สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

นโยบายสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ป�งบประมาณ พ.ศ.

นโย

บาย

สาน

กงาน

คณ

ะกรรม

การก

ารศก

ษาขน

พน

ฐาน ป

�งบป

ระมาณ

พ.ศ

. ๒๕

๕๗

นโย

บาย

สาน

กงาน

คณ

ะกรรม

การก

ารศก

ษาขน

พน

ฐาน ป

�งบป

ระมาณ

พ.ศ

.

1

นโยบายส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗

กลมวจยและพฒนานโยบาย

ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

นโยบายส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗

พมพครงท ๑ กรกฎาคม ๒๕๕๖

จ�านวนพมพ ๓๕,๐๐๐ เลม

จดพมพเผยแพร กลมวจยและพฒนานโยบาย

ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

กรงเทพมหานคร ๑๐๓๐๐

โทร. ๐ ๒๒๘๐ ๕๕๓๐

โทรสาร ๐ ๒๒๘๑ ๕๒๓๒

เอกสารส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน ๖/๒๕๕๖

ค�าน�า

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานมภารกจ

ในการจดและสงเสรมการศกษาขนพนฐาน จากการด�าเนนการ

ตามภารกจ ๑ ทศวรรษทผานมา ส�านกงานในสวนกลาง ส�านกงาน

เขตพนทการศกษาและสถานศกษาไดมงมนทจะพฒนาการจด

การศกษาขนพนฐาน และยกระดบคณภาพและการใหบรการ

เพอใหเดกไทยมผลสมฤทธทางการเรยนสงขนและสาธารณชน

เกดความพงพอใจ

ในปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ กเปนอกวาระหนงทม

การปรบเปลยนแปลงภายในส�านกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน การก�าหนดทศทางการจดการศกษาขนพนฐาน

จงมความจ�าเปนอยางยง นโยบาย ส�านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ เลมน

ไดก�าหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงค ผลผลต จดมงหมาย

จดเนนการด�าเนนงาน กลยทธ และปจจยสความส�าเรจ เพอให

ส�านกในสวนกลาง ส�านกงานเขตพนทการศกษา และสถานศกษา

ยดเปนแนวทางในการด�าเนนงานและขบเคลอนการจดการศกษา

ขนพนฐานตอไป

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

สารบญ

หนา

ความเปนมา ๗

วสยทศน ๓๒

พนธกจ ๓๓

เปาประสงค ๓๔

ผลผลต ๓๕

จดมงหมาย ๓๖

จดเนนการด�าเนนงาน ๓๙

กลยทธ ๔๙

ปจจยสความส�าเรจ ๕๐

ภาคผนวก ๕๑

ก. สรปสาระส�าคญของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม ๕๓

แหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙)

ทเกยวของกบการศกษาขนพนฐาน

ข. วตถประสงคและแนวนโยบายตามแผนการศกษาแหงชาต ๖๗

ฉบบปรบปรง (พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๕๙)

ค. เปาหมายยทธศาสตรและตวบงชการปฏรปการศกษา ๗๑

ในทศวรรษทสอง (พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๖๑)

ง. ทกษะทจ�าเปนในศตวรรษท ๒๑ ๗๕

6

7

นโยบาย ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗

ทผานมา กระทรวงศกษาธการ โดยส�านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐานมงพฒนาใหนกเรยนทกคนบรรลถงศกยภาพ

สงสดในตน มความรและทกษะการอานเขยนและคดค�านวณ

ทเขมแขง ซงเปนพนฐานส�าคญในการเรยนรและการด�ารงชวต

ในอนาคต การศกษาขนพนฐานจงเปนพลงขบเคลอนส�าคญตอ

การพฒนาประเทศ และคณภาพชวตของประชากร กลาวคอ

ประเทศไทยไดมการพฒนาอยางเขมแขง มความเจรญเตบโต

ดานเศรษฐกจอยางตอเนอง แรงงานสวนใหญอานออกเขยนได

และลดปญหาความยากจนไดอยางนาพงพอใจ จากรอยละ ๒๑

ในป ๒๕๔๐ เปนรอยละ ๘ ในป ๒๕๕๒๑

๑ The World Bank. (2012). Thailand Overview. Retrieved on December 20, 2012.

From http://www.worldbank.org/en/country/thailand/overview.

8

อยางไรกตาม ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ตองเผชญปญหาและความทาทาย (Challenges) ในการพฒนา

การศกษาขนพนฐานของชาต สาระส�าคญดงน

9

๑.ดานคณภาพการศกษา ๑.๑ ผลการประเมนภายในประเทศ ผลจากการทดสอบ

ระดบชาตของผเรยน (O-NET) พบวา ผลสมฤทธทางการเรยน

ของนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน ในชนมธยมศกษาปท ๓

และชนมธยมศกษาปท ๖ สวนใหญเพมขน แตระดบคะแนน

ทกระดบชนและทกวชา ยกเวนชนมธยมศกษาปท ๓ วชาภาษาไทย

ยงไมถงรอยละ ๕๐ (ดงภาพประกอบ ๑) นอกจากน ผลคะแนน

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท ๖ ในปการศกษา ๒๕๕๕

ลดลงทกวชา ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

จงตองเรงพฒนาและสงเสรมใหสถานศกษาเตรยมความพรอม

ผเรยน ตงแตชวงเรมเขาเรยนอยางตอเนอง ทงเนนการอาน

เขยน และคดค�านวณใหเขมแขงในระดบประถมศกษา และเพม

การฝกทกษะดานนใหซบซอนขนในระดบมธยมศกษา และเพอ

ชวยบรรเทาปญหาพฤตกรรมและการออกกลางคนของนกเรยน

ทมปญหาการอาน เขยน ระบบโรงเรยนตองเออหรอสรางให

นกเรยนมความมงมนตอการเรยน (Student Engagement)

โดยจดกจกรรมการเรยนการสอนอยางนาสนใจและทาทาย

ความสามารถของนกเรยน ตลอดจนการจดโรงเรยนใหมบรรยากาศ

อบอน เปนมตร และสภาพแวดลอม รมรน สะอาด ปลอดภย

10

๑.๒ ผลการประเมนระดบนานาชาต PISA ป ๒๐๐๙

เมอเทยบกบ PISA ป ๒๐๐๖ พบวา มนกเรยนไทยในกลมอาย

๑๕ ป มผลการประเมนเพมสงขนเลกนอยในดานการอาน

และวทยาศาสตร ยกเวนคณตศาสตรเกอบไมเปลยนแปลง

(และเมอจดล�าดบจาก ๖๕ ประเทศ การอานของนกเรยนไทย

อยในชวงล�าดบท ๔๗-๕๑ คณตศาสตรอยในชวงล�าดบท ๔๘-๕๒

และวทยาศาสตรอยในชวงล�าดบท ๔๗-๔๙)

ภาพประกอบ ๑ กราฟเสนแสดงคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท ๖ ชนมธยมศกษาปท ๓ และชนมธยมศกษา

ปท ๖ ตงแตปการศกษา ๒๕๕๐-๒๕๕๕

ภาษาไทย คณต วทย

ป.๖ ม.๓ ม.๖

สงคม องกฤษ

11

อยางไรกตาม จากการวเคราะหผลจ�าแนกตามกล ม

สถานศกษาเปาหมายตาง ๆ พบวา ยงพบปญหาคณภาพ

การอาน เขยน คดค�านวณ และวทยาศาสตร ในโรงเรยน

ขยายโอกาสทางการศกษา และนกเรยนในภาคเหนอตอนลาง

ภาคอสานตอนลาง และภาคใต

ภาพประกอบ ๒ แนวโนมคะแนน PISA ของไทย ป ๒๕๔๓-๒๕๕๒๑

๑ โครงการ PISA ประเทศไทย สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (๒๕๕๓).

ผลการประเมน PISA 2009 การอาน คณตศาสตร และวทยาศาสตร: บทสรปเพอการบรหาร.

12

๑.๓ ผลการประเมนระดบนานาชาต TIMSS ป ๒๐๑๑

เมอเทยบกบป ๒๐๐๗ พบวา นกเรยนไทยชนมธยมศกษา

ปท ๒ มผลคะแนนวชาวทยาศาสตรสงขนเปนอนดบท ๒๕ จาก

๖๓ ประเทศทวโลก และขนมาเปนอนดบสองของภมภาคอาเซยน

รองจากประเทศสงคโปร

13

ภาพประกอบ ๓ แนวโนมคะแนนวชาคณตศาสตรและวทยาศาสตรจากการประเมน TIMSS

ของไทย ป ๒๕๕๐-๒๕๕๔

ทมา: ๑. ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา, สถตและตวชวดทางการศกษาของประเทศไทย

๒๕๕๕. ไตรมาส ๑ ปท ๑ ฉบบท ๒ มกราคม-มนาคม ๒๕๕๖.

๒. ส�านกทดสอบทางการศกษา, ขอมลพนฐานการพฒนาคณภาพการศกษา. ส�านกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กรกฎาคม ๒๕๕๒.

ทงน เมอพจารณาผลคะแนนวชาคณตศาสตรของประเทศไทย

พบวาลดลง เชนเดยวกบประเทศมาเลเซยและประเทศอนโดนเซย

โดยประเทศมาเลเซยอยในอนดบท ๒๖ สงกวาประเทศไทย

ทอนดบท ๒๘ ดงภาพประกอบ ๓

14

๒.ดานโอกาสทางการศกษา ทผานมา การจดการศกษาของประเทศไทยประสบ

ความส�าเรจดานการขยายโอกาสทางการศกษาระดบการศกษา

ขนพนฐาน โดยสามารถเพมจ�านวนปการศกษาเฉลยของ

ประชากรอายระหวาง ๑๖-๖๙ ป จากรอยละ ๕.๓ ในป ๒๕๒๙

เปนรอยละ ๘.๓ ในป ๒๕๕๓ โดยเพมการเรยนตอหลงจบ

การศกษาภาคบงคบ ไดแก การเรยนตอระดบมธยมศกษา

ตอนปลายจากรอยละ ๖.๙ ในป ๒๕๒๙ เปนรอยละ ๕๓.๗ ในป

๒๕๕๓๑ นอกจากน ในชวง ๕ ปทผานมา อตราการออกกลางคน

ของนกเรยนมแนวโนมลดลงอยางตอเนอง ทงน อาจเนองมาจาก

ผลการด�าเนนโครงการสนบสนนการจดการศกษาโดยไมเสย

คาใชจาย ๑๕ ป ดงน

๑ ดลกะ ลทธพพฒน (๒๕๕๕). ผลกระทบของการสรางความรบผดชอบทางการศกษาตอ

สมฤทธผลของนกเรยนไทย เอกสารน�าเสนอในการสมมนาวชาการประจ�าป ๒๕๕๔

เรองยกเครองการศกษาไทย: สการศกษาทมคณภาพอยางทวถง รวมจดโดยส�านกงาน

คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา

ส�านกงานปฏรป และมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย วนท ๑๕ กมภาพนธ ๒๕๕๕

โรงแรมเซนทาราแกรนด เซนทรลเวลด.

