แผนการสอน เรื่อง เซลล์
TRANSCRIPT
แผนการจดการเรยนรท� 1
กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ช�นมธยมศกษาปท� 1
หนวยการเรยนรท� 1 เซลลและกระบวนการดารงชวตของพช
เร�อง เซลลและการคนพบเซลล เวลา 3 ช�วโมง
สาระสาคญ ส�งมชวตจะดารงชวตอยไดจะตองประกอบดวยหนวยยอยเลก ๆ ท�เรยกวา เซลล เซลลของส�งมชวตมขนาดเลกมาก มองดวยตาเปลาไมเหน การศกษาสวนประกอบของเซลลจงจาเปนตองใชกลองจลทรรศนเปนอปกรณชวยขยายขนาดของเซลล ทาใหศกษารปรางและลกษณะของเซลลไดชดเจนย�งข,น
สาระท� 1 ส�งมชวตกบกระบวนการดารงชวต
มาตรฐาน ว 1. 1 เขาใจหนวยพ,นฐานของส�งมชวต ความสมพนธของโครงสราง และหนาท�ของ ระบบตางๆ ของส�งมชวตท�ทางานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร ส�อสารส�งท�เรยนรและนาความรไปใชในการดารงชวตของตนเองและดแลส�งมชวต
ตวช�วด มฐ ว 1.1 ม.1/1 สงเกตและอธบายรปรางลกษณะของเซลลของส�งมชวตเซลลเดยวและเซลลของส�งมชวตหลายเซลล
จดประสงคการเรยนร
ดานความร 1. อธบายความหมายของเซลลและการคนพบเซลลได 2. อธบายวธใชกลองจลทรรศนเพ�อศกษาลกษณะของเซลลได
3. อธบายลกษณะ รปรางและสวนประกอบของเซลลพชและเซลลสตวภายใต กลองจลทรรศนได
ดานทกษะกระบวนการ ใชกลองจลทรรศนได คณลกษณะอนพงประสงค การรวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหนของผอ�น ความมเหตผล การทางานรวมกบผอ�นไดอยางสรางสรรค
สาระการเรยนร 1. เซลลและการคนพบเซลล 2. วธใชกลองจลทรรศนเพ�อศกษาลกษณะของเซลล กระบวนการจดการเรยนร (กระบวนการสบเสาะหาความร) 1. ข�นสรางความสนใจ 1.1ครถามนกเรยนวารางกายของคนเราหรอสตวประกอบข,นดวยสวนประกอบใดบาง และหนวยท�เลกท�สดท�ประกอบข,นเปนรางกายคออะไร 1.2 ครและนกเรยนรวมกนอภปรายในประเดน - เซลลคออะไร - นกวทยาศาสตรท�คนพบเซลลคนแรกเปนใคร - นกเรยนจะศกษาลกษณะของเซลลไดอยางไร 1.3 ครนาอภปรายถงการใชอปกรณท�ชวยในการมองเหน ไดแก แวนขยาย กลองจลทรรศน และกลองโทรทรรศน นกเรยนรวมกนอภปรายจาแนกรายละเอยดถงความแตกตาง ในการเลอกใชประโยชนจากอปกรณดงกลาว จากน,นใหนกเรยนศกษาสวนประกอบและการใชกลองจลทรรศน จากใบความร เร�อง กลองจลทรรศน คดลาดบเหตการณข,นตอนการใชกลองจลทรรศนศกษาส�งท�มองไมเหนดวยตาเปลา 1.4 ครสาธตการใชกลองจลทรรศนและอธบายประเภท สวนประกอบ และวธการใชกลองจลทรรศนใหนกเรยนเขาใจ 2. ข�นสารวจและคนหา 2.1 นกเรยนแบงกลม กลมละ 4 คน โดยคละเพศและความสามารถ และแจงใหนกเรยนทราบวาผลงานของนกเรยนคอ ผลงานของกลม โดยใหนกเรยนแตละกลมมหมายเลขประจาตว เชน คนท� 1 หมายเลข 1 คนท� 2 หมายเลข 2 คนท� 3 หมายเลข 3 และคนท� 4 หมายเลข 4 และใหสมาชกแตละกลมแบงหนาท�กนทางานตามหมายเลขท�ได หมายเลข 1 อานกจกรรมใบความร หมายเลข 2 ตรวจอปกรณ วเคราะหขอมล หมายเลข 3 ทาการทดลอง ทากจกรรม หมายเลข 4 บนทกผลการทดลอง ตอบคาถาม 2.2 ใหตวแทนกลมรบกลองจลทรรศนพรอมอปกรณไปศกษากลมละ 1 ชด นกเรยน ใชกระบวนการกลมอภปรายและสรปเก�ยวกบสวนประกอบและวธใชกลองจลทรรศน จากใบงาน เร�อง การใชกลองจลทรรศน
