บทที่ 2research-system.siam.edu/images/thesismhd/a_study... · 10 2.1.2 ความส...

75
บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ในการศึกษาครั ้งนี ้ ผู ้วิจัยมุ่งศึกษาเกี่ยวกับสภาพและปัญหาในการบริหารจัดการ คุณภาพของวิทยาลัยพยาบาลสังกัดกระทรวงกลาโหม และสังกัดสานักงานตารวจแห่งชาติ ตาม แนวคิดการบริหารจัดการภาครัฐ โดยได้ศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเพื่อเป็นพื ้นฐานและ แนวคิดที่จะนาไปสู ่กรอบแนวคิดการวิจัยให้บรรลุวัตถุประสงค์มีรายละเอียดดังนี การบริหารจัดการคุณภาพ - ความหมายของการบริหารจัดการคุณภาพ - ความสาคัญของการบริหารจัดการคุณภาพ - ระบบบริหารจัดการคุณภาพ การบริหารจัดการภาครัฐ (PMQA) - ความหมายของการบริหารจัดการภาครัฐ - ความสาคัญของการบริหารจัดการภาครัฐ - หลักการและแนวคิดของเกณฑ์คุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ การบริหารจัดการคุณภาพวิทยาลัยพยาบาลสังกัดกระทรวงกลาโหม และสังกัด สานักงานตารวจแห่งชาติ งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง กรอบแนวคิดการวิจัย 2.1 การบริหารจัดการคุณภาพ 2.1.1 ความหมายของการบริหารจัดการคุณภาพ สมยศ นาวีการ( 2540: 15) กล่าวว่า การบริหาร คือ กระบวนการของการวางแผน การจัดองค์การ การสั่งการ และการควบคุมทรัพยากร เพื่อการบรรลุเป้าหมายขององค์การอย่างมี ประสิทธิภาพ) สมศักดิ ์ คงเที่ยง (2542:1) กล่าวว่า การบริหาร หมายถึง กิจกรรมต่าง ๆ ที่บุคคลตั ้งแต่ สองคนขึ ้นไปร่วมมือกันดาเนินการเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์อย่างหนึ ่งอย่างใดหรือหลาย ๆ อย่าง ทีบุคคลร่วมกันกาหนดโดยใช้กระบวนการอย่างมีระบบและใช้ทรัพยากร ตลอดจนเทคนิคต่าง ๆ อย่างเหมาะสม

Upload: doanthuy

Post on 04-Jul-2019

232 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาครงน ผวจยมงศกษาเกยวกบสภาพและปญหาในการบรหารจดการคณภาพของวทยาลยพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม และสงกดส านกงานต ารวจแหงชาต ตามแนวคดการบรหารจดการภาครฐ โดยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอเปนพนฐานและแนวคดทจะน าไปสกรอบแนวคดการวจยใหบรรลวตถประสงคมรายละเอยดดงน

การบรหารจดการคณภาพ - ความหมายของการบรหารจดการคณภาพ

- ความส าคญของการบรหารจดการคณภาพ - ระบบบรหารจดการคณภาพ

การบรหารจดการภาครฐ (PMQA) - ความหมายของการบรหารจดการภาครฐ - ความส าคญของการบรหารจดการภาครฐ

- หลกการและแนวคดของเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ การบรหารจดการคณภาพวทยาลยพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม และสงกดส านกงานต ารวจแหงชาต งานวจยทเกยวของ กรอบแนวคดการวจย 2.1 การบรหารจดการคณภาพ 2.1.1 ความหมายของการบรหารจดการคณภาพ สมยศ นาวการ(2540: 15) กลาววา การบรหาร คอ กระบวนการของการวางแผน การจดองคการ การสงการ และการควบคมทรพยากร เพอการบรรลเปาหมายขององคการอยางมประสทธภาพ)

สมศกด คงเทยง (2542:1) กลาววา การบรหาร หมายถง กจกรรมตาง ๆ ทบคคลตงแตสองคนขนไปรวมมอกนด าเนนการเพอใหบรรลวตถประสงคอยางหนงอยางใดหรอหลาย ๆ อยาง ทบคคลรวมกนก าหนดโดยใชกระบวนการอยางมระบบและใชทรพยากร ตลอดจนเทคนคตาง ๆ อยางเหมาะสม

7

ศรวรรณ เสรรตนและคณะ (2545: 18) กลาวถงความหมาย “การบรหาร” และ“การจดการ” วา “การบรหาร” (Administration) จะใชในการบรหารระดบสงโดยเนนทการก าหนดนโยบายทส าคญ และการก าหนดแผนของผบรหารระดบสง เปนค านยมใชในการบรหารรฐกจ (Public Administration) หรอใชในหนวยงานราชการ และค าวา “ผบรหาร” (Administrator) จะหมายถง ผบรหารทท างานอยในองคกรของรฐ หรอองคกรทไมมงหวงก าไร และค าวา “การจดการ” (Management) จะเนนการปฏบตการใหเปนไปตามนโยบาย (แผนทวางไว) ซงนยมใชในการจดการธรกจ (Business management) สวนค าวา “ผจดการ” (Manager) จะหมายถงบคคลในองคกรซงท าหนา ทรบผดชอบตอกจกรรมในการบรหาร ทรพยากรและกจการงานอนๆ เพอใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไวขององคกร สวนความหมาย “การบรหาร” คอ กลมของกจกรรม ประกอบดวย การวางแผน (Planning) การจดการ (Organizing) การสงการ (Leading/Directing) หรอการอ านวยการ และการควบคม (Controlling) ซงจะมความสมพนธกน

ยงยทธ เกษสาคร(2549: 22) ไดกลาวถง ความหมายของการบรหารวา มค าทใกลเคยงกนอย คอ การบรหาร และการจดการ โดยมความหมาย ดงน 1) การบรหาร (Administration) หมายถง กระบวนการจดกจกรรมการท างานอยางเปนระบบดวยเทคนควธการปฏบตงานตางๆ อยางเหมาะสมโดยการใชทรพยากรมนษย(Human resource) เงนทน (money) วสดอปกรณ (material) และระยะเวลาในการด าเนนงาน(critical moment) รวมมอรวมใจกนปฏบตงานดวยจตรบผดชอบ เพอใหบรรลวตถประสงคอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางขององคการอยางมประสทธภาพ 2) การจดการ(Management) หมายถง การจดกจกรรมและปฏบตภารกจตางๆ โดยด าเนนการตามนโยบายขององคการทก าหนดไวอยางชดเจน อยางเปนระบบและมประสทธภาพ การจดการมกจะใชในการบรหารธรกจเอกชนมากกวาการบรหารงานราชการ และ “การบรหาร ในฐานะเปนศาสตร” หมายถง การน าหลกการ ทฤษฎ กระบวนการท างานอยางเปนระบบ เทคนควธ ตลอดจนปจจยตางๆมาใชในการด าเนนงานในองคการเพอใหบรรลวตถประสงคตามนโยบายก าหนดไว สวน “การบรหารในฐานะทเปน ศลป “ นน หมายถง การปฏบตงานทตองอาศยทงทกษะ ความร ความสามารถ และประสบการณเฉพาะมาใชในการด าเนนงานในองคการ

นพพล บญจตราดล (2551: 3) กลาววา การบรหาร หมายถง กจกรรมตางๆทบคคลตงแต 2 คนขนไป รวมมอกนด าเนนการ เพอใหบรรลวตถประสงคอยางหนงอยางใดหรอหลายอยางทบคคลรวมกนก าหนด โดยใชกระบวนการอยางมระเบยบและใชทรพยากร ตลอดจนเทคนคตางๆอยางเหมาะสม

8

สนทร โคตรบรรเทา(2551: 3) กลาววา การบรหารหรอการจดการ หมายถง กระบวนการท างานกบคนและโดยคน เพอใหบรรลเปาหมายสงสดขององคการ

กรฟฟน (Griffin 1997: อางถงในศรวรรณ เสรรตนและคณะ,2545: 18) กลาววา การบรหารจดการ หมายถงชดของหนาทตางๆ (A set of functions) ทก าหนดทศทางในการใชทรพยากรทงหลายอยางมประสทธภาพและประสทธผล เพอใหบรรลถงเปาหมายขององคกร การใชทรพยากรไดอยางเฉลยวฉลาดและคมคา (Cost-effective) ซงการใชทรพยากรอยางมประสทธผล (Effective) ตองมการตดสนใจไดอยางถกตอง (Right decision) และมการปฏบตการส าเรจตามแผนทก าหนดไว ดงนนผลส าเรจของการบรหารจดการจงจ าเปนตองมทงประสทธภาพและ ประสทธผล ควบคกน สรป การบรหารจดการ หมายถงการด าเนนงานทผบรหารก าหนดนโยบาย แผน มการบรหารงานประกอบดวย การวางแผน การจดองคกร การสงการ การควบคม มการปฎบตตามแผนทก าหนดไดส าเรจอยางมประสทธภาพ รวมท งก าหนดทศทางการใชทรพยากรอยางคมคามประสทธผล มการตรวจสอบ ประเมนผลและการปรบปรงอยางตอเนอง

ส าหรบการบรหารจดการคณภาพ เปนมตทองคการปจจบนใหความส าคญเพราะทกองคการเนนเรองคณภาพ ซงองคการตองด าเนนการใหบรรลเปาหมายเพอใหเกดความพงพอใจของผใชบรการ โดยค าวาการบรหารจดการคณภาพ มาจาก องคประกอบ 2 สวน คอ การบรหารจดการ

กบค าวา คณภาพ ซงหมายถง คณลกษณะตาง ๆ ของสนคาและบรการทตรงความตองการ หรอความจ าเปนของผใชท าใหเกดความพอใจ หรอเสรมสรางคณภาพชวต ในปจจบนองคการทกองคการใหความส าคญกบคณภาพ ดงน น การบรหารจดการคณภาพ จงมผใหความหมายไวดงตอไปน

หลกการบรหาร (Administrative principles) เคลล (Kelly-Heidenthal, 2003 อางถงใน พวงทพย ชยพบาลสฤษด, 2551: 115) เปนหลกการทวไปในการจดการทใชไดกบทกองคกร นอกจากนยงเปนหลกการทกลาวถงกระบวนการจดการ ไดแก การวางแผน การจดองคกร การชน า การประสานงานและการควบคม ในหลกการดานการมผบงคบบญชาเพยงคนเดยวและการมเปาหมายเดยวกนนน หมายความวา คนงานแตละคนจะไดรบค าสงจากผนเทศเพยงคนเดยว และกลมคนงานทมลกษณะงานทเกยวของกนจะมผจดการเพยงคนเดยว แมวาหลกการดงกลาวไดเกดขนในราวป ค.ศ. 1900 แตยงคงใชไดและสอดคลองกบองคกรหลายแหงในปจจบน

การจดการคณภาพ ตามท ครอสบ (Crosby 1966 : อางถงใน พวงทพย ชยพบาลสฤษด, 2551: 206) ไดเสนอวา การจดการคณภาพ เปนวธการทเปนระบบเพอใหแนใจวากจกรรมตางๆขององคกรเกดขนหรอมขนตามทไดวางแผนไว เปนการจดการทใชความรเกยวกบ

9

การปองกนปญหาทอาจเกดขน โดยการสรางทศนคตและการควบคมเพอใหเกดการปองกนทเปนไปได การจดการคณภาพมความจ าเปนเพราะกจกรรมตางๆไมใชเปนสงทงายอกตอไปโดยเฉพาะอยางยง ในโลกของธรกจทมความซบซอน หรหรา ประดจกบการควบคมการบนของเครองบนดวยระบบควบคม (Remote control) เปนขนตอนจากหองปฏบตการบนพนดนของผใตบงคบบญชา ซงประสทธภาพการจดการคณภาพจะตองเปนสงทผปฏบตด าเนนการไดอยางประสบผลส าเรจและตองเปนความคดรเรมทในระดบสง

การจดการคณภาพโดยรวม ตามแนวคด ของ รอบบนส (Robbins , 2001 อางถงใน พวงทพย ชยพบาลสฤษด , 2551: 211) วา ผบรหารทกองคกรจะตองค านงถงคณภาพของผลผลตเสมอ และคณภาพจะตองเนนการจดการคณภาพโดยรวม และไดเสนอวาการจดการคณภาพโดยรวมเปนปรชญาของการจดการเพอใหบรรลความพงพอใจของลกคา ไดเสนอองคประกอบของการจดการคณภาพโดยรวม ไว 5 ประการ คอ 1) เนนทลกคาภายนอกทมาใชบรการ และลกคาภายใน ไดแก พนกงาน หรอบคลากรอนๆในองคกร 2) มการปรบปรงอยางตอเนองใหดขนเสมอ 3) ปรบปรงทกสงทองคกรด าเนนงานอย เชน การตอบสนองอยางรวดเรวในขอทกทวง 4) การวดอยางแมนย า กบมาตรฐานทก าหนด( Standards or benchmarks) 5) ใหพลงอ านาจแกบคลากร มการท างานเปนทม

การจดการคณภาพโดยรวม ตามความเหนของ มาควส และ ฮสตน (Marquis and Huston , 2006 อางถงใน พวงทพย ชยพบาลสฤษด , 2551: 213) ไดใหความหมายวา เปนการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง (Cotinuous quality improvement: CQI ) ซงเปนปรชญาของ Demming (1966) บคคลเปนจดรวมของผลผลตและการบรการตองมการจดสงแวดลอมทใหลกคาตอบสนองไดโดยคณภาพไดถกสรางขนเพอบรการหรอผลตผลมากกวาการตรวจสอบและการขจดความบกพรอง เพอน าไปสคณภาพ การจดการคณภาพโดยรวมเปนกระบวนการทไมสนสด ทกๆสง และทกๆคน จะตองพยายามปรบปรงอยางตอเนองไมวาผลผลตหรอการบรการจะดเทาไหรกตาม เพราะปรชญาของการจดการคณภาพโดยรวม คอ จะยงคงมสวนทตองปรบปรงอกเสมอ มการประเมนผลอยางสม าเสมอในสวนของความตองการของผใชบรการและประสบการณพรอมผลผลตขนสดทาย

สรป การบรหารจดการคณภาพ หมายถงกระบวนการบรหารงานทประกอบดวย นโยบายคณภาพ วตถประสงคคณภาพ การวางแผนงานคณภาพ ระบบการบรหารจดการคณภาพ ระบบการตรวจสอบและการประเมนผล รวมทงการปรบปรงอยางตอเนอง เพอตอบสนองความตองการของลกคา/ผรบบรการ/ผมสวนไดสวนเสย/ พนกงานและองคกร

10

2.1.2 ความส าคญของการบรหารจดการคณภาพ การบรหารงานคณภาพมความส าคญตอการด าเนนงาน (บตรช แพงบตรด, 2548 อาง

ถงในhttp// www.viset.ac.th/vnet/s2/การพฒนาระบบคณภาพ.pdf) ดงน

1.เพอใหมการพฒนาการจดองคกร การผลต ตลอดจนการบรหารงานใหบรรลวตถประสงค 2.เพอใหลกคามความเชอถอในผลตภณฑและบรการ 3.เพอใหองคกรมระบบการบรหารงานทมประสทธภาพ สามารถตรวจสอบได 4.เพอใหพนกงานทกคนมสวนรวมในการด าเนนงานและเกดความพงพอใจ 5.เพอใหการด าเนนงานเปนระบบ มระเบยบขอปฏบตทเปนลายลกษณอกษร 6.เพอใหพนกงานท างานเปนทมและมการพฒนาวธการท างานใหมๆ 7.เพอประหยดคาใชจายในการด าเนนงานชวยลดความสญเสยจากการด าเนนงานทไมมประสทธภาพ ณฐพนธ เขจรนนท (2545:67-68) กลาววา ประโยชนของการบรหารจดการคณภาพ ดงน

1. ชวยใหผบรหารและองคการ สามารถรบรปญหาของลกคา และความตองการทแทจรงของตลาด เพอใหการผลตสนคาและบรการตรงกบความตองการตอบสนองความพงพอใจแก ลกคา

2. ใหความส าคญกบ ระบบทเรยบงายและผลลพธทลดความสญเสยและความสญเปลาในการด าเนนงาน และการบรหารตนทนอยางมประสทธภาพ

3. พฒนาระบบ ขนตอน และการจดเกบขอมลการท างาน ใหมประสทธภาพ โปรงใส ตรวจสอบได แกไขงาย ไมเสยเวลากบงานทไมเพมคณคาใหกบธรกจ

4. พนกงานม สวนรวมในการด าเนนงาน การแกไขปญหา และการสรางรายไดของธรกจ ท าใหพนกงานมความพงพอใจในงาน

5. มงพฒนาการด าเนนงานขององคการ ใหมคณภาพสงสดในทกมต 2.1.3 ระบบบรหารจดการคณภาพ ระบบบรหารคณภาพ (Quality Management System) หรอ QMS (สมเกยรต ชดไธสง, 2553: 142) เปนระบบการบรหารจดการโดยมวตถประสงคเพอใหการด าเนนงานตามภารกจและวตถประสงคขององคกร เกดการพฒนาคณภาพอยางตอเนอง มประสทธภาพและประสทธผล

11

ระบบบรหารคณภาพมหลายระบบ เชน ระบบ Input –Process – Output – Outcome(IPOO) ระบบ Total Quality Management (TQM) และระบบ ISO เปนตน อทมพร จามรมาน , วรภทธ ภเจรญ (อางถงใน สภทรา วงศเออ, 2557: 12) ไดกลาวถงระบบบรหารคณภาพตาง ๆ มดงน 1) ระบบ International Standard Organization (ISO) 2) ระบบ Total Quality Management (TQM) 3) ระบบ The Malcom Baldrige National Quality Award (MBNQA) 4) ระบบ Context-Input-Process-Product (CIPP) 5) ระบบ Input-Process-Output (IPO) 6) ระบบ Context-Input-Process-Output-Impact (CIPOI) เปนตน

ระบบบรหารคณภาพทเกยวของในการบรหารจดการภาครฐ ไดแก ระบบTotal Quality Management (TQM) ระบบ ISO และระบบ Malcolm Baldridge Quality Award (MBQA) เปนตน

2.1.3.1 ระบบTotal Quality Management (TQM) 1) ความหมาย TQM มาจากค าวา TQC (Total Quality Control) ของประเทศญปน หรอบางทประเทศญปน เรยกวา “CWQC” (Company – Wide Quality Control) หรออาจแปลวา “การควบคมคณภาพทวบรษท” ระบบคณภาพทวทงองคกร(Total Quality Management: TQM) จะมสวนชวยใหเปนแนวทางพฒนาองคกรไดทวระบบอยางตอเนอง โดยพนกงานทกคนมสวนรวม (เรองวทย เกษมสวรรณ, 2549 อางใน ชลวตร รจรกาล, 2554: 37) Sallis (2002) (ชลวตร รจรกาล, 2554: 37) กลาววา “TQM วธการปฏบตงานแตขณะเดยวกนกเปนแนวคดเชงกลยทธในการด าเนนงานขององคกร ซงใหความส าคญกบความตองการจ าเปนของลกคาและผ รบบรการ จดหมายคอความเปนเลศในสงทท า TQMไมใชค าขวญแตเปนแนวทางในการด าเนนงานอยางเปนระบบรอบคอบเพอใหไดมาซงคณภาพในระดบทลกคาตองการหรอมากกวา อาจจะกลาววา TQM เปนปรชญาในการพฒนาอยางไมมวนสนสด แตส าเรจไดโดยบคลากรหรอผานบคลากร” วชรพล ข าวไล(2553: 7) กลาววา การจดการคณภาพแบบองครวม(Total Quality Management : TQM) ตามค าจ ากดความมาตรฐานสากล ISO 8402 : 1994 นน หมายถง แนวทางในการบรหารองคการทมงเนน เรอง คณภาพ โดยสมาชกขององคการมสวนรวมและมงหมายผลก าไรในระยะยาว ดวยการสรางความพงพอใจใหแกลกคา TQM เปนเรองของการปรบปรงอยาง

12

ตอเนอง(Continuous Improvement) ในทกๆดาน โดยเฉพาะเรองคณภาพของสนคาและบรการ และมองในภาพรวมหรอพจารณาอยางครอบคลมทวทงองคการ สมเกยรต ชดไธสง( 2553: 205) กลาววา การบรหารคณภาพแบบทวทงองคการ (Total Quality Management: TQM) เปนแนวคดเชงปรชญาการบรหารและวธการทจะชวยใหองคการหรอสถาบนตางๆ สามารถบรหารการเปลยนแปลง จดสภาพการบรหารจดการตนเอง ภายใตสภาพความเปลยนแปลงทรวดเรว รนแรง และกดดนจากภายนอกไดด จดเดนของแนวคดการบรหารคณภาพแบบทวทงองคการมหลายประการ ไดแก การมงเนนลกคาหรอผรบบรการเปนส าคญ การปรบปรงการท างานอยางเปนระบบและตอเนอง การมงเนนการมสวนรวมของทกฝายทเกยวของ การท างานเปนทม การใชเครองมอคณภาพตางๆในการปฏบตงาน รวมทงการสรางความตระหนกในดานคณภาพใหแกฝายบรการ

2) ความส าคญ TQM ระบบบรหารคณภาพโดยรวม (Total Quality Management: TQM) : เปนการจดระบบ

เพอปรบปรงประสทธภาพการท างานโดยมงเนนความสมพนธของผรบบรการใหเกดความพงพอใจ (Customer Focus) มการพฒนาและปรบปรงอยางตอเนอง (Continuous Improvement) และใหทกคนในหนวยงานมสวนรวมสามารถใชศกยภาพของตนอยางเตมท (Total Improvement) (วลยพร ศรภรมย, 2556: 106) ซงวตถประสงค TQM (วฑรย สมะโชคด, 2541 อางถงใน สมเกยรต ชดไธสง, 2553: 95) กลาววา การน า TQM มาใชในองคกรมวตถประสงค ดงน คอ (1) เพอสรางความพงพอใจและความประทบใจใหกบลกคา (2) เพอพฒนาและปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง (3) เพอความอยรอดขององคกรและความเจรญเตบโตอยางไมหยดย งภายใตสภาวะการแขงขนอยางรนแรง (4) เพอยกระดบคณภาพชวตของผบรหารและพนกงานทกคน (5) เพอรกษาผลประโยชนของผถอหนและเจาของบรษท 2.1.3.2 ระบบบรหารจดการคณภาพ ISO 1) ความหมาย ISO (International Organization for Standardization) คอการบรหารคณภาพระบบของสถาบนองคการมาตรฐานสากลหรอองคการระหวางประเทศวาดวยมาตรฐานการบรหารคณภาพระบบ ISO เปนองคการทถกจดตงขนเพอเผยแพรการคาระหวางประเทศโดยแลกเปลยนความสามารถในการผลตสนคาและบรการ ดงนนหนาทโดยรวมคอ การเผยแพรและการรวบรวมมาตรฐานสากลตางๆ จดท าใหเปนมาตรฐานทเทาเทยมกนและเผยแพรการใชงานของมาตรฐานสากลเหลานน สรปไดวา ISO คอองคการระหวางประเทศวาดวยมาตรฐาน มส านกงานใหญอยทเจนวา ประเทศสวตเซอรแลนด ปจจบนมสมาชกซงเปนหนวยมาตรฐานของแตละ

13

ประเทศมากกวา 110 ประเทศ องคการ ISO ตางมพนธสญญาเพอตองการพฒนาอตสาหกรรมซงจะเขาไปมสวนชวยสนบสนนการคาระหวางชาตโดยตรง ส าหรบประเทศไทยมตวแทนทางขาราชการของ ISO คอ ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ( สมอ.) กระทรวงอตสาหกรรม ( สนทร พนพพฒน,2542: 40)