15

ระดบปการศกษา

๒๕๕๐ปการศกษา

๒๕๕๑ปการศกษา

๒๕๕๒ปการศกษา

๒๕๕๓ปการศกษา

๒๕๕๔ปการศกษา

๒๕๕๕

รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ

ประถมศกษา ๑.๑๓ ๐.๙๘ ๐.๒๓ ๐.๑๙ ๐.๑๑ ๐.๑๑

มธยมศกษา ๒.๔๓ ๒.๔๔ ๑.๓๑ ๐.๙๔ ๐.๘๑ ๐.๗๕ตอนตน

มธยมศกษา ๒.๑๖ ๑.๙๐ ๑.๐๕ ๑.๐๓ ๐.๗๙ ๐.๘๑ตอนปลาย

รวมทงสน ๑.๖๘ ๑.๕๗ ๐.๗๐ ๐.๕๖ ๐.๔๔ ๐.๓๘

ตารางท ๑ แสดงอตราการออกกลางคน ปการศกษา ๒๕๕๐-๒๕๕๕

๑ ค�ารบรองการปฏบตราชการส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปงบประมาณ

พ.ศ. ๒๕๕๔.

แมเดกไทยสวนใหญไดรบโอกาสทางการศกษา โดยมอตรา

การเขาเรยนคอนขางสงเมอเปรยบเทยบกบประชากรวยเรยน

แตเมอพจารณาจ�านวนปเฉลยทไดรบการศกษา พบวา คนไทย

อาย ๑๕-๕๙ ป ไดรบการศกษาเฉลย ๙ ป๑ จากเปาหมาย ๑๐ ป

โดยเฉพาะประชากรกลมผดอยโอกาสยงไมสามารถเขาถงบรการ

ทางการศกษาไดอยางทวถง ไดแก กลมผมรายไดต�าสด รอยละ ๑๐

ของประชากรมระดบการศกษาไมเกนระดบมธยมศกษาตอนตน

ถงรอยละ ๙๔ และเมอเปรยบเทยบระหวางชายหญง กลมเดกชาย

มแนวโนมทจะไมประสบผลส�าเรจในการเรยนและเสยงตอ

การออกกลางคน

16

๓.ดานการบรหารจดการ แมผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบสอง ป พ.ศ.

๒๕๔๙-๒๕๕๒ โรงเรยนสงกดการศกษาขนพนฐานทงระดบ

ปฐมวย ประถมศกษา และมธยมศกษาจะไดรบการรบรอง

ถงกวารอยละ ๘๐

17

แตการกระจายอ�านาจการบรหารการจดการสส�านกงาน

เขตพนทการศกษาและสถานศกษา และการมสวนรวมของ

ทกภาคสวนในการบรหารจดการยงท�าไดนอย๑ สถานศกษา

ทมศกยภาพและความพรอมสงในการจดการศกษามเพยง

รอยละ ๑๗๒ ประสทธภาพการจดการศกษาของไทย เมอ

จดล�าดบแลวถอวาต�า โดยเมอพจารณางบประมาณรายจาย

ดานการศกษาตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศอยทอนดบ

๕๒ จาก ๕๗ ประเทศทเขารวมรบการประเมนสมรรถนะ

ในการแขงขนดานการศกษา ป ๒๕๕๒ รฐบาลไดจดสรร

งบประมาณใหในสดสวนทสง แตประสทธภาพการใชจาย

อยในเกณฑต�า๓ การพฒนาดานการบรหารจดการศกษา จงม

ขอสงเกตดงน

๑ ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (๒๕๕๒). ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง

(พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๖๑). สงพมพ สกศ. ล�าดบท ๕๗/๒๕๕๒.๒ ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (๒๕๕๕). รายงานการวจยการประเมนศกยภาพและ

ความพรอมของสถานศกษาขนพนฐาน เพอรองรบการกระจายอ�านาจการจดการศกษา.

สงพมพ สกศ. ล�าดบท ๑๗/๒๕๕๕.๓ วทยากร เชยงกล. (๒๕๕๓). สภาวะการศกษาไทย ป ๒๕๕๑/๒๕๕๒: บทบาทการศกษากบ

การพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม. ศนยสารสนเทศทางการศกษา ส�านกงานเลขาธการ

สภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. สงพมพ สกศ. อนดบท ๑๘/๒๕๕๓.

18

๓.๑ ภาวะผน�าของผบรหารระดบตาง ๆ สวนใหญ

ใหความส�าคญดานวชาการนอยกวางานดานอน ดงนน การพฒนา

ผ บรหารการศกษาและผ บรหารสถานศกษามความจ�าเปน

อยางสงยงทตองพฒนาอยางตอเนอง ตลอดจนควรมการสราง

ความเขมแขงตอองคคณะบคคล ทงในส�านกงานเขตพนทการศกษา

และสถานศกษาเชนกน

๓.๒ ความรวมมอของผปกครอง ชมชน หนวยงาน

ภาครฐ และเอกชนมความส�าคญตอการสงเสรมการจดการศกษา

ซงจะน�าไปสการบรหารจดการทมประสทธภาพ ดงนน จงควรเนน

การสรางแรงจงใจ เชน การลดหยอนภาษ การประชาสมพนธ

เชดชเกยรต เปนตน

๓.๓ การมกลไกทใหทกภาคฝายทเกยวของมสวนรวม

รบผดชอบตอผลสมฤทธของนกเรยน ทงระบบการประเมนผล

การท�างานของคร ผบรหาร และกลไกการรายงาน การตดตาม

ตรวจสอบคณภาพสถานศกษา โดยผปกครอง ชมชน และสวนกลาง

จะสงผลใหประสทธภาพการบรหารจดการของสถานศกษา

สงขนได๑

๑ ดลกะ ลทธพพฒน (๒๕๕๕). ผลกระทบของการสรางความรบผดชอบทางการศกษาตอ

สมฤทธผลของนกเรยนไทย เอกสารน�าเสนอในการสมมนาวชาการประจ�าป ๒๕๕๔ “ยกเครอง

การศกษาไทย: สการศกษาทมคณภาพอยางทวถง” น�าเสนอในวนท ๑๕ กมภาพนธ ๒๕๕๕

ณ หองบางกอกคอนเวนชนเซนเตอร บ โรงแรมเซนทาราแกรนด เซนทรลเวลด รวมจด

โดยส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส�านกงานเลขาธการ

สภาการศกษา ส�านกงานปฏรป และมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.

19

๓.๔ โรงเรยนขนาดเลกเพมจ�านวนขนเรอย ๆ ตาม

จ�านวนประชากรไทยทมแนวโนมลดลง นโยบายการบรหาร

จดการโรงเรยนขนาดเลกทมความชดเจน มนคงตอเนอง จงเปน

สงส�าคญยง

๓.๕ การกระจายอ�านาจการบรหารจดการสส�านกงาน

เขตพนทการศกษาและสถานศกษา ควรเนนหลกการส�าคญ ดงน

๑) มงสนบสนนการท�างานลงสระดบหองเรยน

และสถานศกษาใหมากทสดตามหลกการพฒนาการศกษา

โดยใชโรงเรยนเปนฐานภายใตความเหนชอบของคณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน โดยเนนระบบการประกนคณภาพภายใน

รวมถงการนเทศ ชวยเหลอ ตดตามความกาวหนาของสถานศกษา

เปนรายโรง และการชวยเหลอแกไขการท�างานของสถานศกษา

หากไมสามารถด�าเนนการไดตามเปาหมาย เพอใหผ เรยน

ไดเขาถงบรการทางการศกษาทมคณภาพมากขน

๒) มงพฒนาคณภาพสถานศกษาโดยใชขอมล

ผลการประเมนคณภาพ ทงภายในและภายนอกเปนฐาน

การพฒนา

20

๓) ส�านกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษา

ตดสนใจด�าเนนการกจกรรมตาง ๆ สอดคลองกบนโยบายและ

เปาหมายทสวนกลางก�าหนด ซงจะสงผลใหเกดการสรางสรรค

ผลงาน (Creation) และการมสวนรวมของชมชน เอกชน องคกร

ปกครองสวนทองถน และสงคมทกภาคสวนอยางกวางขวาง

๔) ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

มงเนนการตดตาม ประเมนผลการปฏบตงานของเขตพนท

การศกษาและสถานศกษา น�ามาซงผลลพธทางการศกษา

ตามเปาหมาย

๓.๖ หนวยงานทกระดบบรณาการการจดการศกษา

และการใชทรพยากรรวมกบหนวยงานอน ๆ ตลอดจนเสรมสราง

ความเขมแขงใหแกสถาบนทางสงคม โดยเฉพาะสถาบน

ครอบครวเพอสนบสนนการดแลเดกและเยาวชนใหมคณภาพ

21

๔.ความสามารถในการแขงขน กญแจส�าคญในการแขงขนในเวทโลก คอ คณภาพ

และสมรรถภาพของคนไทยทกคน โดยเฉพาะอยางยงการพฒนา

เดกไทยใหมความพรอมรองรบการเปนสมาชกประชาคม

อาเซยนในป ๒๕๕๘ คณภาพและสมรรถภาพดงกลาว หมายถง

ความสามารถในการอาน เขยน การคดค�านวณ คดวเคราะห

22

ความสามารถทางเทคโนโลย และการสอสารดวยภาษา

ตางประเทศ ทงภาษาสากลและภาษาของประเทศเพอนบาน

เปนตน นอกจากน เดกไทยควรมทกษะทจ�าเปนในศตวรรษท ๒๑

ไดแก ความรในวชาแกนตามศตวรรษท ๒๑ ทกษะชวตและ

ทกษะอาชพ ทกษะการเรยนรและการสรางนวตกรรม และทกษะ

ทางขอมล สอ และเทคโนโลย๑ พรอมทงทกษะชวตในระบบ

เศรษฐกจสงคมพหวฒนธรรม ทามกลางความเปลยนแปลง

สถานการณรนแรงและภยพบตตาง ๆ ความทาทายดงกลาว

เปนแรงผลกดนใหการศกษาไทยตองมการพฒนาอยางเรงดวน

โดยการเรยนรยคใหมตองสอนใหนอยลงและเรยนรใหมากขน

ใหความส�าคญกบทกษะมากกวาสาระการเรยนร ใหนกเรยน

เปนผชทศทางการเรยนร เรยนแบบรวมมอกน เรยนกนเปนทม

และประเมนผลแบบใหม โดยถามวธคด ประเมนเปนทม และ

ขอสอบไมเปนความลบ แตเปนตวกระตนใหเรยนร๒

๑ วจารณ พานช. (๒๕๕๕). การจดการเรยนรส�าหรบศตวรรษท ๒๑. วนทไดรบขอมล ๒๐ ตลาคม

๒๕๕๕. จากแหลงขอมล http://www.scbfoundation.com/projects/wcms/userfiles/files/

moso_market3/Review_doc.pdf.๒ วจารณ พานช. (๒๕๕๕)_____.

