7/24/2019 wetenschapsleer tentamen NL + antwoordmodel

1/3

Faculteit Economie en Bedrijfskunde versie studiejaar 2015-2016

Op deze eerste pagina vindt u belangrijke informatie met betrekking tot dit tentamen. Lees dehierna volgende informatie aandachtig door voordat u begint met de tentamenvragen!

Tentamen: Wetenschapsleer6012B0313

Datum en tijd van het tentamen:28 januari, 18-20 uur

Duur van het tentamen :2 uur

U dient zich te kunnen legitimeren met een gevalideerde collegekaart van de UvA of een ander geldig

identiteitsbewijs.

Indien u niet correct bent aangemeld voor dit vak via SIS, wordt het cijfer van uw werk niet geregistreerd.

Schrijf uw naam en uw studentnummer

op elk blad dat u inlevert.

Waarschuwing voor fraude: Fraudeer niet Studenten die betra!t worden o! een vorm van fraude worden

bestraft. "e ma#imale straf die de e#amencommissie kan o!leggen is een verbod o! deelname aan alle

tentamens gedurende een jaar.

Uw mobiele telefoon moet uitgeschakeld in uw tas zitten. Uw tas dient te zijn afgesloten en naast uw tafel te

staan.

$ijdens het tentamen is het niet toegestaan naar het toilet te gaan tenzij de co%rdinerende surveillant of

e#aminator hieraan vooraf toestemming geeft.

Toegestane hulpmiddelen!otlood, !en, gum

Specifieke informatie over dit tentamen &vragen, ' !agina, ma#imaal () !unten !er vraag

e cijfers van dit tentamen zullen binnen "# werkdagen volgend op de tentamendatum worden

gepubliceerd. $ls de herkansing binnen % weken na dit tentamen is ingepland& zullen de cijfers

van dit tentamen binnen "' werkdagen worden gepubliceerd.

(nzage van dit tentamen: o! blackboard wordt tzt een datum en tijdsti! aangekondigd waaro! het

ge*valueerde werk kan worden ingezien

U mag ko!ie*n maken van het ge*valueerde werk en van de uitwerkingen+antwoordsleutel, tegen kost!rijs.

U mag de tentamenvragen meenemen na afloo! van dit tentamen.

Succes!

7/24/2019 wetenschapsleer tentamen NL + antwoordmodel

2/3

'a. eef een beschrijving van het standaardmodel van verklaren van de logisch !ositivisten en leg uit waarom

verklaren en voors!ellen volgens dit model s-mmetrisch zijn.

Het standaard model van verklaren van de logisch positivisten is het deductieve-nomologisch (DN) model van

Hempel. Volgens het DN-model bestaat een wetenschappelijke verklaring uit een explanans en een explanandum.Het explanans bestaat uit een aantal correcte stellingen waaronder ten minste n wetmatigheid. !it de"e

stellingen kan (volgens de wetten van de logica) het explanandum worden a#geleid. $s het explanandum al bekend%

dan wordt het "o verklaard. &ls het nog onbekend is% wordt het op de"e wij"e voorspeld (s'mmetrie).

'b. eg uit waarom het descri!tivisme van Samuelson im!liceert dat verklaringen en voors!ellingen die gebaseerd

zijn o! het standaardmodel van verklaren door Samuelson worden afgewezen.

Het descriptivisme van amuelson impliceert dat er geen wetmatigheden (kenbaar) "ijn. aar wetmatigheden "ijn

nood"akelijk voor het DN-model van verklaren en voorspellen van de logisch positivisten. Vandaar dat

verklaringen en voorspellingen die gebaseerd "ijn op het DN-model door amuelson worden a#gewe"en.

(. In zijn methodologie van wetenscha!!elijke onderzoeks!rogramma/s 01methodolog- of scientific research

!rogrammes 02S345/5 !robeert akatos een s-nthese te maken van de idee*n van 6uhn en 4o!!er. eef een

beschrijving van akatos/ methodologie en leg uit welk0e5 element0en5 aan 4o!!er en welke aan 6uhn zijn

ontleend.

