w prolegomena. 54 - documentacatholicaomnia.eu · queca splummodolinceis oculis(256)inspiciunt8\ et...

$: W PROLEGOMENA. 54 - documentacatholicaomnia.eu · queca splummodolinceis oculis(256)inspiciunt8\ et in corde suo, yelttlin adamanle, (igunlincniori- ... de fertiiilaie sive slcrilitate$
W PROLEGOMENA. 54

55 COSMOSPRAGENSIS. NO

INCIPIT PROLOGUS

AD. SEYERUMMELNICENSEM(254) PRJEPOSITUM«.

DoiniioMelnicciisis* ecclesia?prasposilo Severo,lam litterali scientia ' quant spiritual! inlelligeiiiiaprasdiio, Cosmas Pragensis ecclesia?solo nominedecanus, post hujus vila?stadium in celcsli regnobraviuin. QUantamentis mea?devetioneac dileelioncveslra? fraierai (ali *subslernor, Détint tester, eloquineqnco. Nequeenim est magna dileclio, quam hu-ntana comprehendit ratio. Dilcçtioenim vera nichil

prnpriiim, nichil secretuni aul- occullum haberc

qu'il "',quod non ei promal, quem sinecro affectu

diligil. Ea mihi nisi affuisseï*, nequaquam laitue

A aucloritatis viro hasemeasenilia deliramenlaofferre

prassunipsisscm.Qusercnsenim quassivi,quidjocun-dum, quid ociosunt vobis offerrem:;set nichil tantridiculosuniquam opusculummeum inveni. Si enimsuaviter ridemus, cum aliquetn offendi pedead Ia-

pidem videntus, quoi ' in hoc 8 opère meas offen-.

siones, quoi ' granimalica?arlis synaliinphas vide-

bilis; de quibus si per*

singula ridCrevelitis, ultraniodum potestis uli proprietate hominis 10. Siveenim vobis soh ".liée scniles nuga? placcanl sive

: displiccant, rogone lercius cas oculus " videat '".

ITEM .

AD MAGISTRUMGERVASIUMPR^FATIO OPERIS SUBSEQUENTS«*.

Libcralinm arcium quibusque studiis plcnitcr in- n

buto, et omnimoda?'* scientia?sapientia delibuto ",archigërolita?Gervàsio(255), Cosmas, quod dicilurhaud " diçi dignus, Dco tamen el sancto Wence-,slao ''Tamulaiilium.famulus,débita?orationis muniiset.mulua?dileclionispigniis. Cum acccpcris 19hancsçedlilam»*,scias" quod tibi transmiscrini Bocmorl'uni clironicahi, quant ego nullo grammaticas arlis

lepofe polilaiitysel simpli.citcrcl vix lacialilcr dige-slam, iua?prudencia?siiigulari cxaniinandamdelibc-

ravi, qtiatinus tuo sagaci judicioaut omnino abjicia-W ne a quoquamIegatur : aut si legi atjjudicatur,lima tua?cxâniinalionisad unguein " prias climelur,aul; potins, quod magis rogo, per le cx inlegrolaciaiius " enuclcetur ". Nam id solum opéra? pre-ciuin duxi in nteo opère, ut vel lu, cui a Dcocollatacsl sapientia. vel ** alii pociores sapientia vel '8

scientia, sicut Yirgilius habuit Trojasexçidia ", et

>Stacius iCacida, ila ipsi hoc meum"opus haheanl

pro materia, quocl suam scientiam postcris notili-»

cent, el nomen sibi memorialc S8in secula magnifl-cent. Igilur hujus narrationis sumpsi exordium a

primis incolis terra? BocmoruinS9, cl perpauca qiuedidici senumfabulosa relation?, non huiiiaiia?laudis

ambilione, set ne omninotradanlur relata oblivioni,

pro posse et nossc pando omnium bonorum dile-r

ctioni. Bonis ao et peritis semper placcrc cuplo8';idiotis aulem et discolis displiccrenon pertimesco.Scio enim noiinullos adore a?mulos,et eos enioririsu stibsannationis, cum viderint scema a*hujusoperationis ; qui lanlitminododocli sunl aliis.dero-

garé, et ipsi per se nichil3asapiunl crogare. De lali-G bus cà'nitpropbcta : Sapienlessunt ut fucianlmala,

beneaulem faccrenesciunl(Jerem. îv, 22). Hii natn-

queca splummodolinceis oculis (256)inspiciunt8\et in corde suo, yelttl in adamanle, (igunl incniori-

YARL/ELECTIONES.

• Sie A. 1. deeslMehiicenscnt2. 4. 4». ad pr. Melnic. 2". CosmasPragensis decaniprologns in chroni-cam Bocmoruinad Scvcrum proepositum5. Incipil prohemium in erouicamBolienioriim5. Incipil prologns.in ehronicam Boemôrum7. prolosus libri Boemorunt 7». 2 Myloccnsis4«. 3 scientia omissum5. 7.

> paternitati except.A. el 1. tel. c quidcor.f. qu'il.A. ° affaissent4. 4". 7quod corr. quoi A. e ita A.1. 2". 4. deesl rel. ° deesl7. 10addunl hic 2. 2». vF quod legendum\i\\c sivevalclc. \el 2b. \el sivevobis enim soli 7. 12oculus rfees/4.4". " Valete addunt 4. 4». J>op. subseq. désuni4. '" ommiiodo4. '4'a. ,c inbûto A. " aut corr-.haud A. ". Wencezlao 2h. 4. 4». " accipi : : s A. soccdiilam2.sehc.dulam2b. sl scito 2K 5. 4». 7. "

nnge acldiioA. ' 23 latialius A. sv emidetnr A., "cl 4»,s6s. v. A. et i.taiilum. *' oaeidiaA. *8•mortaioA. S9boemiorum A hocloco. ^ ciiiniexcept.Aet

hudd.reliq. il glisco except. A el I. rct. " scheina.2»'.scçinata 4. 4». ao boni excepl. ici 1. add. tel.?*.isnii'inotA.

INUIVI'J.

(234) Melmsk.(255) Sine dubio.idem Gervasiuscanonicuscl mti-

çister qui occurrit in Nécrologie Bohémienapud

D Dobnerunt in Monumeiilishistorieis Bocinia? ïl»12.

(236) Ilor. s.crm.1, 2. 90. '

«7 CHRONICA.— LUS.I. «8

1erquaedicta sunl inpropvle,aulubi nionsmeador- Amilans tilubavil. Quid miruni? Quaiidoquebonusdormitat Itomerus (257): Iloruni ergo

36nec iuvi-diosisderogatioiiibtisperlcrreor36,necyronicisadu-lalionibuspcrntulccor: qui voliinl, legant, qui no-

luut, abjiciaul.Tu aulem, fralcr kurissime", si meliium aniicum diligis, si meis precibus (angeris,p'roecingchinibosmentisel accipe in niammt raso-rium 38,"calceinet calamum,ul quodsupcreslradâs,et quodnoncsl dcsnperaddas, inpropricdicla pro-prieiate muta3»; ut sic mea inscichlia40ma suble-vciur 41facecia. Nonenimab anticocorrigi cruhe-sco,quieliain ab anlicisMnimio affectu emendari

oxposco.Coiitinetaulem hic liber primusBocmo-ruin gesta,proulmihiscirc licuil, digesla usquead

lempora primi Bracislavi*3 iiiii ducis Odalrici*%

AIIUOSaiiiem uoiuimcn?incarmuionis*- meireo a

lemporibusBorivoyw primiducis calholicior.îiaare

coepi,quia in iniliohujus libri necfiagerovoliii,nec,

eronicanlreperire polui. ul, qnaudovel-quibusg.;-sta s;n( lemporibussciroin, qua?ad prassensrecila-

bis in sequcnlibus. Valecl luo jussu aul me ad

ceteracvolvcmlaprascingam,aul ibi gradumsisiatn

cl incis ineptis modiiutfigamceepiis.Vive,vale, mea ne rennuesoptant, sel impie.Éslaulemhasechronicacompositarégnantequarto

IleinricoRomanoMimpoiatore,cl gubenianUssan-ctam ecclesiamDeipapaKalisloVBsub lemporibus

"

ducis BocmcruniWladizlay b\ sinml el prassulis

Pragensisecclesia?Ileriiianni, ut in sequcnlibusda*

-turomnibusscirevolenlibus,quibussint acta anuis

Chrislivoliudictionibus.

INGIPIT PRIMUS LIBELLUS

IN CHROMCAM BOEMORUM

QUAMCOMPOSUITCOSMASPRAGENSISECCLESL-EDECANUS"

i. Post diluvii effusionem,post viroruuinialignameute ttirrim asdificaniiumconfusioncm,huntaniim

genus, quod (uni " fereconsiabat in 72viris, prolam illicitiset temerariisausis" cumiliviuaullionc

quoi"v

capila virorum lot in diversa linguarumgênera dividereniur, sicul hislnrica">relalionedi-

dicimus, iinusquisqueeorum vagtts et profugtis,longelalequedispersi, per diversaspacia lerraruin

errabaiil,ac de die in (lientcorporedccrcscentcs,in

gêneralioneset gencraiionesntullipliciler cresce-banl. Undchiimaniimgenus, Dei iiuluomniadispo-nente, in lanlum diffusuni"•'est per orbem terne,ut post mulla sccula tandem bas eliam in parlesdcvcnirclGcriuania?: cumenim (258)oniuis illa "7

B rogiosubarclooBSaxeTbanaylcnus'* et usque ad

occiduumco sila, licel in ea singula propriis loca

nomiuibusnuiicupciilur, generali tamcii vocabulo

Gcriuania vocilalur cl. Ad hoc isla rclulimus, ut

nostrasiiitentionismcliuscxcquipossimtisproposi-luni. Vcriintanicniulcrim, priusquani ad cxordiutn

narrationis veniamus,sittnti (erra?hujusBoentica?01,el undc nomen sit sortila, breviler exponcre Icnt-

ptahinius.2. In divisionc orbis " secundum gconiclricos.

Asianomine sub suo dimidiiimmiindioblinitit, et

dimidiuniEuropa et Affrica 6\ In Europasila est

Germanla,cujusin-partibus versus aquilonalem **

plag'imest locuslatcniniis diffususM,cinclusM-un-

VARL-EI.ECT10NES.

'"g. A. 30;j)l'eorA. " charissime2''. a8rosariiim7. aomutait A. *• insciiia except. A cl I,rel-. *>sub.vchatiir4. 4». " ila A. 1. 2. 2".2>\ 7. aniico4. A*, inhnieis Fr. *3ila A. i.Brzie-.czislàvi2. Bracizlavi 2i>.7". Bracizlai4. 4«. Bralizlavi7. u OdaldiieiA. Udaldrici2i>.7. Onlrici5.Odalriciapposilou swper0 4. 4". Udalrici7». 4Spost inc.trnalionis2>>.habet1resasieriscos. '• Borivoy2i>.Boriwoi4. Boriwoy4". Borivoii7. Boiïvoi7». " Romaiioriim2'1.5. A".7. *Bpapa Kalisloomissain 4. 4». secundoadd. 5. *»tempore21'.5. 4». 7. 60Wladislai2. <"libellus in cronicantboemôrum1.Incipilliber primus chronica?Boemôrum3. Incipil primus libellus Cosme decani Pragensis ecclesie in,chronicaBocmoruin4".IncipilchronicaBocmoruin,quant coniposuitCosmas7. "**tamen2". "3 ausibtis,4. 4». 6lquod1. 6BystoricaA. bysloriaca1. liistoriaca'2.2^. delclotamena antec. B0difusuinl. *' illaomissiiHi4.4». m arcio A, 2. 4. 4«. ts Thanaylcnos.l.Tanaylenus2b. -6°occidiiamI. 4, 4«. 6Ivocalur-A.. «Bocmia?7. °3terrasproorbis21'. "Africal. °»

aquilonarcm4. el sic deinceps. " difusus1,7cinctusque21'.

m'ÏM.

(257)Hor. ep. ad Pisoncs559.(258)Sunt verba Pauli DiacottiIlist. Langob. 1,1,ab auclorecx RegiitonisChronicoad a. 889 dc<*

t'vnipia.

:B9 COSM/EPRAGENSIS. 60

iîiq.:e ntonlibusper gyi'ttm,qui niirum G8in itiodumA

l'.xlcndunlur lotius (erra?69per circiiiiuin, ut in

aspeclu oculoruin quasi umis et coiuinuus mous

loiant illam terrant circucat " et munial, Hujusterras superliciemlune lemporisvasta?tenebant S'.d'.-

tiidiucs nemorumsine habilalore Tliiominum; nimis

lamcn souora?eranl examinibuj.apuai cl diversa-

riito modulalionibusvolucrum.

Feras silvarum innumera; ccu maris harena?7ï,

vclquol sunt Stella?in aslhere", nec ab ullo pérlerrilaserrabaiil per devia terra?, et bcsliarum gre-giiuis vix sulficicbaltellus. Adituntcrumlocusiaruniasslatcper arva saltauliunt, vix poleraul asquipa-rarc 7Variiienta jumeiilorùm. Aqua?illic nimis per-spicua?.cl ad huniauos usus satia?; similiter cl

pisecs, suaves cl ad coincdcndum «alubrçs. Mira

res, el unde perpsndere pôles quant in alto acre 15

hasependeat"regio, cum nulla peregrinahanc in-fluai aqua (239), sel quotquol amnes, parvi et im-nianes ex diversisntonlibus orti, a majori aqua quasdicilur Labe recepli, usque aquilonale fluunl inmare. El quia hsec " regio tempore in illo iiitcin-

plata jacebat aralro, et honio qui templaret adliuccant non inirarat, de fertiiilaie sive slcrilitate ejusmagis placuit lacère, quam incxpcrlam 78 rem dUcere. lias soliludincs quisquis fuit ilie hominum—

incerlum esl 79quoi in animabus — poslquani inlra-

vit, 'q-.iasrensloca humânis habiialionibus oporlmia,inouïes, valles, lesqita, tempevisu sagaci porlustra-vit, cl ul rcor, circa uioiitemRip 80(210), inter duos

fluvios,scilicelOgram81(241)cl Wlilavant8I (242),primas posuît sedes, primas fuudavit et asdes, cl

quos in lituneris secum apportant! 83(215), hiimi

sisli pénales gaudcbal. Tune senior, quem alii quasidoniintini comil.ibanlur, inlcr cetera stios scquacci

. sic affalur : O socii non semel mecum graves lidio-res 8V

per devianemorumperpessi(244), sislite gra-duml^tâ), veslris penalibus lilate libamen gralum,quorumopemsi per mirificamhanc vobisolim fato 9*

proedestinalamtandem vénislis ad palriam. lloecestilla, hoe'cesl illa 87fecr«,quam swpenie vobispromi-sisscmeinini, terra obnoxia netnini, feris el volatil'i*bus referla, neclare mellis.et laçlis humida, et ul.

ipsi11*pçrspicilis,ad habilandumaère jocunda. Aquoeex omniparte copiosoe,el ultra modumpiscosoe.Uiçvobisnichil 8adécrit, quia nullus vobis oberil "..Setcum hoeclalis, lampulchra ac lanla regioinmanibus,veslriss'il, cogilaleaptum lerroe nomen quodsil. Quiinox quasi ex diviito commonilioraculo : El undc,iiiquimit, meliusvelaplius itomen iiwenicmus,quam,

B ijîtia lu o pater diceris Bocmus, dlcalur " et terraDoemia?Tune senior mollis sociorum augiirio.,ccç-pil terrain osculari prasgaudio, gaudens cam ex suonomine nuncupari ; el surgens ac ulrasque palntasleiidciis ad sidera v^/*6),sic orsus 9* csl loqui :

Salve, terra fatalis, mille votis quoesilanobis, olimdïluvii tempore viduala homine, nuiic, quasi tii.onî-mevla °3hominum,nos conservaineolomcs, el multi-

pliées noslramsobolema progeniein progeuies.5. 3:>Quorum aulem mor.um,quamboncstoriiinvel

quanta?simplici(alis"" cl quant adniiramla?°*probi-lalis tune lemporis fucrint homines, quamque inlcr

se (ulules cl in 07semelipsos miséricordes, cujus

eliam ntodeslia?, sobrictatis, conlincnlia?, si qnisbis modérais liominibusvaldecontraria intitantibus

C pleno orc narrâre Icmplavcril, in magnum dcvciii-. rel faslidium°8. Proplerca hase praslcrmitlimus, ist

i pauca, ac qua? sunl vera, iilius prima? aslalis de

i qualilate dicerc ctipintus. Fclix (247) nimiuin crats astas illa,

niodico contenta suinplti,Cereris et Bacbi muncra haud mirantSera praudia solvebaniglandoIncorrUpli 10°laticesUt solis splcnilor

nec luinidoinflata faslu ".

quia neque eranl.vel lerina carne,haustus dabanl salubres.vel aqua?humor,

sic arva cl nemora, quin eliam et 10iipsa connubia eranl illis communia

.; VARI/E LECTIONES.r'8 inim. 4. nsirum dcotl 4°. M e. I. mundi (delelum) lerra? 1. 70 circulai A. 71habila-

tiimc2b. " arenie 1. " helliere A. hclerra' corr. bêlera?1. 74equippare corr. - i A. asquiparari7,T"aslhere2b. scriptosnperius acre. 7*pondérât7. "

pendeat addil 5. '8 incplain 4. 4". " esl addiïsicunda manusA. B0Bip 1. Rzip 2. Rip corr. Rzip 2\>. 81Ocrant 7. 82ita A. 1. Wuliauani 5. Willavani5.' Wllavain rel. 88aporiaral A. *l dolorcs A. 8tiope.2t'. 4. 86fatum COÏT,fato A. 8' h. e. i. secundamanu add. A. seine/omissa2>\ "8pspi corr. ipsi A. 89nihil i. °° quia — oberil omissa4». 9I et d.COÏT.d. et A. 92orius 1. 33inoiiuiucorr. moniniA. ovuiimericapilum desuiit in codicibus,quorumlocol.nonniinquam ITEMscribil. In capilibusudomundis cod. 4. seculi sumus, in quo singuta capila nonnumerisal litleris majuscutis coloratis perpeluo signala sunt. ""

simpliciludiiiis corr. simplicitatis A.'".ammir. A. °7 inter 1. 98fasiigitimcorr. faslidium A. 9Dl'cslu COÏT,faslu 1. ,0°incorruple 4. 4".

incorrtipti —somnos désuni 5. "" quin el ipsa 3. quin eliam ipsa 7.

NOÏVE.

(259) Egram non ex eo quem noscimus fonle sedn Tepla?.origine,dcduxit, qui paùlo infra llicrmasCnrolinas in Egram cadit. Vid. Dobncricomment,a;! H:jeeii Annales 11,129.

(240) Mous Sancti Georgii inlcr oslia Egnc etMoldavieiluvioriimsiius.

(211)Esl lluviusTe.pl.tet qutc cum excipil Egnciiuvii pars, Ograob c'alidas aquas voee.Slavica no-iniuaia. Rcliqua Egra:pars Cosuix estCliub. Conf.

D infra II, 57, cl DonnerH, 150.(242) Moldau.(245) Virg., /En. IV, 598.(244) Hor., Od. I, 7, 51.(245) Virg-, /En. VI, 405.(246)Virg-, ;En. V, 253, 256.{'•Ul)Félix —glande sunl paucis mulalis.versus

Roeihii de coiisoiaiioiicpliilosopbia?11,metrum 5.

Bi CHRONICA.—.LiB.f.; ea

Nammore pccudumsingnlasad noclcs novos in- Aeunt '"

hymeneos103,et surgcnte auront Iriuiii

gratiarumcopulamel sécréta"* amoris rumpunl,0Bvincula; el ubiuoxquemqucoCcuparat,,IS,ibi fustis

per hcrbani, frondosa?arboris sul) timbra dulces

carpcbal somnos.Lana?(248)vellini eis ususac m

veslis ignolus, hiemc ferinis aul ovinis pcllibusulunlur I08pro veslibus.Necquisquam-meumdicere

noral, 09, set ad instar monaslica?vilas,qnicquidhabcbant,noslrumore, cordeel opèresonabant.Adslubulall° non crant repagula, nec portant inopiclaudebant,quia nequem fur, neque lalro, nequeinopsquisquameral ; nullum scelusaput eosfurtograviuscl lalroeinio.Nulliusgeulis '" arma viderc,lanlunimodosagitlas,et,bas propicr ferieiulasferashabucre. Quidphira? Proh dolor! prospérain con- B

traria, communiain propriacedunt; securam pau-perlalein olim atnabilem"3

quasicoenosanirolanivitant cl fugiunl,quiaamorhabendi sasvioriguibus/Ellina?(249)in omnibusardet. Hisac lalibusmaliscuicrgcntibus,dédie in dicm pejus et pejus inju-tiain, quamneinoprius iuterrenorat, aller ab alicrosibi illalainpatientersufl'crebal,Clcuiqucrinioniams.iain applorarel, judieem nec principemlmbcbal.Post hasequieuniqu.ein sua Iribu vel generalionc,persona, moribuspotiorcl opibus liouoraiiorhabe-batur, sine exactore, sine sigillo"*, sponlancavo-luntaie ad illum confJucbaiii1IB,cl de ll° dubiiscausisne sibi illalisinjuriis salva libcrtalc disputa-bant 117.Inter quosvir quidamoriumliiscxlilil no-mine Crocco" 8,ex cujus vucabulocastrum(250)

*

juin arboribus obsilum in silvn,quasadjacetpagoSlibrcnc uo, silum esse dinoscilur.Vir fuithic insuis gcneratipiiibusad. unguem perfeelus, rerumscculariuin opulenliaprieditus lso, judiciortmi indeliberationediscrets, ad quem tant do propriisiribubusquant cx tolius provincia?plebibus velutapes ad alvearia, ila onmesad dirimendaconvola-bant lsl

judicia.Hic(antusvir ac lalis,expersvirilisfuitprolis;geniiittainen1!slies nalas, quibusnalura

A nonminores,quam solet vins, sapientia?dtsdildi-

vilias.k. Quarummajornalu niincupatacsl Kazi.qurc

Medea?Colchica?herbiset carminé"* necPasonio'**

! magislro arte medicinalicessit; quia sa'peParcas

cessarc ,aBinlcrminaliab opère-, Ipsaquefala la6sequifecit sua carminém jussa.> Undccl incolashujus terras, quandoaliquidcsl per-1 dilunt,et quodse posserchaberem dcspcranl,taie

1 proverbiumde ea ferunl; Illud necipsa poteslreçu-

i perarc1!aKazi.

o . AdCererisnatam haseest ubi rapta lyraniiam131>,

o ejus usque hodie cernilur' lumulns, ab iiicolis-'", terra?ob memoriamsua?domina?l3snimisallé con-

s gestus, super ripant fluminisMse133(251), juxla

. B viam qua ilur in parles provincia?"* Bechiii13B,i- per monlcinqui dicilur 136Ossecal3T

(252).n Landefuitdignasel natu Telcka ,38

secunda,is Experset maris, cmiuictasl'eminanaris iS8,is quascx suonomineTclhin m

(255)caslruninalurai- loci firniissimum,prasrupla?rupis in culminejuxlao fluviumMsainUlasdiftcavil.Ihccslullo et insipicnlim populo Oreadas '", Driadas ,43, Amadriadas ,u

I. adorare cl colère, el ontiieni supcrsliiiosnntse-

c, étant(254)ac sacrilegosrilus 1V"insliiuil cl docuil;e- sicut hacteinis ii0 niulli villani velut pagani, hic

o- laticesseu ignescolil, islc lucos'" cl-arboresaul14B

iis lapides adorai, ilientonlibus sive"* colUbuslital,a- aliusquic ipse fecit ydola surda et muta rogal et

o- oral, ul doimtnisuam15°cl se ipsuinregant. Ténia

0)^- nalu 1B1 miiior set prudentia major, voeilala esl

go Lubossalss, qua?eliam urbem tune polcntissimantiu juxla silvant qua? tendit ad pagtunStcbccnain4sa

un conslruxil, cl cx suo nomineeam "' Lubossin15S

in vocitavil(255).Hasefuit inter feminasuna iMpror-

•iis susfcininainconsilioprov.ida,in sermoneslrennwi,lut corporecasla, moribusproba, ad dirimenda populila- judicia nulli secunda, omnibus affabilisset plusilis amabilis,"féminci sexus decus el gloria, dictansira ncgoliaprovidcnlcrvirilia. Sel quia nemocx omiii

VARI/ELECTIONES."* novasvel incu : : haut imîncos1. probant, ineiint4. 4". promebanl7. 103yivmcoscorr. hymneosA. .»» ila A. ferca 1. ferrea tel. ,05

rmnpcbanl7. iococup. 1. occiipavcrat4. "" actui ï. A.imutebanliir7. 10Bnoveral4. il° Ad stabula—hiibucrcdésuni fiV '" nec 1er A. ,la generis 5.u3paupcrialisaniabililalem2b. m sygilloA.""'1"conftiicbatA. no deest1. . "7 dispulabalA. na Croit3. Crccko4. 4". _"

9Ziibcne1. 7. Ztbccne4, 4». Slibcno5. Ziihcne7". Ia0r. s. o. p. désuni7. '" con-volant4°. ls*im corr. lii A. m

gramme4. ,svpouio 4. ,5Bcassare2. laofacial. '" carmiua 5.,î8habcreA. "a rchabereA. ,3°

lyranamA. l31accolis 4. ab colis4». 13!doue 2. 133M-zie2.Msas2i'.Msc4. 4». 5. 7«.Alsa?7. m deestA. i3BBeh'mI. 4. 4».. ,36moulesq. dicunlurA. »3' Ossick2- 138Tcllikal.2i>. 5. 7. Telnka4. 4».Theika 5. Tbeelika 7". 139mariscorr. naris A. ,voThethiii1. Tbolin2b. 4. 4". Teibiu .7.Thcchin7». UlMzam21'. 4". Osant7. '" Oriadas 4. 4a. li3 deesl1.'" Driadas,Hamadr.omhsn4. 4«. "* rilus corr. usus -1. n6 aclenusA. - '" locus1. ,48seu7. "" etA. '80suamomissnm2. 1C1deeslA. 1BÎila A. 7. et sic deinceps.Libussic2. Libus'sa5. ,03Ziibecina.i.ni. 2b. 5. Ztibecznam2. Zubccnani5. Zlbccnant4. 4"-.Zilbccinant7. Zcibccinant7". 1BVdeestA. "'sLu-bosin1. Libossin2. Lubossaui7. 7«.Lubossiiirel. ""'mira 1. 7.

". \ . NOT/E. •

(218)EloculioncscxRcginonc887dcsumplà?.(24!))BoethiusI. 1.(250)Kiakow,haudproe.ulaburhe Rakonilz.(251)Miesqui ad Zhr.aslawin Moldavatnse pr;e-

cipilat;vid. Dobnerad liai. Il, 116.(252)Wosekcl Brdy. VidecomnienlationcmKro-

ï>ai; Die allcs'.e Einîhcihingdes Landes Boliincn,

D in JabrbuclicrdesBohmischcnMuséumsH,4-1-2.(255)Tclinhaudproeulab urbe Bci'auiimurorum.

rcliquiasse vidis'sclesialur Dobner11,117.(254) l.e. vilie ralioncm.(255) Hanc. urbem esse Libossjh iii dominio

SmeciiaconjecilPalackiusin libro Wùrdigung,etcp. 23.

65 COSM/E PRAGENSIS. (14

parle bealus "7 (256), (alis ac tailla?laudis femina, A ;

hc-idira comlitio liuinnna! fuit philonissa 108.El- ,quia populo ttnilta cl ccrla prasdixit l'utura, omnis iilLi gens-commune consilium miens 159,palris ejus i

post neceiu hanc sibi praifeçit in jiidiccin ,6°. Ea l01

lempcslalc inter duos cives, opibus cl gencre emi-neniiores cl qui vidcbaiHur populi esse rectores,o.rla est non niodica l'uigio agri contigui de 1er-mino 1GÎ.Qui in lanlum prortiperunl in miiluamîixam, ut aller altcrius spissani unguibus volarel in

barbant, cl nudis ronvitiis scmelipsos lurpilcr digilosub nasuin conl'undcntes, inirailt hachantes-cumin,ac non sine magno slrcpitu adeunl dominam, cl utralione juslilias dubiam inler eos dirimall 03causant

siipplieiler mrogant. Illa intérim, ut est lasciva

inollilies mulieruni quando non habel 1CBquem li- B

meal ,C6 virum, cuhiio subnixa, ceu pucruni enixa,aile in piclis slratis ,07nimis molli1eraccubabattC8.

Cliniquelas

per callcui juslilias incedens 17°,perso-îiam hominum non respieiens1T1,lolius conlroversia?i.ilcr eos orta? eausam ad slalom rcctiludiiiis perdu-ceret-, lune is, cujus causa in judiciô non 17aobti-nuit palutam, plus juslo indignâtes lerquc m qua-lerqne caput conciissil, el more suo terrain ter ba-culo "* percussit, ac barbant plcno ore saliva

conspergens•"" cxelamavit "*; (257) : O injuria virishaud loleranda! femina rimosa virilia judicia menteIractal dolosa. ' Scimus profecto quia femina siveslans m seu in solio résidons ,7S

parnm sapil m,quanio minus cum in slratis accubat? Rêvera tune

magis est ad accessum mariti apla, quant diclare (

mililibus jura. Cerlum est enim, longos esse ainesomnibus sel brèvessensusmulieribus. Salins est tnori,

quant viris talia pâli. Nos solosobprobiumnationibuset gentibns desliluit natura , quibus deesl reclor etviriiis censura, et quosprémuni (emineajura. Ad hasedomina "' illatam sibi contitmeliant dissimulans, etdolorcnt cordis femincopudore celans, subrisil et :lia est, iiiquil, ut ais; femina sum, femina vivo, sel

A îdeo parum saperevobisvideor, quia vosnon in virgaferrea judico (25S), el ,81

quoniansine timoré ,8Svivi-

tis, merilo me dcspiciiis. Nam ubi limor est, ibi 18a

et 18ihonor. Nurtcaulem necesseesl valde, ul habca-tis 18°redorent femina foriiorem18°.Sic el columboeolimalbiculum(259) milvuml87, quem '" sibi elege-ranl 189in. regem, sprevernnt, ul vos me spemilis,etaccipiiremniullo foriiorem"

0sibi ducemproefecerun',qui ftngensculpas lam nocenlesquam innocentes coe-

pil necure et ex lune usque hodievescitur columbis

accipiler. Ile mine doimim, ut quem voscras eligalisin dominant, egoassumant mihi 191in marilum. In-terca procdiclasadvocat sorores, quas non iuiparcs

agitabaul furorcs, quarum ntagica aile cl proprialudificabal populmn per omnia; ipsa enim Lubossa

B fuit, sicut prasdiximiis,philonissa, ul ChumasaSy-billa, alicra venefica ut Cltolchis 19aMedea, terlia

malclica ut JE-xvtI93Circes m. Illa nocle quid con-

silii inicriiii illa? 1res Eumenides, aut quid secreti

; cgcrinl, qtiamvis ignotum fuerit, Inmcn omnibus

luce clarius nianc paluit, cum soror earuiii Lubossa- cl locinnubi dux futurus laluit, et qtiis esset, nomine

indicavil. Quissenim crederel quod de aralro sibi

ducem prasrogarenl? Aut quis scircl, ubi ararel quia reclor populi fieret? Quid enim philoniciis furor

s ncscii? Aul quid est, quod ntagica ars non cilieit155?

e Potuil Sybilla Romano populo seriem falorum fere

<e usque in diem judicii priedicere, quaseliam, si fas.

', est credere, de Christo vaticinata est, sicut quidamc doctor in sermone sux pricdicationis versus Virgi-e G m i»B(260)cx persona Sibylla? de advenlu Dominiis composites inlrodticiu Polui! Mcdea herbis 197et

i, carminé sirpe e coelo Hyperionentl!l8 vct Bcrecin-

is Huant 199dcdticcre; potuil ymbres, fulgura cl ,ld

et tonilrtia clicerc *°l de nubibus; potuil regem Eia-

?c cum îOÎde sene facerc juvenem. Carminé Circes s"

et socii Ulixis m conversi sunt (261) iu diversas fera-,. : ruiii formas, et rcx Picus in volucrcm, quasîBSnunr

;ct dicinir picus, Quid mirum? Quanta egerunt arlibiu

VARL-ELECTIONES,

187et «rfrfiiA. 1B8 fitonissa 2. pbylonissa 2b. philonissa 4a. ,Bainigens delelo g A. "° Et quia populo^—injudicem omissaiu 4. 4". "'El 1. 10'2coniinui deterniiiiio A. '" diremit COÏT,dirimal A. ">'*su-

pHcilcrl. UBht A. 10°lirneâl A. "' thoris A. >68acubabal 1. 1C9 cum A. ,7° ita corr. ul.manus in 4. pro indecens; inilccens4". m aspiciens 2. m Minuitsecunda A. 173ter 4. 4». m baci'i-lis2, 17econspuonsA. aspergens 4. 4". 176exclamai 2. 5. 4. A*. 177stal4. 4». "B resideat corr. al.manus ta 4. licet addunt A. 4a. 1-"sapiat 4. 4°, 7. 18° domna 1. Lubossa add. A. 4». 181sed A.»8i sine dolorc et timoré 4. 4*. ,S3manu secunda A. 18iesl add: 5. 4». ls»deesl 1. 2. 18°ferociorem1. 4. 7. ,87milviuni 7. 188que 1. ,8Dclegçrunl 5. 190ferociorcm 1. 4. 7. m mihi deest A. 4. 4».>92Cholhis A. Chcobisl. "a M JE M 2. 2" 4». ."*inA.l. 19Bsufficil2. 19°Yirgili 1. Yigilii 2.?97cibis2b. m Yporionem A- ,99Herecinthiam 1. 2. *°°el deestA. 201ducerc 4. 4». 20a

Egacuut1. 2. 4. 7. "3 Ciriiis 4". s04Ulixcs 1. 2. 2CB

qui 4. 4».

NOT.-E.

(256) Hor.,Od.H, 16,27.(257) In carminé populari Judicium Libussa?(cfr.

librum quem e.dideruiil yiri clariss. Safarik el Pa-

laeky : Die àltesteii Denkm'àlcr der Bohmisebcn

Spracbe. Prag 1840), de cujus fide inler summosviros niavinia cxorla est coulentio, hase legunlur1. 1. p. 47 :

Und vor Wuth erbeblen aile Gliedcr,SchwingtAin Arn und brùllel alekh dein Vie.

Weh den Mannern, toenn ein Weibgebielet!

(258) In carminé populari p. 48 :Wahlt den Mann euclt unler eures glcichen,Der euclt herrsche mil dent Eisen.

(259) Num Icgendum albidulum?

(260) Cf.Augustiniexposit. ep. ad Roman. Opp.1>I,2, n. 629. et Virg., Eclog. IV ad Pollioucm.

(261) Virg., Eclog. Vlll, 69, 70.

65 C:IRONlCA.— LIB.I. (H!

suis ntagi in /Egiplo?qu. pene lolidcmmira car- Aminibussuis fccerunl,quoiDei faniulusMoyscsexvirlulcDeiexhibuisse20Bperhibetur.Haclenushase.

5. Posteradie, ul jussuntfucral, sine moracon-

vocant coeluni,congregantpqpulum; conveniunt

simulomnesinununt,feminam résidonsin sublimi

solio concionalurad agrestesviras *08: O plebsmiserandanimis, quoelibéra viverenescil, el quainnemobonusnisicumvilaamitiil, illamvosnoninvililibcrialcmfugilis, el insueloeserviluli colla sponlesubmillilis.Heu larde frustra vos poenilcbit,sicut

pamituilranas !0S,cum 21°ydrus *", quem-*1*sibi

feceranlregem, eus necare coepil.Aul si nescilis,

quoesunt5l3 jura ducis, temptabovobisea verbis

dicerepaucis-,Inprimis*1''facileeslducemponcre,seldifficileestpositiondeponêrc;nam qui"Bmodoesl }subveslrapoleslaie, ulrumeumconstituonsduceman non, poslqnamveroconstituaisfuerit-,vos el om-niaveslraeruntejus in polcstale.Hujus in conspectuveslra febricilabunlalt genua, el muta siccopalalbadhoerebillingiia.Ad cujusvocemproenimiopavorevixrespondebilis: <Ita domine,ila domine"', t cum

ipse2I8 solo suo nutu sine vestro proejudiciohune

dampnabil,cl hùnc oblruncabil,islumin carcerem

mitli, illum proecipielin patibulo suspendi. Vos

ipsosm, etexvobisquossibi libel,alios servos,alios

tuslicos, alios iribularios,aliosexaclorcs,aliostor-lores, alios **"proeconcs,alioscocosseupistorcs

m

aul***molendinariosfaciel. Conslitueleliamsibitri-

bnnos,cenluriones,viiiicos,cullorcsvineantmsimulet agrorum,messoressegelum,(abrosannorum,su-torespclliumdiversarumcl coriorum.Filiosvestroset ftlias in obsequiissuisponcl;de bubus eliamclequissiveequabusseupeccoribusveslrisoplimaquoe-

Yanavolâtfama,nec nonel **8opiniofalsa

cquilaluphantasmalicosolitasit ire illo,

quodJudasuscredat"9 Apclla(267).Quidlamcn9™?Proceduntnunciisapienter indocti,vaduntscienlcr

nescii,vesligiascqueiitcscqui.Jamqucmontesirans-

icrant, jam 2B1janique ad-ropinquabaiilvillasad

Lnuead suumpalalium"3 lollel.Omnia veslra ijuoesunlpotiora"'', in villis,in campis,in agris, in pra-lis, in vineisauferel, el in usus suos redigel.Quidmullismoror?Aul ad quid

J2Bhoec,quasivos"6 ut

terream,loqnor?Si persistilisin *"Vinceploel non

fallilisvoto,jam vobisel nomenducis cl lociimubicsl indicabo.Adhasevulgus ignobileconfusoexul-tai "8 clantore; omnesuno ore ducem sibi poscuntdari. Quibus illa : En, inquil, eu «/<r«illos "9

moules— et motistraviidigilomontes—eslS3°fla-

I'Î'HSnonadeomagnusnomineBelina231(262),cujus

superripamdinosciluresse>3S,villat nomineSladi-ci 233

(265).Hujusin lerrilorio23Vesl novaleunum,in

longhudineel in luliludine23S22 23°passuum,qnoumiruminmoduin,cumsit inter/o/*37agios in medio

Bpositum,ad nullumlumenperlinelagrum(264).Ibidux veslerdnobus variis bubusarai; unus bosproe-cincittsest albedincet albo capile23B,aller a fronlepost tergumS39albus, et pedespostenoresItaliensalbos. Nnnc, si vobisplucet,meum acetpileIhalu-rium2M)el clamidcmac mulatoria(265)-rfiicedigna,el pergileac mandatapopulialgue

2>1 mea rcfeiieviro,cl adducilcvobisducemel mihi marilum.Vironomenesl*isPremixl!'*3, qui super colla el capilaveslrajura excogitabilplura — nam hoc nomenla-

tine sonalprasmeditansvel superexcogitans(2G6)—

Hujusproiesposteram hacnBin omni terra in oeler-numregnabiin>et ullra.

6. Inlerea dcstinanltir qui jussa domina?et ple-bis ad viriimperforantnuncii; quos ut viditdomina

C quasi iusciosde via cunctari : Quid,inquil,cunctu-mini? Ile securi,meum cquumsèquimtni,ipsevosducel!»7 rectaviael reducel,quia ab illonon semelilla viaest trila.

, quodipsadomina

scmper.innoctis conliciuiocl redire pra?gallicinio:

quamibanl, turn!8i illis puer unus obviant currit,quemîïs inteiTOgantesaiunl2°v: IIeus bonoeindo-lis puer, cslncvillaisla nomineSladici"" : aut siest

in illavirnominePremhl? —Ipsa est, inquil,fliini»

VARIEELECTIONES

"" hab!corr, cxh. A. sorLubossaadd. 4. 208dicensadd. A. 4". S09s. p. r. desnnt7. *10quecorr.cumA. "'

ydrus COÏT,ydra A.. 2,ï quamA. manusecunda. 213sint A. "* Inprime corr. hip'rimo1.2:5

naniquc4. 21Bfebricitahabet'1. febricilalalabentur5. 7. 217i. d. semeltegkA. s18ipsedeestA.4».

"" deesl A.vos ipsos—lolleldésuni5. 22°aliosomission4. 4». 211piseaiores4. 4». 22aalios7. "3pla-ciiumexceplisA. el 1. rel. 2" qtiasquepecorasunl 4. 4". 22Sad q. ad h. 1. 22Gvos iilerream 1. ai7incepto4. 4». "8 exaltante4. 4». î29vosA. 230-ubi2. 2alBelena7. 238rfee«4.4». S33Zl-adiczi1. 5. 7.Z-iadici2. 4. î3'*leriorioA.tcriloiio 1. 23Bindeesl2b. et in lai. rfeswiit4. 4". S3CXII.1. 2. 7. a3Ylan-tos2. 238ctarfrf.A. 239icgrum1. 2''°i/oA. Ihalilariiim1. 2Uac A. 2b. 2" csl deestA. 2" ita A.Primizlalii excepto2. Przicmyslet sic porro.

2Viposlea2b. 2iBhase.1. .2™deeslA. 2" addiicct A.deducet4. 4». "8rfees/4». 2V9rf«cs(7.2B0tamenA. diim7. 261i. i. a.v. a. q. i. désuni.A. 2B2lune4.4». dum7. *53deestA. 2B*ad illumaddunt A. A». 2!BilaA. Ziadicialii. Zt.adic.zi7«

'NOT^E.:

(262)Bilin in regioneLutomericensi,qui apudKussigin Albiinexundat.

(265)Staditz.(261)CampusnostriseliamdiebusKonigsfelda po•

D pulovocatur.Cf.Pal.ackyGcschichlevoiiBohmenI,8î.(265j Scilicelindumenla.(266)Cf. Dobnerad Hajeciuni11.158.(267)Hor. serm. I, 5, 100.

67 ÇOSM/EPRACJENSIS*. C8

quoerilisvilla, tleccevir Premizl prope in cgro bovesA

s(iimt(a/, «I, quod agit, cilius opus2"°peragat. Ad

quem nuncii acccdenlcs iiiquiunl :

Vir [onunale, dux nobis ,BTrlfis générale!

Ei, sicul mosesl rnslicis, non sullîcil îBSsemel di-

xissc, set inflala bticca ingcminaiitSalve dux, salve"', magna tfigiiissiiiiclande,Solveboves,muta vesies,ascendccabatlum!

El ,c0 monslranl vestes slcrnuiiique cabalhtm.

. Dominanoslra Ltibossael plebsuniversa *umandai,

ul cilovenias, et libi ac luis nepolibusfatale regnum

accipias. Omnia noslra 'et nos ipsi in tua manu su-

mus, le ducem, te judicem, te redorent, le prolecto-

rcm, te solumnobis in dominum eligimus.Ad quamvocem vir prudcns ,62,quasi futuroruiti inscius 203,

subslitit, cl stimulumquem manu gestabat in ter- B

ram fixit, cl solvens boves : Ile illuc inde venislis!

dixit; qui slatint cilius diclo ab oculis cvaiiiierunl,cl nusquani amplitis comparuerunt. Corilus au-

lem ,6i, quam hunii fixit, très allas propagines, et

quoi!csl mirabilius, cum foliis et nucibus produxit.Viri aulem illi 2CBvidenics lucc lalia ila JC0 fieri,tlabant ôbslupcfacli. Quosilie grata vice hospituminvitât ad prandium, cl de pera subere 2" conlcxla

exculit2C8 inucidum 2f,°panent el fornialici parlem,el ipsam perant in cespitc pro mensa el super rude

icMinn ponil el caslcra" 9. Intcrea dum prandiumsuiiitinl "l, dum aquant de amphorn bihunt, duas

piopagincs sive "s virgulla duo arucrunt et cecide-

runt, sel lertia mtilto altins cl lalius 27'accrcsce-

bal. Unde liospiiibus major excrevil admiratio m (ciim timoré. El illc : Qiiiii«rfiiiirani/'iii? inquil. Scia-

it! ex noslra progenie"" mnlios dominosnasci, sel

unum semper domiiiari. Alqui27Csi domina veslra

non adeo de hac re 277feslinarel, sel "8 per 279mo-

dicum lempus 28°currentia fala expeelarel, ul prome lam cito*81non millerel:quol nutoshéritesnalura

proferret, lot dominosterra veslra haberct.

7. Post haseinduliis vcsle principal! cl calcialus

calciamcnlo regali, acrcin ascendit cqunin aralor;lainen suassùrtis non imnenïor, tollil secum suos

coturnos cx oittui parte subere consutos, quos fecitservari in posterum, et scrvauiur Wissegrad 282in

cauicra ducis usque hodie et in sempiternum. Fa-clum csl aulem, dum per compotidia283viarum

iront, nec taittcn a8Vadhiic illi nuncii ceu ad novi-

A lium dominum familiaiius E88 loqui audcreiil, setsicut colunibas,si quando aliqua peregrina ad cas

accedit, inprimis cant pavescunt, cl mox in ipsovolalu cam assucfacitml28°el 287eam (piasi pro-priant faciunt el diligunl; sic illi cum fabularcnlur

cquilantes et sermbcinaiionibus iler adbrcviarcnt,ac jocando 288per scurilia verba laborcm fallercnl,unus, qui eral audacior et lingua proniptior : O rfo-

mine, die, inquil, nobis, ad quid hoscoturnossubere

, consutos el ad nichilum nisi !S0 11/projician/ur*"*

1 aplos nos servare fecisli, non salis possumusadmi-rai:. Quibus illc : Ad hoc 291

inquil eos feci et faciamin oevumservari, ni noslri poslerisciant, undesinl "•

1 oui, et ul sempervivantpavidiet sttspecli,nec"3 ho-, mines a Deosibicommissos29i

injuste opprimantver- B superbiam, quia facli sumusomneswqualesper nu-! titrant. Nunc aulemcl mihi liceat vosvicissvnf,Bper-l, conluri tilrum magis laudabileesl, de pauperlale ad

dignitaicin provehi, an de diynilalein paupeilalent't tedigi? Nimirum respondebi'.is29C«n'Ai,meliusesset. provehiad gloriam, quam tedigi ad inopium. Atquii, sunt nonnulli parcntela geniti ex nobili, sel post ad,11 lurpem inopiam tedacli cl miserifacli; cumsuospa-in, rentes gloriosos fuisse cl patentes aliis proedicani,1, ftrtiirfignorant, quod scinelipsosinde plus lonfunduntle el delurpant, cum ipsi per suam hoc amiseruiil tgw -

m viam, quod illi habueruut per induslriam. NaiK'or-as iv.nasemperhanc ludll aleant sua rota, ul minehose- crigal ad summa, nunc illos mergal in ,9' infima.e- Vnde///, ul dignités terrena, quoeeral aliquantlc ad'" C gloriam,ainissasil ad ignomimam.Alveropaupertas'"- per virlutem vicia, non se celai sub pelle lupina, selse/ vicloremsuum tollil ad sijdera, quemolim secumlut-ta xcral ad infera a9B.o- 8. Postea vero quant 2" iler emonsi 'fucra'.il,cl"'o jam jamqiic prope ad urbem vencraiil, obviantci»IÎ'J domina stipula suis salel'.ilibus accélérai, cl inter

se conscrlis dexlris cum magna laslitia lecla sub-•us cuiit, thoris discunibiiiil, Ccrere cl Bacho corpora>r; rcficiiinl, ce(era noctis spalia Ycncri 30°et llimc-10s na?o301indulgent. Hic vir, qui vere cx virtutis me—

ii'it riio diccndiiscsl vir, hanc efferant gcnlcm lcgibusin frenavit, cl indomilum populum imperiodontuil, et

'a- serviluli qua nunc prcinitur subjugavit, alque 0111-11111rj nia jura quibus hase lerra uiiiur cl regitur, sblus

ivi- cum soht Lubossa diclavil ("268).

VARIEELECTIONES.286opusonii//i/2. 287nobisdeestA. 4». 2S8sufticiuitl1. îB9dux repelunl4. 4". 2<1(lEl—caballumin mar-

gine codicisA. scripla, désuni in 4. 4->.slerniilantemque omnes except. A. 2Climnteusa2. 2CaPrimizladd. 4. 4». a03prassciu'ssubducio inscius2>\ 26i aulem deest A. 2cbdeest A. îucibiA. 2f,Tsnburo4. aC8 çculil A.

' ÎCSila A. i. 2b 5. nucidumiu nuirgine muscidum manu antiqua 2. muscidum4, A",mucidùm vel muscidum7. »'• 7'«'A. 271dum prandium siimunl omissn 4, 4". 27Sseu 2'»sivevirgulla dtto rfesimi5. 273allius A. 27t animir-eons/miter A. 4. 275propagine A. . 216at 2,277re deesl 4«. 2'8 si 7. p. m. t. rf<>sM«t7. 279per deesl 4, 4". 28°diitn addil i. 281numeret 1.282WISSEGRAR. A. Wisegrad 1, 4, 7. 283compila in marginc 2. 28Vlamen deesl 4. nec non 4".280familiaris 7. 2S6 asuefaciunl 1. 287el.e : tâmquam A. 1. p. f. in marqine addita A. î8SjnrundoA. 2"8 nisi omissum2. 29°

propicianlur 1. 201base.1. 292st. A. 2S*3 COÏT,ne 1. ita 2, 4, ncu 7.so*dcdilosA. 20livos vicissim désuni 2 vos invicentpercunctari 4, A'. 29°rcspondelis4, 4". s97adA. 2i>. s 8 infiuia2.. iuferna 5. saocum 2b. »°°veri A'. M1hnineo 1.

NOT^E.(26S) Eadcui fabclla iu veluslissimiseliam IcgimiBohc'micaruntcollcclioitibus reperilur.

-

C9 CHRONICA.— L1B.I. 70

9. Inler IMCCprimordia legumquadaindiepra?di-A t

cla domina,philouc concilata, prassenle viro suô i

Premizlcl aliis senioribuspopuli30*astanlibtis,sic 1

esl valicinala3?3: 1

Urbemconspiciofamaquoesyderaianget,'

Esl locusin s:lva,villa30Vqwi

39Sdistalab isla 30a 1Terdenisstadiis, quemWtilava307terminalimrfis. ,

Ihinc 30Sexparleaquilonali399valdemunit-.310valle311 :

prafundarivulusBrusnica3l2; al australi ex lulere

lattismonsnimispelrosus,quia pelrisdicilurPétrin*'*(269), supereminelloca, Lociaillentmonscurva-

tur in modumdclphinimarini porci, tendais usqueiu al*

proediclutnamnem. Adquemcum 31°pervene-

titis, invenietishomincmin. média 316silva limen

domusoperanlem.El quia ad humile limen eliam

magnidominise inclinant, ex evenlu ici 317urbem"

quam aidiftcubilis,vocabitisPragam (270). Hueinurbeolimin fulurutnbinai"* aureoeascendenlolivoe,quoecacttminesuousquead seplimum31«peneirabunttoelum,el perlolummundumsigniscl miraculiscoru-scabunt. lias in ho$liisel muneribuscotentet adora-bunt omîtestribus terroeBoemioenaliones-reliquat.Unaexhisvocabilur32°MajorGloria,altéra3!1Exer-citus Consvlulio(271). Pluni locutura eral, si non

fugissel322

spirilus pestilens et 323propliclans a

plasmalcDei.Conlinuoitur in aiitiquamsiivum,et

rcpcrlodalo signo in 32*pra?dicloloco urbem,io-tius Boemiasdominant,atdilieanl32BPragam.Ei.qliiaea tcmpcslaïcvirgincshujus terras sine jugo pube-scenles,vehitiAmazonesiniliiariaarma affectantes..,cl sibi ductriecs facienles,pari modouli lironcs3a8

militabanl, veiiationibusper silvasvirililcr insistc-

banl, non cas viri, sel ipsasinct3a7 sibi viros, quoscl qtiando voluerunt, accipichnnl; cl sicut gensScilica Plauci saasive 329Piceualici, vir ci feminain habilu nullunidiscrimenhabebant.Undcin lau-

A lum feminca33°excrevit£!1audacia, ul in quadamrtipe, nonlongea prasdictaurbe,oppidum332naluraloci il'rmumsibiconslruercnt, cui a virginali'voca-bulo indiluntesl nomenDivin833(272).Quoi!viilen-tes juvenes, contra eas nimio zelo indignâmes,mulio plurcs insimulconglobaiinon lôitgiusquamiiiiius bticcina?33*in altéra 33S

rupe inlcr arbuslaasdificanturbem,quam moderni uimcnpantWisse-

grad, tune aulem ab 330arbuslis iraxeral nomenIiraslcn 33T

(275).Et quia saspevirgulessolertioresad decipiendosjuvenes338Ciebanl!38,ssepeautan

; juvenes virginîbus forliorcs 8S0 exislebant, modobcllum, modopax inlcr eosagcbalur.El duminlcr-

i posila pacepoliunlur, placuitUlrisquepartibus uti componerenl3"cibis3" et polibiissiuibolum,el peri " 1resdicssineannis sollenipnciuinsimulagerent lu-j dura in consti'luloloco. Quidplura? Non alilcrju-, venescum pucllis ineiinlconvivia,ac si lupi rapa-l ces qua?rentesedulia '", ul 3iv inlrarenl ovilia.

Primuni diemeptiliscl nimiis petibus hylarcm*"'•

- ducunt.

Dumquevolunlsedarcsilim, sitisaltéra crevil,

LastitiatnqucsuamjuvenesvixnoclU8''-0adhorain'',T

n differunl:

a Noxeral et coelofulgehallunascreno(274);t Inflanslune lilnum, deditunuscis ila signuni,- dicens:

a Lusislissalis, edislissalisa'.que3*8bibislis;

:- Surgîte, vosraucoclamaiVenusaurea sislro*™.

s Moxque3B0

singnli singulas rapnere pnellas. Mann18 aulemfacto, jampacisiuilo paclo,stihlatisCerercet

;- Rachoest earumoppido3B1,murosLemi.iacovacuos

is indulgent Yùlcano. Et 3" cx illa tempeslatc, postis obitumprincipisLubossa?,sunt3B3 minières noslra-

ia tes virorttm sub poleslalc. Sed m qiiouiamont-

i- nibus

VARIEELECTIONES.

3"populisl.a" vocilala4, 4». ï0.vwilla 1. 30aqua;4". M0illa2b. ""ila A. (Willava4«.

Wltava tel. 30BHanc 4, 4«. Nunc. 7. 809aquilonari 4,7. al°munilur7. 8" valde2, 2b. ,1JitaA. Bruzinca2. Bruznice4, 4». Bruznica tel. 3'8 Paotrîn 1. Pétrin 2b, 4, 4a, 5. Pelrun 7. m ad A.alBdum4, 4». °16niedii1. 317

régi corr. rei.A. 1. 318coliimne ttddiiumdelelA. 319sempiter-

nuinA. 3ï<>vocabilurdeest4. Wieeslawci Woyliecbaddilmanusscaili XV in 1. Wcchlavn,lalim;inscrit3. Wcceslava5:'. WeczlavacorrigitD. 3Î1

Tressivoya,latine inscrit5. TiessiwoyaCOÏT.//. 3îafuisset2, 2", 7.. 3a3 sed 7. m deeslA. 32Ba?dificavil5,7. 32Sihyorncs A. 3Î7 semet A. ^ ilaA. 1,2,4,7. Plancialii. 3asseu sitperscr.sive 2b. 3n feminaaddilo rum 1. 33lexereuil2. i» mnrg.manu,antiquaexcrevit. 3MopiduniA. a33Devin1, 7. Dewin2b, 4, 4a. 33Vbucina?A. I. 3îBalla corr. alla1. 33Cab deestht 7, 337Huaslen COÏT.Iiraslcn A. 5. Ituraslon1, 2, 2b, 7. Nuraslen5. Wraslen 4, 4".838virgincscorr. juvenes1. 33Df. s. a. i. iu margincaddilaA. 3'°ferociores7. 3Ucomponerel7. siaetcibis4». a" edilia2, ab antiquamanu u apposiium.

3V4 ul in 2, erasum. 34Bbilarcm deesl 4,4».3k0 iioctuA. 1, 2, noclu sitperscr.n'ocli's2b, noclis 4". 3" ad horam'deeslA. 348satisque7. 3l9silroaddilosA. w" M.s. r. p. in margincaddilaA. 3Blopido 1. 352elAI,2, 4. 383eranl 2b. ">''Ct7.

NOT/E: '•

(269)HodienionsS. Laurent»; Dobnerad Ha-jec. U, 119.

(270)Limenenim Bobcmicesonal prag. cfr. Pa-lackyI, 88. V'id.eliam PelzeliicommeiiiatioUcbcrUrsprung und Namen der Stadl Prag. NcueieAbhandliingender kônigl.Ilôhmischc.uGescllscbaftder VVisscnschitfieitil, 112.

(2^1) lunuit SS. Wenscslavumet Adalberlum;conf.de bis etymologiisDobncrumàd -Hajcc. 111,

D 415. IV, 20G.(272) Devinigitur Bobcmiceidem esl quodapud"nosiiaicsMagdcburgi. e. Parlhcnopqlis.lu Fuldcn-

sibus Annalibus 804. hase legunlur : Tiasticeninquadain civilale, quoelinguagentis iilius Dewin,idestpuella,.dicilur,obsedit.

(273)A BohcmicoChrast. DOBKOW.; (271) llor., Epôd. 15, 1.

7I COSM/ÏÏPRAGENSIS. 72

Ire quidem restât, Numaquo devenil :" et Au- A

[eus (275), fi,Premizl jam plonns diertim, poslquant jura inslimil

lognm,quem coluil vivus 3B6 uldemn, rapius csl ad

Cercris gencnim (276). Cui Nezamizl 3" successilia regniim. Huneubi mors rapiiit, -Mnaliiprincipalesobtinuil rasces. Quo dcccdcnle ab liac s58vita, Vo-

gen 8B9 suscepil rerum gubernacuia. Hujus post fa-

lum Unezlau 8C°rexil duciiliiin. Cujus vilain dum

rumpunl Parcas, Crezomisl 3Û1 localur sedis in

arce 3CS.Hoc sublalo e 3C3utedio,Ncclanaotducaius

polilnr solio. Hic ubi vita 3CBdecessil 3C\Gostivil36ï

tbrono successit. Horiimigilur principumde vita 3CB

asquo3B9cl niorte silelur, lu.in37°quia ventri 371et

somno dediti, ineiiUi cl indocli assintilaii sunl pec-cori, quibus profecto contra îialiiraui corpus vohi-

p:ati, anima fuitoncri (277); lum quia non eral illo

in tempore, qui stilo acta eorum commcndaicl' 72

memorias. Sel sileamusdu quibus siletur, cl redea-

mus undc paulodeviavimus3".

