winkelen in het internettijdperk - jesse weltevreden · • omzet online winkelen is 4,5% van de...
TRANSCRIPT
1
Winkelen in het InternettijdperkDe (ruimtelijke) gevolgen van internet winkelen
dr. Jesse Weltevreden, Hoofd Onderzoek BOVAG
2
Inhoud
• Winkelgebieden in Nederland
• Internet winkelen in Nederland
• E-shoppers: effecten internet winkelen
• Winkeliers: website adoptie en effecten
• Ruimtelijke gevolgen internet winkelen
• Conclusies
3
Winkelgebieden in Nederland
4
Aantal locaties, winkels en WVO, naar type winkelgebied, 2006 (in %)
100
n.v.t.
1
6
19
28
4
36
6
Aantal locaties
100100Totaal
352424Verspreide bewinkeling
00Speciale winkelgebieden
11112Grootschalige detailhandelslocaties
23Buurtcentra
710Wijkcentra
58Stadsdeelcentra
1621Dorpscentra
243232Binnensteden
WVOAantal winkelsWinkelgebied
Bron: Locatus (2006), bewerking Ruimtelijk Planbureau (2007)
5
Winkelgebieden in de Randstad, 2006Bron: Locatus (2006), bewerking Ruimtelijk Planbureau (2007)
6
Internet winkelen in Nederland
7
Internet winkelen in Nederland (2007)
• 88% van de NL bevolking heeft toegang tot internet
• 89% van de internetgebruikers zoekt informatie over producten en diensten online
• 66% van de internetgebruikers koopt producten en diensten online
• 23% van de internetgebruikers verkoopt online (c2c e-commerce)
• Omzet online winkelen is 4,5% van de totale detailhandelsomzetBron: CBS (2008); Thuiswinkel.org (2008)
8
Top 10 internet aankopen 2004 en 2006 (in %)
100Totaal100Totaal21Overige producten20Overige producten3Bruin- en witgoed3Bruin- en witgoed3Software3Fotografische artikelen3Fotografische artikelen4Software5Hardware62e hands artikelen6Tickets7Hardware
10Reizen8Tickets11Films, muziek9Reizen12Literatuur12Literatuur13Kleding12Kleding13132e hands artikelen16Films, muziek%2006%2004
Bron: Universiteit Utrecht (2004); Ruimtelijk Planbureau (2007)
9
Internet aankopen naar typen online winkels, 2006 (in %)
29%
22%
38%
33%
21%
36%
25%
18%
71%
66%
4%
17%
12%
7%
5%
8%
6%
5%
3%
5%
18%
20%
6%
12%
7%
17%
74%
11%
14%
16%
7%
39%
17%
28%
15%
8%
7%
3%
15%
13%
4%
33%
9%
16%
37%
56%
4%
3%
9%
9%
16%
13%
19%
16%
12%
8%
6%
6%
4%
4%
6%89%
20%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Totaal
Overig
Bruin- en witgoed
Software
Fotografische artikelen
Hardware
Tickets
Reizen
Films, muziek
Literatuur
Kleding
2e hands artikelen
E-tailer Particulier / Advertentiesite PostorderbedrijfWinkel(keten) Producent / Dienstverlener AndersOnbekend Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
10
Waar gekocht indien niet online gekocht (2006, in %)
42%
34%
53%
44%
41%
48%
33%
38%
55%
55%
54%
19%
6%
8%
5%
3%
9%
4%
3%
9%
6%
8%
6%
5%
3%
3%
8%
4%
8%
8%
4%
6%
19%
23%
24%
17%
24%
30%
30%
22%
13%
16%
12%
17%
7%
9%
5%
7%
2%
3%
15%
9%
3%
5%
9%
3%
19%
20%
8%
23%
12%
8%
14%
10%
14%
11%
12%
52%2%
3%
3%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Totaal
Overige artikelen
Bruin- en witgoed
Software
Fotografische artikelen
Hardware
Tickets
Reizen
Films, muziek
Literatuur
Kleding
2e hands artikelen
Binnenstad Dorpscentrum StadsdeelcentrumOverige winkellocaties Per Post/Telefoon Niet gekochtOverig Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
11
E-shoppers:
effecten internet winkelen
12
6116,4Totaal
545415,355+6217,317,335-55 jaar6215,615-35 jaar
666619,819,8Man5411,5Vrouw
Prijsbewuster door internet (2006, in %)
Gemiddeld aantal keer prijsvergelijkingssites
