บทที 4 ท่อสาย - montri ngaodat homepagemontri.rmutl.ac.th/assets/ee04.pdf-ม...
TRANSCRIPT
06/09/58
1
1
บทที� 4 ท่อสาย
2
- ท่อสาย ( Raceways ) เป็นอปุกรณ์ลกัษณะเป็น
ท่อกลม หรือ ช่องสี�เหลี�ยม ผิวในเรียบ
- ใช้ในการ เดินสายไฟฟ้าโดยเฉพาะ
- ทาํจาก โลหะ หรือ อโลหะ กไ็ด้
4.1 บทนํา4.1 บทนํา
06/09/58
2
3
ประโยชน์ของการใช้ท่อสาย
1) ป้องกนัสายไฟฟ้าจาก ความเสียหายทางกายภาพ
2) ป้องกนัอนัตรายกบัคนที�อาจจะไป แตะถกูสายไฟฟ้า
3) สะดวกต่อการร้อยสาย และ เปลี�ยนสายไฟฟ้าสายใหม่
4) ท่อสายที�เป็นโลหะ จะต้องมีการต่อลงดิน
5) สามารถ ป้องกนัไฟไหม้ได้ เนื�องจากการเกิด
การลดัวงจรภายในท่อ ประกายไฟ หรือความร้อน
จะถกูจาํกดัอยู่ภายในท่อ
4
- ท่อโลหะหนา ( Rigid Metal Conduit )
- ท่อโลหะหนาปานกลาง ( Intermediate Metal Conduit )
- ท่อโลหะบาง ( Electrical Metallic Tubing )
- ท่อโลหะอ่อน( Flexible Metal Conduit )
- ท่ออโลหะแขง็ ( Rigid Nonmetallic Conduit )
- รางเดินสาย( Wireways )
- รางเดินสายประกอบ ( Auxiliary Gutters )
4.2 ชนิดของท่อร้อยสาย4.2 ชนิดของท่อร้อยสาย
06/09/58
3
5
- เป็นท่อที�มีความ แขง็แรงที�สดุ
- สามารถทนต่อสภาพแวดล้อมต่างๆได้ดี
- ถ้าทาํจากเหลก็กล้าเรียกว่า
ท่อ RSC ( Rigid Steel Conduit )
- ผ่านการชุบด้วย สงักะสี ( Galvanized ) ป้องกนัสนิม
4.3 ท่อโลหะหนา ( Rigid Metal Conduit, RMC )4.3 ท่อโลหะหนา ( Rigid Metal Conduit, RMC )
6
รปูที� 4.1 ท่อ RSC
สถานที�ใช้งาน - ใช้งานได้ทุกสถานที� และ สภาวะอากาศสามารถใช้ได้ทั �ง ภายใน และภายนอกอาคารและสามารถฝังใต้ดินได้
ขนาดมาตรฐาน - มีขนาดเส้นผ่านศนูยก์ลาง15 mm (1/2”) -150 mm (6”)
- ความยาวท่อนละ 3 m
06/09/58
4
7
การติดตั �ง - ในสถานที�เปียก ( Wet Location ) ส่วนประกอบที�ใช้ยึดท่อ เช่น Bolt, Strap และ Screw เป็นต้นต้องเป็นชนิดที�ทนต่อการผกุร่อน
- ในที�ที� มีการผกุร่อน ( Cinder Fill ) ท่อต้องเป็นชนิดที�ทนต่อการผกุร่อนได้ หรือหุ้มด้วยคอนกรีตหนาอย่างน้อย 2 นิ�ว
รปูที� 4.2 การติดตั �งท่อในที�มีการกดักร่อน
8
- การต่อท่อเข้ากบัเครื�องประกอบ ต้องใช้บชุชิ�ง ( Bushing )เพื�อป้องกนัฉนวนของสายไฟฟ้าเสียหาย
รปูที� 4.3 บชุชิ�ง
06/09/58
5
9
- มมุดดัโค้งของท่อระหว่างจดุดึงสาย รวมกนัต้อง
ไมเ่กิน 360 องศา
รปูที� 4.4 มมุดดัโค้งท่อระหว่างจดุดึงสาย
10
- การเดินท่อต้องมีการจบัยึดให้แขง็แรง ระยะห่าง 3.0 mห่างจาก กล่องไฟฟ้าไมเ่กิน 0.9 m
รปูที� 4.5 การติดตั �งท่อ RMC
06/09/58
6
11
การต่อสาย และ การต่อแยก- ต้องทาํภายในกล่องไฟฟ้า ( Boxes )
- ปริมาณของ สาย, ฉนวน, หวัต่อสาย ต้องไมเ่กิน 75 %
ของกล่องไฟฟ้า
รปูที� 4.6 การต่อสาย
12
การต่อท่อ- ทาํเกลียวที�ปลายท่อ
- ขนัด้วยข้อต่อ ( Coupling )
รปูที� 4.7 การต่อท่อ RMC
06/09/58
7
13
( Intermediate Metal Conduit, IMC )- มีความหนาแน่นน้อยกว่าท่อ RMC
- ใช้แทนท่อ RMC ได้
สถานที�ใช้งาน - ทุกสถานที�เช่นเดียวกบัท่อ RMCขนาดมาตรฐาน - ขนาดเส้นผา่นศนูยก์ลาง
15 mm (1/2”) - 100 mm (4”)
