و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا...

22
741 نشريه پژوهش هاي علوم و فناوري چوب و جنگل جلد بیست و س وم، ويژه نامه2 ، 7315 http://jwfst.gau.ac.ir پ راكنشماری بی سوختگی درختانمشاد ش ورتباط ا آن با برخی عواملطی محیمطالعه( موردی: ذخیرگاه جنگلیمشاد ش خیبوس و انجیل سی- دران مازن) روح الهلیسماعی ا1 ، * جواد سوسنی2 ، شعبانی شتایباری جوی3 ، حامد نقوی2 و فرخ پورشکوری4 1 دانشجوی دکتر ی جنگلداری، انشکده د کشاورزی و منابععی طبینشگاه دا لرستان، 2 ستادیار ا گروه جنگل، انشکده د کشاورزی و منابععی طبینشگاه دا لرستان، لرستان، ایران، 3 نشیار دا گروه جنگل و صنایع چوب، نشگاه دا منابععی طبی گرگان، گرگان، ایران، 4 دانش آموخته دکتر ی علوم جنگل، نشگاه دا تهران، تهران، ایران تاریخ دریافت: 11 / 12 / 1334 ؛ تاریخ پذیرش:21 / 50 / 1330 چكیده سابقه و هدف: در سال های اخیر با پیشرفت علومعی، طبی اهمیت تنوعستی زی در زمینه های مخ تلف آشکار شده و اهداف مدیریت جنگل ها به سمت افزایش تنوعستی زیتمرکز م شده است؛ طوری که امروزه حفظ تنوعستی زیکی ی ازهم م ترین مسائل در مدیریتیدار پا جنگل هااد قلمد می گردد. اهمیت جن گل های ناحیهشی رویرکانی هی از نظر حفظ ذخائرکی ژنتی وجود و برخی از گونه هایاهی گی که منحصر ب ه این منطقه می باشند بر کسی پوشیده نبوده و نقش آن دربعاد ا مختلفقتصادی ا، جتماعی، ا تعادل محیط زیست، حفاظت وثبیت تیستم اکوس ها، توجه مدیران را در سطح منطقه ای و ملی به خود جلب کرده اس ت. کی ی از مسایلهم م و حاد آن جنگل ها تخریب ناشی از عواملنسانی ا وعی طبی می باشد که دره ده اخیر، جنگل های ناحیهشی رویرکانی هی را با وضعیت بحرانی مواجه ساخته است. اخیراماری بی سوخت گیمشاد ش مسألههم م ی در ناحیهشی رویرکانی هی محسوب می شود. با توجه به اهمیتمشاد ش خزری و ارزشی با آن از نظر تنوعستی، زی مدیران جنگل درد صدی شناسای عوامل م ؤ ثر بر اینماری بی و نحوه* مسئول مکاتبه:[email protected]

Upload: others

Post on 11-Sep-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

741

جنگل و چوب فناوري و علوم هايپژوهش نشريه

7315 ،2 نامهويژه ،ومس و بیست جلدhttp://jwfst.gau.ac.ir

محیطی عوامل برخی با آن ارتباط و شمشاد درختان سوختگی بیماری راكنشپ

(مازندران -سی انجیل و خیبوس شمشاد جنگلی ذخیرگاه :موردی )مطالعه

و 2نقوی حامد ،3جویباری شتایی شعبان ،2سوسنی جواد* ،1اسماعیلی الهروح

4پورشکوری فرخ

،جنگل گروه استادیار2 ،لرستان دانشگاه طبیعی منابع و کشاورزی دانشکده ،جنگلداری یدکتر دانشجوی1

،چوب صنایع و جنگل گروه دانشیار3 ،ایران لرستان، لرستان، دانشگاه طبیعی منابع و کشاورزی دانشکده

ایران تهران، تهران، دانشگاه ،جنگل علوم یدکتر آموختهدانش4 ،ایران گرگان، گرگان، طبیعی منابع دانشگاه

21/50/1330 پذیرش: تاریخ ؛ 11/12/1334 :دریافت تاریخ

1چكیده تلفمخ هایزمینه در زیستی تنوع اهمیت طبیعی، علوم پیشرفت با اخیر هایسال در هدف: و سابقه

امروزه کهطوری است؛ شده متمرکز زیستی تنوع افزایش سمت به هاجنگل مدیریت اهداف و شده آشکار

هایگلجن اهمیت گردد.می قلمداد هاجنگل پایدار مدیریت در مسائل ترینمهم از یکی زیستیتنوع حفظ

اینهب منحصر که گیاهی هایگونه از برخی وجود و ژنتیکی ذخائر حفظ نظر از هیرکانی رویشی ناحیه

زیست،محیط تعادل اجتماعی، ،اقتصادی مختلف ابعاد در آن نقش و نبوده پوشیده کسی بر باشندمی منطقه

یکی .تاس کرده جلب خود به ملی و ایمنطقه سطح در را مدیران توجه ها،اکوسیستم تثبیت و حفاظت

،اخیر دهه در که باشدمی طبیعی و انسانی عوامل از ناشی تخریب هاجنگل آن حاد و مهم مسایل از

گیسوخت بیماری اخیرا .است ساخته مواجه بحرانی وضعیت با را هیرکانی رویشی ناحیه هایجنگل

و خزری شمشاد اهمیت به توجه با .شودمی محسوب هیرکانی رویشی ناحیه در یمهم مسأله شمشاد

نحوه و بیماری این بر ثرؤم عوامل شناسایی صدد در جنگل مدیران زیستی، تنوع نظر از آن باالی ارزش

[email protected] مسئول مکاتبه:*

Page 2: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

741

و شادشم سوختگی بیماری مکانی پراکنش بررسی پژوهش این از هدف .باشندمی آن مکانی پراکنش

سامانه و مینز آنالیز از استفاده با محیطی عوامل برخی و توپوگرافی ثانویه و اولیه صفات با نآ ارتباط

است. (GIS) مکانی اطالعات

آماربرداری شبکه یک از استفاده با آری 15 نمونه هقطع 105 پژوهش این انجام منظورهب ها:روش و مواد

ستانا از سوادکوه شهرستان در سیانجیل و خیبوس ادششم جنگلی گاهذخیره در متر 055*255 ابعاد به

تفاضلی هانیج یاب موقعیت سیستم دستگاه یک با بیمار درختان جغرافیایی مختصات .شد پیاده مازندران

(DGPS) محیط وارد و ثبت GIS .رتفاعیا یرقوم مدل استفاده با توپوگرافی ثانویه و اولیه عوامل گردید

رد فواصل نقشه و تهیه موجود رقومی هایداده از هاآبراهه و اهجاده نقشه و تهیه رتم ده دقت با منطقه

با ادشمش سوختگی پراکنش بین ارتباط بررسی منظوربه شد. ایجاد متری 05 طبقات در GIS محیط

