who | world health organization€¦  · web viewk}bn lx8]sf] cj:yffdf cfwf/ lbg] sfvldf /flvg]...

19
k|fylds ;xfos ;fdu|L/उउउउउ -PkLPn_ sf] gd"gf ;"rL ljZjJofkL ;j{]If0f k[i7e"ldM xfn xfdLnfO{ Ps c/aeGbf a9L ;xfos ;fdu|L/उउउउउ sf] cfjZostf 5 / ;g\ @)%) ;Dddf b'O{ c/asf] . oBlk, xfn !) df Ps hgfsf] dfq ;xfos pTkfbg -AP_ df kx'Fr 5 . o; cj:yfnfO{ kl/jt{g ugf{sf nflu ljZj :jf:Yo ;+u7gn] cTofjZos cf}iflwsf] ;"rL - EML_sf] ;kmntf / kf7sf cfwf/df cfkm\gf ;b:o /fi6«x?nfO{ PkL;Fu ;DalGwt gLlt tyf sfo{qmdsf] of]hgf agfpg ljZj :jf:Yo ;+:yf - WHO_ n] k|fylds ;fdu|L/उउउउउ sf]] cfb{z ;"rL -PkLPn_ tof/ ub{} 5 . O{PdPn h;/L g}, o; sbdsf] d'Vo p2]Zo pRr :t/Lo / ;:tf] ;xfos pTkfbgLdf kx'Fr a9fpg' xf] . o;sf nflu ljZj :jf:Yo ;+u7gn] g} %) j6f cTofjZos k|fyldstf ;xfos ;fdu| L/उउउउउ sf]] klxrfgsf nflu ljZje/ Ps ;j{]If0f u/fpFb} 5 . ;a} ;/f]sf/jfnfx? ljz]iftM ;fdu|L k|of]ustf{÷;+efljt k| of]ustf{ jf pgLx?sf kl/jf/sf ;b:ox?÷;+:yfx? nfO{ o; ;j{]If0fdf ;xeflutfsf] nflu k|f]T;fxg ul/G5 . o; ;j{]If0f kmf/fd cfkm\gf ;xsdL{ tyf ldqx?nfO{ lbg'x'g cg'/f]w 5 . s[kof o; kmf/fd cgnfOgdf of 8fpgnf]8 u/L ;a}eGbf dxTjk"0f{ %) j6f ;xof]uL ;fdu|L/उउउउउ 5gf}6 ug{'xf];\ / kmf/d k"/f e/]/ [email protected] .df Od]n ug{'xf];\ . oxfFsf] ;xdlt 5 eg] s[kof cfkm\gf] JolQmut ljj/0f eg{'xf]nf tfls xfdLnfO{ oxfF;Fu ;Dks{df /xg / o; sfo{df ePsf ljsf;qmdsf af/]sf hfgsf/L lbg ;xh x'g] 5 . ;j{]If0fsf ;a} glthf uf]Ko ? kdf ljZn]if0f ul/g]5 tyf s'g} JolQmut klxrfgsf a'Fbfx? s'g} JolQm;Fu hf]l8g] 5}g . ;a} hfgsf/L uf]Ko /xg]5 . o; cEof;df ;xeflutfsf nflu oxfFnfO{ wGojfb 1