10. Gostivil aulem genuit Borwoy37*,qui primusdux baptizatiis eslS7Ba venerabili Metudio37Cepi-scopo in Moravia, sub lemporibusArnold 377inipe-

raloris, el Zualopluk378cjusdemMoravia?régis (278).Nec siipcrfliiumesse judicavimiis379,quod rcferenle

frma aiidivimus,huic operi noslro hoc in loco suin-

malim lilerarum opicibus inscicre bclluiii, quod-nne m olim antea rétro dierum, tempore ducis

A Ncclan 381in campo qui!8tdicilur Turzco ,83(2/8)

conscrliim est inlcr Bocmos cl Luczaiios *»v(280),

qui nunc a inoileniis ab urbe Salec 8SS(281) voci-

laiitnr Satcenscs38<1.Undc aillent aitliquilusS8Ïimii-

cupeiur38Bea 58°nalio Lnczano, nolnmuspratler-

ire 39°sub silcnlio. Quippe illa distinguiliir provin-cia quinque regionibus loCorum per compciulia.Prima regio est sila circa rivuui nomine!DIGulnaS9'

(282). Secunda cx ulraque parte csl (luvii Uzka J9S

(285). Tcrcia cxtendiiur per circiiiluni lorrciilis

Bocuica39'1. Qiiarta, qua? et silvaua dicilur, siia Cslii.fra terminos fluntinis Msa89B.Quinla 39°, qua? inhicdio est, dicilur 897Luka 398: pulchcrrima visu etuiillima 399usu aé uberrima salis, nec non habun-

danlissima piatis, uude el nomen ipsa regio traxit,B q«ia luca la:ine pvalumdicilur (284). El quoniam"'•

haseregio primuni, longe antequani Satcc %°lurbscondiia forci, csl inhabilata liontinibus,recle ejusincoUesunt a 402

regione Luczanc 4B3niincupati MK

His prasfuil (lux nomine Wlazlizlav49\ vir bellico-; sus cl in bullicis armis an'unosus406,ac i97consiliis- supra modum dolosus, s:>.tisqttrs"inprasllis felix po-- tuisset dici, si sors suprcina non clausissel cum fine. infelici. Nam contra Bocmos fréquenter suscepcralî hélium, el semper Marte secundo alqucsdiis auspi-- cibus pravalucral, terramque eorum satpeingressus. cedibus, incendiis ac rapiuis crudelilcr devasla-

s rat 408(285), et ipsos populi primates in tantum

VARIÂT.LECTIONES.

»'»vnnit «rfrfifoal manu de A. vonit 2b, 5.4. niitiia quo venil 4», pçrvciiit 7. >° ttà 1, 2", o,\cmi aatnio "'• '"".'"* "yv* ;', •„, NWamil-I. Nezamysl2. 8BSbac testiimt alla manus1.hÏJUTV TV 7 V.vnu'i &l<vcn 4 * Vu > 7«.»• Unizlu 1, Win/lau 2b, Vilozli.u 4,Z BhÏBÏ '-C™ il \\ ï 5. *: tozoïïsl 2, Krcsomizl 4, 4 , Creczomiezl 7* 3« s., i U .î»i ob «" Ncklan8 sJ°vira i. 3C"dïseessil con'.-deccisit A, d.scess.t 1. SMHosli-

% 4. 3" uiilissima5. ùllima 7. *••quando7. »•»

Satçch 4», relyutulmma. îhde%2.:hUv 5 7»•A 2 fuczeiiel m niiiicunata?1, 4, 4», 7, iiiinen paiera 8. *oeWJazlizlau 2b, Wializl.w A, 1,.Wlatilians 4 i". «» cl ïn - animosî,s désuni in 4, 4», imbccillis.armis animosus7. '•»' bac 1. ^ de-

NOT^E.

(275) Hor., Epp. 1, 6, 27. ((276) Jn'Vfitial-,X, 112.(277) 'Sallust., Catil.,c. 2.(278 lu chronologia consliluenda frravit; obnt

Meibodius die 6 in. April. 885, Arimlfus regiuimadeplus csl a. 887, et Zualopluk Marahcnsiuniduxînorluus csl a. 894, lestions Fuldcns. Annalibus.Eoriintdcmauctorilale, qua confirmatur Bobemorumilucis filiain a Marahcnsibus in matrimomum du-ctam esse a. 871, haud inmerilo rerum Boheniica-nim scriploribns clficividebatur Borwoyducem co-dent fere tempore haplizalurit esse ; clsi alilcr vide-batur Dobnero111,252..Cf. DobrowskilibeilumVer-suche die altcsle BôhmiscbeGesch., etc., p. 49.

/279) Haud procul a Praga ur.be sepieulnonemversus Dobner ad lLjccium 11,68, hune locum sibi-reperisse visus est.

(280) Ex Cosma?opiniOnc Luczaui : igilur. nonoratit Bohenti.

C (281) Saaz urbs ad Egram in circtilu Saazeii«.i.(282) Vixcerti aliquid de his regionibusclduviis

nfferriposse videlur; cf. laïucn Dobnerad llajcciùtu111,78. Gulna vel Gunta fluvioliiiiiDobner in pras-ceplo qiiodanijJuannisrégis a. 1352dalodcpreliemlil.

(285) Si Dobncrum aiidisest Sua rivus qui pauloinfra Salec in Egram cxuudal.

(284) Wlaztizlavi terrant in Sacensi, Raconiccnsiet Liiiomcricensi circulis quasrcndamesse conjicitPalacky.

(2b5) Haud supcrflunmvidetur hoc loco apponerequosdamversus ex carminé populari, in codice rç-gina?aula?reperlo,:quo idem praslium Wlaslawi elCesimiri fqni Cosmasest Tiro) lingua Bobcmicade-scribilur; nonniilli enim versus cum verbis auclorisnoslri nescio quomodoconcincrc videiiiur. In lau-dandis vcrsibu's secutus sunt librum : KoniginhoferHaitdsehrifi aufgefmulenund hei'itusgcgchcuvon NV.Hauka, vcrdeutsclii voitSwoboda. Prag. 1829.Cum

73 „ CHRONICA.— LIB. I Tfc

prassiditsaltciuiaveralM»,ut parvoclausi u oppiùo,A

quod dicilurLeVigradec4,°(286), Iiosliuntincursio-nes tintèrentoppido,Ilie condiditurbem»quant ap-pcllavilnominesuoWlazlizlav*", inlerduosmontesMédites4"

(287)et Pripek4la(288),scilicel in con-

finio *u duartim provinciarumBelina (289)et 4IS

Lulonierici4*6(290),el posuil in ea viros 4lTini-

ques, ob insidiasulriusquepopuli, quia hii adjuva-banl parlesBoemôrum;Et sicul in omni vicissitu-dine rerum prosperitaselevatj advcrsilashumiliâtcor huminiim,ex niinia quant semperoblinuil in

prxliis prosperilate4ie,cxaltatumesl cor ducis et

elevatuniiul meuleferocicxardescerëtoninëiuBoe-miamad obliuendum.Ah *19!menshominumignaraftiturorumsa?pesuofalliluraugurio, saspcfit, quodalite ruinant42°cor exiollilur4î1,sicut anle leliliamI

sa?pehumiliaiur. Moxlumidoinflalus faslu V22sû-

perbia?;scircvolensvirlussua quanta?s'ilpoleiilia?»niillil gladiumper omnesfineslociusproviucias,bacéôndilionc'***

principale senlencias,ut quiconque,,ïVcorporisslalura praseellensgladiimensuramsegniusjusso42Begrederetiir ad pugnani,proculdubio pu^nireiur gladio. Quos426eicius 4" dictout vidit "8

in Condictocoadunaios429loco,stans iu mcdioag*gère, corona vulgi sepius, clippco 43° subtiixus,manu431ensemvibraris,sic esl exOrsus: O milites,(jUibusullima in manibuscsl Victoria4SS,olim nonténielvicislis,jamacttimagilisi Quidopusesl atmh?Armaad4SSspeciemmililioeponarefacialis.Quinpotiusfnlconcs^, nisos,herodioselomnc*3*hujusmodigenusv«latilium,quodmagis aplumesl adjocundilaleniet

ludum,lellitevobiscum,quibuscarnes43siwt'micoriim,si forte sufficient,dabimus43Tad vescendum.TesteMartedeoelmeadominaBellona,quoemihifecitom-niaboita,percapulumensismetjura quemmanu le-

neo, quod pro infanlibuseorum catulos canumpo-namad uberamattum. Levatesigna, tollile motas;sempernocuitdiffetreparalis(291). Ile jam velocif'-

elv'uiciteféliciter.ExorilurciamoradailheraU6(29â)uliliset inulilis4as,forlisel Vilis44°,polénsel inpo-lens, perstrepunlarma V'1,saltai scabiosa***

equa,ut acerequus *Mta pugna.

il. interea quasdam ntulier , una de numéro

Eumenidum,vocansad seprivinumu*,quijamiluruseral ad proelium.Quamvis,inquil»non ist naluralénovercïs,ul bènefaciantsuis privignis;-lamen nonimmemorconsoniilui patris, caulumte faciâm, qui)443

possisvivetesi vis. Scias Boemôrumstrigassivè4',BtenturesnostraiptoevaluissevotisEUmentde's,undènosiris usquead Unuminterfectis,dabilur BoemiisVictoria*«.

Hanc lu, quotandemvaleasevaderecladem,quemin primocongressuinleificies%v>libi adversan-

l lem, utramqttesibiabscidensw*aurem,millein tuum

bursam,et inler ulrosquepedesequiinmodumcrucis

evaginatoense terrantl'uteabis.Hocenimfaciensin-visibilesliguturas laxabis,quibus ita deotumvestri

equiobligali**•déficientUl et codent*"$ quasiex

longo ilinere faligati, moxquem insilienseqtiunti

terya vertes*84,el si magnuspost té fragor*Min-

grueril,nunquamretto aspicias,fugamsedaccetetesiatqueila lu solusvix 4B6

effugies:Nam qui dit tio-biscuml>8' comilabanlur4-B8iu prwliumjversisunlniaitxiliuminimicisveslris4B9. A coulra Boçntisrcsisterenon vàlentibus,hoslibusquippe jam tociens

triumphaulihusvo°juna.Salus4S1eral vielisnullam sperare satutein(293);Sedsicut semperinfidèleshomines,et eoad inaium

proniores4B2,ubi deficiunlvires et bona?artes, ilicoad détériorespravitatis vertuntur partes : haud46i

aliter gens isla vanis464sacris dediia, plus inenda-

ciis credula, jam desperanlësvirihuset annis mili-

tàrihus, quandamadcunl sorlilegainel cousulunt

eam atque inslanlut edicatM",

Quidopussit facto in tali discriminererum,Aulatioscveniusfuluriimobtinealbelluin.

VARIEELECTIONESw»atténuerai corr.eademmanualtenuaveratI, alennarat 2, 7. *">.ticvigradck2. "' Wlastislaw 2<

Wlatizlau 2b, i, 5, irtserlolamen s anle l 4", Wlalzizlau5, 7. *» Medniz 1. Medttel2. *13Przi-pek2, Pripec4, 4». 4,4corr.1, rubroatramento. 4lBrfees<1. 41°Luihomii'ici4, 4». 4" mnro'scon\aliamanuviros1. 418prosperilalem4". *'» Ah! ah ! 4, 4". ™ corr. 1, minio. "' exallftlur4, 4-;421falu 4. 4"convinciel. t2V

qui 7. 4" jussu 4<«. 42°quo 1. 4" lolius4, 4a. 418ut vidit corr.a/iitmanuA. "* corr. alia manu\. 43°

qua?rfeesfA.4ïlmano1. "2 v.i.m.e. A. 433elL ''3VcoiT.A.438omnis2;488canes cotr. carnesA. 4" dapibiis1. 7. corr. A. *38 hetbera 1. 439corr. alia manu1. 440f.et'v;désunil. 4il arma repelunt1. 5. 7. "9 scabio4. 4». 443u addil alia manusA. m ila A. et cotr. %4" ut 4. 4=i 449siite 1. sive deest 4». 447v. B. A. UBcorr. alia matin1. 449abseindeiis2^i 3. 4». 7:

"9 invisibiles—obligaliomissa2. 4B1invicient2. 4" c. eld. A. 4B3que deesl2b. 4B4verienscorr;vertes1. 46Smagnusterror ingrueril.A. m. p. t. vel fragorvel timor1. limorvel omissa in 2. 2b; m. pjt. limorvel fragor3. 4. 7. ut fi'agor5. 4B6vix deesl2. 4B7nobiseuin7. 4B8comitanHir4.4«. 4"9 no-siris?. 4Mliihuphanlibusi. 4C1soli alia manusuperscr.salus1. 4CSproniciorescorr. alia manu 1. "» aiitcorr. haud A. 464vallis L

' kéBel d. 1. ;

NOT^;. . . ;"

hoclocohiconfereiidisunl versusp.Til :Brach(scil.Wlaslaw)mil Feiier mut mit SdiwcrlOftItereiuin NcklansLand.(286)LëwyHradekcastrumin sinisira ripa Mol-

daviefluvii,haudprocula PfagaUrbe.Clï. Dobrow-ski Vcrsuchep. 95.

(287) Hodie Nethik in circulo Lititomcricensi;cfr. ScliallerTopographiedes KônigrcichsBobmen

PATUOL.CLXVI.

86.(288)HodiePriseiii cf. ibiu. ..,-(289)Bilinad Bilamin circuloLutomericettsi.(290):Leilmeritz.(291)Lucan.,Phars. 1, 281.(29SVVirg.,Ma.M, 313, 358.

(293).Virg,,iEn.llj.S54.

'S COS.NLEPRAGENSIS . 7ti

Illa, ni crut plena Philone, anvbigua406non tcnuil A i

eos diii verbornnt ambage : Si vultis, inquil, irium-

phum Victoria)consequi, oporlel vos prius467jussa

Deorumexsequi. Ergo lilale 4T'8 dits' veslris asinum,u: sint et ipsi vobis in asylttm. Hoc volum fieri sum-

mus Jupiter, et ipse Mars' sororque ejus Betlona,

atque gêner Cereris jubel. Queritur intérim miser

asellus el V*9 oecidilur, et, ul jiissum fuerat, in

mille niilli.es frusia concidilur, atque ab universo

exercilii cicius diclo consuiiiilur 479.Quibus ila esu

aniiuatis asinino 471—ressimilis prodigio—cernertslaslasphalanges et viros mori promptos ul silvalicos

poi-cos; el sicut post47! aquosam nubem fil sol

clarior el visu jocuiidior, ila post niniiani inerciam

exercilus ilie fuit alacrior et ad pugiiani au-

dalior. B\ï. Inlerea dux eorum Neclan4", icpore pavidior

et pu'rdo*74fuga velocior, pugnam inmiiieiilemper-

tlmuil, cl ficlu iiifirmilaie in Castro supradiciotlclituil. Quid facerent membra sinecapile, aul mi-

lites in pnvliosine duce? Eral ea leinpeslale quidamvir prascipuus hoiicsiatc cor'poris, a?lale et nomine

Tyro, cl ipse post'ducem secundus inpcrio "", quiad occtirsum mille' obpugnaiiiium in praslioni'illum

timerc, nc'mini scivil cedere. Hunedux clam ad se

. vocal cl ptascipitût arma sua indual, et paucis clicn-

libus id sciciilibus4,s, herilem cqtiumjubel ulasccn-

dat, alquc vice sui "7 milites ad pugiiani prasce-

dal, qua; non longe ab urbe, sed quasi duobiis

sladiis disiabat. Ventum erat ad campuniab titrisque

«xercililms condiclum; sed prius Boemi piasoccu- i

panl collent in meiiio campo em'mentem, unde et

bosies prasvidcren't adventantes (294), el is qui "8

asstimabaiiir 47° dux, slans in cmiiienliori loco,«soiicionnreliir48°ad milites Tyro : Si fas, inquil,esset diki verbisaddere virlulem mililibus(295) miif-

'Aplieibustos leneremsermonnm 4SIumbugibus. Sed

quia hostis ad oculumstal, el brèvetempus ad exor-tandum 4,aextul

Fas mihi sit vosvel paucissuccenderedictis.

Omnibus in beilodimicandi pur est devolio, sed im-

pur vincendi ratio 48a. Illi paucorum pugiiunt pro

A gloria, nos pro palria dimicamus et poputt atquenostra libcriale (296) él salu'e ultinta ; illi ul rapiamaliéna, -nosul defcndamUmdulcia pignera el cura

conntibia. Confoftamini484,elcsiote viri. Nam dcos

vesltosquosaetenushabuisiis offensos,placaslis volis

quibus placari voluerunl. Ergo limorèm èorum tic

timueritis, çnia 485,quibus in proelio 486iiinot487of-ficil 488animo, maximo 4S9 vetsatvut in peticulo;audalia aillenthabelur pro mttro Ç&97),-audacibusel

ipsi rfi'i490auxiliantw. Ctedite mihi, ullta illacàsttaveslta 491salus posita esl et-gloria. At si lerga hvsti-

; busveniiis, motiem lamennon effugielis. Set ûlinamL motiem.' vei:«mpejus morte agelur ; conjugesvesïras\ in conspecluvestroviolabunl,et in sinu earuminfants

ferro irucidabunl, el ad laclandum ois calulos du-

B bunl,quiaviclh una est virtus,ricioribus nildenegat^Inlerea dux Lucensis, ferocissiums mente, cum sti-

- -perbissiniagente.quibtis et hodie a ittalo iûiiaïuni est> superbire 491,venions ex adverso, ul vidit bosies non

cedere loco, jubel suos paulisper slare illico, eti quasi condolcns super fala 493inimicoruin, his dictis? acuit animos suorum 494: O miserabites49*limido-i tum hominum mânes, frustra ptenduiil 49° colles,i quibusdésuni vires cl uellieaiailes, nec juval collis,ES si esl virlus dcbilis. Cernilis, quiainplanis vobisnon'- andent occurrere497cumpis, nimirum si non fallor,- jam fugere parant. Sed vos, p*riusquumfug'.anl492,•- irrnite super eos inpelu repentino, cl sub pedibusve-s s/ris ce« frivola stipularum ul conteranlnr, facilee moresolilo. Parcite ne igiiavorumsanguinepollualis- € fortia lela, sed pocins snbmitlite 4"

quoe portailst volatilia, ut °"l>

perterrefacialis""

falconibuspavidas8 ««'es ul columbas.Quod ul factnm est, lanta fuit

>', densilas diversarum B0>avium, ul sub pennis eariun

l, obscurareliir aer velut sub aquosa mibe, vel nigra?icmpcslalis tempore. Hoc cernens intrepidus Tyro,

d coeplumintcrruuipénscolloquium ad suos dixil' 03:Si forte contigeril me mori in proelio,sepéliteme inhoc colliculo,et construite mausoleum mihi B04 insecula1""*memotiate, Unde et hodie noniinalur mi-

i- litis acerrimi bustum Tyri (298). Moxqueprosilienso ceti maxiiua moles rupis, qua?B9efulmine B97

ruptaVARIEELECTIONES.

436 anibiguilate omissa voce ambage 7. 497pnus deest 2b. 488libate 4. 4«; 4CSet deest A.470 corr. 1. «' asineo 7. 4'" per 7. 473Niclan 4. 4». "4 corr. alia mutin A. parlho ai. m.supetset. pardo 1. 47Bi. s. A. m id sciciilibus désuni 4. 4«. "7 sua A. 47S bis uinissoqui 7. 4'4 corr. 1. 48°concionatur corr. al. manu eoncionaretur A. "" sermone 4. 4«. verbo-niui 7. 4flaad exhorl. omissa 7. 483condilio.vel ratio addunl i. 5. 7. In 2. 5. supra vocemcon-ditio alia manus .antiqua adsctipsit veLratio, condilio A. el rel. 484el nolile addil 1. 4liBquia deest4. 4».496 t. i. pr. A- 48!limor onusstim2. 489eflieit. 2. 489.moxuiio A. 4S0 deesl 1. 491veslra deesl 7.*•* corr. ul. manu.l. 49asuperscr. A. 494eorum 7. 49Bmirabiles 1. 49epcndiiiil4». 497occurre 4*.498corr. A. 4" submiltile deesl 4'»'. ™ in 2. 801perire facialis A. OTadeesl A. ">*d. a. s. A-894mihi deest 2. B0*i. s. nomiiialivum A. vel memnrialeuoinin'aiiviiin 1. n. vel m. 2. 3. 7. vel ineui.désuni 2b. 4.-4°. manu recen/ioriadscripta in 5. noniinatinit 4. 4a. »M

rupisque 1. 4I)7 corr. al. manu i.

NOTiC. "

(294) In carminé populari, p. 105 :Don in weiterFtache hdriet ihrer .

ErictjesfreudigWlasJatOi •"El pauio infra verbâ CéstinîrP ; :' /

lliet vontBetge kann unsWl'ax.awsehen;llaschhinab tings um den-Bergyezoyen.

(21.51Salltisl., Cal. 58.

(296) Salltisl., ibid.(297) Sitllust., ibid.(298) OslCnditurin hune diem crudi et abrupli

saxi moles super slerililms cantpis ad Tursko, qua?in buslihujus memoriam hue advoluladicilur, quemet ipse speelavioculis. DOBNEHad liai. 111,108.

77 CHRONICA.—LIB. I. 78

de sumuti(aie.alii monlis ferlur per abrupla loca, /sternensomnia obslacula,haud aliter mil forlissi-

Acveluli,si quisin horlo B"

iia obstantiumdonccplenus aslilibus,in médiaslragcsuper magnantIncerluni esl, quis, a quo, vel qualivulne

cccideril, nisi hoCsolumscinmsprocerto, quia B11

Bocntipolili sunt Bls triumpho,LucensibusB13om-

nibusB14.inlerfeclisusquead unum81B,pra?terilluttt

videlicetquem novcrcaolim prasmonueralciinlcm

ad praslium.Isque dumjussa peregitnoverca?prse-

peli*-l°elapsusfuga, dunique817concilusvCnerilad

domum,eccëuxor suaplangcbalur defuncla.Quantut viderclvir sutts, dumdiscoopcrnissetfaciemejus—res similesficla?— visum esl funushabere infe-

ntineo peclore vulnuset abscisas818aures. Tune

vir 519rccoleusquod facliim fuerat829in pnelio,

protiilil aures de bursa cruentisB21cum inauribus,

alquerecognovilhancfuissein specieiiliusBS2quemadversanlcmoccidit in bello.

15. Post basemirantesBoemiin terrant illamB23

ctnullo resislentedévastanteseam B24civilalcsde-

slruxcrunl, villascombusscrunt.,spoliamullaacce-

perunt (500). Inlcr qua?filium B2Bherilcni apudquandam velulam iiiuliercm inveniunt lalilanlcm.

Quemdux ut 826vidit, qtiamvispaganus,lamenutcatholicus bonus, misericordiasuper cum motusastaiula?ejus027el forma?pepereil,cl novamurbemin piano lococonstruensnoniineDragiis

Ba8(501)su-

per ripantfluviiOgreBaajuxla pagiimPostolopirlh,3*

(302),ubi nunc cernilur sancla?Maria?coeno-

biiim,tradidilS31civilatemet pueruntpedagogo,cuianlea B38pater suus cum B33.commiserat,nomine

Duringoqui fuit de SribiaB34génère (505), exce-

denshomineinseelerc. vir uejorpessimoS3Bcl otitni

i mus héros sl)8Tyro in confertissimoshosiiu.ticu-

neos(299).

tenera papaverasucciderelferro,metil ense capilahoslium;

quasihcrinaiius,striiem"l0occisorumcecidit.

;rc quisquebeluacrudelior.Quoduiique

B3Gfactuntest omniumconsilio comilum B37, ut populus*38

qui dispersusfuerat ad filiumherilcm, suuni quippe principem,ceu apesad suant inalerculamconfluèrent; luin si

quando resislere vcllenl in piano loco facilecapipossent B39,lum quiacumviroalienigena non tantciloconspirarelplebs.indigenaB4°illisila '*' dispo-silis repedantad propriacum magna Iclicia, alque

B victrices aquilas in sua rctenint stacia °12.lnleieu

scclcsiusZribint43illc, delerior infidèle,perpétraisccltiscrudelc.Namquadaindiepiscutoresnunciantslaeioncm pisciumnon modicamin placida aquasub glatie iiitida B44;erat enim glaciesperspicua,quain nec adliuc.641'aura c.orruperal,îiec.pulvis ,4S

commnciilaverat.Tune ilie Judas secundus.847Du-rinchB48,ralus esse congruumtemposad exercen-dam suamiicquiciam, quant dudum mala mente,malo B4»aniinoconceperalin dominisui ,M..neeem,ait ad pueront : EamustB1piscàri, quemfraudepa- .rabat nccare"02.Quocum""pervenissent,inquilBBV:O mi dominelle,perspiccnotantesecce subglatiepi-stesplusquammille.At illc, sicul eral puer, pueri-lilcrgcnua (lectens,dum inspicil sub glatiepisces,

C sccuriis securimtoiicrocolloBllBexcepit et cui lio-slis pepereil, suuseum pedagogus

MtinterfecitBe'.

Diffugiuntomnesa tali speclaciilo,At illc Mplusquant parricida, quod non potuil uno iclu securis

peragil cullello,caput suo dominelloabscidensut

porcello,quodabscondens"* sub clamideveluido-

'.

'VARliELECTIONES.

808ères superscr.al. manu héros 1. M*orto 4. tlDita corr. A. slragem A. striigem 1. Mlquoil2b. 4. 4a. Bls

si/perscr.al. manuA. ",3 Lucceiisibus.2. Luezensibiis 21'. "4 hominibns 1. .".I*bu-num corr. ununt 1. B16

prasccli corr. alia manupra?céleris I. "" delelum queA. B,sabscissas'2.2*>.5.7. B19deest1. "• eral 21'." Bal cruchtas 4. 4«. 6,s ejus 1. 823B. intr. I. i. A. 4.B. t. i. intr. teliq. 8n deesl 1. B25rfeest 4. 4a B26 superscr. 1. S27 omissnm 2. •". Vragus2». Oragus 7. B29Oggre 5. 7. 83°

Posioloprt 2. Postoloprilh V>. 7. Postolopnrih 4. Posloloprih4". Poslolopert5. Balvel civilatem cant 1. et civilatem eam 5 7. eanilemciviialem omissoeam4. 4". B3aante 4. 4». B33 deesl 1. B34Zribia 1. 2. 2'». 3. 4" 7. Zurbia 4. Ztribia 5. B3Bpes-simus 1. B3Bitaque !.. •837deest A. 4». B88recenli manu superscr.1., BS9 lum si quando — capipossent,désuni in 5.-4.-4». 7. S4°COÏT.A. ÏU bisque def. ila A. 842slacia 2b. 4. 4a spalia 5.7. ns Zirbiu:4.4a Zribni7. Bli nilida A. nova vel nitida 1. s. g. nova 2. 5. 7. in 2b. 5. a corre-ctoreaddilumnitida. n. nova4. 4» . B4Bdeest4. 4a 848pluyiasubductopulvls2b. S47sceleralus corr.secundus2b. ."«, Durinch2b. 5. Durincll3. 7, During4 Durinh4». 849que deest in 1. 2. 3. 7. 8B0 vi-lamA. vilainvel necesse1. v. vel neceinréL SBldouineaddv.nl4. 4". . BB2 necari2b. 4. 4a BBaomnes2. 6B4 inquiuntCOÏT,ex inquil2. ait 4. 4a. ,BBsecuri tenërum collum4. 4a 8B6

pasdagagus4a. "" in-terficit7. B08Zirbinaidunl A. 4a BBSabscidens A. 1.2.4.

NOIVE.

i299)ln carminépopulari, p. 105.Tras brichlmilhervoruus Waldesschalten,

.Tras etfasstdesFeindszahlloseUaufen.(300) In carminépopulari,p. 107:VintdieteicheVente

BlinklvorNeklaus[reudehetlemAuge.(301) Postero temporeDrahussnq,minata.(51*2)Cfr. Dobnerad Hàiec.Il, 302.'(503) ExSoraborum, ut videtur, populoonun-,

dus.

79 COSM/E PRAGENSIS 80

mini sui pro honore, ntunda involvil sindone B,°,ut Aud.ducem, qui sibi cum comiuiscral, infelix mal.)

suo.déferai, Ferl sine mont funesla doua, sperauspro.tali facto 8C1innumera BCSronsequi inuuera, elinvcnil ducem iu Pragensi palalio cum omnibus re-sidcnlcm comilibus in concilio; alque optimum ra-lus fore, ul in conspectu omnium facinus suuiii re-ferai in médium,.mirai cl salulat ducem, et resalu-latns sliiis exspcclal, el ut data esl sibi copia fandi,dixil : En B63ego, en ego864sofus mea effeci securi,ni vosomnesdotmialisin ulramqueautemsecuti(Wi).Sespeenimuna el minimascintilla B6S,quam incaulecusios domusteliquit subtenui favilla, excitai ignesviagnos, el non soluni domum, sed eliam involvilelcombutil ipsos86BrfoiHi<sdominos. Hanc ego sciniit-lam proecavenset ptivvidens in fulurum vobis noci- ilutam exlinxi, et B67vos"^ vesttosquec(,i posterosavenlura clade, quasi ex divino oraculo proemonitns,

Aufet ab aipcclunoslto tua "* dona seeleste,tua sceleraexcedunlmodiim el veniam,Adhocflagiciumnec potestdignnmexcogitati r

Anptttas, quodfacerenonpotuissemMkhi autcmifuit ticitum occidereinimicum,Hoc quod peccastipeccatumCettequicunquete occident

i..-, non toluntpeccatum

quid el peccatumel peccalum

pro utroque peecatoIripticalunt

Ycrum «ipro hoc tant scelere immani aliquod a '

nobisdonatiiiumsperasti, scias tibi pro mngno mu-

nere Itoedari, ut unam de tribus quam velis-eliqaamortem. Aut te proecipitesex alla rupe, aul le mani-

bus luis stispetidrtsi» quavis arbore, aul scéletosam

vilain luofinias"* ensc. Ad hasevir B8°ingcinisccnsail : Heu B81.'quam malevitum ""*habet, cum proe-

ler spem sibi eveiiit. Et slatim abiens in alla B83alni»

se suspendit laquco; unde alnus illa quamditi non

cecidii, qn'ia juxla viam eral, dicta est aluns B-u-

r'mci 684.Elquoniani hase anliquis rcferuninr eve-

nisse tentporihus, ulruni sinl facla an ficla, lectoris

judicio reiiumiimus. Nunc ea qua? vera fideliunt re-

prolexi. Vosaulem, qui eslis capila terroe, finiefaclonomeninvenite.Si est mcrilum, facile utomîtessciant,

quantum merui;' aul si dicilis esse scelus, plus mihi

debelis, quoi vos ipsi non facitis scelus. An ideode-buislisinfanli par.cere,quia palet ejus vestros infan-tes inlerficeteel talulosvoluitpvnere ad sugendumeT0

vesltas conju'ges?Cette nec ca'riiessuaves", tabidi7tecsuave lupi jus. Ecce patetni sanguinis ullor, vo-bis quandoque

B7S

nociturus jacet sine vestto sanguine vicias 'J,

Quin ite potins, accipile tegnum ocius, quod sinemelu possidebilisin sempilernum [elicius.El slutim

prolulit capul in disco tenclium, in quo nichil adliucvivi hoininis fuit exterminaient, nisi lanlum quoderal voceprivatum. Expavil dux, corda iremuerunt

I)comilum, confusmn inhorruii inurmur. Tune duxlorsil caput a minière nefando et solvil ora laliafando :

nec dignam inventantvtnatclam.

voejudicium, nec par supplicimn. •;.i- .,

quod fecisli,si votuisscm?sed non tibi dominum.

majus B7Best, quam dici poteslpeccatum*tel occidere le judicavcril B78,serfduplex incurril peccatum,quod occidaris B77,

quodoccidislidominum,

potlahil peccatum.C latio commendat, noster sinus, Iicet oDiusïia ts-

men dévolus, ad exarandum dignà memorioe seticuat OT".

14. Annodomiitica?incarnaiionis 894, Borivoy,B*

baptizalus est, primus duxB8' sancla?fidei catholi-

cus(505). Eodent anno ZualopulChB88,rex Moravwe,sicul vulgo dicilur, in medio exercitu suorum dclï-

tui.let nusquam coniparuit (306). Sed rêvera mm •*•

in se ipsuni *">reversus, cum recognovisset M1quodcontra dominum suum imperatorent et compalrentArnolphum B92

(507) injuste et quasi iinmemor be-neficii arma movissel—quisibi non sohimBoemiam,verum etiam alias regiones, bine usque ad flumen'**

VARÏ^ LECTIONES.

•"* COÏT.A. BMcort. al. m«mi1 or,Jdeesl? ,M onénl. 8C4 semel4». B6*seinlillula corr. A sciri-'tilla corr. dli'amanu-.1. ""*deest A. 887et vos—- protexi désuni A. BC8 et vosque omissoveslros 4. 4».609liïrosque superscr. ul. mniiu"vesirosque 1. "70sugendas 1. 87» deest A. e7i nobis quoque 3. T.878corr. A. B74deesl 4. 4". B7Bcorr. A. t7° iu syllabn alia manu superscr. A. B7' occideris 7v'878cort. id. m. A. MS"finies A. BUZirbin add. 4.4». B8ineii repelunl 4.4*. "8*vir 4. 4a. MSalto

4. 4°. B"4Durinici 7. t8BiHic in inferiori m nr#.2b. alia manu scripta leguntur : qua? hic desuiit adscribe'Est autemiii charlulaseparalu nartalio de BorxAvogïtbaptismo ex Chtislunno adjeéta a verbis-:at vero-homines Bohemiipso sub, etc., usque ad verba populum Christo Dominiacquirentes D. B86Borivy l.Bor-

woy 4. "8Î Bohemia?in-marginc2. alia manu. Boemôrumaddunt 4. 4a. BRBZuaihopluki.Zuatoplick2b.

7 Zwatopftick5. Zvatopluc4. 4a. 889tum linea confossum alio atramento in 2. dnnt 7. refértur 5. "*•'

deeslA.. "" cognov. A. °92Arnulfum 2. 2b. B9Sfluvium7.

NOT/E. .

(304) Terentii Heautont. H, 3, 101.

(505) Anno895 Borivoy d.icent inler vivos nonfuisse probant Aimales Fuldcnscs, in quibus legiturSoUiejicumelWitizknt Boemôrumduces ad Artuil-

fûm rëgcrnRadisbonatnvenisse. '

(306) Nihil taie apud .Reginoncm aut FuUlennéi»scriplorem exslât.

(307).Cf. Regino 890.

81 CHRONICA.—LÏB. I. 82

Ograni*>\-etinde versus Uiigariamusque ad ilu-.A |u

vium", Gron (308)suhjugaratB96,—pciiitenliadu- ii

dus, média?noclisperopaca, iicinincsciicienleB9r, dascendit equum, et Irausicns sua castra fugit ad p

loçum in làtere montisZobcr siluniB98, ubi olim j,très heremita?inler magnantel inaccessibilemho- nminibus silvantejusope et auxilioasdificavcranl"'•" cecclesiant(509).Quo ubi pervenil, ipsius silva?in aabdilo loco equum inlerlicil 69°,el gladiumsuum „luirai cond.idit,el ul lucescenledie ad hcremitas nascendil8D1, quissit illis igiiora.nlibus,csl lonsiira- j,tus el hcreinilicohabilu indutus, elquamdiu vixit

omnibus incognitosinuusil; ubi 602cum jam se 003s

niori cognovisset°0-4, monachissemelipsum,quis risit, innoluitcl slalim ohiit. Cujus(310)rcgnum filii ^ejus parvo

603leniporç.sedminusféliciterleiiuerunt, D (pailini 60eUngarisillud diripienlibus,partira Teu^lonicis60Toricntalibus, partim Polonieiisibussolo-tenus hostiliterdcpopulantibus.

15. Borivoy aulem genuil duos lilios Spiti-gucuin e°.8 et Wratizlaum 8" cx ea qua?fuit liliaZiavoboriselQcomilis de castcllo Psov 6"

(511)nomine Ludmila 'J* (312). Quoféliciter universa?

çarnis viam ingresso,successilpalernumin princi-patuni Spilignev al3; post cujus obilum o.blinuitWralizlav eu ducattim (315), qui accepit uxoreninomineDragomirde durissimagentc Luliccnsi,et

ipsantsaxis duiiorcnt ad crcdeiiduni, cx. piovin ianomineStodor118

(314).Hasepeperitbinosn.iios"8,Wencezl.iuin°" Dcoet hoiiiiuibusacceptabilem, el QBolezlaum6le fralerna cède exccrabilem.Qualitcraiitcin gratia Dei semper pKiveniculeet ubiqiio..subséquente,dux/'" Boii.vo.yadeplussit sacrameiirtum bapiisini,aul quomodoper ejussuccessorcshis.in partibusde die in diem sanclaproccsserilM0re-l'igiocatholiça?lidei,vel qui dux quas aul quoipri-tnitusecclesiaseredulus.erexil ad laudemDei, ma-

Ahumus6slpra?terniiticrequant faslidium legentibiisingerere,quia jam ab aliis scripta.legimus: qui-damin privilegioMoravicnsisecclesia?,quoedamiu

epilogo6"

ejusdem82Sterra?alqueBoemias,quasdatu

iu vita vel passione sanclissiminoslri palroui et

inarliris 624Wencezlai82B(515); liant cl esca?exe-

cranlur qua?saspiusstiiniiniur,Inler 626hos aulem

annos quos infrasubnolavinius°27facla sunlhatc,

qua?supra 628pra?libavinius: non enim scire po-

luimus, quibus annis sint gesta sive6!-9'lempori-bus ' 63°. ..

Additcod. 7 seqneniiu: Inlerea déficienteno-

slra materia, quam nemo iilius lemporibuslioiui-

num, clericorumseu laicorum mémorisecoinmeu-

Rdavil poslcrorum,riirsus ad nobilia facla Rontano-

tu.miiiip'cralovumrecurranius.

16. Annodominica?incarnalionis895.

Annodominicasincarnationis896.

Annodominicasincarnationis897.Annodominica?incarnationis898:.

Annodominica?incarnationis899.




Aimodominieu?incarnationis905.


A.uuodominica?incarnationisftOSui . Annodominica?incarnationis900.

, Auuodominica?incarnationis907.

I Q Anno dominica?incarnationis908.

r Annodominica?incarnationis909.

j. Anno.doniiiiica?iiicar.nat.)ohis9.10.


i Auuodominica?incarnationis912.


Annodominica?incarnationis914,.

Anno.dominica?inca.rtialion.is.915..

VARIEELECTIONES;894ila A. Odramrel. 89Bflnineii4. 7. M snbjiigavcralcorr. al. m«iiu;1. B97scienlecorr.l. 5. 7. ***»..

Z-.A. ""s*j/.''at(Bcrarit«/.manuadditoel.oedificaverat2. 4". M0itilcrlëcii4. 4». 091accessit1. 2. 4. 7.c>*ila A. deest 1. nisi tel. 608superscr»/)/.alia manu A. deest 1. adduni 4. 4». 8n cl addit. A.60Bpaucol 2.4. 896pariter1-. 607-ThculO!iis4. 608ita A. 2. Zp'tligncuiitrel. 609Wratizlaum2b.-.4»..7.610Zlauboris 2b. 3, 7. Zlaviboris4, 4*. cl1 Psow 2, 2b, 4", 5, 7. Pson. 5. claLuidmila2b. Ludmilla4, 4a. "3

Zpiligncii2b, 7. Zpilignen3. °14Wralislav2, Wralislati5, Wratizlaus4, 4a. C1SSlolor7.416deesl 1. 617Wcneeslaum2. 6*8 Boleslaum2. f'19rfees(2\ 3, 4, 4a. oao-proc,essil2.. e%lmaluiniis.3. »»

ephiiogo1. 623dent addidit alia manus.A. 02VChristiadduiit4, 4«. 623-\Vcueczlavi,1. 62Bintra7-. ta ita corr. al. manus1, subnotantus2, 4, 7. Omissisrerfcis.quos inf. subnol.legil2b, annum videlicet,dom.incarn.895, et annum929. Inde annorumsubnotationemomiitit. 82a-scripla5. *29sunt gestavel2b.830Deficiunlinl, omniaquoeleguntutAisquead annum.9.67..Scf/uculiumannorum nujneii rfc.sun./7a.

NOTyE.

(508) Cran. VideDobnericommentalioneniVondenOrenzonAltmahrcusin BorniiAhhaiidliiiigcnoi-lier Privalgesellschaftin BohinenYl,!. cl Dofirows-kiî Benierkuitgenuberdas allé MahriscbeReif.liiirMonatsschrilides BohnsisclienMuséumsI. Febr.,P 64,

(509)Quoin monte postea conditnrit,est mona?etvsriumS. llippolyti.Deeodenimontefusiusdisse^.luit notariusRelie,c. 57. Schwandlner1, 24.

(510)Sequentiasunt verba Rcginonis.v311)Bssov.co locosiluniquo hodieMelnikurbs

exstat.(312)Jussu Dragoniira?ntirusdie 15 Sep!.927-,

ut fi'edilui'.,niarlyrio obiil. Cf. Dobner ad'Haiecv111,541.

(515) Teitebrisvix ilispollendishoriintprincipumlempora prenuintnr. Dobner111,502. Spilignevûobitumada. 922, Wratislavi ad a. 925 revocavit,quodveroconjecturamagisquamcerlis arguntenlis.,iiiiiililur.

(514)QuoeIlevellun dicilur. Thiçlmar.IV, 20*.Conf. quoque AdiintiBr.cineusislocuniII, 18.

(515) Est Vila S, Wcncczlaviquant.,conscripsilGiimpoldusepiscopusMaiiluaiiusMon.Germ.Sîi,.IV,215.

83 COSMJEPRAGENSIS 84

Anno dominica?incarnationis 916 . [\. es

Anno dominica?incarnationis 917 63>. - biAnno dominica?incarnationis 918 63!l. lis

Anno dominica?incarnationis 919 63S a!Anno dominica?incarnationis 920. ei

Aniio dontînica?incarnationis 921. bAnno dominica?incarnationis 922. aAnno dominica?incarnationis 925834. Ci

- Anno dominica?incarnationis 924. aAnno dominica?'incarnationis925. pAnno domiuicavincarnationis 926. pAimo dominica?incarnationis 927. <.Anno dominica?incarnationis 928. >

• Annodominica?incarnationis 929.4 Kaiend. Oeto- ibris sauctiis Wencezlaus, dux Boemioruni, Ira- gterna fraude murlirizalus Bolcziav (516) in ur-B s

beG3B, sinlrat perpetuam coeliféliciter aulant €36(317). ,

Nam Bolezlaus, haud 637dignus dici sancti viri ger- £

manus, quamG3Tfrauduleuler fralrem suum invita- v

verit ad convivium, quem polius machiiiabalur638(

ob rcgni relinendi gubernactila °39 nëcandum, aut <

qualiter'eoram bominibtis sed non apud Deum, dis- '

simulaveiit fralricidii reatuin, sufficienler dicium •

pulo in passionisejusdem sancti viri tripudio (318). ]

Cujus post ville bravium aller CainBolezlaus heu !

maie adoplatum obtiuuit ducalum. Haseaulem inter

convivia quasB4°,ul supra reliilimus, fraterna cicde

execrabilia, nascilur proies eximia ducis Bolezlaim ex conjuge egregia, cui ex evenlu rerum nomen „

esl iudiluni Zlrahquaz 6,s, qiiod nomen sonat ler-

ribile cont>iviitm.Quod enim lerrihilius potesl esse

convivium, quant in qiio64s perpelraliir fralrici-

dium ? Ergo dux Bolezlaus, sceluris patraliB44con-

scius, timens penâs Tarlari, mente semper recoleiis

sagaci quoquu modo possil Dcus super hoc crimine

placari, volum vovil Dominotlicens : Si iste meus

filius °''B,inquil, superstesfuerit, ex lolo corde mëo

iJeo eumvoveo,ul clericussit et servial Christo om-nibus diebns vilai suoe, pro meo peccato et hujusterroepro 6lGpopulo.

18. Post °47hase genilor voti non inmemor, cum

A esset jam puer docibiliset muttunt parenlibus ama-i

bilis, non ferens pater ul suis disecrelB48prasoCu-

lis, misil cum Radisponamei0 iradens sub regularesalas ahbati sancti Emiiicranimi marliris (319). Ibiecclesiasticis et regularibiis 6B0 sanclionibus esl int-

bulus GB1, ibi nionachico habilu indulus, ibi usquead virile robur est enutrilus ; de caslcro ejus vila?

cursu in seqiieiilibussa'l manifcsiabilur. Deactibtis

aillent ducis Bolezlai nihil aliud dignuin rclalione

percipercGB2polui nisi unum, quod vobis opéra?

precium panderc duxi. Nam servus DeiWencezlaus

ecclesiam in melropoli Praga sub honore sancti 6B3

Yiti niartyris conslruclam non lamen consecratam,morte' prasvenlus, reliquit. Hanc ul consecrare di-

gnarelur, qui lune praseratRalisponensiecclesia?pras-™sul nomineMiclmel,diix 6B''Bolezlaussupplex, mis-

sis legatis cum magiiis niuneribus cl màjoribtispro-missionibusatque pollicitalionibus, quo pelicioneinsuam adimpleret, vix impetravit

GBB(520). Quod

uliqueGB6haud 6" annuisset prassnl, nisi ob vecor-

'dalionem anima? et saluiern 6S8 Wencezlai amici

l sui jam interfecliid deliberàsset fieri, quia vir Dei- Wencezlaus. dum carne viguei'al, nimio eum 6B*

t affectu colucrat utpole patrem spirituatein 80° et

bctiigiiissimuui prassulein. Nam elCG1 prassul Mi-! cbael simililer hune sibi adoptaverat in filiumdile-

r ctissiniunt, tum ,6asaspe inslrûcns limore et atiiore

e *« Dei, lum saspemiltens ei 6e4 sua dônaria, quibusd maxime illo in tempore indigebai nova ecclesia

n „ Chrisli. Mox ubi dux esl. factus compos voli, plcbsuuiversa et proceres atque clerici obviant adveuicnli

ie episcopo muni devoli, el cum niagno honoré el

i- lasticia rccipiuitl eum in 60"ntelropolis Praga?asdi-i- ficia. Quid mulla? 10 Kalend. Oclobiis dedicala

is estC68S. Yiti marliris 667ecclesia, la?lus repedatie 66Sprassul ad propria.is 19. [REG.JAnno dont, inc. B69930. Otto filius

io lleinrici 67°iniperaloris, EggidC71 liliam Angloruni

i- régis, dux.ituxorem.it« Anno dont. inc. 931. Heinricus imperator re-

gem Abotridorunt et regem Danorunt cûecit Chrt-

ni slianos67îVARIASLECTIONES.

*»*DCCCCX1I,1. G3iDCCCCXUI.1. 633DCCCCX.1V.I. GaiAb hoclocodésuniin codiceA\ aliquotfoliausque ad verba : honores fugio, pompas seculi despieio, quai a. 994,1, 26, legunlur.

G3Sin urbem, omissa-Boleslaw3. 63Gin aulant 2. G37corr. al. manu A. G3Sniacliinarelur. 1. G39 gub.eruaculum 2b. G1°

omt'ssiim3,ut deestA. 641Bolezlavi 1. 64a ila A. 1. Ztrahkwas 2. Sirahquaz alii. CM\. q, superscr.alia manu A. e4ic. se. p. 1. 64e

Sirahquaz addit 4. ,G4GrfecstA. 847Pot 1. 64sdiseederet 3. G4aRa-,lisbonam 2, hic et deinceps. 6B0disciplinis et addit colïator 2b. 6B1ibi ecelesiasticis —imhùlus désuni4.6"! reperire A. 3Basuperscr. alia manu 1. 6B4 Boemôrumaddit 4. GBB

inipetral 2b. 6BGdeeslA. G87

corr. alia nianu A. 1. 6B8heati addil A. 6B9 cum 2. 6S0 spiriialem 1, 4. 8G1 deesl A. 6C2 lum—Deidésuni A. 663limorem et amorem A. 664per aîldunl A. 2. G0Biu deesl2. G6°ita A. deeslrel. 667deesl3. 6'8 COÏT.al. manu 1, repedabat 5. 6G9incarnait. A. "* Henrici A. G7icorr. A. Edgid rel deesl5.472quai ad hune el proecedenlemannum teguntur, desuntA. -,-

NOTiE.(316) Btmzlau.(317) Cf. Gumpoldi Vita Vencezlavi e.. 17-19.

In cousiituendachronologia longe a veiïlaie abei ra-vit Cosmas: S. Wenceslaus inlertëclus esl a. 955.Conf. Jahrbûcher des deulschen Reichs unler den.Sachs. Kaisern. 1, 2, p. 7.

!318)l. e. in libro quo mors ejus.celebratur.

Sis)j Michacli,Ralisponensi episcopoel S. Em-mtrauii abbali, qui numeie suo fuiiciusest indé ab

anno 944. Conf. Annales S. Eiimierami minoresMon.Germ. I, 94,

(520) Gimijibldusecclesiam lemporibusS. Wen-cezlai a 'futone consecratam esse tradit, c. 15. Tutovero obiit non post annum 932, quo successor ejus'Isengrimus interfuil synodoDingolvingas;vid. MansiXV1II,561. Ca?terumconf. qua? de liac re disseruitDébiter ad Hai.-IH, 621.

SS CHRONICA.— LIB.I. 86

Annodom.inc. 9328W-4f,7VNonasMartiiirans- A n<

UlumeslcorpusS.Wencezlay.marlirisduRolezlay pi«7Boppido.inurbemPragaminvjdifralr.isodio(321). se

Siquidemfratercjus Bolezlausdedie in diempejus pifacienscl pejus G7G,nullacoinpunclussui facinoris la

pceuilenlia,meulenon°77lulil678lumida,quodper ce

marliris sancliG79Wence/.laimérita. Deusdéclara,- u

rel iiiiiumcra;ad ejus lumbam G8° ntiraciila, clam lu

sibi lidisclienlibusmandat,, quo eum in urbem ù

Pragamiransferentes,.noclu in ecclesiasanctiWili li

faumîcoudant, qualcnus,.si quasÛCus mira suis l<ostcnderelad gloriamsanclis, non ejus fralris, sed 5sancti Vili marliris asseriberelur inerilis. Cidera ,

ejus malefaclanec duxi relalione digna, nec procerto habui comporta.Unumtanicnejus satisau- 1dax cl inemorabile l'acinus quod rétro dieruntin B ,

juvenlutestia fecit,veslra?carilalîreferre«upimus. ,Fuit enimiste dux Bolezlaus—sidicendusest dux,qui fuit impitisatque lyrannussasviorHerode,triw:culcntiorNerone,Deciumsuperansscelei-uminuna- ,nilaie, Dioclelianumcrudelilale,unde sibi agnomen .601ascivitsoevusBoieilans ut dicerelur68a—lanla?enim fuit severitalis,.ut nichil consilio,.nichil ra=.tioltcregeret,sed omnia pro sua Voluiilaïcalque.iuinelitanimi agerel..Undefaclum est,ut in meule

concipcrct, quo sibi urbem Romanoopère (522).condercl. Moxqucpopuliprimates °83convoeai in.unumel usque ad unum,cl.deducenseos in luciiui884juxla llmneiiLabe GGS

(525)alque designauslo-

ciiin,aperit ois sui cordis secrelum.686.Ilie, in-

quicus,v.oloet jubeoul mihiG87opèreRomanooedi-G

jicelisinurnin ttrbisnimisaltum pergirttm.Adha'cilli: A'osquisumus,inquinnt,.populifanées(524)ettenemusdignitalumfasces, nostibi.abrenunliamus,quianequescimttsnequevolumusfacerequodproeci-vis,nequeenim patres noslri laie quid auleu fecer.e1,8B.Ecce in luis conspectibusamassistimus.C90, et

polius tuo gladio quam imporlabiliservilntisjug&vpslracollasubmiitimus.Eue quod vclis,nonenimIIIÎJoblemperabimusc91jussis. Tune dux G'2 dirantexarsit in iram, et piosiliens,stetit in 'putride trun-

co, qui forte lune ibi jacuil in locoG9a,et evaginalogladiodixit : O ignavietpatrum ignavorumftlii. S'

A nonesltssemiviriaulr,s4nonvilioresMSperipsimajéphi 69G,(actis dicta comprobale,el ulrumgladioanservUulisC97juj/osit levius*»*collasubmitterelent-

plate.Eral res speclacttlodigna cl audacisprocaei-laleducisammiranda.Namsi mille dexlras in un;>

corpore.899àrmatasbaberci,nonin tantuin7C9Uuiialiirma. hominum trcpidarel. Qiiosul vidil-dux"l -

buxopra?timorépâllidiores,ununt,qui fuit primus1 inlcr seniores,apprehendens percincinnos70aver-

i licisut fortins valuil, percuciensaniputavil70Jceu

i leneri papaveriscapul, el inquil ;

! Sicvolo, sic faciam,sit pro ratione volunlas(325).1 Ciclerihoccémentes scropoenilenliaduc(i, cecide-

runl ad genuaducis704reniantcumlaçrimisposiu-"n lanles.Jam, iuquiunl,domine,nosttispateecttlpis,I D

jam pet omniatuis oblemperabimusjussis,jam ultra708fucimitsquoecun.quevclis, ne sis nobis ultra cr«-

*. delis.Et slalimad ducis volùnlatentasdilicanleivj-.": latent spissoet 70Galtomuro, opère.Romano,.sicutlr hodiecemitur, qua?ex nominesui. conditoiisBo-u lezlav'o7dicilur798.se

20. [CONT.REGIN.]Annodont,iiicarn.955 Ungari

IC orientales Francos cl Alainanniamalque Galliam

(e7C9dévastantes,per llaliamredieruiit

2). Annodom. inc. 934. Heinrichus71°rex Uvgitrosin, 'u mullaca?deproslravil,pluresque7" ex iis com-

111 prchcndil0- Annodoni. inc. 935. lleinr.icusrex paralysipe-r-11- cutilur.li- G Annodom.inc. 936. ohiiiUeinrictisrex, cui suc»

jec cessit713filiusejusO.lloimperator.et Annodont.inc. 937,ArnolfusdiixBavariorum71*

us, obiil.•ci- Annodom.inc. 958. Ungarjilertima Saxonilms

er.e mullacasdedevastanlur,cl '". -finidticisAmollirugi-et -chelkuil71GOltoni.

tgo Annodom.inc. 959,Luiluiçusrex.Gerpirgam.vi*lim duamGisalberli7lrdtixiluxoreui718.am Anno dont. inc. 940. [CONT.REOIN.JHelnrico,un- frairi regis, Lotharieitsisducatus coinmittilur, cl

alo codemanno inde expellitiir.S' Anno dom. inc. 941 "". Heinricus.fraler re-»

VARIEELECTIONES,85s DCCCCSXX1.4. "4 inlra nouas 5. 67BBolczlau1, et deinceps. 67Gprius A. *'7 nam 4,.*:s intulil 1. °79sui A. 4. Ga<>iiimnlum 5. 6Binomen 2, cognoinen2b. *8*dr A. 693prim,

pop. A. C84ita 4, locuin rel. 6GIS-Albei; alia manu adscriplum.Albim2b. 886sécréta4. G87rfeest.4. C88corr. 1. G89

aspectibus5. C9°"consi'slimus1. 891obteniperanius2, 2t. 09aBolezlausaddit4."

ri" lulo 2, liico2b. positolo super-co. 694nonaddunt A.1, 2b. 4.' 698cullores3. G98pilicorr. piri2bi6B'corr. A. G98levil. 6" ac addit A. """>\. Ualla manu.i. »01bolezlausaddit 4. "" ila corr, 1.,rinninosA. circinosrel. 703

amputai1. '°4Bolezlaiaddit A. '°8 rfccsfA. ,0Gsuperscr.A. ,07Bole-sliiuin3. ,58Seïjueniiadésuniin cod.7a, ttsqiiead annum967. 709Calliam2. 7lî ita A. h. I. Ileinricus3, ci sic porro. 711Ung.H. r. A. "2 plerosque5'. 713in regniimadd. A, 7Udux Bayariotjini2b, resliavaria?5. 7lBdeestA. 71Gdebetlanl2, 7" Gisalbuin5, Giselberti4. 71BEodcmanuoconieles appa-ruit, «rfrfii4. ,19dom.i. 941, rfesimil

N01VJÏ.

(321)GumpnldiVitaS. Wencczlai,e. 23..Quoda. 958 faclumsit.nceessecsl, si rêvera tribusannispusi mai-iyriuni.S. Wenceslai ossa ejus PragamtiMiishilastinl.

(3V22)1, c. urbem mûrislanideismunîlam,cfr.

Tbiclmar. L, H).(525)Albis.(524) 1.c. capul, primates.(325)Jiivenal.,sal. VI,225,

87 COSMiE PRAGENSIS jf.i,gis '" cum quibusdam Saxonibus. contra regem.conspirât, sed nilnoeere potuit.

Anno dom. bip. 942, sidus simile çometa?pçr 14nocies visum est, et inmcnsa morlalitas boum "»

seculaest.Anno dom. inc. 943. Otto dux obiil, cui Con-

radus filius 72SWcrinheri *S8 in dticaluni "* suc-cessit.

Anno dom, inc. 944. UngariaCaïauianis ""mullaçasdemaclanlur.

Annodom. inc. 945. Berlholdiis ' 26 dux Bawa-rieiisis "•* obiil, cui Ileinricus f,rater régis suc-cessit.

Anno domine. 946. Luduicus rex a suis 7'8 régnaêxpellilur W.

Anno dom. iiic. 847. Dotnna EdgidT3° regina

obiit.Anno dom. inc. 948. sinodus in Inglenlieim*" a

34 numéro 73aepiscopis habita est.

Anno dom. inc. 949. Liudolfo fiiio régis Machtilrdis ", filiaiiascitur.

Anno dom. inc 950. dux Eocnioruni Bolezlausrégi rebellabat *34,quem rex valida manu adiil suie-que per omnia dicioni s.ubdidit738.

Anno dom. in,e. 951. rex Otto in ltaliam per-îC-xit.

Annodom. inc. 952 *3G.Anno.dom. inc. 955.Anuodoin. inc 954.Anno dom. inc 955,Anno dom. inc. 956,Ànno dom, inc. 957.

*"

Annodom. inc. 958.Anno dont. inc. 959!Ànno dom. inc. 960.Anno dom. inc. 961.Anno dom, inc. 962.

Annodom. inc. 963.Anno dont. inc. 964.i.i'iïiOdom.-inç, 96S.Anno dom. inc. 966.21. Anno dom. inç. 967 ,a*. [dus. Jtilii dus, eu

A agnomen tS8sasvus Bolezlau.s, maie merçalum fi;«r'1ernosanguine diicalum cum vita amisit. Cui filiur

ejus asquivocus in principaiiim successit, multumdissimilis patri moribus bonis et conversationë spi-triluâli ,3S.O mira Dei clcmcnçia no ! O quam in-

çomprehciisibilia ejus sunl judicia ! cçce de rjibo

uya, de spinis rosa, de iribulis ficus gigniU'r t4*

generosa : videlicel de fratricida prédit cliristicola,de lupo agntis, de lyraiino74amodeslus, de impioBolezlaopius nascilur secundus Bolezlausdux, nulli

probilale secundus. Neque cum contaminai iniquipalris asquiyocalio,in quo verus 743Clirisli fervebalanior et pura dileclio '.**,; riant sicut mulli nominitsanciorum sorliunlur74B,nec lamen sanclilalem 7>6:

assequuntur, qtioniam neque sanclilas nëque iniqiti-**las çx nomine, sed pro inerilo hase ulraque dino-

scunlur, 47in liominc 748.22. Erat aulem isle 749

princeps, secundus Bo-

lezlaus, vir chrislianisshnus, fide calholicus, pate.rorphanorum 'B9, defensor viduarum,gcmenliuiu con-

solalor, clericorum et peregrinorum piussusrcpïor,eçclesiarum Dei prascipuus fundatoir. Nam ul 751iu

privilegio ecclesia?sancti Georii 7Balegimus, 20 ec-clcsias ebrisliana? rcligioni credulus erçxit, et casomnibus ulililatibus qua?pertinent ad ecclesiaslicos

u.sussufficienterampîiavit, Hujus fuit germana so-

ror nomine Mlada,virgo Dcodevola, sacris litleris

crudita ,C3, ebrisliana? religioni dedita, huniilitale.784praHlila, alloquioblanda, pauperibus et orphanis

ç faulrixlarga, acomni ntormti boneslate decorata.

