yildiz teknİk Ünİversİtesİ yapi İŞletmesİ anabİlİm dali

STRATEJİK PLANLAMA

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİYAPI İŞLETMESİ ANABİLİM DALI

STRATEJİ NEDİR?

KÖK: STRATEGOS (Yunaca general)

Prof. Michael Everett PORTER (Harvard Üniversitesi İşletme

Bölümü Ekonomi ve Yönetim Bilimleri): Strateji, farlı aktiviteleri

bir arada içeren özgün ve değerli bir konumun

yaratılmasıdır.

STRATEJİ NEDİR?

Prof. Henry MINTZBERG (McGill Üniversitesi Yönetim

Çalışmaları)’e göre strateji; geçmişten gelen bazı özelliklerin veya gelecekte yapılması amaçlanan şeylerin bir bileşimidir. Daha çok değişen öğeler ile ilgili bir kavramdır ve genellikle tartışmalar, fikir alışverişleri gibi gelişmeler sonrasında ortaya çıkar. Planlama süreci ise formüle edilmiş bir süreçtir.

Burada vurgulanmak istenen, stratejilerin hesaplanan veya beklenen sonuçlara yönelik olarak değil de değişen şartları göz önünde bulundurarak uygulandığıdır.

STRATEJİ NEDİR?

MINTZBERG stratejiyi, bir karar ve eylem süreci içinde oluşan şema olarak tanımlamaktadır. Bu şema 5P stratejisi olarak isimlendirilir.

STRATEJİ NEDİR?

MINTZBERG: Stratejiyi tanımlayan 5 P.

•PLAN •POSITION •PATTERN •PERSPECTIVE •PLOY

•PLAN •KONUM•DESEN •BAKIŞ AÇISI •DALAVERE

STRATEJİ NEDİR?

5 PPlan: Hangi amaca, nasıl, ne zaman, hangi olanakları kullanarak ve

hangi yöntemlere başvurarak ulaşılacağını saptamak.

Position: Çevrede bir yere yerleşmek veya konuşlanmak.

Pattern: Birbirini izleyen ve tamamlayan eylemler.

Perspective: Yöneticilerin çevrelerini nasıl gördüğüne ve gelişen olayları nasıl yorumladığına bağlı olan bakış açısı.

Ploy: Manevra veya rakibi şaşırtacak bir mesaj yollamak.

STRATEJİ NEDİR?

5 P Örnek:

Honda firması, 1946 yılında motosiklet motoru üretmek için kurulan bir firmadır ve kendi ülkesi Japonya pazarında hem 250cc ve 350cc hacimli motorlar hem de 50cc’li küçük motorlar sınıfında lider durumundadır. 1959 yılına gelindiğinde, dünya çapında bir marka haline gelmek için ilk adımını atmış ve Amerikan pazarına açılmaya karar vermiştir. Bunu süreçte 5 P öğelerini şöyle kullanmıştır;

STRATEJİ NEDİR?

1) Plan: Motosiklet anlamında Japonya pazarının dışında marka haline gelebilmek için, motosiklet meraklılarının en yoğun olduğu Amerika Los Angeles’da 1959 yılında bir temsilcilik açmak ve 250cc ve 350 cc’li motosikletlerin satışını yapmak.

2) Ploy: Büyük kapasiteli motor satışlarının istenilen seviyede olmamasından sonra bir manevra yapılır ve herşeyi büyük ve konforlu seven Amerika’lılara, Japon pazarında büyük sükse yapmış 50cc’li motosikletlerin satılmasına karar verilir. Pazara ilk girişte yüksek cc’li motosikletlerin tercihinden sonra böyle bir manevra rekabet içinde avantaj sağlayabilecektir.

STRATEJİ NEDİR?

3)Pattern: Bu karardan sonra satışları daha iyi hale getirecek başka bir ağ yapısı ve kanal aranır. Küçük motorlu motosikletlerin satışında istenilen hacmin yakalanmasında geleneksel motor bayileri yerine toptancı kanalı keşfedilmiştir. Katalogla satış firması sears & roebuck ile bu iş için anlaşılır.

4)Position: Böylece henüz motor meraklısı olmamış ve tercihleri oluşmamış, kısacası; daha dokunulmamış dev bir pazara konuşlanılmıştır.

STRATEJİ NEDİR?

5) Perspective: Japon yöneticilerin kısa süreli bir satış başarısızlığından sonra çevreyi doğru yorumlamaları ve hızlı reaksiyon vermeleri sonucu dört sene içinde Amerika’da satılan her iki motordan birisi Honda olmuştur.