Upload: others

Post on 16-Jul-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

k|fylds ;xfos ;fdu|L/उपकरण -PkLPn_ sf] gd"gf ;"rLljZjJofkL ;j{]If0f

k[i7e"ldM

xfn xfdLnfO{ Ps c/aeGbf a9L ;xfos ;fdu|L/उपकरण sf] cfjZostf 5 / ;g\ @)%) ;Dddf b'O{ c/asf] . oBlk, xfn !) df Ps hgfsf] dfq ;xfos pTkfbg -AP_ df kx'Fr 5 . o; cj:yfnfO{ kl/jt{g ugf{sf nflu ljZj :jf:Yo ;+u7gn] cTofjZos cf}iflwsf] ;"rL -EML_sf] ;kmntf / kf7sf cfwf/df cfkm\gf ;b:o /fi6«x?nfO{ PkL;Fu ;DalGwt gLlt tyf sfo{qmdsf] of]hgf agfpg ljZj :jf:Yo ;+:yf -WHO_ n] k|fylds ;fdu|L/उपकरण sf]] cfb{z ;"rL -PkLPn_ tof/ ub{} 5 . O{PdPn h;/L g}, o; sbdsf] d'Vo p2]Zo pRr :t/Lo / ;:tf] ;xfos pTkfbgLdf kx'Fr a9fpg' xf] . o;sf nflu ljZj :jf:Yo ;+u7gn] g} %) j6f cTofjZos k|fyldstf ;xfos ;fdu|L/उपकरण sf]] klxrfgsf nflu ljZje/ Ps ;j{]If0f u/fpFb} 5 . ;a} ;/f]sf/jfnfx? ljz]iftM ;fdu|L k|of]ustf{÷;+efljt k|of]ustf{ jf pgLx?sf kl/jf/sf ;b:ox?÷;+:yfx?nfO{ o; ;j{]If0fdf ;xeflutfsf] nflu k|f]T;fxg ul/G5 . o; ;j{]If0f kmf/fd cfkm\gf ;xsdL{ tyf ldqx?nfO{ lbg'x'g cg'/f]w 5 . s[kof o; kmf/fd cgnfOgdf of 8fpgnf]8 u/L ;a}eGbf dxTjk"0f{ %) j6f ;xof]uL ;fdu|L/उपकरण 5gf}6 ug{'xf];\ / kmf/d k"/f e/]/ [email protected] Od]n ug{'xf];\ . oxfFsf] ;xdlt 5 eg] s[kof cfkm\gf] JolQmut ljj/0f eg{'xf]nf tfls xfdLnfO{ oxfF;Fu ;Dks{df /xg / o; sfo{df ePsf ljsf;qmdsf af/]sf hfgsf/L lbg ;xh x'g] 5 . ;j{]If0fsf ;a} glthf uf]Ko ?kdf ljZn]if0f ul/g]5 tyf s'g} JolQmut klxrfgsf a'Fbfx? s'g} JolQm;Fu hf]l8g] 5}g . ;a} hfgsf/L uf]Ko /xg]5 . o; cEof;df ;xeflutfsf nflu oxfFnfO{ wGojfbrkn vf;gaL; [email protected]_;xfos ;fdu|L/उपकरण ;DaGwL ljZjJofkL ;xsfo{ (u]6)http://www.who.int/phi/implementation/assistive_technology/phi_gate/en/

JolQmut ljj/0fMgfd =======================================================================================================

1

Page 2: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

pd]/ =========================================== lnËM पुरुष महि�ला

b]z=================================Od]n======================================df]afOn÷6]lnkmf]g g+====================tkfO{Fdf s'g} ckfÎtf 5< 5' 5}g tkfO{F s'g} ;xof]uL ;fdu|L/उपकरण k|of]u ug{'x'G5 < u5{'

ulb{g येदि� �ो, कस्तो प्रकारको< Ultlzntf b[li6 >j0f ;~rf/ 1fg;DaGwL kl/j]z s] tFkfO{ eljiodf ;Dks{sf /xg rfxg'x'G5 < 5' =

5}g

2

Page 3: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

!= ultlzntf

If]q;fdu|Lsf] gfd -cfO{P;cf] sf]8_ ljj/0f

j}zfvL

!sfvLsf] -PShLn/L_ j}zfvL!@=)#=!@

k}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐

@ s'lxgf]sf] j}zfvL!@=)#=)^

k}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg]prfOsf] ;fdGh:o ldnfpg ;lsg] pTkfbg h;df s'lxgfnfO{ cf8 lbgsf nflu cw{j[Qfsf/ agf}6 / ;fydf Pp6f t];f{] xft] lu|k, Ps xfFuf / Ps 6'Kkf ePsf]

58L tyf a]t

# 58L÷a]t (स्टिस्�क)

!@=)#=)#;fdfGh:o ug{ ;lsg] of g;lsg] k|sf/sf] k}bn lx8\g ;xof]u k'¥ofpg] xft] lu|k ePsf] pks/0f

$tLgv'6\6]÷rf}v'6\6] 58L (स्टिस्�क)

!@=)#=!^

k}bn lx8]sf] ;dodf ;xof]u k'¥ofpg] Pp6f 58L h'g 6'Kkf uP/ tLg of rf/ xfFFufdf kmf6\5 h;df glrlKng] k|sf/sf] 6'Kkf of km]?n -ferrule_ x'G5 .

jfs;{

%lx8\gsf] nflu ;xof]uL k|m]d!@=)^=)#

JolQmnfO{ k}bn lx8\bf jf plebf l:y/tf / ;Gt'ng sfod /fVg ;xof]u k'¥ofpg] rf/ 6'Kkf of b'O{ 6'Kkf / b'O{ ;fgf kfª\u|f ePsf] 9fFrf

^ /f]n]6;{\!@=)^=)^

JolQmnfO{ k}bn lx8\bf jf plebf l:y/tf / ;Gt'ng sfod /fVg ;xof]u k'¥ofpg] xft] lu|ksf ;fy} tLg of a9L kfª\u|f ePsf] 9fFrf -d~rsf] ;fydf of d~r ljgf_

XjLnr]o/ & ;lqmo k|of]ustf{sf nflu cfwf/e"t xft] XjLnr]o/!@=@@=)#

l/d of kfª\u|fdf wSsf nufP/ k|of]ustf{n] cfkm} ;~rfng ug{] ;lsg] . 3/leq of aflx/ tyf ljleGg agf]6sf] hdLgdf k|of]u ug{ ;lsg]

3

;a}eGbf cfjZos 7fGg'ePsf] !^

Page 4: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

* xft] XjLnr]o/ ws]Ng'kg{] k|sf/sf]

ws]Ng'kg{] 3/leqdf dfq pkof]uL x'g] / aflx/ l;ldt dfqfdf dfq k|of]u ug{ ;lsg], cGo JolQmn] ws]Ng'kg{]

