wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? dieta brandsma, neuroloog...
TRANSCRIPT
![Page 1: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/1.jpg)
Wat is de invloed van een hersentumor op het
functioneren van de patiënt?
Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL
19e AvL symposium
‘Oncologie in perspectief, 100 jaar grensverleggend’
![Page 2: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/2.jpg)
overzicht presentatie
• type hersentumoren
• de verschillende functies van de hersenen
• taal, geheugen en gedrag/emoties
• bijzondere casus
![Page 3: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/3.jpg)
indeling hersentumoren
primaire hersentumoren:
- glioom: 800 /jaar in NL
- meningeoom: 500/jaar in NL
secundaire hersentumoren = hersenmetastasen
- 5000-7000/jaar
- meest voorkomend: longca, mammaca, melanoom
![Page 4: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/4.jpg)
soorten hersentumoren
meningeoomglioom hersenmetastasen
![Page 5: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/6.jpg)
behandeling
![Page 7: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/7.jpg)
hersentumoren
• type hersentumor bepaalt: – behandeling en levensverwachting– de snelheid van ontstaan van neurologische
verschijnselen
• plaats van de hersentumor bepaalt welke neurologische verschijnselen een patiënt krijgt
![Page 8: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/8.jpg)
neurologische verschijnselen
initiatiefplanning(ont-)remmingtaal spierkracht
gevoel lichaam, ruimtelijke oriëntatie
visuele prikkels
coördinatie
gevoel en kracht lichaamoogbewegingen, slikkenademhaling, bloeddruk, hartslag
geheugen/taal
![Page 9: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/9.jpg)
invloed op spierkracht, gevoel lichaam, zien
![Page 10: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/10.jpg)
taal, geheugen en gedrag/emoties
![Page 11: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/11.jpg)
taal
![Page 12: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/12.jpg)
afasie
stoornis in begrijpen en produceren
van gesproken en geschreven taal
( spreken, begrijpen, lezen, schrijven)
![Page 13: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/13.jpg)
Onderzoek afasie
Begrijpen gesproken taal
• gesloten vragen: Kan een olifant vliegen? • opdrachten uitvoeren: voorwerpen aanwijzen, rechter hand naar
linker oor
Begrijpen geschreven taal
• geschreven opdracht• laten lezen en navertellen
![Page 14: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/14.jpg)
onderzoek afasie
Produceren gesproken taal• spontane taal, gesprekje• benoemen• automatische taal (aanvullen /afmaken)
Produceren geschreven taal• eigen naam• spontane zin
![Page 15: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/15.jpg)
afasie
• sterk bemoeilijkte communicatie met grote invloed op – overleg over behandelingen, dagelijkse zorg
in ziekenhuis – relatie/gezin, sociaal leven en werk
![Page 16: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/16.jpg)
adviezen bij afasie
• langzaam praten, korte zinnen, trefwoorden
• aangeven waar het gesprek over gaat (evt. tekening)
• controleer of iemand de boodschap begrepen heeft, evt. herhalen.
• rustige omgeving, tijd nemen
![Page 17: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/17.jpg)
adviezen bij afasie
![Page 18: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/18.jpg)
geheugen
prefrontale cortex: geheugen voor volgorde gebeurtenissen
![Page 19: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/19.jpg)
gedrag
• frontaal kwab: 1/3 van de hersenen
‘uitvoerende functies’: • organiseren/aanpassen van gedrag• maken van plannen• initiatief tonen
![Page 20: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/20.jpg)
veranderd gedrag
Twee typen groepen bij frontaal syndroom:
– veranderingen in persoonlijkheid
– veranderingen in cognitief functioneren
![Page 21: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/21.jpg)
veranderingen in persoonlijkheid
• familie/vrienden vinden patiënt een ander mens:
a) traag, initiatiefloos, onverschillig = apathie
b) kinderlijk gedrag, onnatuurlijk vrolijk, onaangepast gedrag. Impulsief en ontremd
= ontremming
![Page 22: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/22.jpg)
veranderingen in cognitief functioneren
• snel afgeleid• geen overzicht• kan complexere situaties niet overzien of
uitvoeren • leert niet van eerdere ervaringen • heeft vaste routine en wijkt hier niet van af• geen invloed op intelligentie
![Page 23: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/23.jpg)
frontaal syndroomhoe ga je ermee om?
• apathie:• vertellen wat hij/zij moet gaan doen• vaste dagstructuur
• chaotisch gedrag• zet/leg dingen in volgorde• beperkt aantal keuzemogelijkheden
![Page 24: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/24.jpg)
frontaal syndroom: hoe ga je ermee om?
• impulsiviteit/ontremming: • weghalen prikkels waarvoor patiënt gevoelig is• geef kort aan wat je wel/niet van patiënt verwacht
• dwangmatigheid • ga niet met patiënt in discussie• leid patiënt af
![Page 25: Wat is de invloed van een hersentumor op het functioneren van de patiënt? Dieta Brandsma, neuroloog NKI-AvL 19 e AvL symposium ‘Oncologie in perspectief,](https://reader038.vdocuments.site/reader038/viewer/2022110118/5551a0f14979591f3c8bc64f/html5/thumbnails/25.jpg)
conclusie
• hersentumor tast persoonlijkheid aan, welke bepaald wordt door taal, geheugen, gedrag/emoties
• aandacht van ons als zorgverleners voor beperkingen in– communicatie over medische behandelingen en
dagelijkse verzorging– problemen binnen relaties/gezin en werk
• adviezen hoe om te gaan met afasie en gedragsstoornissen