Źródła pmp - prawo.uni.wroc.pl · mieszane – pmp + prawo wewnętrzne, np. określenie granic...
TRANSCRIPT
![Page 1: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/1.jpg)
Źródła PMPTOMASZ DĄBROWSKI
![Page 2: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/2.jpg)
Filary prawa międzynarodowego
! suwerenność państw,
! zakaz stosowania siły,
! moc wiążąca zobowiązań międzynarodowych,
! poszanowanie praw człowieka.
2
![Page 3: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/3.jpg)
Cechy PMP
! Brak prawodawcy
! Brak przymusu
! Brak obowiązkowego sądownictwa
! Brak hierarchii norm
3
![Page 4: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/4.jpg)
Artykuł 38 Statutu MTS Źródła PMP:
! Konwencje międzynarodowe
! Zwyczaj
! Zasady ogólne prawa
! Wyroki sądowe, zdania znawców prawa (art. 59!)
4
![Page 5: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/5.jpg)
Ius cogens - art. 103 KNZ, art. 30 KWPT, art. 7 NAT.
art. 53 KWPT: Norma przyjęta i uznana, przez międzynarodową społeczność państw jako całość, za normę, od której żadne odstępstwo nie jest dozwolone i która może być zmieniona jedynie przez późniejszą normę powszechnego prawa międzynarodowego o tym samym charakterze.
5
![Page 6: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/6.jpg)
Zasady ogólne prawa
! Nemo plus iuris ! Zakaz korzystania z własnego bezprawia ! Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie ! Lex specialis derogat legi generali ! Res iudicata ! Odszkodowanie ! Ciężar dowodu
6
![Page 7: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/7.jpg)
Pacta sund servanda
! art. 26 KWPT: Każdy będący w mocy traktat wiąże jego strony i powinien być przez nie wykonywany w dobrej wierze.
7
![Page 8: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/8.jpg)
Zasada dobrej wiary
! ar. 2 KNZ: Wszyscy członkowie, w celu zapewnienia sobie praw i korzyści wynikających z członkostwa, wykonywać będą w dobrej wierze zobowiązania przyjęte przez nich w zgodzie z niniejszą Kartą
8
![Page 9: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/9.jpg)
Kazus
! Francja zobowiązała się do zaprzestania prób jądrowych w oświadczeniu (akcie jednostronnym). Mimo to, kontynuowała te próby. Państwa trzecie wystąpiły do MTS o rozstrzygnięcie sporu. Francja podniosła, że akt jednostronny nie jest źródłem prawa międzynarodowego w rozumieniu art. 38 Statutu MTS i że nie jest formalnie związana oświadczeniem. Jaki byłby Państwa wyrok?
9
![Page 10: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/10.jpg)
Estoppel
! Zakaz przeczenia swoim poprzednim czynom.
10
![Page 11: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/11.jpg)
Kazus
! Między Tajlandią a Kambodżą toczy się spór dot. traktatu granicznego z 1904 r. (zawartego między Tajlandią - wówczas Syjamem - a Francją). Komisja delimitacyjna sporządziła mapę, na której świątynia Preah Vihear znajduje się na terytorium Kambodży. Syjam zaakceptował ten fakt - co potwierdza używanie map zgodnych z warunkami Traktatu a także wizyta Księcia w świątyni, kiedy to wiedział ona na jej czubku francuską flagę. Tajlandia podnosi, że nie odpowieada za czyny Syjamu. Które państwo ma rację? Jakie są warunki stosowania zasady estoppel?
11
![Page 12: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/12.jpg)
Preah Vihear 12
![Page 13: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/13.jpg)
4 warunki MTS:
! ma miejsce faktyczne zachowanie państwa,
! zachowanie to zostaje wyraźnie zaakceptowane przez państwo trzecie,
! państwo trzecie opiera się na tym zachowaniu podejmując własne działania,
! efektem jest zmiana sytuacji międzynarodowoprawnej państwa trzeciego lub jego szkoda.