- ความยาวท่อนละ 3 m
การติดตั �ง - เช่นเดียวกบัท่อ RMC
การต่อสาย และ การต่อแยก - เช่นเดียวกบัท่อ RMC
การต่อท่อ - เช่นเดียวกบัท่อ RMC
4.4 ท่อโลหะหนาปานกลาง 4.4 ท่อโลหะหนาปานกลาง
14
- ท่อที�มีผนังบางกว่าท่อ RMC และ IMC
- มีความแขง็แรงน้อยกว่า
- ราคาถกูกว่า
4.5 ท่อโลหะบาง
( Electrical MetallicTubing,EMT )
4.5 ท่อโลหะบาง
( Electrical MetallicTubing,EMT )
06/09/58
8
15
สถานที�ใช้งาน - ใช้ได้เฉพาะภายในอาคารเท่านั �น ในที�เปิดโลง(Exposed) และ ที�ซ่อน (Conceal) ไม่ควรใช้ท่อ EMT ในที�ที�มีการกระทบทางกล ไม่ใช้ฝังใต้ดิน
ไม่ใช้ในระบบแรงสูง
ขนาดมาตรฐาน - ขนาดเส้นผา่นศนูยก์ลาง
15 mm (1/2”) - 50 mm (2”)
- ความยาวท่อนละ 3 m
การติดตั �ง - เช่นเดียวกบัท่อ RMC ไม่อนุญาตให้ใช้ท่อ EMT
เป็นตวันําสาํหรบัต่อลงดิน
16
การต่อสาย และการต่อแยก เช่นเดียวกบัท่อ RMC
การต่อท่อ ท่อ EMT ห้ามทาํเกลียว การต่อท่อจะ
ใช้ข้อติอชนิดไม่มีเกลียว เช่น แบบใช้สกรไูข ดงัรปู
รปูที� 4.8 การต่อท่อ EMT
06/09/58
9
17
- ทาํจากเหลก็ชุบสงักะสี
- มีความอ่อนตวัสงู
- สามารถโค้งงอได้
รปูที� 4.9 ท่อโลหะอ่อน
4.6 ท่อโลหะอ่อน ( Flexible Metal Conduit, FMC )4.6 ท่อโลหะอ่อน ( Flexible Metal Conduit, FMC )
18
สถานที�ใช้งาน ใช้งานกบัอปุกรณ์ที�มีการสั �นสะเทือนขณะใช้งานเช่น มอเตอร ์เครื�องจกัรต่างๆ งานที� ต้องการการโค้งงอด้วยมมุหกัสูงๆไม่อนุญาตให้ใช้ในบางกรณี เช่น
- ในปล่องลิฟต์ หรือปล่องขนของ- ในห้องแบตเตอรี�
- ในสถานที�อนัตราย- ในสถานที�เปียก - ฝังในดิน หรือ ฝังในคอนกรีต
06/09/58
10
19
รปูที� 4.10 การใช้งานท่อ FMC
20
ขนาดมาตรฐาน
- ขนาดเส้นผ่านศนูยก์ลาง
15 mm (1/2”) - 80 mm (3”)
- ความยาวท่อนละ 3 m
06/09/58
11
21
การติดตั �ง
- มีการจบัยึดที�มนัคงแขง็แรง ไม่เกิน 1.50 mจากกล่องไฟฟ้า ไม่เกิน 0.30 m
- มมุดดัโค้งระหว่างจดุดึงสาย รวมกนัไม่เกิน 3600
- ท่อโลหะที�มีความยาวไม่เกิน 1.80 mสามารถเป็นตวันําต่อลงดินได้
22
รปูที� 4.11 การติดตั �งท่อ FMC
06/09/58
12
23
- ท่อ และอปุกรณ์ทาํมาจาก
อโลหะ,ไฟเบอร,์ ใยหิน, ซีเมนต,์ PVC อย่างแขง็
อีพอคซี�เสริมใยแก้ว โพลีเอทธิลีนความหนาแน่นสงู
- มีความทนต่อการกดักร่อน และกระทบกระแทกได้ดี
- ทนทานต่อความชื�น และการกดักร่อนของสารเคมี
4.7 ท่ออโลหะแขง็ ( Rigid Nonmetallic Conduit, )4.7 ท่ออโลหะแขง็ ( Rigid Nonmetallic Conduit, )
24
สถานที�ใช้งาน - ในที�เปิดโล่ง (Exposed) ที�ป้องกนัการเสียหายทางกายภาพ
- ในที�ซ่อน (Conceal) เช่น เดินซ่อนในผนัง พื�น และเพดาน
- สามารถฝังใต้ดิน เพราะมีความทนต่อความชื�นและการผกุร่อน เพื�อความแขง็แรงจะหุ้มด้วยคอนกรีต เรียกว่า
Duct Bank
รปูที� 4.12 Duct Bank
06/09/58
13
25
- การเดินสายไฟฟ้าในท่อร้อยสายเป็นแบบ
ที�มีการใช้มากที�สดุ
- จาํนวนสายไฟฟ้าในท่อร้อยสายจะต้องมี
จาํนวนไม่มากเกินไป
4.8 จาํนวนสายไฟฟ้าสูงสุดในท่อร้อยสาย 4.8 จาํนวนสายไฟฟ้าสูงสุดในท่อร้อยสาย
26
- ด้วย เหตผุล 2 ประการ คือ