.شد استفاده اصلی هایمؤلفه آنالیز و نسبی اثر روش دو از ،موردنظر عوامل

متر، 055-455 ارتفاع درصد، 05-35 شیب ،شرقی شمال و شمالی جهت که داد نشان نتایج ها:یافته

نمیزا ،1-3/5 بلندی و پستی از ناشی سایه متر، 05-5 هرودخان از فاصله متر، 455-355 جاده از فاصله

است. داشته شمشاد سوختگی بیماری وقوع با را رابطه بیشترین 205-5 تابش میزان و 25-0/11 نمناکی

پستی زا ناشی سایه و نمناکی میزان جهت، متغیر سه که داد نشان اصلی هایلفهؤم آنالیز نتایج همچنین

.درندا شمشاد سوختگی بیماری پراکنش در را سهم بیشترین واریانس، درصد 12 داشتن با بلندی و

سوختگی ماریبی از ناشی خسارت میزان که نمود بیان توانمی تحقیق این نتایج به توجه با گیری:نتیجه

مینز شکل عوامل و باشدمی رطوبت و نور نظیر محیطی عوامل از برخی ثیرأت تحت شدت به شمشاد

.دارند نقش یماریب آن شدت در رطوبت و نور از متفاوتی میزان دریافت جهت به نیز

ثانویه و اولیه عوامل ،مکانی اطالعات سامانه مکانی، پراکنش شمشاد، سوختگی كلیدی: هایواژه

سی. انجیل و خیبوس زمین، آنالیز ،توپوگرافی

مقدمه

Page 3: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

741

و شده آشکار مختلف هایزمینه در زیستی تنوع اهمیت طبیعی، علوم پیشرفت با اخیر هایسال در

حفظ امروزه که طوری است؛ شده متمرکز زیستی تنوع افزایش سمت به هاجنگل مدیریت اهداف

هایجنگل اهمیت (.12) گرددمی قلمداد هاجنگل پایدار مدیریت در مسائل ترینمهم از یکی زیستیتنوع

اینهب منحصر که گیاهی هایگونه از برخی وجود و ژنتیکی ذخائر حفظ نظر از هیرکانی رویشی ناحیه

تعادل ،اجتماعی ،اقتصادی مختلف ابعاد در آن حیاتی نقش و نبوده پوشیده کسی بر باشندمی منطقه

لبج خود به ملی و ایمنطقه سطح در را مدیران توجه ها،اکوسیستم تثبیت و حفاظت زیست،محیط

دباشمی طبیعی و انسانی عوامل از ناشی تخریب هاجنگل آن حاد و مهم مسایل از یکی (.14) است کرده

(.34) است ساخته مواجه بحرانی وضعیت با را هیرکانی رویشی ناحیه هایجنگل ،اخیر دهه در که

هایجنگل سبزهمیشه هایگونه ترینمهم زا یکی به شمشاد سوختگی بیماری اخیر هایسال در

یونگچگ کهطوری به است؛ داده قرار نابودی معرض در را گونهآن و کرده هجوم هیرکانی رویشی ناحیه

عامل (.11) باشدمی کشور طبیعیمنابع مدیران و اندرکاراندست اصلی دغدغه مسئله این از رفتبرون

بوده میزبانهتک که است هاآسکومیست خانواده از Calonectria pseudonaviculatum قارچ بیماری

آن استمرار و درخت خزان موجب آن توسعه شمشاد، برگ در سوختگی حالت ایجاد سبب آن وقوع و

گونه انقراض خطر و بیماری این بروز .(35) شد خواهد درخت خشکیدگی به منجر متوالی سال چند در

ند؛کمی ایجاب را بیماری این با مبارزه برای مناسب راهبردهای تدوین و ریزیبرنامه ضرورت شمشاد

اصلی هایکانون و بیماری شنپراک از کافی اطالعات وجود عدم و بیماری شدید گسترش طرفی از

بنابراین ؛(11) باشدمی بیماری مدیریت در عامل ترینمهم آن، مختلف طبقات و وسعت شدت، آلودگی،

برای را نهزمی بلکه نماید،می کمک ما به سازیتصمیم در تنها نه جنگل در تخریب کیفی و کمی ررسیب

عوامل جستجوی در جنگل مدیران کلی طوربه .(11) نمود خواهد فراهم هانگلج دقیقتر و بهتر مدیریت

دریابند تا دهستن بیمار درختان مکانی پراکنش نحوه شناسایی و بیماری به مستعد و حساس مناطق ،مؤثر

در ثرؤم عوامل از دقیقی اطالعات اگر طرفی از ؛(3) دارد تأثیر بیماری تشدید و وقوع بر عواملی چه

در ثرؤم اقدامات بیماری، کنترل زمینه ایجاد ضمن توانمی ؛باشند دسترس در هاجنگل در آفات هجوم

.(32) نمود فراهم را خسارت کاهش جهت

ختناش به منجر و بوده گیاهان اکولوژی فهم در مهم ابزار یک آن نالیزآ و فضایی پراکنش شناخت

کننده یحتشر نهایت در که است محیط و گیاهان بین هایواکنش شناسایی و گونه یک ضاییف پراکنش

ارزیابی و گیاهان بیماری مطالعه (.21) است گیاهی جوامع پویایی مکانیسم و اکولوژیک مهم فرایندهای

Page 4: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

751

فضایی نشپراک زیرا باشد،می ضروری بسیار بیماری یک عملکرد و پویایی تشریح در بیماری پراکنش

شده یانب دالیل به بنا باشد،می بیماریزا عوامل بر وارده محیطی فشارهای میزان کننده منعکس هابیماری

ات هستند درصدد محققین شوندمی ظاهر وسیع سطوح در معموال گیاهی هایبیماری کهاین جهت به و

مودهن استفاده هابیماری پراکنش مدلسازی و ارزیابی برای دارند، سرزمین سیمای اساس که هاییروش از

(.4) کنند شناسایی را هاآن متقابل اثر و معرفی را ثرؤم فاکتورهای و

ب،شی جمله از زمین فیزیوگرافیگ عوامل و باشدمی محیطی عوامل از متأثر رویشگاه هر ویژگی

با هدامن جهت کهطوری به باشند،می ارتباط این در مهم فاکتورهای از دریا سطح از ارتفاع و دامنه جهت

نترلک تحت را گیاهی هایگونه پوشش همواره خاك رطوبت و خورشید انرژی دریافت میزان بر تأثیر

از ارتفاع طرفی از کند،می ایفا منطقه هر گیاهی پوشش در ایکننده تعیین نقش ترتیب اینبه و داشته

همچنین (؛24) باشدمی مؤثر عامل یک عنوانبه ارتفاعات در حرارت درجه بر تأثیر با نیز دریا سطح

خشکی یرو بر زمین شکل کلیطور به و جهت شیب، دریا، سطح از ارتفاع مانند توپوگرافی هایویژگی