Quoedum causa prationis Romani veniret 7BB,bepi-

gne ab apostolico (520) snscipitur : ubi temporealiquanlo degens, monaslicis sat disciplinis intr

lmilur , cl ad ultiniuin domnus papa suorum car-

dinaliuin çousilio' 09, imnio volens noya? ecclesia?

bénigne "* subvenire ,B" suffragio , consociai

cant nbbalissam ?'?, ntulalo nomine Mariam7,i0,dans ei sancli Benedicli régulant et abbacialem vir-

gam. Post hasenova abbaiissa novain et sanclamillalura w, Boemiaslerras munaciiicam '"régulant,

accepta licenlia et bencdiclione apostolica, cquitati in dulcem patriain eum suo comitatu valde lastili-

VARLE LECTIONES.

',*• Otlonis add.it supra lexlum 2V. 7-21 hovum 1. Taafilins — successit désuni 5. *saWerinariA. Yerneri .5. m ducum 2b, 5. 72K.Carinlliiis 3. 7i8 Bisrdoldiis I , Bcrlohlus 2. 7a7 Ravarias5. "3a,a- suis désuni A. assuis suo 1, 4. t*Pexp. r. A. ,30Ediil. omisso'domina 5, domna Iledgyd4. V1lngclcnheim 5, liigliiiheim 4. 73-2 ituincro deestA. XXXIV2", 2b, 4, sed in 2b, in margine : alii 50.In 2, pôsl liiglehheim omnia omissasunt, relicio rasurw vesligio. 733Mcchlildis 5. 734.rebellai A. rcbel-lavil 5. ',"!.'snbjiigavit3. 7*GSolos annorum 952-966 numéros exhibent uniiqnissimiduo codices A. i-,désuni promis.tinrétiquis.. In cod. % verba qutv'séqùunttirad'a.WI, de rubo uva -palris asqtiivoeatioperverse disiribùla stinl per atmos 952-957, ijuorf miro errore induclus in texltim recépit Dobrowski.Anno dom. inc'.' '951, repelit A. 737DCCCCLXH.Sequùntur in A, anni dom. inc. 968, 969,, 970, 971 et ailannum 972 legitur mors Bolezlai. Quoead annum 967 natranlur, legunlur eliam in 7, 7«. 73°

cognomen 2b.*89spiritali7. '74°.cl. R. A.

'T41corr. A. ,4atirranno 1. 743COÏT.A. '.**'dileccio 1. 74Bsociunmr 1."e sançlilalê 7. ,41(diiioscitur A. T48nomine 4. 74Scorr. A. 7eoet addit A. 7B1uli 2b. 7B2 Georgii 1.

7?3 s. 1. e. 'désuni 5. 75>biim'ilitaii2, humilitale — larga desmt b. 7BBad (imina sanciorum aposln-lorum Pétri etPaùli addit 4. 'Ç«Cxc. card. A 7S7 beniguiss. 3.

''•."'-mmargincA. «Huosiiuin. 7B'corr. 1.769Maria 5. 7C1 alatura 1. ln nionahicam 1.

NOT/E.

(326) Joaiine XIII.

89 CHRONICA.—LIB.1. 99

calo. Yentum eral ad regiamurbem Pragam , et ^

dux Bolezlaus diu desideratamhoiiorificè recepitsororemantantissimant,el inler se manibusconscr-

tis suheuni regaiia teela ; ubi simul résidentesdiumuluis alternatim sermonibusdumfruuntur, dummulta qua? vidit Romoe sive7G3 audivil relalioue

dignaetadiniralione ,G4, fratri suorefcrl7C5, insii-

per hueras cx parle aposlolicisibi direclas Oblulit

766,quarum formulahujusinodifuit : Johannes7G7,servttsservotumDei7G8, BolczlaoT6"culholicoefideialumnoaposlolicambenediclionem.Justum esl beni-

volas aures juslis acçommodarepelicionibus: quiaDeusestjuslicia, et qui diligu.nlDeum779

justifica-buntut, elomniadiligenlibusDei771

jusliciamcoope-raniur in bonum.Filia nostta, tua telativa (327),nomineMlada, quoeetMafia, inlet coetetashaud'1''*

abnegandaspeliçionescotdi nostto dulces inlulit ex

parte lui pteces,scilicctut','l:3.nosttoassensum in tuo

principaiuadlaudemel gloriam Dei77Becclesioelice-tel fteri episcopalum.Quod nos utique loeloanima

suscipienlcs, Deograttas77Grc/u'imits, quisuam ec-clesiamsemperet ûbiquedilatât et magnificatin om-nibusnationibus.Undeapostolicaauclofilateel san-cti Pétri ptincipisaposloloiunipoteslate, cujus licel

indigni, lamensumusvicarii777,annuimuselcoltaurdamas"8

alque incanonizamus,quo ud 77?ecclesiamsanctiViti elWencezlai muriirum,8°.fiai sedesepi-scopalis; ad ecclesiamverosancti Georii marliris,sub régulasanctiBenedicliet obedientiafdioenpstroe,abbatissoeMatioe,constiluulutcongregutiosanctimo-nialium,81.Verumtainennon\ secundumrilus aut

scclamBulgatioegentiswe''8aRuzioe78'(528),ouiSçla-vonicoe,n linguoe,sed magissequens

,aBinstilulaetde.çretaapostolica,unumvociotemlocitisecclesioead

•*•placilumeligasin hocopuscleticum,Lathûsadptimelilletis etudilum, qui verhi vomete novalia cotdis

genliliumscindeteel ttiticumbonoeopetationissetete

alquemâniputosfrugumvesltoefideiChrisloteporlatesuffteiat.Vale. El slalim, ut jussumfuerat, consilioducis et abbaiissa?sancti Yiti ",Becclesia ,87decer-nilur futuro episcopo(529), ecclesia vero sancti

Georgiimarliris (350)ad prassensda(ur abbaiissa?,ducissorori, Maria?.

25. Igilur quidamde Saxoniavir mira?eloquenliiçet literalis scientia?,nomine Dethmarus,88,presbi-ter promolioiie, monachus professione, olim inaulea diebus causaorationisvouerai Pragam : quidum ducis seciindi Bolezlaidevenire '" ad noli-?

ciain, in brevi tempore magnant ejus graliam ade-

plus fuerat el amiciciam. Et quoniamSelavonicani

perfeele79°liiigtiamsciebat, hune per suos legalos'

duxadvocat, clcruin, primates lerrseel populuinconvocat, alque suis precibuset monitis ellicit, uteum sibi in episcopumomnes communi assensu"*

cliganl.Postera79aautent die ul duciplaçait, favo-ntli 793acclamalioneab omnibus in episcopumDe-thmarus eligilur, ad imperatoremchrisiianissimum

Ottoneni(531), filium lleinrici iniperaloris"'4, ex.

parle ducis et tocius cleri alque plebis cum bisiriinsn.iuilurlitleris798.

O gloriosissime79G

imperulor et Christianoereli-

gionismaximecullor797, suscipenostras clemenset

la.ciusçleri atquepopulipreces,el hunevirumper'""in oinuhiabprobatum,09, nomineDethmarum89°,quem

nobis in pastorem eligimus8<", veslra sanclisiima

çollaudationeac 80ajussione, ul otdinetut inepisco-

p::\n, suppliciletexoramus.'tune imperator, sicut crat divina?legis amator

VMtl/F,LECTIONES.783seu 2K 764digna et admir. desunt 4. "« corr. al. manu i, 7GGIradit 2b. supra tero oblulit.

,CÏ episcopusaddit 7. epistolamutilata in 5. ,G8servormiiDeisemis A. 709duci addit A. 7Ï0 eum 7,lu 2*. nolavit collator: alius"eum. ' 71 Dei dilig. A. 772corr. A. aud. 1, non7. 773in 1, corr.al. manu. ul. 774aseiisu1. 77Bcl addit 7. ,7°grales 1, 4, 7. 777v. s. A. 778laiidanius2. 778quodA 2b. ™»ila A. 1, sancti V. W. fiai 2, sanciorumViti et Wenceslai marlyrum2b.5, 7, sanciorumVil.Wenc. Adalberli4. 7B1moiiialiumA. '«set2b. 783Russia;5. Ruseia?4. ,w Slavouica?2b. ,8Bsequen-?les 4. 78Seccl. s. VitiA. ,87in margincA»appositum. ,8G.Dielmarus2, Diehlmtirus7. 78Bveniret 5,7901.perf. A. perferre 1. '9l affecttiA. consensu2b. ï92r alia manu superscripl.t.

ï9afavorabili2b,?B4primi régismanustec. apposuilin miirgine7. m^corr. 1. "'0 gloriosissime—exoramuseircirferunJ5,797

superscr.alia manuA. ,9B-verbaper omnia —'nobisdesirferaii/îirin A. quemulia manusuperscriptum,790probatum3. 80°Diellimarum1, et alias. 8Melegimus2b. *" deest1

NOT;E.

(327) Cum Dp.bncroIV, 173. supplendumessclfilia, ita ut buljanon Bolezlaoll, sed Bole^.laopa-tri ntissa videri possel, nisiasqiieac CosmasDob-nerus eliam sup'positabac episloladeceplusesset.Genuinamhujus epistola?origiiicmprimusiii dubiuuivocavit AssemanusQrig. ecçlcs. Stud. i. Ill, p. n,p. 169, quodçuni illé argumentasua non allulissetsalis mihi probassevidetur PubilschkaGeselt. vonBohmenUl, 7 ; PalackyWùrdigung, p. 26 , eorumsentënliam amplexus csl, quibus Cosmas verbisformulahujusmodifuit indicassevidebatur, se nonexexemplari sed e,memorialajilum icxiumi'cddi-ilisse.

(528) His verbis tenet falsalorem Pubilschkanam lemporibusJoaunis Xlll papasBtiigaricatho-liea?Ecclesia?addicti eraul et Russi noudiiniproli-lebaiitur (idem Chrislianam.

n (329)Minimeànno967,sednonanle annum975opeetcoiisilioS. \Yolfgangi,qui a, 972, sedemRalispo-,neiiscm adeplusest, cathedra episcopalisPragensis* constilutaest, cujusrei testisestHeinricuslViiidiplo-mateab ipsoCosmaII, 37 iransBfipto, quo legiturPragensentepiscopalumab Oitnneprimo et a-Béné-dicte papa (sciliect. VI, qui sedit annis972-974)confirmatumesse. Et large'clacutcde bac redisse-ruit DobnerIV, 215. Videprasierea'Pubilschka111,18.OthloniVilain S. Wolfgangi, c. 29 Mon. Ger-mait. SS. IV, el Ami. S. EmmeramiMon.Gerin.li

(330)AWratisIawo I duce iu arec Pragensicon-stiluta.

(551)Othloneteste 1. 1. temporeOltônisniedii i.cil, primus episcopus Pragensiselectusesl, quodPalaekioI , 229, paschali l'estéa. 973, ipusdOtto l

Quedlinbiirgicelcbravii, fuelmuessevidebatur; efr:Ami. Qucdliub.Mon.Gcrm.-S-S.Ul.

91 COSM>EPRAGENSIS 92

consilio ducum el principum sed pratcipne prcissu-1

luin, consuleiis saluli-et novilali ebrisliana? plebis ,

jussil Magiinlinum archiepiscopum (552) qui tune

pncerat curli , ul eum or-dittarel in ao3episcopum.

Tune proestilM1 milra redimilus novus-novam redit

Isslus locius Roetniie in parrochiàm , alqiie ul ven-lum csl mciropolim Pragam, juxla allare sauciiViti iiilronizalur ab omnibus S0Bclero modulante:Te Deumlaudamus. Duxaulem 89Gel primates reso-nabanl : Christe keinado807, kirie eleison, und di

hallicgen ailehelfuenl uuse, kirie eleison el caslcra;simpliciores aulem el idiotie clamabaiit Kyrielcyson808: et sic secundiïm ntoreni suum toiam illani d'ieni

hylarent sumutii80».'Anno dont, inc' 968 obiit Vok cornes 81°.

: 24. Poslhrec pnesul Dcthmarus ecclésias a fide- 1

Kbitsin iriultislocis ad Dei laudent conslrùcias con-

secrat, et populum géntilem baplizans quant pluri-nmm facit Chrislo fideleni : nec post inulios dies,anno sCiliceldom. inc. 989 (533), 4 Non. Jan>(534)vinelis carnis absolutus, laleiilum sibi erëdilumChrislo reporlavit cenliiplicatum 8I*.

25. Inlerea rediens philosophias de easlris, ubi

(335) decem aut plus mililaral81t annis (356) secumhaud *» moilîcaui librorum copiant referons, adcral

speciabilis héros, nomine Wogiech 9l4, adliuc onlinestibdiacoiitts ; qui velut tener agnus inler oves suipasloris super m morte moerenles , sedulus exhibe-bst exequias funèbres; orationibiis diurnis instanssimul et nocturnis, animant palris universalis cle-niosiiiis cominendabat Deo largis et precibus sacris.Quem dux Bolezlaus et ejus optimales Blsin lambono opère devolum cernenles et in fuluriim devo-tiorem fore speranles, gratia Spiriitis sancti inspi-rante, juvenem 81»'n'unis reiiileiiieni rapiiinl cladduciint iu médium, alque inquiunt : Nolis,velis,noster episcopuseris, el Pragensis 8'8 vel in-

- A vitnsepiscomisvocaberis. Tua nobililas, lui tiioresel

, actus optimeconcordant cum honore pontificatus.: Tu nobis talos a verlice nolus. ad imos (357).

Tn bene scis nobis pandere viam, qua ilur ad ccele-

t stem palriam.Jussa lua nobisquam.posse sequi, lam

telle necesseest. Te dignum omnis clerns, le «ui-

i versus idoneum episcopaln acclamai populus. Facla

: csl aulem ha?eelectio.noti longe ab urbe Praga Le-

vigradec in oppido 11 liai. Mari, codent quo. obiit

i Dellimarus episcopus anno819.

; 26. Ea 82°ti'iopesiale (558) rediens de Saraccno

i bello adiit8al Veronamurbem prascellenlissimus im-

i peralor Otto secundus, pacisamalor, jusiieice cul-

lor, gloriosissinto paire primo Oitone gloriosior 822,

qui in omnibus prasliis cxsiitil vicloriosissimus 82S

. B victor. Ad quem Sclavonica824manus Boemia?cum

elec.topergit episcopo , ferens ex parle ducis lcga-lionent et tocitis cleri alque populi peticionein., quo

,82Bimperiali nutu corunt comniu.uentconfirmcl 82G

.) electionem. Igilur serenissiinus 8'7 intperalor con 'e*

il scendens eorum digna?82Speticioni 5 Non. Junii8i 9

dat ci anituluin 83°et pasloralem virgam831: et cujus

)i suffraganeus erat, Willigisus 83>Magunlinus arçhi-

n piassul8a3qui834ibi 88Bforte-aderat, jussu impera-

,1 loris consecnal eum in episcopum nomine Adalbev-

e tum. Nam archipra?sul834Adalbertus Magidburien-

,i sis83Gecclesia?olim coniirmans crismale, bec pro-

.- prio suo vocilaral 837eum nomine, Consecralus83'.

,s alitent 5 Kal. Julii 839(559) cum suis sequacihus

e4°

;- cquilat in 841dulcem palliant, et ut pervenit adM*.

3. ^ civilatem Pragam nudo pede et humili corde, clero

» el oinni plèbe pra?laslicia modulante 8''3, episcopa-

}. lem obsedil kaihedram. Hujus lam prasclari pasloris

j. Adalberli consilio cl prasdictte alque dilecla? sua?

ît sororis abbaiissa?Maria?84*inlcrvcnlu dux Bolezlaus,

i qiiicquul.prassulPragensis usque hodie in suo possidet

i.. vel obtiiiet episcopio, vel quicquid abbaiissa optav.it

YARliE LECTIONES.

B0S;rt'eei/ A. s"-veuerandus Dieihmartîs addit 4. 80Bbominihus 7. 80GBolezlaus addit A. B97Xpc

keiiiando kirie! unddi gatlibccnallchell'hcnt unse kiriel. Haie esl leclioanliquissinti c.oii.1, Christe keinadoet cetera liabanil, 2«', 5, Christe keinado désuni 2, sed in uuirgine 2b, Christe .keynado. Christe kreyua.lcl cetera 4, C. keynado e. c. 7, Chrislo kevnàdo 7". 80Bkrilcsti A. krlessu 1, 2b, 4, kyrie eleyson 5,kr.lf'sn7, krlesu 7». 809In cod. l,sequilut fundatio ecctesioeWissegrudensisa. 1070; reliqua désuni omnia

usque ad II, 57. 81°Wok cornes A. 2b, in margin'e.Wolkomes 5, cornes Wok 4. 8Uccutuphiin A.5,12miliiaveral 3, ntiliiavil 4. 8l3corr. A. 8l4 ita A. Woyliech 2. Woytech. alii. 81Bde A. A*. 810obli-tnanles 1. 8'7

woyicch addit A. 818deesl A.'urbis addit A. 8l9 tempore et anno, omissoepiscopus 5. annodeest A. 810vero addit A. 811abiit I. 823gloriosior1.

823deest A. corr. at. man. 1. 824munifica%828qui 2. 82Gila A. 1. 5. confirmaret 2. rel. 827serenimus 1. 828deesl A. 8"-9 rfeesl5. 8aoan. dat eiA. 8alcurant A. A*. 83a

Willcgisus 2b. 83aarchiepiscopus 4. 834qui— archiprassiil alia manu in matginaA. adscripia sunl. 83S(une add. A. ,838Magburgciisis 1. 5. 837voeilaverat A. A\ 83Sest aulem sanclnsAdalbertus addit A. 839Ita unus 4. reliqui omnès 5. ldu's Junii. 84° sequenlibus 3. 841suam addit 5.8,2 sanctam addit 4. 843

kyiiel'cvson addil 4. 844Maria? ab. A.

NOTiE.

(552) Ruotbertum.(335) Iteriiin ërrat ; Detliniariis episcopus usque

ad annum 982 vilain duxit, ul palet ex ,Yita S.Adalberli c. 8,-1. 1. quod phiribus argomeittisprobavil Dobner ad liai. IV , 284. Eumdem erro-rout jam annalisla Saxo ad a. 982, Mon.Geint. SS.VI, in auclore nostro reprehendit.

(334) De die conseniit Necrologium Bohcm'icu'n'iaptuf Dobiierum Monuiiicnl..Bohciii. Il, 9.

(355) Magdeburgi Olrico maaislro. Yid. joan-

nis Cauaparii Yila S. Adalberli c. 3 Mon.Germ. SS.IV, 582. . - -j

(356) Quoi annis studueril incertn-n esl. lbid,,c. 5.'"(557) Cfr. Hor.,ep. H, 2, i.

(558) Ea tempestale— obsedilkaihedram ex VitaS. Adalberli c. 8 desuinpla sunt,' paucis ab auclorede suo addilis.

(539) Rccte; cqnsecralus est S. Adalbertus fe;loSS. aposiolorum Pétri et Pnuli i-.e. ùi Kal. .lui.eont'r. Vita Adalb., c. S.

93 CHRONICA.—L1B.I. 94

dari «'fitii uiiliialis in suo coenobip,graluita ulri- j

queB4'concëssitpielàlcclcanonumsacraconfirmavit

amclorilate?48.

27. Annodominica?incarnationis 970.

A'nn.ôdominica?incarnationis 971.Annodominica?incarnationis972 sanctus Oudal-

ricus migravit a seculo847(340).

Annodominica?incarnationis975.Annodominica?incarnationis 974.

Annodominicasincarnationis 975.Annodominica?incarnationis976.Annodominica?incarnationis977 848obiit Du-

"biMU.ca,quas, quia nimis improba fuit, jam mulier

provccla?aslaliscumhupsisseïPoloniensiduci (541),péplumcapitis sui deposiiit,el puellarèm corônamsibi imposuil: quoderal magnademenliantulieris.

Annodominica?incarnationis978.Aiuiodominica?incarnationis979.Annodominica?incarnationis980.Annodominica?incarnationis981obiit Slavuic849,

paler sanctiAdalberlinB0, cujus de moribusel vitalicct plurima cnitcanl ntemoria?8B1digna, ex qui-bus lamen ut rëferainusGBa

pauca, coepla inler-inilllmus noslra. Erat enim 8B3 vir làsiissimusadomnes facie, in coiisiliis serenissimiismente 8B4,:alloquiis'hlandissiiiiiismt, locuples diviciis quantsccularibuslam spirilualibus.lu domo8BGiiliusho-neslas BB7 fulgcbal et sinccra dileetîo, judiciorumrecliludo et procerunt mulliludoBBB.In operibusejus erat legiimcognitio, paupërumrelectio, moe-renlium coiisolatio;pei'egtïiioruntrcceptio, vidua-l'iintel orphanoruiii8B»delënsio(342).Hujus8GI>lam

insignisducis mctropolisfuit Lubio(543), sila leco

^ ubi amnis Cydlina86t(344)nomenperdit suum,in-Irans libérions aqua?

86ain fluviumLaite. Habuitautem sui principatiishos 863lèrniinos. Ad occi-denialcm plagant conlra Boëmiam rivulum Suri-na ,<i4 (545)el castrum quod'est siluni in moitiéOsecaSES

juxta flunienMsain*GG.Similiterpiagantad australem contra Tcutoni'c'osorientales lias u'r—

bes habuit terminales : Hinov 8G7 (546), Dudle-bi (547),Nctolici8G8(548)usquead mediamsilvam.

Item solisadortunicontra Moravia;regminicastrum

sub silva siiiim, nomineLuihouiisl8G9 (549),usquead rivulumSvitawa87°qui esl in média silva. Item

ad aquilonalëmplagam conlra Poloniam caslellum

Cladzco871(5501, siluni juxla flunien nomine Ni-

zam 87!(551).Hic dux Slavnic,quamdiuvix.il,feli-

B citer vixit.28. Annodominica?incarnationis982.

Anno dominica?incarnationis985.

Annodominica?incarnationis984 obiit (352) Re-

nia?cassarOllo secundus. Huic'impéràtori8T3(555)AdalbertusprcesulPragensis adeo fuit familiariset

carusobsequiis,lit in pâschaDoniini874,quod cele-

bravit rex Aquisgraui in palalio coram omnibus

épiscopis,bac eum87Bofficiicelsittidinesublimaret,

quo sibi coronam imponeret et majorent niissara

cclebrarel, quod solinn fas erat ut àrchiepiscoousfaceret (551). Posl festum vero, cum jam accipe-ret 87Ga coesarelicentiam redeundi ad patriantsevocat877eum cicsar iu secretarium, et faciens

suorum confessionempcccaininiuii,eommondatseC piis rccordatioiiibtisejus oralionuin. Insuperdat et

pariimeiila,in quibus missam eclebrarat"T8in pâ-

scha, sciiicet albam, dalmaticam,cjsulaiii, cappam

VARIEELECTIONES."4Butnsquc A. 84B/IcJt'i/itausque ad annum994 désuni in 7«. 84TIloec verba destint A." 2». 5."iRQuoesequuntur,.ad prioremluunumlegunlurin Frehero. e49Zlaunik1. 2b. Slawnik 2. Zlaunik dux 4,"">XV Kal. Apr. orfrfit4. 8B1 memorià 2>'. 88areflëramns1. 8B3deeslA. B84vita?5. 8BSa. b. désuni

o. BS0 in domo—deiënsio des:inl5.. 85Thonesla4. el cotrectot2b. 8B8 cott. al. titan, i. 889Cl orpb.désuniA. "**hius 1. 881Cidlina1. 5. Cidlinia2. Cydlina4. 8Gaatque 1.' 8G3 os corr.al. manu hos 1.801Sirina corr. 1. Surina 5. 86BOssieka 2. 80GMzie2. 8G7Chinov.1. 2b. 4. Hinou3. 8GSNètholici1. Nololiczi2. Nolholici2b. prius, serfcorrcclnmNelholieiet deleloultimoi suprascriptume.Nelholici 3.9mLutoinisl1.4. Liutomysl2. Lutomizl2b. Liitomisvel,omissonouiine5. 87°Zuilava1. 2b. Zuilawa 2.SiiltavaS. Zwilana4. 871Kladzeliot. 2>>."Kladsko2. Kladsco 5. Glccz addit man. tec. 5. 87SNisamcorr. al. man. Nizam i. Mzam2. Nizzam 5. Nizau4. ,873secundusaddil A. 874deest 3. 87Bcum 2.876

acespisset 5. 877clamvocal4. 878celebravil4. cclebrarel 5. cumcotteclore2b.

NOT.-E..

. a40)Obiitdie 4 mens. Julii 975. Cfr. Gerhardi-VitaS. Iklalrici, c. 27, Mon.Germ. SS. IV, p. 414".

(341)Miseconi; conf. qlia?apud ThielmariimIV,35, 36. de Dubrauçailla, filiaBolezlaviI, dueis Bo-hemoruin,legunlur, el Roèpcll,GeschichievonPo-leuI, 022.

, (342)Conf.Vita S. Adalberlic. ..

(345)Libiczin circulo Bidschowensi,cfr. Schal-ler XVI,21.

(544)Czidlinafluvius qui prooe Libiczin Albinïcadil.Ibid.

(545).Bilâ qui prope Aussig in Albim exundal.lbid., Y,.14.

(348) Cheynow.(347)Daudleb.

D(348)Nelolilz.

(549)Leuloinischl.

(550) Glalz.

(351)Neisse. ...'..

(352).Constat eumanno prascedentiobiissc.

(555) Potius Oltonitertio; cf. Vila S. Adalberti,c. 22.

(554) Minimede coroiiatioiicOltonis III, sed do

imposiiionecoronas,qua?in diebusfeslis.fieri.sole-bal, cogilandumesse, ex ipsis au'cto.risverbis.salis

apparel; quod quo tempore fa'ctumsit non liqùet.Ottonciit,a. 995, Pascha Aquisgrani célébrasseta-bulasejus probant ap. Btfehnierrcg.,"n.746; eodctttforeii'inporcS. Adalbertimvin Gerivianiafuisse,"au-clor YiUcejus iiiiutcrcvidelurc. 19,20.

$5 COSMvEPRAGENSIS, 96 |

et l'iicilerium *79, quo ea babçal soi ob inéinoriam, A e

Quse usque hodie in Pragensi ecclesia lionorHice'j\

I alientur et dicuntur paranicpla sancti Adalberli. vAnno dominica?incarnationis 985 88°. 1Anno dominica?incarnationis 986, «.

Anno dominica?incarnationis 987 obiit Slrczizi- /

l.-.va8SI(355), sapai Adalberli mater venerabilis el «

Deo aCccptabilismalrona, tania? et lam sànçta?KO- C

bulis88'dici mater el pssé digna. /

Anno dominica?incarnationis 938. t

Anno dominica?incarnationis 989. /

Anno dominica?incarnationis 99.0 (356) sapelus i

Adalbérlus Roma?ad sançtuin Alexiiun, inseio ali- ibaie quis esset, faclus est monachus. j

Anno dominica?incarnationis 991, t

Anno dominicasincarnationis 992'.. **

"Anno dominica?incarnationis 995, ,Anno dominica?incarnationis 994.29. Nëc 883Iraiissiliendum censeo quod ab aliis

prasteriiiissumvideo. Nam prassulAdalbertusvidens,quod grex sibi coinmissus semper in pnveipiciumircl, nec cum ad roctain viinn çonvcriere quiret,timeiis ne cl ipso cum pcreunlc '84plèbe periret,non ausus est cum cis ampliiis slare, nec passus est

suant ullerins incassum prasdicandiopérant dare88B.

Sed cum juin jamque 88°Romain iler arriperc vel--fct (357), forte rortuna lempore in ipso Sirah-

quaz 8B7, de quo supra reliilintus, s.u.iabbalis cum

liccnlia venerat de Radisbotia 8ft8, poslntullos annos

visere pairiam dulcem et cognatos atque fralrem

suum Boemiasducem. Cum quo vir DeipiassulAdal- *-*

bertus secrelum peciil el colloquium tenuit, mulla

conquestiis de iulidelilale el nequicia populi, de in-

cesta copula et super i|licila discidia 88°(358)lncon-slaiilis conjugii, de inobcdienliael negligenlia cleri,de arroganlia et inlollerabili potencia comitum. Adiiltimiiin, omiieni intencionem sui cordis sibi ape-ruil 880,quod vellet Romain apostolicum (559)con-rsnllum ire, et ad genlem aposlalricem 891nunquainredite. Inler haseel ad 89'haseha?caddidil : El bene

A est, inquil, quod tu fréter noscerisesseducis, el hu-

jus terrai-ex 89Srfomiiiis».n originem ducis ""- ; Je

ylebs ista muvitlt89Gdotiimari, et tibi.mugisobedir.e,

quain, mihi. Tu "**consilioel auxilio tut 89-8 fratris.

sjtperboscomprimete, négligentesarguere, inobedien-

tes corriger.e,infidèlesirtctepatfipotcris. Tua dignilaiel scientia, tut hfibilus sanct'imoniamultum ^con-

cordant, ad ponliftcalia tegimina. Quod ut fiai ego.libicuma<>KDeiv,oluiilaleetmea polcsialeconcedq,et

ul liceat mevivente.islicepiscopusut sis, qput aposlo*licum omnibus votis intercédant 9'", Et quem forte

i manu lenebat çpjscopalem baciihim, ponit sibi in

siinim. Quem ilie, quasi fnribintdus, in terrain pr,o-

jçcit, et haseverba insuper adjecit : Nolo ut '" alir

quam dignitalent habeumn 3 in mundo sn, honores"

fugiqw*, pompas.-secuti despicio: indignante jtuliço.

ipiscopqli fastigio , nec lanlum pondus pastoral'n

çiine ferre, sufficio. Monachus sum, mottnus sunt :

5 motluqs sepeljrenon passum. Ad hase pra?sul*• re-

, spondil : Scias, ftatet 90T,scias, quodmodonon (aci*.t cum bortOifaciès autem poslea, sed cum lu? nigxj-

, niq ^malo. Dosl hase proesul*% ut proposueral,

, Romain iler arripit, et genlem suis prasceplis in-

t obcdienlem relinquil 91°.El quia tune lemporis dux

non eral sua? poteslalis, sed comitum "l, comitts

I- versi in Dei odium, palnim iniquorum pçssimi îlii,

r valde inaliim operabanliir facinus 9la et iniquum.n Nam sub quadam Testivadie 9" (360) furliin ir-

is rumpunl urbem Lubie, in qua fratres, sancti A;!aJ-n berti et milites urbis universi velut oves innocentest- " assistebanl sacris missaruin solempnjis fesla ce'.e-

a brames. Al illi ceu lupi immanes urbis. moeuia ir-

i- rumpentes, masculum et feminam usque ad ummi

t- interfieienles, quatuor »u fratrihus sancti Adalberli,

'i, cum omiii proie ante ipsuin allure decollalis, ur-

id hem 91Bconiburunt, plateas sanguine perfunttiint, et

e- crucnlis spoliis ac crudeli prasda.onerati*1*hilare»,n- ad proprias

917redeimt 9W lares, hilerfecli sunt

m autem in urbe Lubie quinque fratres sancti Adat-

ne berli '-" anno dont, iiiçarn. 995, quorum nomina •*•

VARliE LECTIONES,

"'•. lacilersium cotteclotl . facitergiunt '3. 8s0Ntimetus alinmami in margme-A. adsctiptus, 88' Zre-z'zlava 1. 2b. 4. Strziczislawa 2, Zrczizlana 3. Ztrehzizlava 5. 88ïcorr. 1. 883Hic iletum inéjpit cod. 7a.884perheunte 1. 8,BCOIT.1.88Gjamque deest1.5. R87Ztrahquaz 1.4 "8BRadispona 1. 889dissidia 2b.5..A, 89°aperit A. A*. 8DIapostalicam 5. 89Jsuperscr. 1. 89Set corr. cx 1. 804dominis corr. domini 1.8:18et hujus—ducisdésuni A...A*. 89Gmagisvult 4. 89'-tuconsifio-r-poteris desideranlur in A, m deesl A. A',839mulliim deest 2. 9D0 deesl 3, "" inteudain 5. 902ilflA,l, 4. m3 deesl in omnibuscod., alia manu,

superscr. 1. 904possideam 4. : 90BA verbis norcs fugio couiiniiaiur chrôniconin cotl.Ao. •0BAdalbertusadd. 4, 4a. 907Ztrahquaz add. 4, 4», 998deesl A, A*. 9°9 Adelberlus orfrfit4. B"' reliqnit 2. 9U du-

pitnt À, ducis A*. *'" scelus 4, 4». °18die feslivo A, A*, feslivitale 4, 4a. 914imiversis 3. 91B.Lubieadd. 4, 4". 91Gcorr. al. manu i. "" ila A, I. s' 8 recedunl A, À". 91SIprsesulis addunl 4, 4«;.?"-0 quorum'-nontiharfecsl'% l\t verba : Anno dom. incarn. 995'Cii/ea alio ulrameuio ductiles'-

'[;. ;"-:NOTA:. .-

("55) Ex caro génère Sclavornm nobtlissima;conf. Rrunonis Vita S; Adalberli, c. 1.

(556) Jam tempore Nalivitalis Christi, a. 988,8. Adalbertus Roma? cominoralûs ,esse videtur ;conf, Wilma'ns Otto Ul, p. 92:

(557) Pi'inium-erat S. Adalberli iler Roinanunt;

ilaque cum Cosma minime ad annum 994 relerri

potesl.(358) Yil'aS. Adalberli, c. 12.

(559) Joamient XVI annis 985-996sedenleni.

(560) S. Wenceslai; cfr. Bruuonis VilivS. Ad.il-

berti, c. 21; sed hoc post secundum ejus iler Ro-iiiaiiuni factuin est mino996. -';

il? CHRONICA.— LUI,I. «g-

siiulh.cc: Sobebor,Spilimir-"', Dobrazlav-922,Po-

rey9a3,Caslav9'4..50, Hisila9*8peraclis,dux Bolezlausinilo con-

silio cum clericis, Magiinliiiuinpra'sulein9,e hissollicitai.verbis: AutnostrumpastoremAdalbertumadnosrevoces,quod magisvolumus,aul atinnt no-bis in loco sui ordines, quod invili poscimus9"*Nam*™Christi oviliaadliucin hacgéniefideinovi-

cia, nisieis assit vigilanspastoriscustodia,cruen-iiss" lupis opimatecta*30

fiunl*31edulia'3*.Tune

A melropolilaMagiiniinussolliciuis ne pnpulusim-

per93aChristOadquisitus;, relnpstis in antiquespereal sacrilegosrilus, miltens legalosad aposto-licumclamâtUl aut vidiiala?Pragensiecclesia?nia-ritiimrcinittat(361),aulaliiiminlocosuiordinarim

pcrmittal. El quoniamscrvîisDeiAdalbertus,jussuaposiolicifaclus liber a custodiagrégis domiuici,in eoenobiosancti Aluxii"»' cum scnuloiibus coeliinfra ainoenamcuriain lerreni eonversabalur***

Elisii,

itunc domnuspapa, suus ëi pins insimulabba(362),Talibusalloquiis937masslumsolanluramicis:

O pli dulcissime

pet catilalemDei te deptecamut*3*,ul ad tuantpatrociiiuin94°

regimenqueluatum oviumSi lé audierint,Deogratins:ne çumpereunlibuspereas,Hacpnesul,942valde

quodsibi sit 944data docend!

non sine magnamoesticia

et [rateramaitiissime938,et peramoremproximiobtestamur,

(liguamer tedeas

diligenlettecipias.si ie nonaudierint,[ngientesle nt

[ugias,el ad naiionesexterasproedicandiUcentiamhabeas.

exhylaratus'43senleniia,

exteras génieslicentia,fratrum dulcialinquil94Bconsorlia.

Etcumvirosumma?discretionispra?sule(665),nomine

NolliarioM-,adiens94' archiepiscopumMaguntiiia?

B urbis, in palatio rogal, quo per ejus missosseiro

posscl,si se suusgrex9'"1

reciperevcltet,4S.

Quofacto, quid sibi suusgrex responderit,aut quamob causanteum non receperil,vel ad quas gentesinde transieril, ; ,

quanta?eliam frugalilatisomnibus diebus sui episcopiifueril,quanta rnOrtimhonestaleenilucril,scire poterit, qui vilain ejus seu950

pnssioiiemlegcril.'

Nam mihi jam dicta bis3"' dicere non placct isla.

TuneZtrahquaz'»' fraler ducis, de quo supra me-

tn'minius,vidonsepiscopumquasi jure et regulari-icr983a sua plèberepudialum,luintdofasluexarsilinepiscopatnin.Et quia facileest volenlenicogère;protinushuneydiotamcl sicophantampopulusnc-

quainin cpiscopalcmlevai914kaihedram. Sicenim,sic Deu» sxpe"*

permillit per sui providenliant

pravoriimhominuminviilescorepoicnliam,sicul illhac inrégulari'9" cle'ctioneliidiera8'rprasvaluere9BÏCcrerisgencri9t9(564).NainfuithieZtrahqusuveste

couipnsiliis, meule lumidus, actibus dissipants,'oi'tdis vagus, verbis vantis, inorilutsypocrita,ettociliserrons tnandriia,atque in omnibusoperibus

C malis iniquorumarchigeronlaSM.mPlura referre pudelZtrahquazdeproesulepseudo.

VARl^iLECTIONES.

9,1olimSpiliinnr2. Splimir4,4". 92,Bobrazîau1, 2b- Bobraslatiolimin2. mutalumveroalterumhinUt

deletumra et suptasetiptumu, el ita correc/MmBohuslau.Rohrazlaucollalot2b.Drobozlau3. Piibrazlau4,-4». 82>Poreii3. 9a4 Cazlav1. tel. Czaslau% Chazlaw5. 92Bitaque2a. 928deesl A. 92Tpossinius-corr. alia manu poscimus 1. 928nam — edulia desunt 5. 929rapidis vel rab'idis chientis 1.930recte 2b, 4, 4a. 931fient2b, 3, 4, 4«*. B3*edilia%. correctumalia manu edulia. 933.a .addit 2.934suo oniinare 4, 4a- 93Bconfessonsorfd.4, 4».

' '**convërsabantiircorr. -batur 1. 937aloquuiis;1. 93BAdalberle addit 4a. *39 deprecor 1. *49littera c. ul. mnnu superscr. 1. 8VIdeesl A; 4»ï9il'Adalbertusadd. 4, 4a. B4Salia man. superscr.1. »44est 1. 94B

liquil 2*>.846Yolhaiino corrector2b.Notarié4a. 9,ï deest 4, 4«-, 8'8 Verbagrex — suus alia manu in matgine.A. apposila. 949corr.ut.man.1. 9,°sive2. *^ biisl. **•Stirahqnas2 el sicdeineeps. 98î

rcgaliler 2a. *B4local5. 9BBDous-sic sx'pe3, saspedees<4, 4», 5. 9B8 syltabain at. manustipetscr.A. regulari4, 4». *" ludrica A. Indicélus3. 9BBprasvalerecorr. aliaman.prasvaluereA. prasvalerc4, 4». 989

génèrecorr. «eneriA. 88»arvcliiKeron4 ..'.- :

/v1!-; mTM. ,'.'.

(361)Vita$, Adalberli,c. 18'.(362),LéoabbasmonasieriiS. Alexii.

(363)\Lëodieusi;cfr; Yila S. Adalberli,c. il;

sudquodfaclum esl in .secundo ilincre Ronianoya. 996; auctorduoilla ilinerain unumconl'uudiu

(564)1.e. diaboh. .

99 . COSMiEPRAGENSIS 100

SiiOîciuitl*81pro niullis pauca. YcDlumerat Magutt-lina? sedis ad 982archiprassulem 983: ubi peraclisomnibus qua?agenda eranl per ordincm, sicut licri

A laniàm9G4 modulante, dum prociimbil super lapecia

archiprassul infulalus anle altare, et post eum inter

duos suffraganeos :

solet, post cxaminalionem episcopalem, choro le-

qu'i oïdiuandus erat Ztrahquaz dum 995prosternilur,in medio,heu dira condicio,et quod servus 968Dei.96'

palam fit corani clero

arripitur alroci da?monio:. olim sibi prasdixerat clanculo,el omni populo.

Ilactcnus ha?c inscruisse suiuciat9G''(565). ,31. Annodom. inc. 996 (566) poslquant insignis

signifer Chrisli, prassul Adalberliis, relibus fidei

cepit Pannoniam simul et Poloniam, ad ullimum,dum in Pruzia 989séminal verbum Dei, banc pras-scniem vilain pro Chrislo féliciter lerminavil mar-liro 9 KalendasMaii, feria 6 97°.Eo anno fuit pascha7 Kalendas 971Maii (5/17).

Anno dont. inc. 997 siepe mcmoralus dux Bole-zlaus videns Pragcnseiit ecclesiam suo pasiorc vi-

(luulam, dirigil legalos suos ad imperaloreni Icrcium

Ollonem, rogans 972,m Boemicnsi ecclesiicsponsumnicrilis dignum darel, ne °73 grex Chrislo noviter

inaucipalus redeal ad prislinos vanilalis rilus cl ad

iniquos aclus; quippe profitetur non haberi in- loia

Boemi'alune lemporis cicricuhi episcopalu dignum.Mox cassar974augusius Otto sicut 876erat in divinis

humanisqiie reluis prudciilissimiis, animons pcli-cioni eorum coepit curiosiiis cogilarc, quem de suis

poiissiimim in hoc tain arduum opus dirigcri't clc-

ricuin. Forte aderat in regali curia (5G8)capellanusnomine Tbeadagns 97°, aclibus prohis el moribus

decoralus, liberalibus studiis adprimc eriidilus, gé-nère de Saxonia, lingua perfecte

97' intbutiis Scla-vonica*78. Iluiic quia sors oblulcrat, oninis regia?auhv senaliis et ipse cassar valde laslificalus in pon-lîficem Pragensis ecclesia?eligit et colluudal, et mit-ions ad Magtinlimim archiprassulem, quo cum celc-riier in episcopum consecret, mandat.. Anno doin. inc. 998 Nonis Julii consecralus esl

Teadagus, honesle a clero et populo,979Pragensis ec-

clesia?recipilur, atque cum magno gaudio ad cornuailaris sancli Viti inlronisatur. Dux. valde cougra-lulaliir quia pastor bonus suo gregi arridet, et

grex lasluspaslori novo , 8°alludit. .

„ 52.' Rexil aillent iste excelleniissimus princepsBolezlaus post palris obiluin 52 ànnis duestum, quiaquoejusticia?.'qu* calholica?981fidei,quu; ebrisliana?

religionis sunt, erat ardeniissimus ëxeculor, apudquem 982nullus ecclesiaslicam, nullus mundanain

dignitalem obiiuuil per pecuniam 983.Fiiil eliam 984,ul res probai, in prasliis vicloriosissinius"viclor, sed

viclis clcmeniissinius indullor alque prascipuus parisamaior. Cui eranl niaxima?opes, bellicainsiriiiuenta

el dhleia armoruni studia. Nain plus diligibat98"

ferri rigorem, quant, auri fulgorent, in^cujus oculis

liemo uîilis displicuil, nunquam inulilis placuit, suis

milis, hoslibus lerribilis fuit. Habuit autem hic glo-riosissimus dux 98GHcmmam sibi in malrimonio

junclaiii, qu'a?génère fuit casteris nobilior (369),

Q sed, quod magis laudandum est, nobilitalc moruin

mullo 987prasslancior. Ex qua duos (370) filios sus-

cepil elëganlissinia? indolis, scilicet Wencczlauni et

Bolezlaiim; sed Wencezlaus ab inCunle asiate hanc«s» fiagHcm vilain mulavit aslerniiale. Bolezlaus

aulem post discessum palris sedis suscepii gtiberna^culii principalis, ut in sequcnlibus declarabitur 988.

33. Factuin est aulem, cum appropiiiqiiarent"•

dles supra memorali ducis 991Bolczlay, quo jamoelernani coniniiitarel morte vilam.*"•,.vocal asqui-vocum. suum cl supersiiicm nalum,,s, et adslanle

coniuge llemma *94 (571), el mulla .proccruni' lur-

VARl^ LECTIONES. . , - -

961sufficiant 2b, 3, 4. 9G2superscr. al. manu. A. 9G3 episcopum 5. 9C4 Iastamini corr. lasta-

niam 2b. Ia?lamiua 5. 9GBdeest. A. 9f,f'serus corr. al. man. servus 1. 967Adalbertus addunt 4, 4-«.908sufliciant 3. haclemis — sulliciat désuni S. haelenus — 996 rfesiuii7a. ms Brussia 2,^5.

970lleliquahujus libri pars penitus desideratur in 7a. Sequiiur fundatio ecclesioeWissegradensisa. 1070. 971VI Cal.3; "* 'deest 5. 973-ut — non redeal 2. 974odrfirf. al. man. A. 978deesl 2. 97GThegdagus I,3 c/ deinceps; corr. Thedgadus 2b. 977proferre 1, 5. S78 Slavica 4, 4a. 979et populo omitlit2b.980suo 2b. *">chaloliçe I. ' 98a'Christian»' répéta 1. s8Spro pecunia 2b. 5. 4. 4». 984 et ,2b. 5. 4. 4".•'*

diligebanl'. corr. — bal. 1. 98GBolezlaus «rfdtint 4. 4». 9B7corr. al. man. 1. 988hanc deesl 2. 2>>.5.989dëcfaralur A. 99°

appropinquarct 5. 991ducis deesl. 2. 2b. 5. 99acoin. in. v. ael. A. 99Snalu 4.4». »94lieinina 2.

NOTJE.

(565);;Merâmhoc fabellam [esse Pubilschka pro-hare cônatus esl 111,224.

'.

(366) S. Adalbertus obiit anno 997 ; cfr. PalackvWùrdigung, p. 2P.

(367) Vita S. Adalberli, c. 50. Pascha anni 996,die 12 mciisis Aprilis cclebralunt est.

(568) Non in imperatoris sed in BolezlaviII ducisanla yersabatur Tbeadagns, qui monachus Nova?Corbeisearle medica peritus, duci sanitnem resl'-lucral; cfr. Thicimar VII, 41 ; qui veto confirmai

ab Oltone Theadagum sedent Pragcnsem regendant'aceepisse.

(509) Dobner IV, 452, eam filiam Conradi régis-i B'urguntiia?fuisse coujicil.. , _.

(570) Quatuor potins ; pricter nominatosJaromi-rus et Udtdricus, quos BolezlaviIII filios fuisse falsoopinaltir Cosmas, eranl filii Bolezlavi H, lesle Thie-tniaro V, 15.

(371) Valde vexavit Emma? hujtts origosaiis ob-scu-a reritih Boheniicarum iiuiagaiorcs. Yid. JPu-biiscbka III, 153; Palacky 1... .

'

tH CHRONICA.— LUI.I. 102

ma m, jam inlcrrumponle996singulluverba, proui A

potuil, his dulcemalfaltir filiumdictis: Si [as esset

mairisui "' uleriinfanli,ul luclisubera, sic sapien-

tia:dure,munera,non nalura, sed homocrealusdo-

minareturin çrealura. Allamen nonnulla Deussua

coiiccssithominibusdona, sicut Noe, Ysaac, Thobioe

alqueMalhaliw,ila dunlaxal,ul quos illi benedixe-

runl998,benedixitillis Deus, el quos ptoeotdinave-tunl 999ud bonoeconversalionisvilain,contulilclUHs

Deus-perscveranliam.Sicet hodie, fili mi, si non

ussilsanctiSpitilusclemenlia,pantinptodestmeoriim

verborumjaclancia-Ducemte, inquil Deus, consli-

tui 1099: noliexlolli,sed esta quasiunus ex illis ,0°l,id esl ,002,si tecoelerissublimioremsencias,morla-

leinlamen1003le esse,oovcognoscas,nec ,00Bdigni-

lulisgloriam,qua in seculosublimuris,aspicias.sed

opus,quodlecumad inferosdéportes,intendas.lloec

proeceplaDei in corde tuo scribe,cl hoecmandata

palris lui non outille.Ecclesioeliminafréquentervi-

sita, Deumadora,sacerdotesejus honora,ne sis sa-

piensapudlemelipsum,sedconsuleplures,si sapianlin id ipsum """t Pluribusat placeas, serf qualibusslude.

Omnia.cumamicis,sedpriusde ipsis (racla.Justejudica, sed non sinemiscricordia. Viduametadvenantne despicead tuant1,Mslanlesjanuam.

Diligedenarium,sedparce(litigeformant.Resenimpubliai, lied sit 10°8nimisarfn«clfl,

per.formant1U'Jnummisinuisfaisantrilo eril ad ni-hilum tedacia. Esl attquid, filimi, quod Katolus,rexsapienlissimusetmanu""°, potentissimus,haud!011

oequiperandus10tanobishominibusvaldebumili-

bns,cumfilium suumPipinumpostse insuliosttbli-mundumdisponcrel,cur terribilieum.l013sucramento

consiringeret,'netu regnosuosubdola101'*el pravataxatio101"

ponderis",IGaut mouetteftetet. Cettenullaçlades'0'7,nullapcstiléntid1018néemorialiias,uccnonsi 1019/ios/estotamterrainrupiiiis102°,incendiis(leva-

starentl021,magispopuloDeinocerent,quamfréquentmulacio10" et frdudnlenlapc.joralionummi. Qua

. peslis,nul quoeinfernalis Herinis inclementtusspo-liai, perditet atténuât chtislicolas, quant ftaus in

nummohetilis?Alqui1(mposthoecsenescentçjusticiaet invulcscenlenequiciasutgenlnon.duces,sed [utes*nonredorespopuliDei,sed nequam exaclores,ava-Wssimisine misericordiahomines,Deum omniacerrnenlem non limenlesloi^,quilervelqugterinannomonelammutandol02Berunl^'^in laqueum-1''^-dia-

boli1C28ad perdicionempopuliDei.Talibusenimne-

quamarlibuselper leguminsolenliamcoanguslabunt

hujus regni letminos, quos ego dilalavi usqueSad'montes,qui sunt ultra. Ktakov,02BnomineTn'/i103V

perDeigraliam ,031et populioppulenliam.Nam-

Divicioeplebissunl lausetgloriarégis,Necsibi seddominogravisesl, quoeservitl93aege-

B [stas(572)Plura locuturtiseral : sed cxlremalioradirigueruntic33

printipisjora> et eicius dicloobdormivitin Do-

mino, alquemagnussupereum faclus esl plancius;dics a.item sui obilus esl 7 idus Februarii ami»Dom.inc. 999.

54. Ëodeni annoGaudenlius. ,03V,qui et Radini103B,frater sancti Adalberli ordiiialusesl episcopus1038ad littilum Gnezdensis1(l37ecclesioe(575). Hic

gloriosisslinusduxsecundusBolezlaus,vereet.hodiehaud1038

plangendus salis 1039,cujus niemoria inbenediaione est, in quantum.amphandodïlataveritîo.orei.,.0Slli ic,.n,i„QSducalus,aposlolica leslalurauctoritas iu privilégieejusdemPragensisepiscoparlus (574).Postcujus obiliimiiliusejus, lerciusBc-

C lezlaus(575),ul supra relalumest 1041,successitinducatum; sed non eisdcin rerum successibus,necpaiernis atispieiisterminosadqnisiiosoblinuit. NaindnxPoloniensisMesco104s

(576),quonon fuit allerdolosior homo, inox urbem Kracov (377)abslulit

i dolo,omnibusquos ibi invcnilBoemiis19>3extiuclisi gladio. Fueruni auicin ducim4 BolezlavmB ex• conjugeiiobJiduo fraise- lc4%ficcinda?10" matrisi gloria nali (578) scilicel Udalricusll)4ïel Jaromir.; SedJaromirjuvenisnatris esl nuiritusin aula. lldai-

VARLELECTIONES.998turna 2. 99GinlerriipenteA. 997sua; uiii infantis1. 99Bbenedixeril2. corr. erunt5. 999pra?-

ordinavuril5. 1009alia manusuddil I. 2. 1001eis 4. 4«. ,0" i. A. 1003tamen add.'alia man, A.deesl.2b. 5."4. 4». '•« esse deesl 4«. '"o ne 2. 2b. 5. J008sed — ipsumdésuni A. 1M7corr.al. man. i. 10l)8 deest A. A". 1909aulem minio superscripsitrecèntiorntunus \. 1fll°deest 4. 4»""corr. A. Verbishaud— huniilibus superscriptatsunl in 2. hoeglossoeBoheinicoegestotni liizizibidenemiiozénisi gecziiiwrohclati. 1012ila corr. A. eqiiippcraiidusI. 1013cura terribili eum2: 2b. eumlerribili eum o. ,m superscriptaglossa Bohémienchylra. I01S

glossaBoh. czena. 1G16 glossa Boh.proniieiiii. 1017gl. Boh.wahyzahiiba. 101Sgl. Boli.mor. ,0" si 4, 4a, nona correctoreW,subdiicium'.1024el adduni2b,5, gl. Boh.lupezem. ">21dévastantes5. 1922In Vdifficitisteclio,ila ul potins invilalioquantiiiitimtaliolegas.In margiueveromutatio. loa3nul qui4, 4a. 1024metuenles3. I02Bdeesl5. "*•muni5, eunl 4, 4». ,027gl.Boh.kosidla. ,02Sgl. Boh. diablowa. . 1029Crukovi, et sicdeinceps.KrAkon5. 1830Trili A, Trytri 1, Tryu2, Tryii 2b, sed correclorTrnin. Triti 5, Tritri 4, 4a. 103tmisericordiaiuA. 103apromitsuperscr.recèntior-maintsi, quem gravaiqui s. 3',4. 1033

dirigtieial,5. ,0>4arciiicpi-

iscopus«drfi*-4».*oa"Radini5. 103"episcopusdeesl4, 4». 1037Genczdensis1. l03Scorr. A. ,039salis deest

A, 1,2,.'2o,4, 4«, 5, bande/ salisdésuni2b. I04°dilalandoanipliavuril2b. l041rc(ulimiis4,4». 1042Meskol,c/„iio porro. 1043rfces/5.1044rfees/A.lowBolezlao1. * iM du», omissofralres 3. 10"secunilic2,4".1JWOodaldricus1, Udalricus2b,Oalrilcus3, et sic deinceps.Odelricus4, Oudalricus4a, Dedalricus5.

NOTiîî.'(372)Lucan.,Phars. Ul,152.(575)Jam in tabulaanni 999Gaudcnliiarchiepi-

scophnenlio(il; cfr. WiiiuansOilo lli, p. 113.I. (374) Dubio nuiuCosmascx descriptionedioece-sisPragensisin privilcgioponliiicismerilo conjçce-,ru, Bolczlavuml'erroregni finesauipliassc.

(575)CognomenloRufus, leste 'FbietniaroV,7.(576) Imo Bolezlaus cognoinineGlirabry, -iilius-

îlesconis.

. (577)Krakau."

'." :(578; Hocfalsumessevidesupra.

103 COSMiE PRAGENSIS « 104

ricus IB4i'autem a pueri ia l0i0 trad'tns eral impera- A «'loris lleinrici,0B1 in curiam, quod addisceret mores et,0BSet eoruin10s* astuciam ac Teulonicam linguant qi(379). Post hase trans&etonon longO tempore (380) ai

supradiclus utorque dux Mescoel Bolezlaus in con- Ndiclo 10B4 loco convcniunl à-d colloqiiium, et data n'

fide ac jnramenlo firmata inter se pace, dux Mesco g:invital Bolezlaum, quo dignaretur venire ad suum d10,1conviviunn Al ilie, sicul erat vir cohimbinus et "

sine felle (381), suornm consilio familiarium dixil se somnia faCtUrum velle. Sed qua? peslis nocenlior n

quam familiares inimici? Quorum quia non potuilcontraire dolosis consiliis , imino jam suis,lalis, haitmens pra?sagaducis ! vocal ad se nobiliores, el quos creliciurus eral in rëgno, qui videbantur sibi lidelio- i

res, et bis êos affalur dictis : Si quid forte mihi, B $

quod absit! aller et ptoetet fidem alque speni in Po- i

loniaeveneril, hune 10" meum natum Jaromir veslroe i

fidei commillo,el met in loco ducem vobis relinquo. i

Sicquc disposilis regni negotiis it cari (unis luniine, 1elintrat urbem Kracov sinistro omiiic10"'perfidi du-cis Mesconisad 19B8convivium. Nammox inter pran-dendum pax, fuies,jus hospitale rumpitur, dux Bolez-laus capitur alque oculis privatur (5s>2)<suosqueom-îtes alios trucidanti(,!", aliosobtruncant, alios carceritraduit t. Inlerea iducis Bolezlaidomeslici cl familiares

inimici, gens invisa, generalio mala, Wrisovici 10C0

(585), operabantur ,oel abhoiiiinabile inaiiim etnntea rétro seculis inauditum (584). Quorum primuset quasi caput locius iniquilalis eral Kochan """,vir sceleratissimus et omnium maloruni hominum

pessimus. Hic et sui propinqui, homines iniqui19Ga,ducis cum lilio Jaromir veiiienles venaliotiis ad lo-

cum, qui dicitur Weliz m4(585), postquam refe-

rente famaperceperunt,0M qua?facla sunt de ducein Polonia : Quis iste est, inquiunl, homuiiciol0M

A alga viliot (586), qui super nos'debeat 10G7-essemajorel dominas vocari1An noninvenilur inter nos melior,

qui el dignior sit dominari? Ah! mala mens, malusanimus! Quod ruminant sobru, palam faciunl ebrii.Nam iniquilas eorum ut ,0C8iiicaluitel assumpsilcor-nua ntero, capiunl dominum suum et crudeliler li-

gant, atque niidiim et resupinum per braclii.aet pe-i des ligneis

,0G9 clavis affigunl bumi, ël saltant salin

, "'• ludeities militari, saltantes in eqttis traits corpus; sui mlheri!07". Quod videns unus de conversis '"*

nomine Dovora 1074,velociler currens in Pragam,L Quod faclum fuerat dUcis 107li nunciavit '•'•

y [amicis :

j et eadem hora ">77dedneit eos ad lurpe bravium sine- mora. Quos "'• ubi ,079viderunl iniquitatis operarit

, B armants super se repente irruerc, diffugiunt ut ve~- spcrliliones per silvarum lalebras t08°. Al illi, Ut

c invenerunl19Rl ducem maie muscis laceraium, se-

i. minecem, nam ,(l8' ut examen àpunt, sic ascende-

i, bal agmen muscarum super corpus nudum^ solven-

i- tes eum el véhicule ponctues defèrunt Wissëgrad|iS îosa jn uri)em. Servo autem Dovora?, onini lande

i- digno ducis amico, lalis gratia reddilur 1084proi- merito, Nam voce 10BBprasconica 108Gindicilur ubi-

ri que per font; ul. quant ipse Dovora tant ejus proies?s postera, sit inler nobiles et ingentios

1087in aster-60 nuin el ultra, insuper dant ei el dignitatem vena-

et loriam, quic perlinel ad curlem Stebccnam lmB

us (587),-quant cx tune et usque modo per generationesiJ, l>j,,spossideiit ncpoles.m 55. Dum hase geriiiitur in Boemia, dux Mesco

"» venions cum valida manu Polonica invasit urbemo- Pragam, cl per duo spacia annorum, scilicet anno"e- dom< inc. 1000, anno dom. inc. 1001 oblinuitce eam (588). Sed Wissëgrad 1089urbs duci suo fide-»«8 [jj. 1090mailsji iuiperierriia et inexpugnabilis. llisdcnt

VARIEELECTIONES' 194»Odaldricus1. im a puerilia désuni A. 1BB1 Ilenrici A. 10B2 ita corr. i, niorent A, rel. 19B3deesl A.,0B4 concilio i. :.-,M*ad s. ven A. l0BOerasnm 1. »«»'hominel. 10B8 ad deesl 4. 4a ,989alios truei-

dant destint 4, 4». ,069Wirsovici 1, Wirssevici 2\ Yersovici 3, Wrssovici 4, 4a. ,0G1operaniur4, 4».,êS2 c. superscr. al. man. A. Kohan 1, 2b, 4, 4". Cohan 5, ,06Shomines iniqui désuni'A, 1. 10G4 Veliz %Weliz2b, 5. ,0SBperceperal3. 100Ghsuperscr al. manui. 10G7 debei A, 2, 4. l0G8

superscr. A. 10G9 ligneisdeesl 2b, 4, 4a. 1G7°deesl4, 4a. "l7, omitlunt A, 4». ,07aeri corr. beri al. man.l . " 78suis «drfil. 3.1074Ilovora 2a, el sic deinceps. Dowora 4. l07Sduci 2. ">7Gnnneiat A, 2, 2b, 5, 4, 4a. ,077ora corr.hora i. ,07GQuod4. 1079deesl 2 ,08°lenebras A. "o"' viderunl 4, 4a. 1082deesl 2. 1083Wisegrad1, Wissograd 2. 1084deesl2. 108B

falso tepeiil 1. pro merilo. 103Gpra?coniaA, 5, 4, 4a. 1087ducis ami-cos addit cort. 2b. 1088Stebecznani 2, Slhecnain 5, Stbecnam, 4. 4a. ,aB»Wissehrad 4, 4°. ,09l>lide-liler 3.

