xây dựng phương pháp định lượng đồng thời lumivudin zidovudin và nevirapin trong...

73
BY TTRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NI VƯƠNG LAN HƯƠNG XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH LƯỢNG ĐỒNG THI LAMIVUDIN, ZIDOVUDIN & NEVIRAPIN TRONG CHPHM VIÊN NÉN BNG MEKC KHÓA LUN TT NGHIP DƯỢC SĨ HÀ NI, 2013

Upload: laytailieu2015

Post on 16-Dec-2015

43 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

các bạn liên hệ e-mail: [email protected] hoặc sms via 0949 278 106 ( không nhận cuộc gọi ) để có thể có được file. Ngoài ra nhận tải mọi tài liệu ở trang http://125.235.10.97/opacdigital/ ( thư viện đại học dược hà nội)

TRANSCRIPT

  • B Y T

    TRNG I HC DC H NI

    VNG LAN HNG

    XY DNG PHNG PHP NH

    LNG NG THI LAMIVUDIN,

    ZIDOVUDIN & NEVIRAPIN TRONG

    CH PHM VIN NN BNG MEKC

    KHA LUN TT NGHIP DC S

    H NI, 2013

  • B Y T

    TRNG I HC DC H NI

    VNG LAN HNG

    XY DNG PHNG PHP NH

    LNG NG THI LAMIVUDIN,

    ZIDOVUDIN & NEVIRAPIN TRONG

    CH PHM VIN NN BNG MEKC

    KHA LUN TT NGHIP DC S

    GV hng dn: Nguyn Th Thy Linh

    Ni thc hin: B mn Ha phn tch - c cht

    Trng i hc Dc H Ni

    H NI, 2013

  • LI CM N

    Kha lun tt nghip ny c hon thnh ti b mn Ha phn tch -

    c cht trng i hc dc H Ni.

    Em xin chn thnh gi li cm n su sc ti c Nguyn Th Thy

    Linh, ngi tn tm du dt, ch bo em trong sut qu trnh nghin cu v

    hon thnh kha lun.

    Em cng xin chn thnh cm n Ban gim hiu, cc thy c gio

    trng i hc Dc H Ni cng nh cc thy c gio, cc anh ch k thut

    vin b mn Ha phn tch - c cht to iu kin tt nht cho em trong

    qu trnh hc tp v nghin cu.

    Cui cng em xin gi li cm n n gia nh, bn b, nhng ngi

    ht lng gip v ng vin em hon thnh kha lun ny

    H Ni, thng 02 nm 2013

    Sinh vin

    Vng Lan Hng

  • MC LC

    T VN ......................................................................................................... 1

    PHN I: TNG QUAN .......................................................................................... 3

    1.1 Tng quan v Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin .................................... 3

    1.1.1 Tng quan chung ................................................................................... 3

    1.1.2 Dc ng hc ...................................................................................... 4

    1.1.3 ng dng Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin trong iu tr HIV ........ 6

    1.2 C s l thuyt in di mao qun .............................................................. 8

    1.2.1 C ch ca qu trnh in di trong mao qun ....................................... 8

    1.2.2 Cc kiu in di mao qun ................................................................... 10

    1.2.3 Cc yu t nh hng n qu trnh in di ........................................ 12

    1.2.4 in di mao qun micelle (MEKC) ...................................................... 12

    1.2.5 u - nhc im ca MEKC ................................................................ 17

    1.3 Mt s nghin cu gn y v tch v nh lng ng thi 3TC, AZT

    & NVP ............................................................................................................... 18

    1.3.1 Phng php HPLC ............................................................................. 18

    1.3.2 Phng php CE .................................................................................. 20

    PHN II: I TNG, NI DUNG & PHNG PHP NGHIN CU ....... 21

    2.1 iu kin nghin cu ............................................................................... 21

    2.1.1 Cc cht chun i chiu ..................................................................... 21

    2.1.2 Ha cht ............................................................................................... 21

    2.1.3 Thit b v dng c ............................................................................... 23

    2.2 i tng nghin cu .............................................................................. 23

    2.3 Ni dung v phng php nghin cu .................................................... 24

    2.3.1 Ni dung nghin cu ............................................................................ 24

    2.3.2 Phng php nghin cu ..................................................................... 24

    3.1 La chn iu kin in di ti u ............................................................ 27

    3.1.1 La chn bc sng ............................................................................. 27

    3.1.2 iu kin in di ................................................................................... 28

    3.1.3 La chn phng php bm mu ........................................................ 29

    3.1.4 La chn kiu in di ........................................................................... 30

    3.1.5 La chn dung dch in ly nn ........................................................... 31

    3.1.6 Kho st iu kin pH ca dung dch in ly nn ................................ 32

  • 3.1.7 Kho st nng dung dch in ly nn .............................................. 35

    3.1.8 Kho st nng cht to micelle SDS ............................................... 37

    3.1.9 Kho st th t vo hai u mao qun ............................................... 39

    3.1.10 Kho st p sut tim mu ................................................................ 41

    3.1.11 nh tnh Lamivudin, Zidovudin, Nevirapin trong iu kin in

    di c thit lp ........................................................................................ 43

    3.1.12 Kt lun ............................................................................................. 45

    3.2 Thm nh phng php .......................................................................... 45

    3.2.1 Kho st tnh tng thch h thng ...................................................... 45

    3.2.2 Tnh c hiu ........................................................................................ 46

    3.2.3 Xc nh khong tuyn tnh .................................................................. 48

    3.2.4 lp li ca phng php ................................................................. 52

    3.2.5 ng ca phng php ................................................................... 54

    3.3 ng dng nh lng trong ch phm .................................................... 56

    PHN IV: KT LUN V XUT .................................................................. 58

    4.1 Kt lun .................................................................................................... 58

    4.2 xut ..................................................................................................... 59

  • DANH MC CH VIT TT

    AIDS Hi chng suy gim min dch mc phi ngi ( Acquired

    immunodeficiency syndrome)

    AZT Zidovudin

    C Nng

    CE in di mao qun (Capillary Electrophoresis)

    CEC in sc k mao qun (Capillary Electrochromatography)

    CGE in di mao qun gel (Capillary Gel Electrophoresis)

    CZE in di mao qun vng (Capillary Zone Electrophoresis)

    Cmax Nng nh ca thuc trong huyt tng

    DAD Detector mng diod (Diod Array Detector)

    EOF Dng in thm (Electro osmotic Flow)

    HPLC Sc k lng hiu nng cao (High Performance Liquid

    Chromatography)

    HIV Virus gy bnh suy gim min dch ngi ( Human

    Immunodeficiency Virus)

    NVP Nevirapin

    MEKC Sc k in ng micelle (Micellar Electrokinetic

    chromatography)

    RSD % lch chun tng i (Relative Standard Deviation)

    Spic Din tch pic

    SD lch chun (Standard Deviation)

  • STT S th t

    T1/2 Thi gian bn thi

    Tmax Thi gian t Cmax

    Tm Thi gian di chuyn

    Tnc Nhit chy

    UV VIS Bc sng t ngoi - kh kin (Ultra Violet Visiable)

    WHO T chc Y t th gii (World Heal Organization)

    3TC Lamivudin

    ddC Zalcitabine

    ddI Didanosine

  • DANH MC CC BNG

    STT bng Tn bng

    1 Tng quan chung v Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin

    2 Dc ng hc ca Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin

    3 Cc kiu in di, c ch tch v ng dng

    4

    Kt qu kho st tnh tng thch h thng ca phng php

    (n=6)

    5 Din tch pic trn in di v nng 3TC tng ng

    6 Din tch pic trn in di v nng AZT tng ng

    7 Din tch pic trn in di v nng NVP tng ng

    8 Kt qu xc nh lp li ca phng php MEKC trong nh

    lng 3TC

    9 Kt qu xc nh lp li ca phng php MEKC trong nh

    lng AZT

    10 Kt qu xc nh lp li ca phng php MEKC trong nh

    lng NVP

    11 Kt qu kho st ng ca phng php trn thm chun

    Lamivudin

    12 Kt qu kho st ng ca phng php trn thm chun

    Zidovudin

    13 Kt qu kho st ng ca phng php trn thm chun

    Nevirapin

    14 Kt qu nh lng vin nn Avocomb-N

  • 15 Kt qu nh lng vin nn Lamivudin 150mg & Zidovudin

    300mg

  • DANH MC CC HNH

    STT hnh Tn hnh

    1 S nguyn tc hot ng ca CE

    2 S di chuyn ca ion v phn t trong mao qun

    3 Th t ra gii trn in di

    4 Cu trc ca cc micelle v dng EOF trong MEKC

    5 Micell hnh cu

    6 Ph hp th ca Lamivudin

    7 Ph hp th ca Zidovudin

    8 Ph hp th ca Nevirapin

    9 in di chun Lamivudin, Zidovudin, Nevirapin ba dung

    dch in ly nn khc nhau

    10 in di hn hp ba chun vi dung dch in ly nn Na2B4O7

    10mM/ SDS 50mM cc pH khc nhau

    11 in di hn hp 3 chun vi dung dch in ly nn cc nng

    borat khc nhau

    12 in di hn hp 3 chun vi dung dch in ly nn cc nng

    SDS khc nhau

    13 in di hn hp 3 chun vi dung dch in ly nn borat

    10mM/SDS 50mM cc th khc nhau

    14 in di hn hp chun vi thi gian tim mu khc nhau

    15 in di hn hp th

  • 16 in di mu th thm Lamivudin chun

    17 in di mu th thm Zidovudin chun

    18 in di mu th thm Nevirapin chun

    19 in di hn hp chun diu kin in di ti u

    20 in di mu trng

    21 in di hn hp chun Lamivudin, Zidovudin, Nevirapin

    22 in di hn hp ch phm lm vic

    23 in di hn hp ch phm thm chun

    24 th biu din s ph thuc gia din tch pic v nng 3TC

    tng ng

    25 th biu din s ph thuc gia din tch pic v nng AZT

    tng ng

    26 th biu din s ph thuc gia din tch pic v nng NVP

    tng ng

    27 in di ch phm vin nn Avocomb-N

    28 in di ch phm vin nn Lamivudin 150mg & Zidovudin

    300mg

  • 1

    T VN Vo thng 6 nm 2011, ti Hi ngh cp cao v HIV/AIDS New

    York, M, Vit Nam khng nh li quyt tm ca mnh trong cng cuc

    phng, chng HIV/AIDS v cam kt thc hin nhng mc tiu mi thng qua

    vic k Tuyn b Chnh tr nm 2011 v HIV/AIDS: Tng cng n lc

    loi tr HIV/AIDS. c th thc hin mc tiu , ngoi nhng bin php

    x hi cn c thc hin th vic kim sot cht lng thuc dng trong iu

    tr cng gp phn quan trng khng km. [10]

    Hin nay, trn th trng c rt nhiu thuc dng iu tr HIV. Tuy

    nhin, theo khuyn co ca t chc y t th gii WHO, iu tr HIV nn

    dng phi hp hai thuc NRTIs hoc cng phi hp vi mt thuc NNRTIs

    m khng nn n tr liu v c th dn n khng thuc, lm gim hiu qu

    iu tr. [3], [11], [13]

    Xut pht t nhu cu , trn th trng bt u xut hin nhng thuc

    dng hn hp a thnh phn. Ch phm chng ti dng nghin cu cng l

    mt trong s . V vy, vic kim tra cht lng cng nh xc nh cc

    thnh phn trong ch phm hn hp ng mt vai tr ht sc quan trng trong

    vic m bo cht lng thuc, em li s an ton, hiu qu cho ngi s

    dng.