1) เมื�อมีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านสายไฟฟ้าใน
ท่อร้อยสายทาํให้ เกิดความร้อน จึงต้อง
มีที�ว่างเพื�อการระบายความร้อน
2) พื�นที�หน้าตดัรวมของสายไฟฟ้าต้องเลก็กว่า
พื�นที�หน้าตดัภายในของท่อร้อยสาย เพื�อให้
การดึงสายไฟฟ้าทาํได้สะดวก
และไม่ทาํลายฉนวนของสายไฟฟ้า
06/09/58
14
27
ตารางที� 4.1 พื�นที�หน้าตดัรวมของสายไฟฟ้าทุกเส้นคิด เป็นร้อยละเทียบกบัพื�นที�หน้าตดัของท่อ
ตารางที� 4.2 ขนาดพื�นที�หน้าตัดของท่อร้อยสาย
ขนาดmm. ( นิ� ว )
พ.ท.หน้าตดั100 %
( mm2 )
สาย 1 เส้น53 %
( mm2 )
สาย 2 เส้น31 %
( mm2 )
สาย 3 เส้นขึ�นไป40 %
( mm2 )
15 ( 1/2 )20 ( 3/4 )25 ( 1 )
32 ( 1 1/4 )40 ( 1 1/2 )
50 ( 2 )65 ( 2 1/2 )
80 ( 3 )90 ( 3 1/2 )100 ( 4 )125 ( 5 )150 ( 6 )
177314491804
125719633318502763627854
1227217671
94166260426666
1041175926643372416365049366
5597
152249390609
102915581972243538045478
71126196322503785
132720112545314249097069
* หมายเหต-ุ ขนาดเส้นผ่านศนูยก์ลางของท่อเป็น mm หมายถึง ขนาดเส้นผ่านกลางภายใน
28
06/09/58
15
29
หมายเหตุ
- พื�นที�หน้าตดัท่อร้อยสาย คิดจากสตูร
A = ( / 4 ) d2
โดย A = พื�นที�หน้าตดั (mm2)d = เส้นผ่านศนูยก์ลาง (mm)
ขนาดสาย สาย IEC 01 สาย NYY 1/C สาย NYY 3/C สาย NYY 4 / C สาย XLPE 1/C
ขนาดสาย( mm2)
เส้นผ่านศูนยก์ลาง
( mm )
พื�นที�หน้าตดั(mm2)
เส้นผ่านศูนยก์ลาง
(mm)
พื�นที�หน้าตดั( mm2)
เส้นผ่านศูนยก์ลาง
(mm)
พื�นที�หน้าตดั( mm2)
เส้นผ่านศูนยก์ลาง
( mm )
พื�นที�หน้าตดั( mm2)
เส้นผ่านศูนยก์ลาง
( mm )
พื�นที�หน้าตดั(mm2)
1
1.52.54
6101625
35507095
120150185
240300400500
-
3.34.04.6
5.26.77.89.7
10.912.814.617.1
18.820.923.3
26.629.633.2
-
-
8.612.616.6
21.235.247.773.8
93.3129167230
278343426
556688866
-
8.8
9.29.8
10.5
11.012.013.014.5
16.017.019.021.5
23.026.028.0
31.535.038.543.0
60.8
66.575.486.6
95.0113133165
201227284363
416531616
779962
11641452
-
---
----
-36.040.546.0
50.556.061.5
69.076.0
--
-
---
----
-101812881662
200324632971
37394537
--
-
---
----
-39.544.551.5
56.062.068.0
76.585.0
--
-
---
----
-122515552083
246330193632
45965675
--
-
6.57.07.5
8.08.59.5
11.5
12.514.015.517.5
19.521.523.8
26.529.032.536.5
-
33.138.444.1
50.256.770.8104
123154189241
299363434
5526618301046
ตารางที� 4.3 ขนาดเส้นผ่านศนูยก์ลาง และพื�นที�หน้าตดัของสายไฟฟ้า
30
06/09/58
16
31
ตวัอย่างที� 4.1 ต้องการร้อยสาย
IEC 01 จาํนวน 5 เส้น
ซึ�งมีรายละเอียดดงันี�
3 x 240 mm2
1 x 120 mm2
G-25 mm2
จะต้องใช้ท่อขนาดเท่าใด
32
วิธีทาํ
จากตารางที� 4.3 ขนาดสาย T-4
สาย 240 mm2 มีพื�นที�หน้าตดั = 3 x 556
= 1668 mm2
สาย 120 mm2 มีพื�นที�หน้าตดั = 278 “
สาย 25 mm2 มีพื�นที�หน้าตดั = 73.8 “
พื�นที�หน้าตดัรวม = 2019.8 “
06/09/58
17
33
พื�นที�หน้าตดัรวม = 2019.8 mm2
จากตารางที� 4.2 ขนาดพื�นที�หน้าตดัของท่อร้อยสาย