gebruikt (2006)
Toenemende prijsbewustheid consument door internet
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
13
Afname bezoekfrequentie één of meerdere winkelgebieden door internet
534Totaal
3242455+53535-55 jaar663415-35 jaar
6635Man332Vrouw
Meer bezoek(2006, in %)
Minder bezoek(2006, in %)
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
14
538Totaal
4262655+54035-55 jaar53815-35 jaar
664040Man434Vrouw
Meer aankopen(2006, in %)
Minder aankopen(2006, in %)
Afname aantal aankopen in één of meerdere winkelgebieden door internet
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
15
Afname omzet via andere thuiswinkelkanalen (o.a. post, catalogi, telefoon) , 1998-2007
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Om
zet (
in m
iljar
den
euro
's)
Andere thuiswinkelkanalen Internet
Bron: Thuiswinkel.org (2008)
29% van de e-shoppers kocht in 2006
door internet minder
via andere thuiswinkelkanalen
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
16
323Totaal
31255+22235-55 jaar2272715-35 jaar
32525Man221Vrouw
Afname totaal aantal aankopen
(2006, in %)
Toename totaal aantal aankopen
(2006, in %)
Toename totaal aantal aankopen door Internet
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
17
Winkeliers:
website adoptie en effecten
18
Gevolgen internet winkelen voor winkeliers (in %)
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
6Gedwongen om prijzen te verlagen
100Totaal13Overige effecten
3Gedwongen om ook een website te nemen4Meer concurrenten
11Minder klanten
2929Beter geïnformeerde/prijsbewustere klanten3434Minder omzet/winst%Effect
19
Website adoptie per type product, 2006 (in %)
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
6%
19%
7%
6%
14%
13%
30%
48%
31%
24%
3%
4%
30%
70%
33%
34%
50%
50%
45%
25%
26%
43%
31%
22%
64%
11%
59%
60%
36%
38%
25%
28%
43%
34%
65%
74%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Zelfstandigen
Winkelketens
Totaal
Overig
Bruin- en witgoed
Fotografische artikelen
Hardware
Reizen
Films, muziek, software
Literatuur
Kleding
2e hands artikelen
Online verkoop Informatief Pre-Internet
20
Website adoptie per type winkelgebied, 2006 (in %)
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
16%
9%
14%
10%
15%
21%
15%
19%
43%
46%
69%
41%
37%
37%
36%
44%
41%
46%
18%
50%
47%
41%
49%
37%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Totaal
Overige winkellocaties
Grootschalige concentraties
Buurtcentra
Wijkcentra
Stadsdeelcentra
Dorpscentra
Binnensteden
Online verkoop Informatief Pre-Internet
21Binnenstad van Alkmaar, 2006
22Binnenstad van Purmerend, 2006
23
Belangrijkste voordeel van website voor winkeliers (in %)
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
100153
444
11
25253434
Informatief
7Bespaard kosten/tijd
1313Meer omzet
100Totaal16Overige voordelen
2Verbeterde communicatie met klanten8Vergroting verzorgingsgebied
1717Meer klanten
17Informatievoorziening/service naar klanten verbetert
20Stijging naamsbekendheid
Online verkoop
Voordeel
24
Ruimtelijke gevolgen internet winkelen
25
Ruimtelijke differentiatie
• Consumenten in (zeer) sterk stedelijke gebieden hebben de grootste kans om via internet te winkelen.
• Hoe slechter de winkelbereikbaarheid van e-shoppers, hoe meer producten zij via internet kopen.
• Hoe slechter de auto-bereikbaarheid van binnensteden, hoe groter de kans dat autogebruikers het internet boven de binnenstad verkiezen.