    Hin nay, sc k lng hiu nng cao (HPLC) l phng php phn tch

    c a s cc Dc in quc t la chn trong kim nghim thuc iu tr

    HIV. u im ni bt ca phng php ny l lp li, chnh xc cao,

    kh nng tch tt, nhy cao v gii hn pht hin nh. Tuy nhin, phng

    php ny i hi phi s dng mt lng ln dung mi tinh khit, t tin,

    nhiu loi dung mi c th gy c vi ngi phn tch v nhim mi

    trng. ng thi phng php ny tng i hn ch trong vic phn tch

  • 2

    cc cht c kh nng ion ha, nht l sc k lng hiu nng cao pha o RP

    HPLC (Reversed phase liquid chromatography). [16], [17]

    Nhm mc ch xy dng mt phng php nghin cu phn tch t tn

    km v t c hi hn, chng ti hng n phng php in di mao qun.

    c nhiu nghin cu phn tch 3TC, AZT & NVP bng phng php

    HPLC. Tuy nhin, cha thy mt nghin cu no phn tch nh lng ng

    thi ba cht bng phng php CE. Mt khc, CE tuy khng cn mi l

    trn th gii, nhng Vit Nam, vic ng dng CE vo trong kim nghim

    dc phm vn cn rt hn ch. Vi nhng mc ch trn, ng thi nhm

    nng cao cht lng vic xy dng tiu chun v qun l cc thuc iu tr

    HIV ang c s dng ti Vit Nam; gip kim nghim vin c thm nhiu

    la chn khi tm phng php kim nghim ph hp vi iu kin ni lm

    vic nht, chng ti tin hnh kha lun Xy dng phng php nh

    lng ng thi Lamivudin, Nevirapin & Zidovudin bng MEKC nhm

    hai mc tiu

    - Xy dng phng php ph hp v n nh tch v nh lng

    ng thi Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin.

    - ng dng phng php xy dng c kim tra mt s ch

    phm cha Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin c dng trong

    phc iu tr HIV/AIDS.

  • 3

    PHN I: TNG QUAN

    1.1 Tng quan v Lamivudin, Nevirapin v Zidovudin

    1.1.1 Tng quan chung [4], [5], [12]

    Bng 1: Tng quan chung v Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin

    c im Lamivudin Zidovudin Nevirapin

    CTHH

    CTPT C8H11N3O3S C10H13N5O4 C15H14N4O

    PTK 229,3 g / mol 267,2 g/mol 266,3 g/mol

    Tn KH

    4-Amino-1-

    [(2R,5S)-2-

    (hydroxymethyl)-

    1,3-oxathiolan-5-

    yl]pyrimidin-2(1H)-

    one.

    1-(3-Azido-2,3-

    dideoxy-b-D-erythro-

    pentofuranosyl)-5-

    methylpyrimidine-

    2,4(1H,3H)-dione.

    11-Cyclopropyl-4-

    methyl-5,11-

    dihydro-6H-dipyrido

    [3,2-b:2,3-

    e][1,4]diazepin-6-

    one.

    Tnh cht

    Bt kt tinh mu

    trng hoc gn nh

    trng

    Tinh th trng hoc

    hi nu.

    Bt kt tinh mu

    trng hoc gn nh

    trng

    Tnc 160 162 0C 120 122 0C 242 246 0C

    tan

    D tan trong nc,

    tan trong cn, kh

    tan trong cc dung

    Kh tan trong nc,

    EtOH

    Thc t khng tan

    trong nc, t tan

    trong CH3Cl.

  • 4

    mi hu c khng

    phn cc

    pKa 4,3 9,68 2,8

    Nng

    sut quay

    cc

    - 1350 (C = 0,38%

    trong MeOH)

    + 60,50 + 63,00 ( C

    = 1% trong EtOH)

    + 990 (C = 0,5%

    trong nc)

    max 270nm 264,5 nm 268,5 nm

    1.1.2 Dc ng hc [3], [6], [11]

    Bng 2: Dc ng hc ca Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin

    c im Lamivudin Zidovudin Nevirapin

    Sinh kh

    dng

    ~ 80%, khng b

    nh hng bi thc

    n

    60 70 %, b nh

    hng khi n nhiu

    cht bo

    >90%, khng b nh

    hng bi thc n

    hoc thuc khng

    acid

    Tmax 1h sau khi ung 0,5 1h sau khi

    ung

    4h sau khi dng liu

    duy nht

    Cmax 1,5 g/ml (liu

    150mg)

    1,2 mg/l ( liu

    250mg )

    5,74 g/ml (liu

    200mg)

    Phn b Vd = 1,3 0,4

    lit/kg Vd = 1,6 0,6 lit/kg

    Nevirapin i qua

    c nhau thai v

    hng ro no ty,

    phn b trong dch

    no ty v sa m.

    Vd = 1,21 0,09

    lit/kg

  • 5

    Lin kt

    protein

    huyt

    tng

    70% thi tr qua

    nc tiu di dng

    chuyn ha.

    thanh

    thi Cl

    0,37 0,05

    lit/gi/kg 0,2 0,3 lit/gi/kg

    0,017 0,032

    lit/gi/kg

  • 6

    1.1.3 ng dng Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin trong iu tr HIV

    1.1.3.1 Cc nhm thuc iu tr HIV

    - Nhm 1: Thuc c ch men sao chp ngc c gc nucleoside

    (nucleoside reverse transcriptase inhibitors = NRTIs)

    VD: Zidovudin; Didanosin; Zalcitabin; Stavudine; Lamivudin; Abacavir;

    Tenofovir disoproxil fumarate.

    - Nhm 2: Thuc c ch men sao chp ngc khng c gc nucleoside

    (non-nucleoside reverse transcriptase ninhibitors =NNRTIs)

    VD: Nevirapin; Delavirdin; Effavirenz

    - Nhm 3: Thuc c ch proteases (protease inhibitors = PIs)

    VD: Indinavir; Ritonavir; Saquinavir; Nelfinavir; Amprenavir; Lopinavir.

    Qua nghin cu, ngi ta thy khng nn n ha tr liu m nn phi

    hp cc thuc nhm 1 vi nhau v vi mt thuc nhm 2 hoc vi mt thuc

    nhm 3 t c hiu qu iu tr cao v trnh khng thuc.

    1.1.3.2 Phc phi hp trong iu tr HIV [3], [11], [13], [20]

    Trong liu php khng retrovirus, thuc c chn lc l nhng thuc

    tng t nucleoside. Hin nay cha bit r lc no l thi im tt nht bt

    u iu tr vi thuc khng retrovirus. Liu php khng retrovirus cng lm

    tng thi gian sng st ngi bnh c s lng t bo CD4 di 500 trong

    1mm3. Liu php ny cng c th dng cho ngi bnh c mt HIV trn

    30.000/ml huyt tng, khng ph thuc vo s lng CD4, v mt HIV l

    mt yu t tin lng s tin trin ca bnh. Mt virus cao hn dn n

    gim t bo CD4 nhanh hn. Mc tiu iu tr l t mt HIV mc

    khng th pht hin c.

    Liu php chun hin nay gm 2 thuc tng t nucleoside khng

    retrovirus, cng vi mt thuc c ch protease.

  • 7

    Ngi bnh iu tr khng c kt qu (tng gp 3 ln mt virus, hoc

    gim s lng t bo CD4, hoc tin trin thnh bnh AIDS) phi chuyn

    sang dng kt hp vi mt thuc khng retrovirus khc. La chn thuc sao

    cho nguy c khng cho vi nhng thuc dng l ti thiu. Khi liu php

    c khng c tc dng cn thm thuc mi, nguyn tc l cho thm khng ch

    mt thuc m kt hp 2 thuc mi.

    Lamivudin v Zidovudin c cu trc tng t nucleoside c tc dng

    khng retrovirus bao gm c HIV-1 v HIV-2 do c ch enzyme phin m

    ngc ca virus. Hai thuc ny c s dng phi hp trong liu php khng

    retrovirus iu tr HIV.

    Nevirapin l cht c ch enzyme phin m ngc non-nucleosid c hot

    tnh khng retrovirus HIV-1.

    Lamivudin, Zidovudin v Nevirapin l ba thuc phi hp c t chc Y

    t th gii WHO khuyn co dng trong iu tr HIV.

    Liu dng:

    - Nevirapin 200mg/ln/ngy (trong hai tun u), sau 200mg/2 ln/ngy

    - Zidovudin 300mg/ 2 ln/ngy. Bnh nhn b suy gim chc nng thn

    hoc phi iu chnh liu do b nhim c t khng c s dng vin

    phi hp.

    - Lamivudin 150mg/2 ln/ngy

    Nevirapin c khuyn co nn dng na liu trong vng 14 ngy u

    lm gim nguy c pht ban. Theo lu trn, trong sut thi k ny, khng nn

    s dng vin nn phi hp 3 thnh phn trn. Khng nn c gng s dng

    mt vin/ ngy, v iu c th dn n vic khng Lamivudin v iu tr

    tht bi. Thay v , nn s dng nhng vin ring bit. Sau 14 ngy, liu ca

    Nevirapin nn c tng ln 200mg/2 ln/ ngy hoc c th s dng vin

    thuc phi hp.

  • 8

    Vin phi hp Zidovudin/Lamivudin khng ph hp vi nhng ngi b

    suy thn hoc nhng bnh nhn s dng liu Zidovudin thp hn do tc dng

    ph

    1.2 C s l thuyt in di mao qun [1], [2], [9], [14], [15]

    in di mao qun l mt k thut tch phn tch c Vit ha t thut

    ng Capillary Electrophoresis, thng c gi tt l CE.

    1.2.1 C ch ca qu trnh in di trong mao qun

    Qu trnh in di c thc hin trn mao qun silica di 25-100 cm,

    ng knh trong 25 - 100 m, ng knh ngoi 300 - 400 m. S dng p

    sut a dung dch mu v dung dch m ln mao qun. in th mt

    chiu t vo hai u mao qun to ra qu trnh tch. Di tc dng ca lc

    in trng E (Electric Field Force: EFF) v dng in di thm thu (Electro-

    Osmotic Flow: EOF), cc phn t cht tan s di chuyn vi tc khc nhau

    v tch ra khi nhau do in tch, kch thc v linh ng ca chng khc

    nhau. Cc cht phn tch c pht hin nh mt detector thch hp khi di

    chuyn v mt u mao qun.

    Detector hay dng nht l detector UV hay detector mng diod DAD. V tr

    pht hin nm ngay trn mao qun gi l ca s.

    Hnh 1: S h thng in di

  • 9

    Dng in thm (EOF)

    Trong CE, dng in thm (EOF: electro-osmotic flow) l mt thnh phn

    c bn, to nn s di chuyn ca ton b dung dch trong mao qun bt ngun

    t in tch b mt trong ca thnh mao qun.

    Ngun gc EOF

    Khi in di vi mao qun silica, cc nhm silanol (SiOH) trn thnh

    trong ca mao qun s gii phng ra H+ vo dung dch v b mt thnh mao

    qun s mang in tch m. Qu trnh gii phng H+ ph thuc vo hng s

    cn bng K, nhng thc nghim ch r rng dng EOF c gi tr ng k khi

    pH dung dch trn 4.

    Do b mt thnh trong mao qun mang in tch m, nn i ion (ch yu

    l cation) do lc ht tnh in s to thnh mt lp in kp cn bng in

    tch v to nn mt hiu in th vng st thnh mao qun gi l th Zeta.

    Khi p th vo mao qun, cc cation trong lp in kp khuch tn s di

    chuyn v pha catod. Nhng cc cation ny b solvat ha nn ko theo c

    khi dung dch trong mao qun i v catod. S di chuyn ca khi dung dch

    trong mao qun silica di tc dng ca in trng c gi l dng in

    thm EOF.

    Hai c im ca EOF

    - c im u tin ca EOF l to nn mt dng chuyn khi phng trong

    mao qun. Bi v lc to ra s di chuyn ca EOF phn b ng nht dc

    theo mao qun, cho nn khng c s st p trong mao qun: dng ng

    nht t u n cui (mao qun).