3. ข�นอธบายและลงขอสรป 3.1 นกเรยนแตละกลมสงตวแทนมานาเสนอผลการทดลองหนาช,นเรยน 3.2 ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลการทดลอง โดยใชแนวคาถาม ตอไปน, - เม�อนกเรยนใชเลนสใกลวตถกาลงขยายต�า และเลนสใกลวตถกาลงขยายสง ภาพท�ปรากฏในกลองจลทรรศนแตกตางกนอยางไร - ลกษณะของภาพ ท�ปรากฏในกลองจลทรรศนเปนอยางไร - ถาตองการเล�อนภาพลงดานลางไปทางขวา จะตองเล�อนสไลดไปทางใด 3.3 นกเรยนและครรวมกนสรปผลการทดลอง โดยใหไดขอสรปดงน, - จากผลการทดลองพบวาเม�อนาสไลด มาสองดดวยกลองจลทรรศน ภาพท�ปรากฏจะมขนาดใหญกวาภาพท�เหนดวยตาเปลา และลกษณะของภาพจะเปนภาพกลบซายไปขวา และกลบบนลงลาง 4. ข�นขยายความร 4.1 ใหนกเรยนท�น�งใกลกนจบคกนศกษาใบความร เร�อง เซลลและการคนพบเซลล 4.2 นกเรยนและครรวมกนสรปเก�ยวกบความหมายของเซลล การคนพบเซลลการใชกลองจลทรรศน เพ�อศกษาลกษณะของเซลล ลกษณะและรปรางของเซลลส�งมชวตและการจดระบบของเซลลเพ�อทาหนาท�เฉพาะ ท�ไดจากการเรยน และการปฏบตกจกรรม 5. ข�นประเมน 5.1 นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนถงประโยชนท�ไดรบจากการปฏบตกจกรรม และการนาความรท�ไดไปใชประโยชน 5.2 ใหนกเรยนทาแบบฝกหด ส�อ / แหลงการเรยนร 1. ส�อส�งพมพ และเวบไซตตาง ๆ ทางอนเทอรเนตท�เก�ยวของ 2. ใบงานท� 1 เร�อง การใชกลองจลทรรศน 3. ใบความรท� 1.1 เร�อง กลองจลทรรศน 4. ใบความรท� 1.2 เร�อง เซลลและการคนพบเซลล 5. หองสมด การวดและประเมนผล
วธการวด 1. ตรวจแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน
2. สงเกตทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. สงเกตการทางานกลม 4. ประเมนผลปฏบตการทดลอง 5. การนาเสนอผลงานหนาช,นเรยน 6. การตรวจผลงาน เคร�องมอวด
1. แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน 2. แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. แบบประเมนการทางานกลม 4. แบบประเมนผลการทดลอง 5. แบบประเมนการนาเสนอหนาช,น 6. แบบประเมนผลงาน
เกณฑการประเมน 1. สงเกตการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ผานเกณฑอยางนอย 60%
2. สงเกตพฤตกรรมการทางานกลม ผานเกณฑ 80% 3. สงเกตการปฏบตการทดลอง ผานเกณฑ 80% 4. การนาเสนอผลงานหนาช,นเรยน ผานเกณฑ 80% 5. การตรวจผลงาน ผานเกณฑ 80%
บนทกผลการจดการเรยนร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................