مینأت را اهگی برای رسدست قابل آب که هستند عواملی جمله از و بوده ثرؤم گیاهان تعرق و تبخیر خاك،

(؛3) ندهست ایمنطقه هر در میکروکلیما کننده تعیین اساسی فاکتورهای از عوامل این واقع در نمایند؛می

رتباطا گیاهان تولید و خورشید تابش یک،ژهیدرولو جریان بر مستقیم طوربه عوامل این که طوریبه

گیرند قرار هاستفاد مورد گیاهی پوشش تغییرات بینیپیش در ثرؤم عامل یک عنوانبه توانندمی لذا دارند،

،شدن ضعیف باعث غیرزنده عوامل با محیطی هایتنش ترکیب که است داده نشان هاپژوهش (.1)

یرایطش در محیطی عوامل به توجه با که درختانی نتیجه در ؛شودمی درختان خشکیدگی و برگ ریزش

شدن ضعیف از پس و گیرندمی قرار هجوم مورد راحتی به ،دارند قرار آفات است، رشد مناسب که

ازشاننی مورد محیطی شرایط باید منطقه یک در حضور برای که هستند موجوداتی هاقارچ .(20) میرندمی

تابع نند،کمی استفاده میزبان عنوانبه آن از هاقارچ که درختان پراکنش که است حالی در این باشد، فراهم

راکنشپ در داریمعنی اثر هابلندی و پستی ظاهری شکل لذا است، رطوبت و دما خصوصا محیطی شرایط

رد زنده عامل هر یا گونه هر پراکنش به مربوط اطالعات به دستیابی برای (.22) دارد خسارت شدت و

اطالعات به توانمی GIS از استفاده با محاسبات انجام با لذا باشیم؛ مطلع محیطی عوامل از باید ،جنگل

کانیم اطالعات سامانه قابلیت و زمین سازیمدل ترکیب و یافت دست هاگونه مکانی توزیع از دقیقی

استروساکرف .(1) آوردمی فراهم را محیطی عوامل با هاآن ارتباط میزان و هاگونه پراکنش بینیپیش امکان

اندااوگ در واقع بارانی جنگلهای در را آفات از ناشی سرخشکیدگی پراکنش و شدت (1311) همکاران و

Page 5: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

757

هااشیبسر در بیشتر سرخشکیدگی پراکنش که داد نشان هاآن پژوهش نتایج دادند. قرار مطالعه مورد را

در هاقارچ فعالیت نحوه مقایسه در (1333) بیری و ایرلت سن .(31) شودمی دیده شمالی جهت در و

از بیشتر رابرب دو بسته هایتوده در هاقارچ فعالیت و تعداد که رسیدند نتیجه این به بسته و باز هایتوده

داد نشان نکا هایجنگل در هاقارچ پراکنش روی ایمطالعه در (2553) زادهموسی باشد.می باز هایتوده

04 با یشمال جهت و داشته هادامنه سایر به نسبت را پراکنش بیشترین متر 155 تا 455 ارتفاعی دامنه که

راش درختان پوسیدگی بررسی در (2554) کلوزن هیلمن (؛23) دارد را قارچ پراکنش بیشترین درصد

نظر در متغیر عنوانبه را پوسیدگی میزان و راش درختان هایویژگی محیطی، عوامل قارچ، از ناشی

آزمون قارچ از ناشی پوسیدگی میزان بر را پوشش تاج و درختان قطر ،محیطی عوامل ارتباط و گرفته

بیشترین و اشتهد درختان پوسیدگی با را همبستگی بیشترین جغرافیایی جهت که داد نشان نتایج کردند.

هبود کمتر نور دریافت و بیشتر رطوبت وجود جهت به غربی و شمالی هایجهت در هاقارچ حضور

.(15) است

ناحیه بارانی هایجنگل در را آفات از ناشی خشکیده درختان نقشه (2551) همکاران و نپستاد

قابل یدهخشک هایلکه تفسیر نقشه، تهیه پژوهش این از هدف کردند. تهیه کوئیزلند هیرکانی رویشی

شانای است. بوده هالکه پراکنش با محیطی عوامل ارتباط تعیین و ایماهواره تصاویر برروی مشاهده

برتار (.20) است بوده خشکیده درختان پراکنش در عامل تریناصلی جغرافیایی جهت که نمودند اعالم

اننش مطالعه این دادند. قرار بررسی مورد هاوایی در را آکاسیا درختان سرخشکیدگی (2515) همکاران و

است ودهب کمتر قطر با درختان در بیشتر و یکسان طوربه قطور درختان در سرخشکیدگی شدت که داد

(.23) است بوده ترمرطوب و تراسیدی سرخشکیده، مناطق خاك که داد نشان هاآزمایش همچنین و

به شدیدا آفات، از درختی هایگونه خسارت که کردند اعالم ایمطالعه در (2511) همکاران و کاوتز

مواد و وبترط میزان توپوگرافی، عوامل توده، ساختار قبیل از اکولوژیکی و محیطی اقلیمی، خصوصیات

.(11) دارد تنگاتنگ ارتباط شرایط آن بودن فراهم به هاآن فعالیت پویایی و بوده ارتباط در غذایی

عامل قارچ فعالیت بر pH و نور دما، شامل محیطی عوامل ثیرأت بررسی به (2513) همکاران و دومینیک

زا گونهاین فعالیت که داد نشان بررسی نتایج پرداختند. Anacardium occidental گونه در بالیت

ارچق این فعالیت کنترل در ثرؤم عوامل از یکی نیز نور و بوده حداکثر درجه 35-20 دمایی دامنه در قارچ

(.0) ببرند بسر تاریکی در را زندگی از ایدوره باید که آنست هاآن عمده ویژگی از و شده محسوب

سیمای و توده سطح دو در آرژانتین هایجنگل در آفات پراکنش بررسی در (2510) کورلی و النتشنر

Page 6: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

752

سطح در و زمین شکل و جهت شیب، عوامل سرزمین سیمای سطح در که رسیدند نتیجه اینبه سرزمین

و کرمی (.25) شوندمی محسوب بیماری پراکنش اصلی عوامل از توده تراکم و سینه برابر قطر توده

لستانگ استان در قرق جنگلی پارك در بلوط شانکر بیماری عامل پراکنش بررسی در (2510) همکاران

که نمودند اعالم و بوده بیماری دارای هاآن مطالعه مورد درختان درصد 05 که رسیدند نتیجه اینبه

عوامل با ماربی درختان ارتباط شناخت و بوده وابسته محیطی عوامل به شده به بیماری این عامل پراکنش

(.10) نماید کمک بیماری مدیریت و کنترل در تواندیم محیطی

و رددگمی محسوب هاجنگل تهدید عوامل تریناصلی از یکی آفات، از ناشی درختان مرگ بنابراین

رخهچ کربن، ذخیره آب، مینأت بر زیادی ثیراتأت زیستی، تنوع کاهش برعالوه عوامل آن مخرب اثرات

