Zin en onzin van Zin en onzin van steunzolensteunzolen

Dr. D. SpaepenDr. D. Spaepen

Orthopedie Orthopedie

ZNA campus MiddelheimZNA campus Middelheim

Oorzaak ?Oorzaak ?

PatiëntPatiënt

VoorschrijverVoorschrijver

UitvoerderUitvoerder

Hoe vermijden ???Hoe vermijden ???

SELECTIESELECTIE VAN VAN

patiëntpatiënt

pathologiepathologie

SAMENWERKINGSAMENWERKING TUSSEN TUSSEN

orthopedistorthopedist

orthesistorthesist

podoloogpodoloog

SELECTIESELECTIE

PATIENTPATIENTSporterSporter

““Normale” patientNormale” patient

““Zieke” patientZieke” patient– RARA– DiabetesDiabetes– Hogere orthopedische problematiekHogere orthopedische problematiek

VoorgeschiedenisVoorgeschiedenis

(Fysiologische) leeftijd(Fysiologische) leeftijd

“ “ financiële status ”financiële status ”

SELECTIESELECTIE

PATHOLOGIEPATHOLOGIEDoorzakkingDoorzakking

ArtritisArtritis

TendinitisTendinitis

DeformatieDeformatie

UlceraUlcera

Probleem “hogerop”Probleem “hogerop”

Met aandacht voor de onderliggende pathologieMet aandacht voor de onderliggende pathologie

(diabetes,RA,charcot,….)(diabetes,RA,charcot,….)

Samenwerking tussen orthopedist, Samenwerking tussen orthopedist, orthesist en podoloogorthesist en podoloog

Verschillende scholingVerschillende scholing

Verschillende dag(nacht) activiteitVerschillende dag(nacht) activiteit

1 gezamenlijk doel:1 gezamenlijk doel:

preventie en behandeling preventie en behandeling

van uiteenlopende voetproblemen van uiteenlopende voetproblemen

SCHOLING ~ ACTIVITEITSCHOLING ~ ACTIVITEIT

OrthopedistOrthopedistDokter in genees-, heel en verloskunde (7 jaar)Dokter in genees-, heel en verloskunde (7 jaar)

specialisatie orthopedie (6jaar)specialisatie orthopedie (6jaar)

Voetchirurgie Voetchirurgie – Geen “verplicht” deel van de opleidingGeen “verplicht” deel van de opleiding– Eerder gevolg van specifieke interesseEerder gevolg van specifieke interesse– Zeker wat betreft “diabetische voetproblemen”Zeker wat betreft “diabetische voetproblemen”

elke orthopedist kent basis van voetpathologie en elke orthopedist kent basis van voetpathologie en kan/mag kan/mag “terugbetaalde steunzolen”“terugbetaalde steunzolen” voorschrijven voorschrijven

SCHOLING ~ ACTIVITEITSCHOLING ~ ACTIVITEIT

Orthesist / schoenmakerOrthesist / schoenmaker– BeroepsopleidingBeroepsopleiding

Na minimum behalen van A2 diplomaNa minimum behalen van A2 diploma5.5 jaar opleiding op zelfgekozen stageplaats5.5 jaar opleiding op zelfgekozen stageplaats

– Eerste 3 jaar 1dag/week theorieEerste 3 jaar 1dag/week theorie– Laatste 2.5 jaar alleen stageLaatste 2.5 jaar alleen stage– Na 5.5 jaar RIZIVnr aanvragenNa 5.5 jaar RIZIVnr aanvragen

– Belangrijke investeringBelangrijke investering““Handigste” kan niet altijd op zichzelf beginnenHandigste” kan niet altijd op zichzelf beginnenFormatie “huizen”Formatie “huizen”

– Nadeel: Wie maakt orthese/schoen ?Nadeel: Wie maakt orthese/schoen ?– Voordeel: Keuze voor patiënt wordt groter Voordeel: Keuze voor patiënt wordt groter

SCHOLING ~ ACTIVITEITSCHOLING ~ ACTIVITEIT

PodoloogPodoloogMedisch – wetenschappelijke opleidingMedisch – wetenschappelijke opleiding