ปญหาและอปสรรค ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ขอเนอแนะและแนวทางแกไข ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................
ลงช�อ………………………………….. ผสอน (………………………………….)
ใบงานท� 1 เร�อง การใชกลองจลทรรศน
จดประสงค 1. บอกหนาท�และสวนประกอบของกลองจลทรรศนได 2. ใชและเกบรกษากลองจลทรรศนไดถกตอง 3. ระบขนาดของวตถ และบนทกภาพของวตถท�เหนจากกลองจลทรรศนได อปกรณ
1. กลองจลทรรศน 1 กลอง 2. สไลดและกระจกปดสไลด 1 ชด 3. หลอดหยด 1 อน 4. น,า 1 ลบ.ซม.
วธการทดลอง 1. ใชมอท�ถนดจบท�แขนของกลองจลทรรศน อกมอรองรบน, าหนกท�ฐานกลอง วางกลองลงบนโตะพ,นเรยบ 2. หมนเลนสใกลวตถกาลงขยายต�ามาไวตรงตาแหนงวตถท�จะด 3. ปรบกระจกใตกลองเพ�อรบแสงสวางท�พอเหมาะใหผานเขาสชองรบแสงวางสไลดลงบนแผนวางสไลดใหตรงกบชองรบแสง 4. มองดานขางของแทนวางวตถในแนวระนาบ หมนปมปรบภาพหยาบเพ�อเล�อนเลนสใกลวตถใหลงไปอยในตาแหนงต�าสด 5. มองผานเลนสใกลตาโดยลมตาท,ง 2 ขาง หมนปมปรบภาพหยาบในเลนสเล�อนหางจากสไลด จนกระท�งมองเหนภาพของวตถ 6. หมนปมปรบภาพละเอยดเพ�อใหเหนภาพชดเจนย�งข,น 7. ขยายภาพใหมขนาดใหญข,น โดยหมนเลนสใกลวตถกาลงขยายปานกลางและกาลงขยายสงเขามาไวตรงตาแหนงวตถท�จะดตามลาดบ ปรบภาพใหชดเจนข,นดวยปมปรบภาพละเอยด (หามใชปมปรบภาพหยาบกบเลนสวตถท�มกาลงขยายสง) 8. บนทกกาลงขยายของภาพวตถจากกาลงขยายของเลนสใกลตาคณดวยกาลงขยายของเลนสใกลวตถ 9. บนทกภาพท�ปรากฏจากกลองจลทรรศน
แบบบนทกใบงานท� 1
เร�อง การใชกลองจลทรรศน กลมท�.........................สมาชก 1............................................... 2............................................. 3............................................... 4............................................. 5............................................... 6............................................. วตถประสงค....................................................................................................................................... ปญหา................................................................................................................................................. สมมตฐาน..........................................................................................................................................