13
![Page 14: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/14.jpg)
Zasada słuszności
! RFN wystosowała do MTS wniosek o przyznanie jej równej (just and equitable) części szelfu kontynentalnego Morza Północnego w stosunku do Danii i Holandii - które twierdzą, że taki rezultat byłby nieracjonalny. MTS został poproszony o wskazanie norm PMP, jakie powinny zastosować strony sporu.
14
![Page 15: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/15.jpg)
15
![Page 16: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/16.jpg)
Umowa międzynarodowa
! Zgodne oświadczenie woli podmiotów PMP
! Reguluje sytuację prawno-międzynarodową
! Nie zależy od nazwy czy ilości dokumentów
16
![Page 17: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/17.jpg)
Zawieranie umów
! Negocjacje
! Parafowanie
! Podpisanie
! Podpisanie
! Ratyfikacja / Zatwierdzenie
17
![Page 18: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/18.jpg)
Ratyfikacja
! Duża – katalog z art. 89.1 Konstytucji (UM>U): ! pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów
wojskowych, ! wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w
Konstytucji, ! członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji
międzynarodowej, ! znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym, ! spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja
wymaga ustawy. ! Mała – art. 89.2 Konstytucji ! Referendum z art. 90 Konstytucji
! f
18
![Page 19: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/19.jpg)
Zawieranie umów c.d.
! Zatwierdzenie
! Złożenie dokumentów ratyfikacyjnych
! Rejestracja
! Publikacja wewnętrzna
19
![Page 20: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/20.jpg)
Zastrzeżenie
! Zgłoszone najpóźniej w momencie wyrażania zgody na związanie się umową
! Niesprzeczne z celem i przedmiotem umowy
! Sprzeciw
! Zasada wzajemności
20
![Page 21: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/21.jpg)
Nieważność umowy – ex tunc
! Naruszenie prawa wewnętrznego podmiotu PMP ! Wady oświadczenia woli:
! Przekrooczenie granic upoważnienia ! Błąd ! Podstęp ! Przekupstwo ! Przymus wobec przedstawiciela państwa ! Przymus wobec państwa
! Niezgodność z ius cogens
21
![Page 22: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/22.jpg)
Wygaśnięcie – ex nunc
! Przyczyny przewidziane w umowie
! Za zgodą stron
! Desuetudo
! Istotne naruszenie
! Późniejsza niemożność wykonania umowy
! Rebus sic stantibus
22
![Page 23: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/23.jpg)
Interpretacja umowyart. 31 KWPT
! Dobra wiara i pacta sunt servanda
! Użyte normy i nazwy rozumiane zgodnie z ich normatywnym znaczeniem
! Znaczenie poszczególnych wyrazó w świetele przedmiotu i celu umowy – kontekst
23
![Page 24: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/24.jpg)
Klauzule umowne
! Wzajemność
! Traktowanie narodowe
! Największe uprzywilejowanie
! Arbitraż
! Ratyfikacja / zatwierdzenie
24
![Page 25: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/25.jpg)
Traktat
! Umowa międzynarodowa zawarta w formie pisemnej, regulowana przez PMP, której podmiotami są wyłącznie państwa
! Konwencja wiedeńska o prawie traktatów z 23.05.1960 (27.011980), Polska – 01.08.199025
25
![Page 26: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/26.jpg)
Zwyczaj
! Odformalizowany i praktyczny
! Jednolita praktyka państwa, działających w przekonaniu o prawnym obowiązku takiego działania
26
![Page 27: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/27.jpg)
Pozostałe źródła
! Orzecznictwo
! Doktryna
! Ustawodawstwo państw
27
![Page 28: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/28.jpg)
Akty jednostronne państw
! Sensu stricto – autonomiczne ! Uznanie – stwierdzenie istnienia faktów prawnych ! Protest – zaprzeczenie ich istnienia ! Zrzeczenie – rezygnacja z prawa ! Gwarancja – prawo dla podmiotu trzeciego
! Sensu largo – powiązane ! Obligatoryjne – np. Notyfikacja blokady wojennej ! Fakultatywne – np. Deklaracja uznająca kompetencję
MTS ! Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie
granic morza
28
![Page 29: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/29.jpg)
Akt jednostronny jest wiążący, gdy:
! Jego przedmiotu nie reguluje umowa ! Prawidłowo wydany ! Podmiot ma zamiar związania się treścią AJ ! Zobowiązanie bezwarunkowe ! Publiczne oświadczenie erga omnes ! Brak wad oświadczenia woli
29
![Page 30: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/30.jpg)
Uchwały organizacji międzynarodowych
! Uchwałą to wyraz woli podmiotu ! Zakres obowiązywania
! Pro foro interno – np. Utworzenie organu ! Pro foro externo – np. Wyrok MTS, decyzja RB ONZ
! Zalecenia / decyzje
30
![Page 31: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/31.jpg)
Kazus
Na konferencji międzynarodowej, zwołanej w celu przyjęcia wynegocjowanego tekstu traktatu, państwa uczestniczące przyjęły traktat bezwzględną większością głosów.
