Supplemint diel III; 122-181 BY IT SUPPLEMINT FAN “TWA FERWEVEN

LIBBENSFERHALEN” FAN KLAAS ZYLSTRA EN MARGJE DE HAAN.

XXIX. Roelie de Haan en Jan Wester

De twilling Ine en Roelie yn St. Jansgea

Grou, 29 maart 1938

mke Jan Wester wie in dreamer, in romantikus, in skriuwer, in swalker en dichter, mar tagelyk in bytiden swiersettich man. Mei syn maat Hindrik van der Mei swalke hy troch ‘It Alde Doarp’ en noch mear troch de

omkriten fan Grou, dêr’t hy hikke en tein wie, Pean, en it wetterlân dêr omhinne. Mar ek op De Burd, Burstum, Soarremoarre, en Goëngahuzen socht en fûn hy ynspiraasje foar syn skriuwtalint. Oer de natuer fan it gea, de wyn en it wetter, it lân en de minsken skreau hy syn stikjes, proaza en poëzij, dy’t yn de krante fan Grou, de Frisia, publisearre waarden ûnder de namme ‘Swalkers’. -122-

O

Jan Wester

Syn moaiste wurk hat hy sammele yn syn “Behâlden Honk, teltsjes en fersen út Fryske kontrijen”, yn 1969 yn Grou útjûn troch útjowerij Frisia. Wat net yn “Behâlden Honk” opnommen is, mar wol yn de Frisia stien hat, hat syn soan, Anne Wester fan Jirnsum, letter samle yn “Jan Westers wurk, samling fan ferhalen en gedichten”, út de perioade 1960-1970. Earder, yn de jierren 1963 en 1964 hie Jan Wester al in protte foto’s makke fan wat hy nijsgjirrich fûn as hy sa troch de omkriten fan Grou swalke. Dêr sette hy dan in taljochting by, bg. wêr’t it wie en hy makke der in rymke by. De foto’s mei dy rymkes samle hy yn in grutte map (no yn besit fan Anne Wester) en dat foarmet syn âldste ús bekende wurk. Om de sfear fan Jan Wester syn poëzij priuwe te litten, in pear foarbylden fan rymkes sa’t se yn dat fotoboek sammele binne, de earste neist in foto fan in stik ûnderstrûpt lân:

Der kaem in nacht, in rûge nacht, Mei stoarmwyn en rein. Dêr hat de Ie, oerstjûr en wyld, Syn iggen wat ferlein.

De twadde by in âld koumelkersspultsje op Soarremoarre:

Der waret oer dit stikje groun, Sa eat út âlde tiden roun. Wylst men dêrby wol hawwe woe, Dat dizze klús ris prate koe.

Jan en Roelie binne yn 1938 troud. Se binne doe yn Boarnstersweach útein setten mei in hinnebuorkerij, mar doe’t de poepen hjir foar master opsloegen wie der al rillegau gjin hinnefoer mear te besetten en koe Jan gjin hin mear sêd krije. Doe binne se, krekt as sa folle Friezen yn de tritiger en fjirtiger jierren de femylje fan Roelie efternei reizge nei Dútslân ta, de kant fan Xanten út. It sil yn 1940 of ’41 west ha dat se wurk en lok yn Dútslân sochten. Feitlik mei harren trijen want Harrit wie ek ûnderweis.

-123-

Lyk as safolle Friezen waard Jan Melker yn in stâl fan in grutte Dútske boer. Soan Anne hat noch ferskate papieren út de Dútske tiid fan syn heit en mem bewarre, lyk as in bewiis dat Jan im Heimat wurkje mocht:

Dat moast omke Jan fansels al goed yndruid wurde: hy wie “Nicht Reichsdeutscher”, gjin Edelgermaan, dy Jan út Fryslân. Sa stiet it op in wurkbryfke dat syn boer yn Xanten ynfolje moast en dat Jan altyd by him ha moast en sa no dan sjen litte moast op it Arbeitsamt Moers. (dat ‘moast’ lei de Dútsers fansels foar yn ‘e bek). Sa is der ek in “Urlaubschein” bewarre fan maart 1942 dêr’t Jan Wester 5 dagen nei syn “Heimat”, Fryslân dus, ta mocht. En hy moast it fansels net yn ‘e holle helje en kom net werom om nei syn knyntsjedagen wer ûnder de Dútske kij te krûpen. Jan Wester en Roelie de Haan binne yn de rin fan de oarloch dochs wer nei Fryslân setten. It foldie harren striemin by de poepen. Se wienen slim ûnwennich en woenen krûpende wol werom.

Jan Wester en tante Roelie (de Haan), swier fan Anne, kamen mei lytse Harry yn 1943 werom yn Fryslân. Se bedarren yn in húske oan de Leppedyk ûnder Akkrum. Jan fûn wurk by boer Keizer, dêr’t earder de twillingsuster fan Roelie, Ine, ek wurke hie. Yn ditselde húske en by deselde boer Keizer bedarren pake Anne en beppe Roelie yn 1945 doe’t se werom kamen út it rampoaie Xanten, nei’t se earst noch in skoftke yn Akkrum plak fûn hienen. Oan ‘e Leppedyk

Letter is Jan mei syn broer Geart in hinnebuorkerij oan de Stasjonswei yn Grou begûn. En dêr kamen der noch in pear bern by: -124-

Harrit, Anne, Ernst, Tsjeppy en Hinne

De kâlde kant: Jan Wester en syn foarâlden.

W1. Jan Wester W2. Trijntje Willems Raadsveld W3. Ernst Ruurd Groenevelt W4. Popke Wiebes Wagenaar W5. Wilhelmina Jans Ketelaar W6. Tryntsje Jelkes W1: Harcke & NN *1500 Eastermar

↓1 bern? Ritske Harckes & Aefcke Popckes *±1525 E’mar *1524 E’mar †1585 E’mar †1590 E’mar &1547 Eastermar

↓2 bern: Aesge, Harcke

Harcke Ritskes & Styntje Freercks *1565 E’mar *1568 E’mar †1635 E’mar †1635 E’mar &1595 Eastermar ↓ Sybren Jelles 1e& Aaltsje Reids Ritske Harckes & Teth Wobbes *±1600 * *1600 Eastermar *1606 De Pein †foar 1695 † †1690 E’mar †1659 Eastermar &±1623 &1628 Eastermar

↓1 bern? ↓2 bern: Harcke, Aaltsje

Jelle Sybrens 1e & Aaltsje Ritskes *1628 Eastermar *±1638 Eastermar † †1690 Eastermar & 1664 Eastermar ↓7 bern: Sybren, Tetje, Jan, Wobbe, Aaltsje, Jan, Wikje

2

e&1695 Hiltie Warners

*Eastermar Gjalt Goffes & Hiltsje Roelofs

↓ -125-

1e& 1691SJ mei Sytske Alles

Sybren Jelles 2e&mei Grytsje Gjalts *1668 Eastermar *1676 Eastermar †1757 Garyp †nei 1746 Eastermar

&1703 Eastermar

↓8 bern

SJ : feanbaas yn Wytfean/Semar> Garyp Der is sprake fan in 1

e en in 2

e houlik en fan in jierrenlang

ûnder de geboaden stean : “ondertrouw reeds 18 aug 1700 ....

ende tot duslange door malkoppigheid opgeschort, soo dat het ten laesten op gemelde datum gelukt is"

Gjalt Sybrens & Hiltsje Sjoerds Lisebet Jacobs Doncker *1706 Eastermar *1704 Eastermar &1715 Harns †foar 1762 E’mar †1788 Eastermar,84 j. Meinardus Beinardus Homan &1729 Eastermar Boer op De Tike ↓

↓ Sjoerd Gjalts & Janke Gosses Nicolaas Johannes Hes Jacob Homans *1715 *1736 Semar *1736 De Sweach & Grietje Dirks &Grietje Lammerts † ? †1810 Semar &1754 Moarrewâld Lippenh./De Gerdyk

&1766 Earnewâld ↓

↓5 bern Anna Nic. Hes & Christoffel Homans *1754 Moarrewâld *1747 De Gerdyk

SJOCH FOAR IN OERSICHT FAN DE TÛKE FAN “RAADSVELD IN OERSICHT HJIRNEI: W2

▼ ↓ Gjalt Sjoerds Wester & Fokjen Harrits Willem Arends Raadsveld Grietsje Christ. Homans *1766 Earnewâld *1761 Aldegea * 1774 Aldehaske *1778 Nijehaske †1846 E’wâld †1842 E’wâld †1837 Nijehaske †1849 Nijehaske

&1789 Aldegea &1798 Haskerdiken ↓3 bern: Harrit, Janke, Antsje ↓9 bern : Trijntje W. Raadsveld

Sjoch foar Wagenaar: W4

↓

Popke Wiebes Wagenaar & Tryntsje Alberts Ketelaar Harmen Tj. Spoelstra Jelke Jans de Heer

*1773 Surh.fean *1774 Burgum †1826 *1764 †1827De Harkema *1750 & †1835 Ljw †1826 Surhústerfean Sytske Geerts Zandstra Hiske Binnerts Kleinhuis ↓1 bern? &1839 Droegeham *1778 Boarnb †’26Wergea

sjoch foar Popke ek: Haadstik XXXII ↓10 bern : *1795 Antsje ‘Plysje en Justysje “ * 1798 Hindrik, *1800 Tjeerd ↓2 bern

*1802 Rinske, *1804 Geertsje Jan, Gaaytske *1808 Pieter, *1810 Geert, *1818 Maaike *1813 Tsjerk, * 1817 Maaike

Harrit Gjalts Wester & Tyttje Popkes Wagenaar Geert Harmens Spoelstra Jan Jelkes de Heer

*1793 Aldegea *1797 Surhústerfean *1810†1862 Haskerlân *1804 Warten &1833 †1863 Tytsj.d. †1885 Earnewâld,88 j. & Trijntje Willems Raadsveld &Sytske Abes de Boer &1821 Burgum -126- †1883 ’t Mar *1806 Grou

↓9bern: Gjalt, Popke, Fokje , Albert, Fokke, Wybe,Gerrit &1839

Antsje, Gerrit, Nanne > sjoch W2

↓4 bern ↓9 bern ↓5 bern

-126-

Sjoch foar Groeneveld fierderop Albert Harrits Wester & Baukje Ernst Groeneveld Willem Geert Spoelstra & Hendrikje Jans de Heer

*1828 Earnewâld *1833 Weidum *1841 Haskerlân *1845 Idaerd.d.

†30-01-1897 †11-10-1887 Smell. †1914 Utingeradiel †1932 Idaerd.d

&14-12-1857 Burgum &1867 Grou

↓10 bern: Tietje, Ernst, Roelofje Harrit,

Wietske, Fokke, Kornelis, Tryntsje, Ruurd, Gjalt

↓5 bern: Tryntsje , Sytske, Geart, Hiske, Jan

Harrit Wester & Sytske Spoelstra *11-09-1864 Smell.lân *12-06-1869 Idaerd.d. †13-01-1922 Idaerd.d. &19-05-1892 Akkrum

↓7 bern: Albert, Hendrikje/Hinke, Ernst, Willem, Baukje, Jan, Geart

Harrit en Sytske mei de bern: f.l.n.rj. efteroan

Albert, Hinke=Hendrikje, Ernst, Willem en Baukje, foaroan Harrit mei neikommerke Jan, Geart en dan Sytske mei de floddermutse op. (út: “Jan Wester, Samling fan Ferhalen en Gedichten”, út de perioade 1960-1970, gearstald troch soan Anne Wester)

Jan Wester & Roelie de Haan 16-11-1912 Grou *02-05-1920 St.-Jansgea †08-04-1973 Grou †18-04-2010 Akkrum &29-03-1938 Grou ↓5 bern Harrit, Ernst, Anne, Hinne, Tsjeppy -127-

W2. Hjirûnder, foar safier we se neikomme kinne, de foarâlden Trijntje Willems Raadsveld dy’t yn 1839 troude mei Geert Harmens Spoelstra, tegearre de heit en mem fan

Sytske Spoelstra en in pake en beppe fan Jan Wester

Hindrik Hermens & Trijntje Klazes Frerick Arend Stevens & Greetjen Jans *1660 *±1660 ’t Sant *±1665 *±1675 &1682 Beulake

↓ 1 bern? ↓1 bern? Fredrick Hendriks & Jantjen Arends *1693 Leeute op ’t Sant *1701 ‘t Kleaster †1755 Stienwyk

↓8 bern

Arend Freerks Raadsveld 1e & Antje Arends *1732 Wanneperfean *Aldskoat †1821 Nijehaske 88 j. † Nijehaske &1761 Nijehaske ↓1 bern: Antje

Willem Jans Kuiper&Aaltsje Claeses ↓1 bern?

2e&1766 Ybeltsje Willems Kuiper *±1743 Nijehoarne † 1782 Nijhoarne 39 j. of jonger ↓ ↓8 bern: û.o Willem Arends R.

2e& 1766 Aldehaske Jan Jacobs & Hendrikje Klaases *±1735 *±1735 ↓1 bern?

3e& 1783 Antsje Jans *1762 Hoarnstersweach †1793 Aldehaske

3e& 1783 Haskerhoarne ↓5 bern: Aukje, Jan, Aukje, Jantje, Hendrik

Sjoch foar Homan it oersicht hjirfoar Christoffel Homans & Anna Marts Nicolaas Út 2

e& ↓2 bern of A.M.Hes

Willem Arends Raadsveld & Grietje Christoffel Homans *1774 Aldehaske *1778 Nijehaske †1837 Nijehaske †1849 Nijehaske &1798 Haskerdiken ↓9 bern: Aaltje, Antje, Arend, Christiffel, Freerk, Jacon

Jentje, Trijntje, Ijbeltsje

Trijntje Willems Raadsveld & Geert Harmens Spoelstra *1811 Haskerlân *±1810 †1883 ‘t Mar †1862 Haskerlân ↓9 bern: Harmen, Grietje, Sytske, Willem, Sytske,

Harmen, Grietje, Antje, Christoffel

Hendrikje Jans de Heer & Willem Geert Spoelstra ↓

-128- Tryntsje , Sytske, Geart, Hiske, Jan

Harrit Wester & Sytske Spoelstra

Jan Wester & Roelie de Haan Sjoch foar de details de siden hjirfoar Noch wat plaatsjes, te moai om lizze te litten:

Sytske Spoelstra, de mem Hinke, suster fan Harrit Wester Ernst, de twadde soan fan fan Jan Wester Harrit Harrit en Sytske, âldere broer fan Jan

Nochris Hinke= Hendrikje de Har man, Sjouke de Vries, soan fan Albert, de âldste fan Harrit en Sytske

Vries-Wester, âldste suster fan Jan Jacobs de Vries en Akke Jacobs broer fan Jan Wester Jan Sytema

-129-

W3. De foarâlden, foar safier we se fine koenen, fan Ernst Ruurd Groenevelt, in

oerpake fan Jan Wester. Hendrik Ruurds & Hijke Klazes Albert Pieters ₫ 1745 Winsum * &1731 Littens † † Baukje Jans ↓6 bern: Aukje, Ruurd, Klaas, ↓4 bern: Sjoukje, Fiokke, Hendrik(je?) Eeltjen, Pieter, ↓ Eelkje, Pietje ↓ 1e& Gesyna Jans 1e& 1743 Weidum

Ernst Cornelis 2e1751 Harmina Martens Ruurd Hendriks&Pietje Alberts *1742 Winsum *1742 Littens & † †

↓2 bern? út 2e &: Lutske, Ruurd &1765 Easterlittens ↓1 bern? / /

Ruurd Ernstes Groeneveld & Wytske Tjallings Korn. Pieters & Baukje Ruurds *1768 Beers *±1767 Veenstra *1766 Easterlittens †1830 Baard’d. †1838 Baard’d. * †1806 Grins †1849 Baard’d.

&1795 Weidum &1788 Easterlittens gernier Skipper

↓8 bern: Pietje, Ruurd, Roeltje/Roelofke ↓3 bern: Wimke, Ernst, Neeltje Pieter, Pietje, Geertsje, Bauke,

Korneliske

Ernst Ruurds Groenevelt & Roelofke Kornelis Veenstra *1798 Weidum *1794 Easterlittens †02-06-1867 Baard’d †1859 Smell.l. &1822 Baarderadiel ↓6 bern: Ruurd, Kornelis, Wietske, Ruurd, Baukje, Pieter

Ernst Ruurds Groeneveld, geboren te Weidum op 9 augustus 1798, boereknecht, overleden te Baarderadeel op 2 juni 1867, 68 jaar oud. Ernst is getrouwd te Baarderadeel op 18 mei 1822, op 23-jarige leeftijd met Roelofke Cornelis Veenstra (28 jaar oud), geboren te Oosterlittens op 4 februari 1794, gedoopt aldaar op 19 februari 1794, dochter van Cornelis Pieters (schuitevoerder, schuitevoerder en schuitevoerder) en Baukjen Ruurds (arbeidster), overleden te Smallingerland op 2 december 1859, 65 jaar oud.

Albert Harrits Wester & Baukje Ernst Groeneveld *1829 Smell.l. *1833 Weidum †30-01-1897 †11-10-1887 Smell.

&14-12-1857 Burgum ↓10 bern: Tietje , Ernst, Roelofje, Harrit, Wietske, Fokke, Kornelis, Trijntje, Ruurd, Gjalt

En dêrnei: Harrit Wester & Sytske Spoelstra Jan Wester & Roelie de Haan

-130-

W4. It oersicht fan de foarâlden fan Popke Wiebes Wagenaar (dy’t yn 1835 yn de

finzenis fan Ljouwert syn ein fûn) en syn frou, Tryntsje Alberts Ketelaar, fiif generaasjes

foar Jan Wester.

