yil: 2011 / sayi: 41 · 2014. 9. 6. · en önemli tartışma konularımızın başında küresel...

1957

SAKARYA TİC ARET BORSASI

S A K A R Y A C O M M O D I T Y E X C H A N G E

YIL: 2011 / SAYI: 41

TOBB Baflkan›Rifat H‹SARCIKLIO⁄LUBorsam›z› Ziyaret Etti

STBAgropolisTar›m A¤›na Kat› ld›

Kalite ve Arge’ninRekabet GücüÜzerindeki Etki leri

F›nd›k Zürufu veDeniz Yosunlar›ndanSaks› Topra¤› Gelifltir i lmesi

Yazışma AdresiSakarya Ticaret BorsasıTekeler Mevkii 54200Adapazarı / SAKARYATel: 0264 278 42 30 - 5 hatFax: 0264 278 42 32web: www.stb.org.tre-mail: [email protected]@stb.org.tr

SahibiSakarya Ticaret Borsası adınaYönetim Kurulu BaşkanıFikri KOÇe-mail: [email protected]

Sorumlu MüdürSakarya Ticaret BorsasıGenel SekreteriYiğit Ateş

Yayın KuruluAdem SARIYönetim Kurulu Başkan Yrd.Ahmet ERKANYönetim Kurulu Başkan Yrd.

Yayına HazırlayanZümran CEBECİPersonel ve İdari İşler Şefi

Basım Yeri veGrafik TasarımYILKO GRAFİKwww.yilkografik.com.tr

SAKARYA TiCARET BORSASI1957


01

BaşkandanS.T.B.Yönetim Kurulu BaşkanıFikri KOÇ

sayfa

03

Türkiye’de İhracatS.T.B. Meclis BaşkanıAhmet GÜZ

sayfa

04

TOBB BaşkanıRifat HİSARCIKLIOĞLUBorsamızı Ziyaret Etti

sayfa

08

STBAgropolis Tarım AğınaKatıldı

sayfa

09

sayfa

21sayfa

24sayfa

25

BuzağılarınBakım ve Beslenmesi

sayfa

28

sayfa

15

1957

sayfa

17

sayfa

34

BorsamızdanHaberler

ATB Özel GıdaKontrol LaboratuvarıPersonelleriTörenle Sertifikalarını Aldı.

HayvancılıktaDaha Fazla ÜretimDaha Fazla Kazanç ProjesiBaşarıyla Tamamlandı

Sakarya’daProjecilik veSakarya Ticaret Borsası

Fındık Zürufu veDeniz YosunlarındanSaksı Toprağı Geliştirilmesi

Kalite ve Arge’ninRekabet GücüÜzerindeki Etkileri



02

“Milli ekonominin temeli ziraattir. Bununiçindirki, ziraatle kalkınmaya büyükönem vermeliyiz. Köylere kadaryayılacak programlı ve pratikçalışmalar, bu maksada erişmeyikolaylaştıracaktır. Fakat bu hayati işi,isabetle amacına ulaştırabilmek için,ilk önce ciddi etüdlere dayalı bir ziraatsiyaseti tespit etmek ve onun içindeher köylünün ve bütün vatandaşlarınkolayca kavrayabileceği ve severektatbik edeceği bir ziraat rejimi kurmaklazımdır.”

Mustafa Kemal Atatürk



03

Küreselleşme, dünyada ekonomik ve siyasi iliskilerişekillendiren bir kavram olarak hayatımıza girmiştir.Muasır medeniyetler seviyesine yükselmek, her senegelişmiş ülkelerin ekonomik büyüme oranlarından dahayüksek oranları tutturabilmekten geçmektedir. Türkiyeiçin hem yüksek tempolu hem de istikrarlı bir büyümesürecine sahip olmak ekonomimizin şimdiki düzeyindençok daha modern hale gelmesi ile eş anlamlıdır.

Türkiye 2009 dan itibaren küresel ekonomide yükselmetrendine girmiştir. 2009 yılın’da Amerika ve Avrupa dayaşanan küresel krizden etkilenmeyerek krizin ülkemiziteğet geçmiştir. Ülkemiz bugün dünyanın 17. büyükekonomisi durumundadır. Ümidimiz bu istikrarındevamının sağlanmasıdır. Türkiye’nin önünü açacak olanen önemli unsur istikrardır. Bizden sonraki nesilleringüçlü bir ülkeye ve sağlıklı bir ekonomiye sahip olmalarıbaşlamış olan dönüşümün tamamlanmasıyla mümkünolacaktır.

Son dönemde Amerikan ekonomisinde uluslararasıkredi notunda yaşanan düşüş ve Avrupa’da özellikleYunanistan ve İspanya’nın yaşadığı ekonomik krizülkemizi de olumsuz etkileyecek düşüncesiyle dövizkurunda hareketlilik yaşandı, cari açıkta yaşanansıkıntının devam ettiği gözüküyor fakat kamu kesimindekicari açık her ne kadar çözülmüş gibi gözüksede özelsektörde yaşanan cari açık kafalarda soru işaretiyaratmaktadır.

Sakarya Ticaret Borsası olarak ülkemizdeki ekonomikistikrar ve işsizlik rakamlarında yaşanan azalma birazolsun bizleri umutlandırırken özel sektördeki cari açıksıkıntısı bizleri kaygılandırmaktadır. Bizler üst kuruluşumuzolan TOBB çatısı altında toplanmaktan ve bu büyükkuruluşun yaptığı çalışmaların bir parçası olmaktangurur duyuyoruz. Şunu belirtmek isterim ki ekonomiksorunların bilincinde ve çözüm noktasında tüm gücüyleçalışmalarına devam eden özel sektörün en büyüktemsilcisi olan birliğimiz son yıllarda yaptığı çalışmalarlaçözüm üretme noktasında hükümete ciddi olarak destekolmaktadır.

Bizler ekonomik sorunların en önemli anahtarının üretimolduğu kanaatindeyiz. Sanayiden tarım ve hayvancılığakadar üretim maliyetlerinin düşürülmesi gerekliliğiuluslar arası pazarda marka olabilme açısından büyükönem taşımaktadır.

İhracat yapan özel sektör temsilcilerinin ham maddeanlamında ithalata yönelmesi üretim maliyetlerini düşürsede cari açık anlamında bizleri sıkıntıya düşürmektedir.Türkiye’nin hedefi kendisi üreten , kendi hammaddelerinikullanabilen ve bu vesileyle markalaşan KOBİ ‘sini vebüyük sanayicisini yaratmak olmalıdır.Saygılarımla,

STB Yönetim Kurulu Başkanı Fikri KOÇ

Başkandan



04

Türkiye’nin iktisadi kalkınmasında hayvancılıksektörünün yüklendiği fonksiyonlar ekonomik faaliyetlerintemel unsuru yeraltında ve yerüstünde bulunan tabiikaynaklardır. Bunların rasyonel olarak işlenmesi vesanayileşmeye gidilmesi milli geliri ve dolayısıyla kişibaşına düşen geliri arttırır, refaha ulaştırır. Milli gelirindevamlı ve muntazam bir şekilde yükselmesi, iktisadikalkınma olarak tanımlanmaktadır. Hayvansal orijinli gıda maddeleri üretimini arttırmaçabaları, bütün dünya uluslarının üzerinde önemledurdukları aktüel bir konudur. Konunun önemi, bir yandanhayvansal orijinli maddelerin insan beslenmesindekiöneminden, bir yandan da sağlanacak üretim fazlasınınihraç edilmesi yoluyla döviz temini imkanından ilerigelmektedir. Bu konuya Türkiye açısından bakacakolursak, hayvan ve hayvansal ürünler ihracatımız varolan üretim gücümüze ve potansiyelimize denk birseviyede değildir. Hayvan ve hayvansal ürünlerihracatında fiyat, kalite ve standardın önemi büyüktür.Bu bakımdan, söz konusu maddelerin ihracatınıarttırabilmek için hayvancılıkta verimlilik arttırılarak fiyatlarındüşürülmesi, üretimde kalite ve standarda gerekli öneminverilmesi zorunludur. Bunun yanında, ithalatımızın genişletilebilmesiihracatımızın geliştirilmesiyle mümkündür. Az gelişmişekonomilerin ihracatlarını kısa vadede arttırabilmeleriiçin,bütün Dünya pazarlarında alıcı bulabilen, gelir vetalep esnekliği yüksek olan hayvansal gıda maddelerininihracını arttırmaya çaba sarf etmelidirler.

Türkiye’de halkın oldukça önemli bir kısmının geçimveya ek gelir kaynağı olması bakımından hayvancılıksektörü, sanayi sektörünün piyasası olma fonksiyonunuifa ederek sanayileşmeyi uyarma durumundadır.Hayvancılığın gelişmesi,Türk sanayinin gelişmesibakımından hayati bir önem taşımaktadır. Hayvancılıklageçinen veya hayvancılığı ek bir gelir kaynağı olarakdeğerlendirme durumunda olan köylünün hayat seviyesiyükselmedikçe, sanayinin yeteri kadar gelişmesinin,mamullerini satın alabilecek bir yerli pazara kavuşmasının

mümkün olmayacağı aşikardır. Hayvancılık sektörünün ekonomik fonksiyonlarındanbiri de ülkenin tarım sektörünü, tarımsal işletmelerinirasyonel bir düzeye eriştirmektir. Gerçekten, bitkiselüretimin insan gıdası olarak değerlendirilemeyen kısmıile bitkisel artıkların hayvansal gıda ve hayvansal ürünleretransformasyonun gerçekleştirilmesi hayvancılık sanayiyardımıyla olmaktadır. Bu suretle, başka türlükıymetlendirme imkanı bulunamayan tali üretim maddeleriile üretim artıklarının işletme kazancını arttırması imkanıyaratılmış olmaktadır.

Az gelişmiş ekonomilerin özelliklerinden biri, bilindiğigibi, bölgelerarası gelir dağılımı dengesizliklerinin büyükolmasıdır. Her ne kadar hiçbir ekonomik sistemde veiktisaden gelişmiş ekonomide bu dengesizliğin tamamenortadan kaldırılması söz konusu değilse de, makul düzeyeindirilmesi pekala mümkündür.

Zamanımızda devletler kalkınma ve bölge planlarıylabölgesel dengesizlikleri ortadan kaldırmaya çalışmaktadır.Geri kalmış bölgelerin sanayileşme vetiresine bir anevvel geçebilmeleri bakımından tarım veya hayvancılıksektörlerinde bir gelişmenin sağlanması zorunluolmaktadır. Hayvancılık tarla mahsulleri kadar tabiatıntehlikelerine maruz kalmamakla gelirlerde düzenliliksağlar.İklim sebebiyle çeşitli mahsullerin yetiştirilmesinemüsait olmayan bölgelerde gelir düzenini sağlamasıbakımından hayvancılık bilhassa önem kazanır.Bu durumda, hayvancılık sektörüne yapılacak yatırımlarlahayvancılık sanayinin gelişimini sağlamanın ve iktisadengeri kalmış bölgeleri refaha ulaştırmanın, milli gelirin adilolarak dağılımının hayvancılık kanalıyla mümkünolabileceği aşikardır.

İktisadi kalkınmanın kişi başına düşen milli gelirindevamlı ve reel olarak artmasıyla gerçekleştirilebileceğiherkesçe bilinen bir gerçektir. Kalkınmanın iktisadi istikrariçinde gerçekleştirilebilmesi için ekonomilerin, yaptıklarıyatırımların miktarını her geçen gün arttırarak istihdamhacmini yükseltirken, tam çalışma ile birlikte fiyat istikrarınıda gerçekleştirmeleri gerekir.

STB Meclis Başkanı Ahmet GÜZ

Hayvancılığın Gelişmesi,Türk Sanayi’nin Gelişmesi içinBüyük Önem Taşımaktadır.



05

Bloomberg HT kanalında canlı yayına katılan TOBBBaşkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Kerem Alkin’in sorularınıyanıtladı.

Dünya ekonomisi ile ilgili açıklamalar yapan TOBBBaşkanı Hisarcıklıoğlu, “Dünya ekonomisi nereye gidiyordiye baktığımız zaman, cidden bizim yaşam döngümüzüniçerisinde bugüne kadar riskli olduğu bir dönemiyaşamadı herhalde. Bizim yaşam döngümüzün içerisindebaktığımız zaman belki de dünyanın ekonomik olaraken sıkıntılı bir devresine girmiş durumdayız. AvrupaOdalar Birliği 120 milyon işletmeyi temsil ediyor. Dünyaekonomisinin yüzde 35’ini temsil ediyor. Orada BaşkanYardımcısı olarak bulunuyorum. Başkanlık Divanı’ndakien önemli tartışma konularımızın başında küresel krizgel iyor. Çünkü bütün dünyayı i lgi lendir iyor.

Burada baktığımız zaman biliyorsunuz 2008’in 2.yarısından itibaren başlayan bu global kriz, Amerika’dabaşlayan kriz 2009, 2010, 2011 halen devam ediyor vebiz bu işin içinde, işin acılarının farkında değiliz. Dünyakrizi itibariyle baktığımız zaman özellikle 2009’da alınantedbirlerin 2010’da ve 2011’de bu işe merhem olmadığınıda gördük. Öncelikle finans kesimi kriziyle başlayan,daha sonrası kamu maliyesi krizine dönüşen bu krizinaslında biz küçük versiyonunu 2001 yılında yaşamıştık.

Ama, bu sefer boyutu çok büyük. O zaman Türkiyekendi iç dinamikleriyle ve üreten tesisleriyle beraber bukrizden hızla çıkmasını bildi. Ama maalesef burada çokbüyük sıkıntılar var” dedi.

“Türkiye’nin itibarı çok fazla”Dünyada ekonomik alanda Türkiye’nin itibarının çok

fazla olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, “Herkes bizkonuşurken biz ne söyleyeceğiz diye bakıyorlar. Bir keremüthiş bir başarı var şu anda. Bu başarıyla beraberdünyanın birinci ilk 6 ayı itibariyle baktığımız zamandünyada en hızlı büyüyen ülkeyiz, yüzde 10,2’yle. Bugünbizim beraber hareket etmiş olduğumuz ülkelerebaktığımız zaman onların yüzde 2 büyümesi, yüzde 1büyümesi hayal. Bunlar için büyük bir rakam bu. Yüzde2 büyüyebilmesi Avrupa’daki herhangi bir ekonomininçok olumlu olarak neticelendir iyorlar” dedi.“ABD ve Avrupa ekonomilerinin problemlerifarklı”

Krizin finans krizi olarak başladığını vurgulayan TOBBBaşkanı şöyle devam etti: “Daha sonrasında bu kamununborçlarının, kamu bütçelerinin iyi yönetilmediğininsonucuna gelerek şu anda ülke sıkıntısı haline geldi.Ülkelerin kendi bütçelerindeki sıkıntı haline dönüştü.Bugün özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde halabüyüme problemi, istihdam problemi birbirine bağlıolarak devam ediyor. Amerika Birleşik Devletleri’ninproblemi farklı, Avrupa ekonomilerinin problemi farklı.Amerika ekonomisine baktığımız zaman, Amerikatoparlanma umudunu başka bir bahara bıraktı. Yani birtürlü Amerikan ekonomisi toparlanamıyor. İstihdamıartıramıyor. İşsizlik rakamları çok yüksek. Ve son 1 aydayaklaşık Amerika Birleşik Devletleri’nde işini kaybedenlerinsayısı 200 bin kişi. 200 bin kişi daha umutsuzlara katıldı.Tabi bu rakamlar aslında çok büyük.

bir rol model”

Türkiye,Avrupaekonomileri için

TOBB Yönetim Kurulu BaşkanıM. Rifat HİSARCIKLIOĞLU

“Avrupa’nın lideri yok”Avrupa ve ABD ekonomisinin birbirine çok bağlı

olduğunu söyleyen Hisarcıklıoğlu, “İkisi birbirine bağlıolunca bu sefer borç limitlerinin yukarıya doğrutırmandığını ve bunlar için kongrelerde siyasi kavgaların,Türkiye’de zaman içerisinde gördüğümüz, kavgalarınyaşandığı ve ne yapacağını bilmez bir ekonomi.Avrupa’daki en önemli sorun; Avrupa’da liderlik krizi var,birinci sorun o. Avrupa’nın lideri yok. Liderlik yapabilenbir lider yok. Avrupa’daki 27 ülke içinde baktığımız zamanAvrupa’daki ülkelere liderlik yapabilecek bir liderçıkamadı. Bundan dolayı da maalesef alınan kararlargeç alınıyor. Çünkü bir yangın var, yangını ne yapmanızlazım? Anında itfaiyenin gelip müdahale etmesi lazım.Şimdi 27 ülke içerisinde böyle bir lider olmayınca itfaiyeyekimse haber göndermiyor ki git şurada yangın var,söndür diye. İşte bunu biz bir araya gelelim, istişareedelim diyene kadar yangın giderek büyüyor.Burada baktığımız zaman en büyük sorun şu: Yunanistan.