(dWod÷kl/is[t k|sf/sf] xft] XjLnr]o/!@=@@=)#

zf/Ll/s cj:yfsf] cfwf/df cnu cnu k|of]ustf{sf] cfjZostf cg';f/ ;fd~h:o ug{ ;lsg] xft] JjLnr]o/

!) :kf]6{;\ XjLnr]o/!@=@@=)#

v]ns'bdf pkof]uL pTkfbg ☐

!! ljB'tLo XjLnr]o/!@=@#=)^

Aof6/Laf6] XjLnr]o/☐

!@

zf/Ll/s cj:yf;Fu ;DalGwt cfwf/o'Qm ljB'tLo XjLnr]o/!@=@#=)(

zf/Ll/s cj:yfsf] cfwf/df cnu cnu k|of]ustf{sf] cfjZostf cg';f/ ;fd~h:o ug{ ;lsg] Aof6/Laf6 XjLnr]o/ ☐

!# 6«fO;fOsn -tLg kfª\u|] ;fOsn_!@=!*=)(

d'Vo u/L aflx/L k|of]usf nflu a[xt ultzLntfo'Qm tLg kfª\u|] XjLnr]o/ ☐

tNnf] efusf nflu ;xof]uL ;fdu|L

!$kfOtfnfsf] ऑर्थो�सि��/cfwf/ –-Pkmcf]_)^=!@=)#

kfOtfnfsf] k"0f{ of s]xL cz+ ;d]6\g] ऑर्थो�सि��/cfwf/ h;df Og;f]n / h'Qfsf efu, Kof8, j[Qv08sf] cfwf/ / s's{'Rrfsf] s'zg

!%

dw'd]x÷Go'/f]Koflys km'6)^=##=#)

dw'd]x;DaGwL rf]6jfnf v'6\6f aGgaf6 hf]ufpg df+zk]zLdf ef/ jxg sd ug{ of ljt/0f ug{ ckfÎ k|ljlwo'Qm h'Qf

!^ cyf{]k]l8s h'Qf)^=##=#)

zf/Ll/s ?kdf czQm of s'g} JolQmsf] v'6\6f, uf]nLufF7f] tyf kfOtfnfsf sfd gug{] zf/Ll/s cj:yfdf pkrf/ ug{] of Ifltk"lt{ ug{ x]t'sf] cyf{]k]l8s h'Qf

!&kfOtfnfsf] Pa8S;g a]|;]h÷Sna km'6 a|];]h

Sna km'6sf] pkrf/df k|of]u x'g] pks/0f ☐

!* uf]nLufF7f] kfOtfnfsf] ऑर्थो�सि�� (a|];]h/कैसिलपर)-PPkmcf]_)^=!

cyf{];]; h;n] uf]nLufF7f] hf]gL{ tyf kfOtfnfsf] cf+lzs of k"0f{ efu 3]5{

4

Page 5: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

@=)^

!(3'F8fsf] ऑर्थो�सि�� (a|];]h/कैसिलपर) -s]cf]_)^=!@=)(

cyf{];]; h;n] 3'F8fnfO{ 3]5{ of cf8 lbG5 ☐

@)

3'F8f uf]nLufF7f] kfOtfnfsf] ऑर्थो�सि�� (a|];]h/कैसिलपर))^=!@=!@

cyf{]l;; h;n] 3'F8f / uf]nLufF7f / kfOtfnfnfO{ 3]5{ ☐

dflyNnf] efusf nflu ;xof]uL ;fdu|L

@!

xTs]nf gf8L l:y/ /fVg] पट्टी)^=)^=!@

hf]gL{, 6]08g, lnufd]G6nfO{ cf/fd lbg of x8\8Lsf] lgot Pslqt ugf{sf nflu gf8L tyf xftnfO{ pko'Qm cj:yfdf l:y/ /fVg k|of]u x'g] pks/0f

@@

crn gf8L xft पट्टी -8ANo"Prcf]_)^=)^=!@

cyf{];]; h;n] xftnfO{ lqmofzLn agfO/fVg tyf xftsf] ljs[ltnfO{ /f]Sgfsf nflu gf8Lsf] hf]gL{ / xftnfO{ 3]5{ .

