zdrowie i jego pozytywne mierniki - superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica...
TRANSCRIPT
![Page 1: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/1.jpg)
Zdrowie i jegopozytywne mierniki
Wojciech Pożarlik - SP Niesułków 2020
![Page 2: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/2.jpg)
Zdrowie - definicja WHO*
Zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby, czy kalectwa, ale także stan pełnego, fizycznego, psychicznego i społecznego dobrostanu (dobrego samopoczucia).
*WHO - World Health Organization, pol. Światowa Organizacja Zdrowia
![Page 3: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/3.jpg)
Pozytywne mierniki zdrowia
➔ Sprawność i prawidłowość
funkcjonowania wszystkich narządów i układów organizmu
➔ Odpowiednie ciśnienie krwi
➔ Poziom glukozy we krwi
➔ EKG serca
➔ Budowa somatyczna
➔ Poziom sprawności i kondycji fizycznej
➔ Brak nadwagi i otyłości
![Page 4: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/4.jpg)
Sprawność i prawidłowość funkcjonowania wszystkich narządów i układów organizmu
Narząd jest terminem znacznie węższym i odnosi się jedynie do zespołu współdziałających tkanek spełniających przypisaną im funkcję. Na układ narządów składa się kilka narządów, z których każdy pełni określoną funkcję, natomiast wszystkie narządy wchodzące w skład określonego układu są odpowiedzialne za realizację określonego procesu życiowego np. oddychania, trawienia.
Wskazówka
W organizmie mamy 9 układów narządów. Jednym z nich jest układ oddechowy, na który składają się narządy biorące udział w transporcie powietrza: jama nosowa, krtań, tchawica, oskrzela oraz narząd wymiany gazowej - płuca.
![Page 5: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/5.jpg)
Odpowiednie ciśnienie krwi
Dla ciśnienia krwi normy przedstawiają się następująco:
● 120/80 mm Hg - optymalne ciśnienie● 120-129/80-84 mm Hg - normalne ciśnienie● 130-139/85-89 mm Hg - prawidłowe wysokie ciśnienie● 140-159/90-99 mm Hg - łagodne nadciśnienie● 160-179/100-109 mm Hg - umiarkowane nadciśnienie● 180/110 mm Hg i więcej - ciężkie nadciśnienie.
Wskazówka
Podane normy ciśnienia tętniczego będą obowiązywały przede wszystkim u zdrowych osób dorosłych. Obowiązują pewne odchylenia od tych norm, dotyczące osób starszych, dzieci, kobiet w ciąży cz nawet uwarunkowań kulturowych.
![Page 6: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/6.jpg)
Poziom glukozy we krwi
Badanie poziomu cukru we krwi (glikemii) wykonuje się przede wszystkim w diagnostyce cukrzycy, ale stężenie glukozy powinny kontrolować również osoby zdrowe.
POZIOM CUKRU WE KRWI – INTERPRETACJA WYNIKU
● 70–99 mg/dL (3.9 do 5.5 mmol/L) - poziom glukozy na prawidłowym poziomie
● 100–125 mg/dL (5.6 do 6.9 mmol/L) - nieprawidłowy poziom glukozy na czczo (stan przedcukrzycowy)
● 126 mg/dL (7.0 mmol/L) lub powyżej tej wartości - jeśli taki wynik odnotowany jest w dwóch pomiarach, to diagnozowana jest cukrzyca
Wskazówka
Dla zdrowia równie niebezpieczne są zarówno zbyt wysoki, jaki i zbyt niski poziom cukru we krwi. W medycynie wyróżnia się z tego powodu dwa terminy: hipoglikemia i hiperglikemia.
![Page 7: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/7.jpg)
Elektrokardiografia serca
EKG (elektrokardiografia) to nieinwazyjne badanie wykorzystywane w celu diagnozowania chorób mięśnia sercowego na podstawie jego czynności bioelektrycznej.