บนทกผลการทดลอง
1. ลกษณะภาพท�ปรากฏจากกลองจลทรรศน 2. กาลงขยายของภาพ ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
ใบความรท� 1.1
เร�อง กลองจลทรรศน
ในปจจบนกลองจลทรรศนใชแสงไดรบการพฒนาใหมประสทธภาพดย�งข,นกวาในอดต
กลองจลทรรศนใชแสงท�ดในปจจบน มกาลงขยายประมาณ 2,000 เทา เปนกลองจลทรรศนใชแสงแบบเชงประกอบในท�น,จะกลาวถงกลองจลทรรศนใชแสงเพยง 2 ชนด คอ
1. กลองจลทรรศนใชแสงแบบเชงประกอบ (compound light microscope) เปนกลองจลทรรศนชนดท�ใชเลนสหลายอนและมกาลงขยายตางๆ กนจะเหนภาพวตถไดโดยมการสะทอนแสงจากวตถเขาสเลนส ประกอบดวย เลนส 2 ชด คอ เลนสใกลวตถ (objective lens) และเลนสใกลตา (ocular lens หรอ eyepiece) กาลงขยายของภาพคอ ผลคณของกาลงขยายของเลนสใกลวตถกบกาลงขยายของเลนสใกลตา ความสามารถในการแจกแจงรายละเอยดของภาพของกลองจลทรรศนข,นอยกบคณสมบตของเลนส และแสงตนกาเนด
ภาพกลองจลทรรศนใชแสงแบบเชงประกอบชนดตางๆ ท�มา : http://www.ponpe.com/index
2. กลองจลทรรศนอเลกตรอนเปนกลองจลทรรศนท�มกาลงขยายสงมาก เพราะใชลาแสงอเลกตรอนแทนแสงปกต และใชสนามแมเหลกไฟฟาแทนเลนสแกว เปนกลองท�ใชศกษาโครงสรางและสวนประกอบของเซลลไดอยางละเอยด แบงออกเปน 2 ประเภท 2.1 กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน (transmission electron microscope หรอ TEM) กลองจลทรรศนชนดน, มราคาแพงมาก และการใชงานจะซบซอนมากกวากลองจลทรรศนท�กลาวมาขางตน โดยใชอเลกตรอนเปนแหลงกาเนดแสงและใหผานตวอยางท�มขนาดบางมาก ๆ ใชแผนแมเหลกแทนเลนสแกว สามารถขยายภาพได 200,000 ถง 500,000 เปนภาพ 2 มต (two dimensional image) สามารถดรายละเอยดภายในไดเชนเดยวกบกลองจลทรรศนใชแสงแบบเชงประกอบ
ภาพกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน (transmission electron microscope)
2.2 กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด (Scanning electron microscope หรอSEM) กลองจลทรรศนชนดน,ลาแสงอเลกตรอนจะตกกระทบเฉพาะผวดานนอกของวตถ ภาพท�เหน จะเหนไดเฉพาะผวนอก เปน 3 มต กลองชนดน,แมวาจะมความสามารถในการเหนภาพต�ากวากลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผานและสามารถเหนเฉพาะผวนอกของวตถกตามแตภาพท�เหนจะไดรายละเอยดมากกวาและชดเจน ซ� งเปนประโยชนอยางย�งสาหรบนกชววทยาท�จะศกษาโครงสราง ของส�งมชวตไดดย�งข,น
ภาพกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด (scanning electron microscope)
สวนประกอบของกลองจลทรรศน
สวนท�เปนตวกลอง ประกอบดวย 1. ลากลอง (body tube) เปนสวนท�เช�อมตอระหวางเลนสใกลตากบเลนสใกลวตถ มหนาท�
ปองกนไมใหแสงจากภายนอกรบกวน 2. แขน (arm) เปนสวนท�ทาหนาท�ยดระหวางลากลองและฐานกลองเปนตาแหนงท�ใชจบ
กลองในขณะเคล�อนยายกลองจลทรรศน 3. แทนวางสไลด (stage) เปนแทนท�ใชวางสไลด (slide) ตวอยางท�ตองการศกษาท�ตรงกลาง