สภทรา เ ออวงศ (2557:12)กลาวถง ระบบ International Organization for Standardization ( ISO) วา เปนองคการในลกษณะเครอขายประสานในการควบคม โดยมาตรฐานระบบคณภาพเนนหลกการ เปาหมายและวตถประสงคสามารถใชเปนเครองมอในการปรบปรงประสทธภาพการผลตหรองานบรการทรวบรวมการประกนคณภาพและการควบคมคณภาพ เพอสรางความมนใจวาผลตภณฑของผผลตหรอการบรการเปนไปตามความตองการของลกคา หวใจของระบบ คอ ความพงพอใจของลกคา (customer satisfaction) การปรบปรงอยางตอเนอง (continuous improvement) ความกาวหนาในการแขงขน (compitative advance) ซงระบบบรหารคณภาพในมตตางๆ คอ ISO 9000 เปนระบบบรหารงานเพอใหเกดคณภาพ ซงมความเกยวของกบการจดการ ISO14000 เปนระบบการจดการสงแวดลอม (Environment Management System) ISO 18000 เปนระบบการจดการอาชวอนามยและความปลอดภย ISO 26000 เปนมาตรฐานเพอความรบผดชอบตอสงคม (Social Responsibility) การน าระบบ ISO มาใชในการศกษา วรนช ปณฑวนช (2543: 18-23) กลาวถงระบบการรบรองมาตรฐาน ISO 9002 และ ISO 14001 วาไดถกน ามาใชรบรองมาตรฐานโรงเรยนในประเทศไทยโดยใช ISO 9002 รบรองระบบบรหารจดการของโรงเรยนเพอจดระบบและระเบยบการท างานของครและบคลากร ระบบเอกสารใหโปรงใส สามารถตรวจสอบแกไขไดสม าเสมอ สวน ISO 14001 ทใชรบรองมาตรฐานการจดการสงแวดลอมมจดมงหมายใหโรงเรยนใชทรพยากรอยางคมคา ลดมลพษและปรบปรงสภาพแวดลอมภายในโรงเรยน 2 ) ความส าคญของ ISO ระบบ ISO (International Standardization and Organization) เปนมาตรฐานระบบคณภาพทมการเนนในหลกการ เปาหมายและจดประสงค สามารถใชเปนเครองมอในการปรบปรงประสทธภาพในการผลต หรองานบรการทรวมการประกนคณภาพและการควบคมคณภาพ เพอสรางความเชอมนวาผลตภณฑของผบรการเปนไปตามความตองการ ทางคณภาพของลกคา (ออนไลนจาก http:// www.tpa.or.th/write) )

14

ในการน าระบบมาตรฐานมาใชกอใหเกดผลดตอหลายฝายตางๆเชน ประโยชนตอองคการ บคลากรในองคการ ประโยชนตอลกคา และประโยชนตอประเทศชาต ดงน

1.ประโยชนตอบคลากรภายในองคการ ไดแก 1.1 บรรยากาศการท างานดขน 1.2 เกดการประสานงานทดระระหวางกน 1.3 ลดการขดแยงระหวางหนวยงานลงได 1.4 สามารถปฎบตงานแทนกนได 1.5 มขวญและก าลงใจดขน 1.6 เกดความภาคภมใจ 2.ประโยชนตอองคการ

2.1 ชวยขจดปญหาและอปสรรคทางการคา 2.2 สรางระเบยบวนยในการท างาน 2.3 ลดตนทนคาใชจาย 2.4.การสบเปลยนหนาทและฝกพนกงานใหมท าไดงาย 2. 5 การท างานจะขนอยกบระบบมากกวาตวบคคล 2.6 ท าใหผบรหารสามารถรสภาพปญหาได 2.7 คณภาพของสนคาและบรการถกตองสม าเสมอ 2.8 มงลกคาเปนหลก 2.9 สรางขอแตกตางเหนอคแขงขน 2.10 พนกงานมจตส านกและมสวนรวม 2.11ไดรบขอมลจากลกคาเพอการปรบปรงแกไข 2.12 ลดการเรยกรองจากลกคา 2.13 มมมมองจากบคคลภายนอก 2.14 เกดการพฒนาคคา 2.15 สรางความนาเชอถอใหกบนกลงทน

2.16 ภาพพจนและความสมพนธกบชมชนดขน 3.ประโยชนตอลกคา

15

ความตองการของลกคาอาจพฒนาในหลายประเดน เชนดานคณภาพสนคาและบรการ ความสนใจในดานสงแวดลอม ความสนใจดานคณธรรมและความใสใจในดานความปลอดภย ระบบมาตรฐานจะเปนประโยชนตอลกคาในดาน

3.1 เกดมความมนใจในสนคาและบรการ 3.2 ประหยดเวลาและคาใชจายและไมตองตรวจสอบคณภาพซ า 3.3 ไดรบการคมครองดานคณภาพ 3. 4 สะดวกในการเลอกซอเลอกใช 4.ประโยชนตอประเทศชาต มดงน 4.1 ขยายตลาดตอประเทศชาตมากขน 4.2 เพมศกยภาพการแขงขนในเวทโลก 4.3 เปนการสรางงาน สรางรายได

2.1.3.3 ระบบรางวลคณภาพแหงชาตมลคม บลดรจ ( Malcolm Baldrige National Qulaity Award : MBNQA) 1) ความเปนมาของระบบมลคม บลดรจ ระบบมลคม บลดรจ น ามาใชครงแรกทประเทศสหรฐอเมรกาในยคทเศรษฐกจของสหรฐอเมรกาตกต าเพอเปนการเพมคณภาพในการผลตสนคาและบรการ รางวลทก าหนดขนเปนชอของรฐมนตรพาณชยในสมยประธานาธบด โรนล เรแกน ในป ค.ศ.1981 โดยเปนผทมความเชยวชาญในการพฒนาคณภาพมาก ตอมาจงต งรางวลระบบคณภาพนเพอเปนเกยรตวา The Malcolm Baldrige National Quality Award (Arcaro, 1995: 7) ตอมาในป ค.ศ.1998 จงไดขยายขอบขายการด าเนนงานของระบบออกไปในขอบเขตดานการศกษา (Education Criteria) และดานสขภาพ (Health Care Criteria) ในองคการทวไป (NIST) โดยเฉพาะหนวยงานดานการศกษาไดเรมโปรแกรมน ารองในป ค.ศ.1999 (ออนไลนhttp://www.onec.go.th.) MBNQA เปนรางวลคณภาพแหงชาตทรฐบาลของประเทศสหรฐอเมรกาไดตราเปนกฎหมายเมอวนท 20 สงหาคม ค.ศ. 1987 (The Malcom Baldrige National Quality Award, 2555 อางถงใน เอกธป สขวาร, 2554: 60) เพอมอบรางวลใหแกองคการทประสพความส าเรจอยางดยง ตามเกณฑตางๆทก าหนดไวในแตละป ซงเกณฑทระบไวนนไดมาจากการศกษาวจยถงการด าเนนงาน เกณฑเหลานมการปรบปรงอยตลอดภายใตแนวคดหลกส าคญของรางวลเพอใหสอดคลองกบนวตกรรมทางการบรหารและเหมาะสมกบการเปลยนแปลง เชน ในป ค.ศ. 2001 และ 2002 ไดมการปรบปรงและพฒนาเกณฑโดยน าแนวคดเชงระบบเขามาเปนแนวทางในการประเมน

16

และในปค.ศ. 2003 และ 2004 ไดน าแนวคดเรองการจดการความร เขาเปนสวนหนงขององคประกอบของระบบ MBNQA ซงเปนรางวลทมมาตรฐานระดบโลกและเปนแนวทางทซงเปนตนแบบรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศไทยดวย 2) หลกการความส าคญของระบบมลคม บลดรจ สถาบนมาตรฐานและเทคโนโลยแหงชาตอเมรกา (National Institute of Standards and Technology : NIST) เปนสถาบนทด าเนนการในโครงการคณภาพแหงชาต ไดก าหนดเกณฑเพอการด าเนนการทเปนเลศเพอชวยใหองคการใชเปนแนวทางทสอดคลองกนในการบรหาร โดยท าการศกษาถงแนวคดการบรหารขององคการทมการด าเนนการทดหลายแหง ผลปรากฏวาคานยมและแนวคดตางๆ เปนความเชอและพฤตกรรมทพบวาฝงอยในองคกรทมผลการด าเนนการชนเลศหลายแหง คานยมและแนวคดหลกจงเปนรากฐานทน ามาปรบใชกบองคการทางการศกษาเพอความเปนเลศในการบรหารจดการ ซงสอดคลองกบเกณฑคณภาพการศกษา เพอการด าเนนงานทเปนเลศ 2552- 2553 (ส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา, 2552: 13- 15) ประกอบดวย 1) การน าองคกรอยางมวสยทศน 2) ความเปนเลศทมงเนนผรบรการ 3) การเรยนรขององคการและของแตละบคคล 4) การใหความส าคญกบบคลากรและผมสวนไดสวนเสย 5) ความคลองตว 6) การมงเนนอนาคต 7) การจดการเพอนวตกรรม 8) การจดการโดยใชขอมลจรง 9) ความรบผดชอบตอสงคม 10) การมงเนนทผลลพธและการสรางคณคา 11) มมมองในเชงระบบ MBNQA ไมวาจะเปนภาคธรกจ ภาคการศกษา หรอภาคการดแลสขภาพ ลวนอยบนพนฐานแหงหลกการคณภาพดานผลตภณฑและบรการ การใชลกคาเปนตวขบเคลอนและการปฏบตทดเลศ (สถาบนเพมผลผลตแหงชาต อางถงใน เอกธป สขวาร, 2554: 60) เกณฑตางๆเพอการด าเนนการทเปนเลศของ MBNQA ในป ค.ศ. 2009-2010 ไดก าหนดขนจากคานยมหลกและแนวคดขางตน ในดานการศกษา และสามารถจดแบงออกเปนเกณฑในการพจารณาไดทงหมด 7 หมวดดวยกน (The 2009-2010 Edution Criteria for Performance Excellence, อางถงใน นชนารถ ยมจนทร, 2552: 20) คอ 1) การน าองคการ 2) การวางแผนยทธศาสตร 3) การมงเนนลกคาและการตลาด 4) การวด การวเคราะห และการจดการความร 5) การมงเนนทรพยากรบคคล 6) การจดการกระบวนการ 7) ผลลพธทางธรกจ

17

ภาพท2.1 แผนภมความสมพนธของรางวลแหงคณภาพ (MBNQA) ทมา : Harrison, Kenneth & Godfrey,

Modern Methods for Quality Control and Improvement. n.p. 2001 : 107. จากแนวคดคานยมหลก 11 ดาน ถกออกแบบเปนเกณฑการตรวจประเมน และ

แนวทางการใหคะแนนตามองคประกอบหลกของการจดการทด 7 ดาน (Baldrige National Quality Program, http://baldrige.nist.gov/PDF_files/2008_Education_Criteria pdf.) คอ 1) การน าองคกร (Leadership) 2) การวางแผนเชงกลยทธ (Strategic Planning) 3) การมงเนนผเรยน ผมสวนไดสวนเสยและตลาด (Student, Stakeholder, and Market Focus) 4) การวดผลการวเคราะหและการจดการความร (Measurement, Analysis, and Knowledge Management) 5) การมงเนนผปฏบตงาน (Faculty and Staff Focus) 6) การจดการกระบวนการ (Process Management) 7) ผลลพธ (Results) องคประกอบของ MBNQA มรายละเอยดเหมอนกบ TQA เนองจากเปนตนแบบของ TQA

การตรวจประเมน ไดแบงออกเปน 2 มต คอ มตกระบวนการและมตผลลพธ คอ 1. การตรวจประเมนมตกระบวนการ เปนการตรวจประเมนองคประกอบหลกดาน

กระบวนการ 6 ดาน คอ 1) การน าองคกร (Leadership) 2) การวางแผนเชงกลยทธ (Strategic Planning) 3) การมงเนนผเรยน ผมสวนไดสวนเสยและตลาด (Student, Stakeholder, and Market Focus) 4) การวดผลการวเคราะหและการจดการความร (Measurement, Analysis, and Knowledge Management) 5) การมงเนนผปฏบตงาน (Faculty and Staff Focus) 6) การจดการกระบวนการ (Process Management)

18

2. การตรวจประเมนมตผลลพธ เปนการตรวจประเมนองคประกอบดานผลลพธ คอ 7) ผลลพธ (Results) ส าหรบการประเมนคณภาพในระบบ MBNQA เปนการประเมนการด าเนนการ 7 ดาน ก าหนดคะแนนเตมไว 1000 คะแนน โดยแบงหมวดตางๆไว ดงในตารางท 2.1 ตารางท2.1 คะแนนการประเมนเพอใหรางวลคณภาพของระบบบลดรจ MBNQA

รายการ (categories and items) คาคะแนน (point values) 1 ภาวะผน าของผบรหาร (leadership) 120

1.1 1.2

การน าองคกร (organizational leadership) 70 ความรบผดชอบทางสงคม (social responsibility) 50

2 การวางแผนกลยทธ (strategic planning) 85 2.1 2.2

การพฒนากลยทธ (strategy development) 40 การน ากลยทธสการปฏบต (strategy deployment) 45

3 ลกคาและตลาด (customer and market focus) 85 3.1 ความรเกยวกบลกคาและตลาด (customer and market knowledge) 40 3.2 ความสมพนธและความพงพอใจลกคา (customer relationships and

satisfaction) 45

4

การวด การวเคราะห และการจดการความร (measurement, analysis, and knowledge management)

90

4.1 การวดและวเคราะหการด าเนนงาน (measurement and analysis of organization performance)

45

4.2 ขอมลขาวสารและการจดการความร (information and knowledge management)

45

5

การจดการทรพยากรมนษย (human resource focus) 85 5.1 ระบบการท างาน (work systems) 35 5.2 การเรยนรและแจงจงใจพนกงาน (employee leaning and motivation) 25 5.3 การอยดและความพงพอใจของพนกงาน (employee well-being and

satisfaction) 25

19

6 การจดการกระบวนการ (process management) 85 6.1 กระบวนการสรางคณคา (value creation process) 50 6.2 กระบวนการสนบสนน (support process) 35

7 ผลลพธทางธรกจ (business results) 450 7.1 ผลลพธความพงพอใจลกคา (customer-focused results) 75 7.2 ผลลพธดานผลผลตและบรการ (product and service results) 75 7.3 ผลลพธดานการเงนและการตลาด (financial and market results) 75 7.4 ผลลพธดานทรพยากรมนษย (human resource results) 75 7.5 ผลลพธดานประสทธผลองคกร (organization effectiveness results) 75 7.6 ผลลพธดานธรรมาภบาลและความรบผดชอบทางสงคม (governance and

social responsibility results) 75

รวมคาคะแนน (total point) 1000 2.1.3.4 รางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award : TQA)

1) ความเปนมาของรางวลคณภาพแหงชาต รางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award : TQA) เรมตนตงแตมการลงนามบนทกความเขาใจระหวางสถาบนเพมผลผลตแหงชาตและส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต เมอวนท 5 กนยายน 2539 เพอศกษาแนวทางการจดตงรางวลคณภาพแหงชาตขนในประเทศไทย และดวยตระหนกถงความส าคญของรางวลน ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตจงไดบรรจรางวลคณภาพแหงชาตไวในแผนยทธศาสตรการเพมผลผลตของประเทศ ซงเปนสวนหนงของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 โดยมสถาบนเพมผลผลตแหงชาตเปนหนวยงานหลกในการประสานความรวมมอกบหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชน เพอเผยแพร สนบสนน และผลกดนใหองคกรตางๆ ทงภาคการผลตและการบรการน าเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตไปพฒนาขดความสามารถดานบรหารจดการองคกร(อางใน http:// www.tqa.or.th/.../รางวลคณภาพแหงชาต/ความเปนมา)

2) ความส าคญของรางวลคณภาพแหงชาต TQA เปนรางวลและเครองหมายทแสดงถงความเปนเลศในการบรหารจดการขององคการททดเทยมระดบมาตรฐานโลก เนองจากมเกณฑในการประเมนและกระบวนการตดสนเชนเดยวกบ MBNQA การจดตง TQA มวตถประสงคเพอ 1) สนบสนนการน าแนวทางของ TQA

20

ไปใชในการปรบปรงความสามารถในการแขงขน 2) ประกาศเกยรตคณใหกบองคการทประสพความส าเรจในระดบมาตรฐานโลก 3) กระตนใหมการเรยนรและแลกเปลยนวธปฏบตทเปนเลศ 4)แสดงใหเหนนานาชาตเหนถงความมงหมายในการยกระดบมาตรฐานความเปนเลศในการบรหารจดการ (สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2552: 3) รางวลคณภาพแหงชาต TQA เปนโครงการตามแผนยทธศาสตรการเพมผลผลตของประเทศ โดยมวตถประสงคทจะเสรมสรางสมรรถนะขององคกรทงภาครฐและเอกชนใหเปนองคกรทเขมแขง มระบบบรหารจดการทเปนเลศทดเทยมระดบมาตรฐานโลก โดยใชเกณฑและกระบวนการตดสนรางวลชนดยวกบ รางวลคณภาพแหงชาตของประเทศอเมรกา หรอ The Malcolm Baldrige National Quality Award ( MBNQA ) ซงเปนตนแบบรางวลคณภาพแหงชาตทประเทศตางๆ หลายประเทศทวโลกน ามาประยกตใช (สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2552: 4) เกณฑในการประเมนความเปนเลศของรางวล TQA จะประกอบดวย 7 หมวด ไดแกหมวดท 1 การน าองคกร หมวดท 2 การวางแผนเชงกลยทธ หมวดท 3 การมงเนนลกคาและตลาด หมวดท 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร หมวกท 5 การมงเนนทรพยากรบคคล หมวดท 6 การจดกระบวนการ หมวดท 7 ผลลพธทางธรกจ ซงเกณฑทง 7 ดานมาจากคานยมหลกและแนวคด 11ประการเชนเดยวกนกบ MBNQA (เอกธป สขวาร, 2554: 58) ทงน เกณฑในการประเมนความเปนเลศของรางวลคณภาพแหงชาต TQA 7 ดาน/หมวด มดงน หมวดท 1 การน าองคกร กลาวถง วธการทผน า ระดบสงชน า และท า ใหองคกรมความย งยน การก าหนดวสยทศนคานยม และการคาดหวงผลการด าเนนการขององคกร โดยใหความส าคญกบวธการทผน าระดบสง สอสารกบบคลากร พฒนาผน าในอนาคต วดผลการด าเนนการในระดบองคกร และสรางบรรยากาศทสงเสรมใหเกดการประพฤตปฏบตตามจรยธรรมและผลการด า เนนการทด หมวดนยงรวมถงระบบธรรมาภบาลขององคกร และวธการทองคกรท าใหมนใจไดวามการประพฤตปฏบตตามจรยธรรมและมวธปฏบตตามหนาท พลเมองด หมวดท 2 การวางแผนเชงกลยทธ กลาวถง การวางแผนเชงกลยทธและการวางแผนปฏบตการ การถายทอดเพอน า แผนไปปฏบต วธการท า ใหมนใจไดวามทรพยากรเพยงพอทจะบรรลผลส าเรจตามแผน ปฏบตการ วธการปรบเปลยนแผนเมอสถานการณบงคบ และวธการวดความส าเรจและรกษาความย งยน หมวดนเนนวาความย งยนขององคกรในระยะยาวและสภาพแวดลอมดานการแขงขนขององคกรเปนประเดนเชงกลยทธทส าคญทตองเปนองคประกอบทจ า เปนในการวางแผนโดยรวมขององคกร หมวดท 3 การมงเนนลกคาและตลาดกลาวถงวธการทองคกรใชในการท าความเขาใจเสยงของลกคาและ ตลาด โดยมจดมงเนนในการตอบสนองใหตรงกบความตองการ ความจ า

21

เปน และความคาดหวงของลกคา การท า ใหเกดความประทบใจ และการสรางความภกด หมวดนมงเนนใหความสมพนธกบลกคาเปนสวน ส าคญสวนหนงของกลยทธโดยรวม ในดานการรบฟง การเรยนร และผลการด า เนนการทเปนเลศ ผลลพธ ดานความพงพอใจและไมพงพอใจของลกคาใหสารสนเทศทส าคญยงทท า ใหเขาใจลกคาและตลาดในหลายกรณ ผลลพธและแนวโนมดงกลาวใหสารสนเทศทมความหมายมากทสด ทงมมมองของลกคาและ พฤตกรรมของตลาด ตวอยาง เชน การกลบมาซอและใชผลตภณฑหรอบรการซ า และการกลาวถงในทางทด รวมทงวธการทมมมองและพฤตกรรมของลกคาอาจสงผลตอความย งยนขององคกรในตลาด หมวดท 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร เปนหมวดหลกของเกณฑในดานสารสนเทศท ส าคญทงหมดทเกยวกบการวดการวเคราะหและการปรบปรงผลการด าเนนการรวมทงการจดการความรขององคกรอยางมประสทธผล เพอผลกดนใหเกดการปรบปรงและเพมความสามารถในการแขงขนขององคกร หมวดท 5 การมงเนนบคลากร เนนวธปฏบตทส าคญดานบคลากร ซงมงทจะสรางและรกษาใหองคกร มผลการด า เนนการทดอยเสมอ รวมทงการท า ใหบคลากรมความผกพนกบองคกรเพอใหบคลากรและองคกร สามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงและประสบความส าเรจ ในหมวดน ครอบคลมวธการสรางความผกพน การพฒนาและการจดการบคลากรในลกษณะทบรณาการกน เชน ความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน กบวตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการขององคกร การมงเนนบคลากรครอบคลมความตองการดาน ขดความสามารถและอตราก าลงบคลากร รวมถงบรรยากาศทสนบสนนการท า งานของบคลากร เพอสนบสนนใหการจดการทรพยากรบคคลสอดคลองไปในแนวทางเดยวกนกบกลยทธโดยรวม เกณฑนจงไดรวมการวางแผนดานทรพยากรบคคลไวเปนสวนหนงในหมวดการวางแผนเชงกลยทธ(หมวด 2) ดวย หมวดท 6 การจดการกระบวนการ เปนหมวดหลกของเกณฑในดานระบบงานและกระบวนการท า งานท ส าคญขององคกร ขอก าหนดส าคญของหมวดนคอการระบและจดการเกยวกบความสามารถพเศษขององคกร เพอใหการจดการกระบวนการท า งานมประสทธภาพและประสทธผล เชน การออกแบบทมประสทธผล การมงเนนทการปองกน ความเชอมโยงกบลกคา ผ สงมอบ คคา และคความรวมมอ และมงเนนการสรางคณคา แกผมสวนไดสวนเสยทส าคญ รวมทงผลการด าเนนการดานการปฏบตการรอบเวลา การเตรยมพรอมตอภาวะฉกเฉน รวมถงการประเมนผล การปรบปรงอยางตอเนอง และการเรยนรระดบองคกร หมวดท 7 ผลลพธ มงเนนถงผลลพธของการประเมนวตถประสงคและการประเมนของลกคาตอ ผลตภณฑและบรการขององคกร ภาพรวมผลการด าเนนการดานการเงนและตลาด

