผ!าน ค้วามเชื่��อมโยงระห้ว!างอ�ต้สาห้กรรม Inter-industry linkage effects ห้ร�อ Backward Linkage Spillover ผ!าน “International Production Network”

ปิ1จจ%ยท��ม�ผลต้!อ FDI spillovers ขึ้'(นก%บ: ค้วามสามารถในการด0ดซั%บเทค้โนโลย�และชื่!องห้!างทางเทค้โนโลย� ปิ1จจ%ยด�านภ0ม"ศาสต้ร2 ล%กษณะขึ้องก"จการท�องถ"�น ล%กษณะขึ้องการลงท�นจากต้!างปิระเทศ ปิ1จจ%ยอ��นๆ

3

Introduction ปิระเทศก�าล%งพั%ฒนาม%กจะใชื่�มาต้รการค้��มค้รองต้ลาดภายในปิระเทศเพั��อ

ด'งด0ดการเขึ้�ามาลงท�นขึ้อง MNEs และพัยายามเขึ้�าไปิก�าก%บการด�าเน"นการถ!ายทอดเทค้โนโลย�เพั��อให้�สามารถเร�ยนร0 �เทค้โนโลย� และได�ร%บ FDI Spillover จาก MNEsให้�มากท��ส�ดเท!าท��จะมากได�โดยผ!านมาต้รการๆ เชื่!น การบ%งค้%บใชื่�ชื่"(นส!วนภายในปิระเทศ การบ%งค้%บการถ!ายทอดเทค้โนโลย� ฯลฯ

น%กลงท�นต้!างชื่าต้"อาจจะปิ�ดโอกาสและท�าลายขึ้บวนการพั%ฒนาผ0�ปิระกอบการภายในปิระเทศ (Crowding Out)

การด�าเน"นมาต้รการแทรกแซังการถ!ายทอดเทค้โนโลย�ด%งกล!าวไม!แน!เสมอไปิว!าจะม�ผลด�แต้!อาจจะส!งผลเส�ยต้!อบรรยากาศการลงท�น

กระแสการเปิ�ดเสร�ทางการค้�าและการลงท�นท�าให้�ค้วามเชื่��อมโยงระห้ว!างก"จการต้!างๆม�ค้วามเห้น��ยวแน!นก%นมากขึ้'(น เก"ดเค้ร�อขึ้!ายการผล"ต้ระห้ว!างปิระเทศ (International Production Network)

4

Introduction ภายใต้�เง��อนไขึ้แวดล�อมท��เปิล��ยนแปิลงไปิน�(จะท�าให้�การลงท�น

โดยต้รงจากต้!างปิระเทศผ!านการด�าเน"นงานขึ้อง MNEs ส!งผลต้!อการพั%ฒนาขึ้องผ0�ปิระกอบการในปิระเทศไทยอย!างไร?

ผ0�ปิระกอบการภายในปิระเทศจะอย0!ร !วมก%บ MNEs เห้ล!าน�(อย!างไร?เพั��อต้%กต้วงผลปิระโยชื่น2ท��เก"ดจากการเขึ้�ามาขึ้อง MNEs

ภาค้ร%ฐค้วรก�าห้นดบทบาทขึ้องต้นอย!างไร? กรณ�ศ'กษา: อ�ต้สาห้กรรมชื่"(นส!วนรถยนต้2ใน

ปิระเทศไทยBackward Linkage ว"ธี�การศ'กษา: ส%มภาษณ2 1st Tier/ 2nd Tier/ 3rd Tier

(MNEs and Thai)

5

II. กรอบน์โยบายของภาคร�ฐและพ�ฒน์าการโดยรวมของอ%ติสาหกรรมยาน์ยน์ติ�และช�&น์ส'วน์

6

Pure Thai

23 %

SMEs

Foreign J/V

Foreign

Majority

47 %.