Hendrik Harts & NN *nei 1560 Jistrum †Ljouwert ↓1 bern? Hart Hendricks & NN *±1596 Ljouwert †Ljouwert

↓1 bern? Hendrik Hartz & Bauck Minses Albert Douwes & NN *1640 Ljouwert *1645 Eastermar † †1678 E’mar 33 j &foar 1668 E’mar

↓3 bern: Hart, Dirk, Ate ↓

/ / Dirk Hendriks Romkjen Jelmers & Gerlof Hendriks Jelmer Alberts & NN

*1671 E’mar *±1675 Surh. *±1675 Surh. ↓5 bern: Jeltsje, Albert, Maaike

†1743 Surh. †foar 1720 Surh. † Surh. Antsje, Tsjitske

1e& Grietje Lykles, &1708 Surhústerfean

*1675 Surh. ↓4 bern: Jelmer, Sicke, ↓

↓5 bern: Hinke, Sytske Foekjen, Hendrik Eets, Lykle, Hendrik 2

e& mei Sytske Sybes ↓ Egbert

↓ ↓

Hinke Dirks & Jelmer Gerlofs Albert Jelmers & Lolkje Egberts *1697 Surh. *±1700 Surh. *±1688 Semar *1692 E’mar †nei 1749 Surh. †foar 1749 Surh. †±1757 †nei 1768 &1721 Surh. &1712 Semar 3 bern: Gerlof, Romkjen, Grietje boer ↓ ↓5 bern: Hedzer, Egbert, Jelmer,

Wijbe Sytses *±1700 Surh. Janke, Antsje ↓ ↓ Lykele Tjebbes & Maaike Jelkes Jelke Lykeles & Fintje Jans *1648 Garyp *Burgum

Popke Wiebes Wagenaar & Romkjen Jelmers Hedzer Alberts & Tryntsje Jelkes *1725 Surhústerfean *1726 Surh. *±1714 Semar *1719 Sewâld †1804 Surh. †1791 Semar †1794 Semar &1746 Surhústerfean &1738 Semar

↓3 bern:Jelmer, Hendrik, Wiebe boer ↓7 bern: Rien, Jelke, Albert, Rinse,

Geeske, Lolkje, Johannes

↓ Under W5 noch in lyts oersichtsje fan de foarâlden fan Wilhelmina / Wiebe Popkes Wagenaar & Tytje Jacobs Albert Hedzers & Wilhelmina *1750 Surhústerfean *±1750 Surh. Jans Ketelaar †1830 Surhusterfean †1814 *1743 Semar *1749 Burgum

-131-

&1773 Surhústerfean †1808 Burgum †1823 Burgum

↓5 bern: Jacob, Popke, Romkjen, Eilert, Eilert &1769 Burgum ↓3 bern: Jan, Tryntsje, Elisabeth

Se namen de namme fan Wilhelmina oan

Popke Wybes Wagenaar 1e & Tryntsje Alberts Ketelaar *1773 Surhústerfean *1773 Surhústerfean †1835 ferstoarn yn de finzenis fan Ljouwert †1826 Surhústerfean Sjoch ek Haadstik XXXII: Plysje en Justysje

Skipper en ‘boerderijhouder’

1e &1797 Surhústerfean

↓5 bern?: Wilhelmina, Romkje, Romkjen, Tryntsje, Tyttje

2e&1827 Achtkarspelen Grietje Wymers

*1776 Siegerswâld, 51 j by & Overlijdensakte Leeuwarden, 1835 Aangiftedatum: 23 november 1835, akte nr. 433 Overleden op: 21 november 1835 Overleden: Popke Wybes Wagenaar, 62 jaar, man, ↓ Tyttje Popkes Wagenaar & Harrit Gjalts Wester *1797 Surhústerfean *1793 Aldegea †1885 Earnewâld 88 j. †1863 Tytsj.d. &1821 Burgum

↓10 bern: Gjalt, Tryntsje, Popke, Fokje, Albert, Fokke, Wybe, Antje, Gerrit, Nanne

Baukje Ernst Groeneveld & Albert Harrits Wester Sytske Spoelstra & Harrit Wester Roelie de Haan & Jan Wester

W5. It (koarte) oersicht fan de foarâlden fan Wilhelmina Jans Ketelaar, dy’t yn 1769

yn Burgum troude mei Albert Hedzer, fiif generaasjes foar Jan Wester.

Johannes Jans & Neeltje Alberts * † * †

&1708 Burgum skroar

↓4 bern: Doetje, Antje, Maaike, Jan

Jan Pieters Ketelaar & Maaike Johannes * *1716 Burgum † † tsjettellapper

&1736 Burgum

↓1 bern: Wilhelmina

Wilhelmina Jans Ketelaar & Albert Hedzers > sjoch W4

*1749 Burgum *1743 Semar †1823 Burgum †1808 Burgum

-132-

&1769 Burgum

↓3 bern: Jan, Tryntsje, Elisabeth

Popke Wiebes Wagenaar & Tryntsje Alberts Ketelaar Tyttje Popkes Wagenaar & Harrit Gjalts Wester Baukje Ernst Groeneveld & Albert Harrits Wester Sytske Spoelstra & Harrit Wester Roelie de Haan & Jan Wester

W6. Sa ek, koart, de âlden en in pake en beppe fan Tryntsje Jelkes, dy’t yn 1738 troude

mei Hedzer Alberts Ketelaar Maaike Jelkes ` & Lykele Tjebbes

↓1 bern? Fintje Jans & Jelke Lykeles *1648 Garyp &1707 Tytsjerk.d.

↓6 bern: Jan, Tryntsje, Maaike, Lykele, Tryntsje, Petrus

Hij is gedoopt op 1 december 1648 in Garijp, Tietjerksteradeel, Fr, Nederland.

Let op: Was ouder dan 65 jaar (72) toen kind (Petrus Jelkes) werd gedoopt (2 november 1721).

Let op: Was ouder dan 65 jaar (69) toen kind (Trijntje Jelkes) werd gedoopt (15 mei 1718).

Let op: Was ouder dan 65 jaar (67) toen kind (Lykele Jelkes) werd gedoopt (29 juni 1716). ?????

Hedzer Alberts & Tryntsje Jelkes Albert Hedzers Ketelaar & Wilhelmina Jans Ketelaar Tryntsje Alberts Ketelaar & Popke Wiebes Wagenaar Harrit Gjalts Wester & Tyttje Popkes Wagenaar Albert Harrits Wester & Baukje Ernst Groeneveld Harrit Wester & Sytske Spoelstra

Jan Wester & Roelie de Haan -133-

XXX. Ine de Haan en Berend Smeding

De twillingsusters troufoto

Roelie (steand) en Ine Berend en Ine

16 jier âld &13 maaie 1942

Ine de Haan, suster fan Margje, twillingsuster fan Roelie, troude op 13 maaie 1942 mei Berend Smeding yn it gritenijhûs yn Grou. Ine wenne en wurke foar har trouwen by Pieter en Sjoukje Keizer oan ‘e Leppedyk ûnder Akkrum, flak by de pleats dy’t se letter mei Berend bebuorkje soe. Yn de oarloch waard it kanaal tusken de twa pleatsen troch groeven, doe waard it in hiele omlânske reis.

Berend Smeding, dy’t yn de jierren tritich mei syn âlden, broers en suster yn Bears wenne, teach fia Weidum en It Wâld nei it Suorein (=Suderein, fan Friens!) by Grou, dêr’t de hiele famylje harren ta wenjen sette op in boerepleats oan in opfeart. Mei harren trouwen kamen Berend en Ine op de pleats. Dy stie oan in ferhurde dyk, dy ’t yn it ferline wierskynlik trochrûn nei Akkrum, fan de Grouster dyk ôf it lân yn. Yn de Dútske tiid waard it Prinses Margrietkanaal oanlein, dat de dyk rint no dea. De oarlochsjierren gongen stilwei oan harren foarby, al wie der wol in ûnderdûker en waard der in hynder foardere. De measte yndruk makke it faaks noch dat der in famke berne waard, Tsjepkje.

Nei de oarloch yn juny 1947 krige Tjepkje der yn ien kear in pear broers by, de twilling Andle en Melle. Dat wie wat, twa lytse poppen tagelyk! In pear jier letter kamen der noch twa jonges by, Anne Hinne yn febrewaris 1950, en Catharinus yn july 1951. In drokke húshâlding foar Ine, dy’t it wurk achter, sa as it melken, ek mei oanpakte. Help yn‘e húshâlding krige se ien kear wyks. Berend hie in arbeider. Elektrysk hiene se net, se rêden harren mei petroaljelampen, oant de pleats yn 1955 ferboud waard. It wetter waard oppompe út de reinwettersbak en foar it fee út de opfeart. De kij kamen yn de nije stâl mei de koppen

nei elkoar ta te stean mei in paad der tusken yn foar it fuorjen. De foarein waard ek oanpakt. De keuken kaam út de stookhutte wei en ferhuze nei de flier boppe de molkenkelder. De grutte gong kaam by de skuorre, mei in brânmuorre as ôfskieding. It húske ferhuze fan ‘e kolk nei it lytsbûthús. De ferbouwing is útfierd troch timmerbedriuw Riemersma en ferver Van der Hooft út Irnsum. Der kaam doe ek elektrysk, dat oanlein

-134-

waard boppe de grûn mei peallen troch it lân. De triedden binne in keer knapt fanwege it gewicht fan de izel.

Om’t de Suorein te finen is tusken Grou en Jirnsum, kamen dêr út beide doarpen winkellju oan de doar. De bern gongen yn Grou nei skoalle en ek nei de gymnastyk. Ine wie by it koar yn Jirnsum en Berend makke in oantal jierren diel út fan it bestjoer fan it bûterfabryk yn Grou.

Yn de jierren sechstich kaam der in auto, nei ’t Berend foar it rydbewiis slagge wie.

Ine moast op ‘e nij lesride, om’t se yn har fammejierren it rydbewiis ferrine litten hie. Fekânsje, dát koe no ek. De bern fersoargen de buorkerij en sa rieden se mei eigen auto nei Ine har broer Hinne yn Dútslân, dy’t yn Xanten wenne mei syn frou Elly. Roelie gong ek wolris mei.

Mei syn 65e jierdei yn it foarútsjoch kocht Berend in wente yn Grou oan de Boarch en sa ferhuzen se ein 1978 nei de ‘buorren’. Melle en Andle gongen mei, mar holden harren wurkpleats op it âlde stee. De pleats wie wilens útwreide mei in nije lisboksstâl. Letter, nei’t Anne yn 1981 troude mei Tryntsje, buorken dy nei gerêstens fan Ine, tegearre fierder, mei help fan Berend dy’t him earst mar min yn it doarp deljaan koe en alle dagen op en del reizge nei de Suorein en der dan muoite mei hie om 12 oere iterstiid thús te wêzen. Dus: ‘gegriem mei it iten’.

14 febrewaris 1979: “de sniewinter”, ôfslúting fan de bûtenwrâld. De molk-tankauto koe net op de Suorein komme en de tank by Anne rekke oan de râne ta fol. Skande, skande: Anne moast de molke yn ‘e kolk rinne litte. Dit wie in dreech beslút . Berend bleau dizze dagen by Anne op de pleats. Doe’t de wyn him deljûn hie, koe de dyk skjin makke wurde. Der kaam in legerwein op rupsbannen, dêr’t as earste de gastankauto achteroan ried en doe koe de molktankauto ek komme.

Berend en Ine waarden âlder, de krupsjes kamen: twa ferkearsûngemakken, it paad nei it sikehús waard ynslein, izeren pinnen yn in skonk. De leeftyd begûn te tellen. Berend krige swierrichheden mei syn bloed en krige oare ûngemakken. De rollen waarden thús omdraaid: Andle en Melle soargen no foar harren heit en mem. Nei wer in knoffelpartij bedarre Berend wer in it sikehús en letter foar revalidaasje yn Harns. Slim ûnwennich ferstoar hy dêr. Ine koe in plakje krije yn Leppehiem yn Akkrum. Har lêste ferhuzing wie yn de simmer fan 2008, se wie better teplak yn Nij Mellens yn Ljouwert, mar noch datselde jier moast se de striid tsjin in fikse longûntsteking ferlieze.

-135-

De kâlde kant: de foarâlden fan Berend Smeding

S1. Berend Smeding S2. Tryntsje Postra S3. Saapke Hendriks Palsma S4. Tietje Pieters Siderius S5. Akke Sytzes Dotinga S6. Metje Louws Osinga S7. Metje Klazes Osinga S8. Gryttje Nannings Boorsma

S9. Anna Hermanus Eldering

S10. Korneliske Hylkes Bakker S11. Jouck Epesdr van Jongama S1: Andries Jans & Jeltje Nannes Hendrik Jacobs &Tjietske Andeles

*±1700 *Boazum *1727 Wurdum †1806 Wurdum ↓2 bern &1758 Wurdum ↓7 bern

Doytze Broers & Grietje Andries Andele Hendrik Palsma & Gryttje Jans

*Wurdum *1734 Wurdum *1760 Wurdum *Frouwepar. †1792 Wurdum †1810 Wurdum †1842 Wurdum

&1763 Wurdum &1787 Wurdum ↓2 bern ↓11 bern

Andries Dooitzen Smeding & Akke Sytzes Dotinga Hendrik Andeles Palsma &Mettje Louws Ozinga *1768 Wurdum *1774 Raerd *1788 Wurdum *1792 Bitgum

†1830 Wurdum †1841 Wurdum †1826 Bitgum? †nei 1826 Wurdum

&1794 Wurdum >sjoch S5 &1810 Wurdum >sjoch S6

↓11 bern

↓6 bern: Doitze, Sytze, Thomas, Grietje, Broer, Melle

Melle Andries Smeding& Saapke Hendriks Palsma Louw Hendrik Palsma &Tietje Pieters Siderius

*1812 Wurdum *1814 Wurdum *1813 Wurdum *1816 St. Anne †1849 Wurdum 37 j † † †

&1834 Huzum >sjoch S3 &1838 Menaam >sjoch S4

↓8 bern

-136-

↓5 bern: Andries, Hendrik, Akke, Mettje, Andele

Andle Melles Smeding & Tsjitske Louws Palsma *1846 Wurdum *1848 Easterlittens † † &1872 Mantgum !! Neef Andle en nicht Tsjitske

#Sjoch foar Trynsje Postra efkes fierderop (Berend Postra & Hiltsje Walda)

↓5 bern: Saapke, Louw, Melle, Tietje, Grietsje

Tryntsje Postra & Melle Andles Smeding *13-03-1880 Oerterp *10-07-1877 Bears †24-08- 1964 Grou †07-07-1942 Reduzum

>sjoch S2 06-05-1909 Opsterlân

↓5 bern: Hiltsje, Berend, Louw (plysjeman), Andle (sneuvele yn Indië),

Tjitse (bûterdirekteur)

It grêf fan Melle en Trijntje op it hôf yn Bears

↓

Ine de Haan & Berend Smeding *02-05-1920 St.-Jansgea *08-05-1913 Bears †29-12-2008 Ljouwert †28-04-2003 Harns

↓5 bern

Tsjeppy, Andle, Melle, Anne , Catrinus

-137-

S2. Hjirûnder de foarâlden fan de mem fan Berend Smeding, Tryntsje Postra ↓3 bern: Grietje, Feicke, Wijnand

Lippe Wijnants /Wijnhandts & Antje Feickes en/of Annije Doeckes Wijnnans/Wijnbrants ↓1 bern= Wijnant Lippes + 3 bern: Grietje, Feicke, Wijnand Berent Hindriks&Eltje Luitjes ↓2 bern / /

Wijnand Lippes &mei Hilje Berends =1e& Hendrik NN & Bregtsje Claeses *1665 Niezijl *1682 Niezijl †1708 *±1680 Skoatterl *±1680 Skoatterlân ↓2 Bern: Lippe Beerent †1746 Mildam †1759 Mildam

2e& mei HB mei Bindert Andries &±1705

↓4 bern:Andries, Eltie,, Antie, Andries ↓2 bern: Ids, Ekke

Focke Fransen & Dieuwke Auts /

±1690 †±1692 ↓ Lucas & NN ↓3 bern Aut Fockes & Grietje Mennes *1688 *1692 ↓ ↓ &1710 Lutjegast↓3 bern

Berend Wijnands & Foske Aut(e)s Ids Hendriks 1e & Antje Lucas *1705 Niezijl *1713 Nordhorn *1707 Mildam *1717 Hearrenf ↓8 bern: Hiltje, Grietje, Wijnant †1795 Aldskoat †1759 Aldskoat Janke, Hayke, Lippe, Eltie, Out Timmerman? / Wobbe Boeles & Brechtje Pieters ±1661 Bûtenpost *±1667 †foar 1696 †foar 1696 ↓1 bern?

Boele Wobbes 3e& mei Tetje Fokkes *±1680 † nei 1749 *±1700 †1745 &1721 Bûtenpost moalsjouwer ↓1+2+5 bern Pieter Boeles & Tryntje Harmens 2

e& Antje Harmens

*1722 Gerkeskl *1726 2e& 1760 Aldskoat

↓5 bern: Tettje, Etje, Grietje, Harm, Fokke /

Lippe Berends Postra & Grietje Pieters Hendrik Idzes & Rinske Klaases *1744 Gerkeskleaster *1756 Burum *1747 Aldskoat *1753 Duursw †1812 Stroobos-G. †1822 Gerkeskl. *1816 Duurswâld †1815 Lippenh

(Postma) &1779 Gerk. &1773 Nijehaske

↓4 bern: Berend, Tryntsje, Pieter, Pieter /

fjildopsichter/winkelman/timmerman Tjeerd Jans Brandsma ↓7 bern *1762 †1814 ↓

Berend Lippes Postra 2e& Anna Hermanus Eldering Lieuwe Hendriks & Trijntje Tjeerds *1781 Stynsgea *1780 Walda Brandsma

†1826 Strobos †1845 > sjoch S9 *1784 Duurswâld *1796 W’wâld

↓8 bern: Grietje, Johanna, Ettje, Lippe, Lippe, †1860 Wynjewâld †1868 W’wâld

Hermanus, dea berntsje, Anna &1814 Wynjewâld ↓ 11 bern: Tjeerd, Hendrik, Trijntje, Klaas,

-138- Rinske, Martzen, Ids, Jan, Roel, Roel, Wiebe

1e& AHE mei Hendrik Sj. Clooster↓2 bern

3e&AHE mei Mark Wytzes Boorsma: ↓gjin bern

-138-

Lippe Berend Postra & Gryttje Nanning Boorsma Tjeerd Lieuwes & Korneliske Hylkes *1817 Gerkeskleaster *1814 Kollum Walda Bakker

†1884 Kollum †1896 Kollum >sjoch S8 *1815 Lippenh. *1818 Oerterp

&1842 Kollum †1894 Op’lân †1893 Op’lân

↓5 bern: Berend, Nanning, Anna, Tetje, Jacobje &1837 Opsterlân >sjoch S10 Kastleinsfeint, Oaljeslaggersfeint, stâlfeint Se ferhuzen yn 1873 fan Kollum nei Wolvegea; yn 1874 wer werom

Berend Postra 1e& Elisabeth v Houten ↓7 bern

Berend Postra 2e & Hiltje Tjeerds Walda *1843 Kollum *1845 Duurswâld †1897 †1931 Smell.l. 85 j &1873 Opsterlân De herberch "Onder de Linden" yn Oerterp. Berend Postra, ferstoarn yn 1897, wie hjir kastlein en dêrby ek noch kûper. Syn frou, Hiltje Walda, gie mei har twa soannen, Libbe en Tjeerd, mei beide bedriuwen fierder oant 1907. Yn de kûperij waarden in protte bûterfetten makke dy’t mei in hûnekarre nei it bûterfabryk yn Fryske Peallen of yn Olterterp brocht waarden. Rjochts herberch “Onder den Linden” fan Berend en Hiltsje. . Tryntsje Postra & Melle Andles Smeding Ine de Haan & Berend Smeding

S3. De foarâlden fan Saapke Hendriks Palsma, in oerbeppe fan Berend Smeding Mathys Noldus & Tiaerdt Wylles Noldus Mathysz Iserman 1e& Elske Jacobsdr Mathys Noldus Iserman 1e& Tette Pibes Doma

Arnoldus Mathiae Siderius Iserman & Helte Reyns Swingh ↓

DE FOARALDEN FAN TETTE SIDERIUS BINNE WE EK AL EARDER TSJINKOMMEN: BY IT OERSICHT FAN TIETJE PIETERS SIDERIUS EN LOUW HENDRIK PALSMA. Derom hjirboppe allinnich de nammen Joh Namnes Siderius &Tette Siderius Evert Cornelis *±1586 *1618 Frjentsjer & †1656 Claasje Corn. Gelder &1637 Froubuurt

-139-

↓9 bern ↓ Foppe Joh Siderius & Jannigje Everts Dirck Jansen & Lysbeth Jans Gelder *1641 Stiens *1645

†1677 36 j †1677 Froubuurt, 32 j ↓ Timmerman, houtkeaper Jan Meinerts Rinia & Ayck Sygers Tjalling Palsma & Sydtske Breusma

↓4 bern ↓1 bern? ↓

↓ Evert Foppes & Bauckie Dircks Doecke Jans Rinia & *1671 *±1650 Lipkjen Palsma Boer †foar 1715 ↓9 bern ↓ Dirk Everts & Grietje Doeks Rinia *1695 Froubuurt *1699 †1755 Froubuurt &1726 Fr. ↓5 bern /

Hendrik Jacobs & Tjitske Andles Jan Dirks & Jannigje Arjens *Boazum *1727 Wurdum *1732 Froubuurt * &1758 Wurdum &1764 Froubuurt ↓6 bern ↓1 bern?