22

โดยรวม ผลลพธดานบคลากร ผลลพธดานระบบการน าองคกรและความรบผดชอบตอสงคม และผลลพธของกระบวนการและกจกรรมการปรบปรงกระบวนการทส าคญ ดวยการมงเนนทผลลพธดงกลาว ท า ใหสามารถรกษาจดประสงค ของเกณฑน ซงไดแก การน าเสนอคณคาทดเยยมในมมมองของลกคาและตลาด การมผลการด า เนนการทดเยยม โดยเหนไดจากดชนชวดดานการปฏบตการ บคลากร กฎหมาย จรยธรรม และการเงน รวมทงดชนชวดดานการเรยนรระดบองคกรและพนกงาน ซงเกณฑในการประเมนความเปนเลศ 7 หมวด ดงแสดงในภาพท 2.2

ภาพท2.2 :ภาพแสดงความเชอมโยงและการบรณาการของหมวดตางๆ ของเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต

ทมา : เกณฑรางวลคณภาพแหงชาต ประจ าป 2553-2554. รางวลคณภาพแหงชาต หรอ Thailand Quality Award นไดก าหนดเกณฑการบรหาร

จดการเพอความเปนเลศ (เทพรตน บญรตนพนธ, 2550 อางใน วชรพงศ ข าวไล, 2553: 7 ) จ าแนกออกเปน 7 หมวด 1000 คะแนน มรายละเอยด ดงน

หมวด 1 ภาวะผน า (120) คะแนน โดยจะเปนการตรวจประเมนวา ผน าระดบสงขององคการไดด าเนนการอยางไรในเรองตอไปน

1) การน าองคกรใหประสบความส าเรจอยางย งยน 2) การก ากบดแลกจการ 3) จรยธรรมทางธรกจ 4) การปฏบตตามกฎหมาย 5) ความรบผดชอบตอสาธารณสขและชมชน

23

หมวด 2 การวางแผนเชงกลยทธ (80) คะแนน โดยจะเปนการตรวจประเมนวา องคการมวธการตางๆอยางไร ในเรองดงน

1) ก าหนดวตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการขององคกร 2) น าวตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการไปปฏบตใหเปนรปธรรม

หมวด 3 การมงเนนลกคาและการตลาด (110) คะแนน โดยจะเปนการตรวจประเมนวา องคการมวธการเตรยมและการด าเนนเกยวกบ

1) ความรและเกยวกบลกคาและตลาด 2) ความสมพนธและความพงพอใจของลกคา

หมวด 4 สารสนเทศและการวเคราะห (80) คะแนน โดยจะเปนการตรวจประเมนวา องคการมแนวทางอยางไรเกยวกบ

1) การวดและการวเคราะหการด าเนนงานขององคการ 2) การจดการสารสนเทศและความร หมวด 5 การมงเนนทรพยากร (100) คะแนน โดยจะเปนการตรวจประเมนวา องคการ

มแนวทางอยางไร ในเรอง 1) ระบบงาน 2) การเรยนรของบคลากรและการสรางแรงจงใจ หมวด 6 การจดการกระบวนการ (110) คะแนน โดยจะเปนการตรวจประเมนวา

องคการมแนวทางอยางไรเกยวกบ 1) กระบวนการสรางคณคา 2) กระบวนการสนบสนน หมวด 7 ผลลพธ (400) คะแนน เปนการตรวจประเมนผลการด าเนนการและผลลพธในการปรบปรงในดานตางๆ ขององคการ ไดแก 1) สมรรถนะของผลตภณฑและการใหบรการ 2) ความพงพอใจของลกคา 3) การเงนและการตลาด 4) ทรพยากรบคคล 5) ประสทธภาพและประสทธผลของการปฏบตตางๆ 6) ภาวะผน า 7) ความรบผดชอบตอสงคม

24

2.2 การบรหารจดการภาครฐ (PMQA) 2.2.1 ความหมายและความเปนมา เราก าลงพดถงระบบ การบรหารจดการภาครฐ หรอ พดถงรางวลคณภาพฯ

รางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (Public Sector Management Quality Award) (เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ พ.ศ. 2558, 2557 : 29) เปนรางวลทมอบใหกบหนวยงานภาครฐทด าเนนการพฒนาองคการอยางตอเนอง และมผลด าเนนการ ปรบปรงองคการตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐอยางโดดเดน การด าเนนการทผานมา ส านกงาน ก.พ.ร. ไดศกษาและจดท าเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ตงแตปพ.ศ. 2547 และสงเสรมใหสวนราชการด าเนนการพฒนาองคการตามเกณฑดงกลาวผานตวชวดตาม ค ารบรองการปฏบตราชการของสวนราชการในปพ.ศ. 2549 ตอมาในปพ.ศ. 2551 ไดปรบปรงเกณฑไปสเกณฑ คณภาพการบรหารจดการภาครฐระดบพนฐาน (Fundamental Level) และก าหนดใหสวนราชการน าไปใชใน การพฒนาองคการปละ 2 หมวด ตงแตปพ.ศ. 2552 เพอใหการพฒนาของสวนราชการเปนไปอยางคอยเปนคอยไป และย งยน และเมอสวนราชการด าเนนการจนครบทง 6 หมวด ในปพ.ศ. 2554 ส านกงาน ก.พ.ร. ไดด าเนนการ ตรวจรบรองคณภาพการบรหารจดการภาครฐระดบพนฐาน (Certified FL) เพอตดตาม และตรวจสอบความพรอม ของสวนราชการกอนทจะเขาสการด าเนนการเกยวกบรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (Public Sector Management Quality Award) ในปพ.ศ. 2555 เปนตนมา ส านกงาน ก.พ.ร. ไดจดใหมรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐรายหมวด เพอเปนการเชดชเกยรตสรางแรงจงใจและสงเสรมใหเกดการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐของสวนราชการ อยางตอเนอง และยกระดบมาตรฐานใหเทยบเทาสากล โดยไดก าหนดหลกเกณฑ แนวทาง และกลไกการบรหาร รางวลดวยแนวคด “การปรบปรงทละขน” กลาวคอ สวนราชการใดพฒนาองคการตามเกณฑคณภาพการบรหาร จดการภาครฐระดบพนฐาน (Fundamental Level) ครบทกหมวดแลว และผานการรบรองคณภาพการบรหารจดการภาครฐระดบพนฐาน (Certified Fundamental Level) รวมทงสามารถปรบปรงองคการอยางตอเนอง จนมความโดดเดนในหมวดใดหมวดหนง จงสามารถขอรบรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐรายหมวด และพฒนาไปสรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐตอไป ในประเทศทพฒนาแลวไดมการน าระบบมาตรฐานการบรหารจดการมาใช ทงในภาครฐและเอกชน เพอเพมขดความสามารถในการแขงขน และมการปรบปรงกระบวนการท างานอยางตอเนอง ท าใหสามารถพฒนาประเทศทงดานเศรษฐกจและสงคมไดอยางมนคง ยกตวอยาง

25

เชน ประเทศสหรฐอเมรกาทมเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตทชอวา Malcolm Baldrige National Quality Award (MBNQA) ซงเกณฑดงกลาวไดเปนแนวทางใหประเทศตาง ๆ น าไปประยกตใชมากกวา 70 ประเทศน าไปปรบใช ซงประเทศไทยกเปนหนงในนน (เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ พ.ศ. 2558, 2557 : 4 ) ในสวนของรายละเอยดตวแดง นาจะอยในสวนของ Malcolm Baldrige National Quality Award (MBNQA) หรอไม ตารางท 2.2 รางวลทพฒนามาจากรางวลคณภาพแหงชาต Malcolm Baldrige National Quality Award (MBNQA)

ประเทศ ชอรางวลทพฒนามาจาก BMNQA ป ค.ศ. ทเรมประกาศมอบรางวล

แคนาดา Canada Awards for Excellence (CAE) 1984 ออสเตรเลย Australian Business Excellence Award (ABEA) 1988 สหภาพยโรป European Quality Award (EQA) 1986 สงคโปร Singapore Quality Award (SQA) 1994 ญปน Japan Quality Award (JQA) 1995 ในปงบประมาณ พ.ศ. 2549 ส านกงานคณะกรรมการการพฒนาระบบราชการ(ก.พ.ร.) ไดก าหนดตวชวดใหมเพมเตมในกรอบการประเมนผลการปฏบตราชการตามค ารบรองการปฏบตราชการ คอ การวดความส าเรจในการด าเนนงานตามขนตอนของการพฒนาคณภาพการจดการภาครฐ (Public Sector Management Quality Award : PMQA) โดยไดน ากรอบการด าเนนการตามพระราชกฤษฎวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 รวมทงหลกเกณฑและแนวคดของรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศอเมรกา(Malcolm Baldrige National Quality Award : MBNQA) และรางวลคณภาพแหงชาตของไทย Thailand Quality Award : TQA มาปรบใชกบระบบราชการเพอยกระดบและพฒนาคณภาพการปฏบตงาน ซงกลายเปนจดเนนทส าคญในการพฒนาระบบราชการอกรปแบบหนงทน าเขามาใชในปจจบน (คมอค าอธบายตวชวดการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ปงบประมาณ พ.ศ. 2552: 7)

นอกจากน มตคณะรฐมนตรในการประชมเมอวนท 29 กรกฎาคม 2551 เหนชอบแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2551 – พ.ศ. 2555) ตามทส านกงาน ก.พ.ร. เสนอ ซง

26

แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทยฯ ในประเดนยทธศาสตรท 3 วาดวยการมงสการเปนองคการทมขดสมรรถนะ บคลากรมความพรอมและความสามารถในการเรยนร คดรเ รมเปลยนแปลง และปรบตวไดอยางเหมาะสมตอสถานการณตาง ๆ ไดก าหนดเปาหมายตวชวด และคาเปาหมาย ดงน ตารางท 2.3 รายละเอยดแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทยในประเดนยทธศาสตรท 3 ประเดนยทธศาสตรท 3 เปาประสงค ตวชวด คาเปาหมาย 1. มงสการเปนองคการทมขดสมรรถนะสง บคลากรมความพรอมและความสามารถในการเรยนร คดรเรมเปลยนแปลงและปรบตวไดอยางเหมาะสมตอสถานการณตาง ๆ

สวนราชการและหนวยงานของรฐสามารถพฒนาขดสมรรถนะและมความพรอมในการด าเนนงาน

- ระดบความส าเรจของสวนราชการ และหนวยงานของรฐในการปรบปรงและยกระดบคณภาพการบรหารงานตามแผนพฒนาองคการ -ระดบสมรรถนะของขาราชการและเจาหนาทของรฐทไดรบการพฒนาตามเกณฑมาตรฐาน

- ไมนอยกวา รอยละ 80 โดยเฉลย - ไมนอยกวา รอยละ 80 โดยเฉลย

ดงนนเพอใหสอดคลองกบแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย ในประเดนยทธศาสตร 3 ดงกลาว การด าเนนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ จงไดก าหนดเปาหมายของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐภายใน ระดบความส าเรจของสวนราชการและหนวยงานของรฐในการปรบปรงและยกระดบคณภาพการบรหารงานตามแผนพฒนาองคการไมนอยกวารอยละ 80 โดยเฉลย (แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2551 –2555, 2558: 29)

2.2.2 ความส าคญและเหตผลความจ าเปนในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ เหตผลและความจ าเปนในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ เปนเปาหมาย

ส าคญ ในประเดนยทธศาสตรท 6 ดานการพฒนาระบบราชการ ของการบรหารราชการแผนดน (พ.ศ. 2548- 2551) และแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2546-2550) ทตองการใหหนวยงานภาครฐมการยกระดบคณภาพมาตรฐานการท างาน ไปสระดบมาตรฐานสากล (high performance) ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการไดสงเสรมใหมการพฒนาระบบ

27

ราชการอยางตอเนอง เพอใหหนวยงานภาครฐมการปรบปรงการท างาน ยกระดบการบรหารจดการโดยการน าเทคนคและเครองมอการบรหารสมยใหมมาใช เชน การลดขนตอนและระยะเวลาการปฏบตราชการ การจกท าขอเสนอการเปลยนแปลง (blueprint for change) เปนตน อยางไรกด เพอใหเกดความย งยนของระบบการยกระดบคณภาพมาตรฐานของหนวยงานภาครฐ และเปนการรบรองการพฒนาระบบ จงไดน าเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐมาเปน เครองมอในการด าเนนการ ซงคณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบ เมอวนท 28 มถนายน 2548 ตามขอเสนอของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ โดยมวตถประสงคของการพฒนาเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ดงน (ชลวตร รจรกาล, 2554: 36) 1. เพอยกระดบคณภาพการปฏบตงานของภาครฐใหสอดคลองกบพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด 2. เพอใหหนวยงานภาครฐน าไปใชเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการของหนวยสระดบมาตรฐานสากล 3. เพอใชเปนกรอบแนวทางในการประเมนตนเอง และเปนบรรทดฐานการตดตามและประเมนผลการบรหารจดการของหนวยงานภายใน 2.2.3 หลกการและแนวคดของเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ PMQA เปนเครองมอบรหารจดการโดยน าเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศไทย (Thailand Quality Award, TQA) ซงมทมาจากเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตของสหรฐอเมรกา (Malcolm Baldrige National Quality Award, MBNQA) มาปรบใชใหสอดคลองกบทศทางการพฒนาระบบราชการไทยตามยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการ (พ.ศ. 2546-2550) ในการบรหารจดการภาครฐในปจจบนไดยดหลกการบรหารกจการบานเมองทด หรอธรรมาภบาล (Good Governance) เพอใหการท างานเกดประสทธผล มประสทธภาพและความคมคา เปดเผย โปรงใส และเนนการมสวนรวมของประชาชน ซงเปนไปตามพระราชกฤษฎกา วาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ท าใหสวนราชการตาง ๆ ตองปรบเปลยนวธการคดใหมงเนนประชาชนเปนศนยกลาง และวธการท างาน เพอมงไปสการเปนองคกรสมยใหม ท างานเชงรกแบบบรณาการ คลองตว รวดเรว มขดสมรรถนะสง และสามารถรองรบตอโลกแหงการเปลยนแปลงได (ชลวตร รจรกาล, 2554: 35-36) การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) นบวามความส าคญและจ าเปนอยางยง เพราะหลกเกณฑทก าหนดจะชวยสงเสรมใหสวนราชการมการยกระดบและพฒนาคณภาพการปฏบตงานสมาตรฐานสากล สอดคลองกบกลยทธหลกในการสรางความเปนเลศในระบบ

28

ราชการ ตามประเดนยทธศาสตรท 6 แผนการบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2548-2551 และเปนไปตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2552 ) โดยแนวคดหลกของรางวลการบรหารจดการภาครฐ คอ ตองการทจะเหนหนวยงานภาครฐใหความส าคญกบการปฏบตราชการทมงเนนใหการน าองคการเปนไปอยางมวสยทศน มความรบผดชอบตอสงคม ใหความส าคญตอประชาชนผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ปรบปรงระบบการบรหารจดการใหมความยดหยนคลองตว สงเสรมใหขาราชการมการพฒนาตนเอง มความคดรเรมและเรยนรอยางตอเนอง ตดสนใจโดยอาศยขอมลสารสนเทศอยางแทจรง และท างานโดยมงเนนผลลพธเปนส าคญ (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2553) เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ เปนการน าหลกเกณฑและแนวคดตามรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศสหรฐอเมรกา Malcolm Baldrige National Quality Award (MBNQA) และรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศไทย Thailand Quality Award (TQA) มาปรบใหสอดคลองกบทศทางการพฒนาระบบราชการไทย และการด าเนนการตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 รวมทงการประเมนผลตามค ารบรองการปฏบตราชการ เพอใหความเหมาะสมตามบรบทของภาคราชการไทย ทงนเพอใหสวนราชการใชเปนกรอบในการประเมนองคกรดวยตนเองตามแนวทางBalance Scorecard ซงครอบคลมใน 4 มต คอ มตดานประสทธผล มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ และมตดานการพฒนาองคกร (เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ พ.ศ. 2558, 2557 : 17) เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ 7 หมวด จดท าขนโดยอาศยคานยมหลก (Core Value) 11 ประการ (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2553) ดงน คอ 1) การน าองคกรอยางมวสยทศน 2) ความเปนเลศทมงเนนผรบรการ 3) การเรยนรขององคการและของแตละบคคล 4) การใหความส าคญกบบคลากรและผมสวนไดสวนเสย 5) ความคลองตว 6) การมงเนนอนาคต 7) การจดการเพอนวตกรรม 8) การจดการโดยใชขอมลจรง 9) ความรบผดชอบตอสงคม 10) การมงเนนทผลลพธและการสรางคณคา 11) มมมองในเชงระบบ โดยมค าอธบายแตละแนวคด ดงน

1. การน าองคกรอยางมวสยทศน ผบรหารระดบสงมบทบาทส าคญทจะขบเคลอนใหองคกรประสบความส าเรจ โดยตองใหความส าคญกบเรองตอไปน 1.1 การก าหนดทศทาง คานยมทมความชดเจนและเปนรปธรรม โดยเนนคานยมทใหความส าคญกบผรบบรการ รวมทงก าหนดความคาดหวงขององคกรทมงเนนใหเกดความสมดล

29

ของความตองการของผมสวนไดสวนเสยทงหมด ทงน เพอเปนการชน าการด าเนนกจกรรมและการตดสนใจขององคกร 1.2 การจดท ากลยทธ ระบบ และวธการตาง ๆ เพอใหบรรลผลการด าเนนการ ทเปนเลศ กระตนใหมนวตกรรม สรางความรและความสามารถ และท าใหมนใจวาองคกรมความย งยน 1.3 การก าหนดใหมระบบการตดตามและทบทวนผลการด าเนนการขององคกร เพอน าผลดงกลาวมาใชในการปรบปรงและพฒนาองคกร 1.4 การก ากบดแลตนเองทด และการเสรมสรางจรยธรรมภายในองคการใหมความรบผดชอบตอผมสวนไดสวนเสยทกกลม ในดานจรยธรรม การปฏบตการ และผลการด าเนนการขององคกร ท ง น ผ บรหารระดบสงควรปฏบตตนเปนแบบอยางทด โดยการ มพฤตกรรมทมจรยธรรม

1.5 การสรางแรงบนดาลใจ จงใจ และกระตนใหบคลากรทกคนมสวนรวมในการท าใหองคการประสบความส าเรจ มการพฒนาและเรยนร มนวตธรรม และมความคดสรางสรรค

1.6 การมสวนรวมในการวางแผน การสอสาร การสอนงาน การพฒนาผน า ในอนาคต การยกยองชมเชยพนกงาน และการเปนแบบอยางทด 2. ความเปนเลศทมงเนนผรบบรการ การด าเนนการของสวนราชการ มงเนนใหเกดประโยชนสงของประชาชน ดงนน ผ ทจะตดสนวาสวนราชการใดด าเนนการประสบความส าเรจหรอมไม ไดแก ประชาชนซงเปนผรบบรการนนเอง ทงน องคกรทมงเนนผรบบรการควรใหความส าคญกบเรองดงตอไปน 2.1 การใหความส าคญกบผรบบรการในปจจบนและอนาคต คอ การเขาใจความตองการของผ รบบรการในปจจบน และการคาดการณความตองการของผรบบรการทพงม ในอนาคต 2.2 การสรางความพงพอใจในคณภาพการบรการ สามารถด าเนนการได ในทกขนตอน ตงแตการเขาถงบรการ คณภาพของการใหบรการ การลดขอผดพลาดในการใหบรการ การลดขอรองเรยนจากผรบบรการ รวมทง ความสมพนธระหวางองคกรกบผรบบรการ ซงชวยสรางความไววางใจ ความเชอมน และความพงพอใจใหกบผรบบรการ ทงน องคกรทจะสามารถสรางความพงพอใจใหกบผรบบรการไดนน จ าเปนตองรบฟงความคดเหนของผรบบรการ สามารถคาดการณความเปลยนแปลงในอนาคต และตระหนก

3. การเรยนรขององคกรและบคคลากร

30

การทองคกรจะบรรลผลส าเรจในการด าเนนการไดนน องคกรตองมแนวทาง ทปฏบตไดเปนอยางดในเรองการเรยนรขององคกรและของแตละบคคล การเรยนรขององคกรรวมถงการปรบปรงอยางตอเนองของแนวทางทมอยและการเปลยนแปลงทส าคญทน าไปสเปาประสงคและแนวทางใหม ๆ การเรยนรตองถกปลกฝงลงไปในแนวทางทองคกรปฏบตการ ซงหมายความวา การเรยนรจะตองเปนปกตวสยของงานประจ าวน มการปฏบตในระดบบคคล หนวยงาน และองคกร สงผลตอการแกปญหาทตนเหต มงเนนการสรางและแบงปนความร ทวทงองคกร และเกดขนจากโอกาสทท าใหเกดการเปลยนแปลงทมนยส าคญและมความหมายแหลง การเรยนรในองคกร รวมถงความคดของบคลากร การวจยและพฒนา ขอมลจากผรบบรการ การแบงปนวธปฏบตทเปนเลศ และการจดระดบเทยบเคยง (Benchmarking) 3.1 การเรยนรขององคกรสงผลดงน

3.1.1 การเพมคณคาใหแกผรบบรการผานการบรการใหมหรอทปรบปรงใหม 3.1.2 การลดความผดพลาด ความสญเสย และตนทนทเกยวของ 3.1.3 การปรบปรงความสามารถในการตอบสนองผรบบรการและการลดรอบเวลา 3.1.4 การเพมผลตภาพและประสทธผลในการใชทรพยากรทงหมดขององคกร 3.1.5 การเพมผลการด าเนนการขององคกรเพอใหบรรลผลในดานความรบผดชอบตอสงคม

3.1.6การใหบรหารตอชมชนในฐานะพลเมองด 3.2 การเรยนรของบคลากรสงผล ดงน

3.2.1 ท าใหบคลากรทอยในองคกรมความพงพอใจและมทกษะหลากหลาย 3.2.2 เกดการเรยนรขามหนวยงาน 3.2.3 สรางสนทรพยทางความรขององคกร 3.2.4 มสภาพแวดลอมทดขนเพอใหมนวตกรรม ดงนน การเรยนรจงไมควรมงเพยงแตการใหไดผลผลตและบรการทดขน แตควรมงถงความสามารถในการตอบสนองผรบบรการ การปรบตว นวตกรรม และมประสทธภาพทดขน