GraduaatdiplomaGraduaatdiploma– 3 jaar dagonderwijs3 jaar dagonderwijs– Max 6 jaar deeltijdsMax 6 jaar deeltijds

1 vlaamse en 2 waalse hogescholen1 vlaamse en 2 waalse hogescholenSlechts 175 afgestudeerden in VlaanderenSlechts 175 afgestudeerden in Vlaanderen

Onderzoek (oorzaak ?) en behandeling van voetOnderzoek (oorzaak ?) en behandeling van voetnagel nagel huid huid bewegingsstelselbewegingsstelsel

Vereniging van gegradueerden Vereniging van gegradueerden in de podologie in de podologie

SitueringSituering

Een podoloog is een paramedicus die Een podoloog is een paramedicus die na verwijzing van een arts of arts-specialistna verwijzing van een arts of arts-specialist patiënten met klachten ter patiënten met klachten ter hoogte van de voet onderzoekt en indien nodig behandelt. Deze klachten kunnen zich zowel ter hoogte van de hoogte van de voet onderzoekt en indien nodig behandelt. Deze klachten kunnen zich zowel ter hoogte van de huidhuid als als nagelsnagels bevinden, maar kunnen eveneens klachten zijn van het bevinden, maar kunnen eveneens klachten zijn van het bewegingsstelselbewegingsstelsel. Om dergelijke . Om dergelijke patiënten te onderzoeken beschikt de podoloog over een typisch arsenaal van patiënten te onderzoeken beschikt de podoloog over een typisch arsenaal van onderzoekstechniekenonderzoekstechnieken zoals zoals klinisch podologisch onderzoek, biomechanische metingen en ganganalyse. Het functioneren van de patiënt staat klinisch podologisch onderzoek, biomechanische metingen en ganganalyse. Het functioneren van de patiënt staat hierbij centraal. Derhalve wordt de podoloog ook wel eens de hierbij centraal. Derhalve wordt de podoloog ook wel eens de "ingenieur van de voet""ingenieur van de voet" genoemd. Hij tracht genoemd. Hij tracht zodoende naar een mogelijke zodoende naar een mogelijke oorzaakoorzaak te zoeken van de klachten en indien mogelijk deze oorzaak te te zoeken van de klachten en indien mogelijk deze oorzaak te behandelen. Zo bekomt men niet alleen een verbetering op korte termijn, maar zal de kans op recidivering behandelen. Zo bekomt men niet alleen een verbetering op korte termijn, maar zal de kans op recidivering drastisch verminderen. drastisch verminderen.

     Ook hoger gelegen klachten, zoals knie-, heup- en rugpijn, die hun oorzaak vinden ter hoogte van de voet,      Ook hoger gelegen klachten, zoals knie-, heup- en rugpijn, die hun oorzaak vinden ter hoogte van de voet, behoren tot het werkveld van de podoloog.behoren tot het werkveld van de podoloog.Als Als behandelingbehandeling behoren naast educatie en gezondheidsvoorlichting, wondzorg, snij- en freestechnieken (bij behoren naast educatie en gezondheidsvoorlichting, wondzorg, snij- en freestechnieken (bij huid- en nagelafwijkingen), ontlastingstechnieken (aan de hand van vilt, tape en siliconen), correctietechnieken huid- en nagelafwijkingen), ontlastingstechnieken (aan de hand van vilt, tape en siliconen), correctietechnieken (aan de hand van siliconen, nagelbeugels en zooltherapie) tot het indicatiegebied van deze voetspecialist. De (aan de hand van siliconen, nagelbeugels en zooltherapie) tot het indicatiegebied van deze voetspecialist. De podoloog wordt tevens opgeleid om podoloog wordt tevens opgeleid om assistentie in de voetchirurgieassistentie in de voetchirurgie uit te voeren. uit te voeren.