LocalSuppliers

Tier 1

LSEs

(Total 648 Companies)

Thai Majorit

y30 %

[* LSEs : Large Scale Enterprises SMEs : Small & Medium Enterprises]

The data updated in January 2005 by TAI

(Car 16 Companies, Motorcycle 7 Companies)

(1,641 Companie

s)

Tier 2,3lower

Assembler

โครงสร�างอ%ติสาหกรรมยาน์ยน์ติ�และช�&น์ส'วน์ฯของไทย

Motorcycle 190

Companies

Car 458 Companies

7

III. พ�ฒน์าการโดยรวมของอ%ติสาหกรรมยาน์ยน์ติ�และช�&น์ส'วน์การเปล"5ยน์แปลงใน์อ%ติสาหกรรมยาน์ยน์ติ�โลก การควบรวมและเข�าซั7&อก�จการ (M&A ) Rationalization Global Platform; Modularization;

Global Sourcing; Global OEM ปรากฏการณี�การลดลงของการม"ส'วน์รวมของผ9�

ผล�ติท�องถิ่�5น์ หร7อ “Denationalization”

8

IV. ความเช75อมโยงไปข�างหล�ง (Backward Linkage) ใน์อ%ติสาหกรรมช�&น์ส'วน์รถิ่ยน์ติ�

การเปิล��ยนแปิลงร0ปิแบบขึ้องการไห้ลเขึ้�าขึ้อง FDI ในอ�ต้สาห้กรรมยานยนต้2ไทยในชื่!วงระห้ว!าง 1970-2008): Japanese vs. Non Japanese

ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนฯญี่��ปิ�;น 1st tier ม�การปิร%บต้%วไม!ว!าจะเปิ.นการท�าธี�รก"จนอกเค้ร�อขึ้!าย (beyond keiretsu) การน�าเอาระบบการจ%ดซั�(อท��เปิ.นทางการและเปิ.นมาต้รฐานเพั��อรองร%บการขึ้ยายก�าล%งการผล"ต้ให้�กลายเปิ.นผ0�ผล"ต้ระด%บโลก global scale

การยกเล"กขึ้�อก�าห้นดการถ�อค้รองห้��นขึ้องต้!างชื่าต้"โดยเฉพัาะห้ล%งว"กฤต้ทางเศรษฐก"จท��ร %ฐบาลไทยได�เปิ�ดโอกาสให้�ท�นขึ้�ามชื่าต้"เขึ้�าค้วบรวมก"จการท�องถ"�นในอ�ต้สาห้กรรมยานยนต้2

การพั%ฒนาการผล"ต้อ�ต้สาห้กรรมชื่"(นส!วนฯท��แท�จร"งเก"ดขึ้'(นห้ล%กจากม�การเพั"�มขึ้'(นขึ้องการม�ส!วนรวมขึ้อง MNEs เห้ล!าน�(

9

IV. ความเช75อมโยงไปข�างหล�งใน์อ%ติสาหกรรมช�&น์ส'วน์รถิ่ยน์ติ�(ติ'อ)

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

-200

0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

1,600

ѯзі ѪѷѠклѤді Ѱј ѣѠѫюді цҙеьѝҕк ѝѤчѝҕњьеѠкѠѫшѝѥўді і єѯзі ѪѷѠклѤді Ѱј ѣѠѫюді ц ҙеьѝҕкшҕѠѠѫшѝѥўді і єѱчѕі њє

ј ҖѥьѯўіѨѕр ѝўіѤуѢ

юҍз ћ

10

PARTS MANUFACTURERED IN THAILANDPARTS MANUFACTURERED IN THAILAND

Engine- Diesels, Motorcycles

Engine Components- Starters, Alternators, Pumps, Filters, Hosed, Gears, Flywheels

Body Parts- Chassis, Bumpers, Fenders, Hoods, Door Panels

Brake Systems- Master Cylinders, Drums, Disc, Pads, Linings

Steering Systems- Steering Wheels, Gears, Columns, Pumps, Linkages

Engine- Diesels, Motorcycles

Engine Components- Starters, Alternators, Pumps, Filters, Hosed, Gears, Flywheels

