[yrc]-tq gia nhap wto anh huong vn

7/31/2019 [YRC]-TQ Gia Nhap WTO Anh Huong VN

1/62

Trung quc gia nhp WTOv nh h ng n

hot ng ngoi th ng

ca Vit Nam


2/62

http://svnckh.com.vn 1

I- Tnh cp thit ca ti:

Thc tin nhng nh hng ca vic Trung Quc gia nhp WTO thhin r nt t khi nc ny chnh thc gia nhp, n nh h ng u tin nmc thu thp hn v xo b cc ro cn th ng mi phi thu quan m hngho xut khu ca Trung Quc phi chu, tip l tm l ca cc nh nhpkhu n c ngoi, n cc yu t lm gim chi ph, dn n sc cnh tranh c nng cao so vi hng xut khu ca Vit Nam. Tuy nhin, cng t nm2001, tng mc lu chuyn ngoi th ng ca Vit Nam cng tng mnh. Cth gii thch bi 2 l do: mt l hot ng ngoi th ng song ph ng VitNam - Trung Quc tng ln. Trung Quc l mt trong nhng i tc ngoith ng quan trng ca n c ta. Nn kinh t Trung Quc tng trng mnh

dn n hot ng xut nhp khu gia hai nc c nhng du hiu tt ln.Hai l, cng vi vic gia nhp WTO, Trung Quc tham gia rng hn v suhn vo phn cng lao ng quc t, mt s mt hng Trung Quc khng cli th cnh tranh so snh, s c hn ch, v d nh mt s mt hng nngsn, khong sn.

Th hin ca nhng tc ng trn l t sau nm 2001, tng mc l uchuyn ngoi th ng ca nhp siu ca Vit Nam ngy cng tng nhanh vmnh. n nm 2003, tng mc l u chuyn ngoi thng l 45.4 t USD sovi 35.5 t USD nm 2002, tng 24.6% so vi nm 2002 (tc tng ca

nm 2002 so vi nm 2001 l 16.7%). Bn cnh , nhp khu tng mnhhn (27.8%) xut khu (20.6%) l nguyn nhn tng mc nhp siu nm2003 ti 5.1 t (25.3%), cao nht t tr c ti thi im 1.

Vy c s ca nhng tc ng l g? Nhng tc ng nh thno? nh gi nhng tc ng c th ra sao? Hot ng ngoi th ng caVit Nam c th s din bin nh th no? V mt s kin ngh, gii php s c trnh by d i y.

Do thi gian nghin cu c hn, khu thu thp s liu c nhiu kh

khn, bi lm cn nhiu thiu st, mong thy c, bn c thng cm v gp, ch dn. Chng ti xin chn thnh cm n.

1 Xut nhp khu hng ho - Nh xut bn Thng k - 2005


3/62


4/62


VI- Kt qu nghin cu d kin:

Phn tch, l gii tm quan trng v c ch tc ng ca s kinTrung Quc gia nhp WTO i vi hot ng ngoi th ng ca VitNam.

Nghin cu tc ng ca s kin ny i vi hot ng mu dchsong phng gia hai nc Vit Nam- Trung Quc v vi hot ngxut khu mt s mt hng ging nhau: dt may, da giy, th cng mngh, sn phm in t, trn cc th trng chung : M, EU v NhtBn.

Tm ra cc gii php mang tnh thc tin tm v m, cho chnhph v nh n c, cng nh tm vi m cho cc doanh nghip c th

pht trin hn na hot ng ngoi th ng ca Vit Nam tr c mt vlu di, trong quan h kinh t i ngoi vi Trung Quc cng nh trnth tr ng th gii.


5/62


Ch ng I: Trung Quc gia nhp WTO- s kinln i vi th ng mi th gii v hot ngngoi th ng ca Vit Nam

Sau hn 15 nm m phn, ngy 11/12/2001 Trung Quc chnhthc gia nhp T chc Thung mi quc t (WTO), m ung cho quc giahn 1,2 t dn hi nhp vo nn kinh t ton cu. S kin gia nhp WTO ctm quan trng nhu cng cuc ci cch v m ca nm 1978 do ng TiuBnh khi x ng s tc ng trc tip v su rng n ton b i sng kinht -chnh tr - x hi ca Trung Quc. Gia nhp WTO s em li nhiu li chcho Trung Quc: v th chnh tr v kinh t trn trng quc t tng, thc y

th ng mi v thu ht u t nuc ngoi, nn kinh t pht trin hiu qu hn,cc ngun lc x hi uc phn b hp l, c cu kinh t thay i theoh ng pht huy li th so snh, nhng ngnh hng c kh nng cnh tranh spht trin, ngnh yu km b o thi.

Trung Quc gia nhp WTO ang buc hu ht cc nn kinh t Chu phi iu chnh chin l c v chnh sch ca mnh, c bit l chnh schth ng mi. i vi Vit Nam, s kin ny cng c ngha quan trng vtc ng kh ln bi l Vit Nam v Trung Quc c v tr gn gi v mt al, c nhiu im t ng ng v vn ho, th ch chnh tr cng nh nhiuli th v cng cnh tranh nhiu mt hng ging nhau trn nhiu th trng.

Trung Quc ang thay i, th ng mi th gii ang thay i l nhngdng ta cun sch Trung Quc v WTO ca cu ch tch WTO SupachaiPanitchpakdi v Mark L.Clifford, tng bin tp chu ca tp ch BusinessWeek. Kh m ph nhn c tm quan trng ngy cng c nng cao caTrung Quc trn tr ng quc t, v kinh t, cng nh chnh trqun s. Tsau cuc ci cch m ca kinh t nm 1978 n nay, ch trong gn mt phnt th k, kinh t Trung Quc tng tr ng mt cch n nh, vi bnhqun 9.5% mt nm, a GDP ln mc USD 1,1 triu t, ng hng th bytrn th gii. C nhiu yu t gp phn to nn nhng thnh tu ny, nh nghai ng lc quan trng nht chnh l ngoi th ng v u t trc tip tn c ngoi.

Tng kim ngch ngoi thng ca Trung Quc tng hn 30 ln k tnm 1977, ln n mc hn USD 500 t mi nm nh hin nay l mt con s


6/62


y n t ng, khi m trong cng thi gian , kim ngch mu dch th giich tng gp 6 ln. Th phn ca Trung Quc trong th ng mi th gii tngt 0.6% trong nm 1977 ln n 3.85% trong nm 2000. T mt nn kinh tthiu thn, Trung Quc tr thnh mt nn kinh t d tha, mt trongnhng nh xut khu ln nht trn th gii, ng hng th by. Theo d tnh

ca ngn hng th gii, nu hi nhp kinh t quc t nh k hoch th tphn th ng mi th gii ca Trung Quc s tng hn ba ln v t ti 10%vo nm 2020, tr thnh nn kinh t ln th hai trn th gii, sau M (12%)v gp i Nht (5%)2.

Vic tng kim ngch xut khu cng ng ngha vi vic gia tngnhp khu t cc n c khc , ch yu l cc mt hng nguyn vt liu t ccn c ang pht trin, theo c tnh, Trung Quc s chim ti 40% mc tngnhp khu d kin ca cc n c ang pht trin3. V th th ng mi cang i khng l ny ngy cng c nng cao, v c v nh , trong khu vc

Chu th Trung Quc s tr thnh bn hng c tc ng mnh m v susc nht n hot ng xut nhp khu ca cc n c lng ging.V vic trthnh thnh vin ca T chc Th ng Mi th gii WTO, vi nhng iukin thun li cho t do ho th ng mi, nh vic bi b hn ngch v cchng ro thu quan khin cho ta thy r con h ny c chp thm cnhnh- th no. S kin ny tr thnh bi ton Chu , theo cch ni caS.Panitchpakdi, n t ra nhiu vn cho cc nh hoch nh chnh schkinh t trong khu vc ni chung, v vi Vit Nam ni ring.

Khng phi ngu nhin m s kin Trung Quc gia nhp WTO li c coi trng xem xt Vit Nam n vy. Ng i lng ging khng l ny,khng ch c v tr a l gn gi m cn c rt nhiu im t ng ng vvn ho, lch s chnh tr v x hi vi nc ta. Th nht, hai n c c nhiutruyn thng vn ho tng ng, nhiu phong tc tp qun ging nhau hoct ng t nhau, l sng v vn ho doanh nghip cng c nhiu nt t ng t.Th hai , c hai n c u ang tin hnh xy dng t n c theo con ngXHCN, d i s lnh o ca ng duy nht , ng Cng sn. Vit Nam vTrung Quc u ang trong giai on qu , tip tc qu trnh chuyn tnn kinh t k hoch ho tp trung trc y sang nn kinh t th trng cs iu tit ca nh nc ( Vit Nam) v nn kinh t th tr ng XHCN

2 Trung Quc vo WTO: C hi v th thch - Trn c Hng 8/2002- Hitho khoa hc Maine

3 Trung Quc v WTO- Trung Quc ang thay i, th ong mi th gii angthay i- Supachai Panitchpakdi &Mark Clifford 2002


7/62


mang mu sc ca Trung Quc ( Trung Quc). Vic nghin cu v hc hikinh nghim ca Trung Quc s gip cho chng ta c c nhng gii php,chnh sch hon thin hn thc y pht trin kinh t, trong bi cnh hinhp kinh t quc t nh hin nay.

Trung Quc v Vit Nam c nhiu im t ng ng, gn gi nn cnhiu th mnh, li th sn xut ging nhau vi cng mt hng. C th thy,mt hng xut khu ca hai n c t ng i ging nhau nn cng cnh tranhnhiu mt hng trn cc th tr ng chung: M - EU v Nht. Trong s m imt hng xut khu ch cht ca Vit Nam, c bn mt hng trng vi mthng xut khu mnh ca Trung Quc: dt may, giy da, gm s v hngin t, nh ng Trung Quc chim u th tuyt i v s l ng xut khu.

Chi ph sn xut ca cc mt hng ny ti Vit Nam cao hn hn sovi Trung Quc do phi nhp ngoi hu ht cc yu t sn xut u vo,

trong khi cc chi ph yu t ny Trung Quc kh thp, do kh nng t snxut nguyn vt liu trong n c cao, gi thnh tng i r. Nh phntch trn, c cu mt hng xut khu ca hai n c kh ging nhau, trncng nhng th tr ng chung l M- EU v Nht (u l nhng thnh vin kcu ca WTO). M vn tiu th cc mt hng li ph thuc kh nhiu vovic p t cc hng ro thu quan v phi thu quan (tariff barriers and non-tariff barriers) cng nh cc quy nh v hn ngch (quota) trn mi thtr ng. Vic Trung Quc gia nhp WTO ng ngha vi nhng u i vcc quy nh ny s mang li li th to ln so vi Vit Nam.


8/62


M hnh ho c ch tc ng ca vic Trung Quc gia nhp WTO tihot ng ngoi th ng ca Vit Nam.

Th nht, l thnh vin ca WTO, Trung Quc c h ng cc chnhsch mu dch a ph ng ca t chc ny, c bit l u i thu quan v ctb hn ngch. iu ny s tc ng ln n vic xut khu cc mt hngtruyn thng, nht l cc mt hng tp trung nhiu lao ng nh dt may,giy da, ho cht. Thc t cho thy, t sau khi chnh thc xo b hn ngchi vi hng dt may ca Trung Quc (bt y t 1/1/2005), cc ngnh cngnghip chu u v M phi gng mnh chng chi li cn l hng dt gi rca Trung Quc trn vo hai th tr ng ny. Theo t chc th ng miEuratex, xut khu hng dt may ca Trung Quc tng 28.77% trongthng 1/2005 so vi cng k nm 2004, trong , xut khu sang M tng

Tcng

Trung Quc gianhp WTO

Tc ng trc tip:Xo b hnngchXo b cc hng

ro thu quan u i v th ngmi vi cc n cthnh vin

Tc ng gin tip:ng lc Ci cch v kinh ttheo cc quy tc ca WTO:

H thng ngn hng, tichnhH thng lut phpHon thin th ch...

thu ht FDIft trin cng nghip trong

n c, nng cao cht l ng & uytn hng ho XK

XK tng , nnh- NK tngHot ng xutnhp khu caTrun uc

Hot ng ngoi th ng cVit Nam


9/62


n 65.26%, sang EU tng 46.5%4. Vic m rng xut khu ca Trung Quctrn cng th trng tt nhin s to nn nhng p lc nht nh vi VitNam. iu ny c minh chng bng mc tng tr ng thp ca kim ngchxut khu hng dt may ca Vit Nam ch t 2.9%trong qu I/2005, thphn nhiu so vi tc tng tr ng cng k cc nm trc( mc 8.6% nm

2004 v 9.6% nm 2003). Theo nhn nh ca bo in t Vneconomy:Trung Quc, vi t- cch l nh xut khu hng dt may ln nht trn thgii, chim 28% th phn th gii, h ng li ln t vic chm dt hnngch dt may, bi n c ny c th h gc cc nh sn xut c chi ph caohn Chu u v M.

Th hai, trong khun kh nguyn tc khng phn bit i x gia ccn c thnh vin, nn kinh t ni chung v ngoi th ng ca Trung Quc s tb tn cng v tn th ng hn v cc chnh sch bo h mu dch hoc trngpht kinh t ca cc n c khc, nh vy, th tr ng xut nhp khu hng ho

s c m rng, kim ngch tng trng cao v n nh hn.

Tuy nhin, nhng g m Trung Quc k vng khi tham gia vo WTOkhng ch dng li nhng li ch kinh t trc tip trong vic xo b hnngch hay d b cc hng ro thu quan, m l mt ng lc, mt n byhiu qu cho cng cuc ci cch kinh t - x hi ton din, h ng n mtnn kinh t th tr ng nng ng, lnh mnh v pht trin bn vng trongcuc ci cch th h II. Nhng chnh sch ca Trung Quc v ang thchin theo yu cu ca WTO nhm y nhanh qu trnh t do ho thng mitht s to iu kin thun li cho hng ho Trung Quc xm nhp th

tr ng quc t.