Andele Hendriks Palsma & Grietje Jans Siderius *1761 *1765 Froubuurt †1842 Ljwdiel 81 j †1841 Ljwdiel 76 j

↓1 bern

Hendrik Andeles Palsma & Metje Louws Osinga

↓

Saapke Hendriks Palsma & Melle Andries Smeding *1814 Wurdum *1812 Wurdum

† †1849 Wurdum &1834 Huzum

Tsjitske Louws Palsma & Andle Melles Smeding Tryntsje Postra & Melle Andles Smeding Ine de Haan & Berend Smeding Haan sjoch foar details earder oersichten

S4. Hjirûnder de foarâlden fan in oerbeppe fan Berend Smeding, Tietje Pieters Siderius, dy’t yn 1838 yn Menaam troude mei Louw Hendrik Palsma. Douwe ↓ Jucke Douwes ↓ -140- Pybe Juckes ↓ Mathys Noldus Tiaerdt Wylles Douwe Pybes & Dieucke Wygers *Remagen? Maertie Symmens †1587 -140-

↓1 bern? ↓ Noldus Mathysz Iserman 1e& Elske Jacobsdr Pybe Douwes Doma & Wyts Claesdr. *1528 Remagen *1537 *±1552 †1581 Ljw. †1591 Ljw ↓ 1e& ↓3 bern :Matthys, Jacob, Maeycke

Noldus Mathysz Iserman 2e& NN ↓ ↓3 bern: Griedt, Jantien, Leeuwe ↓3 bern: Tette, Claes, Jacob

Mathys Noldus Iserman 1e& Tette Pibes Doma †1600 = 1e&1592 Ljw ↓3 bern: Elske, Arnoldus, Douwe

Mathys Noldus Iserman 2e& Ebel Sijkes Fogelsangh *1569 Ljw. †1634 Ljouwert † 1630 Ljw. . 2e&1602 Ljw. ‘ijsercraemer,skepen, rintmaster’ Mathys begon zijn loopbaan als iserkramer, evenals zijn vader. Hij raakte hierdoor welgesteld en werd gekozen tot schepen en benoemd tot rentmeester. Het gezin woonde in het huis ´De Yserman´ aan de Voorstreek 9 te Leeuwarden. Begraven Oud-schepen en rentmeester van de stad Leeuwarden op het Oldehoofsterkerkhof zuidzijde.

↓4 bern: Meijnte, Tette, Seijcke, Elske

Arnoldus komt út it 1e&, dat Ebel Syecke Fogelsangh, hoe nijsgjirrich ek, is foar ús wat minder wichtich. Arnoldus Mathiae Siderius Iserman & Helte Reyns Swingh << Rein Wijbes *1595 Ljouwert * Frjentsjer †1642 Stiens †1667 &1617 Ljouwert Dûmny yn Feinsum

↓11 bern: Tette, Doettie, Matthijs, Reijn, Matthijs,

Jiskje, Jiskje, Elske, Matthijs, Sicke, Douwe Sicke Tjallings Warnflieth Schyerhuis HJIR GEANE WE OER FAN DE HEIT ARNOLDUS †foar 1605 OP DOCHTER TETTE, dy’t it bloed fan de Isermannen Jets Aetes Canmmingha †foar 1605 yn de Smedings brocht. ↓1 bern?

Wouter Reines 1e& Tette Siderius ↓1 bern : Johannes Tjalling Sickesz Palsma ↓ Johannes Namnes 2e& Tette Siderius Jetske Tjalling Palsma &NN *±1586 *1618 Frjentsjer †±1656 ↓ &1637 Froubuurt Tjalling nimt de namme

↓9 bern fan syn mem oer: Palsma Foppe Joh. Siderius & Jannigje Everts Jan Meinerts Rinia Tjalling Tjaards Palsma

*1641 Stiens` Auck Sygers Sydtske Jenties Breusma

†foar 1677 35 j †foar 1677 Boer, timmerman, houtkeaper Dirck Jansen & NN ↓1 bern? ↓1 bern

↓4 bern ↓ Evert Foppes & Bauckie Dirks Doecke Jans & Lipkjen Tjalling *1671 Fr.par. *1667 Rinia Palsma † *±1650 *

Boer -141- †foar 1715 †

↓9 bern ↓1 bern?

Dirks Everts & Grietje Doeks Rinia *1695 Froubuurt *1699 †foar 1755 Froubuurt † &1726 Froubuurt

↓4 bern: Foppe, Jan, Jentsje, Evert Jan Sjoukes Poelstra

Baukje Corn. Hoekstra ↓

Evert Dirks Siderius & Sytske Jans Poelstra *1735 Froubuurt *1844 †1789 St.-Anne †1816 St Anne ↓4 bern: Dirk, Syger, Pieter, Pieter NN & Houkjen Gerrits Algra

↓ Pieter Everts Siderius & Tsjitske Broers Dykstra *1785 Menam.diel * †1827 M. 42 j. † ↓2 bern: Evert, Tietje

Louw Hendrik Palsma & TIETJE PIETERS SIDERIUS *1812 Wurdum *1816 St.-Anne &1838 Menaam Tsjitske Louws Palsma & Andle Melles Smeding Melle Andles Smeding & Tryntsje Postra Berend Smeding & Ine de Haan

S5. De foarâlden fan Akke Sytzes Dotinga fan Raerd dy’t yn 1794 troude mei Andries

Dooitzen Smeding fan Wurdum, 4 generaasjes foar Berend Smeding

Thomas Doekes Dotinga & *1623 ↓1 bern? Sytze Th. Dotinga & NN *1660 †1721 61 j ↓1 bern? Thomas Sytzes Dotinga & NN *1718 †1807 89 j ↓1 bern? / Sytze Thomas Dotinga & Antje Melles *1747 * †1826 † ↓1 bern?

Andries Dooitzes Smeding & Akke Sytzes Dotinga *1768 Wurdum *1774 Raerd †1830 Wurdum †1841 Wurdum &1763 Wurdum

-142-

↓7 bern: Dooitze, Sytze, Thomas, Grietje, Broer, Melle, Antje Melle Andries Smeding & Saapke Hendriks Palsma Andle Melles Smeding & Tsjitske Louws Palsma Melle Andles Smeding & Tryntsje Postra Berend Smeding & Ine de Haan

S6. En dan de foarâlden fan Metje Louws Osinga dy’t 1810 troude mei Hendrik

Andeles Palsma

Lolles v Ockingha & NN *1270 Wytmarsum ↓1 bern? Epe Lolles Ockingha & Douwama *±1300 Wytmarsum *1310 ↓3 bern: Douwe, Lolle, Gerlandt Donia & 2x NN Douwe Epes &NN Jancko Fockama & Beyk *1320 Easterein v Ockinga *1322 Langw. *1326 Jirnsum *1330 Langwar &1353 ↓ 1+ 1 bern ↓1 bern? ↓1 bern? Keympe Donia & NN Douwe Douwes & Foeck Janckes *1340 Easterein v Ockinga Fockama *1351 Langwar *1355 †1420 Langwar † &1380 Langwar ↓4 bern: Jancke, Ulcke, Saepck, NN Oene Keimpes & Hylck Keimpesdr Ulcke Douwes & Jouck Epesdr Jongema

Donia *1375 Terkaple Douwama Fockama *1389 Raard -143-

*1370 Terkaple † *1385 Jirnsum † † #sjoch foar Jouck

&1395 Terkaple &1410 Jongema > S 11 ↓4 bern: Doedt, Keimpe, Tjepcke, Bauck ↓3 bern: Rinck, Sicke, Bauck

-143-

Sybren Nzn Osinga Tjepcke Oenes 1e & Rinck Ulckesdr *1400 Oenema Douwama *1410 Terkaple *±1415 Raerd ↓ †1485 Terkaple †1485 Terkaple &1435 Terkaple ↓4 bern: Hylck, Ulcke, Douwe, Keimpe 2e& mei NN ↓1 bern: Sipcke Tjepcke wie grytman fan Utingeradiel

Seerp Sybrens Osinga & Hylck Tjepckes Oenema *1420 Kimswert *±1430 Terkaple &1470 ↓3 bern: Sybren, Aelcke, Riem Sybren Seerps Osinga & Foeck Janckesdr Oenema *1450 Kimswert *1440 Langwar &1490 ↓ 2 Bern: Seerp, Auck

Seerp Sybrens Osinga & Ath Douwesdr.v Glins *1495 Skettens *1489 Dronryp †1551 Sk. †1560 Skettens 1e &1525 Skettens ↓gjin bern

2e& 1535 mei yn Skettens Jel Sybrensdr Herema *1513 Tsjom †1562 Skettens

↓3 bern: Sybren, Agge, Jancke

Jancke Seerps Osinga 1e & Tjemck Franses Humalda *1542 Skettens *1535 Ie †1583 Skettens †1575 Skettens

1e &1555 ↓6 bern: Seerp, Beyts, Sybren,

Gaets, Antje, Wigle

2e& Fedt Yges Haringsma 1e& mei Hette Tj. Epema

*1535 Longerhou *1525 † Pitersbierrum

† Sybren Janckes Osinga 1e & Ath Sydsesdr *1563 Skettens (Aggema v) Walta †1623 Skettens *1573

†1619 Skettens &1590 Skettens ↓3 bern 2e& mei NN ↓1 bern= Hendrik

Hendrik Osinga & NN *1610

↓1 bern? Feycke Heres&Mettje Pytters

1e& Rink Jans ↓ Jan Hendriks 2e&Tiettie Johannes Feickes Osinga Gerrits *1643 †1725 Ljw *1635 Ljwdiel *1635 Ljwdiel 1e& Sytske ↓1 b= Metje 2e&Tryntsje Clases

†1719 ↓4 bern -144-

↓3 bern: Wybe, Hendrik, Jacob

Hendrik Jans Osinga & Metje Johannis Taede Taedes *1665 Boalsert *1675 Ljw *±1605 †1678 †1742 Bitgum †1708 Menaam ↓5 bern

&1695 Menaam JT 2e&1670 Sytske Tjeerds ↓6 bern: Grietje, Jan , Klaas, Jan Taedes 1e& Sjoerdtsje Dircks

Hendrik, Sytske, Johannes *±1645 Hallum * ↓4 bern

/= fierder werom komme we net

Jan Hendr.Osinga & Sytske Louws Fopma Gerke Joh. & Geertje Jans Claes Hendr. & Saapke *1697 Menaam *1697 Stiens *1683 *W.nijkerk Osinga Claasses †1724 Bitgum †1726 Bitgum †1758 Bitg. †1758 B. *1698Men. *1716 M.

&1718 Menaam †1754 M. †1748 M.

↓2 bern: Metje, Arjen &1732 Menaam ↓5 bern

Sjoch foar Metje it oersicht hjirnei

Arjen Jans Osinga & Ynkjen Jans Johannes Gerkes & Metje Clazes Osinga *1723 Menaam *1721 Kimswert *1719 De Ryp *1738 Menaam †1762 Bitgum †1786 Bitgum †1793 Bitgum †1800 Bitgum

&1750 Bitgum &1756 Bitgum >sjoch S7

↓4 bern: Sytske, Jan, Hendrik, Louw ↓5 bern: Saapke, Gerke, Gerke, Geertsje, Klaas

Louw Arjens Osinga & Saapke Johannes *1759 Bitgum *1758 Bitgum †1825 Bitgum †1816 Bitgum &1784 Bitgum ↓2 bern: Metje, Johannes

Hendrik Andeles Palsma & Metje Louws Osinga *1788 Wurdum *1792 Bitgum †1826Wurdum †nei1826 &1810 Wurdum ↓11bern: Andele, Louw, Saapke, Jan, Jan, Jan, Arjen, Jacob Grietje, Gertje , Johannes

Louw Hendrik Palsma` &` Tietje Pieters Siderius *1813 Wurdum *1816 St.-Anne †1876 Wurdum †1901 Easterlittens 84 j. &1838

Tsjitske Louws Palsma & Andle Melles Smeding *1848 Easterlittens *1846 Wurdum

&1872 -145-

Tryntsje Postra Melle Andles Smeding *1880 Oerterp *1877 Beers

&1909

Ine de Haan Berend Smeding *1920 St.-Jansgea *1913 Bears

&1942 Sjoch foar mear details eardere oersichten

-145-

S7. Hjirûnder de foarâlden fan Metje Klazes Osinga fan Bitgum (sjoch ek it oersicht fan

Metje Louws Osinga hjirfoar) dy’t yn 1756 troude mei Johannes Gerkes fan Dronryp; we

sitte dan 6 generaasjes foar Berend Smeding.

Donia & 2x & NN Douwe Epes Ockinga & NN *1320 Easterein *1330 Burchwert ↓2 bern út 2& ↓

Keympe Donia & NN Douwe Epes &Foeck Janckes Douma vOckinga v Fockama *1340 Easterein *1351 Langwar *1355 Langwar

†1420 L. &1380 Langwar ↓ / ↓

Oene Keympes Donia &Hylck Keimpesdr Ulcke Douwes & Jouck Epesdr *1370 Terkaple *1375 Terk. Douma v Jongama

. *±1385 Langwar *±1389 Raerd &1395 Terkaple &1410

↓4 bern: Doedt, Keimpe, Tjepcke, Bauck ↓3 bern: Rinck, Sicke, Bauck

Fierder werom komme we hjir net mei de Osinga’s; wol kinne we mei Oenema’s noch in pear generaasjes werom fine; en fan Jouck Epesdr Jongama har foarâlden meitsje we in apart oersicht fierderop. /

Sybren Nzn Osinga & NN Tjepcke Oenes Oenema & Rinck Ulckesdr Douwama *±1400 *1410 Terkaple *±1415 Raerd

†1485 Terkaple † 1485 Terkaple &±1435 Terkaple ↓ ↓4 bern: Hylck, Ulcke, Douwe, Keimpe

Seerp Sybren Osinga & Hylck Tjepckes Douma v. Oenema

*1420 *±1430 Terkaple ↓

Sybren Seerps Osinga & Foeck Janckesdr Douwema

v Oenema *1450 *1440 Langwar

↓

Seerp Sybrens Osinga & Jel Sybrens Herema

*1495 Skettens *1510 Tsjom †1551 Skettens †1569 Skettens

↓

Jancke Seerps Osinga & Tjemck Fransdr Humalda

*1522 Skettens †’83 Skettens

&1555 ↓

Sybren Janckes Osinga 1e & Ath Sytsesdr (Aggema v) Walta

*1564 Skettens *±1573 †1623 Sk. 59 j †1619 Sk. 1e&1590 Skettens Grytman fan Wûnseradiel

-146-

↓4 bern: Ath, Sytse, Tjemck, Jancke

2e& 1619 Luts Sytsedr v Scheltema

*±1574 Bornwerd †1649 ↓1 bern?: Hendrik

Hendrik Osinga & NN *1610 ↓ Jan Hendriks Osinga & NN *1635 Ljwdiel ↓ ↓ ↓ ↓ Hendrik Jans Osinga & Metje Johannis Claas Jelles & Aefke Sapes *1665 Ljwdiel *1675 Ljw *±1680 *’80 Marsum †1742 Bitgum †1708 Menaam †1729 Menaam †’32 Men. &1695 Menaam &1702

↓6 bern: Grietje, Jan, Claas, ↓3 bern: Jelle, Grietje, Saapke

Hendrik Sytske, Johannes

Claas Hendriks Osinga & Saapke Claases *1698 Menaam *1716 Menaam †1754 Menaam †11748 Menaam &1732 Menaam ↓5 bern: Hendrik, Metje, Klaas, Jan, Claas

Metje Clazes Osinga & Johannes Gerkes *1738 Menaam *1719 Dronryp †1800 Bitgum †1793 Bitgum &1756 Bitgum ↓5 bern: Saapke, Gerke, Gerke, Geertsje, Klaas

Louw Arjens Osinga & Saapke Johannes *1759 Bitgum *1758 Bitgum †1825 Bitgum †1816 Bitgum &1784 Bitgum ↓2 bern: Metje, Johannes Hendrik Andeles Palsma & Metje Louws Osinga Louw Hendrik Palsma` &` Tietje Pieters Siderius Tsjitske Louws Palsma & Andle Melles Smeding Tryntsje Postra Melle Andles Smeding Ine de Haan Berend Smeding

Sjoch foar de details earder oersichten.

S8. Hjirûnder de foarâlden fan GRYTTJE NANNINGS BOORSMA dy’t yn 1842 troude mei

Lippe Berend Postra , 4 generaasjes foar Berend Smeding.

