ticaret.gov.tr · web viewukrayna canlı hayvan ve et raporu giriş: ukrayna, verimli toprakları...

T.C. KİEV BÜYÜKELÇİLİĞİTİCARET MÜŞAVİRLİĞİ

UKRAYNA CANLI HAYVAN VE ET RAPORU

Kiev, 17 Ağustos 2017

1


Ukrayna Canlı Hayvan ve Et Raporu

Giriş:

Ukrayna, verimli toprakları ve uygun iklim koşulları ile tarım alanında dünyada en yüksek üretim potansiyeline sahip ülkelerden biridir. Ülke topraklarının % 55'i (34,1 milyon hektar) ekilebilir tarım arazisi olup, kişi başına düşen arazi miktarı 0,87 hektardır. Eski SSCB döneminde; tahıl, et ve süt üretiminin yaklaşık dörtte birini tek başına karşılayan Ukrayna'da yem bitkilerinin bol ve ucuz olması, küçük ve büyük baş hayvanlar ile kümes hayvanları yetiştiriciliği açısından önemli bir potansiyel barındırmaktadır.

Ülkemizdeki et talebini karşılamaya yönelik olarak, 29 Temmuz 2017 tarihli ve 30138 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile 31 Aralık 2018 tarihine kadar geçerli olmak üzere; 500.000 adet büyük baş, 475.000 adet küçük baş canlı hayvan ile 75.000 ton büyükbaş hayvan eti ithalatının yanı sıra, 31 Aralık 2017 tarihine kadar geçerli olmak üzere, 20.000 ton çeyrek karkas ithalatı için açılan tarife kontenjanları Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğüne tahsis edilmiştir.

Bu itibarla, Ukrayna’da canlı hayvan ve etlerinin (domuz ve eti hariç olmak üzere) üretim ve tüketim miktarları, satış fiyatları, ihracat ve ithalat istatistikleri ile söz konusu ürünlerin ülkemize ithalatına ilişkin genel bilgi verilmesi amacıyla, bu rapor hazırlanmıştır.

Ülkedeki hayvan varlığı ve fiyatları konusunda Ukrayna Tarım Bakanlığından güncel bilgi talebimiz, Ukrayna Hayvan Yetiştiricileri Birliğine iletilmiştir. Söz konusu Birlik tarafından sağlanan bilgiler, raporun hazırlanmasında dikkate alınmıştır.

Ülkemize canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin ithalatı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın kontrolüne tabi olup, ithalata ilişkin bilgi ve belgeler http://www.tarim.gov.tr/Konular/Veteriner-Hizmetleri/Ihracat-Ithalat/Ithalat adresinde yer almaktadır.

2


Bu itibarla, ithalatçı firmalarımızın ithalat işlemine başlamadan önce, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızın il veya ilçe Müdürlükleriyle doğrudan temasa geçmeleri gerekmektedir.

Salgın hastalıklarla mücadele Uluslararası Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) tarafından yürütülmekte olup, Ukrayna söz konusu Örgüte üyedir. OIE Standartları Komisyonu tarafından sağlanan tavsiyeler, teşhis testleri, üretim protokolleri ve biyolojik ürünlerin standardizasyonu hayvan ve hayvansal ürünlerin uluslararası ticaretinde Dünya Ticaret Örgütü tarafından referans olarak alınmaktadır.

Ukrayna’da hayvan hastalıkları ile mücaadele edilmesi için ihtiyaç duyulan finansmanın ancak % 30’u Ukrayna bütçesinden karşılanmaktadır. Bu çerçevede, periyodik olarak aşılar ve testlerin yapılması, salgın hastalıklarla mücaadele edilmesi ve düzenli olarak OIE’ye bildirimde bulunulmasında karşılaşılan sorunlar nedeniyle, ithalatçı ülkeler tarafından canlı hayvan ve et ithalatında talep edilen belgelerin temininde sıkıntı yaşanmakta olup, canlı hayvan ile et ihracatı başta Belarus olmak üzere, Azarbaycan, Gürcistan, Irak, Ürdün ve Mısır gibi sınırlı sayıda ülkeye gerçekleşmektedir.

Bununla birlikte Ukrayna’da yetkililer, Bovine Spongiform Encephalopathy (BSE) (deli dana hastalığı) vakalarına ülkede rastlanmadığını ve BSE'yi izlemeye aldıklarını iddia etmektedirler.

Bu itibarla, Ukrayna’dan Türkiye’ye canlı hayvan ve et ithalatı, Türkiye ve Ukrayna mevzuatları kapsamında istenilen bilgi ve belgelerin tamamlanması halinde mümkündür. Aksi takdirde, firmalarımızın ülkeden ürünlerin çıkışına kadar ilave harcamalar, Türkiye tarafından istenilen bilgi ve belgelerin tam olmaması durumunuda, gümrüklerde bekleme sırasında ilave masrafların yanı sıra, hayvanların telef olması veya mahrecine iadesi gibi durumlarla karşı karşıyakalmaları kaçınılmaz olacaktır.