Ni dung ca ci cch th h I (cuc ci cch v m ca kinh t tnm 1978 c ng Tiu Bnh pht ng) l xo b cc lut l quy ch bthp l v phi kinh t trong thi k kinh t k hoch ho tp trung v bao cp,nhm gii phng lc l ng sn xut , lm ra hng ho v tng trng kinh t.Ci cch th h I gip kinh t Trung Quc tng trng vi mt tc ng kinh ngc trong vng 25 nm qua. ng thi, n cng hnh thnh mtc cu kinh t c nhiu mt tin tin v hin i, nh ng khng ng b (gianng thn v thnh th v gia cc a ph ng), phn ln vn cn lc hu v

km hiu nng (c bit l khu vc quc doanh, h thng ti chnh v tronglnh vc sn xut nng nghip). C cu ny bt u cn kit kh nngkch thch tng tr ng. Ci cch th h II nhm vo tng nng sut lao ng,nng cao hiu nng v cht l ng ca s tng tr ng kinh t. Ni dung caci cch l ci thin nh ch v hin thc qun l cng quyn v qun l

4Theo http://www.vneconomy.net


10/62


kinh doanh, i cng vi vic tng cng s cnh tranh trong mt c ch thtr ng lnh mnh.

Bi vy, Trung Quc coi vic gia nhp WTO l mt b phn trongton b chin l c ci cch kinh t. Trung Quc mun dng th ch, lut l

ca WTO v s cnh tranh quc t lm n by v sc p thc y qutrnh ci cch kinh t- x hi, nht l qu trnh hon thin th ch, ci cchdoanh nghip nh n c v h thng ngn hng- nhng khu vc hot ngkm hiu qu ca nn kinh t.

Nhng ci cch ny s gp phn mnh m nht vo vic thu ht lngu t trc tip nc ngoi FDI vo Trung Quc vn l ni thu ht l ngFDI khng l, ng th hai trn th gii, ch sau M, v l n c ang phttrin nhn FDI ln nht5

Khng th ph nhn rng FDI l mt trong nhng nhn t quan trngnht trong cng cuc pht trin kinh t Trung Quc. u tin, n lm gia

tng l ng u t vo khi t bn c nh, qua gp phn tng GDP. Trongthp k 90, hiu ng ny ng gp 0.4 chm phn trm (percentagepoints)6 vo sut tng tr ng GDP hng nm. Quan trng hn, FDI hini ho cng ngh, ph ng thc sn xut v qun l doanh nghip hin i,

5Gia nhp WTO - Ari Kokko - chng trnh ging dy kinh t Fullbright

010000

20000

30000

40000

50000

Trung

Quc

ASEAN Hn Quc Nht Bn

n v: t USD

L-ng FDI vo khu vc ng

1999

2000


11/62


gp phn tng nng sut tng th (total factor productivity). Phn ng gpny c c tnh vo khong 2.5 chm phn trm mi nm. Ni chung, FDI ng gp hng nm vo khong 3 chm phn trm vo sut tng tr ngGDP.

Vn nc ngoi th ng u t vo nhng lnh vc tinh vi hn v emli nhiu gi tr gia tng hn trong nn kinh t, thng gn lin vi cngngh mi, nhng k nng qun l v lao ng mi.

Lung FDI vo Trung Quc tp trung ch yu vo ngnh cng nghipch bin (60%), vi khong mt na s ngnh ch bin dng nhiu lao ngnh- dt may, ch bin thc phm, chi, d g; v mt na vo ccngnh cng nghip c trnh khoa hc v cng ngh cao nh in vin t, my mc cc loi. Khong 24% c u t vo lnh vc nh t,khch sn; 6% trong phn phi ( gm giao thng, h thng bn s v bn l);

phn cn li trong cc ngnh xy dng, khai thc sn phm c bn.7

CN chbin

Phnphi

a ckhch sn

Xy dngkhai thc

C cu phn b FDI Trung Quc8

u t n c ngoi chnh l nhng g xy dng nn cc nh my miang bin Trung Quc thnh mt c ng quc xut nhp khu trn ton cu.Th ng v ca cc doanh nghip c vn u t n c ngoi chim t l 48%

trn kim ngch xut khu v 52% trn kim ngch nhp khu. Cc doanhnghip ny kh nng ng v c nng sut cao nht trong nn kinh t. Thng

8Trung Quc vo WTO: C hi v th thch - Trn c Hng, 8/2002 - Hitho khoa hc Maine


12/62


qua hp tc v cnh tranh, cc doanh nghip c vn u t n c ngoi tora mt mi tr ng kinh doanh lnh mnh v hin i, tc ng tch cc lncc doanh nghip trong n c. T cch thnh vin ca WTO s to thm schc chn v chnh sch, iu ny s lm gim bt khon tin bo him riro m cc nh u t n c ngoi tim nng gn cho Trung Quc. M theo

tnh ton cu gio s Warwick McKibbin, tr ng khoa kinh t i hc qucgia Australia, vic gim i 1% tin bo him ri ro ca cc nh u t n cngoi, cng vi cc b c ct gim thu quan v cc b c t do ho c coinh mt phn ca hip nh WTO s ko theo vic nn kinh t Trung Qucmi nm tng tr ng thm 1% so vi tr ng hp khng c cc iu kintrn.9 Theo hiu ng tch lu ny, vo nm 2007, Trung Quc s c mt nnkinh t ln hn 5 % so vi tr c khi gia nhp WTO.

Nh vy, vi nhng h qu tch cc m vic gia nhp WTO mang li,hot ng xut nhp khu ca Trung Quc ni ring v nn kinh t Trung

Quc ni chung s tng tr ng nhanh v tng i n nh, tr thnh nnkinh t ln th hai trn th gii vo nm 2020, chim n 8% sn l ng tonth gii10, theo c tnh ca Ngn hng th gii WB. cnh v chu nhh ng kh ln ca mt Trung Quc ngy cng ln mnh trong nn kinh tton cu ho, Vit Nam nht nh s chu nhng p lc nht nh, m c thnhn nhn v chuyn bin thnh thch thc hay c hi tu thuc vo suyngh, quyt tm v hnh ng ca chnh ph v tng doanh nghip.

9Trung Quc v WTO- Trung Quc ang thay i, th ong mi th gii angthay i - Supachai Panitchpakdi &Mark Clifford, 2002

10Trung Quc v WTO- Trung Quc ang thay i, th ong mi th gii angthay i - Supachai Panitchpakdi &Mark Clifford, 2002


13/62


Ch ng II: cc tc ng ca vic Trung Qucgia nhp WTO n hot ng ngoi th ngca Vit Nam

2.1. Theo nhng nhm hng chung ang c kim ngchxut khu ln

2.1.1. Hng may mc

Th ng mi quc t cc mt hng dt may gia cc n c thnh vinWTO hin nay c thc hin theo Hip nh dt, may ca WTO. Theo Hipnh ny, hn ngch nhp khu hng dt may s c loi b dn cho nkhi loi b hon ton vo nm 2005. Do , t nm 2005 tr i, gia ccn c thnh vin WTO s khng cn hn ch s l ng hng dt, may na.Cc n c khng phi thnh vin WTO khng c h ng li ch ny.

Hng may mc l sn phm xut khu quan trng ca c Trung Qucv Vit Nam. Ngay khi Trung Quc ch a vo WTO, k t nm 1994 n nayTrung Quc ng xut khu sn phm may mc, vi kim ngch xut khunm 2001 t 36,65 t USD, chim 18,79% th phn th gii11 v c nhiu lith. Cc nguyn liu ngnh ny nh bng, thuc nhum v my mc thit bcho vic ko si dt, hon tt u c cung cp t trong nc. Mu m,chng loi hng ho phong ph, cht lng tt. Sau khi gia nhp WTO, hng

ro thu quan c d b v t 2005 s xo b hon ton hn ngch hng dtmay i vi cc thnh vin WTO th c l s khng cn ro chn no ngncn hng dt may Trung Quc thm nhp t vo th tr ng th gii.

Vit Nam, ngnh dt may hin c khong 750 doanh nghip, trong c 149 doanh nghip lin doanh vi n c ngoi. Nhng nm gn y,ngnh ny c b c pht trin ng khch l, nm 2002 kim ngch xut khudt may t 2,7 t USD, chim khong 16% kim ngch xut khu ca VitNam. Sn phm ca ngnh ny c ch ng nht nh trn th tr ng EU,Bc u, Nht Bn, Canada v c h ng cc u i thu ca nc ny.

Tuy nhin ngnh dt may Vit Nam c nhiu im yu nh hu htnguyn liu bng, thuc nhum, thit b my mc, si dt u ph thucvo th tr ng n c ngoi, k c th trng Trung Quc, v vy gi tr gia

11 International trade statistics 2002 - World Trade Organization, tr.159


14/62


tng do sn xut trong n c to ra rt thp, ch khong 10-20% gi tr xutkhu. Nh vy ngnh dt may Vit Nam khng th so snh c vi ngnhny ca Trung Quc c v qui m sn xut, xut khu, chi ph nguyn vtliu v mu m sn phm.

Nhng tc ng i vi ngnh dt may Vit nam trong thi gian ti:

Trung Quc c h ng u i th ng mi, xo b cc hn ngchxut khu, nng lc sn xut tng vt v s u t n c ngoi s tng rtnhanh, gi c cng r do c trang b k thut mi v k thut qun l tintin. Lc hng dt may Trung Quc s l mi e do cho tt c cc n cc ngnh sn xut ny. Trung Quc s y li nhiu nh xut khu hng dtmay khc chim 60% th phn th gii. Th trng xut khu ca hngmay mc Vit Nam ch yu tp trung vo M, EU v Nht Bn. Th tr ngxut khu truyn thng ca hng may mc Trung Quc l M v Nht. Do

vy, th tr ng cnh tranh ch yu gia hai n c hin nay trn cng mt lotth tr ng th 3. Vi vic tr thnh thnh vin WTO, hng may mc TrungQuc c nhiu li th hn trn th tr ng M. i vi th tr ng EU, k tnm 2005 tr i, khi EU loi b hn ngch hng dt may, hng may mcVit Nam s chu sc p cnh tranh ca Trung Quc nhiu hn.Trn thtr ng ni a, hng dt may Trung Quc gy sc p ln cho hng VitNam, bng c con ng bun bn chnh thc ln con ng bun bn lu.Theo tin t bo Thi bo kinh t. Vit Nam ch ring thnh ph H ChMinh, mi nm tiu th hng ho nhp lu t Trung Quc tr gi chng 23triu USD v gi qun o nhp lu ch bng 1/3 gi sn xut trong n c,

khin hng trong n c mt hn sc cnh tranh.

Th tr ng EU chim 40% kim ngch xut khu hng may mc caVit Nam, sau n Nht Bn: 23%, th tr ng M ch chim khong 2%.Trong c ba th tr ng ny, Trung Quc u ng u v xut khu hngmay mc.

Ch th ng mi hin nay i vi hng may mc ca Vit Nam v

Trung Quc ti cc th tr ng chnh nh sau:

-Th tr ng Nht Bn: Hin nay Nht Bn khng p dng hn ngch

vi hng dt may. Hng may mc ca Vit Nam v Trung Quc u ch ng thu sut MFN. Do , vic Trung Quc gia nhp WTO khng nhh ng nhiu n vic Vit Nam xut khu mt hng ny vo Nht Bn.


15/62


- Th tr ng EU: Hin nay hng may mc ca Vit Nam v TrungQuc u c h ng thu sut MFN v chu hn ngch th tr ng EU.Trn thc t n ht nm 2004, EU ch loi nhng cat. no t nhy cm ra

khi danh mc p dng hn ngch, cn nhng cat nhy cm vn b p dnghn ngch.. T nm 2005 tr i, khi EU loi b hn ngch hng dt may vicc n c thnh vin WTO th hng may mc ca Vit Nam phi cnh tranhgay gt vi hng dt may ca Trung Quc.

Theo tp ch in t Vneconomy, n 2005, tuy dt may l mt hng c k vng nhiu trong nm vi mc tng trng trn 16%v kim ngcht khong 5.1 n 5.2 t USD. Tuy nhin, trn thc t, tnh hnh xut khu

hng dt may qu I ch t muc t ng tr ng thp( qu I tng 2.9%; v kimngch ch t khong 18% k hoc trong khi ht 1/4 thi gian ca nm)v thp hn nhiu so vi tc t ng tr ng cng k cc nm tr c( nm2004 l 8.6% v nm 2003 l 9.6%. nhiu th tr ng xut khu tim nng bgim st mnh nh c, gim gn 20%, Ty Ban Nha gim 27.3%; Anhgim xp x 10%.

Nguyn nhn ch yu c l gii bng nhng u i m Trung Quc

nhn uc khi gia nhp WTO gip hng dt may Trung Quc ln t hngdt may Vit Nam. Mt mt l do EU xo b hn ngch dt may cho ccn c thnh vin WTO, trong c Trung Quc - i th cnh trnh ln nhtca Vit Nam. Mt khc, do tc ng ca vic M xo b hn ngch choTrung Quc, dn n vic gim chi ph, tng s tin t ng cho nh nhp khun c ngoi.

- Th tr ng M: Hin nay hng may mc ca Vit Nam khng b M

p dng hn ngch nh ng cha c h ng thu sut MFN. Hng may mcTrung Quc b M p dng hn ngch nhng c h ng thu sut MFNt nhiu nm nay (thu sut MFN i vi hng may mc l 13,4%, thu sutph thng l 68,9%).


16/62


Ngnh dt ca Vit Nam vn cha p ng c nhu cu v nguynliu ca ngnh may, trong khi hu ht nguyn liu ngnh may ca TrungQuc c sn xut trong n c, nn gi hng may mc ca Vit Nam caohn nhiu so vi hng Trung Quc. Cng ngh thit k mu ca Vit Nam

ch a pht trin nn hng may mc xut khu ca Vit Nam ch yu l giacng cho n c ngoi.

Nhp khu dt may ca Hoa K trong giai on 2002-200412:Tht

Tn n c Nm2002

Nm 2003 10 thng u nm Tngtrng

Thphn2003 2004

triu m2 %0 Tng cng 38288,15 42226,77 35618,22 39207,45 10,08 100,00

1 Trung Quc 4 963,11 8287,65 6801,15 9792,59 43,98 24,622 Mexico 4335,08 3926,22 3317,81 3460,04 4,29 8,883 Canada 3386,79 3311,69 2824,63 2777,25 -1,68 7,124 Pakistan 2536,91 2689,90 2273,22 2512,01 10,50 6,395 Hn Quc 2032,15 2097,14 17124,53 1917,39 11,18 5,006 n 1544,60 1665,79 1435,04 1163,19 13,67 4,067 i Loan 1391,37 1356,24 1163,84 1109,91 -4,63 2,848 Indonesia 1215,35 1150,76 981,92 1077,09 9,69 2,729 Honduras 1098,82 1164,52 972,69 913,40 -6,10 2,41

10 Thi Lan 1316,09 1109,78 933,08 932,00 -0,12 2,3911 Bangladesh 1149,76 1109,78 986,47 935,63 -5,15 2,3112 Th Nh K 1068,27 1025,51 880,12 836,36 -4,97 2,1413 Vit Nam 358,06 827,36 743,01 770,73 3,73 1,8714 Hng Kng 961,68 891,65 768,66 727,07 -5,41 1,86

Trung Quc l n c xut khu hng dt may ln nht vo th trngHoa K: trong 10 thng u nm 2004, n c ny xut khu 9.792,59 triu m2qui i hng dt may (trong : 2.502,309 triu m2 hng may mc v

7.290,231 triu m2 hng khng may mc), tng 43,98% so vi cng k nmngoi v chim 24,62% th phn.