Jacob Nannings & Froukje Ritske Reinders de Jonge & NN *±1679 *±1680 *±1655 †±1713 †1713 ↓4 bern: Luel, Bote, Luyl, Hiltie

-147-

↓6 bern: Gerryt, Sytske, Jancke, Gerryt, Jan, Nanning

Nanning Jacobs & Ank Gabes Luyl Ritsches & Grietje Meijnderts

*1709 *1710 *1684 Munnekesyl *±1715 &1732 Kollum

↓3 bern Jacob Nannings Boorsma & Vroukjen Lieuwes/Luils *1742 Kollum *1743 Kollum †1812 Kollum †1821 Ljouwert &1764 Kollum ↓11 bern: Trijntje, Nanning, Trijntje, Lieuwe, Anke, Rykle, Gaabe, Rykle, Geert, Ytje, Rykje

Nanning Jacobs Boorsma 1e& Syke Aebeles *1779 Kollum †1805 Kollum gjin bern Nanning Jacobs Boorsma 2e & Tettje Arjens Kuipers < Arjen Pieters &Grietje Jans *1766 Kollum *1783 Surhústerfean &1773 Surhústerf. †1823 Kollum †1844 Kollum &1812 Kollum timmerman

↓4 bern: Jacob, Gryttje, Jacobje, Jacob

Overlijdensakte Kollumerland c.a. (mairie Kollum), 1815 Aangiftedatum: 14 mei 1815, akte nr. 16 Overleden op: 12 mei 1815 Overleden: Jacob Nannings Boorsma, 2 jaar, man,

Overlijdensakte Kollumerland (mairie Kollum), 1815. Aangiftedatum 14 mei 1815, akte nr. 16 - In het jaar 1815, den 14den dag der maand Mey gecompareerd: Reinder Annes Gorter, oud 40 jaren, gortmakersknecht en Jacob de Boer, oud 33 jaren (geen beroep vermeld), beide wonende in deze Gemeente, welke verklaard hebben dat Jacob Nannings Boorsma, oud 2 jaren, zoon van Nanning Jacobs Boorsma en Tettje Arjens Kuipers, echtelieden, wonende in deze Gemeente, op den 12den dag der maand Mey, des namiddags ten één uren, in het water is overleden.

Gryttje Nannings Boorsma Lippe Berend Postra & *1814 Kollum *1817 Gerkeskleaster †1896 Kollum †1884 Kollum

&1842 Kollum

↓5 bern: Berend, Nanning, Anna,Tetje, Jacobje

Elisabeth v Houten 1e& Berend Postra

Hiltje Tjeerds Walda 2e & Berend Postra Melle Andles Smeding & Tryntsje Postra Berend Smeding & Ine de Haan

S9. De foarâlden fan Anna Hermanus Eldering dy’t yn 1808 yn Gerkeskleaster

mei Berend Lippes Postra troude.

Johannes Ellering &foar 1670 Aaltje Epen-Gronau

↓1 bern? Harmen/Herman Johansen & Antie Sijoerdts Pijtters Eldrinck/Ellerink Boorsma *1672 Epen-Gronau Munsterl. *1668 Ljw.

-148-

†±1725 Dronryp †±nei 1730 ↓4 bern: Antie, Johannes, Aeltie, Aefke

Beerent Johannes Harmens Eldering & Antsje Jaans Dykstra *±1750 *1700 Dronryp *1695 †1771 Ljw. †1759 ↓ ↓4 bern: Hermannus, Adrianus, Fokjen/Foekje, Anna

Lippe Berents Postra Hermanus Joh. Eldering & Johanna Bouwes Hunia << Bouwe Corn Hunia

&Grietje Pieters Postra *1729 Ljw. *1736 Ljw. *1692 †1749 Ljw

†1787 Strobos †1821 Stroobos 84 j &1715 ↓5 bern :Johanna, Johannes, Roelof, Johanna, Anna Jancke Roelofs/Roukema Berend Lippes Postra & Anna Hermanus Eldering *1694 †1738 Ljw. *178o Stiensgea *1780 Geskeskleaster †1826 Strobos †1845 Strobos 2e & 1808 Gerkeskleaster 2e& ↓8 bern: Grietje, Johanna, Ettje, Lippe, Lippe, Hermanus, ? , Anna

1e& mei Hendrik Sjoerds v Clooster ↓2 bern

*1778 †1806 3

e& mei Mark Wytzes Boersma ↓gjin bern

*1781 †1842 &1829 Achtk.

Lippe Berend Postra & Gryttje Nanning Boorsma Berend Postra 2e & Hiltje Tjeerds Walda Tryntsje Postra & Melle Andles Smeding Ine de Haan & Berend Smeding

S10. Hjirûnder de foarâlden fan Korneliske Hylkes Bakker dy’t yn 1837 troude mei

Tjeerd Lieuwes Walda, tegearre in oerpake en –beppe fan Berend Smeding

Gaele Hylkes & Grietje Johannes * Oerterp *1747 Noarderdrachten †1797 Oerterp †1820 Opsterlân &1771 Oerterp ↓1 bern? Hylke Geeles Bakker & Hiltje Dirks vdr Meulen *1772 Oerterp *1778 Oerterp †1840 Wynjeterp †1823 Oerterp &1798 Oerterp -149- Mouner, bakker boerearbeider

↓5 bern: Korneliske, Durk, Geele, Johanna, Grietje

Geboorteakte Opsterland, 1818 Aangiftedatum 14 april 1818, blad nr. 35 Korneliske Bakker, dochter, geboren 13 april 1818 Vader: Hylke Geeles Bakker Moeder: Hiltje Durks van der Meulen

Korneliske Hylkes Bakker & Tjeerd Lieuwes Walda *1818 Lippenhuzen *1815 Lippenhuzen †1893 Opsterlân †1894 Opsterlân

-149-

&1837 Op’lân ↓8 bern Berend Postra 2e & Hiltje Tjeerds Walda Tryntsje Postra & Melle Andles Smeding Ine de Haan & Berend Smeding

S11. In pear generaasjes fóar Jouck Epesdr van Jongama, en, sûnder in protte details,

dus oersichtlik, de 20 generaasjes nei Jouck (mei elkoar 24 generaasjes). Keimpe v Jongama & NN *±1300 ↓2 of mear bern: Aede, Hessel Hessel van Jongama & NN *±1330 ↓1 bern?: Epe

Epe Hessels Jongama & NN sjoch S7 *1360 ↑ ↓ Jouck Epesdr v Jongama & Ulcke Douwes Doumema Fockama *±1389 Raerd *±1385 Jirnsum &1410 ↓4 bern: Sicke, Rinck, Rinck, Bauck Rinck Ulckesdr Douwama & Tjepcke Oenes Oenema *1416 Raerd *±1415 Raerd †1485 Terkaple 69 j. †1485 Terkaple &±1435 Terkaple ↓4 bern: Hylck, Ulcke, Douwe, Keimpe

Attention: Was younger than 16 years (14) when child (Hylck Tjepckes Oenema) was born (??-

????-1430) .

Attention: Was younger than 16 years (14) when child (Ulcke Tjepckesz Douma van Oenema) was

born (??-????-1430) . ????!!!!wz

Hylck Tjepckes Douma v. Oenema & Seerp Sybren Osinga *1445? Terkaple *1445 Foeck Janckesdr Douwema v Oenema & Sybren Seerps Osinga *1460 Langwar *1470 Kimswert Jel Sybrens Herema & Seerp Sybrens Osinga -150- *1513 Tsjom *1495 Skettens Fedt Yges Haringsma Jancke Seerps Osinga = 1e& *1535 Longerhou Tjemck Fransdr Humalda & Jancke Seerps Osinga = 2e& *1535 Ie *1542 Skettens Ath Sytsesdr (Aggema v) Walta & Sybren Janckes Osinga *±1573 *1564 Skettens NN & Hendrik Osinga sjoch foar de details eardere *1610 oersichten Tietje Gerrits & Jan Hendriks Osinga *1635 Ljouwerteradiel *1635 Metje Johannis & Hendrik Jans Osinga

*1675 Ljouwert *1665 Ljouwerteradiel -150-

Saapke Claases & Claas Hendriks Osinga *1716 Menaam *1698 Menaam Johannes Gerkes & Metje Clazes Osinga *1719 Dronryp *1738 Menaam Saapke Johannes & Louw Arjens Osinga *1758 Bitgum *1759 Bitgum Metje Louws Osinga & Hendrik Andeles Palsma *1792 Bitgum *1788 Wurdum Tietje Pieters Siderius ` & Louw Hendrik Palsma *1816 St.-Anne *1813 Wurdum Andle Melles Smeding & Tsjitske Louws Palsma *1846 Wurdum *1848 Easterlittens Melle Andles Smeding & Tryntsje Postra *1877 Beers *1880 Oerterp Berend Smeding & Ine de Haan *1913 Bears *1920 St.-Jansgea

Tsjeppy, Andle, Melle, Anne, Catrinus

En dan noch 2 generaasjes nei de bern fan Berend en Ine

-151-

XXXI. Anne (Antsje) de Haan en Hinne de Haan.

Antsje, noch oan it Nannewiid

ntsje, (tante) Anne, de jongste fan pake Anne en beppe Tsjeppy. Sy is om 1935 hinne (se wie tolve jier, doe’t it mei pake syn foeraazjesaak yn Terwispel ferkeard gie) mei har heit en mem, har broer Hinne en grutte suster Margje nei Xanten

setten. Se waard dêr, in skoalfamke dy’t net mear nei skoalle gie, help yn de húshâlding. Letter, yn de rin fan de oarloch, doe’t pake drige allinnich foar it melken op te draaien, moast se ek mei melke. Tante Anne hat har, jong as se wie, it Dútsk dêr aardich eigen makke en waard, omt se har fan de femylje De Haan mei de taal it bêste rêde koe, wolris om in boadskip útstjoerd.

Akkrum, 1948

Antsje, foar ús tante Anne, de jongste fan breid Antsje de Haan en de 4 froulju fan pake Anne en beppe Tsjeppy en brêgeman Hinne de Haan

De foto fan Anne allinnich is makke yn Dútslân. Tante Anne kin dat ek sjen oan de ketting dy’t se dêr noch om hat. Dy is har yn de oarloch ûntstellen. Werom yn Fryslân waard -152-

A

Antsje faam by Bauke de Haan oan de Hege Dyk tusken Jirnsum en Raerd. Yn 1948 troude se mei de soan Hinne, in neef fan har. Earst wennen Hinne en Antsje oan de Hege Dyk, - wêr’t Hinne tegearre mei syn broer Feite buorke, letter kamen se oan de Rykswei yn Jirnsum te wenjen. Feite kaam op ‘e pleats. Pake Anne fytste gauris út Jirnsum wei nei de Hegedyk, om op de pleats fan syn skoansoan wat hântaasten de dwaan en ek Anne fan Jan en Roelie út Grou hat in protte wurk fersetten op ‘e Hegedyk. De bern binne alle fjouwer berne doe’t Hinne en Anne/Antsje/Hanny (dat lêste seinen se yn Dútslân tsjin har) al yn Jirnsum wennen.

Bauke Tsjeppy Anne Ineke

De kâlde kant: de foarâlden fan Hinne de Haan (mei dêrby ek dy fan syn nicht en

frou Antsje)

Klaas Feites as heit fan Bauke Klazes en pake fan Hinne Boukes de Haan dy’t troude mei nicht Antsje

Syn broer Hinne Feites as heit fan Zwaantje en sa in oare pake fan dyselde Hinne Boukes de Haan

Nochris deselde Hinne Feites as heit fan Anne de Haan dy’t mei Tsjeppy de Vries troude

Bauke Jan de Vries, de heit fan Jan Baukes de Vries, de earste in pake, de oare de heit fan Tsjeppy

-153-

Abe & Fouw

*±1605 *±1605

↓ Freerk Goytsens &Meinu Thyssen ↓

Hertsen Abes & Rinske Freerks *±1630 *±1635 foar 1692 †1710 De Hommerts

↓5 bern Auke Greolts & Janke Johannes

↓

Claes Hertsens & Aefke Aukes *±1675 Hommerts *1682 Hearrenfean †1735 Nijehaske †1743 Nijehaske

&1702 Jutryp Arryen Jaerghs & Ide Feytes Zeer ↓ 4 bern Izaak Abrahams &Auck Arjens ↓5 bern

↓8 bern Feyte Izaaks &Jeltje Sjoerds ↓9 bern

↓

Auke Klazes & Mayke Feytes Sybe & NN

(Aucke Claezes) *nei 1721

*1711 Haskerh. *1715 De Jouwer †1769 † ?

↓8 bern Evert Arend & Ietje Hinnes

↓

Feite Aukes & Sandrina Everts Hessel Sybes de Vries

*1743 Nijehaske *1751 De Jouwer *1740 Reahel

†1821 De Jouwer †1827 De Jouwer †1810 Ousterhaule

&1771 De Jouwer &1779 Reahel: Jantje Schut

↓7 bern *1742 Reahel

†1827 Rotsterhaule

↓ Kornelis Wybrens & Antje Jentjens ↓ Wybren Kornelis & Wiegertje Halbes

↓

Izaak Feites & Antje Wybrens Kornelis Jan Hessels de Vries

*1776 De Jouwer *1784 Haskerhoarne *1780 Rotsterhaule

†1853 Westermar †1848 Westermar †1851 Skoatterlân

&1807 Haskerhoarne &Jantje Joukes vdr Meer

↓4 bern *1783 Reahel

†1832 Skoatterlân (sjoch ek V1 e.f.)

↓9 bern

Feyte Izaaks = Feyte Izaaks Anne G. Stoker Feyte Izaaks Anne Stoker Bauke J de Vries *1807 De Jouwer *1813 De Knipe *1822 Rotsterh. †1884 Jirnsum †1934 Opsterlân †1911 Skarsterl. &1834 Langwar & &1829 De Gerdyk & & &1859 Rotsterh. Wytske Brandenburg = Wytske Brandb. Antsje v Hessen Wytske Brandb. Antje v H. Tjepkjen vdr Linde *1809 ’t Mar *1816 Koartsw. *1826 Ousterhaule †1887 Jirnsum †1892 Opsterl. -154- †1900 Skarsterlân

-154-

↓9 bern ↓8 bern ↓ ↓8 bern ↓2 bern

Linze H. Mink & Roelofke Kolk *1838 Jânsgea *1840 Jânsgea †1909 Skarsterl †1892 Skarst.l &1863 Skarsterlân ↓9 bern Grietje B. Boersma

*1842 Akkrum Margje Mink * 1863 Jânsgea

↗ †1910 Jirnsum †1950 ‘t Wâld

&1865 Raerd ↘ Klaas Feites de H. Hinne Feites & Ynskje Stoker= Hinne Feites&Ynskje St. Jan B. de Vries & MM *1838 Jirnsum *1840 Aldskou *1849 Langsw. *1859 Rotsterh. †1920 Jirnsum †1914 Aldskou †1934 Opsterl. †1950 ‘t Wâld

↓ ↓8 bern ↓8 bern ↓6 bern

Bouke Klazes de Haan & Zwaantje Hinne de Haan Anne Hinnes de Haan & Tsjeppy de Vries *05-12-1867 Jirnsum *28-12-1878 Terwispel *25-05-1890 Langsw. *26-04-‘89 St.-Jânsgea †24-06-1953 Raerd †29-04-1950 Raerd †21-11-1966 Jirnsum †22-05-1986 Hearrenf. &13-12-1900 Raerd &22-05-1913 Akkrum ‘fergaderboer’: molkfabryk, bank, menniste gemeente

↓6 bern ↓5 bern

Hinne Boukes de Haan & Antsje de Haan 31-03-1915 Raerd *30-11-1923 St.-Jânsgea †24-11-1987 Jirnsum wenne yn Jirnsum, wennet yn Grou 22-08-1948 Akkrum Sjoch foar de oersichten fan “Brandenburg”en “Stoker” fierderop by H5 en H6.

Sa waarden Feyte Izaaks en Wytske Brandenburg de foarâlden fan sawol Hinne de Haan as fan syn frou Antsje de Haan.

Neef en nicht frijt licht.

& Zwaantje Hinnes *1878 en Anne Hinnes *1890, dochter en soan fan Hinne Feites en Ynskje Stoker. Hinne *1915 , soan fan Bouke en Zwaantje, en syn nicht Antsje *1923, dochter fan Anne en Tsjeppy, yn 1948 yn Akkrum troud. & Klaas Feites *1838 en Hinne Feites *1840 binne bruorren. Sa binne Boukes Klazes *1867 en Zwaantje Hinnes *1878 dy’t yn 1900 yn Raerd trouden, neef en nicht.

& Net alhielendal fan deselde soarte: de dûbele ferbyntenis tusken de femylje Brandenburg en De Haan: twa oare dochters fan Klaas Brandenburg en Zwaantje Klijnsma, Wietske *1809 en Geertsje *1817, trouden (yn 1834 en yn 1843) mei de bruorren Feyte *1807 en Wybren de Haan *1810, twa jonges fan Izaak de Haan en Antje Kornelis. (sjoch ek Haadstik XXIII: Brulloftsje en sa by De Haan)

& Albert Foppes Klijnsma *1820, de soan fan Foppe Albert Klijnsma *1791 en Sytske Jacobs Nijdam *1795, troude yn 1846 yn Doniawerstal mei Zwaantje Klazes Brandenburg, in oare dochter fan Klaas Sytzes Brandenburg *1778 en Zwaantje Alberts Klijnsma *1784. Har mem, dy’t dus deselde foarnamme hie as de dochter, wie in suster fan de heit fan Albert. Neef Albert troude mei nicht Zwaantje.”

-155-

XXXII. (nochris) Plysje en Justysje

Yn TFL ha we al in pear gefallen fûn fan foarfaars dy’t trappearre waarden, in dikke boete

betelje moasten of yn de finzenis kamen. We neame se noch efkes koart om se dêrnei mei

“nije” fynsten oan te foljen.

1. Engbert Zylstra fan Drachten dy’t yn 1856 ien in pak op ‘e bealch jûn hie: straf is ??

2. Martinus, Antsje en Sytske Zylstra, bern fan Wieger, dy’t yn 1880 wat stellen ha: 3

en 7 dagen de bak yn.

3. Wieger Romkes fan Twizel, 60 jier, dy’t yn 1880 him trappearje liet doe’t hy wat

stiel: 14 dagen.

4. (ús pake) Wieger Zylstra, ek fan Twizel, dy’t yn 1891 fanwege “Strooperij” (gers

opswile foar syn kninen geiten) 10 dagen de bak yn moast (en yn 1892 nochris).

Wieger hie him fêst meitrune litten troch Taeke Alberts Alma, dy’t in jier earder al

in moanne de bak yn moast fanwege “vernieling, huisvredebreuk en

wederspannigheid”; yn 1895, doe’t pake Wieger allang wer op it rjochte paad rûn,

waard Taeke nochris feroardiele fanwege mishanneling en húsfredebrek. In

broerke fan dizze Taeke, Wiebe, moast noch faker foar de rjochter ferskine (mar hy

kaam faak net) fanwege mishanneling, streuperij, hofkesjongerij, fernielerij en

noch it ien en oar; it hâldt net op. Mar Wieger Zylstra komme we net wer tsjin.

5. Rinze Zylstra, skieppehoeder ûnder Semar, hat yn 1884 ien by de poat hân

(“oplichting”: in moanne útfanhús).

6. Jantsje Ras fan Garyp, de frou fan Taeke Kloosterman, hat yn 1848 ien mishannele;

de straf witte we net.

7. Pieter Taekes fan Semar, de heit fan Wytske en Roelie, hat yn 1871, hy wie doe 19,

mei in pear maten ien in pak op ‘e bealch jûn: 15 dagen de bak yn en 8 gûne boete.

8. Jan Hessel deVries fan Rotsterhaule, de oerpake fan beppe Tsjeppy, hat yn 1839

oan it slûkjen west, illegaal in ko slachte; it bist, it fleis, waard yn beslach nommen

en der moast 50 gûne op it kleed komme.