شناخت لذا (؛1) کندمی فراهم را جنگل در سوزیآتش برای مناسب زمینه حتی و (13) داشته نیتروژن

بنابراین؛ (.13) بود خواهد جنگلی منابع مدیرت در مناسبی ابزار بیماری پراکنش و شدت بر ثرؤم عوامل

بر هاراههآب و جاده از فاصله توپوگرافی، ثانویه و اولیه عوامل تأثیر میزان شناخت هدف با پژوهش این

صلیا هایمؤلفه تجزیه و نسبی اثر آماری روش دو از استفاده با شمشاد بالیت بیماری شدت و وقوع

(PCA) همم تا است درصدد سیانجیل و خیبوس شمشاد جنگلی گاهذخیره و شده حفاظت منطقه در-

نماید. ارائه شمشاد بالیت کنترل و مدیریت در را هاشاخص ترین

هاروش و مواد

یبوسخ عنوان با شمشاد جنگلی هایگاهذخیره ترینمهم از یکی در تحقیق این مطالعه: مورد منطقه الف(

بوده هکتار 2055 منطقه این مساحت د.ش انجام ماندران استان در هیرکانی رویشی ناحیه در سیانجیل و

و شمالی عرض 30°25′ 05″ تا 30°11′ 00″ جغرافیایی مختصات محدوده در تاالر آبخیز حوزه در و

.(1 )شکل است گرفته قرار شرقی طول 03°54′ 10″ تا ′51°03 ″25

Page 7: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

753

.هاپالت موقعیت و مازندران استان و ایران در مطالعه مورد محدوده مکانی موقعیت -1 شکل

Figure 1. The geographical location of study area within Iran, Mazandaran province and Location of Plots.

تاس ایگونه به آن توپوگرافی وضعیت و دریا سطح از متر 355 تا 455 از آن ارتفاعی تغیرات دامنه

طالعهم مورد منطقه سالیانه بارندگی متوسط باشد.می برخوردار زمین شکل و جهت شیب، تنوع از که

آمبروترمیک منحنی باشد.می گرادسانتی درجه 4/13 آن سالیانه دمای متوسط و مترمیلی 1055 حدود

بر منطقه اقلیم .(2 )شکل دارد وجود منطقه در خشکی دوره سال در روز 05 که دهدمی نشان منطقه

میک با کنگلومرایی سنگی واحد را منطقه سطح طورکلی به و سرد مرطوب آمبرژه نمای اقلیم اساس

(.21) دهدمی شکیلت مارنی آهک

Page 8: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

754

.(2 شکل منبع) مطالعه مورد محدوده آمبروترمیك منحنی -2 شکل

Figure 2. The ambrothermic curve of study area (Refrence of figure: 2).

1555 تا 305 ارتفاعی دامنه در که منطقه گیاهی پوشش :مطالعه مورد منطقه گیاهی پوشش وضعیت

ایگونه تنوع از که است علفی هایرستنی و هادرختچه برگ، پهن درختان بر مشتمل ،دارد قرار متر

دهد.می نشان را مطالعه مورد منطقه گیاهی پوشش لیست 1 ولجد د.باشمی برخوردار خوبی

.مطالعه مورد منطقه درختی هایگونه ترینمهم -1 جدول

Table 1. The most important tree species of study area. فارسی نام

Persian name

علمی نام

scientific name

فارسی نامPersian name

علمی نامscientific name

فارسی نامPersian name

علمی نامScientific name

Diospyros خرمندیlotus

Buxus hyrcana شمشاد Tilia begonifolia نمدار

Carpinus ممرزbetulus

Pterocarya لرگ Cerasus avium وحشی گیالسfraxinifolia

Fagus راشorientalis

Quercus بلوطcastaneifolia

Ulmus glabra ملج

Parrotia انجیلیpersica

Taxus bacata سرخدار Juglans regia گردو

اافر Acer insigne آزاد Zelkova carpinifolia

قشالقی توسکا Alnus subcordata

شب

خسبAlbizia

julibrissin Ulmus اوجا

carpinifolia Fraxinus exelisor گنجشک زبان

Acer laetum شیردار

Page 9: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

755

تحقیق روش

قطعات مرکز مکانی موقعیت و طراحی متر 055 در 255 ابعاد به تصادفی منظم آماربرداری شبکه ابتدا

15 نمونه اتقطع بیمار، درختان اطالعات وریآجمع منظوربه سپس (.1 کل)ش گردید GPS وارد نمونه

محیط رد ،ثبت هاآن جغرافیایی مختصات نمونه، قطعه در بیمار درختان مشخصات و پیاده عرصه در آری

GIS شدند تبدیل رستری فرمت به و وارد.

رییکس از رودخانه، فاصله و جاده از فاصله مشخصه برعالوه تحقیق این در بررسی: مورد هایمتغیر

آن معرفی به 2 جدول گردید. استفاده ،(1) بودند توپوگرافی ثانویه و اولیه متغیرهای شامل که عوامل

.پردازدمی عوامل .توپوگرافی ثانویه و اولیه متغیرهای -2 جدول

Table 2. The first and secondary variable of topography. اولیه متغیر

primary variable ثانویه متغیر

Secondary variable نام

Name تعریف

Description نام

Name تعریف

Description شیب

Slope رطوبت شاخص مینز سطح در نقطه یک در افقی سطح و تماس سطح بین زاویه

Wetness Index

رطوبتی ظرفیت

آبخیز حوزه خاك

جهت

Aspect

خط یک تصویر سیستم به Y محور جهت از ساعتگرد زاویه

زمین سطح در معین نقطه یک در افقی سطح یک بر قائم فرضی خورشید تابش

Solar Radiation

دسترس انرژی مقدار

زمین سطح در

ارتفاع

Elevation سایه آزاد دریای سطح از نقطه یک عمودی فاصله

Shaddow

جهت از ناشی سایه

جغرافیایی

رقومی مدل از استفاده با و (TAS)1 زمین آنالیز افزارنرم از استفاده با بررسی: مورد عوامل نقشه تهیه

نینهمچ گردید. تولید توپوگرافی ثانویه و اولیه عوامل مجموعه ،متر 15 تفکیک قدرت با (DEM) زمین

به که فوق هاینقشه از یک هر (.3 شکل) گردید ایجاد هاجاده و هارودخانه از متری 05 فواصل نقشه

ربیما درختان متناظر ارزش استخراج .ندشد بندیطبقه IDRISI افزارنرم محیط در ،بودند رستری فرمت

.گرفت صورت شده تهیه هاینقشه روی بر درختان موقعیت اندازیهم روی با

1- Terrain Analysis System

Page 10: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

751

فاصله (G ،تابش میزان (F ،رطوبت شاخص (E شیب، (D جهت، (C ،سایه (B ،ارتفاع (A :محیطی عوامل -3 شکل

.رودخانه از فاصله (H ،جاده ازFigure 3. Map of environmental factors: A) Elevation, B) Shaded relife, C) Aspect, D) Slope, E) Wetness Index, F) Solar radiation, G) Distance from road and H) Distance from river.