12ngun: http://otexa.ita.doc.gov/msr/cat0.htm


17/62


Nm 2003, Vit Nam xut khu 827.36 triu m2 qui i hng dt mayni chung, tng hn 2 ln so vi nm 2002. 10 thng u nm 2004, VitNam xut khu c 770,73 triu m2 qui i hng dt may, tng 3,73% sovi cng k nm tr c v thm ch thp hn mc tng tr ng chung ca nhpkhu hng dt may vo Hoa K (10,08%). Vit Nam l nh xut khu hng

dt may ln th 13 vo th tr ng Hoa K, chim 1,87% th phn hng dtmay nhp khu n c ny.

Trong khi th trng hng khng may mc (non-apparrel) ch a cnhng du hiu g th th tr ng hng may mc (apparrel) c nhngchuyn bin r rt. Ti y, tng tr ng tp trung vo mt s quc gia nhTrung Quc, Indonesia, n v Pakistan, trong ng ch hn c lTrung Quc- nc xut khu ln nht, vi 17.57% th phn v gi c mctng tr ng l 29,8% trong 10 thng u nm 2004.

Xut khu gim hu ht cc quc gia khc, m r nht l c n c nhMexico, Honduras, Salvador v Hng Kng. y c th l du hiu canhng thay i ln c bo tr c do vic Hoa K d b hn ngch dtmay k t ngy 1/1/2005 i vi cc nc thnh vin WTO.

Tnh hnh xut khu ca Vit Nam trong nm 200413

chng loi nm2002

nm2003

10 thng unm

tngtrng

thphn

2003 2004

triu m2 %ch 6,47 15,36 13,46 12,22 -9,21 0,41vi 7,29 23,46 17,33 26,94 55,41 0,36vt liu khc 28,91 49,35 41,16 67,21 63,28 0,54s/p t bng, trong 167,27 445,54 415,29 334,77 -19,39 1,97hng may mc 155,55 421,56 394,03 308,17 -21,79 3,11hng ko may mc 11,71 23,98 21,26 26,60 25,14 0,38s/p t len, trong 3,60 6,07 5,26 5,94 12,83 1,89

hng may mc 3,60 6,07 5,26 5,94 12,78 2,61hng ko may mc 0,00 0,00 0,00 0,00 x 0,00s/p t si nhn to 186,24 371,17 318,75 424,94 33,31 1,85hng may mc 155,60 308,53 269,35 345,70 28,35 5,18

13 ngun: B th ng mi Hoa K ( http://otexa.ita.doc.gov )


18/62


hng ko may mc 30,64 62,63 49,40 79,23 60,39 0,50s/p t si thc vt 0,93 4,56 3,69 5,06 37,00 0,50hng may mc 0,61 2,99 2,39 4,53 89,31 0,66hng ko may mc 0,32 1,57 1,30 0,53 -59,14 0,20tng cng, trong 358,06 827,36 743,01 770,23 3,73 1,87

hng may mc 315,37 739,17 671,05 664,35 -1,00 3,80hng khng may mc 42,68 88,18 71,96 106,37 47,82 0,46

Tng tr ng ch yu ca dt may Vit Nam nh xut khu hng dtmay phi hn ngch: xut khu trong 10 thng u nm 2004, so vi cng knm 2003 tng 97% v s l ng (t 171,317 triu m2 ln 338,044 triu m2v 88% v gi tr (t 439 triu USD ln 827 triu USD). Nh vy c th thyhn ngch ang l ro cn ln i vi cc doanh nghip dt may thm nhpth tr ng Hoa K. Do vy ,chng ta cn nhanh chng m phn gia nhpWTO t c mc cn bng li th so vi Trung Quc v xo i ro cn

to ln ny.

Nhn chung, tr c ngy 31/12/2004, Vit Nam c i x mc trung bnh so vi cc n c c tim nng xut khu hng dt may. Vit Nam c i x tt hn cc nc ng Bc nh Trung Quc, i Loan, HnQuc v Hongkong, nh ng li km cc n c Nam nh n , Bangladesh.So vi cc nc ng Nam th Vit Nam c ch c i x tt hn, chth thp hn, nhng nhn chung l khng bng.

K t 1/1/2005, Vit Nam chu rt nhiu thit thi v khng c d bhn ngch, trong khi cc n c thnh vin WTO nn cng nghip dt maypht trin c d b hn ngch (Trung Quc, i Loan, Hn Quc, HongKong, n , Bangladesh, Pakistan, Indonesia, Thi Lan).

c bit l Trung Quc, quc gia ny tng xut khu dt may ngk vo M t nm 2002, mc gia nhp WTO, v c bit t u 2005, khiHoa K chnh thc bi b hn ngch dt may vi Trung Quc . D i y lbng so snh v mt s mt hng dt may gia Vit Nam v Trung Quc thy r mc tng tr ng ca dt may Trung Quc t sau khi c bi b hnngch dt may14:

Gi tr quy in v: 1000USD

Phn trm thay iYTD2004-

14 ngun: All import comodities: Custom Value by Country name and HTS number for China andVIetnam, http://www.customs.gov


19/62


Chng loi hng2004YTD

2005YTD

2004YTD

2005YTD

YTD2005

Trung Quc Vit Nam TrungQuc

VitNam

Cc vi dt cthm tm, trng,ph, p lp; ccsn phm thch hpdng cho cngnghp

24.600 39.705 92 16 61.4% -98.4%

Lng cu, lngng vt loi mnhoc th, si tlng ui v bm

nga, vi dt thoi tcc nguyn liutrn

2.277 5.167 0 0 132.0% N/A

Si stapple tnghp v nhn to 26.307 55.329 62 112 110.3% 81.6%

Hng may sn v ph tr qun o,dt kim hoc mc

849.870 1.631.320 346.427 319.718 91.9% -7.7%

Bng so snh trn th hin phn no s thua km ca hng dt mayVit Nam so vi Trung Quc, ng thi cng cho thy tc ng thc ykim ngch xut khu dt may ca Trung Quc nh c d b hn ngchvo u nm nay do l thnh vin ca WTO. K t nay, hng dt may VitNam s phi cnh tranh gay gt vi i th cnh tranh ln nht ca mnh lTrung Quc. iu ny t ra thch thc dt may Vit Nam cn n lc hnna sn xut ph hp vi nhu cu th tr ng, nng cao kim ngch xutkhu, kt hp vi vic m phn song ph ng d b hn ngch v n lc

m phn gia nhp WTO ca chnh ph.

2.1.2. Hng giy, dp:

Cc th tr ng xut khu giy dp chnh ca Vit Nam hin nay l EU(chim 74% tng kim ngch xut khu), M (11%) v Nht Bn (8%). Vit


20/62


Nam ng th 2 (sau Trung Quc) trong s cc n c xut khu giy dp voEU. Ch th ng mi hin nay i vi hng giy, dp ca Vit Nam vTrung Quc ti cc th tr ng chnh nh sau:

- Th tr ng Nht Bn: Nht Bn khng p dng hn ngch vi mthng giy dp. Hng giy dp ca Vit Nam v Trung Quc u c h ngthu sut MFN. Chnh v vy, Trung Quc gia nhp WTO khng nh h ngnhiu n vic Vit Nam xut khu mt hng ny vo Nht Bn.

- Th tr ng EU: Giy dp ca Vit Nam xut khu sang EU c

h ng thu quan u i GSP v khng b p dng hn ngch. Giy dp caTrung Quc c h ng thu sut MFN v b EU p dng hn ngch v

l ng giy Trung Quc nhp khu vo EU tng lin tc trong nhng nmgn y (chim 33,4% tng lng giy dp nhp khu ca EU) vi gi rt r,gy thit hi cho ngnh sn xut giy ca EU15. Trong m phn gia nhpWTO, EU v Trung Quc tha thun s dn dn loi b cc bin php hnch s l ng trn c s c i c li cho n khi loi b hon ton cc binphp ny vo nm nay-2005.

Mt hng giy dp ca Vit Nam ch t mc tng tr ng xutkhu vo EU kh khim tn trong qu I nm 2005: 3.5%. Trong khi

, mc tiu tng tr ng xut khu mt hng ny vo th tr ng Mnm 2005 c k vng l 40%, vo EU khong 150-20% v Nht Bnkhong 15%. Kh khn vi mt hng ny l qu trnh thm nhp thtr ng EU c yu cu cao v cht l ng kiu dng,.. iu ny th hnggiy dp xut khu ca Trung Quc p ng tt cc yu cu ca itc EU hn Vit Nam. S liu thng k v th tr ng xut khu giydp trong 2 thng u nm cng lm r nguyn nhn ny: kim ngchxut khu giy da sang c gim 33.8%, sang Php gim 26.7% vsang Anh gim 9.1%

- Th tr ng M: M khng p dng hn ngch i vi giy dp nh nggiy dp ca Vit Nam ch c h ng thu sut ph thng cn giy dp

15Theo Bo co ca y ban EU ngy 17/2/2000 v cc bin php hn ngch v gim st i vi mt s mt hng xutx t Trung quc


21/62


Trung Quc c h ng thu sut MFN (thu sut MFN i vi giy dal 5,6%, thu sut ph thng l 33,0%).

T ng t nh ngnh may mc, ngnh da v sn xut ph liu ca Vit

Nam vn ch a p ng c nhu cu v nguyn liu cho ngnh giy dp nngi giy, dp ca ta cao hn cc sn phm cng loi ca Trung Quc.

Vit Nam xut khu sang M 132 triu USD nm 2001 v 225Triu USD trong nm 200216, ng th 12 trong danh sch cc n c xutkhu giy dp v sn phm da. Vit Nam c trin vng y nhanh vic xutkhu mt hng ny vo M trong vi nm ti ln 1 t USD/ nm v vo EU2-3 t USD/nm.

Vi s tng c ng u t nng cao cht l ng sn phm, chnla mu m thch hp th hiu, tm cch lch vo nhng th tr ng b b ng do Trung Quc i vo sn xut xut khu cc ngnh cngngh cao th trin vng ca ngnh dt may, giy da ca Vit Nam vnc ch ng trn th tr ng Trung Quc khi m sc mua v nhu cuhng tiu dng th tr ng ny i hi nht l nhng tnh pha NamTrung Quc.

2.1.3. Th cng m ngh ( khng k gm s m ngh)

Nhm hng th cng m ngh vi nm nay lun c xp vo nhmhng c kim ngch xut khu kh ca Vit nam (nm 1999 t khong 110triu USD). Cc sn phm g m ngh chim t trng ln nht (50% tngkim ngch). Cc th tr ng xut khu chnh l Nht Bn, EU v M.

y cng l cc th trng xut khu chnh ca Trung Quc. Ti c ba

th tr ng ny, Trung Quc u ng hng u v cc sn phm th cng mngh xut khu. Ng i tiu dng y bt u quen tiu dng hngTrung Quc do mu m a dng v gi c hp l.

16 Ngun s liu USITC thu thp t B Thng mi Hoa k


22/62


Ch th ng mi hin nay i vi hng th cng m ngh ca VitNam v Trung Quc ti cc th tr ng chnh nh sau:

- Th tr ng Nht Bn: hng Vit Nam c h ng u i t ng t,

thm ch cao hn hng Trung Quc. V d i vi mt s mt hng g mngh (HS 442010)17 Vit Nam c h ng thu sut GSP (0%),trong khi hng nhp khu t Trung Quc chu thu MFN do chim t trng cao (ti42%) trong tng kim ngch nhp khu ca th tr ng ny. Tuy nhin, ycng khng phi thun li ln i vi Vit Nam v thu sut MFN vn mc thp (5-7%).

- Th tr ng EU: hng ca Vit Nam v Trung Quc u c h ng

u i nh nhau, v d: min thu nhp khu cc sn phm g m ngh HS442010 18

-Th tr ng M: Trung Quc c h ng thu sut MFN, trong khi

Vit Nam vn ang b p dng thu ph thng.

Nh vy, vic Trung Quc gia nhp WTO v c bn khng nh hngln n hng th cng m ngh xut khu ca Vit Nam.

2.1.4. Sn phm in t:

- i vi sn phm in t:V mt hng ny, kh nng cnh tranh ca Vit Nam ti cc th

tr ng Nht Bn, EU khng chnh lch nhiu do c u i nh nhau. Tith tr ng M, mc thu ph thng p dng cho sn phm ca Vit Nam rtcao nh ng trn thc t sn phm ca Vit Nam ch a c mt ti y. Trn thtr ng ASEAN, Vit Nam c u th hn Trung Quc. Theo lch trnh gimthu, sn phm in t ca cc n c thnh vin ASEAN s gim xung cn5% trong khi mc thu i vi sn phm ny ca Trung Quc theo qui nhca WTO l 25% - 30%.

17 HS 442010: T ng nh v cc trang tr bng g

18 HS 442010: T ng nh v cc trang tr bng g


23/62


- Mt hng in t vin thng v tin hc:i vi mt hng tim nng khi xut khu ca Vit Nam, ngoi sn

phm in t thng thng, mt hng in t vin thng v tin hc, mc d

sn phm ny cn ch a c mt trn th tr ng quc t, cng c th phi imt vi s cnh tranh i vi sn phm ca trung Quc, do hin nay TrungQuc ang chim 35% th phn my in thoi trn th gii, hn na y lngnh ang c xu hng tng kh nng cnh tranh v qui m nh cp trn.

Ngoi s cnh tranh i vi hng ho cng loi, hng xut khu caVit Nam v Trung Quc c th cnh tranh gin tip, tc l cnh tranh giacc mt hng c th thay th cho nhau.