Body Parts- Chassis, Bumpers, Fenders, Hoods, Door Panels

Brake Systems- Master Cylinders, Drums, Disc, Pads, Linings

Steering Systems- Steering Wheels, Gears, Columns, Pumps, Linkages

Suspensions- Shocks, Coils, Ball Joints

Transmissions- Gears, Casings, Rear Axles, Drive Shafts, Propeller Shafts

Electrical / Electronic- Alternators, Starters, Speedometers, lamps, Motors, Flasher Relays

Interiors / Exteriors- Seats, Mats, Weather Strips, Console Boxes

Others- Windshields, Seat Belts, Radiators, Wheels, Compressors

Suspensions- Shocks, Coils, Ball Joints

Transmissions- Gears, Casings, Rear Axles, Drive Shafts, Propeller Shafts

Electrical / Electronic- Alternators, Starters, Speedometers, lamps, Motors, Flasher Relays

Interiors / Exteriors- Seats, Mats, Weather Strips, Console Boxes

Others- Windshields, Seat Belts, Radiators, Wheels, Compressors

11

IV. ความเช75อมโยงไปข�างหล�งใน์อ%ติสาหกรรมช�&น์ส'วน์รถิ่ยน์ติ�(ติ'อ) ส�ดส'วน์ม9ลค'าการน์/าเข�า(ท"5แท�จร�ง)ช�&น์ส'วน์น์/าเข�าติ'อจ/าน์วน์รถิ่ยน์ติ�ท"5ผล�ติภายใน์

ประเทศึของประเทก/าล�งพ�ฒน์าติ'างๆ (พ�น์เหร"ยญสหร�ฐติ'อค�น์ ) 2540-2549

ท��มา: Kohpaiboon, 2007

12

Automotive Clusters in Thailand

13

IV. ความเช75อมโยงไปข�างหล�งใน์อ%ติสาหกรรมช�&น์ส'วน์รถิ่ยน์ติ�(ติ'อ)

เก"ดปิรากฏการณ2 “Denationalization” ขึ้'(น MNEs ได�เปิร�ยบผ0�ผล"ต้ท�องถ"�นในเร��องการท%กษะค้วามร0 �ค้วามชื่�านาญี่และม�ปิระสบการณ2ในการพั%ฒนา การออกแบบและการผล"ต้ชื่"(นส!วนฯ ม�การขึ้ยายการผล"ต้ขึ้อง MNEs ชื่"(นส!วนเด"มท��อย0!ในปิระเทศ ขึ้ณะท��ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วน 1st tier ส%ญี่ชื่าต้"ไทยน!าจะม�ไม!เก"น 10 รายเท!าน%(น และส!วนให้ญี่!ท�าการผล"ต้ชื่"(นส!วนท��เปิ.น stamping parts

เห้ต้�การณ2ท��เก"ดขึ้'(นน�(เปิ.นห้ล%กฐานชื่!วยย�นย%นว!าการด�าเน"นนโยบายบ%งค้%บใชื่�ชื่"(นส!วนภายในปิระเทศท��ผ!านมาไม!ได�ส!งผลต้!อการพั%ฒนาระด%บเทค้โนโลย�มากมายน%กแต้!เห้ต้�ผลจร"งๆท��ท�าให้�ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนฯท�องถ"�นสามารถผ!านการมาต้รฐานให้ม!ได�เก"ดจากการได�ร%บค้วามชื่!วยเห้ล�อจากผ0�ผล"ต้เพั��อการส!งออก

14

IV. ความเช75อมโยงไปข�างหล�งใน์อ%ติสาหกรรมช�&น์ส'วน์รถิ่ยน์ติ�(ติ'อ)

การเปล"5ยน์แปลงล�กษัณีะความเช75อมโยงระหว'างผ9�ผล�ติใน์อ%ติสาหกรรมผล�ติช�&น์ส'วน์ยาน์ยน์ติ�:

แรงจ0งใจ ชื่!องทางการถ!ายทอดเทค้โนโลย� เทค้โนโลย� ปิ1ญี่ห้าและอ�ปิสรรค้

15

IV. ความเช75อมโยงไปข�างหล�งใน์อ%ติสาหกรรมช�&น์ส'วน์รถิ่ยน์ติ�(ติ'อ)

การต้%ดส"นใจลงท�นเพั"�มเต้"มท��จะให้�ได�อย0!ในอ�ต้สาห้กรรมผล"ต้ชื่"(นส!วนยานยนต้2ขึ้อง Lower tier supplier ขึ้'(นอย0!ก%บล%กษณะส�าค้%ญี่ 2 ปิระการ ปิระการแรก ค้�อ ความแข<งแรง (strength ) ของความส�มพ�น์ธ�ก�บผ9�

ผล�ติ first tier เพัราะค้วามส%มพั%นธี2ก%บ 1st tier ท��ม�เสถ�ยรภาพัจะชื่!วยลดค้วามไม!แน!นอนขึ้องค้�าส%�งซั�(อในอนาค้ต้ ย"�งค้วามส%มพั%นธี2แนบแน!นขึ้'(นจะย"�งท�าให้�ผ0�ผล"ต้ม�แรงจ0งใจในการด�าเน"นการเพั��อพั%ฒนาต้ามท�� 1st tier ต้�องการ

ปิระการท��สองระด�บของความเฉพาะทาง (degree of specialization ) ของก�จการท"5ม"ติ'ออ%ติสาหกรรมยาน์ยน์ติ� โดยย"�งส%ดส!วนขึ้องรายได�ขึ้องก"จการมาจากอ�ต้สาห้กรรมท��เร�ยกร�องค้�ณภาพัและบร"การท��ต้��ากว!าอ�ต้สาห้กรรมยานยนต้2มากขึ้'(นเท!าไห้ร! ก?ย"�งท�าให้�แรงจ0งใจท��จะลงท�นพั%ฒนาเพั��อจะอย0!ในอ�ต้สาห้กรรมยานยนต้2ต้!อก?จะย"�งลดลง

16

V. กรณี"ศึ$กษัา:5.1 การด/าเน์�น์ก�จกรรมพ�ฒน์าผ9�ผล�ติช�&น์ส'วน์ (Supplier

Development Program) บร"ษ%ท A ได�ด�าเน"นการในสองส!วนด�วยก%นค้�อ

•การจ%ดโค้รงการอบรม และ •การจ%ดก"จกรรมพั%ฒนาผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วน (Supplier Development

Program) ในปิ@ 2005 บร"ษ%ท A เปิ�ดศ0นย2ฝึBกอบรม เพั��อใชื่�ในการพั%ฒนา

บ�ค้ลากรท��ส�าค้%ญี่ไว� 4 ด�านด�วยก%น ค้�อ   การบร"ห้ารงานและสร�างท%ศนค้ต้"ท��ด�ต้!อการท�างาน การพั%ฒนาท%กษะการท�างาน ว"ศวกรรม และ ค้วามปิลอดภ%ยในการท�างาน โดย sub supplier เปิ.นผ0�ร %บผ"ดชื่อบค้!าใชื่�จ!ายขึ้องต้%วเอง

บร"ษ%ท A ส!งท�มว"ศวกรและชื่!างเขึ้�าไปิต้รวจสอบ 2nd Tier supplier พัร�อมให้�ค้�าแนะน�าในด�านต้!างๆ

17

V. กรณี"ศึ$กษัา: ปิ1จจ%ยการค้%ดเล�อก sub supplier ท��จะได�ร%บการชื่!วยเห้ล�อ: ม0ลค้!า

การจ%ดซั�(อชื่"(นส!วน ชื่"(นส!วนท��ส�าค้%ญี่ในเชื่"งกลย�ทธี2 ค้วามค้าดห้ว%งขึ้องระยะเวลาท��จะร%กษาค้วามส%มพั%นธี2ระห้ว!างก%น กระบวนการผล"ต้ท��ใชื่�แรงงานเขึ้�มขึ้�น ค้วามต้%(งใจท��จะพั%ฒนาค้วามสามารถขึ้องต้%วเอง โดยเฉพัาะจากผ0�บร"ห้ารระด%บส0ง