NOTiE.

(379) Aufugeraht in Germaniam, quia RolîzlavusJaromiruin eviraii, Udalricum in balneis sulfocarijusserat; cfr. Thieiniar. V, 15. Ex ipso rerum or-dine patel Ileinricuin illo lempore minime imoera-torein, sëd Uavaria?ducem fuisse.

(380) l. e. -ani'io1003; fugit Cosmam, Bolezlauma. 1002Bohcmia expulsum et anno 101)3a holczlavoPolono rcsliluluut esse, cum inedio tempore Wla-diboi Polonus et Jaromir reguum paucos niensesoblinuissent. De his omnibus cf. Thietmar. 1.1.

(381) Thielmaro V, 7, est iinmensa? impietatisauctor; et merilo; confer quod idem narrât V, 18.

£382)Obiit anno démuni 1057, ut lesianitir An-nales Pragenses.

D (585) Est pairoriyniicnm, filii, posleti Wrs; cfr.Palacky Gesch. Bobmens, 1*16d. 563.

(384) Quod quo tempore faclum s'il non salis.iqiici. Dobner V, 57 ad annum 1012 celus re-vocat.

(385) Poslero. tempore hocloço proepositura ex-slabal S. Joauni Bapiista?dcdicàla, qua?haud pro-cul' a Rakonicz sita in bello Hiissilicodiruta est.Cfr. Pubilschka 111,205.

(586) Hor.^serm. Il, 2, 8.( 587) Zbecna in circulo Sacensi.(588) Annis 1005et 1004 tenuii Pragam dux Po-

oniic, vid. Annal. Qucdlinburgenses et ThietntaF.Vl,9-

Ififi CHRONICA.-LMÏ. I. 106moivero diebus idemM92dux Mesconiiilit legalosA /»ad iinperatorcm,dansciet promitlcus">

93inÇmilam qpecuniam,quo filiumducis Bolezlai,nomineUdal- q

}riotim109*qui eral ejusin obsequio,caicitnttimmil- il: terel l09Bin custodiam(589).O iiiviclissimafamcs c

auri! ubi est potcniissimumjus Romani imperii? f

.Eccepossessorauri pressuspondcribiisauri ducis a

obtempéraijussis, el lorlor fit ac carecris niaiici- l

pator a'uro corrupius imperator.Necmirum,si ilie I

paruit duci ,99<i: cum nostris lemporibus (390) ^

Wacck1997,subntolaruslicananalus, terlitimHein- |ricuin (591) regem polenlissinium— o iudignum s1098facinus,099!— caleiia nuiea'ui niolossumira- i

xîtin Boemiam;elqnod jubel fainulorunifamulus, '

parcldoininonintdominus,atqueBorivoy110°ducem ^i

jusl'itenacem(592),virumveracein,usquead genua"

cmupcdilumrex millil in custoiliam,ceu iniquiim,101hominemel niendacem.Sed hxc in suo110Sloco

plcniuscxarahunlurslilo.56. Faclum1,C3est autem anno dom. ine 1002

(395)jamChrisloBocmosrespicicnle1!0V,et sancloWencezlao suis auxilianle, incerlum est nobis,ulrtini clam fuga elapsusan jnssu imperalorisdi-

missus,duxOudalricus(594)-rediensin,l0' palliant,

iiitrat mimiiissimum1I0Gcuslriiin, nomine Drevic"°7(395),undemilitemmillil119Bsibifidelem,cl am-

inouei,quoinlransurbemPragamper iioctemela-n-

gore im bucime perterrefaciat incaulum hoslcin.Moxfideliscliensjussa facit, et asecudensiioeluinmédia urljc ciniiiciicioroinlocum, qui dicilur ,110

Zizimi(596),luba intonal cl clara vocedamans

ingennnal(597;:/'H(/iHH/"12,(itgiuntPoloniiu,3co>i-

A ft'si turpiier,irruite,irruilcannuiiBoemiacriler. Ail

quant vocem irrruil super eos formido et payor,quod eral mira Dei permissioel sancli Wencezlaiinlcrccssio, Diffugitintomnes, alius ohlilus sui,

i cl M'^armprunt, iitidnsîiudumiusiiil11IBequumoi

! fugi.lt-alius.ut dorntivii, eliam !ll° sinebracis 11!7

5 accélérâtfugani.Fugieiilesquenoiinulliprircipiian-lurde poule,quia-ppnseral inlcrrupiusad insidias

? hnstibus: aliis l.ugienlibusper ltlâ pratriiptamviam,) viam,quodvuigodicilur per caudamurbis, in aria

poslerulapra?angusliaexitus ibi liinumcrisoppres-ii sis (598), vix ipse dux Mesco cum paucisevasit.

Sieqtiefuil, ut solet fieri, quando homines fugiunti, mo pra?timoré—eliam ad niotuntaura?pavent, etn ipse payor timoreni sibi augel,— lia, hos 112°nc-a " mine perscquenlcll21,videbanlureis saxaet parie-n les post se-clantare cl l'iigienlespersequi.Postera;o lucedux ,,saOudalricus"" inlral urbem Pragam,

et isdem"2Vl'amiliaribusinintiëis, de quibus supra12 relulinitis, fraudulenter suggerenlibus (.599), fra-lo ireiii stium laromir lerciadie privai lumiiie(100).;, Haie ex legilimo malrimonionon est nala sobo-li- les propterinfocundilatemconjtigis;sedex quadainn, fëruinanomine Bozcna1I2B,quasfuit Cresiiias,12e,ie filiumpra?slautissiiiiasformassuscepit, quemBra-u- cizlatt,127

appellari fecit (401).Namquadamdie den- venatucum1,2Sredirclper villainriislicanam,banc,n. quam pradixinius, fctninamad pulctim liivatilcinin pautiosvidii, el. inluitus eam a verlice usque ad"° „ talus, hausit pcclorc igues ainoris non inodicos.us

'Erat enimcorporisejus babitudo ll29

insignis, niva)'- candidior, molliorevgno, nilidior eboreaiiliquo.

VA * I.F.CTONKS.,091isdem 1. ,09îi, superscr. al. manu isdemA. i0'>3cl prontittens désuniA. ,m OaldricumI.109BIiliusducisBolcslai—calenaliisinilleretur4, 4». 1(l!,bducis snasiotiibuscorr. 2b, c superscr.al.

man. ,C97Wiicec1, Wack2, 2% Wa.k2b, Vocek5. "'s ob indiguiini2, o dignum4, 4». 1099scelus4,4». 110°Udalricunicorr. 2bdeesl5. l101iniinicumalia manusitperscr.iiiiquiimA. ,loaal manu super-scr. X. ll03actum2b, 3. "°4s s superscr.al manu 1. 1,0BadA,2, 2b,5. 1,0° iiiviclissimnut5.no?Drevis5, Drcwie4,4". lloa millil mil. A. "O0

clangoreni2. 11")qui dicilur deesl2. ,m ZiziCHHIpunclissuperz uirumque2. Sizi2", Zizi2b. Corr. inmarqiueaddit : modo Strabow voeitainr.Zicis4,4. "»

fugiuntsemeli, 4«. U13Puluui2b, 5. ll14ut rfeesf4, 4". l,la iu addit A. >"Get2i>5.11,7 braccis corr. 2b, 3. '"*per deest4«. "" prast, f, A. " 2" ila ul hos craso ul A, ul hos 1, iiu

homines2, ita hos tell'. " 21proseipiente2, 2b3.. "" dux 1,A. U23Odaldicus1. "2VHis2b, 5.1128Boziena2. 112GItresino1, 2, Krezmae5, Krizinc4, 4". "" Brzicczislaum2, Bratizlati2b, Brccis-lautn5, Brazizlau4", Bralislavv5. "2"deesl 4". 1129abitudocorr. albitudol, babitudorell.

NOT/E.

(o8!jjAilier rem se tmimissenarrai îineimar.V, 19; nona Polonorumparle slcti.iIleinricus,sedcxsuiesBoliemoi'iimprincipesadjuvii

(590)Anno 1110; cfr. infra 111,52.(591)Quinltisesl Ileinricus.(592)llor., od.-lll,5, I.(595)Anno 1001.(594)Thiclmaro leste V, 9, laromirns eral qui

: Pragamexpugnavit.(395)Silunierat inlcr Rocowet Koruhaiis,Pala-

<-ky_l:,259.(596)QuinuncSlralwviadicilur.Pnlkawa.

(597)In carminépopulariUdalrichundJar.mir,p. 155: .

Géhteinflirt als frùh der Morgendàmmerl,' _.Rttfiitin.auf,dass.mandusThorihmôjfiw.

llôrl des llirlen lauien.RufdieWache,OeffnelihmdasThoram Moldaustrome.

PATUOL.CLXV].

D Ati-jdie' liruckemil der util, unit vlaslet, —Teste Thiulmai'ocumpanis.Wisscgradcusibiissedi-tionissignumdaliimesl.

(598).Incarminé populari,1.1.Schtecliergreifidie Polenkriegiiraile:Ha, diePolengreifennachrienWa/fen,'lia, dieGrafenfuhrenmâchC'geStreiche!Unddie Polensprengenhierliin,dorlhin,Rennenim Gedriing'zumTlwrdnrchGriiben,Rennen,rennenvorden lapferuStreiclien.(399)GénieWrissovici,cfr I, 34,(400) Oclo annos larouiirus Bohemiasregnuni

leniiit;annodémuni-1012a fralre expulsus,lumiiien1034privalusest. Thielmar. VI, 45, cl Anii.llii-des'icim.

(401)CumCosma?hoc post clttcatuniadeplutitfaclumesse yiderelur, UdalricinupliascumBozenasine dubio cum Dobneropost annum 1012 roji-cieudtest'inl. '

'6.

' "' ,v;:-

107 COSMyEPRAGENSIS 108 s

pulchrior saphiro. Hanc côntinuontiltcns dux tulit

in sua, nec lamenantiqua solvit cohubia, quia tune

lemporis, proul cuique placuil, binas vel ténias

eonjuges *130hahere licuit : nec nefas fuit viro

rapere alleriùs uxorem, et uxori àllerius nuberemariio. Et quod mine ascribil'ur pudori, hoc (une

fuit magno dedecori U3J,si vir una conjuge aut

coujunx uno viro coutenti viverenl. VivcbaulU3a

eiiim quasimi bruta auimalia, couubia habentes

communia.57. Eodemanno

Cassarab hocntuiidomigravil lerciusOtio,Vivat ulll 34in coelis,ubi vivit quisque fidelis.

Unie,successit filiusejus "3B(402)Ileinricus itnpe-

rator, qui inler cetera ,13Gquasfecit in vita sua proChrisli nomine magiîalia, conslruxit claustrumU37

in qtiodam monte, non modico sumptii empto a

pnssessorc loci, nomine Pabo,: iimle iraxil nomen-i:w Bamberk ll39, quod esl Pabonis nions. Ibi

eliam consliluil 1148episcopalum, quem in lanlum

ampliavil facultalibuscrdigniiaiibus poiilificalibus,il in iota orienlali Francia nonullimum, sed secun-

timri post primuni habeatur episcopium"41.yEdifi-

cavit eliam 114aibi el icmplummira?magnituditiis

A in honore U4SsanclasMariasVirginiacl sanct'iGeor-

gii Chrisli marliris, quod simililer iu lanlum ad-auxil dolalibuSccclesiascl orualibus ami cl argenliel coîleris regalibus u44

aparatibus, ut mihi videa-tur de his lacère ntelius, quant dicere minus et

quamhabeatur in re.

Utile <lcniullis faclum référant lamen ms unum.Haud ll46longe ab urbe prasdiclaquidam erat aua-

eboreta 1147,sanclarum virtultim archimandrila,aiP 148

quem imperator, saspefiugensquasi venatum

ire vellel, saspem9 faciens aliquam oceasionem,clamcum solocliente yeniebatcl se ejus oraliouibus

commendabal. Hune cum intellexisscl cassar 118°

quia 1,B' causa oralionis Hierosolymam,1B!ire vel-

lel, conmiillil ei dominici corporis et sanguinisB calicentaureunt, qui pro sui magniludinc,ut facile

possila quoquam levari, duas cx ulroque iatere ha-

buit ansas, quod nos vulgo dicimusaures, quem ut

iulingalU53 sub li'ina UB4 mersione in Jordanc,

ubi11BBClirislus baptizatus esl a Johanne, ,pra?ci|it

imperatorcl rogat, dans ci pecuniamquantum suffi-

cerct ad viam. Quidmulla? Homo Dei vadil Ieroso-

limam,jussa facit 1er niergcnscalicentJordanis iu

unda n' 0.

Post rediens per Conslaiilinopolim, transibat11B7 per Biilgariam.I4)iquidam eral, 188heremila, sancla degens vita 1159.

ad quem illo veniensHicrosoliniîta,

post mulla et dulcia atque sancla cnlloqitia,

suppliciler rogabat eum, ul pro incolomilatciniperaloris lleinrici orarcl Deum"eo.

Ad quem ilie : Non esl, inquil, pro incolomitale

ornmlum,quia ex hac convullelacritnarumtranslatusestjuin in requiembealorum.Al illc inslal el rogat,ni sibi dicat, unde hoc sciai. El ilie : Ilac, inquil,

pro.-ciniMnocle,dum née udeo vigilarcmnec omnino

dormirent,sasluiil me alla thio ad magnumciim;-vinva'.deplunitmel nimis lattimalquejocundum; et vidi

C ibi malignos spirilus telcrrimos, quorum ex ore et

unribusexibal sttlfnrca"l)1

flanima,qui imperaloremIleinrichuniper

11C2 barbantinvituin et quasi ad ju-diciumur'3 truhebaiti,m : alii coilumejus fmeis fa-rcis inpingenies

,1GBloeliclamubanl11GG.' « Notter est,nosterest. > Quosa longe sequebatur sancla Marin

el1IC7 sanclus Georgius,quasi (listesel quasi eripera

/'

VARIEELECTIONES.

ii3a al. manu in margine A, appositumlm ii«i, 2b, 5, decorari corr. decori A. decori 2, 4,4",

sed in posterioribus de erasum. U3avidehant A. corr. al. man, vivebanl. 1133in margine A. (diu

manu appositum.1134rfeesl4, 4». 118SIiliusejus désuni 2. 1,30cuiicta2. I137castrum 1, 2,

2b, 5, 4, 4". ms n. ir. A. ll3ilBitbenbetk1, PabenbergkS, Bnbcnberg4. 114°conslruxit 1. ,m epi-

seopatum2. m2Va?dificavheliam—monaslerio désuni 5. "" honorcm 2lj, 5. i144ila 1. rega-liier tell. ",,Brfees(A. '"•8 corr. A.' ,147anaehorila 1. 1148al.A. 1149ila addilis verbisad vena-

cionem 1. saipead venalionemfaciens A. 2, 21'.erronée advcnlalioncm 2. ad venalionem iler 5. ad

'-venatumire vellel4, 4». 1,B0Ileinricus addit A. UB1quod2b. ne*Ibcrosolimant1, 4». lorozolymam2. 4.

1163iulingal 2b, 5. ll84ternit 2h, 3, 4, 4°-. "BSJésus addit A. 11B6 nndani 4, 4». llB7 Irànsicbat.A. 4.1188ci*,quidamA. 11B9 sanclain gerctis vitam A. saiictam degens vilain 3. llK0 dominumA. "" l'id-

gureal. 1162cll. llC3ct—judicium rfesimlA. "Gl liabebani 5. lus urgentes A. 4, 4". inpingeniesurgentes 1. ,10Gdicentes addtint-corrector2b, 4, 4a. 11Grom'mum2.

NOT/E.

(402) Quam longe Cosmas hic a veritalc aberra-verii, ueiniiicm. talel. Unde sequcnlem fabé'llamhauseril nescio. Eantdem paulo ante CosmamLéoOsliensisll, 47, non de S. Gcorgio sed de S. Lau-reniio narrav.it,-et post eum Adalbertus in VitaS. Heinrici, c. 55. Amboeatndem fere rem longeiiliis çxpresseriinl verbis, ila m nullum sociclatUviucuhim inler 1reshos auclores iiilerceiierepos-sil. Al ciiindem îiarraiiunculam iisdem' ht apiulCot'inam verbis legimus apud Crusiumin'Annali-

hiis SuevieisII, 186, qui ha?ctestatur : liaient illo

niiigno volnmine, quibus ccclesiastica el monaslkn

gais non tanium pro siimma liberalilale grata esae

etga benefuctotemvoluil, sed eliam alios procerescldiviles ad similemet parcm bcneficenliaminvitare.Sed monaslcrititnubi hic libellusscriplus sit lacet.Al cum Cosmassermo rliythmicus in codemfrag-mento legalur, sine dubio"non geiiuiii.uutse1' es

ipsius Chronicoest dcsumpUim.

liia CHRONICA.— LiB. I. 110

c«m «rfcitlcsel cum cis litiganlcs,doneesnspeusaest jin medio campo Irulinu, cujus capacitas lacior fuit

quantduo milliaria ,tG*. Ad sinislram maligna pars

magna el immensa pondéra el inuumerabiUa,quoesunlllG9 mala opéra, inponebanl. At conlra sanclum

Georgiumvidi monasleriutn magnumcum loto clau-

stra inponerc,vidi aureas cruces preciosis lupidibus

graves,vidi loi plenatia gemmiset auto grandia, vidi

cav.delabralI" aurea el luribula alque pallia innu-

meii ,lTI, el quicquid boni rex in vita fecetal. Sed

adliuc maligna pats ptoepondetabalet clamabat :

i Nosler esl, nobter est ,172.y Tune sanclu Maria

accepil aurenm calicent magnum de manu sancti

Georgii,et conculiens1er capul inquil : t Cerle l173

nonvet'er, sed nosler est , 174;i el cum magna indi-

givfionc projecil calicémad pariclemecclcsioe,el ,l7B

[racla esl una ,17Gansa calicis.Ad cujus tinnilum ,177

mox evanuit agmcn ignilum n' 8, cl accepil sancla

Maria per manum dcxteram el sanclus Georgiuspersinislram imperuloremi"°, el eduxerunl ll8° secum,ul credo,in coeleslem1181habilationem. At ilie Iiie-rosolimila corde rcvolvens ea qua? dicta sunl, de-scenditad sarcinas cl invcnil fractam calicis aitsani,sicul prasdixerat heremila. Qui usque hodie niagniniirnculi pro leslimonio habelur Bamberk sancti

Georgiiut* in monasterio " 83.Anno dominica?incarnationis 1005. Hic inlerfccii

finit Wrissovici, 184(405).

58. Anno dominica?incarnationis 1004!,8B.Bene-diclus cum sociis suis martirizalus esl ,,8G.Tenipo-

\, icrciiimrexil Roiiiaiiuminipcrium, iu partibus Polu-

tiias quinque lucre monaclii cl hercmilic, veri, 18'

Israelilas, Benedicliis, MathciiR,Johanncs, Ysaac,'Crisiinus "9G,el scxlus Barnabas : quorum non esi

inventifs in ore dolus ucc in mauihus pravttni opus.lloriim de vita palruni scripturus mulla, malui

pauca, quia semper duicius suinitur qua? parciusappoiiituresca (404). Eral enim eorum 1IS1 conver-

satio landabilis, Deo acceplabilis, hominibus admi-

rabilis cl cant sectari volenlibus imiiabilis 110!.Nam ad '?93 hoc mérita sanciorum ,194ammira-

mur 118B,i,l eos imilando ipsi ammirabilcs redda- ;mur. Ilos quippe viros quinque non 1I9G

incongrue

atquippararc possumus sive quinque porlicibus pro-balicie piseime, sive quinque prudenlibus virginibus

B oleo habiiudaiilibusmisericordias1I9G,quia pauperes

ipsi pauperibus Chrisli, quos in suis confovcbant

iiiansionibiis1197,prout poterant, subminisirabant

iiiiscricordia?sumplibus. Ipsis aulem vitlus lalis crut

ahsiinculias, ut alius bis, alius semel in sabbalo,

nullus lamen dielim n98 sumeret cibiim. Cibus au-

lem cis 1199holus propriis olaboraium manibiis ;

panent raro habuerc, sed piscem120°nunquam, log'u-minaaut l2Clmiliumnon 12°2 nisi iu 1203

pascha latv

sumerc licuit, lympliant incorruptam, et hanc liluin'.

ad mensuram, carnis esca cis abhominabilislî05e.',

femina?visus execrabilis. Veslishyrla cl nspera isw\coniexta de ctttida et equinis

,207jubis. lu lectiilo

lapis pro sustcnlacnlocapilis, el malta pro lectisier-

nio, et busevelus nimiset singularisrtbtis ll87Ilennct, 188iniperaloris, qui post Oltoncm G

Nec fuit ulla quics, stanl iota nocte lugciitesTant propriiim quant plebicula:-scelus atque rcatum.Nunc sonant peclora crebris iunsioiiibus livida,nunc 1208sttdanl 1209

corpora1210 innumeris gcmiflcxionibiisl!11fessa,

nunc iiianibusexpansis cl oculis ercclis,vivat ul in coelis precibus unitsqiiisqueinslat anhelis.

Niinquant locuti sunt ad invicem, nisi veniciitemad bospilcm.et ad hune paucis. Yere logis raclorcs, non auditores cx ,,.,

pccorc ali{.n0)scd cx corpo,e proprio Mli-crant, verc semel.psos cm viciis cl concupiscentiis vel)ant „„ ,,a coUulicvidssim vapll|aballl. TilHsmundi crucifigcnles, el crueem Chrisli meule el cn-mcorpore hajulanles, gratuin Dco sacrificittin non

VARLE LECTIONESliMmilial, l,w qutc sont désuni 4,4». 1170i'nl. cand. argenlca A. 2, 2b, 5, 4, -'i". "7I COÏT.1.

""nosler est désuni I. l173superscr. 1. 1'74omissiim4, 4". 117Bubi5. ll7r'pars add. 2. 1177tremi-

tiiinS. n»8superscr. i. alia manu. 1179Hcnricnm «rfrf.4, 4». ,180diixcrutil A. 2, 2b, 5,4,4".1181patriam vel hab. A. 118îmarliris 4, 1183in. ecclesia S. GeorgiiA. 1184Wrisevici 1. rell. ul supra.1188sanclus add. A, 4a. ,18<!

quinque fraircs martyrizali sunl 5. U87sequenliaomnia usque alque Joliau-

nes désuni5. llS8Heinridi1. 1189viri A. 2, 2b, 5. 119l>Crispiniis5. 1191in margineA. appositum.1192quai sequuntur,usquead verba : Passi snnl autem désuni5. Post verba taineit scclari volenlibus imiia-

bilis addit : Hactennsha?c. 1193obA.- im eorum A. 119Bamiramiir4°. l""i llnnclocum ila dedit cod. A.Hosquippe vires V prudenlibus virginibus oleo habundanlihus misericordias-cleos (expuiictum)non (aliamanusnperscriplttm)incongrue cqttippararepossumus sive V poilionibus (uiiibusexpunct. superscr. iib-js)probatica?piscine quia, etc. ,l!17cis add 4, 4». 1198dielim 1. 1199erat adduntA, A«. ,20°pisces4, 4».1201aulem 1. ,202deesl2. 12°3 deest A. la04aul pentecosten addunt A, ia. ,s« ltabont. 1. 1200et ad-ditA. 120'dequinis 1. U08lune corr. nunc 1. mo liiiidiiiill. l"°

peclor-aA. 1511corr. alia manu A."*

superscr.al. manu A. 1213ofierrebaiilA.1 NOT/R.

(405) Sine dubio crudelissiiua esl illa éludes Bo-leslavi111jussu perpetrata, quam relulit Thiclma-rus V, 18.

(101) Deiisciemvins sanelisegil Pelrus Damianiiu'Viia S. Roniualdisupra SS. i. IV, p. 852.

111 COSM.E Pl'.AGENSIS 112

Moserat ii'oritni simul uiiaqtiaqnc1S'*4 dicriim ,2,B,

Post priman. dorsum mollirier 121Gusque deorsurii.

In facientquecadcns ad fralrcm frater 1217nichât :Si patcis peccas, cum langis, ne michipatcas,

A-cl slansciiin Hagellorespoiidil : Sicut

Vis, fiai, ChrisinninuC rogal, frairemqoc flagellai,

(licens :

IIax pet [acta,218

pius solvaltua crimina 1219Chrislus,

Alque cadcns ileruni prasbet sua lerga vieissinw

Nec Doluil, [râler, dum 122°fralrem verberat aller,Sed' Jlfiscreremci Deus aul Benedicile cantal.

Niii'nsufferl levitcr palilur quod quisque libcnler.

lloiuni Deus cx alto prospeclans pacienliantel vila? innoctsntiam, atque. fidei et operispersevcraniiam,ciiiïija'in luboriim sanciorum suorum ,2al

thercedcnï reddefe vcllet et ul per viam mirabilemeos ari palriain reduceret, 222exultabileni.Dux Mesco audiens bonam faniani eorum et conversalioiiemsanclani,ven'il ciini'paucis-, ul se cbnimcndurci hominibus sanelis.El iil-eoriim l223

cogliovit inopiant, dat cis magnant census copiant (405),. scilicel marsiip'mnt ceitlnm marcis plénum. .

Et accipieiis ab eis fralertiitalem, cl orationum conimiinila(em,

lastus abiil ad suant aùlàut ,22Vmullum ,22Brogans et

comiiiciidan's se, til- sui habcàtil nichtoriani. Al illi

nesciimll22C,quid faciaut 1S27de pecuniit, quia laie

B quid hunquani habucraiil. Slaiil stupefacli, cl quia

"jàin per ditiiidium annum nihil fuCrant ad invicent

loculi, unus ex illis apernit os, cl ait :

Est laqueus,228mollis argent!ponduset auri,

él quibus-super,229habundat mordax emmena,'lisnon [ucileyalebunl loca ehjseyamoena,sed horrore 1!3°plena in[ernalis poenailloscrn.ciabililninElhiia133*.iVimiriimhoecesl temptatio humain generisinimici,ul nos facial in'nnicosChristi.

Nam qui amicusest mundi, iuimicussoustiluelnr laa:iDei l234.Deo namque

123Bconlradicunl, qui ejus mandata non cuslodiunl.

Nam Deusdixil : « Nemopotesl,a3<lduobnsdominis servire, »

et quasi exponensadjtinxil : i Non poleslis Deo servire et mammonoe(405'). »

Jam mammonoeerimns servi, qui hactenus [uimus parsymonioeliberi

An non ad motum auroeportant anrum pavebil?An non cantabil vactiuscoram lalrone viiitor l237

(406).Nonne mullociensad nos tutronesvenetunl ,1ÏB.

et " 38obquam tem nos inlevftcetentnon invenientes?

atiquando plagisnobisimposilis, aliquandobenediclio-

uibusaeeeplisabierunt? Ceriejuin volai[ama permun-

dum nos diligeremundumel ça quoesunt muiidi. Cla-

mai conlra nos et hoecipsa, quoe,nunquam scil lacère

pecunia;eljam jamque aderiiimproba manuslaltonum

injanuu, tjuiaàuod.faciunl dominisciuntplurimi,qnin

C mop0(;„s cjicitttur cic'nis niorlis1*41

[omenium,ma'.i

nutrimentum,anima;delrimentum,elreferatur ad eum

cujtis esl hoc argenlum. Et mi'tlunl unum de fratri-

bus, cui nomen Barnabas, qui semper exlcriores

tractabal causas, ul hase ms cx parte fratrum refe-

rai duci : Licelnos peccalores et'indigni samus'12'3,

lamen teslti mèinoriamin noslrisorationibus habcmits

YARLE LECTIONES.'

;12'4unaqùneque1,'2, 2b, 5, 4. --"'«.'die A." lalGmollirier 2. in lextu. Alia manu», tlncta per vocemhanc

linea, in mitrgïneailseripsit de'leg'nnl. Mollirè4, 4'a. ,al7 frater fratri omissoad 2..,1218

perfecla •£>.prà'.-l'ala 4, 4". 1219termina 2b. 122°cum A. 1221

ipsorum pro sanciorum suorum 4, 4a. 1222pCrdiiecret

2b, -!12S'3 cntii A. lm aulant curiaiiil. serf expuncta vox euriam. 122Bniuliis 2b. 12,Ghcsciç'ritesA.: '-"faeerenl A. 122Slaqnetis:est A. 2. ,229

semper 4. 4a. 123°horroris 4, 4a. 1231crucialial 2.1238Hctità 1. " 33est -A.consliinitur4, 4<>. 1234loco ernsi verbi i.- 12SBaulem corr. hahique A.1230Non poleslis A. '23' cor. lalr. viàlor A. 1238veniuni 4. 4". la39deesl 2b. 124'<''eliamaddit %

1341'mortesA. i"'1 deesl 4. 4". la''8indignissVmiA.-simus 4.

NOT^,

f (405)'Siscunduiii Romualdnni annim eis 'daluiiteral, ul Romain prdl'ecli Coroiiam regiam sibi aMimmoponlillce imivetrarent.

(405'). jtfa///i. vi, 24.

(400) Jtivcnal., sat. X, 22.

H3 CHRONICA.—LI». I. 114

continuant.Argentumuunquamhubuimus,iiecli.aberel

volunius.DominasenimnoslerJésus Christusa nobis

nonargentum,sed bonaiopcraiionisduplexexigil.fa-leulum Monachussi habetoliulum,nonvaletobulum.

ï Ecce quod luu.niest acçipç atgenlum, nobisillicila

possidefc-nonest licilum,24\ lllo.abeunte ducis ad

euriam, inox in prima, noclis vigilia affuil manus

inimica, el irruiiipcnlcs valvasmt.domus subito,iiiveniuiileos caillantes cl psalleniesDomino.Quo-rum adaclis jiigulogladiis iiiquiunl:

Vivetesi vulliscumpace boita,quod habelis

Atgenlumnobis date mineet para le vobis..Scimnsenim verevos ccusumrégis habere.

Ai illi teste Dco jurant., censumqueneganl con-

sianlcr et aiunl ; Pecunia, quamquoerilis,jam est

incaméraducis,quia non fuitnecessatianobis.Quodsinon credilis,cçce-.domusnositg, quoerilequantum

placelvobis,lanlummpdonolilemaie [acere nobis1246.

Al illi rigidiorc.s-s.axjs: ATonesl opiis, inquiunl, ver-

bis, aul nobis reddile ducis pecuniam,aul 1247diram

mortissubibitissentenciam, et slal'un crudeiiler eps

ligavei'iinlet per lolam noclem diversis poenjsailis-

ccrunl, ad uliimum in ore gladii s'unulomîtes inlcr-

feceruiit.Sicque furor impioruin transvexit eos ad

régnapoloruni.Passi sunl aillentbi fralrcs quinque,Bunedictus,Malhetis,Ysaac,Crisiiutisalque Joliatir

nés l,4sau.nodoininiça?incarnationis1004,5.'""I.dusKovembris.

59. Anno dominicasincarnationis1005.Anno dominica?incarnationis 1006 12B0

princepslleiiima,feininci sexus gemma, febre correpia "•"-,a vinculis carnis est m* crepta. Cujuscpitaphitim

j bis vcrsiculis aut vidi, aul vidisse me m8 nicmini

\ wliitim,2B4:

j Qua?fuit ut "SBgemma, vilisjaccl en cinis llcmma.Die, precor, Iluic animoeda veniam,Domine.

I Anno dominica?incarnationis1007.

| Anno dominica?incarnationis1008. *

~\* Slcphanusrex Ungarorum claruit. 2. 2".

Annodominica?incarnationis1009.î Annodominica?incarnationis1010.S Annodominica?incarnationis1011. **

% -¥¥DediciuioR.ibinbergesisisecclesiic2. 2".Annodominica?incarnationis101.2.

k Annodominicasincarnationis 1015,

Annodominica'incarnationis 101i..¥¥¥*¥¥Réx Henricusiuiperatorconseeralur.2. 2'.

Annodominica?incarnationis1015,-j,J-Imperator HenricusBuleslattmPolonia?du-

çent subegit.2. 2». 2b.

Auuodominica?incarnationis1016.Annodominica?incarnationis 1017.4 Junii

1280(407) obiil Tcadagus, quartus episcopus1287

Pragensis. ecclesia?. Fuit aulem hic 1288Tcadagus-sancti. prassulis Adalbcrti sucçessor 1269idoncus,

coiporc virgineus, nioiïbus aurons, aclibus purpti-reiis, sui anlecessoris sequens vesligia, commissas

plcbispersequensflagicia,cl si non corpore, iiiçnlclamen lulit martiriiim: nec obiit more 12C0homi*

iiuni, sed secutusDominumin pace iu idipsumdor-mit ,261et requiescil, cui I2G2anno dom. inc. 10181263successil Heccardus12G4prasul (408).

Aunodouiinica?incarnationis 101912GS.

Auuo dominica?incarnationis1020.

-40. Inlerea nalus ducis Bracizlaus, de pucriciatranscendonsin juvcnlutcnt, ibal de virtule in vir-

lulcni; cui pra? casterisprospcrilasoperis 126G,pro-cerilas corporis cl formas p.ulchri.lu<iiuc,ae v.riiiiuiM1

sapienli.eqiiemagnitude,in adyersis forliludo,iu prosperis lemperala iueral mansueludo.Hisdcni

lemporibusTeuihouicisin partibus fuit quidam co-

rnes valde poleus, cognoinincalbus 12G8Ollo, san-

guinede regioprodiensslcnimalcpalrio. UiiicaIniic

Q eral gn.a.la''*", nouiine Judila (409)..pub•lii'iiiuiim.*.SubPhebo ctinctisqua?sunl praslatapucllis:

quantbonuspalçr et ejusopiimamater, quo addisce-

rol psaltci'ium,tradideranl in easnobiumquod di-cilur Zuinprodv».»»(410),loci-situ et uioenibusmu-

niiissimum. Sed qua?1271lurres, quaiiivisaltissima?,aul qua? inocnia firmissima"' 2 aniori rcsislcre el

amantem posspiilexcltidcre127a?

Omniaviucitamor(411):rexcl dttxceditamori.

Igilur*"4Bracizlaus, juvenum pulcherrimtis,héros

acerrintus, ntullis referenlibus audiens de nimia

pnlchriludine et niorum probilale ac generosilaleparentcUesupra dicla?pnella?,ultra non habebatspi-ritumet intra seinclipsuniccepilc.ogilarevujiifmpainvi rapero .'."" icmptc'l,an dotalibusconuliia .paroi-.

| " . '""'\"

VARLELECTIONES.

"4,licetA. 2,'iwralvas1. ,,4Gquicqua.maddit A. la',rsuperscr.al. manu I. ,,.v"quinquehoecnomina

|| proprindésuni3. ,249IU 2. 2b. Id. Nov.A. 126°quoesequuntiir,priori anno in 4. 4a annexasunt. ,3B1eor-

S reeia I. ,2Badeesl4a. l2Bame sitperscr. al. manu 1. omissum2.. 12B4 omissum5. 12BBiti 1'. ,25Gila 1.S 2. IV. M Junii désuniA.4». 12B7 sancla?flrfrf.4 4". V25Sdeesl4 ,2B9in margine \. al. man. la6°niorte

"

|| 1. 12S1doniiivit4 4a. '28iamen pro cui21'. codentanno 4. 4->. ,2G3 mill. XIX. 1. ,2C4 Eecarduslï 1. 4». « recentiori manu correctum Erhardus. Ekkardus 2. Eekardus 4. 12GBdesideratur liwclin. 1.Wi 120,iopis3. ,2G7 virlultiiii I. l2(1!,Alhcrl'us5. I2'9n'ala A. 2, 4. 4». ,27°Zuinprid 1. Zumbrod5<Zuin-f brod:4.4a. , 127>deesl.5. 1272for.tissiina4. ,273extritdere2. 2b. I274inlerea 4. 4". 127BcapereA.

| - NOTJE.

J| ,(407)Conscniii Thieimariis Vil, 41, et Nccrolo-|l gininBoheiuicum.S (408)Aniea abiiasNieubiirgcnsis.ConsecralujestI dicCOçl.Tbietmar.VH,48.î| .(^99)Eral filia lleinrici ci soror Otlonisiiiarchio-|j 31|sde Suinford.Vide sleiituia scncaloaicuiç quod

(leditSciiWarzin adnolatione 1.08ad Cosmam.Yiditeliam Pubilschka111,265.

(410) Le. Suinford, ubi sanclimonialiuminona-sicrium ab Êi.ht,Juditlneavia, condituni fuisse prô*bat Ann. Saxo ad a. 1015.

(411)Virg., eclog.X,69.

*!5 COSJLEPRAGENSIS 116Sed inaluit viriliter agerc quain supplicando colla i

submitlerc. Pcrpendii enim iiinatani Tcutonicissiipcrbiam,et quod semper tiimido faslu habeant

despcclui Sclavosel eorum liitguam,Sed quanto fit

bomper difficilis adilus ad amoreni, lanlo antantifilius Vencris igncni 127Ginculil validiorem. Flu-ctuât la77 mens juveuis igné suçcensa Veneris1278, velut ignibus ar-sliiatEthna. Et hanc ,279

aposlrophain128°eufonizal secum : Aul egoconjtujio(ungaregregio,aut egoml ludibriomergarperpeluo,fieri nonpoleril 12SS,ni mea non fuerit Judilha, no-bilibus édita natalibus, virgo speclabilis, mnllam

amabilis, solis' luee 1283clarior, vita mihi canot;vivatul supersteslaus Dcosit perpcs. El'slalim quosinlcr 1284suos novil manu promptioreset sibi fide-liores, jubel probalos cl laboris patienliorcs aplarioqiins,el fingii se ad imperaiorem cilo ilurttm etcicius redilurum. Jussa viri facitint, sed quid do-inimis suus moliatur iicsciuul. Mirantur inter sequod lam celcritcr vadnnl, cl quasi septom dierumiler agonies, vice bospitnm l2*° inlraul priedicticoenobii atrium. Inlerdixcrai enim suis omnibusducis nalus, ne olicuieum, quis vel12SGundc esset,innolesccrcnt, seil quasi unum ex ipsis se ipsumuaberent. Ccdat Ithacus callidoingenio investigasscîiatumThethidis,287,(412)nec se jactel, 288Uiacuspa-sror Tyndarideuim9 rapttisse Aniielis, quia hic ju-veuis Bracizlausambos il prie lï9°et aniniosilateetau.lacis facli iinnianitalc.Naiu poslquamdata est cisibi pernoctandi liccmia, sicut lupus, (îuando o'.iniu-buhit ovilia, quasrcnsqua parte irrumpat ut nil'ulam

rapiai agnam; sic el 12S1héros Bracizlaus visu 125s

sagaci et animo illustri Instruits clauslrum, vult vi

irrtimpere sed non aiitlct, quia secum lanta/ii co-

piait! iniliium la93non habet. Forte fortuna alfuiidies fcsla, el cece mille volis oplalo cum suis coievulis de clauslroexil,a 94virgoJudilha, sicut puellasolebantI29Blemsllicad vesperas pulstirc campanii!

^ iu niedio ecclcsiie. Quam ut vidit audacissimus

raplor, sui pra? gaudio faclus 1S9Gimmemor, ceu

lupus qui ex occulloirruil et tapit agnam,cl con-scitis facli rugit submttlcns caudam ,s97, peiensulteriorcm lalcbram, sic et ilie rapta virgineftigil :el ul venil ad porlam, invcnil eain calcna 129Snto-leudiiiari Cime grossiori 1!99prasstriclam Clviamcxeiindi pncclusam.Moxexeii.pto gladio uifesiu-cani prascidilaeitlo,qua?usque hodiecernilur seclioforlissimi ictus pro leslimoiiio.Caslerisauteinsociisid minime sciciilibus et adliuc iu papilionibusma-

nculihiis, ab irrucnlibiis inimicis coniprehensis,alioriim cruiis oculis el naribus abscisis , alioruminaiibus cl pedibus iruiicatis, dux cum pauciset

virgine rapia per noclis vix evasil opaca. Raptaest

aulem virgo Judila anno dominica?incarnationis

1021 (415). Et ne darelnr 130°Tciiihonicis jusiaoccasio caltimpniaiidi Bocmos,quasi, pro illat.i in-

juria, ilico héros i3t"Bracizlaus cum nova 130auu-

pla, paire salutalo duce Oudalrico 1303,reela via

profieiscilur in Moraviam (414). Nam antea 130V

pater sibi tolam illamterrain tradiderat in polesia-le.ni,fugalis cunclis de civitiilibns130BPoloniis 130S

(415), cx quibus mulios comprehensos,cenlcnosct

cenlénos ordinatim ealenatos vendi jusseral in

Ungarianicl ultra; quia rêvera post obituinsecundi

Bolezlaisicul urbemPragam, ita lotam Moraviamv'

obtinucraiitPolonii,Anno dominicas incarnationis 1022. in Polouia

P facla esl persecutiochrislianoruin 1307(410).

Annodominica? incarnationis 1025. 6. IdtisAtt-

gusli Oci-ardus1308quarlus episcopus 1309Pragensiseeilesiic transi*,il l31>ab hac lnccvicttirus pcipctevita 1311

(417). Fuit aulem hic 1312prasstil13lacoiitra

i polentes crcclus, erga htimiles cl mansuctos m"

pins l31Bcl modeslus, facundis«imusprasdicalor,s lurgus eleniosiiiarum ditloi*, dominica? faniHiusin

i iiicusiira tritici fidelisdispensant!*.'Hic consliluil ut

VARIEELECTIONES.1270verbaignciii—juveuis dcxidcruiitur2; mn»i»recenittn margineapposilusunt. -277micluaiqttc2". o.

1278cnpidinis A. in i. verbis igné s. Yen. manu cooevasuperscripinmesl tclo lésa ciipidinis.Eodemmodo

in 2.5. lelo ignis4.lcloigne,s»'ldKclnlamenvocelelo,legit4«. ,273aliiic.l.12B0aposlraphain5.4». 12eldeeslU"8S

potuil5. 1283vice5. m* deesl. 1. 128Bhospitii 5. 12!1Cet A. 2. 12S7 Tetbidis 2b. Cheridis5.Thcchidis 4. Tcheeliidis 4°. 128Sjacet corr. recenliori manu jaciet 1. 1289i. Hclciiamsuperscr.A. al.manu. 129°

prasil5. 4. 4". 12elsicut 2. sic oim'ssoet 2b. 4. 1292nisu 4. 4«. ls93deest2. 1294exiil4.4". 1298COIT.'L lao0omissumA.4»-. 1297cattsamv 2. serfs erasum. 12sl*deest3. 1S9Brfeesl5. ""EtîicjuslaA. 1301deest A. 130adeesl4. 4». i3"3 Odaldrico1. el sic deinceps. 1304anle 2b.,30Sdecivilali-hus desunt4. 4a. 130GPolonis 1. 5. 1307chr. pers. A. nihil ad huneannum A.4». 13c8 Oggardus2. Ok-kardus 2b. Ekardus 5. Eccardus 4. Hcccardiis 4». 1309sancla?adduntA. 4». 131°transiil 4. 4a. ,3H

perpeitta v. A. perpetem vilain 5. 1312deesl4. 13laHeccardusadd. A.4». 1314mansuelus omissocl 4.4». ,3,°et deeu 2. 2b 5.

J\(J1Tli.(412)Cfr. Slalii Achill. II, 44.

(415) Hune annum a Cosma falsoprolatuin essesequcnlibus ipse probabil, quibus apparel Judilhautposi Moraviama Bohemisexpugnataiii raptainessc.Moraviavero sine dubio eodemanno 1029 recopiaest, quoConradus11imperator arma contra Polonosùidvebat,quod probavil DobnerV, 156, et posl cumRoepcll 1,166. De filioBracizlai cl Judilha?anno1051 nato cfr. infra.

(414)Donaiio quasdant apud Boczek cod. dipl.Moravia?1,111, sine nolis chronologicisscripta estftmpore alto dominus uoslerB. dux venil Olomucie

cum formosa sua conieciait coramenoro icrroestucnobiliumntimeroso.

(415) Non de Polonissolum, sed de Ungaris, quiillis Moraviam eripueranl, Bracizlaum victoriant

reportasse, ipse testatur princeps ilie in tabula qua-dain, qua se ducem Moravicnscmappellat apudBoczekcod. dipl. Moravia?1, 112; sed désuni notaschronologie»?;actumest Olomuci.Quoloco Braciz-laum a, 1051cum conjiigesua el filioloSpitiguei)habitasse probal alia tabula a. 1051Boczek1, 114

(416)ContinuaiNecrologiumBobeniicuin.

(417) Hoc factum est aitr.o 1054. posl iiioi'tcuiMiseconisII; cfr. AnnalesHildeshciiu.

H7 CHRONICA.- LIB. I. 118

pro decinialioneunusqtiisquc,sive m* poteiis sive /

dives sive pauper, lanlum qui de suo pheodol317~

vel allodio13,aaraluram habcrel, duosmodiosquin-

quepalmarum cl duorumdigilorum,unumtritici cl

altcrumavena?episcoposolverel.Nam anlea, sicul

primo episcopoDelhmaro l319consliltilumeral, prodcc'unalioneduos messis acervos dabanl; dicimus

ciiitn13,°acervum qiiirîquaginla*321manipuloslia-'

benicin. Hujuspost obiluin lzo 1322obliniiilepisco-

pium,3S3,quiordinaluscslabcodentanno ,3a44.KaI.

Januarii ab archicpiscopoMaguntino,32B

(418).41. Anno dominica?incarnationis 1024. 4. Idtts

Julii obiit Heinrichusrex 132G.

Anno dominica?incarnationis1025. 15. Kal.JuliiobiitBoleslaus rex l"' (419).

Annodominica?incar.ialioui*1026'.

(*Conradusrex Roma?consccraiur.2, 2a. 2b.Annodominica?incarnationis1027.Auuodominica?incarnationis1028.Annodominica?incarnationis1029.Annodominica?incarnationis1050.Hocanno dux

Bracizlaus,328magna cicdc prostravil Ungaros'el

terrain eorum usque ad urbem Slrigoniam(420)devastavit. Eodcm anno 3. Kal. 13S9 Fchruaiiilzo(121), quinliis episcopusPragensisecclesia?,

Transit ,m ab hoc niundo bravio fruilur-

[que ,331jocundo.Hicfuit nobilisgénère, sed nobilioroj-erc,qui priorfecitqua? facienda prascepil. Nain nuMimagiscslnotapropria sedes, quam sibi carcer el 'iiiirmoriimerant asiles.Nec eum 133alatuit quoi hoiuinumca-

pilaviliesint reddita,Vel quoi mors animas ad furvas l333milterci

[ombras.Praslcrcasolituseral cotlidieqttaler denospauperespascere, quibushabtindeprocuranscibumcl potiiniipsebenedixil et ipse hilariter 18a4 dislribuil. Eraieniinel corporis ejus ptilchritudo insignis, capucapillo albius cigno, undc cognomen oblinuit, udiccrclur albus alque blandus episcopuslzo. Posluiiic

Siverus prassttlsuccessitin online sexlus,

i qui tempore juvcnliitismiraseniluildécoreagilita-tis : quia quolquoleranl in curia ducis, omnessuis

prascellensobsequiis, scduhinisuodomino el magis

gralum, quial33Bfidèle, cxhibcbal servicium. Pri-

mus enim fuit officiis 1336clericorum, nec minus

deditus sludiis laicorum; semperaderal contes in-

dividuus 1337duci in venalionibus, primus enintaffuil in occisionesilvatici apri, et abscidensejus1338eaudam, purgal et parât, ut ducemvellcnorai,

paralamqucvenienli domino ad vescendumdonal,unde dux Oudalricus,saspe sibi ferlur dixisse :O Severe,dicolibi vére,pro hoc lam dulciednliodi-

gnus es episcopio.His alque hujusmodisludiis ha-buïl gratiant ducis el placuil un'tvcrsis.

Annodominica?incarnationis1031,339sanciorum

aposlolorumPétri cl Pauti in nalalicioordinattiscslSeverusepiscopus a Magunlinoarchiepiscopo.Eo-dcm anno nalus est Spiligueti

134°filius Bracizlai

ducis.

Annodominica?incarnationis 105-2.'*

"*)Inilium Sazaviensisecclesia?,34v.2. 2aAuuodominica?incarnationis1053.Annodominica?incarnationis1054.Annodominica?incarnationis1055.Anno dominica?incarnationis 1056.

Annodominica?incarnationis1057.obiit dux Bo-lezlaus t34a,quemMescol343luniincorivaral ,34\

42. Eodem anno 5. Idus Novcntbris '422*<dux

Oudalricus,

linqiiensterrena captât coelestiategua (S25)..Viinclaromir, de quosupra memitiimus13>5, luiniuc

l orbus, cui duxOudalricusdeslinaverat134B,ut dege-rel "*' Liza m' (424) in viculo ,34\ audiens quod

> frater suusab hoc ntigrasseïsccùlo,surgit diluculo,i cl impcral ut se deduCaitlad urbemPragam veiculo.t Quocum pervenit, jam frairem suumad ecclesiamt delaluni 13B0 sancti Georgii ,Ml invenil, ad cujusl funusslans juxla ferclrunt,omniumcirca astancinint movil el couciissil 13Bacordahitjiismodiclogii Lu-

menlo : „

VARIEELECTIONES.

1316siveomissumA.4". t317al. manusuperscr.A. 1318allidio4a. 131°Dielbmavo1. 1:,2°deeslA. 4.1321velpro quinquaginla5. «irfe/«iin suo codice fuisse L <jnorfscriba legitvel. I32al/./.o1. 2. 2b5.,S!*3episcopalumA. 2. 3. 1324al. manu superscr.A. ,32B ab arch. Mog.rfesii'il4. 4a. 13a0 IVi Id, t.—rex désuni5. Tbcuiouicoruniadd. A.4a. Iranspositis aliquanhimteliquisvocibus. 1327XV.Kal.1.—risxdésuni 5. In 2b. subductorex supra adsctiplnm est dux. J»4a. rex tecenliuserasum. 1328Bolezlaus1.1329ila 1. Kal. corr. Id. A. 133°transiil 4. 4». 1331frugilurque A. 13:2eniin 4a. i333furias A. furnas5.4.4". 133V

hylarum I. ,33Bet proquia 4. 4j». 13*6 iisal. manusuperscr.1. 1337individuisA. 133SdtcslA. laaa10524». 134°

Zp'.tigneu1. 2b. Zpiligneus4. Spitigneus4<'.e/sicporto. lm Adseqttenlemannum2b: Factuinesl. inilinince. 134aBolezaus1. ,343Mesko2. 4.» m4 privavit4. 4«. 134Sment. IaroiisirA. l3**desliiiaratA. 4«. i3i7expitncl.et at. man. superscr.darclur A. 1318Licza i. Lisza2. 4. Lizza5.13,9 ila A.4". vinciilotell. ,3B0 inouaslcriuniA. ecclesiamal. manuin margineapposilum.iu ceci. desu*>.l2. 2b. sed corr. addidit ad iiionasteriuni ,5SI

martyris addunt A. 4". 13"'Jconvertit5

NOTiE.

(418)Probant AnnalesQuedlinbiirg.(419)Cfr. RoepellGescli.PolensI, 102.(420)Grau,ubiGrauain Dauubiunicxiindal.Illud

videlurbclliimesse de quo videsupra mit. 17.(421)ConsentitNccro'ogiuiuBobim'cum.

(422)Delurpi ejus mortevid. Annal, llildesheitn.1034.

(425)ExlrcmaUdalrici fala non oene nota fuisseCosimudocentAnnalesHildeshcmcnscs.

(1241Lvsacastrum.

119 CÔSM/EPRAGENSIS I2u

Ei mihi! quid dicam,nisi soepius: Héti mihi! dicam!Hei l383mihi ! gentiane, hetjdira condiliovionisamara: !Morluus ecçejaces, née ego nec lu modo gd'UdesIlujns terrent [itgttïvo13**culminéregiii.Nûdius terciiis 13SSdux nobilis, hodie iruncus inmobilis,craè vèrhiibnsesca, posl lenuis favilla'3*° et inànis Cris[libella.huinihë privàsti me, nec [ralremnl [rater amasii,Non [ecissèmodoquôci[ccistimihi malles.Nuncscio, si pusses,mihi lumina redderevelles,cum tua sunl l3S1'nuda el 13W

aperla seii benes'etim'aie[acttt.Sed nunc ex loto libi, [rater, corde temitlo,Ut pietate sua Dansomnipolenslibi parcal,Spirilus alque l3B9 lu'uspost hac in pace qutescal.

Post cxplciis 130°rite fuiiebriis ,3G1exeqtiiis 13G2 ac- A

cipil "B3 Bràcizlaiim lialrueleni, ci dilcit eum ad <sedenl priiicipalem: et sîciitseinpcr in eleelione du-cis fâchait, per supérioris ,S8*aula?cânccllosdeeemîtiiiia niimmoriimaul plusper13GBpopulumppargunl,ne l3GGducem in soliocomprimant, sed potins spar-sos nummos rapianl. Mox duce locale in solio elfacto silenlio, tenens doxtram sui fratruelis Jaromirdixil ad popnlum: Ecce dux vcsler! Al illi 13G7suc-claniai i ter ,308: Krilessu 13C9, quod est Kyrieley-s(/tt 137°.Et 'teriim Jaromir ad populum : Accédant,inquil, de génie Muncia ml.' accédant de génieTepca137*! (425); cl vocaleos nominaiiin, quos no-ral armis notenliores, fide nicliores , mililia fortio-rcs ei divitiis cminciiliores. Quos ul sensit adesse,«iixit : Quoniam me mea [acta non sinnnt ut sim "

tester dux l373,hune assignamusvobisin ducem ,m

el collaitdamus,quo ei obediatis,ut dignumest duci,et débitant fidetitalcmexhibeath, Ul decet ,3rBsuo

"priiicipi.Te autem, fili, ïnoneo,et tepetens iierum ,m

iterumq'ne monebo, islos colasitl paires, hos diligasul fralres, et iit omnibus negoliis libi consiliariosliabeas. His urbes'™'1et populumad regendumcom-

milltis, per hos enim Boeiniai rcgnmn stal el steiii

atque slabîl in sempilernumm(l. Ast itlos, qui sunl

VVtissovki,iniquorumpatrum iiequam1S79 filii, no-sl'i generis138°hosiesdomestici,[amiliares inimici,

- A ut coenosamrotant (lévitesel cousorliàeorumdectiiies- . - - *il quia nobisnunauam ''iiere fidèles. Ecce nié innocen,

lent et suum priiwïpemmpriinis ligaverunlcl dive'tsis

n a/j'eccrunlludibrih, posl sibi inn'etisversticiisel fratir

I, dulenlis consiliis id egerunt, itl [râler ftatieiii me

r- hisce privarct ocvlis. Ilabêtis, fili mi, semper in me-

?l moriasancti Ailulbérti proeconia,quieorum ob faclah- crudelïa1erni fiant super eus excidiasanelo oie con-

z- firmavil (420), el excommunicaviléos in iml ecclesia.

(- Quoe'mîtnDei jam bis suitl [delà, tercioUlfiant su-

t, péi eos excidia 138a,udliucsunl sollicita [ata 13S3.At

te illi audieiiles liiec dissecabaiiltir 1384cOrdibu's, Cl

o- freiiiebant deitiilius in eum ut Ieoiics: nec post nuil-

o- tos dies Kotian, de.quo supra relulimus, misse lic-

e, tore 138Bsuo, dnni ilie casciispnrgat vciilr'cmiit ne-

m " «essario iioelis 138°in hora, àculissiiiiasica perforât174 ctiKi in posteriora.usque ad tordis 1387interiora..

<ii, Sieqtiejtislus vir, vclitl '38BDei iiiar'liï, dux Jaromir

no obiit anno dominicasincarnationis 1058. pridie138S

m KomisNovctiibris(427).<as Hacteiiusacta aiiiiquitus liber conlincl primus.ios Sed q'uia, sicul ailbeatiis Hieronimiis(428), alitern- visa, aliter attdila tiM, aliiei*narrantiir fi'cta 139°,uii ipiasiiicliits sciiuus, iiieliits et "9l prolerinins, nunc

ml ,3'J2 auxiiiantc Deo et sanclo Adalberlo èii fort aui-

IO- mus dicerc, qua?ipsimCtvidimus, vel quasla93ab his

ci, referenlibus 1394qui viderunl, veraciter audivimtis.

Exn.icsT i.niF.nIMUMUSDEcunoxicis HOEMORUM.

VARL'ELECTIONES.1383lleri. 5. 13B4fruiliiri 4. 4«. 13BSconcins 1. '"»Bet jam es insenoil 4. 4a. 1387sinl 4. 4". 13i"

nuda cromis.srt2b. laB9nique 2b. ,3G0hoxpl. COÏT,expi. A. 13GIfiincbri.isA4. 4«. funebriscorr. In-

ncriisl.: ,3Gaobsequiis2b. 13G3accepil 2b. 5. A. 4a. 13G4superiores 4». 13GBin 2b. 13G0 iit--non 2.

"' is.li2b. .5. 13U"siibclumahant4. 4». '3G9Kryelesu 1. Krlesu 21».Kirlessu5. Krlessu4. 4a, 137'1dé-

suni A. 1371Muncina4. 4». I8,aTepca 2b ,373ducem corr. al. manu dux A. l374jtidicein 5, 137Bila1. tiifl'tucooevain tasura. par est relt. 137G

atque addit A. 1377corr. 1. 1S78i. sémp. désuni A. 137°

deest 2. 138°gencri 1. ISS1ex corr. 2b. 1382ila Y.désuni in tell, omnibus. 1383facla 1. J384discalcca-

bantur 2. ab antiqua manu detelnm ei in margine scriptum dissecabarilur. l3SSlilore corr. licloi'e I. ,38Gnotis corr, al, man. noçlisA. 1387noctis A. 1. al. manu superscripiumA. cordis. deesl2. corporis2b. ven-iris 3.4. 4-tt.. 138svel et pridiesuperscr.eademman. pridie A. deesl1. 1389mandata rece.'ilimanusuperscr.ntidita A. 139°alia manus in 2. supra i apposaitA. ,391rfccslA 1392nam. 1. 1393quia 5. 1334feren-tibusl.

N'OT^;.

(425i Ex Paîackii seittentia I, 168"scribendùmesl Munici; sunl poslcri Monet Tepla.

(426) Cf. BruiiotiisVita S. Adalberli, c. 21.