Son zamanlarda Türk vatandaşları Ukrayna’da hayvancılık sektörüne yatırım yaptıkları gözlenmektedir. Ülkemizde üretimin artırılmasına yönelik olarak damızlık hayvan ithalatına izin verilmekte olup, Ukrayna’dan özellikle Romanov ve Merinos koyunlarının ithalatı gerçekleşmektedir. İthalatçı firmalar, Ukrayna’da 45-50 $/Adet olan Romanov koyunların, ithalattan önce Ukrayna’da karantina altına alınması, pasaport vb belgelerin hazırlanması ve nakliyesi ile birlikte Türkiye’deki alıcıya maliyetinin 180-200 $/adet olduğunu belirtmektedirler. Bu durumda, Ukrayna’da hayvan satın alımından ziyade, söz konusu hayvanların ülkemize varış maliyetinin önemi açık bir şekilde ortaya çıkmaktadır.

Canlı hayvan ve et ürünlerinin fiziki ithalatında, ihracatçı ve ithalatçının yanısıra Tarım Bakanlıkları, veterinerler, Gümrük İdareleri, gümrük komisyoncuları, nakliyeci gibi birçok kişi ve kurum yeralmakta olup, bu rapor sadece sözkonusu ürünlere ilişkin istatistiki verilerile yürürlükteki mevzuata dair genel bilgileri kapsamaktadır.

Ukrayna’da Hayvancılık ve Et Sektörünün Durumu:

Ukrayna’da 1988 yılında 25 milyon olan büyük baş hayvan sayısı 2000’ de 10 milyon başa, 2014 yılında ise 4,5 milyon başa düşmüştür. Ülkede 2013 yılı sonunda meydana gelen ekonomik ve siyasi olaylar sonucu, 2014-2015 yıllarında Ukrayna ekonomisi toplam % 16,5

3


oranında küçülmüştür. Ukrayna para birimi Grivna’nın % 175 oranında değer kaybı, iç piyasada fiyatların düşmesi ve ayrıca Rusya’nın 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren canlı hayvan ve et ürünlerinin ithalatına yasaklama getirmesi, iç talebin daralması, süt fiyatlarındaki düşüş hayvan sayısında azalışa neden olmuştur. Bunun sonucunda sektördeki yatırımlar beyaz ete, üritcilerde ihracata yönelmişlerdir.

Üretim:

Ukrayna’da Angus, Gri Ukrayna, Simental, Volyn, Polisya vb sığırlar ile Romanov ve Merinos cinsi küçük baş hayvanlar yetiştirilmektedir. Ukrayna Devlet İstatistik Servisinin 2016 yılı verilerine göre; toplam işletme sayısı 5387 olup, bu işletmeler genellikle Vinnitsa, Çerkasi, Kiev, Poltava, Çernigiv ve Zitomir bölgelerinde yoğunlaşmıştır.

Ukrayna Devlet İstatistik Servisi verilerine göre, 1 Ekim 2017 dönemi bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, büyük baş hayvanlarda % 5 azalma, küçükbaş hayvanlarda % 0,4, kümes hayvanlarında ise % 3,2 artış kaydedilmiştir.

Ukrayna Hayvan Yetiştiricileri Birliğinin verilerine göre; 01 Kasım 2017 tarihi itibariyle, Ukrayna’daki İşletmelerde 1,2 milyon baş, çiftçilerde ise 3 milyon baş olmak üzere toplam sığır sayısı 4,2 milyon, küçükbaş hayvan sayısı 1,5 milyon baştır. Ayrıca, ülkedeki toplam kümes hayvan sayısı 200 milyon adettir.

Ülkede domuz eti ve beyaz etin ucuz olması nedeniyle, tüketimin % 50’si kümes hayvanları, %27’si domuz ve % 23’ü ise sığır etinden oluşmaktadır.

Fiyatlar:

2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde Ukrayna para birimi Grivna’da meydana gelen değer kaybı ve canlı hayvan ve et ihracatındaki artışa bağlı olarak büyük baş hayvan et fiyatları % 26, tavuk fiyatları ise % 31 artış göstermiştir. Karkas et toptan satış fiyatı 2.900- 3.000 $/Ton arasında değişmektedir.