! Czy przyjęcie tekstu traktatu w drodze głosowania jest dopuszczalne?
! Czy przyjęcie tekstu bezwzględną większością głosów jest zgodne z KWPT?
31
![Page 32: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/32.jpg)
Kazus
W okresie rokowań między państwami A i B przedstawiciel państwa B wyraził zamiar podpisania negocjowanego traktatu z zastrzeżeniem ratyfikacji. W treści traktatu nie znalazło się jednak takie postanowienie. Oba państwa podpisały kontrakt, po czym państwo A wezwało B do spełnienia zobowiązań – z traktatu wynika, że wchodzi w życie z dniem podpisania. B twierdzi, że traktat nie wszedł w życie.
! Które państwo ma rację i dlaczego?
32
![Page 33: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/33.jpg)
Kazus
Państwa A i B podpisały, z zastrzeżeniem ratyfikacji, umowę o utworzeniuwspólnego rezerwatu dla saren na terenach przygranicznych obu państw. Państwo A niezwłocznie przetransportowało na ten teren wiele saren. Państwo B notyfikowało A, że wycofuje się z woli zawarcia traktatu i utworzyło tam z kolei ośrodek treasury agresywnych psów. Państwo A domaga się usunięcia ośrodka, bowiem zgodnie z art. 18 KWPT w okresie po podpisaniau, a przed ratyfikacją, państwa mają obowiązek powstrzymania się od działań udaremniających cel traktatu
! Czy państwo B ma obowiązek zamknięcia ośrodka?
33
![Page 34: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/34.jpg)
Kazus
Pięć państw podpisało konwencję o współpracy kulturalnej. Kwestia przystąpienia nowych państw nie była poruszana w czasie negocjacji i w tekście umowy. Państwo A chce zostać jej stroną. Cztery państwa zgodziły się, lecz państwo B zgłosiło sprzeciw.
! Czy państwo A może przystąpić do owej konwencji?
34
![Page 35: Źródła PMP - prawo.uni.wroc.pl · Mieszane – PMP + prawo wewnętrzne, np. Określenie granic morza 28. Akt jednostronny jest wiążący, gdy:! Jego przedmiotu nie reguluje umowa](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022021722/5c4ef68293f3c34c550cf531/html5/thumbnails/35.jpg)
Kazus
! Państwo A zobowiązało się w umowie międzynarodowej do zniesiena kary konfiskaty majątku, jednak sędzia tego kraju orzekł ją na podstawie niezmienionej wciąż ustawy karnej. Sędzia uzasadnił, że jest niezawisły i podega Konstytucji i ustawom, wobec czego on oraz państwo A są zwolnieni z odpowiedzialności.
! Oceń rozumowanie sędziego. ! Czy i kto ponosi odpowiedzialność
międzynarodową?
35