23

แตในปจจบน การศกษาไทยยงไมสามารถใหการศกษา

ทมคณภาพและเตรยมความพรอมนกเรยนใหมศกยภาพ

ในการแขงขนกบประชาคมโลกได โดยผลการทดสอบระดบ

นานาชาต ไดแก PISA ในป ๒๐๐๖ และ ๒๐๐๙ ต�ากวา

เกณฑมาตรฐาน๑ แมแตการพจารณาดชนการพฒนามนษย

ของโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต พบวา ประเทศไทย

มดชนการพฒนาทนมนษยในอนดบท ๘๑ จากทงหมด ๑๓๔

ประเทศ ซงเปนล�าดบทต�ากวาอนดบความสามารถในการ

แขงขนทางเศรษฐกจซงไดอนดบท ๓๔ โดยประเทศไทย

มสภาพการพฒนาทางเศรษฐกจสงคมต�ากวาประเทศทม

ประชากรและทรพยากรใกลเคยงกน สะทอนวาประเทศไทย

พฒนานอยกวาประเทศอน ดงนน หากประเทศไทยไมปฏรป

การศกษา การเมอง เศรษฐกจ และสงคมอยางจรงจง จะสงผลให

ความสามารถของประเทศไทยเมอเทยบกบประเทศอน ๆ ในโลก

ลดต�าลงไปอก๒

๑ โครงการ PISA ประเทศไทย. (๒๕๕๔). ปจจยทท�าใหระบบโรงเรยนประสบความส�าเรจ

กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.๒ วทยากร เชยงกล. (๒๕๕๓). สภาวะการศกษาไทย ป ๒๕๕๑/๒๕๕๒: บทบาทการศกษา

กบการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม. ศนยสารสนเทศทาง การศกษา ส�านกงานเลขาธการ

สภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. สงพมพ สกศ. อนดบท ๑๘/๒๕๕๓.

24

จากขอมลขางตน รฐบาลจงก�าหนดนโยบายตาง ๆ

เพอเพมคณภาพการศกษาขนพนฐาน ลดความเหลอมล�าและ

สงเสรมการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาล ดงน

• น โยบายร ฐบาลตามค� า แถลงน โยบายของ

คณะรฐมนตร ทนายกรฐมนตร (นางสาวยงลกษณ ชนวตร)

แถลงตอรฐสภา ในวนองคารท ๒๓ สงหาคม ๒๕๕๔ และแผน

การบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๕๘ ทเกยวของกบ

การศกษาขนพนฐาน เปนดงน

๑. นโยบายเรงดวนทจะเรมด�าเนนการในปแรก

๑.๒ ก�าหนดใหมการแกไขปญหาและปองกน

ปญหายาเสพตดเปน “วาระแหงชาต”

๑.๓ ป องกนและปราบปรามการทจรตและ

ประพฤตมชอบในภาครฐอยางจรงจง

๑.๕ เรงน�าสนตสขและความปลอดภยในชวต

และทรพยสนของประชาชนกลบมาสพนทจงหวดชายแดนภาคใต

๑.๖ เรงฟ นฟความสมพนธและพฒนาความ

รวมมอกบประเทศเพอนบานและนานาประเทศ

๑.๑๕ จดหาเครองคอมพวเตอรแทบเลตใหแก

สถานศกษา

25

๒. นโยบายท ๔ นโยบายสงคมและคณภาพชวต

๔.๑ นโยบายการศกษา โดย ๑) เรงพฒนาคณภาพ

การศกษา ๒) สรางโอกาสทางการศกษา กระจายโอกาสทาง

การศกษาในสงคมไทย ๓) ปฏรปคร ยกฐานะครใหเปนวชาชพ

ชนสงอยางแทจรง ๕) เรงพฒนาการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

เพอการศกษาใหทดเทยมกบนานาชาต ๗) เพมขดความสามารถ

ของทรพยากรมนษยเพอรองรบการเปดเสรประชาคมอาเซยน

26

๔.๓ นโยบายการพฒนาสขภาพของประชาชน

โดยลงทนดานบรการสขภาพ

๔.๔ นโยบายศาสนา ศลปะ และวฒนธรรม

โดยน�าทนทางวฒนธรรมของประเทศมาสรางคณคาทางสงคม

และเพมมลคาทางเศรษฐกจ

๓. นโยบายท ๖ นโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย

การวจย และนวตกรรม

โดยเรงสรางนกวทยาศาสตร นกวจย และ

ครวทยาศาสตรใหเพยงพอตอความตองการของประเทศ

27

• ยทธศาสตรประเทศ คณะรฐมนตรไดมมตรบทราบ

การบรณาการยทธศาสตรประเทศ (Country Strategy)

และแผนปฏบตการยทธศาสตรการเขาส ประชาคมอาเซยน

เพอเปนการวางรากฐานยทธศาสตรในระยะยาวของประเทศ

โดยเรมด�าเนนการในป ๒๕๕๖ ไปจนถงป ๒๕๖๑ และมอบหมาย

28

ใหหนวยงานทเกยวของรบไปด�าเนนการจดท�าโครงการส�าคญ

(Flagship Project) ส�าหรบจดสงใหส�านกงานคณะกรรมการ

พฒนาการ เศรษฐก จและส งคมแห งชาต ไปบ รณาการ

ซงประกอบดวย ๔ ยทธศาสตร ไดแก ๑) การเพมขดความสามารถ

ในการแขงขนของประเทศเพอใหหลดพนจากประเทศรายได

ปานกลาง ๒) การลดความเหลอมล�าทตองสรางโอกาสใหทกคน

เขาถงบรการสงคมททวถงและมประสทธภาพ ๓) การเตบโต

ท เป นมตรตอสงแวดลอม ท�าใหทกคนอย ในสงคมอย ใน

สภาวะแวดลอมทด และ ๔) การบรหารราชการแผนดนให

สามารถบรณาการการท�างานรวมกนไดอยางสมบรณ๑

๑ ค�าแถลงประกอบงบประมาณรายจายประจ�าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗. นางสาวยงลกษณ ชนวตร

นายกรฐมนตร แถลงตอสภาผแทนราษฎร หนา ๒.

29

• นโยบายดานการศกษาของกระทรวงศกษาธการ

ภายใตการบรหารงานของนายจาตรนต ฉายแสง รฐมนตรวาการ

กระทรวงศกษาธการ

๑. เรงปฏรปการเรยนร ทงระบบใหสมพนธเชอมโยงกน

เพอให ผ เรยนสามารถคด วเคราะห เรยนร ด วยตนเอง

อยางตอเนอง โดยปฏรปใหมเชอมโยงกนทงหลกสตรและ

การเรยนการสอนในโลกยคใหม และการพฒนาคร ระบบ

การทดสอบ การวดและประเมนผล โดยจะเรมจากวทยาศาสตร

คณตศาสตร และภาษาตางประเทศ

๒. ปฏรประบบผลตและพฒนาคร จ�านวนการผลต

สอดคลองกบความตองการ มความร ความสามารถในการจด

การเรยนการสอนในโลกยคใหม พฒนาระบบประเมนวทยฐานะ

ครใหเชอมโยงกบผลสมฤทธของผเรยน ดแลระบบสวสดการคร

เพอขวญและก�าลงใจ

๓. เร งน�าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

มาใชในการปฏรปการเรยนร สรางมาตรฐานการเรยนการสอน

และการพฒนาคร การพฒนาเนอหาสาระ เพอเปนเครองมอ

ใหเกดระบบการเรยนรตลอดชวต

๔. พฒนาคณภาพการอาชวศกษาใหมมาตรฐาน

เทยบไดกบระดบสากล ผลกดนกรอบคณวฒวชาชพ ตามกรอบ

คณวฒแหงชาต มาใชก�าหนดทกษะ ความร ความสามารถ

ใหสอดคลองกบความตองการของผใช เพอการมงานท�า มความ

30

กาวหนา และมคาตอบแทนตามทกษะ ความร ความสามารถ

มมาตรการจงใจใหเอกชนเขามามส วนรวมในการพฒนา

สถานศกษาในลกษณะทวภาค เพอเพมสดสวนผเรยนอาชวศกษา

มากขน

๕. สงเสรมใหสถาบนอดมศกษาเรงพฒนาคณภาพ

และมาตรฐาน มากกวาการขยายเชงปรมาณ วจยและพฒนา

นวตกรรมและเทคโนโลย จดอนดบสถาบนอดมศกษาเพอ

เปนเครองมอพฒนาคณภาพและมาตรฐาน และการจกสรร

ทรพยาการอยางมประสทธภาพ พฒนาสการเปนมหาวทยาลย

ระดบโลก

๖. สงเสรมใหเอกชนและทกภาคสวนเขามารวมจด

และสนบสนนการศกษามากขน โดยรฐก�ากบ ควบคมเทาทจ�าเปน

เพอรกษาคณภาพมาตรฐาน

๗. เพมและกระจายโอกาสทางการศกษาอยางม

คณภาพ ใหประชาชนทกกล มอาย โดยรฐก�ากบ ควบคม

เทาทจ�าเปน เพอรกษาคณภาพมาตรฐาน

๘. ใหความส�าคญกบการพฒนาการศกษาในจงหวด

ชายแดนภาคใต ใหสอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจสงคม

อตลกษณ ตามความตองการของประชาชนในพนท โดยให

ความส�าคญกบความปลอดภย การสรางขวญก�าลงใจใหกบ

นกเรยน คร และบคลากรทางการศกษา

31

นอกจากนโยบายทเกยวของกบการศกษาขนพนฐาน

ข างต น ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ไดก�าหนดนโยบายทสอดคลองกบแผนระดบชาตทเกยวของ

ไดแก แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑

(พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙) แผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรง

(พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๕๙) รายละเอยดตามภาคผนวก ก และ ข

และแผนปฏบตราชการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๘) ของ

กระทรวงศกษาธการ ทงน ดวยตระหนกดวาการศกษายงมโอกาส

พฒนาไดในสงคมไทย เนองจากพอแมผปกครองยงคงคาดหวง

และใหความส�าคญอยางสงตอการศกษาของบตรหลานของตน

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจงตระหนกวา

ในการปฏบตงานในระยะตอไป ตองเนนย�าจดเนนทไดด�าเนนการ

ตอเนองมาจากป ๒๕๕๖ และพฒนาเพมเตมในประเดนทเปน

ความทาทายตาง ๆ โดยมสาระส�าคญดงน

32

วสยทศน

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เปนองคกร

หลกขบเคลอนการจดการศกษาขนพนฐานของประเทศไทย

สมาตรฐานสากล๑ พรอมกาวสประชาคมอาเซยนบนพนฐาน

ของความเปนไทย

วสยทศนวสยทศน

๑ มาตรฐานสากล รวมถงผเรยนมศกยภาพเปนพลโลก การจดการเรยนการสอนเทยบเคยง

มาตรฐานสากล และการบรหารจดการดวยระบบคณภาพวสยทศนไดมการปรบเปลยน

ใหทนตามเหตการณ

33

พนธกจ

พฒนาสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาใหประชากร

วยเรยนทกคน ไดรบการศกษาอยางมคณภาพ โดยเนนการ

พฒนาผเรยนเปนส�าคญ เพอใหผเรยนมความร มคณธรรม

จรยธรรม มความเปนไทย และหางไกลยาเสพตด มความสามารถ

ตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน และพฒนาส คณภาพ

ระดบมาตรฐานสากลดวยการบรหารจดการแบบมสวนรวมและ

กระจายอ�านาจตามหลกธรรมาภบาล

34

เปาประสงค

๑. ผ เ รยนทกคนมคณภาพตามมาตรฐานการศกษา

ขนพนฐานและพฒนาสความเปนเลศ

๒. ประชากรวยเรยนทกคนไดรบโอกาสในการศกษา

ขนพนฐาน ตงแตอนบาลจนจบการศกษาขนพนฐานอยางม

คณภาพ ทวถง และเสมอภาค

๓. ครและบคลากรทางการศกษาสามารถปฏบตงาน

ไดอยางมประสทธภาพเตมตามศกยภาพ

๔. ส� า นกงานเขตพนท การศกษาและสถานศกษา

มความเขมแขงตามหลกธรรมาภบาล และเปนกลไกขบเคลอน

การศกษาขนพนฐานสคณภาพระดบมาตรฐานสากล

๕. ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สวนกลาง

ลดบทบาทและกระจายอ�านาจสส�านกงานเขตพนทการศกษา

และสถานศกษา รวมทงบรณาการการท�างานภายในส�านกตาง ๆ

๖. เขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตไดรบ

การพฒนาคณภาพ ครและบคลากรมความปลอดภยและมนคง

35

ผลผลต

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ยงคง

ผลผลตเดมจ�านวน ๖ ผลผลต ไดแก

๑) ผจบการศกษากอนประถมศกษา

๒) ผจบการศกษาภาคบงคบ

๓) ผจบการศกษามธยมศกษาตอนปลาย

๔) เดกพการไดรบการศกษาขนพนฐานและพฒนา

สมรรถภาพ

๕) เดกดอยโอกาสไดรบการศกษาขนพนฐาน

๖) ผทมความสามารถพเศษไดรบการพฒนาศกยภาพ

โดยมหนวยก�ากบ ประสาน สงเสรมการจดการศกษา คอ

ส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา จ�านวน ๑๘๓ เขต

ส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา จ�านวน ๔๒ เขต

และส�านกบรหารงานการศกษาพเศษซงมสถานศกษาขนพนฐาน

เปนหนวยปฏบตการการจดการศกษา เพอใหภารกจดงกลาว

สามารถตอบสนองสภาพปญหาและรองรบการขบเคลอนนโยบาย

กระทรวงศกษาธการและนโยบายรฐบาล

36

จดมงหมาย

เพอม งส วสยทศนดงกลาว ส�านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐานจงก�าหนดจดมงหมาย ๔ ประการ คอ

๑. การยกระดบคณภาพการศกษาสมาตรฐานสากล

๑.๑ ยกระดบผลสมฤทธทางการเรยน ๕ กลมสาระ

วชาหลกเพมขนอยางนอยรอยละ ๓ เพมศกยภาพนกเรยน

ดานเทคโนโลยและดานภาษาองกฤษ เพอเตรยมความพรอมส

ประชาคมอาเซยน

๑.๒ นกเรยนชนประถมศกษาปท ๓ ทกคน อานออก

เขยนได คดเลขเปน และนกเรยนชนประถมศกษาปท ๖ ทกคน

อานคลอง เขยนคลอง และคดค�านวณทซบซอนขน

๑.๓ นกเรยนทกคนมความส�านกในความเปนชาตไทย

และวถชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนมตรกบ

สงแวดลอม

๑.๔ สถานศกษาทกแหงมระบบประกนคณภาพภายใน

ทเขมแขงและผานการรบรองจากการประเมนคณภาพภายนอก

37

๒. การลดความเหลอมล�าและเพมโอกาสทางการศกษา

๒.๑ การพฒนาคณภาพการศกษาในพนทชนบท ไดแก

โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา โรงเรยนดประจ�าอ�าเภอ

โรงเรยนดศรต�าบล และโรงเรยนขนาดเลก

๒.๒ นกเรยนและสถานศกษาในเขตพฒนาพเศษ

เฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ไดรบการพฒนาอยางทวถง

และมคณภาพ

๒.๓ นกเรยนในโรงเรยนเฉพาะความพการ นกเรยน

ในโรงเรยนศกษาสงเคราะห และนกเรยนพการในโรงเรยน

เรยนรวม ไดรบการพฒนาอยางทวถงและมคณภาพ

๓. ผ บรหารโรงเรยนและครมศกยภาพอยางสงดาน

การจดการเรยนร

โดยมงเนนพฒนาผบรหารโรงเรยนและครใหยดมน

ในจรรยาบรรณ มศกยภาพสงดานการจดการเรยนรใหประสบ

ผลส�าเรจ โดยเนนการจดสรรงบประมาณใหสถานศกษา รวมทง

การสงเสรมใหมการระดมทรพยากรจากองคกรตาง ๆ เพอพฒนา

ครและผบรหารตามความตองการจ�าเปนในระหวางวนหยดหรอ

ปดภาคเรยน

38

๔. ส�านกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาปฏบตงาน

ตามบทบาทหนาทอยางเขมแขง

๔.๑ ส�านกงานเขตพนทการศกษามการนเทศ ตดตาม

ความกาวหนาของสถานศกษาและชวยเหลอแกไขการด�าเนนงาน

หากสถานศกษาไมสามารถปฏบตงานไดตามเปาหมาย

๔.๒ สถานศกษาบรหารจดการแบบมสวนรวมตามหลก

ธรรมาภบาล เปดโอกาสใหผปกครอง ชมชน และองคกรตาง ๆ

เขามามสวนรวมในการจดการเรยนร ชวยเหลอดแลนกเรยน

และพฒนาผเรยนอยางเปนองครวมรวมกบสถานศกษา

๕. ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ในสวนกลาง ลดบทบาทและกระจายอ�านาจการบรหารจดการ

รวมทงบรณาการการท�างาน

๕.๑ ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

บรณาการการท�างานระหวางส�านก และสงเสรมสนบสนน

การท�างานของหนวยงานในสงกด โดยลดบทบาทการสงการและ

เพมบทบาทในการชวยเหลอ สนบสนน นเทศ ตดตาม ประเมนผล

๕.๒ ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

บรณาการการท�างานกบองคกรภายนอกทรวมจดการศกษา

ขนพนฐาน เพอลดชองวางการท�างานระหวางองคกร

39

จดเนนการดาเนนงาน

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ก�าหนด

จดเนนการด�าเนนงานในปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ โดยแบง

เปน ๓ สวนดงน

สวนท๑จดเนนดานผเรยน

๑.๑ นกเรยนมสมรรถนะส�าคญ และความสามารถ

ทางวชาการ เพอพรอมเขาสประชาคมอาเซยน (Students’

Competencies) ดงตอไปน

๑.๑.๑ นกเรยนปฐมวยมพฒนาการดานรางกาย

อารมณ-จตใจ สงคม และสตปญญาทสมดลเหมาะสมกบวย

และเรยนรอยางมความสข

๑.๑.๒ นก เร ยนช นประถมศกษาป ท ๖ ชน

มธยมศกษาปท ๓ และชนมธยมศกษาปท ๖ มผลสมฤทธ

ทางการเรยนจากการทดสอบระดบชาต (O-NET) กลมสาระหลก

เพมขนเฉลยไมนอยกวารอยละ ๓

๑.๑.๓ นกเรยนชนประถมศกษาปท ๓ มความสามารถ

ดานภาษา ดานค�านวณ และดานการใชเหตผล

40

๑.๑.๔ นกเรยนชนมธยมศกษาปท ๓ สามารถแสวงหา

ความรดวยตนเอง

๑.๑.๕ นกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖ มสมรรถนะ

ในการศกษาตอและการประกอบอาชพ

41

๑.๑.๖ นกเรยนมทกษะชวต ทกษะการคดวเคราะห

คดสรางสรรค และทกษะการสอสารอยางสรางสรรคอยางนอย

๒ ภาษา ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ เพอเปนเครองมอ

ในการเรยนรเหมาะสมตามชวงวย

๑.๒ นกเรยนมคณธรรม จรยธรรม รกความเปนไทย

มคณลกษณะและทกษะทางสงคมทเหมาะสม (Students’

Characteristics & Social Skills) ดงตอไปน

๑.๒.๑ นกเรยนระดบประถมศกษา ใฝเรยนร ใฝด

และอยรวมกบผอนได

๑.๒.๒ นกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนมทกษะ

การแกปญหาและอยอยางพอเพยง

๑.๒.๓ นก เรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย

มความมงมนในการศกษาและการท�างาน และสามารถปรบตว

เขากบพหวฒนธรรมบนพนฐานวฒนธรรมทดงามของไทย

42

๑.๓ นกเรยนทมความตองการพเศษไดรบการสงเสรม

และพฒนาเตมศกยภาพ (Students with Special Needs)