Marketlerdeki güncel et fiyatları aşağıda verilmiş olup, serbest piyasada 1 $= 26,5 Grivna olarak alınmıştır.

a) Kümes hayvanları

Tavuk: Tüm 79 Grivna (2,98 $), but 72 Grivna (2,72 $), bonfile 89 Grivna (3,36 $)

4


a) Büyükbaş hayvanlarKemikli et 84 Grivna (3,17 $), kıyma 100 Grivna (3,77 $), kemiksiz 120 Grivna (4,53 $)

a) Küçükbaş hayvanlarKoyun but 147 Grivna (5,55 $)

5


Dış Ticaretİhracat:

Canlı hayvan ve et ithalatında istenilen evrakların temininde karşılaşılan sorunlar nedeniyle, Ukrayna’nın canlı hayvan ve et ihracatı başta Belarus olmak üzere, Asya ve Afrika ülkelerine gerçekleşmektedir.

Tablo:1: Ukrayna’nın Yıllar İtibariyle Küçük ve Büyük Baş (domuz hariç) Canlı Hayvan ve Et İhracat Miktar (Ton) ve Değerleri (1.000 $)

2014 Yıllık 2015 Yıllık 2016 Yıllık2017 Ocak-Ağustos

GTİP MaddeTanımı Miktar Değer Miktar Değer Miktar Değer Miktar Değer01.02 Canlı sığırlar 7.846 12.722 13.154 24.319 16.672 26.374 15.427 21.000

Adet 26.916 45.115 50.530 49.824 01.04 Canlı koyun ve keçiler 221 499 39 56 211 271 675 898

Adet 5.182 907 5.065 16.291 01.05 Canlı kümes hayvanları 12 2 17 19 52

Adet 309.650 146 30.000 30 02.01 Büyükbaş hayvanların eti

dondurulmuş 6.411 23.875 8.666 24.463 15.935 36.457 7.348 18.82102.02 Büyükbaş hayvanların eti

taze 15.085 51.407 23.397 59.515 19.143 46.387 19.337 54.623 02.04 Koyun keçi eti. 5 19 12 30 10 55 12 4902.07 Kümes hayvanlarının

etleri taze soğutulmuş. 174.705 276.091 161.284 226.693 240.143 295.216 191.622 262.000Kaynak: Ukrayna Devlet İstatistik Servisi

Ukrayna’nın 2017 Ocak-Ağustos dönemi ihracatının;

01.02 GTP’li canlı sığırlar; 20 bin baş Azerbaycan’, 16 bin baş Lübnan’a,

01.04 GTİP’li canlı koyun keçi; 11 bin adet Ülkemize,

02.01 GTP’li sığır eti dondurulmuş; 7 bin ton Belarus’a,

02.02 GTP’li sığır eti taze; 5 er bin ton Azerbaycan ve Kazakistan’a,

02.07 GTP’li kümes hayvanlarının eti; 58 biner ton Afrika ve Asya ülkelerine, 43 bin tonu ise Avrupa ülkelerine (46 bin ton Mısır, 25 bin ton Hollanda, 16 bin ton Irak)

gerçekleşmiştir.

Tablo: 2 Ukrayna Hayvan Yetiştiricileri Derneği’nin et İhracatına ilişkin verileri.

Et Türleri 2016 Yıllık 2017 Ocak-Temmuz Ülkeler (Miktar Ton)Taze veya dondurulmuş sığır eti

15.935 6.528 Belarus: 6.441Azerbaycan: 44Türkiye l1

Karkas ve yarım karkas 224,313 673.039 Belarus 669.909

6


(taze veya dondurulmuş) Türkiye: 3.130Kemiksiz mafsallar (taze veya dondurulmuş)

15.622,407 5.790,091 Belarus: 5.718,6

Kemilkil (taze veya dondurulmuş)

89,127 65.321 Belarus: 52.651

Dondurulmuş sığır eti 19.148 16.869 Azerbaycan 4.378 Kazakistan 3.945Belarus 3.011

Dondurulmuş yarı karkas 3.134 2.865 Kazakistan 1.804Belarus 477

Kemiksiz 5.343 4.394 Azarbaycan 2.498Kazakistan 1.407

Kemikli dondurulmuş sığır eti

10.669 9.609 Azerbaycan 2.138Belarus 2.382

Tabloda Türkiye’ye 3 bin tonun üzerinde et ihracatı gözükmesine karşın, Türkiye İstatistik Kurumu kayıtlarında söz konusu miktar yer almamakta olup, Serbest Bölgelere yapıldığı değerlendirilmektedir.

Tablo: 3 Ukrayna Hayvan Yetiştiricileri Birliği’nin2016 - Haziran 2017 arasındaki dönemde 300 Kg’ın üstünde sığır eti ihraç eden firmalar ve ihracat miktarları.