ท่อขนาด 80 mm (3”)
40 % ของพื�นที�หน้าตดั = 2011 mm2
ท่อขนาด 90 mm (3 1/2”)
40 % ของพื�นที�หน้าตดั = 2545 “
เลือก ใช้ท่อขนาด 90 mm (3 1/2”)
34
ตวัอย่างที� 4.2 สาย NYY
ขนาด 70 mm2 จาํนวน 3 เส้น
จะต้องใช้ท่อร้อยสาย ขนาดเท่าใด
06/09/58
18
35
วิธีทาํจากตารางที� 4.3 ขนาดสาย T-6
สาย 70 mm2 มีพื�นที�หน้าตดั = 284 mm2
พื�นที�หน้าตดัรวม = 3 x 284 “
= 852 “
จากตารางที� 4.2 ขนาดพื�นที�หน้าตดัของท่อร้อยสาย
ท่อขนาด 50 mm (2”) 40 % ของพื�นที�หน้าตดั = 785 mm2
ท่อขนาด 65 mm (2 1/2”) 40 % ของพื�นที�หน้าตดั = 1327 “
เลือก ใช้ท่อขนาด 65 mm (2 1/2”)
36
ตวัอย่างที� 4.3 ต้องการร้อยสายไฟฟ้า XLPE
ขนาด 95 mm2 ถ้าเดินใน
ท่อขนาด 65 mm ( 2 1/2 “ )
จะได้มากที�สดุกี�เส้น
06/09/58
19
37
วิธีทาํจากตารางที� 4.3 ขนาดสาย XLPE
สาย 95 mm2 มีพื�นที�หน้าตดั = 241 mm2
จากตารางที� 4.2 ขนาดพื�นที�หน้าตดัของท่อร้อยสาย
ได้ว่า 40 % ของพื�นที�หน้าตดัของท่อร้อยสาย
ท่อขนาด 65 mm (2 1/2”)
40 % ของพื�นที�หน้าตดั = 1327 mm2
จะได้จาํนวนสายไฟฟ้า = 1327 / 241 = 5.55
จาํนวนสายมากที�สุดคือ 5 เส้น
ท่อขนาด 65 mm ( 2 1/2”)
ตารางที� 4.4 จาํนวนสายสูงสุดของสายไฟฟ้าขนาดเดียวกนั มอก. 11 – 2553 รหสัชนิด 60227 IEC 01 ที�ให้ใช้ในท่อโลหะตาม มอก. 770 - 2533
ขนาดสายไฟ( mm2 ) จาํนวนสายสูงสุดของสายไฟฟ้า ( IEC 01 ) ในท่อร้อยสาย
1.5 8 14 22 37 - - - - - - - -2.5 5 10 15 25 39 - - - - - - -4 4 7 11 19 30 - - - - - - -6 3 5 9 15 23 37 - - - - - -10 2 3 5 9 14 22 37 - - - - -16 1 2 4 6 10 16 27 42 - - - -25 - 1 2 4 6 10 17 27 34 - - -35 - 1 2 3 5 8 14 21 27 33 - -50 - - 1 2 3 6 10 15 19 24 38 -70 - - 1 1 3 4 7 12 15 18 29 4295 - - - 1 1 3 5 8 11 13 21 30
120 - - - 1 1 2 4 7 9 11 17 25150 - - - - 1 1 3 5 7 9 14 20185 - - - - 1 1 2 4 5 7 11 16240 - - - - 1 1 1 3 4 5 8 12300 - - - - - 1 1 2 3 4 7 10400 - - - - - 1 1 1 2 3 5 8
เส้นผ่านศูนย์กลางของท่อร้อยสาย
mm (นิ�ว)
151/2
203/4
251
321 1/4
401 1/2
502
652 1/2
803
903 1/2
1004
125
5
150
6
38
06/09/58
20
ตารางที� 4.5 จาํนวนสายสูงสุดของสายไฟฟ้าขนาดเดียวกนั มอก. 11 – 2553 รหสัชนิด 60227 NYY 1/C ที�ให้ใช้ในท่อโลหะตาม มอก. 770 – 2533
ขนาดสายไฟ( mm2 )
จาํนวนสายสูงสุดของสายไฟฟ้า ( NYY ) ในท่อร้อยสาย
1 1 1 3 5 8 12 21 33 - - - -1.5 1 1 2 4 7 11 19 30 - - - -2.5 1 1 2 4 7 10 17 26 33 - - -4 1 1 1 3 6 9 15 23 29 36 - -6 - 1 1 3 5 8 13 21 26 33 - -
10 - 1 1 2 4 6 11 17 22 27 - -16 - 1 1 1 3 5 10 15 19 23 36 -25 - 1 1 1 3 4 8 12 15 19 29 -35 - - 1 1 1 3 6 10 12 15 24 3550 - - 1 1 1 3 5 8 11 13 21 3170 - - - 1 1 2 4 7 8 11 17 2495 - - - 1 1 1 3 5 7 8 13 19120 - - - 1 1 1 3 4 6 7 11 17150 - - - - 1 1 1 3 4 5 9 13185 - - - - 1 1 1 3 4 5 7 11240 - - - - - 1 1 2 3 4 6 9300 - - - - - 1 1 1 2 3 5 7400 - - - - - - 1 1 1 2 4 6500 - - - - - - 1 1 1 1 3 4