๑.๓.๑ เดกพการไดรบการพฒนาศกยภาพเปนราย

บคคลดวยรปแบบทหลากหลาย

๑.๓.๒ เดกดอยโอกาสไดรบโอกาสทางการศกษา

ทมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนรของหลกสตรและอตลกษณ

แหงตน

๑.๓.๓ นกเรยนทมความสามารถพเศษไดรบการ

สงเสรมใหมความเปนเลศดานวทยาศาสตร เทคโนโลย พนฐาน

ทางวศวกรรมศาสตร คณตศาสตร ภาษา กฬา ดนตร และศลปะ

๑.๓.๔ นกเรยนทเรยนภายใตการจดการศกษา

โดยครอบครว สถานประกอบการ องคกรเอกชน และสถานศกษา

ทางเลอกไดรบการพฒนาอยางมคณภาพ

๑.๓.๕ เดกกลมทตองการการคมครองและชวยเหลอ

เปนกรณพเศษ ไดรบการคมครองและชวยเหลอเยยวยาดวย

รปแบบทหลากหลาย

43

สวนท๒จดเนนดานครและบคลากรทางการศกษา

๒.๑ ครและบคลากรทางการศกษา สามารถพฒนาการจด

การเรยนการสอน และพฒนาตนเองอยางตอเนอง (Continuous

Professional Development)

44

๒.๑.๑ ครและบคลากรทางการศกษา สามารถพฒนา

การจดการเรยนการสอน และพฒนาตนเองอยางตอเนอง

เพอยกระดบคณภาพผเรยนและพรอมเขาสประชาคมอาเซยน

และประชาคมโลก

๒.๑.๒ ครและบคลากรทางการศกษา มความร

ความสามารถตามมาตรฐานทก�าหนด และสามารถจดการเรยน

การสอนทสงผลใหนกเรยนพฒนาอยางเตมศกยภาพ

๒.๑.๓ ครและบคลากรทางการศกษา สามารถใช

ภาษาองกฤษและภาษาของประเทศสมาชกอาเซยนในการสอสาร

อยางนอย ๑ ภาษา

๒.๑.๔ ครและบคลากรทางการศกษา มทกษะ

ดานเทคโนโลยสารสนเทศ เปนเครองมอในการจดการเรยนร

45

๒.๒ การพฒนาระบบแรงจงใจ เพอสงเสรมใหครและ

บคลากรทางการศกษา มขวญและก�าลงใจ และแสดงศกยภาพ

ในการจดการเรยนการสอนอยางมคณภาพ (Incentives and

Rewarding System)

๒.๒.๑ ครและบคลากรทางการศกษา มขวญก�าลงใจ

ในการพฒนาตนเองตามมาตรฐานคณวฒ

๒.๒.๒ ครและบคลากรทางการศกษา มขวญก�าลงใจ

ไดรบการจงใจในการพฒนาผเรยนเตมศกยภาพ

๒.๒.๓ ครและบคลากรทางการศกษา มผลงานการสอน

ทแสดงศกยภาพการสอนอยางมออาชพ เปนเชงประจกษและ

ไดรบการเชดชเกยรตอยางเหมาะสม

๒.๓ การสงเสรมใหครและบคลากรทางการศกษา มวนย

มคณธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณตามมาตรฐานวชาชพ

เปนแบบอยางทดแกสงคม (Professional Ethics)

๒.๓.๑ ครและบคลากรทางการศกษา มวนย คณธรรม

จรยธรรม และจรรยาบรรณตามมาตรฐานวชาชพ

๒.๓.๒ ครและบคลากรทางการศกษา มจตวญญาณ

และอดมการณทมงพฒนาการศกษาของชาต และเปนแบบอยาง

ทดแกสงคม

๒.๓.๓ ครและบคลากรทางการศกษา มทกษะ

ในการเขาถงและดแลชวยเหลอนกเรยน

46

สวนท๓จดเนนดานการบรหารจดการ

๓.๑ สถานศกษาและส�านกงานเขตพนทการศกษา บรหาร

จดการโดยเนนการมสวนรวม และมความรบผดชอบตอผล

การด�าเนนงาน (Participation and Accountability)

47

๓.๑.๑ สถานศกษาทไมผานการรบรองคณภาพ

ภายนอก และทผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนต�ากวา

คาเฉลยของประเทศ ไดรบการแกไข แทรกแซง ชวยเหลอ

นเทศ ตดตาม เพอยกระดบคณภาพการจดการเรยนการสอน

โดยส�านกงานเขตพนทการศกษาท�าหนาทสงเสรมสนบสนน

และเปนผประสานงานหลก เพอใหสถานศกษาท�าแผนพฒนา

เปนรายโรงรวมกบผปกครอง ชมชน และองคกรอน ๆ ทเกยวของ

๓.๑.๒ สถานศกษาบรหารจดการโดยมงการมสวนรวม

ความรบผดชอบตอผลการด�าเนนงาน เพอประโยชนสงสดของ

นกเรยน สรางความเชอมนแกผใชบรการและสงคม

๓.๑.๓ ส�านกงานเขตพนทการศกษาบรหารจดการ

นเทศ ตดตาม ประเมนผลอยางเขมแขง โดยมงการมสวนรวม

และความรบผดชอบตอผลการด�าเนนงาน เพอประโยชนสงสด

ของนกเรยน สรางความเชอมนแกผใชบรการและสงคม

๓.๑.๔ องค คณะบคคลท เก ยวข องกบการจด

การศกษาด�าเนนการ และตดตามประเมนการด�าเนนการของ

หนวยงานทเกยวของอยางเขมแขง เพอประโยชนสงสด

คอคณภาพการจดการเรยนร เพอนกเรยนไดพฒนาตนเอง

อยางเตมศกยภาพ

48

๓.๒ สถานศกษาและส�านกงานเขตพนทการศกษา

จดการศกษาอยางมคณภาพตามระดบมาตรฐาน (Management

with Quality and Standards)

๓.๒.๑ สถานศกษาจดการศกษาอยางมคณภาพ

ตามระดบมาตรฐานทสงขน เทยบเคยงกบประเทศผน�าดาน

คณภาพการศกษาในภมภาคอาเซยน

๓.๒.๒ ส�านกงานเขตพนทการศกษา สงเสรม

สนบสนนใหมการจดการศกษาทมคณภาพตามระดบมาตรฐาน

ทสงขน เทยบเคยงกบประเทศผ น�าดานคณภาพการศกษา

ในภมภาคอาเซยน

49

กลยทธ

จากวสยทศน พนธกจ เปาประสงค ผลผลต จดมงหมาย

และจดเนนขางตน ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

จงก�าหนดกลยทธ ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ จ�านวน ๖ กลยทธ

ดงน

กลยทธท ๑ พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา

ทกระดบตามหลกสตรและสงเสรมความสามารถดานเทคโนโลย

เพอเปนเครองมอในการเรยนร

กลยทธท ๒ ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม ความเปนไทย

และวถชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ความรบผดชอบ

ตอสงคมและสงแวดลอม

กลยทธท ๓ ขยายโอกาสทางการศกษาใหทวถงครอบคลม

ผเรยน ใหไดรบโอกาสในการพฒนาเตมตามศกยภาพ

กลยทธท ๔ พฒนาครและบคลากรทางการศกษาทงระบบ

ใหสามารถจดการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพ

กลยทธท ๕ พฒนาประสทธภาพการบรหารจดการศกษา

ตามแนวทางการกระจายอ�านาจทางการศกษาตามหลกธรรมาภบาล

เนนการมสวนรวมจากทกภาคสวนและความรวมมอกบองคกร

สวนทองถน เพอสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา

กลยทธท ๖ จดการศกษาเพอเสรมสรางสนตสขในเขต

พฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

50

ป�จจยสความสาเรจ

นโยบายส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ จะส�าเรจไดดวยปจจยตาง ๆ ดงน

๑. การสรางระบบสนบสนนสงเสรมทเชอมโยงการท�างาน

ของสถานศกษาและคร กบการจดการเรยนร ทเนนผ เรยน

เปนส�าคญ เชน การปรบหลกสตร การกระจายอ�านาจการบรหาร

ใหสถานศกษาทมความพรอมและศกยภาพเหมาะสม

๒. การใชเทคโนโลยสารสนเทศทเออตอการเรยนร และ

การจดการศกษา เชน แทบเลตพซ ระบบอนเทอรเนตความเรวสง

เปนตน

๓. การพฒนาคณภาพสถานศกษาทกกล มเปาหมาย

ทงกลมโรงเรยนศนยกลางการศกษาในภมภาค (Education Hub)

กลมโรงเรยนวทยาศาสตร กล มโรงเรยนส มาตรฐานสากล

กลมโรงเรยนในฝน กลมโรงเรยนดศรต�าบล และกลมโรงเรยน

ขนาดเลกทเปนศนยการเรยนรคณภาพ

๔. การกระจายโอกาสทางการศกษา โดยค�านงถงการสราง

ความเสมอภาคและความเปนธรรมแกประชาชนทกกลม

๕. การสงเสรมใหบคคลทเกยวของและองคกรตาง ๆ เขามา

มสวนรวมในการพฒนาผเรยนอยางเปนองครวม ทงการระดม

ทรพยากร การรวมจดการศกษาและการชวยเหลอดแลนกเรยน

ทงการดแลดานพฤตกรรมและความกาวหนาทางวชาการของ

นกเรยน

ภำคผนวก ก

52

53

ภาคผนวกกสรปสาระส�าคญของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙)

ทเกยวของกบการศกษาขนพนฐาน

วสยทศน “สงคมอยรวมกนอยางมความสข ดวยความเสมอภาค

เปนธรรม และมภมคมกนตอการเปลยนแปลง”

พนธกจ ๑) สรางสงคมเปนธรรมและเปนสงคมทมคณภาพ ทกคน

มความมนคงในชวต ไดรบการคมครองทางสงคมทมคณภาพ

อยางทวถงและเท าเทยม มโอกาสเข าถงทรพยากรและ

กระบวนการยตธรรมอยางเสมอภาค ทกภาคสวนไดรบการเสรมพลง

ใหสามารถมสวนรวมในกระบวนการพฒนา ภายใตระบบบรหาร

จดการภาครฐทโปรงใส เปนธรรม

๒) พฒนาคณภาพคนไทยใหมคณธรรม เรยนรตลอดชวต

มทกษะและการด�ารงชวตอยางเหมาะสมในแตละชวงวย สถาบน

ทางสงคมและชมชนทองถนมความเขมแขง สามารถปรบตว

รเทาทนกบการเปลยนแปลง

54

๓) พฒนาฐานการผลตและบรการใหเขมแขงและมคณภาพ

บนฐานความร ความคดสรางสรรค และภมปญญา สรางความมนคง

ดานอาหารและพลงงาน ปรบโครงสรางการผลตและการบรโภค

ใหเปนมตรกบสงแวดลอม พรอมสรางความเชอมโยงกบประเทศ

ในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม

๔) สรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม สนบสนนการมส วนรวมของชมชน รวมทง