Honda’nın başarısının geleneksel yorumu, bu firmanın dahiyane bir strateji ile motor sektörüne yeni bir tanım getirdiğidir. Gerçekte ise Honda’nın planlanmış stratejisi nerede ise bir felaket idi. Başarıyı getiren strateji, planlanan değil, fakat beklenmedik gelişmelere gösterilen akıllı uyumun sonucuydu. Japonlara tanınacak prim, oluşan duruma uymakta gösterdikleri çeviklik ve bunu uygulamakta gösterdikleri enerjidir.

STRATEJİ NEDİR, neden önemlidir?

“Stratejisi olmayan bir kurum dümeni olmayan bir gemi gibidir.”

ÜRÜN VEYA HİZMET

RAKİP

PAZAR/HEDEFKURUM

STRATEJİ topa nasıl vurduğunuz ile ilgilidir!!!

Yapı İşletmesi Anabilim Dalı ders notları, ODTÜ

STRATEJİ NEDİR, NE DEĞİLDİR?

Strateji, başarılı olanı taklit etmek değil, farklı olanı yaratmaktır..

Strateji, bir planlama süreci değil, yaratma sürecidir...

Strateji, geleceğe dönük öngörüler yapmak değil, sağlıklı

öngörüler doğrultusunda geleceği yönlendirebilmektir...

Strateji, değişime kolaylıkla adapte olabilecek beceriyi

geliştirmek değil, değişime liderlik etmektir...

STRATEJİ NEDİR, NE DEĞİLDİR?

*Strateji, bir yarışta en başarılı olmak üzere performansı

arttıracak teknikleri geliştirmek değil, kolaylıkla birinci

olunabilecek yarışı seçmektir...

Strateji, her ne olursa olsun farklı birşeyler yaratmak değil,

vizyonumuz, misyonumuz ve ilkelerle uyumlu olarak seçilmiş

değerlerimize sadık kalmak üzere başarılı olmaktır.

Sun Tzu

Ben savaşırken herkes taktiklerimi görebilir; fakat hiç kimse asıl zaferin kaynağı olan stratejiyi göremez.

Başkasını ve kendini bilirsen, yüz kere savaşsan tehlikeye düşmezsin; başkasını bilmeyip kendini bilirsen bir kazanır bir kaybedersin; ne kendini ne de başkasını bilmezsen, her savaşta tehlikedesin

STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ

STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ

DURUM ANALİZİ NEREDEYİZ?

MİSYON VE İLKELER

NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?VİZYON

AMAÇLAR VE HEDEFLER

STRATEJİLER GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ?FAALİYETLER VE PROJELER

İZLEMEBAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER VE DEĞERLENDİRİRİZ?PERFORMANS ÖLÇME VE

DEĞERLENDİRME


STRATEJİ SÖZLÜĞÜTERİM TANIM ÖRNEK

MİSYON

Temel değerler ve paydaşların beklentileri doğrultusunda öne çıkan amaçlar.

Sağlıklı ve formda olmak

VİZYON VEYA STRATEJİK NİYET

Gelecekte arzu edilen konum veya durum

2014 avrasya maratonunu koşmak

AMAÇ Genel niyet ifadesi Kilo vermek ve kasları kuvvetlendirmek

HEDEFAmacın daha kesin ve detaylı bir ifadesi

Ocak ayına kadar 5 kilo vermek ve seneye maraton koşacak duruma gelmek

ÖZGÜN KAYNAKLAR VE UZMANLIK ALANLARI

Rekabet avantajı sağlayacak kaynaklar, yöntemler veya beceriler.

Yakınlarda bir spor salonu bulunması, destekleyici yapıda bir aile ve arkadaş çevresi, geçmişte başarılı sonuçlanmış bir zayıflama diyeti tecrübesi

STRATEJİLER Uzun vadeli yönlendirme

Destekleyici bir kulübe katılmak (örn. Koşu kulübü), düzenli egzersiz yapmak, yerel maratonlarda yarışmak, uygun bir diyet programına bağlı kalmak.

KONTROL

Stratejiler ve faaliyetlerin etkinliğini değerlendirmek, gerekli görüldüğünde revize etmek.

Kaybedilen kiloyu, koşulan kilometreyi ve süreyi takip etmek, beklenen düzeyde ise plana devam etmek, değil ise başka startejiler veya faaliyet planları belirlemek.

STRATEJİ

GÜÇLÜ ve ZAYIF özelliklerin,

DIŞ TEHDİTLER ve PAZAR FIRSATLARI ile

nasıl başa çıkacağıyla ilgilidir.

SWOT MATRİSİ

Stratejik Planlama,

Bir kurumun;

İç veya dış değerlendirme sonuçlarına göre

Zayıf ve güçlü yönlerini, önündeki fırsat ve tehditleri belirlemesi,

Bunların ışığında kalitesini geliştirecek olan stratejilerini oluşturması,

Bu stratejileri ölçülebilir hedeflere dönüştürmesi ve

Performans göstergelerini belirleyerek onları sürekli izlemesi sürecidir.