เส้นผ่านศูนย์กลางของท่อร้อยสาย mm
( นิ �ว )151/2
203/4
251
321 1/4
401 1/2
502
652 1/2
803
903 1/2
1004
1255
1506
39
ตารางที� 4.6 จาํนวนสายสูงสุดของสายไฟฟ้า XLPE ในท่อร้อยสาย
40
ขนาดสายไฟ( mm2 )
จํานวนสายสูงสุดของสายไฟฟ้า ( XLPE ) ในท่อร้อยสาย
1.5 2 3 5 9 15 23 - - - - - -2.5 1 3 5 8 13 20 34 - - - - -4 1 2 4 7 11 17 30 - - - - -6 1 2 3 6 10 15 26 40 - - - -10 1 2 3 5 8 13 23 35 - - - -16 1 1 2 4 7 11 18 28 35 - - -25 - 1 1 3 4 7 12 19 24 30 - -35 - 1 1 2 4 6 10 16 20 25 39 -50 - - 1 2 3 5 8 13 16 20 31 -70 - - 1 1 2 4 7 10 13 16 25 3795 - - - 1 2 3 5 8 10 13 20 29
120 - - - 1 1 2 4 6 8 10 16 23150 - - - - 1 2 3 5 7 8 13 19185 - - - - 1 1 3 4 5 7 11 16240 - - - - - 1 2 3 4 5 8 12300 - - - - - 1 2 3 3 4 7 10400 - - - - - - 1 2 3 3 5 8500 - - - - - - 1 1 2 3 4 6
เส้นผ่านศูนย์กลาง
ของท่อร้อยสาย mm (นิ�ว)
151/2
203/4
251
321 1/4
401 1/2
502
652 1/2
803
903 1/2
1004
125
5
150
6
06/09/58
21
41
- เป็นรางที�ใช้ เดินสายไฟฟ้า
- ทาํจากเหลก็แผ่นพบัเป็นสี�เหลี�ยม
- มีฝาเปิดปิด เป็นแบบบานพบั หรือแบบถอดออกได้
ที�นิยมใช้มีดงันี�
1) วิธีพ้นสีฝุ่ น ( Epoxy/Polyester )
2) เคลือบด้วยฟอสเฟตหรือสงักะสี ( Galvanized Steel )
3) วิธีเคลือบ อลซิู�ง ( Aluzinc )
4.9 รางเดินสาย ( Wireways )4.9 รางเดินสาย ( Wireways )
42
รปูที� 4.13 รางเดินสาย
06/09/58
22
43
การเดินสายไฟฟ้าใน รางเดินสาย Wireways
การใช้งาน1 อนุญาตให้ใช้ใน ที�เปิดโล่ง ซึ�งเข้าถงึได้2 ห้ามใช้ในฝ้าเพดาน3 รางเดินสายขนาดใหญ่ที�สุดที�ให้ใช้ 150 x 300 mm4 สายแกนเดี�ยวของวงจรเดียวกันรวมทั �งสายดิน
ต้องวางเป็นกลุ่มเดียวกัน แล้ว มัดรวมเข้าด้วยกัน5 พื �นที�หน้าตัดรวมของสายไฟฟ้า
ต้องไม่เกิน 20 % ของพื �นที�หน้าตัด รางเดินสาย 6 ถ้าตัวนํากระแส ไม่เกิน 30 เส้น พิกัดกระแสคิด
ตัวนํากระแส 3 เส้นในท่อ ไม่ต้องใช้ ตัวคูณปรับค่า
44
- ลกัษณะเช่นเดียวกบั รางเดินสาย ( Wireways )
- เป็นที�ต่อสายรวมก่อนที�จะเข้า
แผงมิเตอร์
แผงจ่ายไฟย่อย
แผงสวิตช์
- ช่วยให้การต่อสาย และการบาํรงุรกัษาทาํได้สะดวก
4.10 รางประกอบการเดินสาย ( Auxiliary Gutters )4.10 รางประกอบการเดินสาย ( Auxiliary Gutters )
06/09/58
23
45
รปูที� 4.14 รางเดินสายประกอบ
ตวัอย่างที� 4.7
รางเดินสายขนาด 100 x 100 mm
สามารถบรรจุ สายไฟฟ้า IEC 01
ขนาด 25 mm2 ได้กี�เส้น
46
06/09/58
24
วิธีทาํสายไฟฟ้า IEC 01 ขนาด 25 mm2
จากตาราง มีพื�นที�หน้าตดัขวาง = 73.8 mm2
รางเดินสายขนาด 100 x 100 mm
มีพื�นที�หน้าตดัขวาง = 100 x 100 = 10,000 mm2
จาํนวนสายไฟฟ้า = 0.2 x 10000 / 73.8
= 27.1
สามารถบรรจไุด้ 27 เส้น
47
ตารางที� 4.7 จาํนวนสูงสุดของสายไฟฟ้าตาราง IEC 01 ในรางเดินสาย ( Wireways )ขนาด จาํนวนสูงสุดของสาย IEC 01 ในรางเดินสาย
( mm2 ) 50 x 75 50 x 100 75 x 100 100 x 100 100 x 150 100 x 200 100 x 250 100 x 300 150 x 300
1.0 - - - - - - - - -