Şimdi Yunanistan’daki kriz maalesef üretim noktasınıkaybetmiş durumda. Geçmişte almış olduğu desteklerle

bugün kamunun bütçesini yönetemez durumda. Çünküborçları kendi gayri safi milli hasılanın yüzde 140 üzerinde.Yüzde 140 olunca, maalesef üretim de olmayıncaaçılacağı hiçbir yer yok. Yunan ekonomisininkurtulabilmesi için tedbirlerden bir tanesi 200 bin kamuçalışanını dışarıya atmak. Bu da tabi sosyal bir meseleolarak ortaya çıkıyor.

Yunanistan Başbakanı, Avrupa’daki ülkelerin ve IMF’ninvermiş olduğu tavsiyelere uyar ise o zaman Yunanistanekonomisinin kurtulması için bir umut çıkacak ortaya.Fakat siyaseten bu da intihar olacak.

Şimdi zor bir karar; Yunanistan’ın kurtuluşu mu,siyaseten kendi kurtuluşunuz mu? İşte bu kararı iyivermesi lazım, Yunanistan Hükümetinin. Çünkü onlar dakucaklarında buldular ve yapacakları bir şey yok. Dahaönceden gelen kartopu büyüye büyüye büyüye bu halegeldi. Artık çevrilemez hale geldi.

Tabi Yunanistan’ın eğer ekonomisinin batışına veiflasına kontrollü olarak da müsaade ederlerse hemenarkasından Portekiz ve İrlanda, ondan sonrasında İtalya,İtalya’dan sonra İspanya’nın da beraberinde bir sıkıntıvar. Bu 5 ülkenin de aslında sıkıntısı toplam 2 trilyondolar. Bunlar kime borçlanıyor bu 2 trilyon doları?Baktığımız zaman Fransa 911 milyar dolar alacaklı bu5 ülkeden, Almanya 704 milyar dolar, İngiltere 418 milyardolar. O zaman bunların bu yükü taşıyabilmesi mümkündeğil. Avrupa ekonomisinin tamamıyla iflası söz konusuolabilir. O zaman da bu dünyada çok büyük bir derindalga yaratır” dedi.“Avrupa bizim pazarımız”

“Bizim açımızdan baktığımız zaman Avrupa bizim dışticaretimizin neredeyse yüzde 57’lerini, 58’lerini yapıyoruz,bizim pazarımız aslında” diyen TOBB Başkanı şunlarısöyledi: “Bu pazar son 1 yılda 700 milyar dolar daraldı.Yani Avrupa ekonomisi bir Türkiye ekonomisi kadarkaybetti.

Bizim için çok büyük rakam, çünkü bizim pazarımızorası. Biz o pazara mal satıyoruz, o pazar daralıpfakirleştiği sürece burada bizim o pazara mal satmaşansımız azalacak. O zaman bizim ihracata dayalı olarakçalışan sektörlerimizde bir problem yaşamamız sözkonusu olabilir. Onun için Avrupa ekonomisini yakındantakip etmek durumundayız.

İnşallah önümüzdeki dönemde Avrupa ekonomisininbu şekilde bir krize girmemesi için aklıselimle hareketedip, bir an önce tedbirlerini alıp, uygulamaya koyup,Avrupa ekonomisini yüzebilir hale getirilmesi lazım.

Öyle birbirimize bağımlı hale geldik ki, bize bir sürüeziyetleri var, sıkıntıları var. ‘Oh olsun, bak zamanındabize bu aklı verenler nerede şimdi, bunların da başınageldi, işte bize vize vermiyorlar, bizim mal çıkışımızaengel oluyorlar, hakkımız olan şeylerde bile engelçıkartıyorlar oh olsun’ deme şansımız yok. Biz diyoruzki, aman ekonominizi düzeltin. Hatta Sayın Babacan,Yunanistan krizinin ilk başladığı noktalarda tecrübemiziaktarabiliriz diye Yunanistan’ı ziyaret etti. Bizimtecrübelerimizden istifade edin dedi”.



06

“Türkiye, Avrupa ekonomileri için bir rol model”Türkiye’nin bugün sadece İslam ülkelerinde değil,

Avrupa ekonomileri içinde bir rol model haline geldiğinibelirten Hisarcıklıoğlu, “Türkiye’nin ekonomik olarakgenel yapısında omurgamız güçlü, bankacılık sistemimizgüçlü, kamu maliyesi güçlü. Bu açılardan baktığımızzaman bir tarafımızda batımızda ekonomik kriz almışbaşını gidiyor, nereye gideceği belli olmayan müthiş birbelirsizlik. Güneyimize, doğumuza bakıyoruz, orada dahakeza bu sefer ekonominin dışında politik risklerin enyüksek olduğu yerler. Bunun içerisinde şu anda Türkiyebir istikrar adası gibi gözüküyor. Bu çerçeve bize müthişbir fırsatı beraberinde getirdi.

Bizim 2023 vizyonumuz var; 2023’te dünyanın ilk 10büyük ekonomisi arasında olmak. Eğer bu fırsatı iyideğerlendirebilirsek, 2023’e bile kalmadan bizim o hedefeulaşabilmek için bir fırsatımız var. Ama nedir?Önce içeride birlik ve beraberliğimizi sağlam tutmamızlazım. Maalesef ne zaman Türkiye’nin uçağı burnunuhavaya kaldırsa, içeride kendi kardeş kavgalarıyla,kardeşlerin birbiriyle problemleri gündeme getirilerekTürkiye’nin uçağının hep burnu aşağıya baktırılmıştır.Biz buna fırsat vermeyeceğiz. Özellikle ben TOBBBaşkanı olarak, 365 oda ve borsam var, 81 il, 160ilçedeyim. Güneydoğuda, doğuda, kuzeyde, güneydeher tarafta biz örgütlüyüz. Ben bütün oda ve borsabaşkanlarımla son 1 aya kadar çeşitli defalarca bir arayageldik. Biz kesinlikle buna fırsat vermeyeceğiz. Kardeşkavgasına, kardeşlerin birbiriyle kavga etmesine,kardeşlerin birbirine zarar vermesine fırsat vermeyeceğiz.Buna konuda kararlıyız." dedi.

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, özellikle önümüzdekidönemde bir şeye dikkat etmemiz gerektiğinivurgulayarak şunları kaydetti: “Ekonomimiz şu andadünyanın en büyük 17. ekonomisi ve bu yılın ilk 6 ayıitibariyle baktığımız zaman yüzde 10,2’lik büyümeyledünya şampiyonuyuz. Bu müthiş bir başarı. Yani bugünekadar Türkiye’nin görmediği büyük başarılar eldeediyoruz. Burada da Türk özel sektörü müthiş bir başarıhikayesi yazıyor. Bu 10,2’lik büyümenin içerisinde özelsektörün katkıs ı yüzde 90’dan daha fazla.

Geçen ilk 6 ay itibariyle baktığımız zaman, Türk özelsektörünün ilk 6 aydaki yatırımları 50 milyar dolar. Herbir dolar, Türkiye’de işsizliğin azalması demektir. Türkiyeher yıl 700 bin gencine iş bulmak durumunda. Türk özelsektörü sırf yüzde 10,2’lik büyümeyi elde ederken 50milyar dolar yatırım yapmış. Bütün dünyada işsizlikrakamları yukarı çıkarken, Türkiye’de işsizlik aşağı doğrugidiyor. Niye? Ekonomi büyüdüğü için aşağı doğrugidiyor. 700 bin kişiye iş bulmak için ne yapmamız lazım?İşlem basit. Bugün dünyada iş yapma kolaylığıendeksinde dünya ülkeleri içerisinde baktığımız zamandoğrudur yanlıştır, ama Dünya Bankasının yapmış olduğuçalışmada biz 65. sıradayız. Burada bir gariplik var.Ekonomi olarak 17. büyük ekonomi olacaksın, 2011’dekibüyüme rakamın ile ilk 6 ayda dünya şampiyonu

olacaksın, ama iş yapma kolaylığı endeksinde 65.olacaksın. Bizim girişimcilerimiz, bizim özel sektörümüztam şapkadan tavşan çıkartıyor aslında”.“Türkiye’deki sistem iş yapmanın önündeki enbüyük engel”

Türkiye’de sistemde hata olduğunu söyleyenHisarcıklıoğlu, “insanlarda hata yok. Bakın, eğer bir yerdeproblem varsa, eğer insanda ararsanız çok kısadüşünüyorsunuz demektir. Esas sistemin işleyişindehata var mı? Önce sisteme bakacaksınız. Bir yerdeaksaklık varsa sistem çalışıyor mu çalışmıyor mu onabakacaksınız. Türkiye’deki sistem maalesef şu anda işyapmanın önündeki en büyük engel. Onun için sistemiyeniden yapılandırmamız lazım diyoruz.

Bir vatandaşımızı fare ısırıyor. Fare ısırdığı zaman her72 milyon vatandaşımızdan herhangi birisi ne yapar?Gider doğru hastaneye. Hastaneye kuduz aşısı olmaküzere gidiyor. Kuduz aşısı olmaya gittiği zaman hemenaşıyı yapıyorlar ve vatandaşımızı taburcu ediyorlar. Amahastanemizin başhekimliğinin bir icraat yapması lazım.O da Tarım Müdürlüğüne bir yazı yazması lazım. Nedir?Diyor ki Tarım Müdürlüğüne, hastanemize fare ısırmasışikayetiyle gelen şu isimli şahsa aşı uygulamasıbaşlatılmıştır. Sizden talebimiz, şahsı ısıran fareninmüşahede altına alınarak akıbetleri hakkında bize bilgiverin.

Fıkra gibi gerçek bir şey. Düşünebiliyor musunuz, sizherhangi il veya ilçede tarım müdürüsünüz. Bir hastanebaşhekiminden fareyi bul, müşahede altına al, banagönder. Kuduz mu değil mi tespit edeceğim diyor. Amaşimdi başhekim de bu yazıyı yazmazsa hakkındasoruşturma açılır. Sistem ona diyor ki, yazıyı yaz. TarımMüdürlüğü ne yapsın? Bu yazıya cevap vermekdurumunda, cevap vermezse o da suç işlemiş olacak.O da yazı yazıyor. Diyor ki; siz bize bu yazıyı yazdınızfakat bize yazdığınız yazıda farenin küpe numarası veeşkalini belirtmediğiniz için müşahede altına alamıyoruz.

Yani fıkra gibi gerçek.� Şimdi kaynaklarımızı nereyeisraf ettiğimizin en somut göstergesi. Bu işte yakında 6.ayda başımıza gelen bir hadise. Bunun gibi binlercesibana geliyor. Ben şimdi bunları anlatıyorum. Peki neyapmak lazım? Şimdi tarihi bir fırsat var önümüzde.

Bizim şu devrede sistemi yeniden yapılandırmamızlazım. Sistemin artık dişi çıktı. Orasını düzelteyim, burasınıdüzelteyim derken sistem birbirini kilitler hale geldi. Fakatbu sisteme rağmen özel sektörümüz başarı hikayesiyazıyor. Peki ne yapılması lazım? Yapılması gereken şu:Şu anda büyük bir memnuniyetimiz var, Türk iş dünyasıadına söylüyorum bunu. Ben 1 ay önce oda ve borsabaşkanlarımla bir toplantı yaptım. Sordum, yeni biranayasa yapılmasını destekliyor musunuz? Yüzde 92evet diyor, müthiş bir oran. Sistemi yeniden dizaynedebilmek için önce binayı temelden inşa etmeniz lazım.Temel olmadan bina olmaz. Temel de Türkiye’nin inşasıyeni bir anayasa” dedi.



07

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı RifatHisarcıklıoğlu ilimizi ziyaret etti. İlk önce Sakarya Ticaretve Sanayi Odası tarafından düzenlenen Sakarya’nınYıldızları ödül törenine katılan Rifat Hisarcıklıoğlu dahasonra borsamızı ziyaret etti. Borsamızda BlommbergTV’de canlı yayına katılan Hisarcıklıoğlu Kerem Alkın’ınsorularını cevapladı.

Sakarya TB Yönetim Kurulu Başkanı Fikri Koçprojelerimiz hakkında bilgiler vererek borsa yatırımlarınınbelirli kısmının AB tarafından finanse edildiğini dile getirdi.Fikri Koç 2012 yılı içinde uluslararası bir çok ortağıbulunan yeni bir sürdürülebilir tarım projesiyle yatırımlarındaha da artacağını belirtti.

Ziyarette Rifat Hisarcıklıoğlu Sakarya’nın verimlitopraklara sahip, ürün çeşitliliği çok fazla olan, stratejikkonumu gereği önemli bir il olduğunu belirterek Tarım

ve Hayvancılık önümüzdeki günlerde büyük öneme sahipolacaktır. Yapılacak olan her türlü çalışmada destekolmaya hazırız dedi. Hisarcıklıoğlu proje üreterekyatırımların arttırılmasın yönelik STB borsalar arasındaörnek bir gösterilecek borsadır. Gerek laboratuarhizmetlerinde dünya standartlarında ülkemizde 4 şahitlaboratuardan biri olması gerekse AB proje çalışmalarıile hayvan pazar ve park yerleri içersisinde bu tarzhibelerden yararlanan tek kurum olması sebebiyle TOBBbünyesindeki örnek kuruluşlardan biri olmuştur. YineS.T.B’nin inşaatı devam eden canlı hayvan borsacılığınınyapılacağı ihale salonu faaliyete girdiğinde Sakaryahayvancılığın merkezi konumuna gelecektir. Borsanınçalışmalarını takdir ediyor ve çalışmalarınızı yakındantakip ediyorum” dedi.

Daha sonra TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu veTZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, STB Yönetim Kurulu veMeclis üyeleriyle birlikte Sakarya Ticaret Borsası HayvanPark Pazar Yeri’ni gezerek tesis hakkında yetkililerdenbilgi aldı. Rıfat Hisarcıklıoğlu tesisin çok beğendiğinibelirterek emeği geçen herkese teşekkür etti. Tesisintamamlanmasıyla birlikte ilin hayvancılıkta ciddi ilerlemekaydedeceğini belirten Hisarcıklıoğlu tesisin Türkiye`yeörnek olabilecek bir tesis olacağını ifade etti.

TOBB BaşkanıRifat HisarcıklıoğluBorsamızı ziyaret etti



08



09

Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu,Sakarya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı FikriKoç, Yönetim Kurulu Üyeleri ile birlikte, ‘Tarım ve BalıkçılıkHibe Programı’ kapsamında yürütülen Real Price ofLivestock projesinin uluslararası ortağı olan Yunanistan’ınİmathia Ticaret Odasını ziyaret etti.

5 gün süren Yunanistan ziyaretinde Imathia TicaretOdası, Veria Valisi ve Veria Belediye Başkanı ziyaretedildi. Ticaret Odasında yapılan Agropolis çalıştayındaImathia Bölgesi sunumu, Genel Sekreter Yiğit Ateştarafından Sakarya Bölgesi sunumu ve Epanet Companytarafından Agropolis ağının tanıtımı sunumları yapılarakAgropolis geliştirme planı üzerine istişarelerdebulunuldu.� Sakarya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı FikriKoç imzalanan protokolle ilgili yaptığı açıklamada:”Günümüzde yaşanan küreselleşme ile artık sınırlar

ortadan kalkmıştır. Yapılacak olan faaliyetlerdeuluslararası ortaklıkların kurulması da bunun çok iyi birerörneğidir. İki ülkenin tarım alanında benzer yapıdaolması ilerleyen zamanlarda birlikte ortak projelerüretmemizde büyük etken olmaktadır. Imathia TicaretOdası ile ilerleyen günlerde Eurochambers tarafındanaçılacak olan projelere birlikte proje üretmek için kararaldık.Ayrıca yoğun programına rağmen bu projedebizlere desteğini esirgemeyen ve yoğun programıiçinde bizlerle birlikte istişare toplantılarımıza katılanBüyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Zeki Toçoğlu’naçok teşekkür ederim” dedi.

Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğluve Sakarya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyeleri VeriaValiliğini ve Veria Belediye Başkanını ziyaret ederek ikibelediye arasında ticaret hacminin geliştirilmesi içinistişarelerde bulunuldu.