Na podstawie wykresu EKG można wykryć:● nieprawidłową częstość pracy serca i jego nieprawidłowy rytm;● upośledzenie napływu krwi do serca i zagrażającego zawału serca;● zaburzenia poziomu elektrolitów (potasu, wapnia, magnezu) we krwi;● ślady przebytego w przeszłości zawału serca;● zaburzenia przewodzenia impulsów elektrycznych w sercu;● skutki innych chorób, wpływających na stan mięśnia sercowego;● symptomy istniejącego aktualnie zawału serca;● niektóre wrodzone wady serca;● symptomy zapalenia mięśnia sercowego lub worka osierdziowego.
Wskazówka
Prawidłowe parametry pracy serca określone na podstawie EKG to:- częstość serca od 60 do 100 uderzeń na minutę (w spoczynku)- zatokowy, miarowy rytm serca.
![Page 8: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/8.jpg)
Budowa somatyczna
Budowa somatyczna oraz przygotowanie motoryczne są ważniejszymi determinantami rezultatu sportowego. Podstawowymi miarami wielkości ciała są jego wysokość i masa. Bardzo ważnym kryterium somatycznym w sporcie wyczynowym jest proporcja masy ciała do jego wysokości.
Wyrażana jest ona w postaci różnychwskaźników, z których najczęściej stosowanym jest wskaźnik smukłości.
Wskazówka
Zgodnie z typologią Sheldona, różne typy sylwetki, to nie tylko odmienne proporcje ciała, ale i jego budowa, metabolizm czy polecanej dla danej sylwetki diety. Więcej pod linkiem: https://ohme.pl/lifestyle/somatyczny-typ-sylwetki/
![Page 9: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/9.jpg)
Poziom sprawności i kondycji fizycznej
Ruch to najważniejszy po odżywianiu czynnik determinujący zdrowie. Aktywność ruchowa jest czynnikiem modelującym w sposób najbardziej korzystny stan morfologiczny i funkcjonalny organizmu, a także kształtującym cechy psychiczne. Poprzez ćwiczenia fizyczne jesteśmy w stanie oddziaływać na dowolny system organizmu, a tym samym na ogólny poziom sprawności ustrojowej. Wysiłki fizyczne wpływają w sposób istotny na aktywność czynników odpornościowych.
Wskazówka
Sposobem na szybką ocenę własnej kondycji fizycznej jest Indeks Sprawności Fizycznej K. Zuchory. Ogólną sprawność bada także Międzynarodowy Test Sprawności Fizycznej (MTSF).
![Page 10: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/10.jpg)
Brak nadwagi i otyłości
Nadwaga jest pierwszym efektem nadmiernego odkładania się nadwyżki energii w postaci tłuszczu w organizmie, co przy braku działań korygujących w żywieniu i zakresie aktywności fizycznej często prowadzi do otyłości, która przyczynia się do wielu chorób:● choroby układu krążenia,● cukrzyca typu II,● zaburzenia mięśniowo – szkieletowe,● niektóre nowotwory,● kamica pęcherzyka żółciowego,● zespół snu z bezdechem,● marskość wątroby,● zapalenie trzustki, kamica dróg moczowych,● zaburzenia płodności,● zmiany skórne takie jak: grzybica, wypryski i czyraki.
Wskazówka
Jednym ze sposobów do szybkiej oceny stosunku wagi do swojego wzrostu jest BMI (Body Max Index). Oblicza się go wg wzoru: waga (w kg) podzielona przez wzrost (w m) do kwadratu. Policz swoje BMI i odszukaj w internecie, co to dla Ciebie oznacza.
![Page 11: Zdrowie i jego pozytywne mierniki - Superszkolna.pl · 2020. 3. 30. · niektóre nowotwory, kamica pęcherzyka żółciowego, zespół snu z bezdechem, marskość wątroby, zapalenie](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022071422/611cdcf19c3e455af53541ce/html5/thumbnails/11.jpg)
QuizPo zapoznaniu się z materiałem weź udział w quzie na dodatkowy “+” do aktywności lub powalcz o ocenę, realizując ponadto tygodniowy dziennik aktywności fizycznej.
Quiz dostępny będzie wkrótce na stronie internetowej szkoły. Na wykonanie go masz czas do najbliższej soboty (04.04.2020r.). Powodzenia!
Zachęcam też do zapoznania się szerzej z przedstawionymi zagadnieniami.