1.5 - - - - - - - - -
2.5 59 - - - - - - - -
4 45 - - - - - - - -
6 35 47 - - - - - - -
10 21 28 - - - - - - -
16 15 20 31 41 - - - - -
25 10 13 20 27 - - - - -
35 8 10 16 21 32 - - - -
50 - 7 11 15 23 31 38 - -
70 - - - - 17 23 29 35 -
95 - - - - 13 17 21 26 39
120 - - - - - - 17 21 32
150 - - - - - - 14 17 26
185 - - - - - - - - 21
240 - - - - - - - - 16
300 - - - - - - - - 13
400 - - - - - - - - -
500 - - - - - - - - -
48
06/09/58
25
ตารางที� 4.8 จาํนวนสูงสุดของสายไฟฟ้าตาราง NYY ในรางเดินสาย ( Wireways )
ขนาด จาํนวนสูงสุดของสาย NYY ในรางเดินสาย
( mm2 ) 50 x 75 50 x 100 75 x 100 100 x 100 100 x 150 100 x 200 100 x 250 100 x 300 150 x 300
1.0 12 16 24 32 - - - - -
1.5 11 15 22 30 - - - - -
2.5 9 13 19 26 - - - - -
4 - 11 17 23 - - - - -
6 - - 15 21 31 - - - -
10 - - 13 17 26 35 - - -
16 - - - 15 22 30 37 - -
25 - - - - 18 24 30 36 -
35 - - - - - 19 24 29 44
50 - - - - - 17 22 26 39
70 - - - - - - 17 21 31
95 - - - - - - - 16 24
120 - - - - - - - - 21
150 - - - - - - - - 16
185 - - - - - - - - 14
240 - - - - - - - - -
300 - - - - - - - - -
400 - - - - - - - - -
500 - - - - - - - - -
49
ตารางที� 4.9 จาํนวนสูงสุดของสายไฟฟ้าตาราง XLPE ในรางเดินสาย ( Wireways )ขนาด จาํนวนสูงสุดของสาย XLPE ในรางเดินสาย
( mm2 ) 50 x 75 50 x 100 75 x100 100 x 100 100 x 150 100 x 200 100 x 250 100 x 300 150 x 300
1.0 - - - - - - - - -
1.5 22 30 - - - - - - -
2.5 19 26 - - - - - - -
4 17 22 34 - - - - - -
6 - 19 29 - - - - - -
10 - 17 26 35 - - - - -
16 - - 21 28 42 - - - -
25 - - 14 19 28 - - - -
35 - - - 16 24 32 - - -
50 - - - - 19 25 32 - -
70 - - - - - 21 26 31 -
95 - - - - - 16 20 24 37
120 - - - - - - 16 20 30
150 - - - - - - - 16 24
185 - - - - - - - - 20
240 - - - - - - - - 16
300 - - - - - - - - 13
400 - - - - - - - - -
500 - - - - - - - - -
50
06/09/58
26
51
- เป็นโครงสร้างสาํหรบัรองรบัสายเคเบิล
- ไมถ่อืว่าเป็นท่อสาย ( Raceways )
- นิยมใช้กนัมากในโรงงานอุตสาหกรรม
- สามารถติดตั �งง่าย ราคาถกู
4.11 รางเคเบิล ( Cable Trays )4.11 รางเคเบิล ( Cable Trays )
52
1) รางเคเบิลแบบบนัได ( Ladder Type )
- เป็นโครงสร้างตามแนวยาว 2 ชุด- ยึดติดกนัด้วยขั �นบนัได (Rung)
H (ความสูง) = 100, 120 mmW (ความกว้าง) = 200, 300, 400, 500, 600,
700,800, 900 และ 1,000 mm L (ความยาว) = 3,000 mm
T (ความหนา) = 2.0 mm
06/09/58
27
53
2) รางเคเบิลแบบระบายอากาศ ( Perforated Type )
- เป็นชิ�นส่วนเดียวตลอด- มีรรูะบายอากาศด้านล่าง
H (ความสูง) = 100 mmW (ความกว้าง = 200, 300, 400, 500, 600,
700, และ 800 mm L (ความยาว) = 2,400 mmT (ความหนา) = 1.6 และ 2.0 mm
54
3) รางเคเบิลแบบด้านล่างทึบ ( Solid-Bottom Type )
- เป็นชิ�นส่วนเดียวตลอด- ด้านล่างเป็นแผน่โลหะทึบ