10



11

Toprak, tarımsal üretimin temel unsurlarından birisidir.Toprakta kültür bitkilerinin yetişmesi; uygun bir toprakyapısının hazırlanması ve toprağın işlenmesi ile mümkünolmaktadır. Çünkü, tarımsal üretimde toprak işleme;toprak verimliliğini korumak, erozyonu azaltmak, iyi birtohum yatağı hazırlamak, topraktaki su kaybını minimizeetmek, iyi bir kök gelişimi sağlamak,toprak sıkışıklığınıönlemek, topraktaki flora ve çeşitliliğin korunmasınısağlamak amacıyla yapılmaktadır.Tarımsal üretimde toprak işleme üretim maliyetlerinietkileyen en büyük etkendir. Toprak işleme masraflarınıazaltmak ve sürdürülebilir tarım yapabilmek için minumumtoprak işleme veya toprak işlemesiz tarım yapılmasıhedefimiz olmalıdır.

Toprak işleme sistemleri; geleneksel toprak işleme vekorumalı toprak işleme sistemleri olmak üzere başlıcaiki grupta toplanmaktadır.1-Geleneksel Toprak İşleme Sistemi� Geleneksel toprak işleme sisteminde, tohum yatağıhazırlanırken� birincil toprak işleme aleti olarak pullukkullanılır ve toprak 25-30 cm derinlikte alt üst edilerekişlenir. Daha sonra ihtiyaç duyulan ikincil toprak işlememakinaları kullanılmaya başlanır.Geleneksel toprak işleme,koruyucu toprak işlemeye göre makina yatırımı, bakım-onarım, iş gücü bakımından daha yüksek girdilere ihtiyaçduymaktadır.

Bu toprak işleme sisteminde çiftçiler, toprağı traktör-pulluk ile ne kadar çok sürerlerse o kadar çok verimalacaklarına inanmaktadırlar. Halbuki, toprağın sürekliişlenmesi daha çok erozyona ve toprağın yapısınınbozulmasına-sıkışmasına neden olmaktadır.

Geleneksel toprak işlemede, toprağı, suyu ve enerjiyikorumaya yönelik olarak hiç bir çalışma yapılmamaktadır.Hasat sonrasında toprak üzerinde kalan anız ve bitkiartıkları yakılmakta, topraktan uzaklaştırılmakta veyatoprağa karıştırılmaktadır.Yani arazi bir sonraki ekimdönemine kadar çıplak kalmaktadır.Geleneksel Toprak İşleme SistemininDezavantajları:

Geleneksel Toprak işlemede;• Topraktaki organik maddeler hızla yanıp tükenmekte,• Toprak yapısı kesekli-granül halden teksel hale

gelmekte,• Daha fazla yakıt tüketilmekte (8 litre/dekar mazot),• Anız yakmaktan dolayı CO2 salınımı artmaktadır,• İşlemler için uygun zamanlara ihtiyaç duyulmaktadır,• Tarla trafiği daha fazla olduğundan toprak sıkışıklığına

neden olmaktadır,• Toprak işleme derinliğindeki organik madde içeriği

azalır,• İşlenen toprak derinliğinde hızlı su kaybı olmaktadır,• Toprak işleme rüzgar erozyonunu ve su erozyonunu

hızlandırmak gibi sakıncalar ortaya çıkmaktadır.2- Koruyucu Toprak İşleme Sistemi� Koruyucu toprak işleme sisteminde pulluk kullanılmaz.Toprak sıkışıklığının sorun olduğu yerlerde toprağı belli

bir derinlikte yırtarak işleyen çizel vb. aletler kullanılabilir. Koruyucu toprak işleme; yabancı ot kontrolü ve tohumyatağı hazırlığı için yapılan ve geleneksel toprak işlemeyegöre tarlada geçiş sayısını önemli ölçüde azaltan işçilik,yakıt ve zaman tasarrufu sağlayan bir sistemdir. Busistem, prensip olarak toprağı devirmeden işlemeyeyönelik uygulamaları içerir.

Koruyucu toprak işleme sisteminde, geleneksel toprakişlemede olduğu gibi temel toprak işleme, tohum yatağıhazırlama ve ekim işlemleri ayrı ayrı veya birleştirilerekyapılabilir. Bu sistemde esas olan; toprağı devirmedenişlemek, işlem sayısını azaltmak ve toprak yüzeyinimümkün olduğu kadar bitki örtüsü i le kaplıbulundurmaktır.

Koruyucu toprak işleme; işçilik, enerji tüketimi vezamanlılık açısından önemli ölçüde tasarruf sağlar. Buyöntemin geleneksel toprak işlemeye oranla birçoküstünlüğü vardır. Koruyucu toprak işleme sisteminde, kullanılan makineve ekipmanların toplam güç gereksinimleri, yakıttüketimleri, çalışma saatleri ve yatırım maliyetleri önemliölçüde azalmaktadır.

Bu sistemin uygulandığı topraklarda agregat stabilizesi ve organik madde içeriği daha yüksektir. Dolayısıyla,erozyon tehlikesi daha azdırKoruyucu toprak işleme sistemi; şerit toprak işleme, ekimsırasında toprak işleme, malçlı toprak işleme, azaltılmıştoprak işleme ve doğrudan ekim yöntemlerinden oluşur.Toprak İşlemesiz - Doğrudan Ekim Yöntemi

Dünya’da yoğun olarak kullanılmaya başlanandoğrudan ekim, özellikle yıllık yağış ortalaması 200-500mm arasında olan bölgelerde başarıyla uygulanmayabaşlanmıştır.

Bunun yanında kurak bölgelerde iyi bir planlama iledoğrudan ekim uygulanabilmektedir. Böylece topraktakisuyun daha iyi depolanacağı ve buna bağlı olarakverimde artış sağlanacağı düşünülmektedir.

Doğrudan ekimin başarısı, zamanında ve uygunekipmanların kullanılmasına bağlıdır. Doğrudan ekimdeönceki ürünün hasadından sonra, ekim öncesi hiçbirtoprak işlemesi yapılmaz. Ekim direkt olarak anızın üzerineyapılır.

Doğrudan ekim makinelerinde, tohumlar anızdaçalışabilen gömücü ayakların açtığı çizilere yerleştirilir,üzerleri toprak ve bitki artıkları ile örtülür ve özel baskıelemanları ile bastırılır.

Önceden hazırlanmamış toprağa, tohumun topraklateması için uygun genişlik ve derinlikte bant açarak,bu alanlara tohumun bırakılması ve örtülmesine dayalıekim yöntemidir.

Bitkisel üretimde geleneksel pulluk veya diskle toprağınişleme tabi tutulması yerine, yeni ve ilgi çekici biruygulama ortaya çıkmakta olup, bitkinin gelişme veolgunlaşma döneminde çapalama amacıyla herhangibir toprak işleme yapılmamaktadır.

Toprak İşleme Sistemleri ve



12

Bu yöntemde anızın yakılması ya da toprağagömülmesi yerine bitki örtüsü olarak tarlada bırakılmasıve bir sonraki üretim sezonunun başında tarlayı tamamensürmek yerine; ” Özel Ekim Makinesi (Anıza Direkt EkimMakinesi) ile tohumun toprağa direkt ekimi yapılmaktadırBu uygulamada anızın yakılması ya da toprağagömülmesi yerine bitki örtüsü olarak tarlada bırakılmasıve bir sonraki üretim sezonunun başında tarlayı tamamensürmek yerine özel ekim makinesi ile tohumun toprağadirek ekimi yapılmaktadır.

Başlangıçta sıfır toprak işleme sisteminin sadece belliiklim koşullarında ve belli topraklar için uygun olduğudüşünülürken, bu teknolojinin oldukça değişik iklim, bitkiçeşidi, toprak ve coğrafik şartlarda uygulanmayabaşlamıştır.Toprak İşlemesiz -Doğrudan Ekim YöntemininAvantajları• Toprak işlemesiz doğrudan ekim erozyon riskini

azaltır,• Yağmurun toprağa infiltrasyonunu artırır ve

buharlaşmayı azaltarak rutubetin toprakta tutulmasınısağlar,

• Üst toprakta organik madde miktarını artırarak toprakstrüktürünü iyileştirir,

• Topraktaki biyolojik yaşamı ve aktiviteyi teşvik eder. Gerekli makine sayısını, traktörün güç ihtiyacı (traktörünbüyüklüğünü), yakıt tüketimini, mekanizasyon için tamir ve bakım masraflarını azaltır,

• Sıfır toprak işlemede verim özellikle nem kısıtı olan bölgelerde daha yüksektir. Yağışın toprakta daha fazla depolanmasını sağlar,

• Hafif ve orta bünyeli topraklarda, iyi drene olan topraklarda, volkanik topraklarda ve nemli-yarı nemlibölgeler için uygundur,

• Zaman tasarrufu sağlar,• Yüksek sıcaklığı ve tohum civarındaki sıcaklık

değişimini engeller,• Yakıt tüketimini mekanizasyon işlemlerini sadece bir

geçişte ekimle sınırladığı için %40–50 azaltır,• Zaman ve işçilik gereksinimini %50–60 azaltır. Bu

ekim için birkaç günün uygun olduğu durumlar gibi kritik durumlarda çok avantaj sağlar,

• Tarla trafiğini azalttığından dolayı buna bağlı toprak sıkışmasını ortadan kaldırır.�

• Toprağın infiltrasyon hızını artırır,• Atmosfere sera gazı (CO2) salınımını azaltır,• Ekim işleminde tarlanın hazırlanması için daha az

zamana gereksinim duyulur, ekim tarihinde hava koşullarına bağımlılık azalır,

• Bitki çıkışını güçleştiren ve yüzey akışın neden olan kaymak tabakası oluşumunu engeller.

Toprak İşlemesiz Doğrudan Ekim YöntemininDezavantajları1- Üst üste tahıl ekilişlerinde kök çürüklüğü

hastalıklarında artış olabilir,2- Üst üste tahıl ekilişlerinde nematodlarda yoğunlaşma,

3- Üst üste tahıl ekilişlerinde dar yapraklı yabancı ot popülâsyonlarında artış görülebilir,

4- Mevcut mibzerlere dönüşüm yapmak zorunluluğu vardır,

5- Toprak yüzeyinde bitki atıkları varlığını sürdürdüğü ve bu ortam yaşamaları için daha iyi bir ortam sağladığından, fazladan böcek ve hastalık problemleriolabilir. Ürün artıkları ile ertesi döneme hastalık veyazararlılar taşınır,

6- İyi bir tohum-toprak teması sağlayarak tohumu nemlitoprağa yerleştirebilen ve bunu yüzeydeki artıklarlatıkanmadan gerçekleştiren özel ekim makinelerine veya mevcut ekim makinelerin da değişikliklere ihtiyaçduyulur.

Sonuç Olarak:• Sıfır toprak işlemenin moda ya da geçici bir eğilim

olmadığı, aksine aşikâr avantajları ve ekonomik ve çevresel baskılar nedeniyle hızla yayılan üretim sistemiolduğu görülmektedir.

• Başlangıçta etkili toprak koruma metodu olarak düşünülmüş olmasına karşın, daha sonra toprağın fiziksel, kimyasal, biyolojik özelliklerini geliştiren ekonomik ve sürdürülebilir üretim sistemine dönüşmekle birlikte, sera gazlarının salınımını azaltarakaynı zamanda çevreyi de koruyan bir sistem olarak görülmüştür.

• Doğal kaynakları korumak, çevreyi bozulmaktan ve kirlenmekten kurtarmak için, sürdürülebilir tarım tekniklerinin ülkemizde de hızla uygulanmaya konulması gerekmektedir.

• Kurak bölgede yer alan ilimizde toprağı işlemeden tohum ekebilen makinelerin önemi büyüktür. Bu makinelerle yapılan doğrudan ekimin başarısı; iyi birplanlama ile zamanında ve uygun makinelerin kullanılmasına bağlıdır.Gobleli direk anıza ekim makineleri ile buğday, mısır,

pamuk gibi ürünlerin hasadından sonra direkt olarakarazi işlenerek tohum ve gübrenin aynı anda ekiminiyapılmaktadır. Her türlü arazi şartlarında sıralı ve serpmeolarak tohum ve gübre ekimi yapılabilmektedir. Tek birkombine ekim makinesi ile yapılan bu ekim çiftçilereakaryakıt, işçilik ve zaman tasarrufu sağlamaktadır.

Çiftçilerimizin toprak işlemeden direkt ekim yapılmasınaimkan sağlayan “Toprak İşlemesiz Tarım Makineleri”niBakanl ığımız “Kırsal Kalkınma Yatır ımlarınınDesteklenmesi Programı” çerçevesinde % 50’si hibe,%50’si öz sermaye ile satın alarak, hem yakıttan hem dezamandan tasarruf sağlayan ve ekim zamanı bir keztarlaya girerek ekimi tamamlama gibi avantajlardanyararlanma imkanları bulunmaktadır.

Ülkemizde Çiftçilerimizin kullanmaya başladıklarıdoğrudan ekim makineleri desteklemesinden,ülkemizdeki işlemesiz tarımın hedef bölgesinde yeralanİlimiz çiftçilerinin de faydalana bilmeleri için, müracaatsüresinde İl/İlçe Tarım Müdürlüklerine başvurmalarıgerekmektedir.

Ali SERT / Ziraat Yüksek Mühendisi

Anıza Doğrudan Ekim Yöntemi

Sayın Adem Sarı bizlere kendinizi tanıtırmısınız?

_ Ben 1967 Akyazı doğumuluyum, ilk, orta okul veliseyi Akyazı'da bitirdim. Arkeoloji merakım nedeniylebu bölümü okumak istedim üniversiteyi de kazandımama aile şirketimizin bana ihtiyacı olduğu için işimizinbaşına geçmek zorunda kaldım.

Şirketinizdeki konumunuz ve şirketiniz ile ilgili bizlerebilgiler verebilirmisiniz?

_ Şirketimiz bir aile şirketi bende ortaklarından biriyim,kardeşlerim ve abilerimle birlikte ticaret yapmaktayız.

Bağlı olduğunuz sivil toplum örgütleri var mı?

_ Evet Sakarya Ticaret ve Sanayi odası, Esnaf veSanatkarlar Odası, Sakarya Ticaret Borsası ve TÜKSİADüyeliğim var 1999 yılından beri STB de yönetim kurulundagörev yapmaktayım, iki dönem dir başkan vekilliğigörevim var.

İlimizde fındık denilince akla gelen ilk isimlerden olanfirmanızın kapasitesi ne kadar ve hangi yıl kuruldu?

_ Fındık kırma fabrikası olarak 1998 yılında faaliyetegeçen firmamızın o dönemler 2500 ton fındık işlemekapasitesindeydi, şimdi ise yıllık işlem hacmimiz 20.000tona ulaştı.

Ayrıca Üretim hacmimizi daha arttırmak, daha kalitelihizmete vermek ve pazar garantisini sağlamak amacıile İtalya'nın önde gelen bir firması ile resmi bir ortaklıkkurduk. İtalyan stelliferi firması ile daha önceleri zatençalışıyorduk ama kendileri bizimle daha farklı yatırımlar

yapmak isteyince ortaklık teklif ettiler ve bizde kabulettik. Önümüzdeki günlerde kendileri ile yıllık 50 bin tonkapasiteli en son el değmeden üretim teknoloijisine sahipbir fabrika kuracağız.

Fındık rekoltesinde bu yıl ciddi bir düşüş var üreticilerinmağduriyeti ve fiyat istikarı konusundaki düşüncelerinizialabilirmiyiz.

_ Bu konu aslında çok ciddi ve bir kaç kelime ileanlatılmayacak bir konu. Piyasa ekonomilerinde fiyatistikrarı yoktur, aksine arz ve talep ekonomisi mevcuttur.Dediğim gibi çok ayrıntılı bir konu anlatmaya kalksam10 sayfa tutar.

Hükümetin fındık politikalarını nasıl buluyorsunuz?Teşv ik metodunu değer lend i reb i l i rm is in iz .

_ Öncelikle piyasa ekonomilerinde hükümetin piyasayamüdahele etmesini doğru bulmuyorum. Çünkü adıüstünde serbest piyasa. Kaldı ki fındık bir temel ihtiyaçdeğildir. Bir yandan teşvik vereceksiniz öbür yandanfındık bahçelerini sökün diye teşvik vereceksiniz anlamakmümkün değil, çok çelişkili bir durum.

Rekolte düşüklüğünün ihracata etkileri nasıl olur?