Page 11: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

751

هر وعوق میزان بررسی، مورد عوامل هاینقشه اطالعات از استفاده با :عوامل نسبی اثر ضرایب تعیین

باال، عوامل از یک هر در درختان بیماری وقوع میزان همچنین و مطالعه مورد منطقه در عوامل از یک

اثر ضریب بهمحاس برای شد. بررسی بیماری پراکنش بر عوامل این تأثیرات و محاسبه نسبی اثر ضریب

محاسبه طبقه ره مساحت سپس، .شد توپوگرافی ثانویه و اولیه هایمشخصه بندیطبقه به اقدام ابتدا نسبی

تعداد عدب مرحله در .آمد دستبه منطقه کل در طبقه هر نسبی مساحت و تقسیم منطقه مساحت کل بر و

ترتیب نایبه و کرده تقسیم نظر مورد منطقه در موجود بیمار درختان کل بر را طبقه هر در بیمار درختان

ریبض مقادیر آمده، دستبه اطالعات به هوجت با .گردید محاسبه طبقه هر در سرخشکیدگی وقوع میزان

بقهط هر نسبی مساحت بر تقسیم سرخشکیدگی وقوع میزان از است عبارت که عامل هر نسبی اثر

(.3) گردید محاسبه

آنالیز زا زمان هم طوربه شمشاد سوختگی بیماری بر مؤثر عوامل بررسی منظوربه :اصلی هایمؤلفه آنالیز

باشدمی چندمتغیره آماری روش یک اصلی هایمؤلفه آنالیز روش گردید. استفاده نیز (PCA) اصلی هایمؤلفه

شابهاتت ماتریس آن در که است روشی اصلی هایمؤلفه آنالیز .دارد سروکار هاماتریس درونی ساختار با که

است عبارت مؤلفه یا محور هر ویژه مقدار شود.می تجزیه هم بر عمود هایمؤلفه یا محورها از ایمجموعه به

شود.یم شناخته آنالیز بندیرسته هایروش از یکی عنوانبه روش این .محور آن برای شده محاسبه واریانس از

در متناظر ایهمؤلفه که نحوی به گردد،می تلخیص نزولی روند طبق تشابه، ماتریس ویژه مقادیر آنالیز این در

آنالیز در اولیه محورهای بنابراین، (؛20) است ماتریس در تغییرات نزولی روند معرف اصلی هایمؤلفه آنالیز

غییراتت مجموع از درصد بیشترین شوند،می یابیموقعیت آن روی بر اینمونه واحدهای که اصلی هایمؤلفه

احدو هر مختصات آن در که است خطی روش یک اصلی هایمؤلفه آنالیز نماید.می معرفی را تعریف قابل

تعیین متغیرها شده داده وزن هایفراوانی از خطی ترکیب وسیله به جدید محورهای فضای در اینمونه

هستند تربزرگ هاآن ضریب که متغیرهایی ،یک محور از ترتیببه 2 جدول براساس نتیجه در .(20) شودمی

.دنداشت را تأثیر بیشترین بیماری وقوع در

بحث و نتايج

و منطقه زمین رقومی مدل از آمده دستبه ثانویه و اولیه خصوصیات از یک هر هاینقشه 3 شکل

نسبی اثر ضریب مقادیر نیز 4 شکل و مطالعه مورد منطقه در هاآبراهه و هاجاده از فواصل همچنین

.دهدمی نشان را بررسی مورد عوامل از یک هر برای شده محاسبه

Page 12: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

751

،خورشید تابش (B ،نمناكی میزان (A شمشاد، خشکیدگی برپراكنش محیطی عوامل نسبی اثر ضرایب میزان -4 شکل

C) ارتفاعی طبقات، D) بلندی و پستی از ناشی سایه E) رودخانه از فاصله، F) جاده، از فاصله G) شیب طبقات، H)

.جغرافیایی جهات

Figure 4. Amount of relative effectiveness index of Environmental factors on distribution of Buxus

blight: A) Wetness Index, B) Solar radiation, C) Elevation Classes, D) Shaded relief, E) Distance from river, F) Distance from road, G) Slope and H) Aspect.

Page 13: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

751

فاصله متر، 055-055 ارتفاع درصد، 05-45 شیب ،شرقی شمال و شمالی جهت که داد نشان نتایج

نمناکی میزان ،1-1/5 بلندی و پستی از ناشی سایه متر، 05-5 رودخانه از فاصله متر، 455-355 جاده از

دمور منطقه در شمشاد سوختگی بیماری وقوع با را رابطه بیشترین 205-5 تابش میزان و 0/11-25

که واملیع ترینمهم تشخیص برمبنی اصلی هایمؤلفه تجزیه از آمده دستبه نتایج است. داشته مطالعه

.است شده بیان 4 و 3 جدول در بودند تأثیرگذار شمشاد سوختگی بیماری وقوع در

.شمشاد بالیت بر متغیر ثرترینؤم شناسایی در اصلی هایمؤلفه آنالیز نتایج -3 جدول

Table 3. Results of Principal Component Analysis on Investigation of the most effective variables on Buxus blight.

محورهاAxes

استیک بروکنBroken stick

(5/5) تجمعی واریانسCumulative variance

(5/5) واریانس

variance

ویژه مقادیرEigenvalue

1 2.82 32.26 32.264 3.22 2 2.53 55.67 23.413 2.34 3 1.64 72.14 16.427 1.64 4 0.98 83.46 11.323 1.13 5 0.63 89.88 6.626 0.643 6 0.43 95.21 5.335 0.533 7 0.32 98.66 3.459 0.345 8 0.11 100 1.33 0.133

کنند.می توجیه را هاداده کل واریانس از درصد 14/12 مجموع در اول محور سه باال جدول براساس

روی که دهدمی نشان نتیجه .شد محاسبه نیز عوامل همبستگی تأثیرگذار، عوامل ترینمهم تشخیص برای

ادیزی سهم نمناکی میزان بلندی، و پستی از ناشی سایه جهت، ایهمشخصه ،درصد 33 سطح در 1 محور

اشدبمی ضریب بیشترین دارای رودخانه و جاده از فاصله نیز 2 محور روی دارند. سرخشکیدگی وقوع در

در نیز شیب درصد و تابش زاویه همچنین ،باشدمی بیماری پراکنش در املوع این تأثیر از نشان این و

بلندی و پستی از ناشی سایه و رودخانه از فاصله ،شیب جهت 3 محور روی اند،بوده مؤثر بیماری وقوع

جهت هایمشخصه بنابراین .هستند عوامل ترینمهم از نمناکی میزان و شیب جهت 4 محور روی و

ترینمهم عنوانبه رودخانه از فاصله و جاده از فاصله ،بلندی و پستی از ناشی هایس ،نمناکی میزان ،شیب

.شدند داده تشخیص منطقه در شمشاد سوختگی بیماری پراکنش در عوامل

.متغیرها با بالیت بیماری همبستگی میزان و اصلی هایمؤلفه محورهای -4 جدول

Page 14: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

711

Table 4. Axes principal component and relationship of Buxus Blight to variables.