İhracatçı firma İsmi Net Ağırlık (Ton)LLC SKVYRA AHRO 1.809LLC TSEFEI-VK 1.436.LLC EİM KRASYVA ZEMLIA 1.233PSJ MYRONIVSKY HLIBOPRODUCT 992LLC Stevedoring Investment Company 460LlC OTTOMAH 435LLC BIEL AHRO 552LLC Podilekysi hospodar 159LLC ahrokompanıja verveks 157LLC BIETRO 105PE BRODY MIT EKSPORT 90FE AI-EV 76LLC TAURUS MAKS 70Self employed individual Donchenko Ihor Mykolaiovych

70

Self employed individual Kovalchuk Petro Anatoliiovych

69

Self employed individual Puzovykov Oleksandr Mykolaiovych

52

LLC NAZMAK 34PEA VATRA 28LLC AGROFIRMA IM DOVZHENKA 19LLC AKVYTAN 18LLC PRODELIT 16JLLC CHERKASYPLEMSERVIS 12LLC YUAM HRUP 2

7


İthalat:

Tablo:4 Ukrayna’nın Yıllar İtibariyle Küçük ve Büyük Baş (domuz hariç) Canlı Hayvan ve Et İthalat Miktar (Ton) ve Değerleri (1.000 $)

2014 Yıllık 2015 Yıllık 2016 Yıllık 2017 Ocak-AğustosGTİP MaddeTanımı Miktar Değer Miktar Değer Miktar Değer Miktar Değer01.02 Canlı sığırlar 776 3.636 285 1.867 1.426 5.311 469 1.891

adet 1.480 603 2.775 901

01.04Canlı koyun ve keçiler 6 35 26 285 16 121 70 514adet 131 898 504 1.575

01.05Canlı kümes hayvanları 3.703 62.825 3.613 52.070 3.052 46.385 1.981 30.000bin adet 85.228 83.909 71.856 45.072

02.01

Büyükbaş hayvanların eti dondurulmuş 165 1.262 172 921 174 908 140 699

02.02

Büyükbaş hayvanların eti taze 1.787 6.433 992 2.558 1.290 3.350 594 1.700

02.04 Koyunkeçi eti. 8 111 7 120 14 138 9 130

02.07

Kümes hayvanlarının etleri 60.985 57.748 61.251 37.377 83.296 34.281 66 26.170

Kaynak: Ukrayna Devlet İstatistik Servisi

Ukrayna’nın 2017 Ocak-Ağustos dönemi ithalatının;

01.02 GTP’li canlı sığırlar; 592 adet Almanya, 98 adet Hollanda’dan,

01.04 GTİP’li canlı koyun keçi; 561 adet Almanya, 535 adet Avusturya ve 354 adet ise Fransa’dan,

01.05 GTP’li canlı kümes hayvanları; 45 milyon adet tamamına yakın Avrupa Ülkeleri’nden (21 milyon adet Polonya, 16 milyon adet Macaristan),

02.01 GTP’li sığır eti dondurulmuş; 97, ton Belarus’tan,

02.02 GTP’li sığır eti taze; 293 ton Polonya ve 209 ton Litvanya’dan,

02.07 GTP’li kümes hayvanlarının eti; 68 bin tonun tamamına yakın Avrupa Ülkeleri’nden (46 bin tonu Polonya)

gerçekleşmiştir.

8


Sonuç :Ukrayna canlı hayvan ve et ürünleri açısından potansiyel barındırmaktadır.

Ukrayna’da canlı hayvan ve etinin kaliteli ve sağlıklı olduğunun, Ukrayna tarafının belgelendirmesi ve ayrıca uygun fiyat teklifi verilmesi halinde taleplerin sonuçlandırılması, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızın yetkisinde bulunmaktadır.

Ukrayna’dan ülkemize canlı hayvan ve et ürünleri ithal etmek isteyen firmalarımız öncelikle Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’mızdan söz konusu ürünlerin ithalatının hangi şartlarda mümkün olduğu öğrenildikten sonra gerekli belgeleri tamamlamaları, Ukrayna’da bizzat veya bir danışman aracılığıyla araştırma yapmaları/yaptırmaları, ihracatçı/üretici firmanın yasal olarak satış yetkisi olup olmadığı, hayvanlar veya etin sağlıklı olduğuna dair, ülkemiz tarafından talep edilen bilgi ve belgelerin, Ukrayna makamlarından temin ettirmeleri gibi gibi hususların satış sözleşmesinde yer alması önem arzetmektedir.

Kaynakça: Ukrayna Devlet İstatistik Servisi Türkiye İstatistik Kurumu Ukrayna Hayvan Yetiştiricileri Birliği Bulgar Tarım Bilimi Dergisi, 22 (2016) T.C. Resmi Gazete USDA Foreign Agricultural Service GAIN Report – UP1723 Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi 2017/5 Sayılı Tebliğ Ekonomi Bakanlığı İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (No: 2017/7)

9

ticaret.gov.tr · web viewukrayna canlı hayvan ve et raporu giriş: ukrayna, verimli toprakları...

Documents