Rekolte düşüklüğü o yılı ilgilendiren bir durum. Köyİşleri Bakanlığı'nın verilerine göre 1975 ve 1979 yılı’nda104.785 ton iç fındık ihracı yapılmışken 2009 yılı’nda218.714 tona ulaşmışsız yani % 100'den fazla bir artışsağlanmış kısacası rekolte azlığı sadece o yıl fındığınfiyatını arttırır.

Bu sayımızın fındık ile ilgili konuğuBorsamız Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sayın Adem SARI,kendisi ile yaptığımız fındık ve sorunları konulu sohbetimizi sizlerle paylaşıyoruz.



13

FındığınAlternatifi Olamaz,Fındık Altın’danKıymetli Bir Ürün.

28444 sayılı kanunda izin verilen yerlerin dışındayapılan fındık üretimini nasıl değerlendiriyorsunuz.

_ Bu kanunun amacı birazda yeni çıkan tarımhavzalarıyla ilgili bir durum, yani fındık üretiminin enyoğun olanlarda yapılmasını sağlamak ve gelişmeleregöre yönlendirmek. Ben bunu doğru bulmuyorum. Fındıkhiç bir ürünle karşılaştırılamayacak kadar çok değerli birürün senenin her günü ekonominin içinde olan piyasadaönemli bir konuma sahip Altın'dan kıymetli bir ürün, buveriler göz önünde bulundurulmalı ona gore hareketedilmeli.

Fındık haricinde alternatif ürünlerin teşviğini nasıldeğerlendiriyorsunuz?

_ Fındığın bir alternatifi olamaz. Bu iki çarpı iki dörtederin matematiksel kuralıdır. Dünyanın istediği,eldeetmeye çalıştığı bir ürünün alternatif olabilir mi? Olamaz,daha fazla alanda daha çok fındık üretip bunların ivedibir şekilde pazarlamasını sağlamamız gerekmekte. Devletçok müdahele etmemeli gerçek mustahsilin ortayaçıkması için çok önemli bir proje başlatmalı herkes işiniyapmalı çiftçi de çiftçiliğini yapmalı.

Fiskobirlik ile ilgili görüşleriniz nelerdir?

_ Fiskobirlik cumhuriyetimizin ilk yıllarında, burjuvanınolmadığı, Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün kurduğu,karma ekonomi modelinin bir örneğidir önemli birkurumdur yerinde kalmalıdır.

Fındaktaki lisanslı depoculuk hakkında ki görüşleriniznelerdir?

_ Lisanslı depoculuğu çok önemsiyorum. Herşeydenönce üretici emanetçilerden kurtulacak.Kooperatifleşmeler ile birlikte lisanslı depoculuğu da

birlikte geliştirmek gerekiyor. Bu şekilde olursa çok dahaiyi olacaktır.

Fındık ihracatı konusunda ki düşünceleriniz neler?

_Ülkemizde üretilen Fındığın zaten % 70'i ihraç ediliyor.Türkiye'de bu sanayi maalesef gelişemedi. ülkemiz insanıticaretle Cumhuriyet döneminde tanıştı bu yüzden köklübir geçmişe sahip değil. İhracatın artması için daha fazlaf ındık üretip yeni pazarlar bulmamız lazım.

Bağlantılı bir sorumuz da fındık ihracatımız 700 milyondolar civarında ve arttırmak için devlet ne yapmalı?

_ Bunun cevabını yukarıda biraz vermiştim ama konuyuaçayım. Amerika bizim yaşadığımız sıkıntıları bademkonusunda yaşadı. onların izlediği yolu izleyip çözümeulaşabiliriz. Ayrıca dediğim gibi fındık sökümünü teşviketmek yerine üretimini ve pazarlamasını arttırmamızlazım. Yani üretici, aracı ve sanayici üç ayağını kurmakgeliştirmek gerekiyor. Bir de üreticiler fındık ağaçlarınaçok iyi bakımlı ve kaliteyi arttırmalı.

Organik üretim konusunda ve aflotoksin konularındakigörüşleriniz neler?

_ Her geçen gün ortak sanayileşen dünyamızda birçok organik üretimin söz konusu olabileceğinidüşünemiyorum. Fındık zaten kendi başına organik birürün ağaca iyi bakarsanız kökünü iyi havalandırırsanızsu alamadığı zaman sulamaya dikkat ederseniz hemkaliteli, hem de verimli ürünler elde edebilirsiniz.

Aflotoksin konusunda ise lisanslı depoculuk vekooperatifleşme ile bu işin çözüme ulaşabileceğineinanıyorum.

Verdiğiniz bilgilere teşekkür ediyor, başarılıçalışmalarınızın devamını diliyoruz.



14

ATB Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı Personelleri“Türkiye’de Kalite Altyapısının Güçlendirilmesi Projesi”Kapsamında Düzenlenen Eğitimler Sonrası TOBBTarafından Düzenlenen Sertifika Töreni İle SertifikalarınıAlmıştır.

Laboratuvarımız 17 Nisan 2011 Tarihinde Geçirmişolduğu denetim sonrasında “Türkiye’de Kalite AlyapısınıGüçlendirme Projesi” kapsamında “Aflatoksin AnaliziYeterlilik Testi Sağlayıcısı” olarak atanmıştır. Konununöneminin anlaşılması açısından öncelikle “Yeterlilik Testi”kavramının açıklanması yararlı olacaktır.

Laboratuvar Yeterlilik Testi’nin “ISO 17043:2010 /Uygunluk Değerlendirmesi-Yeterlilik Deneyleri içinGereklilikler Standardı”’na göre tanımı "laboratuarlararasıkarşılaştırma yoluyla önceden belirlenmiş kriterlere görekatılımcı laboratuvarın performansının belirlenmesidir.”Yani sağlayıcı tarafından sonucu bilinen numuneninkatılımcılara gönderilmesi, katılımcılardan gelen sonuçlarıngerçek sonuçla karşılaştırılması ve tespit edilen sonuçlaragöre katılımcı laboratuarın performansının belirlenmesiişlemidir. Yeterlilik Testleri analiz sonuçlarınındoğruluğunun ölçülmesi için kullanılan en önemliyöntemlerden birisidir. Özellikle akreditasyon sürecindelaboratuarın analiz sonuçlarının doğruluğunun ölçülmesi

için o laboratuvarın katılarak başarılı olduğu yeterlilikTesti sonuçları izlenmekte, bu sonuçlara göredeğerlendirme yapılmaktadır.

Laboratuvarımız özellikle akredite olduğu analizlerdeher yıl en az bir defa Uluslararası kuruluşlarca düzenlenenyeterlilik testlerine katılım sağlamaktadır. Laboratuvarımızdışında akredite olan tüm laboratuarların da bu testlekatılma zorunluluğu bulunmaktadır. Ülkemizde bu testlerinorganizasyonu yeterince gerçekleştirilememekte ve heryıl bu amaçla yurtdışına oldukça yüksek miktarlardanakit akışı olmaktadır.

“ T ü r k i y e ’ d e K a l i t e A l t y a p ı s ı n ı nGüçlendirilmesi Projesi” bu gerçeğe dikkat çekerekÜlkemizde Yeterlilik Testi organizasyonunu başarı ilegerçekleştirebilecek çok sayıda laboratuvar olduğu haldebu konuda herhangi bir çalışma yapılmamış olmasınedeni ile projeyi başlatmıştır.

Yapılan çalışmalar sonucu Farklı sektörler ve farklıkonularda özellikle yurtdışına ihracatı yapılan ürünler veönemli kalite kriterleri dikkate alınarak laboratuarlarınfaaliyet ve uzmanlık konularına göre 20 farklı konudaYeterlilik Testi organize edecek Laboratuvarlarbelirlenmiştir. Laboratuvarımız bu kapsamda “AflatoksinAnalizinde Yeterlilik Testi Sağlayıcısı” olarak atanmıştır.



15

ATB Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı PersonelleriTörenle Sertifikalarını Aldı.

Projenin amaçlarından birisi de Yeterlilik Testisağlayıcısı olarak belirlenen laboratuarların teknikanlamda yeterliliklerinin artırılması amacıyla gereklieğitimleri vermektir. Bu anlamda Proje kapsamında çoksayıda eğitim düzenlenmiştir. Proje Kapsamındadüzenlenen eğitimlerin bir kısmını Türkiye Odalar veBorsalar Birliği Organize etmiş ve sadece TOBBbünyesinde bulunan laboratuvar personellerine özelolarak verilmesini sağlamıştır. Laboratuarımızda ilgilipersoneller ile bu eğitimlere katılım sağlamıştır.

Almış olduğumuz eğitimler:1.STTA-IP3 / Laboratuarlararası Karşılaştırmalar veYeterlilik Deneyleri için ISO/IEC 17043 Standardı vediğer Standartlar ve Kılavuzlara İlişkin Eğitim2.STTA-IP5A LAK/YT Çevrimlerinin Organizasyonu Üzerine Eğitim3.ISO 13528 : Yeterlilik Testleri ve LaboratuvarlararasıKarşılaştırma Çalışmalarında Kullanılan Temel İstatistikMetotlar4.İç Denetim Eğitimi5.Kalite Güvence ve Kalite Kontrol Faaliyetlerine İlişkin Eğitimi6.Kimyasal Analizlerde Metot Validasyonu ve ÖlçümBelirsizliği Eğitimi

Bu eğitimler yeterlilik testi organizasyonu dışındagünlük işlemlerde de kullanılan ve özellikle akreditasyonaçısından çok önemli olan eğitimlerdir.Eğitimlerin tamamlanmasının ardından katılımcılar TOBBtarafından 22 Haziran 2011 Tarihinde TOBB BirlikMerkezi’nde düzenlenen törenle sertifikalarını aldılar.Törene laboratuarları bulunan 67 Ticaret Borsasından

ilgili personeller katılmıştır. Borsalar ve borsa laboratuarlarıiçin tanışma ve kaynaşma niteliğinde olan sertifika törenioldukça renkli geçmiştir. Sertifika törenine TOBB BaşkanıM. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun yanı sıra Devlet Bakanı ZaferÇağlayan, AB Türkiye Delegasyonu Başkan YardımcısıTibor Varadi, Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Sanayi ve TicaretBakanlığı yetkilileri, LKA/YT Komitesi Üyeleri ve laboratuarıolan oda/borsa başkanları katılmıştır.

Laboratuvarımız adına Törene Sakarya Ticaret Borsasıve Adapazarı Ticaret Borsası Özel Gıda KontrolLaboratuvarı Yönetim Kurulu Başkanı Fikri KOÇ, SakaryaTicaret Borsası Meclis Başkanı ve Adapazarı TicaretBorsası Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı Yönetim KuruluÜyesi Ahmet GÜZ, Sakarya Ticaret Borsası GenelSekreteri Yiğit ATEŞ, Adapazarı Ticaret Borsası ÖzelGıda Kontrol Laboratuvar Müdürü Hediye ÖZMEN, KimyaBölüm Sorumlusu Özge AKGÜL, Toksin Bölüm MühendisiGökhan HEKİMOĞLU katılım sağlamıştır. Eğitim alanfakat törene katılamayan diğer personellere ait EğitimSertifikaları TOBB tarafından laboratuarımıza ulaştırılmıştır.

Eğitimlerin tamamlanmasının ardından belirlenenkonularda Yeterlilik Testi çevrimleri için gerekli hazırlıklaryapılmaya başlanmıştır. Laboratuvarımız Ekim 2011içerisinde “Aflatoksin Analizi Yeterlilik Testi Çevrimi”nidüzenlemeyi planlamaktadır. Bu amaçla gerekli tümdokümanlar hazırlanmış ve gerekli çalışmalaryapılmaktadır. Düzenlenecek çevrim laboratuarımızıntanınırlığı açısından son derece önemli ve yararlı olacaktır.Bundan sonraki süreçte de laboratuarımız konu ile ilgiliçalışmalarına devam edecektir.



16

1968 yılından bu yana süpürge otu müzayedesininyapıldığını borsamızda her yıl olduğu gibi bu yıl dasüpürge teli mahsül ikramiyesi hasat sezonunun ilkürününü getiren müstahsile verildi. Müstahsil SevginSarıdemir 2010-2011 hasat sezonunun ilk ürünü olan300 kilogram yeni mahsul süpürge telini, satışa arzedilmek üzere borsaya getirdi.

Borsa Meclis Üyesi İrfan Yakar Süpürge telini getirenüretici Sevgin Sarıdemir ‘i kutlayarak bereketli bir yıldiledi.Yakar yeni hasat sezonunun tüm üreticilerimizeve üyelerimize hayırlı olmasını diliyorum dedi.

İLK MAHSÜL İKRAMİYESİ

Borsamız Yönetim Kurulu Başkanı Fikri Koç , MeclisBaşkanı Ahmet Güz , Yönetim Kurulu Üyesi FarukYenipazar, Cevdet Mete ve Genel Sekreter Yiğit AteşDenizli Ticaret Borsası Hayvan Pazarına teknik ziyarettebulundular

Türkiye’de sıhhi ve modern hayvan borsasının örnekleriolan Denizli Canlı Hayvan Borsasında borsa yetkilileriile görüşerek istişarelerde bulunuldu. Sakarya TicaretBorsası tarafından 2012 yılında faaliyete geçirilecekolan hayvan borsası yapılan bu incelemelerin ışığındaeksiksiz standartlara uygun bir şekilde halkımızın

hizmetine sunabilmek amacıyla işletilmesi, teknikdonanımları hakkında yetkililerden bilgi aldılar.

Yönetim Kurlu Başkanı Fikri Koç Bölgemiz halkınayakışan, halkın ihtiyaçlarına ihtiyaçlarına cevapverebilecek ve Türkiye ‘ye örnek olabilecek bir projeolması için çalışmalarımız tüm hızıyla devam etmektedir.İnşallah 2012 yılında tüm donatıları tamamlayarak genişbir hinterlanda hitap eden canlı hayvan borsasınıfaaliyete geçireceğiz dedi. Ziyarette Denizli TicaretBorsası Başkanı İbrahim Tefenlili’ ye ziyaret anısınaplaket takdim edildi.

STB DENİZLİ TİCARET BORSASIHAYVAN PAZARINIZİYARET ETTİ.



17

Hayvancılıkta Daha Fazla Üretim Daha Fazla Kazanç” Projesikapsamında Hayvancılık ve Yetiştirme Teknikleri Eğitimi 25-29Temmuz 2011 tarihleri arasında Borsa Konferans Salonundadüzenlendi.

Hayvan Sağlığı ve Yetiştirme Teknikleri Eğitimi sektörelolarak küçük ve orta ölçekli işletmelerin hem ekonomikverimliliğin artırılmasında bilgi sahibi olmalarını sağlamanınyanı sıra hem de uzun dönemde varlıklarının devamlılığınısağlayacak üretim desteği, hayvan sağlığı ve yetiştirmeteknikleri gibi konuları içerdi. Veteriner HekimErdoğan Şisman tarafından verilen eğitimebesicilerin yanı sıra Sakarya Ticaret BorsasıCanlı hayvan pazarı personeli de katıldı.

HAYVAN SAĞLIĞI VE YETİŞTİRME TEKNİKLERİ”EĞİTİMİ SAKARYA TİCARET BORSASINDA YAPILDI



18

� Yönetim Kurulu Başkanı Fikri Koç, Başkan YardımcılarıAhmet Erkan, Adem Sarı, Meclis Başkanı Ahmet Güz veGenel Sekreter Yiğit Ateş, Sakarya Gazeteciler Cemiyetini ziyaret etti. SGC Başkanı Sezai Matur ve yönetim kurulutarafından karşılanan STB heyeti, yapılan ziyarette ilimizile ilgili genel değerlendirmede bulundu. SGC BaşkanıSezai Matur, STB Başkanı Fikri Koç ve yönetiminingerçekleştirdiği ziyaretten dolayı teşekkür ederek, ilimizdeki basın kuruluşları ve gazeteler ile ilgili genel bilgilerverdi.