แทนวางสไลดจะมชองใหแสงสองทะลจากเลนสรวมแสงไปยงเลนสใกลวตถและเลนสใกลตา 4. ท�หนบสไลด (stage clips) เปนแผนโลหะใชจบหรอหนบสไลดใหตดอยกบแทนวาง
สไลด ปองกนไมใหแผนสไลดเล�อนหลดจากแทนวางสไลด แตกลองรนใหมมกมท�ยดสไลดชนดใชมอหมนเล�อนแผนสไลด (mechanical stage) แทนท�หนบสไลด เพ�อควบคมการเล�อนสไลดไปทางดานบน ดานลาง ดานขวา หรอดานซาย
5. ฐาน (base) เปนสวนลางสดของกลองจลทรรศน ทาหนาท�รบน,าหนกตวกลองท,งหมด 6. แปนหมนเลนส (revolving nosepiece) เปนแปนกลมหมนไดซ� งมเลนสใกลวตถตดอยทา
หนาท�หมนเปล�ยนกาลงขยายของเลนสใกลวตถตามท�ตองการ
สไลด (Slide) สไลดท�วไปมขนาด 7.5 cm X 2.5cm. หนาประมาณ 1-2 mm. สไลดทาดวยแกวเพ�อท�เราจะสามารถใชแสงจากท,งดานลางและดานบน
ในการศกษาไดอยางสะดวก
ภาพสไลดแบบตางๆ
วธการใชกลองจลทรรศนใชแสงแบบเชงประกอบ 1. การเคล�อนยายกลองจลทรรศน
การเคล�อนยายกลองจลทรรศน ทาไดโดยใชมอขางหน�งจบท�แขนกลอง มออกขางหน�งรอง ใตฐานกลอง รกษาระดบใหกลองอยในสภาพต,งตรงตลอดการเคล�อนยาย เพ�อปองกนการล�นหลดของเลนสใกลตา ไมเคล�อนยายกลองจลทรรศนโดยการลากไปบนพ,นโตะ แรงกระเทอนอาจมผลตอระบบเลนสไดวางกลองจลทรรศนใหหางจากขอบโตะปฏบตการพอสมควรท�จะทางานไดสะดวก 2. กอนเร�มใชกลองจลทรรศน ใหตรวจสอบกลองจลทรรศนดงตอไปน�
- สายไฟถกพบเกบหรอพนอยกบฐานของกลอง - สวตซเปดปดหลอดไฟท�ฐานกลองอยในตาแหนง “ปด” - สวตซเพ�มความเขมของแสงอยตาแหนงต�าสด ในกรณท�เปนกลองจลทรรศนแบบใชกระจก
เงา กระจกตองปรบอยในแนวต,งฉากเพ�อลดการเกาะของฝ นในอากาศ - แทนวางสไลดถกเล�อนอยในตาแหนงต�าสด ในกรณท�แทนวางสไลดมตวเล�อนสไลดตอง
ปรบตาแหนงใหแกนของตวเล�อนสไลดย�นออกมาจากแทนวางสไลดใหนอยท�สด - เลนสรวมแสงถกเล�อนอยในตาแหนงต�าสด - เลนสใกลวตถท�มกาลงขยายต�าสดอยในแนวเดยวกบเลนสรวมแสง - หากเปนกลองจลทรรศนท�สามารถปรบระยะหางระหวางตาและปรบแกสายตาเอยงได ตอง
เล�อนเลนสใกลตาใหเขามาใกลกนมากท�สดและหมนใหตวปรบแกสายตาเอยงอยในตาแหนง “ 0 ”
ใบความรท� 1.2
เซลลและการคนพบเซลล
การคนพบเซลล
อนตน ฟน เลเวนฮก (Anton Van Leewenhock)
นกวทยาศาสตรชาวดทซ เปนผประดษฐกลองจลทรรศนเปนคนแรกคอ อนตน ฟน เลเวนฮก (Anton Van Leewenhock) เขาใชกลองจลทรรศนสองดหยดน,า ทาใหคนพบส�งมชวต ท�ไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลาเปนคร, งแรก
รอเบรตฮก (Robert Hooke)
พ.ศ. 2208 รอเบรต ฮก (Robert Hooke) นกพฤกษศาสตรชาวองกฤษไดประดษฐกลองจลทรรศนท�มกาลงขยายสงประมาณ 270 เทา มาใชศกษาช,นไมคอรกท�ผานเปนแผนบาง ๆ พบวาช,นไมคอรกประกอบไปดวยชองขนาดเลกมากมายเรยงตดกน ชองเหลาน, มลกษณะเปนรปส�เหล�ยมเกอบกลม เขาเรยกแตละชองน,นวา เซลล (cell) ซ� งแปลวา หองวาง
ดวโทรเชท (Dutrochet)
พ.ศ. 2367 ดวโทรเชท (Dutrochet) นกพฤกษศาสตรชาวฝร�งเศสไดศกษาเน,อเย�อพช และสตวพบวาประกอบไปดวยเซลล
รอเบรต บราวน ( Robert Brown)
พ.ศ. 2374 รอเบรต บราวน (Robert Brown) นกพฤกษศาสตรชาวองกฤษศกษาเซลล พบกอนกลมเลก ๆ อยตรงกลางเซลลพช เรยกกอนกลมน,นวา นวเคลยส