สรางภมค มกนเพอรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลง

สภาพภมอากาศและภยพบตทางธรรมชาต

55

วตถประสงค ๑) เพอเสรมสรางสงคมทเปนธรรมและเปนสงคมสนตสข

๒) เพอพฒนาคนไทยทกกล มวยอยางเปนองครวม

ทงทางกาย ใจ สตปญญา อารมณ คณธรรม จรยธรรม และสถาบน

ทางสงคมมบทบาทหลกในการพฒนาคนใหมคณภาพ

๓) เพอพฒนาเศรษฐกจใหเตบโตอยางมเสถยรภาพ

คณภาพ และยงยน มความเชอมโยงกบเครอขายการผลตสนคา

และบรการบนฐานปญญา นวตกรรม และความคดสรางสรรค

ในภมภาคอาเซยน มความมนคงทางอาหารและพลงงาน

การผลตและการบรโภคเปนมตรตอสงแวดลอม น�าไปสการเปน

สงคมคารบอนต�า

๔) เพอบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ใหเพยงพอตอการรกษาสมดลของระบบนเวศ และเปนฐาน

ทมนคงของการพฒนาประเทศ

56

เปาหมายหลก ๑) ความอยเยนเปนสขและความสงบสขของสงคมไทย

เพมขน ความเหลอมล�าในสงคมลดลง สดสวนผอย ใตเสน

ความยากจนลดลง และดชนภาพลกษณการคอรรปชนไมต�ากวา

๕.๐ คะแนน

๒) คนไทยมการเรยนร อยางตอเนอง มสขภาวะดขน

มคณธรรม จรยธรรม และสถาบนทางสงคมมความเขมแขง

มากขน

๓) เศรษฐกจเตบโตในอตราทเหมาะสมตามศกยภาพ

ของประเทศ ใหความส�าคญกบการเพมผลตภาพรวมไมต�ากวา

รอยละ ๓.๐ ตอป เพมขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ

ของประเทศ เพมมลคาผลตภณฑของวสาหกจขนาดกลาง

และขนาดยอมตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ใหมไมต�ากวา

รอยละ ๔๐.๐

๔) คณภาพสงแวดลอมอย ในเกณฑมาตรฐาน เพม

ประสทธภาพการลดการปลอยกาซเรอนกระจก รวมทงเพมพนท

ปาไมเพอรกษาสมดลของระบบนเวศ

57

ตวชวด ๑) ดชนความอยเยนเปนสข ดชนความสงบสข สดสวน

รายไดระหวางกลมประชากรทมรายไดสงสดรอยละ ๑๐.๐ กบ

กลมทมรายไดนอยรอยละ ๑๐.๐ สดสวนผอยใตเสนความยากจน

สดสวนแรงงานนอกระบบทสามารถเขาถงการคมครองทางสงคม

และดชนภาพลกษณการคอรรปชน

๒) จ�านวนปการศกษาเฉลยของคนไทย ผเรยนทกระดบ

การศกษามคณธรรม จรยธรรม สดสวนประชากรทเขาถง

โครงขายคมนาคมและอนเทอรเนตความเรวสง จ�านวนบคลากร

ดานการวจยและพฒนา อตราการปวยดวยโรคไมตดตอ และดชน

ความอบอนของครอบครว

๓) อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ อตราเงนเฟอ

ผลตภาพการผลตรวม อนดบความสามารถในการแขงขน

ทางเศรษฐกจของประเทศ สดสวนมลคาผลตภณฑของวสาหกจ

ขนาดกลางและขนาดยอมตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ

๔) คณภาพน�าและอากาศ รอยละของพนทปาไมตอพนท

ประเทศ และสดสวนการปลอยกาซเรอนกระจกตอหวเปรยบเทยบ

กบล�าดบขนการพฒนาทแสดงโดยผลตภณฑมวลรวมในประเทศ

ตอหว

58

ยทธศาสตรการพฒนา ๑. ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม ใหความ

ส�าคญกบ

๑.๑ การสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม

ใหทกคนในสงคมไทยควบคกบการเสรมสรางขดความสามารถ

ในการจดการความเสยงและสรางโอกาสในชวตใหแกตนเอง

มงปรบโครงสรางเศรษฐกจใหมฐานการพฒนาททวถงและยงยน

พฒนาเศรษฐกจฐานรากทมความหลากหลายและแขงแกรง

มากขน สงเสรมการจดสรรทรพยากรใหเกดความเปนธรรม

ปรบโครงสรางภาษทงระบบใหสนบสนนการกระจายรายได

และเปนเครองมอสรางความเปนธรรมในการจดสรรทรพยากร

และการถอครองทรพยสน พฒนาการใชประโยชนเทคโนโลย

สารสนเทศและการเขาถงขอมลขาวสารในการพฒนาอาชพ

ส งเสรมบทบาทของภาคธรกจเอกชนในการเสรมสร าง

ความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมแกคนในสงคมไทย รวมทง

ยกระดบคณภาพระบบการคมครองทางสงคมใหครอบคลมทกคน

อยางทวถง สอดคลองกบความตองการและความจ�าเปน

59

๑.๒ การจดบรการทางสงคมให ทกคนตามสทธ

ขนพนฐาน เนนการสรางภมคมกนระดบปจเจก และสรางการม

สวนรวมในกระบวนการตดสนใจในการพฒนาประเทศ มงพฒนา

ระบบบรการสาธารณะใหมคณภาพและมชองทางการเขาถง

อยางเทาเทยมและทวถง การจดหาทอยอาศยของผมรายไดนอย

การเขาถงระบบสาธารณปโภค พฒนาระบบสวสดการทางสงคม

ใหมคณภาพและประสทธภาพ พฒนาระบบการเงนฐานรากและ

ระบบการออมทหลากหลาย เสรมสรางเจตคตดานความเสมอภาค

ระหวางหญงและชาย และพฒนาระบบฐานขอมลในการคมครอง

ทางสงคมใหครอบคลมประชาชนทกคนตามสทธ และสามารถ

เขาถงบรการอยางมประสทธภาพ

๑.๓ การเสรมสรางพลงใหทกภาคสวนสามารถเพม

ทางเลอกการใชชวตในสงคมและมสวนรวมในเชงเศรษฐกจ สงคม

และการเมองไดอยางมคณคาและศกดศร ใหทกคนสามารถ

แสดงออกทางความคดอยางสรางสรรค เพมศกยภาพและ

ขดความสามารถของชมชนในการจดการปญหาของชมชน

ดวยตนเอง สนบสนนการรวมกลมอาชพทสอดคลองกบศกยภาพ

ของพนท สงเสรมใหภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และองคกร

ปกครองสวนทองถนเปนพลงรวมในการพฒนาสงคม พฒนา

มาตรฐานระบบการคมครองผบรโภค เพมชองทางการเขาถงขอมล

และองคความรเกยวกบสทธของผบรโภค สงเสรมบทบาทสตร

ในระดบการบรหารและการตดสนใจทงในระดบชาตและระดบ

ทองถนเพอสนบสนนการขบเคลอนการพฒนาประเทศ

60

๑.๔ การสานสรางความสมพนธของคนในสงคม

ให มคณค าร วมและตระหนกถงผลประโยชน ของสงคม

และเสรมสรางการบรหารราชการแผนดนทมประสทธภาพ โปรงใส

มระบบตรวจสอบและการรบผดชอบทรดกม โดยสรางคานยมใหม

ทยอมรบรวมกนบนฐานของความไวเนอเชอใจและเกอกลกน

ในสงคม สงเสรมวฒนธรรมการเมองทมธรรมาภบาล น�าไปส

การเปนประชาธปไตยทถกตองและเหมาะสม เสรมสรางระบบ

บรหารราชการใหเขมแขงมประสทธภาพ มระบบถวงดลอ�านาจ

การตรวจสอบ ทเขมงวดและรอบดาน พฒนาขาราชการใหม

คณภาพสง มคณธรรม จรยธรรมทางอาชพ และมความรบผด

รบชอบ ปฏรปการเมองไทยทงระบบใหเปนประชาธปไตย

ของมวลชน สรางความเทาเทยมในกระบวนการยตธรรมและ

เพมชองทางในการรบขอรองเรยนและใหความชวยเหลอเยยวยา

แกผ เสยหายและผไดรบผลกระทบจากกระบวนการยตธรรม

รวมทงสนบสนนการใชสอเพอสงคมทงในระดบประเทศและ

ทองถน และสงคมออนไลนใหเปนพลงหนนเสรมการพฒนา

61

๒. ยทธศาสตรการพฒนาคนส สงคมแหงการเรยนร

ตลอดชวตอยางยงยน ใหความส�าคญกบ

๒.๑ การพฒนาคณภาพคนไทยใหมภมค มกนตอ

การเปลยนแปลง มงพฒนาคณภาพคนไทยทกชวงวย สอดแทรก

การพฒนาคนดวยกระบวนการเรยนรทเสรมสรางวฒนธรรม

การเกอกล พฒนาทกษะใหคนมการเรยนรตอเนองตลอดชวต

ตอยอดสการสรางนวตกรรมทเกดจากการฝกฝนเปนความคด

สรางสรรค ปลกฝงการพรอมรบฟงความคดเหนจากผอน และจตใจ

ทมคณธรรม ซอสตย มระเบยบวนย พฒนาคนดวยการเรยนร

ในศาสตรวทยาการใหสามารถประกอบอาชพไดอยางหลากหลาย

สอดคลองกบแนวโนมการจางงานและเตรยมความพรอม

ส ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน สร างจตส�านกให คนไทย

มความรบผดชอบตอสงคม เคารพกฎหมาย หลกสทธมนษยชน

สรางคานยมการผลตและบรโภคทรบผดชอบตอสงแวดลอม

เรยนรการรองรบการเปลยนแปลงทเกดจากสภาพภมอากาศ

และภยพบต

62

๒.๒ การสงเสรมการลดปจจยเสยงด านสขภาพ

อยางเปนองครวม โดยสรางเสรมสขภาวะคนไทยใหมความสมบรณ

แขงแรงทงรางกายและจตใจ พฒนาความรและทกษะในการ

ดแลสขภาพของตนเอง ครอบครว ชมชน สรางการมสวนรวม

ในการพฒนานโยบายสาธารณะทเออตอสขภาพ ควบค กบ

การพฒนาระบบบรการสาธารณสขใหมคณภาพ พรอมทง

การสงเสรมการแพทยทางเลอก การพฒนาระบบฐานขอมล

สขภาพของประเทศ การพฒนาบคลากรดานสาธารณสข

ใหเหมาะสมทงการผลตและการกระจายบคลากร ตลอดจน

การใชมาตรการ การเงน การคลง เพอสขภาพทมประสทธภาพ

และยงยน

๒.๓ การสงเสรมการเรยนรตลอดชวต มงสรางกระแส

สงคมใหการเรยนร เปนหนาทของคนไทยทกคน มนสยใฝร