31

ดวย เพอท าใหองคกรมความย งยน รวมทงท าใหบคลากรมความพงพอใจและแรงจงใจในการ มงสความเปนเลศ 4. การใหความส าคญกบบคลากรและผมสวนไดสวนเสย การใหความส าคญกบบคลากร หมายถง การมความมงมนทจะท าใหบคลากร มความพงพอใจ มการพฒนา และมความผาสก ซงเกยวของกบวธปฏบตงานทมความยดหยนและมผลการด าเนนการทมทปรบใหเหมาะสมกบความตองการของบคลากรทมความแตกตางกนในดานสถานทท างานและชวตครอบครว ความทาทายทส าคญในการใหความส าคญกบบคลากร มดงน 4.1 การแสดงใหเหนถงความมงมนของผ น า องคกรทมตอความส าเรจของบคลากร 4.2 การยกยองชมเชยบคลากรทมากกวาการใหคาตอบแทนตามปกต 4.3 การสนบสนนการพฒนาและความกาวหนาของบคลากร 4.4 การแบงปนความรขององคกรเพอใหบคลากรสามารถใหบรการผรบบรการไดดยงขน และสนบสนนใหองคกรบรรลวตถประสงคเชงกลยทธ 4.5 การสรางสภาพแวดลอมทสงเสรมใหบคลากรกลาคดกลาท าและมนวตกรรม 4.6 การสรางสภาพแวดลอมสนบสนนเพอบคลากรทหลากหลาย องคกรตองสรางความรวมมอทงภายในและภายนอกองคกรเพอใหสามารถบรรลเปาประสงคโดยรวมไดดขน ความรวมมอภายในองคกร อาจรวมถง ความรวมมอระหวางบคลากรและผบรหารซงอาจน าไปสการพฒนาบคลากร การฝกอบรมขามหนวยงาน หรอการปรบโครงสรางงาน เชน การพฒนาทมงานความรวมมอภายในองคกร อาจเกยวของกบการสรางเครอขายความสมพนธระหวางหนวยงานตาง ๆ เพอปรบปรงความยดหยน การตอบสนอง และการแบงปนความร ความรวมมอภายนอกองคกร อาจเปนการรวมมอกบผรบบรการ และหนวยงานตางๆ ทเกยวของ ความรวมมอในรปแบบเครอขายเปนความรวมมอภายนอกทมความส าคญมากขนเรอย ๆ ความรวมมอภายในและภายนอกองคกรทดจะกอใหเกดการพฒนาตอเปาประสงคระยะยาว ซงเปนพนฐานส าคญของการพฒนาและปรบปรงองคกร ดงน น องคกรควรค านงถงความตองการทส าคญ ทน าไปสความส าเรจรวมกนมวธการสอสารอยางสม าเสมอ มแนวทางในการประเมนความกาวหนา และวธการปรบปรงใหเขากบสภาวะทเปลยนแปลง ในการกรณการใหการศกษาและการฝกอบรมรวมกน อาจเปนวธการหนงทคมคาส าหรบการพฒนาบคลากร 5. ความคลองตว

32

องคกรตองมความคลองตว เพอใหประสบผลส าเรจในภาวะปจจบนทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา และมการแขงขนในระดบโลก ซงหมายถง ความสามารถในการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและมความยดหยน e-Service ท าใหองคกรตองมการตอบสนองทรวดเรวยงขน มความยดหยน และปรบเปลยนตามความตองการของผรบบรการเฉพาะราย องคกรตองใชเวลาใหส นลงเรอย ๆ ในการน าผลผลตใหมและบรการใหมหรอทปรบปรงใหมเขาสสงคม ขณะเดยวกนองคกรตองตอบสนองผรบบรการใหรวดเรวและยดหยนมากขนเรอย ๆ การปรบปรง ทส าคญในการลดเวลาในการตอบสนองความตองการของผรบบรการ ท าใหองคกรตองการระบบงานใหม ๆ การลดความซบซอนของหนวยงานและกระบวนการ หรอมความสามารถในการเปลยนจากกระบวนการหนงไปสอกกระบวนการหนงอยางรวดเรว ดงนน บคลากรทไดรบการอบรมขามหนวยงานและไดรบการเอออ านาจในการตดสนใจจงมความส าคญอยางยงในบรรยากาศแขงขนท รนแรง ปจจยแหงความส าเ รจ ทส าคญประการหนงในการบรรลความทาทาย เชงยทธศาสตร คอ รอบเวลาในการออกแบบกระบวนการหรอบรการออกสสงคม หรอรอบเวลาการสรางนวตกรรมเพอตอบสนองตอตลาดทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว องคกรตองบรณาการการท างานแตละขนตอนในกจกรรมตาง ๆ เรมตงแตการวจยหรอกรอบแนวคด ไปจนถงการน าไปปฏบตผลการด าเนนการในดานเวลามความส าคญมากยงขนในปจจบน และรอบเวลากลายเปน ตวว ดกระบวนการทส าคญ การมงเนนเรองเวลากอใหเกดประโยชนอน ๆ ทส าคญดวย การปรบปรงในเรองเวลาจะผลกดนใหมการปรบปรงตาง ๆ ในเรองระบบงานองคกร คณภาพตนทน และผลตภาพไปพรอม ๆ กน

6. การมงเนนอนาคต ในสภาพแวดลอมปจจบน การสรางองคกรทมความย งยนตองอาศยความเขาใจปจจยตาง ๆ ทงในระยะสนและระยะยาวทมผลกระทบตอการบรรลพนธกจและวสยทศนองคกร ทงน องคกรทจะประสบความส าเรจตองมแนวคดทในการมงเนนอนาคตอยางจรงจงและมความมงมนทจะสรางพนธะระยะยาวกบผมสวนไดสวนเสยทส าคญ ไดแก ผรบบรการบคลากร ผสงมอบบรการ สาธารณชน และชมชนขององคกร การวางแผนงานขององคกรจงควรคาดการณลวงหนาถงปจจยตาง ๆ เชน ความคาดหวงของผรบบรการและความตองการของผรบบรการ การพฒนาดานเทคโนโลย การเปลยนแปลงของกฎระเบยบขอบงคบตาง ๆ ความคาดหวงของชมชนและสงคม ดงนน เปาประสงคเชงยทธศาสตรและการจดสรรทรพยากรจงตองรองรบปจจยดงกลาว ดวยการมงเนนอนาคต ครอบคลมถงการพฒนาบคลากรและ ผสงมอบบรการ การวางแผนสบทอด

33

ต าแหนงทมประสทธผล การสรางโอกาสเพอนวตกรรม และการคาดการณลวงหนาถงความรบผดชอบตอสาธารณะ

7. การจดการเพอนวตกรรม นวตกรรม หมายถง การเปลยนแปลงทมความส าคญตอการปรบปรงบรการกระบวนการและการปฏบตการขององคกร รวมทงการสรางคณคาใหมใหแกผมสวนไดสวนเสย นวตกรรมควรน าองคการไปสมตใหมในการด าเนนการ นวตกรรมไมอยในขอบเขตงานของการวจยและพฒนาเทานน นวตกรรมมความส าคญตอการด าเนนการในทกแงมมและทกกระบวนการ ผน าองคกรจงควรชน าและจดการใหนวตกรรมเปนสวนหนงของวฒนธรรมการเรยนร องคกรควรบรณาการนวตกรรมไวในการท างานประจ าวนและใชระบบการปรบปรงผลการด าเนนการขององคกรสนบสนนใหเกดนวตกรรม นวตกรรมเกดจากการสะสมความรขององคกรและบคลากร ดงน น ความสามารถในการเผยแพรและใชประโยชนจากความร เหลา นอยางรวดเรว จงมความส าคญตอการผลกดนนวตกรรมขององคกร 8. การจดการโดยใชขอมลจรง การวดและการวเคราะหผลการด าเนนการมความส าคญตอองคกร การวดผล ควรมาจากความจ าเปนและกลยทธหลกขององคกร รวมทง ควรใหขอมลและสารสนเทศทส าคญ อยางยงเกยวกบกระบวนการ ผลผลต และผลลพธทส าคญ การจดการผลการด าเนนการขององคกรตองใชขอมลและสารสนเทศหลายประเภท ซงควรครอบคลมถงผลการด าเนนการดานผรบบรการ ผลผลตและบรการ รวมทงการเปรยบเทยบผลการด าเนนการดานการปฏบตการ กระบวนการ และผลการด าเนนการเทยบกบ คเทยบเคยง รวมถงผลการด าเนนการของผสงมอบ บคลากร ตลอดจนธรรมาภบาลและการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบ การวเคราะห หมายถง การสกดสาระส าคญของขอมลและสารสนเทศเพอสนบสนนการประเมนผล การตดสนใจ และการปรบปรง ในการวเคราะหองคกรจ าเปนตองใชขอมลเพอบงบอกถงแนวโนม การคาดการณ และความเปนเหตเปนผลกน ซงโดยปกตแลวอาจไมเหนเดนชด การวเคราะห จะสนบสนนจดมงหมายหลาย ๆ ประการ เชน การวางแผน การทบทวนผลการด าเนนการโดยรวม การปรบปรงการปฏบตการ การจดการการเปลยนแปลง และการเปรยบเทยบผลการด าเนนการกบคเทยบ ในการปรบปรงผลการด าเนนการและการจดการการเปลยนแปลง องคกรควรใหความส าคญกบการเลอกและใชตวชวดผลการด าเนนการทควรสะทอนถงปจจยตาง ๆ ทน าไปสการปรบปรงผลการด าเนนการในดานผรบบรการ การปฏบตการ การเงน และจรยธรรม กลมตวชวดทเชอมโยงกบความตองการของผรบบรการและผลการด าเนนการขององคกร จะเปนพนฐาน

34

ทเดนชดในการท าใหกระบวนการท งหมดสอดคลองไปในแนวทางเดยวกนกบเปาประสงค ขององคกร การวเคราะหขอมลทไดจากกระบวนการตดตาม อาจท าใหเกดการประเมนและเปลยนตววดหรอดชนชวดเพอใหสนบสนนเปาประสงคขององคกรยงขน 9. ความรบผดชอบตอสงคม ผน าองคกรควรใหความส าคญตอความรบผดชอบทมตอสาธารณะ พฤตกรรมทมจรยธรรม และความจ าเปนในการบ าเพญตนเปนพลเมองดดวย ผน าควรเปนแบบอยางทดในการมงเนนจรยธรรมในการด าเนนธรกจและการคมครองปองกนสขอนามยของสาธารณะความปลอดภยและสงแวดลอม ครอบคลมถงการปฏบตการขององคกร และรอบเวลาของกระบวนการและบรการ นอกจากนน องคกรควรใหความส าคญตอการอนรกษทรพยากรและการลดความสญเสยตงแตตนทาง การวางแผนจงควรคาดการณลวงหนาถงผลกระทบในเชงลบ ทอาจเกดขนจากการด าเนนการ การวางแผนทมประสทธผลควรปองกนมใหเกดปญหา แกไขปญหาทเกดขนอยางตรงไปตรงมา และจดใหมสารสนเทศและการสนบสนนทจ าเปน เพอใหสาธารณะมความตระหนกในเรองดงกลาวอยเสมอ เพอใหเกดความเชอมนของสาธารณะในหลาย ๆ องคกร ขนตอนการออกแบบกระบวนการมความส าคญมากในดานความรบผดชอบตอสาธารณะ การตดสนใจทเกยวกบการออกแบบมผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชนหรอไม ดงนน กลยทธการออกแบบกระบวนการทมประสทธผล จงควรคาดการณลวงหนาถงความกงวลและความรบผดชอบดานสงแวดลอมทเพมขนเรอย ๆ องคกรควรใหความส าคญกบพฤตกรรมทมจรยธรรม ในการปฏสมพนธตอผมสวนไดสวนเสยท งหมด การปฏบตทางดานจรยธรรมอยางจรงจงควรเปนขอก าหนดและตอผมสวนไดสวนเสยทงหมด การปฏบตทางดานจรยธรรมอยางจรงจง ควรเปนขอก าหนดและตองมการตรวจตดตามโดยคณะกรรมการธรรมาภบาลขององคกร การบ าเพญตนเปนพลเมองด เกยวของกบการน าองคกรและการสนบสนนจดประสงคทส าคญดานสาธารณะ ตามขอจ ากดดานทรพยากรขององคกรจดประสงคดงกลาว อาจรวมถงการปรบปรงดานการศกษาและสขอนามยของชมชน การท าใหมสงแวดลอมทด การอนรกษทรพยากร การใหบรการชมชน การปรบปรงวธปฏบตขององคกร และการเปดเผยขอมลขาวสารใหกบประชาชน ภาวะผน า ในฐานะทเปนพลเมองดยงรวมถงการผลกดนองคกรอน ๆ ท งในภาครฐและเอกชนใหรวมด าเนนการตามจดประสงคดงกลาวดวย การจดการในเรองความรบผดชอบตอสงคม จ าเปนตองใชตวชวดทเหมาะสมและความรบผดชอบของภาวะผน าส าหรบตววดดงกลาว 10. การมงเนนทผลลพธและการสรางคณคา

35

การวดผลการด าเนนการขององคกร จ าเปนตองมนผลลพธทส าคญ ผลลพธดงกลาวควรใชเพอสรางคณคาและรกษาความสมดลของคณคาใหแกผมสวนไดสวนเสยทส าคญ ไดแก ผรบบรการ บคลากร พนกงานทเกยวของ และชมชน จากการสรางคณคาใหแกผมสวนไดสวนเสยทส าคญเหลาน ท าใหองคกรสามารถสรางภาพลกษณทด ทงนกลยทธขององคกรควรระบความตองการของผมสวนไดสวนเสยทส าคญอยางชดเจน เพอใหสามารถบรรลเปาหมายซงบางครงอาจมความขดแยงกนหรอมการเปลยนแปลงไป กลยทธดงกลาวจะชวยท าใหมนใจวาแผนงานและการปฏบตการตาง ๆ ตอบสนองตอความตองการทแตกตางกนของผมสวนไดสวนเสย และหลกเลยงผลกระทบในเชงลบตอผมสวนไดสวนเสยใด ๆ การใชตวชวดผลการด าเนนการแบบน า และแบบตาม (Leading & Lagging) รวมกนอยางสมดลเปนวธการทมประสทธผลในการสอล าดบความส าคญระยะส นและระยะยาวขององคกร การตรวจตดตามผลการด าเนนการจรง และเปนพนฐานทเดนชดในการปรบปรงผลลพธตาง ๆ 11. มมมองในเชงระบบ เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐใหมมมองในเชงระบบในการจดการองคกรและกระบวนการทส าคญ เพอใหบรรลผลลพธ นนคอ ผลการด าเนนการทเปนเลศ เกณฑทง 7 หมวด และคานยมหลกเปนกรอบในการสรางระบบและการบรณาการกลไกของระบบ เขาดวยกน อยางไรกตาม การจดการผลการด าเนนการโดยรวมใหประสบความส าเรจตองอาศย การสงเคราะหทมองภาพรวมขององคกร มงเนน วสยทศนพนธกจ วตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการ ใหมความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน และการบรณาการรวมกน ซงหมายถงการใชการเชอมโยงทส าคญระหวางขอก าหนดตาง ๆ ในหมวดตาง ๆ ของเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ เพอท าใหมนใจวาแผนงาน กระบวนการตววด และการปฏบตการตาง ๆ มความสอดคลองกน และบรณาการไปในแนวทางเดยวกน เพอใหองคประกอบแตละสวนของระบบการจดการผลการด าเนนการขององคกรมการปฏบตการอยางเชอมโยง ซงกนและกนอยางสมบรณ ทงน มมมองในเชงระบบ ครอบคลมถงการทผน าระดบสงมงเนนทศทางเชงกลยทธและมงเนนผรบบรการ ซงหมายความวา ผน าระดบสงตรวจตดตาม ปรบปรงแกไข และจดการผลการด าเนนการ โดยอาศยผลลพธการด าเนนการ มมมองในเชงระบบ ยงรวมถงการใชตวชวด และความรขององคกรเพอสรางกลยทธทส าคญ นนคอ การเชอมโยงกลยทธเหลานเขากบกระบวนการทส าคญและการจดสรรทรพยากรใหมความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน เพอปรบปรงผลการด าเนนการโดยรวม และท าใหผรบบรการพงพอใจ ดงนน มมมองในเชงระบบ หมายถง การจดการทงองคกร และองคประกอบ แตละสวนเพอบรรลความส าเรจขององคกร

36

2.2.4 องคประกอบของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ สาระส าคญของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ จะแบงออกเปน 2 สวนหลก (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาขาราชการ, 2549 อางในสมเกยรต ชตไธสง, 2554: 46) คอ 1) ลกษณะส าคญขององคกร 2) เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ มรายละเอยด ดงน

ภาพท2.3 เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐทง7หมวดทมความเชอมโยง

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ 2551

2.2.4.1 ลกษณะส าคญขององคกร เปนการอธบายถงภาพรวมในปจจบนของสวนราชการ สภาพแวดลอมในการปฏบตภารกจความสมพนธระหวางหนวยงานกบผรบบรการ สวนราชการอน และประชาชนโดยรวมสงส าคญทมผลตอการด าเนนการ และความทาทายทส าคญในเชงยทธศาสตรทสวนราชการเผชญอย รวมถงระบบการปรบปรงผลการด าเนนการของสวนราชการ 2.2.4.2 เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐประกอบดวยค าถามตาง ๆ ในแตละหมวด ซงเปนแนวทางในการบรหารจดการทจะน าสวนราชการไปสองคกรแหงความเปนเลศได และ

37

เกณฑในแตละหมวดจะมความเชอมโยงกนระหวางหมวดตาง ๆ เพอแสดงใหเหนถงการบรหารจดการทดตองมความสอดคลองและบรณาการกนอยางเปนระบบ เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ประกอบดวย 7 หมวด คอ หมวดท 1 การน าองคกร หมวดท 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวดท 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย หมวดท 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร หมวดท 5 การมงเนนทรพยากรบคคล หมวดท 6 การจดการกระบวนการ หมวดท 7 ผลลพธการด าเนนการ ทงน เกณฑทง 7 หมวด สามารถอธบายไดเปน 2 สวน ไดแก สวนทเปนกระบวนการ และสวนทเปนผลลพธ สวนทเปนกระบวนการ (หมวด 1-6) เปนเกณฑเพอใชประเมนประสทธภาพของสวนราชการ สามารถจดไดเปน 3 กลม คอ กลมท 1 กลมการน าองคกร ประกอบดวย หมวด 1 การน าองคกร หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวดท 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย กลมท 2 กลมพนฐานของระบบ ประกอบดวย หมวดท 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร กลมท 3 กลมปฏบตการ ประกอบดวย หมวดท 5 การมงเนนทรพยากรบคคล หมวดท 6 การจดการกระบวนการ สวนทเปนผลลพธ (หมวด 7) เปนเกณฑเพอใชประเมนประสทธผลของสวนราชการใน 4 มต ทมความสอดคลองตามค ารบรองการปฏบตราชการ คอ มตดานประสทธผล มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ มตดานการพฒนาองคกร

38

2.2.5 สาระส าคญของเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ในแตละหมวดโดยสงเขป หมวดท 1 การน าองคกร ผบรหารของสวนราชการด าเนนการอยางไรในเรองวสยทศน เปาประสงคระยะสนและระยะยาว คานยม และความคาดหวงในการด าเนนการ รวมถงการใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทงหลาย การกระจายอ านาจการตดสนใจ การสรางนวตกรรม และการเรยนรในสวนราชการ รวมทงตรวจประเมนวาสวนราชการมการก ากบดแลตนเองทด และด าเนนการเกยวกบความรบผดชอบตอสงคมและชมชนอยางไร 1.1 การน าองคกร

การด าเนนการของผบรหารของสวนราชการในการชน าองคกร การก ากบดแลตนเองทด และอธบายวาผบรหารของสวนราชการทบทวนผลการด าเนนการอยางไร ก. การก าหนดทศทางของสวนราชการ

ผบรหารของสวนราชการด าเนนการอยางไรในการก าหนดในเรองวสยทศน เปาประสงคระยะสนและระยะยาว คานยม และผลการด าเนนการทคาดหวงไว รวมทงการถายทอดใหบคลากรในสวนราชการน าไปปฏบต

- ในการก าหนดผลการด าเนนการดงกลาว ผบรหารของสวนราชการไดค านงถงความตองการหรอผลประโยชนของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดยยดหลกความโปรงใสและความชดเจนอยางไร

- ผบรหารของสวนราชการด าเนนการอยางไรในการสอสารในเรองดงกลาว แบบ 2 ทศทางอยางชดเจนและเปนรปธรรมไปสบคลากรทกคน รวมทงผรบบรการและผ มสวนไดสวนเสยทส าคญ โดยผานระบบการน าองคกร

ผบรหารของสวนราชการด าเนนการอยางไรในการสรางบรรยากาศ - เพอใหเกดการกระจายอ านาจในการตดสนใจ นวตกรรม และ

ความคลองตวในการปฏบตงาน - เพอใหเกดการเรยนร ทงในระดบสวนราชการและผปฏบตงาน - เพอสงเสรมใหบคลากรท างานอยางถกตองตามกฎระเบยบและ

หลกจรยธรรม ข. การก ากบดแลตนเองทด

ในการก ากบดแลตนเองทด สวนราชการและผบรหารด าเนนการอยางไรในเรองทส าคญตอไปน

- ความรบผดชอบตอการปฏบตงานของสวนราชการ

39

- ความรบผดชอบดานการเงน และการปองกนและปราบปรามการทจรต และประพฤตมชอบ

- การปกปองผลประโยชนของประเทศและผมสวนไดสวนเสย ค. การทบทวนผลการด าเนนการของสวนราชการ ผบรหารของสวนราชการด าเนนการอยางไรในการทบทวนผลการด าเนนการของสวนราชการ

- ผบรหารของสวนราชการใชผลการประเมนและทบทวนดงกลาวมาประเมนความส าเรจของการบรรลเปาประสงคระยะสนและระยะยาวของสวนราชการอยางไร

- ผบรหารของสวนราชการน าผลการประเมนและทบทวนนมาใชในการประเมนความสามารถในการตอบสนองความตองการทเปลยนแปลงไปของสวนราชการอยางไร

ตวชวดส าคญทผบรหารของสวนราชการทบทวนเปนประจ ามอะไรบาง - ผลการทบทวนทผานมาเปนอยางไร ผบรหารของสวนราชการมวธการอยางไรในการน าผลการทบทวน

ดงกลาวมาจดล าดบความส าคญ เพอใหเกดการปรบปรงทงอยางตอเนองและอยางกาวกระโดด รวมทงใชเปนโอกาสในการสรางนวตกรรม

- ผบรหารของสวนราชการใชวธการอยางไรในการน าผลการทบทวนไปปรบปรงและน าไปสการปฏบตทวทงสวนราชการ รวมถงผมสวนเกยวของ

ผบรหารของสวนราชการในแตละระดบไดรบการประเมนผลงานอยางไร - สวนราชการน าผลจากการประเมนผลงานของผบรหารไปปรบปรง

ระบบการน าองคกรของผบรหารทกระดบอยางไร 1.2 ความรบผดชอบตอสงคม ก. ความรบผดชอบตอสงคม

ในกรณทการบรการและการปฏบตงานมผลกระทบในทางลบตอสงคม สวนราชการด าเนนการอยางไร

กระบวนการ เปาประสงค ตวชวด และเปาหมายของสวนราชการในการจดการกบผลกระทบในทางลบทเกดขนคออะไร

- สวนราชการไดคาดการณลวงหนาถงผลกระทบในทางลบของการบรการและการปฏบตงานทอาจเกดขนตอสงคม ทงในปจจบนและอนาคตอยางไร

- สวนราชการมการเตรยมการเชงรกในประเดนดงกลาวอยางไร

40

ข. การด าเนนการอยางมจรยธรรม ผบรหารของสวนราชการไดก าหนดวธปฏบตเพอใหสวนราชการมการ

ด าเนนการอยางมจรยธรรม อยางไร ค. การใหการสนบสนนตอชมชนทส าคญ

- สวนราชการด าเนนการอยางไรในการสนบสนนและเสรมสรางความเขมแขงใหแกชมชนทส าคญตอสวนราชการ

- ชมชนใดทส าคญกบสวนราชการของทาน และมวธเลอกชมชนดงกลาวอยางไร

- มวธการอยางไรในการเลอกกจกรรมทจะสนบสนนชมชน - ผบรหารของสวนราชการและบคลากรมสวนรวมในกจกรรมการพฒนา

ชมชนดงกลาวอยางไร สรป การน าองคกร หมายถง การด าเนนการของผบรหารในเรองวสยทศน เปาประสงค คานยม ความคาดหวงในผลการด าเนนการ การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การกระจายอ านาจการตดสนใจ การสรางนวตกรรมและการเรยนรในสวนราชการ การก ากบดแลตนเองทด และด าเนนการเกยวกบความรบผดชอบตอสงคมและชมชน