Cc th tr ng xut khu chnh ca Vit Nam l khu vc ASEAN, EUv Nht Bn. Ch th ng mi hin nay i vi sn phm in t ca VitNam v Trung Quc ti cc th tr ng chnh nh sau:

- Th trng ASEAN: Theo l trnh thc hin CEPT, mc thu trungbnh ca cc n c ASEAN (nm 1999) i vi sn phm in t l 5%-10%.n 2006, mc thu nhp khu ch yu s gim xung 5%. Trong khi ,hng in t xut khu ca Trung quc chu mc thu MFN trung bnh 25%-30%, cc sn phm nhy cm c mc thu 60%.

- Th trng Nht Bn: Vit Nam v Trung Quc u c h ng thusut 0%.

- Th tr ng EU: Vit Nam v Trung Quc u c hng u i

GSP.

- Th tr ng M: Trung Quc c h ng thu MFN trong khi VitNam vn chu thu ph thng cao hn nhiu so vi thu MFN.

Thu sut MFN Thu sut ph thng

Sn phm in t 2,8 34,0


24/62


Trong nhm sn phm in t, hin nay Vit Nam mi xut khu ccsn phm in t tiu dng v in t tin hc. Vit Nam ch a xut khu snphm in t vin thng. Trong khi , thit b in t vin thng l nhm ckim ngch xut khu cao nht ca Trung Quc, c th l my in thoi

chim 35% th phn xut khu ca th gii vi cc th tr ng ln nht l M,Hng Kng v Mhic19.

Trung quc gia nhp WTO s thu ht nhanh u t v cng ngh caon c ngoi vo lnh vc in t. Ta cn gi vng li th trong th tr ngASEAN do c h ng thu sut u i theo CEPT.

Vic gia nhp WTO ca Trung Quc s c th gy ra gim st mnh

xut khu hng in t ca Vit Nam.

2.1.5. Go

Th tr ng xut khu go chnh ca Vit Nam nh sau: Indonesia:39%, Iraq: 18%, Chu Phi: 15%, Cuba: 8%, Philippines: 4%, Malaysia: 2%.Go c xp vo mt hng nhy cm cao nn trong AFTA cho n nm2010 mi gim thu nhp khu xung 20%.

Nhng hp ng xut khu go ln u c thc hin theo tha

thun cp Chnh ph, trong nc xut khu thng phi chp nhn muali mt l ng hng ha no ca n c nhp khu. Khi gia nhp WTO,Trung Quc s phi cam kt m ca th trng i vi nhiu loi hng hasau khong 3-5 nm, y c th l mt c hi m phn nhng hp ngxut khu go cp Chnh ph. Ngoi ra, t nm 2001 - 2005, Nht Bn vHn quc s phi m ca hn na th tr ng go theo cam kt trong WTO,do Trung Quc cng c th c h ng li ch ny nu sn xut c gocht l ng cao.

Vic Trung Quc gia nhp WTO tr c mt c th khng nh h ng n xutkhu go ca Vit Nam, nh ng sau 3-5 nm na th Trung Quc c th cnhtranh vi Vit Nam trong vic m phn nhng hp ng cp Chnh ph v

19 Ngun: UNCTAD


25/62


c li th hn Vit Nam trong vic thm nhp th trng Nht Bn, Hnquc, Philippines.

2.1.6. Hi sn

Cng l mt hng Vit Nam xut khu sang c M, EU, Nht Bn,Trung Quc. Sau Nht Bn, M l quc gia nhp khu hi sn ng th haitrn th gii vi 7 t USD mi nm. Xut khu hi snc nhiu thun lihn nh thu sut chng bn ph gi i vi tm ca Vit Nam vo M thphn ca nhiu i th cnh tranh, hng xut khu ca Vit Nam cngi tiu dng nhiu th trng ch . Tuy nhin, xut khu vo mt sth trng quan trng li gim (M gim 29,8%, Hn Quc gim 2,3%).iu ny cho thy, vic xut khu b hn ch hoc hng xut khu cha png c cc tiu chun ngy cng kht khe hn v v sinh an ton thc

phm ca cc th trng nhp khu (tm, c sch-sinh thi).

Hi sn Vit Nam xut khu sang M ch yu l cua, tm, c nglnh, t 34 triu USD nm 1996 ln 616 triu USD nm 2002. Tng kimngch xut khu sang Trung Hoa (bao gm c Hng Kng, i Loan) l 242triu USD. Trin vng kim ngch xut khu hng hi sn ca vit Nam l toln v y l li th ca Vit Nam so vi Trung Quc. Vit Nam c tng c kim ngch xut khu hay khng l tu thuc vo cht l ng hi sn, hthng bo qun v v sinh thc phm.

V hi sn ch bin, hin nay Vit Nam xut khu sang M ch yu ltm, chim 3% kim ngch tm ch bin ca M. Sau khi k hip nhth ng mi, Vit nam xut khu tm ch bin sang M s tng t nht 30%v ng i ta hy vng rng nm ti nm 2005 Vit Nam s ng th hai vxut khu tm ng lnh sang M sau Thi Lan.

Cc th tr ng xut khu hi sn ln ca Vit Nam hin nay l NhtBn, EU, Trung Quc v M.

Xt v c cu sn phm, Trung Quc xut khu ch yu sn phm ccc loi (chim 37% tng kim ngch xut khu nm 98). Trong khi VitNam xut khu tm l ch yu (chim 53% tng ngch xut khu hi snnm 1999, t 405 triu USD), ng th hai l mc (10% kim ngch). Nhvy, v c cu mt hng, ta khng cnh tranh trc tip vi Trung Quc.


26/62


Ch th ng mi hin nay i vi hi sn ca Vit Nam v TrungQuc ti cc th tr ng chnh nh sau:

- Th tr ng Nht Bn: Hi sn ca Vit Nam v Trung Quc u

ang c h ng mc thu nhp khu rt thp, thm ch bng 0% v khngb p dng hn ngch. Chnh v vy, Trung Quc gia nhp WTO khng nhh ng nhiu n vic Vit Nam xut khu mt hng ny vo Nht Bn.

- Th tr ng EU: Hi sn ca Vit Nam v Trung Quc u c

h ng u i GSP vi mc thu sut thp t 0% - 3%.

- Th tr ng M: y l th tr ng ln nh ng hng Vit Nam ang

phi chu mc thu ph thng 3,9% so vi mc thu MFN l 0,4% m TrungQuc ang c h ng. Thc t cho thy, hi sn xut khu ca Vit Namang cnh tranh tt ti th trng M vi kim ngch tng mnh, t 46 triuUSD nm 1997, ln 82 triu USD nm 1998.

Nhng nm gn y, Trung Quc ang ni ln l mt th tr ng quantrng ca ta. T v tr th 8, vi kim ngch 17,4 triu USD nm 1997, nnm 1998 Trung Quc nhp khu ca Vit Nam 30,2 triu USD hi sn, v t

ln v tr th 5, ring v tm - sn phm chnh ca Vit Nam- Trung Quc lth tr ng ln th 3 sau Nht v M. Hn th na, gia nhp WTO, TrungQuc phi cam kt gim thu quan i vi hi sn, c th gim t mc trungbnh 25-30% hin nay xung 10-15% vo nm 2004. Cc yu t trn s liu kin thun li Vit Nam tng xut khu hi sn vo chnh th trngTrung Quc.

Nhn chung, nhu cu th gii v hi sn ngy cng tng, c bit l ti

cc n c pht trin. Do vy, Trung Quc, cng nh cc n c xut khu hisn khc, u khng b p dng hn ngch hay thu nhp khu cao. V th,

khi gia nhp WTO, Trung Quc cng khng c thm thun li no ng k.


27/62


Vic Trung Quc gia nhp WTO hu nh khng nh hng n xutkhu hi sn ca Vit Nam, thm ch c th cn lm tng ng k c hixut khu hi sn vo th tr ng Trung Quc.

2.1.7. Hng gm, s (bao gm gm, s cng nghip, gia dng v mngh)

Hin nay, hng gm, s ca Vit Nam ang cnh tranh vi hng TrungQuc ch yu ti cc th tr ng Nht Bn, EU v M. Ch thng mihin nay i vi hng gm, s ca Vit Nam v Trung Quc ti cc thtrng chnh nh sau:

- Th tr ng Nht Bn: chnh sch thng mi p dng i vi hngxut khu ca Vit Nam v Trung Quc l t ng t nh nhau. Sau khi TrungQuc gia nhp WTO, mi tr ng cnh tranh y khng c thay i g ngk.

- Th tr ng EU: hng gm, s gia dng ca Trung Quc b p dng

hn ngch v khng c h ng u i GSP. Trong khi , hng gm, sxut khu ca Vit Nam khng b p dng hn ngch v c h ng u i

GSP.

Khi Trung Quc gia nhp WTO, c nhiu kh nng t nm 2005 EUs phi chuyn sang p dng ch t v theo nguyn tc ca WTO. Hnngch c th c r b, hng gm, s ca Trung Quc s c nhiu c hixut khu sang th tr ng EU hn.

- Th tr ng M: Trung Quc ang c li th hn ta nh c h ng

mc thu MFN thp hn nhiu mc thu ph thng m hng Vit Nam phichu. V d

Nhm sn phm Thu sut MFN Thu sut ph thng

gm, s gia dng 4% - 10% 50% - 75%

gm, s m ngh 0% - 4% 20%-70%


28/62


D vic gia nhp WTO khng lm thay i mc thu i vi TrungQuc nh ng do c h ng thu sut MFN thng xuyn, n nh s gpphn thc y xut khu hng gm, s ca Trung Quc vo th tr ng ny,

c bit l cc nhm hng gm, s m ngh v gia dng m Trung Qucang chim v tr hng u ti th tr ng M.

Tuy nhin, tr c mt Trung Quc ch a th tng mnh mc xut khuca mnh. Theo bo co nm 2000 ca U ban Chu u, vic xo b hnngch i vi Trung Quc cn ph thuc vo vic pha Trung Quc t doho nh th no. Kt qu iu tra ca EU v tnh hnh s dng hn ngch,nh h ng ca hng xut khu Trung Quc i vi cc nh sn xut EU v

tin trnh m phn gia nhp WTO ca Trung Quc th EU s khng r bhon ton hn ngch trong 3-5 nm ti.

Mt khc, nhm hng gm, s c tnh c th ring, gn lin vi bnsc vn ho ca mi n c. Do , Vit Nam vn c nhiu c hi xut khugm, s m ngh.

Vic Trung Quc gia nhp WTO, tr c mt s khng nh h ng nhiu

n xut khu hng gm, s ca Vit Nam. Song, v di hn hng gm, sxut khu ca Vit Nam c th gp kh khn, c bit l nhm sn phm giadng ti th tr ng EU v M.

2.1.8. Ch

Tng kim ngch xut khu ch ca ta trong 3 nm 1997-1999 ttrung bnh 50 triu USD/nm. Ch ca ta tiu th ti nhiu th tr ng, ch

yu l vng Trung Cn ng (Iran, Iraq, Kowet...) theo cc ch ng trnh trn.

Trung Quc l n c c din tch trng ch ln nht th gii v c snl ng ch ln th hai th gii. Xut khu ch ca Trung Quc hng nm lnti 325 triu USD vi cc th tr ng ch yu l Nht Bn, EU v M.


29/62


Ch th ng mi hin nay i vi ch xut khu ca Vit Nam vTrung Quc ti cc th tr ng chnh nh sau:

- Th tr ng Nht Bn: ch ca Vit Nam v Trung Quc u ch ng iu kin tip cn th tr ng nh nhau vi mc thu sut MFN rtthp, th ng mc 0%. Tuy nhin, ch ca Trung Quc ang chim u th(gn 45% kim ngch nhp khu ch ca Nht Bn). Trong khi , ch caVit Nam ch chim khong 0,01% th phn nhp khu. i vi ch xanh(HS 090220) Nht Bn nhp khu 72% t Trung Quc v 12% t Vit Nam.Trn thc t, l ng tiu th ch xanh Nht Bn rt thp nn kim ngch xutkhu ca Vit Nam khng ng k mc d c t trng kh.

- Th tr ng EU: chnh sch p dng i vi ch xut khu ca VitNam v Trung Quc t ng t nh nhau. Trung Quc l mt trong nhngn c xut khu hng u vo th tr ng ny. Trong khi , l ng ch caVit Nam tiu th ti y cn rt thp.

- Th tr ng M: tip cn th tr ng ca ta km thun li hn TrungQuc do ta ch a c hng thu MFN.

Vit Nam l n c ng u v xut khu mt s loi ch xanh sangTrung Quc (HS 090210). Tuy nhin, kim ngch xut khu thc t l khngng k v Trung Quc nhp khu t loi ch ny.

V ch en Vit Nam ch a cnh tranh c vi ch ca Trung Quc.Ngoi ra, ch xut khu ca Vit Nam phn ln c gi tr thp do ch a quakhu tinh ch (xut d i dng ng thng).

Vic Trung Quc gia nhp WTO trong ngn hn ch a lm thay i ln

iu kin cnh tranh gia ch Trung Quc v ch Vit Nam.

2.1.9. C ph


30/62


y l mt hng Vit Nam c li th hn hn so vi Trung Quc.Ring th tr ng M, nhu cu nhp khu mi nm khong 3,5 t USD. VitNam xut sang th tr ng ny 76 triu USD nm 2001 v 53 triu USD nm2002, Vit Nam l n c ng th by trong cc n c xut khu c ph sangM. C ph khng nm trong hip nh mu dch v hng ny chu thu sut

0% khi nhp vo M, nn tu thuc vo phm cht c ph v cch tip thca Vit Nam kim ngch c th gia tng trong thi gian ti

2.1.10. Rau qu

Hin nay, Vit Nam xut khu rau qu ti v ch bin vi kimngch trn 100 triu USD/ nm. Trung Quc l th trng tiu th rau quln nht ca ta, chim ti 36% kim ngch xut khu. Tip n l i Loan(17%), Nht Bn (12%), M (7%) v Nga (4%). Tng cng 5 bn hng nychim ti gn 90% tng kim ngch xut khu.

Rau qu xut khu ca ta ch yu l rau qu ti v p lnh. Rau quch bin chim t trng thp. Trung Quc cng l n c xut khu rau quln. Ch th ng mi hin nay i vi hng rau, qu ca Vit Nam vTrung Quc ti cc th tr ng chnh nh sau:

-Th tr ng Nht Bn: Hin nay ta ang c hng u i GSP caNht Bn. Vit Nam mi ch xut khu c mt s sn phm nh hnh (HS070310); cart (HS 07061010). Trong khi , Trung Quc xut khu sangNht kh nhiu chng loi rau qu t i v p lnh. Thu sut MFN bnhqun i vi rau qu ca Nht Bn l t 5%-20%.