    Tuy nhin tnh cht to dng chuyn khi phng ca dung dch in di ch

    xut hin khi ng knh trong mao qun (di) di 200m. Nu di 200m,

    sc cng b mt khng to ra s di chuyn ng nht gia phn cht lng

    gia v gn thnh mao qun.

  • 10

    - c im th hai ca EOF l a tt c cc tiu phn c mt trong dung

    dch in di, bt k c in tch hay khng, di chuyn theo cng hng.

    Vi iu kin in di thng thng (thnh mao qun tch in m), dng

    ny di chuyn v catod. Cc anion cng s di chuyn v pha catod v tc

    EOF thng ln hn rt nhiu ln so vi tc in di.

    Hnh 2: S di chuyn ca ion v phn t trong mao qun

    Cation di chuyn nhanh nht do lc in di v EOF cng hng, tip theo

    sau l cc cht khng mang in tch (trn hnh v l N) di chuyn theo EOF

    nhng khng tch khi nhau c. Cui cng l anion. Trn in di th t

    ra gii theo thi gian nh sau: cation c in tch ln kch thc nh ra trc

    nht, anion c in tch ln kch thc nh ra sau cng.

    Hnh 3: Th t ra gii trn in di

    1.2.2 Cc kiu in di mao qun

    Thi gian

    in tch ln

    kch thc

    nh

    Cation

    Cc cht

    trung ha

    Anion

    in tch ln

    kch thc nh

  • 11

    in di mao qun kh a dng, c th thc hin theo nhiu kiu khc

    nhau. Mi kiu c c ch tch ring ca n. Bng di y tm tt bn kiu

    in di.

    Bng 3: Cc kiu in di, c ch tch v ng dng

    STT Kiu in di C ch tch ng dng

    1

    in di mao qun vng

    (Capillary zone

    electrophoresis: CZE)

    Da trn linh

    khc nhau

    ca cc ion

    trong dung dch

    t do

    -Sinh hc: phn tch cc

    peptid, protein, dc bit l

    glucoprotein

    -Xc nh dc cht v cc

    cht chuyn ha ca chng

    -Phn tch cc cht nhim

    mi trng

    2

    Sc k in ng

    micelle (Micellar

    electrokinetic

    chromatography:

    MEKC)

    Da trn s

    tng tc

    nc/ion vi

    ht micelle

    trong dung

    dch.

    L k thut b sung cho

    CZE tch cc ion v

    phn t trung ha v in

    3

    in di mao qun gel

    (Capillary gel

    electrophoresis: CGE)

    Da trn kch

    thc v in

    tch

    Dng phn tch cc

    phn on AND, tch

    protein

    4

    in sc k mao qun

    (Capilarry

    electrochromatography:

    CEC)

    Da trn s

    phn b v linh

    khc nhau

    ca cc cht.

    -Phn tch dc: dng phn

    tch dc cht thuc nhiu

    nhm khc nhau

    -Phn tch cc phn t sinh

    hc, cc ng phn quang

    hc

  • 12

    1.2.3 Cc yu t nh hng n qu trnh in di

    1.2.3.1 in th

    Thi gian phn tch t l nghch vi in th t vo hai u mao qun. Tuy

    nhin, nu in th qu cao c th gy ra hiu ng June, to ra nhit trong

    mao qun, lm thay i nht tng vng trong mao qun, khin cho cc

    phn t cht tan di chuyn khng ng nht, dn n s khuch tn khc nhau

    v lm m rng vng mu.

    1.2.3.2 Nhit

    nh hng ca nhit lm thay i vn tc v dn in ca dung dch

    in ly nn. Trong mt s trng hp nu nhit mao qun tng l nguyn

    nhn thay i cu trc protein, lm thay i thi gian in di v hiu qu phn

    tch.

    1.2.3.3 Dung dch in ly

    - Loi dung dch in ly v nng : dung dch in ly thch hp cho CE khi

    c tc dng tt nht trong dy m chn v gim thp nht s sinh nhit

    trong dung dch y

    - pH: pH ca dung dch in ly c th tc dng ln kh nng phn tch v

    lm thay i EOF.

    1.2.3.4 Ct mao qun

    Kch thc ct mao qun (chiu di v ng knh) nh hng n thi

    gian tch v hiu qu phn tch. Nu tng c hai yu t l chiu di hiu dng

    v chiu di ct mao qun c th lm gim in trng v tng thi gian phn

    tch.

    1.2.4 in di mao qun micelle (MEKC)

    MEKC c khi cn c vit tt l MECC (micellar electrokinetic capillary

    chromatography) l mt k thut b sung cho CZE: tch c ion v c phn

    t trung ha in bng cch thm cc cht hot ng b mt vo dung dch

  • 13

    in di nng trn nng micelle ti hn (critical micelle concentration

    CMC). Cht hot ng b mt thng dng l natri dodecylsulfat (SDS) c

    CMC = 9mM. V y cng l cht din hot chng ti s dng trong nghin

    cu ny.

    Phng php MEKC l mt kiu k thut tch theo bn cht ca s in di

    c s dng kt hp c tnh cht ca k thut in di mao qun v sc k lng

    c pha tnh. N l mt trong cc kiu tch sc k ca k thut CE c ng

    dng rng ri trong sinh hc y hc v dc. MEKC l mt phng php tch

    c hiu qu cao, ch yu ph hp phn tch cc hp cht trung ha nh. C

    ch tch ca k thut ny da trn s khc bit ca cn bng phn phi ca

    cc hp cht mu gia pha ng l dung dch nc v pha tnh gi l cc

    micelle. u im ca MEKC l kh nng d dng thay i cc thnh phn

    ca h thng,v c bit c th thay i pha tnh gi micelle. Theo , c th

    d dng v nhanh chng kim sot c pha ng v ti u ha phn gii.

    V vy n b sung v lm phong ph v chng loi ca k thut in di.

    Bn cht v trung tm ca s tch y l s hnh thnh cc phn t

    Micell ( tiu phn Micell pha tnh gi) trong ng mao qun v cc tiu phn

    ny s dn dt v ng gp kh nng ca qu trnh tch sc k in di cc

    cht trn nn ca dung dch m v cht in ly trong ng mao qun. S tch

    sc k ca cc phn t cht tan trung ha bng k thut MEKC c iu

    chnh bi cc cht hot ng b mt nm trong dung dch in ly nn.

    Phng php MEKC dng tch cc cht phn tch c in tch v c

    trung ha. i vi cc cht c in tch, cc micelle loi ny chuyn ng

    hoc l cng chiu hoc l ngc chiu vi dng EOF, l ty thuc vo in

    tch ca cht hot ng b mt v cu trc ca micelle. Cc cht hot ng b

    mt anion ha, v d SDS, s di chuyn v anod (cc dng), ngha l di

    chuyn ngc chiu vi hng ca dng EOF. Trong dung dch m in di

  • 14

    c pH trung tnh v kim, khi dng EOF di chuyn nhanh hn tc ca

    micelle, th s in di thc (net movement) ca micelle l theo hng ca

    dng EOF. Trong khi di chuyn nh th, cc micelle c th tng tc vi cc

    phn t cht tan (cht phn tch) nh kiu phn b ca sc k ct lng rn (R-

    LC) theo c tng tc a nc, tng tc k nc v tng tc tnh in,

    to ra qu trnh sc k ca cc cht mu, khi chy qua ct mao qun trong qu

    trnh in di.

    Hnh 4 : Cu trc ca cc micelle v dng EOF trong MEKC

    i vi cc phn t cht tan trung tnh, n ch l s phn b ca cht tan

    vo trong micelle v ngoi micelle (pha ng in di) theo mt cn bng

    ng hc c hng s phn b Ki nht nh trong iu kin chn. Chnh s

    phn b theo kiu cn bng ng hc ny gy ra s lu gi khc nhau ca cc

    cht tan, v to ra s tch sc k ca cc cht phn tch theo kiu micelle. V

    th cc micelle trong ng mao qun ca k thut tch ny c gi l pha tnh

    gi. Nhiu cht tng tc vi micelle kh bn, n tn ti trong micelle di hn

    s di chuyn ca n, khi cc micelle mang n mt phn di chuyn ngc

    chiu dng EOF.

  • 15

    Khi cc cht tan khng tng tc vi cc micelle, n c ra gii cng

    vi dng EOF. Nhiu hp cht k nc tng tc rt mnh vi cc micelle v

    b lu li kh lu trong mao qun, nn lm tng thi gian lu gi ca cht tan.

    C ch ca s tch cc phn t trung tnh trong MEKC v c bn vn l

    kiu tng tc phn b ca cht tan, tng t nh trong sc k ct lng - rn

    (LC), nhng li c iu khin bi lc in trng E ca th cao V gia hai

    u mao qun to ra m khng phi bng p sut y pha ng nh trong

    HPLC. Trong k thut phn tch MEKC, cc tnh ton v h s dung lng

    ki, s a l thuyt N ca ct mao qun, phn gii R,... cng da trn c s

    tng t vi cc tnh ton ca h sc k ct LC, v tt nhin c b sung thm

    mt s yu t cho thch hp v ng hn cho h pha MEKC.

    H s dung lng k:

    k = ( 0)

    0 (1

    ) = K.

    Trong :

    tr : thi gian di chuyn ca cht tan

    t0: thi gian di chuyn ca cht khng lu gi, c xc nh bng cch

    tim mt cht nh du micelle nh sudan III, khi di chuyn n lun nm

    trong micelle.

    k: h s phn b ca cht tan trong v ngoi micelle

    VS: th tch ca pha micelle

    VM: th tch ca pha ng

    Ngi ta gi k thut ny l sc k in ng micelle bi v ht micelle

    c coi nh mt pha tnh gi (pseudostationary phase). Vic tch cc cht

    trung ha da trn c s s phn b ca chng gia dung dch v pha tnh gi.

    C th thay i s phn b trn bng nhiu cch khc nhau, nh:

    - Thay i pH v nng ca dung dch in di

  • 16

    - Thay i bn cht vt l ca micelle (kch thc, in tch hoc hnh

    dng ca n) bng cch dng cc cht hot ng b mt khc nhau

    (tng t thay i pha tnh trong LC)

    - Thay i nng ca cht hot ng b mt.

    - Thay i nhit in di

    - Thm dung mi hu c vo pha ng (dung dch in ly nn)

    Cc cht hot ng b mt c dng trong MEKC cng c th tng tc

    vi thnh ng mao qun v cng gy nh hng nht nh n dng EOF, lm

    thay i s tng tc hp ph gia cht tan v thnh ng mao qun. Hng di

    chuyn ca cht tan v ca cc micell cng ph thuc vo in tch ca micell

    v tc dng EOF. Ni chung, cc h m in di c pH tng i cao

    thng c s dng duy tr dng EOF c tc ln v m bo

    hng di chuyn n nh ca cc micell.

    1.2.4.1 Cht to micelle SDS

    CTHH:

    CTPT: CH3(CH2)11 OSO3Na

    PTK: 288,372 g/mol

    Tn KH: Sodium lauryl sulfate

    Tn khc: Sodium monododecyl sulfate; Sodium lauryl sulfate; Sodium

    monolauryl sulfate; Sodium dodecanesulfate; Sodium coco-sulfate; dodecyl

    alcohol, hydrogen sulfate, sodium salt; n-dodecyl sulfate sodium; Sulfuric

    acid monodedocyl ester sodium

    H s du/ nc HLB = 40

    SDS l mt cht hot ng b mt ainon ha. Khi ha tan vo nc, SDS

    phn ly thnh ion m R- v ion Na+ khng c tnh hot ng b mt.

  • 17

    C ch to micelle:

    SDS c mt phn k nc v phn a nc. Khi nng SDS trong dung

    dch vt qu nng micelle ti hn (CMC = 9mM), cc phn t SDS tp

    hp li vi nhau, u a nc s hng ra ngoi v u k nc s hng vo

    bn trong hnh thnh cc micelle hnh cu.