หมวดท 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร เปนวธการก าหนดประเดนยทธศาสตร เปาประสงคเชงยทธศาสตร และกลยทธหลก รวมทงแผนปฏบตราชการของสวนราชการ และการถายทอดเปาประสงคเชงยทธศาสตร และกลยทธหลก รวมถงแผนปฏบตราชการทไดจดท าไว เพอน าไปปฏบตและการวดผลความกาวหนา 2.1 การจดท ายทธศาสตร สวนราชการมวธการอยางไรในการก าหนดประเดนยทธศาสตร เปาประสงคเชงยทธศาสตร และกลยทธหลก รวมถงการยกระดบความสามารถในการแขงขน ผลการด าเนนการโดยรวม และความส าเรจในอนาคตอยางไร ก. กระบวนการจดท ายทธศาสตร

กระบวนการในการวางแผนยทธศาสตรโดยรวมอยางไร ใหระบ - ขนตอนและผเกยวของทส าคญ - กรอบเวลาทใชในการวางแผนระยะสนและระยะยาว และเหตผลทใช

ในการก าหนดกรอบเวลาเชนนน

41

- โปรดแสดงใหเหนถงกจกรรมในกระบวนการวางแผนยทธศาสตรทสอดคลองกบกรอบเวลาทก าหนดไว

ไดน าปจจยตอไปนมาประกอบการวางแผนยทธศาสตรอยางไร ใหระบวธการรวบรวมและวเคราะหขอมลและสารสนเทศทเกยวของ

- ความตองการ ความคาดหวง ทงระยะสนและระยะยาวของผรบบรการ ผ มสวนไดสวนเสย รวมทงสวนราชการหรอองคกรอนทปฏบตงานเกยวของกน

- สภาพการแขงขนทงภายในและภายนอกประเทศของสวนราชการ - นวตกรรมและการเปลยนแปลงทส าคญทางเทคโนโลย และดานอนๆ ซงอาจมผลตอบรการและการด าเนนงานของสวนราชการ

- นวตกรรมและการและการด าเนนงานของสวนราชการ - จดแขงและจดออน รวมถงทรพยากรบคคลและทรพยากรอน ๆ ของ

สวนราชการ - การศกษาวเคราะหถงโอกาสในการปรบเปลยนทรพยากรทมอยไปใช

กบบรการหรอกจกรรมทมความส าคญกวา - ความเสยงในดานการเงน สงคมและจรยธรรม กฎหมาย ขอบงคบ และ

ดานอนๆ - การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจระดบประเทศหรอระดบโลก - ลกษณะเฉพาะของสวนราชการของทาน - จดแขง จดออนของสวนราชการหรอองคกรอนทปฏบตงานเกยวของ

กน ข. เปาประสงคเชงยทธศาสตร ประเดนยทธศาสตร เปาประสงคเชงยทธศาสตร และกลยทธหลก ม

อะไรบาง - ใหระบเปาหมาย และระยะเวลาทจะบรรลเปาประสงคเหลานน

- ใหระบล าดบความส าคญของเปาประสงคเหลานน ในการก าหนดประเดนยทธศาสตร เปาประสงคเชงยทธศาสตร และกล

ยทธหลกสวนราชการไดใหความส าคญกบความทาทายตอองคกรทระบไวในลกษณะส าคญขององคกร ขอ 2.1 อยางไร

42

- สวนราชการมนใจไดอยางไรวาประเดนยทธศาสตร เปาประสงคเชงยทธศาสตร และกลยทธหลก

- มความสมดลของโอกาสและความทาทาย ในระยะสนและระยะยาว - มความสมดลของความตองการของผมสวนไดสวนเสยทส าคญ

ทงหมด 2.2 การถายทอดกลยทธหลกเพอน าไปปฏบต

การถายทอดกลยทธหลกเพอน าไปปฏบต เปนการตอบค าถามทอธบายวาสวนราชการสามารถแปลงเปาประสงคเชงยทธศาสตร และกลยทธหลกไปสการปฏบตไดอยางไร โดยใหสวนราชการสรปแผนปฏบตการและตวชวดทส าคญ และคาดการณผลการด าเนนการในอนาคตตามตวชวดดงกลาว ก. การถายทอดแผนปฏบตการไปสการปฏบตมวธการอยางไรมวธการอยางไร

- ถายทอดแผนปฏบตการเพอน าไปปฏบตใหบรรลเปาประสงค เชงยทธศาสตร และกลยทธหลก

- จดสรรทรพยากรเพอใหมนใจวาสามารถปฏบตการตามแผนไดส าเรจ - ท าใหผลทเกดขนจากการปฏบตตามแผนมความย งยน

แผนปฏบตการทส าคญของสวนราชการมอะไรบาง - หากมการเปลยนแปลงทส าคญในการใหบรการ รวมทงผรบบรการและ

ผมสวนไดสวนเสย สวนราชการจะด าเนนการอยางไรเพอตอบสนองตอการเปลยนแปลงดงกลาว แผนหลกดานทรพยากรบคคลทตอบสนองเปาประสงคเชงยทธศาสตร

กลยทธหลก และแผนปฏบตการมอะไรบาง ตวชวดทส าคญทใชตดตามความคบหนาของแผนปฏบตการ มอะไรบาง - สวนราชการมวธการอยางไรในการท าใหระบบการวดผลส าเรจของ

แผนปฏบตการโดยรวม เสรมใหสวนราชการมงไปในแนวทางเดยวกน ข. การคาดการณผลการด าเนนการ

เปาหมายการด าเนนการของแผนปฏบตการตามตวชวดทระบในขอ 2.2 มอะไรบาง

- เปาหมายการด าเนนการของแผนปฏบตการเปนเชนใด เมอเปรยบเทยบกบ - เปาประสงคเชงยทธศาสตร - ผลการด าเนนการทผานมา

43

- ผลการด าเนนการทคาดไวของคแขง - ระดบเทยบเคยงทส าคญ (Benchmark)

สรป การวางแผนเชงยทธศาสตร เปนวธการก าหนดประเดนยทธศาสตร เปาประสงคเชงยทธศาสตร กลยทธและแผนปฏบตราชการ การถายทอดประเดนยทธศาสตรและกลยทธหลกเพอน าไปปฏบตและวดผลความกาวหนาของการด าเนนการ หมวดท 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย สวนราชการก าหนดความตองการ ความคาดหวง และความนยมชมชอบ ของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอยางไร รวมถงสวนราชการมการด าเนนการอยางไรในการสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การก าหนดปจจยทส าคญทท าใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยมความพงพอใจ และน าไปสการกลาวถงสวนราชการในทางทด 3.1 ความรเกยวกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ก าหนดความตองการ ความคาดหวง และความนยมชมชอบของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอยางไร เพอใหการบรการตอบสนองผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ก. ความรเกยวกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

- สวนราชการมวธการอยางไรในการก าหนดหรอจ าแนกกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

- สวนราชการไดค านงถงผรบบรการทพงมในอนาคตมาประกอบการพจารณาดงกลาวอยางไร

- สวนราชการมวธการอยางไรในการรบฟงและเรยนรความตองการและความคาดหวงหลก ๆ ของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยแตละกลม

- สวนราชการไดน าขอมลดงกลาวมาใชในการวางแผนปฏบตงานและการปรบปรงกระบวนการ รวมถงการพฒนาการบรการใหม ๆ อยางไร

มการทบทวนและปรบปรงวธการรบฟงและเรยนรความตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยใหเหมาะสมและทนสมยอยเสมอ 3.2 ความสมพนธและความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

สรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอยางไรเพอใหผรบบรการและ ผมสวนไดสวนเสยมความพงพอใจ และน าไปสการกลาวถงในทางทด ใหอธบายดวยวาสวนราชการมวธการอยางไรในการหาความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ก. การสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

44

การสรางความสมพนธกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย เพอตอบสนองความคาดหวงและสรางความประทบใจใหแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ซงจะสงผลใหสวนราชการมภาพลกษณทด และมผมาใชบรการเพมขน

- สวนราชการมวธการอะไรบางทใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยสามารถตดตอขอขอมล ขอรบบรการ หรอรองเรยนตอสวนราชการ

- สวนราชการมแนวทางอยางไรในการก าหนดวธปฏบตของบคลากร ในสวนราชการในการตดตอกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

- สวนราชการมนใจไดอยางไรวาบคลากรทเกยวของทกคนไดปฏบตตามวธปฏบตทก าหนดไว

- สวนราชการมกระบวนการจดการขอรองเรยนอยางไร - สวนราชการมนใจไดอยางไรวาขอรองเรยนเหลานนไดรบการแกไข

อยางมประสทธผลและทนทวงทตามกระบวนการทก าหนดไว - สวนราชการมวธการอยางไรในการรวบรวมและวเคราะหขอรองเรยน

ท งหมดเพอใชในการปรบปรงการด าเนนการของสวนราชการของทานและสวนราชการอน ทเกยวของ

สวนราชการท าอยางไรเพอใหวธการสรางความสมพนธกบผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสย รวมทงวธการตดตอเหมาะสมและทนสมยอยเสมอ ข. การวดความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

- สวนราชการมวธการอยางไรในการวดความพงพอใจและไมพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยแตละกลม

- สวนราชการมวธการอยางไรเพอใหการวดดงกลาวไดขอมลซงสามารถน าไปใชสรางความประทบใจและท าใหเกดภาพลกษณทด

- สวนราชการน าผลการวดความพงพอใจและไมพงพอใจไปปรบปรงการด าเนนการของสวนราชการอยางไร

- สวนราชการมวธการอยางไรในการตดตามในเรองคณภาพการบรการเพอใหไดขอมลปอนกลบอยางทนทวงทและน าไปใชด าเนนการตอไปได

- สวนราชการมวธการอยางไรในการหาขอมลและใชขอมลเชงเปรยบเทยบในดานความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

45

- สวนราชการท าอยางไรเพอใหวธการในการวดความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเหมาะสมและทนสมยอยเสมอ

สรปสรป การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยการใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย หมายถง การก าหนดความตองการ ความคาดหวง และความนยมชมชอบ การสรางความสมพนธ และการก าหนดปจจยส าคญทท าใหผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยมความพงพอใจ หมวดท 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร สวนราชการเลอก รวบรวม วเคราะหจดการและปรบปรงขอมลและสารสนเทศ และจดการความรอยางไร 4.1 การวด การวเคราะหผลการด าเนนการของสวนราชการ

การวด วเคราะห ท าใหสอดคลองและเชอมโยงกน และปรบปรงขอมลและสารสนเทศของผลการด าเนนการในทกระดบ และทกสวนของสวนราชการ ก. การวดผลการด าเนนการ

- สวนราชการมวธการอยางไรในการเลอกและรวบรวมขอมลและสารสนเทศทมความสอดคลองและเชอมโยงกน เพอใชในการตดตามผลการปฏบตงาน และผลการด าเนนการของสวนราชการโดยรวม

- สวนราชการมวธการอยางไรในการใชขอมลและสารสนเทศเหลาน มาสนบสนนการตดสนใจในสวนราชการและสนบสนนใหเกดนวตกรรม

- สวนราชการมวธการอยางไรในการเลอกขอมลและสารสนเทศเชงเปรยบเทยบมาสนบสนนการตดสนใจในสวนราชการ และสนบสนนใหเกดนวตกรรม

- สวนราชการมวธการอยางไรในการท าใหระบบการวดผลการด าเนนการเหมาะสม และทนสมยอยเสมอ

- สวนราชการมวธการอยางไรในการท าใหมนใจวาระบบการวดผลการด าเนนการ มความไวในการบงชถงการเปลยนแปลงทรวดเรวหรอไมไดคาดการณ ทงจากภายในและภายนอกสวนราชการ ข. การวเคราะหผลการด าเนนการ

- สวนราชการมการวเคราะหในเรองอะไรบาง เพอชวยใหผบรหารของสวนราชการน าผลการวเคราะหมาใชในการทบทวนผลการด าเนนการของสวนราชการ และน าไปใชในการวางแผนเชงยทธศาสตร

46

- สวนราชการมวธการอยางไรในการสอสารใหผปฎบตงานในทกระดบไดรบทราบถงผลการวเคราะห เพอใชเปนขอมลสนบสนนการตดสนใจในการปฏบตงานอยางมประสทธผล 4.2 การจดการสารสนเทศและความร สวนราชการด าเนนการอยางไรเพอใหขอมลและสารสนเทศทบคลากรสวนราชการ หรอองคกรอนทปฏบตงานเกยวของกน และผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยตองการนน มคณภาพและพรอมใชงานรวมทงใหอธบายวาสวนราชการด าเนนการอยางไร ในการสรางและจดการองคความร ก. ความพรอมใชงานของขอมลและสารสนเทศ - สวนราชการมวธการอยางไรในการท าใหขอมลและสารสนเทศทตองการมความพรอมใชงาน และท าใหบคลากร ผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย และองคกรอนๆ ทปฏบตงานเกยวของกน สามารถเขาถงขอมลและสารสนเทศดงกลาว - สวนราชการมวธการอยางไรในการท าใหอปกรณทเกยวกบสารสนเทศ (ฮารดแวรและซอฟแวร) ทใชในสวนราชการมความเชอถอได ปลอดภย และใชงานงาย

- สวนราชการมวธการอยางไรในการท าใหระบบการจดการขอมลและสารสนเทศ และอปกรณทเกยวกบสารสนเทศดงกลาว เหมาะสมและทนสมยอยเสมอ

สวนราชการมวธการอยางไรในการจดการความรเพอใหเรองตอไปนบรรลผล

- การรวบรวมและถายทอดความรของบคลากรในสวนราชการ - การรบการถายทอดความรทมประโยชนจากผรบบรการ

ผมสวนไดสวนเสย และองคกรอน - การแสวงหาและแลกเปลยนวธการปฏบตทเปนเลศ

สวนราชการมวธการอยางไรเพอใหขอมล สารสนเทศ และความรของสวนราชการ มคณลกษณะดงตอไปน

- ความครอบคลม - ความรวดเรว - ความถกตอง - ความทนสมย - ความเชอมโยง

47

- ความนาเชอถอ - ความสามารถในการเขาถง - ความสามารถในการตรวจสอบ - การมสวนรวมในกระบวนการขอมล - ความปลอดภย - การรกษาความลบ

สรป การวด การวเคราะหและการจดการความร หมายถง การเลอก และรวบรวมขอมลและสารสนเทศ การหาแหลงความรเพอน ามาปรบปรงพฒนา การน าขอมลมาสนบสนนการตดสนใจและสนบสนนใหเกดนวตกรรม การแลกเปลยนเรยนร การน าความรทไดมาใชในการปรบปรงการด าเนนงาน การวดผลการด าเนนการเหมาะสมและทนสมยอยเสมอ หมวดท 5 การมงเนนทรพยากรบคคล ระบบงานบคคลและระบบการเรยนรของบคลากร และการสรางแรงจงใจชวยใหบคลากรพฒนาตนเองและใชศกยภาพอยางเตมทอยางไร เพอใหมงไปในแนวทางเดยวกนกบเปาประสงคและแผนปฏบตการโดยรวมของสวนราชการ รวมท งตรวจประเมนความใสใจการสรางและรกษาสภาพแวดลอมในการท างาน การสรางบรรยากาศทเออตอการปฏบตงานของบคลากร ซงจะน าไปสผลการด าเนนการทเปนเลศ และความเจรญกาวหนาของบคลากรและสวนราชการ 5.1 ระบบงาน

การจดและบรหารงาน ระบบการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร การจางงานและความกาวหนาในหนาทการงาน และวธปฏบตทเกยวของกบก าลงคน เออใหบคลากรและสวนราชการมผลการด าเนนการทดไดอยางไร

ก. การจดและบรหารงาน สวนราชการมวธการอยางไรในการระบบงาน ทงทเปนทางการและไม

เปนทางการ เพอสงเสรมใหบคลากรเกดความรวมมอ ความคดรเรม การกระจายอ านาจในการตดสนใจ นวตกรรม ความคลองตว และทนตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอยเสมอ

ในการจดระบบงานดงกลาว สวนราชการไดค านงถงวฒนธรรมและความคดของบคลากรและของชมชนซงสวนราชการมปฏสมพนธดวยมาพจารณาอยางไร

สวนราชการท าอยางไรเพอใหการสอสาร การแลกเปลยนความรหรอทกษะระหวางบคลากรภายในสวนราชการมประสทธผล

48

ข. ระบบการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร - สวนราชการมระบบการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร และมการ

แจงผลเพอใหเกดการพฒนาและปรบปรงการท างานใหแกบคลากรรายบคคลอยางไร (#) - สวนราชการมวธการอยางไรในการยกยองชมเชย การใหรางวลและ

สงจงใจ เพอสนบสนนใหบคลากรมขวญก าลงใจ มการท างานอยางมประสทธผล มจตส านกในการท างานทมงเนนผลประโยชนและความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ค. การจางงานและความกาวหนาในหนาทการงาน

สวนราชการมวธการก าหนดคณลกษณะและทกษะทจ าเปนของบคลากรในแตละต าแหนงอยางไร

- สวนราชการมวธการสรรหา วาจาง และรกษาบคลากรไวอยางไร - ในการสรรหา วาจาง และรกษาบคลากร สวนราชการไดค านงถง

วฒนธรรมและความคดของบคลากรและของชมชนทสวนราชการตงอยอยางไร (ใหสวนราชการตอบตามความเหมาะสมของภารกจของสวนราชการ)

- สวนราชการมแผนในการเตรยมบคลากรส าหรบต าแหนงบรหาร หรอต าแหนงทมความส าคญตอภารกจหลกของสวนราชการอยางไร

- สวนราชการมวธการอยางไรในการสรางความกาวหนาในหนาทการงานใหแกบคลากรทวทงสวนราชการ

สวนราชการมวธการอยางไรในการพฒนาบคลากรทมาจากทองถนนนใหมโอกาสกาวหนาในหนาทการงานในการปฏบตราชการ

5.2 การเรยนรของบคลากรและการสรางแรงจงใจ การพฒนาบคลากรไดสนบสนนใหสวนราชการบรรลเปาประสงคโดยรวม และสงผลใหมการปฏบตราชการทเปนเลศอยางไร รวมทงชวยสรางความร ทกษะ และความสามารถของบคลากรอยางไร ก. การพฒนาบคลากร - หแผนปฏบตการและผลการด าเนนการเปนไปตามทก าหนดไว

- ใหเกดความสมดลระหวางเปาประสงคทงระยะสนและระยะยาวของสวนราชการกบความตองการของบคลากร ในดานการพฒนา การเรยนร และความกาวหนาในหนาทการงาน

49

สวนราชการมวธการอยางไรในการใหการศกษาและฝกอบรม ซงครอบคลม ในเรองตอไปน ไดแก การอบรมบคลากรใหม จรยธรรม การบรหารจดการ การพฒนาภาวะผน า ความปลอดภย อาชวอนามย สงแวดลอมในการท างาน

- สวนราชการมวธการอยางไรในการหาความจ าเปนและความตองการในการฝกอบรมจากบคลากรทวไป หวหนางาน และผบงคบบญชา

- สวนราชการน าความจ าเปนและความตองการในการฝกอบรมดงกลาว มาประกอบการพฒนาบคลากรอยางไร - สวนราชการมวธการอยางไรในการน าความรทมอยในสวนราชการมาชวยในการพฒนาบคลากร - สวนราชการมวธการพฒนาบคลากรทงอยางเปนทางการและไมเปนทางการอยางไร

- สวนราชการสงเสรมใหมการน าความรและทกษะใหม ๆ ทไดจากการศกษาและฝกอบรม มาใชในการปฏบตงานอยางไร

- สวนราชการมวธการประเมนประสทธผลของการศกษาและการฝกอบรมของบคลากรอยางไร ทงน ใหพจารณาจากผลการปฏบตงานของแตละบคคลและผลการปฏบตงานของสวนราชการโดยรวม ข. การสรางแรงจงใจและการพฒนาความกาวหนาในหนาทการงาน

- สวนราชการมวธการอยางไรเพอชวยใหบคลากรพฒนาตนเองใหเกดความกาวหนา ในหนาทการงาน

- ผบรหารและผบงคบบญชาตามสายงานมบทบาทอยางไรในการชวยใหบคลากรบรรลเปาประสงคดงกลาว 5.3 การสรางความผาสกและความพงพอใจแกบคลากร

สวนราชการมวธการอยางไรในการรกษาสภาพแวดลอมในการท างานและบรรยากาศทสนบสนนใหบคลากรทกคนมความผาสก มความ พงพอใจ และมแรงจงใจ ในการปฏบตงาน ก. สภาพแวดลอมในการท างาน

- สวนราชการมวธการอยางไรในการสงเสรมสขอนามย ความปลอดภย การปองกนภย การปรบปรงสภาพแวดลอมในการท างานและอปกรณใหเหมาะสมกบการปฏบตงาน

- สวนราชการก าหนดเปาหมายหรอตวชวดในเรองดงกลาวอยางไร

50

- บคลากรมสวนรวมในการสงเสรมและปรบปรงในเรองดงกลาวอยางไร สวนราชการมวธอยางไรในการท าใหสถานทท างานมการเตรยมพรอม

ตอภาวะฉกเฉนและภยพบต เพอใหสามารถด าเนนภารกจไปไดอยางตอเนอง ข. การสนบสนนและการสรางความพงพอใจใหแกบคลากร

สวนราชการมวธการในการก าหนดปจจยทมผลตอความผาสก ความพงพอใจ และแรงจงใจของบคลากรในแตละระดบและแตละประเภทอยางไร

นอกเหนอจากระเบยบสวสดการกลางทก าหนดไว สวนราชการมการสนบสนนบคลากรอยางไรในเรองนโยบาย สวสดการ และการบรการ โดยก าหนดใหตรงกบความตองการของบคลากรในแตละระดบและแตละประเภท

- สวนราชการมการก าหนดตวชวด และวธการประเมนความผาสก ความพงพอใจและแรงจงใจของบคลากรแตละระดบและแตละประเภท ทงทเปนทางการและไมเปนทางการอยางไร

- สวนราชการไดใชตวชวดตาง ๆ เชน การสญเสยบคลากร การหยดงาน การรองเรยน การรองทกข ความปลอดภย และผลตภาพ เพอมาประเมนความผาสก ความพงพอใจ และการสรางแรงจงใจของบคลากรอยางไร

สวนราชการมวธการอยางไรในการน าผลการประเมนความผาสก ความ พงพอใจ และการสรางแรงจงใจของบคลากรมาเชอมโยงกบผลลพธในการด าเนนการ เพอจดล าดบความส าคญในการปรบปรงความผาสก ความพงพอใจ และการสรางแรงจงใจ รวมทงบรรยากาศและสภาพแวดลอมในการท างาน

สรปสรป การมงเนนทรพยากรบคคล หมายถง การจดใหมระบบงานและระบบการเรยนร การสรางความผาสขและแรงจงใจของบคลากร เพอใหบคลากรพฒนาตนเองและใชศกยภาพเตมทใหเกดความกาวหนาในหนาทการงาน หมวดท 6 การจดการกระบวนการ เปนการจดการกระบวนการในการใหบรการและกระบวนการอนทส าคญทชวยสรางคณคาแกผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย และสวนราชการ ตลอดจนกระบวนการสนบสนนทส าคญตาง ๆ 6.1 กระบวนการทสรางคณคา