- Th trng EU: cc thay i cha c r rng, hin ang c tip

tc nghin cu

- Th tr ng M: Trung Quc ang c h ng thu sut MFN chorau qu (trung bnh l 5%). Trong khi , rau, qu xut khu ca Vit Namvo th tr ng ny phi chu thu sut ph thng trung bnh l 20%.

Nhn chung, ti cc th tr ng Nht Bn, EU, M, rau, qu ca VitNam km cnh tranh hn so vi hng xut khu ca Trung Quc.


31/62


Ngoi ra, rau qu thuc nhm hng nng sn nn cc nc thnh vinWTO c th p dng hn ngch thu quan hn ch nhp khu i vi mts mt hng (v d: chui, d a chut,...). Khi cc n c phn b hn ngch

ny, Trung Quc, vi t cch thnh vin WTO, s c nhiu li th hn VitNam.

Hn th na, khi gia nhp WTO, Trung Quc s thu ht c thmu t n c ngoi vo ngnh sn xut v ch bin nng sn. Trong khi ,ngnh rau qu ch bin ca Vit Nam vn ang rt lc hu li ang giaion u thm nhp th tr ng quc t nn s gp nhiu kh khn.

Tuy nhin, Trung Quc gia nhp WTO cng m ra c hi rau qut i ca Vit Nam c th xm nhp vo chnh th tr ng ny do trong t nglai thu nhp quc dn ca Trung Quc tng dn n tiu dng trong n ctng. Ngoi ra, Vit Nam c th c h ng vic gim thu nhp khu ivi rau qu nh Trung Quc nh ng b gia nhp WTO.

Gia nhp WTO Trung Quc phi gim thu nhp khu t 31% sau banm xung cn 14,5%. Trong bi cnh ny Vit Nam cng c li th dogim thu nhp khu s khuyn khch Vit Nam tng c ng xut khu hng

nng sn sang Trung Quc, c bit nhu cu v mt hng ny l nhu cu rtln ca Trung Quc v v vy cng c kh nng cnh tranh trn th tr ngquc t, trong c: go, c ph, cao su, rau qu, hi sn.

Vic Trung Quc gia nhp WTO trong ngn hn khng lm thay i

ln iu kin cnh tranh ca rau qu xut khu ca Vit Nam. V di hn,

rau qu xut khu ca Vit Nam s phi cnh tranh gay gt hn vi rau qu

ca Trung Quc. Mt khc, rau qu xut khu ca Vit Nam s c iu kin

thm nhp tt hn vo chnh th tr ng Trung Quc.

2.1.11. Sn phm g (khng bao gm g m ngh)

Trong vi nm gn y, kim ngch xut khu sn phm g ca VitNam v t mc 100 triu USD. Cc th tr ng xut khu chnh ca Vit


32/62


33/62


Theo tnh ton ca b th ng mi, vi tc tng tr ng kinh t mc nh hin nay, n nm 2010, tng kim ngch xut nhp khu ca TrungQuc c th t n mc 1800 t USD, trong nhp khu t khong 850t USD. iu ny cho thy dung l ng th tr ng ni a Trung Quc rt ln,s l iu kin thun li thc y xut khu ca Vit Nam trong nhng nm

ti.21

B th ng mi d tnh kim ngch xut nhp khu ca Vit Nam sangTrung Quc nm 2005 s t mc 3 t USD, nm 2006 t 3.4t USD. Nud n bxt alumi c Nng, Lm ng c thc hin, nm 2010 s t 6.2t USD.22

33.4

3.94.4

4.95.5

0

1

2

3

4

5

6

2005 2006 2007 2008 2009 2010

n v :t USD

Kim ngch xut khu ca Vit Nam sang Trung Quc

bng M i n c xut khu ln nht vo Vit Nam23

21 B Th ng mi

22 B Th ng mi

23Xut nhp khu hng ho - International merchandise trade Vietnam 2003 -NXB Thng k - 2005


34/62



35/62


M i n c nhp khu ln nht t Vit Nam24

24 Ngun: Xut nhp khu hng ho - International merchandise trade Vietnam2003 - NXB Thng k - 2005,tr.63


36/62


Thc hin cam kt ca WTO, Trung Quc phi gim hng ro thuquan nng sn (3-20%), v xo b tr cp nng nghip, trong khi nhu cunhp khu nng sn ca Trung Quc rt ln, m kh nng p ng trongn c rt hn ch. y l li th so snh m chng ta cn khai thc trit ,

nht l i vi cc mt hng nng sn tr c kia c thu sut cao. Hn na,theo vic ct gim thu theo ch ng trnh thu hoch sm (EHP) vi nhiuloi nng sn thu sn nhp khu vo Trung Quc s tip tc gim xung o-5%vo nm 2006, to iu kin thun li cho hng nng sn xut khu tcc n c ASEAN4, trong c Vit Nam, v cc n c ngoi khi khi xutkhu sang Trung Quc.

45

12

20

12

20

10

40

12

40

13

30

10

0

10

20

30

40

50

thtb

thtln

giacm

camqut

nho to

Biu thay i thu theo cam kt WTO ca mt s hng nng snnhp khu ti Trung Quc

tr-c gia nhp

sau gia nhp

25ng thi, theo l trnh ct gim thu quan CAFTA, ti y Trung

Quc v ASEAN s tip tc ct gim thu quan i vi danh mc hng hothng th ng. D kin vo nm 2006, nu qu trnh m phn din ra thunli, Vit Nam s l thnh vin cu WTO, theo s c h ng nhng iukin thun li theo quy nh ca WTO, Trung Quc s m ca th tr ngmnh hn cho hng ho xut khu ca Vit Nam, mi tranh chp pht sinhs c x l trong khun kh WTO.

C ch hp tc gia chnh ph hai nc, gia cc b ngnh cng ctc dng tch cc thc y quan h th ng mi gia hai n c. Mt s thothun lin quan n hng xut khu ca Vit Nam nh vn kim dch thusn v go, v sinh an ton thc phm.. v s c k kt to iu kinphp l cho hng xut khu ca Vit Nam.

2525 Nng nghip nng thn Trung Quc trong bi cnh hi nhp WTO vmt s vn t ra i vi nng nghip Vit Nam- Phm Quang Diu, 1/2002


37/62


Mt khc, vic Trung Quc vn cn p dng ch u i i vihng Vit Nam xut khu qua ng bin mu vo Vn Nam c gim50% thu nhp khu v VAT l iu kin thun li cho nhiu hng ho xutkhu ca Vit Nam nh nng thu sn, hng cht l ng khng cao.

V c cu, nhng mt hng Vit Nam xut khu mnh sang TrungQuc bao gm: khong sn, sn phm thc vt, nha, cao su v cc snphm hu quan, hng c in.

Hin ti, xut khu du th vn l mt hng c kim ngch xut khuln nht, chim 55% tng kim ngch xut khu ca Vit Nam sang TrungQuc. Theo nh gi ca cc chuyn gia, vi tc tng tr ng mnh m,nht l sau khi gia nhp WTO, nhu cu nhp khu du th ca Trung Qucvo khong 40-50 triu tn/nm, cng vi vic yu t gi c trn th tr ngth gii ca mt hng ny s c li cho xut khu. Do vy, xut khu du th

ca Vit Nam sang Trung Quc chc chn s gi c mc n nh v giatng gi tr.

Tip l cc mt hng cao su thin nhin. y l mt hng m TrungQuc c nhu cu nhp khu kh ln. Nm 2004, kim ngch xut khu sangTrung Quc chim khong 60% tng kim ngch xut khu cao su ca VitNam. Cc chuyn gia cho rng,vi nhu cu v nguyn liu cao su phc vcho cc ngnh sn xut cng nghip, c bit cho ngnh cng nghip t,trong thi gian ti, cao su xut khu ca Vit Nam sang th tr ng TrungQuc vn tip tc tng n nh.

Mc d c nhiu iu kin y mnh xut khu sang Trung Qucnh ng Vit Nam vn tip tc nhp siu t Trung Quc.

Th nht, doTrung Quc v Vit Nam c nhiu sn phm tng ngnn vic m rng cc mt hng xut khu sang n c ny cng gp khng tkh khn. Vit Nam ch c th khc phc hn ch ny khi c mt c cuxut khu ph hp vi cu nhp khu ca Trung Quc.

Th hai, vi ch tr ng , chnh sch ln mang tnh chin l c i vi

hot ng kinh t bin mu,Trung Quc thng xuyn c s thay i theotng thi im, tng loi mt hng, cc a ph ng v cc ca khu caTrung Quc c php vn dng cc c ch khc nhau nh :

- thay i chnh sch thu,- p dng hn ngch,- vin c khng m bo an ton v sinh thc phm


38/62


- .. t chi hoc p gi, iu tit v gi c v chng loi hng nhp khu nh

nng gi kch thch i tc u t , tm ngun hng sau tm cch to ras no hng gi to. y l hin t ng kh ph bin cc c khu gip bingii Vit Nam, khin hng Vit Nam do nhiu nguyn nhn khc nhau, lun

vo th b ng, thua thit, hng ho th ng b p gi, dn ti hng hoxut khu ca Vit Nam th ng b ng ti cc ca khu, c bit l ccmt hng nng sn t i sng gy thit hi khng nh cho cc doanh nghipVit Nam.

Th ba, cnh tranh ca hng ho Vit Nam ti th tr ng Trung Qucso vi cc hng ha cng loi ca Trung Quc v cc nc khc cn rt yu.Cc doanh nghip Vit Nam vn cha c s thay i trong t duy, lun cthi li vo s h tr ca cc c quan ch qun. cc b ngnh t chu tmhiu, khai thc, thm nhp th tr ng rng ln v y tim nng ca Trung

Quc. iu ny phn nh s yu km ca th ng mi Vit Nam, cn phikhc phc trong thi gian ti, trnh th ng trong quan h th ng mi viTrung Quc nh hin nay.

2. Tnh hnh xut khu ca Trung Quc vo Vit Nam:Xt v cn cn th ng mi gia hai n c, Trung Quc l n c xut

siu vo th tr ng Vit Nam. C th ni, cn l hng Trung Quc ( ch yul hng nhp lu t bin gii) vi mu m a dng, gi c r lun l mttrong nhng sc p ch yu ln cc doanh nghip Vit Nam.

Vi chin l c a dng ho th tr ng, m rng xut khu v chnhsch chng bun lu mt chiu ca mnh, Trung Quc y mnh phttrin cc ngnh ngh ph hp vi yu cu ca th trng cc n c, vi chngloi hng ho thay i nhanh, st vi nhng bin ng ca th tr ng, s thayi th hiu ca ng i tiu dng Vit Nam. S nhy bn trong vic nm btnhng din bin trn th tr ng Vit Nam ca cc doanh nghip Trung Quc khin cc doanh nghip sn xut kinh doanh trong nc ca Vit Namgp khng t kh khn, lng tng, c bit i vi cc doanh nghip sn xutcc mt hng nhin, vi vc, hng may mc

Tuy nhin, t trc n nay, hu nh ng i tiu dng Vit Nam mich bit n nhng mt hng tiu dng loi bnh th ng, thm ch nhiu mthng cht l ng thp nh my mc thit b trnh k thut thp hoc trungbnh, ch yu do cc a ph ng pha Nam Trung Quc sn xut v cbun lu qua cc ca khu gia hai n c. y l vn ng lo ngi, t ra


39/62


cho cc nh chc trch phi tm ra gii php lm sao hn ch nhp khuhng ho cht l ng thp t Trung Quc t nh hin nay.

2.2.2. Tc ng ca vic Trung Quc gia nhp WTO v hot ngth ng mi gia hai n c:

Ni chung, vic Trung Quc gia nhp vo WTO trong ngn hn khngc tc ng mnh n cn cn ngoi thng gia hai n c , khng phi lyu t thc y vic xut siu ca Trung Quc sang Vit Nam. Quan hbun bn gia hai nc vn c iu chnh bng Hip nh thung misong ph ng, k kt gia Chnh ph hai nc, trong ch yu l th ngmi chnh ngch.

Song, trong di hn, chng ta cn thn trng xem xt tc ng ca skin ny vi hot ng th ng mi gia hai n c. phn tch mt cch cn

k, chng ta hy cng t ra nhng k vng , c tch cc v tiu cc ca hainn kinh t Trung Quc v Vit Nam v xem xt nh h ng ca n ti quanh mu dch gia hai n c. Giao thoa ca cc k vng c tm gi l cckch bn, t ng ng vi cc tnh hung c th xy ra, c m hnh ho nhsau:

K vng pht trin kinh t Trung Quc sau khigia nhp WTO

K vng pht trin kinh tVit Nam

Tch cc Tiu cc

Tch cc Kch bn 1 Kch bn 2

Tiu cc Kch bn 3 Kch bn 4


40/62


Kch bn 1:

Sau khi gia nhp WTO, Trung Quc ft trin tch cc, t c nhiuthnh tu v thc s bin vic gia nhp WTO thnh ng lc ca cchkinh t mnh m v thc y tng tr ng kinh t bn vng v hiu qu. Ccchnh sch v th ch c iu chnh ph hp, khc phc c hu ht cckhu vc km hiu nng ca nn kinh t ( khu vc quc doanh, h thng tichnh, nng nghip). Mi tr ng kinh doanh lnh mnh khin l ng FDIvo Trung Quc ngy cng tng, sn xut trong n c v xut khu u tngmnh. Nu lm c nhng iu ny, vo nm 2020, Trung Quc s trthnh nn kinh t ln th hai trn th gii, chim 8% sn lng kinh t toncu, ng th hai sau M, chim 19%.Nn kinh t Trung Quc tng tr ngcao v n nh tt yu s ko theo vic cu nhp khu hng ho t liu snxut v tiu dng tng mnh do hai h qu sau:

- Kinh t tng tr ng nhanh, thu nhp v mc sng ca ng i dn caoln, nhu cu ngy cng a dng v phong ph, cu v cc hng hophc v tiu dng sinh hot s tng. y l th tr ng tim nng ln,rt cn c khai thc v thm nhp.

- Kim ngch xut khu ca Trung Quc tng cao, cng ng ngha vivic tng c ng cc ngnh sn xut trong nc, nn cu nhp khu ccyu t u vo cng tng, nhiu mt hng ph hp vi c cu xutkhu ca Vit Nam: cc nguyn liu th: cao su, khong sn, nngl ng: du th..