Yönetim Kurulu Başkanı Fikri Koç borsa olarakyaptığımız çalışmalar ve borsanın AB tarafındanonaylanan projeleri ile ilgili bilgiler verdi. Yapılan ziyarettesöz alan ticaret borsası genel sekreteri Yiğit Ateş, borsaolarak yeniliklere uymak için çalıştıklarını ifade ederek,“Sakarya Ticaret Borsası olarak, bakanlığın istek vebeklentilerine cevap veren borsalardan biriyiz. Diğertaraftan Türkiye genelinde Avrupa Birliği tarafındanprojesi hibe alan tek ticaret borsasıyız. Bünyemizdekurulan laboratuar ile dünya genelinde raporu kabul

gören ilk dört ilden biriyiz” dedi.İlimizde STB tarafından kurulan hayvan pazarı ile ilgili

olarak bilgi veren Genel Sekreter Ateş, “Yeni yapılanhayvan pazarı ile besicilerimiz sağlıklı ortamda alış verişyapabiliyorlar. İhale usulü satışlar tescilli olarak yapılıyor.Alış verişler kayıt altına alınabiliyor” ifadelerini kullandı.Yapılan ziyarettin devamında ilimizin daha yaşanabilirbir il olması için yapılması gerekenler hakkında da fikiralış verişinde bulunuldu. Görüşmelerde, ilimizinsorunlarının çözümü için sivil toplum örgütlerinin baskıunsuru oluşturması için bir çalışma yapılması gerektiğivurgulanırdı. Önümüzdeki günlerde, ilimizde ki siviltoplum örgütleri ile bir araya gelerek, ilimiz ile ilgiliyapılacak her çalışmada, ortak akıl oluşturulması gerektiği,siyaset üstü Sakaryalılık bilinci içinde hareket edilmesigerektiği önemle vurgulandı. Yapılan görüşmelerde, bukonuda bir ön toplantı yapılması ve bu toplantınınardından belirli periyotlarda, sivil toplum örgütlerinin biraraya gelmesi ve ortak akıl oluşturulması gerektiği önemlevurgulandı.

STB’ DEN GAZETECİLER CEMİYETİNE ZİYARET



19

Bloomberg Tv de İpek Kaplan'ın moderatörlüğündekobilere yönelik olarak hazırlanan Kobi Destek ProgramınaBorsamız Genel Sekreteri Yiğit Ateş konuk olduProgramda “Türkiye - AB Sivil Toplum Diyaloğu II-Tarımve Balıkçılık Bileşeni kapsamında Sakarya Ticaret Borsasıtarafından uygulanan “Real Price of Livestock-Hayvancılıkta Gerçek Fiyat” isimli projesi ve SakaryaTicaret Borsası'nın ilimizde tarım ve hayvancılığa yönelikolarak yapmış olduğu diğer projeler hakkında da bilgilerverdi. Yiğit Ateş "önümüzdeki günlerde açılacak olanKaradeniz Havzası işbirliği programı için şu an Yunanistanve Moldovya ve Arnavutluktan odalarla görüşmeleryapıyoruz ortak olacağımız proje konusunda titiz

davranıyoruz projeleri inceleyip önümüzdeki günlerdekararımızı vereceğiz. 30 Eylül tarihine kadar müracaatımızıgerçekleştireceğiz" dedi.

Programda� İPARD kalkınma programına değinenYiğit Ateş� program kapsamında 42 il bulunduğunu veSakarya ilinin İPA 'ya dahil olmamasının ilimiz için büyükşanssızlık olduğunu belirtti.Yiğit Ateş "Sakarya İli tarımve hayvancılık için önemli bir ildir.Sakarya ilinin İPAprogramına dahil edilmesiyle önemli yatırımlar sağlanarakkaynakların optimum kullanımı konusunda önemliadımların atılacaktır �Sakarya ilinin İPA programına dahiledilmesi bizim için çok önemlidir" dedi..

KOBİ DESTEK REHBERİ PROGRAMINA KONUK OLDU.

GENEL SEKRETER

YİĞİT ATEŞ

Afyonkarahisar Ticaret Borsası tarafındandüzenlenen kırmızı et üreticilerinin sorunları ve çözümönerilerinin tartışıldığı toplantıya Yönetim KuruluBaşkanı Fikri Koç, Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanıve aynı zamanda borsamız Yönetim Kurulu ÜyesiBülent Tunç katıldı.

İlki geçen yıl gerçekleştirilen toplantının açılışkonuşmasını yapan Afyonkarahisar Ticaret BorsasıBaşkanı Mehmet Mühsüler, istişare toplantısını borsaolarak ikinci kez düzenlediklerini belirterek kayıtdışılığınortadan kalkması için sektör ve yetiştiricilerindesteklenmesini, KDV'nin düşürülmesi gerektiğinikaydetti.

istikrarsızlıktan kaynaklanan sert kırılmalaryaşanmaktadır. İstikrar politikası oluşturulacakpolitikalar üretmemiz lazım. Politika üretirken çok iyibir veri tabanı olması gerekiyor. Bunun üzerinesürdürülebilir bir politika oluşturulması amaçlanıyor."dedi.

Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Birliği Merkez Başkanıve Borsamız Yönetim Kurulu Üyesi Bülent Tunç dakırmızı ette geçen yıllara göre önemli desteklerverildiğini belirterek, desteklerin devam etmesigerektiğini kaydetti. İthalata karşı olmadıklarını ancakihtiyaçların doğru ve sağlıklı bir şekilde tespit edilmesigerektiğini anlattı.

STB, AFYON TİCARET BORSASINDA DÜZENLENENKIRMIZ ET SEKTÖRÜNÜN SORUNLARITOPLANTISINA KATILDI.

Borsamız taraf ındanyürütülen AB hibe destekli“Hayvancılıkta Gerçek Fiyat”projemizin çalışmalarınıyerinde izlemek amacıyla ABBakanlığı Proje UygulamaBaşkanlığı’ndan UzmanMurat BAŞER ve UzmanYardımcısı Yıldırım GÜNDÜÇ,AB Bakanlığı Tarım BalıkçılıkBaşkanlığı’ndan UzmanYardımcısı Dr. Mete ÇEVİKve Sivil Toplum Diyaloğu-IIPro jes i Teknik DestekEkibi’nden Hibe İzlemeUzmanı Eda ÇULLU 19 Eylül2011 tarihinde borsamızıziyaret ettiler.

STB Yönet im KuruluBaşkanı Fikri Koç AB İzlemeziyareti i le ilgili yaptığıaçıklamada; “Projemiz 22Nisan 2011 tarihinde hibedesteği almaya değer bulunduğunda bizim için zor birsüreç başlamış oldu. Büyük bir heyecanla hazırladığımızprojeyi uygularken uymak zorunda olduğumuz kurallar,hem projenizin daha etkin bir şekilde uygulanmasınıhem de hibe veren kuruluşa karşı yasal yükümlülüklerimizidaha etkin bir şekilde yerine getirmemizi sağladı. Bubakımdan proje uygulama sürecinin proje teklifi hazırlamasüreci kadar, hatta belki ondan daha fazla titizlikgerektirdiği kanısındayım” dedi.

AB Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen İzlemeziyaretimizde proje teklifinde belirtilen çıktılarımızınöngörülen tarih ve maliyette gerçekleşip gerçekleşmediği

izlenmiştir. Çalışmalarımızı büyük dikkatle inceleyenBakanlık yetkilileri yapılan uygulamaların örnek teşkiledecek şekilde olduğunu belirterek çalışmalarımızı çokbaşarılı bulmuşlardır. 2011 yılı borsa için proje yılı olmuştur. 2012 yılındahayvancılıkta gerçek fiyat projesini tamamlayarak değişikprojelerle ilimize hizmet etmeye devam edeceğizAmacımız AB Bakanlığı nezdinde ürettiğimiz projelerdetarım ve hayvancılık sektöründe belirleyici olmaktır.



20

AB BAKANLIĞI UZMANLARIBORSAMIZA İZLEME ZİYARETİNDE BULUNDULAR.

Sakarya Ticaret Borsası tarafından hazırlanan ve DoğuMarmara Kalkınma Ajansı 2011 Yılı Faaliyet DesteğiMali Destek Programı kapsamında finanse edilenHayvancılıkta Gerçek Fiyat Projesi kapsamındahayvancılık sektöründe faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlaragönderilmek üzere bilgilendirme kitapçığı hazırlandı.

Kitapçıkta STB hayvan Pazar park yeri tanıtımı, hayvanpazarında uyulması gereken kurallar, mevzuatlar, hayvansağlığı , yetiştirme teknikleri, AB uygulamaları ve Sakaryailinde hayvancılığın durumu ile ilgili bilgiler verildi.1000adet olarak basılan kitap borsa üyelerine ve tüm protokolegönderildi.

MARKA Projesi kapsamındaSTB, üyelerinehayvancılık sektörübilgilendirmekitapçığı hazırlandı



21

T.C. Kalkınma Bakanlığı Koordinatörlüğünde, DoğuMarmara Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen 2011yılı Doğrudan Faaliyet Desteği (DFD) Mali DestekProgramı kapsamında “MARKA11-02-DFD-123” referansnumaralı “Hayvancılıkta Daha Fazla Üretim Daha FazlaKazanç” projesi Sakarya Ticaret Borsası tarafındanuygulanmıştır.

Sakarya Ticaret Borsası vizyonu gereği uygulamayageçirdiği bu proje ile, Avrupa Birliğine uyum sürecinde,rekabet gücünün artırılabilmesi için üretimden tüketimegıda güvenliği ve veterinerlik faaliyetlerini destekleyerek,Sakarya Ticaret Borsası Hayvan Pazar Park Yerininkurumsal kapasitesini geliştirmek ve tanınırlığını arttırmayıhedeflemiştir.

03.06.2011-15.09.2011 tarihleri arasında uygulananProjede; proje tanıtım çalışmaları, eğitim aşaması, teknikgeziler, hayvancılık sektörü bilgilendirici kitapçıklarınınhazırlanması faaliyetleri yer almıştır. Projede hedef grup,Sakarya ilinde hayvancılık alanında faaliyet gösterenfirmalar, besiciler ve çalışanları olarak belirlenmiştir.

Proje tanıtım faaliyetlerini takiben, hayvancılıksektöründe faaliyet gösteren firmalara, besicilere veçalışanlarına 2011 yılı Temmuz ayı içersinde alanındauzman eğitmenler tarafından, 3 gün AB Politikaları veUygulamalar Eğitimi ile 5 gün Hayvan Sağlığı ve YetiştirmeTeknikleri Eğitimleri verilerek sektör bilinçlendirilmeyeçalışılmıştır. Ayrıca bilinçlendirme çalışmalarına devamedilmesi amacıyla hayvancılık sektörü bilgilendiricikitapçıklar hazırlanarak dağıtımı gerçekleştirilmiştir.Proje faaliyetleri arasında yer alan bir diğer önemlifaaliyetimiz ise, iştirakçimiz niteliğinde yer alan DenizliTicaret Borsası bünyesinde kurulan Canlı Hayvan

pazarına teknik gezi düzenlenmiştir. Bu teknik gezi ileDTB’ de kurulu olan Hayvan Pazar Park Yeri uygulamalarıpaylaşılmış ve ileriye yönelik işlevsel bir ortaklık kurulmasıamaçlanmıştır. Sakarya Ticaret Borası heyeti 23-25.07.2011 tarihleri arsında Denizli Ticaret borsasınateknik gezi düzenleyerek teknik kapasiteleri veuygulamaları hakkında paylaşımlarda bulunmuşlardır.

Ayrıca, Denizli Ticaret Borsasında uzmanları Sakaryaticaret Borsasını ziyaret ederek Hayvan Pazar Park Yerikapasite değerlendirme raporunu da oluşturmuştur.Yapılan değerlendirmelerin ardından Denizli TicaretBorsası uzmanı tarafından STB personeline hayvanborsası ve uygulamaları konusunda teknik eğitimverilmiştir. Ayrıca uygulamalı olarak hayvan pazar parkyeri işleyişi konusunda önemli bir yere sahip olan DenizliTicaret Borsası ile işlevsel bir paylaşımda bulunulmuştur.

Hayvancılık sektöründe faaliyet gösteren SakaryaTicaret Borsası üyelerine yönelik olarak MARKA destekli“Hayvancılıkta Daha Fazla Üretim Daha Fazla Kazançprojesi ile hayata geçirilen “Hayvan Pazar Park Yeri”web sitesi ile üyelerimiz hayvan borsasındaki hayvanihalelerini takip ederek internet ortamında ticaretyapabilmelerini sağlanacaktır.

HAYVANCILIKTADAHA FAZLA ÜRETİMDAHA FAZLA KAZANÇPROJESİBAŞARIYLATAMAMLANDI

Sakarya Ticaret Borsası; yukarıda belirtilençalışmalarla ülke gündemimizin en üstsırasında yer alan AB’ne uyum sürecinde,Sakarya ili hayvancılık sektörünün canlıhayvan alım-satımı konusunda TR42bölgesinde model il olmasına katkı sağlamayıamaçlamaktadır.



22

Merhaba Cevdet Bey ilk önce bizlere kendinizi tanıtırmı sınız?

Merhaba derginizde bizlere yer verdiğiniz için ilk önceteşekkür ederim. Efendim ben Karadeniz kökenliyim.1966 Gölkent doğumluyum, evli ve 3 çocuk babasıyım.Bundan 50 yıl önce babalarımız buralara göç etmişlerve çiftçilik yapmaya başlamışlar. Bizlerde ilk önce çiftçilik,daha sonra tarım ürünleri ticareti ve 22 yıldır mısır vefındık ticareti ile ekmeğimizi kazanmaktayız.

Sayın Mete bağlı olduğunuz sivil toplum kuruluşlarıvar mı?

Sakarya Ticaret Borsası ve Sakarya Ticaret ve SanayiOdası’nda üyeliğim var ayrıca Ferizli Esnaf Kredi veKefalet Kooperatifi üyesiyim.

Sayın Mete ilimizde, mısır sektöründe önemli bir yeresahip olan firmanızı bizlere tanıtır mısınız?

Firmamız çok eski bir kuruluş olup, çiftçi ile tüketicive ihracatçı arasında köprü vazifesi görmekte.Şu an ikişubemiz var Gölkent Merkez, Ferizli de şube olarakhizmet vermekteyiz. 20 personelimiz daimi, sezon daise 40-50 personel f i rmamızda çal ışmakta.

Cevdet Bey ilimizde hangi tür mısırlar yetişmekte?

İlimiz’de genellikle ziraat mısırı, az miktarda sütlü mısıryetiştirilmekte, bunlara ilaveten hayvan yemi olarak taekim yapılmakta.

Mısır üretiminde hastalık ve zararlılarla mücadele nasılyapılmakta?

Genellikle ilk müdahale koçan kurtlarına yönelik ziraiilaçlar ile yapılmakta. Diğer illerde üretilen mısıra nazaranilimizde üretilen mısır çok daha kaliteli ve tercih sebebidir.

Kökeni ve toprağı kuvvetli olduğu için nişasta üreticileriSakarya mısırını tercih etmekteler.

Bu mücadelede kullanılan ilaçlar zararlı mıdır?

Tarım Bakanlığımız tarafından kontrolleri yapılmış,izinleri alınmış, ziraat mühendisleri tarafından destekliilaçların ürüne zararı olmamaktadır.

Hayvan yemi olarak kullanılan mısır konusunu açarmı sınız.

Hayvan yemi olarak üretilen mısıra ilerleyen zamandaçok daha fazla ihtiyaç duyulacak. Çünkü devletimiz şuaralar büyük baş hayvan üreticisine 7 yıl karşılıksız destekveriyor. Bunun dolaylı sonucu olarak hayvanların ihtiyacıolan mısır üretimi de artmak zorunda.

MISIR ÜRETİCİSİ DEVLETİMİZDENMAZOT VE GÜBRE DESTEĞİ BEKLİYOR

STB Yönetim Kurulu Üyesi Cevdet METE



23

Mısır rekoltesi ilimizde bu yıl ne kadar olur?

Sezon bana göre çok iyi geçecek. Bu Yıl dönüm’den1 ton ürün çıkar dolayısıyla 250 ila 300 bin ton üretimbeklemekteyiz. Geçen yıl pancar ekiminden umduğunubulamayan üreticiler bu yıl mısıra daha fazla önemverecekler diye düşünüyorum. Ayrıca küçükbaşhayvanların ve tavukların da mısır ihtiyacı oldukça fazla.Tavukçuluk sektörü mısırı dane olarak istiyor, mısırınslaja gitmesini istemiyorlar, üretimde bu yüzden yüksekolabilir.

Devlet tarafından mısıra uygulanan destekleri nasılbuluyorsunuz?

Devletin mısıra desteği 50 ila 60 lira arasında, mısırınfiyatı da 500 ila 600 lira arasında. Ayrıca devletimizinmazot ve gübre desteğinde bulunması gerekiyor. Varolan mazot ve gübre desteği çok yetersiz. Çiftçimiz bubeklentide.

Mısır ithalatına bakış açınız nedir?

Bizim mısır ithalatına ihtiyacımız yok. Mısır ithal edilirsefiyat istikrarsızlığı ortaya çıkar ve tam kaos ortamı oluşur.

Peki mısır ihracatı yapmak için neler yapılmalı?