รกการอานตงแตวยเดก และสงเสรมการเรยนร ร วมกน

ของคนตางวย ควบคกบการสงเสรมใหองคกร กลมบคคล ชมชน

ประชาชน และสอทกประเภทเปนแหลงเรยนรอยางสรางสรรค

สอสารดวยภาษาทเขาใจงาย รวมถงสงเสรมการศกษาทางเลอก

ทสอดคลองกบความตองการของผ เรยน และสรางสงคม

แหงการเรยนรทมคณภาพและสนบสนนปจจยทก อใหเกด

การเรยนรตลอดชวต

63

๒.๔ การเสรมสรางความเขมแขงของสถาบนทางสงคม

เป นการเสรมสร างความเขมแขงและพฒนาบทบาทของ

สถาบนหลกทางสงคมใหเออตอการพฒนาคน สรางคานยม

ใหคนไทยภมใจในวฒนธรรมไทย และยอมรบความแตกตาง

ของความหลากหลายทางวฒนธรรมทลดปญหาความขดแยง

ทางความคด และสรางความเปนเอกภาพในสงคม สรางเครอขาย

ความรวมมอทางวฒนธรรมรวมกบประชาคมโลก โดยเฉพาะ

ประชาคมอาเซยนใหเกดการไหลเวยนทางวฒนธรรมในรปแบบ

การแลกเปลยนเรยนร สงเสรมความเขาใจระหวางประชาชน

ในการเรยนรประวตศาสตร วฒนธรรม และการแลกเปลยนเรยนร

ขอมลขาวสาร

64

๓. ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคง

ของอาหารและพลงงาน ใหความส�าคญกบ

๓.๑ การพฒนาทรพยากรธรรมชาตทเปนฐานการผลต

ภาคเกษตรใหเขมแขงและยงยน ฟนฟและสงเสรมคานยม

วฒนธรรมทด และวถชวตทางการเกษตรทใหความส�าคญ

กบการพฒนาระบบเกษตรกรรมยงยน

๓.๒ การเพมประสทธภาพและศกยภาพการผลต

ภาคเกษตร สนบสนนการผลตทางการเกษตรทสอดคลองกบ

สภาพพนท พฒนาและเสรมสรางองคความร วทยาศาสตรและ

เทคโนโลยตาง ๆ ทเหมาะสมทางการเกษตร รวมทงสนบสนน

การใชเทคโนโลยการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอมใหแกเกษตรกร

อยางตอเนองและทวถง

๓.๓ การสร างมลค าเพมผลผลตทางการเกษตร

ตลอดหวงโซการผลต สนบสนนการผลตและบรการของชมชน

ในการสรางมลคาเพมสนคาเกษตร อาหาร และพลงงาน สงเสรม

สถาบนการศกษาในพนทใหรวมท�าการศกษาวจยกบภาคเอกชน

๓.๔ การสรางความมนคงดานอาหารและพฒนา

พลงงานชวภาพในระดบครวเรอนและชมชน โดยสงเสรม

ใหเกษตรกรปลกตนไมและปลกปาโดยชมชนและเพอชมชน

เพมขน สงเสรมใหเกษตรกรท�าการเกษตรดวยระบบเกษตรยงยน

ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สนบสนนใหมการจดการ

และเผยแพรองคความรและการพฒนาดานอาหารศกษาทกรปแบบ

65

อยางตอเนองและทวถง รวมทงสงเสรมพฤตกรรมการบรโภค

ทเหมาะสมของบคคลและชมชน สนบสนนการสรางเครอขาย

การผลตและการบรโภคทเกอกลกนในระดบชมชนทอยบรเวณ

ใกลเคยงกน สงเสรมการน�าวตถดบทางการเกษตร ทผลตได

ในชมชนและทเหลอใชจากการเกษตรมาผลตเปนพลงงาน

ทดแทนในชมชน

๓.๕ การสร างความมนคงด านพลงงานชวภาพ

เพอสนบสนนการพฒนาประเทศและความเขมแขงภาคเกษตร

ดวยการปลกจตส�านกในการใชพลงงานชวภาพอยางมประสทธภาพ

และคมคา

๓.๖ การปรบระบบบรหารจดการภาครฐเพอเสรมสราง

ความมนคงดานอาหารและพลงงาน โดยสนบสนนบทบาทของ

เกษตรกร เครอขายปราชญชาวบาน ภาคเอกชน และชมชน

ใหเขามามสวนรวมในการก�าหนดทศทางและวางแผนการผลต

ทางการเกษตร ปรบกระบวนการท�างานของหนวยงานภาครฐ

ทเกยวของใหมการรวมมอและบรณาการการท�างานอยางจรงจง

ทงในสวนกลางและระดบพนท พฒนาระบบฐานขอมลสารสนเทศ

ดานอาหารและพลงงานตงแตการผลต การตลาดไปจนถง

การบรโภค พฒนากฎหมายทเกยวของกบการพฒนาดานการเกษตร

สงเสรมความรวมมอระหวางประเทศทงในระดบพหภาคและ

ทวภาค โดยเฉพาะประชาคมอาเซยนทกอใหเกดความมนคง

ดานอาหารและพลงงาน

66

๔. ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศ

ในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม ใหความส�าคญ

กบ

๔.๑ การสรางความพรอมในการเขาส ประชาคม

อาเซยน เสรมสรางความเขมแขงใหสถาบนการศกษาทงของรฐ

และเอกชนใหมมาตรฐาน เปนทยอมรบในระดบสากล

๔.๒ การปรบปรงและเสรมสรางความเขมแขงของ

ภาคการพฒนาภายในประเทศตงแตระดบชมชนทองถน สงเสรม

ศกยภาพดานวชาการและเครอขายของสถาบนการศกษาของไทย

ทสรางความใกลชด และปฏสมพนธกบประเทศในอนภมภาค

ภำคผนวก ข

68

ภาคผนวกขวตถประสงคและแนวนโยบายตามแผนการศกษาแหงชาต

ฉบบปรบปรง (พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๕๙)

เปนกรอบการด�าเนนการตามแนวทางการปฏรปการศกษา

ในทศวรรษทสอง และการพฒนาการศกษาของประเทศ ซงได

ก�าหนดวตถประสงคและแนวนโยบาย๑ ดงน

วตถประสงค ๑ พฒนาคนอยางรอบดานและสมดล

เพอเปนฐานของการพฒนา

�แนวนโยบาย ๑.๑ พฒนาคณภาพการศกษาและ

การเรยนรในทกระดบและประเภทการศกษา

�แนวนโยบาย ๑.๒ ปลกฝงและเสรมสรางใหผเรยน

มศลธรรม คณธรรม จรยธรรม คานยม มจตส�านก และมความภมใจ

ในความเปนไทย มระเบยบวนย มจตสาธารณะ ค�านงถงประโยชน

สวนรวม และยดมนในการปกครองระบบประชาธปไตยอนม

พระมหากษตรยทรงเปนประมข และรงเกยจการทจรต ตอตาน

การซอสทธขายเสยง

�แนวนโยบาย ๑.๓ เพมโอกาสทางการศกษาให

ประชาชนทกคนตงแตแรกเกดจนตลอดชวต ไดมโอกาสเขาถง

บรการการศกษาและการเรยนร โดยเฉพาะผดอยโอกาส ผพการ

หรอทพพลภาพ ยากจน อยในทองถนหางไกลทรกนดาร

๑ ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา (กรกฎาคม ๒๕๕๓) แผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรง

(พ.ศ. ๒๕๕๒-ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๖๑)

กรงเทพฯ: สกศ. พมพครงท ๓.

69

�แนวนโยบาย ๑.๔ ผลตและพฒนาก�าลงคนใหสอดคลอง

กบความตองการของประเทศ และเสรมสรางศกยภาพการแขงขน

และรวมมอกบนานาประเทศ

�แนวนโยบาย ๑.๕ พฒนามาตรฐานและระบบ

การประกนคณภาพการศกษา ทงระบบประกนคณภาพภายใน

และระบบการประกนคณภาพภายนอก

�แนวนโยบาย ๑.๖ ผลตและพฒนาคร คณาจารย และ

บคลากรทางการศกษาใหมคณภาพและมาตรฐาน มคณธรรม

และมคณภาพชวตทด

วตถประสงค ๒ สรางสงคมไทยใหเปนสงคมคณธรรม

ภมปญญาและการเรยนร

�แนวนโยบาย ๒.๑ สงเสรมการจดการศกษาอบรม และ

เรยนรของสถาบนศาสนา และสถาบนสงคม ทงการศกษาในระบบ

การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย

�แนวนโยบาย ๒.๒ สงเสรมสนบสนนเครอขายภมปญญา

และการเรยนรประวตศาสตร ศลปะ วฒนธรรม พลศกษา กฬา

เปนวถชวตอยางมคณภาพและตลอดชวต

�แนวนโยบาย ๒.๓ สงเสรมการวจยและพฒนาเพอสราง

องคความร นวตกรรม และทรพยสน ทางปญญา พฒนาระบบ

บรหารจดการความร และสรางกลไกการน�าผลการวจยไปใช

ประโยชน

70

วตถประสงค ๓ พฒนาสภาพแวดลอมของสงคม

เพอเปนฐานในการพฒนาคน และสรางสงคม คณธรรม

ภมปญญาและการเรยนร

�แนวนโยบาย ๓.๑ พฒนาและน�าเทคโนโลยสารสนเทศ

มาใชเพอการพฒนาคณภาพ เพมโอกาสทางการศกษา และ

การเรยนรตลอดชวต

�แนวนโยบาย ๓.๒ เพมประสทธภาพการบรหารจดการ

โดยเรงรดกระจายอ�านาจการบรหาร และจดการศกษาไปส

สถานศกษา เขตพนทการศกษา และองคกรปกครองสวนทองถน

�แนวนโยบาย ๓.๓ ส งเสรมการมส วนร วมของ

ภาคเอกชน ประชาชน ประชาสงคม และทกภาคสวน ของสงคม

ในการบรหารจดการศกษา และสนบสนนสงเสรมการศกษา

�แนวนโยบาย ๓.๔ ระดมทรพยากรจากแหลงตาง ๆ

และการลงทนเพอการศกษา ตลอดจนบรหารจดการ และใช

ทรพยากรอยางมประสทธภาพ

�แนวนโยบาย ๓.๕ สงเสรมความรวมมอระหวางประเทศ

ดานการศกษา พฒนาความเปนสากลของการศกษาเพอรองรบ

การเปนประชาคมอาเซยน และเพมศกยภาพการแขงขนของ

ประเทศภายใตกระแสโลกาภวตน ขณะเดยวกนสามารถอยรวมกน

กบพลโลกอยางสนตสข มการพงพาอาศยและเกอกลกน

ภำคผนวก ค

72

ภาคผนวกคเปาหมายยทธศาสตรและตวบงชการปฏรปการศกษา

ในทศวรรษทสอง (พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๖๑)