Ti Vit Nam, qu trnh ci cch kinh t cng din ra kh hiu qu ttrung ng n a ph ng, t Chnh ph n cc doanh nghip. H thngphp l c hon thin cht ch v minh bch, cc th tc hnh chnh c

n gin ho gip cho mi tr ng kinh doanh lnh mnh v n nh hn. Hthng ti chnh ngn hng cng ngy cng hot ng c hiu qu, thu ht vphn b vn hiu qu t tay ngi tha vn tm thi n tay ng i thiu vn,cc th tc minh bch, khng rm r, to iu kin thun li cho khu vc tnhn tng tr ng mnh. Cc doanh nghip nng cao k nng tip th v thmnhp cc th trng, tho mn nhu cu ca tng th tr ng mt cch c hiuqu. Nhng ci cch tch cc ny s gip cho qu trnh m phn vo WTO

Trung Quc pht trin mnh saukhi gia nhp WTO

Vit Nam gia nhp WTO sm, kinh t

pht trin tt

Kch bn 1


41/62


thun li, gip Vit Nam gia nhp vo WTO sm, khong gia nm 2006.L ng FDI phn b vo Vit Nam s tng cao, nng lc cnh tranh ca hngho sn xut trong nc cng ngy cng c ci thin, Vit Nam cngc h ng nhng u i v l thnh vin ca WTO khin kim ngch xutkhu tng mnh v kh n nh.

Trong tnh hung tch cc ny, kim ngch xut nhp khu hai chiugia hai n c s tng tr ng cao. Hng ho Vit Nam do cht l ng ngycng cao, v k nng tip th hiu qu xm nhp v c ch ng trn thtr ng Trung Quc. Do nhng li th gn gi v mt a l, Vit Nam s cntn dng tr thnh mt nh cung cp cc t liu sn xut ln cho TrungQuc. Tuy nhin, y ch nn l ng lc pht trin kinh t trong thi gianu, cn v lu di, Vit Nam cn thay i c cu xut khu sang TrungQuc, chuyn sang sn xut v cung cp cc mt hng tinh xo hn, c nhicht xm hn mi mang li li nhun cao v trnh cn kit ngun ti nguyn

trong n c. Mi tr ng u t hp dn Vit Nam v sc sn xut mnh mca Trung Quc, s ln mnh ca cc doanh nghip Trung Quc cng dnn mt h qu tt yu l l ng FDI t Trung Quc vo Vit Nam s tngln ng k, gip cho vic xm nhp th trng gia hai n c ngy cng ddng hn. Chnh ph hai n c Vit Nam-Trung Hoa tng c ng quan h hptc, m phn hn ch bun bn lu mt chiu nhng mt hng km chtl ng t Trung Quc sang Vit Nam khin cho hng Vit Nam khng cnphi chu p lc cnh tranh khng lnh mnh ny na. Quan h bun bn haichiu c thc y cng gip cho ngi tiu dng Vit Nam tip xc vinhng hng ho cht l ng cao ca Trung Quc. Cng l thnh vin ca

WTO nn mu dch gia hai n c cng pht trin t do, vi nhng u ichung v thu quan v hn ch cc hng ro phi thu quan.

Kch bn 2:

WTO tc ng tiu cc n nn kinht Trung Quc

Vit Nam gia nhp WTO sm, kinht tng tr ng kh quan

Kch bn 2:

Trong tnh hung ny, nn kinh t Trung Quc khng gii quyt cnhng thch thc m WTO mang li. Thay v vic coi WTO l n by phttrin kinh t, vic tr thnh thnh vin ca t chc ny ch lm cho nhngmu thun bn trong Trung Quc tr nn gay gt hn, nn kinh t tngtr ng thp, sn xut ng ng tr do vp phi s phn i kch lit t cc nhmkhng- c-li t vic Trung Quc gia nhp WTO l lc lng lao ng


42/62


ng o trong nng nghip v cc doanh nghip nh n c. Cn l hngnhp khu t cc nc pht trin trong WTO, vi mc thu quan xung cnrt thp khin gi thnh r, bp nght nn sn xut trong n c ca TrungQuc.

Nn kinh t Vit Nam vn tng tr ng cao vi nhng chnh sch,h ng i hp l v tr thnh thnh vin ca WTO kh sm, theo ng nhngd on lc quan l vo nm 2006 . Vit Nam s tn dng hiu qu nhng chi m WTO mang li xm nhp th tr ng quc t ni chung v thtr ng Trung Quc ni ring.

Kh nng xut khu nng sn chc chn s tng cao, do cu v nngsn ca Trung Quc kh ln, m kh nng t p ng cn kh hn ch. Tuynhin, nu nn kinh t Trung Quc pht trin m m, sc sn xut trongn c km th nhu cu nhp t liu sn xut, nguyn liu th t Vit Nam s

gim. Nn sn xut trong nc ng ng tr v km hiu nng rt c th s thcy cc doanh nghip Trung Quc u t sang Vit Nam phn tn ri ro.Nh vy, Vit Nam s c kh nng thm nhp th tr ng Trung Quc caohn.

Nu kch bn ny xy ra, c th Vit Nam s cn bng c cn cnxut nhp khu vi Trung Quc. Song, cn phi ch ngn chn hng lukm phm cht t Trung Quc sang Vit Nam qua ng mu bin s cnguy c tng cao v kh kim sot.

Kch bn 3:

Trung Quc pht trin mnh sau khigia nhp WTO

Vit Nam gp khc mc trong qutrnh m phn, gia nhp WTOmun, kinh t tng tr ng chm

Kch bn 3

Ti Vit Nam, nn quan liu, chm chp ci cch ti chnh v bo hnng n cho mt s ngnh cng nghip nng trong nc s lm cn tr qu

trnh pht trin. Qu trnh m phn cng v th m gp nhiu kh khn, VitNam kh c th sm gia nhp WTO, mi tr ng u t khng hp dn, sccnh tranh ca hng Vit Nam ngy cng yu trn th tr ng quc t. Trongtnh hung ny, Trung Quc vn pht trin cc thnh v s tng tr ng caTrung Quc lc ny s l sc p nng n ln cc doanh nghip Vit Nam,trn c th tr ng quc t v th tr ng ni a.


43/62


Trung Quc s tng cng xut siu sang Vit Nam, vi lng hngho ngy cng a dng v chng loi, t cc mt hng km cht l ng ncc mt hng cao cp vi gi c cnh tranh, ln t cc mt hng sn xuttrong nc ca Vit Nam. Trong kim ngch bun bn hai chiu, ch c ccyu t u vo ca sn xut: nguyn liu th, nng l ng.. s c tng

c ng xut khu sang Trung Quc do cu v cc mt hng ny ngy cngcao trong mt nn kinh t Trung Quc pht trin rc r sau khi gia nhpWTO.

Kch bn 4:

WTO tc ng tiu cc n nn kinht Trung Quc, kinh t tng tr ngchm chp

Vit Nam gp khc mc trong qutrnh m phn, gia nhp WTOmun, kinh t tng tr ng chm

Kch bn 4

Nu kch bn ny xy ra, c hai nn kinh t Vit Nam v Trung Qucu tng tr ng chm chp, thm ch c th h ng ti mt thi k suy thoiko di nu khng gii quyt c nhng vn gc r ca mi nn kinh t.

Bun bn hai chiu s khng c tng c ng, thm ch c xu h ng

gim. Song do hng sn xut trong n c km cht l ng, rt c th, lnghng lu t Trung Quc sang Vit Nam s c nguy c tng ln, v nh vy,Vit Nam s tr thnh th tr-ng sn sau, tiu th gip Trung Quc l-nghng ho ph phm, km cht l ng, gi r.


44/62


Ch ng III: Mt s h ng i, kin ngh

Trong bi nghin cu ny, chng ti xin c a ra cc gii php,kin ngh t tm v m vi s can thip ca nh n c, chnh ph, n cc giiphp vi m vi tng doanh nghip, c bit vi cc doanh nghip xut nhp

khu, v nhng h ng i mang tnh hp tc "i bn cng c li" cho hotng th ng mi gia hai n c.

3.1. i vi nh n c, chnh ph: y mnh ci cchtrong n c, tch cc m phn nhanh chng gianhp wto

1. y mnh ci cch trong n c:

Kinh nghim ca Trung Quc l, mun m phn c kt qu tt, cngn tin trnh m phn vi nhng ci cch trong n c, c bit l v kinh tcn hai iu:

Thc hin nn kinh t th trng mnh Theo ui cc chnh sch m v bt c nn kinh t c lp no cng

khng th gn cht vi phn cn li ca th gii.

Nh cc chuyn gia Trung Quc tng pht biu trong hi thoVit Nam sn sng gia nhp WTO do TTKHXH&NVQG cng WB t

chc ti H Ni vo 3-4/06/2002: Chng ti khng ch mun c v voWTO m thi, chng ti mun tn dng qu trnh ny thc y v tothun li cho vic ci cch v c phn ho doanh nghip. Khng c quntc ng ca qu trnh m phn i vi cc qu trnh trong n c. Khnghiu iu th khng th i xa hn trong m phn.26

Nh vy, c l, n lc chng ta cn thay i quan nim v nghaca qu trnh hi nhp WTO. Ni mt cch hnh nh th y ging nh victr thnh thnh vin mt ng i nh c xin tr thnh thnh vin ca mt culc b nhng nh cu c lo luyn, khng phi v h s chia cho anh nhng

con c, m v h s ch cho anh ta cch cu c nhiu con c to hn, ngonhn. WTO khng phi sinh ra ch n thun iu chnh ct gim h thngthu quan v hn ngch gia cc n c thnh vin. Nhim v ca t chc nyl y mnh t do th ng mi th gii, bng cch gip cc n c ang pht

26Bi hc t qa trnh gia nhp WTO ca Trung Quc-Ts. Phm Thi Quc- VIn Kinh t v Chnhtr th gii-Vit Nam v tin trnh gia nhp WTO tr.374


45/62


trin t hon thin nhng khim khuyt ca mnh v th ch, chnh sch, vh thng ti chnh ngn hng to nn mt c ch th tr-ng lnh mnhgip th ng mi thc s pht trin, thc y tng trng kinh t ca tngquc gia. Nhn nhn theo nhn quan ny, vic gia nhp WTO s thc smang li nhiu c hi cho nc ta, nh nhng tc ng tch cc n lm

c ti Trung Quc, cng l ng nht li ch ca quc gia vi li ch catng ng i dn, tng doanh nghip, tng chnh khch. Vic ny s gip chochnh ph cng nh mi c nhn, t TW n a ph ng, ai ny u tch cctham gia vo qu trnh ci cch th ch, ci cch kinh t l trnh gia nhpWTO ca Vit Nam c rt ngn.

Mt chin l c di hn v ng n s c tc dng gip nn kinh ttng tr ng kh quan, vi mt mi tr ng kinh doanh trong n c nng nglnh mnh v n nh , cc mt hng thc s c sc cnh tranh cao v c chng trn th trng ni a v quc t. Tht vy, mi lin h gia mt h

thng th ch lnh mnh vi s pht trin ca hot ng ngoi th ng trongnn kinh t quc gia c nghin cu v chng minh trong thc tin.Thc t, mi nn kinh t th tr-ng thnh cng u -c gim st bng bo gip y ca cc th ch php lut m iu tit s ch o trn cc thtr ng hng ho, dch v, lao ng, ti sn v ti chnh [..] Th tr ng cngt do th gnh nng th ch cng thm nng n. Khng phi ngu nhin mHoa K va c c nhng th trng t do nht th gii, li va c s c ngch c quyn nghim ngt nht th gii27 . Tm li, nhng ci cch hp lv th ch lut php s gp phn to ra mt mi trng kinh doanh thngthong, nng ng, xo b phn no nhng khuyt tt ca c ch th tr ng,

to ra sc cnh tranh ca cc doanh nghip v hng ho trn th trng, ttyu thc y th ng mi pht trin, thu ht thm u t , m rng sn xut vxut khu.

Mun thc hin c quyt tm gia nhp WTO ci cch kinh t,Vit Nam vn cn rt nhiu vic cn lm nh :

a. Hon thin h thng php l (lut doanh nghip, lut ngoi th ng..)b. thay i nh h-ng sn xut h-ng v xut khu thay v thay th

hng nhp khu nh- hin nayc. Pht trin h thng ngn hng, ti chnhd. Ci t cc doanh nghip nh nc km hiu que. Thu ht FDI pht trin kinh t trong nc

27 Ci cch chnh sch ngoi th ng l ci cch th chBenard Hoekman Development,Trade, andthe WTO: a handbook


46/62


a. Hon thin h thng php lut, chnh sch qun l kinh tKhi tham gia t chc thng mi th gii WTO , iu khng th trnh

khi l s pht sinh nhiu im khc bit gia h thng lut quc t mchng ta s tham gia. Trong tin trnh m phn gia nhp WTO, Vit Nam

phi tin hnh iu chnh chnh sch kinh t, thng mi nhm p ng ccc nguyn tc ca WTO, ng thi h tr cho sn xut, dch v trong n cpht trin mnh m to thnh mt cng c c lc cho m phn m cath tr ng. Nh ng chng ta c th nhn thy h thng chnh sch kinh tth ng mi ca Vit Nam cn ch a hon chnh, ng b, k tht xy dngcn th s, trong , ng l u l chnh sch Thu v phi Thu. Bn cnh, v mt qun l nh n c, t chc v qun l sn xut kinh doanh, h trxc tin th ng mi cn nhiu bt cp, thiu hiu qu, qu u tin cho khuvc quc doanh, hay gy tnh trng chng cho, trch nhim khng r rnggia cc b, ngnh. Theo kt qu r sot gia nhp WTO, ta cn sa i v

xy dng mi 37 php lnh lin quan n 16 Hip nh chnh ca WTO28

.

b. Thay i nh h ng sn xut h ng v xut khu thay vsn xut thay th nhp khu

Mt trong nhng ni dung ln trong chin l c u t hin hnh Vit Nam l u tin pht trin cng nghip nng, sn xut thay th nhpkhu vi nhng d n tn km hng t USD vo cc nh my sn xut phnur, nh my sn xut thp, xi mng H-ng i nyi hi phi c ro cnth ong mi cao, tr cp v kim sot ngoi hi nghim ngt bo v cho

ngnh cng nghip non tr trong nuc. Nh n c cn cn thip su, nh githay cho gi th tr ng. Trong mt mi tr ng kinh doanh quc t v xuh ng ton cu ho nh hin nay, tnh trng bo h cho cc ngnh cngnghip thay th nhp khu i ng c li vi xu hng t do th ng mi, cbit tr thnh gnh nng cho ngn sch nh nc khi m gi c cc yu tnguyn liu u vo trn th gii ngy cng tng nh hin nay. nh h ngthay th nhp khu lm suy yu mc cnh tranh trong nc, cn tr s phttrin ca cc khu vc tim nng v gy nhiu tranh ci trong cc cuc mphn song ph ng vi cc thnh vin WTO.