    Hnh 5: Micell hnh cu

    1.2.4.2 ng dng ca MEKC

    MEKC l mt kiu in di c nhiu ng dng bi v c th tch nh

    lng cc cht trung ha v mang in tch, c c tnh s nc v thn nc

    nh acid amin, nucleotide, vitamin, hydrocarbon thm. Vi ch phm dc

    c th dng MEKC xc nh hot cht trong cc loi vin, dung dch tim.

    1.2.5 u - nhc im ca MEKC

    Phng php MEKC l mt phng php phn tch hin i cho tin cy

    v hiu qu tch cao. Phng php c th tin hnh trn nhiu i tng khc

    nhau bao gm c cht mang in v cht trung tnh. Phng php c mt s

    c im c bn:

    - Lng mu phn tch nh, tc phn tch nhanh, thao tc n gin hn so

    vi k thut HPLC.

  • 18

    - Dung dch pha ng cng nh mu phn tch thng c pha trong nc

    loi tr ion v s dng t, t tn km, t c hi.

    - C hiu lc tch cc cht rt cao

    - in th s dng rt cao (10 100kV), c th thay i c thi gian di

    chuyn hp l.

    - C kh nng t ng ha nn d dng tin hnh vi mt s lng mu ln.

    - Ct tch l ng mao qun nh, r, d ti sinh hn so vi HPLC.

    Tuy nhin, phng php ny cng c mt s nhc im:

    - Do flowcell nm ngay trn mao qun nn nhy ca phng php thp

    hn nhiu so vi cc phng php khc. Gii hn ca n c mg/l i vi

    detector UV-VIS, DAD. Trong khi cc phng php khc nh HPLC c

    gii hn nh hn nhiu.

    - My lm vic di in th cao nn phi cn thn khi lm vic.

    - Lng mu s dng nh l mt u im ca phng php, ng thi cng

    l nhc im ca n. Lng mu nh c th dn n sai s ln khi phn

    tch mu c hm lng cao do h s pha long cao. i vi mu c hm

    lng nh, khi tng thi gian phn tch th gy ra hin tng dong pic,

    hiu sut khng cao.

    - Thi gian lu ca dung dch ph thuc rt nhiu vo thnh phn m, dung

    dch in ly. V vy i hi phi cn thn v t m.

    1.3 Mt s nghin cu gn y v tch v nh lng ng thi

    3TC, AZT & NVP

    1.3.1 Phng php HPLC

    Di y chng ti trnh by mt s nghin cu gn y v tch v nh

    lng ng thi Lamivudin, Zidovudin v Nevirapin bng phng php

    HPLC.

  • 19

    - Bin Fan, James T. Stewart nghin cu nh lng ng thi AZT, 3TC

    & NVP trong huyt tng ngi bng HPLC vi pha ng l m

    phosphate acetonitril (86:14 V/V) c iu chnh n pH 3,2 bng acid

    phosphoric. Tin hnh chy sc k trn ct C 8 (150 3,9mm) vi bc

    sng pht hin 265nm. Aprobarbital c chn lm cht chun ni. Kt

    qu thu c cho thy thi gian lu ca ba cht AZT, 3TC & NVP tng

    ng ln lt l: 3,1; 6,1 v 15,0 pht. [16]

    - Theo [17], Geetha Ramachandran cng cc cng s dng HPLC

    phn tch AZT v NVP. Cc iu kin chy sc k: pha ng: KH2PO4

    (15mM, pH = 7,5) : actetonitril = 80 : 20 (V/V); pha tnh: Ct C 18,

    150mm x 4,6 mm; chun ni: 3 xanthine 1- methyl isobutyl. Bc sng

    pht hin: 260nm. Thi gian lu ca AZT l 2,4 pht; ca NVP l 6,0 pht.

    - Phn tch ng thi 3TC, AZT& NVP trong ch phm, Anantha Kurma v

    cc cng s s dng phng php RP-HPLC [18]. Cc iu kin chy

    sc k c xc nh bao gm: Pha ng: orthophosphate kali dihydrogen

    0,015 M(pH 5,0) : acetonitril = 45:55 (v/v); pha tnh: ct hiQ Sil C18V;

    tc dng chy: 1,0ml/pht. Bc sng pht hin ti 270 nm. Cht chun

    ni: Carbamazipine. Thi gian lu gi i vi 3TC, AZT v NVP ln lt

    l 2,45; 2,93 v 3,72 pht.

    - Tc gi Bin Fan [21] xy dng quy trnh phn tch ng thi Zidovudin,

    Zalcitabin & Nevirapin trong huyt tng ngi bng phng php HPLC.

    iu kin chy sc k nh sau: Pha ng: 20 mM sodium phosphate m

    (cha 8 mM 1-octanesulfonic axit, mui natri) - acetonitril (86:14, v / v),

    pH c iu chnh n 3,2 bng acid phosphoric; pha tnh: Ct C 8, 150

    x 3,9mm, = 5m. Tc dng: 1,0ml/pht. Chun ni: Aprobarbital.

    Tim mu 20l ba ln vo ct HPLC. Bc sng pht hin: 265nm. Thi

  • 20

    gian lu ca AZT l 3,1 pht, ca ddC l 5,2 pht v ca NVP l 15,0

    pht.

    1.3.2 Phng php CE

    Gn y, phng php CE c s dng rng ri do tnh u vit v hiu

    qu tch cao, thi gian phn tch ngn, lng mu tim tn t. Phng php

    ny c ng dng trong nghin cu tch v nh lng Lamivudin,

    Zidovudin v Nevirapin trong nhiu hn hp khc nhau.

    - Bin Fan v J.T. Stewart s dng phng php in di mao qun vng CZE

    vi thnh phn dung dch in ly nn gm c m phosphate 80mM, pH =

    2,5 thm 100nM N,N-dimethyloctylamine. Tin hnh phn tch ti th

    20kV, nhit mao qun 300C. Ct mao qun silica trn di 52cm, chiu

    di hiu dng 30cm, ng knh 50m. Phng php cho php tch 3TC,

    ddI & NVP v chng c pht hin bi detector DAD bc sng

    210nm. Thi gian lu thu c ca ba cht ln lt l: 3TC l 4,3 pht;

    NVP l 6,2 pht v ddI l 9,8 pht.[19]

    - Nghin cu tch v nh lng ng thi AZT, ddI & NVP trong huyt

    tng ngi bng MEKC, Bin Fan v cng s s dng dung dch in ly

    nn l m phosphat 15mM v m borat, pH = 9,0 vi cht to micell l

    SDS 18mM. Qu trnh in di din ra trong ct mao qun silica trn di

    52cm, chiu di hiu dng 30cm, ng knh 50m. Nhit 30 0C. Bc

    sng pht hin 210nm. in th p vo hai u mao qun l15kV. Cng

    dng in duy tr trong mao qun 30 A. Cht chun ni:

    Aprobarbital. Kt qu thu c vi thi gian lu ca cc cht nh sau: thi

    gian lu ca AZT l 3,7 pht; ca ddI l 4,0 pht; ca NVP l 6,0 pht.[20]

  • 21

    PHN II: I TNG, NI DUNG & PHNG

    PHP NGHIN CU

    2.1 iu kin nghin cu

    2.1.1 Cc cht chun i chiu

    - Chun quc gia Lamivudin (200mg/l) hm lng 99,45% C8H11N3O3S

    tnh theo nguyn trng, SKS 0312146.03, bo qun nhit 5 0C, trnh

    nh sng - Vin kim nghim thuc TW- B Y T.

    - Chun quc gia Zidovudin (200mg/l) hm lng 99,64% C10H13N5O4

    (HPLC) tnh theo nguyn trng, SKS 0105143, bo qun nhit 5 0C,

    trnh nh sng - Vin kim nghim thuc TW - B Y t.

    - Chun quc gia Nevirapin khan (200mg/l) hm lng 99,49% C15H14N4O

    tnh theo nguyn trng, SKS WS. 0109263, bo qun nhit 2 -8 0C,

    trnh nh sng - Vin kim nghim thuc TW - B Y t

    2.1.2 Ha cht

    - Nc loi ion: l nc ct hai ln mi, c lc qua b lc siu tinh khit

    c ct trao i ainon v cation, sau lc qua mng lc 0,2 m.

    - NaOH, Na2B4O7, MeOH, SDS

    Chun b dung dch chun

    - Dung dch gc chun: cn chnh xc khong 30,9 mg Lamivudin, 39,7 mg

    Nevirapin v 59,6 mg Zidovudin vo cc c m. Thm vo 10ml MeOH

    ha tan, sau thm nc loi ion ha tan. Chuyn ht vo bnh nh mc

    100ml, siu m cho tan hon ton, thm nc loi ion n th tch va

    v lc u.

    - Pha cc dung dch chun (1), (2), (3), (4), (5), (6) c nng Lamivudin

    ln lt l 77,25g/ml; 123,6g/ml; 154,5g/ml; 169,95g/ml;

    185,4g/ml; 231,7g/ml; nng Zidovudin: 149,0g/ml;238,4g/ml;

  • 22

    298,0g/ml; 327,8g/ml; 357,6g/ml; 447,0g/ml; nng Nevirapin:

    99,25g/ml; 158,8g/ml; 198,5g/ml; 218,3g/ml; 238,2g/ml;

    297,7g/ml.

    - Dung dch mu trng: chun b tng t mu chun nhng khng c cht

    cn kho st

    Chun b dung dch th

    Cn 20 vin thuc vin, xc nh khi lng trung bnh mt vin l

    1,2441g v nghin thnh bt mn. Cn mt lng bt vin tng ng vi

    15,00 mg Lamivudin, 20,00 mg Nevirapin, 30,00 mg Zidovudin cho vo

    bnh nh mc 100 ml, thm 10ml MeOH, 20ml nc loi ion siu m cho tan

    ht, thm nc loi ion n va th tch, lc u. Lc qua giy lc ng

    knh 11cm. B 20ml dch lc u. Dch lc tip tc c lc qua b lc ht

    chn khng mng lc cellulose kch thc l lc 0,45m. Tip tc b 20ml

    dch lc u. Dch lc c lc qua mng lc 0,2 m trc khi tim vo l

    ng mu.

    Pha dung dch in ly nn:

    Cc dung dch in ly nn c pha t ha cht t tiu chun bng nc

    loi ion.

    - Dung dch in ly nn Na2B4O7 (Natritetraborat) 10mM.

    Cn chnh xc khong 0,0953 g Natritetraborat vo bnh nh mc 25ml,

    thm nc v siu m ha tan hon ton. iu chnh nc va n

    vch, lc u.

    - Dung dch in ly nn Na2B4O7 / SDS

    Na2B4O7 10mM, SDS 50mM, iu chnh pH bng NaOH 1M v H3BO3

    n cc pH 8,75; pH 9,0; pH 9,3; pH 9,6; pH 10,0 bng my o pH.

    Cn chnh xc khong 0,1906 g Na2B4O7 v 0,7210 g SDS vo bnh nh

    mc 50,0 ml thm nc siu m ui kh v ha tan hon ton. iu chnh

  • 23

    nc ti vch v lc u. Dung dch in ly nn ny iu chnh pH n pH

    8,5 ; pH 9,3 v pH 10,0.

    Pha cc dung dch in ly nn Na2B4O7 10mM/ SDS 25mM; Na2B4O7

    10mM/ SDS 75mM; Na2B4O7 5mM/ SDS 50mM; Na2B4O7 20mM/ SDS

    50mM: tin hnh cn v pha tng t nh trn vo bnh nh mc 25ml.

    2.1.3 Thit b v dng c

    - My in di mao qun Aligent CE system 9001 c iu khin bng phn

    mm Chemstation 100001 (sn xut ti hng Hewlett Packard, c) ca b

    mn Ha phn tch - c cht, trng i hc Dc H Ni.