@#

sfFw] sfd|f] पट्टीrf]6 nfu]sf] sfFwnfO{ cf8 lbg k|of]u ul/g] k6\6LnfO{ :nLª of sfd|f] elgG5 ☐

d]?b08sf] ;xof]uL ;fdu|L

@$

yf]/sf]–nDaf]–:ofqmn ऑर्थो�सि�� (a|];]h))^=##=#)

cyf{];]; h;n] z/L/sf] k"/f yf]/sf];];, nDa/ / :ofqmf]Olnos efunfO{ 3]5{ ☐

@%

;le{sn ऑर्थो�सि�� (a|];]h/ कॉलर) )^=)#=!@

k"/} ;le{sn d]?b08 of s]xL efunfO{ cf8 lbg] ऑर्थो�सि�� ☐

tNnf] efusf] k|f]:y]l;;

@^

3'F8f tnsf] s[lqd v'66f (प्रोसे्थसि��))^=@$=)(

z/L/sf] tNnf] efu 3'F8f / uf]nLufF7faLrsf] efu sfl6Psf] of c+u ck"0f{ ePsf] cj:yf -6«fG;–l6laon, km'6 k|f]:y]l;; tyf cf+lzs km'6 k|f]:y]l;; ;lxt_ df pQm efusf] :yfg lng] pks/0f

@&

3'F8f dflysf] s[lqd v'66f (प्रोसे्थसि��))^=@$=!%

z/L/sf] tNnf] efusf] lgt+asf] hf]gL{ / 3'F8f hf]gL{aLrsf] efu sfl6Psf] of c+u ck"0f{ ePsf] cj:yf -6«fG;–km]df]/n, lg l8;cfl6{s'n];g k|f]:y]l;; ;lxt_ df pQm efusf] :yfg lng] pks/0f

5

Page 6: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

dflyNnf] efusf] k|f]:y]l;;

@*

6«fG; Xo'd/n -'lxgfdflysf]_ s[lqd xft (प्रोसे्थसि��))^=!*=!%

xft sfl6Psf] cj:yfdf of cË ck"0f{ ePsf] cj:yfdf sfFw / s'lxgfaLrsf] efusf] :yfg lng] pks/0f ☐

@(

6«fG; /]l8on -s'lxgf] tnsf]_ s[lqd xft (प्रोसे्थसि��))^=!*=)(

xft sfl6Psf] cj:yfdf of cË ck"0f{ ePsf] cj:yfdf s'lxgf] / gf8Lsf] aLrsf] efusf] :yfg lng] pks/0f

ljsf;qmd;':t ePsf afnaflnsfsf nflu ljz]if ;fdu|L

#)afnaflnsfsf nflu P8h:6 ug{ ;lsg] jfs{;

s'g} klg k|sf/sf] ljsf; ;':t ePsf afnaflnsfnfO{ k}bn lx8\gsf nflu ;xof]u ug{] pks/0f ☐

#! 6]an÷a:g] k|m]dp7a; ug{] sfo{df s'g} klg k|sf/sf] ljsf; ;':t ePsf afnaflnsfsf nflu ljz]if ?kn] tof/ ul/Psf] l;6 / 8]:s

#@

P8h:6 ug{] ldNg] pleg] 9fFrf)$=$*=)*

ljleGg k|sf/sf ultzLntf tyf ljsf; ;':t ePsf afnaflnsfsf nflu P8h:6]an clj/f]wL / ;Dk"0f{ z/L/nfO{ cfwf/sf] ljsNk k|bfg ug{] pleg] 9fFrf

@= b[li6

If]q

;fdu|Lsf] gfd -cfO{P;cf] sf]8_ ljj/0f

rZdf

##

cb'/b[li6sf nflu of k9\gf nflu rZdf@@=)#=)^

tf]lsPsf] lglZrt b'/L;Ddsf] cb"/ b[li6 ;'wf/ ug{ d2t ug{] rZdf ☐

#$ 6f9f x]g{sf nflu rZdf@@=)#=)^

;sf/fTds 5gf}6 kfj/ u|]8;\af6 6f9f /x]sf j:t'df s]lGb|t x'g] rZdf ☐

#%

sdhf]/ b[li6sf nflu बच्चा�रु rZdf@@=)#=)^

j:t'nfO{ c;fWo} 7"nf] kf/]/ x]g{sf nflu tof/ ul/Psf] ljz]if rZdf ☐

6

√ cfkm"nfO{ cTofjZos nfUg] ( ;fdu|Ldf

Page 7: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

DoflUgkmfOª l8efO;]h\

#^

DoflUgkmfOª Unf;]h\@@=)#=)(

s'g} j:t'nfO{ Hofb} 7"nf] kf/]/ x]g{sf nflu k|of]u ul/g] sGe]S;\ n]G; ☐

#&

xft] l8lh6n DoflUgkmfo{;\@@=)#=!*

kf]6{]an l;:6d h;n] lel8of] Sofd/f b\jf/f lvlrPsf] glhssf] j:t'sf] t:jL/ 7"nf] agfO{ k|bz{g u5{ . ☐

#* kL;L DoflUgkmfo{;\

b[li6ljxLg JolQmx?sf nflu DoflUglkms];g tyf l:qmgdf k9gsf nflu pknAw ;km\6j]o/ tyf c;+Vo JolQmx?nfO{ ;xof]u ub{5 . s]xLdf sn/ OGxfG;d]G6 6«flGh;g Okm]S;\ / :d"b dfp; kf]OG6;{ klg x'G5g\ .