เปนวธการก าหนดและจดการของสวนราชการทส าคญตางๆ เพอสรางคณคาแกผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย และการบรรลพนธกจของสวนราชการ ประกอบดวย ก. กระบวนการทสรางคณคา

51

- สวนราชการมว ธการอยางไรในการก าหนดวากระบวนการใด เปนกระบวนการทสรางคณคาตอผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย และการบรรลพนธกจของสวนราชการ

- กระบวนการทสรางคณคาทส าคญมอะไรบาง - สวนราชการมว ธการอยางไรในการจดท าขอก าหนดทส าคญของ

กระบวนการทสรางคณคา โดยน าขอมลทไดจากผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยมาประกอบในการจดท าขอก าหนดทส าคญเหลานน

- ขอก าหนดทส าคญของกระบวนการดงกลาวมอะไรบาง - สวนราชการมวธการอยางไรในการออกแบบกระบวนการทสรางคณคา - สวนราชการไดน าเรองเหลานมาประกอบในการออกแบบอยางไร

- องคความรของสวนราชการ และเทคโนโลยใหม ๆ - ความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

- ขนตอนระยะเวลาในการปฏบตงาน ผลตคณภาพ การควบคมคาใชจาย และ ปจจยประสทธภาพประสทธผลอน ๆ

- เปาหมายและผลสมฤทธของภารกจ - สวนราชการมแนวทางอยางไรในการออกแบบและบรณาการ

กระบวนการทสรางคณคาทเกยวของกบสวนราชการอน เพอใหสงผลตอผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย และการบรรลพนธกจของสวนราชการ

- สวนราชการมตวชวดทส าคญอะไรบางทใชในการควบคมและปรบปรงกระบวนการ ทสรางคณคา

- สวนราชการมวธการอยางไรในการน ากระบวนการดงกลาวไปปฏบต เพอใหบรรลผลตามขอก าหนดทส าคญเหลานน

- สวนราชการมวธการอยางไรในการลดคาใชจายในดานการตรวจสอบ การทดสอบและการตรวจประเมนกระบวนการหรอผลการด าเนนการ

- สวนราชการมวธการอยางไรในการปองกนไมใหเกดขอผดพลาดการท างานซ าและความสญเสยจากผลการด าเนนการ

- สวนราชการมวธการอยางไรในการปรบปรงกระบวนการทสรางคณคา เพอใหผลการด าเนนการและการใหบรการดขน

52

- สวนราชการมวธการอยางไรในการน าการปรบปรงดงกลาวมาเผยแพร แลกเปลยนประสบการณภายในหนวยงานและระหวางหนวยงาน 6.2 กระบวนการสนบสนน

เปนวธ ท สวนราชการจดการกบกระบวนการทส าคญทสนบสนนกระบวนการทสรางคณคา ประกอบดวย ก. กระบวนการสนบสนน

- สวนราชการมวธการอยางไรในการก าหนดวากระบวนการใดเปนกระบวนการสนบสนน

- กระบวนการสนบสนนทส าคญมอะไรบาง - สวนราชการมวธการอยางไรในการจดท าขอก าหนดทส าคญของ

กระบวนการสนบสนน โดยน าขอมลทไดจากผรบบรการภายในและภายนอกมาประกอบในการจดท าขอก าหนดทส าคญเหลานน

- ขอก าหนดทส าคญของกระบวนการดงกลาวมอะไรบาง - สวนราชการมวธการอยางไรในการออกแบบกระบวนการสนบสนน - สวนราชการไดน าเรองเหลานมาประกอบในการออกแบบอยางไร

- องคความรของสวนราชการ และเทคโนโลยใหม ๆ - ความตองการของผรบบรการทงภายในและภายนอก

- ขนตอน ระยะเวลาในการปฏบตงาน ผลตภาพ การควบคมคาใชจาย และปจจยประสทธภาพ ประสทธผลอน ๆ

- เปาหมายและผลสมฤทธของภารกจ - สวนราชการมแนวทางอยางไรในการออกแบบและบรณาการ

กระบวนการสนบสนนทเกยวของกบสวนราชการอน - สวนราชการมตวชวดทส าคญอะไรบางทใชในการควบคมและปรบปรง

กระบวนการสนบสนน - สวนราชการมวธการอยางไรในการน ากระบวนการดงกลาวไปปฏบต

เพอใหบรรลผลตามขอก าหนดทส าคญนน - สวนราชการมวธการอยางไรในการลดคาใชจายในดานการตรวจสอบ

การทดสอบ และการตรวจประเมนกระบวนการหรอผลการด าเนนการ

53

- สวนราชการมวธการอยางไรในการปองกนไมใหเกดขอผดพลาด การท างานซ าและความสญเสยจากผลการด าเนนการ

- สวนราชการมวธการอยางไรในการปรบปรงกระบวนการสนบสนน เพอใหผลการด าเนนการและการใหบรการดขน

- สวนราชการมวธการอยางไรในการน าการปรบปรงดงกลาวมาเผยแพรแลกเปลยนประสบการณ ภายในหนวยงานและระหวางหนวยงาน

สรป การจดการกระบวนการ หมายถง การจดการกระบวนการในการใหบรการ และกระบวนการอนทชวยสรางคณคาแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และกระบวนการสนบสนน เพอใหบรรลพนธกจขององคการ หมวดท 7 ผลลพธการด าเนนการ เปนการด าเนนการและ แนวโนมของสวนราชการในมตตาง ๆ ไดแก มตดานประสทธผล มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ และมตดานการพฒนาองคกร นอกจากน ผลการด าเนนการของสวนราชการโดยเปรยบเทยบกบสวนราชการหรอองคกรอนทมภารกจคลายคลงกน 7.1 มตดานประสทธผล

ตวชวดทส าคญของการบรรลความส าเรจตามยทธศาสตรของสวนราชการ 7.2 มตดานคณภาพการใหบรการ

ตวชวดทส าคญดานความพงพอใจและไมพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ตวชวดทส าคญในดานคณคาจากมมมองของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย รวมถง การทผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยกลาวถงองคกรในทางทด และแงมมอนของการสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ตวชวดทส าคญของผลการด าเนนการทส าคญอน ๆ ทเกยวกบผรบบรการและผ มสวนไดสวนเสย 7.3 มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ

ตวชวดทส าคญของผลการด าเนนการดานการปฏบตการของกระบวนการทสรางคณคา รวมทงผลตภาพ รอบเวลา ผลการด าเนนการขององคกรหรอสวนราชการทท างานเกยวของกน รวมถงตวชวดประสทธผลอน ๆ ทเหมาะสม

54

ตวชวดทส าคญของผลการด าเนนการดานการปฏบตการของกระบวนการสนบสนน รวมทง ผลตภาพ รอบเวลา ผลการด าเนนการขององคกรหรอสวนราชการทท างานเกยวของกน รวมถงตวชวดประสทธผลอน ๆ ทเหมาะสม

ตวชวดทส าคญของผลการด าเนนการดานงบประมาณ และการเงน รวมถงการควบคมและการลดคาใชจาย ดานความรบผดชอบดานการเงนทงภายในและภายนอก

ตวชวดทส าคญดานการปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และกฎหมาย ตวชวดทส าคญดานการเปนองคกรทดในการสนบสนนชมชนทส าคญ

7.4 มตดานการพฒนาองคกร ใหสรปผลลพธดานการพฒนาองคกรทส าคญ โดยแสดงผลการ

ด าเนนการในปจจบนโดยเปรยบเทยบกบเปาหมาย แนวโนมของผลการด าเนนการ และผลการด าเนนการเปรยบเทยบกบสวนราชการหรอองคกรอนทมภารกจคลายคลงกน

ตวชวดทส าคญของผลการด าเนนการและประสทธผลดานระบบงาน ตวชวดทส าคญของผลการด าเนนการดานการเรยนรและพฒนาของ

บคลากร ตวชวดทส าคญของผลการด าเนนการดานความผาสก ความพงพอใจและ

ไมพงพอใจของบคลากร ตวชวดทส าคญของพฤตกรรมทมจรยธรรม ตวชวดทส าคญของความ

ไววางใจของผมสวนไดสวนเสยทมตอผน าระดบสงและการก ากบดแลตนเองทดของสวนราชการ และตวชวดทส าคญของพฤตกรรมทฝาฝนจรยธรรม

สรป ผลลพธการด าเนนการ หมายถง ผลการด าเนนการและ แนวโนมของสวนราชการ ในมตดานประสทธผลสรปผลลพธดานประสทธผลตามแผนยทธศาสตรทส าคญ มตดานคณภาพการใหบรการสรปผลลพธดานคณภาพการใหบรการทส าคญ มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการสรปผลลพธผลการด าเนนการดานการปฏบตการและการสนบสนน มตดานการพฒนาองคการสรปผลลพธระบบงานการเรยนรและพฒนาของบคลากรความผาสก ความพงพอใจ

ทงนจากรายละเอยดPMQA ทไดน าเสนอใน 7 ดาน พบวา ใชหลกการแนวคดของรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศไทย คอ TQA (ซงน ามาจาก MBNQA) ทงนจะมขอแตกตางกนเลกนอยดงน าเสนอในตาราง

ตารางท 2.4 เปรยบเทยบ หมวด1-7 : รางวลคณภาพแหงชาต TQA , รางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐ PMQA หมวด TQA PMQA จดเนนทส าคญของการเปลยนแปลง

หมวด 1 การน าองคกร ผ น าองคกรตอง เขา ใจวส ยทศ น ค า น ยมขององคกร รวมทงสอสารค ว า ม เ ข า ใ จ ใ ห ม ก า รร วม ม อของ ท กคนในองคกร รวมทงการมธรรม า ภ บ า ล แ ล ะ ค ว า มรบผดชอบตอสงคม

การประเมนการด า เนนการของผ บ ร ห า ร ใ น เ ร อ ง ว ส ย ท ศ น เปาประสงค คานยม ความคาดหวงในผลการด า เ นนก าร ก า รใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การกระจายอ านาจการตดสนใจ การสรางนวตกรรมและการเรยนรในสวนราชการ การก า ก บ ด แ ล ต น เ อ ง ท ด แ ล ะด าเนนการเกยวกบความรบผดชอบตอสงคมและชมชน

- เนนการพฒนาตนเองของผน าองคกร เกยวกบทกษะความเปนผน า - เนนบทบาทของผน าองคกร ในการเขาไปมสวนรวมในการสรางบรรยากาศขององคกร เพอใหเกดการปรบปรงผลการด าเนนการ โดยผานพฤตกรรมการปฏบตของผน า

55

หมวด

TQA PMQA จดเนนทส าคญของการเปลยนแปลง

หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตรและกลยทธ

การจดท ากลยทธเพอการขบ เค ลอนองคกรและก าหนดวตถประสงค ทช ด เ จ น ต ล อ ด จน ก า รถายทอดกลยทธนนไปสภ า ค ป ฏ บ ต ไ ด อ ย า งสอดคลอง

การประเมนว ธการก าหนดและถ า ย ทอดประ เ ดน ย ท ธ ศ าสต ร เปาประสงคเชงยทธศาสตร กลยทธหลก และแผนปฏบตราชการ เพอน า ไ ป ป ฏ บ ต แ ล ะ ว ด ผ ลความกาวหนาของการด าเนนการ

- เนนการน าเรองความสามารถพเศษขององคกร ความทาทาย และความไดเปรยบเชงกลยทธ ซงตองเปนองคประกอบหลกทส าคญในการจดท ากลยทธ เพอใหเกดความย งยนขององคกร - เนนการถายทอดแผนไปสการปฏบต โดยใหครอบคลมไปถงผสงมอบและคความรวมมอองคกรภายนอกในการท างาน

หมวด 3 การใหความส าคญกบผรบรการและผมสวนไดสวนเสย

องคกรตองมความเขาใจเกยวกบลกคาและความตองการของลกคาอยางถองแทตอบสนองไดอยางพงพอใจ และมความสมพนธทด

การประเมนการก าหนดความตองการ ความคาดหวง และความนยมชมชอบ การสรางความสมพนธ และการก าหนดปจจยส าคญทท าใหผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยมความพงพอใจ

- มการปรบเปลยนใหมเกอบทงหมด โดยใหความส าคญครอบคลมความผกพนของลกคาและเสยงของลกคา - เนนการสรางวฒนธรรมองคกร ใหมงเนนลกคาเพอการสรางประสบการณทด และสรางความผกพน

56

หมวด TQA PMQA จดเนนทส าคญของการเปลยนแปลง - เนนการสรางกลไกการรบฟงเสยงของลกคา

เพอใหไดสารสนเทศทเอาไปใชงานได เพอการเปลยนแปลงผลตภณฑใหตอบสนองความตองการของผรบบรการไดอยางทนทวงท - เนนการวเคราะหและใชขอมลลกคามากขน

หมวด 4 การวด การวเคราะหและการจดการความร

เปนกระบวนการวดผลการด าเนนงานและทบทวนการด าเนนงานรวมถงการบรหารจดการสารสนเทศความพรอมใชและเพยงพอในการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคกร

การประเมนการเลอก รวบรวม วเคราะห จดการ และปรบปรงขอมลและสารสนเทศ และการจดการความร เพอใหเกดประโยชนในการปรบปรงผลการด าเนนการขององคการ

- ไมมการปรบเนอหา เพยงแตปรบเปลยนหวขอเพอใหเกดความชดเจนมากยงขน - มการแยกประเดนการพจารณาเรองการปรบปรงผลการด าเนนการ ออกจากการวเคราะหและทบทวนผลการด าเนนการ เพอใหความส าคญมากยงขน - เพมประเดนพจารณาการจดการทรพยากรสารสนเทศและเทคโนโลยสารสนเทศ เพอใหมความชดเจนมากยงขน

57

หมวด TQA PMQA จดเนนทส าคญของการเปลยนแปลง หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล

บคลากรถอเปนทรพยากรส าคญทองคกรตองรกษาและเพมคณคา การพฒนาบคลากรจงเปนหนาทส าคญทองคกรตองมงสรางความผกพนในองคกร

การประเมนระบบงาน ระบบการเรยนร การสรางความผาสกและแรงจงใจของบคลากร เพอใหบคลากรพฒนาตนเองและใชศกยภาพอยางเตมทตามทศทางองคการ

- ไมมการปรบเนอหา เพยงแตลดจ านวนค าถามในประเดนตาง ๆ ลง เพอใหงายและมงเนนตามขอก าหนดไดมากขน - ยงคงประกอบดวย 2 หวขอ คอ ความผกพนของบคลากร และสภาพแวดลอมของบคลากร

หมวด6 การจดการกระบวนการ ความเขาใจในการจดการและออกแบบระบบงานเพอใหเกดความคลองตวและมประสทธภาพในการด าเนนการตลอดจนตองมทบทวนและปรบปรงกระบวนการท างานอยางตอเนองเพอใหยงคงมาตรฐานประสทธภาพและประสทธผลการด าเนนงานขององคกรอยางย งยน

การประเมนการจดการกระบวนการ การใหบรการ และกระบวนการอนทชวยสรางคณคาแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และกระบวนการสนบสนน เพอใหบรรลพนธกจขององคการ

- ไดมการเอาเรองความสามารถพเศษขององคกรออกจากการออกแบบระบบงาน ไปไวในโครงรางองคกร และการก าหนดกลยทธ เพอใหความส าคญในการมองเชงกลยทธ (strategic) มากกวางานประจ า - เนนการจดการกระบวนการท างาน โดยใหมองตงแตตนจนจบ ตงแตการควบคมตนทนโดยรวมของกระบวนการท างาน การปองกนความผดพลาดในการบรการ การท างานซ า จนกระทงการตรวจประเมนกระบวนการ

58

หมวด TQA PMQA จดเนนทส าคญของการเปลยนแปลง - เนนการปรบปรงกระบวนการท างาน โดยการ

น าผลจากการทบทวนผลการด าเนนการ ซงคอตววดทตองมการจดเกบในหมวด 4 มาใช ซงจากจดเนนในจดน ท าใหเหนไดชดเจนมากยงขนวา ตววดในหมวด 4 ทตองจดเกบคอ ตววดในกระบวนการทงหลกและกระบวนการสนบสนน

หมวด 7 ผลลพธการด าเนนการ ผลการด าเนนงานทเกดขนจากการด าเนนงานดานผลผลต ดานการมงเนนลกคาดานการเงนและตลาด ดานการมงเนนบคลากร ดานประสทธผลกระบวนการและดานการน าองคกร

การประเมนผลการด าเนนการและแนวโนมของสวนราชการในมตดานประสทธผล มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพ และมตดานการพฒนาองคการ

- มการปรบใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงในหมวด 1-6 เพอใหมผลลพธทส าคญและเหมาะสม - มการปรบระบบการใหคะแนน จาก LeTCLi เปน LeTCI คอการใหความส าคญในเรองการบรณาการ (Integration-I)

59

หมวด TQA PMQA จดเนนทส าคญของการเปลยนแปลง - ระบบการใหคะแนนในระดบ 5 และระดบ 6

(ตงแต 85% ขนไป) ไดเพมการใหความส าคญเรองการคาดการณผลการด าเนนการในอนาคต

จากการปรบเปลยนเกณฑในครงน ท าใหเราเหนถงแนวโนมของโลกในปจจบนวา การทจะพฒนาองคกรสความเปนเลศ (Performance excellence) องคกรตองใหความส าคญกบเรองการตอบสนองความตองการของลกคามากยงขน การสรางความสามารถพเศษ (Competency) ขององคกร โดยผนวกเขากบกลยทธเพอสรางความย งยนใหกบองคกร รวมทง การมความรบผดชอบตอสงคมในภาพใหญใหมากยงขนดวย ดงนน ไมวาจะเปนภาคเอกชน หรอภาครฐ คงตองใหความส าคญกบเรองเหลาน เพราะไมวาจะเปน TQA หรอ MBNQA ไมใชเพยงภาคธรกจเอกชนเทานนทด าเนนการ แตยงคงเปนกรอบ Framework ใหภาครฐ หรอองคกรทไมแสวงหาก าไร (Non-profit Organization) ด าเนนการพฒนาในการบรหารดวย ซงคงเปนประเดนส าคญททางส านกงาน ก.พ.ร. คงจะตองพจารณาในการปรบปรงการบรหารจดการภาครฐตอไป

61

ในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐและคณภาพงานบรการ ส านกงาน ก .พ.ร. ไดก าหนดใหหนวยงานราชการด าเนนการมาตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2549 อยางไรกตามสบเนองจากเปนการด าเนนงานพรอมกนทงประเทศ การสงถายแนวคดและวธการ ยงไมสมบรณเพยงพอเปนผลท าใหผปฏบต ยงมความร ความเขาใจ และมทกษะในการพฒนาระบบไดไมเทาเทยมกน นอกจากนองคกรและบคลากร ยงมความพรอมและศกยภาพไมเทากน ตลอดทงส านกงาน ก.พ.ร. อยระหวางการปรบปรงและพฒนา เกณฑฯ และเครองมอตาง ๆ ควบคกนไป จงท าใหหนวยงานไมสามารถพฒนาไปไดเทากน

ฐตยา ทวศกด (2551) ไดกลาวถงแนวคดหลกของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ คอ ตองการทจะเหนหนวยงานภาครฐใหความส าคญกบการปฏบตราชการทมงเนนใหการน าองคกรเปนไปอยางมวสยทศน มความรบผดชอบตอสงคม ใหความส าคญกบประชาชนผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ปรบปรงระบบการบรหารจดการใหมความยดหยนคลองตว สงเสรมใหขาราชการพฒนาตนเอง มความคดรเรมและเรยนรอยางตอเนอง ตดสนใจโดยอาศยขอมลสารสนเทศอยางแทจรง และท างานโดยมงเนนผลลพธเปนส าคญ

สรป การทจะพฒนาองคกรสความเปนเลศ (Performance excellence) องคกรตองใหความส าคญกบเรองการตอบสนองความตองการของลกคามากยงขน การสรางความสามารถพเศษ (Competency) ขององคกรโดยผนวกเขากบกลยทธเพอสรางความย งยนใหกบองคกร รวมทง การมความรบผดชอบตอสงคมในภาพใหญใหมากยงขนดวย ดงนน ไมวาจะเปนภาคเอกชน หรอภาครฐ คงตองใหความส าคญกบเรองเหลาน ซงคงเปนประเดนส าคญททางส านกงาน ก.พ.ร. คงจะตองพจารณาในการปรบปรงการบรหารจดการภาครฐตอไป

2.3 การบรหารจดการคณภาพวทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวงกลาโหม และสงกดส านกงานต ารวจแหงชาต

2.3.1 การบรหารทวไป วทยาลยพยาบาลกองทพบก

เดมชอ “โรงเรยนพยาบาลผดงครรภและอนามยกองทพบก” ไดอนมตกอตงขน เมอวนท ๑๙ สงหาคม พ.ศ.๒๕๐๖ โดยผบญชาการทหารบกฯพณฯ จอมพล สฤษด ธนะรชต และใน พ.ศ.๒๕๒๗ ไดยกฐานะเปน “วทยาลยพยาบาลกองทพบก (วพบ.)” ตอมาในป พ.ศ.๒๕๒๘ไดรบอนมตใหเขาเปนสถาบนสมทบของมหาวทยาลยมหดล ตามประกาศ ของทบวงมหาวทยาลยเมอ

62

วนท ๒๕ มถนายน พ.ศ.๒๕๒๙ ผส าเรจการศกษาจากหลกสตรพยาบาลศาสตรของวทยาลยพยาบาลกองทพบก ไดรบปรญญาพยาบาลศาสตรบณฑต (พ.ย.บ.) จากมหาวทยาลยมหดล

วทยาลยพยาบาลกองทพบก เปนหนวยขนตรงตอศนยอ านวยการแพทยพระมงกฎเกลา กรมแพทยทหารบก และเปนสถาบนสมทบกบมหาวทยาลยมหดล ไดรบการรบรองหลกสตรและมาตรฐานการจดการศกษาระดบอดมศกษาในการจดการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตจากสภาการพยาบาล ท าใหวทยาลยพยาบาลกองทพบกเปนสถาบนการศกษาพยาบาลทไดมาตรฐานระดบอดมศกษามความพรอมในทก ๆ ดานมคณาจารยและบคลากรทมคณภาพและประสทธภาพในระดบปรญญาโทและ ปรญญาเอกเทาเทยมกบสถาบนการศกษาพยาบาลอนๆในระดบเดยวกนทงในประเทศไทยและตางประเทศมอาคารสถานทอปกรณการศกษา และระบบสารสนเทศททนสมยเหมาะสมกบการจดการเรยนการสอน ท าใหบณฑตพยาบาลทผลตออกมามคณภาพ ไดรบการชนชม และเปนทยอมรบของสงคมดวยดตลอดมา

ปรชญา วทยาลยพยาบาลกองทพบกเชอวาองคกรทไดรบการพฒนาสอดคลองกบการเปลยนแปลงจะเพมศกยภาพในการผลตบณฑตและพฒนาบคลากรทางการพยาบาล ใหมคณภาพไดมาตรฐานสากล มวนย มคณลกษณะทางทหาร ใฝร เพอเพมคณคาการบรการสขภาพมวลมนษย และอยในสงคมไดอยางมความสข

วสยทศน วทยาลยพยาบาลกองทพบก มงสการเปนองคกรแหงการเรยนรชนน าของกองทพทมความเปนเลศในการผลตบณฑตพยาบาลทไดมาตรฐานระดบสากล