    - My lc nc loi ion Satorius arium 611: model SATORIUS AG

    GOTYINGEN, p sut ti a 100psi/ 6,9bar.

    - My siu m Ultrasonic LC 60H (sn xut ti hng Elma, c).

    - My o pH EUTECH Instrument

    - Cn phn tch Satorius TE214S.

    - Giy lc ng knh 11cm Trung Quc

    - Mng lc PTFE vi kch thc l lc 0,2 m.

    - B lc ht chn khng mng lc cellulose vi kch thc l lc 0,45 m.

    - Cc dng c chnh xc: bnh nh mc, pipet chnh xc vi cc th tch

    khc nhau.

    - Cc dng c khc: cc c m, ng nghim, a thy tinh, chy v ci.

    2.2 i tng nghin cu

    Ch phm lm vic Vin nn Avocomb-N c hm lng Lamivudin 150mg,

    Zidovudin 300mg & Nevirapin 200mg do cng ty Ranbaxy laboratories

    Limited, n sn xut. Ngy sn xut 9/2011. Hn s dng 9/ 2013.

    Vin nn Lamivudin 150mg & Zidovudin 300mg do cng ty Matrix

    Laboratories Limited n, n sn xut. Ngy sn xut 9/2011. Hn s

    dng 10/2013.

  • 24

    2.3 Ni dung v phng php nghin cu

    2.3.1 Ni dung nghin cu

    Tham kho v nghin cu cc ti liu v CE, MEKC, cc c tnh l ha

    ca hot cht cn phn tch. Trn c s kho st cc iu kin in di

    nhm tm ra iu kin ti u nht tch v nh lng ng thi Lamivudin,

    Zidovudin v Niverapin trong ch phm vin nn. Thm nh phng php

    xy dng c. T phng php , tin hnh kim tra cht lng cc thuc

    c cng hot cht ang c s dng trong phc iu tr HIV/AIDS Vit

    Nam.

    2.3.2 Phng php nghin cu

    Phng php c chn y l phng php in di mao qun vi hai

    kiu in di CZE v MEKC. Tin hnh kho st cc iu kin :

    - Xy dng phng php tch v nh lng ng thi 3TC, AZT &

    NVP

    - ng dng trong nh lng ch phm vin nn.

    2.3.2.1 Thm nh phng php

    Phng php phn tch ang xy dng c thm nh theo cc tiu ch

    Khong tuyn tnh

    m bo s chnh xc ca php nh lng, chng ti tin hnh trn 6

    mu hn hp chun cn phn tch cc nng khc nhau, lp mi tng

    quan gia nng ca Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin vi din tch pic

    thu c trn in di bng phng trnh hi quy cng cc h s tng

    quan tng ng v th.

    Yu cu ng hi quy thu c phi c dng ng thng v gi tr h s

    tng quan r 0,99.

    lp li ca phng php

  • 25

    Tin hnh phn tch mc nng xc nh vi 5 mu c lp, kho

    st lp li ca din tch pic ca ba cht cn phn tch. nh gi phn tn

    cc s liu din tch pic v thi gian lu thu c da vo gi tr lch

    chun tng i RSD(%):

    % =

    100

    = ( )2

    1

    Trong :

    SD: lch chun

    RSD: lch chun tng i

    xi : gi tr tnh c ca ln th nghim th i

    : gi tr trung bnh cc ln th nghim

    n: s ln th nghim

    Yu cu RSD(%) khng c qu 5%.

    ng ca phng php

    ng ca phng php c xc nh bng t l tm li ca mt mu

    th c cho thm nhng lng chun nht nh. Trong nghin cu ny,

    chng ti tin hnh lp li nm ln, chun thm vo khong 20% so vi

    lng trong mu. Phng php thm chun vo mu c chun b nh sau:

    Mu th: l dung dch ch phm c pha vi nng nm trong khong

    tuyn tnh.

    Mu thm chun: c tin hnh song song cng mu th. Thm 20%

    chun so vi hm lng c trong mu.

    Tnh thu hi: Da vo phng trnh chun hi quy tnh ton c nng

    ca tng mu (C mu) v nng ca tng mu thm chun (C mu thm chun)

    C thu hi = C mu thm chun C mu

    T l phn trm thu hi (%) =

  • 26

    Tnh tng thch h thng

    Tnh tng thch h thng c xc nh bng cch tim lp li 6 ln cng

    mt mu hn hp ba chun c xc nh nng . nh gi phn tn

    ca s liu da vo gi tr lch chun tng i RSD(%) v gi tr phn

    gii Rs ca hai pic lin k.

    Rs = 2 () ()

    ( + )

    Trong : (tR)A : thi gian dch chuyn ca cht A

    (tR)B : thi gian dch chuyn ca cht B

    WA ,WB : rng chn pic trn in di ca hai cht A v B

    Tnh c hiu ca phng php

    Tnh c hiu ca phng php l kh nng xc nh mt cch chc chn

    s c mt ca cc cht cn phn tch khi c cc thnh phn khc bng cch

    in di ln lt mu trng, mu chun, mu th trong cng mt iu kin in

    di la chn. Trong mu trng chnh l dung mi (trong nghin cu ny

    chng ti s dng MeOH 10%/ H2O lm dung mi) dng pha mu th

    v mu chun.

    2.3.2.2 p dng phng php MEKC vo nh lng vin nn

    Avocomb-N v vin nn Lamivudin 150mg & Zidovudin 300mg

    Trn c s kho st, chn nng nh lng mu th nm trong

    khong tuyn tnh.

    T ng chun xy dng c khi xc nh khong tuyn tnh, tnh

    ra c hm lng cht cn phn tch c trong mu nh lng. Tip tnh

    ra hm lng hot cht c trong ch phm.

  • 27

    PHN III: THC NGHIM V KT QU

    3.1 La chn iu kin in di ti u

    3.1.1 La chn bc sng

    la chn bc sng pht hin thch hp, chng ti tin hnh qut ph

    tm max ca c ba cht 3TC, AZT & NVP trn my in di mao qun CE vi

    nng ba cht tng ng ln lt l 150g/ml; 300g/ml & 200g/ml, vi

    dung dch in ly nn Natritetraborat 10mM/ SDS 50mM pH = 9,3, mu trng

    l 10% MeOH trong nc loi ion. Tin hnh qut ph trong vng bc sng

    t 190nm 600nm.

    Ph hp th ca ba cht c th hin trong hnh 6, 7 & 8.

    Hnh 6: Ph hp th ca Lamivudin

    Hnh 7: Ph hp th ca Zidovudin

  • 28

    Hnh 8: Ph hp th ca Nevirapin

    Kt qu thu c cho thy Lamivudin hp th cc i bc sng

    270,5 nm, Nevirapin l 268,5 nm, Zidovudin l 264,5nm.

    My in di CE s dng detector DAD cho php chng ti c th nh

    lng tng thnh phn ti bc sng hp th cc i ca n. V vy chng ti

    la chn cc bc sng 270,5nm; 268,5nm & 264,5nm tng ng nh

    lng 3TC, AZT v NVP.

    3.1.2 iu kin in di

    Phng php tin hnh da trn k thut in di mao qun v cn c

    xy dng mc n gin nht cho php thu c kt qu phn tch kh quan

    nht. Trong qu trnh in di, c mt s iu kin c gi c nh, khng

    thay i:

    - Ct mao qun silica trn c chiu di hiu dng 60cm, ng knh trong 75

    m.

    - Detector DAD

    - Bc sng pht hin : Lamivudin 270,5 nm; Nevirapin 268,5 nm;

    Zidovudin 264,5 nm

    - Nhit 25 0C.

    - iu kin ra mao qun: trong thi gian tin hnh in di, mao qun u

    c ra phc hi v duy tr b mt mao qun n nh, gim s hp ph

  • 29

    ca cht phn tch ln trn b mt mao qun, lm mi li b mt to iu

    kin cho silanol in ly, to b mt mao qun mang in tch.

    Thi im bt du: ln lt ra bng nc loi ion 10 pht, dung dch

    NaOH 1M 5 pht, nc loi ion 10 pht, dung dch NaOH 0,1M 10 pht v

    ra li bng nc loi ion 10 pht (tt c cc dung dch trc khi chy u

    c lc qua mng lc 0,2m).

    Gia cc ln chy: 2 pht nc loi ion 2 pht NaOH 0,1M 2 pht nc

    loi ion 2 pht dung dch in ly nn.

    Thi im kt thc: ln lt ra bng nc loi ion 10 pht, dung dch

    NaOH 0,1M 10 pht, nc loi ion 10 pht.

    Cc iu kin chng ti s tin hnh kho st bao gm:

    - La chn phng php bm mu

    - La chn kiu in di

    - La chn dung dch in ly nn

    - Kho st nng dung dch in ly nn

    - Kho st nng cht to micelle SDS

    - Kho st iu kin pH dung dch in ly nn

    - Kho st th p vo hai u mao qun

    - Kho st thi gian tim mu

    3.1.3 La chn phng php bm mu

    Trong k thut in di mao qun, mu c th c a vo mao qun

    bng hai phng php chnh l phng php in ng hc (electrokinetic),

    phng php thy ng hc (hydrodynamic)

    Phng php in ng hc: t mt in th nh hn 3 5 ln so vi

    in th t lc in di. Hai u ca mao qun c nhng trong l mu v l

    m. Khi , nhng ion mu di chuyn vo mao qun to thnh vng mu

    u mao qun. Cht phn tch i vo mao qun bng c di chuyn v lc y

  • 30

    ca EOF. Nh vy, lng mu tim ph thuc vo linh in di ca cht

    phn tch: linh cng ln, lng mu np vo cng nhiu. S sai khc ny

    s ln nu thi gian bm mu di. Tuy nhin, c th loi tr sai s ny bng

    cch bm mu trong thi gian ngn v nhng iu kin nh nhau trong mi

    th nghim nghin cu. Bm mu trong thi gian ngn c nh hng n

    nhy ca phng php. Ngoi ra, lng mu bm cn ph thuc vo dn

    in ca dung dch mu, c bit nhng mu c nng mui cao m ta

    khng th bit trc c nh nhng mu nc tiu.

    Phng php xi phng: nng cao bnh ng mu v h thp bnh u

    ra. Phng php xi phng n gin nhng khi np mt lng mu c vi nl

    th kh chnh xc. Phng php ny ch p dng cho nhng h in di t to

    n gin, lp li km.

    Phng php thy ng lc hc: tng p sut u mao qun nhng

    vo bnh cha mu hoc to chn khng bnh u ra. Do chnh lch p sut

    hai u mao qun, mt lng mu s c bm vo u mao qun. Mu

    c bm vo s c nng u v ging vi nng ca cht tan trong mu

    phn tch. y l phng php tim mu ph bin nht.

    Trong kha lun ny, chng ti la chn phng php tim thy ng

    lc hc vi p sut l 50mbar.

    3.1.4 La chn kiu in di

    Vi cc iu kin in di c la chn pha trn, chng ti tin hnh

    la chn kiu in di sao cho c th tch c ng thi ba cht.

    Cc kiu in di chng ti kho st y gm c:

    - in di mao qun vng (CZE) vi dung dch in ly nn l Natritetraborat

    10mM.

    - in di mao qun micelle (MEKC) vi dung dch in ly nn l

    Natritetraborat 10mM / SDS 50mM

  • 31

    Chy mu hn hp 3 chun Lamivudin, Nevirapin v Zidovudin c nng

    tng ng ln lt l 150g/ml; 300g/ml v 200g/ml. Hnh di y

    kho st nh hng ca cc dung dch in ly nn trn kh nng tch ca

    Lamivudin, Nevirapin & Zidovudin chun.