5.2 การสร�างระบบการประเม�น์ผลผ9�ผล�ติช�&น์ส'วน์ บร"ษ%ท A จะพั"จารณาจาก ค้�ณภาพั (Quality: 10 ) ต้�นท�น (Cost:

10 ) การขึ้นส!ง (Delivery: 3 ) การบร"ห้าร (Management: 4.5 ) และ การด0แลค้วามปิลอดภ%ยและส"�งแวดล�อม (Safety and environment: 1.5)

จากน�(าห้น%กในแบบการปิระเม"นแสดงให้�เห้?นว!าผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วน 1st tier ให้�ค้วามส�าค้%ญี่ก%บด�านค้�ณภาพัและต้�นท�น แต้!ปิ1จจ%ยท��ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วน 2nd tier ม�ปิ1ญี่ห้าม%กจะเปิ.นเร��องการจ%ดส!งส"นค้�าและการบร"ห้าร

18

V. กรณี"ศึ$กษัา: กล�!มแรก เปิ.นกล�!มผ0�ผล"ต้ท��ม�ระด%บค้วามสามารถ QCDEM ท��เพั�ยง

พัอ ส!วนให้ญี่!ม�ขึ้นาดให้ญี่!ค้�อ ม�พัน%กงานมากว!า 100 ค้น และผล"ต้ส"นค้�าส!วนให้ญี่!เพั��อปิDอนให้�ก%บอ�ต้สาห้กรรมยานยนต้2 ผ0�ผล"ต้ในกล�!มน�(จะร!วมก"จการท��ม�เจ�าขึ้องเด�ยวก%บผ0�ผล"ต้ 1st Tier ท��ผล"ต้ชื่"(นส!วนท��ส�าค้%ญี่ และห้ลายรายเปิ.นอด�ต้ 1st Tier ท��ย%งค้งผล"ต้ชื่"(นส!วนเด"มแต้!จ%ดส!งให้�ก%บ 1st Tier ท��ผ0�ผล"ต้รถยนต้2ให้�ค้วามเชื่��อม%�นในการจ%ดส!งชื่�ดชื่"(นส!วนท��ม�ค้วามซั%บซั�อนขึ้'(น

กล�!มท��สอง เปิ.นผ0�ผล"ต้ท��ม�ขึ้นาดเล?กลงมา เปิ.นผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนท��อาจจะม�ค้วามสามารถบางด�านท��ไม!ได�มาต้รฐานขึ้องการเปิ.นผ0�ผล"ต้ 2nd tier ท��ผ0�ผล"ต้ 1st tier ก�าห้นดไว� อย!างไรก?ต้ามก?ม�เง��อนไขึ้เบ�(องต้�น (prerequisite ) ส�าห้ร%บการปิร%บปิร�งต้%วเอง และ

กล�!มท��สาม เปิ.นผ0�ผล"ต้ท��ม�ขึ้นาดเล?กลงไปิอ�ก ม�ผลการด�าเน"นการท��ไม!ด�เพั�ยงพัอและขึ้าดเง��อนไขึ้เบ�(องต้�น ส�าห้ร%บการพั%ฒนาในด�านใดด�านห้น'�งห้ร�อมากกว!า

19

V. กรณี"ศึ$กษัา: ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนไทยท��ปิระสบผลส�าเร?จในการเชื่��อมโยงก%บเค้ร�อขึ้!าย

MNEs ม�ล%กษณะร!วมก%นห้ลายปิระการ

1 . ผ9�ผล�ติช�&น์ส'วน์ไทยเหล'าน์"&ม"ท�ศึคติ�ท"5ด"ติ'อการด/าเน์�น์ธ%รก�จอ%ติสาหกรรม และเข�าใจปร�ญชาท"5ว'า “อยากโติติ�องผอม”