เปาหมายยทธศาสตร ตวบงช และคาเปาหมายการปฏรป

การศกษาไทยภายในป พ.ศ. ๒๕๖๑๑ ก�าหนดไว ดงน

เปาหมายยทธศาสตรขอ ๑ คนไทยและการศกษาไทย

มคณภาพ และไดมาตรฐานระดบสากล

๑.๑ ผลสมฤทธทางการเรยนในวชาหลกจากการทดสอบ

ระดบชาต มคะแนนเฉลยมากกวารอยละ ๕๐

๑.๒ ผลสมฤทธทางการศกษาดานคณตศาสตรและ

วทยาศาสตรเพมขน เปนไมต�ากวาคาเฉลยนานาชาต (ผลทดสอบ

PISA)

๑.๓ ความสามารถดานภาษาองกฤษเพมขนรอยละ ๓

ตอป

๑.๔ ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศเพมขนรอยละ ๓

ตอป

๑.๕ สดส วนผ เ รยนมธยมศกษาตอนปลายประเภท

อาชวศกษา : สามญศกษาเปน ๖๐ : ๔๐

๑ ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา, เปาหมายยทธศาสตรและตวบงชการปฏรปการศกษา

ในทศวรรษทสอง (พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๖๑) กรงเทพฯ: สกศ.).

73

๑.๖ ผส�าเรจอาชวศกษาและอดมศกษามคณภาพระดบ

สากล และเปนไปตามกรอบมาตรฐานคณวฒ

๑.๗ จ�านวนปการศกษาเฉลยของคนไทย (อาย ๑๕-๕๙ ป)

เพมขนเปน ๑๒ ป

เปาหมายยทธศาสตรขอ ๒ คนไทยใฝร : สามารถเรยนร

ไดดวยตนเอง รกการอาน และแสวงหาความรอยางตอเนอง

๒.๑ ผเรยนทกระดบการศกษา ไมต�ากวารอยละ ๗๕ มทกษะ

ในการแสวงหาความรไดดวยตนเอง รกการเรยนร และพฒนา

ตนเองอยางตอเนอง

๒.๒ อตราการรหนงสอของประชากร (อาย ๑๕-๖๐ ป)

เปนรอยละ ๑๐๐

๒.๓ ผเขารบบรการในแหลงเรยนรเพมขนปละอยางนอย

รอยละ ๑๐

๒.๔ คนไทยใชเวลาอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลา

ท�างานโดยเฉลยอยางนอยวนละ ๖๐ นาท

๒.๕ สดสวนผทใชอนเทอรเนตเพอการเรยนรตอประชากร

อาย ๖ ป ขนไป เปนรอยละ ๕๐

เปาหมายยทธศาสตรขอ ๓ คนไทยใฝด : มคณธรรมพนฐาน

มจตส�านกและคานยมทพงประสงค เหนแกประโยชนสวนรวม

มจตสาธารณะ มวฒนธรรมประชาธปไตย

๓.๑ ผเรยนทกระดบการศกษา ไมต�ากวารอยละ ๗๕

มคณธรรม จรยธรรม และมความเปนพลเมอง

74

๓.๒ จ�านวนคดเดกและเยาวชนทถกด�าเนนคด โดย

สถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนลดลงรอยละ ๑๐ ตอป

๓.๓ จ�านวนเดกอายต�ากวา ๑๕ ปทตงครรภลดลง

รอยละ ๑๐ ตอป

๓.๔ จ�านวนเดกและเยาวชนเขารบการบ�าบดยาเสพตด

ลดลงรอยละ ๑๐ ตอป

๓.๕ สดสวนคนไทยทประกอบกจกรรมทางศาสนา และ

กจกรรมทเปนประโยชนตอผ อนและสงคม อยางสม�าเสมอ

เพมขนรอยละ ๕ ตอป

เปาหมายยทธศาสตรขอ ๔ คนไทยคดเปน ท�าเปน

แกปญหาได : มทกษะในการคดและปฏบต มความสามารถ

ในการแกปญหา มความคดรเรมสรางสรรค มความสามารถ

ในการสอสาร

๔.๑ ผ เรยนในระดบการศกษา ไมต�ากวารอยละ ๗๕

มความสามารถในการคดวเคราะห สงเคราะห มวจารณญาณ

มความคดสรางสรรค

๔.๒ ผส�าเรจการอาชวศกษาและการอดมศกษา มสมรรถนะ

เปนทพงพอใจของผใช และมงานท�าภายใน ๑ ป รวมทงประกอบ

อาชพอสระเพมขน

๔.๓ ก�าลงแรงงานทมการศกษาระดบมธยมศกษาขนไป

เพมขนเปนรอยละ ๖๕ และมสมรรถนะทางวชาชพตามมาตรฐาน

ภำคผนวก ง

76

ภาคผนวกงทกษะทจ�าเปนในศตวรรษท ๒๑

ในสหรฐอเมรกา ไดมการก�าหนดทกษะทจ�าเปนส�าหรบ

ผ เรยนในศตวรรษท ๒๑ ซงก�าหนดปจจยทส�าคญส�าหรบ

การเรยนรในศตวรรษท ๒๑ ไว ๖ ประการ คอ

๑. เนนวชาแกน ตามนโยบายการศกษาของประเทศตาง ๆ

ทงน จดเนนของวชาหลกตองเปนการสอนทมากกวาการใหม

ความรทจ�าเปน แตควรเขาใจเนอหาอยางลกซงดวย

๒. เนนททกษะการเรยนร ในสหรฐอเมรกาแบงเปน

ทกษะ ๓ ประเภท คอ ทกษะดานขอมลและการสอสาร

(Information and Communication Skills) ทกษะทางการคด

และการแก ป ญหา (Thinking and Problem-solving)

และทกษะของการปฏสมพนธกบผอนและการพงพาตนเองได

(Interpersonal and Self-directional)

๓. ใชเครองมอของศตวรรษท ๒๑ ในการพฒนาทกษะ

การเรยนร ไดแก เทคโนโลยด านขอมลและการสอสาร

ทงคอมพวเตอร เครอขาย และอน ๆ ทเกยวของ และเครองมอ

เกยวกบเสยง ภาพ และสออน ๆ รวมทงสอประสม

๔. สอนและเรยนรในบรบทของศตวรรษท ๒๑ โดยคร

สามารถน�าบรบทในชวตประจ�าวนมาสหองเรยน หรอน�านกเเรยน

ออกไปเรยนรบรบทนอกหองเรยนกได เพอใหนกเรยนไดเรยนร

บรบทตาง ๆ ของสงคมอยางแทจรง

77

๕. สอนและเรยนร ในเนอหาของศตวรรษท ๒๑ โดย

ในสหรฐอเมรกาเนนเนอหา ๓ หวขอ คอ ความตระหนก

ในการเปนสวนหนงของโลก (Global Awareness) การเขาใจ

การเงนเศรษฐศาสตรและธรกจและน�าไปใชในชวตประจ�าวนได

(Financial, Economics and Business Literacy) การเขาถง

ความเปนพลเมอง (Civic Literacy)

๖. ใชการวดผลประเมนผลของศตวรรษท ๒๑ ในการวด

ทกษะการเรยนรของศตวรรษท ๒๑ โดยการทดสอบระดบชาต

ใชวดวชาแกนและทกษะในศตวรรษท ๒๑ และสอดคลองกบ

การวดผลประเมนผลในหองเรยน โดยการวดผลประเมนผล

ในหองเรยนตองเขมแขงและบรณาการกบกระบวนการเรยน

การสอนทสงเสรมใหเกดการเรยนร โดยการใหผลสะทอนทนท

และชวยนกเรยนเรยนรวชาแกนและทกษะส�าหรบศตวรรษท ๒๑ ได

78

แสดงใหเหนดงภาพตอไปน

กรอบความคดเพอการเรยนรในศตวรรษท ๒๑

ทมา: ดดแปลงมาจาก Bellanca and Brandt (๒๐๑๑) ทกษะแหงอนาคตใหม: การศกษา

เพอทศวรรษท ๒๑. แปลจาก 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn

แปลโดย วรพจน วงศกจรงเรอง และ อธป จตตฤกษ หนา ๓๔.

ทกษะการเรยนรและนวตกรรม

วชาแกนและแนวคดส�าคญในศตวรรษท ๒๑

มาตรฐานและการประเมน

หลกพฒนาทางวชาชพ

สภาพแวดลอมการเรยนร

หลกสตรและการสอน

ทกษะดานสารสนเทศ สอ และ

เทคโนโลย

ทกษะชวตและ

การท�างาน

79

80

คณะผจดท�ำ

ทปรกษา

นายชนภทร ภมรตน เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

นายกมล รอดคลาย รองเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

นางเบญจลกษณ น�าฟา รองเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

นายพษณ ตลสข รองเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

นายรงสรรค มณเลก ทปรกษาดานนโยบายและแผน

คณะท�างาน

นายอ�านาจ วชยานวต ผอ�านวยการส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนฐาน

นางณร สสทธ รองผอ�านวยการส�านกนโยบายและแผน

การศกษาขนฐาน

นางกฤษณา สวางแสง ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นางกสมา ไฟนสตน ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นางเพญศร วลาวรรณ ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นางสาวเพญสภา ชยโชตกลชย ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นางปทมา ปนทวงกร ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นางจรนทร พมพวง ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นายวโรจน ธานมาศ ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นายพงศพสทธ นาคะสงห ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นางสาวสกลยา ปาสาบตร ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

บรรณาธการ

นางกฤษณา สวางแสง ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นางปทมา ปนทวงกร ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

นายพงศพสทธ นาคะสงห ส�านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

นโยบายสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ป�งบประมาณ พ.ศ.

นโย

บาย

สาน

กงาน

คณ

ะกรรม

การก

ารศก

ษาขน

พน

ฐาน ป

�งบป

ระมาณ

พ.ศ

. ๒๕

๕๗

นโย

บาย

สาน

กงาน

คณ

ะกรรม

การก

ารศก

ษาขน

พน

ฐาน ป

�งบป

ระมาณ

พ.ศ

.