:kz{ ug{] 58L #( ;]tf] 58L (फोल्डि'ंग

अर्थोवा नॉन-फोल्डि'ंग) !@=#(=)#

lbzfsf] 1fg of jftfj/0fsf] hfgsf/L /fVgsf nflu b[li6bf]if ePsf JolQmn] k|of]u ug{] pks/0f

$) l/k|m];an a|]n k|bz{g@@=#(=)%

uf]nf] 6'Kkf] ePsf] lkgsf] ;xfotfn] ;dtn ;txdf Kjfnsf] d2tn] a|]n cIf/ k|bz{g ug{] ljB'tLo oflGqs pks/0f

$! 6]S:6 6' :kLr ;km\6j]o/

5gf}6 ul/Psf] kf7nfO{ cfjfh lgsfnL k9\g] ;km\6j]o/ ☐

$@

kbf{sf] ;fdu|L k9\g] pks/0f@@=#(=!@

:qmLgdf k|bz{g eO/x]sf] ;fdu|LnfO{ kf7af6 cfjfh, Wjlgaf6 of a]|n cIf/df cg'jfb u/L k|of]ustf{sf nflu k|:t't ug{] ;km\j]o/

$#:df6{kmf]g÷6\ofAn]6sf nflu :qmLg l/8/

:qmLg l/8/ ;km\j]o/ o'Qm ;~rf/sf] pks/0f h;sf] k|of]u lstfa tyf kqklqsf k9\gsf nflu / hLkLP;df cfwfl/t eO{ lbzfsf] hfgsf/L lngsf nflu klg ul/G5 .

n]vg ;fdu|L $$

-af]Sg ldNg] a|]ndf gf]6 lng] pks/0f_@@=!@=@!

OGk'6 / cfjfhsf nflu a]|n jf lsaf]8{ /÷jf cfp6k'6sf nflu l/k|m];]an a|]nsf] k|of]u ug{] kf]6{]an pks/0f

$% a|]n lk|G6;{\ a|]n lnlko'Qm b:tfj]h agfpg] lk|G6/ ☐

$^ a|]n n]Vg] pks/0f

a|]n lnlknfO{ b:tfj]h agfpg a|]n OGk'6 lbg] x:trflnt pks/0f

7

Page 8: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

@@=!@=!@

$& a|]n cg'jfb ;km\6j]o/@@=#(=!@

On]lS6«s kmfOnx?nfO{ a|]ndf kl/jt{g ug{] a|]n cg'jfbs ;km\6j]o/ ☐

$* :jrflnt :j/ klxrfg ug]{ ;km\6j]o/

af]ln/x]sf] efiffnfO{ jf:tljs ;dodf ;Fu;Fu} Ps l:qmgdf k9\g ;lsg] kf7df kl/jt{g ug{ ;km\6j]o/

6lsª l8efO;]h

$( cfjfh lgsfNg] SofNs'n]6/@@=!%=)^

u0fgfnfO{ Wjlgsf] ?kdf k|:t't ug{] Sofns'n]6/ ☐

%) af]Ng]÷5'g] 38L@@=@&=!@ ;donfO{ cfjfhsf] ?kdf k|:t't

ug{] ;do lgwf{/s oGq ☐

8

Page 9: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

#= >j0f

If]q;fdu|Lsf] gfd -cfO{P;cf] sf]8_ ljj/0f

>j0f oGq

%!

z/L/df wf/0f ul/Psf] >j0f oGq@@=)^=)^

s'g} JolQmsf] sk8fdf hf]l8Psf] jf p;sf] unfdf em'08fOPsf] WjlgnfO{ 7"nf] agfpg] pks/0f ☐

%@

sfgsf] k5fl8 /flvg] >j0f oGq@@=)^=!%

cfjfh 7"nf] agfpgsf nflu sfgsf] k5fl8 /flvg] >j0f oGq ☐

%#

sfgleq of sfgsf] gnLdf /flvg] >j0f oGq@@=)^=!@

cfjfh 7"nf] agfpgsf nflu k"0f{ of cf+lzs ?kdf sfgsf] gnLdf /flvg] >j0f oGq

%$

>j0f oGqsf nflu l/rfh{]an Aof6/L / rfh{/x?

>j0f oGqsf Aof6/Lx? ljB'tLo÷;f}o{ zlQmaf6 l/rfh{ ug{] pks/0f ☐

;~rf/ ;fdu|L/उपकरण

%%

k|jlw{t 6]lnkmf]g@@=@$=)#

>j0f bf]if ePsf JolQmx?sf nflu cfjfh 7"nf] agfpg] k|sf/sf] 6]lnkmf]g ☐

%^

lel8of] ;~rf/ pks/0f lel8of] ln+sdfkm{t\ cGt/lqmof

ug{ ;xof]u k'¥ofpg] pks/0f ☐

%&

6]S:6 6' 6]SS; ;~rf/ pks/0f

tf/;lxt÷tf//lxt -k|fozM Aof6/Laf6 rNg]_ Ps} ;dodf b'O{—rf/ hgfsf aLr 6]S:6 6' 6]S; ;~rf/ pks/0f