มดทอส ยาคบ ชไลเดน (Matthias Jakob Schleiden)
พ.ศ. 2381 มดทอส ยาคบ ชไลเดน (Matthias Jakob Schleiden) นกพฤกษศาสตร ชาวเยอรมนคนพบวา เน�อเย�อพชทกชนดประกอบไปดวยเซลล
เทโอดอร ชวานน (Theoder Schwann)
พ.ศ. 2382 เทโอดอร ชวานน (Theoder Schwann) นกสตวศาสตรชาวเยอรมนพบวาเน�อเย�อสตวทกชนดประกอบดวยเซลล
ชวานนและชไลเดน จงรวมกนต,งทฤษฏเซลลข,นมาซ�งมใจความสาคญวา “ส�งมชวตท�งหลายประกอบดวยเซลล และเซลลคอหนวยพ�นฐานของส�งมชวตทกชนด”
แบบฝกหด
คาช�แจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบท�ถกตองเพยงคาตอบเดยว 1. นกวทยาศาสตรคนใด เปนคนต,งทฤษฏเซลล ก. หลย ปาสเตอร ข. ชาลส ดารวน ค. รอเบรต ฮก ง. เทโอดอร ชวนน 2. ถาตองการจะปรบภาพในกลองจลทรรศนใหมขนาดใหญข,นจะตองทาอยางไร ก. ปรบแสงของกลองใหมากข,น ข. หมนปมปรบภาพละเอยด ค. หมนปมปรบภาพหยาบ ง. เปล�ยนเลนสใกลวตถใหมกาลงขยายมากข,น 3. ถาใชเลนสใกลตากาลงขยาย 10 X เลนสใกลวตถกาลงขยาย 40 X จะขยายวตถไดก�เทา ก. 40 เทา ข. 10 เทา ค. 400 เทา ง. 50 เทา 4. ขอความใดถกตอง ก. ส�งมชวต 1 ชนด ม 1 เซลล ข. เซลลเปนหนวยท�เลกท�สดของส�งมชวตทกชนด ค. เซลลหลายๆ เซลลมารวมกนเรยกวา อวยวะ ง. เซลลเปนส�งแรกท�ศกษาพบ 5. เซลลชนดเดยวกนท�มารวมกลมกนเพ�อทาหนาท�อยางใดอยางหน�ง เรยกวา ก. ระบบ ข. เน,อเย�อ ค. อวยวะ ง. กลมเซลล
เฉลยแบบฝกหด
1.ตอบ ง. 2.ตอบ ง. 3.ตอบ ค. 4.ตอบ ข. 5.ตอบ ข.
แบบประเมนการทดลอง กลมท� .............. ช�น ...................
สมาชก 1 ................................................................... 2 ................................................................... 3 ................................................................... 4 ...................................................................
รายการประเมน ระดบคะแนน
ดมาก (3) ด (2) พอใช (1)
1. การต,งปญหา
2. การต,งสมมตฐาน
3. การทดลอง
4. การลงขอสรปผลการทดลอง บนทกและเขยนรายงาน
เกณฑการประเมนการทดลอง
รายการประเมน ระดบคะแนน
1. การต�งปญหา - ถกตองตรงประเดน - ถกตองบางสวน ไมตรงประเดน - ไมถกตองและไมตรงประเดน
3 2 1
2. การต�งสมมตฐาน - ต,งสมมตฐานไดตรงประเดน - ถกตองบางสวนไมตรงประเดน - ไมถกตองและไมตรงประเดน
3 2 1
3. การทดลอง - ใชอปกรณเรยงลาดบถกตอง ปลอดภย ใชเวลาตามท�กาหนด - ใชอปกรณไดแตยงไมถกตอง ครคอยช,แนะเปนบางคร, ง ตรงเวลา - ใชอปกรณไมเปน ครตองคอยแนะนาเสมอ ไมตรงเวลา
3 2 1
4. การลงขอสรปผลการทดลอง บนทกและเขยนรายงาน - บนทกผลการทดลอง สรปผลถกตอง และชดเจน - บนทกผลการทดลองไดเอง เขยนรายงานไดบาง แตยงไมสมบรณ - บนทกผลการทดลองยงไมได ครตองคอยแนะนา การเขยนและสรปผล
3 2 1
เกณฑการตดสน คะแนน 10 – 12 ดมาก คะแนน 7 –9 ด คะแนน 5 – 6 พอใช
แบบประเมนการนาเสนอผลงาน กลมท� .............. ช�น ...................