06/09/58
28
55
การเดินสายในรางเคเบิล ( Cable Tray )
สายไฟฟ้าและอปุกรณ์ต่อไปนี� อนุญาตให้ติดตั �งในรางเคเบิลได้
- สายเคเบิล MI, MC,และ AC
- สายเคเบิล แกนเดียวชนิดมีเปลืออกนอก ขนาด
ไม่เลก็กว่า 25 mm2
- สายเคเบิลหลายแกน ในระบบแรงสงู
และระบบแรงตํ�าทุกขนาด
- ท่อสายชนิดต่างๆ
56
ตวัอย่างที� 4.8 ต้องการเดินสายไฟฟ้า NYY 12 ( 1/C , 95 mm2 )
ในรางเคเบิล จะต้องใช้รางเคเบิลขนาด เท่าไร
วิธีทาํ
สาย NYY ขนาด 95 mm2 มีขนาดเส้นผา่นศนูยก์ลาง = 21.5 mm
เส้นผา่นศนูยก์ลางรวม = 12 x 21.5 = 258 mm
เผื�ออีก 25% = 258 x 1.25 mm
= 322.5 mm
ต้องใช้ รางเคเบิลขนาดกว้าง 400 mm
06/09/58
29
57
ตวัอย่างที� 4.9 ต้องการเดินสายไฟฟ้า NYY 10 ( 3/C , 150 mm2 )
ในรางเคเบิล จะต้องใช้รางเคเบิลขนาดเท่าไร
วิธีทาํ สาย NYY ขนาด 150 mm2 มีขนาดเส้นผา่นศนูยก์ลาง
= 56 mm
เส้นผา่นศนูยก์ลางรวม = 10 x 56 = 560 mm
เผื�ออีก 25% = 560 x 1.25 mm = 700 mm
ต้องใช้ รางเคเบิลขนาดกว้าง 700 mm
58
ตวัอย่างที� 4.10 โรงงานอตุสาหกรรมแห่งหนึ�ง
อยู่ในเขตการไฟฟ้าส่วนภมิูภาค
ใช้หม้อแปลงขนาด 1000 kVA , 22 kV//230-400 V
ถ้าใช้สาย CV ( 90OC ) เป็นสายประธาน
ให้หาขนาดสายไฟฟ้าและขนาดรางเคเบิล
06/09/58
30
59
วิธีทาํ
In = = 1443 A
ขนาดสายประธานเผื�อ 25 % โดยถือว่าหม้อแปลง
ทาํงานแบบต่อเนื�อง
Ic = 1.25 x 1443 = 1804 A
ถ้าใช้สาย 5 เส้น ต่อเฟส
= 1804 / 5 = 361 A
60
ถ้าใช้สาย 5 เส้น ต่อเฟส
= 1804 / 5 = 361 A
จากตารางที� 3.6 ได้สายขนาด
สาย CV 185 mm2 เส้นผ่านศนูยก์ลาง 23.8 mm
สาย CV 95 mm2 เส้นผ่านศนูยก์ลาง 17.5 “
ความกว้างรวม 5 ( 3 x 23.8 + 1 x 17.5 ) = 445 mm
เผื�อ 25 %
ความกว้างของรางเคเบิล = 1.25 x 445 mm
= 556 “
เลือกขนาด = 600 mm
06/09/58
31
61
- หมายถึงอปุกรณ์ที�ใช้ประกอบในการเดินสาย
ใช้ร่วมกบัท่อสายต่างๆ
วตัถปุระสงค์ - เพื�อทางงานกลมากกว่าทางไฟฟ้า
- เพื�อช่วยในการจบัยึดท่อสายให้มีความมั �นคงแขง็แรง
- เพื�อเปลี�ยนทิศทางในการเดินสาย
- เพื�อความสะดวกในการดึงสาย
- เพื�อการตดัต่อสาย
4.12 เครื�องประกอบ ( Fittings )4.12 เครื�องประกอบ ( Fittings )
62
เครื�องประกอบ ( Fittings )
1) กล่องไฟฟ้า ( Boxes )
2) กล่องดึงสาย ( Pull Boxes )
3) เครื�องประกอบท่อร้อยสาย
06/09/58
32
63
กล่องไฟฟ้า ( Boxes )
- มีหน้าที�ต่างๆ กนั
- กล่องสาํหรบัจดุต่อไฟฟ้าของสวิตช์
- กล่องสาํหรบัต่อสาย
- กล่องต่อแยก
64
รปูที� 4.15 กล่องไฟฟ้า และแผ่นปิดชนิดต่างๆ
06/09/58
33
65
กล่องไฟฟ้าทาํจาก
- โลหะพวกเหลก็
- โลหะพวก Porcelain, Bakelite และ PVC
66
ข้อกาํหนดสาํหรบักล่องไฟฟ้า
- กล่องไฟฟ้าจะต้องสามารถเข้าถึงได้ และมีพื�นที�ปฏิบติังานเพียงพอ
- ตาํแหน่งที�สายไฟฟ้าผา่นกล่อง จะต้องมีบชุชิ�งหรือ เครื�องประกอบ
ขอบบน เพื�อป้องกนัฉนวนสายไฟเสียหาย
- กล่องไฟ้ฟ้าในระบบแรงสูง ต้องมีป้ายเตือน
“ อนัตรายไฟฟ้าแรงสูง ” ติดไว้ถาวร
- กล่องไฟฟ้าจะต้องไม่มีรู หรือช่องที�โตพอให้วตัถเุส้นผา่นศนูยก์ลาง
7.5 mm สอดเข้าได้