Dizze misdieden ha we yn TFL, siden 71 o/m 75 al, wiidweidiger, neamd. No wat we

dêrnei noch tsjinkommen binne, foar in part út it yn 2013 ferskynde mânske boek

“Criminaliteit in Achtkarspelen” fan Martinus Jongsma.

9. Gjin dieder, mar slachtoffer: Tyttje Kloosterman fan Drachtsterkompenije, 73 jier,

dy’t yn 1891 fermoarde waard troch in Hendrik Kornelis de Vries, dy’t der 15 jier

foar de bak yn moast.

10. Binnert Kleinhuis fan Grou, de man mei wa memke Elisabeth op har 29ste troude, is

as foech jonge yn 1885 oppakt fanwege “overtreding der wet op de Jagt in

visscherij”; 3 dagen de bak yn of 3 gûne boete.

11. Jonas/Joon Oedzes Koster Feenstra blaasde yn 1821 de lêste siken út yn de finzenis;

wat Jonas, in oerpake fan beppe Bieuwkje, útfretten hie, witte we net. Z2

12. Sjoerdtje Fokkes Bouwer, de dochter dy’t “ús” Janke Kloosterman tegearre mei

-156-

Fokke Bouwer hie (nei’t Janke, net troud, al twa bern krigen hie), dizze Sjoerdtje

dus, moast yn it Hearrenfean foar de Arrondissemintgerjocht ferskine fanwege

mislediging; se moast 2 dagen útfanhús.

13. Jacob Jeltes Kloosterman, de tredde soan fan Jelte Lolles en Elisabeth Taekes, wie

as frijgesel op syn 31ste, it wie yn 1850, it paad wat bjuster: hy hie in rol

“broekstreept” , in rol stof, meinommen en dat hie hy net tûk genôch dien, want se

hienen him samar te pakken. Hy moast in jier de bak yn en de kosten betelje

fansels. Jacob soe net earder as op syn 45ste trouwe, mar ferstoar doe al gau, twa

jier en twa berntsjes nei’t hy mei Jantsje Oedzes van der Heide it skip yn gongen

wie.

14. Trije jier letter wie ’t wer mis mei Jacob Jeltes. Hy hie tegearre mei in Elisabeth

Durks Scheringa fan Rottefalle jirpels by in oar fan ’t lân helle. Mis fansels. Beide

feroardield ta “correctionele gevangenzetting van 14 dagen en betaling van de

kosten.”

15. Dan betearde it mei syn omkesizzer Jacob Taekes Kloosterman yn 1868 better. Hy

waard mei syn maat Gauke Alberts Spoelstra troch de rjochter frijsprutsen “van

alle regtsvervolging; de kosten gevallen te dragen door de Staat.” Ek hjir wie sprake

west fan “het rooijen fan aardappelen.”

16. Sjoerdtje har mem, Janke Jeltes fan De Rottefalle, waard yn 1856, se wie doe 47

jier, feroardiele omt se stie te biddeljen “in eene plaats voor welke eene openbare

inrigting het voorkomen van bedelen bestaat”. Se moast 14 dagen sitte en ek noch,

jild genôch, dy stakkert, de proseskosten betelje!

17. Taeke Kloosterman, de jongste soan fan Pieter en Siepkje, hat yn 1910 mei trije

maten ien of mear oare Wâldpiken in wan op ‘e hûd jûn: mishanneling fûn de

rjochter. Alle fjouwer moasten of fjouwer dagen de bak yn of fjouwer gûne oan de

rjochter betelje. (deze Taeke soe fjouwer jier letter trouwe mei Wietske Boonstra)

18. Joon Wagenaar, de soan fan Antsje Joons Veenstra en Wytze Popkes Wagenaar, en

pake- en beppesizzer fan Oeds Joons Veenstra en Antsje Oedzes Stienstra, dizze

Joon stie yn 1920 foar de rjochter omt hy mei twa oare jonges út Droegeham in

frijer fan om útens, in J. Hielema út Doezum, in wan bruien jûn hie. Frijers út oare

doarpen woenen se yn Droegeham net sjen, Grinzer frijers al hielendal net fansels.

De trije strúnders moasten trije moanne by heit en mem wei.

19. Jan Baukes de Vries fan Rotsterhaule, de heit fan beppe Tsjeppy fan Jirnsum, hat yn

1863 ien by de strot hân: hy moast foar dat grapke trije gûne boete oan de rjochter

betelje.

20. En noch efkes hiel fier werom: Arryen Jaerghs fan De Jouwer, de heit fan Auck

Arjens dy’t yn 1683 mei Izaak Abrahams boaske, tegearre de stamâlden fan ús De

Haan-tûke, dizze Arryen/Arjen hie yn 1667 wat te fieren: “wegens dronkenschap gesuspendeerd” = skorst, útsluten (fan syn funksje, tagong ta de tsjerke, we witte it net krekt; mar it

waard him dus goed kwea ôf nommen).

-157-

21. In 1738 raakte Antje betrokken bij een volksgericht tegen Berent Gerrits, die in Drachten werd gezocht wegens een groot aantal diefstallen. Antje had nogal wat van die gestolen spullen in huis! As dizze Antje Lammerts, de tredde frou fan Douwe Tjisses en de mem fan Jan Douwes de Wagt, de rattelwacht fan Drachten, (dan sitte we 6 generaasjes foar Doutje Mast) noch bliede moatten hat omt se yn de mande mei dy Berent Gerrits in oar fan syn guod ôfholpen hie, witte we net. Mar it hat dus wol in hiel trelit west, dêr yn de omkriten fan Drachten

22. En dan Popke Wybes Wagenaar. Popke hat ien sa’n pak op ‘e bealch jûn dat de man

mear as tweintich dagen syn wurk net dwaan koe: Het gepleegde delict betreft “Moedwillige verwonding waardoor de verwonden persoon een beletsel tot het verigten van zijn persoonlijke arbeid gedurende meer dan twintig dagen is te weeg gebracht”. Het vonnis luidt: te pronkstelling en vijf jaren gevangenisstraf. (Hof van Assisen te Leeuwarden den 15 november 1831). It slimste kaam doe noch: seis dagen nei’t de rjochter Popke foar fiif jier opslute liet, ferstoar hy, 52 jier. Hoe en wat? We kinne der der it ien en oar by betinke, mar we witte it net. Gelokkich hat Tryntsje dit net mear meimakke, sy wie njoggen jier earder al weirekke. Romkjen, sa’t it liket, harren ienige bern, doe 19 jier, moast allinnich de skande in plakje jaan.

23. In pakesizzer fan Popke Wagenaar, Tjeerd Sweitzes de Wit, soan fan de krekt neamde Romkjen, stie yn 1878 foar de rjochter. Der wie yn Gruttegast nei aardich drank bûten it kafee fochten en Tjeerd syn eigen skippersfeint, Auke Hoitema, wie dêrby dearekke, mei in mes stutsen. Tjeerd hie der al fjouwer moanne foar yn de bak sitten foardat it foarkaam. De tsjûgen sprutsen elkoar tsjin, der wie gjin motyf, dat Tjeerd waard frijsprutsen. . . Dochs bleau hy noch efkes finzen, want hy hie ek oars noch wat útfretten.

24. En dan komme we yn de nammelist fan “Kriminaliteit yn Kollumerlân, 1700-1811” noch in pear ús bekende mannen tsjin. Spitich genôch sûnder dat der by stiet wat se krekt úthelle ha:

Alderearst is dêr yn 1770 Lolle Jans, 55 jier, komelker yn Kollum; dit is dus de Lolle Jans dy’t earst, yn 1743, mei Geertje Pijtters/Pieters troude en yn 1766 mei Janke Jaakobs, ek fan Kollum fansels.

Dan, yn 1793 de soan fan Lolle Jans, Jan Lolles, 47 jier; Jan Lolles is de soan út it earste houlik soe dan fan 1746 wêze (en net fan 1744: haadstik III).

En Jan Lolles syn healbroer, Jelte Lolles, de twadde soan fan Lolle Jans en Janke Jaakobs, 23 jier doe’t hy bûten de pot pisse; mar wannear it krekt west hat en hoe slim it wie, witte we (noch) net; dizze Jelte Lolles wie troud mei Elisabeth Douma en soe de oerpake wurde fan Wietske en Roelie.

25. En dan Durk Tabak fansels, we binne him al tsjinkommen doe’t we de foarâlden fan Tabe Koopman opsochten. Durk Tabak, skilder, muzykmakker, dy’t twa kear ien dea die en doe himsels tekoart die. (haadstik XV: De Kâlde Kant fan Tabe Koopman)

26. As alderlêste, hoopje we mar, kinne we it tryste barren yn de 60-er of 70-er jierren fan de foarige ieu yn Haarlem noch neame. Pieter, de âldste soan fan Taeke Kloosterman en Wytske Boonstra, by wa’t Jantsje út Friens nei de dea fan har mem Roelie in jier as wat útfanhuze hat, hie dêr sa’n spul mei syn frou krigen dat hy har dea die. Hoe en wat, we witte it net. Mar it wie in drama fansels.

-158-

XXXIII. De wrede dea, 1: in heit of mem wei!

at binne we dat faak tsjin kommen: in lytse poppe yn ‘e widze, mar de mem yn it grêf. Of noch slimmer, mem en de lytse dy’t beide de striid om libben ferlern hienen en beide, soms tegearre, de poppe yn de earmen fan de mem, yn in grêf

lein waarden, lyk as it barde yn novimber 1903 mei beppe Wytske en har lytse poppe yn Wurdum. En de man, de heit, bleau allinnich efter en bleau sitten mei in stel lytse pjutten. Dan moast der wat betocht wurde, de húshâlding moast rêden wurde en dan troude de heit, faak al rillegau, opnij. De bern krigen wer in mem. In praktysk probleem waard oplost. En de leafde? Leafde kin groeie. It komt yn al ús fjouwer femyljes foar, by de Kloostermannen in minst, by de Zylstra’s it meast. Ik neam hjirûnder allinnich de gefallen as in heit of mem mear as ien kear allinnich mei de bern efter bliuwt én dy gefallen dy’t ús it neist stean en it meast opfalle. De kop moat der wol goed by om de betizing fan earste, twadde en tredde houliken de baas te bliuwen.

De femylje Zylstra:

1. Marten Romkes, de heit fan Romke Martens Zylstra en de pake fan Wieger Romkes Zylstra en de oerpake fan beppe Bieuwkje; dizze Marten Romkes troude yn 1768 mei Tjaltje Engberts, se krigen 2 bern, Engbert en Lysbeth. Tjaltje ferstoar ± 1776. Yn datselde jier troude Marten op ‘e nij, no mei Hendrikje Hendriks; mei har krige Marten Romkes noch in soan: Romke * 1780. (TFL side 40).

2. Earder al: Gercke Cornelis, feanbaas, timmerman, mouner en bakker yn Eastermar, troude earst, yn 1596 mei Stijntje Gerrytsdr, de suster fan de lettere boargemaster fan Ljouwert, se hienen trije bern; doe’t Stijntje yn 1627 weirekke, troude Gercke in jier letter mei Lutger Jandr.

3. Marten Romkes syn pakesizzer en nammegenoat, Marten, troude yn 1841 mei Akke Wiebes de Haan. Fjouwer jier letter, nei’t der in lytse Klaaske en in lytse Bieuwkjen berne wienen, ferstoar Marten. Tolve lange jierren wie Akke mei har twa bern allinnich. Yn 1857 troude se, 35 jier, mei in jongkeardel dy’t alve jier jonger wie: Meine Sjoerds de Vries. (oanfolling fan side 41 TFL)

4. Klaas Kooistra , de styfheit fan pake Wieger, wie earst, yn 1887, troud mei Marijke van der Wijk. Doe’t dy yn 1889 yn it kreambêd ferstoar, troude Klaas yn 1890 mei beppe Bieuwkje, dy’t net earder troud wie mar wol twa bern meibrocht. (side 42 TFL en dit Supplemint side 30 en 31) 5. En dan fansels ús pake Wieger fan Friens dy’t earst, yn 1902 troude mei beppe Wietske Kloosterman; doe’t dy yn it kreambêd ferstoar, troude hy yn 1904 mei ús beppe Roelie, de mem fan Klaas Zylstra.

6. Rinse Oedses troude yn 1736 mei Tsjitske Sjoerds, de widdo fan syn heit Oeds Rinses Rinsmase hienen tegearre fjouwer bern. Tsjitske rekke om 1750 hinne wei, se hienen fjouwer bern krigen. Twa jier letter troude Rinse mei Wytske Jans, dy ferstoar yn 1757, der wienen gjin bern by kommen. Wer twa jier letter hie Rinse Oedses in tredde brijsiedster yn ‘e keuken, Aath Rommerts; se krigen tegearre noch fiif bern.

De femylje Kloosterman:

7. Hendrik Kloosterman, *1821, de soan fan Jacob Lolles Kloosterman en Janke Bosgra, trout yn 1857, hy is dan dus al 36, mei Tjitske Djurres Broersma fan Kollum, 33 jier. Twa jier ha se it moai hân, mar yn de simmer fan 1859 sloech it needlot ta: in famke kaam sûnder sykheljen op ‘e wrâld.

-159-

W

Tjitske hie sa’n knoei hân dat sy de deis dêrnei, 6 juny, Hendrik sûnder frou en sûnder bern lykme-allinne efter liet. Net earder as yn 1874, santjin jier nei de dea fan Tjitske, troude Hendrik fan de twadde kear, no mei Uilkjen Jans Sytsma. Uilkjen wie doe al 50 jier, Hendrik 53. It wie trouwens ek foar Uilkjen al de twadde kear dat se de lapen gearsmiet: yn 1844 wie se troud mei Wouter Fokkes de Boer fan Kollum. Se hienen tegearre njoggen bern.Wouter wie yn 1871, 53 jier, ferstoarn. Doe’t Uilkjen yn 1874 mei Hindrik Kloosterman troude wie de âldste 29, de jongste alve.

Overlijdensakte Kollumerland c.a., 1871 aangiftedatum 23 november 1871, akte nr. 119

Overleden: Wouter Fokkes de Boer, op 22 november 1871, 53 jaar, man Gehuwd

8. Yn 1819 troude Janke Bosgra, 25 jier, mei de âldere broer fan ús foarfaar Jelte Lolles, Jacob Lolles, doe al 52 jier. Trije bern en seis jier letter bleau Janke sitten mei har lytse spruten. In jier letter hie Janke in nije kostwinner te pakken, Berend Bosgraaf. Mei him kamen der noch fiif berntsjes by. (Suppl. side 12)

9. Tjebbe Tjabbocas Jelscama, *1370, ferlear twa kear syn frou, mar hy koe oan alle fingers wol in frou krije, dat hy troude foar in tredde kear. Nammen witte we net.

10. Taebke Tsjallings, *±1628 fan Aldegea troude, 17 jier noch mar, mei Tsjallinghs Hendricks, yn 1665 yn Aldegea mei Freerck Harcke Freerkstra,se krigen trije bern; yn 1676 mei Hinne Sjoerds fan De Pein. Hinne wie doe al 61, Taebke 48, it jongste wie der al ôf fansels. Hinne hat it noch fiif jier folholden.

11. Dyselde Hinne troude doe foar de tredde kear. De earste kear wie yn ±1638 yn De Pein mei Jetske Eynthes, dy ferstoar nei 16 jier houlik, mar it liket derop dat der gjin bern wienen. Noch itselde jier, yn 1654 troude Hinne opnij, no mei Grietje Wybes fan Aldegea, Hinne wie doe om-ende-by 39, Grietje sil 26 west ha. Se krigen tegearre trije bern. Doe’t Grietje yn 1676 weirekke wie Hinne 61, mar jong genôch om datselde jier noch in tredde faam ta syn frou te meitsjen: ús Taebke Tsjallings.

12. Hylcke Hayes, *1624, fan Eastermar troude earst, yn 1650 yn Eastermar, mei Jouck/Jencke Rinses, ek fan Eastermar fansels; dy ferstoar foar 1665, want doe troude Hylcke mei Tsjitske Liebbes fan Burgum, 20 jier, Hylcke wie doe 41, trije bern en acht jier letter, yn 1673, wie Hylcke wer widner en wer brêgeman, Antje Wierds fan Aldegea, 30 jier, wie syn tredde breid. Mar bern kamen der net mear. Bauck Hylkes wie in ienige bern út Hylckes earste houlik, dat mei Jouck Rinses dus.

13. Freerck Tsjalling Freerckstra troude earst, yn 1715 wie it, mei Sjouckjen Tjeerds, dy’t in goed jier letter him allinnich efter liet. Freerck troude twa jier nei syn earste bûterbryfke mei Geertsje Sjoerds, 19 jier. Se wienen al 31 jier troud doe’t beurtskipper Freerck ferstoar, 53 jier. Geertsje, 52 jier troude fansels wer, no mei Pieter Heeres Boonstra, in brouwer en kastelein fan Oerterp, 54 jier. Pieter wie yn 1719 foar it earst troud mei Wimke Eyses, se hienen acht bern krigen. Wimke wie yn 1751 stoarn en Pieter troude datselde jier mei Geertsje.

De femylje De Vries:

14. Jan Hessels de Vries fan Rotsterhaule, de oerpake fan beppe Tsjeppy fan Jirnsum, wie earst, yn 1807 op De Jouwer troud mei Jantsje Joukes van der Meer fan Reahel. 26 jier letter, yn 1833 dus, troude Jan Hessels mei skippersdochter Roelofjen de Vries; gjin jong spantsje mear, dy twa: Roelofjen wie doe 46, Jan Hessels 53 (side 53 TFL). Roelofjen hie sân jier lyn ek al har earste man, Hylke Aukes Schaafsma, 50 jier, nei it hôf brocht. Har bern wienen fansels al it hús út; se trouden yn itselde jier as de dochter fan Roelofjen, Willemkjen.

-160-

15. In muoike fan beppe Tsjeppy, Jetske, de suster fan Bauke Jans de Vries, ha we yn haadstik XX fan dit Supplemint al neamd: trije kear troud, yn elts gefal twa kear hat se efter de kiste fan har ferstoarne man oanrûn. Fan de tredde, Siebe Boschker, witte we net as hy foar of nei Jetske ferstoarn is. (sjoch ek Haadstik XX fan dit Supplemint)

16. Hoite Wouters Kromhout fan Aldegea wie de earste man fan Tjepkjen Doekes van der Linde, de beppe fan beppe Tsjeppy fan Jirnsum. Se trouden yn 1852. Trije jier letter kaam hy al te ferstjerren, 31 jier. Der wienen doe twa bern : Wouter en Hoitje. Wer fjouwer jier letter, yn 1859, rûn widdo Tsjeppy, 33 jier, tsjin ús foarfaar Bouke Jans de Vries oan. Tsjeppy waard noch twa kear mem, yn 1859 fan Jan, de heit fan beppe Tsjeppy fan Jirnsum, en twa jier letter fan Jetske.