สมาชก 1 .................................................................. 2 .................................................................... 3 ................................................................... 4 ....................................................................
รายการประเมน ระดบคะแนน
ดมาก (3) ด (2) พอใช (1)
1. ความสามารถในการทางาน
2. การรกษาเวลาและการนาเสนอ
3. การตอบคาถามและการแกปญหาเฉพาะหนา
4. บคลกภาพ
แบบประเมนการนาเสนอผลงาน
รายการประเมน ระดบคะแนน
1. ความสามารถในการทางาน - นาเสนอถกตองครบถวน เนนประเดนสาคญ - นาเสนอถกตองครบถวน ประเดนสาคญไมชดเจน - นาเสนอไมคอยถกตอง ไมมประเดนท�ชดเจน
3 2 1
2. การรกษาเวลาและการนาเสนอ - นาเสนอราบร�น มการทางานเปนทม แบงเวลาเหมาะสม - นาเสนอราบร�น มการทางานเปนทม แบงเวลาไมเหมาะสม - การนาเสนอเสรจทนเวลา แตข,นตอนการนาเสนอไมเปนระบบ
3 2 1
3. การตอบคาถามและการแกปญหาเฉพาะหนา - แกปญหาไดด สามารถตอบปญหาไดตรงประเดน - แกปญหาไดด สามารถตอบปญหาไดไมตรงประเดน - ตอบปญหาไดเลกนอย ครตองคอยใหความชวยเหลอบาง
3 2 1
4. บคลกภาพ - พดชดเจน มความม�นใจในการนาเสนอ - พดเสยงเบา แตมความม�นใจในการนาเสนอ - ไมคอยม�นใจในการนาเสนอพดตะกกตะกกบาง
3 2 1
เกณฑการประเมน คะแนน 10 – 12 ดมาก คะแนน 7 –9 ด คะแนน 5 – 6 พอใช
แบบตรวจผลงาน
รายการประเมน ระดบคะแนน
ดมาก (3) ด (2) พอใช (1)
1. เน,อหา - เน,อหา ถกตองตรงตามประเดน - มแหลงอางอง
2. การออกแบบ - รปแบบนาสนใจ - สสนสวยงาม - ความคดสรางสรรค
3. การนาเสนอ - ความเปนระเบยบ - ขนาดตวหนงสอ - การเรยงลาดบหวขอ
4. ความตรงตอเวลา
ผรบประเมน ......................................................... ผประเมน .......................................................... (........................................................) .........../......................./..................... เกณฑการประเมน คะแนน 10 – 12 ดมาก คะแนน 7 –9 ด คะแนน 4 – 6 พอใช
แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตการกลม
ช,นมธยมศกษาปท� 1 ภาคเรยนท�……….. ปการศกษา …………….. วนท� ………. เดอน ……………………….. พ.ศ. ………………..
พฤตกรรม กลมท�
การวางแผน รวมกน
การแบงงาน รบผดชอบ
การทางาน รวมกบหมคณะ
การแสดงความคด เหนรวมกน
สรปผลการประเมน
3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 คะแนนเฉล�ย
1 2 3 4 5 6 7 8
ลงช�อ ………………………………. ผประเมน (……………………………..)