%*

Ozf/fnfO{ Wjlgdf kl/jt{g ug{] pks/0f÷;km\j]o/

;f+s]lts efiff :j/df / :j/ kf7df of ;f+s]lts efiffdf kl/jt{g x'G5 ☐

%(

>j0fzlQm—b[li6ljxLg ;~rf/s (DBC)

df]afOn kmf]g;Fu An"6'ydfkm{t hf]l8Psf] a|]n gf]6 6]s/ ☐

;f+s]lts;fdu|L/उपकरण

^) 9f]sfsf] 306Lsf] ;+s]t@@=@&=)#

9f]sfdf 306L aHbf ;lqmo eO{ lemnldn x'g] pks/0f ☐

^! cfuf] tyf w'Fjf cfpFbf cnf{d lbg] ;+s]ts

cfuf] tyf w'Fjfsf] cnf{d aHbf ;lqmo eO{ lemnldn eO{ aNg] aQL /÷jf sDkg x'g] Kof8 h;nfO{ l;/fgLd'lg

9

cfkm"nfO{ cTofjZos nfUg] ^ ;fdu|Ldf√ lrGx nufpg'xf];\ .

Page 10: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

@@=@&=)( /fVg ;lsG5 .^@

sDkg x'g] ax'Wjlg gf8Lsf a|];n]6\;@@=@&=)(

ljljw k|sf/sf cfjfh -h:t} 6]lnkmf]g, 9f]sfsf] 306L, aRrf /f]Psf] cflb_ yfxf kfO{ k|of]ustf{nfO{ sDkgsf dfWodaf6 ;"lrt ug{]

cGo ;fdu|L/उपकरण

^# SofK;g lbg] l6eL

@@=!*=@!6]lnlehgsf] cfjfhnfO{ lnlvt zAbdf kl/jt{g ug{] h'g 6]lnlehgsf] kbf{d} Pp6f aS;df b]lvG5 .

^$

:jrflnt ?kdf :j/ klxrfg u/L SofK;g lbg] l6eL

Wjlgdf cfPsf hfgsf/LnfO PP;cf/n] l6k]/ kf7df cg'jfb ug{] / alx/f k|of]ustf{sf nflu k|bz{g ug{] ☐

$= ;~rf/

If]q ;fdu|Lsf]] gfd -cfO{P;cf] sf]8_ ljj/0f

u}/ljB'tLoAAC

^%

;~rf/ kf6L÷k':tsx?@@=@!=)#

kmf]6f], k|tLs, zAb÷cIf/ of oL tLg}sf] ;+of]hg ;d]l6Psf] ;~rf/ k|bz{g ☐

^^

;~rf/ sf8{x?@@=@!=)#

k|of]ustf{n] cfjZostf hgfpg] kmf]6f]df OFlut ub{5g\ of clek|fosf] j:t' 5flkPsf] kmf]6f]df kl/jt{g ub5{g\

ljB'tLo PP;L

^&

cfd'Gg];fd'Gg] ;~rf/sf] ;km\6j]o/@@=@!=!@

k|tLs of kf7df cfwfl/t eO{ jrg of df}lvs ;~rf/sf] k"/s of k|ToIf ;~rf/sf] ;km\6j]o/ ☐

^*

k|tLs pTkfbg ug{] ;km\j]o/

;~rf/ JolQmut Go"g÷u}/k|fljlws ;~rf/sf pks/0f –h:t}, ;~rf/ kf6L÷k':ts÷sf8{sf] pTkfbg ;+ej t'NofpF5

^( PP;L PK;\ ;xh ;~rf/sf nflu :df6{ kmf]gdf a9f]Q/ tyf j}slNks ;~rf/ -PP;L_ PK;\sf] k|of]u

;xfos;fdu|L/

&) x]8 dfp; kIf3ft ePsf JolQmnfO{ 6fpsf]sf] xnrnaf6 ;fdfGo 6fOlkª, skL / k]i6

10

cfkm"nfO{ cTofjZos nfUg] $ j6f ;fdu|Ldf√ lrGx nufpg'xf];\ .

Page 11: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

उपकरण

h:tf sDKo'6/sf sfo{ ;Dkfbgdf ;xof]u k'¥ofpF5

&! x]8 dfpy l:6S;\@@=!*=!%

6fpsf] of d'vdf c8\ofOPsf] oGq h;nfO{ lsaf]8{ ;xfos, k]lG;n xf]N8/, ;~rf/ af]8{ k|of]u ug{ / kfgf kN6fpg k|of]u ul/G5

&@

lsaf]8{ P08 dfp; ODo'n];g ;km\6j]o/@@=#^=!*

pks/0fsf] l:qmgdf lsaf]8{sf] k|lt?k t}of/ u/L of dfp; kf]OG6/sf] ultljlw /÷jf lSns ug{] sfo{ lgoGq0f ug{] ;km\6j]o/