De podoloog mag niet verward worden met de voetverzorgerDe podoloog mag niet verward worden met de voetverzorger. Deze laatste houdt zich bezig met de hygiënische . Deze laatste houdt zich bezig met de hygiënische verzorging van de voet. De podoloog daarentegen onderzoekt en behandelt de voet met verzorging van de voet. De podoloog daarentegen onderzoekt en behandelt de voet met klachten klachten en en ffunctiestoornissenunctiestoornissen, inclusief de voet van de , inclusief de voet van de risicopatiëntrisicopatiënt (diabetespatiënten en reumapatiënten). Enkel en (diabetespatiënten en reumapatiënten). Enkel en alleen diegenen die een alleen diegenen die een voltijdse dagopleiding van minimum drie jaarvoltijdse dagopleiding van minimum drie jaar met goed gevolg hebben doorlopen aan met goed gevolg hebben doorlopen aan een van de drie erkende opleidingsinstituten mogen zich podoloog noemen. een van de drie erkende opleidingsinstituten mogen zich podoloog noemen.

STEUNZOLENSTEUNZOLEN

Schoenmaker ~ ”steun” zoolSchoenmaker ~ ”steun” zool– Ondersteuning/ontlastingOndersteuning/ontlasting– AfdrukAfdruk (blauwdruk/footprint/gips/doos)(blauwdruk/footprint/gips/doos)

– Meer seriewerk Meer seriewerk

Cave prefab zolenCave prefab zolen– Blijft toch sterk uitvoerdergebonden !!!Blijft toch sterk uitvoerdergebonden !!!

Terugbetaald (90/45)Terugbetaald (90/45)

STEUNZOLENSTEUNZOLEN

PodoloogPodoloog ~ ~ functionelefunctionele zool/orthesezool/orthese– onderliggend oorzaakonderliggend oorzaak– ganganalyseganganalyse– StuurtStuurt de voetde voet– ArbeidsintensiefArbeidsintensief

Resultaat is sterk uitvoerdersgebonden Resultaat is sterk uitvoerdersgebonden Kostprijs (soms te) hoogKostprijs (soms te) hoog

– ““amerikaans model” amerikaans model” Niet terugbetaald !!Niet terugbetaald !!

STEUNZOLENSTEUNZOLEN

Sporter / functioneel probleemSporter / functioneel probleemJonge patient / lokale overdrukJonge patient / lokale overdrukPeesprobleem / soepele voetPeesprobleem / soepele voet

Ernstige gefixeerde cavusvoetErnstige gefixeerde cavusvoetDiabetes voet met propioceptieve stoornisDiabetes voet met propioceptieve stoornis““Bejaarde” / lokaal overdruk(wond)probleemBejaarde” / lokaal overdruk(wond)probleem

STEUNZOLENSTEUNZOLEN

Functioneel probleem (souplesse !) Functioneel probleem (souplesse !) PodoloogPodoloog

Statisch probleem Statisch probleem

SchoenmakerSchoenmaker

Prefab-zolen ? Ja, maar …Prefab-zolen ? Ja, maar …

Vermoeide voetVermoeide voetAls alternatief in “ modieuzer” schoeiselAls alternatief in “ modieuzer” schoeisel

vbvb - metapads- metapads

- walk – fit- walk – fit

CAVE :CAVE :

kostprijs kostprijs vaak omgekeerd evenredig met vaak omgekeerd evenredig met

resultaatresultaat

STEUNZOLENSTEUNZOLEN

PROBLEMEN :PROBLEMEN : – ““charlatans” charlatans”

podoloog - indicatiestellingpodoloog - indicatiestelling

- prijs- prijs

schoenmaker kwaliteitschoenmaker kwaliteit– controle controle door voorschrijver /door voorschrijver /

aanpassingen aanpassingen door uitvoerderdoor uitvoerder– Prijs / terugbetaling functionele orthesePrijs / terugbetaling functionele orthese

BESLUITBESLUIT

SelectieSelectie– PatiëntPatiënt– PathologiePathologie

Verwijzing Verwijzing ,meestal nominatief,meestal nominatief– Schoenmaker Schoenmaker – PodoloogPodoloog

ControleControle indien geen resultaat !!!!!!!!indien geen resultaat !!!!!!!!– Is steunzool niet correct ?Is steunzool niet correct ?– Is diagnose verkeerd ?Is diagnose verkeerd ?

BESLUITBESLUIT

Een steunzool is Een steunzool is

ZINVOLZINVOL

Als je weetAls je weet

Voor wieVoor wie

Voor watVoor wat

Door wieDoor wie

En je “zo geen gunstig resultaat” controleertEn je “zo geen gunstig resultaat” controleert