Bizim kendi mısırımız kendimize zor yetiyor, ihracattandaha önemlisi ithalat yapmayalım bize yeter, kendikendimize yeteriz. Bir de üreticimiz çok tembel. Doğuve Güneydoğudaki üretici tarlasını günde 5 ila 7 kezsulayıp dönümünden 1 ton ürün alırken hiç sulamayapmayan Sakaryalı üretici de 1 ton ila 1250 kg. dönümbaşına ürün alıyor. Günde 1 kez sulama yapsa mısırınıikiye katlayacak ama dedim ya üreticimiz işi ucundantutuyor.

TMO’nun mıs ı r p iyasas ında k i önemin ideğerlendirirmisiniz?

TMO çok önemli yerlerde çok iyi ve zamanındamüdahaleler yaparak mevcut piyasadaki dengeyisağlıyor. Üreticinin ürününü ücretsiz depolayarak destekveriyor, yani bana göre TMO vazgeçilmez bir kurum.

GDO yani genetiği değiştirilmiş ürünler hakkındakigörüşünüz nedir? Sağlığımıza nasıl bir etkisi var?

Devletimiz bildiğim kadarı ile bu konuya bir standartgetirdi. Aldığı önlemlerle bu tür ürünleri ülkemizesokmuyor. Doğal bir ürünün genetiğini değiştirirsenizinsan sağlığına olumsuz etkisi kaçınılmaz olur, kanserve benzeri hastalıklar artar.

İlimizde 43.739 hektar da 307.369 ton mısır üretiliyorbu oran sizce yeterli mi?

Tabi ki yeterli değil, üreticimiz bu konuyu daha fazlaciddiye alsa zamanında sulama ve gübreleme yapsabu oran katlanır. Tabi devletten beklenilen gübre vemazot desteklerinin arttırıl ması da çok önemli. Bizimüreticilerimizin çoğunun yan işleri var o yüzden mısırüretimine fazla ağırlık vermiyorlar. Yani tamamen bu işemuhtaç olmadıkları için ikinci planda bırakıyorlar.

Sayın Mete dünyadaki ve Türkiye’deki mısır üretimikonusunda görüşleriniz nedir? Üretim ne rakamlardadır.

Bu yıl dünyada mısır üretimi rekoru kırılabilir. Son 5yılda, yaklaşık 100 milyon tonluk artışla 808 milyon tonaulaşan dünya mısır üretiminin, 2012 döneminde 841milyon tona çıkması bekleniyor.

Sayın Mete Türkiye’de ve ilimiz’de durum nedir?

2011 yılı verilerine göre Türkiye’de dane mısırda bitkiselüretim miktarı 4.310.000 dane tondur. Sakarya 311.880dane ton bitkisel üretim miktarı ile Türkiye üretiminin 7.24lük bir kısmını karşılamaktadır.

Mısır 2010 yılı bitkisel üretim alanı (hasat alanı)Türkiye’de 593,552 dane hektar üretim alanıbulunmaktadır. Sakarya 38,516 dane hektar üretim alanıile % 16 lık bir üretim alanına sahiptir.

Mısır üretiminde dünyada önde gelen ülkeler ABD,Çin, Brezilya ve Meksika’dır. Türkiye ise dünya mısırüretiminden yüzde 0,4 oranında pay almaktadır. Türkiyeortalama mısır üretimi geçmiş yıllarda dünya ortalamasınınaltında gerçekleşirken, son yıllarda dünya ortalamasınınüzerine çıkmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinegöre 2010 yılında 4 milyon 300 bin ton mısır üretimiyapılan ülkemizde üretimin yoğunlaştığı Akdeniz veMarmara Bölgesi’nde ortalama verim 16 ton/ha olarakgerçekleşerek, dünya ortalamasının iki katını geçmiştir.

Sayın Cevdet Mete verdiğiniz bilgiler için teşekküriçin başarılı çalışmalarınızın devamını dileriz.



24

Büyük depremler geçirmiş, büyük yıkımlar yaşamışbir il olmasına rağmen, coğrafi konumu itibari ile stratejikbir bölgede yer alan Sakarya ili Türkiye için önemli birolma kimliğini her zaman korumuştur. Bugünkü ekonomikyapısı ile Sakarya ilini incelediğimizde sanayi ve tarımili olma kimlikleri arasında kendine yer bulmaya çalışanbir il ortaya çıkmaktadır. Geniş bir iktisadi perspektif iledeğerlendirdiğimizde ise gerek doğal kaynakları gereksegeçmiş tecrübeleri açısından Sakarya ili, Türkiyeaçısından bir tarım ili olarak önemli katkılar sağlayabilecekbir yapıdadır. Avrupa Birliği ile müzakerelerin hızlanaraksürdüğü bu günlerde ise tarım alanında büyük yeniliklerinve değişikliklerin gerektiği aşikardır. İşte tam bu noktadatarım konusunda yine Sakarya’ya büyük görevlerdüşmektedir.

Günümüz dünyasında artık aklına geleni yapmak,taklit etmek, yapamayacağı bir iş olsa bile zaman vesermaye harcamak gibi plansız programsız işlergerçekleştirmek devri kapanmıştır. Bununla birlikte işlerartık daha planlı, önceden hesaplanmış riskleri içeren,mali açılardan tamamen analiz edilmiş kısacası, projemantığında değerlendirilen işler ortaya çıkmıştır. Bukapsamda hem özel sektör hem de resmi kurumlar projegeliştiren yapılarını oluşturmak zorunda kalmıştır. Sakaryailinde ise proje geliştirme kapasitesine baktığımızdamaalesef düşük bir kapasite ile karşılaşmaktayız. İlinproje hibe programları ve devlet teşviklerinden yararlanmaoranının düşük olması bu durumun bir kanıtıdır. ABhibeleri incelendiğinde bu hibelerden yararlanmabakımından 81 il içerisinde Sakarya 58. Sırada yeralmaktadır. Sakarya gibi birçok yönden şanslı bir ilin sözkonusu kaynaklardan yararlanma derecesinin düşükolmasının önemli nedenlerinden birisi, Sakarya da buişlere öncülük yapabilecek bir merkezin eksikliğidir.Sakarya Ticaret Borsası, ildeki proje geliştirmekapasitesinin eksikliğinin farkına varmış ve 2010 Ocakayında kendi bünyesinde “proje geliştirme ve destekofisini kurmuştur”. Ofisin asıl amacı Sakarya ilinin projegeliştirme kapasitesini arttırma ve Borsa’nın, özellikletarım ve hayvancılık alanında, ilde yaptığı yatırımlarıdestekleyici projeler geliştirmek olmuştur. Bu amaç ile2010 yılı Nisan ayında AB destekli tarım ve balıkçılık hibeprogramına bir proje hazırlanmış ve proje değerlendirmesüreci sonunda 81 ilden gelen 400’ü aşkın projearasından desteklenmeye değer 23 projeden birisiolmuştur. Yine proje bu alanda Sakarya ilinden geçentek proje olma özelliğini de taşımaktadır. Proje ile Borsa’nınen büyük yatırımı olan ve sadece Sakarya’da değilTürkiye’de de en büyük sorunlardan birine çözümolabilecek, kontrolsüz, sağlıksız hayvan ticaretinin önünegeçecek “hayvan Pazar park yerinin” ihale salonu içi,tüm teknik tefrişatı yapılacak olup bu sayede, heminternetten izlenip, hem de yerinde gelinerek elektronik

ortamda hayvan alım satımı yapılabilecektir. Yine projeile AB merkezli AGROPOLİS tarım ağına üye olacak olanBorsa, bu ağa üye olacak ilk Türk kurumu olacaktır.Borsanın AGROPOLİS ağına üyeliği ile kendibünyesindeki üyelerinin (şirketlerin) yurt dışı bağlantılarınıgeliştirecek ve yeni dış ticaret ortaklıkları kurulacaktır.Bu Ağ sayesinde AB tarım politikalarının bölgemizdeuygulanabi l i r l iğini kolaylaşt ır ıcı faal iyet lerdegerçekleştirilecektir.

Sakarya Ticaret Borsası Proje Geliştirme ve DestekOfisi kurulmasından bu yana geçen bu kısa zamaniçerisinde sadece AB projesi ile yerinde saymamış 2011Ocak’ta ve 2011 Mayıs aylarında da bu sefer DoğuMarmara Kalkınma Ajansından iki adet proje geçirmeyibaşarmıştır. Bu projeler ile kendi bünyesindekielemanlarına ve de üyelerine 5 adet eğitim gerçekleştirmiş3.000 adet bilgilendirici doküman bastırmış, iki adet websitesi yapmış ve özellikle Hayvan Pazar Park yeri içinveterinerlik açısından son derce önemli olan ultrason,detektör vb. tıbbi cihazları da almıştır. Tüm bu faaliyetlerinyanında ofis üyelerine ve diğer KOBİ lere sürekli olarakproje geliştirme konusunda teknik destek sağmaktadır.Yeni fikirler, yeni projeler…………

Son olarak ta proje geliştirme ve destek ofisinin yeniprojelerinden bahsetmek gerekir. Başvurusu henüztamamlanmış, Gürcistan, Yunanistan, Ermenistan,Romanya ve Türkiye ortaklı yaklaşık 700.000 euroluk“Karadeniz Havzasında Sürdürülebilir Tarım” projesindeSakarya ilinin kullanacağı kaynak yaklaşık 180.000 euroyubulacak. Proje kapsamında bölgede tarımın gelişmesive gelişmenin bir süreklilik arz etmesi amacı ile eğitimler,ticari ortaklıklar, teknik geziler vb. aktivitelergerçekleştirilecektir. Proje yapısı ile Türkiye’deuygulanacak en büyük AB destekli tarım projelerindenbirisi olacaktır. Yine Sakarya Ticaret Borsası olarakAvrupa Odalar Birliği (EUROCHANBERS) ve TOBBöncülünde hazırlanan ve ikincisi açıklanacak olan “Odalar-Borsalar Sivil Toplum Diyoloğu-2” programı kapsamındaBorsa AB ortağını bulmuş projesini hazırlamış veprograma başvurmayı beklemektedir. STB projegeliştirme ve destek ofisi kısa zamanda gerçekleştireceğibu projelerin yanı sıra diğer proje çalışmalarına da hızladevam etmekte ve bu alanda Sakarya ilinde lider birmerkez olma özelliğini kazanmış bulunmaktadır.

Sakarya Ticaret Borsası bugünkü modern yapısı ilesadece yasal görevlerini yerine getiren hantal bir kamukurumu olmaz özelliğinin dışına çıkmış ili, bölgesi veülkesi için proje geliştiren yatırım yapan önemli bir aktörkonumuna gelmiştir. Borsanın bu gurur verici tablosundaemeği geçenler her türlü takdire değerdir.Öğr. Gör. Hakan ERYÜZLÜSakarya Üniversitesi Geyve Meslekyü[email protected]



25

Toprak altı ve toprak üstü bölümlerden meydanagelen bitkilerin, büyüme ve gelişmelerini, toprak içindekarşılaştıkları koşullar hava koşullarından daha fazlaetkilemekte ve belirlemektedir. Açıkta üretimdealternatifsiz, tek yetiştirme ortamı olan toprak, saksı içinekoyulduğunda bitkilerin ihtiyaçlarını dış ortamdaki gibikarşılayamamaktadır. Bu nedenle saksı içinde yetiştirilensüs bitkisi ile sebze ve meyvelerin fide ve fidanlarınınyetiştiriciliğinde saksı dolgu malzemesi (yetiştirme ortamı)olarak organik madde kapsamı yüksek materyallerkullanılmaktadır. Saksıda kalıcılığı, ideale yakın su-havadengesi oluşturması, su ve bitki besin elementi tutumugibi nedenlerle torf standartlaşmış saksı dolgumaddesidir. Torf orijin olarak su bitkilerinin çürümesi veolduğu yerde birikmesi ile oluşmaktadır. Torfyataklarından kazılıp çıkartılan ürün işlenerek bitkiyetiştirme ortamı haline getirilmektedir. Türkiye’de üretilentorfların istenilen kalite standartlarını sağlayamamasınedeniyle, ülke genelinde yılda 25–30 bin ton torf ithaledilmekte ve karşılığında 4,5–6,0 milyon dolarödenmektedir (İGEME kayıtları). Doğal torf yataklarıyenilenebilir kaynak olmakla birlikte kısıtlı olan yataklarınoluşumu uzun zaman aldığından sürdürülebilirgörülmemektedir.Torfun yerine kullanılabilecek alternatif, maliyeti düşük,yerel ve bölgesel olarak kolay bulunabilecek organikmateryaller dünyada ve ülkemizde araştırılıp, saksıtoprağı haline getirilmeye çalışılmaktadır. Nitekim, ağaçkabukları, bahçe atıkları, kentsel organik atıklar, çayatıkları, Hindistan cevizi kabukları, atık mantar kompostları,üzüm cibresi, şeker kamışı, yer fıstığı, pamuk atığı vemısır samanlarını kompostlandıktan sonra yetiştirmeortamları olarak kullanılabileceklerini bildiren pek çokçalışma bulunmaktadır.

Bölgemizde torf yerine kullanılabilecek ürün olarakgördüğümüz fındık zürufu yenilenebilir kaynaktır. Fındığınen büyük üreticisi Türkiye’dir. Yıllık 550–600 bin ton fındıküretim ile bunun 1/3’ünü oluşturan 180–200 bin toncivarında züruf (fındık dış kabuğu) atığı ortayaçıkmaktadır. Fındık zürufu çürütülüp parçalandıktansonra, saksı toprağı için istenilen fizikokimyasal vebiyolojik özellikleri sağlayabilmektedir. Bununla birlikte,her organik maddede olan kuruduktan sonra tekrar suçekme zorluğu (hidrofobisite), fındık zürufunda torfakıyasla daha yüksek olmaktadır.Hidrofobisiteyi ortadan kaldırmak veya oluşmasınıengellemek için; saksının sürekli rutubetli tutulması,saksıya veya sulama suyuna yüzey aktif maddekarıştırılması, inorganik madde oranının arttırılması gibiçeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada ise yazaylarında sahillerde büyük kitleler oluşturan yosunlarınkolay su çekme (hidrofilik) özelliklerinden faydalanılarakfındık zürufunun hidrofobik özelliğinin iyileştirilmesiçalışılmıştır. Bu amaçla iki farklı çalışma düzenlenmiştir.Birinci çalışmada sahillerden toplanan yosunlartuzluluğundan arındırıldıktan sonra kurutulup toz halinegetirilip, saksı toprağı olarak hazırlanmış fındık zürufunakarıştırılmış. İkinci çalışmada ise tuzluluğu arındırılmışyosunlar fındık zürufu ile birlikte kompostlanmış veardından saksı toprağı hal ine get i r i lmişt i r .Çalışmada, bitkisel üretimi kısıtlayan su yetersizliğineçözüm olarak liman ve sahil kirliliğine neden olan suyosununu, fındık zürufu ile karıştırarak, fındık zürufununsu tutma kapasitesinin iyileştirilmesi ile süs bitkisiyetiştirme ortamlarında hidrofobisitenin düzeltilmesiamaçlanmıştır. Yeniden su çekme özelliği, Avustralyasaksı toprağı standardı ve etanol molarite testi olmaküzere iki farklı yöntem kullanılarak değerlendirilmiştir.

Sakarya Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü.

Maşallah TEKİNOKİsmail DOĞAN



26

MetodolojiÇalışmada kullanılan fındık zürufu, parçalayıcı

makineden geçirilerek boyutları <2mm partikül boyutuhaline getirilmiştir. Karadenizden toplanan yosunlar tatlısu ile yıkanarak tuzluluğundan arındırılmıştır. Birinciuygulamada su yosunları fındık zürufu ile karıştırılıpkompostlanarak stabil hale getirilmiştir. İkinci uygulamadaaynı yosunlar kurutularak toz haline getirilmiş vedeneylerden önce fındık zürufuna homojen olarakkarıştırılmıştır.

Fındık zürufu numunelerinin yeniden su çekmeözellikleri Australian Standardında belirtildiği şekildekurutulmuş numunelerin 10 ml saf suyu absorblamasıiçin geçen süre ölçülerek belirlenmiştir.Etanol damla testinde, yüzeyi düzeltilmiş numune üzerinefarklı konsantrasyonlarda hazırlanmış etanol çözeltisi 50μl damla olarak damlatılmış ve 10 saniye içinde absorbeolan konsantrasyon dikkate alınarak temas açısı (?°)tespit edilmiştir.Bulgular ve Sonuçlar

Organik maddesi yüksek toprak ve sadece organikmaddeden yapılmış saksı yetiştirme ortamlarındaki suyunabsorbsiyonunu engelleyen hidrofobisite ciddi birproblem olarak görülmektedir. Organik maddeler geneldekuruduğunda tekrar kolay ıs lanmamaktadır.Hidrofobisiteyi organik maddenin ayrışması periyodundaayrışma yan ürünleri olan lipid orijinli maddeler, mumsumaddeler ile fungus miselleri ve mikrobiyal yan ürünlerioluşturduğuna inanılmaktadır. Hidrofobisiteye nedenolan 200’ ün üzerinde farklı madde ve molekül tespitedilmiştir.