17. Mar ek Bauke Jans de Vries wie al earder troud west en wol mei Geertje Pieters de With, & 24 novimber 1848. Doe’t Geertje der yn 1858 by wei foel, wienen der fjouwer bern: Klaaske, Jantsje, Roel en Hendrikje. In jier letter trout widner Bauke Jans dus mei de widdo Tjepkjen/Tjepkjen van der Linde; nei har is beppe Tsjeppy fan Jirnsum neamd. (sjoch ek haadstik XXI fan dit Supplemint)

18. Op 31 juny 1868 troude Johannes Mink, de ien nei jongste soan fan Linze Mink en Roelofke Kolk (en dus in omke fan beppe Tsjeppy fan Jirnsum) mei Aaltsje Tjeerds Sloothaak, 27 jier, fan Rotsterhaule. Johannes fan St. Jansgea wie noch mar 19. In heal jier nei de brulloft waard Aaltsje berne, yn 1872 kaam Harmen der by. Nei santjin en in heal jier lok sloech it needlot ta: Roelofke rekke wei, op nijjiersdei. Se wie noch mar 43. Hast trije jier letter, mei St.-Maarten, kaam der wer in frou by Johannes, doe 39 jier, yn ‘e hús, it wie Aukje Dykstra fan Boalsert, 38 jier.

19. En dan Anske Bouwer fansels, dy’t yn 1917 mei Froukje Mink troude en santjin jier letter troch de rjochter in ein oan harren houlik meitsje lieten(sjoch ek haadstik XXII, side 87) De dea hie by beide in ein oan harren earste houlik makke: Anske ferlear Margje van de Berg, 60 jier, Froukje, de dochter fan Linze Mink en Roelofke Kolk, hie har Koop (Boersma) ferlern, 45 jier. It giet hjir wol net oer in jonge heit of mem mei lytse pjutten yn ‘e hús, mar de skieding oan it ein fan harren twadde houlik makket de dea fan harren earste partner noch wol sa skrinend.

20. Noch in foarbyld fan it faak foarkommende ferskil yn âldens fan brêgeman en breid, benammen as der sprake wie fan in twadde houlik fan ien fan de twa of fan beiden. Wybe Lammerts Kolk wie yn 1800 troud mei Roelofke Lubberts Oom fan de kanten fan Gythoarn. Tsien jier en fjouwer bernvletter rekke Roelofke wei. In fuorre in tal jierren, mar yn 1817 troude Wybe dochs noch foar in twadde kear, hy wie doe 43. Syn twadde frou, Sara Tobias Huizinga, wie tweintich jier jonger.

De femylje De Haan:

21. De earste foarfaar fan pake Anne fan Jirnsum dy’t, foar safier wy it neikomme kinnen fansels, in twadde kear troude, wie Abe Hertsens fan de kanten fan Jutryp-Hommerts. Hy troude yn 1700 mei Gerberigh Feytes, der wie yn elts gefal ien soan, Claes Hertsens; 27 jier letter troude Abe mei Grietje Jans fan Langsweagen.

22. Begjin augustus 1850, moast Kornelis Romkema syn frou Wiegertje de Haan, ien fan de fjouwer bern fan Izaak Feytes de Haan en Antje Wybrens Kornelis (side 61 TFL), nei it tsjerkhôf bringe. Se wienen in jier earder yn Langwar troud. Harren earste poppe, Johannes, wie berne yn april 1850 , mar Wiegertje hie doe in te swiere reis hân. Kornelis troude goed twa jier nei de dea fan syn Wiegertje mei Annigje de Jong fan Aldehaske. Der kamen noch twa bern, Yzak *1853 en Grietje *1855.

Overlijdensakte Opsterland, 1850 Aangiftedatum 7 augustus 1850, blad nr. 24 Overleden: Wiegertje Izaaks de Haan, op 6 augustus 1850, 35 jaar, vrouw Gehuwd -161-

19. Yzak, soan fan Kornelis Romkema fan Terwispel en syn twadde frou Annigje de Jong (sjoch 18) troude trije kear; earst yn op 3 novimber 1879 mei Trijntje Heida fan Mildaam. Trijntsje kaam der, nei de berte fan lytse Annigje, dat wie yn augustus 1879, net wer boppe op; begjin novimber bleau Yzak mei it lyts famke sitten. Twaënheal jier letter, maaie 1882, troude Yzak mei Swaantje Bosscha fan Langsweagen, mar dy ferstoar njoggen jier letter ek, yn 1891, 33 jier. Se hienen twa jonkjes krigen, in lytse Kornelis en in Wolter. Yzak koe der min oer allinnich om te heukerjen, der misten twa frouljushannen yn syn húshâldinkje mei trije bern. Hy brocht twa jier letter , it wie febrewaris 1893, syn tredde frou, Trijntje van der Duim, 15 jier jonger as de 40-jierrige Yzak, foar de amtner.

20. Tette Hotzes Hofstra, de heit fan Gerritje, dy’t yn 1867 mei Hinne Feites de Haan troude, dizze Tette dus, is earst troud west mei Wiebigje Franzes Pasma, de mem fan Gerritje. Wiebigje sil om 1844 hinne ferstoarn wêze. Yn 1847 troude Tette mei Tietje Klazes de Groot. Gerritje krige noch trije healbroers en/of susters.

21. En dan Hinne Feites de Haan sels, dy’t earst, yn 1867, troude mei Gerritje Tettes Hofstra (sjoch 9). Se krigen tegearre fjouwer bern. Doe’t Gerritje yn 1872 ferstoar “na langdurig lijden, nog geen 29 jaren oud, terwijl ik (Hinne) slechts ruim 5 jaren gelukkig was in haar bezit”, doe troude Hinne foar in twadde kear, it wie twaënheal jier nei’t hy Gerritje ferlern hie. No krige hy Ynskjen Stoker mei yn ’t trouskip; mei Ynskjen kamen der noch acht bern by, wêrfan pake Anne yn 1890 de lêste wie. (al dy tolve bern makken wol dat it kaptaal fan de femylje De Haan aardich ferparten en dus ynkrompen waard. (sjoch ek side 60 en 61 TFL en haadstik XXII fan dit Supplemint, Brulloftsje by De Haan.

22. Oan de kant fan de Brandenburgs: Hessels Sytses troude yn 1739 mei Geertien Jans Sickinga, de tredde spruit fan Jan Jacobs Sickinga en syn earste frou, Dieuwke Eeuwes fan Koarnjum, troud yn Wolvegea yn 1705. Dieuwke ferstoar om 1725 hinne en in jier letter boaske Jan Jacobs mei

Marrigjen Jans. (mar by de Sickinga’s soargje de bronnen foar safolle protte betizing dat we kwalik konklúzjes lûke kinne)

En sa kinne we, as we der wurk fan meitsje, noch folle mear froulju en mânlju yn ús fjouwer femyljes fine dy’t foar in twadde of tredde kear, harren al twadde- of treddehâns lapen gearsmieten mei wer in oare kostfertsjinner. De dea lei altyd op ‘e loer. En dan, in man sûnder frou, bern sûnder mem, de húshâlding moast berêden wurde.

-162-

XXXIV. De wrede dea, 2: in berntsje nei it hôf!

n dan al dy lytse poppen dy’t eartiids sa faak sûnder sykheljen op ‘e wrâld kamen of

al rillegau de widze, of wat der op lykje moast, ferruilden foar in grefke. Yn TFL ha’k

se oantsjut mei⑩. We kamen letter noch folle mear tsjin. Yn oersicht:

TFL= ‘memmeboek”, S= dit Supplemint Z= Zylstra, K= Kloosterman, V= De Vries, H= De Haan “sjoch ek” kin ferwize nei de heit en/of mem sels, mar ek wol nei femylje fierder

werom op dat plak neamd.

By de Zylstra’s (61x)

* † *† dea by de berte bern fan wenplak sjoch ek

1. Jacob Wiegers 1700 foar ’10 Wyger Alles &Jantien Eijdts Easterwâld Suppl 122 2. Wyger Jacobs 1735 foar ’36 Jacob Wiegers &Bieuwke Geerts Easterwâld Suppl 122 3. Geert Jacobs 1745 foar 1750 Jacob Wiegers &Bieuwke Geerts Easterwâld Suppl 122 4. Bieuwkje 1775 foar ’80 Wyger Jacobs Veenstra & Sytske Klazes Bakkefean Suppl 128 5. dea famke 1834 *† Geert Engberts Zylstra TFL 40 &Doetje van den Berg Twizel TFL 40 6. dea jonkje 1861 *† Wieger Romkes Zylstra TFL 42 (helte fan twilling?) & Dieuwke Oedzes Veenstra Twizel S Hds X 7. dea famke 1878 *† Oeds Z. TFL 42

&Wiepkje de Haan Stynsgea S Hfst VII 8. Dea famke 1879 *† Oeds Z. TFL 42 &Wiepkje de Haan Stynsgea S Hdt VII 9. Dea jonkje 1880 *† Oeds Z. TFL 42

&Wiepkje de Haan Stynsgea S Hdst VII 10. Dea famke 1884 *† Oeds Z TFL 42

&Wiepkje de Haan Stynsgea S Hdst VII

Sjoch ek haadstik VIII: Wat in fertriet!

11. Akke 1899 10 jier Martinus Wiegers Zylstra TFL 42 &Ietje Hoekstra De Harkema S Hdst X 12. Dieuwke 1895 1 jier Martinus Zylstra TFL 42 & Ietje Hoekstra Twizel S Hdst X 13. Rinze 1889 1890 Klaas Kooistra &Marijke vdr Wijk Surhuzum TFL 42 14. Rinze 1891 14 d. Klaas Kooistra &Bieuwkje Z. Surhuzum TFL 42 15. Dea jonkje 1903 *† Wieger Zylstra TFL43/44 &Wietske Kloosterm. Wurdum S Hdst VI 16. Dea jonkje 1909 *† Wieger Zylstra TFL43/44 &Roelie Kloosterman Friens S Hdst VI 17. Sybrigje 1910 1911 Wieger Zylstra TFL 44 &Roelie Kloosterman Friens S Hdst VI -163-

E

18.Dea famke 1913 *† Jochem Hessendorp (of Messchendorp)

&Dieuwke Veenstra Kollumerlân Overlijdensakte Kollumerland c.a., 1913 Aangiftedatum 6 januari 1913, akte nr. 4 Overleden: Levenloos kind, op 5 januari 1913, vrouw Vader: Joekem Hessendorp = skipper fan Warten Moeder: Dieuwke Veenstra

19. Wieger 1943 1947 Klaas Zylstra TFL 10+25 &Margje de Haan Nes Ut. S Hdt XVI

20. Jeen 1½ j. Tabe Koopman &Bieuwkje Zylstra ’t Mar TFL 44 21.Dorathea 1976 ien oerke Wieger Zylstra & Gretha Bylsma Reduzum TFL 38 22. Gerrit 1874 foar 1878 Frans Alderts Bilstra &Doetje Gerrits van der Meer Stiens S Hst XIV 23. Gerrit 1878 foar 1881 Frans Alderts Bilstra &Doetje Gerrits van der Meer Stiens S Hst XIV 24. Gerrit 1881 foar 1884 Frans Alderts vaBilstra &Doetje Gerrits van der Meer Stiens S Hst XIV 25. Frans Bilstra 1847 foar 1848 Aldert Franses Bilstra &Trijntje Pieters Kuipers Britsum S Hst XIV 26. Pietje 1853 foar 1854 Alderts Franses Bilstra &Trijntej Pieters Kuipers Britsum S Hst XIV 27. Trijntje 1818 1818 Pieter Jacobs Kuipers &Houkje IJsbrands vdr Wal Stiens S Hst XIV 28. Jacob 1821 1821 Pieter Jacobs Kuipers &Houkje IJsbrands vdr Wal Stiens S Hst XIV 29.Wijtske 1820 1820? Pieter JacobsKuipers &Houkje IJsbrands vdr Wal Stiens S Hst XIV 30. dea berntsje 1856 *† Aldert Franses Bilstra &Trijntje Pieters Kuipers Britsum S Hst XIV 31. Haye 1811 ien dei Frans Alderts Bilstra Wietske Hayes Jelsum S Hst XIV 32. Fokje 1826 1828 Harrit Gjalts Wester &Tietje Popkes Wagenaar Earnewâld S XXIX 33. Hilbert 1911 14 moanne Fokke Mast &Tettje Lageveen Smell.lân S XIII 34. Anna 1914 8 moanne Fokke Mast &Tettje Lageveen Smell.lân S XIII 35. Hendrikje 1846 3 moanne Koop Hilberts Mast &Ike Fokkes de Jong Jubbegea S XIII 36. Aaltsje 1868 3 wike Koop Hilberts Mast & Ike Fokkes de Jong Beets S XIII 37. Jacob 1801 9 jier Hilbert Jacobs Mast &Corneliske Jacobs vdr Werff Langsweagen S XIII 38.Aaltsje 1803 7 jier Hilbert Jacobs Mast &Corneliske Jacobs vdr Werff Langsweagen S XIII 39. Antsje 1807 3 jier Hilbert Jacobs Mast &Corneliske Jacobs vdr Werff Langsweagen S XIII -164-

40. Cornelius 1822 4 wike Hilbert Jacobs Mast &Corneliske Jacobs vdr Werff Langsweagen S XIII 41. Jitze 1865 foar 1867 Jeen Tabes Koopman &Joukje Ibeles vdr Meulen Beets S XV 42. Jitze 1867 foar 1870 Jeen Tabes Koopman &Joukje Ibeles vdr Meulen Beets S XV 43. Jeltsje 1868 1868 Jeen Tabes Koopman &Joukje Ibeles vdr Meulen Beets S XV 44. Jeltsje 1869 foar 1873 Jeen Tabes Koopman &Joukje Ibeles vdr Meulen Beets S XV 45. Jitze 1870 foar 1874 Jeen Tabes Koopman &Joukje Ibeles vdr Meulen Beets S XV 46. Geeske 1842 1 jier Tabe Jeens Koopman *Antsje Ypes Ypenga Beets S XV 47. dea jonkje 1898 *† Jelle de Vries &Marijke Kort Utingeradiel S XVII 48. Sjoukje 1899 2 moanne Jelle de Vries &Marijke Kort Utingeradiel S XVII 49. Barre 1711 foar 1718 Jelle Idses &Neltje Dirks Ousterhaule S XVII 50. dea berntsje 1854 *† Keimpe Aukes Andringa &Pietertje Bouwes Swart Stiens S XVI 51. dea berntsje 1855 *† Keimpe Aukes Andringa &Pietertje Bouwes Swart Stiens S XVI 52. dea jonkje 1915 *† Thomas van der Meer &Janke Verloop Hylaard S XVI 53. dea jonkje 1918 *† Tomas van der Meer &Janke Verloop Hylaard S XVI 54. Hilbert 1910 1 jier Fokke Hilberts Mast &Tetje Freerks Lageveen De Feanhoop S XIII 55. Anna 1914 8 moanne Fokke Hilberts Mast &Tetje Freerks Lageveen De Feanhoop S XIII 56. Albert 1846 3 jier Andries Wolters Bus &Jantje Roelofs Luik Opsterlân S XIII 57. Hilbert 1910 foar 1913 Fokke Hilberts Mast &Tettje Freerks Lageveen De Feanhoop S XIII 58. Anna Geertruida 1914 foar 1916 Fokke Hilberts Mast &Tettje Freerks Lageveen De Feanhoop S XIII 59. Fentje 1814 1817 Douwe Lippe de Wagt &Wietske Hendriks Kielstra Drachten S XIII 60. Gabriël 1720 foar 1725 Lieppe Gabriëls &Feikjen Hendriks Rottefalle S XIII 61. Wierd 1704 foar 1711 Gabriël Lieppes &Martsen Rienks Aldegea S XIII

By de femylje Kloosterman (48x) 62. Aafke Oenes 1673 1682 of ’83 Oene Jans S K11

& Pyttje Jans Marsum

63. Pietje Oenes 1682 jong stoarn Jeltsje Dirks S K11

&Wybe Douwes Marsum

-165-

64. Wopke Ridzerts 1677 foar 1685 Ridzert Wytses S K9

& Aeltje Harckes De Pein

65. Douwe Douwes 1695 foar ’98 Douwe Douwes S K6

& Baukje Hedzers Burgum

66. Zely Oedtses 1698 foar 1703 Aukje Pieters S Hfst XI

&Oeds Rinsma Eastermar

67. Tryntje Oedses 1700 foar 1706 Aukje Pieters S Hdst XI

&Oeds Rinsma Eastermar

68. Rintse Oedses 1707 foar ’14 Aukje Pieters S Hdst XI

&Oeds Rinsma Eastermar

69. Melle 1708 foar ’11 Haring Melles S K5

&Sytske Uilkes Semar o/o

70. Melle 1711 foar ’14 Haring Melles S K5

&Sytske Uilkes Semar o/o

71. Aaltje 1713 foar ’23 Haring Melles &Sytske Uilkes Semar o/o K5

72. Uilke 1718 foar ’25 Haring Melles &Sytske Uilkes Semar o/o S K5

73. Dea jonkje 1732 *† Johannes L. E. Colerus & Tijtje Klaases v Kleffens Foudgum S K8, K9

74. Juliana 1736 1739 Johannes L.E. Colerus & Tijtje Kl. V Kleffens Foudgum S K8, K9

(fan dûmny Colerus en Tijtje van Kleffens binne neist dizze twa bern noch trije stoarn doe’t se om de adolesint wienen hinne wienen)

75. Elisabeth 1775 foar ’79 Taeke Douma TFL 47

&Tyttje Rinsma Burgum S Hfst III S K8

76. Aaltje 1782 1783 Taeke Douma TFL 47

&Tyttje Rinsma Burgum S Hfst III S K8

77. Pieter 1811 foar ‘17 Andries Melles (Roorda) TFL 48

&Trijntje Broers Meyer Tytsj.d. S K5

78. Gerben 1824 ien dei Jelte Lolles K. T FL 50

&Elisabeth Douma Burgum S Hfst III, V

79. Trijntje 1839 6 moanne Berend Bosgraaf

&Janke Bosgra Kollum S Hfst III

80. Bartele 1846 1848 Broor Roorda

&Wytske Paulusma Garyp TFL 49

81. Dea famke 1859 *† Hendrik Jacobs Kloosterman S K6

&Tjitske Djurres Broersma Kollumerlân

82. Janke 1867 10 moanne Haye Haytsma TFL 49

&Trijntje Broers Roorda Tytsj.d S K5

83. Dea jonkje 1870 *† Haye Haytsma

&Trijntje Broers Roorda Tytsj.d TFL 49

Overlijdensakte Tietjerksteradeel, 1870 Aangiftedatum 13 september 1870, blad nr. 52 Overleden: Levenloos kind, op 12 september 1870, man Vader: Haye Haytsma