การท��ผ0�ผล"ต้รถยนต้2พัยายามท��จะผล%กภาระให้�ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วน 1st tier ให้�ม�ส!วนรวมในการออกแบบพั%ฒนาชื่"(นส!วนต้%(งแต้!ต้�นมากขึ้'(นโดยไม!ได�ย�นย%นค้�าส%�งซั�(อ ท�าให้�เก"ดเก"ดต้�นท�นแอบแฝึงในกระบวนการออกแบบและค้วามไม!แน!นอนในผล"ต้และส%�งซั�(อในผ0�ผล"ต้ระด%บ 1st tier ซั'�งค้วามไม!แน!นอนในค้วามส%มพั%นธี2น�(ก?ถ0กส!งผ!านมาย%ง sub supplier ด�วยเชื่!นก%น

20

V. กรณี"ศึ$กษัา: ห้ลายค้ร%(งผ0�ผล"ต้ first tier ต้�องต้%ดส"นใจจ%ดซั�(อโดยไม!ได�อ"งก%บระด%บ

ค้วามสามารถทางเทค้โนโลย�ห้ร�อต้�นท�น แต้!ต้�องพั"จารณาจากค้วามเต้?มใจท��จะลงท�นล!วงห้น�า (upfront investment ) ท��จะได�ร%บผลต้อบแทนกล%บเม��อได�ร%บค้�าส%�งซั�(อโดยห้ารเฉล��ยต้�นท�นต้!อชื่"(นงาน (piece price ) แทน

ผ0�ผล"ต้ sub supplier ต้%ดส"นใจท��ลงท�นในการเพั"�มค้วามสามารถในการผล"ต้ได�ยากขึ้'(น ค้วามเส��ยงท��ผ0�ผล"ต้ sub supplier ต้�องชื่!วยแบกร%บอาจจะไม!ค้��มค้!าทางการเง"นห้ร�อในบางกรณ�ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนเห้ล!าน�(เห้ม�อนถ0กบ%งค้%บในลงท�นส�าห้ร%บการผล"ต้ชื่"(นส!วนท��ไม!เค้ยได�ร%บค้�าส%�งซั�(อ

อ�ต้สาห้กรรมฯน�(ค้วามเชื่��อใจ (Trust) เปิ.นเร��องส�าค้%ญี่ ซั'�งต้�องใชื่�ระยะเวลา การค้%ดเล�อก sub supplier ด0จากผลการท�างานในอด�ต้ท��ผ!านมา

21

V. กรณี"ศึ$กษัา:2 . ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนเห้ล!าน�(ม%กม�กระบวนการท��ชื่%ดเจนในท�างานร!วมก%บผ0�ผล"ต้ 1st

tier เชื่!น ม�การต้%(งท�มงานห้ร�อห้น!วยงานท��จะร%บผ"ดชื่อบเร��องการพั%ฒนาค้วามสามารถเทค้น"ค้อย!างชื่%ดเจน ม�แผนย�ทธีศาสต้ร2ในการพั%ฒนาค้วามร0 �และทร%พัยากรมน�ษย2

3. ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนเห้ล!าน�(ม�การพั%ฒนาค้วามสามารถทางการผล"ต้ (manufacturing excellence) ก%บม0ลค้!าเพั"�มขึ้องผล"ต้ภ%ณฑ์2 (value added of product)

การแขึ้!งขึ้%นเปิ.นแรงผล%กด%นในผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนฯ 1st tier ท��เปิ.น MNEs จะพัยายามสร�างค้วามส%มพั%นธี2ระยะยาวและท�!มเททร%พัยากรในการพั%ฒนาผล"ต้ภาพัการผล"ต้ขึ้อง sub supplier ให้�ส0งขึ้'(น แต้!โอกาสในการได�ร%บเทค้โนโลย�จากผ0�ผล"ต้รถยนต้2จะขึ้'(นอย0!ก%บร0ปิแบบขึ้องการพั%ฒนาค้วามเชื่��อมโยงขึ้องท%(งสองฝึ;าย

22

VI. บทสร%ปและข�อเสน์อแน์ะเช�งน์โยบาย การเปิ.นส!วนห้น'�งขึ้องเค้ร�อขึ้!ายผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนขึ้อง MNEs เปิ.นชื่!องทางการได�

ร%บเทค้โนโลย� และย%งท�าให้�เห้?นว!าการเปิ.นผ0�ผล"ต้ระด%บ sub supplier ก?สามารถท��จะได�ร%บปิระโยชื่นจากการเขึ้�าไปิม�ส!วนในเค้ร�อขึ้!ายการผล"ต้ขึ้องบร"ษ%ทรถยนต้2และชื่"(นส!วนฯ MNEs

การเพั"�มขึ้'(นขึ้อง FDI ในอ�ต้สาห้กรรมชื่"(นส!วนฯ จ'งไม!ได�ห้มายค้วามว!าอ�ต้สาห้กรรมรถยนต้2และชื่"(นส!วนขึ้องไทยจะถ0กค้รอบง�าโดย MNEs แต้!แสดงถ'งการเพั"�มขึ้'(นขึ้องการม�ส!วนรวมขึ้อง MNEs ท��ม�ต้!ออ�ต้สาห้กรรมชื่"(นส!วน

ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนไทยต้�องแสดงให้�เห้?นถ'งระด%บค้วามสามารถทางเทค้โนโลย� (Pre-requisite) พัยายามย�นย%นค้�าม%�นส%ญี่ญี่าระยะยาว และแสดงให้�เห้?นถ'งค้วามต้%(งใจท��จะท�!มเททร%พัยากร เพั��อการพั%ฒนาปิระส"ทธี"ภาพัการผล"ต้

23

VI. ข�อเสน์อแน์ะเช�งน์โยบาย ภาค้ร%ฐสามารถม�บทบาทส�าค้%ญี่ในการสน%บสน�นค้วามเชื่��อมโยงน�(ได�โดยการ

เขึ้�าไปิแก�ไขึ้ค้วามล�มเห้ลวขึ้องกลไกต้ลาดในกระบวนการสร�างค้วามเชื่��อมโยงต้รงน�(ได� เชื่!น การปิ�ด “information gap” ห้ร�อ การปิ�ด “capability gap” ระห้ว!างระด%บค้วามสามารถท��ทางผ0�ซั�(อต้�องการก%บระด%บค้วามสามารถท��ผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนท�องถ"�นม�อย0!โดยการสน%บสน�นการพั%ฒนาบ�ค้ลากร การฝึBกอบรม ศ0นย2การทดสอบ ฯลฯ

นโยบายการสร�างค้วามเชื่��อมโยงและพั%ฒนาผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนฯ ขึ้องไทยม�ปิ1ญี่ห้าในการสร�างค้วามร!วมม�อระห้ว!างห้น!วยงานและการปิฏ"บ%ต้"การไม!ม�ปิระส"ทธี"ภาพั

ปิระสบการณ2ขึ้องต้!างปิระเทศ พับว!ามาต้รการท��ม�ค้วามส�าค้%ญี่มากท��ส�ด ค้�อ การเสร"มสร�างค้วามสามารถขึ้องผ0�ผล"ต้ชื่"(นส!วนฯในด�านการพั%ฒนาเทค้โนโลย�และบ�ค้ลากร

Supply side of Technology Capability: HR; Testing Center; R&D

24

VI. ข�อเสน์อแน์ะเช�งน์โยบาย พั.ศ . 2548 กระทรวงอ�ต้สาห้กรรม โดยสถาบ%นยานยนต้2ได�

ด�าเน"น โค้รงการพั%ฒนาบ�ค้ลากรในอ�ต้สาห้กรรมยานยนต้2“ ” (Automotive Human Resource Development Project ห้ร�อ AHRDP) ค้วามท�าทาย

ร%ฐบาลต้�องกล�าลงท�น แต้!ต้�องจ%ดล�าด%บค้วามส�าค้%ญี่ เต้"มชื่!องว!างท��ห้ายไปิ

ร%ฐบาลไทยค้วรระว%งการใชื่�นโยบายแทรกแซังในร0ปิแบบต้!างๆ เพั��อการสร�างค้วามเชื่��อมโยงระห้ว!าง MNEs ก%บก"จการท�องถ"�น

Policy-induced Linkage vs. Natural Linkage