(427) ConfirmaiNccrologiuutBohetnicum

(428) Opéra Hier., éd. Vallarsi II, 521v

jv2i CHRONICA.— LIB. II. 122

INC1PIT PROEMIUM

AD CLEMENTEMBREUNOVENS1S139BECCLESIA ABBATEM'39<1

'"Spirîtaii

13" Breunciisis ,398coenobii palri dé-

menti, sic ex re nomenhabcnti, semper theorias ia'Ji

inliasrcnti, Cosmas,haud dignùs dici decanus, an-

gelici,40°consorcia ,' 01senatus. Cum mulla mecum

revolvenssuporsederem, quid polissimunicaritalisviro lania?sanctitalis Iransniillcrem, quippecui pon-déra auri et argenti sordcni, solaque qua?sunt spi-ritualia placent, optimum fore ,402duxi Unelan-tiimmodovohiiilaii obsequi. intellcxi enimper tuuiniM3cJcricuiiihommeDcocarum,qui mihi clamiimo-luii familiàïilèr, quod incas iia-nias,quas oliinGer-

A vasio l4ÔVscripseram, voiles videre libentcr. Hac

(iblalaoccasiône roborattis, immo cari ainiei per-- suasione conpulsus, non solutii quod op'lasli-',48B,

veriini eliam secu'ndum ejusdemnarrationis, ul ila

dicam, libcllum, quem siutiliter proul scire licuit11,98à tempore Bracizlaî, fiTiiducis Oudalrici, usquead ejus asquivocumfiliumrégisWraliziay digesliim,tua?palernïliUÏpaïu'lcrcprassuino,Licel enim, pater

i o veiicrandc, divinas non cessesepotare sc.ripiuras,Ci profundosphilosophiassemper exhaurias fontes,lamen hoc lam lenui liquore

Non dedigneris tua sacra proluere labra.

Sicpcenim (il, ul posl fortin vina el soporifera 14l)7nocuhi,niitiiralis qnandoquehoniini incidal 1408silis,

'

fitque 1V01'liaustus puri 141°lalicis suavior dulcibuspoculis.Saspefil ul Martis lm miles qui sudal in armis 1,,a,Gaudcal ,4Uvirgincis se cominisccrc14,vchorcis,Aul juvat in circo ,41Bpucrili u" ludere llu'oco im.Sic lu, o sanctissinic pater, jam grandia cl sillogislicavolumisialinquc,el liiec mea opiiscula sensu puerilia, slilo ruslicalia, pcrlegc :

ubi nonnullasubsannationecl derisione ,4i8digna iuveuie

quasinique ideirco memoria?commendes,ul ea libi a Deo collala sapientia quandoqiiead iingucm,4,s cmendes.

Quod aillent-in-quibusdam locis quasi metricos versus invenis, scias me sciènter ueseiuii*.fecisse,(lumftw\vnrftiifi.Vnlft.

INCIPIT LIBER SECUNDUS'V

1. Igilur dux Bracizlaus jam in patenta sede vt-

goraltts, quain Dco lam hominihiis hcneplacitis ar-libus calcans vesligia

1421palrlim, et eosprascellens

conliguàarce im virtiilum, sicul sol in 1'23virilitéstia sydcrcuin i424lumen et luna? niniio spïendore

B occulit el ebclal 142B,sic novtis Achilles, novus

Thitides 142GBracizlausnovis tiïtimphis fortia acta

et vicloriosissiinas atàvoraut palmas atténuai cl

obscurs*t. Nam Deus laleritsibi grattant Contulit,ut

quas siiigulis hominibusparliculariler, lias quoquehuic indeficientcsvirlutes largilus esl getteraliier.

Quippe liane virluUim

ut. in reluis rebeliieis

corporis viribus

quadam spécial) prasrogaliva sapicnliieUnde factuinesl, ut in omnibusproeliisaiiroet argcnloet undiqiic inexhausiis

atqïic in largiettdis

oblintiil accuniiilationcm,slrenituitale proecellerelGedconciti

exsùperaret Samsonem,

prasiret Satonioncm.•vicierexisteret ceu-Josiic,

locuplccioresset regibus Arabias,affluonsdiviciis,ntiincribus non deficiens.

VARIEELECTIONES"«"Breiinensisl. 13"9prohcmiiim addémentent Brcuitensemahhatcm4.4«. 1397Spiriluali2". o. 4-ia.

1398Brcuuovensis4.,39Stheorice A. 14<,°angelica5. 1491consorlii 4.4». I40S'omissumA.4". ,4M*yrum.2.1404tiingistroadd«Mt4.4». 14osoplariI. l40GdebuiH. 1407sopifera4. 4a. ,498ineidil2.2b.5. 1-,09sicq!*o1. )4">purie 4. 4»'. ,v" morlis corr. fortis 1. 1412mis al. man. sitperscr. i. arvis 2. 2". 4. 4'». l' 13ilaA.gniidclre//. 1414commiscens1. lllBin c. désuniA. ideirco4.'4». 14,G

pueruli4». «m liOcho5.1118irrisione 2b. ul9 tiental. man. superscr. A. mo I. I. s. in chronica Boènlorum4. li21vestigiuin5.'"arteô. ,' 23deesl A. 142V

syderum 4. 4a. ,'« ebelltat 1. hebclat 5. '2fi Tilhides 2. TydWes2b.Tychidcs4. 4°. novus Tith. omissa5.

125 COSM/EPRAGENSIS »2V

nsKimilelttraqua1, qua?iiuuquamdifieil anme.UnieconiunxJudilha nohilissiiitagcncre, fecundissimaprolis gemnine,

gciutii quinque juvenes,et supcreniiiicnies,sapientia s'tugulareS,moribusacceptabiles,iu universa virtulum

coi'|iorc insignesceu Elicinaiia?1427montes,

probilalc nulli comparabilcs,in delinqueulesplacabilcs l428,honestale lattdabilcs.

Fuît aulem primogenilus1429nomine Spilignev, i

secundusnalu Wralizlav, lerciiis sleinmate Conra-

dus ,43l>,quartug genitura Jaromir,1481,quinliis et

ulliiiiiis Otto pulcherrimus. Horum 143ade vita et

gloria, proul affliielverborum copia, siiulciehler in

suis locisexplicabitiir.Quosadliuc posilos annis1433

in puerïlihus sed sludiis pollere ,43ivirilibuspalervalde miralur :Cernens egregiumdeeuset par nobilefralrum (429)Nec minus angchaiit malrem sua gaiidîà

'laslam143B

de-taiilo provectul43°fi'iorumel magnificatgloria?

slàiu.2. Ea ,437lempeslale (450) Kaziinir 1438Polo-

.ni'e.nsinobîlissimo duce ab hac subtraclo htee, fi-.Iiis ejus Bolezlaocl Wladiziao(451) adliuc in infan-lia posilis ad ubera laclis 1439,una 144<>eral spessalmis in misera fuga fiigicnlibusper diversa loca

Polonicnsibus,Quodaniniàdverlciis,441dux Braciz-

laus, quarto anno sui ducùliis (452), optimum fore

j-atus né differret ob.lalamoccuSioncincahintpni.iudisuis iuimicis, iiiimo ulciscendi de illalis injuriis,quas olim dux Mescoti4a intuleral Bocinis, quànlo-cius M' potuil, iniio consilio cum suis, eos inva-dere slatuit, sialimque 1444lerribileni dictât sen-

lenciam, tociusBoemia?per ,''40provinciammo mit-tons in signum suasjussionistorquem de subere,*4,'

torlum, ut quicunqiieexierit in castra scgniiisdalo

siguaeulo, scirel procul dubio lali torque se144s

buspcndemhiinin patibulo, Quibus in momciito, inictu oculi congregatis iu unum cl usque ad unum,

^ iiural terrain Polouia?suo viditaiamprincipe eleamhosliliter invasil, ac velut iiigcns tempeslas finit,sasvit, slernil omnia; sic villas cicdibus, rapinis,incendiisdevaslavii, in l449municioncsirrupit. Kra-kov aulem eorum melropolini ingressus a culminé

subvcriit, et spolia ejusôbtiiiuit 1489;insuperClvc-leres ihesauros ab anliquis ducibus in asrario ab-scondilos cvolvil, scilicei auruin et argcnlum infi-nilum nimis. Simililcr el Casteras urbes igné suc-cendit et usque ad soluindestruxit. Cuinque perve-nissent ad castrum Gedcc (453) 1WI,caslellani etsimulqui illuc confiigeranlvillani ,4Ba,non valenlesferre inipcluniducis, exeunt ei obviant aurcant gc-sianles virgam, quod erat signumdedicionis,et uleos pacifice cum suis peccorihuset casteris l4B3 re-

B ruin appenditiis iransfcral in Boeniiam, supplicilerroganl. Quorumdux pelicionibusadquiescens,posi-quain perduxitl4B4eos iu 14BBBoeniiam,dat eis par-Icm silva?,quasvocalur Criniii14BB(454), non mo-

dicam, conslitueiis eis unum 14B7 ex ipsis pnefe-etnm 14B8 «l judieem, cl decernil, ul sub tege quantin Polouia liabucraut, lam ipsi quant eorum posteriiu seinpiieniitm vivant, alque nomme ab urbe dé-rivait) usque hodie iiiiiicnpanlurGedcaue1469(455).

5. Nec 148°longea prusdiciaurbe vciitum erat ad

metropolimGnozdeit(436), nalura loci et aiilemu-rali firmain, sed facilcm.1461

capi ab hostibus, ra-ris ,4Gaeam inhabiianlibiis civihus, ubi Uni? tem-

poris 1463in basilica saiicta? Dei genitricis Marias

perpétua? Yirginis preeiosissimtis ,4G4 quiescebat

VARLELECTIONES.

142?HenialiiK1. Hemacic4. 1428moribus— placabilcsdésuni 2, 2b, 3. "«*primus A. ,439-Ctionradus1, 2b. Cuoiirailiis 4, 4!1. 143!iariimit*4n. '''•" quorum A. ',4a3 annis omissum 5. 1434sludere A.1MBleta1. 143Gproleeiu 2b. 1437vero audit 4. '"143HCazimir 4, t». U33deest1. '''40nulla 4, 4*.1441igilur udveiiens 4, 4». ,4W-Bracizlaus erusitm1. 1443quanlo cicins A. 1444dux Bracizlaus ad-rfiml"4.4». ""deesl A. ,44G

proviucia?A. 1U7subiirc 2, 2b, 4, 4", corr.' 1. 1448se deestA, 4". 144svipro in 4, 4°. ,4CI>li superscr.al. man. A. in rasura I. 14B1Uncorr. A. pro Giiezdcii.Gradée 1. Gdec2,2". Gilee 2b. Gocc 4, 4».' ,"82ni al. man. superscr. i. 14Sacott. A. casterum 4, 4«. I484duxil A.ivoiiat| 2b. >t6oCiruiii2. qtiamvisel legipossit Ciruiii; Cirnin 2s, 4. Ciruin 2b. I4B7 u. cis A. 14B9per-feclinncorr. prasf.1. ,489Geilcane 2b, 5. ,40° non A. ,4B1facile 4, 4a, ,ua ralis ul. manu superscr.paucis I. ,4G3deeslA. 14G4'ireciosissinie1.

NOT/E.

(429) llor., serin. H, 5, 243.(450) Maie confuiuiii Cosmas res Poloiioriun;

Ka/.iinir obiit post Bracizlaum.a. 1058, iiisquereli-. quii filios.pueros, sed ipse relielus est puer a pa-

ire MiseconeH; cfr. Marthiiis Gallus I, 48, -éd.Bandlkie.

(451) Pricler hos duosalioshabebat filiosKazimii*Misecoiiemet Ottonem. Cfr. Martin..Gail.1,19,

(432) Le. cx ipsius Cosmascoiiipulalionea. 1041;cfr. supra I, 42; sed hoc loco errai, utex-accura-lioiibus nolis de Iranslationc S. Adalberli 11, .»,palet.

(453) Quodubi silum fueril non salis liquel; con-jecerunt nonnulli esse Giccz, qiiam'ducalctn quon-dam arccni inlcr Gnesnamet Posnaniainsilam essescribil Dlugosz.Cfr. Rôepell1,177.

(454) Qua?fuerit illa silva, non palet. Divcrso-ruin senleulias vide apud Pubilschkam 111,301.

(435) Velhodie duas cxsl'arc villas in circulo Ra-conicensi lledeïko cl Hcèdany observai Palacky1, 2S0.

(43tii Gncseit.

t25 CHRONICA.— LIB. II. ,-°

thésaurus, sciliecrbcalissinii Adalberlimarliris 14CBXrep

corpus. Qua inox lîoemii sine Marte ,46Gpoiiiiniur pliurbe, el cum magna laslicia intima 14G7 sanclie ce- rel

clesia; adila 1468,alque otitni pneda 14G9 posihabita, les

golain sibi poscunt dari pro Clirislo passant sacri sai

corporis preciosammassant. Quorum prassulSève- co

rus ut vidit icnierilaiem, et147<)pronam iu omne hofasi471nefasqiie(457) sensilvoluiiiaiein, lalibus al- n'<

loipiiisiemptal eos rcvoc.areab illicilis ausis 147S: si/Frottes met el ftlii ecctesioeDei, non tant èx [ucili m

constat, sicut vosoeslimalis,ul sactam corporisgte- et,

bain, Dei virtutibusplenam,quis motlalium tant te- sumèreptoesnmaltangere. Timeoenim valde, ne per- diccllamuraul menlisoblivioneaul coecilaleaul alloua mtnembrorumdebililale, si id temete proesumpseri- Emus1473

agere. Quapropter1474prius Iriduojejnnale, B »i

ilepeccatis veslris poeiiilenciumagite, el ,47Bflî>om- Hnibiisubltominnlionibns,quas ipseabhoininuluscsl in pvobis, abreininciate,et ,47Gcastolo corde, quod cas 0ultra non faciatis,promitlile.Speroeniminmisericor- vdia Deiel noslripalroni sancli Adalberli quod non s

privabitmtrspe peticionii noslroe,si persisiimusfi- ddei '477in l478dévolioneet pteenm assidua otatione. tlAl illisvisa sunl prassulisverba quasi deliranieiita, „et conliiiuo aurcs suas coiiiinentes "*79fecerunl (iinpctuinut râpèrent sacrum corpus, cl quia posl <allare l4B0juxla parietem condilum ruerai, el aliter tcvclli non polerat, nisi allure1''81deslruerelur 148a, jmanus1483inprobacum nienle ferinaopeiaiuur pro- ,fana; sed non defuil ullio divina. Nam in ipso

14B4

opèresuie tcmeritalis sicteriint sensibiisobslupefa-C

ctis 148B,nec erat vox nec sensus nec visus perIrium fere horaruiii spacia, douce ileruni propi-ciaiitc Deigratia rchabucroprislina officia.Moxqitelicîl sero poenitencia ducli faciunl jussa episcopi,

ciquanto eranl divino nutu evidentiiis casligaii,t'inlo devoliusperstabanl precibus itifaligali,iriduo

ejiiuantcs cl voulantpostulantes.4. Tercia nocle Severo episcopoposlmatiilinalcni

syna-ximqu.iesccitlisanclus prassulin visione appa-reils Adalbertus14fiG: Die,ail, ista duci 14STet ejuscomilibus: Pa.er de coelisdabit auodpelilis, si non

A tepeiilismala, quibus nbtenuntiaslisin fonte 148''"'

piismalis14B9. Hoc mane cum prassul149°innolcscu-relduci et ejus somilibus, mox cxhilarali inlrau-les ecclesiamsanclie Maria?,et anle sepulchrum",9*

sancli Adalberli U9abiimilwa prostrali, diu fusa

connini oralione surgit dux ,49\ et slans in anï-

bonc •M",hac rupil sileutiavoce t49G: Vullisproeva-ticulionesvestras einendure,el a pravis operibusre-

sipiscere? At illi oborlis clamant149Tcum lacri-

inis149B: Emendarc varuli sumusqnicquid in san-

clum Dei l499paires «oslrj vel nos 1B0I>pravaricaii

sumus, el a pravo opère omni1"01cessare. Tune

dux "'* extendens nianum suant super, sacrant« tombant, sic orstis 1B93esl ad populi tiirbam 1804:- Exlendilc, fralres1B9S,simul1S9<,testros ad Domi-

, B Miim1B07dexlrasetadmeosallendilesermoites,quosvolo

ul veslroefideisacramentoconfirmais.Ergohocmeum'* proximum15G8cl ptimumsit dectelum,utveslraconn-s bia, quoeaclenus habiiistis ut lupanaria, el ccu 1B0'

«nuis animaitbus communia, amodojuxla canonum'" scila sinl légitima, sint privala, sinl insolubilia, ita'- dunlaxat ut ,*I° ««a vir conjuge et conjutix viro• uno coûtent!vivant. Si aulem conjunx virum attt>• vtreonjugem spreverit, cl rixa iulet eos usque ad

»l discidiumefferbucritml, qui ex eis1B12iu prioremsl copulamlégitime célébrâtam redirenoluerit, nolout

sr secundumritnm noslroelerroehujus rai violalot "l*

'"» in setvilulem redigalut, sed potiusnoslri inmulabilitB_ decteliper ungatiatn , qualiscunquesit persona, re-

**. digatur in Ungatiam, el nequaquamliceatul ptecioa- C seredimat aut in hanc tenant redeal, ne Minuscod-

er tagiooviculoelolumChrisli set-patper ovile.Severusn- episcopusdixit : Quicunquealiter [ecerit, anathema

ne sit. Eatlemsentenliasinl pleclendoevirginesel viduoe

i , etjululieroe, quoenomenbonumamisisseet pvdorem

li, eorrupisseacper scorlumconcepissedinoscunlur.Natr.

uo cumliberum nubendi Itabeanlatbiirittm , cur comit-

tunt adulletium el conceptussuos uborlivant iUk,cm quod est pessimumscelusscelerum? Tune dux ""

,ta- subjungensinquil : Si veromillierproclamuverUu,°

jus pari vicenon ttmari, sed inclemeniera virosuo le"

wn affliyicl profliguri1B18, delur inler eosjudiciumDei,

YARlyELECTIONES.

1UBdeesl 2. 14Gf'morte1. ' 4" adcunl iniraut 1. snpra intratil manus- alia scripsit adeunt Z.1'"'8 iiiiiina adita 1. adila alia manu suprascripl. limina 2. adyla 2b. liitiina4. 14G9 corr. al. manu i.u,(l el rasum2. UTl fasque 4. 147acorr. A. pro causis. i473prassumamus2. 1474kanssiiniaddunt 4, 4« >«scl peenitcnlianiagite ab omnibus4, 4». ,47<!deest2. 1477federi 4, 4». 1478'deest2.1479coutiniienlesA conlinnientcs 2. 14S"litieroe ar al. manu superscr. 1 1481prius «««,*.

*a-14">deslruerel c)b 3. l483i'«l,2. l48Vita corr. A. pro iupio. 146Bobslupefacli 4,4». san-clus -Adalbcnudin visione,apparens4, 4«. 1487Bracizlaoadd A, A, ,488fronle erosor A. ,48Sin hapli-.smate A, A'. 149°Scvcrns add. A, 4». »40'

superscr. 1. ,492murlyris add. 4, 4». " 93liiimo4, 4".1494Bracizlaus pro dux 4, 4». 1MBumbone3. ,',9Gdicens add. 4,4». ,497(lamanl repe/iium 1. sederasum. '' 98d'u'entesudd.A, 4». 14»9Adalbcrliimadd. A, 4«: ,B»°peccaloresnrfd.4, 4». "<"animo1.i5»2i>,.;M.izi;u,s„dd. 4, 4». 1B03exorsus A. A'. !B04liiitiliaiucorr. liiibam 1. tiirmam 4. 4». *a"s-simi addunt 4, 4a. 1B("Somissum-A. 4". 1B07 Deum add. A, 4c 1B08inaxiniumA. A'.. 2, 2b, 3, ^.K109sunl inserunlA, 4». 1»10al. manusuperscr.A. 1Bltal. man. superscr. A. efferueril 2, 3. -lusA. A". lli13

pra:varieator4, 4<*. ,s,vavorcivantA. 3. 1B1BBracizlaus add. A}, 4'*. 1S1Gperclamiivc-rii I. i»" «i:» item. 5. lB18iirnallicaii corr. A. 1 . 2.

NOTiîî.

(137) I.ucan.. Pharsal. V, 3i3;,VÎ, 147.

127 COSMiEPRAGENSIS 123

et qui inven'.us [ueril reus, solvalpoenasrei. Simi- AHiercl de his, qui bomicidiis infamanlur arcltipre-

sbylercomiliiilius civitatisnominaeorumascribat,el

çomeseos conveniat;el si sunt ,B19rebelles, in car-

rèrent redigat ,'donècaul poeiiitenciiinidignamayant,aul si ncgunl, ignilo[ctro sivc.adjuralaaqua, ulritm

culpabites sinl examinentur; [ratricidas autemel

parricidus sivesacerdoluminterfectoresei hujusmodicavjlalibiiscriminibiisirretilos -, atchiptesbilet assi-

gne, eoscomilivel duci, sive1B2°per manus et vén-iit,m (erratosde rcgno ejicial, ni ad instar Gain 1B21

vagi el profugicircueant1B22terrain. Severus episco-pus dixil : hla ducis deliberaliojusla si/ anathemale

firma. Nam ad hocvobisducibusn*3muctopendctiu

femote, «l manusveslras sa'pitts,m luvetispeccato-tisin sanguine. Iterum dux1B2B:Tabernam 182G,Iinquil1B'7 , quoeesl tadix omniummalotum, unde

ptodennifutla , homicidia,828,adultérin IB29el coe-lera mala, elqui parai el qui paralum 1B3°

conipa-tni , Sevcriisepiscopus dixil: Annihemasit. El dux2831: Qui, inquil, comprehcnsnsfuerit hujus viota-tor décret! ttibernatins, in medioforoad palum su-

'ipensns, el Usquead faslidium proeconiscwsusdepi-Iclur : res lamctlejusnon infiscentur

,B32; serfpotusi«a3tanlnm in terrant projicialur

IB34, ne guis 183°

execrabilihaiistu 1S3°polluatur. Polatores anlvm, si

deprehensi1B37

[ueritil, non prius decarcere exetint,quamin ftscumducisunusquisque500 nilmmoscom-

ponut. Severus episcopus dixil : Qua dux jtidicat,noslraauctorilasfirmal. Adliuc dux 1B3Bproscquilurdicens: Fora aulem dominicisdiebusomninone fiantinterdicimus, quoeideo maximein his célébrant ts-

gionibits, ul cwlcrisdiebussuis vacent operibus. Si

quis autem quantdominicistant [eslis 1B39diebus'"'">

publiéead ecclesiamferiari initiais in tiliquoserviliopèreiuventus[ueril, ipsumopuselquodin opèreestvivcntumarchipresbiterlollui jmmmtum1BU, et 500ducism* infiscumsolvalnummos Simililerd qui in

agris sivein sitvissuos scpelitiuiutorluos, hujus reiproesumptoresarchidiacono1B43toreui el 500 in fi-scumducis U44solvantm5 nummoslB4G; motlttitmlamenin poliandrom7 ftdetiumhumicoudantdenuo.Haie sunl quoeodit Deus, hoecsanclus Adalbertus

pertesus '"48,nos ,B''9 suas deseruitovescl ad exterasmutait ire docturus génies. Hoec«( ultra non faciu-mus, nostraisimul cl veslroefidei sacramentoconfit-matuus. Sic ail dux. El prassal

1"° sancla?Triniia-lis nomine invocaloet mallcoassumplo,cscicris,BB'

clcricis septent "Bspsalmoset alias huit:sanclo ,BB3

operi compétentesoraiiOites ymiiizaiilibus, ca'pilmollitcr deslrucre siiinmascpnlchri, destruens cuui

usque ad ima ihcsauri sacri, el cum aperiiis'scnl

sareopbaguni,omnesqui inecclesiaadcraul tanla fla-

grantia,m (458)suavissimiodorissunt rcfcrli, ul perIres dics quasi opimis 18BBfcrculis referli obliviscc-

rentur cibo rclici, quin eliam el 10<iGiiifirini sanali

sunl cademora leB7quain plurimi. Tune dux ,S88el

episcopus1B59cl pauci comitum iiispicicnlcs, ut vi-

! dormit.sanclumDei,5G0ïlavultii et habiluclaruni.el

sic corpore inlcgruni per omnia , ac si cadem die

sacra missarum cciebrassét solempnia, clcrici Te

Deum laudainus, laici liyrieleyson10G1modulanlur,

et rcsoiianlvoecs connu usque ad cihcr.t lu'*. His

ila pcraclis dux pra? gaudio facicni perfusus lacri-

mis, sic oral ,6C3: O 1B04Chrhti marlir, béateAtlal

berle 1SGB,noslri semper et ubiqne miserale 1"*e,

nuncso/i/«nos respicepielale,et nobis. peccaloribus

prophiurc, alque ad 18CTtuant sedem l868Pragensis

ecclesioeper nosquamvispcccaloresreferri non dedi-

gnate. Mira res cl valde slupcnda , cujus luinban*.

nudius tercius contingent non polcrani, continue

dux et episcopussine iinpedimcntocorpus ejus sar-

_ cophngolevant et scrico cooperienlcs in superioriallai! locanl, ul plebssua volasolval 151'9, qua?Deo

et ejus sanclo voverat, alque eadcni die lti7l>coin- •

positassunt 200 niarca?allaris in arec 18T'.

O Deusomnipolens, mundtim per seela revolvens,

Qui semper régnas, soins qui cunclii gnbernas ,Nil fil, nec fuit in niundo necerit, boue Christe,

luo sine ntitii. Qtiisnam mortalishoc iiitquamcre-

d'ercposset. ut ad génies aposlalriccsjam in cclesli

rejaïo laurealus corpussuum referri sinercl, qtiarum1672

aspertiiUitsfacinora anfugil1873cousorlia , cum

adliucviverot. Sed si majora Deicl antiqua miractila16,4perpendimus , quomodopopulus lsraeliticussic-

VARIJLLECTIONES.

1819al manu superscr.A. ,S2°vel — sive A. seu 2b. sive 5. 1B21canum5. lm cifcueranl 1, serfcorr.1,23dulcibuscorr. ducibus A. 1B24omissum2. 182Bail addit. 4». ,,2e labci'iia A. ,627 deest 4, A".1888Imnicidia4"; 182°foriiicalioncs, cbriciates addunt. A,4». lB3°parlant A. 1,2. 1S31iterum add. 4,4<i. mi cottlisceniur 2\ 1833polius A. 1B34 seu potins— projiciantur 3. '"3Bde inserunt 4,._4«.1858haustii corr. 1, pro hastii. 1B37de presensi 1. corr. tu. man. ,B38 Bracizlaus add. A, 4«. n'M lamdominicis, quamfeslivis4, 4». ,B4I>dom. diebus t. f. A. 10'"deeslA. A'. ma duci 4, 4». 1BV3 archi-diaconiis'4». " 44duci 4, 4». "tB solvat 4. ,B4Go.ittss«m1, 2. 1B47r al: manusuperscr. A. 1 polyamlo2, 4. 184aperosus2. ,B49vos2b. 1BB0 Severus add. 4, 4". 1BB1 omittunl 4, 4«. ")b2 VI, 4". 18B3 rfcesl3. ,8B4fraglancia1, 4. ,B5«oplimis A. 4, 4". 16BGet deest2. im ila 1. die rell. ,BB8 Bracizlausadd.4,4». "»s Severusadd. 4, 4». 1B6,>Adalberlum tM. 4, 4». 1BIUkrilcs A. kyrl 4. ,6G2heiïi 1. 1BG3 di-<-.?usaddunt A, 4». 1*"î4deest 1. u*5 Adaberle 1. 1B6emiserere 5. 1BG7deesl5. 18C8 sancla?addunt. A,4". .•*msolvant cort. solvulA. ,B7°deesl 5. 1671ait. in arec désuni A. 1B72 otiortiiit4, 4». 157Saufu-gérai 2'*. ,874sttperscr.-al.manu A.

NOÏ-E.

(4OÙ)1. q. fiagrantia.

120 CHRONICA.— LI1UI. l'O

co vesligio iransivil mare , qualitcr de siCca rupc jfiuxerunlIB7Baqua?, vel qualitcr faclororbis appa-ruit in orbe nalus ex Maria Virgine, non ammirari,sed potins Deo , qui Fecitet facerc potesl qua?vult,nos dcccl humiliai' et ejus gratia? lotum assiguarc;

cujus gralia inspirante ascciidit in cor ducis, ut

siniilitcr transrerrel1B7Bcorpus archiprassttlis ejus-dem civilalis, nomine Gaiidcncii (459) qui in eadem

forte 1B77ecclesia quiescebal. Hic inique 18'8superiusrutulimns, non solum carnali verum el spiriluali 1B79

coiijunclione ''B»°fraler sancli Adalberli el cornes

individiius in omnî labore et erumna fuit, cl si cum

co non corpore ntarlirium 1B81, mentis lamen com-

pnssione tulit. Nec enim fieri polerat ut,B8a gladiusauimain ejus non pelransirel, cum germanum suum

rompheis pngaiiorum in frusla 1883concidi videret,et ipse pariter occidi valde oplarcl1B84. lient 1B8S

visum esl 1B86duci ,B87el episcopo, ullï 38quinque

fralrum reliquias sanclo corpori adjunctas, quorumde vila ac passionc salis supra rclulimus IB89 (440),qui ™'° in cadem civitatc sed in alia ecclesia quies-cebant, pariter les[cum suinnia diligenlia transfé-rant. Quid mulla?

o. Yeiiiuni eral cum ontiii sacra sarcina in pro-spei itaïc el lattitia Boeniiam, et in vigilia 1B9SsancliBartlmloinei aposloli prope metropolhim Pragam

i castra niclali siitttcirca rivulum Rokilnica.ni 1" 3

(441) i ubi luccsccnle die clerus el universa plebacum processione occurrit, cujus lougam sérient la-ttis vix explicuil campus. Talis enim processio fuit *

Dux ipse el episcopus humeris subnixj dulce pon-dus portant marliris Chrisli Adalberli ; posl siinuabbates ferebant reliquias quinque

1B94 fralrum ,'deinde àrcbiprcsbileri garniont onere Gaiidentii ar-

chiepiscopi, quos elecli 12 ,59Bpresbileri, vix su-stentantes pondus 159Gaurci crucifixi, scciinliir —

nam dux Mesco 1er 1B97 scnielipsum hoc appoulie-ra rat auto, — quinio 1B88 loco ferunl tabulas 1res

graves auro qua?circa aliarc , ubi saiicluni corpus1899quievit, posilas fueranl. Erat enim major tabula

quinque ulnuriiin in longiludine cl deeem palmaruutB iu laliiudine, valde adoruata lapidibus precîosis et

crislatlinis sacbis (442). Cujus inscriplus fuit hic iu

margine versus :

Tet cenlum libras apponderat hoc opiis auri.

Postremo plus quam cenlum plauslris diicunl iumen-

sas campanas el omnes Polouia?gazas, quas seqtti-lur innumera nobiliunt virorum lurina , assiricti1600manicis ferreis el conlrili colla bagis 1G"(445),inter quos, heu! maie capius, adductusesl meus

atlavus ,G0S.

Consors in clero, presbiler offiçio.Odies illa, dics 1G03 Boemis hoiiorauila et per sasculanienioria?tsoniincndaiwa ,sacris niyslcriis freqiicntanda , - dignis prasconiiscelebranda,lrtudibusdevolissime U04 vencranda ,diviiibus lattabunda , debtlibus exoptanda,

pauperibus jocunda, dalionc ehsmosinarum decoranda,

el omnibus bonis lc0Bsludiis excolenda, in qua TestisTesta

refulgent accumulala. O nimiiim 1G9Gfélix mclropolis Praga,olim sacro duce lf,°7 sublimala, nnne bcalo prassulc

10l)9 decorala,a DominoDeo libi collata excipis gauilia gcminala,cl per bas binas misericordias olivas

fama volas 1C0°iilira Soromalas 1Glualque Sarigas 1(''11.

T'acla est aillent Incc translalio healissimi Chrisli 1059^(444),G12Kal. Scptcmbris ,51*.

marliris Adalberli anno dominicas iiicarnalimiis 0. Sed his ptospeiis a Dco im coneessis impro-

VARLE LECTIONES

18711fliixcriul 2K 1B7Gtransférai A. 2, 2\ 5, 4, 4». 1B77 fere A. ,B78ila 1. uli tell. 1B79 spirilali 1.1880coiijiuicioiic 1. cotnpiiiiccione 4. 1C81 sustinuit.addunt A, 4a. 1882deesl 1. -1B83frustra eivisa r.\7•fera A. 1. 1BB4oplarat corr. oplarcl A. 1B8Biterum 1. 1S8Gnobilissimo insermtt A,4«. ,B87Bracizlanaddunt A, 4a. Ili"8sanciorum marlyrum inseriiul A, 4". ""* Doodonanle rclaluri sumus 3. '"'"' non atmanu superscr. A. 1M1 par. q. A. lS92vigiliis 4, 4». *893Kocitnicani 2, Rokilniczam 2b. U94sancio-rum inseruiti 4, 4». 1SMXX, 4, 4a. U'9G

corpus 2. ,B97deesl I. 189Sto superscr. al. man- A. iB99posi-liim iiiserii 2b. 1G00aslriclis'4, 4». 1G01

bogis 4. lr,°2 meus alaviis rfesimfin A. 1, 2, 2°, 2b, 3. Icgunl 4,4». 1C°3dies dee.sf4, 41', lli04devotissimie 1. l{"" deest 3. 1GOtiomnium A. sed. corr. 2. 1G97Wcncezlaiflddwiir4, 4-*. 1G08 Adalherlo addunt A, 4«. 1G09 volât 4, 4". ,lil0 if« I. Solamalas A. Foramatas 2, 21*,Sarmalas 2b, Surnommas 5. Soramaïas 4, 4<>.. 1GliIazygas 5. 161î1050. 9. K. Sept. 2b.: Yill. 4, 4",1613

régnante Domino noslro Jesu Chrislo, cui est horior et impcriiim in secula seculoriiin. Amen, addum

4,4a. i"* .Domino.A.

NOTiE.

(459) Hujus ossa loco rcliquiarum S. Adalberli aPolonis pia"fraude data et a Bohemis translata esseproharc conalus csl Dingos/ cl post eum alii ; sed eparte Cosma? Polonus sial auctor Màrlinus GallusI, 19. Cfr. BalhiniEpiiome rer. Bohem. III, 4. Dob-ner ad lïaicc. V. 255. Mcinorl Wiener Jahrbucher

XLVIII. Anz., p. 48.(440) Cf. 1, 58.(441) Rokylnicc.(442)1. e. rébus?

(445) I. e. circulis ftrrois.(414) Consenliunl Annales Pragenses.

4**i COSM/ÈPRAGENSIS 152

bus delalor non defuii lclBiqui apr.slolicoml gçsta \- s

lioeceranl-rclulilleit, divinas sanctioncs et sancto- :

rum palrum liadiliones violasse ducemBoemia?et i

episcopumpronmlgavit ; cl si hoc itiulium domniis i

papa (445) praslerniiliercl, jura iipostoliciusedis per .<

louiitt miiiitiuinobservanda immiiiuorcl, Coiiti.iUo I

Sacer convëntns celebralur, canoiicS reciianiiir, '

sacra? Scriplune sCrulaiiliii*.Dux el episcopus, i

quamvis ahscns, de pratsumplioncarguitur : alii t

ducem onini digiiilale piivatum per 1res annos in t

"cxiliuin decernunt, alii episcopumabomni pontiii- jcali offi.'.iosnspeiisnm,quoad usque vivat, iu cl.au-

siro nionachorumdegerCjudicaiil, alii ambos gladioaualhcmalis leriendos clamant.

7. Inlerea legati ducis et episcopi Boemôrumex

parte locius populi el ipsoriimRomanadvcniuiit, R

ferentes mandata magis nuuicribus ob.lila1G17quantfacniidia?verbis 1Glspolila. Quibus libi data est co-

pia fandi, in conspeclu1619

aposlolicicl sacri concilii

lali sermone causant sua? legalionis sunl prose-

cuti ,220.Ofideicalholicoeet sedis apostolicoesanctis-

r.imcteclor, et o paltes in libro vilte ,G21consetipti,

quibus a Deo cotlala est polestas judicandi simulel

inisetendi, Hitscrcminipeccasseconfilenlibus,parâte

poeniienlibussimul et veniampostulantibus.Fatentur

enimquod illici a et contra canonnm slaluta cghnus,

quia de tant 1Ga2 longiuquispartibus ob lum brève

lemporisspaciumad lum sunctum negoiiumveslrum1023ncquivimushabere nuncium. Sed quicquid esl il-

lud,quod fecimus, sciulis, o.patres, sciulis,G24,con-'

scripli, nos non ex lemerilalc,sed pro magna tttili- C

tate Christianoe retigionis alque boita intenlionc id

tecisse. Aul, si unquam bmia iniencio cadit in vi-

tium, o sanelissiinipaires, seenndumveslrumjudi-cium parali sumusnositum emendateflagicium. Ad

hase aposlolicus paucis : Si poenitcl, inquil, haud

nocelettot. Mox legati summoli a concilio 182Bpo-

liiintiïr hospicio, scqucnll die reddituri ralioncm in

judicio. Illa autem noclc ducis missi et episcopi,circuciiules ,8a6 corrtipcrunl pecttnia cardinalium

asuicimn, auro siibplanlant justiciam , nicrcanlur

preeioclementiani,muneribtts leititinl1G*7judicialeinsunleneiam. Postera aulem die iterum legalis sacri

concilii in capilolio!G2S

prasscnlaiis, donintis apo-

\- siolicus os apcriiîl sacrum, pnuderosis verbis et

auctorilale plénum, Sicut, inquil, pertinacibus in

impieltttisculpa,629est soeyiorexerenda1G3Bvindicla,

ita tealum suum tecognoscenlibusel poeniteneiaaidcsidetanlibus [acilemptoebemusassensum,sai, et ab

lioslc ,C3ainfliclisrulnefibus misericord'toeadhibemus1838anlidolum. Magnum eniin peccatum est aliéna

t'opère, séd majus chrislianos non solnm spoliure,verunt eliam caplimiteel Cdptivos1G34cenbrûla atii-

malia vendere, nimis est abliominabile: quod vos

perpétrassentPolouia, nebis rclalum esl per veridica

nunciit. Quod aillent niilli liceal sine noslra pertn's-sioné de loco ad locum sacrum Iransferre c.rpus,teslanlv.rcanoncS,prohibent

,r'38palrum décréta, cl

proesumploreshujuscemodilf'30ici ditina jubei-.lelo-

, H quia gladio anathematis Ut ferianlur. Sed quia vos

i siveper ignorantiam sire bonoeinten'.ionisnbgratiamhanc rem fecisiis, proecipimus

iGS7 Ht pro hac tant

i lemeri1G38proesumptione(luxtesterel episcopuscoeno-

biumomnibusecclesiasiicisusibns et honoribussufji-cienteramplificalumin competenti1639lococonsirmiit,

, probutasqnepersonasac officiaservienliumclericomm

t ex more constituant, ubi Deosedulumserv'uiumlam

e pro vivisfidelibusquampro defunc:isin sempiternumr exhibeatur, ut saltém vel sic in conspeclu-Dei renias

, véslri transyressio deleatur. Mox legati valde 1G4<>

e cxhylarati proficisctnituret referuttl duci jussa apn-<i slolici.Quibusdux, velutdivinisjussis ohtemperuus,- sub honore sancli YVence/.laimarliris in urbe Bo-•-' lcslau iB'1

juxla (lumen Labe (446), ubi idem snn-i- G dus 1042olimféliciter coiisuiumavilniarlirium.vciiii-d slissimum fabricavit ccenobiuin, in quo, sicul eti- hodie cernitur, Dco servit calerva fralriuti umne-i- rosa, cl habclur pnvposittira el basilica valde reli-d giosa (447).d 8. Anno domin, iucarit. 1040. Fuma, qua nulliim)- pejus mnliimvigel in nitiudo(448), cl'quie mcn.'u-in ciis piiiguescil,Cl miseens plur.apaucis, l'alsavcr'.s,i, volandocrescil, perfert ad aurts iniperaloris secundim lleinrici (449)ceitcics plus, quam veriiin fuit, pon-îr dus auri cl argenli Boemosde Polouia asporlasse.m Tune imperator

1G43caspit qurererc oc.ciisionesad-

ri versus eos, quoquoniodo1044ab eis quod sibi dlctu'in

o- fucral IV"eriperet aurum. El inandaus per quic-

VARI^E LECTIONES.

,S1Bdcslilît3. !6lsd«es/5. lV oblata A. ,6'8 facundiavcihorum 3. l019rou'speitum 2, 4, 1».!«•• persecuti 3. 1BS1 deesl A. lf22terrai. l0" oiiiil/tuit4, 4». 1G24ita -1.deest in rell, 1,"'2Bha A. adconcilio1. itego.iu2- concilio tell. 10aacircuicntesA. lf27eniiinl corr. 1. ,62Scapilulo4, 4». lû29

impi-elalibus pro culpa4, 4<». 1630exercenda2b, 4, 4». 16slasensum1. IC32hoslibus 2b. lljarih. al. manusuperscr. Lut saipitts.

1G34captivatos 2b, 5. 1G3Bpcrhibeiii 2b. 163Gbujusmodi 2b, 5. lt37per sau-

cliun obedieiiliam adduni A, 4». "!3S lomcrii 5. 163scornpenti corr. al. man.. competenti A.,G4° deesl 2. ,,i4' lloleslaw 2. Boleslai5. Bolezlai 4". ,G42Wcncczlas addunt 4, 4«. lti43Hcnric>isaddunt A, 4». 16>*quomodo 2, 2b, 5, 4. 16,8 ut addit A.

NOT/E.

445) Benedictusqui sedit a. 1053-1048.

(440) Al-Bunzlauad Albim.1447^Haseres anno deiiiuni 104li diiiidicataest.

(448) Virg. Mn. IV, 174,175.

(443) Heinriços imperatorcsmimerai Cosmas.

r,5 CHRONICA.--LIB. II. 13*-

slionarios,ut argcnliittt,quod inPolonia rapnerani, i

nisi infra stalutiimtcrmimimusque ad unum ohu-

lnmlB4Gsibimillant, min.ilurhélium.AdhaseSclavi'

iiiquiiinl: Sempit salvolenorenoslroelegis [uiitiuset

hodiesumussub imperioKaroli régiset ejus succès-

soribns,noslra gensnunquamexlitil tebellis, el tibi

inomnibusbellis mansil cl sempermanebilfidelis,si

jnsliciamnobis lanlum164Tfacerevelis. Talentenim

nobis legem insliluit Pippinus(450), magni Karoli

régis filius ul anuualim imperatorumsuccéssoribus

120 bovesetecloset 500 marcassolvamus^' marcant

uosltoemoneloe200'tinnunos dicimus (4SI) —hoc

teslatut noslratumoelas in oelatem1G48; ftoc omni

annosinerefragatione1G49libi solvimusel luis snc-

ccssoribiissolverevolitmus.At si aliquoproelersoli-

lum legis1GBI)jugo nos aggravare voluetis, mori

potiusprompti sumus, quant insuelum ferre onus:

Adhase imperator respondit,CBI: Regibuslue mos

esl semperaliquid novi l'rgiaddere unteriori, nequeenimomnislexes!coiïstitxlatempore in uno, sedpersnecessoresregum (-revitséries legum.Namqui ré-

guul leges non tcgunlut legibus,quia lex, ul aiunt

vulgo,cereumhubeluasum 1B",el rex ferream nia-fiiHiel longam,ul eam(leclerequeat,quo sibiplaceal.

Pippinusrex 1G*3 /'eci/quod v'olnit; vos autemnisi

quodvolo faciulis, oslendamvobis, quoi1GB4

picloshabeumclipeosaut quid bellevaleam.

9. Et slalim miilens lilicras per loinm regnunt,valdeforlem colligilexcrcilum(452).Altéraviaquaiiur per 1CBBZi-ibiam1GB0, cl est exitns de silva in

islam terrant per castrum llluniec 1,B7 (455),jussilSaxoiicsinlrare Boeniiam, quorum lune lemporisdux 16BBeral Occardus,GB9 (454), cui omnis Saxo-nia lanqttam régi paruit per omnia; Fuit enimvil

magnicousilii, el in ordiuaiidis *0''°rogni negotiis

i sihRut.irisollertia prasditiiset rebus hisllicisa pne-ricia dedilus,sed nmiqiialnbclli felicesohliiiiiitsuc-cossus. Fpseaulem cassar castra meialus est ex

utraque parle flitinhiïsRozne1G''1(455).Postera au-

tisiu,6G2diepertriinsienscastrumRaiib1863(450)Cumadmoveretaquilas silva?qua?dirimil Bawariamat-

que Boeniiam(457),Ul1G04cognovitquod obslrtié-rCnlBocmiivias per silvam16(:B,indignalus paruintacuit-jconcuciciisq'uccapul ter, concipit iras (458)civsarc,GGG(lignas,6G7,alque inbascverbasolvilora :Licelexslruanlmurossilvis lnt allions, licetélèventlurres sublimes usquead nubes, uli frustra jacilurtête anle oculospenntilotum,sic nichilvalent conlraTeulonicosobpugnac.ulli.Boemôrum1*3*

Aulsi ascendentSuperntibila,aul si includanl1870,R se inler sidéta,

nerditamet miserait!genlemnihil isla juvabunt.Sic ait et jussil cUnclosirruniperesilvam,

el ipse16'1 eos prascedensascendilmontent167"al-lum in médiasilva siluni, sedensquein tripode dixil1673ad astanles tociusregni principes:

Hac in vallecohorsignavatatel Boemôrum,quasimus agreslisin suis receplaculis

anlrorum. Sed fefellilcicsaremsua opinio '*7*,namultra altcrum montentfuit illorum munitio. Tune

unumquemquecassar appcllansnomine, prius mar-

chioncs, dchincquos.qucnobilioresarmatosprasinit-lens, jubel pédestresire in pugnam, lus verbis polli-cilans cis Victoriam : IY'OMesl, inquil, vobis opuslaboriosocetlamine; lanlum descendue, cerle ipsi

C fugienl ,G7*proetimoré,neqneuntenimveslrumimpe-tumferre. Ile met, ile, [ulcones,pavidas capitepa-lumbes,et ut férocesleones,more tuporitm,quidum

irrunwunt ovilin ovium1G7G,noncurant de numéro,el non nisi loto gregemactalo pociunturedulio.

VARLf; LECTIONES.

1040oholum1. ,f'4, ti- n- A. lantumntodo2b. Ie48nostrariim etas elattiiii A. asiate2b, 5, 4, 4».1(49rellagralionc A. 1. 'Iîl1*régis 4. iGB1 respondens dixil 2b. IDB2 quin ni — lex uasum rfe^-sunt A. ,G83Frauda? addit2b. 16B4quoilcorr.quoi A. 1. quot superquod2b. 1G*Bad2b, IGB5Zrbiam5.iGB7Illymcc1. Hlymee2,2b. lllumerS. ,S''Bprmceps4,4». 1GB9Okkardus2. Okardiis5. semper. ,6,l>or-dinandi4, 4a. 1GC1 Rezenc1. ,b8averoA. 1003ila cort. A. Kamh"1,2, 2b. Kamba 4, 4»-. 1GG4 quod iii-scril2. ,6BBsilvas4, 4a. U0Gcicsari 1, 4». 1CG7 lioecverba a correcioréin X. ila mutata : cepil irasci,syltabisconet sarc erasis, voxdignasexpunclacsl. ,GG8 corr. al. maii. 1. ,,n" BocmiiptignarcA. iG70in-cludcntA. ,C71super addit A. 1G72magnumet insertinlA,4». lc'3 dux 1. dixil corr. man. recèntior.,G74oppinioA. 1G7BfugiuntA,4>. 1G70omnium4, 4°. .

,NOTJE.

(450)Caroluserat, CaroliMagnifilius, qui a. 805cxpediiioneiiiin Bocmos fecit teste Eiubardo inAnnalibus.

(451)Dobner.ad ll-jiec. Il, 453, doeel minimumuiiiiiiiillnruui temporumidemvaluissequod ooslrisdiisbnsquatuor cl ilimiiliummiuinioscruce s'giia-los (Krcuzer), Bilicmi'cumigilur censuin fuisse7;i00florenosnoslrnsinonel:".

(452) Primant Bohemicant expedilionemllein-rici III, a. 1059, auctor silenlio transiit, qua Rie-tislaus filium pwmogeuitiim.obsidani dedit. Cfr,llcrmanii. Aug. a. 1059.

(455) Nonicit sorvaium esse in odierne Kuml^castrique rudera in monte Geyersbei'gsupercsst

conjicil DobnerY, 250. Videquoquecomincnlalio-ncin KropliiinMonalschriflder Gcsellschafldes va-lerlândisCbcn Muséums in Bôhmen I, Decemb.,p. 57.

(454) MarchioMisncnsis.

(455) RCgen.(45G)Kambin Bavaria.

(457) De loco quo haseBobemorumVictoriare-portant sit fusius disséruit Débiter1. i. In limililuisBavaria?et provincia?Pilscusis,haud proculab urbeTauss, praslium comniissuinessepulat.

(458) Cf. Ovid., Metamoroh. H, 50- î 168;. 181.

155 COfeMiEPRAGENSIS 15(>

10. Mox seciindum jussiim régis ritunt loticata A,CTT

agmiua; de primo loco piigna?cerianl proceres;-Coiispiciia?

"C78niteiit acies ul lucida glacies,cl ni sol refit1s'il eorum in arma, rcspleudent frondessilvarum ab eis cl cacumina inoiiliiim. Dcscendentcsaulem in vallem neminem inveniiint, quia hiuCelillinc spissa silva et inpcncirabilia sunt loca; etsicul solet in-otnni ccrlamine lieri, subséquenteseliam invilos inpeÙunl ad pugiiani prascedentes, sic

jam faiigali proccres iterum conpillunlur ,CT9 a

subsequeutibus transceiulere allcrum moulent. Sed

jam àsslu1G8°el siti sicco1G81liugua adhasrcl palalo;

vires dcficiiint, déviera? laiigucscunl, anhcliuis

oegrosde pcclcrc Irakuiil, nec lamen sislcrc queiinlie»!

gradum. Alii -super scula suas 1GS3lorieas deji-ciunl, alii slaiil appodiali arboribiis, frustra iitaueui '

aurâm captantes, alii jacuere ul Iruiici, hominescrassi et insueli iiinere cerlainine pedestri, ei cum

applicuisscnl munilioiii, exorilur uiidiquc clamor,(459), ascendil ut iicbula super silvam faligato de

corpore vapor. Quod videnies Bocmiad brève lem-

pus hassilaverunl, moxquc, ul inlellcxerunl virihoseos defeeisso, auikicler prosiliuut

1C84de niuniiioiic.Audatiam

Dabal eis iiivicla soror forîuun?BcllonaO fors 1086fortiiiia! niinquani es perpétue bona;Iiistahiliquerota magnâtes incrgis iu ima.Fortiiiiatoruni en ora lf8° vereuda vi.roriitn

L'ngtilaTerrain -1887stilltinliiitn l'oedalcqouroni,et venircs in delieiis ac himbos.baltlicisbis 1688cocco'""» thictis 1G09

priecinclos1091tnneiiuis,0U3'

(400)pederunipil, et (tistrahit iiilcstina el exla ccu 1C9afasciainaut liganiina cruris.

Plura relerre piidel de tanins lcn hobilitalisMorte repenlina nec scriplis promere digna.

Tanla enim nobilium ibi 1G9Bfacla csl slragcs viro-

nim, quanta nec in campis Emaihias1G98(461), nec

in ,11'iitporeSilla?,nec aliqua'"87morlaliiim posto,

.uccTioslili iinqnam gladio 1MS-,feriur siinul Teulo-nicoruiii inlcrisse nobili.las. Inlerea cassar sedensmoidis in supercilio, sua? mentis fallilur augurio.Nam dumsuos vinci non asslimalab hoste, viclorcs

^ ul vidit adessc criienlos, itisiliens tergo sonipedis1G!'9, iiiciunbil'jnbiset

Admovel l70°liunbis ralçar qiiadrupedis cassar;quem nisi habuisset prompimn, cadem hora descen-disscl in oremn sine niora Ronianus imperator (462).

il. Dum hase ibi gçruulur, Saxoncs cum duceOkardo 70'de quo supra dixi, Boemiamingrediun-t'ur.ct unam parvam regioncm, qua?est circa flu-vium•702Belinam1203,hoslililerdcinoliunlur. Inlereadux eorum fitntam ul percepil sinislram, Sclavosde cixssarehabuisse vicloriam, fixit 1704

gradum ad

ponlem Gnevin ,70B(465) juxla fluvium Belinam

170S,valde soMiçilusuiniiii bello forlunam icmplaret,an cum ,707lanlo dedecore 1708

r.epalriaret. Maluit

lumen,prius experiri1709auiniiimducis, cl per tiuii-

B cios lempians eum verbis suadel amicis : Qui lemodopugitandom0 vicisse gaudes, si suppticandovi-

cisses, meliormullo mi viclor ,715''fuisses;proptereanoli lemeiipsiimsuperle inaniler exullare, quia duruniest libi coiitra stimulant calcitrare. Nam qui modo,quasi pateendo vobis et misetando, veslfam terraincum paucisinttubiil, ejus intérim grattant nisi inve-nerilis ma, cito cum tanla multiludine exerciluum

siipcrveniet,quibus necfontes v.stri snfftcient,el quosveslra lerrula vix capiel; tune erunt itotnssinutpejoraprior.ibjts.Unde iterum admoneo te et consiliumdo,ne lolum, quod possidere vidais, amiilas. Pi'ginam1714

pecuniam(164), <ytui!omnia superal, iralos pla-çai, ininiicosréconciliai, per tibi fidèles amicos1713

non modicam coesuri initias, quutcnus pro te ipsa^ intercédât et ejus libi 1716

gratiam acquiral. Ad hasedux Bracizlaus ira commolus sitlubrcs sprevit nioni-

lus, cl iimixus minium capulo sic ail: Dicife vestro1,17Occardoms .•Consilii salis 1719csl mihi, neve,72°monendoprofecisseputes. Audiant le 17!1Saxo-nes saxis rigidiores, el si qui sunl iiiconsulli1722ho-

, mines, qui te sapere atiquid pulani. Ego autem, nisihis in tribus diebus hac de mea provinciasine omni

viofeiftiaexeas, hoc "*3 ense caput litum abscidam,

s el tua ora ponam libi ad posteriora.Civsaris in cuite quid agatur, lion mihi curie

i

' '

[esl 1721.

VAULELECTIONES.2077la alia manu suprrsct. I. 1G7B

prospictia?A. 1679itacott.A, cogiuuur tell. ,M0deesl5. lral si.cca2b. iras

quellll, „i\a mmu snperscripi. A. deest 1,2, 2b, 3; valcnl 4, 4". f' 83sua A. ,68Vuni al. manusuperscr. i. 1G8Bsors 4, 4". ,GBG

opéra A. alia manu superscr. t, n! sit operla.1GS7 ferrea 4, 4°.

1888bis A. lmî[i\; superscr. at manu. X. 1G0° tiiicius 2. 1G91

pnccinclis 4, 4». 1C92 rancinus 2b.1893deesl A. ,G94'-détentecorr. ,«/.m««. détailla?I. 1GD6o»ii//.««l2b, 5,

1C9GAmathia?4, 4". l097

aquila.2. 1098deesl 3. 1C99

semipedis A, 1,2, 5. '"" l alia manus minio superscr. i. "oi Okarado i.17)2 omiltil 4". 1703fluviumqua? csl circa Belinam 2, 2«, fluvium, qui est. circa Belinam2b. 170>fecitcorr. a/.»i«iiH fixil A. 170°Gneuni 3. Ghnevin4, 4». 179°Bilinam4». ,707de addit4. " 03dolore 2b.1709exoeiïre COÏT,experiri A. 1. 17i0

pugnare 1. ,711al. manu superscr. A. 1712omissiini4, 4». ,713nesvllaba ul. man. superscr. 1. m4

regina 5. 171Brépetit fidèles serf expnnxil 1. 1,I° ottu'lluiil 4, 4".

17"17viro1. 1718Okardo2, et deinceps.Ockarilo:4,4».: ,7!Ssalis cous; A. 172Une 2, ne me 4, A". 1721seé." 1722incousutiu 4, 4". i7".corr. 1. ,I24.si'()erscr,al. man. X.

m'fJE

^59) Virg., Mn, XII, 754,(400) Eii'uus.(401) Lnean.,Pharsal. I, 1.'4C21De lleinrici clade die 92 m.Aiig. 1040facla,

cfr.Herntann Aiig.et Ann. Sang, majores.(463) Gncniii, Briix, ad Bilamin circulo Salzensi;

cf. Pubilschka 111,519.(464) llor., cpp. 1, 6, 57.

157 CHRONICA.— LIB. 11. 133

Quanuliu'" [«moreBraciilai pcndetensis, HOU/«c A

sudsimilisflttci sanguisex lalete coesatis.Qua?cumf" duci172Grelata fuissent, quamvis nimisirgie id

lulissct, lameninvitusceulupus, qui,1*27cum amil-

lit pratdam et investirait'ibus canibus subniiliens

ciuiilainrepeiilSilvam,sic duxOccarduscummagno

dedecore repodal in SaxOniam.lient relalum est

duci Bracizlâo 1728de Pricos ,799comité, qui pras-fuii173°Beline"" in urbe, quodCorruplasSaxouum

pecunia non slelissetex adversomunitionis in cu-

stodia; sed, ubi sunl ilemora Itostibus pervia, ibi

pnsuissel173aprassidia(465). Huneenim dux pras-feceratloti,,aa cohorliqtia?fuit dé Moravia,et iri-

liuâ higionlbiïsqua? fiieranl l734inissa?in auxilium

de Uiigaria (466).Quem slalim '73,dux l78Giralns,criitis oculis , manibtiset pedibus abscisis, jussil

priccipitari17*7 in abyssum,73Sfiuminis1739,anno

dominica?incarnationis1041.

Imperator Henricus ptignal cum duce Brzie-czisltioet turpiier fugalur. 2. 2a. 2\

12.Anno dom. inc. 1042 (467).Ileinricus impe-ralor, semperntagnificusiriumphalor,volensiilci>,ct

suorumruinant inclitorum,inlral tribus itineribusterrantBoemôrum,et eam fere lolam bosiililerder

vastai,ac militas civitales, quas illi defenderc nonvalcntesdcserueranl, ignésucceiidit.Et ul pervenitadurbeniPragam, ante ipsamex adversofixit aqu'-lasSibcnicam» in monliculo(468).Ibi nichil acliim

(ligniimrclalti comperi ,74', nisi quod prassulSe-verus

Ctcsarisadcastra clam uoetu fugitah urbe,liinens,ul assiimn,ne quasi dominosuo rebellispri•

varetùr sedis honore ponlificalis.Quodvideos duxBracizlaus

Neseilquid facial, mententdolorundiqiielurbat.Jam pceiiitcl eum olim pugnasse contra cassarem1,42

iam poenitel coin sprevisse 174amoiiiia ducis

Occacdi,juin niavull174Vprecibuspugnare, cl eum"•" precibussuperarc 174!1quemolim pugnandosu-

perarat; atque bis verbis icinptat dirani detlecterc

cassarisirani.:

Betlagetis,coesat,iiulloshabilutairiumphos(459).Noslta "" terra tua esl caméra,nosquelui similis,

el esse lui ,748cupimus. Nam qui suos in subjectos

soevil,Hostecrudeli crudelior.nosciluresse;

si speclas ad robur tui exercilus, nos tibi nec mo-

ment rerum sumus. Cur attendis potenliam luam

quasi .on/ra folium, quod a vénlo rapitur? Nam

veninsdéficitubi nichil sibi officit.Quodvis i749ut

sis, jam viclot es,

Jam tua jam cingevicitkia 1780ttjmpota-im lauto[(470).

Insuper ci promiliilmille et quingetitasmarcas de-

ï nariorum,'quoderat tribuluin Irium annorum jam1781prastcrilorum(471).

Moxvelut insigniscum flàmnlisa?slualignis,si <|iiisnimiam desuper fundit1782aquam, paulalim

impcltimejus confondit,el. pratvalenlibusundisdé-

ficit ignis :

Haud secus 17B3 extinxit regina pecuniacatsaris[iram.