Moeder: Trijntje Broers Roorda -166-

84. Dea famke 1875 *† Sierd Hiddes Westra &Roeltje Taekes Kloosterman Grou S Hst. IV

85. Jantje 1877 17 wike Sierd Hiddes Westra &Roeltje Taekes Kloosterman Grou S Hst.IV

86. Dea famke 1880 *† Sierd Hiddes Westra &Roeltje Taekes Kloosterman Grou S Hst.IV

87. Dea famke 1880 *† Haye Haytsma TFL 49 &Trijntje Broers Roorda Tytsj.d

88. Dea jonkje 1874 *† Joeke Alberts Spoelstra TFL 49 &Janke Broers Roorda Tytsj.d. S K5

89. Dea famke 1875 *† Joeke Alberts Spoelstra TFL 49 &Janke Broers Roorda Tytsj.d. S K5

90. Broer 1879 foar ’85 Pieter Taekes Kloosterman TFL 49

&Siepkje Roorda Semar S Hft IV

91. Broor 1885 *† Pieter Taekes Kloosterman TFL 49

&Siepkje Roorda Semar S Hft IV

92. Broor 1887 3 dagen Pieter Taekes Kloosterman TFL 49

&Siepkje Roorda Semar S Hft IV

93. Maria 1884 6 moanne Andries Broers Roorda TFL 49

&Maaike Klazes Hoekstra Tytsj.d S Hft IV

94. Trijntje 1892 10 moanne Andries Broers Roorda

&Maaike Klazes Hoekstra Tytsj.d. TFL 49

95. Sieger 1882 2 moanne Folkert de Boer S Hft V

&Sjoerdtsje Bouwer Drachten

96. Sieger 1891 3 wike Folkert Sytzes de Boer S Hft V

&Sjoerdtsje Bouwer Drachten S Hst XXXII

97. Sieger 1894 6 jier Folkert de Boer S Hft V

&Sjoerdtsje Bouwer Drachten S Hst XXXII

98. Jelte 1885 2 moanne Binnert Kleinhuis

&Elisabeth K. Grou S Hst V

99. Maaike ) 1898 2 dagen Lykele de Vries

twilling &Wietske Andries Roorda Tytsj.d. TFL 49

100. Aaltje ) 1898 3 dagen Lykele de Vries

&Wietske Andries Roorda Tytsj.d. TFL 49

101. Andries 1900 9 moanne Lykele de Vries

&Wietske Andries Roorda Tytsj.d TFL 49

102. Gjalt 1904 2 jier Lykele de Vries

&Wietske Andries Roorda Tytsj.d. TFL 49

103. Dea jonkje 1905 *† Reitze Bloembergen

&Janke Hayes Haytsma Tytsj.d. TFL 49

104. Dea jonkje 1907 *† Reitze Bloembergen

&Janke Hayes Haytsma Tytsj.d. TFL 49

105. Trijntje 1911 2 wike Reitze Bloembergen

&Janke Hayes Haytsma Tytsj.d TFL 49

106. Famke 1910 *† Jacob Jacobs Kloosterman

& Trijntje Reinders Jongsma Tytsj.d TFL 49

107. Dea berntsje 1917 *† Taeke Kloosterman S Hst

&Wietske Boonstra Garyp S Hst XVII -167-

108. Dea berntsje 1918 *† Taeke Kloosterman S Hst IV

&Wietske Boonstra Garyp S Hst XVII

Overlijdensakte Tietjerksteradeel, 1917 Aangiftedatum 5 juni 1917, akte nr. 101 Overleden: Levenloos kind, op 4 juni 1917, man Vader: Taeke Kloosterman Moeder: Wytske Boonstra Overlijdensakte Tietjerksteradeel, 1918 Aangiftedatum 31 december 1918, akte nr. 304 Overleden: Levenloos kind, op 30 december 1918, man Vader: Taeke Kloosterman Moeder: Wytske Boonstra

By de famylje De Vries (23x)

109. Minke 1709 foar ’13 Bote Eises

&Geertje Hendriks/Pieters Ousterhaule S V2

110. Eyse 1711 foar ’15 Bote Eyses

&Geertje Hendriks/Pieters Ousterhaule S V2

111. Eyse 1715 foar ’22 Bote Eises

& Geertje Hendriks/Pieters Ousterhaule S V2

112. Eyse 1722 foar ’26 Bote Eises

& Geertje Hendriks/Pieters Ousterhaule S V2

113. Eyse 1726 foar ’27 Bote Eises

&Geertje Hendriks/Pieters Ousterhaule S V2

De 5de Eyse fan Bote Eises en Geertje,* 1727, rêde it op! Se hienen doe mei elkoar fiif berntsjes nei it hôf brocht! 114. Jan Aages 1740 foar ’45 Aage Hoeges & Lysbet Jochems Eastersee S V2 115. Bauke 1820 1821 Jan Hessels de Vries TFL 53 &Jantje vdr Meer Rotsterh. S V1 116. Aaltjen 1741 foar ´48 Hendrik Elias Talen S V6 &Hillegien Jans Wanneperfean 117. Roelofje 1744 foar ´57 Hendrik Elias Talen S V6 &Hillegien Jans Wanneperfean 118. Hendrikje 1747 foar ´60 Hendrik Elias Talen S V6 &Hillegien Jans Wanneperfean 119. Auke 1805 foar ’09 Hylke Aukes Schaafsma S V1 & Roelofjen Ybeles de Vries Rotsterhaule 120. Ybele 1807 foar ’18 Hylkie Aukes Schaafsma S V1 &Roelofjen Ybeles de Vries Rotsterhaule 121. Ybele 1818 1819 Hylkie Aukes Schaafsma S V1 &Roelofjen Ybeles de Vries Rotsterhaule 122. Ybeltsje 1822 9 moanne Hylke Aukes Schaafsma S V1 &Roelofjen Ybeles de Vries Rotsterhaule 123. Hylke 1826 13 jier Hylke Aukes Schaafsma S V1 &Roelofjen Ybeles de Vries Rotsterhaule

-168-

124. Grietje 1813 2 wike Doeke Pieters vdr Linde S V2 &Jitske Jans de Groot Aldehaske 125. Tjebbe 1819 4 wike Doeke Pieters vdr Linde S V2 &Jitske Jans de Groot Aldehaske 126. Jantje 1770 <ien jier Lammert Wiebes Kolk S V2 Nelligjen Ages St.-Jansgea 127. Liesbet 1773 foar ’76 Lammert Wiebes Kolk S V5 Nelligjen Ages St.-Jansgea 128. Jan 1873 1882 Lucas vdr Molen S Hst XX &Aaltje Maat St.-Jansgea 129. Maaike 1817 1817 Harmen Tjeerd Spoelstra &Sytske Geerts De Harkema S XXIX 130. Aukje 1783 foar 1788 Arend Freerks Raadsveld &Antsje Jans Aldehaske S XXIX 131. Sytske 1840 foar 1843 Geert Harmen Spoelstra &Tryntsje Willem Raadsveld Nijehaske S XIXX

By de famylje De Haan (31 x):

132. Hertsen 1702 ‘02/’03 Claes Hertsens TFL 58 &Aafke Aukes Nijehaske 133. Freerk 1706 foar ’15 Claes Hertsens TFL 58 &Aafke Aukes Nijehaske S H1 134. Rinske 1709 foar ‘ 18 Claes Hertsens TFL 58 &Aafke Aukes Nijehaske S H1 135. Marijke 1711 foar ’14 Feyte Izaaks TFL 57 &Jeltje Sjoerds De Jouwer S H2 136. Sjoerd 1712 foar 1718 Feyte Izaaks TFL 57 & Jeltje Sjoerds De Jouwer S H2 137.Izaak 1720 foar ’24 Feyte Izaaks TFL 57 &Jeltje Sjoerds De Jouwer S H2 138. Jeltje 1748 ‘48/’49 Auke Clazes TFL 58 &Mayke Feytes De Jouwer S H2

139.Jeltje 1749 foar ’57 Auke Clazes TFL 59

&Mayke Feytes De Jouwer S H2 140.Aarnt/Arend 1749 foar ’57 Ytje Hinnes TFL 59 &Evert Arents De Jouwer 141. Arend 1757 foar ‘59 Ytje Hinnes ` TFL 59 &Evert Arents De Jouwer 142.Aaltsje 1761 foar ’68 Ytje Hinnes S H3 &Evert Arents De Jouwer TFL 59 143.Klaas 1771 5 jier Sytse Hessels Brandenburg &Wietske Klazes Wildeboer Ljouwert S H5 144.Hesselius 1775 foar ’80 Sytse Hessels Brandenburg &Wietske Klazes Wildeboer Ljouwert S H5 145.Janna 1823 1825 Klaas Sytzes Brandenburg

& Zwaantje Klijnsma Nyegea S H5 146.Janke 1764 foar ’69 Pieter Foppes &Zwaantje Alberts Hagen Aldehaske S H7 147.Evert 1772 foar ’88 Feite Aukes TFL 58>

&Sandrina Everts De Jouwer S H1 148. Yzaak 1834 18 dagen Feite Yzaaks de Haan TFL 60 &Wietske Brandenburg Jirnsum S H5 -169-

149.Wytze 1851 2 dagen Binne Wytzes van Hessen S H8 &Gatske Jemmes Brouwer

150.Jeltsje 1868 15 wike Halbe Durks Kornelis S Hst XXIII &Antje Wybrens de Haan Langwar S side 113 151.Wybrigjen 1887 1888 Halbe Durks Kornelis S Hst XXIII &Antje Wybrens de Haan Langwar S side 113 152. Jeltsje 1870 1871 Izaak Wybrens de Haan &Lamkje Heins vdr Sluis Opsterlân S H4 153. Hein 1872 7 wike Izaak Wybren de Haan &Lamkje Heins vdr Sluis Opsterlân S H4 154. Saakjen 1939 foar ’44 Anne Gerrits Stoker TFL 60 &Antje Wytzes v Hessen Opsterlân S H6 155. Akke 1859 1859 Anne Gerrits Stoker TFL 60 &Antje Wytzes v Hessen Opsterlân S H6 156. Aukje ` 1783 foar 1788 Arend Freerks Raadsveld Antje Jans Nijehaske S XXIII 157. Grietsje 1840 foar 1843 Geert Harmens Spoelstra ½fan twilling &Tryntsje Willem raadsveld Nijehaske S XXIII 158. Harmen 1845 foar 1846 Geert Harmens Spoelstra &Tryntsje Willems Raadsveld Nijehaske S XXIII 159. Harmen 1846 foar 1853 Geert Harmens Spoelstra &Tryntsje Willems Raadsveld Nijehaske S XXIII 160. Grietsje 1843 foar 1847 Geert Harmens Spoelstra &Tryntsje Willems Raadsveld Nijehaske S XXIII 161. Christoffel 1857 *† Geert Harmens Spoelstra &Tryntsje Willems Raadsveld Nijehaske S XXIII 162. Wybe 1783 6 jier Gerrit Berends Lageveen &Antsje Wybes Molenaar Skoatterlân S XXIII En sa noch folle mear, te folle om se konsekwint allegearre te neamen, al dy stakkerkes dy’t ik net socht mar tsjinkaam.

Opm. 1: “femylje” is by dizze fjouwer oersichten in wat rommer begrip; sa wurde hjir ek eardere houliken en bern dêrút by de “femylje” rekkene, lyk as by Klaas Kooistra (mei wa beppe Bieuwkje troude) en syn earste frou Marijke vdr Wijk dy’t in lytse Rinse ferlearen.; it jildt bygelyks ek foar Siebe Boschker en syn earste frou Afke Koopmans. Doe’t Afke weirekke, troude Siebe mei Jitske de Vries, de muoike fan beppe Tsjeppy en kaam doe “by ús yn de femylje”. (sjoch side 57 fan dit Supplemint)

Opm.2: We ha hjir boppe allinnich noch mar de ferstoarne berntsjes neamd fan wa’t yn de akte in heit en mem neamd binne. Faak stiet der net mear yn as allinnich de namme fan it berntsje, mei de datum derby. Heit en mem wurde dan net iens neamd en dan binne ek wy, krekt as de fertrietlike âlden, it berntsje kwyt foardat we it efkes, op papier, fêstholden ha. En noch faker wurdt yn de genealogyske oersichten in stjerdatum net neamd en dan sil der ek faak sprake west ha fan in fierstente jong ôfbrutsen libbentsje. Opm.3: Yn de oersichten fan opienfolgjende generaasjes ha we faak de nammen fan alle bern neamd. Gauris komme we dan in selde namme faker tsjin: de lytse poppe hat dan deselde namme as syn ferstoarne bruorke(s) of suske(s) krigen.

Overlijdensakte Opsterland, 1868 Aangiftedatum 18 mei 1868, akte nr. 98

Jeltje Halbes Kornelis, overleden 17 mei 1868, 15 weken, vrouw -170-

Geboorteakte Opsterland, 1870 Aangiftedatum 25 januari 1870, akte nr. 27 Jeltje Kornelis, geboren 24 januari 1870 Dochter van Halbe Durks Kornelis en Antje Wiebrens de Haan Overlijdensakte Opsterland, 1871 Aangiftedatum 13 oktober 1871, akte nr. 252 Jeltje Izaaks de Haan, overleden 12 oktober 1871, 1 jaar, vrouw Overlijdensakte Opsterland, 1872 Aangiftedatum 12 april 1872, akte nr. 72 Hein Izaaks de Haan, overleden 12 april 1872, 7 weken, man

Wat sizze al dy deade poppen ús?

Alderearst falt op dat der yn de Wâlden, by de Zylstra’s en de Kloostermannen, folle mear lytse berntsjes daliks of al gau heit en mem yn triennen efter litte as by de femyljes yn de Greidhoeke en fan de kanten fan St.-Jut, de femylje De Haan en De Vries. Mar it is net sa dat wolfeart in garânsje is foar in sûne, sterke poppe dy’t folwoechsen wurde kin. Ek yn it laach fan De Haan, dêr’t se oer it generaal wat minder muoite hienen om de bern harren gerak te jaan, ferstjerre der yn de rin fan de jierren op syn minst 31 lytse poppen of lytse bern.

Gauris bart it dat mear as ien popke it net hellet. Faak moat in jonge heit twa kear syn lyts dochterke of soantsje yn it grefke lizze. Dat oerkomt bygelyks Klaas Kooistra dy’t twa lytse Rinzes fan twa ferskate memmen ferliest, it oerkomt pake Wieger dy’t earst yn Wurdum, letter yn Friens, berntsjes fan de susters Wietske en Roelie nei’t hôf bringe moat; it oerkomt ek sa’n hûndert jier lyn Wietske Boonstra en Taeke Kloosterman yn Garyp; en dan al dy lytse popkes dy’t yn de femylje Mast en Koopman yn in lyts grefke lein waarden! We ha yn VII “Wat in fertriet” noch folle mear foarbylden jûn fan jonge heiten en memmen dy’t harren lytse poppe daliks of gau wer kwyt rekken.

Mar as soks trije of fjouwer kear bart, sa faak in berntsje ferlieze, hyltyd wer de reis nei’t hôf mei sa’n lyts kistke, dan moat rie en moed wol fan hiel fier fuort komme. Sjoch ek Haadstik VII: Wat in fertriet!

It is in griis!

Nei dizze 162 bern dy’t net grut wurde mochten, bin ik mar opholden. Ik kaam se tsjin, ha net om har socht. Ik bin der noch folle mear tsjinkommen, mar seach dat ik nea in folsleine opsomming jaan koe. Dit tal seit genôch fan it wiffe fan it jonge libben eartiids, fan it earmoedzjen om de lytse pjutten sêd te jaan en waarm te hâlden, fan it fertriet as in popke yn in lyts houten jaske nei it hôf brocht wurde moast, fan de moed dy’t alle kearen wer troch in heit en mem sammele wurde moast. Dêrom, mei dizze 162 is genôch, 162 is tefolle.

We kamen it al tsjin: in twadde jonkje of famke krige faak deselde namme as syn of har ferstoarne broerke of suske: de beide Rinzes fan Klaas Kooistra, nei de ferstoarne Sybrigje fan Wieger en Roelie waard it famke dêrnei ek wer Sybrigje neamd, Klaas en Margje joegen my yn 1950 deselde namme as it jonkje dat trije jier earder ferdronken wie, Gretha en ik neamden yn 1977 ús twadde famke wer Dorathea, pake Pieter en beppe Siepkje ha trije kear in Broor krigen, alle trije rillegau stoarn, Auke Clazes en Mayke Feytes ha yn 1748 en yn 1749 in Jeltje krigen, ien as poppe, de twadde as beukerke ferstoarn. En ik bin tsjinkommen dat in jonkje of in famke de fjirde wie mei deselde namme. -171-

XXXV. Tajefte: ús streekrjochte foarâlden

We ha it al earder sjoen: as we besykje ús oarâlden sa fier mooglik werom te heljen, dan komme we by de iene femylje folle fierder as by in oare. Dat kin te meitsjen ha mei in net bekende heit, ek giet it wol om “bûtenlanners” dy’t har lok en wurk yn Fryslân sochten, “Gietersen” mar ek wol ljue fan Friezenfean dy’t bygelyks om St.-Jansgea hinne besochten út de turfwinning in bestean op te bouwen. Dat wie it gefal mei de femylje Mink en Meyer, Kolk en Oom. No soenen je besykje kinne yn it argyf fan Oerisel wat wizer te wurden, mar dat mei in oar dan dwaan. En fansels, foar Napoleon kaam de registraasje fan berten, houliken en fan ferstjerren meastentiids yn de boeken fan de tsjerken en as it dêryn optekene is, dan is it noch net altyd bewarre bleaun. Ek is wol dúdlik dat de bern fan deeglike boeren faker en better optekene waarden as in hiele protte bern fan in hiele protte earme turfgravers. Ik hâld it by Tresoar, Allefriezen, Google, Genlias, mei tank oan al dy sneupers yn Fryslân dy’t foar my in protte foarwurk yn argiven dien ha en wat se dêr fûn ha foar ús tagonklik makke ha troch de wei fan de nije sosjale media. Mar, sa’k sei, ek as we dizze foar ús faak rike bronnen rieplachtsje, krije we net altyd antwurden as we se wol ferwachtsje. Der is foar de stambeamklimmer in protte te finen, der bliuwt foar de sneuper noch in soad te sykjen.

Ik ha de opskarrele nammen en plaknammen, generaasjes, jiertallen, ensfh. opnommen yn ferskate skema’s, dy’t elkoar oanfolje en yn elkoar gripe. Gauris is der wat stúdzje foar nedich om de ferbannen te sjen, mar it wie fansels net mooglik op alles oersichtlik op ien grut fel te krijen. Jim moatte der wat foar oer ha, mar dan komme jim der wol út. Nochris de tip: besjoch de skema’s fan ûnderen op, fan hjoed nei boppe ta en sa werom yn de tiid.

Z1. De Zylstra-kant (fan pake Wieger)

Jan Romkes & Grietjen Jans

*±1673 Fiskfliet *±1680?

&1698 Fiskfliet

↓1 bern? ↓? Romke Jans & Lysbeth Martens

*1700 Fiskfliet *±1705?