متغییرvariable

1 2 3 4 0 0

شیب جهت

Aspect **0.3546 0.27469 **0.4812- **0.3245 0.3452 0.0660

شیب درصد

Slope 0.0246- *-0.4321 0.0623 0.3284- 0.0756- 0.1465-

دریا سطح از ارتفاع

elevation 0.0325 *0.3214 0.1860 *0.0359 0.0805 0.0305

رودخانه از فاصله

Distance from river 0.2460 **0.0145- **0.2271- *0.046- 0.4152 0.7338-

جاده از فاصله

Distance from road 0.1856 **0.2235 0.2419 0.0248 0.1290 0.0395-

و پستی از ناشی سایه

بلندی

Shaded relife

**0.3321- 0.3321- **0.5974 *0.1451 0.2100- 0.1940

-

نمناکی میزان

Wetness index **0.4357- 0.0215 *0.0285- **0.4782 0.0340 0.0025

تابش میزان

Solar radiation 0.2459- * 0.0124- 0.2381 *0.239- 0.2477- 0.1500-

و 33 سطح رد بررسی مورد هایمتغییر به شمشاد بالیت از ناشی خشکیدگی وابستگی دهندهشانن ترتیببه هرکدام * و **

است. درصد 30

به سازیتصمیم در تنها نه جنگل در انسانی یا طبیعی عوامل از ناشی تخریب کیفی و کمی ررسیب

طور به (.10) نمود خواهد فراهم هاجنگل تردقیق و بهتر مدیریت برای را زمینه بلکه نماید،می کمک ما

راکنشپ ختشنا و بیماری به مستعد مناطق و مؤثر عوامل شناسایی برای تالش در جنگل مدیران کلی

(.3) ستا گذاشته تأثیر هابیماری تشدید و وقوع بر عواملی چه دریابند تا هستند بیمار درختان مکانی

یماریب پراکنش بر محیطی عوامل اثر زمینه در کمتر خارجی و داخلی محققان توسط شده انجام مطالعات

نتایج شد.بامی محدود هاپژوهش دیگر با پژوهش این نتایج مقایسه بنابراین، ؛تاس بوده شمشاد بالیت

کامال هنتیج این ،است کمتر بسیار جاده به نزدیک فواصل رد شمشاد سوختگی بیماری که داد نشان

نتایج و Calonectria pseudonaviculatumقارچ فعالیت برای موردنیاز حیطیم شرایط با منطبق

اینبه بسته و باز هایتوده مقایسه در که باشدمی (،1333) بیری و ایرلت سن تحقیق از آمده دستهب

هرچه زیرا ،باشدمی باز هایتوده از بیشتر برابر دو بسته هایتوده در هاقارچ فعالیت که رسیدند نتیجه

Page 15: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

717

جریان دلیلهب بنابراین بود، خواهد بیشتر قارچ فعالیت باشد، کمتر آن در هوا نفوذ میزان و ترمتراکم توده

جاده از فاصله ازدیاد با و سالم هاجاده حاشیه شمشاد هایتوده عمده ،جاده مجاورت در هوا بهتر

و اكخ رطوبت کاهش دلیلبه است ممکن نتیجه این البته است؛ شده مشاهده بیشتر بیماری هایتوده

نحوه بر آن ثیرأت و رودخانه از فاصله میزان مطالعه .(35) باشد نیز جاده مجاورت در بیشتر نور دریافت

از اصلهف به شدت به بیماری پراکنش نحوه و میزان که، داد نشان شمشاد سوختگی بیماری پراکنش

ائیدت نتیجه این یابد؛می کاهش بیماری پراکنش انهرودخ از اصلهف افزایش با و دارد ارتباط رودخانه

که طیمحی شرایط در و بوده وابسته محیط در موجود رطوبت میزان به شدت به بیماری عامل که کندمی

افتد.می اتفاق خسارت میزان بیشترین باشد، باال رطوبت

ار بیماری پراکنش مقدار بیشترین درصد 05 تا 45 شیب با هایدامنه گرچه ؛داد نشان نتایج همچنین

هایشیب در و ندارد وجود بیماری پراکنش نظر از مختلف هایشیب در داریمعنی اختالف اما دارند،

بیماری راکنشپ در ثرؤم عامل شیب بنابراین باشد؛می متغیر بیماری پراکنش دامنه، این از بیشتر و کمتر

در ثرؤم عامل یک عنوانبه را شیب (2510) النتشنر اما ،است نشده داده تشخیص شمشاد سوختگی

کمترین غربیجنوب و جنوب هایجهت پژوهش این طبق .(25) است نموده بیان بیماری عامل پراکنش

جنگل در دارهاخشکه پراکنش بررسی در (2511) همکاران و برازمند اند،داشته را بیماری پراکنش میزان

دارخشکه پراکنش در مهم عوامل از جغرافیایی جهت که ندرسید نتیجه اینبه گلستان استان کالتهشصت

به هم را آن علت و بوده تربیش دارهاخشکه خسارات میزان غربی جنوب و جنوب جهت در و بوده

راینبناب اند،دانسته مرتبط هادامنه این در رطوبت کاهش و زیاد گرمای تابش، شدت هوا، خشکی میزان

سوختگی بیماری عامل زیرا ،(3) باشدمی راستا یک در تحقیق این نتایج با کامال ایشان تحقیقات نتایج

کی هوا خشکی و بوده تضاد در غربی جنوب و جنوبی هایجهت بر حاکم خشکی شرایط با شمشاد،

راهمف جهت به دلیل همین به گردد،می محسوب آن پراکنش و توسعه ،پیشرفت در کننده کنترل عامل

شمشاد ربیما هایتوده پراکنش شرقی شمال و شمالی هایجهت در ترپایین دمای و بیشتر رطوبت بودن

کلوزن هیلمن (،2551) همکاران و نپستاد تحقیقات نتایج با تحقیق این نتایج است. بوده یشترب هاآن در

رینبیشت جغرافیایی جهت ،نمودند بیان ایشان باشد؛می مشابه ،(2553) زادهموسی و (،2554) همکاران و

شترینبی شرقی شمال و شمالی هایجهت و دندار هاقارچ از ناشی پوسیدگی و پراکنش با را همبستگی

.(23 و 24 ،15) هستند دارا کمتر نور دریافت و بیشتر رطوبت وجود جهت به را هاقارچ حضور

Page 16: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

712

و افزایش با اما ؛است افتاده اتفاق متری 055 ارتفاعی دامنه در بیماری بیشترین پژوهش این در