11

Page 12: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

%= संज्ञानात्मक÷1fg;DaGwL

If]q;fdu|Lsf]] gfd -cfO{P;cf] sf]8_ ljj/0f

w]/} k|of]udf NofOg]

&#

k;{gn l8lh6n cl;:6]G6@@=!*=)^

Aof6/Laf6 ;~rfng ug{ ;lsg] x'gfn] st} klg k|of]u ug{ ;lsg] sDKo'6;{ h;df :df6{kmf]g / 6\ofAn]6 h:tf df]afOn kmf]g klg kb{5g\

d]df]/L ;xfos;fdu|L/उपकरण

&$

/]s8{;{\ -l8S6fkmf]g_@@=!*=)*

>Jo hfgsf/L tYox? of lgo'lQmx? ;Demgfdf /fVgsf nflu /]s8{ ug{, e08f/ ug{ / k'gMk|;f/ ug{ ;Sg] kf]6{]an pks/0

&%

sfo{;lxt klxn]g} k|f]u|fd ul/Psf] 38L

k|of]ustf{ of x]/rfx ug{] JolQmn] Wjlgo'Qm cnf{d of P;PdP; cfpg] u/L k|f]u|fd ug{ ;lsg] 38L h;n] 38L wf/snfO{ s'g} sfo{ ug{'kg{] ;Gb]z lbG5

&^

cf}iflw ;+of]hs@@=!*=)^

k|of]ustf{n] cf}iflw lnP ls lnPgg\ eGg] hfgsf/L /flv/fVgfsf nflu lgwf{l/t v'/fs e08f/ ug{] ljz]if efF8f

;do;DaGwL ;fdu|L/उपकरण

&& leh'cn 6fOd/

k|of]ustf{nfO{ sfd hf/L /fVg, ;Sg, w}o{tfsf ;fy s'g{nufot cGo ljleGg sfo{df d2t ug{ k|of]ustf{ of ;xfosn] ;~rfng ug{]

&* ;do hgfpg] उपकरण

;do -jif{, Ct', dlxgf, ut], af/, lbgsf] ;do, 38Lsf] ;do_ ;DaGwL hfgsf/L lbg] pTkfbg ☐

&(;do Joj:yfkg;DaGwL उपकरण@@=@&=!%

ljleGg 36gfx?nfO{ ;doqmddf cg';f/ ldnfpg tyf 36gfx? / lqmofsnfksf nflu ;do lgwf{/0f ug{ ;xof]u k'¥ofpg] pTkfbg

:yfg lgwf{/0f;fdu|L/उपकरण

*) kf]6{]an hLkLP; 6\o|fs;{\

ljleGg cfsf/k|sf/sf / Aof6/Ln] ;~rfng x'g] ;fgf kf]6{]an hLkLP; oGq

*! hLkLP; :yfg lgwf{/0f घड़ी÷:yfg lgwf{/s

hLkLP; 6\o|fs ug{] oGq h;nfO{ 38Ld} of cGo s'g} af]Sg ldNg] j:t'df ;d]l6Psf] x'G5

12

√ cfkm"nfO{ cTofjZos nfUg] ( j6f pTkfbgdf √ lrGx nufpg'xf];\ .

Page 13: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

*@

j:t'sf] :yfg lgwf{/s

;fdfGo ?kdf 3/df x/fO/xg ;Sg] j:t' h:tf] ls ;fFrf], rZdfsf] a6\6f cflbsf] :yfg kQf nufpg ;xof]u ug\{ of lglZrt ul/Psf] If]q aflx/ To:tf ;fdfg k'u]df k|of]]ustf{nfO{;r]t u/fpg] oGq

lbzf1fg;fdu|L/उपकरण

*#

kf]6{]an lbzf1fg ;xfos oGq÷उपकरण

Ps :yfgaf6 csf{] :yfgdf k}bn hfgsf nflu ;xof]u k'¥ofpg] pTkfbg!@=#(=)^

*$kf]6{]an ofqf ;xfos oGq÷ उपकरण

k|of]ustf{nfO{ Ps :yfgaf6 csf{];Dd ofqf ug{ ?6sf] tYof+s tyf ;fj{hgls oftfoftsf] ;]jf, e'QmfgL tyf aflx/sf] lbzf1fgsf] hfgsf/L lbO{ ;xof]u ug{] pTkfbg

;~rf/ tyf eflifs;fdu|L/उपकरण

*% ;/nLs[t df]afOn

kmf]g

;lhn};Fu k|of]u ug{ ;lsg] df]afOn kmf]g h:t} ;lhnf] OG6/km];, kmf]g ug{ / d];]h k7fpg ;xh agfpg] 7"nf a6gx? cflb

*^

zAb k"/f ug{] k|f]u|fd@@=!@=@$

k|of]ustf{n] 6fOk u/]sf z'?sf s]xL cIf/sf cfwf/df k"/f zAb cg'dfg ug{ ;Sg] k|f]u|fd