พนธกจ 1. ผลตบณฑตและพฒนาบคลากรทางการพยาบาล

2. สรางงานวจยและผลงานวชาการสาขาทเกยวของ 3. การบรการวชาการแกทหารและประชาชน

63

ภาพท2.4 โครงสรางองคกรวทยาลยพยาบาลกองทพบก

ทมา: วทยาลยพยาบาลกองทพบก ,รายงานการประเมนตนเอง: 2555

หลกสตรโครงสรางและการตรวจประเมน/ การรบรอง ปจจบนวทยาลยพยาบาลกองทพบกไดเปดสอนหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต(4ป)

หลกสตรประกาศนยบตรผชวยพยาบาล (1ป) หลกสตรการพยาบาลเฉพาะทาง(4เดอน)สาขาตางๆ ซงหลกสตรไดรบการรบรองจากสภาการพยาบาล และหลกสตรอนๆตามทกองทพบกก าหนด สภาพปจจบนการพจารณาการรบรองสถาบนการศกษาการพยาบาลและการผดงครรภ ทงนเพอใหสอดคลองกบสถานการณการประกนคณภาพและมาตรฐานอดมศกษาทเกยวของ เชน การประเมนคณภาพภายนอกของสมศ. จะท าการประเมนรอบ 3 ในป พ.ศ.2559 การประกนคณภาพภายในของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทก 3 ป การประเมนจากตนสงกดทกปโดยตองสงรายงานการประเมนทกปงบประมาณ การประเมนจากสภาพยาบาลซงผลการประเมน สภาฯรบรองใหวทยาลยมระยะเวลาการรบรอง 5 ปการศกษา

64

วทยาลยพยาบาลกองทพเรอ

วทยาลยพยาบาลกองทพเรอ เดมชอ "โรงเรยนพยาบาล ผดงครรภ และอนามย" มการจดต งเมอวนท 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2511 เพอผลตพยาบาลส าหรบใหบรการทางดานสขภาพแกขาราชการและครอบครว ตลอดจนประชาชนทวไปทงในยามปกต ยามฉกเฉน และยามสงคราม ตอมา ไดเปลยนชอเปน "วทยาลยพยาบาลกองทพเรอ" เมอวนท 24 พฤศจกายน พ.ศ. 2532 และเขาเปนสถาบนสมทบของมหาวทยาลยมหดล ป พ.ศ. 2536 ท าการปรบหลกสตรเปนหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต ผส าเรจการศกษาจากหลกสตรพยาบาลศาสตรของวทยาลยพยาบาลกองทพเรอ ไดรบปรญญาพยาบาลศาสตรบณฑต (พ.ย.บ.) จากมหาวทยาลยมหดล

วทยาลยพยาบาลกองทพเรอ เปนหนวยขนตรงตอกรมแพทยทหารเรอ และเปนสถาบนสมทบกบมหาวทยาลยมหดล ไดรบการรบรองหลกสตรและมาตรฐานการจดการศกษาระดบอดมศกษาในการจดการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตจากสภาการพยาบาล ท าใหวทยาลยพยาบาลกองทพเรอเปนสถาบนการศกษาพยาบาลทไดมาตรฐานระดบอดมศกษามความพรอมในทก ๆ ดานมคณาจารยและบคลากรทมคณภาพและประสทธภาพในระดบปรญญาโทและ ปรญญาเอกเทาเทยมกบสถาบนการศกษาพยาบาลอนๆในระดบเดยวกนทงในประเทศไทยและตางประเทศมอาคารสถานทอปกรณการศกษา และระบบสารสนเทศททนสมยเหมาะสมกบการจดการเรยนการสอน ท าใหบณฑตพยาบาลทผลตออกมามคณภาพ ไดรบการชนชม และเปนทยอมรบของสงคมดวยดตลอดมา

ปรชญา

ความส าเรจของวทยาลยพยาบาลกองทพเรอ เกดจากการใฝรแลกเปลยนเรยนรและพฒนางานอยางตอเนองของบคลากร ภายใตคานยมรวมและการธรรมาภบาล เพอการมสขภาวะของก าลงพลกองทพเรอและประชาชนอยางยน

วสยทศน

เปนองคกรแหงการเรยนรช นน าของกองทพเรอ มความเปนเลศในการผลตบณฑตพยาบาลทมสมรรถนะการพยาบาลทางเวชศาสตรทางทะเลและมคณลกษณะทางทหาร

พนธกจ

1. ผลตพยาบาลทดมคณภาพ 2. ผลตผลงานวจยผลงานวชาการและนวตกรรม 3. ใหบรการวชาการแกบคลากรทางการพยาบาลก าลงพลกองทพเรอและประชาชน

65

4. ท านบ ารงศลปและวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณทหารเรอ 5. พฒนาสถาบนใหเปนองคกรแหงการเรยนร

ภาพท2.5 โครงสรางองคกรวทยาลยพยาบาลกองทพเรอ ทมา: วทยาลยพยาบาลกองทพเรอ, รายงานการประเมนตนเอง: 2555

หลกสตรโครงสรางและการตรวจประเมน/ การรบรอง ปจจบนวทยาลยพยาบาลกองทพเรอไดเปดสอนหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต

หลกสตรปรบปรง 2551 และหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต หลกสตรปรบปรง 2555 หลกสตรไดรบการรบรองจากสภาการพยาบาล และหลกสตรอนๆตามทกองทพเรอก าหนด สภาพปจจบนการพจารณาการรบรองสถาบนการศกษาการพยาบาลและการผดงครรภ ทงนเพอใหสอดคลองกบสถานการณการประกนคณภาพและมาตรฐานอดมศกษาทเกยวของ เชน การประเมนคณภาพภายนอกของสมศ. จะท าการประเมนรอบ 3 ในป พ.ศ.2559 การประกนคณภาพภายในของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทก 3 ป การประเมนจากตนสงกดทกปโดยตองสงรายงานการประเมนทกปงบประมาณ การประเมนจากสภาพยาบาลซงผลการประเมน สภาฯรบรองใหวทยาลยมระยะเวลาการรบรอง 4 ปการศกษา

66

วทยาลยพยาบาลทหารอากาศ วทยาลยพยาบาลทหารอากาศ เดมชอ โรงเรยนจาอากาศพยาบาลหญง สงกดกรมยทธ

ศกษาทหารอากาศ จดตงเมอวนท 16 มถนายน 2501 ป 2503 ยายมาสงกดกรมแพทยทหารอากาศ ป 2507 เปลยนชอเปน โรงเรยนพยาบาลทหารอากาศ ป 2532 เปลยนชอเปน วทยาลยพยาบาลทหารอากาศ มหนาทผลตบคลากรทางดานพยาบาลทมคณสมบตเหมาะสม มความรความสามารถทจะท าหนาทพยาบาล และเขาเปนสถาบนสมทบของมหาวทยาลยมหดล ผส าเรจการศกษาจากหลกสตรพยาบาลศาสตรของวทยาลยพยาบาลกองทพอากาศ ไดรบปรญญาพยาบาลศาสตรบณฑต (พ.ย.บ.) จากมหาวทยาลยมหดล

วทยาลยพยาบาลทหารอากาศ เปนหนวยขนตรงตอกรมแพทยทหารอากาศ และเปนสถาบนสมทบกบมหาวทยาลยมหดล ไดรบการรบรองหลกสตรและมาตรฐานการจดการศกษาระดบอดมศกษาในการจดการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตจากสภาการพยาบาล ท าใหวทยาลยพยาบาลทหารอากาศเปนสถาบนการศกษาพยาบาลทไดมาตรฐานระดบอดมศกษามความพรอมในทก ๆ ดาน ปรชญา มปณธานมงมนในการพฒนาสถาบนใหเปนแหลงผลตบณทตพยาบาลทหารทมคณภาพตามมาตรฐานวชาชพการพยาบาล และมคณลกษณะทางทหารทดมความรและทกษะทางดานวชาการ วชาชพแลพการพยาบาลทางทหาร และการพยาบาลเวชศาสตรการบน สามารถประยกตใชความรและประสบการณทกดานใหบรการสขภาพประชาชนดวยความเอออาทร เปยมดวยคณธรรมและจรยธรรมพรอมทจะเปนพยาบาลวชาชพ นายทหารสญญาบตรและพลเมองทดของประเทศ สามารถใหบรการทางการแพทยทางทหารทงยามปกตและฉกเฉน มการพฒนางานวจยและผลงานวชาการ ตลอดจนใหบรการวชาการทมคณคาตอสงคม รวมทงมสวนรวมในการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรมอนดงามของชาต

วสยทศน

เปนสถาบนชนน าระดบชาต ในการผลตบณฑตพยาบาลคณภาพ มคณธรรมน าความร มคณลกษณะทางทหารและพยาบาลเวชศาสตรการบน ใหบรการพยาบาลดวยหวใจความเปนมนษย พนธกจ

67

วทยาลยพยาบาลทหารอากาศ มหนาท ด าเนนการเกยวกบการผลตบคลากรทางการพยาบาล มผอ านวยการวทยาลยพยาบาลทหารอากาศ เปนผบงคบบญชารบผดชอบ มหนาทความรบผดชอบ ดงน 1.จดการเรยนการสอนเพอผลตบคลากรทางการพยาบาลทงระดบปรญญาตร และระดบประกาศนยบตร ใหมคณภาพทงทางดานวชาการ วชาชพ มคณธรรม จรยธรรมและเปนผน าในสงคม 2. ด าเนนการวจยและผลตผลงานทางวชาการ การพฒนาองคความรเพอน าไปส การพฒนาวชาชพใหมประสทธภาพดยงขน 3.ใหบรการวชาการแกสงคม โดยสงเสรมและสนบสนนคณาจารยภายในวทยาลยพยาบาลทหารอากาศ ใหบรการวชาการแกสงคมในลกษณะตางๆ พรอมทงขยายขอบเขตการบรการวชาการทางดานการศกษา โดยยดหลกการจดการศกษา การวจย และความตองการของชมชน 4.ท านบ ารงศลปวฒนธรรมของชาต พรอมทงสงเสรมความมคณธรรม จรยธรรม และวฒนธรรมทดงามของบคคลากรและนกศกษา ยดมนในระบอบประชาธปไตย เทดทนชาต ศาสนา และพระมหากษตรย

1.

2.

ภาพท2.6 โครงสรางองคกรวทยาลยพยาบาลทหารอากาศ

ทมา: วทยาลยพยาบาลทหารอากาศ , รายงานการประเมนตนเอง: 2555

หวหนาหมวดธรการ

(ฝายวชาการ)

หวหนาแผนกปกครอง

หวหนากองการศกษา

กา

บรหารวชาการ

ผอ านวยการวทยาลยพยาบาลทหารอากาศ

คณก.บรหาร วพอ. พอ. คณก.บรหาร วพอ. พอ.

รองผอ านวยการวทยาลยพยาบาลทหารอากาศ

รองหวหนากองการศกษา

กา

บรหารวชาการ

หวหนาภาควชาความรพนฐาน/หวหนาภาควชาการการพยาบาลพนฐาน/ หวหนาภาควชาการพยาบาลมารดา-ทารกและผดงครรภ/ หวหนาภาควชาการพยาบาลเดกและวยรน/หวหนาภาควชาการพยาบาลผใหญ/หวหนาภาควชาการพยาบาลจตเวช/ หวหนาภาควชาการพยาบาลอนามยชมชน

หวหนาภาควชาความรพนฐาน

68

หลกสตรโครงสรางและการตรวจประเมน/ การรบรอง ปจจบนวทยาลยพยาบาลทหารอากาศ ไดเปดสอนหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต

หลกสตรไดรบการรบรองจากสภาการพยาบาล และหลกสตรอนๆตามทกองทพอากาศก าหนด สภาพปจจบนการพจารณาการรบรองสถาบนการศกษาการพยาบาลและการผดงครรภ ทงนเพอใหสอดคลองกบสถานการณการประกนคณภาพและมาตรฐานอดมศกษาทเกยวของ เชน การประเมนคณภาพภายนอกของสมศ. จะท าการประเมนรอบ 3 ในป พ.ศ.2559 การประกนคณภาพภายในของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทก 3 ป การประเมนจากตนสงกดทกปโดยตองสงรายงานการประเมนทกปงบประมาณ การประเมนจากสภาพยาบาลซงผลการประเมน สภาฯรบรองใหวทยาลยมระยะเวลาการรบรอง 3 ปการศกษา

วทยาลยพยาบาลต ารวจ วทยาลยพยาบาลต ารวจ เดมมชอวา "โรงเรยนพยาบาลผดงครรภและอนามย" สงกดกอง

แพทย กรมต ารวจ เมอป พ.ศ. 2512 โดยผส าเรจการศกษาจะไดรบประกาศนยบตรพยาบาลผดงครรภอนามยซงเทยบเทา ตอมาป พ.ศ. 2522 ไดรวมโรงเรยนทผลตบคลากรพยาบาลเขาไวดวยกน ไดแก โรงเรยนพยาบาลผดงครรภและอนามย โรงเรยนผชวยพยาบาล โรงเรยนพยาบาลภาคสนาม และหลกสตรอบรมสายการแพทย เพอยกฐานะขนเปน "วทยาลยพยาบาลต ารวจ" รวมทง มการปรบปรงหลกสตร เพอใหผส าเรจการศกษาสามารถไดรบการบรรจแตงตงเปน "วาทรอยต ารวจตร" โดยผส าเรจการศกษาจะไดรบประกาศนยบตรชนสงการพยาบาลและผดงครรภ และไดเปลยนหลกสตร อกครงเมอป พ.ศ. 2526 โดยผส าเรจการศกษาจะไดรบประกาศนยบตรพยาบาลศาสตร

เมอป พ.ศ. 2530 วทยาลยพยาบาลต ารวจ ไดเขาสมทบเปนสถาบนของจฬาลงกรณมหาวทยาลย รวมทง ไดเปลยนหลกสตรเปนพยาบาลศาสตรบณฑต ในป พ.ศ. 2532 โดยผส าเรจการศกษาไดรบปรญญาพยาบาลศาสตรบณฑต รวมกบจฬาลงกรณมหาวทยาลย

ปรชญา มาตรฐานวชาการ สานคณธรรม น าสงคมพฒนา วสยทศน วทยาลยพยาบาลต ารวจ โรงพยาบาลต ารวจ ส านกงานต ารวจแหงชาต เปนสถาบน

ทไดรบมาตรฐานทางการศกษาพยาบาล ในระดบประเทศและเปนทยอมรบในระดบสากล พนธกจ

1.ผลตและพฒนาบคลากรทางดานการพยาบาลตามมาตรฐานวชาชพ

69

2.ฝกอบรมและพฒนา บคลากรทางการสาธารณสขของส านกงานต ารวจแหงชาต 3.วจยและพฒนาวชาการทางการพยาบาลและสาธารณสข

4.บรการวชาการแกสงคม

5.ท านบ ารงศลปวฒนธรรมไทย 6.ปฏบตงานรวมกน หรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของ

หรอไดรบมอบหมาย

ภาพท2.7 โครงสรางองคกรวทยาลยพยาบาลต ารวจ ทมา: วทยาลยพยาบาลต ารวจ, รายงานการประเมนตนเอง, 2555

หลกสตรโครงสรางและการตรวจประเมน/ การรบรอง ปจจบนวทยาลยพยาบาลต ารวจไดเปดสอนหลกสตรดงน 1) หลกสตรพยาบาลศา

สตรบณฑต 2) หลกสตรผชวยพยาบาล 3) หลกสตรภาคสนาม และหลกสตรอนๆตามทส านกงานต ารวจแหงชาตก าหนด หลกสตรไดรบการรบรองจากสภาการพยาบาล สภาพปจจบนการพจารณาการรบรองสถาบนการศกษาการพยาบาลและการผดงครรภ ทงนเพอใหสอดคลองกบสถานการณการประกนคณภาพและมาตรฐานอดมศกษาทเกยวของ เชน การประเมนคณภาพภายนอกของสมศ. จะท าการประเมนรอบ 3 ในป พ.ศ.2559 การประกนคณภาพภายในของส านกงานคณะกรรมการ

ผบงคบการวทยาลยพยาบาลต ารวจ

รองผบงคบการวทยาลยพยาบาลต ารวจ (ฝายวชาการ)

(ฝายวชาการ)

รองผบงคบการวทยาลยพยาบาลต ารวจ (ฝายบรหาร)

(ฝายบรหาร)

คณะกรรมการบรหารวชาการ

กลมงานอาจารย

ฝายอ านวยการ

ฝายพฒนา1

ฝายพฒนา2

ภาควชา (8 ภาควชา วฐ. ลพ.

พอ. พศ. พก. พน. พจ. พช.)

70

การอดมศกษาทก 3 ป การประเมนจากตนสงกดทกปโดยตองสงรายงานการประเมนทกปงบประมาณ การประเมนจากสภาพยาบาลซงผลการประเมน สภาฯรบรองใหวทยาลยมระยะเวลาการรบรอง 3 ปการศกษา วทยาลยพยาบาลท ง4 แหงเปนหนวยงานของรฐซงสนบสนนหนวยงานหลก ไดแก กองทพบก กองทพเรอ กองทพอากาศ และส านกงานต ารวจแหงชาต ในการบรหารจดการเพอใหหนวยงานมคณภาพและมาตรฐาน มการก าหนดนโยบายออกมาอยางชดเจน มการควบคมก ากบ ตดตามประเมนผล มการประเมนภายในและภายนอก มค ารบรองการปฏบตราชการตามหลกเกณฑ และวธการท ก.พ.ร. ก าหนด โดยรวมกนด าเนนการพฒนาคณภาพในการบรหารจดการองคการเพอใหมคณภาพประสทธภาพและประสทธผล

2.3.2 ระบบประกนคณภาพวทยาลยพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม และสงกดส านกงานต ารวจแหงชาต

กอนมประกาศพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทบวงมหาวทยาลยไดตระหนกดถงความส าคญของการประกนคณภาพการศกษาและไดจดท าประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง นโยบายและแนวปฏบตในการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษามาตงแตป พ.ศ. 2539 เพอเปนแนวทางในการประกนคณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษาตามหลกการส าคญ 3 ประการ คอ การใหเสรภาพทางวชาการ (academic freedom) ความมอสระในการด าเนนการของสถาบน (institutional autonomy) และความพรอมของสถาบนทจะรบการตรวจสอบคณภาพจากภายนอกตามหลกการของความรบผดชอบทตรวจสอบได (accountability) (คมอประกนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษา,2549 : 5) การประกนคณภาพ คอ การด าเนนกจกรรมและภารกจตาง ๆ ทงดานวชาการ การบรการ/

การจดการเพอสรางความมนใจใหผรบบรการทางการศกษา ทงผรบบรการโดยตรง คอ ผเรยน

ผปกครอง และผรบบรการทางออม คอ สถานประกอบการ ประชาชน และสงคมโดยรวม วาการ

ด าเนนงานของสถานศกษาจะมประสทธภาพและท าใหผเรยนมคณภาพหรอคณลกษณะทพง

ประสงคตามมาตรฐานการศกษาทไดก าหนดไว การประกนคณภาพมแนวคดอยบนพนฐานของการ

"ปองกน" ไมใหเกดการท างานทไมมประสทธภาพและผลผลตทไมมคณภาพ (จลสาร สมศ. ฉบบท

1 ประจ าเดอน มถนายน - กรกฎาคม 2544, อางในhttp://www. file:///C:/Users/USER/Pictures/การ

ประกนคณภาพการศกษา-%20jatupatschool.htm)

71

การประกนคณภาพการศกษา เปนกระบวนการทมจดมงหมาย เพอการพฒนาการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไดก าหนดใหการจดการศกษายดหลกใหมมาตรฐาน และ มการประกนคณภาพการศกษา โดยมาตรฐานการศกษา หมายถง ขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะคณภาพทพงประสงคและมาตรฐานทตองการใหเกดขนในสถานศกษาทกแหง และเพอใชเปนหลกในการเทยบเคยง ส าหรบการสงเสรม และก ากบดแล การตรวจสอบ การประเมนผล และการประกนคณภาพทางการศกษา ( คมอการประกนคณภาพการศกษาคณภาพ ภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา พ.ศ.2551,อางใน http://www.mua.go.th/users/bhes/bhes2/ QA_28_01_51/Handbook%20QA_MUA_2551.pdf)

ภาพท 2.8 ความสมพนธระหวางการประกนคณภาพการศกษาภายในกบการประเมนคณภาพภายนอก

ทมา: คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา ป 2554: 14

ระบบการประกนคณภาพทางการศกษา ไดมแนวคดในการด าเนนงานตามระบบตวชวดผลการปฏบตงาน (Key Performance

Indicators : KPI) แบงเปน 2 สวน คอ 1. ระบบการประกนคณภาพภายใน เปนการประเมนผลและการตดตาม ตรวจสอบ

คณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายใน โดยหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจะตองจดใหมการประกนคณภาพภายในสถานศกษา และใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษา และการท างานของบคลากรทกคนในสถานศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง โดยมการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงานตนสงกด หนวยงานท

72

เกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชน เพอจะน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและเพอรองรบการประเมนภายนอก (วระยทธ ชาตะกาญจน, 2556: 142)

คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา หรอทเรยกวา “ ค.ป.ค.” ซงมหนาทในการก าหนดนโยบาย หลกเกณฑและแนวทางปฏบตตางๆเพอสงเสรม สนบสนนพฒนาการด าเนนงานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดม มการจดท ามาตรฐานทเปนแนวปฏบตในการจดการศกษาใหมคณภาพมาตรฐานเพอตอบสนองตอเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม(ฉบบท2) พ.ศ.2545 ทงในระดบชาตและระดบอดมศกษา จงไดพฒนาตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายในขนภายใตหลกการใหครอบคลมทกองคประกอบคณภาพตามกฏกระทรวงวาดวยระเบยบหลกเกณฑและวธประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2546 และก าหนดใหหนวยงานตนสงกดจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาอยางนอยหนงครงในทกสามปและแจงผลใหสถานศกษาระดบอดมศกษาทราบรวมท งเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน (ค มอประกนคณภาพภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา,2551 : 6)

แนวทางการพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน(คมอประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา,2554 : 22) ดงน

1.1 ระบบการประกนคณภาพการศกษาสถาบนอดมศกษาอาจพฒนาระบบประกนคณภาพทเหมาะสมสอดคลองกบระดบการพฒนาของสถาบน โดยอาจเปนระบบประกนคณภาพทใชกนแพรหลายในระดบชาตหรอนานาชาต หรอเปนระบบเฉพาะทสถาบนพฒนาขนเอง แตไมวาจะเปนระบบคณภาพแบบใดจะตองมกระบวนการท างานทเรมตนจากการวางแผน การด าเนนงานตามแผน การตรวจสอบประเมน และการปรบปรงพฒนา ทงน เพอใหการด าเนนภารกจของสถาบนบรรลเปาประสงคและมพฒนาการอยางตอเนอง ขณะเดยวกนกเปนหลกประกนแกสาธารณชนใหมนใจวาสถาบนอดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพ

1.2 มาตรฐาน ตวบงชและเกณฑประเมนคณภาพมาตรฐานเปนกรอบส าคญในการด า เนนงานของสถาบนอดมศกษา คอมาตรฐานการอดมศกษา อยางไรกตาม ในปจจบนสถาบนอดมศกษาตางๆ ยงตองด าเนนการใหไดตามมาตรฐานและหลกเกณฑอน ๆ ทเกยวของอกมาก ไดแก

1.2.1 มาตรฐานสถาบนอดมศกษา กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต

73

1.2.2 เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา 1.2.3 มาตรฐานเพอการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. 1.2.4 กรอบการปฏบตราชการตามมตดานตางๆ ของส านกงานคณะกรรมการ

พฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในกรณมหาวทยาลยของรฐ 2. การประกนคณภาพภายนอก หมายถงการประเมนผลและการตดตาม ตรวจสอบ

คณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายนอก โดยส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ. หรอบคคลหรอหนวยงานภายนอกทส านกงานดงกลาวรบรอง เขามาท าหนาทประเมนผลการจดการศกษา และท าการตรวจสอบคณภาพสถานศกษา เพอเปนการประกนคณภาพและใหมการพฒนาคณภาพและ มาตรฐานการศกษาของสถานศกษา ซงหมายความวา สถานศกษาทกแหงในประเทศไทย จะตองไดรบการรบรองจาก สมศ. วาสถานศกษาจดการศกษาไดมาตรฐาน คณภาพ ตามทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 ก าหนด โดยมหลกเกณฑและวธการประเมน ทเปนไปในทศทางเดยวกน เพอใหการประเมน มความสมดลระหวางเกณฑทก าหนด กบงานทสถานศกษาด าเนนการ (คมอประกนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษา,2549 : 5) การประกนคณภาพภายนอกของวทยาลยพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหมและส านกงานต ารวจแหงชาต ไดแก 1) ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.) 2) ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการส านกงาน (กพร) 3) สภาการพยาบาล โดยอธบายได ดงน 2.1 การประกนคณภาพภายนอกโดยส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.) เปนการตดตาม ตรวจสอบและประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542ไดก าหนด แกไขเพมเตม ฉบบท2 พ.ศ. 2545 ไดก าหนดใหสถานศกษาทกแหงตองไดรบการประเมนคณภาพภายนอกอยางนอย 1 ครง ในทกๆ 5 ป นบตงแตการประเมนครงสดทาย และเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน ในการประเมนของ สมศ. เปนการประเมนทงระดบสถาบนและคณะวชา ซงสาระการประเมน ไดแก มาตรฐานการศกษาเพอใชในการประเมนคณภาพภายนอกระดบการศกษาขนพนฐาน 14 มาตรฐาน 53 ตวบงช แบงออกเปน 3 ดาน คอ 1) มาตรฐานการศกษาดานผเรยน ม 7 มาตรฐาน 21 ตวบงช เปนการพฒนาการดานรางกาย จตใจ สตป ญญา อารมณ และสงคม โดยมงใหผเรยนเปนคนด มความสามารถตามศกยภาพ และมความสข 2) มาตรฐานดานกระบวนการม 3 มาตรฐาน 20 ตวบงช เนนในดานกระบวนการการบรหารจดการ และกระบวนการจดการเรยนการสอน 3) มาตรฐานดานปจจย ม 4 มาตรฐาน 12 ตวบงช เปนการก าหนดคณลกษณะหรอสภาพความพรอมของผบรหาร คร หลกสตร อาคารสถานท และชมชน

74

2.2 การประกนคณภาพภายนอกโดยส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ ( ก.พ.ร.) เปนการบรหารราชการตามค ารบรองการปฏบตราชการ (ก.พ.ร.) ตามมาตรา 12 แหงพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทดพ.ศ. 2546 ไดวางระบบการปฏบตราชการแนวใหมทมความส าคญในการสรางความรบผดชอบของผบรหารงาน เพอทจะก ากบการปฏบตราชการใหประสบความส าเรจและเกดผลสมฤทธของงาน จงไดบญญตใหมการจดท าความตกลงเปนลายลกษณอกษรหรอโดยวธการอนใด เพอแสดงความรบผดชอบในการปฏบตราชการ โดยคณะรฐมนตรไดก าหนดใหมการจดท าค ารบรองการปฏบตราชการ และการประเมนผล และการใหสงจงใจตามผลการปฏบตงานตามท ก.พ.ร. เสนอ ในกรณทสวนราชการใดด าเนนการใหบรการทมคณภาพและเปนไปตามเปาหมายทก าหนด และเปนทพงพอใจแกประชาชน คณะรฐมนตรจะจดสรรเงนเพมพเศษเปนบ าเหนจความชอบแกสวนราชการ หรอใหสวนราชการใชเงนงบประมาณเหลอจายของสวนราชการนน เพอน าไปใชปรบปรงการปฏบตงานของสวนราชการ หรอจดสรรเปนรางวลใหขาราชการในสงกดไดตามหลกเกณฑ และวธการท ก.พ.ร. ก าหนด

หลกการแนวคดการบรหารจดการภาครฐ เพอมงเนนใหการบรหารราชการ มการปฏบตงานใหสอดคลองกบเปาหมายหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด เพอประโยชนสขของประชาชน เกดสมฤทธตอภารกจภาครฐ เกดความคมคา ในเชงภารกจของรฐ ลดขนตอนการปฏบตงานทเกนความจ าเปน ประชาชนไดรบความสะดวก และตอบสนองความตองการ รวมท ง มการตดตามประเมนผลอยางสม า เสมอ โดยเกณฑการพฒนาคณภาพ ประกอบดวย 2 สวนหลกๆ (วระยทธ ชาตะกาญจน, 2556: 331 - 333) คอ 1) ลกษณะส าคญขององคการ เปนการอธบายวธการด าเนนการขององคการ สภาพแวดลอมในการปฏบตภารกจ ความสมพนธกบหนวยงานอน ความทาทายเชงยทธศาสตรและกลยทธ และระบบปรบปรงผลการด าเนนการ 2) เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ 7 หมวด ไดแก หมวด คอ หมวด 1 : การน าองคการ หมวด 2 : การวางแผนเชงกลยทธ หมวด 3 : การมงเนนผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย หมวด 4 : การวด การวเคราะหและการจดการความร หมวด 5 : การมงเนนทรพยากรบคคล หมวด 6 : การจดการกระบวนการ หมวด 7 : ผลลพธ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) มการตดตามประเมนผลและจดท ารายงานการประเมนผลการปฏบตราชการตามค ารบรองการปฏบตราชการของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และค ารบรองการปฏบตราชการระดบส านก หนวยงาน ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา รอบ 6 เดอน 9 เดอน 12 เดอน รวมด าเนนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ(PMQA) ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

75

2.3 การประกนคณภาพภายนอกโดยสภาการพยาบาล การตรวจประเมนของสภาพยาบาลไดมการปรบปรงมาตรฐานและตวบงชการพจารณาการรบรองสถาบนการศกษาวชาการพยาบาลและการผดงครรภตามขอบงคบสภาการพยาบาลว าด วยหลกเกณฑการรบรองสถาบนการศกษาวชาการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. 2556 ทงนเพ อใหสอดคลองกบสถานการณการประกนคณภาพและมาตรฐานอดมศกษาทเกยวของ เชน การประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. การประเมนคณภาพภายในของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(สกอ.) และ มาตรฐานคณวฒระดบปรญญาตร สาขาพยาบาลศาสตร ตลอดจนปรบปรงตวบงช วธการประเมน และนยามของตวบงชใหมความชดเจนในการน าไปปฏบต เพอใหมความเปนธรรมและโปรงใส ตลอดจนชวยในการพฒนาสถาบนการศกษา

องคประกอบของการประเมนเพอรบรองสถาบนการศกษาตามขอบงคบสภาการพยาบาลวาด วยหลกเกณฑ การรบรองสถาบนการศกษาวชาการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ.2556 น ประกอบดวย มาตรฐาน 8 ดาน และ 29 ตว บงช ซงเปนตงบงชส าคญ 10 ตวบงช และตวบงชทวไป 19 ตวบงช การรบรองสถาบนการศกษายงคงใหความส าคญทงกระบวนการและผลลพธการด าเนนการของสถาบนการศกษา ซงคณะกรรมการสภาการพยาบาลใหความเหนชอบในการ ประชมครงท 10/2556 วนท 4 ตลาคม 2556 สภาการพยาบาลจดท าคมอการรบรองสถาบนการศกษาเพอให สถาบนการศกษาใชในการประเมนตนเอง และจดท าเอกสารการประเมนตนเองเพอขอรบการพจารณาการรบรองสถาบนการศกษากอนทสภาการพยาบาลจะด าเนนการตรวจประเมน (คมอรบรองสถาบนทางการศกษาวชาการพยาบาลและการผดงครรภ, 2556: 5)

2.4 งานวจยทเกยวของ ธฤษณ รอดรกษา (2553: 92) ท าการศกษา เรอง คณภาพการบรหารจดการภาครฐของ

องคกรปกครองสวนทองถนกรณศกษา เทศบาลนครสมทรสาคร ผลการศกษาวจยคณภาพการบรหารจดการภาครฐทง 7 ดานของเทศบาลนครสมทรสาคร พบวา ภาพรวมของผลการประเมนอยในระดบสง (คาเฉลยเทากบ 3.56) หมวดทมผลการประเมนสงสด คอ หมวด1 การน าองคกร (คาเฉลยเทากบ 3.64) ทงนเพราะเทศบาลนครสมทรสาครมการก าหนดวสยทศน พนธกจ การท างานทเดนชด รวมถงการค านงถงความตองการหรอผลประโยชนของผรบบรการเปนส าคญรวมทงด าเนนการสนบสนนและเสรมสรางความเขมแขงใหแกชมชนทส าคญ โดยสรปผลการวจย ดงน 1. ดานการน าองคกร มผลการประเมนอยในระดบสง มคาเฉลย 3.64 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.739

76

2. ดานการวางแผนเชงยทธศาสตรและกลยทธ มผลการประเมนอยในระดบสง มคาเฉลย 3.62 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.763

3. ดานการใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดเสย มผลการประเมนอยในระดบสง มคาเฉลย 3.65 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.740

4. ดานการวด การวเคราะหและการจดการความร มผลการประเมนอยในระดบสง มคาเฉลย 3.49 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.800

5. ดานการมงเนนทรพยากร มผลการประเมนอยในระดบสง มคาเฉลยอยในระดบ 3.49 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.869

6. ดานการจดกระบวนการ มผลการประเมนอยในระดบสง โดยมคาเฉลย 3.50 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.834

7. ดานผลลพธการด าเนนการ มผลอยในระดบสง มคาเฉลย 3.55 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.803

นอกจากนน ปจจยคณภาพดานการบรหารจดการภาครฐ ดานการจดกระบวนการ และการมงเนนทรพยากร และดานการใหความส าคญกบผมารบบรการสงผลและมอทธพลตอผลลพธการด าเนนการในปจจบนของเทศบาลนครสมทรสาคร

ธรพล เพงจนทร (2553 : 113) ท าการศกษา เรอง การบรหารจดการภาครฐทมประสทธภาพของส านกงานเขตพนทการศกษา ผลการวจย พบวา 1. ปจจยการบรหารจดการภาครฐทมประสทธภาพของส านกงานเขตพนทการศกษาประกอบดวยปจจยตาง ๆ ดงน 1) ดานการบรหารการเปลยนแปลง 2) ดานกลยทธการเปลยนแปลง 3) ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ 4) ดานภาวะผน าการเปลยนแปลง 5) ดานการบรหารจดการความเสยง 6) ดานการใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 7) ดานการมงเนนทรพยากรบคคล 8) ดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ 9) ดานคณภาพวชาการ 10) ดานการพฒนาบคลากร 11) ดานลกษณะส าคญขององคกร 12) ดานระบบสนบสนนการเปลยนแปลง 13) ดานประสทธผลตามตวชวด ตามล าดบ 2. แนวทางในการบรหารจดการภาครฐทมประสทธภาพของส านกงานเขตพนทการศกษาจากความคดเหนและขอเสนอแนะของผเชยวชาญพบวาปจจยทคนพบในการวจย มความถกตอง เปนไปได และใชประโยชนไดจรง

วชรพงศ ข าวไล ( 2553 ) ท าการศกษา เรอง การพฒนาองคการตามแนวทางการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐศกษากรณ : การพฒนาคณภาพระบบการน าองคการกองทพเรอม

77

ความมงหมายทจะศกษาวเคราะหความสอดคลองระหวางองคประกอบขององคการกองทพเรอในปจจบนกบเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐในการกลมการน าองคการกองทพเรอ ตลอดจนเสนอแนะแนวทางการพฒนากองทพเรอตามองคประกอบส าคญขององคการกองทพเรอทเกยวของกบการน าองคการใหเปนไปตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐทประยกตขน ผลการศกษา พบวา องคประกอบขององคการกองทพเรอทมความสอดคลองกบเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐมากทสด คอ องคประกอบองคการกองทพเรอดานโครงสราง สวนองคประกอบทมความสอดคลองกบเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐนอยมสด คอ องคประกอบองคการกองทพเรอดานสงจงใจ ทงน มขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาองคการกองทพเรอทส าคญ ไดแก เรงทบทวนบทบาทหนาทของคณะกรรมการ/คณะท างานตางๆ ทจดตงขนรองรบภาระงานการพฒนาระบบราชการและการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐในปจบน มความซ าซอนกบหนวยงานปกต หรอซ าซอนกนเองหรอไม และจดระบบการท างานใหม รวมท งขยายขอบเขตอ านาจในการตรวจสอบและประเมนผล ซงจะตองพจารณาใหเกดความสอดคลองกบกลไกการตรวจสอบและประเมนผลการปฏบตงานของกองทพเรอทมอยเดม ตลอดจนผลกดนคณะกรรมการคณะท างานใหถายทอดแผนงานในสวนความรบผดชอบลงสการปฏบตใหบงเกดผลอยางเปนรปธรรมรวมทงพฒนาองคความรของคณะกรรมการ/คณะท างานตางๆใหมความรและความเขาใจทเพยงพอตอการด าเนนงานควบคไปกบการพฒนาองคความรใหกบก าลงพลในระดบปฏบตการ เพอเปนแรงสงใหกระบวนการท างานทงระดบลางและระดบบนสามารถขบเคลอนการด าเนนงานไดอยางเกอกลกน และพจารณาน าหลกการจดการกระบวนการมาประยกตใชใหเกดประโยชนกบระบบการท างานของกองทพเรอ โดยเฉพาะกระบวนการทสรางคณคาและกระบวนการสนบสนนทส าคญตามระบบงานหลกของกองทพเรอ และเนนการพฒนาระบบแรงจงใจตามระบบงานปกตใหมความเชอมโยงกบการประเมนผลการปฏบตราชการของกองทพเรอทสามารถลงถงรายบคคลเพอลดการใชดลยพนจ ตลอดจนสรางความเชอโยงกบแผนยทธศาสตรกองทพเรอซงเปนกลยทธระดบบน ทงนเพอใหเกดระบบการตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลทมประสทธภาพ ซงจะสงใหระบบการจดสรรเงนรางวลและสงจงใจมประสทธภาพตามไปดวย

บญลอ ภญโญสโมสร(2555) ท าการศกษา เ รองแรงจงใจในการปฏบตงานของขาราชการต ารวจ: กรณศกษา สถานต ารวจนครบาลหวหมาก พบวา ระดบแรงจงใจในการปฏบตงานของขาราชการต ารวจ สถานต ารวจนครบาลหวหมาก ในภาพรวมอยในระดบมากเนองจากขาราชการต ารวจ สถานต ารวจนครบาลหวหมากมความรสกวาไดคาตอบแทนและสวสดการเพยงพอตอสภาพเศรษฐกจปจจบน และหนวยงานยงมสวสดการอนๆอกดวย

78

ดวงพร สวางศร(2553) ท าการศกษา เรองแรงจงใจในการปฏบตงานของขาราชการต ารวจ ตรวจคนเขาเมอง (ขาเขา) ทาอากาศยานสวรรณภม พบวาในภาพรวมอยในระดบปานกลาง แตมดานความมนคงในภาพรวมอยทระดบมาก สวนปจจยทมผลตอระดบแรงจงใจในการปฏบตงานพบวา อาย การศกษา สถานภาพสมรส ชนยศ อายราชการ และเงนเดอน มผลตอระดบแรงจงใจในการปฏบตงานอยางไมมนยส าคญทางสถตท 0.5

สภชา แกวเกรยงไกร และคณะ(2558) ท าการศกษา เรองปจจยทมผลตอการมสวนรวมของบคลากรในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ(PMQA) พบวา ปญหาและอปสรรคในการด าเนนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐของกรมชลประทาน เนองจากบคลากรสวนมากยงขาดความรความเขาใจ PMQA การสอสารไมทวถงจะทราบเฉพาะกลมทเปนกรรมการและผมสวนรวมเทานน คดวามความยงยาก เปนภาระตองานประจ า

เบญจภรณ ภญโญพรพาณชย (2556) ท าการศกษา เรองการวเคราะหยทธศาสตรการสอสารสาธารณะกรมควบคมโรค ตามกรอบการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) พบวา การด าเนนงานมความสอดคลองตามเกณฑคณภาพฯ และมความเดนชดมากในหมวด1, หมวด2 และหมวด3 เนองจากเปนสวนทเกยวของกบบคลากรระดบผบรหารซงมความคนเคย สวนหมวด 5 การมงเนนทรพยากร และหมวด 6 การจดการกระบวนการนน กลบพบวามการด าเนนการทไมคอยเดนชด

ชลธชา จรภคพงศ และคณะ (2556) ท าการศกษา เรอง คณภาพการบรหารองคกรของมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย วทยาเขตแพร มวตถประสงค เพอศกษาคณภาพการบรหารองคกรของมหาวทยาลย มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย วทยาเขตแพรตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) พบวา หมวด2 การจดท าแผนประจ าปยงไมสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษา ยงไมมการตดตามผลระหวางปการศกษา การด าเนนงานบางโครงการมผลการประเมนยงไมเปนไปตามเกณฑ หมวด3 ขาดการส ารวจความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย หมวด4 ขาดการพฒนาบคลากรใหมความรความเขาใจระบบการประกนคณภาพ หมวด5 ขาดการวางแผนก าลงคนอยางรดกม การสรรหาและการคดเลอกบคคล งานวจยในตางประเทศ

Winn and Comeron (1998) ไดท าการวจยเรอง การศกษารปแบบความเหมาะสมในการบรหารงานตามกรอบแนวคดของรางวลคณภาพแหงชาตของสหรฐอเมรกา MBNQA ผลการวจย

79

พบวา การประยกตใชในสถาบนทางการศกษาใหเกดผลส าเรจอยางดนน มปจจยทควรค านงถงทส าคญอย 2 ประการ คอ 1) การคดคานและการไมยอมรบในตวผน าองคการ และมผลตอความลมเหลวในการจดตงระบบคณภาพหรอกระบวนการท างานทเกยวของโดยตรง และมปฏสมพนธขององคประกอบตาง ๆ ตามรปแบบของรางวลคณภาพ MBNQA ทก าหนดขนไมไดมสวนชวยในการสนบสนนการปฏบตงานบางดานเทาทควร แตโครงสรางของกรอบความคดของระบบคณภาพ สามารถใชเปนแนวทาง เพอก าหนดใหสถาบนทางการศกษาน าไปประยกตใชเพอการมงไปสคณภาพไดในอนาคต

Chan และ Wan (2008) ท าการวจย เรอง ความเหมาะสมในการประยกตใชหลกการของการบรหารคณภาพทวท งองคการ ในการจดการศกษาของประเทศจน (The Feasibility of Implementing Total Quality Management Principles in Chinese Education : Chinese Educator’ Perspectives) โดยมวตถประสงคของการวจยเพอตรวจสอบความเหมาะสม และการรบรของคร ในการน าหลกการของ TQM ไปประยกตใชทางการศกษาของประเทศจน ด าเนนการวจยโดยใชแบบสอบถามการสมมนา การประชมกลมยอย การระดมสมอง และการสมภาษณผทท าหนาทเกยวของกบการจดการศกษา ผลการวจยสรปไดวาหลกการของ TQM เปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพการศกษาของประเทศจน และพบวามหลกการ 5 ประการของ TQM ซงเปนแนวปฏบต สามารถน ามาประยกตใชอยางสอดคลองกบวฒนธรรมประเพณของจน ในการประชมกลมยอย มความเหนวาเปนการยากทน าหลกการของ TQM มาใชไดอยางไดผลในการจดการศกษา และมขอเสนอวาจนควรมนโยบายทเปดกวาง เพอน าหลกการของ TQM มาใชเพอแกปญหาทางดานการศกษาของประเทศ

Sayles,S. & Debra,Shelton & Powell,H. (2003). ไดท าการศกษาเรองความส าเรจในการจดการศกษาพยาบาล พบวา การสอบผานใบประกอบโรคศลปะของบณฑต มความเกยวของกบทรพยากรในการจดการศกษาหรอไม และเกยวกบการทดลองสอบใบประกอบโรคศลปะหรอไม โดยเกบขอมลจากบณฑตทส าเรจการศกษาในป2001 จ านวน 68 คน ผลการวจยพบวา มความสมพนธระหวางทรพยากรในการจดการศกษากบความส าเรจในการสอบใบประกอบโรคศลปะ ดงนนควรก าหนดใหมมาตรฐานในการตรวจสอบทรพยากรในสถานศกษาพยาบาลเพอจะสามารถท านายความส าเรจสอบโรคศลปะของบณฑตได ควรใหค าแนะน าแกนกศกษาในการเตรยมทรพยากรและเตรยมตวสอบกอนการสอบใบประกอบโรคศลปะจรง เพอใหประสพความส าเรจในการรบใบอนญาต

80

Dell & Halpin (1984). ไดท าการศกษาปจจยจ าแนกบณฑตทางการพยาบาลทประสพความส าเรจในการสอบใบอนญาตประกอบวชาชพ โดยศกษาจากบณฑตทางการพยาบาล 181 คน พบวา ปจจยทสามารถจ าแนกผประสพความส าเรจในการสอบใบอนญาตประกอบวชาชพ ไดแก เกรดเฉลยระดบสงในชนมธยมศกษา คะแนนการทดสอบความถนด คะแนนการทกษะการพด และ เกรดเฉลยในระดบปรญญาตร และยงสามารถจ าแนกผทสอบใบอนญาตประกอบวชาชพไมผานอกดวย เมอพจารณาแลว มประเดนการบรหารจดการ คอ การคดเลอกนกศกษาพยาบาล ควรพจารณานกศกษาชนมธยมทมเกรดเฉลยชนมธยมสง ผทมคะแนนความถนดสง

จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของสรปไดวา การบรหารจดการคณภาพวทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวงกลาโหม และส านกงานต ารวจแหงชาต ตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐจะตองมแนวทางการบรหารจดการทดเพอสความเปนเลศไดตองเปนตามมาตรฐาน ตามแนวคดการบรหารจดการภาครฐ มการบรณาการหลาย ๆ องคประกอบดวยกน เพอใหการปฏบตงานประสบผลส าเรจตามวตถประสงคและเปนทยอมรบ ดงนน ผวจยจงสนใจทจะท าการวจยเกยวกบการศกษาสภาพ ปญหาและแนวทางการบรหารจดการคณภาพวทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวงกลาโหม และส านกงานต ารวจแหงชาต ตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ 2.5 กรอบแนวคดการวจย ในการวจยครงน ท าการศกษาสภาพและปญหาตลอดจนแนวทางการบรหารจดการคณภาพของวทยาลยพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหมและส านกงานต ารวจแหงชาตโดยใชกรอบการบรหารจดการคณภาพ ตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ใน 7 หมวด ดงน หมวด1 การน าองคกร หมวด2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวด3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย หมวด4 การวด การวเคราะหและการจดการความร หมวด5 การมงเนนทรพยากร หมวด6 การจดกระบวนการ หมวด7 ผลลพธการด าเนนการ