    Hnh 9 : in di chun Lamivudin, Zidovudin, Nevirapin ba dung dch

    in ly nn khc nhau

    Nhn xt: Nhn vo hnh 9, ta thy, vi kiu in di vng CZE, trn

    in di ch thy xut hin 2 pic. Trong khi , tin hnh phn tch bng

    MEKC, in di xut hin c 3 pic, cc pic ang c xu hng tch khi

    nhau. V vy, chng ti la chn MEKC l phng php tin hnh phn tch

    trong kha lun ny.

    3.1.5 La chn dung dch in ly nn

    Na2B4O7 10mM

    Na2B4O710mM

    SDS 50mM

  • 32

    Sau khi la chn c kiu in di l MEKC, chng ti tin hnh la

    chn dung dch in ly nn s dng trong phn tch ny.

    Dung dch in ly nn ng mt vai tr quan trng i vi kt qu phn

    tch thu c trong phng php in di mao qun. Tc ng ca cht in

    gii th hin qua vic n nh, duy tr dng in I v dng in thm EOF

    trong mao qun, qua s lm nh hng n linh in di hiu dng ca

    cht phn tch. Trn thc t, ngi ta thng chn cht m pH cng chnh l

    cht in gii ca sc k in di.

    Trong h m, cc h m a acid hoc a base thng c hiu lc tt

    hn cc h m n acid, n base. Chng c nhiu nc phn ly nn c kh

    nng m trong vng pH rng v tnh linh hot cao.

    Chng ti tin hnh kho st cc m phosphate, citrate, acid

    phosphoric. Tuy nhin, ch n khi kho st vi m Natritetraborat, chng

    ti mi thy ba cht ang gn tch khi nhau trn in di . Mt khc, khi

    tin hnh phn tch vi dung dch in ly nn l m borat, dng in duy tr

    trong mao qun n nh, th p vo hai u mao qun n nh, t gy hiu ng

    nhit ln cho ng mao qun. V l do , chng ti la chn m

    Natritetraborat lm dung dch in ly nn khi tin hnh kha lun ny.

    3.1.6 Kho st iu kin pH ca dung dch in ly nn

    pH ca dung dch in ly nn ng mt vai tr ht sc quan trng trong

    qu trnh phn tch bng CE do n nh hng n s hnh thnh v tc ca

    dng EOF. Thc nghim ch r dng EOF ch c gi tr ng k khi pH

    ca dung dch trn 4. Ty tng iu kin in di c th, trong khong pH 2

    12 dng EOF c th thay i n 10 ln.

    Cc iu kin in di c gi c nh nh la chn pha trn.

    Vi dung dch in ly nn l Na2B4O7 10mM/ SDS 50 mM, cc pH c

    kho st tng dn t 8 n 10. Chy vi hn hp chun nh chun b phn

  • 33

    2.1.2, nng Lamivudin 150g/ml, Zidovudin 300g/ml, Nevirapin

    200g/ml. p th in 20kV, bm mu 50mbar x 5s.

    Kt qu:

    pH = 8,75

    pH = 9,0

    pH = 9,3

  • 34

    Hnh 10: in di hn hp ba chun vi dung dch in ly nn Na2B4O7

    10mM/ SDS 50mM cc pH khc nhau

    Nhn xt: Da vo hnh 10, ta thy:

    - Khi pH tng t 8,75 n 9,0, thi gian lu ca c 3 cht u tng, thi

    gian phn tch ~ 16 pht, pic th 3 b dong chn pic do thi gian lu

    gi lu.

    - Khi tng pH n 9,6 c th nhn thy thi gian lu ca c 3 cht u

    gim, cc pic xut hin trc pht th 10, pic th ba nhn, cc pic u

    tch nhau r rng, pic p.

    - Khi tng pH n 10, thi gian lu ca c 3 pic tng, khong cch gia

    cc pic trn in di tng, kh nng tch ri ca cc pic tng, thi

    gian phn tch di hn tuy nhin pic vn nhn v p.

    pH = 9,6

    pH = 10,0

  • 35

    Tuy nhin, khi pH tng t 8,75 n 10,0, dng in trong mao qun tng

    ln mt cch ng k. iu d gy hng mao qun, gy ra hin tng sinh

    nhit trong mao qun, lm nh hng n kt qu phn tch.

    Mt khc, khi pH thay i, n cng s lm thay i s tch in ca thnh

    mao qun. V khi pH ca pha ng in di thay i, s lm thay i qu trnh

    qu trnh de-hydro, tch ion H+ trong nhm OH trn thnh mao qun, tc l

    lm thay i lp in kp v th Zta, qua nh hng n s in di ca

    cc cht.

    Trong kha lun ny, chng ti la chn pH = 9,3 tin hnh cc qu

    trnh phn tch sau. pH ny khng qu cao, m bo dng in trong mao

    qun nm trong gii hn cho php (30 70 A), hn ch sai s do hin tng

    m rng vng mu khi dng in trong mao qun qu cao dn n sinh nhit,

    nhng vn m bo cc pic tch nhau c r rng, thi gian phn tch khng

    qu di v thi gian lu ca cc cht hp l.

    3.1.7 Kho st nng dung dch in ly nn

    Sau khi chn c pH dung dch in ly nn l 9,3, chng ti tin hnh

    kho st nng dung dch in ly nn Natritetraborat.

    Cng vi pH ca dung dch m, cht in ly trong pha ng cng c vai

    tr quan trng v phi c nng ph hp. Trn thc t, ngi ta c gng

    chn cht m pH cng ng thi l cht in gii ca sc k in di. Nh

    vy thnh phn pha ng s khng phc tp, khng gy kh khn, nh hng

    n hiu qu tch sc k.

    Khi nng m tng, ngha l nng cc ion tng, thng lm gim

    ln lp in kp, nh hng n tng tc tnh in ca cht tan vi thnh

    mao qun. Mt khc, n lm tng lc ion ca dung dch, lm lp in kp b

    thu hp li kt qu l lm gim th Zta v gim lun tc ca dng EOF.

  • 36

    Lc ion ln li to ra dng in cao v gy ra hiu ng nhit June ln lm

    mao qun nng ln v xut hin hin tng m rng vng mu.

    Kho st nh hng ca nng m borat bng cch c nh nng

    SDS v cc iu kin in di khc, ri tin hnh phn tch hn hp chun

    Lamivudin 150g/ml, Zidovudin 300g/ml, Nevirapin 200g/ml cc nng

    dung dch natritetraborat khc nhau bao gm: 5mM, 10mM v 20mM. Kt

    qu thu c c th hin Hnh 11.

    Borat 5mM

    SDS 50mM

    Borat 10mM

    SDS 50mM

  • 37

    Hnh 11: in di hn hp 3 chun vi dung dch in ly nn cc nng

    borat khc nhau

    Nhn xt: Kt qu thu c cho thy, nng borat tng t 5mM n

    20mM th thi gian lu ca cc cht tng dn, ng thi kh nng tch ca

    cc cht cng tng. Tuy nhin, y, chng ti la chn nng borat

    10mM tin hnh cho cc php phn tch sau. nng borat 10mM, c ba

    pic u tch khi nhau, mt khc, thi gian phn tch li khng di (cc pic

    u xut hin trc pht th 10), pic nhn, khng b dong chn, dng in

    trong qu trnh chy in di ph hp. Khi tin hnh chy vi nng borat

    5mM, dng in trong mao qun khng n nh, hay xy ra hin tng st

    dng. Tin hnh phn tch vi borat 20mM, dng in li qu cao ~80 A, th

    p vo mao qun khng n nh. Phn tch th vi borat 30mM, gn nh

    khng tin hnh phn tch c do dng in trong mao qun qu ln, dn

    n hin tng st dng v phi dng qu trnh phn tch.

    3.1.8 Kho st nng cht to micelle SDS

    Cht hot ng b mt SDS c xem nh pha tnh gi ca qu trnh

    tch v thc cht n vn chuyn ng cng vi dng in di. Nng SDS

    trong dung dch in di c nh hng mnh ti in ly hiu dng ca cht

    phn tch do n lin quan n s hnh thnh cc ht micell cng nh nng

    micell trong dung dch m. kho st nh hng ca SDS n qu trnh

    Borat 20mM

    SDS 50mM

  • 38

    in di, chng ti thay i nng SDS ti ba gi tr l 25mM, 50mM v

    75mM, gi c nh cc iu kin kho st khc bao gm: m borat 10mM;

    pH 9,3; p th 20kV.

    Tin hnh phn tch vi hn hp 3 chun c nng Lamivudin

    150g/ml, Zidovudin 300g/ml, Nevirapin 200g/ml, chng ti thu c kt

    qu nh sau:

    Borat 10mM

    SDS 25 mM

  • 39

    Hnh 12: in di hn hp 3 chun vi dung dch in ly nn cc nng

    SDS khc nhau

    Nhn xt: Ta nhn thy khi nng SDS tng, thi gian lu ca ba cht

    tng, thi gian phn tch tng, phn gii RS tng (8,62 - 9,52 11,45 i

    vi pic 1 & 2; 90,73 - 91,84 94,31 i vi pic 2 & 3). Tuy nhin, khi tng

    nng SDS (mt cht din hot anion ha), cng dng in trong mao

    qun tng ln r rt v gy ra hiu ng nhit June, lm mao qun nng ln.

    cc nng SDS 25mM v 75mM, tuy pic nhn nhng chiu cao pic khng

    bng nng SDS 50mM, gy nh hng n nhy. V vy chng ti

    chn nng SDS 50mM ti u kho st cc th nghim tip theo.

    3.1.9 Kho st th t vo hai u mao qun

    Sau khi chn c dung dch in ly nn l Borat 10mM/SDS 50mM pH =

    9,3, chng ti tin hnh chy hn hp ba chun c nng Lamivudin

    150g/ml, Zidovudin 300g/ml, Nevirapin 200g/ml ln lt th 15kV,

    20kV v 22kV. Kt qu thu c nh sau:

    Borat 10mM

    SDS 50 mM Borat 10mM

    SDS 75 mM

  • 40

    Hnh 13: in di hn hp 3 chun vi dung dch in ly nn borat

    10mM/SDS 50mM cc th khc nhau

    Nhn xt: Khi tng th in di t 15kV n 22kV, ta c th nhn thy, thi

    gian lu ca 3 pic u gim, thi gian phn tch gim. th 15kV, thi gian

    phn tch kh di ~14 pht, pic th ba khng nhn v b dong chn. Ngc

    li, th 22kV, thi gian phn tch c 3 cht kh ngn ~7 pht, do kh

    15kV

    20kV

    22kV

  • 41

    nng tch gia cc pic cng gim. Mc d th 22kV, ta vn nhn thy ba pic

    tch nhau r rng, thi gian phn tch ngn, cc pic u nhn v p, tuy

    nhin, bi th p vo mao qun qu ln, cng dng in trong mao qun

    tng cao, d gy ra hiu ng June, to nhit trong mao qun, lm thay i

    nht tng vng trong mao qun, khin cc phn t cht tan di chuyn khng

    ng nht, dn n s khuch tn khc nhau v lm m rng vng mu, lm

    nh hng n kt qu phn tch. Do , chng ti la chn th 20kV tin

    hnh lm phn tch trong kha lun ny. th 20kV, thi gian phn tch

    khng qu di ~ 10 pht, cc pic vn tch c nhau, pic thu c trn in

    di nhn, khng b dong chn pic.

    3.1.10 Kho st p sut tim mu

    Khi np mu vo mao qun, lng mu hay vng mu np phi nh hn

    gii hn cho php ( 2% chiu di l). Nu vng mu np vo qu ln th s

    phn tn (m rng vng mu) s xut hin mnh, do hin tng khuch tn.