Hieronder volgt een opsomming van alle elementen die punten hebben opgeleverd. inder volledige antwoorden

"ijn ook vaak goed gerekend.

Volgens *akatos bestaat een wetenschappelijk onder"oeksprogramma uit een harde kern van vooronderstellingen%

met rond de harde kern een beschermende laag van h'potheses die de harde kern van vooronderstellingen

beschermt. De harde kern van vooronderstellingen komt overeen met de disciplinaire matrix van +uhn% en kan nietworden aangetast "onder het volledige onder"oeksprogramma (wat overeenkomt met +uhn,s paradigma-begrip) te

verwerpen. en onder"oeksprogramma bestaat volgens *akatos uit een seuentie van theorie/n% waarbij een

theorie die ge#alsi#iceerd is wordt vervangen door een nieuwere theorie met meer empirische inhoud0 *akatos

beschouwde dit als gesophisticeerd #alsi#icationisme. Hierbij kunnen volgens *akatos h'potheses in het

beschermend omhulsel rond de harde kern worden aangepast% wat 1opper wellicht vaak een onaanvaardbare

immunisering ex post "ou vinden% maar waarbij *akatos tegemoet komt aan de bedenkingen m.b.t. het na2e#

#alsi#icationisme van 1opper die voortvloeien uit de Duhem-3uine these.

4etenschappelijke vooruitgang binnen een onder"oeksprogramma kan beschouwd worden als wetenschappelijke

vooruitgang in een periode van normale wetenschap volgens +uhn. en onder"oeksprogramma waarbij theorie/n

echter niet langer vervangen worden door theorie/n met meer empirische inhoud% is niet langer progressie# maar

degenererend. Het is logisch om te veronderstellen dat wetenschappers na een tijd degenererende

onder"oeksprogramma,s "ullen verlaten% en "ullen kie"en voor progressieve onder"oeksprogramma,s. Dit komt

overeen met een paradigma-verschuiving volgens +uhn. aar in tegenstelling tot +uhn% beschouwde *akatos een

paradigma-verschuiving als een rationele keu"e voor een progressie# onder"oeksprogramma% ten nadele van

degenererende onder"oeksprogramma,s.

7. eg uit waarom zowel de SS6 benadering van wetenscha! als de retorica benadering van 2c8loske- in wezen

sociaal constructivistisch zijn.

4aarheid5kennis5#eiten komen in sociale interactie tot stand (6pt). + bestudeert de"e interactie door te kijken

naar sociale verbanden en de sociale inbedding van wetenschappelijke gemeenschappen (6pt). c7loske' kijkt

naar de totstandkoming van kennis in gesprekken (6pt). 8eiden stellen het proces o# de sociale relaties die leiden

tot consensus centraal (6pt).

9. owel de ogisch 4ositivisten als 6arl 4o!!er maakten een onderscheid tussen the context o# discover'en the

context o# justi#ication. eg uit waarom dit onderscheid binnen de SS6 benadering van wetenscha! niet houdbaar

is.

7/24/2019 wetenschapsleer tentamen NL + antwoordmodel

3/3

$n de visie van de + wordt wetenschap gelegitimeerd en gekleurd (6pt) door de gemeenschap waaruit het

voortkomt (6pt). Dit betekent dat het proces van legitimering (conte#t of justification) (6pt) samenvalt met het

proces van ontdekking (conte#t of discover-) (6pt).

&. eg uit hoe enkele methodologische waardenoordelen van de rationele keuzetheorie, samen met dewaardengeladenheid van een begri! als 1rationeel/ een sterke waardengeladenheid van rationele keuzetheorie tot

gevolg hebben.

Het begrip rationeel is waardengeladen doordat de technische betekenis van rationeel niet samenvalt met de

alledaagse betekenis. De alledaagse betekenis houdt een oordeel over wenselijkheid in (het is goed om rationeel te

"ijn) (9pt : technisch vs alledaags ;0 de rest