Namqui olimhanc terrant intraverat inmitis, acce-

pta pecuniarêverlitur inilis, pace inlerposila.13. Anno dominica?incarnationis 1043tanla fa-

mésfuit in Bocmia,ut tercia pars populi intcrirel

famé.Anno dominica?incarnationis1044.

r Anno dominica?incarnaliouis 1045. obiit Gunter

monacus7 IdusOclobris(472).Annodominica?incarnationis1046. dedicatuinest

mouaslcriumin urbe Bolezlau 14 Kal. Junii ,7'4 a

SeveroPragensis17BBecclesia? scxloepiscopo(475)Anno dominica?incarnationis1047.Annodominica?incarnationis1048.Annodominica?incarnaliouis1049.Annodominica?incarnaliouis1050.Annodominica?incarnaliouis 1051.Annodom, inc. 1052, obiit Bozcna 17B*conjunx

VARIEELECTIONES.

1725dum2, 5. ,,2GdeestX. Ockardoaddunt 4, 4". ,727rfcesl4. 1718Braci/.lavo1. 172BPrikos 1. Prvcos2, 2b. Picus5. "M fuit 4, 4«. 1731Beliu1,2, 4. Bolin5. 173aposuissenl1. 1733toie4. 4», 1734fiierunt4,4a. 173Bdeesl4, 4». "3i Bracizlausaddit 4a. 173'prascipilare5. 173Sabissuni 1. 173Sad hanc rempertinetaitmisdom. incat'ti.MXLI,«rfrf.4«. t74°Sibeiiice1. ëybenice4, 4». 17V1

comperil4, 4". 1742jampoenilel— cassarcmomissa4, 4". 1743verbasprevisse— cum in marg. A. apposaitalia manus ,744niiiliiii2, 2", 5. I74Bexsuperare4, 4». 174Gnam 2, 2b, 5. 1747deeslA. 174adeestX. ,749vilrici2b, 5.

A I'80

runpora2, 2b, 4, lempora5. 17B1deesl2b, 3, 4, 4". ,7Bafundat2b, 3. _17B3sexus corr. secusA.4IV Caleiid. Januarii 5. 1,,sa domino Severo sancla?Pragensis 4, 4». "*•'Bonaal. manusuperscr.

«eA. Boziena2.

NOTJE.(4G*<)Ànno1043 Eppo est prasfectusBilincnsis;

J videtabulantBoczekl, 116.(406)AJPelro Ilùgarorum rege Bracizlai socio.

Qua?cum AnnalesHildcsh.ad annum1041référant,;: dnbiiarinon potesl quin prodilib comilis Pricoset

nuiiiei'usanni 4041in tcxiit ad H. H revocandus'à. 6U.

(467)Anno1041hasegcslastint; cfr. lierai. Aug.et Ann.Sang.;.' (468)MonsZizkapostcanominattts.

(409)Lucnii.,Pliais. 1, 12.

PiTROL. CLXVl. "\

D (470)Virg., Mn. V, 539.(471)Autumnoin festivilate S. MichaelisHeinri-

cinnad Pragamcum Bohemispaeem fecissetesta-tur amialisiaSaxoa. 1012.

(472)DéGuntàrioeremila in silva BohemicavideHerm. Aug. 1045; VilamS. Godchardiep. Hildesh.ap. Lcibniliiim I, 487, cl prxceptum Bratislai a.1045,Boczek1,120; Vilam S. Gunlhert Act, SS.Oct. IV, 1068.

(475)Vide supra II, 7, et prceceptumBratislaiBoczekI, 125.

5

139. COSM^ PRAGENSIS 140

Oudulricilm ducis, mater Braeizlailm. jAnno dominica?incarnationis 1055.Sanctus Procopius abhas (474)obiit. 2. 2». 2b,

- Anno dominicasincarnationis 1054.17>durbs Wra-tizlav l'M

(475) el alia?civitales a duce 17GIBraciz-lao reddila?sunt Poloniis, ea coiidîtioneul quam si-

bi lam suis siicCessoribus-qu'ingéniasniarcas argenticl50 auri annlialini sôlvercnl.

Anno dominica?incarnationis 10551,B2.Dux Bracizlaus 1763virtulum culmine clamsGemmaBoemôrum17G4,palrum lux clara suorum,

(•.iintadjuvanieDeololam sibi subjiigassetPoloniam,nec non bis victor, jam lercia vice proposue.ral in-

vadcre Pânnoiiiain (47'.,, dumquc prascedenssuum

exspcclat exerciliim,'llrudim17G11inurbc acri pul-

satur asgriludine; quam ut sensil magis magisque

ingravescere, el sui corporis vires cvanescere, con-

vocal eos qui forte aderant terra? ,'6Gprimates,

quibus astanlibus verbis falur lalihus : Quia me

mea fala vocintl,el atta mors jam proeoculis volai,volovobisassignureetveslroefideicommendare,qui17G7

postmedebealrem publicam gubemare. Vos scilis

quia noslra principalis,7G8

genealogia, partim steti-

liiàte, partim pereuntibusiu17C9inmalura oelale,-me

usque '-770ad unum 177tfuit redacla. Nunc aulem,

ul ipsi ccrnilis, sunt mihi a Deo dati quinque nati,inler quos dhidere rcgniwiBoemioenon videlur mihiesseutile, quia omne tegnuui in seipstim

1772divisumjdesolabiiur. Quia 1773vero ab origine

1774mundi, et

ab inilio Romaniimpèrii, et usque ad hoec tempora[ueril fralrum "''"gratia rara, testanlur nobisexem-

pta.râla. Nam Gain 177Get Abel, Romnliisel Remus,cl met alavi Bolezlaus et sàncins Wencezlaus, si

speclcsquid fecerinl1777

fralres bini, quid faelnri sunt

quini i778? Hosergo1779

quunlopolioresac potenao-tes inlueor, lanto mente proesagapejora augurior.Heu inens 178°

semper pavidu gcnilorum de incertissalis natorum! Undeproevidenitum1781est neposlmea

faut1782

aliqua inter eos oriatnr discordia proptet

Koblinendafcgni gttbemacula. Qua de re rogo vosperDominum178ï,el oblettor fidei vcsiràiper sacramen-

tum, quaiiuus inter meos ualos s've nepotes senipermajor

178!*nalu summum jus el solittm oblineal in

principatu, omnesque,78B

ftattés sui, sive qui suntotti herili de Iribu, sinl sub ejus dominatu (477).Créditemihi, nisi monatchosi78Shv.ncrégal ducatutn,vobisprincipihtis adjugulum, popuload magnumde-venieil787damnum(478). Dixeral, cl inler àslanciuininatiiis corporeos arltis linqucns petit ethera flaliis

ejus 4 IctusJanuarii178a (479), ac magnus plancltisest desnper illico faclus t789.Quanlasaillent dux istcBracizlaus frugalilalis 179°,vel quanta?discrelionisin divinis Icgibus 1731el humanis judiciis, aut quant

largus dater 179sclemosinariun el quam pius faulorB ecclesiarum sive viduarum fuerit, facundia TuIIii

prius defecisset, quam singula ejus qua?que mérita

explicuisset 1793.14. Post cujus obilunt filium ejus primogenitiim

nomine Spilignev1794omnes Boemica?gentis, magni

et parvi, contmtiiiiconsilio et voluntate pari eliguntsibi in ducem "a°, caillantes kiricleison canlilenamdiilcem. Erat enim vir valde speciosus, ctesaria?piceni^rior aIra, barba ,79*'prolixa,facie lasla ,797,gêna?ejus candidiores nive, el pantin rubentes per mé-dium. Quid plnra?

Vir bonus et lalos a verlice ptilcher ad imos

eral (480). Prima "w die qua inlronizalus est, hio

magmini cl inirabilc ac omnibus seclis memorabiU

feeilhoc sibi memoriale; nam quolquol inventi sunt

de gente Teulonica, sive dives, sive pauper, sive 17"

percgriniis, omnes simul in tribus diebus jussil cli-

minari de terra Bocutia (481), quin eliam el geui-iricem non lulil remanere suam , de qua supramciniiiimiis(482), Otlonisnalam, nomine Juditham.

Siniililer etabbatissam (483) sancli Georgii, Bruno-

nis filiam, climinal, quia haseolim aiitca eum verliis

offenderat acerbis. Nam dum paicr ejus Bracizlaus

. reiedifiearei moenia tocius urbis Praga?per giriini,

VARIEELECTIONES.1787Odalrici2, Udalrici 2b. 17B,)hoecad 1050, A. 17B9 i" margine superiore A. alia manu ad-

.scriplnmsed falso MLIII. 176°Wralislaw 2, Wralislai 3, YVralislaii2b, 4». ,7elBocmicoadd. 21',4,4<*. 17G2Mill.LUI, al. manu superscr. A. 17CàBitcmorhniadd. 4, 4». 17G4 Sclavorum 4, 4».1768Chrudim 2, Hrudiii 3. ""sui 2. 17G7erasum el superscr. A. 17G8 deeslA. 17C9 deesl 2, 3, 4,4«. ,n-° eo»,. al. man, A. 17T1imum2. 1772i. s. ipso al. man. in margineA. apposita.

1773quodOb.- m* oriente !.. ""'"omissum A. 1,2, 2*, 4', Icgunl 5, 4, él in margine2b. i7'GCliain 1.1,77fucrinl pro fecerinl 5. 1778quinterni 5. 1779ita I , 4, ego rell. ,78° in ul. man. sitperscr.i.1781

providendumA. 178afacla corr. l'alaA. 1783Deum2b, 5. "1784minor 5. 178Bet omnes 4. 17B8mo-iiachoso/. manu superscr, soins 1, nec monarchos 2b, si nioitarcha 5. 17B7 devenirel eraso r 1. 1788deest4». 1789esl hoc locosuperscr.A. 179°

fragiliiatis corr. frugiliiatis A. 1791regibus 1. 1792dator tepétit 1.1793

cxpliciiis'jenlA. ,794Zpilignev 1, 2'>;Spiligucu 2, Zp'ingnen 5, Zpiligiicum 4, Spiiigneiim Aa,et sic

j-orro. 1,9Bjudieem omissoin 4 4a. lm barbara corr. barba A. 1797lata 4. 1788aulem inserunl 4, 4».

IÏS9ci.il?LNOT^E.

(4(4) Sazaviensis.(475)Breslau.

.\\lti) DubititlPalaeky1,291, HumBratislaus rc-. vyra belluin.conlra Ungaros tempore liieuiali susci-.pore voluerit.

(477) Hanc legem Cosmas infra III, 15 vocat ju-si'v.iamtioliemotum.

(478) Hune rerum ordinem a Bratislao non inipsa morte coiistituium esse, docet tabula qtiasdain». 1S54 scripla, in qua nienlio fil Wralislai, filiiejus, ducis Mor.'.vicnsis; BoczekI, 150.

D (479) Consentit iNecroIogmniBohemicum.(481))llor., cpp. Il, 2, 4.(481) Sed non omnes Teulonieos expulil c Bolic-

mi'a, poiius Yiium abbatetit Sa/.avieiisem Slavicnnalione oriundum niunere privavil, el abbatem TMI-lonicum in monasterium iuduxil, ul refert niona-clius Sazavien'sis.

•• .-

(482)1, 40.(485)DobnerV, 329 ex diplomate qnodam Olio-

cari I effecissevidelur ci nomen Adla'utiefuisse

Ml , CHRONICA.— LïB. IL M?,

el hic l8*°siipradiclushéros a pâtre sibi côncessamiSalec """ haberel 1802provinciam, forte *-80-sexiitulcumsuis circa sancti Georgiiclaiistrumcompone-rct mliriim.El cum nullo modo recto poni possetmunis, nisi deslrueretur foriiax abbaiissa?qui ibi1804forte stabal, jaclala fune in média, lune aliis

hocfacere Cunctanlibus, accessit nalus liCrilis, et

quasi risum sibi faciens, Cummagnô càchinno 180S

jussil eum dejiccre subito in lorrehlëm Bruziticum

180G,dicens: Hodiedomina abbaiissacalidàs nongu-slubil placentas, Quod agnoscens abbaiissa exiitirala de claiisiro, el valde moleste ejusdicta ferens,sic eumyronicis aggredilur el confonditdictis :

Nobilis,insignis,vir [orlis et inclitus annis,Quantmagnaslurres nunc expilgnavilel urbes,El sibi [amosnmfert de fornaceIriumphum,Timporajam-lauto viclricia cingalet auto.Clerusmuttimodas-campants18cnpersoncl>30Sodas,Duxquia deiecil 1S09[ùrnacemmiraquefecil,Ali1310!pudeleffariis,lquoenon pudet liuhcoperari.Corporediriguil vir, voxet [aucibushoesil(484),Indiqnansque181asuam gemilu compescuittram

[(485). _Hase quoniam 1'1' abbaiissa?-dict» dux alla in

mente reposita (486) reservarat. t3i*, postquamest

inli'onizalus,priusquam181Bsancli Georgiiecclesiamiutrarat 18!G,abbatissam expellil 1817mandans sibi(alia 18,s: Niinc potins convenil clerum resonareotlaset pulsare campanas,cumabbaiissa foraset <8'9

de terraliacejicilur13*'',quant cnmfotnaxejus dejici-lur. Eccevit [orlis et inclitusarmis non lurres, nonurbesexpnguando, sed te abbatissamlnal,iilius for-nucis18aadominam, hodieejiciendo 1823fert 182*-[a-mosumIriumphum, el cingit timpora lauro. Et ul

jussmiifuerat, super bigàm imposita ferlur vclociler

abbaiissa, et cicius diclo ejicilur hujus terne de«oiifinio.

15. His ita 182Bperaclis, vadit novusdux novum

disponercMoravia?regnum,quodolimpater ejusinlcrliliossuos dividens, partent diinidiatn18a0Wraliz-

Alao1S27(487)partcmaltérantChonrado1828,eiO!lo;iiisS!*dederat; Jaromir aulem adliuc dedilussludiis interscolaresvcrsabalur alas. Pratmisil aulem dux Sp'wtignev iilius terra? IS3°ad primates Hueras, in qui-bus noniinalim vocat trecOnlos viros, quos ipsetiovil 1831melioresel nobiliores183ïex omnibuscivi-

lalibus, élut sibi ad urbem Hrudim2833occurre-renl 1834,per saluiemcapitis sui mandat. Jussa virifaciunl, el jam 183Bultra portant cuslodia?in agrisGrulov1838

(488)duci obviantveniuitt, quossiatintdux 1S3r,iratus quianon ad condiclumlocumoccur-

rerànl, jussil comprehendere,et catenatos inisit ad

cnsiodicndiim, dividens eos per singulas civitates

Boemias,eqttosaulem et arma eorumInter suosdis-

tribuil, et lenuit viam in Moraviam.Quod audiensB frater ejus 1338Wralizlaus valde eum limuit, et se-

cessit in partes Pannonia?1S39(489), relicta 'conjuge

©loittiic184°(490) iu urbe. Quem rex Ânilreasgra-lanler suscepit,ct qua'ndiuseciim'841fuil, hoiiorifirceumhabuit. Ergodux Spiligncv, postquamad suum

placitum 184aomnia ordinavil in Moravia, fralressuos-accepil,ul esseiit secumin eiiria,Gûnraduni'843

prasficiensvenaloribus, Ottonem vero posuii superpisloresalque cocosmagislrum 1844.Nuruni autemsuam coniprehcnsammisil in quoddamcastrum 184B

nitinilissiiniintnomine18*GLescen1847(491),commit-leus câni ad custodiendum comili nomine ,8la

Mslis1849,quamilie, non ul decuit lalenidominant,custodivit, nam ontni nocte ejus pedem suo cum

, pede1Ui>inuiiivil compede.Quod vir ejus audiens

ivgrclulil, et quid mercedis comili pro lam lemerifactopostca reddideril,in sequcnlibuspatebil (492).

16. Posl ititiimvero mensem18B1 evoluluiii inter-venlu Severi episcopi et comitumnurtim suam di-mitlil.el ,8B,'danseiconductum,fecileam l8B3rediread suum inarilitm. Qua»quoniam 18"4viciha parmierat, dum ire properal18BB,malriccmviciai, et infra

spaciumiriuin dicriim spiritum 18BSexalat pulcher-rima niulieruni18S7, quia non potuit ,8BButeri expo-

VARL'ELECTIONES.

IROOh;ecl. 1891Sale 2. Sulez 2. Sale 2b, Saihec4, 4». 1B0I!h superscr.ai. man. 1. •soasorte 2. 4.1804corr. X. omiitiint4. 4"-'. '""-chachiimo 1, 4n. 189GBrtisnicam1, Bruziiicam 2b, 4, 4» Brucitucnm.5. «o' campanas corr. campanis A. campanas4, 4» 1808personal 5. 1809dejicit4". 181°Ac.h4.1811ca fari4»4. "" n superscr. 1, indignamque5. **li.quiim2b, 5. 1814reservarel 1. 18'B

pq 4.1310iiilral A,'intrarct 4, 4°, ad addii 1. 1817ita A. superscripsitalia manus el cooev.ailla ; deest in rell.IS'83. sic /effil.'tibbatissusmandat talia. 1819omittunt4, 4». 18a0 ejicilur d. t. A, 1821msuperscr.al, manuA.abbaiissa5. 1S22n supencr. 1. 18S3ejici ipio 1, 1824corr. 1. '825corr. X. ilaqtte1. 1S28corr. A.-18"Wratizlavo 1. 1828ConradoA. 2, Chtinrâdo2b, 4», Cunrado4. 1829Otoni1. it3°al, man. superscr.A. ,S31vidit2. 1832el nobilioresomjssre4, 4», 1833Grudini1. ,834ita X. occurrant tell. 183Beliam 4,4,i. ««s»Grutoii-2,2b. Chrulon 3. Grolliou4, 4''. 1837Spiligneusaddunt A,.4*. 1B3Ssuus A. l839Polo-n as4, 4". le4°Olontucï2, 4, 4a. )841corr. A. ,842palitliuin4, 4". 1843Conralum1, Cunradum,4, 4f.I8'''' posuit pislorum atque cocorummagislrum4, 4a. 184BcaslclluniA. 18iGomiitit 3. 1R47Lcsczen2.1848omiitit4a. 18'9Mztis1,2, 4. 18B0cum pededésuni2. 18B1messem,n superscral, man.l. mi manualiaet cowvasuperscr.X; deeslin tell. 18Badeesl4, 4». 1854

quia 4, 4«. ,8B5te al. man. cort. ire 1. dumle properal2, 2b, dum properal 5. 18BGspirilus 2. 18B7 corr. 1. 188apolerat 3.

NOTA:.{AU)Virg.. Mu. III, 48.(185)Liicai!.,Pliars.lX,166.(486)Virg., Mu I, 26.(487) WratislaussedemhahebaiOlomuci,Conra-

JiisZnaymi, Otto Brunaie; cfr. BoczekI, 129.(188)CainpiGrutauvienses, uiir.i Chrudisiioppi-

lîuin Mii; lotigii'isquani dux jnsscrai iler fcceriinl

13MoraVicnses.Vid. Pubilschka111,359.(489) Die20 mens.Aprilis1055,Wralizlausadliuc

residebai Olomuci,ut probat ejus tabula BoczekI,132:

" '

(490)' Olnuilz.

(491) Leste».(492) 11,19

/|4*5 COSMiEPRAGENSIS 144

nere pondus iiimalurum. Cujus de morte rex ,SBSA.su

Andréas ,8Mcum viderel suum hospilemusque adeo se

tiioêrcnlem, cpHis juvenem dictis moeslumsolatur aniieis (493): in

O mi cote iiospes,Deus [aciat, ut sis sospes.De coe- m

tero, jàcla super Dominum,8Bleurnni /«/mi, el speta eu

i» eum, et ipse [aciel, ul hic moetot cicius18C1vet- qitaturin gaudium.Soepeenimfil ul, Undehomominus in

ptofieni,868

spetal, inde plus commodi'8C4[état. De

obitu autem luoeconsottiseslo vit fotiis, nec dolendo

excédas modum, quasi tibi soli aliquid conlingetit

novum,cum omnibushominibusconstelnotum, giOmneredire 186B$uttmhumanumcorpusad horium. n

Dixcralel trislem secum ducit18GGad mensanihos- e

pilent, ubi opimis ferçulis reficiunlurl8G7 alque utero c

leniefficiunlurla?li.Forte fuit huic regi18G8unica186°B e

gnata l87°,nomineAdleyia1871

(494), jam1872thoro T

marilalitB78lempesiiva,valde formosael mullispro- icis niniium spes invidiosa. liane hospes ul vidit mi- sscre adainavit, quod rex bonus non recusavit, (

alque 1874posl paucos dies matrimoniosibi eam co-

pulavit. Quod cum audisset dux Spitignev, sagaci

îiigenio prascavens ne forte invaderet frater suus stolam 187Scum Ungaris Moraviam,millens nuticios ,revocaleum dcUngaria,cl rcddidil sibi,878civiiates, (quas ei antelm pater suus dederal in Moravia(495). çErat enim dux 1B78Spitignevvir prudens 1879rerum

in discrimine, sciens arcum suum tendère et laxarein oporluno188°tempore. Cujus inter casleras virili-tés hoc prascipuumsludium memoriadignum poste-ris vero itnilabile exemplumproferimus 1881in me-dinm. Talis enim roos suus erat, semper quadrage-simalilempore,BB2autmonachoruniaul cationicorinn

degensin clauslro.çlçntosiiiisvacabat, divinisofficiis

instabat, vigiliis et oracionibus ,88ï iiihasrebal, sic

lamen, ul ante inalutinalcm melodiam aut cumextensione manuuin aut cum genuflexionibus tolamruminaret psalmodiant. Post completoriumvero adinstar monachoruni serval 18B4 silen.lium usque ad

prima?slalium 1SBB.Et quamditijejunus fuit, eccle-

' A siaslica disponil '8BGnegolia, posl prandium autemi secularia tractai,8B7judicia 1B88.Pclliciamaillent ,88°

cpiscopalemel lunicam clericalem, quant desuper: induens 189°in capite jejunii per tolam quadragesi-

inam geslabat, in coena Dominisuo capellanocubi-% culario eam dabat, bene el rcligiose reputans, ut^ qui tempore pcenilencia?parliceps laboris 18slfierèt,s in die magna?feslivilatis 1882non inmunis habirel.e 17. Annodominica?incarnationis 1056.o Anno dominica?incarnationis 1057.il Anno dominica?incarnationis 1058. 4 Nouas Au-

gusli (496)Judila conjunx Bracizlavi, duelrix Roc-i. morum, obiit, quam quia filius suus Spiligneusi- ejeccrat de regno suo, cum non possel aliter ul-'0 cisci1"93injuriam suam in filio,ad coiuumcliamejus69B et omniumBoemôrumnupscral Pelro regi Ungaro-fO rum (497).H:ecposleam%a filio suoWraiizlao duceo- inde translata el sepulla csl 189BPraga?juxia viruniii- suum Bracizlaum, sanciorum marlyrum Yiti, VVen-

li ceslài, Adalberli 1896in ecclesiahonorifice1897

o- Anno dominica?incarnationis 1059.ei Annodominica?incarnaliouis1060. cum ad fcstninlis sanli Wencezlaidux Spitignev vctrissciPragam, vi-os dens ecclesiam Sancli Yiti non adeo magnum nec

ïs> capesscntenipopulumconcurrenicin ad festiviJalcm

5)« sanctam, quam videlicet ipse sanclus Wencezlausmi conslriixcral1S98ad siniililudincni 1899Romainecc-ne clesia?rolundam, in qua eliam ejusdem

190°corpiuu- sancti Wenceslai qtiiescebal; similiter el aliamle- ecclesiolamm,,qua? fuit eonliguiiet quasi in porlicnte- sila ejusdem ecclesia?,cujus iu medio nimis in iu'

je- arlo locoeral mausoleum 1993sancti 1904Adalberli;mit optimum ralus fore, ut ambas destrueret ,,BBcl

?iis uttam ulrisque patronis magnant ,906conslriicrcl

sic ecclesiam. Continuo per longuin gyriun désignaiuni ecclesia?locuin, jacit fiindamcnla, fervel 1907opus•aut (498), surgit murus; sed ejus felicia coepla in sub-

ad sequenti mox anno inlercipit mors inepla, Ejusdemad anni tempore, quo legionesprocedunt ad bella(499),

?le- cum jam levatis signis niilicia? dux 1908quasi

yxmjE LECTIONES.

,809audiens odd. 2. lM0deest2. 1M1Deum2b,5. J8G2iuus5. ,8G3profectus 3. ,864corr. 1. 18f"red-dereA. 1BGSduxerat 3. ,86'corr. i. ,BGBregia A. 18G9deesiA. 18"'nataA. ,871AdlegtaA, A*. ,872hsuperscr, al. man. 1. wa deesl4, 4». 1874atque-copiilavitdésuni1. paucosomitluntA. 2. posldies aliquot3.,87Blotam terrant M.c. U. A. lg7Gredidit 1. rc.dditei 4, 4». lm7antea 2b3. »8'8deesl. 5. ,879prudenlis-«imus4, 4». 188°

importuno 4. in portuno 4». 188Lproferemns2, 2b, 5. ,8Batempl 1. ,»83.je'n,niis4, 4».

isskServabat5. 18,BspaciumA. 1886exponiiA. disponebat3. ,887tractabat 5. ,888negotiaA. 1BB9 rfeeslA. ,89°indutus 3. 1891deest2. 199aresurreclionisJesu Chrisli domini noslri nrfrfuiil4, 4a. 1R93ulcirisciA. sedcorr. 1894post4, 4». ,89Bomissoel el est 4, 4a. 189«V. W. A. 1. 1897ita A. rfeesltell. 1B?8con-strucxeral 1. JB99sancta?add. A. mo deesl X. ,901ecclesiam2b, 3, 4, 4a. 1Miiu arlo e. 1.m. A.•»08mansèolum2b, 4, 4a. 1984beati 5. 190Bconslruerel 1. ,9I>0 deeslA. 1907corr. 1. accélérai 4, 4».1908

Spiligneusadd. 4, 4»NOT.E.

(493) Virg., Mn. Y. 770.(494) Erat soror Andréa?I régis Hungarorum,fi-

lia Ladislai,; clr. Pubilschka III, 361.(495) Tabula quasdamapud Roczek1,155 probat

Wralizlaum anno 1059 Olomucicommoralumesse.(496) Probat NecrologiumBohemicum.(497) Anno 1046 regno privato et cascato; sed

tune vivebat priorejus uxor; vid. Hernt. Àugiens.

D 1046. Nnplias illas in diibitimvocal Pubilschka 111,550.

(498) Virg., Georg. IV, 169.(499)Nifallor,Andréa?regiHungarorumcumexer-

cilu Teulonicoriiinadversus Belamcx consilio llein-rici régis auxilium laliirus eral, quod de duce quo-dant Boemôrumanonymo,cujusadvenlumTeutoiiicinonexspectaverint,lillcris maiidavilLambcrius1061»

U5 CHRONICA.— LIB. II. 146

iinius1909dici itcragcret, obviant habuit'810viduarn, A <

quaslienset ejulaus ac pcdesejus dcosculans. cur- *

rens 19ilpost eum clamabal dicens : - <

Domine,vindicame de advetsatiomeo.

Et ilie, Faciam, inquil, cumde au expediiionered- i

eam. El illa : Quid si, ait Isl3, non redibis, cui me <

vindicandam1914dimillis m* ? Autcur luam mercê- |dein a Deo acceptants omiltis? Qui statim unius i

vidua?ad peticioneminlennillit expeditionem,eam- ]qiiejusto judicio vindicavit de advêrsario. Quul adlnecvos,o modérai principes, dicitis, qui lot vidua-

riim, toi pupillorumad Clamoresnon respicllis, sedeos lumidofaslu superbiendo despicilis?Talibus, ut

snpradiximus,misericordia?visceribusdux Spitignevhocagnomen sibi ascivit, ut ab omnibus dicerelur Rpaler clcricorum, defensor viduaruin. Sed quia sa?-

pius videmus occullo Dei judicio inalos relinqui,honossiiblrahi, 918de medio, hic vir tanla?1917

pro-hilatisest 1918ab hac luce sublràclus 5 Kal. Februa-rii (500), anno sui ducatusG, anno vero " 19domi-nica?incarnat. 1061lno.

ObiitSpiligneusduxBobemorum2. 2".18. Post cujus obitum frater ejus 19alWralizlaus,

omnibusBocmis favemibus, sublimatur in soliuni,quiconfeslim192aMoravia?regntiininler fralres suosdividitper médium, dans Ottoniorientaient plagain(501),quamipsepriusoblinuerat, qua?1923fuit apliorvcnalibus,924el abundanlior piscibus, occideiilalemvero (502), quasest192Bversus Teutonicos, dat Con-

rndo,qui el ipse sciebat Teulonicamlinguam. RegioC1928aulemilla est plauioret campestris atque ferii-lior friigibus. Inlerea sole morante in prima parlepiscium,bonneindolis Jaromir juveuis, audita necefralris sui Spitignev,quem non 192'minus quam 1928

ut patrem timoré et amorc coluit, jam deposilopuerilimetu rediit 19a9 de studio, sperans aliquamporlioncm,93° se habitiiritm hasreditalis in palrioregno.Quemdux Wralizlaus fraler suus, ut sensit

magis aficelari l931laicalmn quam sacra? doctrina?

niiliciam,his verbiscasligat ejus pertinatiam : Noli,iiiquit, frater 19S2, noli a capite, cujus effectuses

membrum,per apostasiam 19S3 abscidi ,934el 19SB

projiciin infernum. Olimdivinagratia per sui provi-

A denitam 193Gelegill

937le in sacetdoliigradum, pr&-pletea et geniiot nosletIradidit te ad lilerurum exêr*

cicium,ut succéssoridoneusSeveriepiscopihabeatii,taniummodoDeo favenlesi supétsiesfuetis-,Moxqueiiilranlë Marlio niense, prima sâbbati die, quandocelebranlur 1938sacri ordines, quamvis invilum elcoaclumalque nimis renilenlent lolondil eum, et in

prassetilia ipsius ducis ordinaïus est usque 19>9 addia'cotiaiiisofficium,legiuriie publiéeevangelium,et

ponlificimissam celebrânli 1B4° juxla morem mini-stravil194'. Post hase novus diaconus, immo 194'

antiquus dicendits194aaposlata Julianus, parma l944

I sacra?milic'a?non bene abjeela (503), et gratia194B

: quant per inposilionem manus acceperat neglectar 194G,siimpsil mililare cinguluni, et Cufugitcum suis

B sequacibus ad ducem Polonicum (504), mansilquesecum usque Severi 1947episcopi 1948ad obitum.

, 19. Ea tempeslale Mzliscontes urbis Relina?"**',filinsBoris, vir magna?audalia?,ntajoriscloqticnlioe,nec minoris prudenlias,quamvis noninmemorquod

suspecluin ducemhabueril19B0, quia ejus coiijugemsibi quandoquea dominosuo commissam in custo-dia tenuerit l8B1(505), lamen 19Baaudacter palatium

i, ducis ingressus, rogalurus eum his verbis supplicilor

, est aggressus : Fralris lui, inquil, per gratiam in

s honoresancli Pelri aposlolioedificaviecclesiam,cujusn ad dedieatioMSsollempnitatemquodigneminiadven-

ir tare 1B"3,simul el urbemadventu tuo loelificare,sup-ii plicesmeas ne despicemk pteces. llle quamvis non

i- inmemoraccepta?injuria?, quam olimsibi feeerat in

ioC conjiigel9BB»tamenpropler novilalemsuam dissimu-

i- lans in corde ,9B6quam habuit iram 19",dixit : Egole ventant,civilatemloelificabomeam "B8,et quodtes et

te juslilia postulat, faciam. Hoc verbum, quod loculus28 est princeps, non intelléxil cornes 19B9, et magnaslo duci agens grates 19G0 lastusabiil, et parât qua?sunl

m iicccssaria ad magnaconvivia.Ycnerat dux et epi-io scopus 19GIet ecclesia, qua?est sila 19G'in suburbio,sit mox dedicala, ascendit dux in urbem ad prandiumia? 1963;episcopusvero et cornesin sua curte.qUa?fuit

li, anle ecclesiam, siiniliterposilis mensis epulis dis-

es cuiiibunt. Et inter prandendum 19G4 venit nunciiis93B qui diceret in aure mB comiti : At-lataest tibi utbis

ui- proefectutaet data esl Koyaloe 19J\ filio Wssebo-

VARLE LECTIONES.198 cott. al. man. 1. ,91<*qiiandam inserunt A, 4». I9U

superscr. al. man. A. ""super-scr, 1. »8'3 deesl 2, 1914miseram add. 4, 4» ,91lr remittis 2K 191Bsublhai 1. taiecorr. tante 1. 19,sdeesl 2b, 3. 1M»ila A. deest rell. . 19aBLX1deest 1. 1»" suus 2b. "" sîa-

iini4,4«. 19a3 qui 2. ,S24vcniationibus 5. l92Bomisstim4, 4». ,92' corr. i. w superscr. at.«mu».A. l928deeslA. 1929redit A. ,93°

parlent A. ,931corr. 1 affectareA. 3,4,4».193afr. îitq. A.

11,33apostaciam1. 1934absc'mdi5. 193Bsupetsc. al. man. 1. 1936

pro sui providentia 2K l9.37eligit j.1938celebrabanlur2>>. 1989deesl. 3. 194°cel. miss. A. 1941celebravil 2. 1942cott. A. 1943omtttnniA4«, dict. ant. A. 1944ila A per arma tell. 194Bgratiam A. 2b, 3, 4, 4". 194Gneglcctam 2b, 3, 4». «

imiitiuniA,4«. 1!>18deeslA. ,949Relina?2. 19B0 habuit 2b. 19*'tenuit A. teinterai 4, 4». deesl Jf>,3. l9B3advenire 4, 4«. 19B4superscr. 1. 19BBsua arfrf.A. 19BBsuo add. A. 4, 4a. 1987suam A. . '

rfeesl4, 4a. ••«»Mais add. A, A*-. 19G0gralias 2b. 19G1 Severus add. A,4a. 18Gaomissum4,4».

"

prandendum4, 4a. 19S4prandium 2b. 196Bin aurcnt A. 2b, 3. 19GeKovale cott. RoyaleA. Loyale 1.Koiethe4. Roicia?4a.

NOT/E.(500) ConsenltlNccrologiumBolieniicum.(501) I. c. O'omiicciisem.'•'02) 1,e. Bruniieiiseni.

(505) Hor., od. 11,7, 10.(504) Boleslaum11.(505) 11,15.

1-7 COSMiËPRAGENSIS 1*3

ris1*3'',qui tune lemporisprimus cralin palalioducis. AAd basecornesrcspondil : Dux esl el dominas, decivitatesua [aciat quod

19GBsibi placet,Quod autemmea ecclesiahodie habet, auferèndi dux poteslalemnon habet. Qui nisi illa nocieconsilioproesuiis196setnuxilio 197°

aufiigisset,.procul dubio ,97' oculos el

pedem suum, quem olim compedivitcum pede con-jugis ducis, amisisset 1972.

£0. Anno dominica?incarnationis 1062, 6 Kal.Februarii obiit duclrix 1S73

Adleyih1974mater Judi-lha?et Ludmila?, siiuililcr et Bracizlai juivoris cl .

Wralizlai, qui iu 197Sprimo flore juvcnlulis occidil197613 Kal. Dccembris. Evolulo aillent fere uniusanni spatio (506)posl obiluui duclricis Adleylluc,Wratizlaus dux accepil uxorem nomine Zuatavammi (S07),KasimirPoloniornm ducisnalam, Bolezlaijvero et Uhdizlai germanam, ex qua habuit quatuorliberos, botia? indolis viros, Bolezlaviim, Borivoy,Wladizlauni,978,Sobezlavum 1979

(508). De quibusin suis locis,uti Deusdabil, saliscopioselraclabiliir.

21. Annodominica?Incarnationis 1063.Anno dominica?incarnationis 1064.Anno dominica?incarnaliouis 1065.Anno dominica?incarnationis 1066.Annodominica?incarnationis1067.Idus Dccembris

Severussexlus Pragensisecclesia?episcopus.

A Migrai198°ah hoc nvundo,981,bravioJYuiturque-1jocondo(509).

Hic utramque forlimant prospérant cl adversauvsalis experlus est ; nam aliquando a duce.Bracizla»

cssplus,caleiialus, carceri mancipatiis (510), uCruut-

que simul in occultéel in aperlo,982martiriiim tulii.

Hic fere omni tempore sui prassulalus sine ulic[M»refragalione 1983elsineomni conlradieiioneBoemia?cl Moravia?quasi unum cl individuuni episcopium198»rexiit ei rexissel, si non posl obilum Zpilignuu

l . 198S,nimia devictus efilagilatione Wnuizlai ducis ,l consensissel promoveri Johaiiiicm episcopuni in

3 Moravia(511). Prius lamen mutiorum sub lesiimo-

, uio Iiujusmodit98Gdeliberalo pheodo et alliodo sive

i concanibio1987,sciiieelut Pragensis prassul 12villas

i n qua? sunl in omniBoemiapoliores pro illo episcopio,, IOSB

eligat, insuperel cenlum niarcas argcnli atitiua-

, lint de caméra ducisaccipial; curlcm autem quascsl

s iu Moravia ad Sekireosleli989cum suis appendiciis,ul.anlea sic et in posleruiu, possideat, simililer 199°

cl villam Sliuiiicamcum foro, alque castrum ibidem .sitiim in média aqua Zuralka 1991nomine, Podivin1992

(512) dicluma condiloresuo Podiva, Judasosed

posiea caibolico (513). Fcrtur aulem quod fuissel iu

is Moraviaaille lempora.Severi quidam episcopus, ul

reor, nomine Wraeen 1993(514). Ds qua pairochiaVARIEELECTIONES.

1967Wscboris 1, 4, 4<\Yseboris 2b, 3. ,9CSquid 2b, 5. 19<19Severi add. 4. ,979et auxi-lio dcs««t 4. 1971

procul dubio désuni 1. ,972 ita 1, pr. d. amisisset tell. 1973noiniiic A.im

Adlcgihl.Adleyla 5. 197Brfce.sl.A. 197Gcecidil 5. 1977Swalavain 2. 1978et add. A, 4». 1979'Zobzlavuni1. Sobicshium2. Zobe/.launi2b. 4. Sobeslauin5. Zobislaum4». im>ila A. 5, 4, niigravit tell.-'1981dohocscciilo 4, 4a. 188arepelil sed expunxil1. lni refragtationc A. 2, corr. rcllagracionecorr. 1,1984episcopalum 2. lb. 198BSpiiignei5, Spitigiiei4, 4». ,B86deesl 1. 19s7 ni expunct. A,add. 4a. u,liH

opiscopaiu2, 2b. 1989ad Sckirkoslel — similiier désuni A. castel 1, Sekirkostcl2, Sekir costel 5, Seky:-coslel 4, 4», ,99°ita A. 1, 2b. Slivincam 2, ob defeclumpunclorumsuper i eliam aliter legipossil; Sliiini-eiitn 3. ,991Zuiirtka A. 1, 4, corr. Zuralka A. Zwarka addilo c super r 2b, Zuracka 3. 19Bain 2, legipoteslPoduin cl Podiun. Podium 5. ,993Wraeen 1, 2b, 5, A, 4». Wraczen 2.

NOT,E.(fiOGYAnno 1065. i(507) I. e, Swaiislawa.(508) Cosmas prastermisit couimcmoraro liliam

Judithnm, ex codent matrimonio proereatam, quasiiupia fnii Viperlo comiliGroi'ccnsi,qui poso-amar-chio Misnia?et Lusatia?fuit. Cumvero Judilha lnrctutu- cum marito suo Viperlo comlidisscl celebreinahhaliain Pcgavicnscm, parentum eliam et fralrumJuditha?anhiversaria ibi célébrala sunt. Siccuim inKalendarioPegaviensi legintus: 19 Kal. Febr. Fra-lislaus rex. pater fundutricis, milleIntenta. Et.: Ka-lentl. Sep,Zwatislawa regina, mater [uudalricis no-slroe.SCHWAUZ.Cfr. infra'II, 40.

(509) De.die et anno conseilLinul monachiisGra-diccnsrs, séries episcoporumPragensium et Necro-logiumBohemicum.

(310) Portassequia, duce reliclo, ad imperatoretniransieral, 11,12.

(ôii) I. e. Olomucensen. Haud immerito conje-cissevidelurPalaekyI, 301consiliumdeconsiiiiieiidoOioumeensiepiscopioiniium esse Olomucisubfuientanni 1052;epud Boczekenim I, 158 exstat tabulaqitodàmde coitcambio,in qua hase legunlur : Prw-senli.busfraltibus mets(Otlonis)WratizlaoelCunradcilluslribus,venerabiliepiscopoSeveroet pluribus co-miiibusdeBoemia et Moravia.Aclumin Olomucannedum. inc. 1062, 12Kal. Jan. Anno1065;tvKal. Jul.-ja|>.Boczek1, 139Joliunnisprimi episcopide Olomii-2primuni facla est meiitio.

fj (512) Observai Dobner superesse hodie Podivinluciimin Moravia,haud procul a Liidcnburg, a qui-busdam Koslelnominatiim.

(olâ) Aut fallilur Cosmas aul studio PragensisEcc-lissitedediiclusa verilale aberravil, quod videba-tur Palackio I. 1.Apparel enim ex HildegardiGradi-ccn.sisChroniconisc. Boczek 1, 159 curleni illantSckir-Kosielel castrum Podivin a Pragensi episcopoOlomiiccnsi revera Iradilum esse. Anno démuni1068,Otto dux Moraviensisrésiliait (sunt verba aliustabula?BoczekI, 140) elcclo Pragensi episcopo,prodenegatiseidemper ducemcenlum murcis aiiuualimde camérasolveitdis,castrumPodivin in Moraviaeumforo civitatisSelture adjacéntis, qualitcr tempore b.Adalberliex un>onepurochiatumcesserai in jus Pra-gensium.

(514) DiioriimepiscoporumOlomuccnsiumservalaest memoriaanle Severi lempora. Joannis archiepi-scopi, qui missusest in terrain Moravorum,menlio

rvfacla est in litleris Theolmari archiepiscopiSalisbur-gcusisad Joaunem IX.papam a. 900 circiter daiis.AliusSilvester occurrit circa annum 940 in codicequi nominaïurGranumcatalogiproesulumMoravioe.

i Auuo974episcopnsquidamMoraviensis,cujus nomennon servaluinessedolemus, interfuil synode a Wil-

) ligisoarebiepiscopoMogunliuo habitas (cfr. Gud'cni-, coil. dipl. 1, 552), quem episcopum Wraeen illum'. fuissecoujecitDobner IV,245. VideRiclilisr scrkr.i

episcoporumOlomuccnsiuni,p 5 sqq.

rmmvir". — I.llt. II. Î5*

quantumcoiifiiclimicum prasdictoproesnleJohanne A

succcssorSeveriJaromir habuerit in locosuo dccla-

rabitur.22. Tune Conradus et OlloaudientesPragcnsem

episcopummigrasse ad Gbrislum, inittunlel revo-

cant fratrem suum Jaromir de Polouia, et discin-

j-imleumzona militari, et iterum recipit1994habi-IIIIIIel tonsuriiniclericalem.Inlereadux Wralizlaus

prxcavens sibi in futurum ,99B,et199Glimens ne

germanussuus, cum proesulfactus foret, cumpric-diciis fratrihus contra se conspirèrent199\esspitlacilus.secum traclare quoquo modo posscl cum

episcopiodefraudare. Erat autem lune lemporisineiiria ducis quidam Lànczo,99*

capellaims,de Sa-xonianobiliprosapia nalus, vir personaïus(515)etadinoduinliteratus, ac prasposiluraLuiomericcnsis*»99ecclesia?stibliinaïus,moribuset vila non conlra-cliceiishonori poniificalus; et quia duci semperfidelis niansit, omnibusmodis dux elaborabat2°'°

bisPragensisproesulut sit. IntérimConraduset Olloveniunl de Moravia fratrem suumJaromir secumafférentes20Clel suhnixe2002ducem pro eo 2003po-stulantes, quo sit ,094memorgermanilalis,ineinor

palerna? inslituciotiis,OOB,memorsacraiiientorum,quibus pater suus obligarat fidemcomitum,quodposl Severi prsesulisobitum Jaromir sibidigèrent,OOGin episcopum. At ilie, sicuteral iu simulandiset dissimulâmes rerum causis vir ingeniosusalquedolosus,ul vulpcculaqua?non"*"' illuc fugil**98quosiiain jactavit caudam ao°9, ita dux alittd clausumrelinens in peclorc, aliudpromita91"suis fratrihusorc. Non est, inquil, tuiitis hoministraclarehocne-

goiiuin, quod postulat commuaisratio omnium.Sed(montantnunc intérim jam parsaou majorpopuliet

proectummilicioeptocessilin castra, nusquammetius,ut reot, hac traclabitur de causa quamistius*ola

terroead custodia!claustra (516): ibi omnes201ama-

joresnalu hujus genlis,ibiptocetes2014et comités,ibi

qui sunt in cletomeliotesadetunl,quorumin arbilrio

\>stai episcopaliseleelio. Hoc ideo dux fecit, ut ibi

inler suosmilites, seplusannis, uiiinitusprassidiis,

possel contraire 29lBsuorum volunlali fralrum, et

hune quem volehal Laiiczonem 2t"Gsublimarelin

episcopum.Sedfruslratur2t"7sinistraiiiiencioducis,2018quia omnis poleslasa Deo csl, el esse prassulnon potesl cui a Dco prasdcslinaluinaul 2019

per-inissunt2020nonesl.

25. Quid multa 29"? Yeniuni eral ad custodia?

portant qua itur iu Poloniam, clin locoqui dicilurDobenina202a(517) dux convocat populum cl pro-fères 2023in coeliiin,cl fralribus suis 2024a 29iBdox-

trisela sinisliïs assisienlibus202G,clericis veroet

comiiibus per longuin gyruin consideniibns20",cl posl eos cunclis iitilitibusassiantibus, vocalLan-

B<rzonem, et stantem in mediolaudat el commendat2028eumpopulo,sic ei clara voce, dicens :-Egregiu

inafides mihispectatacotlidieexigilSM9hoc el cogit

meul [aciain,quod[aclurussumhodie,el ut per hoc

, discantposleri,quantumdominissuis debeanlfidèlesi fieti 293°.Accipeen anulumet baculum,eslospousus. Pragensis ecclesioeel paslot sanclarumovium.Fit

f imirinur in populis203Snec resonat vox cong.ra.lu-lationis, sicul sempersolel in temporeepiscopalis

î clectionis.Tune Koyala203a,filius Wsebor2033,pa-t laiiuus coines, hoc nimis inpatienter ferens,sicul

s erat verax in sermone et simplex in verbo, slans-ae dextris Otlonis fralris ducis, forliter inpingillalus0 ejus, dicens : Quid stas ?Au ô'vor>.vp«?

2I134(518)'n G Quore203Bnon adjttvas fratrem tunm?An nonvidesis quia 203°/Volermus, filius ducis, repudialur,e.tpro-'.- selitus2037alque advena, qui in hanc tenant sinefe~•d moralibtts2038venil, in solinmsnbliinalur? Alquesiet 203Bdux violât palris sui 20i9 sacramenlum,absit»

s, nobis2U.41.' m mânes29'2noslrorumpatentant apud19 Deum pro hoc2043sacramcnlotcddanl tulionemautu- sitpplkiumluanl. Scimusenim20'4, el ad hocnilimutbi ul possumus, quod genitotvestetBtacizlausnosetio paires nosttos subfideisactamentoconstruisit,quo

VAKiyiiLilili1lUlxrjO.1994recenitA.4a. 199Bin f. sibi A. *» deesl2b. 1997conspnaret T>. 'a"°Janczoa. ••- jJ>.cti..m...u-

sis 3. Liilomiricensis4. 4«. 2999élaborâtA.,29G1ofieret.tesA. 1. 2b,4. <«_2. corrcclumm

a. 2992snb-nieecott. si.b.iixeA. *003pro co desHi.iA. 2984sic 1. ™\ instructiomso. 2»°G

g «»t,e,c 1. ...M2b. »»»»fmsiU. SG99caud.jact.A. 2G1»ita 1. 2. 4. promisil tell: a9'«

par.I. 2. iilius 2\ al.manusupèsfr. A. 2914proceres1. 2G1»contravenire2». aG1Gn

superscr.1..29'7 con. 1.. duc. m .

A. 29'9et A. 2929promissum1. 2921quidplura4. 4». 2°22BobeninaA. Dobev.na2b. I ebonnia4. 4* 2»23mocercset populum3. a»24deesl4. 4a. '«2BaddcxlrisA. 1. 292Gaslaniibus4. 4". 2»2' coi.sedeni.bus2.reshleirubus4.'4a. 2928commentât cort. commendat1. 2929erit expuncloalia manussuperscr evigu A.2939fier corr. al. manu (ieri1. servi4a. «°31

populoA. 2932ilaoorr. A.pro KoyaUjLoyata

1.^Koy:lu

4. lioviba4a. 2»33Vsebor3. Swebor4. 2934AitauocayapacA. ananocaypac . A nanoeayp.ic

IK .ma. -eây,ac Anà. nocaipac 4. 4». »«88Cur2b. 5. 4. 2938quod2b. 297prose\m. A prosely.iin 2 . A .Sb. 2»38femoribusalia manusuperscr.al. 1. 2939si deeslA. ac quas.4*. ?"*"«*• *'•

; ™}$**J"2042iiiaues2. in lextu, sedin margineabantiquamanui. aie mânes (id est anima?mânes),manuso. i.accorr.hoc 1. 20V41. 2. vto enim /i«6e»iimagnumN,quodalias nomensignificatesolet.

nuiai.

(515)I. e. ul videlur, vir corporis dignitaie etdécoreprasdilus.

(516)Aliasclusaî, moitliumanguslias.(517)Ex conjecturaPalackii hodieDobcrlc,haud

procula Trautenau, inviaqua itur inSitesiam.(518) lia lcgenda alque peiita esse illa verbacx

BoelhioI, 4 primus vidit Dobrowski,qui anlea in

D corrupta illa lectione Bohemicaverba sibi depre-hendisse videbalur. Cfr. conimenlatioejus m Mo-naisschriftder GesellschaftdesvatorlâmlisclienMu-séums in Bohmen 1, 48, K. VideDiogeuiaiticent.VU,53et Leutschiinotant in paroemiograplnsOra?-.Cis, p. 291.CROTEFEND.

151 COSMiEPRAGENSIS . W t

****'posl obilumSeveri episcopi(rater tester,B4SJa- A tromir proesitlsit. Aut si tibi displicèlfrater tuus, eur \sotdél noslratum cletusnon modicus,scientiaoeque »

proeditus iit t'sléTeutonicus? O si lot habeasepisco- /

palus quot cernis capellànoshac in terra progènitos i

episcopio20" dignos! An pnlasquodalienigenaplus « inos Aitigal et ineliusItuicterroecupiatquamindige- Jna ? Humana quippesic esl natuta *ok*iUtunusquis- 1

qiie, quacunque sit lérratum 2'49, plus suamquant ialiénant non solumdiligat genlem, vetume{iàm, si i

quiret, petegtinq flumiv.ain palriam verierél.Malu- \musergo,malumns*"">caninam,0*-1caudamaul âsinimerdani*0Ba,quamLanczonemlocatier2083super sa-crant kaihedram.Frater tuus, bealoememorioeSpiti-gnèu, aliquid Sapuil, qui uiiâ die omnésTeulonicoshac de lerta exttusit. Vivit adliucRomams impera- Blot Heinticus, et vivat; quemtu temetipsum2084facis,cumejus potestatémusurpansdasbaculumet anulumî0BB

épiscopalemfamelieo cant. Certenoninpune ,0BG

tu et tuus episcopus(eret, si Koyata20B7 filius,0C8

Wseborvivela°BB.24, Tune Zmilfilius Bozeni 20,°,qui fuit proefe-

clUsin urbe Satec, simul et Coyata *061accipienlesper dextras Gonradunt *"**-,Ollouent et Jaromirao6' : Eàinus, inquil, el videamusuirum unius vetsu-cia et simulaiaoequitasptaivaleal,an juslicia et mita

tequilasptaecellattrium ftattum, quospat oelas,una

volnntâs, eadempotestas social, el major mililum

copiosilasjuvat. Fit per castra commolionon modi-fiapopuli, Atma*00k,Armaclamantsinguli,omnibuse-n odio illa inconsulta episcopaliseleelio. Ideoqueutajor pars excercitus cessit ad illos très dominos,nietaliquesunt castra oppidumOpocen*08B

(519)elinfra. Et quia jam altéra pars mililumpracesscratm silvam, videns dux "8Bquasi se desiiliiUini*m,nec satis fralrum ab iopelu fore lulum, fugilquamcelerius potuil, timonsne ipsi proeoccuparentPra-gamanl"""Wissëgrad ,989urbem. Millil lamen deviaad fralres niiiicium,dicens: Nonptoptet Koyatoe

A filii scl70 Wsébor maguUoquantlinguam aul Zmil

filiumBozen,cujusesl in otenié' et in corde[et, quo-rum pravis atque dolosis consitiis quod[aciumest

[e.eetam-—quosego,si vixeto!— Sed *'"'réprimant

me *01*; vcrumn'' 3nunc magis paternoe traditionis

i # memor, sactamenlornm ejus, quod juslicia^ quod[taletna dilectioposcil,faciam. Tauluminodosequi-m'ni-me*07*adlurbemPragam, Qui advenienles en-

i stra fixerunt in pra lis juxla yilluni Goslivar a07B

i (520) et mitliinl ad ducem2076,si faclis dicta com-- probare velil. Quosilie pacifiéesuscipiens, fratremi suum Jaromir eligit!(IT7 in episcopitm, Çonraditin

vero el Oltoiiem, datis et acçeplis inter se sacra-- mentis, dimittii cum pace in: Moraviam. Ai veros Zmilao''8el Coyata, quainvis inter principesconoio-- B nati sinl vera et jusla, lamen, nisi noctuelapsi deli-

i, tiiissënl fuga 2079,sine omni audienlia dux eos itln hostes 2°80 rei public» 2081

puiVisset.FaCla*m\est19 aulem eleeliohasçanno dom, inc. 1068,solemirante18 vigesimam quintam 2?83 parlent Geniiiioriima984

(521).s- 25. Nec niora , diix Wraiizlaus millil comités

ss Severum, Alexium, Marquardum Teuloincmiicumir fratre suo Jaromir jam electo.id imperaloremsecuri-i- duin Heinricum(522).Quivenientes in vigiiia sancti•a Johannis baplisla?adeunl cassarcin in '0B"urbe ">os'5

ta Magunlia 20S7, iraclantem cum episcopisel princi-m pibns inperialia negotia, el olferrciiicscicclumstiiiini- rogant cx parte ducis el tocius populi, quo sua au-is ctoritate dignelur eorum eicctioncm confirmare.te Quorumpelicioni cassaraniiuens, tercia die, id esl

is, a98B6 Rai. Julii, feriaa089secunda, dat ••8*el anulum

cl cl pastoralem virgam, et in proxilito die dominico

:at 6 Nonas Julii 28S9 (525) a prassuleMàgunlinoJaro-

", mir, miitalo nomine Gebeardus 2091,ordinatusest

iin in episcopum.Eodcmdie transfrelanlcsa99aRemiin,a- cum post prandium quidam suus miles Willalmus

de *°9Ssuper ripam2*94sederet 299Sdeii>issis9096pedi-toe bus iu alvciiin,accessit rclro clamnovusepiscopus,

VARIEELECTIONES.

*94Bquqd3.*0VGfrater vesterdesioiiA. 2047episcopalu2. »94*nat.sicestA. tepelitl. a049coir.l. 20B0 deest

A.108*raii inserit2b. »°*-»a. asiiiiiiamm. A. caninammerdam aul asiiiinamcaiidiim4. 4a. 2083loçari A.4.4». a<""4 tu melipsum2. lu met le ipsuin 4». 208l<et anulum désuniA. 4a. 20B0 iinpiitecort. al, manuimpune1. 20B'cott. A. a0B8deesl4a. aCMCerte— vivelomissa2. 20i°filB. ZmilA. Borett1, Bozen4.2061cott. X. 29G2 Conrandumel A. 4. S063Jaromirum À. MG4 deesl. A. aoGSOpoczen2. Opecen2K2888Wralizlausaddwil A.4». SB07deslulum A. supetset. al. manus lu. 20G8et A. omissm»4. 29G9Wise-grail'-4. *"''' filiumI. 2M1

superscr. al...manu X. 2B7! ne corr. al. man. me A. reperiamA. A". " 73inmargineX. al. manu adscriptum; hoecomnia in tasura 1. >974al. man. superscr.X- 20"'Gozlivar1.4.Goslivar2b. 3. Gostiwar 4a. *°'*aducem 1, corr. al.'man. ad d. 2077clegit4. 4*. î978Kniyll. Siuil2.*0™deeslA. *980

superscr.al. manu 1. ,osl publiée4. 4». 2982AclaA. 2983qua.rtamA- *0S4gciiioruincort. al. man. geminoruntA. gen'tlorui.ncotr. gemin. 1. 29BBsuperset. 1. 2lV8Gcorr. 1, 20a7'Magonciat.Magontina2, Magonlia2i».Maguiilina4. 20SSscilicet2b. 2089feria -=-Julii alia manu, sed coaivain mar-gineinferioreA. adsctipla, 909°da 1. '«•1Gebeheardiis1. Gebhardus2. Gcbeliai'dus 2b, 3, 4",4*. 2<,9atransférâmes corr. 1. *m Willchalmus1, 2b 5. Willelmus 2. Wilehehiius4, 4»el sicdeinceps. 2084fluminisimsril 4». S0"8sedet 2b. 2096dimissis2, 4.

N'OT/R-

{519)Opocno.(520) Hpstiwar in circulo Kaurzimensi.

. (.521)Diem13 esse,mêusis Junii, quo celebraba-it.r S. yitus, eruit DobnerV, 394.

(522) Nequeimperaloremfuisse Ileittricumnequesecundum, inter omnes constat.

(523) Nequedies vi Kab Jul. in.secunUanilenamneque viNota.Jul. in diemDoininicuminCidil,quodobsërvai'iintrerum BobemicariimimligàtoresA;sse-niani, Pubilschka, Dobner, qui cum Asseumnio-fe-l'iaiusccundaiitel diem Doininicumsecuius ulroqiicloco l'cslilûcrc voluit2 'Kal. Jul. cl 2 Non. hit.

f53 eâRÔNICA,— LIB. Il, 154

rt nese.iensquod ibi lalcrcl proflutdàaqiia,dejccil i

cum 2097in Reni 2098flueiila, dicens : DenuoieBa-

ptizo, Witlalme. Qui î099diu siibinersus, tandem

emersus, capul rolando el undas caplandodixil :

Si sicbaptizas,valde délitas,,episcope,19tf.Hic nisi

bene iiatare scisscl, una die et suntpsissclepisco-

piunial01et amisissclprassulGehcardiis.