Thay vo , chng ta, vi t cch l mt nn kinh t ang pht trin,cn hi nhp kinh t th gii vi chin l-c sn xut h-ng vo xut khu,c bit ch trng vo xut khu hng cng nghip ch bin. H ng v xut

28 nh h ng ca vic Trung Quc gia nhp WTO ti Vit Nam- o Ngc Ch ng, tham t n th ngmi Vit Nam ti Trung Quc, v Chu - Thi Bnh D ng, B th ng mi


47/62


khu l pht trin da trn c s khai thc cc li th cnh tranh trong ccngnh sn xut mnh nht, trn nguyn l t do ho th ng mi. Pht trinsn xut h ng v xut khu s em ti ngun d tr ngoi t ln, nng caosc cnh tranh ca hng ho trn th ng tr ng quc t, cng nh nhng lich nh chuyn giao cng ngh hin i ho c s vt cht v tng kh nng

thm dng lao ng trong nn kinh t. Song xut khu bn vng phi datrn nn tng xut khu hng ch bin, ch khng phi hng nguyn liu thnh hin nay. Nh vy, cn y mnh hn na vic xut khu cc hng cngnghip ch bin, to c gi tr gia tng cao hn trong thi gian ti.

c. Ci cch h thng ti chnh, pht trin th tr ng vn cungcp, chu chuyn vn c hiu qu trong nn kinh t

Trong khi nhu cu vay vn ca cc doanh nghip Vit Nam rt cao thh thng ti chnh li khng p ng c l ng cu . Nhng nh ch ti

chnh gp rt nhiu kh khn cho t nhn vay l nhng nh ch chim a strong h thng ngn hng. Kt qu l trong khi khu vc t nhn tng mnhv s l ng t khi lut Doanh nghip ra i song s tng tr ng ca h phnln b hn ch, phi l thuc vo vn t c hay ng gp t gia nh, bn b.Mc d t l tit kim Vit Nam l kh cao, song thay v c chuyn ntay nhng ng i cn vn, l ng tin ny li c ct gi cc ngn hngn c ngoi vi mc li sut thp, khong 2% mt nm; mt s khc th cu t vo bt ng sn, hay u t vo tri phiu chnh ph ti tr chocc d n c sut sinh li thp, chi ph cao v to ra t vic lm. 29 Th tr ngtri phiu t nhn hu nh khng tn ti, hot ng cho thu ti chnh rt gn

ch, cng vi mt th tr ng chng khon cn v cng khim tn. Tm li,bng cch ny hay cch khc th h thng ti chnh ch a lnh mnh ca VitNam gp phn lm chm li s tng tr ng ca cc doanh nghip so vitim nng pht trin ca mnh, v gii hn kh nng u t quy m ln vdi hn ca doanh nghip.

ci t h thng ngn hng, cch tt nht l cho php m rng hotng ca cc ngn hng n c ngoi Vit Nam. iu ny cn phi nhnnhn nh mt c hi ch khng phi l mi e do vi h thng ngn hnghot ng khng hiu qu ca chng ta. Cc ngn hng n c ngoi vi vic

nhn v cho vay cc khon tin g ca ngi dn a ph ng s mang li stin t ng, vn, kh nng v c tnh k lut. Thng qua hot ng ca mnh,cc ngn hng ny s chuyn giao cng ngh mi v qun l, h s yu cuv qua gip pht trin nghip v k ton, k nng phn tch ti chnh, v

29 Tng tr ng da vo xut khu - David Dapice, bi tho lun mn marketinga ph ng-Ch ng trnh ging dy kinh t Fullbright, tr8


48/62


x l n xu vn ang l im yu kh khc phc ca cc ngn hng VitNam. S xut hin ca cc ngn hng, cc tp on ti chnh hng mnh can c ngoi cng s l ng lc thc y s ci t ( vn rt chm chp)trong h thng ngn hng th ng mi quc doanh.

Ngoi ra, cn ch pht trin cc b phn khc trong th tr ng tichnh, nh cc cng ty bo him nhn th, cc th trng thng phiu, cccng ty cho thu ti chnh v th tr ng chng khon si ng, to nnmt th tr ng ti chnh tht s hu hiu vi nn kinh t. Hot ng ca cccng ty ny, tuy c tng tr ng nh ng ch a xng ng vi tim nng v ch ahon thnh nhim v bm tin n nhng ni cn thit. Lnh vc hotng ca cc cng ty ny cn kh mi m Vit Nam. Ng i dn cng nhnhiu doanh nghip khng c c nhng thng tin y , cn thit v hotng ca cc t chc ny c th tin u t , nn phn ln h th ng sdng hnh thc tit kim truyn thng, mua bn bt ng sn hay gn y c

thm vic mua bo him nhn th( nh s xut hin ca cc tp on bohim quc t ln nh AIA v Prudential) . Vic cn lm hin nay c l lpht trin h thng thng tin marketing ca cc t chc n tng khch hnglin quan n lnh vc hot ng, cc nghip v, thng tin v s pht trin vhot ng ca cc cng ty ti chnh ny cng nh nhng li ch m khchhng c th nhn c khi u t . Vic o to cc nhn vin mi gii tichnh gii nn c ch trng v th tr ng ti chnh Vit Nam c nhiukhch hng tim nng c sc mnh ti chnh song ch a c nhiu kin thc vu t . S tham gia ca cc cng ty ti chnh a quc gia cng cn ckhuyn khch to ra mt th trng m, cnh tranh nng ng v tng

c ng chuyn giao cng ngh qun l, cc k nng lm vic tin tin.

d. Ci t cc DNNN hot ng km hiu quKhng ging nh Trung Quc c khu vc kinh t quc doanh ln,

Vit Nam c lc l ng lao ng quc doanh ch chim phn nh, 2 triu laong hay 5% lc l ng lao ng. Song vn chung ca c hai n c l ccDNNN hu ht hot ng tr v km hiu qu, gy gnh nng cho ngnsch nh n c. Ci cch DNNN trong thi gian qua Vit Nam din ra vitc chm chp. Trong khi s l ng nhng DNNN c c phn ho gi

y ln n con s hng trm, nhng vn cn qu nh. Chng no cngcuc ci cch ny cn din ra chm, th mt mi trng kinh doanh cnhtranh lnh mnh cng kh c thit lp Vit Nam. Ci cch cc doanhnghip ny cn s kin quyt dt khot v nht qun trong cc chnh sch vtrong qu trnh thc hin, cn gim bt s l ng cc DNNN hot ng khnghiu qu c bo h v xy dng trong mt nn vn ho quan h ch khngphi vn ho doanh nghip.Nh n c c th s dng vn vin tr b p


49/62


cho nhng lao ng ngh vic trong DNNN, do c th trnh c nhngbt n x hi.

e. Thu ht FDINh bi hc rt ra t Trung Quc, FDI l ngun ng lc quan trng pht trin kinh t trong nc, tng sc cnh tranh ca hng ha v doanh

nghip trn th ng tr ng quc t. Lng FDI thu c khng nhng gipcho tng tr ng GDP m cn hin i ho cng ngh, ph ng thc sn xutv qun l doanh nghip, gp phn tng nng sut lao ng ca nn kinh t,gii quyt cng n vic lm cho ngi lao ng. Lung FDI c xu h nggim trong thi gian gn y cho thy phn no s km hiu qu ca kinh tcng nh mi tr ng u t ti Vit Nam. Vn cn gii quyt vn l giiquyt vi mc ti thiu cc th tc hnh chnh. Cc tnh thnh cn nng caouy tn ca mnh vi nh u t , t thu ht c u t vo cc ngnh thc

s c hiu qu v li nhun, ch khng ch cc ngnh c bo h. Chng tacn tm hiu nhng kh khn m nh u t gp phi, cng nh nhng g hmong mun, tho mn nhng tiu ch thu ht u t c bn nh : th chthng thong, thi hp tc ca chnh quyn TW v a phng, lc lngnhn cng lnh ngh, c k lut, gi r, c s h tng, giao thng lin lct-ng i tt

2. Tch cc m phn gia nhp WTO

a. Chun b i ng cn b v nhn lc thc hin cc cam kt khigia nhp WTO cng nh phc v hi nhp kinh t quc t.

y l yu t quan trng nht quyt nh thnh cng ca vic ta gianhp WTO v hi nhp kinh t quc t. i vi cn b i ngoi lm vic cc c quan i din ca ta n c ngoi, cn phi c o to nng caokin thc kinh t, lut php quc t v trnh ngoi ng hn na.

b. Xy dng chin l c ch ng m phn gia nhp WTO v hinhp kinh t quc t.

Cn xy dng chin l c trn l rt cn thit bi hin nay ta angthiu mt chin l c di hn v hi nhp kinh t quc t nn khng c sphi hp tt trong m phn tham gia cc t chc quc t v m ca thtr ng trong quan h song ph ng, khng th tn dng c cc th mnh m phn. Tch cc to sn chi bnh ng ton cu cho hng ho v dch v


50/62


ca Vit Nam, thu ht thm vn v cng ngh hin i phc v cho mc tiuCng nghip ho- Hin i ho t n c vo nm 2020.

c. Quan im khi m phn l kin tr, bit nh ng b trn nhngnguyn tc nht qun.

Trong khi m phn, cn ht sc bnh tnh, nhng b nhng vn khng vi phm nhng nguyn tc c bn, nht qun c ra ngay tu. trnh nhng bt ng, mu thun khng cn thit, theo bi hc rt rat Trung Quc, nn gi b mt nhng nhng b v nhng ni dung cam kt,bi nu cc gii chc tranh lun th ch-a bit n bao gi mi k -ccam kt v bt k mt nh ng b no cng gp hi s phn i ca c quanhay cc ban ngnh lin quan

Trong khi m phn cn m bo cn bng gia quyn li v ngha v,

khng th gnh vc ngha v nhiu hn quyn li, phi tng tc iuchnh kt cu sn xut, kt cu cng nghip tng cao sc cnh tranh casn xut trong nc. l mt nc ang pht trin c trnh pht trin thp,Vit Nam cn c h ng nhng u i cn thit theo quy nh ca WTO.Tuy nhin, chng ta khng nn qu lm dng nhng u i ny, ngha l tcc i hi v u i nh nhng mc tiu ca cc vng m phn, m phoxem cc u i ny nh nhng ph ng tin thc hin cam kt gip chngta m rng th tr ng, tng sc hp dn vi u t n c ngoi, y mnh cicch , i mi nn kinh t theo h ng pht trin, tin b.

3.2. i vi cc doanh nghip: pht trin k nngmarketing v trang b kin thc y v hi nhpkinh t quc t v gia nhp WTO

i vi cc doanh nghip:

pht trin k nng marketing tn cng vo cc th tr ng nh, b ng ca Trung Quc, trang b kin thc y v hi nhp kinh t quc t v gia

nhp WTO

Cng vi nhng c hi v m rng th tr ng, tng tr ng xut khu,thu ht u t- n-c ngoi gia nhp WTO v hi nhp kinh t quc t cngt ra nhng thch thc ln khng ch i vi cc c quan qun l nh n cm ti tng doanh nghip. i vi cc doanh nghip th thch thc hng uchnh l tnh cnh tranh ngy cng khc lit trn c th tr ng trong n c v


51/62


52/62


tng c ng thc y bun bn vi Trung Quc trong thi gian ti,c bit thc hin mc tiu a kim ngch mu dch hai n c t 5 tUSD vo cui nm 2005 nh hai Th t ng tho thun , cn xc nh:

Trung Quc l nc c th tr ng hn 1,3 t dn, tng lai s tr thnhc ng quc kinh t, Vit Nam cn c chnh sch pht trin quan h thng

mi lu di, n nh, cng c li.Bng nhiu bin php thc y quan h bun bn gia hai n c theothng l quc t, nng cao kim ngch bun bn hai chiu, a dng hoph ng thc bun bn, bao gm mua bn thng th ng, i hng, chuynkhu qu cnh .vv..trong c bit ch n cc bin php ln sau y:

1- Xy dng khun kh php l gim st hot ng xut, nhpkhu m u tin hng u l Bin php t v, chng gian lnth ng mi

cng tc chng bun lu v gian ln th ng mi thu c kt qu,chng ta cn thc hin nhng bin php sau y:

a-Pht trin sn xut trong n c, nng cao kh nng cnh tranh cahng ho Vit Nam i i vi u tranh chng cc hnh vi cnh tranh khnglnh mnh:

V c bn v lu di,y l bin php t v hng u v quan trngnht v mun chng bun lu v gian ln th ng mi trit phi pht trinsn xut. Ch khi no hng ho sn xut trong nc pht trin mnh v chng

loi, mu m, s l ng, cht lng v gi thnh sc cnh tranh vi hngt ng t nhp lu th hng lu mi khng cn iu kin tn ti.

b-Tip tc hon thin mi trng php l:

C ch chnh sch v kinh t ni chung v th ng mi ni ring n c ta t ra mt mt to s vn hnh thc y nn kinh t th tr ng phttrin, mt khc to hnh lang php l nhm ngn chn, hn ch nhng mttri, tiu cc ca nn kinh t th tr ng.

Trong nhng nm qua, thc hin ng li i mi c ch qun lkinh t chuyn sang nn kinh t th tr ng vi nhiu thnh phn v m rngquan h kinh t i ngoi, ng v Nh n c ta ban hnh nhiu th chc tc dng thc y hot ng th ng mi pht trin trn c s pht huy tia mi tim nng, ni lc ca t n c. Tuy nhin, trong giai on ti, vkinh t - th ng mi cn tip tc nghin cu, sa i, b sung mt s Lut


53/62


nh Lut Thng mi, Lut Thu (nht l Thu Gi tr gia tng, Thu xutnhp khu) nhm hn ch, khc phc nhng s h; Ban hnh thu chng bnph gi, thu chng tr cp, Lut Cnh tranh, c bin php trnh tr ai vi hng ho xut khu c hiu qu ca Vit Nam Ngoi ra, cc ch, chnh sch kch thch hiu qu u tranh chng bun lu, gian ln th ng

mi nh ch tin l ng cho lc l ng trc tip kim tra-kim sot, ch th ng cho ng i c cng pht hin; ch i ng cho nhng ng i bth ng hoc b hy sinh trong khi lm nhim v cng cn -c ban hnhsm.

c- H ng dn thi hnh php lut:

y mnh cng tc ph bin, hng dn v tuyn truyn php lut lm chocc doanh nghip, nh sn xut v mi ng i dn hiu, thc hin ng phplut nhm phc v tt cho vic ngn nga v u tranh chng bun lu, gian

ln th ng mi. y l vic phi lm thng xuyn v kp thi ca cc cquan thng tn bo ch, i pht thanh, truyn hnh, ca cc t chc on thchnh tr v x hi.

d- Tng cng hp tc quc t:

Vit Nam hp tc song ph ng vi Trung Quc, Cmpuchia, Lov EU, Interpol v u tranh chng gian ln thng mi v bun lu. Trongthi gian ti, chng ta cn tip tc y mnh vic hp tc ny nhm to iukin cho cng tc u tranh chng gian ln th ng mi v bun lu. Mt

khc, cn tm hiu v nm vng cc chnh sch bin mu ca cc n c cbin gii vi nc ta c cc i sch cho ph hp.