&1768± Fiskfliet

↓2 bern: Marten, Aukje Marten Romkes 1e & Tjaltje Engberts

*±1740 Twizel *±1745?

†±1776 De Koaten †±1776 De Koaten

&± 1778 Twizel/De Kooten

↓2 bern: Engbert, Lysbeth ↓?

2e& Hendrikje Hendriks

*±1747 Kollumersweach

†1825 Optwizel

-172

2e&1776 De Koaten

↓+ 1 bern: Romke

Achtkarspelen, huwelijken 1776 Vermelding: Bevestiging huwelijk op 1 december 1776 in Twijzel Koten Bruidegom: Marten Romkes afkomstig van Twijzel Bruid: Hendrikje Hendriks afkomstig van Kollumerzwaag

Romke Martens Zylstra & Bieuwkjen Wiegers Veenstra >> Z3

*±1780 Twizel *1780 Bakkefean

†1863 De Koaten †1859 De Koaten

& 1806 Twizel

↓4 bern: Sytske, Hendrikjen, Marten, Wieger

Wieger Romkes Zylstra & Dieuwke Oedzes Veenstra >>Z2

*1819 De Koaten *1822 De Harkema

†1884 Droegeham †1870 Twizel

& 1843 Bûtenpost

↓8 bern: Romke, Oeds, Bieuwkjen, Marten, Joon, Martinus, Antsje, Sytske

Geboorteakte Achtkarspelen, 1850 Aangiftedatum 16 december 1850, blad nr. 113 Bieuwkjen Zijlstra, dochter, geboren 13 december 1850 Vader: Wyger Romkes Zijlstra Moeder: Dieuwkje Veenstra

Bieuwkjen Wiegers Zylstra + ûnbekende heit *1850 Twizel †1925 De Harkema ↓1 bern: Wieger +( Hendrik?) & 1890 Klaas Kooistra

↓(1) + 2 bern: (Hendrik), Rinze, Romke

Wieger Bieuwkjens Zylstra 1e & Wietske Kloosterman

*1877 Twizel *1889 Semar

†1955 Grou † 1903 Wurdum 1

e & 1902 Burgum

↓1 berntsje *† 1903

2e & Roelie Kloosterman

*1883 Semar

†1922 Friens

2e & 1904 Huzum ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓

Wietze Pieter * Bieuwkjen jonkje*†Sijbrigje Sijbrigje Klaas Jantsje

*1904 *1905 *1906 *†1909 * 1910 *1912 *1913 *1915

-173-

Z2. De earste Veenstra-tûke (fan Dieuwkje Oedses Veenstra, in beppe fan pake

Wieger; mei sydtûkjes oan de kant fan Stijntje Gerritsdr, Auckje Pieters en Detje Joons,

mei dêrby, opnij mar koarter, in oersicht fan de eskapades fan Oeds Rinses Ringia/Rinsma

en, noch mear, syn soan Rinse Oedses (sjoch ek haadstik XII).

Geeryt Koenis *±1470 Gercke Coene Gerrijts & NN Oebele & NN *1500 *±1510 ↓ ↓1 bern? ↓ Cornelis Gercks Gerryt Coenes & Bauck Ubles *1530 *±1537 Ljouwert *±1539 Ljouwert

†1649 †1630 Eastermar ±93 j. †1628 Eastermar-De Tike

↓1 bern? &1567 Ljouwert (ferskillende jiertallen fan *, †,& by GC en BU)

“1628 veenbaas in Op De ‘tieke Venen”Onder Suameer GC: feanmeester Anthonygasthús Ljw. (opfolge troch soan Wilt)

↓5 bern: Aaltje, Meynts, Wilt, Stijntje, Mary Gercke Cornelisz 1e & Stijntje Gerrytsdr *±1554 Eastermar *±1558 Eastermar †1649 Eastermar †1626 De Sweach (feanbaas/timmerman/mouner/bakker)

2e &±1596 Eastermar

↓6 bern?: Cornelis, Wilt, Johannes

Tyebbe, Ancke, Meijnt 2

e&GC mei Lutger Jansdr:

*±1555 De Sweach †neio 1649 †Ndr.drachten

&1628 De Sweach ↓gjin bern

Eastermar eartiids, mei de mole fan Gercke en Stijntje op de eftergrûn

Wilt Gerkesz & Jeltje Rinses *1598 Eastermar *1620 Eastermar † †foar 1673 Eastermar &±1640 Eastermar Jouck Aenesz & Hylck Hanckedr ↓ 1

e&GS mei Oege Hankesz

Sybren Jouckes 1e& Gaets Sickesdr = 2e&GS

*±1600 Goaiïngea †1638 Snits Boer by Huzum 1636 belidenis yn Heech †1638-1642

“Hylck Sybrens, dochter van Sybren Jouckes (boer) en Gaets Sickesdr, overleden tussen 1638 en 1642”

Personal data Hylck Sybrens She was born 1645.

She died.?

dan soe Hylck in dochter fan Tryntsje wêze en net fan Gaets Sickesdr. ?? Sis it mar.

↓2 bern? ↓4 bern V

-174-

2

e& 1642 SJ mei Tryntsje Reyners

Rinse Wilts 1e & Hylck Sybrens *±1640 Eastermar *1645 Grou †nei 1674 Eastermar ±29 jier

↓1 of 2 bern

1e &1666 Grou 2e&1674 Jistrum & Antie Hendricks *1645 Jistrum

↓ †1709 ↓8 bern

Tiaerd Halbes & NN *1610 Ryptsjerk

↓

RW&HS ↓1 of 2 bern? Pyter Taeckes & Seli Tjaerds

*1640 Ljouwert *1640 Ryptsjerk ↓2 bern

Oeds Rinses Ringia/Rinsma 1e & Auckje Pieters

*1671 Eastermar *1669 Ryptsjerk of Ljouwert † foar 1730 Garyp †1730 Eastermar Boer/koster

&1695 Eastermar

↓ 8 bern (-2†)

↓ Sjoerd Jochems & Grytje Jans

*±1670 Semar *±1670 &1693 Burgum Boer yn Semar ↓2 bern

2e&ORR 1730 Garyp: Tyedske/Tjitske Sjoerds = 1e & TS

*1703 Garyp †±1750 Garyp Gjin bern

2e&TS yn 1736 mei Rinse Oedses Ringia/Rinsma 1e&

↓ Sjoch ek haadstik XII: *1714 Eastermar; slachter, “wint de cost”

Rinse trout mei … syn mem! † Wergea

↓ 4 bern mei Tjitske

Jan Lyckles & ?

↓

1e& 1752 Garyp: Wytske Jans & RO =2e&Rinse O.

*±1720 Garyp †1757 Garyp

↓Gjin bern mei Wytske

Rommert Popes & Trijntje Lammerts

↓8 bern

1e&1759 Garyp: Aath Rommerts =3e&Rinse O.

*1725 Garyp

↓5 bern (1e 2= in twilling) mei Aath

↓ -175-

Household of Rinze (Rinse) Oedses (son of Oeds Rinses and Aukje Pytters) was born 1714

in Oostermeer, and died date unknown.

He is married to (1) Tjitske Sjoerds on January 22, 1736 at Oostermeer, Eestrum

He is married to (2) Wijtske Jans on February 20, 1752 at Garijp, Tietjerkstradeel

He is married to (3) Aatje Rommerts (Aat) on April 22, 1759 at Garijp, Tietjerkstradeel

↓ 5 bern Gerck Clases & Sijke Clases & 1690 E’mar ↓1 bern?

Pyter Oedses Koster (koster) & Wytske Gerkes *1697 Ljouwert *1694 Eastermar †nei 1749 Eastermar †1749 Eastermar &1719 Eastermar “van rond 1706 tot rond 1730 Koster. Pyter Oedses of zijn zoon Oeds Pieters waren de eersten die de achternaam KOSTER gebruikten. Het feit dat vader Oeds Rinses vanaf 1706 koster van de kerk van Oostermeer was verklaart de achternaam. De jongste broer noemt zich overigens Rinsma.”

↓7 bern >> Z3

Oeds Pieters Koster & Detje Joon Jacob Lieuwes Oedzes Sjoerd Edzes *±1730 Eastermar *1735 De Pein & (Dykstra) *1732 Dr’ham

†1776 Eastermar †1800 Kunne Oedses †1773 Dr’ham

vd Steen & Antje Jans

*1744 Droegeham

&1760 Eastermar ↓ ↓

↓6 bern Oeds Jacobs & Stientje Sjoerds

Jonas/Joon Oedzes Koster Feenstra & Dieuwke Wiebes Stienstra/Steenstra Dykstra *1763 Eastermar *1761 *1763 Surhústerf . *1766 Harkema

†1821 Ljouwert (yn ’t tichthús) †1852 Lytswâld †1844 Droegeham †1839 Dr.ham &1793 Lytswâld &1787 Droegeham

↓4 bern ↙9 bern

Oeds Joons F/Veenstra & Antje Oedzes Stienstra *1793 Eastermar *±1791 Warfum †1860 De Harkema †1859 De Harkema &1816 Bûtenpost

Huwelijksakte Achtkarspelen (mairie Buitenpost), 1816 Bruidegom: Oeds Joons Feenstra, oud 23 jaar, geboren te Oostermeer, gemeente Tietjerksteradeel Vader: Joon Oedzes Feenstra Moeder: Dieuwke Wybes Bruid: Antje Oedzes Steinstra, oud 25 jaar, geboren te Harkema Opeinde Vader: Oeds Jacobs Steinstra Moeder: Stientje Sjoerds Datum: 18 september 1816, akte nr. 9

-176-

↓4 bern

Dieuwke Oedzes Feenstra & Wieger Romkes Zylstra *1822 De Harkema *1819 De Koaten †1870 Twizel †1884 Droegeham &3-12-1843 Achtkarspelen

↓8 bern

NN & Bieuwkje Wiegers Zylstra >>Z1

(Klaas Kooistra) *1850 Twizel (&1890 Achtkarsp.) †1925 Twizel

↓4(?) bern

Sjoch fierder it eardere oersicht fan de “Zylstra-kant “. Wieger Zylstra

Opm.1. It falt soms net ta om út in oersicht de houliken helder te krijen. Der is faak sprake fan in twadde of sels in tredde brulloft en in partner dy’t dan letter sels ek wer foar de safolste kear de lange hier yn giet. De betizing leit dan op ‘e loer. Rinse Oeds spant derby de kroan: trouwe mei jins mem, trouwe mei de frou fan jins heit! (sjoch haadstik XI) Opm.2. Gauris liket it derop dat der sprake is fan mar ien bern: “↓1 bern”. Benammen as we fierder as twa ieuwen werom komme, komme we faak mar ien bern tsjin. Faaks sille der wol faak mear bern west ha, mar binne dy foar ús oant no ta net opdûkt út de boeken en argiven. Ek sil it gauris bard wêze dat poppen dy’t it net oprêden, hielendal net optekene waarden. Opm.3. Blinder, hjir moasten we dochs noch by de Zylstra’s in bysfeint, in doerak, in dogeniet trappearje. No is dizze Jonas/Joon Oedzes Feenstra, dy’t ek wol “Koster” neamd waard, in oerpake fan ús beppe Bieuwkje, fan de kâlde kant, mar krekt dizze beppe ha we sa heech by gebrek oan in wettige heit dêr’t har foarbern, Wieger, en wy grutsk op wêze kinne. Wat dizze Jonas/Joon krekt útfretten hat, witte wy net en dat is faaks mar goed ek. Fan in protte witte kin men in protte lêst ha. Hy wie dus in heale ieu foar pake Wieger, dy’t troch de fjildwachter fan Twizel by de kladden pakt waard doe’t hy wat gers foar syn geiten en kninen by elkoar swile, de earste by de Zylstra’s, de earste yn ús fjouwer femyljes, foar safier we dat neikomme koenen, dy’t yn it tichthús ûnderdak fûn. Slim is fansels dat hy de Burgumermar nea wer sjoen hat: “stoarn yn it tichthús”! Fan klearebare illinde? Fan ûnwennigens? Of ha se him dêr sa knoeid? Joon sil dochs wol yn Eastermar in grêf krigen ha? (en dit is dan al it twadde yn de finzenis ferstoarne femyljelid! Sjoch Haadstik XXXII)

-177-

Z3. De foarâlden fan Detje Joons, oant seis generaasjes foar har; Detje in oer-oerbeppe

fan “’us” beppe Bieuwkje, de mem fan pake Wieger

Draeuwis Meints & NN Wiebes

*±1550 De Pein *±1553 †±1616 De Pein †foar 1615 K’sweach

↓2 bern

Wiebe Draevis & Jilsen Jans *±1579 De Pein *±1583 De Pein †±1661 Nyegea,86 j. †foar 1673 Nyegea 90j ₫ Wiebe liet him op syn 80

ste noch dope

Boer, rjochter fan Nyegea

↓5 bern

Anne Wiebes & Sietske Wisses *±1630 *±1630 De Pein †1696 †nei 1705 grôtmakker

&1661 De Pein

↓1 bern?

Gerck Clases Liepke Annes Hoekstra & Dedtje Wopkes

& Sijke Clases *1671 Nyegea *1672 Nijegea 1690 E’mar †

&1690

>> Z2 ↓ ↓3 bern

Pyter Oedzes Koster & Wytske Gerkes Joon/Jonas Liepkes/Libbes 1e& Jancke Wymers/Wiemers *1697 Ljouwert *1694 Eastermar *1697 Nijegea *foar 1711 Nyegea †nei 1749 Eastermar †1749 Eastermar †1767 Eastermar (kastlein) †1755 &1719 Eastermar &1729 Aldegea

↓7 bern ↓4 bern

=

Joon/Jonas Liepkes/Libbes 2e& Janke Antje Gabes *1720 † &1745

↓5 bern

út 1e& (JL&JW) Oeds Pieters Koster & Detje Joons *±1730 Eastermar *1735 De Pein †1776 Eastermar †1800 &1760 Eastermar

Joon ↓6 bern

Jonas/ Oedzes Koster Feenstra & Dieuwke Wiebes *1763 Eastermar *1761

†1821 Ljouwert (yn ’t tichthús) †1852 Lytswâld, 91 j. Oeds Jacobs Stienstra &1793 Lytswâld &Stientsje Sjoerds Dykstra

-178-

↓4 bern ↙9 bern

Oeds Joons F/Veenstra & Antje Oedzes Stienstra *1793 Eastermar *±1791 De Harkema †1860 De Harkema †1859 De Harkema &1816 Bûtenpost

Huwelijksakte Achtkarspelen (mairie Buitenpost), 1816 Bruidegom: Oeds Joons Feenstra, oud 23 jaar, geboren te Oostermeer, gemeente Tietjerksteradeel Vader: Joon Oedzes Feenstra Moeder: Dieuwke Wybes Bruid: Antje Oedzes Steinstra, oud 25 jaar, geboren te Harkema Opeinde Vader: Oeds Jacobs Steinstra Moeder: Stientje Sjoerds Datum: 18 september 1816, akte nr. 9

↓4 bern

Dieuwke Oedzes Feenstra & Wieger Romkes Zylstra *1822 De Harkema *1819 De Koaten †1870 Twizel †1884 Droegeham &1842 Achtkarspelen

↓8 bern: Antsje, Bieuwkjen, Joon, Marten, Martinus, Oeds, Romke, Sytske

NN & Bieuwkje Wiegers Zylstra >>Z1

(Klaas Kooistra) *1850 Twizel (&1890 Achtkarsp.) †1870 Twizel

↓ (ús pake) Wieger en syn fjouwer (heal- en styf)broers

-179-

Z4. De oare Veenstra-tûke (fan Bieuwkjen Wiegers Veenstra, in oerbeppe

fan pake Wieger) (sjoch ek TFL side 41 en 42)

Wycher Jacobs & Jeltien Jans *beide ±1610 Easterwâld ↓ Alle Jacobs & Geesjen Wiegers *±1640 Easterwâld *±1640 Easterwâld †±1704 Easterwâld †nei 1706

↓2 bern: Wyger, NN Eijdt/Eyse/Eytses Ottes

↓

Wyger Alles & Jantien Eijdts/Eytses *±1669 Easterwâld *1675 Easterwâld †±1727 Easterwâld

&1697 Easterwâld

↓4 bern: Alle, Jacob, Jacob, Pietertje Geert Harms Huysman

& Wyke Eintes

↓

Jacob Wiegers Bieuwke Geerts *±1710 *1712 De Fochtel †nei 1750 arbeider

&±1732 Easterwâld

↓4 bern: Geert, Geert, Wijger, Wyger Klaas Broers & Baukjen Annes

↓

Wyger Jacobs Veenstra & Sytske Klazes *1736 Easterwâld *1740 †1815 Bakkefean †1817 Oerterp

↓5 bern: Bieuwke, Bieuwke, Jacob, Klaas, Klaas

-180-

Bieuwkjen Wiegers Veenstra & Romke Martens Zylstra *1780 Bakkefean *±1780 Optwizel †1859 De Koaten †1863 Drachten &1806 De Koaten

↓4 bern: Hendrikje, Marten, Sytske, Wyger

Dieuwke Oedses/Joons Veenstra & Wieger Romkes Zylstra

>>Z2 ↓ 8 bern

NN Bieuwkje Wiegers Zylstra & Klaas Kooistra

↓4 (?) bern

Wytske Kloosterman Wieger Zylstra Roelie Kloosterman

Sjoch fierder it oersicht fan “Zylstra” >> Z1

OPM.

1. Sa ha we by de Zylstra’s dochs noch aardich fier werom helje kinnen. As der wat ferburgen bliuwt, kin dat bygelyks komme omt nea bekend wurden is wa de heit fan in lytse poppe wie (pake Wieger). Fan nochal wat oare memmen ha we allinnich de heit en mem fûn en sochten we ommenocht nei fierdere foarâlden (yn Z4 bygelyks fan Bieuwkje Geerts *1712 en Jantien Eytses *1675, yn Z2 û.o. fan Dieuwke Wiebes * foar 1690, Wytske Gerckes * 1694, Jeltsje Rinses *1620, Wytske Jans *±1720, en oaren); dy foarâlden ha we spitich genôch net wer in namme jaan kinnen, net wer in hiel lyts bytsje ta libben bringen kinnen. 2. Der bliuwe mear fragen lizzen, ek al omt bronnen elkoar soms tsjinsprekke, mar ek omt men op (digitale) bronnen net altyd blynfarre kin. Foarbyld: Rinse Wilts soe al yn 1647 foar de twadde kear troud wêze; hy is fan *1640, Hylck Sybrens *1645 soe ien fan Sybren Jouckies en Gaets Sickesdr wêze, wylst Gaets neffens oare bronnen al foar 1642 ferstoarn is. 3. Oer Rinse Oeds dy’t mei syn (styf)mem troude ha we it al wiidweidich hân (haadstik XII). Ek in foarbyld fan in troch de dea opsmiten probleem dat sa praktysk mooglik oplost waard? -181-