هک دهدمی شانن موضوع این ،یابدمی کاهش درختان سرخشکیدگی میزان دریا سطح از ارتفاع کاهش

بیماری املع زندگی چرخه بر دقت با البته باشد؛نمی بیماری پراکنش در ثرؤم عامل دریا سطح از ارتفاع

عامل هوا سرمای و نموده تحمل را باالیی بسیار دمایی دامنه هاقارچ از نوع این که دریافت توانمی

یابد، کاهش هوا دمای دریا سطح از ارتفاع افزایش با هرچه بنابراین باشد،نمی آن برای کننده کنترل

نماید. جلوگیری آن توسعه و پراکنش از تواندنمی

کلی گیرينتیجه

سایه ،دریا سطح از متر 055 ارتفاع ،غربی جنوب و جنوب جهت که داد نشان نتایج طورکلی به

نمناکی میزان ،متر 05-5 رودخانه از فاصله ،متر 255-105 جاده از فاصله ،1-1/5 بلندی و پستی از ناشی

اشتهد مطالعه مورد منطقه در بیماری پراکنش وقوع در را تأثیر رینتبیش 205-5 تابش میزان ،0/11-25

عوامل سایر و بوده شمشاد بالیت بیماری رشد و توسعه در عامل ترینمهم رطوبت و نور لذا ؛است

در وبت،رط و نور متفاوت مقادیر دریافت دلیلبه دارند ثریؤم نقش بیماری پراکنش در که جغرافیایی

و تمدیری در تواندمی جنگلی هایتوده در پرورشی اقدامات برخی بنابراین دارند؛ نقش بیماری شدت

.دنرو کارهب بیماری آن کنترل

سپاسگذاري

و پژوهشگران از حمایت صندوق مالی حمایت با و مصوب تحقیقاتی طرح قالب در مطالعه این

و تشکر صندوق آن معنوی و مادی هایحمایت از وسیلهبدین .شد انجام جمهوری ریاست فناوران

.یدآمی عمل به قدردانی

منابع1. Albani, M., and Klinkenberg, B. 2004. A spatial filter for the removal of striping

artifacts in Digital Elevation Models. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 69: 755–765.

2. Asadi, H., Hosseini, M., Esmaeilzadeh, O., and Ahmadi, A. 2011. flora, life form

and chorological study of Box tree sites in Khybus protected forest, Mazandaran. Journal of Plant Biology. 3rd Year, No. 8: 27-40p. (In Persian)

Page 17: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

713

3. Barazmand, S., Shataee, Sh., Kavoosi, M., Habashi, H. 2011. Distribution

dieback of forest trees and its relationship with some environmental factors and

roads, Journal of Research in Forest Science and wood Technology. Volume

19.12p. (In Persian 4. Desheng Liu, Maggi Kelly, Peng Gong, Qinghua Guo. 2007. Characterizing

spatial–temporal tree mortality patterns associated with a new forest disease.

Forest Ecology and Management. 253(2007): 220–231. 5. Dominic, M., Martha, M., Shamte, Sh., and Andreas, T. 2013. Effect of

environmental conditions on the growth of Cryptosporiopsis spp. causing leaf and

nut blight on Cashew. Journal of Yeast and Fungal Research Vol. 4(2): 12-20. 6. Dubicki, A. 1993. Change in catchments discharge associate with forest dieback

in regions of Poland affected by long-transported air pollutants, Ecological

engineering, 3: 3. 291-298.

7. Edburg, S., Hicke, J., Brooks, P., Pendall, E., Ewers, B., Norton, U., Gochis, D., Gutmann, E., Meddens, A. 2012. Cascading impacts of bark beetle-caused tree

mortality on coupled biogeophysical and biogeochemical processes. Frontiers in

Ecology and the Environment, 10(8): 416–424. 8. Gorsevski, P.V., Gesle r, P.E. 2006. Spatial Prediction of Landslide Hazard Using

Logistic Regression and ROC Analysis. Blackwell publishing Ltd transaction in

GIS. 10(3): 395-415.

9. Giger, R. 1996. The climatic near the ground. Translated by Scripa from the 4th

German Ed, 2d print. Harvard University press, Cambridge, MA, 611.

10. Heilmann-Clausen, J. 2001. A gradient analysis of communities of macro fungi

and slime moulds on decaying beech logs. Journal of Mycologia Research, 105: 575-596. Manion, P.D. 1991. Tree Disease concepts, seconded. Prentice Hall,

New Jersey.

11. Iran Forest, Rangeland and Watershed organization, 2014. Boxwood blight Disease Control and Prevention guidelines. Unpublished. (In Persian)

12. Ito, S., Nakayama, R., and Buckley, G.P. 2004. Effects of previous land-use on

plant species diversity in semi natural plantation forests in a warm-temperate

region in south-eastern Kyushu, Japan. Forest Ecology and Management, 196: 213-235.

13. Jactel, H., and Vodde, F. 2011. Prevalence of biotic and abiotic hazards in

European forests. Tech. Rep. 86, EFI Technical Report 66. European Forest Institute.

14. Jalili, A., and Jamzad, Z. 1999. Red data book of Iran. Research Institute of

Forests and Rangelands, Tehran, 748p. (In Persian).

15. Karami, M., and Ameri, M. 1996. Management Plan of Tooran Biosphere Reserve. Journal oF environmental Science, Volume 18, Issue 3, autumn 1996,

Page 25-36. (In Persian).

Page 18: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

714

16. Karami, J., Kavosi, M., and Babanezhad, M. 2015. Spatial Pattern and Disease

Severity of Charcoal Canker in Hyrcanian Forests, North of Iran. American-

Eurasian J. Agric. and Environ. Sci., 15(3): 380-387.

17. Kautz, M., Dworschak, K., Gruppe, A., Schopf, R. 2011. Quantifying spatio-temporal dispersion of bark beetle infestations in epidemic and non-epidemic

conditions. Forest Ecology and Management, 262(4): 598–608.

18. Kint, V., Van Meirvene, M., Nachtergale, L., Gendens, G., and Lust, N. 2003. Spatial methods for quantifying forest stand structures development. A

comparison between nearest neighbor indices and variogram analysis. Journal of

Forest Science, 49: 36-49. 19. Latifi, H., Nothdurft, A., and Koch, B. 2014. Non-parametric prediction and

mapping of standing timber volume and biomass in a temperate forest:

Application of multiple optical/LiDAR-derived predictors. Forestry, 83(4), 395–

407. 20. Lantschner MV, Corley JC. 2015. Spatial Pattern of Attacks of the Invasive

Woodwasp Sirex noctilio, at Landscape and Stand Scales. PLoS ONE 10(5).

21. Maanen, A., Debouzif, D., and Gourbiere, F. 1999. Distribution of three fungi colonizing fallen Pinus sylvestris needles along altitudinal transects. Journal of

Mycological Research, 104(9): 1133- 1138.