2-y mnh xut khu, thu hp dn mc nhp siu

V bun bn chnh ngch:Gii thiu, to iu kin thun li cc doanh nghip ln hai n c k

cc hp ng nguyn tc di hn i vi cc nhm mt hng hai bn c timnng v nhu cu lu di :

V bun bn bin gii:

vic bun bn bin gii n nh v pht trin mt cch lnh mnhc trt t cn thc hin cc bin php sau:


54/62


+ Cc tnh bin gii hai n c xc lp c ch nh k hng nm i vicp tnh hoc hng qu i vi cp ban ngnh thuc tnh gp g trao i bn bin php tho g kh khn pht sinh trong bun bn bin gii

+ nh ra c ch phi hp gia cc B phn kim tra gim st hng xut

nhp khu gia hai bn ti cc ca khu bao gm Hi quan, kim nghim,kim dch ng thc vt, y t nhm th ng xuyn trao i v cc c chchnh sch c lin quan cng nh nhng sa i, iu chnh chnh sch cami bn kp thi thng bo cho cc ngnh c lin quan v doanh nghip.X l kp thi cc v ng mc i vi hng ho khi thng quan nhm gimthiu tn tht hng ho ca nhau.

V hp tc gia cng ch bin hng ho xut khu sang nhau vsang n c th 3 :

TQ cn tng cng u t hp tc sn xut nhng mt hng m TQc th mnh v my mc cng ngh, c th tr ng tiu th hoc xut khusang nc th ba v Vit Nam c ngun nguyn liu di do nh :

+ Hp tc sn xut sn phm t cao su, gia cng ch bin rau qu nhiti, thu hi sn, gv.v

+ u t xy dng cc nh my sn xut nguyn ph liu ngnh dt,may da ti Vit Nam

V y nhanh tin trnh trin khai cc d n hp tc trng im v tm

kim cc d n ln khc trong cc lnh vc hai n c c tim nng:

Tr c mt cn y nhanh cc d n:

+ D n khai thc ng Sinh Quyn vi tr gi 40,5 triu USD

+ D n khai thc qung Boxit- Alumin c Nng- c lc vi tr gi1, 45t USD , nu hon thnh v a vo s dng th hng nm c th xutsang Trung Quc hn 1 triu tn qung Alumin

+ D n xy dng nh my ch bin bt giy cp Chnh ph vi cngsut 20 vn tn/nm cung cp cho Trung Quc ti cc tnh pha bc cn c

cc bn c lin quan trao i v trnh ln Chnh ph hai n c c kin cho sm.

V vic tip tc hon thin hnh lang php l to c s cho hot ngXNK gia hai nc pht trin trong khun kh tho thun:


55/62


Hai bn cn sm trao i ni dung v thng nht k kt cc vn bnsau:

+ Hip nh v Kim dch ng thc vt gia hai nc

+ Tho thun hp tc gia C quan qun l v an ton v sinh thcphm hai n c trong vic gim st kim tra cht l ng hng ho lin quann sc kho nhn dn v nh h ng n mi tr ng hai n c.

V vic hai bn cn tng c ng pht trin hn na th ng mi dch v

Tr c mt cn hai bn khai thc tim nng b sung ln nhau trong cclnh vc: vn ti hng ho, hnh khch, hng ho qu cnh; du lch, hngkhng, b-u chnh vin thng v.v Trong nhng nm gn y vic xutkhu dch v c quan tm nhiu hn. Dch v hin nay chim khong15% tng kim ngch xut khu hng ho v dch v, trong cc lnh vc

quan trng nht l du lch v xut khu lao ng. Ngoi ra, Chnh ph ara d tnh tng tr ng kh cao trong chin l c pht trin xut khu trongthp k ti cho cc ngnh dch v nh cng ngh thng tin, sn xut phnmm, vin thng, ngn hng, vn ti ng khng v ng bin..

Mt s ngnh dch v Vit Nam c kh nng cnh tranh cao, nh dulch v xut khu lao ng, trong khi mt s ngnh khc kh nng cnh tranhch dng tim nng v cn c s h tr ca Nh n c cng nh n lc cacc doanh nghip c th pht trin. Cc bin php nng cao sc cnhtranh ca ngnh dch v c th c thc hin t pha c quan qun l Nh

n c l:- Tip tc t do ho thu ht thm vn u t n c ngoi vo ngnh

dch v

- Nng cao hn na cht l ng ca c s h tng phc v cc ngnhdch v xut khu.

- Tng c ng qung co ra nc ngoi, xy dng hnh nh v uy tnca Vit Nam trn th tr ng th gii.

- C c ch h tr cc doanh nghip trong vic o to nng cao trnh

ca lao ng, c bit l kh nng s dng ngoi ng.- Thit lp h thng bo him h tr ri ro cho ng i lao ng n c ngoi.

- N lc m phn m rng th tr ng xut khu lao ng


56/62


V y mnh cc hot ng xc tin th ng mi:

Hng nm C quan Xc tin thng mi Trung Quc s t chc chocc doanh nghip Trung Quc tham gia Hi ch th ng mi quc t do b

Th ng mi Vit Nam ch tr.

Cc Xc tin th ng mi Vit nam t chc cho cc doanh nghip VitNam tham gia cc Hi ch ln ca Trung Quc nhm gii thiu cc mthng v to iu kin cho doanh nghip Vit Nam nghin cu th hiu ng itiu dng Trung Quc v thm nhp th tr ng rng ln ny

Phn III: Kt lun

Nh phn tch v nh gi phn trn, vn Trung Quc gia nhpWTO c nh h ng su sc n hot ng ngoi th ng ca Vit Nam... Nva t ra nhng thch thc ln:Th nht, kim ngch xut khu trn cc thtr ng truyn thng: M, Nht Bn, Chu u..., c bit i vi cc mthng chung nh : dt may, da giy, in t, hng th cng m ngh....cnguy c gim mnh do s cnh tranh mnh m ca hng ho Trung Quc, adng v chng loi, mu m, gi thnh r, li thm nhng u i thu quanv phi thu quan...Th hai, vic gia nhp WTO c th thc y nn kinh tTrung Quc pht trin mnh m, sc sn xut v cnh tranh ca hng hoTrung Quc cng cao nn mc nhp siu hng ho t Trung Quc c nguyc tng ln c th dn n vic bp nght sn xut cng nghip ca VitNam, dn dn bp mo c cu kinh t,v mt cch gin tip t ra nhiu vn kinh t- x hi nghim trng.

Nu khng nhanh chng ci tin cht l ng, mu m sn phm , nngcao k nng tip th, chc chn, cc ngnh cng nghip xut khu ca VitNam s gp nhiu kh khn trong tng lai.

Tuy nhin, bn cnh , s kin ny cng mang li nhng c hi cho

mt s pht trin thnh v ng chung ca khu vc v quc gia:C hi utin, theo nhng k vng lc quan nht th s thnh vng cu Trung Qucko theo s thnh v ng ca c khu vc v Vit Nam, kim ngch bun bnsong f ng c kh nng tng cao hn do nhu cu nhp khu ca Trung Qucngy cng ln. Hn na, vn c nhng c im t ng ng v vn ho xhi, v cng trn thm gia nhp WTO, Vit Nam s c c hi hc tp kinhnghim thnh cng cng nh nhng tht bi ca Trung Quc.


57/62


ng thi, s kin Trung Quc tr thnh thnh vin ca WTO cngc th to nn sc p ci cch kinh t Vit Nam mnh m hn. Do cnhmt c ng quc th ng mi ngy cng ln mnh nh Trung Quc, li cnhiu mt hng t ng ng cng cnh tranh trn cc th tr ng chung, chc

chn hot ng ngoi th ng cng nh nn kinh t ca Vit Nam s chukhng t sc p, hay ni mt cch khc th s thnh vng ca Trung Qucc th c nh i vi cc n c lng ging, trong c Vit Nam. Nh ngy cng chnh l c hi, mt c huch Vit Nam s v t qua nhng imyu ca chnh mnh, v n ln trong nn kinh t th gii y tnh cnhtranh.Nh vy, s kin Trung Quc gia nhp WTO l c hi hay th thchtu thuc vo suy ngh v hnh ng ca mi chng ta.

y l mt vn quan trng v cp thit nn c khng t cc cngtrnh nghin cu, cc bi bo cp n mt cch nghim tc v su sc. Bi

nghin cu ca chng ti mong gp mt nt mi vo tp hp cc cng trnhny, v phn no phn tch tnh hnh, c ch, lnh vc, v phm vi tc ngnh h ng ca s kin ny i vi hot ng ngoi th ng ca Vit Nam v a ra mt s gii php kh thi.

Tuy nhin,cng trnh mi ch dng li vic phn tch cc tc ngtrn tm v m m khng i su vo tng ngnh ngh c th trong hot ngngoi th ng nn khi p dng vo thc tin khng trnh khi nhiu bt cp,mang tnh l thuyt. Hi vng rng trong t ng lai, s c nhiu cng trnhnghin cu su sc v thu o v cc vn ny hot ng ngoi th ng

ca Vit Nam thc s v t qua c nhng th thch ca mnh v ngy cngtng trng, gp phn vo s pht trin ca kinh t t n c.

Mc d c cc thy c gio v cc anh ch kho trn, cng nhcc cn b cc phng ban ca b Th ng mi quan tm v tn tnh gip trong qu trnh nghin cu, song, do nng lc phn tch cn km, cha cnhiu kinh nghim, ci nhn cn non tr, nn bi nghin cu khng trnhkhi nhng thiu st. Chng ti knh mong cc thy c, ban gim kho l ngth, v sa cha, b sung bi nghin cu hon thin hn v c th gpphn a nhng gii php vo thc tin.

Chng ti xin chn thnh cm n.


58/62



59/62


Danh mc ti liu tham kho

1. Trung Quc vo WTO: C hi v th thch - Trn c Hng 8/2002-Hi tho khoa hc Maine

2. Trung Quc v WTO- Trung Quc ang thay i, th ong mi thgii ang thay i - Supachai Panitchpakdi &Mark Clifford 2002

3. Vit Nam v tin trnh gia nhp WTO- TS Phm Thi Quc - Vinkinh t chnh tr th gii

4. nh h ng ca vic Trung Quc gia nhp WTO ti Vit Nam - oNgc Ch ng, tham t n th ng mi Vit Nam ti Trung Quc, v Chu

- Thi Bnh Dng, B Th ng mi

5. Economy Policy for Vietnam in a period of Economic Turbulence -David Dapice, Strategic thinking, Fullbright open course ware.

6. Thnh cng v tht bi: La chn h ng i ng cho s tng tr ngda vo xut khu - gio s D.Dapice, i hc Tuffs v chng trnh

Vit Nam, i hc Harvard

7. Bi cnh hi nhp quc t v kinh t Vit Nam 2001-20028. Ci cch chnh sch ngoi th ng l ci cch th ch - Benard

Hoekman development,Trade, and the WTO: a handbook

9. Chin l c kinh t mi ca Trung Quc - GS. Dwignt Perkins, ch ngtrnh ging dy kinh t Fullbright- nin kho 2004


60/62


10.Nng nghip nng thn Trung Quc trong bi cnh hi nhp WTOv mt s vn t ra i vi nng nghip Vit Nam- Phm Quang

Diu 1/2002

11.Thnh tu kinh t Trung Quc trong nhng nm gn y: Thnhtu ny c thc s sng sa nh v b ngoi v c kh nng tip din

trong t ng lai hay khng? - Dwight Perkins - Ch ng trnh ging dy

kinh t Fullbright

12.Yu t quyt nh li th cnh tranh quc gia Michael Porter-Competitive Advantage

13.Marketing Asian Places - Philip Kotler.14.Ai c, ai thua trong vic Trung Quc vo WTO v mt s bi hc

c th rt ra c cho Vit Nam - Ng Vnh Long

15.WTO v cc n c ang pht trin - Ari Kokko - Ch ng trnh gingdy kinh t Fullbright

16.Tng tr ng nh xut khu chu - Ari Kokko - Ch ng trnh gingdy kinh t Fullbright

17.Xut nhp khu hng ho - International merchandise tradeVietnam 2003 - NXB Thng k - 2005

18.Th ng mi dt may Vit Nam - Hoa K - B Th ng mi

19.B Th ng mi Hoa K http://otexa.ita.doc.gov20.Hi quan Hoa K http://www.customs.gov


61/62


Mc lcPhn m u.. .......................................................................................... 1Phn II: Ni dung ......................................................... 4Ch ng I: Trung Quc gia nhp WTO- s kin ln i vi th ng mith gii v hot ng ngoi th ng ca Vit Nam .................................... 4

Ch ng II: cc tc ng ca vic Trung Quc gia nhp WTO n hotng ngoi th ng ca Vit Nam ............................................................. 12

2.1. Theo nhng nhm hng chung ang c kim ngch xut khu ln ....... 122.1.1. Hng may mc ......................................................................... 122.1.2. Hng giy, dp ......................................................................... 182.1.3. Th cng m ngh ( khng k gm s m ngh) .................... 20

2.1.4. Sn phm in t ...................................................................... 212.1.5. Go ........................................................................................... 232.1.6. Hi sn ...................................................................................... 232.1.7.Hng gm, s (bao gm gm, s cng nghip, gia dng v mngh) ................................................................................................... 252.1.8. Ch ........................................................................................... 272.1.9. C ph ...................................................................................... 282.1.10. Rau qu .................................................................................. 282.1.11. Sn phm g (khng bao gm g m ngh) ..................... 30

2.2. Tc ng trn hot ng th ng mi

[yrc]-tq gia nhap wto anh huong vn

Documents