เกณฑการใหคะแนน ระดบ 3 หมายถง มผลการปฏบตมาก ระดบ 2 หมายถง มผลการปฏบตปานกลาง ระดบ 1 หมายถง มผลการปฏบตนอย เกณฑการประเมน
ชวงคะแนน ระดบคณภาพ
24-30 17-23 10-16
3 = ด 2 = พอใช 1 = ปรบปรง
แบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร
ลาดบท�
ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร
ทกษะการสงเกต
ทกษะการจาแนก
ทกษะการลงความ
คดเหนจากขอมล
ทกษะการจดกระทา
และส�อความหมาย
ขอมล
รวม
ผล การประเม
น
3 3 3 3 12
ลงช�อ …….............………………………. ผประเมน
(…….........………………………..)
เกณฑการใหคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร
ทกษะกระบวนการ
ทางวทยาศาสตร
เกณฑการใหคะแนน
3 2 1
1. ทกษะการสงเกต
ใชประสาทสมผส อยางใดอยางหน�ง หรอหลายอยาง เพ�อหาขอมล หรอรายละเอยดของส�งตาง ๆ ไดถกตอง ครบถวน
ใชประสาทสมผส อยางใดอยางหน�ง หรอหลายอยาง เพ�อหาขอมล หรอรายละเอยดของส�งตาง ๆ ไดถกตองเปนสวนใหญ
ใชประสาทสมผส อยางใดอยางหน�ง หรอหลายอยาง เพ�อหาขอมล หรอรายละเอยดของส�งตาง ๆ ไดถกตองเปนบางสวน
2.ทกษะการจาแนก การแบงพวก หรอเรยงลาดบวตถ หรอส�งท�อยในปรากฏการณ โดยใชเกณฑ ความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหน�ง ไดถกตองสมบรณ
การแบงพวก หรอเรยงลาดบวตถ หรอส�งท�อยในปรากฏการณ โดยใชเกณฑ ความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหน�ง ไดถกตองสมบรณไดถกตองเปนสวนใหญ
การแบงพวก หรอเรยงลาดบวตถ หรอส�งท�อยในปรากฏการณ โดยใชเกณฑ ความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหน�ง ไดถกตองสมบรณ ถกตองเปนบางสวน
3. ทกษะการลงความคดเหนจากขอมล
การเพ�มความคดเหนใหกบขอมลท�ไดจากการสงเกตอยางมเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย ไดถกตองครบถวน
การเพ�มความคดเหนใหกบขอมลท�ไดจากการสงเกตอยางมเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย ไดถกตองเปนสวนใหญ
การเพ�มความคดเหนใหกบขอมลท�ไดจากการสงเกตอยางมเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย ไดถกตองเปนบางสวน
ทกษะกระบวนการ
ทางวทยาศาสตร
เกณฑการใหคะแนน
3 2 1
4. ทกษะการจดกระทาและส�อความหมายขอมล
นาผลการสงเกต การวด การทดลองจากแหลงตาง ๆ โดยการหาความถ� เรยงลาดบ จดแยกประเภท เพ�อใหผอ�นเขาใจความหมาย ของขอมลดย�งข,น ไดถกตองสมบรณ
นาผลการสงเกต การวด การทดลองจากแหลงตาง ๆ โดยการหาความถ� เรยงลาดบ จดแยกประเภท เพ�อใหผอ�นเขาใจความหมาย ของขอมลดย�งข,น ไดถกตอง เปนสวนใหญ
นาผลการสงเกต การวด การทดลองจากแหลงตาง ๆ โดยการหาความถ� เรยงลาดบ จดแยกประเภท เพ�อใหผอ�นเขาใจความหมาย ของขอมลดย�งข,น ไดถกตองเปนบางสวน
เกณฑการประเมน ไดคะแนนต,งแต 11 - 12 คะแนน มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สง ไดคะแนนต,งแต 6 - 10 คะแนน มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ปานกลาง ไดคะแนนต,งแต 4 - 5 คะแนน มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ต�า