• Hoe slechter de aantrekkelijkheid van het winkelgebied, hoe groter de kans dat niet-autogebruikers het internet boven de binnenstad verkiezen.
• Zelfstandig winkeliers in binnensteden en grootschalige detailhandelslocaties hebben het vaakst een website en doen het vaakst aan online verkoop.
• Zelfstandig winkeliers in landelijke gebieden hebben minder vaak een website en doen minder vaak aan online verkoop dan zelfstandigen in (sterk) stedelijke gebieden.
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
26
Percentage winkelgebieden waar e-shoppers minder niet-dagelijkse aankopen doen (2006)
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
1009
3148
86767
Aantal bezocht (in %)
24Overige winkellocaties
17Wijkcentra
23Totaal
18Grootschalige detailhandelslocaties20Buurtcentra
21Stadsdeelcentra
17Dorpscentra2525Binnensteden
Aantal minder aankopen
(in %)
Winkelgebied
27
Percentage winkelgebieden waar e-shoppers minder dagelijkse aankopen doen (2006)
Bron: Ruimtelijk Planbureau (2007)
10017
182411
1919
Aantal bezocht (in %)
3Overige winkellocaties
3Wijkcentra
44Totaal
3Grootschalige detailhandelslocaties1Buurtcentra
3Stadsdeelcentra
3Dorpscentra5Binnensteden
Aantal minder aankopen
(in %)
Winkelgebied
28
Aantal winkels per branche in Nederland, 2003-2007 (2003=100)
2e hands artikelen
KledingLiteratuur
Films, muziek, software
Reizen
Hardware
Fotografische artikelen
Bruin- en witgoed
65
70
75
80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
Okt 2003 Apr 2004 Okt 2004 Apr 2005 Okt 2005 Apr 2006 Okt 2006 Apr 2007Bron: Locatus (2003-2007), bewerking Ruimtelijk Planbureau (2007)
29
+1%+1%+3%+1%Totaal--14%14%+11%+11%+7%+7%--0%0%Leegstand+1%+0%+3%+2%Overige branches-17%--24%24%-13%--30%30%Bruin- en witgoed
-33%-30%-25%-33%Fotografische artikelen+12%+41%+27%+25%Hardware--18%18%-11%0%--17%17%Reizen
--33%33%-9%--22%22%-9%Films, muziek, software--3%3%0%+8%+8%+2%Literatuur+5%+3%+9%+3%Kleding-7%--10%10%+4%+4%-7%2e hands artikelen
Overigewinkellocaties
Stadsdeel-centra
Dorps-centra
Binnen-steden
Bron: Locatus (2003-2007), bewerking Ruimtelijk Planbureau (2007)
Groei aantal winkels per branche en winkelgebied tussen 2003 en 2007 (in %)
30
Conclusies
31
Conclusies (I)
• Online verkoop 2e hands artikelen groeit sterk
• E-shoppers kopen online vooral bij e-tailers en postorderbedrijven; fysieke winkels blijven achter
• Consumenten winkelen prijsbewuster dankzij internet
• Minder bezoek en aankopen in winkelgebieden dankzij internet winkelen
• Internet leidt tot meer (impuls) aankopen; met name c2c
32
Conclusies (II)
• Winkeliers merken effecten van internet winkelen: minder omzet/winst en meer prijsbewuste klanten
• Winkeliers die producten aanbieden die frequent online gekocht worden hebben bovengemiddeld vaak een website (met online verkoop)
• Zelfstandig winkeliers nog onvoldoende online
• Een website leidt vooral tot meer naamsbekendheid en betere dienstverlening naar klanten
33
Conclusies (III)• Internet winkelen interessanter voor consumenten in
landelijk gebieden
• Winkeliers in (binnen)steden hebben relatief vaak een website
• Afname aantal winkels met producten die frequent online gekocht worden
• Branchering winkelgebieden verandert (mede) door internet winkelen
• Aantal winkels in binnensteden wordt niet beïnvloed door internet winkelen
• Effecten internet winkelen worden mede bepaald door aantrekkelijkheid winkelgebied
34
EindeVoor meer informatie:
www.jesseweltevreden.com