*& kmf]6f]df cfwfl/t

lbzf1fg ;km\6j]o/k"j{lgwf{l/t b}lgs hLjgsf sfo{x? qmlds ?kdf k|To]s sfo{sf] kmf]6f]sf] k|of]u ub{} u/fpg]

cnf{D;\

**JolQmut cfktsfnLg cj:yf cnf{d उपकरण@@=@&=!*

JolQmut cfktsfnLg cj:yf cfOk/]df k|of]ustf{nfO{ hfgsf/L lbg] of cGo JolQm of ;]jfaf6 ;xof]u k|fKt ug{] k|of]ustf{n] ;~rfng ug{] of :jrflnt pks/0f

*( kmn l86]S6;{\

kmn l86]S6;{\ JolQmn] wf/0f ub{5g\ / s]xL bafa k/]df /÷jf wf/s xnrn gu/L ;'lt/x]sf] cj:yf ePdf x]/rfx ug{] JolQmnfO{ hgfp lbg]5 . o;kl5 o; pks/0fn] x]/rf/ ug{] JolQm of lgu/fgL s]Gb|nfO{ cnf{d k7fpF5

()d]l8sn cn{6 kl/ro kq :df6{ kl/ro kqn] lrlsT;sLo cj:yf /

cfktsfnLg ;Dks{sf] ljifodf hfgsf/Lsf] ;~rf/ u/fpF5

13√ cfkm"nfO{ cTofjZos nfUg] ( j6f pTkfbgdf

Page 14: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

^= kl/j]z

If]q ;fdu|Lsf]] gfd-cfO{P;cf] sf]8_ ljj/0f

xft]/]lnª / ;dfTg] af/

(!xft] /]lnª / cf8 lbg] af/!*=!*=)#

leQf, e'OF of cGo l:y/ 9fFrf;Fu hf]l8Psf] ;fdfGot l;ln08/ cfsf/sf] af/ h;n] JolQmnfO{ cf8 lbG5 of ;Gt'ngdf /fVg] cfwf/ lbG5

(@

Xof08 af;{\ / Xof08lu|K; -hf]l8Psf] of x6fpg ldNg]_!*=!*=)^÷ !*=!*=!)

;Lwf of sf]0f k/]sf] af/ h;n] Ps JolQmnfO{ l:ylt kl/jt{g ubf{, pleFbf / lx8\bf cf8 lbG5 ☐

:gfg ug{ ;xof]uL x'g] ;fdu|L/उपकरण

(# :gfg ug{] s';L{)(=##=)#

g'xfpFg a:bf ;xof]u k'¥ofpg] kfª\u|f ;lxt of /lxtsf] jf6/k|'km s';L{ of :6'n . o;df s';L{sf] xft, P8h:6]an prfO agfpg ldNg] v'6\6f / 9lNsg] ;'ljwf klg x'g ;S5 .

($ :gfg÷;fj/ l;6\;)(=##=)# :gfg ubf{ of ;fj/ lnbf a:g ;xof]u

k'¥ofpg] pks/0f ☐

zf}r sfo{nfO{;xof]u ug{] ;fdu|L/उपकरण

(%

6f]On]6 l;6 /]Oh;{\)(=!@=!%

वृसि1 गनु2] 6f]On]6 l;6 h'g -WC]_ Kofgaf6 ;lhn} x6fpg ;lsG5 ☐

(^ sdf]8 s';L{x?)(=!@=)#

afy?daf6 6f9f zf}r ug{'kbf{ k|of]u x'g] o;}df hf]8]/ agfOPsf] kmf]x/ hDdf ug{] aS;f;lxtsf] kfª\u|f ;lxt of /lxtsf s';L{x?

vf6x? (& bafaaf6 /fxt lbg] ub\bL)$=##=)^

x8\8Ldf aflx/ lg:sbf k/]sf] bafanfO{ jl/kl/ ljt/0f u/L bafaaf6 x'g] 3fp x'gaf6 /f]Sg]

XjLnr]o/sf ;xfos

(* bafa sd ug{] ub\bf÷ तहिकया)$=##=)#

lgt+ax?df k/]sf] bafa k'glj{t/0f u/L l6:o"nfO{ k"0f{tf lbg] pks/0f

14

Page 15: WHO | World Health Organization€¦  · Web viewk}bn lx8]sf] cj:Yffdf cfwf/ lbg] sfvLdf /flvg] pTkfbg h;df t];f{] ub\bfbf/ cf8 /flvPsf] ;fdu|L ☐ @

;fdu|L/उपकरण

(( kf]6{]an ¥ofDK;\!*=#)=!%

rnfpg ldNg] 9nfg k/]sf] ;tx h;n] b'O{ txaLrsf] vfnL 7fpF 9flslbG5÷भि4रालो परेको ठाउ

!))

:nfl8ª af]8{;\, :nfl8ª Dof6\; / 6lg{ª l;6\;\!@=#!=)#

JolQmsf] al;/x]sf] of klN6/x]sf] cj:yfdf lrlKng] tl/sf nufP/ pQm cj:yf kl/jt{g ug{] pks/0f ☐

15