Misyon ve vizyon belirlenmeli

Misyon,daha çok bugünün

amacıyla, iş felsefesiyle ve şirket kültürüyle

İlişkilidir.

Misyon, kurumun izlemeyi

seçtiği özel bir yoldur .

Misyon,yöneticilere

ve personele çalışmalarında rehberlik eder.

Misyon, ortak bir hedefe doğru yol

alan insanları bir araya getirecek temel

unsurdur.

Misyon ,amaçlar,

ve vizyona ulaşmak için gereken

stratejilerdir.

Misyon,kurumun başarısına yönelik bir beklenti

barındırır.

Misyon, çalışanların işlerine

hayat verecek enerjiye sahiptir.

Misyon ,düzenli olarak

gözden geçirilmelidir.

MİSYON

Prof. Dr. Esin Can Mutlu ‘nun ders notları

Başarılması güç bir hayal düşünülmelidir.

Geçersiz duruma geldiğinde değiştirilmelidir.

Her duruma göre yeniden tarif edilmeyen bir konum dikkatealınmalıdır.

Ulaşılması zor birhedeftanımlanmalıdır.

MİSYON TANIMLANIRKEN


Bugün ne

durumdayız?

Görevimiz nedir?

Ne yapmaktayız?

Bizi ayıran

özellikler nelerdir?

Gelecek için

arzularımız nedir?

Kurumun karakterini belirleyennedir ?

Amaca nasıl

ulaştırılacaktır ?

Asli yeterlilik alanımız nedir?

Neden varız ?

Kim için

yapmaktayız?

Nasıl ve neden

yapmaktayız?

Kurum misyonu belirlenirken

aşağıdaki sorulara cevap aranmalıdır.


Bugün bulunulan ve gelecekte

olmak istenilen yerin net ifadesidir .

Paydaşlara, gelecekle ilgili verilmiş sözdür.

Bağlılık duygusu oluşturur,

çalışanları ve tedarikçileri motive

eder.

Liderlerin ,gücünün kaynağı ve kapasitesidir.

Yeni şeylerin başarılmasını

sağlayan bir dinamik oluşturur .

Çalışanlara, hedefe ulaşma

yolunu gösteren bir haritadır.

Vizyonlara ulaşıldığında,

yerlerini yenilerinebırakır.

VİZYON


Vizyon çalışanlar tarafından bilinmeli ve benimsenmelidir.

Çalışan iki işçiye ne yaptıkları sorulmuş:

- Harç karıyorum.

-Gökdelen inşaa ediyorum.

Prof. Dr. Esin Can Mutlu ‘ nun ders notları

STRATEJİ FORMULÜ

•SWOT analizi yapılmalı.

Bunun için,

o Güçlü ve zayıf yanlar belirlenmeli (Strengths and

Weaknesses)

o Tehditler ve Fırsatlar belirlenmeli (Opportunities and

Threats)

STRATEJİK KONUMLANMA(STRATEGIC POSITIONING)

SWOT DEĞERLENDİRMESİ

Fırsatlar Tehditler

1 1

2 2

3 3

Güçlü Yönler Zayıf Yönler

1 1

2 2

3 3

SWOT MATRİSİ FIRSATLAR TEHDİTLER

GÜÇLÜ YÖNLER +, -, 0 +, -, 0

ZAYIF YÖNLER +, -, 0 +, -, 0

STRATEJİK YETENEK DEĞERLENDİRMESİ

KAYNAKLAR VE YETKİNLİKLERBeklenti

ve Amaçlar

Çevre

Kaynaklar ve

Yetkinlikler

Stratejik Konum

Stratejik Seçimler

Faaliyet Stratejisi

Organizasyon

Etkinleştirme

Değişiklikleri Yönetme

Gelişme Yön ve

Yöntemleri

İş Stratejileri

Kurumsal Düzeyde Stratejiler


STRATEJİK YETENEĞİ ÖLÇMEK İÇİN....

•KAYNAKLARIMIZ NEDİR?

•BİZİ RAKİPLERİMİZDEN FARKLI KILAN NEDİR?

•EN BAŞARILI OLDUĞUMUZ AKTİVİTELER NELERDİR?

(STRENGTHS)

•BAŞARISIZLIĞIN VE DÜŞÜK REKABET AVANTAJININ

SEBEBİ NEDİR? (WEAKNESSES)

KAYNAKLAR

FİZİKSEL KAYNAKLARİNSAN KAYNAKLARIFİNANSAL KAYNAKLARENTELEKTÜEL KAYNAKLAR

(INTELLECTUAL CAPITAL)

KAYNAKLAR, YETNEKLER VE REKABET AVANTAJI

HAYATTA KALMAK İÇİN

GEREKLİ

ÜSTÜN OLMAK İÇİN GEREKLİ

Eşik Kaynaklar

Eşik Kaynaklar

Temel Yetkinlikler

Özgün Kaynaklar

Yetkinlikler

Kaynaklar

Rakiplerle aynı veya Taklidi kolay

Rakiplerden iyi ve Taklidi zor


Uzmanlık Alanı (Core competency)

•Paydaşların gözünde, sunulan hizmetin değerinin altını çizen bir aktivite veya süreç olmalıdır.