26, Quia,oacum pcrveiiisset Pragam, co die quo

juxla mOremobsedil episcopalënlkaihedram, datMarcocapellanosuo ejusdemal03ecclesia?prasposi-turam, qui secundumbominisgenilurant nobilior-lus erat aiiavonim prosapia, ducens origincm de

génieTeulonica, pollenssapientia pra?cunctisquoslune habuil terra Boe.uica2104,Namin omnibusli-bcralibusarlibus Valdefuit210Bbonusscolaslicus2106,

qui potuildici el esse mullorum magislrorumdida-

sciilus,in divina vero pagina inlerprcs mirificus,inlidccatholicaet in lege i107ccclesiaslicadoclorma-

gnifiais. Quicquid cuim religionis, quicquid regu-laris 2108iusùliilionisa199,quicquidhonoris hac estin ecclesia, hic sua erudivil el ordiuavit pruden-tia 2ll°.Prius enim èrant irrcgiilarcs elaltl nominelanlum canonici,iuciilù "", indocti, et in habitulaicaliin choro servienles,velut acephali aul heslia-les ccnlaui'i 2'13vivenlcs. Quos vir prudens Marcussuisverbisel exemplisinslruens, et e muliismelio-

res, quasi de prato excerpens flores, ope divinaco-

opérante 25 fralres ordiuavit, dans cis religionishiibiluinet secundumrégulantasqiialemcibi cl po-losmeiisuram.Sed cum saspeaul negligcntiamiiii-strorumauloccasionc aliquamagislrorum2m inter-inittcretur fralrum prâsbcnda,et inde saspefralreseuma,,B

affligèrent sua qmiirimonïaall°, volcnspla-cere cis.per omnia, dccimaliouis illorunt quartamparlent sibi asscribens, 1resinter fralres dividil, itaut unusquisquefrater amiualim 50 modinsIriticicltotidem avenas, instipcr el 4 denarios (524) ad

septimanampro carne **" sine iiilcrniissionehabc-

^ rel. Décujus DeopliiCitisaclibus phira polerantdici 2118rclalu an9digiia, sed meliusest ût de his

sileam quant videàr e muliis dixissé pauCa. Hic

heaia?memoria?praspôsitusal2°posl30 annos (525),.

quibus hujus ecclesia?rexit prieposiluram,jam in

coêlesilregno hCalam commissi lalenli recepturu»usurani18 Ralenti.Dccembris.

Migraisl,,ub his lenebris ad luCisamoenaperhen?-, [liis»1"*.

*Anno 2123dont. inc. 1070(526)dux VYrâlislâiisin moribusDcocàrus cl hominibus, nec,non in ré-bus bellicis miles pratçlarus, inspiraliotie divinacomin'oiiilus, monaslerium in metropoli Boiemias-urbe, Wîssegïad Vocala,qua?omnium terra? iiliuscivilaliintquasi mater et dominaest, Deo juvanle,coiislrncitdum pia meule proposuil. Ad cujus pro-

b jiosiliefficieniiiunnon mediOCrianimoconsiliaper-Iraclans, dignum duxil , qUalenus monaslerium,quod gratia Dei coopérante conficieiidumdisvoiepromiserai,sancla?Romana?ecclesia?pontifie!regen-duiiiomniqueab àdvcrsilalediligeuterprotegemimii,simulcumcanouicisejusdemecclesia?commendarct.Igilur Peints, ecclesia?sancli Georii praspôsitus,Romanimissusdevotanuncia sui ducisdominoapô-slolico fidcliter iusiiiuàvit (527).Quoamlito, vene-rahilis papa AlexanderII *,a4 Deo gratias pro tantfelici prusfali principis desiderio retulit, moxquesyiioduiiiconvocavil, in qua 72 episcopi fuerunt.Quibuspostquamomniaprasdieliducis veiba rccila-vil, ciinCtiunaiiimi corde el voce glorificantesDeum,qui sanctam suam ecclesiam in lolo orlisIcrrarum diiatare non cessât, rcsponderunl : Amen.Dominus ergo papa Pelruin pncposilUindominosuo cumprivilegioin haseverba remisil :

« Alexander servus servorum Dei, .rtfbis Roma?_ episcopiset pnpissuis successoribus(528;, nec non'•*catholiçis episcopis sanciasqiic Romana? tscclesiiu

subjecliscunclis, iiirinsq>ievilie prosperil'ai'einetaposloiicambenediclioneina suiniiio Deocum om-nibus sanelis. Ea, qiia?domimisDeussuam per cle-meiinam ad aiigineutiintaposlolica?sedis coiidonarcdigtial.tsest, adagnilionemomiiigenariimlinguarumhoc sub cbirogriipbopropagari voliimus, primiimquidemmiscrieordiamDeisupernosdiffusantliquideamtuuciamus,Roemorumdux Wïali/.laus, vir cliri-stianiis, lidei inlcgerrimus amalor, rébus iu bellicis

YARI.dE'LECTIONES.

"" deesl2. ,09' Rhein 2, prima manu 2b. 2099corr. A. >109deesl5. al°lepiscopalum2, 4, 4«.

,!oaqua corr. qui A. 21oadein al. man. X. 1""tBoemia1. 210Bal. manu superscr. A. *'08scolalricus

«/. atramentocorr. scolast. 1. al<"in lege désuni4, 4a. 2108singiilaris4, 4"., 210aquidquidreg. insl. inmargineA. alia manu adscripta. 211°sapientia 3. 21Udeest A, 21lset add. -4. a,13çeutàuri 4, 4a.2114aul— magislrorumaliu manu in margineX. adscripta. *n" cuin fr. A a116.ipsevero in Deoaddunt4, 4a. am dabiitiir add. 1. alls poteram omissodici 5; 2I19petalu corr. relalii1, a,aBMarcusadd. 4,4". 21almigravit2, 4, 4a. slaaad lucemamena pcrliCnuisA. supetset. al. titan, amenaquep. paradisi.""Quai hic de fundationeWissegtadensiseccteshesequuniut,leguniut in duobuslanlum codicibus7, 7".5124Hiimerusmanu tecentiotisubsctipltts7.

NOTJE.

(524)4 denariosplus minus20 eruciferosasquasseobservâtDobner.

(525) i.-.e.1098.(526)NmnWissehradensisecclesiaànno 1070rê-

veracomblaaul condicoeplasit, eo major exorîlui*dubiiaiio, cum omnesposterions astatisscriptores,quibusnulla ul Cosmasiiitcrpolalori inliasrelsuspi-cio,ecclesiamannodemum1088fiindaianiesse unoorcprofiieantur,et ipsumWralislai priecepluinfun-dalioitisapud Boczek1,183, elsi chrouologicissignis"uiitiiiocarel, hoc codentannoscriptumesseepisco-punini iioiuimi,quorum mentio facta est, probent.Dequovid. Dobnera.l liai. V, 540, Et hoc benc

D observavilDobner,suhsequenleinAlexandriII biiUlam esse s»p|iosita.«,licque ab eo taie privilegiiinidari possesalisapparereex lis qua?GregoriusVltadWratislaumde ecclesiaWisseliradéiisia. 1074seti-pserit : Deteliquiiset privilegiounde nosrogasii,ctininunciustuus finitael petfeciu ecclesia consectationisconsiliuma nobisquoesietit,voluntatituoesalis(acerèbénigneprocurubimus.

(527)Devera causa Pétri legaiioiusvideqUseCos'-mas infra H,29, harr-at. Cfr. eliamCosma?printanicontinualioiicniad annum 1129.

(528)Quamlongehoc cxordiuitirecédât a gciiui-nis pontilietimRotinuioruinbullis nemo non videt.

153 COSM/EPRAGENSIS 15C

magnUieus irîiimphator (52D), quo.I serenissiineiihiqne terrarum claruit, limiii-, nposloloniinPétriet Pauli hoiicsio.i per uuucîos.cotidie visilans, noscii'terosque iu Dei servilio devolissimosomni bene-(îcio non minime praslcrieiis piie mentisdevolioneiniioluil : Mulla aille lempora rotuin Deovovi,quodtidhiic nequaqnamimpleri. Ecclesiam in honorentSulvaiotisnoslri, cujus ubique pro'.eelionemnnilus,restroepielatis auxiliooedific.areupia. DiclisUli'susai.dilis, pnlntilicalisapex ul aderescerct, sanciorumPalriim (530) numéro 72 cominuniconsilio penituscollaiidavimus.Igitur ad hasepcrficiciidaJohanncmepiscopumTusciilaneiiscmfuiidanienlumdure inisi-iniis, cujus in prassenlia ipse prasfalusdux cophi-nos (55-1)terra onustalos 12 propriis hunieris por-tassevidebatur(552). Locusergo, in quo esl crerta,Wissegrada roguoniiiialtir, quod sonat litleraliterâltior civitalibus. Quant sacrosauclam ecclesiamlotius provincial caput dici, venerari sanximus,prasdiis,mancipiis, auro, argcnlo caslerisqueorna-inentis decenler dilatant compcruii.iis.Episcopiejussub dominiosuis de decimis509hominesad eandeinecclesiam segregaverunl, prassul (533) Pragensis200, Olomucciisis100, fralriim suorum Conradi,Otloniscouseusu. Hue itidem asyluin lulamini beaiiPeiri, principisuposlolorum,cunctisque in ejus sedesessnris firiniiercommendavil.Marcas12 de eademecclesia ad peiles universaiis papa?,quiconqueeril,omni auuo off'erendassub Chrisli leslimouiodesti-navit. Hujusvero coiidilionisgratia ciinclis celsiorin cademregioneut viderclur ccclcsiis,qitalicimquci.pparaniculo scpleni cardinales allari sancti Pclriininislrare sliidcnt, niitra, sandaliis, simili modoipsius ecclesia?pricpnsilnm, presbyterum, diaco-iium, stibdiaconum incedisrc prascipimus.Laudes,quas sub diadcmale slnlutis diebus proclumarc so-leiiius, soluminodo in isia ecclesia asianic ducesiimmadiligciiliaChristum collaudarepermitliiuiis.Chrisuia baplizandi , coiisecraiioneni clericorumepiscopus loci iilius invidiadiabuli allactus almc-gare si prasstimpserit, noslri decrcli judicio apud

Aquemlibelepiscopum inveiiial el necipiat. Nemineaulem prirpcdienle oinncnt injuriam in Romaiiamsynodolibère proclame!. Scripla istaruni lilterarum .sigUlo impresso supra venerandum corpus heatiPétri aposlolipoeuimns,maximeea pro causa, ul siquis Dei iuimiciisniamialorumqiieejus couiemptorhoc videre volueril, sciai se ah omiiipoieiiliDcoi,iperpetuum coudciuiialuni, ac cum coelibussancio-rum nil communeTore,sed cum diaboloinexlingtii-bili gchcuuiisincciidioaslernalilerconcrcmari. Datahase in manus Pclri prscposilisancli Georgii in pa-lalio Lateranciisi sub Hetirico rege, (ilio Henricigloriosissimiiniperaloris, 7 Idus Maiia,2B.

. Sedetee 912G,dum noslra2l27traclamus stipendia,

loi'ge digressi sumus ab inccplo opère viariun per

dispendia. Nunc aulem al28ad ea quassupra proini-sinius *129redeamus, el quas causa lauti confliclus

B inter duos angclicos viros eiïerlmcrit videainus. O

avarilia et ambilio scculi, peslis execrabilis el îni-

ntica humauogeneri, qua?eliam appelis luis r.riibus

sacerdolcsDei!Anno domiiiica?incarnationis 1069 213°.

27. Anno dominica? incarnationis 1070. 6 Idus

Junii prassul Gebeardus consecravit ecclesiam

suam 2I31in nova curie qua?dicilur Zricinaves S13î.

Anno dominica?incarnationis 1071 (534).Anno-domiuicatincarnaliouis 1072.

Auuo dominicas incarnationis 1073. Postquam

prirsul Gebeardus *133vidit quod labor suus cessitiu cassuin, quia 2134nec precibus

213Bnec. niuneri-

bus 213Gnec per amicosfleclcrequivit fratrem suum

Wralizlaum, ul suum reciperet coiicambium(535)^ et Johamicm elimiiiarcl episcopum, alque iterum

ulrumquc a'87coailuuarcl episcopium (556), vertit

VARI/F,T.F.CTIONF.S.,"' Ilie desinit codex7». In 7. ab hoc locousquead annum1086 omnia deficiunt. 2I2Gin margine A : n)

de WS1qualitcr construxerit Wissegrat ecclesiam. 2127de nostra A. 1, 2, 2B. 2128deesl !.. 2la9promissi-

tnns i. pnemisinius3. *,3°ita A. 1. in rcll. "sl rfeesl3. a132Serczinaucz 2. Scrcinaw2b. Sremavcz 5.Sciicinawez 4, 4a. *'*?Gebardus 1. s134quod2b. 2I3Bnec precibus desiuil 4, 4n. 2I3Gnec muiieribusdésuni5. 2137

iteriinique 5.

NO'L'E.

(529)-Redcuiilin papashuila verba inlcrpulalorisqua?«ipra ad a. 1070 legunlur.

(BV>0)VerbaPatrum — collaudavimusdescriplasont ex Cosmosconlinualorc primo ad a. 1129.

(531) Verbacopltinos—videbaturindidemdesuni-pia sunt.

(552) BeneobservavilDobnerridic.ulamesse con-Iradiclioiicm, quod ecclesia?poslero tempore con-ilcnda?liccnlia data, eliam couilila?eeclesiasfunda-nicuii inentio facla sit iu codem diplomate.

(533) Verba proesul — dcsliiiavit quibusdamniutalis descripla sunt cx Wratislai fundationislil-lcris Wissehradcnsi ccclesiicdalis ; cfr. BoczekI,183,.

(53i)Pra?lermisit ad huneauniiniadnolarcgravemdissensioncm,qua?inter Polouia?cl Boheutiasduceslune eXorlafuit; de qua vide Lamhertum ad h. a.SfcllWAllZ.

(535) i. c. ea qua?dala nrant Gebhardoob pensan-dum dainuum, quoilex Olomucensiepiscopalucou-dito acceperat EcclesiaPragensis.

(536) Servata est Alexandri II ad Wraiislaumducem-epistola, qua eum ul concordiamcum frairesuo ineal adhorialur, el se de litc illa compcsçcnduiam siepiusscripsissctestatur, BoczekI, lil. Neque

minus probatur tcsltmonio llihlegardi Gradiccnsis,cujus fragmentumtiédit BoczekI, 142, ubi servalusanni 1071niimcrus, iiiilium conlcutiouisiilius revu-candiimesse ad annum 1071. Cui accedit epislolaSigi-fridiarchiepiscopi Mogunlîni,quam ex codiceUdalriei dederunt Dobneret BoczekI, 145; cx hiseniin litleris palci AlexandruuiIIpapamGchhardumexconimuuicasse.Iliccveroverba Sigelïidi apponorcjuval : Deniqueeidem sanctissimnpalri (Alexandre)de fralre et suffmganeonoslro episcopoPragensi si-nislra relalionesuggesttimest, el me ignorante abinimicisapud eum uccusalus esl; unum el hactennsinsaiitumab eo exiit ediclnm, ut eundeni fratrem etcoepiscopumnoslrum, nec inler fralres suos priuscaitoniceaudilum, nec canonicead se vocaliun, nec

" obedieutioeculpadenotatum, nonsoliimab offtciosuosuspenderil,sed eliam rébus el reddilibussuaieccle-sia! omnino spoliaverilet extruserit; ila ut missisunnciispubliéeminliari [eceril in cleroel populo,uteum qui excommunicatumliabentes,nihil quod epi-scopiessetvelquoererenlvelacciperenlab eo.—A'HKCaulem frater nosler et coepiscopusa sede sua vagusetprofugus,etc. Wratislautii fralri suo prasposiluramel castrum S. Vïnizlai eripuissc cx Cregorii litlerisanno Î074 da'.is ispiiarcf.

fm CHRONICA.— LIB. II. 15$

se ut Proraclhous in alicrius iechnas formam: A s

Quoniamquidem,inquil, jam pet quatuorannos aul 1

p'ns supplicundoneqncoefjicerequod volo, faciam coiiorfqueo,et teste Deo, aut u'riimquecoadunaboaul i

tUroquecateboepiscopio2138.Nec niora, disponilire c

iu ctirtemsuam, qua?esl ad Zekircostel al3Bin Mo- t

nivia,et dcflectensiler jamjamque palatnnociturus <ci quasi fratrem suum (557) visitalurus, adiit " 40

JiilianiieinpncsiilemOloniuc2141in urbe. Qtuïmilie i

suscipiensgrata vice hospitis : O si, inquil, scissem i

tuumudventnm,patassemlibiepiscopalepulmentum. 1

Ilievero leasnaquamexagital faines2142,jam diiilum ;seiiilillanslorvis oculis iu cum, respondit : Aliud

leinpiisesl, dum sumilur esca, nunc aliud negociingilur.Sed eamus, inquit, opus est, sectetvm collo-

qnii2143ineamus/ocrou2'44.Tune prassul21lBnesciusM

liituroriimducit eum in cubile suum; non214Galitervidercss147,ac si milis agnus rabi.lnm2l48

liipiuuduccret in stabuliint, sponte semelipsum2149offe-rens21B0 ad mactaiidum.Ubi ante lcclum ut viditJaromir formalicamsemesamel scrpilliparliculam,clcèpesuper sculellamac loslam panis bucccllam,qua?forte superaveranl21B1prassulipost heslernain

gciiiiculam.v.,"i',lanquiimmagna el cruce digna in-venta s'il culpa, nimis indigni.nsalB3ait : Cur vivis

parce? Aul 21B4 cui paras, o miser et mendice?jl/e21BBherclenon decelepiscopumvivereparce.Quidlum2,Br'?Oblitussacri ordinis, obliltts fraternilalis,iimncniorhumanilaiis, ccu Icopardus Icpiisculuntaul Ico agniculumrapil, ita illo fiiribiindiishospesaiiihabusnianibiisper capillosfratrem suumopisco-pelltim21B7 aile sustulit, et ul manipuluuiprojecitin paviniciilum.Repente, qui ad hoc facinusparalieranl,alius super collum scdil, alius super pedes,lisrciiisiliini flagellai episcopum subridens aiebal :Discepati, puer cenlum annorum, invasor aliena-tiiiiiiXBaovium.Humilisal 21B9monachusdum vapu-Inl,sicnli in clauslro solituseral, Miserere21G0 met,liens,cantal (558). Taliacernenti magnusoral risus

pliinsiisqucnialigno, qui nulli risit nisi quem maie

A ag''re vidit; et vehili sisl6r quandomilesaccr nocluhosliiimcastra irriimpft audacter >1M',et eos invadiidormicnles hoslililer, ac ne capialiir ab eis aufugïtceleiiter, ila prassulJaromir, fratre 21G3

(539)dede-corato s164et (elle sua? improbilatis dulcorato"'Vrelicta civilale' 166il in curlemsuant,lc', ad quamolimcondixérat ire ,IG8.

28. Hasefuit2,G9 prima causa el "7(rfoutesatqueiniciiimlociosdiscoriliic^uaspost^

171inler duasal"coluinnasccelesiicont. est hujus ex occasioneca-

lumpnia?.NamprassulJohannes, tanla susceptain-

juria, mox dirigit nuticiunismim, sollicilansducemWralizlauin tali qucrimoiiia : Si conlumeliummihia fraire luo Gebeardoinhumanilusillalani 2173wquoanimospeclas,fac pcriculnm*inul omnessciant non

B nieum hanc esse217Bserfluant injuriant *"6. Quidenimego deliqui aul quia merui, qui nil nisi quod

i p'.acuil libi *"*feci? Ecceegolicet indignas, tameif

dielus per luam grattant episcopus,(lagelliscoestts

t prweonisusquead fastidium,tnallemnunqnam alli-

, gisscpontificale[astigium.Certe"7* ««I memcoub-?

, bail redite2179,quamvislarde, aut mecumoequaniini-i 1erhancconlumelianicompotlandodivide,et mé aut

nunciiimmeum ad aposlotieiimsedem dirige. His

s auditis dux Wratizlaus zelo accenditnr inagno, nec

? se conlinct a lacriniis in discriminererum lanlo.t Mox mitlitur mililumlegio pro Johanne episcopo,

, ul sine vita? sme dispensioposset adesse ducis in

ii colloquio.Tiuiiiii enim dux2180ne fralcr suus Jaro-

s mir per insiiliaslollerel eum de medio. Fuit autem

i- ^ iu capella Johânnis episcopi clericus nomine Ha-

it giio218,,virTeulonicus,philosophia?domesticus(540),li Tulliaiiieeloquentia?alumnus. Hune dux seorsum

s, vocal cl muliis promissisobligat, atque mulla sibi

: super fratre suo Gebeardo218Smulta super illata

i- injuria Johamii episcopo, mulla super stalu eccle-

ii- siastieo scripiis pnrilcr et dictis, ut ea referai apo-

i, stolico,commendat. Qui cum iler ageret, transiens

is per Ralisboiiam 218ïsiuistro oinine 2184hospilatnsle esl21B8apudqiicnidamcivemnomineKolllpoldulll,18^

VARIEELECTIONES.2138

episcopalu2. 2139Zckircastel I. Zekir Kosld 2b. quin dicilur ad Sckir Costel 5. Seki-'nsozicl4, 4a. »» COÏT.!. 2141Olontiice 1. Olonutz 4. 2142fumas cott. famés 1. 2143deestA. "i»1 seer. loc. in A. 214BJohannes fitsenoil 4. 4«. 214Gnam 1. 2147videliccl3. 214Bra-imlumA. 4a. *ns scm,.( 2b. *"<•off. sent. A. ,1B1 snperruerant 2b. !1" rerecluuiciilain 4,

'i 4'. 2IB3indignas1. al54 l al. manu adsctipiumX. 21BBte 4, 21BGliiiiin 1. 21" Johannem add.

4,4a. «'«Baligenariimg eraso A. 2189humilialiirA. 21C«'miserere A. 21G1deeslA. 21Gaauda-rtatcrA. al63suo JoiinmsinseruntA,A". ïlG4 dccollalosuperscr. al. man. capillalo A. 216Bdiilcoraluston. al. man. A. 21GGOloimizinserit A. Olomuc 4a. »1G'ad sua insérant A, 4a. alG8 superscr. A.""'suntl. *"" deestX. al71prius A. 2172eos ac si inter coluinnasA. 2173non superscr. al. man. A.

: "' 4ea-piiHclttinA. 217Beausain A. 2,7Bsciant Aoeloco A. 2177sibi 1. 2I7Secce 5. a179redde a. A.

- Sl8°WriUizlausinseriini4, 4«. 21alBagua 1. Alina3. 2182mulla Gebeardodésuni4, 4a. 2183Badi-

; sponaniA. 1. corr. RaiisbonamA. a184liomine 1. 218Bcum2. 2l8GKonibollum1. Kambolduni3. Kom-bohliiui4. Compoldumtell.-

NOTiE.

(537)Oltoncitt.(538)GregoriusVIIin epistolaadWralislaïun die

16m. Aprilis 1074 data Gebharduni Ronuehancprolulisseexciisnlioiicmdieil : quod ipseJohannem

;.s Moravicnscmepiscopumnon perçussent, nequescr-

vienlesejusdemepiscopidccapillariaul barbaseorumabrudiptivcepetil.VideBoczek1,152.

(559) i. e. Joanne.

(540) Sehoke, ul videlur, prscfeclus.

159 COSMiEPRAGENSIS 16') -j

qui fuit milesGebeârdi21B7 episcopi, habens anima- A '

Uni ab eo beneficium 21BB30 marcas argenli. Hic

post coenaniinter pocula, ut solet hospes ab hospile,

iiiquirens quis aul unde eSset, vel qua? causa sitviic callida ab co mente invesiigat. Et Ut cognovitquod adversus prassuleinGebeardum agercl legatio-iieir., non lulit liane defèrri M.*'conUii dominum.suum delalionem al9l>,el millit post illum altéradie ,m latiunculos, ut> 192aliqua moleslia impedi-reiit via? ejus inlentionctn. Qui comprehendenteseum in via, spoliant censn, dclruncanl naso 2193,el, nisi rcvcrtalur, adaelis jugulo giadiis mortem

iiiiiiaiiliir.

Qui liinciis quanivjs lurpem amittere vitam,reversas est ad prassulemsuum ,194in Moraviam.

29,Moxex magnamajorcrevit indignatiodiicisa198,.et iterum deccrnilur Romain legatio, sed caucioriconsiliocl tuciori 219'via»subsidiôi Erat enim ducisin capella quidam Pelrus prCsbiler, paire genitusPodiwa, pollens sancli Georgii

,mprasposilura, et

cteieros *lssprasccllens 2199scientia? lillcralura S20°,alque utramque lingiiam sciens atque Teutonicamsimul et Romanani. Hune 2m dux cum comité no-mine Prccla 2292,filio Bys ii03,non sine grandi pe-ciuiia Romani dirigil, primas et novissinias a frairesuo sibi et »»*episcopoJolianni illatas injurias lile-rali compeiidioinclusas insinuans eis aa98,quo easad aposlolici aures déférant. Qui ul lucius iler

agere possent, comniittit eos Romani imperalorispalàlino comili nomine Rapota? "° 6, rogàns eum fnintio siipplicalu, quo sui legati irent Romain et retl-ireiil sub ejus conductu. Nam tanla?polestalis hiccornes erat, quod ,29Tusque Romam per continualoca proprias villas seu prasdia et per castella mili-tes sibi devoios habebal ; qui eliam ex patte ducis

prasdicli150 marcas argenti annuatim pro beneficio

accipiebal. Cujusper conduclum cum venissentl 208

Romain legati, offerunt apostollcoliteras 200 marcisdeiibutas. Qua?cum a notario coram omnibus réci-tât»?esseni 9209,interrogat Romaiius ponlifex eos,

- si verbis probant quod literas sotiant. Aiunt legativalde inconveniens fore, aliud litetis, aliud ut 221°

ptomamus ote. Tune is ".!*,qui posl papam secun-

A dus Oralsessione, consulcnsomnes qui adorant nit

in coniione, judical laie scandaluniab ecclesia ex-

stirpandum aposlolica jussionc, Mox dirigitur inBoeniiamRiiodolfiis2alBapocrisarins et consiliarius

Grcgorii papa?(541),quod, si ita res se habeat, ulisunniiopouli(ici relata fuerat. vice ipsiuserrata cor-

rigal, inobedienics arguai, infidèles increpelam,négligentes anaihemate feriat; cl si qua Sinl qua?nioduiuexcédantcorrectionis, ea ,2tBdifférâtet coni-

pellai ad majorent audienliam aposlolica?sedis,

30, Quo cum pervenisset missus aposlolici, in-

vcnil ducem Wralizlaiim in urbe Praga, cui offe-

rens aposlolicambenediciioiicntel universalispatris

adoplivaIn2,,8 filialioncm (542), tanta aucloritate

usus esl et poteslate, ac si idem2217summus pon-lifex ipse prassens fiiisset Denique jussil duCein

ut 2'18omnes principes terras simul cl àhbales ac

i_ praspositos ecclesiniuni8219,nec non et Johannem

i episcopum Moravicnsem ad sinodiim convocarc.i

', sacrant. Ad quam prassulGebeardussemel et bis cx

, nomine vocalus reiiuit2220venire, et ad ullimimi

i laie ferlur dédisse9121responsum : Juxla canonum

scila , salva ponlificali dignilateel juslicid , ad tua

non venio ptacila, nisi ubi adfuetil meus magistet5 Jl/flgunli'iusmettopolita**" (543) et aliotttm coepi-- scoporum proeseusfrequentia. Sciehat enim quods ibi2223inciderel in laqueum ei in retrihuliones*"* et

r in scaudalunt. Videos aulem Romanus missus se

s esse despectiini etdehoiiestatum, ira motus snspen-it p dit cum ab omni ofliciosacerdolali et dignilate pri-

vât episcopali. Quod audientes22Mnon soliun cano-

c nici, verum eliam per capellas clerici, omnesscide-

a runt sua oraria" 28(544) et dcnudaverllnl",* ut in

i- paraseève altaria. Matris2228-ecclesia? SulOatur

s frous" 29ruga non modïca, quia"3* silenl sacerdo-

o talia officia, el nisi paslori suo restiluatur pristi-)s nus2231honor el gradns, lotus clerus mavult in

is perpeluumsuos amittere gradus. Vidonsaillent car-

i- diualis magis luinullnm in populo fieri, necessitate

s, comptilsusreddidit" 32episcopolaiitummodo saceï-

li dotale olficium; et nisi episcopus uierquc codem10 anno de induclis causis reddat 2"3ralionem ponli-t- fici Romano, ambos constriiigit"

34 banno (545).

VARUELECTIONES.

, *187Jaromir 3. et sic porro." 88deestV 2iasdifferri 2b* s'99 delihcralionem 2b. , *.m dia

A. 219aet superscr. ut 1. a'?3 nasu corr. naso 1. a'94 Johannem inserunl 4,4». ,19BWra-tizlai addunt 4, 4a. *198lulioris 4, 4a. 2197

niartyris'addunt A,A». 2l9Sel caslcros omittunl4, 4»." 9" cellens 4. as'° scientia liierarinn 4,4». ï201nam corr. hune A. 220aPodiva A. 2203Buz3. 2294sibieldesunt in 3sibi otnittil2. ï29Bdeesl A. 2*00Rapothie 1,4, 4a. 22<,7q°l.

2Î08vcnisseni A. aa09eraiil1. *V»ut superscr. al manuX. **ahis i. 2a,aerant 4, 4». a213ita 1. RudolfusA. 4. Rodolphus3.*.*>*increpat 1. 2218ila2b4, 4a illa 3 *216adoptimam 3 a21Teidem 2b 2,lsdecsi 4 a219Deiaddunt A,4» 8î20rennuill ,22'dixisseA ..*."*!alia manu supetset. 1 22îsdeesl2 *a24rclribiiliouein4, 4a 222'

audiens cort, alia manu audientes 1 2226deesl 4» 2227dimidiaverunl2 S22»sancla?add. A, 4» 2aa9fons2 2230quodA. el4, 4a 2a31rfeeslA. ,232redditA. 2, 2\ 3, Gebehardo i«ser»«t 4, 4a. 2233reddant 4»s234constrinxitA. corr. alia manu confringil 1

NOT^E.

(541) Imo ab AlexandroII missusest Rudolfusa,1072; Gregorii enim legali.qiiorum jam in epislolad'us8 m. Julii 1073 mentio fit, Bernardus eranl etGregorius. BoczekI, 143.

(542) Alexander11liiitrani,Wialisiao misil, VideGrcgorii Cpisl.Bocïck l, 144.

t*!-(543) QuomodoSigcfridusarchiepiscopiisMogufl-linus so his rébus ininiiscueril vide supra el Gre-gorii VIIad euntdem hueras, quibus valde eum h>

crepuit, vide Bocackl, 150.(544) Vestessaccrdoiales.(5457Hoecrevocanda sunl ad annum 1074; Grs*

ICI CHRONICA.— LIB. II. 162

INectnora, proficiscunlurepiscopi prasdicii2830Ro- ,

niant, el offeriinlapostolicosuariimlitcraruin for-

mant; quibus rccilalis, nec àdmisst nec repuisanecdiscussaeorumcausa , jussi sunl ire ad hospi-ciaaa36sua, quoad usque rcvocarcnlur*237ad gêne-raientsinodum die coustilula.

51. HisdemdiebusvencralRomaniMachiildis22"8

pntcnlissimadomina, qua? poslobilum patris sui

Bonifaciitocius Loiigobardia?simul et Rurgundia?

suscepil"39regni gubentacula, habenS polestalem

eligendiel intronizandisivecliminandi120super2240

episcopos(546).Hujusquasi propriasdomina?2241ad

mitiimomnis2242senalorius ordo parebal, el ipse

Grcgoriuspapa per eam divinacl humans»*>?gotiadisponebat,quia erat sapienlissimaconsilia.ix et

in omnibus advcrsilalibiis sive necessilatibusRo-

mana?ecclesia?ntaxima fautrix. Cujusde gcnealo-

gia2243maternosanguine2244prassulGebeardusde-

sreiidens',4Bduxilaffiititatem(547).Quoipse224Gdcse

rcferenie, ut recognovitprasdicladominaquodsuusessetconsanguincus, coepiteumvalde honorare etdoniiio"47apostolicocomntendare,ac quasi fratremsutiniproul poiuit lionorificetraclare. El" 48certe

pra>sulGcbehardusnomenboniimcl honorentcum

graduamisisset, si2240hase Roma?non adfnisset;qua inlerraiiciile et muliis apostolicum precibusfatigante,facta est pax inler pnediclos episcoposcaralione, ul in pace qnicli cl propriis cpiscopali-husconteulivivant; sin autem, posl 10 annos îlo-runi adapostolicamscdein22B0 hac de cademcausa

judicium accepluri2,B1 redeant (548). Et ita pei

*»GregoriumpnpamagenlcMahiilda'2'2 rcslilutusest

prassulGcbehardusin prisiiiuimgradumcl hoiioremanno dominica?incarnationis1074.22Basole'mirante15 parlent Virginis. Àd'iiic eliam cl2284hoc effi-ciente Mahiilda,domnuspapa22BBIcgaiisBoemôrumlradil2BBGapices lilerarum, in quihos mandat et

prascipil duci2288,ul fratrem suuiu2788Jaromir lio-norificesuscipialet ,eiquasi,palri suo et paslori peromniaobediat, alque in pace cum Deibenedictionevivant.

52. Sed quoniam incidit nobis menciode Mali».

tilda2289,unum quod fecit femina viriliter, brevi-ler' 269

referam, ne leclori faslidiuminférant.Igilurcum pncdicla puella semper existons victrix2261.inler mulla bella.,palris (549) sui post mortcui22GS

" -vilamducenscelibem(550), nimisamplum22*'Lon-

gnbardiie,a64sola2268regcrel22G<iregnum, visiunest

principibusterra? cl comitibiisalque episcopis,uteam2267

persuadèrent qno sibi acciperet viriini, uosine herede rcgaliscelsiludosimulcum proiedclice-ret. Qua?2288adquiesccnseorum consiliis, misit adducem Suevia?nomine2269W'elphumliteras mulla

pauciscontinentes2470verbis (551) : Nonego femi-nea levitateaul temerilale**''1, sed tocius regnimei

pro comodilatedirigotibi •lias literas , quascum*"*,„

acceperisme accipe el tociusregnum™*Longobàr-dioe*"*.Dabo libi lot civitates, toi caslella, toi parlacia inclita, autuin el atgenlumnimisni/tii'lum2275;snpet omniahoecItabebisnomenptoeclatuin**''3,tesi

P facièsmihiconnu22TT.Neclamenme notesaudacita^lis*"s

etogio,quodnuncagtediotteptiot alloquio1279.

VARIEELECTIONES.2235pritsd. ep. A. S23° ospicia 1 2237corr. 1 2338Miihiildis I, 2, 4 ,239 suscipil 2b

,2»°supra 4» ai41 superscr. alla manu A. **''*deesl 1 2243analogia A. 1 *244malcruo •suti-gnincomittnnt À, 4« mB rfeesl1 3a4° ipso corr. A. ,,w Domino'A. "4B rfeesl A. ", 9 si —affiliât '--liamanu in margine adscriptaA. fiiisset 4, 4a 2îC0(idem1 22B,accepuri1 ""Mathilda 13283LXXIII,2,2" quamvisin hocvesligiattisntoea recent'wrimanu appareanl,quoeconalaesl exIIIefficere.IV, »»4rfeeslA. 4, 4» aaBBGrcgoriusadd. 4; 4* 22BGtradidil2b, 3. 22B7Wralizlao nd.rf.4, 4« 2289deesl1 3289Maclit\'lda4 22f'°deesl4 22G1semper— vilamdésuniA, viclrix deesl4a 22BaobitiintA. 22t3

ampliavitA. 2a84iineset add. A. 22GBrfeesl5. 2a,i8rexernl1 22G7ei.4, 4» 2268qadd. 1. a269dces/4»"""continentent2. ,a71aul temerilaledésuni1 2272alia manusuperscr.A. 227SregnimeiA. am finessuperscripsitaliamanusX. .as7Bel«rfd.42"Gelarum2 S277casunicorr.cartiml *278corr.A. a279cloquio5

NOTA*.goritislillcris d. 31 m. Jan. 1074 scriplis Gebhar-dmii iu ramis Palmarum aposlolica limina adiréjubel, Boczek1,149.

(546)Hoc minore populari cxaggeralum essenemononvidet.

(547)Quale fuerit illud ailiuilttis vinculumnonsalis liquei; alium viam in co probando iuiitSchwarz, aliani Pfcffcl in commeiitalioticsn.t inAbhandlungender Bayer;Académie1, 185, alianiDobner;Palacky sccuius est Pfeuelium., qui{hocsibireperissevidebatur, MailiihlisaviainMathildemet mairem anonymam Judilha?, uxoris Bracizlitiducis, fuissefiliasHerimanni11ducis Sucevia?. •

(548)Cosmasduo ilinerà Romana episcoporumilloriiniin unumconfiidit.Gebhardusjam anno1074coraiiipapase ab accusalioncilla défendonscona-lusest, cfr. supraannot.35. lu alia quadainepistolaGrcgoriivi Non.Mari., ind. 13 (1075)dala hasele-gunlur : Haie enim causa (Gebhardiet Johaiinis)cuminsecundopontificalitsnoslri anito, residenlibus«Manobiscumtu basilicaS. Salvulotismultisfrairi-bus, convocaliceliam el coramposilis suprudiclisepiscopis,ad audienliqmnostram et totius ibidemcoiigreguiiconciliiperlala sit, diu el multum inqui-

silaalque rimala tanla ambigutiateet perptexionibiisinvolulavidebatur,ut ad sinceràmverilatisdjuilitià;éxploraiionentper eaquoelum adliibitasunt judicia ,petducinonposset.Vcmmneillorum alletcalioabsr*que pacis inleneulu diutius aut ftatetna odia autaligna perienlo'sahincvel illincstudiii uscendetént,cumconsilioftaltum nostrotum causantila ex aquo

D dii'imicoHsfi/uinms,ul omnia, de quibus inler eoscontentioforet, permédiumdividereniur,ethicimam,ilie altérantparlentintérimabsqueomni inqnieiud.ne-lenereiil,douée, si aperlioraindicia sivescriplonul

congruis leslibus.invenire possent,diligenlissiinein-

vesligaienl.Adquodfacienàum, ne foriesuscilaitda?litix-infini/a-allernlridaretut occasio,lerminumquo-quedecemannorumproefiximus,ul qui certisappronbalionibusad justiliam se peningereposse confidit,lutta pra'libatum lerminum proclamandiet couse-

.quendijus ecclesioesua', licentiamel potéstateinha-beal, etc. Boczek1,158. In AnnalibusPragensibusGebhardi resiilulio ad annum 1074refertur.

(549)BonifaciimarchionisTusciue.(550)Fugil Cosmam cant Gozcloniduci Lollia

ringias.niipsissei(551)Welfumjuniorcma. 1089démuniniatruno-

165 COSMyEPRAGENSIS ICI

Licet enim lam virili quam fémUteosexuiiiso tegili- A.muni appéieté conjugium. Nec dijfetl***

1 Ulrumvir

an [cminuprimantainotis lineamlangat; laniummodo

iùdissolubileconUngutcdnubiuniiQuodaliter nonfit,nisi ultotttmque*ïS*perconsénswai.ValeiQuidaulemad hasedux Welpho respondeiïl, aul qtla ralione ei

coiiseuseril, aut quoi milia armata domina Mahlil-d'ts ad suscipiendum ducem in fines Longobar-diiv prasiitisCrit, aut quant bonorificc ipsa cum

susceperit,. vel quanlo 2283apparalu convivium fe-

cc'rit, si qiiis scire'vellel 9284,prius lux diurna

dèficcrcl quant haseoutillapérlegerii228B.Codai rex

Assueruscum suis apparalibus, qui suis tnililibiis

fecit maghificumper 120 dies2286convivium; cesset

regina Salta admirari22B7 niensani el cibos regiosSaloiiioiiïs; iiani quod illic loiuin, hic cenlesinia I

pars 3388major fuit loto. Quid mulla? Nox aderat,ciibiculum inlraul, super alla slràia gemini se lo-

canl, dux Welphosine Veiicrécum Mahiildavirgine.Ubi inler alia el postlalia inter taies qualia fitinl,ilnxUclphoail : O domina, quid tibi voluisli, quittemevôcasti, ul tisuni démefacétes , el mein sibilum

populiset in commoiionemcapilis (552)poneres?

Plus le confundiSftu me confttndetesi vis.

.. Cetteaul luo jttssu aul per tuas pedisscqtiasuliquodmaleficiumvel in luis vestimentisvel in leciislerniis

lalel. Ctede mihi, si'frigidoenaluroe[uissem,ad tuant

votuntatein nunquam venissem. Hoeccum prima clsecunda nocte dux2289

objiceret dominas, lereia diesola solum ducil in cubiculunt, punit in medio iri-

podaset desuper mensalemlocal tabulant, et exhi- '

huit se sicul ab utero matris nttdam cl inquil : En

qiuvcuhque**00latent, tibi omnidpalent, nec est, ubi

uliquod maleficium tateat. Al ilie stabat aurions

omissis, ut iiiiqua?mentis asellus (553), aul carni-

ftsx,qui Iongamaccueils machcrani siiu in maccllo

super pingiicut vaccam excoriatam, copionsexen-

lerare eam. Postquamvero diu sedil mulier superlalmlam, el velut anser cum facil sibi niduni, hueet illuc verlens caudam frustra, tandem indignatasurgit femina nuda, cl apprehendit manu sinistra

aniicipul22'1semiviri,alque exspuens2292in dexlram

palmam dat sibi 2293magnant alapain, et extrusil

eum foras dicens :I 2294procul hinc,monslrum, tegnum ne polluetw-

[s/.runt..V»7iores qalba*a9B,ptojecta vilioralga (554).

Si milûvistisetis cras, morte malamorietis.

Talilcr confusus dux Welpho fugil et reportai om-nibus suis confusionemin sempiternum. Hasesuffiefthreviter dixisse, quasulinam non dix'sscm 229G!

55. Faclum Csl aulem, poslquan*.prijssulGclicar-dus revcrterctitr ab urbe Roma, procetes qûolquiiteranl sui clientes, de redilu ejus valde gralulaiiles,occurrunl ei obviant sub ipsoexilu silvic. Quibus in

jocundilale susceplis î29T,dum rcl'crt 2298quas geslafuerant Romue,et qualitcr sit asB9 frcltls ope Mah-

iilda?dominas,uni eorum, quem pra? céleris diligc-bat, nomine Belcc 230°,alliidcns ail : Vide 'quittentbarbant reporto, al permulcens eam manu :'Certe,dixit, cslcoesaredigna. Al illu : Placet, inqiiit 2301,oinliea302

quod landus, domine; sed plus laudarem,si dniinummulalumcum barbareportâtes 130S;

Quemo 230Vsi mutasses,posthacin pacefuisses.

54. Nec lacère cupioqilod codem anno nobis ad-liuc posilis iu scolis conligil audire el videre. Qpa-çlainvero 230Bdie, dunipsaliniculosrumiiiarcui sinusin cripla sanciorum inarliruin Cosma?el Damiani,venil quidamvir porlans cereum el filuni argenleuin,quo secundum jussiimvisionis nietitus eral rM sui

corporis iirlus, et accedensad me mT: liens, inquil,indicamihi, bonepuer, ubijacel sanclusRadim, san-cti Adalberlifrater. Xi quem ego dixi : Quem tu di-cis suncium,adliucnon est per uposloUcumincanoni-zulus 2308,adliuc 23"9 missam ejus ul pro de[uncliscelebramus. Et ilie : Tuliu ego, inquil, nescio, sed

" unum scio, quia*310,eum essem Krakov a311in urbe

per 1resannos posilus in subterraneocurcere, in quouna [eneslrulu23ls

deswjjcreral, quamihi panent raroet agitantporrigebanl,hac in unguslia dum vilu mea

versabalur,quadain die asslilit vir eorum me, cujusvestes eranl sicul nix utboea31ael /Viciesejus ut sol

[ulgebat; lanlum menant, et slatim fui in extasi, el

quasi de somnogravi evigilansante urbem stare mesensi. Et qui mihi a314in carcere 231B

apparut!,slans 231Gjuxla medixit : t Perge Pragam, ne tinteus

quenquam, et iiiltans sanctiiVili ,317ecclesiamin

ctipta sanciofiimmartitum Cosmoeet Damiani, offermanus titunï ad meamttimbùm,egosuntRadimsancliAdalberlifrater. t Hoecmihi dixit, et slatim ab 2318

_ oculismeisevanuit. Ecce isli crinesel vullusmei ma-cies tcslanlur quia

2319vera sunl quoetibi referuntut.Praslisteasaspein cademcriptavident visioncsctïsio-

VARLE LECTIONES.2280scxui **31superscr.aliamanus l 2a82Viioi*iimque1 2283quando1 a,84vclit 4 S288perle^cret2b,

5,4,4» iiS3superscr.1 2287admiraticorr. admirari 1 2288inax'uiia«rfrf.2 2289Welphonrfrf.4, 4».«90cu qU!CC.rfesunl1. *29,:sinciput A, 4«. 2292deesl5. 2298ci A, 2294corr. X, id esl vaiicomisso1, 2.2a9Bl superset. alia manuA, glaba-i. ja9GHasesiilficil— dixissem désuniA, 4». S207ita A, deesl iu tell.2298seritl. 2299fueratA. 230l>Relecz1, 4. 23G1 inq. placet A. 230aonien%. 2303

reportas 1. 2S94deesl4,4a. 230Bila 1, deestX, ergo téil. 230Gest 2, fuerat 2b. 2307ad me alia manu superscr. A. a30Kcauo-iiizatus4a. 2309deest 5. 231Gquia deest A, 2, 2b. 2311Krakow 2. . 2312lelislrula corr. fenstrula 1.2313alba 5. 2314deest2b. -1M»in carc. m.A. 231Gcorr. X. *3" uiartvris «dd.4,4^. 2318exA. S31aquod2V

NOTJî.n'uinicum Maihilda iniisseet a. 1095 divortiuin fe-cisse allirmanlcmse eam nunquam letigisse testisesl Bernoldus.Cfr. monachusWeingarieiisisp. 789;Sieu/.elfriiiik. Kaiser, I, 555. Longe itaque hoc locoLcrravtiCosiiiasaverilaleruniore popularidcceplus.

(552)Capilis comtnolioest ludibrii et caviltaiionissignum.

(555) llor.,epp. I, 9, 20.

(554) Virg,, eclog. Vil. 42.

.,.- CHRONICA.— LIB. H. Jbu

desccclesîoe,dum visitant candelamqua? ibi acccn- A qi

diturnocle (553). m

5S, Nec praslereundumcenseo quod dux Wra- ni

lizlatlset sui fralres Chounradusatque Ollo conlra ni

orieiilaleni marchioncm Lupoldum 232°, filium Ht

Luez (356), counniserinit hélium (557); sed prius H

vi'dendiimcsl unde orta? sunl 2321tanta? iniinicicia?- q>

inlerLiipolduin232acl Cboiiradiimdiarrbam Mora- g

via?, nam antea semper fueraul aniici ad invi- p

eem (538). Cum enim ulrartunqtu».provincialuni li

lisrniiuosnon silva, non moules, non aliqua ohsla- J

cula dirimanl, sed rivulus, nomine Dia 2323,fliiens e

perplaint2324loca vix eas dislerminat, sCmnerno- li

ciibus maii homines alternalim latrocinardes2328, p

pecora232Gdiripientes, villas vaslan'tcsex iilroque <j

populoprasdam2327sibi faciebanl. El sicut sicpepar- B '

vidascintillamagnumexcitai igncin,ita!328isti, de *

quibusdiximus,domini, quia noltieruntnocivuiti2329 '

exlinguerefomilem,ex his ininimisrébus ad ma- '

g'iiauisuorum a33°deveniuiil pernicicm. Nam cum '

fréquenterChoutiradiisad marchionem23" hujus- '

ntodide , 332compcsccndamillerel sedilione2333,et '

ilie itiinidofasttidespicerelejus verba, supplexadiit

fratremsuumWratizlaumducemBoemôrum,rogauseumsibi in auxilium contra superbiam Teuloiiico-riim. Qui suis 2334quamvis non diffidens viribus,lamenRalisponensisepiscopi(559)imamscaram ex

eleclismiliiibus precio condiicil 233Bsibi in auxi-

lium. Nec celai marchionemdux advenlum siuiin,sed233°niiltensunumde satrapisquasi per anlipbra-sinloqueiisei mandat, ul sibi paret grande convi-

vium,.sequeipsuin polliccluraleam Marliscilove-

nue hisum. Ad hasemarchio ellicilnr lietiis, et a

Hibulcousque ad biibulctini23»7 lirmalos2339omni-

jjemispecie ferri, a stibulitusquead slimiihim,om-nesjubel paralos esse ad bclluui. VeucralduxWra-

lizlanscum Boheiuis*"3' simul et Tmilonicis nui

erant pncsulis Ralisponensis2340;ast alia de parteOttocl Conradus adjunguiit se cum suis omnibus

A qui sunl in Iota Moraviamiliiibus. Quos ut viditmarchio longe in pianooccurrere campo, prasordi-nal suos lignci in moduiii cunei, cl corroborât ani-

i mos eorum hujusniodimonilisalloquii 2341: O mi-

i liies,quorumviresper multassalis experlussunt [or.-.i luno!pKaiins,ne timeatisillâs [ngiiivas timbras, de

Ï- quibusvalde doleoquod eispalet *3''*campus in fit-gaiit. Scioenimquia non audenlvobiscumcomiilere

pugnam.Annonvidelisquoniam*3'*3illosarguiliner-i lia virium, quos limot compatilin unum globum?- Nullaspeciesibiapparelatiiiotum; ovessunt, ut rcot,s et esca luporum. Quid statis, o lupi rapucesel ca-

luli konuin féroces? Irruite in grègesovium et diri-< pile corporu,quoeslant sine sanguine,prius. casura

e qnatd bellumvisnra, atquecilo inilvosnoslroselvul--. B /lirespascilitru.O inferne,qnaniastibihodiedabimus

e viclimas!Relaxa tuasofficinasad susc'tpiendusB.ohe-«» morumanimas. Scio 2344enim234Bquod Deoet saitr

,_ dis ejus sunl odibilessine,misericordia homines,

lï, qui*3iiad hochanc terrantinlranl 2347,«I non soliim

s. noslra-bona, sed el uxores n'ostraset earum soboles

et diripiant, quod Deus procul avetlat. Alqui si alietii

iit veslrumconligeritmori,una mors est liât; 2348bealiot

nS omiiimorte, dulci pro puiria mori2349(500). Plura

0. lociiliirusoral-,sed ejus verba inipetus-Bocmortuii

ls adbrcvi.al.Nam dux Wralizlausul vidit bosies non

GX cedere loco 2'*0..

•i- JussitTeiilonicos23B1dostrum imimpere cornu,

in, fralres vero suos Clioiinradumel Ollonent ordinal•a- pugnareiii sinislra ala s352.Ipse aillentubi erat co.i-vi- feriissiinahosiiiimacics (561), iit ipsa fronte Mar-e- lis (562)jubei cxorciittiusuum deicendere, cl pede-a slri congressionecimt adversariis deeertarier 23CI.

ni- Quiciciusdiclo ab equis dissilieulesaaB4 et clamoiem- exhorlationis23BBdalo,sicul igiiisin siccamstipulât')!ra- immisstisfurit (565) et in momentocuncla conibii-nui fil, ila vires adversarioriiinferro coiiteriint23<!6 ter-ne :ra?([tiea3B

7eos prosternunt, el de lanta inultiludinebus vix residuusfuit, qui cumipso marchione aitfugit.

VARL'ELECTIONES.!3i">Loiipolduni2 Ludolphnni3. am sint 2b, 3, deesl4, 4».'' 232a

LuppolduniI. 2323Dya2,1, Dyia3. 2324deest1. 23,BlalroiiizantcsA,4«. 2a2G

pecora— vaslanlesdésuni1. 23a7 deestA, alia itinnussn-perscr.dampnum. 2328alia manussuperscr. A. 23i9 noviciumA, nocuum2, 2b, 4, 4a. 233°deesl 4,4».2331superscr.alia manu 1. 2832

pro hujusmodi4, 4a. a333velsedicionevera 1, werra prosedilione4, 4a.2334rfeeslA. 23SBconducli2, 2'>,condtixil5. 233Gdeesl2b. 2337publicum4, 4a. 2338armalos— subularfesiiM-A. 2339PolonisA. 234GRadisperonoiisis1. . 2341alloquendo corr. alia mnnn A. 23+aparet 1.23,3quomodo2b. 234isic alia mantisuperscr.cio 1. 234Gclcuim4. 234Gquod2b. a347inlraverant-2,-4".8348deestA. 23"sua A. 23B0 loca COÏT,loco 1. 23B1Tciiio'nicisA. 23B2 alia 1,2, 4, 5. 23B3decertarc A,deccrlari4, 4a. a3B4 desilientes4a. 23SBcxliortandi4, 4a. 233G,o.:ticr 1. 23B7 comburitadd. 1.

NOT.<E.

(555)Rectoobse.rvavitSchwarz bella a Bohemis'lleinrico.auxiliumlaltirisconlra Saxonesgtssln,qua?tihcrius narrant Bruno, Lumbertus, Bernoldus, aCosmasilenlioboislocoprastermissaesse.

(556)Imo erat (iliiis Ernesli marchienis, qui inprielii)ad fUiv'niiuUnstriit anno 1078 couunissooc-cisusest.

(557)Hoc bellum anno démuni1082 cpnunissUinesseicstalur Cosmasiiil'ra; videAnnalesHildesh i-nùsiistsel Cliroii. Clauslroncoburgeiisc.De anno

n 1082crr. etiam.Dobnerad Haj. V, 495.

(558) VeraCausa-Cosmamfugil; Leopoldusmar-chio lleinrici IV fauloresexpiileral,qua de re-'Wra-tislausconsilioregisarma iit illumniovil, ul testaturauclor VilieAllmaiiuiepiscopiPnssaviensis.

(559) Otlonis.(560) lior-.otl.lH, 2, 15.

" "

(561) Cfr. Sallust.,Calil. 60.(56-2)Lucan., Pliais. VII,220.

(565) Virg., Georg, 111,99,

467 COSM.'EPRAGENSIS 108

Sicquegrcgcs ovium lactaverunl catulos leoniim, et A ej

paucis ex suis amissis Bocmide plaga oricnlali fa- 9<

mosum referont 8"8 trluuiplium. Hac in casdeoc-

cisi sunl Ztan ,8B»cum fralre Radim *3m,el Gri- pdon-**61filiusZanek ,3G2, cl Dobrogosl

2363(ilius III— r

nés 28G4,el alii non adèo23GBniUlli(564)anno domi- ^

nica?incarnationis 1082, 4 Id, Mai. s*Rex Henricus Rontam obsedil biennio 2, 2a, 2b. a

36. Aimodominica?incarnationis 1083. cl

Anno dominica?incarnationis 1084. *' c" Rex Henricus fil imperaior 2, 2a, 2b. <

Anno dominica? incarnationis 1085, 8 Rai, Jan. c

obiit Judilha 23GB(565) conjunx Wladizlai ducis Po- t

loniorum '3GT,qua?fuit filiaWraiizlai ducis Boemo- I

l'uni. Hasecum esset slerilis, semelipsam semper <

inactabat offerens,3GBvivantbosliam Dcocum lacri- B <

mis, vacâns elemosinis, viduis siibveniehai et or-

phanis, aurum et argenlum nimis large dispartiens2369per monasteria, commendabat se orationibus .

saeerdolum, ut per suffragia sanciorum quant *310

nalura negaverat ex divina gratia prolem obtiiical.

Prasterca *371mittit capellanum suum nomine Pe-

trum, qui ul ejus vota sancli Egidii2372ad sepul-ebrum cl alia munuscuia abbali et fratrihus suisdéferai 237S,qiialemis per inlerccssionem eorumDeus exaudial ejus peticionem (566). Qui mox, utdomina» sua? imptevit jussa, cum jam reputriarevellel, sic ei abbas quasi prophetico ore fertur

dixissc : Vadécum Dei benedictioneet die tuai do-

minai ; « Spera in Deum et nichil in fuie hoesites,

quia concipieset paries filium. i Nullus est237*enimC

qui 28TBnon oblinuit,quod sanclumEgidiumftdetitet8378petivit. Sed limeone [orte Deum o/fendamus,cum conlra fala precibuseum [aiigamus, licel ipseper mérita hujus noslri patroni

*m nonnumquampsltntibus animât quod nalura velat. Qui cum do-mina?sua?hase retnlisset, tempore suo concepit, et

postquam peperit 2378filiuin,tercia die obiit in prima«.aliicaiittt suora prasnotala?a379dici. Filius autem

A ejus post in baptismale nomine sui palrui 258°B.o-lezlav esl vocalus 23G1,

37. Annodominica?incarnationis 1086.jttben'e cl

peragcnlc Romanorum S38aimperaloro tertio Hein-

rico augiislo célébrala osl sinodus magna in urbe

Moguniia23B3

(567), ubi 4 archiepiscopi et 12 pra>suies, quorum nomina posl docebimus,simul cum

abbaiibus niônasteriorum et céleris fidclibusrési-

dentes, plurima décréta super s.talu sancla?S384ec-

clesia?scriplis roboraverunt. In quoconvcnlu idem

cassaromnibussui regni oplimalibus, ducibus, mar-

chionibiis, salrapis et episcopis assetiiicuiihiis, cl

collaudanlibus, ducem BoemôrumWratizlaum tant

Boemia?quant Polonia? (568) pra?fecil, el inponens

capili ejus manu sua régalent circulum, jussil iir-

B chiepiscopumTreverensem 23BBnomineEgilbcrlumS3BO.(ul omnjn seje sua mciropoli Praga in regem

> ungal et diadema capili ejus inponat (569). In eo-

v dem concilio Pragensis prassul Gebeardus i387scri-'

pla sua?aniiqiia? querimoniie représentai de Mora-

viense episcopoJohannesupra meinoralo. Quiquaui-- vis codemanno jant ab hoc seculo migrarat (570),

ttimen valde proecavensin fulurum pratdiclus pras-s sui, cl agens per amicos puisât atires cassaris, ne

t iterum in codem loco alius subrogetur episcopus,t replicat coram omnibus privilegium olim a sanclo

B Adalhcrto episcopo, suo anleccssore, confirnialum

r tam 23BBpapa Bencdicloquant a primo Oilone im-

peralore. Ad cujus justani qùcrinioniam imperator

, motus precibus ducis Wraiizlai, fralris ejusdemn C episcopiGcbeardi, el consilioarchiepiscopi Magun-r lini Wczelonis 2389et aliorum hoiiortim, qui jtisti-

s, ciasfavebant, novum antique fere ejusdem tenons

e addit privilegium et signo imperiali confirmai, ut

n in sequcnlibus palebit. Cujus privilcgii formant si

>- hujc operi 23D0 nostro inscramos, non superfluuin?t fore asslimamus; conlinet enim aut huiic aut liujus-ia modi lextum :m In nominesancla*el tndiv'tduoe239'Ttinita'.is.Hein-

VARIiELECTIONES.

•,SBBferunt 4. 238'Zdan2,Zlhan 4, 4a. 23!,°Radvim1. '"'Grydon l,2b,Grdon 5. 2382Zanee I.Zauck2b, Janek3. ,3GaDobrobosl2, filiusZanek el Dobrogost omissa A,A*. 2364Hyncs1, 2, Uoues3. 23GBiulanlum 2, 2t>,3, el alii mulli 4a. 23G6duclrixinserunl 2b. 4.». 23G7Polonornm 2, 23c8 deest 2. 23G'Jdis-

pensims. A dispertîens2b3, 4, 4°. *>370quod 2b. -i2371propterea 4, 2a. corr. pneler ca A. a372confessons

inser't 4a 2378defferatl. S374deest A. 237BdeestA, 4a, 237GdeeslA. ' 3" ^Egidii add. 4. 4<*. •2378con-

cepit A. ï379notala?3. la80patris cort. al. man. palrui A. palris 1. deest 3. 2381vocilattis 2",2b, 3. Filins aulem ejus politus est in baptismale nomine sui palris Botezlau 4, 4». 238iomiitit 2. Se-

quenlia usquead II, 38. leguntut eliamin cod. 7. 2383MagunlinaA. Magttnlia4. Magoncia7. 2>84rfeeslA. *33edeestA. Treverienséin i expuncto 1. ,386

Egelbertuin 2b. 2387Jaromir 3. Gebehardusalii. . *3mdeestA. 2389Wezzelonis4. 239('<opère 1. 239tet iiidividua?désuni A.

NOTiE.