22. Maranon, T., Ajbilou, R., Ojeda, F., and Arroya, J. 1999. Biodiversity of woody

species in oak woodland of southern Spain and northern Morocco. Forest Ecology and Management, 115: 147-156.

23. Musazadeh, 2003. Ecosystemial investigation on Polypore’s Fungies in

Mazandaran Forests. Msc. Thesis in Gorgan Azad Islamic University. 217p. (In Persian)

24. Nepstad, D.C., Tohver, I.M., Ray, D., Moutinho, P., and Cardinot, G. 2007.

Mortality of Large Trees and Lianas Following Experimental Drought in an Amazon forest. Ecology, 88: 2259-2269.

25. Palzer, C. 1981. Aetiology of gully dieback. In: Old, K.M., Kile, G.A., Ohmart,

C.P. (Eds). Ucalypt dieback in forests and woodlands, CSIRO, Australia, Pp:

174-178. 26. Rao, C.R. 1964. The use and interpretation of principal component analysis in

applied research. Sankhya A. 26: 329-358.

27. Reich, R.M., Lundquist, J.E. 2005. Use of spatial statistics in assessing forest diseases. Pp: 127–143. In: Lundquist, J.E., Hamelin, R.C. (Eds.), Forest

Pathology: From Genes to Landscapes. American Psychopathological Society

Press, St. Paul, MN, 175p.

28. Rezaee, S., Kiadaliri, H., Sharifi, K., Yazdanfar, A., Hajmansor, SH. 2013. Blight caused by the Cylindrocladium buxicola Journal of Plant Pests and Diseases.

Volume 80, Pp 2.

Page 19: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

715

29. Robert, C.A., Donald, E.G., and Frederick, C.M. 2010. Dieback of ACACIA Koa

in Hawaii: ecological and pathological characteristics of affected stands, Forest

Ecology and Management, 162: 273-286.

30. Seen-Irlet, and Bieri, G. 1999. Sporocarp succession of soil-inhabiting macro fungi in an autochthonous subalpine Norway spruce forest of Switzerland.

Journal of Forest Ecology and Management. 124(2-3): 169-175.

31. Struhsakerv, T.T., Kasenene, J.M., Gaither, J.C., Larsen, J.N., Musango, S., and Bancroft, R. 1988. Tree mortality in the Kibale Forest, Uganda: A case study of

dieback in a tropical rain Forest adjacent to exotic conifer plantations, Forest

Ecology and Management, 29: 3. 3128-3147. 32. Westfall, J. 2005. 2004. Summary of forest health conditions in British Columbia.

Forest Practices Branch, British Columbia Ministry of Forests, Victoria, B.C.

33. White, T.C.R. 1984. The abundance of invertebrate herbivores in relation to the

availability of nitrogen in stressed food plants, Ecological. 63: 90-105. 34. Yakhkeshi, A. 1993. Comparision of management of Forest, Rangeland and

Watershed organization and Depertment of Environment in Iran with some

European countries. Mazandaran university press. 256p.

J. of Wood & Forest Science and Technology, Vol. 23 (2), 2016

http://jwfst.gau.ac.ir

Page 20: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

711

Spatial distribution of Buxus Blight and its relation with some

Environmental factors (Case study: Khiboos Anjilsi Protected area)

R. Esmaili1, *J. Soosani2, Sh. Shataee Jouybari3, H. Naghavi2 and

F. Poorshakori4

1PhD student in Forestry, Faculty of Agricultural and Natural Resources, Lorestan

University, Lorestan, I.R. Iran, 2Assistant Prof., Faculty of Agricultural and Natural

Resources, Lorestan University, Lorestan, I.R. Iran, 3Associate Prof., Faculty of Natural

Resources, Gorgan University, Gorgan, I.R. Iran, 4PhD Candidate in Forestry, Faculty of

Natural Resources, Tehran University, Tehran, I.R. Iran

Received: 03/08/2016 Accepted: 08/18/2016

Abstract 1 Background and objectives: These days with the development of natural sciences,

the importance of biodiversity is revealed in different fields and the objectives of

forest management are focused on biodiversity. So that nowadays conservation of biodiversity is considered as an important issue in sustainable forest management.

The importance of northern forests of Iran in aspect of conservation of genetic

resources, and some plant species that are unique to this region is common clear fo all and And its vital role in many aspects such as economic, social, environmental

balance, ecosystems stabilization and conservation has attracted the manager

attention at regional and local levels. One of the most important problems of that

forests is destruction caused by natural and anthropogenic factors in recent decades, has faced them with a crisis situation. Lately, Buxus blight is encountered as an

important problem in the northern forests. According to the importance of Buxus

Hyrcana in aspect of biodiversity, forest managers are trying to identify factors affecting on Buxus blight and its spatial patterns. This study aims to identify spatial

distribution of Buxus blight and its relationship to primary and secondry topography

characteristic and som environmental factors using terrain analysis and GIS. Materials and methods: The main goal of this study is an investigation on spatial

distribution of the bux blight in relation to primary and secondary topography

characteristics and distance from river and roads using terrain analysis and GIS. A

200×500 meters random systematic sampling network with 0.1 ha sample area was designed in GIS and applied on Khiboos & Anjilsi Forest protected area. The

locations of diseased trees were registered using GPS in each sample and was

imported to GIS. The digital elevation model (DEM) of the study area was generated using the interpolating of contour lines from 1:25000 topography map and the

primary and secondary topography characteristics and distance from river and roads

were produced using terrain analysis and GIS. The digital values of location of each

*Corresponding author: [email protected]

Page 21: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

و همكاران اله اسماعیلیروح

711

box blight tree were extracted from digital maps. The impact of selected factors on

the tree crown dieback was assessed using relative effect (RE) method and principal

component analysis (PCA).

Results: The results showed that the north aspect, 400-600 meter mean sea level altitude, the 30-40 percent slop, the 0-50 meters distance from rivers, the 300-400

meters distance from roads, the shaded relief of 0.8-1, solar radiation of 0-250 and

wetness of 17.5-20, were more effective on the Buxus Blight. The results of PCA analysis also showed that four factors of Aspect shaded relief wetness and distance

from river with attending on four axes and 72 percent variances have been effective

on Buxus Blight. Conclusion: According to the results of this research, it can be stated that damages

caused by boxwood blight are heavily affected by some environmental factors such

as light and humidity and landform factors because of receving of the different

amount of light and humidity have an important role in severity of that disease.

Keywords: Bux Blight, Spatial distribution, Primary and secondary topography

characteristics, Terrain analysis, GIS

Page 22: و 3 2ینسوس داوج 1یلیعامسا هلاحورjwfst.gau.ac.ir/article_3457_f59587b3173790835bcffbc654880c40.pdf7315 )2( همانهژيو ،)23( دلج لگنج و بوچ

7315( 2) نامهويژه، (23جلد ) هاي علوم و فناوري چوب و جنگلپژوهشنشريه

711