06/09/58
34
67
กล่องดึงสาย ( Pull Boxes )
1 ) แบบดึงตรง ( Straight Pull )
- ความยาวไม่น้อยกว่า 8 เท่า
ของเส้นผ่านศนูยก์ลางของท่อที�ใหญ่ที�สดุ
68
รปูที� 4.16 กล่องดึงสายชนิดดึงตรง
06/09/58
35
69
2 ) แบบดึงเป็นมุม ( Angle Pull )
- ระยะระหว่างท่อไปยงัผนังฝั �งตรงข้ามของกล่องดึงสาย
ไม่น้อยกว่า 6 เท่า
ของเส้นผ่านศนูยก์ลางของท่อที�ใหญ่ที�สดุ
- ระยะที�ส ั �นที�สดุระหว่างท่อทางด้านเข้า
และท่อทางด้านออก ต้องไม่น้อยกว่า 6 เท่า
ของเส้นผ่านศนูยก์ลางของท่อที�ใหญ่ที�สดุ
70
รปูที� 4.17 กล่องดึงสายชนิดดึงเป็นมมุ
06/09/58
36
71
ตวัอย่างที� 4.11 จงหาขนาด Pull Boxes สาํหรบัแบบดึงตรง
ซึ�งใช้กบัท่อ 3 ขนาด คือ 80, 50 และ 15 mm
วิธีทาํ
ความยาวน้อยสุด = 8 x d = 8 x 80
= 640 mm
72
ตวัอย่างที� 4.12 จงหาขนาด Pull Boxes สาํหรบัแบบดึงเป็นมมุ ซึ�งใช้กบัท่อ 3 ขนาด คือ 80, 50 และ 25 mm
วิธีทาํ
D = 6 x 80 + 50 + 25 = 555 mm
d1 = 6 x 80 = 480 mmd2 = 6 x 50 = 300 mmd3 = 6 x 25 = 150 mm
06/09/58
37
73
อุปกรณ์ประกอบท่อร้อยสาย ( Conduit Fittings )
1) อปุกรณ์ที�ใช้ร่วมกบัท่อสาย- ข้อต่อ ( Couplings ) - ข้อต่อยึด ( Connectors ) - บชุชิ�ง ( Bushing ) - ข้องอ ( Elbows ) - ตวัจบัยึด ( Supports )
74
เครื�องประกอบท่อ RMC
เครื�องประกอบท่อ EMT
06/09/58
38
75
บชุชิ�ง
ข้องอ
76
รปูที� 4.18 เครื�องประกอบท่อร้อยสาย
ตวัจบัยึด
06/09/58
39
77
คาํถามท้ายบทคาํถามท้ายบท
3. ท่อสายที�นิยมใช้มีอะไรบา้ง
1. ท่อสาย ( Raceways ) ต่างจากท่อนํ�าอย่างไร จงอธิบาย
2. ท่อสายมีประโยชน์อย่างไร
4. จงอธิบายถงึท่อโลหะหนา ( Rigid Metal Conduit : RMC )
5. จงอธิบายถงึท่อโลหะหนาปานกลาง( Intermediate Metal Conduit : IMC )
6. จงอธิบายถงึท่อโลหะบาง
( Electrical Metallic Tubing : EMT )
78
คาํถามท้ายบท…(ต่อ)คาํถามท้ายบท…(ต่อ)
7. รางเดินสาย ( Wireways ) คืออะไร กฎเกณฑ์ของการเดินสายในรางเดินสายเป็นอย่างไร
8. รางเคเบิลคืออะไร จงอธิบาย
9. กล่องดึงสาย ( Pull Boxes ) มีหลกัเกณฑ์ในการคิดขนาดอย่างไร จงอธิบาย
10. หากต้องการทาํการร้อยสาย IEC 01 จาํนวน 5 เส้นโดยมีรายละเอียดดงันี�
3 x 300 mm2 , 1 x 240 mm2, G-25 mm2
จะต้องใช้ท่อขนาดเท่าไร
06/09/58
40
79
คาํถามท้ายบท…(ต่อ)คาํถามท้ายบท…(ต่อ)11. ต้องการร้อยสายไฟฟ้า XLPE , 3 x95 mm2 ในท่อร้อยสาย
จะใช้ท่อขนาดใด
12. ต้องการร้อยสายไฟฟ้า NYY , 2 x35 mm2 ในท่อร้อยสายจะใช้ท่อขนาดใด
13. สาย CV ขนาด 240 mm2 หากต้องการเดินในท่อ100 mm จะได้มากที�สุดกี�เส้น
14. รางเดินสายขนาด 100 x 150 mm2 จะสามารถบรรจุสายไฟฟ้า CV ขนาด 35 mm2 ได้กี�สายโดยที�พิกดัเหมอืนร้อยในท่อโลหะไมเ่กิน 3 เส้น
80
คาํถามท้ายบท…(ต่อ)คาํถามท้ายบท…(ต่อ)
15. ต้องการเดินสายไฟฟ้า NYY 8 ( 3/C , 185 mm2 ) ในรางเคเบิล จะใช้รางเคเบิลขนาดใด
16. โรงงานอุตสาหกรรมแห่งหนึ�งอยู่ในเขตการไฟฟ้านครหลวงใช้หมอ้แปลงขนาด 1600 kVA24 kV/240-416 V ถา้ใช้สาย CV ( 90oC )เป็นสายประธานให้หาขนาดสายไฟฟ้าและขนาดรางเคเบิล