Yeniden su çekmesi zor olan maddelerin yetiştirmeortamı olarak kullanılacağında ya değişik sürfaktankimyasallarla su çekmelerinin kolaylaştırılması veya

karışımda su çekme özelliği iyi maddeler kullanılmasınıgerektirmektedir. Yeniden su çekme verilerine göre fındıkzürufunun saksı yetiştirme ortamı olarak kullanılacağındabu özelliği iyileştiren maddelerle karıştırılma ihtiyacıbulunmaktadır. Bu çalışmada, hidrofobik özelliğiiyileştirmek için doğal yosunların jelleşme özelliğindenfaydalanılması, fındık zürufunun hidrofobik özelliğininiyileştirilmesi hedeflenmiştir.

Yosun karıştırılarak kompostlanmış ve kurutulup tozhaline getirilmiş yosun karıştırılarak hazırlanan fındıkzürufu yetiştirme ortamlarında, kompostlama işlemindeilave mineralizasyon ile organik maddenin düşüşündenbaşka temel saksı toprağı karakterleri önemli miktardadeğişmemiştir. Yetiştirme ortamının su ve havalanmasağlama potansiyelinin ölçüsü olan toplam porozite, faklıyosun karışımı alternatifleri ile denenen fındık zürufundadeğişmemiş, standart olarak kabul edilen torf ile benzerbulunmuştur.

Organik maddeden hazırlanmış yetiştirme ortamlarındahidrofobisite; yeniden su çekme süresi (WDPT) ve sudamlasının temas açısının ölçüldüğü etanol damla testi(MED) ile belirlenmektedir. WDPT su iticiliğinin devamlılığıveya kalıcılığını ölçerken, MED ise su iticiliğinin derecesiniölçmektedir.



27

KaynaklarAbedi Koupai, J., Sohrab, F., Swarbrick, G., 2008. Evaluation of hydrogel onsoil water retention characteristics. Journal of plant Nutrition. 31, 317-331.Dede, O. H., 2009. Fındık Zürufu ve Arıtma Çamuru Karışımından Süs BitkisiYetiştirme Ortamı Geliştirilmesi sayfa. 27-40.Letey J, Carrillo MLK, Pang XP 2000: Approaches to characterize the degreeof water repellency. J. Hydrol., 231–232, 61–65.Roy JL, McGill WB 2002: Assessing soil water repellency using the molarityof ethanol droplet (MED) test. Soil Sci., 167, 83–97.

Fındık zürufunda hidrofobisiteİyi bir saksı yetiştirme ortamında 5 dakika olması

istenen yeniden su çekme süresi, yetiştirme ortamı halinegetirilmiş fındık zürufunda 28 dakikaya kadar çıkmaktadır.Yeniden su çekme süresi Hindsitan cevizi ortamında 7dakika, torfda ise 19 dakika olarak rapor edilmektedir.Organik maddelerin hidrofobik karakterlerininbelirlenmesinde kullanılan etanol molarite testi, bu testebağlı olarak hesaplanan temas açısı ve yeniden suçekme süresi değerlerine göre yosun ilavesi her ikiuygulamada da hidrofobisiteyi önemli ölçüde iyileştirmiştir.Fındık zürufuna yosun karıştırılması hidrofobisite sınıfını2 basamak iyileştirmiş, çok aşırı hidrofobisiteden, ortahidrofobisiteye getirmiştir, torfun hidrofobisite sınıfınayaklaşmıştır (Tablo 1). Su damlasının katı yüzeyde temasaçısını gösteren ?° değerleri saf fındık zürufuna kıyaslayosun ilave edilmiş örneklerde küçülmüş, fakat yine detorfda belirlenen temas açısı değerlerine gelinememiştir.Tablo 1. Çalışma sonucu elde edilen MED (etanolmolarite) ve WDPT (yeniden su çekme süresi) değerleri

Hidrofobik özellik gösteren maddelerin su tutmakapasitesi de düşük olmaktadır. Fındık zürufuna yosun

karıştırılması su tutma kapasitesinin iyileştirmesinisağlamıştır. Yeniden su çekme değerlerinin iyileşmesi,toplam porozite içinde su-hava kapasitesi dengesini sututma kapasitesinin yükselmesi yönünde değiştirmiştir.Saf fındık zürufunun 421 ml/l olan su tutma kapasitesiyosun ilave edilmesi ile 555 ml/l ye yükseltilmiştir. Torfiçin 585 ml/l olarak tespit edilen bu değerler yetiştirmeortamlarında istenilen aralık olan 600-1000 ml/l değrlerininalt sınırlarına yakındır. Yosun ilavesi ile su tutmakapasitesinin yükselmesi toplam porozite içinde havakapasitesini normal değerlere (%20-%30) yaklaştırmıştır.

Fındık zürufunun yosun ile kompostlaştırılması veyakuru yosun tozu karıştırılması, ortamın su tutmakapasitesini artırmış, yeniden su çekme özelliğiniiyileştirmiştir. Ayrışması gerçekleşmemiş kurutulmuşyosun tozunun saksı içinde ayrışması bitki yetiştiriciliğindeistenmeyen sonuçlar verebilir. Kompostlama ile hemfındık zürufu hem de yosun kararlı hale gelene kadarstabilizasyonu gerçekleştiğinden daha iyi saksı toprağıolacaktır. Sonuç olarak yosun fındık zürufununhidrofobisiteyi iyileştirici, su tutma kapasitesini artırıcımadde olarak kullanılabilirler. Bu sayede fındık zürufubitkiler için daha fazla kullanılabilir su tutabilir vekuraklıktan etkilenmeleri azaltılabilir.

0

Hidrofobik

0

Hidrofilik

FındıkFındık+yosun (kompost)Fındık+yosun (toz)Toft

MED

4,82,82,80,8

Numuneler %Etanol

27,9616,317,44,6

27,9616,317,44,6

Temas Açısı(o˚)

WDPT(Dakika)

11771

Hidrofobisite sınfıÇok aşırı hidrofobikOrta hidrofobikOrta hidrofobikDüşük hidrofobik



28

Tüm canlılarda olduğu gibi sığırlarda da, yaşlananveya çeşitli sebeplerle verim dışı kalan hayvanların yerinesağlıklı ve verim gücü yüksek kuşakların ikame edilmesigerekir.

Bir süt işletmesinde her yıl yaklaşık sürünün % 25 iyaşlılık,verim düşüklüğü,hastalıklar vb. sebeplerle eldençıkartılır ve işletme her 10 inek için en az 3-4 buzağıyıdamızlık olarak elde tutmalıdır.

Bu sebeple Buzağı performansının tatmin edicidüzeyde olması sağlanmalıdır (hastalık ve ölümler enaza indirilmeli ve optimum büyüme hızı elde edilmelidir.)Damızlık değeri yüksek nesiller elde etmenin birincikoşulu ancak damızlık değeri olan bir ineği yine damızlıkdeğeri yüksek Boğa spermaları ile tohumlatarakmümkündür. Ancak süreci bundan ibaret sanmakdüşülen en büyük yanılgıdır. Özellikle Buzağılıkdöneminde yapılan bakım besleme ve yönetim hatalarıne yazık ki bütün emeklerin boşa gitmesiylesonuçlanmaktadır.Buzağı dolayısıyla damızlık yeni nesillerin kayıplarınınen önemli bölümü Doğum-Sütten kesme dönemindeyaşanmaktadır.

Bu sebeple Doğumda sağlıklı buzağılara sahip olmak,yeterli işkembe gelişimlerinin sağlanması ve sağlıklı birşekilde sütten kesilmeleri için yapılması gerekenleribilmek çok önemlidir.

Doğum sırasında Buzağı Kayıplarınınazaltılması: Sağlıklı buzağıların sağlıklı analardandoğacağı unutulmamalıdır. Ana sorunsuz bir kuru dönemgeçirmiş uygun kondüsyonda olmalı,ayak tırnak bakımlarıkuru dönemde tamamlanış,iç ve dış parazit mücadelesiyine kuru dönemde yapılmış olmalıdır.

Doğumu yaklaşan inekler; sakin, havadar,temiz vebol yataklık serilmiş zemini kaygan olmayan sadecedoğum için haırlanmış ayrı bir bölmeye alınmalı,mümkünse burada serbest dolaşmalıdır.

Doğum fizyolojik (doğal) bir olaydır ve her fizyolojikolay gibi kendiliğinden gerçekleşebilme özelliğindedir.

Yapılacak her türlü müdahalenin amacı yavru ve anayazarar vermeden ve ananın bir sonraki üreme dönemindefertilitesi nin devamlılığının sürdürülmesi olmalıdır.Doğum sırasında buzağı kayıplarının önemli bir kısmıdoğum sırasında yapılan aceleci ve yanlış yardımgirişimlerinden kaynaklanmaktadır.Bu sebeple sığırlardadoğumun fizyolojik aşamalarını bilmekte fayda vardır.

İneklerde doğum üç aşamada gerçekleşir. Doğumunbirinci aşaması ortalama 6 saat sürmekle birlikte bu süreözellikle çok doğum yapmış ineklerde daha kısa,ilkdoğumunu yapacak düvelerde ise 24 saat kadarsürebilmektedir.

Bu dönemde hayvan huzursuzdur,sık sık kuyruğunusallar,sakin ve sessiz bir yer arzular.Bu esnada buzağırahim içerisinde doğum kanalından geçebileceğipozisyonu alır.

BUZAĞILARIN

BAKIM VE



29

Doğumun ikinci aşaması ortalama 70 dakika sürmesinekarşılık,30 dakika ile 4 saat arasında değişiklikgöstermektedir. Bu dönemde doğum kanalı içerisinegiren yavru ve yavru zarlarının uyarımlarıyla düzenli vegüçlü ıkınmalar görülür.Bu dönemde birinci su kesesivulva dudaklarından gözükür.Ikınmalara paralel olarakz a m a n z a m a n g ö z ü k ü p t e k r a r g ö z d e nkaybolabilir.Sonunda yırtılarak sıvısı boşalır.Devam edenkarın ve rahim kasılmalarının etkisiyle yavru yavaş yavaşdoğum kanalından çıkarılır.

Yetiştiricilerimizin çoğu doğumun bu aşamasındaaceleci davranarak ineğe yeterli ıkınma süresi tanımadandoğumu biran önce gerçekleştirmek amacıyla zorlaçekip çıkarma girişimlerinde bulunmakta hatta bu amaçiçin geliştir i lmiş bazı ekipmanları bil inçsizcekullanmaktadır. Çoğu zaman bilinçsiz kişilerce yapılacakyardım girişimlerinin ana ve yavruya hiç yardımetmemekten daha fazla zarar verebi leceğiunu tu lmamal ıd ı r . Doğum kana l ı ye te r incegevşememiş,yeterli ıkınmayı yapmayan ineklerinbuzağılarını zorla çekip çıkarmaya çalışmak hem buzağıve ananın hayatını tehlikeye atmakta hem de ineğin birsonraki üreme döneminde gebe kalmasının önemli ölçüdeazalmasına sebep olmaktadırlar.Halbuki buzağının doğum kanalında bir sürekalması,ananın ritmik rahim kasılmalarını sürdürmesi anave buzağı için istenilen bir durumdur.

Doğumun üçüncü aşaması yavru zarlarının atıldığıdönemdir. En fazla 12 saat sürer.Doğumun öncekiaşamalarında yeterli ıkınmayı yapmasına fırsat verilmeyenve yavrunun zorla çekip çıkarıldığı durumlarda çoğuzaman yavru zarları da atılamamaktadırlar. Yavruzarlarının 12 saat içerisinde atılmaması durumunda ineğinsağlığı ve tedavi yöntemi Veteriner hekim tarafından

değerlendirilmeli bilinçsiz müdahalelerden kaçınılmalıdır.Ancak; bazı durumlarda özellikle ilk doğumunu yapandüvelerde yavrunun doğum kanalına göre büyüklüğüve yavrunun pozisyonundan kaynaklanan güç doğumolaylarıyla da karşılaşılmaktadır. Bu durumda ana vebuzağının sağlığını tehlikeye atmamak; ananın bir sonrakiüreme dönemine daha sorunsuz bir şekildehazırlanmasını sağlamak için yapılacak yardım girişimlerimutlaka Veteriner Hekim tarafından uygulanmalıdır.

Doğum-Sütten Kesme DönemindeBuzağıların Bakım ve Beslenmesi:

Doğumdan Hemen Sonra Yavruya GösterilecekÖzen:

1-Doğumdan hemen sonra buzağının ağız ve burnuyavru zarları ve sularının kalıntılarından temizlenereknefes alması kolaylaştırılmaya çalışılır.

2-Göbek kordonu yaklaşık 4 parmak aşağıdankesilerek iyotlu bir solüsyona batırılarak iyice dezenfekteedilir.

3-Temiz ve Kuru, bol altlıklı,ılık ayrı bir bölmeyealınarak iyice kurulanır.

Anasının yalamasına da izin verilebilir.Ancak; anasınınyalamasını sağlamak için üzerine tuz,kepek,şekervb.maddeler serpmek doğru bir davranış değildir.

Çok Soğuk havalarda kurutma işlemini hızlandırmakve buzağının vücut ısısının arttırılması için saç kurutmamakineleri bu işlem için oldukça kullanışlıdır.

4-Varsa koruyucu amaçla septiserum uygulamalarıyararlıdır.

5-En kısa sürede ağız sütü alması sağlanmalıdır.



30

Ağız Sütü (Kolostrum)Sığırlar plesenta yapıları nedeniyle yavrunun

doğumdan sonra; çevredeki hastalık oluşturabilecekmikro organizmalara karşı ihtiyacı olan bağışıklıkmaddelerini gebelik sırasında yavrularına aktaramazlar.Ancak; kuru dönemlerinde buzağının doğumdan sonraacil ihtiyacı olan besleyici ve bağışıklık maddelerini(immunuglobulinler)içeren ağız sütünü üretirler.Buzağı üç gün süreyle ağız sütü ile beslendikten sonranormal süt veya buzağı mamasıyla beslemeye geçilebilir.Ağız Sütü Neden Gereklidir?

Ağız Sütü; Yeni doğan buzağının enfeksiyonlarakarşı korunması için gerekli olan maddeleri içerir.Buzağının yaşamının ilk saatlerinde vücut ısısını üretmekiçin gerekli olan enerji ağız sütünden sağlanır.

Ağız sütünün laksatif (bağırsak yumuşatıcı) özelliğiana karnındaki dönemde buzağıların sindirim sistemindebiriken atık maddelerin (mekonyum) dışarı atılmasınayardımcı olur.

Ağız sütü normal süte göre görünüm ve içerik olarakfarklılık gösterir.

Kıvaml ı ve sar ımtrak yapı Ağız sütününimmunoglobulinlerce zenginliğini, bir başka deyişlekalitesini gösterir.

Ağız Sütünün Kalitesini Etkileyen Faktörler:1- İneğin doğum sayısı (2 yada daha fazla doğum yapmışanaların ağız sütü ilk doğumunu yapan düvelerin ağızsütünden daha kalitelidir.)2- İneğin Kuru döneminin uzunluğu (Kuruda kalma süresikısa olan ineklerin ağız sütünün kalitesi daha düşük olur.)3- İneğin Kuru dönemde beslenme durumu4- İneğin ırkı5- İneğin daha önceki süt verim döneminde yada kurudönemde geçirdiği hastalıklar.6- Doğuma yakın dönemde ineğin maruz kaldığı stresler(Nakliye,Aşırı sıcak,Kötü muamele)7- Güç doğum8- Kullanılan bazı ilaçlar,Küflü bozulmuş yemler.

1. gün

23.9

14.0

4.8

6.7

2.7

1.03

6.00

295

84

2. gün

17.9

8.4

4.3

5.4

3.9

0.90

4.20

190

4.9 - 2.5

1.8 - 0.9

76

3. gün

14.1

5.1

3.8

3.9

4.4

0.81

2.40

113

56

12.9

3.1

2.5

3.5

5.0

0.74

0.09

34

0.6

0.41

15

Normal SütGeçiş SütüAğız Sütü

İçerik

Kuru Madde %

Protein %

Kazein %

Yağ %

Laktoz %

Mineral %

İmmunoglobulinler %

Vit. A (mg/100ml)

Vit. B12 (mg/100ml)

Vit. D (IU/g yağ)

Vit. E (mg/g yağ)



31

Buzağı Ne zaman ve Ne kadar Ağız Sütüİçmelidir?