    Vng mu cng ln th s phn tn cng ln. Lc ny phn gii v hiu

    sut tch s b gim mnh theo s phn tn m rng vng mu ca cht phn

    tch trong mao qun.

    kho st thi gian tim mu, chng ti tin hnh tim mu 50mbar vi

    cc thi gian khc nhau, 3s, 5s v 7s. Tin hnh phn tch vi hn hp 3

    chun c nng Lamivudin 150g/ml, Zidovudin 300g/ml, Nevirapin

    200g/ml. Cc iu kin in di c gi nh trong mc 3.1.2. Th in di

    20kV. Kt qu thu c nh sau:

  • 42

    Hnh 14: in di hn hp chun vi thi gian tim mu khc nhau

    Nhn xt: Nhn vo hnh trn, ta c th nhn thy, vi thi gian tim mu

    l 3s v 7s, thi gian lu ca cc cht l lu hn so vi tim mu 5s. Mt

    khc, pic th ba thi gian tim mu 3s v 7s chn pic b dong nhiu, pic

    khng nhn. V vy, chng ti la chn p sut tim mu l 50mbar x 5s.

    50mbar x 3s

    50mbar x 5s

    50mbar x 7s

  • 43

    3.1.11 nh tnh Lamivudin, Zidovudin, Nevirapin trong iu kin in di

    c thit lp

    Chng ti nh tnh ba cht bng phng php thm chun.

    Tin hnh chy mu th c nng 3TC, AZT & NVP ln lt l

    120g/ml; 240g/ml & 160g/ml. Sau tin hnh chy ln lt lt mu

    th thm chnh xc mt lng Lamivudin chun, Zidovudin chun v

    Nevirapin chun. Kt qu thu c nh sau:

    Hnh 15: in di hn hp th

    Hnh 16: in di mu th thm Lamivudin chun

  • 44

    Hnh 17: in di mu th thm Nevirapin chun

    Hnh 18: in di mu th thm Zidovudin chun

    Nhn xt: Tin hnh chy hn hp ba chun, trn din di ch xut hin

    ba pic.

    Khi thm chun Lamivudin vo, ta nhn thy, din tch v chiu cao ca

    pic u tin tng ln r rt (Spic t 47,4 tng ln 82,3), trong khi din tch v

    chiu cao ca 2 pic sau thay i khng ng k. Nh vy, trong iu kin

    in di chng ti thit lp, Lamivudin di chuyn n detector trc.

    Khi thm chun Zidovudin vo, ta thy din tch v chiu cao ca pic th 2

    tng ln r rt (Spic t 93 tng ln 140,7), trong khi din tch v chiu cao ca

    2 pic cn li thay i khng ng k. Nh vy, trong iu kin in di ny,

    Zidovudin l cht di chuyn n detector th hai, sau Lamivudin.

    Thm chun Nevirapin, ta thy din tch v chiu cao ca pic th ba tng

    ln (Spic t 71,6 tng ln 107). Nh vy, Nevirapin l cht n detector sau

    cng.

  • 45

    3.1.12 Kt lun

    Qua qu trnh kho st trn, chng ti la chn c iu kin in di nh

    sau:

    - Chiu di hiu dng ct mao qun silica trn 60cm, ng knh trong

    75m.

    - in th t vo hai u mao qun 20kV

    - Nhit mao qun 25 0C.

    - Tim mu 50mbar x 5s

    - Bc sng pht hin 270,5nm i vi Lamivudin; 264,5nm i vi

    Zidovudin & 268,5nm i vi Nevirapin.

    - Dung dch in ly nn Borat 10mM/SDS 50mM, pH = 9,3

    Tin hnh phn tch vi cc iu kin in di ti u chn nh trnvi

    hn hp ba chun c nng 3TC, AZT v NVP tng ng l 150g/ml;

    300g/ml v 200g/ml thu c in di sau (Hnh 19)

    Hnh 19: in di hn hp ba chun iu kin in di ti u

    3.2 Thm nh phng php

    3.2.1 Kho st tnh tng thch h thng

    Tim lp li 6 ln cng mt mu chun trn. Kt qu phn tch c trnh

    by bng sau:

  • 46

    Bng 4: Kt qu kho st tnh tng thch h thng ca phng php (n=6)

    STT

    Lamivudin Zidovudin Nevirapin phn

    gii

    TM

    (pht)

    Spic

    (mAU.s)

    TM

    (pht)

    Spic

    (mAU.s)

    TM

    (pht)

    Spic

    (mAU.s)

    R12

    (3TC

    &

    AZT)

    R23

    (AZT

    &

    NVP)

    1 5,154 66,3 5,567 126,2 9,745 125,3 8,69 90,24

    2 5,172 66,7 5,586 125,9 9,829 124,7 9,52 91,84

    3 5,161 66,4 5,596 126,1 9,766 125,1 9,28 93,51

    4 5,202 67,2 5,632 126,6 9,975 126,2 9,01 82,72

    5 5,195 66,3 5,651 125,4 9,755 127,0 9,13 80,87

    6 5,382 66,0 5,850 126,6 9,613 125,9 9,67 74,07

    5,211 66,5 5,647 126,1 9,781 125,7

    SD 0,086 0,41 0,104 0,455 0,119 0,837

    RSD

    (%) 1,6 0,6 1,8 0,4 1,2 0,7

    Nhn xt: Kt qu thng k cho thy qua 6 ln in di cng mt mu

    chun, thi gian lu v din tch pic c RSD % < 2%, gi tr phn gii ln

    hn 1,5. Vy phng php t tnh tng thch h thng.

    3.2.2 Tnh c hiu

    Chng ti tin hnh in di mu trng, mu chun v mu th theo iu

    kin in di chn pha trn. Kt qu thu c nh sau:

  • 47

    Hnh 20: in di mu trng

    Hnh 21: in di hn hp chun Lamivudin, Zidovudin, Nevirapin

    Hnh 22: in di hn hp ch phm lm vic

  • 48

    Hnh 23: in di hn hp ch phm thm hn hp chun

    Nhn xt: Mu trng khng c pic trng vi pic cht phn tch hay pic l.

    in di mu chun v mu th u cho kt qu l ba pic vi thi gian lu

    tng t nhau. Khi thm chun vo hn hp ch phm, tin hnh in di

    khng thy xut hin pic l v din tch pic mu th tng ln. Vy phng

    php c tnh c hiu.

    3.2.3 Xc nh khong tuyn tnh

    Chng ti tin hnh chy chun theo iu kin in di c la chn.

    Chun b 6 hn hp dung dch chun c cha Lamivudin c nng t

    77,25g/ml n 231,7g/ml; Zidovudin c nng t 149,0g/ml n

    447,0g/ml; Nevirapin c nng t 99,25g/ml n 297,7g/ml v tin

    hnh kho st. Kt qu thu c nh sau:

  • 49

    Bng 5: Din tch pic trn in di v nng Lamivudin tng ng

    Nng

    (g/ml) 77,25 123,6 154,5 169,95 185,4 231,7

    Din tch pic

    (mAU.s) 29,85 47,60 62,10 70,70 78,76 97,80

    Phng trnh hi quy tuyn tnh S = 0,4493 x C 6,1032

    H s tng quan R2 = 0,9968

    Hnh 24: th biu din s ph thuc gia din tch pic v nng 3TC

    tng ng

    y = 0.4493x - 6.1032

    R = 0.9968

    20

    45

    70

    95

    120

    50 70 90 110 130 150 170 190 210 230 250

    Di

    n t

    ch

    pic

    mA

    U.s

    Nng Lamivudine g/ml

  • 50

    Bng 6: Din tch pic trn in di v nng Zidovudin tng ng

    Nng

    (g/ml) 149,0 238,4 298,0 327,8 357,6 447,0

    Din tch pic

    (mAU.s) 57,4 94,8 120,6 138,7 149,4 186,5

    Phng trnh hi quy tuyn tnh S = 0,4385 x C 8,2912

    H s tng quan R2 = 0,9982

    Hnh 25: th biu din s ph thuc gia din tch pic v nng AZT

    tng ng

    y = 0.4385x - 8.2912

    R = 0.9982

    20

    70

    120

    170

    220

    100 150 200 250 300 350 400 450 500

    Di

    n t

    ch

    pic

    mA

    U.s

    Nng Zidovudine g/ml

  • 51

    Bng 7: Din tch pic trn in di v nng Nevirapin tng ng

    Nng

    (g/ml) 99,25 158,8 198,5 218,3 238,2 297,7

    Din tch

    pic (mAU.s) 58,6 93,7 119,48 136,7 148,6 188,4

    Phng trnh hi quy tuyn tnh S = 0,6606 x C 9,0497

    H s tng quan R2 = 0,9981

    Hnh 26: th biu din s ph thuc gia din tch pic v nng NVP

    tng ng

    Nhn xt: T kt qu bng 5, 6 & 7 v hnh 24, 25 & 26, ta c th nhn

    thy trong khong nng kho st dung dch hn hp chun 3TC, AZT &

    NVP vi nng 3TC 77,25 g/ml 231,7 g/ml; nng AZT 149,0 g/ml

    447,0 g/ml & nng NVP 99,25 g/ml 297,7 g/ml c mi tng quan

    y = 0.6606x - 9.0497

    R = 0.9981

    20

    70

    120

    170

    220

    50 100 150 200 250 300 350

    Di

    n t

    ch

    pic

    mA

    U.s

    Nng Nevirapine g/ml

  • 52

    tuyn tnh gia din tch pic v nng , cng vi h s tng quan tuyn tnh

    r 1 (0,998; 0,999 & 0,999). Nh vy c ba cht u cho tuyn tnh cao

    gia nng v din tch pic ca tng cht khi phn tch bng in di mao

    qun trong khong nng chng ti kho st vi cc iu kin in di

    c la chn mc 3.1.12.

    3.2.4 lp li ca phng php

    lp li ca phng php c tnh khi khi php phn tch c lp li

    trong cng mt phng th nghim, trong mt khong thi gian ngn do cng

    mt ngi phn tch. lp li c biu th bng lch chun tng i

    (RSD%).

    Tin hnh phn tch c lp 5 ln ba mc nng khc nhau trn dung

    dch chun 3TC, AZT & NVP. Kt qu xc nh lp li c th hin

    cc bng sau:

    Bng 8. Kt qu xc nh lp li ca phng php MEKC trong nh lng

    3TC

    Ln tim mu

    Din tch pic cc mc nng ca 3TC

    Thp

    77,25g/ml

    Trung bnh

    150g/ml Cao 231,7 g/ml

    1 29,85 63,51 98,83

    2 30,10 62,73 97,85

    3 29,54 63,32 98,43

    4 29,76 62,86 98,62

    5 30,55 62,95 97,95

    29,96 63,07 98,34

    SD 0,386 0,328 0,424

    RSD (%) 1,3 0,5 0,4

  • 53

    Bng 9. Kt qu xc nh lp li ca phng php MEKC trong nh lng

    AZT

    Ln tim mu

    Din tch pic cc mc nng ca AZT

    Thp 149 g/ml Trung bnh 298

    g/ml Cao 447 g/ml

    1 57,65 122,35 190,23

    2 58,34 120,60 186,56

    3 57,40 119,76 187,49

    4 58,63 122,57 191,12

    5 58,80 122,20 187,32

    58,16 121,50 188,54

    SD 0,612 1,244 2,001

    RSD (%) 1,1 1,0 1,1

    Bng 10. Kt qu xc nh lp li ca phng php MEKC trong nh

    lng NVP

    Ln tim mu

    Din tch pic cc mc nng ca NVP

    Thp 99,25

    g/ml

    Trung bnh

    198,5g/ml Cao 297,7 g/ml

    1 59,70 120,56 190,67

    2 58,63 121,34 190,32

    3 58,12 119,48 188,44

    4 57,45 120,40 189,95

    5 59,36 122,87 188,74

    58,65 120,93 189,62

    SD 0,912 1,270 0,983

    RSD (%) 1,6 1,1 0,5

  • 54

    Nhn xt: T kt qu bng 8, 9 & 10, ta nhn thy RSD (%) < 2 % i

    vi c ba cht 3TC, AZT & NVP ba mc nng khc nhau. V vy,

    phng php c tp trung d liu cao.