•Rakiplerden daha iyi olunmalıdır.

•Sağlam ve taklit edilmesi zor olmalıdır.

GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLER

FIRSATLAR VE TEHDİTLER

ANAHTAR

UYGULAMACILARIN KİŞİSEL DEĞERLERİ

DAHA GENİŞ TOPLUMSAL BEKLENTİLER

REKABET STRATEJİSİ

İÇ FAKTÖRLER

DIŞ FAKTÖRLER


ÖRNEK: GAMA

MİSYON GERÇEK BİR DÜNYA ŞİRKETİ GİBİ BÜYÜMEK

VİZYONİNŞAATTA SÜREKLİ İYİLEŞTİRME, KALİTE VE MÜŞTERİ MEMNUNİYETİNE DAYANAN, ÖNDE GELEN UZMAN BİR KÜRESEL ŞİRKET OLMAK

HEDEFDEVAMLI BÜYÜME, YENİ GİRİŞİMLERE KATILIM YOLUYLA HİZMETLERİN YELPAZESİNİ GENİŞLETME, ULUSLARARASI KAPASİTE ARTIRIMI

UZMANLIKLAR

ENDÜSTRİYEL TESİSATIN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞUNDA ANAHTAR TESLİMİ YAPILARDA DENEYİM VE YETERLİLİK, DÜNYA ÇAPINDA İYİ BİR ÜRÜNE SAHİP OLMAK, KÜRESEL ŞİRKET AĞI, FİNANSAL KAYNAKLAR

STRATEJİLER

ULUSLAR ARASI BİRLEŞMELER, SÜREKLİ GELİŞİME ODAKLANMA, ÇEVREYİ KORUMAK İÇİN BİR SİSTEM, KALİTE GÜVENCESİ, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ, İLERİYE DÖNÜK ÇEVRE İZLEME, GELİŞTİRİLMİŞ TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ


Kaynak: Turkish Infrastructure Report (Q2 2005)

Güçlü yanlar

Çevresel faktörler: Fırsatlar ve TehditlerHasar görmüş

yapıların rehabilitasyonu

Yatırımcılara verilen

teşvikler

Geoteknik mühendisliğine

yoğun talep

Politik istikrarsızlık

Konut sektöründe

yeni rakipler

Teknik kapasite + + + 0 +Tecrübeli çalışanlar + + 0 0 +Güçlü ilişkiler + 0 0 + +Şirket repütasyonu (şöhret) + + + 0 +Maliyet avantajı + + 0 0 +Zayıf yanlarKonut projelerine odaklı + 0 - 0 +Düşük finansal kaynaklar

- - - 0 -

Düşük yönetsel kapasite - - - 0 -Tedarikçilerle zayıf ilişkiler

- - 0 0 -

Politik tanışıklıklar az 0 - 0 - -

KONUT PROJELERİ YAPAN KÜÇÜK ÖLÇEKLİ İNŞAAT ŞİRKETİ

ÇALIŞMA : ŞİRKET-A

Yaş: 20 yılBitirilen iş: Ulusal pazarda 500 milyon $. Uluslar arası tecrübe yok.Aşama: BüyümedeKurum yönetimi tipi: Aile şirketi İş çeşitleri: Öncelikle konut ancak bunu küçük alt yapı işleri de izliyor. Uzmanlık: Toplu konut projeleriMüşteri: 90% işveren, 10% kamuDiğer aktiviteler: Turizm (5 yıldızlı otelleri var)Şirket hedefi: Kısa vadeli kârı maksimize etmek (uzun vadeli

hedeflerden çok kısa vadeli hedefler)Ana strateji: Düşük maliyetEn güçlü yanı: Finansal kaynak ve ilişkilerEn zayıf yanı: Yönetsel tecrübe eksikliği

Swot matrisi

GÜÇLÜ FIRSATKonut sektöründe tecrübeFinansal kaynaklarHızlı inşaat, düşük maliyetİşverenlerle kuvvetli ilişkiler (hükümet)

ZAYIF TEHDİT

Yönetsel kapasite (profesyonel yönetim tecrübesinde eksiklik)Pazarlamada zayıfUluslar arası tecrübe yokKalite sertifikasyonu yok

Kaynak

• Yapı İşletmesi Anabilim Dalı ders notları, ODTÜ• Prof. Dr. Esin Can Mutlu’ nun ders notları

yildiz teknİk Ünİversİtesİ yapi İŞletmesİ anabİlİm dali

Documents