Ahır ortamında bulunan bir çok hastalık yapıcı mikroorganizmaya karşı savunmasız bir şekilde doğanbuzağıların midelerinde asit salgısının başlaması ilebağışıklık maddelerinin parçalanması ve buzağının incebağırsağı bağışıklık maddelerini geçirme yeteneğini,doğumu izleyen 3saat içinde %30, 12 saat içinde %50azalır, 24 saat içinde de hızla ortadan kalkar.Bu sebeple mümkün olan en kısa sürede (en geç 3 saatiçerisinde), iki litreden az olmayacak miktarda 24 saatiçerisinde 2-3 defada toplam canlı ağırlığın %10-12 sikadar ağız sütünü içmesi sağlanmalıdır.

Mutlaka İneğin memeleri temizlenmeli ve Biberonkullanmalıdır. Anasının yanında serbest bırakılanbuzağıların ancak %25 i nin yeteri kadar ağız sütüalabildiği tespit edilmiştir.

Unutmayın Ağız sütünü zamanında ve yeterincealmayan buzağıların yaşama gücü çok düşüktür!SÜT EMME DÖNEMİNDE BUZAĞILARIN BAKIMVE BESLENMESİ;

Süt emme döneminde amaç buzağıların günlükortalama 600-800 gram Canlı ağılık artışı sağlayacakşekilde Sağlıklı ve yeterli iskelet gelişimi ile ön midelerin(işkembe) fonksiyonel gelişiminin tam manasıylasağlanmasıdır. Bu amaç için; buzağılık döneminde enuygun besin maddeleri süt veya Süt ikame yemleri(Buzağı Mamaları) ile yüksek sindirilme derecesine sahipkesif yemler (Buzağı başlangıç yemleri) birlikte verilmelidir.

Su süt emme döneminde dahi buzağının mutlakihtiyacıdır. Süt içen buzağının suya ihtiyaç duymayacağınıdüşünmek oldukça yanlış olduğu gibi su ihtiyacınıgidermek amacıyla biberonla su içirmeye çalışmaktaoldukça yanlıştır. Buzağının önünde sürekli ulaşabileceği

bir yerde devamlı taze ve temiz su bulundurmak önemlidir.

Değişik yaşlarda Buzağıların Su ihtiyacıBuzağıların tuz ve mineral ihtiyacının giderilmesi

amacıyla yaşamının ilk günlerinden itibaren bu amaçiçin hazırlanmış tuz ve mineral karmalarını içeren yalamataşlarını devamlı ulaşabilecekleri bir yerde bulundurarakkendi isteğiyle tüketmelerine imkan sağlamalıdır.Bu dönemde buzağıların temiz,kuru,havadar bir alanda ferdi buzağı kulübelerinde veya bireysel bölmelerdebarındırılmalıdır.Sıcak nemli ve sıkışık barınaklarbuzağılarda ishal ve solunum sistemi hastalıklarınınortaya çıkmasına sebep olur. Buzağılar için Konforsıcaklığı; Üç aylıktan küçük buzağılar için: 15-20°C Üçaylıktan büyük buzağılar için: 10-15 °C’dir.

Buzağı Barınakları; Temiz,Kuru,Havadar ve Buzağıyıaşırı sıcak ve soğuktan koruyucu niteliklerde olduğusürece tüm malzemelerden yapılabilirler.

Kulak küpesinin takılması ve boynuz köreltmeişlemlerinin 20 günlük yaşa kadar tamamlanmasıgerekmektedir.Doğru Süt içirme Tekniği

Süt veya süt ikame yemleri mutlaka biberon veyaemzikli kovalar la verilmelidir.

Sütün doğrudan ana mideye ulaşabilmesininsağlanabilmesi için buzağının biberona hafifçe yukarıyadoğru uzanarak emmesi sağlanmalıdır.Buzağıya eğilerek kovadan içirme yapmamalıdır;Kovadan içirme yapıldığı durumlarda ana mideye gitmesigereken sütün bir kısmı ön midelere kaçarak sindirimbozukluklara sebep olur.

Verilecek süt veya mamanın vücut sıcaklığında (35-38) olması çok önemlidir. Soğuk süt ana midedepıhtılaşamaz ana midede ülser ve ishale sebep olur.

Doğru Süt İçirme Tekniği

Yaş (AY) Miktar (Litre) Yaş (AY) Miktar (Litre)

1

2

3

4

5.0-6.0

6.0-9.0

8.0-11.0

11.0-13.0

5-14

15,17

18-24

14.0-17.0

22.0-29.0

28.0-36.0



32

Buzağılarda Sindirim Kanalı Gelişimi;Ön mide gelişiminin tam ve fonksiyonel olması, hacim

artışıyla beraber papilla gelişiminde sağlanmasınabağlıdır. Bu durum ileriki yaşlarda yemden yararlanmayıve gelişmeyi önemli ölçüde etkiler.

Buzağıların yaşamının ilk haftalarında gerçek mideadı verilen abomasum %60 kapasite ile midenin en genişve fonksiyonel bölümüdür. Besin maddelerinin sindirimiilk haftalarda tıpkı tek midelilerdeki gibi abomasum veince bağırsaklarda meydana gelir.

Ön mideler (Rumen,retikulum ve omasum) yavaşçagelişir ve ancak 9-12 haftalık yaşta gelişimini tamamlar.

Ön midelerdeki yeterli fonksiyonel gelişimin sağlanmasıancak kaliteli buzağı başlangıç yemleri ile mümkündür.

Yüksek miktarda sütle beslenen veya anasını serbestolarak emmeye terk edilen buzağılar süt emmedöneminde oldukça gürbüz görülmelerine rağmen yeterliişkembe gelişimini sağlayamadığından dolayı süttenkesildikten sonra bu durum hızla tersine dönmektedir.

Aynı şekilde süt emme döneminde kuru ot,saman,silajvb. kaba yemlerle beslenen buzağılarda papilla gelişimitam olarak sağlanamadığından ön midelerde uzun sürekalan kaba yemler sarkık karınlı yeterli gelişmegösterememiş cılız buzağılar ortaya çıkmasına sebepolur.

Buzağıların sütten kesim dönemine kadar sadece sütveya buzağı mamasıyla birlikte buzağı başlangıçyemleriyle beslenmesi önerilmektedir.

Değişik Yaşlarda Buzağılarda Sindirim Sisteminin GelişimiDeğişik besleme koşullarında Papillar Gelişim:

Süt+Kesif Yem+Kuru Ot la beslenen Buzağıda Ön midelerde Papilagelişimi Orta Seviyede

Süt+kesif Yemle Beslenen Buzağının Ön midelerinde Papilla gelişimiİstenilen düzeyde.

Sadece Sütle Beslenen Buzağıda Ön midelerde Papilla gelişimiŞekillenmemekte

KURU OT VERMEDEN YAPILAN BUZAĞIBESLEME PROGRAMI;

Yukarıda açıklamaya çalıştığımız şekilde buzağılardaön midelerin en iyi şekilde gelişiminin sağlanması süt vekesif yem (Buzağı Başlangıç yemleri)ile sağlanmaktadır.

Buzağıların Sütten KesilmesiBuzağıların Sütten kesilmesinde temel kriter buzağının

günlük tükettiği kesif yem miktarıdır.Buzağılar iki günarka arkaya 0,7-1 kg kesif yem tükettiklerinde süttenkesilebilirler. Doğru şekilde ve önerilen miktarlarda sütveya mama içirilen buzağılar 8-10 haftalık yaşageldiklerinde yeterli ön mide gelişimini sağlayarak 0,7-1 kg kesif yem tüketme kapasitesine ulaşır.

Sürünün geleceği ve işletmenin en önemli gelir kaynağıolan buzağılara sütten kesildikten sonra da özenli birbakım besleme uygulamalarıdır. Dişi buzağılarda günlük700 gram canlı ağırlık artışı sağlayacak şekilde iyi kalitedekuru yonca, kaliteli çayır otu gibi kaba yemleri serbestçeverilebilir ayrıca kesif yem beslemesine devam edilir.

Yeşil otlar ,mısır silajı gibi sulu kaba yemler ilesap,saman gibi sindirimi güç kaba yemler ise 6 aylıkyaşa kadar buzağı beslenmesinde kullanılmamalıdır.

Siyah alaca ve Jersey Irkı Buzağılarda Sütten Kesim Ağırlığı veGünlük Canlı Ağırlık Artışı

Hafta Gün ÖğünSayısı

KgÖğün

Süt /Gün

Buzağı Yemi(kg) Su (L) Kaba

YemMama(g/L)

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

1

2-3

4-7

8-9

10-14

15-19

20-21

22-28

29-35

36-42

43-49

50-56

3-4

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

0.75

2

2.00

2.25

2.50

2.75

3.00

3.00

2.00

1.50

1.00

1.00

4-5

4

4

4.5

5.0

5.5

6

6

4

3

2

-

-

-

125

“

“

“

“

“

“

“

“

-

-

-

Serbest Tüketir

“

“

“

“

“

“

0.8

1.0

1.0

serbest

“

“

“

“

Serbest Tüketir

“

“

“

“

“

“

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

İyi Kalite

İyi Kalite

Doğum Ağırlığı (kg)

Sütten Kesim Ağırlığı (kg)

Sütten Kesim İçin İstenilen Günlük Canlı Ağırlık Artışı (kg/gün)

6 Hafta

8 Hafta

10 Hafta

Siyah Alaca

35

75

1

0,75

0,6

Jersey

25

60

0,8

0,6

0,5



33

Üretim faktörlerinin ucuz olduğu, kayıt dışılığın yüksekoldugu belirli bir ekonomide faaliyet gösteren firmalar,düşük fiyatlarla uluslararası piyasalara girebilirler.Böylelikle rakiplerine göre daha yüksek maliyetekatlanarak fiyatını yüksek olarak belirleyen firmalarınpiyasadaki faaliyetlerine devam etmeleri zoragirebilecektir. Bu durumda rekabet gücünü korumakisteyen firmaların ürün farklılaştırması ve zaman liderliğistratejilerini izlemeleri faydalı olabilecektir. Bustratejilerden ürün farklılaştırması anlamında kalite, önemlibir rekabet aracı olarak ortaya çıkmaktadır. Kaliteli birürüne tüketiciler tarafından daha yüksek bir değeratfedilebilmesi, rekabet gücünün kazanılması için avantajsağlayabilecektir.

Özellikle 1980'li ve 199O'li yılların en önemli rekabetaraçlarından biri, kalite olarak belirtilmektedir. ilgilidönemlerde yapabildiğini satan firmaların yerini,satabildiğini yapan firmalar almıştır. Bununla birlikte sözkonusu dönemlerde firmalar, kazançlarını arttırmaktanziyade varlıklarını sürdürebilmek için kaliteye önemvermişlerdir.

Günümüzde firmaların uluslararası piyasalardaürünlerini rahatlıkla satabilmeleri için çeşitli kalitebelgelerine sahip olmaları gerekmektedir. Özellikle belirlibir entegrasyon içerisinde firmaların faaliyetgösterebilmesi, bu belgelerin varlığına bağlanmaktadır.Söz konusu kalite - standart belgelerini almak, başlangıçtafirmalar için yüksek bir maliyet gerektirebilmektedir.Ancak katlanılan maliyetler sonucunda üretim ve satışsırasına yaşanan aksaklıkların azalması, üretimstandartlarının yakalanması ve elde edilebilecek diğerkazanımlar, uzun vadede maliyetleri düşürücü etkileroluşturabilmektedir. Sonuç olarak maliyetlerin düşmesive buna bağlı olarak oluşacak verimlilik artışları, iktisadibirimin uluslararası piyasalardaki rekabet gücünü olumluetkileyebilecektir.

Yenilik ve Teknolojik İlerlemeYenilik, yeni bir ürün veya üretim süreci oluşturabilme

ya da mevcut bir ürünün veya üretim süreciningeliştirilmesidir. Burada yeni bir üretim sürecininbulunması ve üretim sürecinin geliştirilmesinden kasıt,daha az girdiyle aynı nitelikte ve nicelikte ürünüretilebilmesi veya aynı miktarda girdiyle aynı niteliktedaha fazla ürün üretilebilmesidir. Bununla birlikte genelolarak ürün ve süreç yeniliği arasında önemli bir ilişkivardır. Belirli bir piyasa yapısı içerisinde söz konusuolabilecek yeni bir ürün, satıcı kesim ürün yeniliği arzedebilecekken, bunu üretimde kullanan üretici kesimişin süreç yeniliği arz edebilir.

Yenilik, uluslararasi piyasalarda üretimi yapılan malve hizmetlerin sürdürülebilir bir şekilde talep bulabilmesiiçin önem taşıyan bir faaliyettir. Üretmiş oldukları ürünleritüketici gereksinimlerine göre yenileyemeyen firmalarınpiyasada faaliyet gösterebilmeleri zora girebilir. Buçerçevede yenilik, rekabet gücüne sahip olunabilmesive sağlanan rekabet gücünün sürdürülebilmesianlamında önemli bir unsurdur. Yenilikle uluslararasırekabet gücü arasında şu üç önemli bağlantının olduğubelirtilmektedir.

Üretim sürecinde yapılan yenilikler, üretim maliyetleriniazaltmakta ve dolayısıyla ürün fiyatlarını düşürerekuluslararası rekabet gücünü artırabilmektedir.Ürünlerde yapılan küçük ölçekli yenilikler, ürün kalitesiniyükselterek, hem yurtiçi hem de yurtdışı piyasalardaürüne karşı olan cazibeyi artırmaktadır.

Ürünlerde yapılan kapsamlı yenilikler, uluslararasıpiyasalardaki rakiplerin ilgili mala yönelmesinizorlaştıracağı için firmalar, kısa vadeli de olsa monopolcübir kazanç elde edebileceklerdir.

KALİTE VE ARGE’NİNREKABET GÜCÜÜZERİNDEKİETKİLERİ



34

ABD Rekabet Gücü Konseyi'ne göre, rekabet gücününbelirlenmesinde söz konusu olan faktörler, zamaniçerisinde değişime uğramıştır. Kalite ve düşük üretimmaliyetleri, 20. yüzyılın son dönemlerinde önemli birrekabet gücü belirleyicisi iken, günümüzde bu unsurlarınrekabet gücü üzerindeki etkisi azalmıştır. Konseye göregünümüzde rekabet gücü kazanılabilmesi için, yenilikyeteneğine sahip olunması ve bu yetenek doğrultusundageliştirilen mal ve hizmetlerin rakiplerden önce piyasayasunulması gerekmektedir. Bu düşünce de yeniliğin artıkbir üretim faktörü olarak kabul edilmesi gerektiğini ortayakoymaktadır.

Yeniliğe paralel olarak rekabet gücü kazanılmasıkonusunda önemli olan bir diğer faktör de teknolojikalandaki ilerlemelerdir. Zaman içerisinde talebin artmasınaparalel olarak piyasaya yeni firmaların girmesi, küreselçapta yaşanan rekabeti hızlandırmaktadır. Bu bağlamda

teknolojik değişme ile birlikte farklılık yaratabilen firmalar,rekabet süreci içerisinde söz sahibi olabileceklerdir.

Uluslararası piyasalarda teknolojik işbirlikleriyle dahafazla ilgilenen firmaların yeni gelişen teknolojilere daharahat adapte olması ve diğer firmalara kıyasla daharekabetçi bir yapı kazanabileceği söz konusu olmaktadır.Ayrıca, teknolojik gelişmelerin daha ileri bir safhasındaolan firmaların rekabet edebilirliğinin, daha gerisafhadakilere kıyasla fazla olacağı belirtilmektedir.

Tüm bunlara ilaveten, ülke veya sektör bazındakiteknolojik gelişme potansiyeli, üretim ve ihracatiçerisindeki teknoloji yoğun ürünlerin payının yüksekliği,AR-GE harcamaları düzeyinin yüksekliği ve AR-GEprogramlarını uygulayabilecek ölçeğe sahip büyükfirmaların sayısal açıdan yeterliliği, uluslararası veyasektörel bazda rekabet edebilirliğin göstergeleri olarakbilinmektedir.

yil: 2011 / sayi: 41 · 2014. 9. 6. · en önemli tartışma konularımızın başında küresel...

Documents