    3.2.5 ng ca phng php

    ng ca phng php c xc nh bng t l tm li ca mt mu

    th c cho thm nhng lng cht chun nht nh. Trong phn thm

    nh ny, chng ti thm khong 20% cht chun so vi lng c trong mu.

    T l thu hi l thuyt l 98 102%.

    Bng 11. Kt qu kho st ng ca phng php trn thm chun

    Lamivudin

    S

    mu

    Din

    tch pic

    th

    (mAu.s)

    Nng

    th

    g/ml

    Nng

    chun

    thm

    vo

    (g/ml)

    Din

    tch pic

    th

    thm

    chun

    (mAu.s)

    Nng

    thu

    c

    g/ml

    Nng

    thu

    hi

    (g/ml)

    T l

    phn

    trm

    thu

    hi

    1 48,3 121,08

    30,09

    61,9 151,35 30,27 100,6

    2 47,8 119,97 61,3 150,02 30,05 99,87

    3 47,5 119,30 60,8 148,91 29,61 98,40

    4 48,4 121,31 62,0 151,58 30,27 100,6

    5 48,7 121,97 62,2 152,02 30,05 99,87

    6 47,4 119,08 61,1 149,57 30,49 101,3

  • 55

    Bng 12 .Kt qu kho st ng ca phng php trn thm chun AZT

    S

    mu

    Din

    tch pic

    th

    (mAu.s)

    Nng

    th

    g/ml

    Nng

    chun

    thm vo

    (g/ml)

    Din tch

    pic th

    thm

    chun

    (mAu.s)

    Nng

    thu

    c

    g/ml

    Nng

    thu

    hi

    (g/ml)

    T l

    phn

    trm

    thu

    hi

    1 95,3 236,24

    59,8

    121,5 295,99 59,75 99,92

    2 94,9 235,33 120,8 294,39 59,06 98,76

    3 95,6 236,92 122,0 297,13 60,21 100,7

    4 95,8 237,38 121,8 296,67 59,29 99,15

    5 96,1 238,06 122,6 298,50 60,43 101,1

    6 95,6 236,92 122,3 297,81 60,89 101,8

    Bng 13. Kt qu kho st ng ca phng php trn thm chun NVP

    S

    mu

    Din

    tch pic

    th

    (mAu.s)

    Nng

    th

    g/ml

    Nng

    chun

    thm vo

    (g/ml)

    Din tch

    pic th

    thm

    chun

    (mAu.s)

    Nng

    thu

    c

    g/ml

    Nng

    thu

    hi

    (g/ml)

    T l

    phn

    trm

    thu

    hi

    1 93,9 155,84

    39,9

    120,7 196,41 40,57 101,7

    2 95,3 157,96 121,9 198,23 40,27 100,9

    3 94,4 156,60 120,4 195,96 39,36 98,65

    4 94,8 157,21 121,3 197,32 40,12 100,6

    5 95,0 157,51 120,9 196,71 39,21 98,27

    6 94,7 157,05 121,5 197,62 40,57 101,7

  • 56

    Nhn xt: T bng 11, 12 & 13 ta thy, t l phn trm thu hi ca 3TC,

    AZT & NVP nm trong gii hn cho php (98 % - 102 %). Vy phng php

    ny c ng cao.

    3.3 ng dng nh lng trong ch phm

    Phng php xy dng c c ng dng xc nh lm lng

    Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin trong ch phm vin nn Avocomb-N v

    vin nn Lamivudin 150mg & Zidovudin 300mg c s dng trong iu tr

    HIV/AIDS.

    Tin hnh chy in di mu ch phm iu kin in di ti u chn

    (mc 3.1.12), ta thu c cc kt qu sau:

    Hnh 27: in di ch phm vin nn Avocomb-N

    Bng 14: Kt qu nh lng vin nn Avocomb-N

    Mu

    th

    Hm lng hot cht trong 1

    vin (mg) % Hm lng so vi trn nhn

    3TC NVP AZT 3TC NVP AZT

    T1 152,6 203,5 298,3 101,73 101,8 99,43

    T2 148,3 205,0 295,5 98,87 102,5 98,5

    T3 154,3 200,8 286,4 102,87 100,4 95,47

    TB 151,7 203,1 293,4 101,13 101,6 97,8

  • 57

    Hnh 28: in di ch phm vin nn Lamivudin 150mg & Zidovudin

    300mg

    Bng 15: Kt qu nh lng vin nn Lamivudin 150mg & Zidovudin 300

    mg

    Mu

    th

    Hm lng hot cht trong 1

    vin (mg) % Hm lng so vi trn nhn

    Lamivudin Zidovudin Lamivudin Zidovudin

    T1 148,5 304,7 99,0 101,57

    T2 153,6 297,4 102,4 99,13

    T3 151,5 302,5 101,0 100,83

    TB 151,2 301,5 100,8 100,5

    Nhn xt: Sau ba ln chy in di i vi mi ch phm iu kin ti u

    c thit lp, cc ch phm c kho st c hm lng ch phm nm

    trong khong gii hn cho php (Lamivudin l 95% - 105%; Zidovudin l

    97% - 102%; Nevirapin l 98% - 102%)

  • 58

    PHN IV: KT LUN V XUT

    4.1 Kt lun

    Nh vy, sau mt thi gian nghin cu, chng ti hon thnh c hai

    mc tiu ra nh sau:

    1. Xy dng c phng php tch v nh lng ng thi Lamivudin,

    Zidovudin v Nevirapin trong ch phm bng phng php MEKC vi

    cc iu kin in di nh sau:

    - Chiu di hiu dng ct mao qun silica trn 60cm, ng knh trong

    75m.

    - in th t vo hai u mao qun 20kV

    - Nhit mao qun 25 0C.

    - Tim mu 50mbar x 5s

    - Bc sng pht hin 270,5nm i vi Lamivudin; 264,5nm i vi

    Zidovudin & 268,5nm i vi Nevirapin.

    - Dung dch in ly nn Borat 10mM/SDS 50mM, pH = 9,3

    Hot ha ct:

    Thi im bt u: ln lt ra bng nc loi ion 10 pht, dung dch

    NaOH 1M 5 pht, nc loi ion 10 pht, dung dch NaOH 0,1M 10 pht

    v ra li bng nc loi ion 10 pht (tt c cc dung dch trc khi chy

    u c lc qua mng lc 0,2m).

    Gia cc ln chy: 2 pht nc loi ion 2 pht NaOH 0,1M 2 pht

    nc loi ion 2 pht dung dch in ly nn.

    Thi im kt thc: ln lt ra bng nc loi ion 10 pht, dung dch

    NaOH 0,1M 10 pht, nc loi ion 10 pht.

    2. Phng php c p dng v thu c kt qu rt kh quan trong

    vic nh lng hm lng Lamivudin, Zidovudin, Nevirapin trong ch

    phm vin nn Avocomb-N Lamivudin 150mg, Zidovudin 300mg v

  • 59

    Nevirapin 200mg do cng ty Ranbaxy ca n sn sut ang c

    s dng trong phc iu tr HIV/AIDS Vit Nam.

    4.2 xut

    Kt thc qu trnh thc nghim ny, ti xin php c mt vi xut nh

    sau:

    1. Tip tc nghin cu, xy dng hon thin v p dng phng php ny

    nh lng ng thi Lamivudin, Zidovudin & Nevirapin trong ch

    phm ang lu hnh trn th trng, nng cao nng lc qun l cht

    lng thuc, m bo s dng thuc an ton hp l.

    2. Nn cn nhc vic trang b my in di mao qun vo cc trung tm

    kim nghim v cc phng kim nghim ti c s sn xut v y l

    phng php c nhiu u im nh t tn dung mi, ha cht, t c

    hi, hiu lc tch cao

  • Ti liu tham kho

    Ting vit

    1. Nguyn Th Kiu Anh (2004), Mt s c im v ng dng ca in

    di mao qun, Chuyn chuyn su 3 ca nghin cu sinh, Trng

    i hc Dc H Ni.

    2. Phm Lun (1999), C s l thuyt v sc k in di mao qun hiu

    sut cao, Trng i hc Tng hp Quc gia H Ni, tr. 123 128

    3. B Y t (2009), Dc th Quc gia Vit Nam, Nh xut bn Y hc, tr.

    715 717; tr. 1179 1182.

    4. B Y t (2009), Dc in Vit Nam IV, xut bn ln th t, Nh xut

    bn Y hc, tr.346 348; tr. 637 639.

    5. B Y t (2007), Ha dc tp II, Nh xut bn Y hc, tr. 224 226; tr.

    227 228.

    6. B Y t (2007), Dc l hc tp II, Nh xut bn Y hc, tr. 238 241.

    7. B Y t (2007), Kim nghim dc phm, Nh xut bn Y hc.

    8. B Y t (2007), Ha phn tch tp I, Nh xut bn Y hc, tr. 54 106.

    9. B Y t (2007), Ha phn tch tp II, Nh xut bn Y hc, tr. 215

    234.

    10. y ban quc gia phng chng AIDS (2012), Bo co tin phng,

    chng AIDS Vit Nam 2012.

    Ting Anh

    11. Martindale 36 (2009), vol 1, p. 856 859.

    12. US. Pharmacopeia 32 (2009), vol 2, p. 2747 2748; vol 3, p. 3072

    3076; p. 3887 - 3891.

  • 13. World Heal Organization (2009), Lamivudin, Zidovudin and Nevirapin

    tablets: Final text for addition to The International Pharmacopoeia

    14. David Heiger (2000), High performance capillary electrophoresis,

    Agilent Technologies, p. 6 58

    15. Fred Strohmerier (1995), A new High performance capillary

    electrophoresis instrument, Hewlett Packard Journal, p. 10 15.

    16. Bin Fan, James T. Stewart, Determination of Zidovudine/ Lamivudine/

    Nevirapine in human plasma using ion-pair HPLC, Journal of

    Pharmaceutical and Biomedical Analysis Volume 28, Issue 5, 1 June

    2002, Pages 903908

    17. Geetha Ramachandran, A.K. Hemanthkumar, V. Kumaraswami,

    Soumya Swaminathan, A simple and rapid liquid chromatography

    method for simultaneous determination of Zidovudine and Nevirapine

    in plasma, Journal of Chromatography B Volume 843, Issue 2, 7

    November 2006, Pages 339344.

    18. D. Anantha Kumar, M.V. Naveen Babu, J.V.L.N. Seshagiri Rao and

    V. Jayathirtha Rao, 2009, Simultaneous determination of Lamivudine,

    Zidovudine and Nevirapine in tablet dosage forms by RP-HPLC

    method.

    19. Bin Fan, James T. Stewart, Determination of Lamivudine/ Didanosine/

    Nevirapine in human serum using Capillary zone electrophoresis, J

    Capill Electrophor Microchip Technol. 2002 Sep-Dec;7(5-6):103-6

    20. Bin Fan, James T. Stewart, Determinations of zidovudine/ didanosine/

    nevirapine and zidovudine/ didanosine/ ritonavir in human serum by

    micellar electrokinetic chromatography, Journal of Pharmaceutical and

    Biomedical Analysis Volume 30, Issue 4, 7 November 2002, Pages

    955960.

  • 21. BIN FAN, B.S., Shanghai Medical University, P.R.China, (1992), Part

    II, Bioanalysis of Anti-HIV Drugs in Human Serum Using HPLC, CE,

    LC-MS-MS (Under the direction of JAMES THOMAS STEWART)

    22. Antimicrobial agents and chemotherapy, Feb. 1993, Vol 37 No 2,

    Pharmacokinetics of Nevirapine: Initial Single-Rising-Dose, p.178

    182.

    Trang web

    23. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12546158

    24. http://www.fip.org/files/fip/BPS/BCS/Monographs/Lamivudine.pdf