(564) Die 12m. Maii1082apud Mouriberch i. c.Mailberg; Vita S. Âlimanni.

(565) Eral filia Adleylha».,vide supra II, 20.(566) Eodemfereimodo Marlinus Gallus, p. 78 ;

Kadlubek,p. 17 de hac re rciulerunt.(567) Hanc synodum nunc confutidendam esse

cum altéra ah Hcinricianisepiscopis Moguniia?anno1085habita probavil Dobner ad liai. V.£15.

(568) Nonsolis palet quomodoHeitiricusillotem-pore Wralislauni Polonia?prasfîco.rcpotuerit, cum

B eodem fere tempore Wladislaiis, dux Potonia?,Jit-dilham imperatorissororem iiimatrimoitiuulduxcril.Vid. UoepellGcsch. v. Polen I, 208.

(569) Monachus Pegavdnsis narrai Wralislatimregiam'dignilatem 4000 niarcis argciiLiab Heinricoémisse,cumqtieWirziburgi, ab episcopisMoguniino,Constantiensi et Wirziburgensi coronatumesse.

(570) vu Kal. Dec. leste anliquo catalogo episco-porumOlomucensïumin Richleri série epp.Olomue..p. H.

|fi9 CI1R0SICA— L1B.1I. 17«>

ricu* lercius divtna [avenle clementiaRomanotumt

imperator augustus. Regio nomini et imperalotia

digititalicongtuetenovimus,,,9a ul ecclesiarumDei

viiliialibus*3" ubique opilulantes,dampna vel 1S94

injuriasearumquacunquenecesse(ueril propulsemus.

Quapropter*30"univetsis «3'GDei noslrique regni

fidelibus,lam fuluris quamptoesentibus,nolum esse

volumus,qualilet fidetis noslet Pragensis episcopusGebeatdtfssoepecon[talfibus*337suisetcoepiscopis

coetensqueprwcipibusnostris ac novissimenobiscon-

qtieslusest, quod Pragensisepiscopalùs,qtii ab initio

per lolum,39SBoemioeac Moravioeducatum*3™unus

et inlcgercousliluiuset tant a papa Benedicloquama primoOlloneimpetatote sic confitmalusest, post-eaanlecessotumsuorumconsensu,sola dominantinm

potestatesubinttônizato intta tetminos ejus novo

episcopo,divisusessetctinminulus.Qui cumXagun-cuvconnulegalisaposlolicoesedis, ptoesentibusnobis

acplerisquéregni nostri oplimalibus,eandemqueti-moniaminlulisset,abatchiepiscopisWeztoneMagun-lino,Sigewino",

0°Coloniensi,Egilbetio Treveriensi,Liemaro,40t Btemensi,ab episcopisquoqueTiedrico.MOIVirdunensi,Chounrado^^Trajecleim, Oudal-

rico '*'4£»slelenst',40ï, Ollone Ralisponensi,cum

i assensu laicorum, ducis BoenionimWralizlai, el

fralris ejus Chounradi, ducis 1*40BFriderici 5407,.ducis Lutoldi ****,palulini comitisRapotonis ,*0B,et 'omnium,qui ibidem conveneranl, primiiiva illa

patochia cum omni letminotuin suorumanibiiuPra-

gensi sediesl adjudicala. Termini aulem ejus occi-

deiitemversushii siinl (571); T.unos/241°(572), qui2411tenditadmédiumfluminisCltub(575), Zelza **"

;(574),Zedlica^13(575);elLiusena2i14(570)etDasena

:«-«.»(577) Iitloiiieric'241G(578), Le/Kiizis417(579)

usque ad mediam silvam, qua Boemia limiualur.Deindeadaquilonulcm*418hit sunl termini : Psovanc24,9

(580), GAnirali242°et alleta Chtowali8421(581),

Slasane "" (582), Ttebowane s423(583), Bobtaiie2424

(584)-,Dedosane S42B(585), usque ail mediam

" silvam,qua Milciaiwtum***0(586)occurtunt termini.Inde ad o.rienlemhosfluvios habet lertiiiuos: .Bug*42'(587)sç/'içct 2428el.Z/jr 2429

(588) cum Ctacova,*39civitateprovinciaqueçuiVags*31.nomeii.cst,cumomnibusregionibusud ptoedictam urbem pertincnli-

bus,quoeCraçovd"13*est. Inde Ungarorum",33limi-

tibus addilis usque.ad montes, quibus nomen estTfitri**3i (589), dt'ala/a 243Bptocedil. Deitulc in.ça

patte, quoemetidicmtespicit, addila regioneMoravia

VARIEELECTIONES.

*m*al. man superscr. A. "*' dignilatibus 2. ,S9Vdampnabiles injurias 4, 4** 239Bquîaproptcr 1.2386deesl4. ,397cum fratrihus 4. 4a. ,398per totum désuni 7. *"» ducaluum 7. 240°

Sigcvino 2.Sicevino2b. «m LyemaroT4. 4« ,40,vTielrico1. Liederico5, Theodcrico4. Thycderico4a. »*°aCun-rado 4, Cïiiirado7. ,404Odaldrico 1. Odalrico ia. I49BCistetcnsi A. Heystheleiisi4. 4« a40GCit.ducis, 1. ,407al. man. in matgine 1. adscriptum. *i0t Lutholdi 4, 4a. ,40s Rapolhonis 1, 2"*,4, 4a, 7. Rapola?5. 241°Tugast 1, 2 , 2b, Ingast 3, Tugozc4, 4a, Cugasl7. '>'• qua?2», 2b, 5, 4,4°, 7. *H*deest A. 3, Zeyza 4, 4<*. ,4U Zedlea3, Zedlicane4, 41*.Omiss«w2a7. Videnlnrquehoec-duo nominaZelza et Zcdlicaunitts t'ocislcclioncsvariâmesesseDOBR. ,,14/M"2,legi polest Liusena etLuisena.Luisena2b.Liusena3, 7. Lucsaneomissoet 4,4» 241hila A. 1,2, 2b, 3, 7.'add. 1. Dacane, Dé-catie2, In 2bcorrectorin margine adnotavit : aliter Dacane. Daciane 4, 4B. 241GLiulomcrici 2, 5,7.Lulhoniirici4, 4». -1>" Lemuci 4. ,41B.aquilonem5, 4,1 4a, 7 2419Psovane 2. ,42° Chrowaii1, 2>\ Chowati3, Crouali 4. Chowati 7. M1 deest A. 1, Cbrowaii 2,4, 4a. Hroiiaii3. *"•"Zlasano1, 2, 4. »»"'Trebouane2, 3, 4, 4a. Trewobanc7. 44avBoborane1. Bohoraue2, 2b,4, 4<*,7. Poborano5.s4"Dedosese1, 2, 2b Dedosscne3, Dedosesi4, 4a. S42GMilcanoriim4, A".

' 2427Buo7. 2428félicitera.24,9 Ziiz 2K Zur 4» *4J9 Krakova i.Krakovia 2. Krakoua 2b. 7, Cracoua5; Chracotia4». a431i/«A.WngreW. *4" Krakow 2, 2b, 5. 1>3*Hngariorum4,4«. 24nïatri 2» 24S»dilata 4".

NOTJE.

(571)De geographicahac dcscrlplione Pragensisepiscopalùsvid. Dobner ad Hajec. IV, 217 —229 ;l'idaeky1, 227. N

: .(572)Esl sallus, qufvocatur Fichlelacbirgc.(575)Eger;(574)Dobnerin hocnomine fines episcopalùsCi-

liccnsissibideprebendissevidebatur. Kropfin com-.* iiieiiiiitionesupra huidala regioiicmPilsciicnsciii.

(575) Elbogensïscirculus.(576)ldeniessevidcbatui'virisdociiSiquodLuczane

ycl Luczkoicujus saspiusmeiitioneni'fecit Cosmas,). e.Satecensis regia, quodego in mèilioreliiiquo.(577)Tetscheneusiscirculus; Dobner dubllavit,niiiiiprusferatdux, quod vcieribuserat Daxan, nie-

dio inier Sateciumcl Lulomcricitiiusititiu.(578)Lcilmerilz.(579)Quidsil.inceniim esl ; Dobner mini jureMtiavienseinregionemhic repcrcrii dubilo

l'.viKOL. CLXVL

G (580) Nuincademregio de-qua-supra 1,15?(581).Chrowalia.

(582) Silesiaad nioiilein:Zobten.(583) Dobnerovidebatur lci:riioritim..Goerliceiise.

In nomineTrebouane laierc opinabalur Drenow-dequoconlin. Cosmic ad 1151; quod nuin staro pos-sit dubiio. Kroplio est Triebel in Lusatia niferior!.

(58i) Regio ad fluviumBobcr.

(585) Inler Odcramcl Bobcram; cfr. Tliietmar'IV,.28.

(586) In Lusalia superioii ; cfr.-Thieluiar. I, 9.

(587) Bug..(588)•Slyrqui iuBuyium,Bipelz,extindat.(589);Aptid-Dlugossutnsaspiusoccurrens ; moules

Karpalhici, Taira.

.6

«I . COSMJE PRAGENSIS » ,.,'tisane ail fluvium cm nomen\éslWag, el ad mediam

silvam eut iiomen esl Motire ,V8*(590),el ejusdem *4al

tnoiilis, eadein parrqchia lendit, qua Bavaria lintina-

lut 2438.Médianlibus iiaque nobis-el commuai priti-

ripium aspirante suffragio faclum ,48' esl ul dux

Boemia' WratislaKs (591) el frater ejus Chounradus

supradiclo Pragensi episcopo 244°, [talri suo j parta-chiam judiciatio otdine ,441

teqttisitam ex integto et2442teptofiletenlùt et ieddctenl. Proinde nos togalu

ejusdem episcopi tacionabililct inducti, Ptagensis

episcopalùs tedintcgtalionem a443 noslroe impetialiattclofiialis ediclo 2444t'Wiet successoribus ejus con-

firmamus et slabilimus, inviolabiliter decernenles, né

nlla postltac cujuslibel condilionis petsona, vel ulla

societàs homintint, Pragensi ecclesue quicqttam siii

juris in proeuolatis lerminis alienare ptoesumai. Cujus

tedinleqtalionis el confirmations 244Bauclorilas, ul

omni oevostabilis etinconvulsa permaneal, hanc car-

iant inde consenbi, quam, sicut infra apparel, manu

proprialaboranies, 44°inpressionesigninostrijussimus

insigniri 2447.Data 2«83. Kal. Maii anno a'6*>*"'iii.car-lialione Domini24BO1086, indictione 9. *manno aulem8462domini lleinrici tegni quidem52, imperii24B

3veto3.

A quod ego vidi Ipsum cassarem suis maiiibiisannolanlcm in privilegio Pragensis cpiscopatus.

38. Simililcr eodem anno Hciiirico imperatorndemandante el Magunlino archiepiscopo WezIone2''«intervenienlc, per legatos S4B7

aposlolici 24BB,qUjeideni inlcrfucrunt concilio, domnus- Clemens2"*papa secundum prasdictos terminos suo privilegio«orrohoral24t 0

Pragensem episcopalum, id efflagi-laiile 2481el suggerente Gebehardo episcopo per suumcapellanum nomine 24caAibinum, quem cum Iegaiisaposlolici ex Magtintia hac 54G3 de eadem causa mi.serai Romam. Eodem anno 5 Idus Juniia 464

(592)obiit Ollo.dux Moravia?, frater Wratizlai ducis Boe-mia? 24GB.Inlerea Egilberlus 24GGTrevercnsis arclii-episcopus 2467jussis obtemperaiis iniperaloris 24t«

adveniens melropoliin Pragam, 17 Kal. Julii inlcrB sacra missarum sollempnia regalibus fascibus in-

dutuin ttnxil24G9in 147°regem Wratizlaum, et inpo-suil diadema super capul lam ipsius quam ejus con-jugis Zualava? 2471,ciclade regia amictas, clericis muniversis salrapis 1er24ïa acclantanlibus : Wmistaoregi tant 2473Boemico tant ,i 74Polonic.o(595), mna-iifico et pacifico, a Deo cotonalo, vita, salus v*7iaVictoria247G.Post. hase tercia die archiprassul secun-dum regiam niaguificenliam'immenso pondère auriet argcnli ditalus247ï et casleris xeniis 2478ac 2"9

munciïbus donattts, cuin magno honore lastus 2i8i,

ad propria rcmeal.

39. Anno dominica? incarnationis 1087 rex Wrn-lizlaus colleclo exercilu inlral Zribiam 2481

(591),., quam olim imperator Hciurictis in .perpcluum silii

habeudam iratliderat, et dum 24B>quoddam castrumnomine Gvozdck 2483(595) prope urbem Misscn ,M

rcasdificavit*m, aliis insistai libus oinsri, millil duai

VARliE LECTIONES.

. a4B°Md'rc signo contractionis apposilo super d. 2, ita ul. MdVe legi possil Mudrc. More 2n. Mi'cr'C2b. Mure 4, 4«. More 7. 2437ejus A. More 243Blimilaliir 2, 4. Hoc loco seqtiuntur in 5. Qualitcraillent bec parochia dilalata fuerit cl confirinaia, qui vult ineliiis scire, qiierat in privilegio ejusdem et,-clesie. Reliqna désuni. 2439per ernsum faclum A, per factuin 1, pacliim 5, faclttm 4, 4B, 7. a44BGebe-hardo 'nsen-n'4, 4a. 244'Jure A. 244sita X. 2443

reinlegralio.iiem 2, A. . a444adicto 1. 24''8 cl conf.al. manu superscr. A. 24U deest'i. rohoraiilcs 4«.'-***« iusigriari 4; 2448data? "2b. 2''»8 deesl4. a4s0 doniiniciieincarnationis 3, 4, 4°. 24B1Vlll, 2, 7. 24Barfeesl4, 4a. 24B»imperalorii 2. ""llein-rici 1. S,BBIn monograminalis loco circulus flavo colore descripius et vacuus. Celerum monogramniathlineoealternalim nigro, flavo, rubto colote descriptoe sunt. A. 24B"Wezelone 1, 2. Wezolonc 3. Wczzclnno4,4°. 24B7

prolegalis A. a4ti8 ex Magoncia addit 1. sed expiinxit. 24B9 deest 2. *''t0 corroborarat A;4°.»4B1flàgitante 2b. 24Gan. 7. 24G3ao1. 2464Julii 4, 4«. 24GBBoemôrum 4, 4a. 24GGEilberlus 1. 24G7epi-scopus 1, 7. 24G8 imperator*! corr. A. Henrici add. 4, 4a. . a4'19duxit A, , 247°deesl A. 2m Suatavasî.Zualhavc 4, 4». Ziialawa? 7. 2472deest 7. 2473

quam pro lam 1, 2b, 5: omiiiuia A, 4». 2474corr. A.a"Blaus pro salus omisso sequenti et 7. 947Ghic desinil 7. . 2477esl al. man. superscr. X. 24,Bexeiiniis '24,9 xeniis ac désuni A. ac deesl 1. a48°deest 3. 2481Zrbiam 3. 24S2ctini1. s483Guozdec 2, 2b, 4, 4'«Gnozdec 3. 2484Miseul. Misnam 4. Missn A". 248Bredifteat 1.

NOTyE.

(590) Matra, ](591)Diflicullas, qua?inde nascilur quodWralislaus

paulo ante régisnomine saliiiatus hoc indiplomate duxnoniinatur, Dobnero V, 517ila solvi posse videbatur,utdiceret hoc faclum esse obdémentis papa?reveren-liant, qui nondiim rcgalem Wratislai litulum agno-erat. Idem testatur diplomati fundalionis Wissehra-dcnsis duplicem sigillum appensunt esse, in quorumaUeroWratislaus sex, inaliero dux appellelur.'

{592) Probat Necr'ologium Bohemiçum.(593) lia noniinatur quia pars Po'onia? Oderana?

i. e. Silesia?in potestate eral "Wratislai. ht Wratislai

D prascepto de fiindatione ecclesia? Wissejiradensis a

1088 apud Boczek1,18.3haselegunlur verba ^(Confir-matio) domini eliam ÈgilberiiTrevirensis arcliiepiscpfja quo simul et unelionemregulis cqn.sectaiionisaccefi.

(594)j. e, marciiiam Missenenseni qnani Ileinricusteste Lamberlo a. 1076 Echerlo marchioni adcnieraèl Wralislao ob spectalam fident commiscrai.

(595) Guoz Biirzwaidium in pago Nisen'u Ç"'eliam comiuenlalionem Pelzelii inscripiam : U';"'die Hcrrschafl der Bohmen in Meissen in collect"*!1

Abltandlungeii der RoliinischeiiG'cScllschafider W1

senscliafien 1787, p. 59

115 CHRONICA.—LIB. H. 174

scaras cx clectis miliiibus cum filiosuo Bracizislavo \ r

ultutn ire olim.sibi iilala?. iiijitriie2486.Nam quo- li

dam'*8' rétro dierum-tempore, dum redit impcra- a

loris de cuite, casu conligit in quadam villa nomine 1

Kilcb*48Svalde magna eum pernpctare, ubi nociii \

orta sedilione inlcr suos el cives, occisi sunl a villa:- Ï

nis duo fralres, primi inler primates, hujus'palria? <

innianescolumna?,virtulum clari lumine^V9, Naca- i

rat 9499et Bznala 2491,filii Taz !•49, comilis. Mox <

secundumrégis jussum qui missi fueranl feslinanlcs I

diecl noclu, lercia die *'4,3summo diluculo invadunt <

cummagno impelu prasdictam villam, el dirripiiinl t

omniabona illorum, ipsos quoque et uxores eorum i

usquead corrigiam 2494calciamcnli spoliant, cl Fini—

dilus oedificia subverlunt igne cornburenles, alque

equis et peccoribus simul abduclis illassiviam le-Riiuerunt. Facla aillent meridie, dum transirent quod-dam(lumen, filius hcrilis naclus amoena loca flumi-

nis,jussil cum prasda scutarios nttprascedere,viros

; autemhello forliores secum invitât ibi 2498prandium

: minière2497.Et quia magnus asslus erat, filius ducis; niiiiio calorc exasstuans, dum post prandium in

aqua paulisper rcfrigerarclnr nalans, mittit 24'8 adcumx\lexius.cornes ila niandans : 1V011hic, ait, in

: Wtitnva2499aul ihlso° Ogra !ua notas. Toile mo-

\ rat (596), fortium potlas virorum ga'ias. Ad haseju-veuis: Naturale esl, inquil, senibus ad autoe2*01

.: Hiolunisempet ttepidare, et quamvis sibi juni inmi-

neiitia,plus lamen quam juvenes, timere fala. Quodi cumrclalttm esset Alexio, Deus, inquil, facial, sedi eveuluprospero 2B02,ul lalis assit nunc et inevilabilisC

'; foiiHHo.'occasio,ubi juvenes videatil ulruin senes an

!; ipsimagis fala timcanl. Dum haseloqnilur prasdictus;; contes,ecce plus quant 20 apparent équités missi

ïj a Saxonibus, ut eos provocarent cimbello 2B93,siculmustelahoslem suum aspidem slrangulare volons

J provocat umbra cauda? sua?de anlro. Quos ut2B04

1 viderunlnoslra les, iuconsulli homines, plus atida-;i cesquam perspicaces, Alexio iii.niuin rcfulante el: prohiheuteeos ac nsvocaiilc, ruuitl in sua fata per-:{ SDipientes2B0Binimiços. Nam slatim ferrea legio

:\ Saxonum2BI)<,.prosilit ex insidiis, et nec unus, qui

t A pcrscculi sunl hosles, evasit ex nostris. Cliniquelu qui rcmariserant in câstris, vidèrent in coeluni

- ascendere quasi per lurhineni globum pulvcris, ets licci repemini ei subitanci casus eliam fortissintost viros in belkt conturhare " 07 solcaui *'-°ï, lamen- arma quam

!B09cicius arripiunt 2B1°,hosles virililerc éxcipiunl, ptigna

,B11sunima vi coiisérilur, fragor- armorum (597) cl ciamor virorum usque ad nùbësx cxorilor (598), hastilia *m in primo s8,s

congressii;s franguiilur, res gladiis agitur (599)^ donec Deoit opem '"''"' ferente Saxones versi sunt in fugairi, ito-it strates habuère "'*" vicioriam sed nimis cruenlairi.n Quia vero sectindi ordinis milites curil prasda jàmt- prasccsseranl "1S, in liàc pugna soli lanlum nobilesie inlericrunt, Alexius **", Ralibor gêner suus *""8T?- B Branis Uli cum fratre Zlava et alii quant plurimi;1- Preda cornes amisso pede vix mortem evasit. Filiusi- vero ducis vulneratus est sub dexlro pollice, et nisits capulus ensis, quem manu tenuit, ictui obslilisset,ni ex toto manum amisisset. Acta csl aillent base slrà-is gesC.Nonas Julii.in 40. Anno dominica?incarnationis 1088'nn~.

Hisdem lemporibus hase acta quibus referuntiir,**"Quidam miles eral qui Beneda nomen habebat,o- ». .Magnanimus juvems prasstanli corpore laits,

So~ Hector eral 882'qualis pulehcr vel Turnus in armis.Ex Jtirata *?" nalus, cui primus Taz 2B23 fuit avus.

u-

od Nescio qua de re lune offensoquoque rege Wralizlao,crf fngiens in Poloniàm facuiscsl miles douma?Judilha?,lis C conjtigis ducis Wladiilai (600); jamque duobus annis

an evolutis 2824remeans 211aBde Polonia.adiit Wigber-us lum gencrum régis (601) rogans 9Bae,ul per ejusssi suffragia prislinam domini sui2B27

possil redire in

îiil gratiam. Sed quia hic Wigherlus vir eral in rébus

>ns valde discrelus, nolcns 2ta8 ul in aliquo soccrumtf»* suum offendercl, dat ci consilium, niqncns ut inlc-

la- rim apud Missensem2B29episcopum nomine Renno-

. et ncm (602) lueius 2"'3C,maneiel, el cum sibi simili-

er- 1er 25al inlcrcessorem pararcU lutcrça conligil ut

gio iterum rex Wral'tzlaus Zribiaiti cum suo exercitu

qui intrarct 2S"2, qito prasdicluni caslruni Gvozdec h

YAR1/E LECTIONES.""" illalam injuriant 4, 4». 2Ï"* quoddam 1. ""

ivyici) i , su. "•» nomme a. *"» isakarai0 2. Nacharat 4, 4». s491W/.nala 2. 2492laz 5. Thaz 4, 4a.

' 2'93' ita corr. I luce rctl, S494 g.I idiamanu superscr.X. 2',9Bseruiarios 2, 2a. r eroso 2b, 3. "49Gad A. 2497rfeesl A-', 2'98 ntisil 4.i 4«. «*89

•Wiytava1, 2b. Wltavia 2. Wltava 5, 4, 4.». 2B0°rfeesl5. 4. 4». 2B01aduic 1. *sa*propicio ve!

1 prospero1,2. prospero A. 3, 4, 4a. propilio 2a, 2b. inmurginc Alius prospero. =' 2B°3 lia A. cimpeiloî.'i cumbelle2, 2a, 2b. cum dolo 5. «ynihello4, 4». a604'expunct. et al. manu superset. cuiti A... aB0B

pro-'{ sW|iientes2. 2S06 Sacxonum 1. 2t")7 lurbare A. ssoasoient 4, 4*. 2B89quanlo 2b. aB1°

corripiiint A.I 2i2b,5. rfetnrfecotteclum arripiunt.

2B11deest A. s812as!ilia 1. 2813imino2b. s814superscr. h'1.

jj 'isreiiiedeest in margine al. maiiu ente Boemis. .2S11Jhab.. n.A.. *'BlGpratcesseriinl 3. 2B17cornes insérant

H.4,4a. 2f818geuer suus deeslA. 2S'9 Bravis 2b*.Bratus 3. "^ anni niimeriis sec. A. 1, 4. cuiu càptte 4.0.

| w'aemrconjungendtisrhisdem A. i, 4. H majusctda scriptum. his'3. a021dees/5. 2S2alurzata 2. ssa3 laza 3. Thaz 4, 4a, 2B,Vevohilns corr. evOluiis1. 28*'8 leniaiiens cort. alio aitamento remeans A. 2B26omis-% sumT,. s"7 vVratizlai add. A, 4».. 2528uollens 1. **" Misnenscin 1, 2, 2b, 3, 4, 4a. «'o tutus A.a ' sint. sibi A. îB3ai al. manu adsctiplum 1.

1 . NOT/E.

| (s?6) Lucan., Phars. I, 281.f (&97)Lucan., Phars. 1, 569ê (j>98)Virg., iEiv. H, 3l5.r.i (S99) Sallust., Citlil. 60. '

W) Q,la,obicrat a. 1085. Vido.suprall, oo.

(601) Cfr. supra II, 20. Quiluis rehus motus il*Bolicmiam venerit Wipertiis marcltip, narrai aiicioirYiUcW'iperti c. 2, in llofiiianni scribt. rerum Lttsa-licarnm, •

602) Sisdisua? l'cslituius anno 1088.

17«: COSMiE PRAGENSIS 178

alium lirittiorem locum transferret; et cognovil rex, A

quod Bcncda in urbe, Miss.cnn3t esset-, millil pro co,

quo"""* vcniat ad eum sub lidci *"3" pacto. QuCni

slatim Ycnicnlem rex ut Vidit, qualitcr eum dolo

caperel cogilàre easpit. IJbi post iiuiUa vérba pro-niiscue dicta el quatdâm convenienter ficta, accepileum fraiidulenlcr rex manu dexlra et diicil seorsum

extra castra, quasi ibi seçrCla loCUlurus. Tune vi-

,dens *S3Scapotant el capul"

37ensîs aureuih, quo

erat.miles*" 138prascinctiis, inlra ialia quatrit ab co,

quanti.,88B. vaieat gladius suus. Et ilie; Molam, in-

,qu'il, si ponas super galeam, ultamquc2B''°simili el

capul. alqûe. corpus usque ad fémur in uno iclu hoc

ense dimidiabo. Miraliir rex dolo, et laudal enscni,

atque t;ogat ul eum *iil ëibi oslCndât. Al illc nihil.'înaii***'* suspicani, dût- régis in nianum exein-'

ptunt284'de vagina gladium; 'quem rex arripieiis 2544

el maiîu v'ibraits : #uid, inquil, ais2|s4Bninic, o filimulietis ulito sl!46virutn. appeléittisl Et asfanti ca-

nicrario, qui soluS erat cum co, lionto pejor pessimo,Yilo ScliboricSB47ail: Râpe liunc,rape subliment et

liga qtiadritpedem. Sed quia semper in audaces au-

dacïà non est luta, audax milesSB48mox arripieiisde femore cameiàrii per capulum ensem, proeciditlumbos ejus per médium, qui calcitfàns humum !"'4'1

•jacuit semivivus. Nec fugil miles acer, quamvis

aufiigcre polerat, sed velut Hercules circa Lerncam

. ydram assilicns et résilions """

Ter vlli regemaBBl

paulisper vulnerai ense,

Ipse 'lamen nultum dexlra ducis excipil iclum,

douce ad clamorem de Castris ruiiiit.

Cucàla sed primus pra? cunctis advolat unus,et ceu silvalieont porcum super se'irruenlem lato

excipil vcnabulo ,B" militent. Tune rex 2BBa,quasiin niorluo 2BB4 possil ulcisci, jussil eum 2BBl'equi ad

caudahi per pedesligari, et sic hue cl illuc per tri—

bulos trahi.

41. Anno dominica? incarnationis 1089. *

*) Ercclio ecclesia? Visscgradënsis 2a. 2b.

Anno dominicas incarnationis 1090. Antiques ilie

chclidrus2BB0humai» gencris iiriinicus, qui nunquam

dormilat, sed semper quietos inquiétât,Non inlil ullerius pacalos Vivere fralrè9,

regcln "" sciliccl Wralizlaiim cl président2BB'' Gc-beardum. Hutic Vexai vana gloria cl arnbiûo '*•»

illum exagilat arrogantiâ Cl tumido faslu superhia?,iîa lamen Ul née ilie liuic éederel hec liie illum exsu-

pcïare quircl. Isie non vult Irai rem sibi mo4iàber<s

parchf "'Ville non vult mitior fratre iisibërî ; isleVult prasessc, ilie non vttll subessë; iste'vuli quasirex doiiiinari cl prascellere, illc lion vult jussis suis

cblemperarc, sed soli imperâtori suifm profileluvservicium, a quo acccpëràt episcdpiiim 28G2. Qui inlanlum virili aniniosilate irilèr'sc aliquaitdo disside-banl, lit sa?pe festis diebus rex episcopum non hal-.fi-

rct,qùi sibi coroiiam imponerct. Haciicecssîlale* 5"

J siniul2B<14et ambilione rOx cotnptilsus, non ralioiiesed sola dblninalione ilcriim subiniroiii/.at capcllu-num suum nomine 'IBBBWezloneni"*'' in icrritorioMoraviensi episcopum (605). Quo in 28GTfacto *Kt

palath se fecit nolabileta iim, non soluni !87°spre-

visse quod'ipse corain impèralorc et ejus episcopiscollaudavcral, ut unus foret uterque episcopalùs,verum eliaiit papa? Clentenlis violasse privilegium,quo "*" ejtisdem lerminos episcopii roboravcral2B72.

Hanc ut applorarcl*B73

apostolico illalani ccclcsiic

injusliciam, prassul Gebhardus '"^ iturus erat Ro-

imtin, sed consilio cum suis familiaribus inito, priusadit àntiqiiiihi aiiiiciiin Wladizlaum regem Paimo-

nictim, et patefaciens ei sua?ecclesia? injuriant "7B,

postulai ab eo ad Rontanum iler 2B7Gauxilium,C Inscius heu fatum sibi jam superesse propinqiiunt.

Nam prima die qua regem adiit, nintiam corporisincidil molCstiam, et quia prope urbem erat Slrigo-niam 2B77, illuc millil cum rex navigio 2B7B,com-

millcns curant ejus iilius urbis episcopo.Pciitililheu2S79!qiialcsscxlucibus

2B8°ipsedolorcs

Inpcdior hicrymis nec possum prontere diclis2M1.'Scpiiiiia the juin advcspcrasccnle2B 82,

Sol Julii senas qua tangil luce Kalcndas (604),Gcniina saccrdoliim, ciinclorum lux Boemorlim,

Dngntàlc prasclarus, pins autistes Gebeardus

Vivat ul in Chrislo mundo migravil ab isto (60a).VARIEE LECTIONES.

""Misenl. *ÎB3»ut A. l.quod4. 4<«.. *"*'*lideIi.4-«. 283Grex addit 4. **" et capuldésuni X. "33tte-neda add. 4. 4'a. *e3°quanta 4. 2B4° iilriunqué 5. 2B41eam cort. cum 1. 2B42omissum A. 4«. SB43con.A. "2B',4 dat régis— arripieiis omissa 4. 4». quoelamen in margine 4°. sitpplere tentavil manus receniu»'

(palris Georgii Feri S. I.)ex~5. I); S0'Bagis 1. 4. corr. ais 2.

' ïB4Gultra 4. 4a. 8B47Vseborio 5. *s''8-Bc*neda addunt 4. 4». 2849h superscr. al. matin 2. 2B50rfeesl2. 2BB1 Wralizlaum add. 4. 4«. SBBaven.exe. 1„. 2BB3Wratizlaus addunt 2. -2b. 4. 4»-. 2B64corr. -2. 2Btî8deest 1.. 2B8S

chelydrus 2b. 3; 28S'deesl3. 4»i 28S8 deest A. 2BS9'ita1.4. 4". 'anibitione tell. a'iG<,c sibi l.'Sefluen/ia usoiie virili in lextu 1. aliavidenlut manu scripta.

SBG1par. liait. A. 2Î,'S1episcopalum 2, el sic porto.

iUi neccsulaie ccir. al.mantil-'î6?kdeest 4. 4». 2BGBdeesl 5. SM3Wcclonêm 1, 2. Wcccloneln i. 4a. »»«''erasiim A. 2SGS:pacto 5. qui-*-'2B59halabilem alia manu a superscr. 1. palaïn fecil nolabile 5. 2S70se tiddit 5. 2B71qui4,4a.

2!72coit.o-lioraveratS. !673

applorct A. approbarct 2. 2B74Jaromir 3. 2S7Bt/a A. dainpniint vel injuriant 1-"'

ilaniiiiim 2°. 4.7» 2b. supra daui'nmn scriptuin est injuriant.2B76pecuniam auxilium 1. 4. 'î-ii.2b.:Sii*irfl

'auxilium scriptum pecuniam. pecuniam èt: aux.'4*. • 2677Ztiigoniam4. . .'•7.*-mâgnigio"A. remigio navis4.4°. ,B79eu 2. -Ii30in rasura atiu manu scriptum l. *'181verbis 5 288!advesperante 2.

NQ-Mî.(603) Hoc discidiuhi jant aiino 1088 factura esse

-prohat privilegium Ecclesiie Wisseliradensis, quodcoiifirmariiut Jarouiir episcopus Pragensis Cl Veccloepiscopus Oloniucensis. Quod inde politis factuinest, quia Wraiislaus rex Clciiicnlis papas partibusveliclis ad Urhaiium 11transicral.

(604) Conscnlil Nccrologhim Bohemicum,-« "

catatogo episcoportûii Olbnvucensiiiiii' legitur x tt;l1'

Jni. „„(603) Palacky GcbhàuH' mortcht ad.auuunt 1°»J

revocavit.

,ï7 CHRONICA.— LIB. H. 178

Sioribus^lvila de cujus .dicere limita A

l*erianinnts mihi,sed désuni in2ï33pectore scnsiis.

Paiica lamen fari libel hase, qua?vidimus ipsi.

42. Tempore quadragesimati lalis mos eral suus,

seiuperciliciumhàbens sûbtus, desuper vesteepisco-

nidi indulus, diebus pascit ,584humaiios oblulus,

noctihi'isvero sacco vestilus, lâientcr ecclesiam in-

grcssiis cl super pavinientliiti htimi '"*'' proslralus,

lanidiupersévérai iu precibus, quoadusque largo

ymbre lacrimaruni ntâdida fuit ""*>cui inciibiiit"8>

liimuis. Inde consurgens ad agapen ,B88 facien-

dant2'89(606),elpriusqnani riimiiielpsahnos, quoi-

que!anle ecclesiam invcnil miseros, boni operis u*°

per copiant supplel *3[>leorum inopiam; fiiiilo psal-lerio idem facil. Postmalutiuas autem quadragintàpunis quadranles et lolideni allecia, sive alicujuscdulii parles dividil inlcr pauperes. Quarta aulemvicejam adpropinquanle luce, ad nimicrum aposlo-loriiiiilavans 28D2 pedes 12 peregrinorum,

Dividilhis formas bis senas denariorum.

Quibusad horam 2B93prandii in abdila stuba vel

casa positis habimde ipse necessaria apponit, etdexlra sua cibum et polum eis benedicit, deinde ad

(iiihlicammensain 2B94vadit, et secum 40 2B9Begenos

piivit.Similiter ad sedent suant Praga? constiluitcotlidie 40 pauperes pascendos, et bis in annovesiicndos ,BB0 a corrigia calcci usque ad maslï-

giiin 2S97(607) pilei. Item nonnullos adventanles

iiospitescl pauperes clericos nimiis dationibus obli-

gal, ul per tolam quadragesimam secum mancnlcs Qlampro vivisquam pro defunctispsalleria legant2898.Adsiugula quasques8',9 missariim sollcmpnia, quot-qnotin capclla quaqiic die fuerint celebrala ,

Trina dari 26I")fecit îiummismata dcniirioruni.Omnibusautem diebus dominicis 12 nummos, feslisveroaposloliciset in aliis majoribus sollempnilali-btts200 offert" 91

super pixidem sanctarum reli-(piinrimiargenteos. Quainquc fuerit largos, si le

tlelectat, o prudens scire leclorim*, pelliciam9G08

A cpiseopalemnunquam inlegrum perannuinporlabat,sed uiiam •hiemalem 2C'4 in pasca, altérant asstiva-

Icm té<" in feslo sancli Wencczlài suis capcllànisdouât; sic et in catteris donâlivis lârgum fuisse scias.

Post cujus obitum anno dominica?; incarnatio-

nis 1091, 4 *moNouas Mitrcii Cosmas CleCtuSestin episcopuni lam'a regç Wralizla'ô quain ,C0Tomni

clero ac populo Boemoruni, IcrCiOHeiurico iiitpe-ranie 2008auguslOjsçd in Longôbàrdia hisdem lem-

ppribus impei'ialia tractante negôlia.'

43. Èodcni ,C09anno, 15 Kal. Mail, 4 feria In

secunda cbdomada pasclta? (608), combusiuni esl

îtionaslerium sanciorum marlirum Yili. Wcncczlai

atque Adalberli *t,,<'in UrbePraga. Eodem anno 20U

rex Wralizlaus Valde iratus esl **" contra fra-

trem suum Clioimradum, quia his, non inmemor

muHue dilcciioniSi favebal parti2t"3 filiorunt fra-

lris sui Otlonis, Zualopluc acl4 videlicet2C,BCl Ot-

tik Mie (609), quibus expulsis de palerna hasre-

dilalc, filio suo Bolczlao rex urbem Olomuc et

alias 'ci vitales tradideiat, ubi non longo posl tem-

pore in prasdicla urbe inmalura prasvenltis est

I morte 5 Idus Augtisti (GÏ0). El quoniam illi **"

i 1res fralres, scilicct2G18Jaromir, Ottocl *319Clioun-

; radus, quamdiu fuerunl vitales, ila eranl unanimes,

» utppr nulla posscl eos 2928rCx divcllere arlcs,—cl sicul ferlin* Ico pcrlîmiiisse 1res juvencos inlcr

s 6c eollalis cornibus stanfes, ila nunquam alisus est

rex invadere suos fralres 2021,— postquam vero

; Q vidit solum Chotinradum posl obilum fralrum cx

omni parte fralcrno aminiculo privalum, ingressiiscsl cum çxercilu Moraviam, ut eum similiter expCl-lcrel de provincia, qua? sibi sorte ac****fUnicnlo

ha?rcditatis et per concessionem jure accideràt""

i paternam. Vcnliim eral ad urbem cui nomen Brnen

- 2G24(611), ubi rex circiintslantibus ****'terra?niàgna-

tibus "** disponens ohs'ulioiicmper girttm, dum

? désignai loca ubi quisqiic cornes lentoria figal,8 Sderadtim villicus, sicut eral homo versipélliSjêx

VARLE LECTIONES."8a rfeesl4. 1B84pascisl. *M"unii 1. "™ madila cott. al. man. madida 1. 2B87incumhit A. *mtilu

c">'r.1. agape facieiidumA. as89vadit odrf. 4. 4». 2B9Cop., boni A. ar'9'

supplex 2. aB9alavai 4. 4».

2s' orani 1. «»*missam A. 4. 4a. «»BXII. A. 2B9G

vestigendos g craso A. 1. 2597masligiam 2. 4. 4".

Sl.j perleganl ps. A. 4. 4i. ***?quoque 4. 4». tG(",cort. al. atramento X. 2C01r. al. manu superscr. i.

SMBCUsc*A* a60'pellicinam 1. aG04genialem 1, «o" festivalem2. 2G?6nouas omissollll. 4. aG07a inscrit 2;

. impcratbre 4. 4". -iui Eodem—Praga in margine inferiore A. adscripta. *oiomonaslerium hococoA. "*«!XV. Kal. Maii•insériint4. 4<*. 2G12rfeeslÀ, *G13pati1. . W* Zualoplik A. Zvaloplïc 1. Zua-mplik2. m° deesl A. !61GOiic2. Olik 2b. Oiiik 5. 2G*7Hi4, 4». *MHdeest A, 4a. aG19omittunlA, 3,*• ', 20rex cospossel. A. ***'*fr. suos.A.- s62iaut A, al.man. superscr. aC. I023con:.1. 2G24 Brinen». Bruno 2. Bryiicn 2b. Bruen 5. Brnëu 4, in ras. Binen 4». 202Bcircumâstanlibus 5. 262B

primatibus*• -c" Zderad 1, 2b, 5, 4, 4«.?

.- -ISIOT^. '•, "2..-'."'' -.'-

w„$l' e- ad clemosynam patiperibus pràsbendant.Mi) L e. fibulam.(1)08)Ha;c signa chronologica minime-inler se

coiiasrereobservavil Palacky I, 321, ideoque dclcn-«mipuiavit mimeriim XV ante Kal. Mai. et S. Vit!>ceiiiiu,niad annum prascedententréférendum esse,

"eque minus ea qiia?sequuntur dé Wratislai bello»wavico. In Pragensibus annalibus S. Viti iucëii-*'""' *»*''01091 ad.iotaiiir.

[Wjy Qmbus addeiidus est tertius quidam filius

D Bracizlaus, ul palel ex doiiatione quadani Euphcmia?inatris, quant'fccil Gradiccnsï et Raygradeiisi liio-nasleriis pro anima Oilrmis in die sepûlluroedtati's-simi matiti. Notas chronologica? désuni. Boczek1, 176.

(610)Bolezlanm filiuittrégis jam anno 1089obiisselestis esl Hildegardus Gradicensis apud Bùczek 1,185. Monaclioniui litieras consolatprias ad Wrali-slaiiiii datas vide ibid., p. 184j 483.'

(611) Brtiiiu.

179 C0SM.4SPRAGENSIS 180

obliquo ïnimens regi oculis, juvenont Bracizlaum A «inter satrapas coram pâtre suo sianicm dénotai car- cboue *Bi8 cotifusionis.Quoniamquidem*3*9,inquicns, a

i.iu», o domine rex, nalus libeitter oeslate ludil in sdomine el. natal, si placet tuoe mujeslali, juxla fin- cvium (612) hac cx patte utbis cum suis papiliones c

panât. Hase ideo dixil, quodtG3°olimaGS1 in parti- f

bus Saxonia?,dum mendie natal pratdiclus juveuis fin Humilie, hosles ex adverso irruunt et eos inva- i

dunl, ut supra rclulimus (613;. Hoc verbumnimis 1allé iit corde juveuis 2G3asedil, et non minus doluit ;

quant si loxicala sagilla cor ejus vuluerasset, Trislis inbiil in 3G33castra, et3G34non sumpsil cibum usque iiioclis SG3Bad aslra. Nocleaulem sub opaca, turma ;suorum àdyocaia, pandit cordis sui vuhicra, cousu-Ions qualiler in villico ulcisci possil iniquo 2G36.Bl'a'dcmeliam nocle clam mittit ad patruum suum

Çboiiiiradum, dedecus sibi cl 2837a quo sit illatum

exponens, quid opus s'il facto, quasril ab eo cousi-liuiii. At ilie, Si le, inquil, <j«is sis cognosçis,ignemme non minusquam te uteiilem exiinguereSG3Sjiotilimere ; negligerelavdabile non est. Non enim laluc-ral Cliounradiini,quod rex baseomnia agerel Zderad.

per consilium. Çumque nuncius diçla patrui Bra-cizlao relulisset, lavent omnes et assenciunt, et

quasi a Deosibi datant laudant ducis sententiam,

quoniam et ipsi identidem 2G39 prius consulucrant.

Quidmulla? Tola nocle illa agilur quod niane per-

ugiiur.H, Nam liipesccntedie B.racijlausmillil ad pra?-

d'clum vlllicuni dçuiandans ci, ut, ubi sibi 2G4°pla- C

ecret, sccrelum cousilii2C41simul ineaitl. Qui nichilmalt stispicuns, accepta comité Drisimit*"•*•,lan-

lummodo soli,G43duo proçedunt. Quos ut 2044vidita longe juveuis, lanlum a suis prosiliit2048obvianteis quantum jactus 264Best lapidis; dederat enim

suis .miliiibus signum, ul quando suam cirotçcam

iilius. proiceret in siniim, faccrent quod facere

spopoiidcranta647.Ubi iVtSpanca exprobrans illi2G49

quibus saspeoITcm'çraicumtQuaiu, inquil, pollicitus

{ sum en abrenuncio tibi Idem ineam, cl avérionsequum, mojccil iu faciein ejus ciroiccam20,M),Nonaliter quantcum*e" iratus leo erexil jubas (614)etsiibmillCuscaiidam, noilo, qui «si in cxlretiiiiaijcanda? pereucieus fronlem suam, et stiinulo, quiest sub caiula sua, pungens

2G5aposteriora 2GB'I

fer;tir in omne quod obstat ; ila prosilîtin.1ilico cx

agniinc ardentes et armati juvenes, Nozizlati2CB4etfrater ejus Drisikray2SBt,li'ii Lubomir, el lercius-Borsa, filius Olen, alque 2GBGfrustra fugientem2W*Zderad ternis haslilibus aile in aéra siisiollunl etul manipulumin terrant deiciunl, et calcanl equo-ruut pedibus, el iterum atque iterum vulncrant cl

affiguulcorpus liuttii2GBalelis. Tali morte sua?deSumt'nitalerotas fallax forluna dejecit

B auiicumsuum Zderad 5 Idus Julii. Cornes autemDrisimir 2GB9

pallidus advolat in castra, cl nuuciatS660,.eg;seo^q,ix f„eraut facla. Solus rex nicerelet

plorat, omnes jttveiiem2GG2 laudant 2GG3, quamvis

2004aperlelaudare2GG8non audcant.Bracizlausautcm

non longe ultra uiiiim monticulum separatim suatransfert 2r'G6castra, quem major pars exercitus clfortior2GG7 bello2GG8esl secula.

45. Inlerea coiijunx ÇhonradinomineWirpirk *"69

(615), una mulierum de numéro prudenlum, inscio

marilo suo venit in castra régis..Qua?cum niinciala

esset regi, convocat2G70rex proceres in coelum, elJussa vcnireslclit 28'1coram rege, large per^isa26"'

faciem ,G73lacrimis (t>16j, et singultibus verba in-

lerrumpciitibus tandem eluclala in vocem sic estG loculaaG74:

. Haud2G7"1egojam dignadici tua, rex pie*m>,«unis

Sttpptexad genuanunc non 2077tèmetetua venî.

f, . Et cecidit in faciem et adoravil regem.! Qua?jussa surgere stetil et ail : Nullum*6'*,domine

i mi tex, his in patftbus bçlliinvenismoleriam, nullam

i de proelio hinc2G79reportas v'xcloriam,bellum pluse quant civilegeris (617)- Atsi noset *0Mnoslra bonit9 luis miliiibus proedainessedecernis, iii te tiia verlis

s teta, cum.ftaltem luunt, cui àebeas*-6Uesse lutela,

VARLE LECTIONES,

»6ÏSelogioA, 2,2b, 5, elogiovelcarbone I, elogiocarbone 4, 4°. 28!l>qiiandoqttidcm4«. 25">quia 4, 4».1631-corrin/.n(rnmcH!oi.2G3ijuveiisl. 2G33ad4,4a. w> deeslX. SB3Bdeesl4a. 2836iu aliquo4,4a. 2G37.el—sit désuniA. aG38ext'mgue4a.a«88itenlideni2,2b. aB49deeslA, corr.1, 2B*1consilium3. 284s

Drysimirl,Drsiuiii'3, Disimir i, 4n. 2G43illi 4, 4tt. w> al. manusupetset. A. 2G4BprosililA. 264G.ictus A. 2G"«

verbis.: a suis prosilii paulo aliter A, 4» : a suismiliiibus secessit, ut signum possent cognosecre, quodfàcere se spopoitderal. 2G48UîîA, in rasuta alia atramento. 1G4? ei A.2GB0 cyrotecam 1, 4, cyrolhccaiu% 4». 16BldeeslA, erexerit4. ?G*t2

pugttens I. 2683pectora A, sua add^ 4, 4i. 2GB4Nozizlaw2, 4",TSozislaus3. 266B

Drysimirl, Dyrzkray 2, Drsikrai 4, 4a. a6BGat 4. 2687fugienle 3. *6lfadeestA. 4*.. SGB9Dyrzimir 2, Drismir.2b, Drstiuir 3, Disimir4, Drzimir4a. aCG0 nuitciaul 1, n ea;punc/o. *GelrfeeslA.

2668Bracizlaiunaddunt 4, 4tt. 2863et glorificant inseiunt 4. 4«. 2G64vis «/. manu supetset. X. *M'"la'1"

dant 1. 2GGGtransferet 1. 2GG-7 ferocior2b- 2GG8 rfeesl3. 26G9Wirhirk 3. 2770convocat—rege desanl !•

ï6'1et jussiteam ventre. Stciitquc 4, 1«. aR'-*profusa 3. î673facie A, 4, "4a. 2li74diceiis addunt A,A'-*™a'uicott. al. alram. haud A. 2S^,!pie èmissimiA. 2C7*nec non 2b. 2G7Snulla4, ,C79hic. I. ,!

980!>l,sei.désuni U 2C81debehas5,

NOTiE.

(ÇI2) Switawa,"..(613)11,59.(614) Mox ubi se soeta;siimulavh verbere caudoe

Erexitquejub'airi(leo). '. -

(l^ucaii-iPhars. 1,208.)

'(615) Nomen ci oral Hilhnrg, nt palet ex dip!-*-

mate Conradiducis, BoczekI, l'f.8.'

1616) Virg., jEii'. Mil, «4, 05.

(017) Lucan.., Pliais, 1, î.

,8t. CHRONICA.— LIB. II. 18?

,„utiasrapinacruenta-.in Deum vadil, qui .suos inva- A p!

Mi.Nam quoecunquehic longe in luis ftnibus spolia fi

miairisliabenda, ostendam tibi pociota in medio lui Q

rcg,iipositUiNusquam enim melius *m*dilabetis,G8a, p

nec âinplius magniftcaberis 2884,quam iit subutbio d

pragensi et vico Wissegradensi2:68B.Ibi "'"' Judei c

auto el atgenlo plenissimt, ibi 2G87 ex omni génie ne- }

qociatorcs.ditissimi, ibi monelarii opulentissinti, ibi i

forum,in quo praida habundans superhabundat tuis a

miliiibus. Aut si te délectai, qualiter Ttoja arserit l

(618)videte, nusqnam magis Vulcanum videbis fu- s

tentent (619), guain cum*' 3" ultamque .urbem yrai- i

dictantvideus ardcnlem. Alqui : cilla mea sunl,» 1

dicas. Isla autem quoehosliliter dévastas, cujus esse *

pulas? Nonjue nos el noslra lua sunl? Sin aulem so- i

liimniado tua fulmina acuis in jugulum lui fralris, "

aiisit«I aller Kain ,G89habearis. Salvatui **Mgratia

fratri luo palet Grecia, palet Dalmalia, ipse tnavuii

percgrinariquam le ftalricidio criminari. Quin po-dus uccipe quoe tibi millil, jam non frater, sed quasiunis2C91sérvus; et prolulil de sinu forcipes 2092et.fasccm ex virgullis. JBl si quid 2G98, inquil 2G94,

fiïtleriu fratrem pecpavit, einenda; terrain aulem SG9B

tpuelua est, cui mavis commenda. Dixcral, et ilacor régis tcligil et ntovit corda principum, ut nullussecoiilincre posset 2696a lacrimis. Quant rex ,6.»7'adlattis suum jubet utsedeal, scdpriusquam sederet :

Qiinndoquidem,inquil, inveni gratiam in oculis tuis,mlliucunam pdicioucm posco, ne confundas faciemmcamquoeso. Pro magno peccalo filii paululum sup-pliai salis est patri. Tune rex : Scio, ait, quo pergis. G

Sedpage points, et adliuc ocius fratrem meum et fi-lium2G98ad.me *m in osculo sanclo et in 2'00vinculo

parts. Et osculatus est cant. Timiierat enim rexvalde2701ne frater suus el filiius conspirarent conlraeum. Qui cum veiiisscnt 270«per conductum domina?

Wirpirk 2703ad regem, dans eis pacis oscnliiin, lëxait ad filium suum : Fili mi, si bene egisti, nulli me-lius quant libi erit : sin autem mate, peccatum tiiiimin (oribus gderil "oi.

40. Posl base Bracizlaus intelligens. suum patremnonex corde sed pro nccessilale fecisse pacem, cuhlomnibusqui suam transicrunl in acicm, secessil iit

A partes urbis "°* Gradée (620), cl ibi morabaïurfrustra expeclans incertain fortuna? vieissiliidînent.

Quotquol enim seculi cum fiicraiit, nullus ausus est

proprios reviserc "0G lares, quia rëgciii, qiieiii offcu-:

derant, valde ineliiebanl, ne citplos. aul a707in vin-

cul» miilcrel aul capilali Senlëneia dampnarct,> Vldens aulem rex, quod non possel, uli volelmi,

iram suant ulcisci in filio nec in ejus sequaeihus27C8,advncal fratrem suum Chotinradum, et congiegat

: terra? majores 27<19nalu, atque corroborât omnium.

sacramenlo Coiniluni 2710,quod 2711posl suum ob-• iliini *712fraier ejus Chounradus. obtiiical soliuhi aci Boemia? ducalum. Tune rex roboralus fralris sut? 2713consilio simul cl auxilio, coepit aperle machinari,

qualitcr ulcïscatur in filio. Nec *"'* hoc 271Bliiluit

, " Bracizlaum filium ejus "1G, et sine niora Congrcgali« sunt ad cum plus quant tria mina forlium virorum,t et accélérantes mclali sunl castra circa Rokitnicatni- 2717rivulum (621), in crastinum paraît Conlra regeny;t commillerc praslium. Proemiserat eniin ad palrein:t. siuim nunciunt dicens : En ego, en assiim longequem', qttoesiturus

27,Betas, quod facturas es posthac, hodie'* [ac. Nec 2719praslereundiim esl suit silentio, quoda ejusdem noclis in conliciuio 272*)divina operari dï-

is gnata csl revelatio. Nam si àcla homiiiiim noslra?

d scienliie pro modulo pandimus, indigniim csl, ul ca

: qua? ipsia 721vidimus màgii.aliaDei tacëamus.

Î, 47. Igilur nocle prasfala dum inlcr principes ea

•n qua? proediximus geruntur,. noslri palfonî, vidëlicet

i- sanclus Wencezlaus cl. sanclus Adalbisrlus, visitant

s. G iii carecre positos, el eos nimia affhclione conlritos1- sua sanclissima dignalionc (aliter libérant. Poslibuslo iuprimis anterioribtis simul cum janua crulis, tiiox

sx ipsius carceris velut feireaiit postertiinm%rnciint

ra suis veclibus frangunl, nec non cl cippum, in quoia? dampnatoriiin pedes crudelilcr coiisitingoiilur, fra-

ex ctum foiinseciis proiciunl 2"23, slalimqiie auribtise- dampnalorum vox pia itisonuit dicens ; HacUniism vobis et finie palrioe nosltu suffiagia de[uere, quia,

gtalia Dei indigiii "^.exslhisiis*iu, ex quo bellum

int hoc plus quant civile inlet Boémiam cl Moraviamm! principes isti habuere. Sed quoniam *7M'gratiaDei et

iit miseiicordia el respeclus est in sanctos Dei , 727et

NXMJE LECTIONES.

j"982rfeesl1. '2GR8 dicaberis cott. dilaberis 1. 2e84nec amp. magnif.4, désuni A'. "i8Blîisegr-. I, Wtsso-gradettsi2. »CBGcoir.A.al. munit. 2G87deesl4a. 2,î88deesl 3. 2G8BGain 1. 2G9Gtua4,4a. 2691o«itt/«u/4,4a.2t's2forpiCesA. aGB3exiquid snperscripto s. 1. 2694om'//i/4». *03Stuam addit 1. *°™se al. man. superscr. hoiloco A. aG07Wr odrfil4. 2GU8 el filium désuni 4a, et filium meum 4. 2099ad me désuni 1, 5, a70l>omi(/:i4 «oi_utile 1. 279*convenisseiil corr. al manu cum ven. 1. 2703per—Wirpirk désuni A. Wirpyrk,!-,

; Wirbtk3-. "* 4sin aulem aderitdesHni 4, -ÀK- *7asomi/z'z.2. a706visilare A. "° 7 aîque 2, deesl, W,8sequatibus A. 2709majores leri*â?-A. 271°cotnmuni 2b, fidem 4,4a. ".'» quo4, 4«. 2712oh, suum A.

.3rfeeslA. 27I4hec A. 27lsdeesl A. -27leregis4. 2717Rokytniczam 2, Rokitinoam 3. 27'8 quoeu'jimai-onie Jj. «'o rfeesl4°. " 20concilio 1. 2721ibi A. •S7i2 pOrlulam A. 2723prolëiuut 4a. 27a4al. manu:»»,

\ Verset.A. 272Bexisiitis 2b. 27a,iquia 2b. 272Tdeesl A, 3, 4, 4« .

'''.'""""

"->. *OTM. ;*,

(«J8'j Yir.,'JEn. H.SSl.." -

(619) lbid., V, 662.(620) Kôitiggi'àtz, .^

';.r

(621) Haud procul s î'raga urbe.

183 . CÔSSLEPRAGENSIS 184

eleçlosiilius, nosqueeo dirigimurquoipsarespexerit, t

pto certo nusqttamnoslri pra'sentia suffragandoad-ossepolcrit, ubiilla prius niiserândolion affiteril87>B.Quare juin ccrli de misericordiaDeiexsiirgile.*7*3, adecclesiamDei*130properale, nosqueuominalini san-ftttm Wencezlautnet sancliitnAdalberlùm vosabsol-visseel pacemaporiasse omnibus nunriate. Qui mox

quasi de gravi somno cxcilali el 973'a 273avinciilis

ahsoluli, adliuc cuslodibus dorinitaiilibiis ï73"libcriexeuiil jussaque perficinnl. Hac eliam ipsa dië aliudilerii miraculuiii ciiituii, quia 273V,utsupra sancto-Tiimniarliriim rcvelalio rctulil, Chounradiis fraler;

'régis pacem inler ipsum regem cl filiumejus co*i-

posuit. Nam anlea irt taniiun-discordabanl *73', ut

ulcrqiic ab ulrimqtici7m

suspecli, islcne soliopri-varelur, illc ne a paire capcrelur, valde inviccm !timerenl. Sed illum par aslasjuvenum el major parsproccriim, manu quidem promptiores el bcllo for-çiorcs comilabanlur "", islum vero episcopusCosmas et prasposili ecclcsiarum oninesque terra?

magnâtes oeialcqtic2738

provccliorcs et consilio uti-liores cum omni inilicia pleins favebant, 739et nimioaffectu vcnerabaniur. Et profecto illa tempeslalcpost conditam urbem Pragam pessimumfacinus pa-tratum fiiisset, si non ,749ad voium omnent princi-pum et populintotuni274isancla dignalio heatissimî

Wencezlay et magna miscratio omuipolcnlis Dei

composuissct. .48. Quod videntes qui in caslris rcmanscrant "**

comités, mitUint ad Bracizlatim dicentes : Si tucredulttspatti luo ptistinam cum eo redis in gtatiam,nor tequaquam crcdîmnsei, qu'ut callidam ejus sat*17*3ncvimusasluciam. Plus enim ejus amicicias ti-memusquaminimicicias. Namvcluli ursus nec mini-mum 2744ictiim palitut inultuhi, ila ilie nunquamcessabita vindicla, douce omniaquibus eum offendi-mu», usque.ad unum iotha non diinittel intitla. Quade te *7''"aul nos quovis letrarum abire dimittas 274G

«/ni lui gratia, aul nobiscum nbicunque terrarumnlcioru quoeraspalacia. Nnlli enim magis a747quamtibi nostro patati sumus setvite domino. Vidonsail-lent Bracizlaus, quia sicul miles sine annis suo

k'.ofÙ'cio'caret, sic dUxsine miliiibus nec nomenducishabet, maviilt cum eis extranciim quasrcre panem,quam soins sine milite "4Bcum paire domesticamh'aherepacem. Necmor'a, coiigrogatis omnibus lampcccorihits quant mancipiis, plus quain duo milinmilituni cum Bracizlâo diiceproficiscuntur ad regemPannôiiicHii!27*9. Qiiem rex Wladizlatis"*"""'reco-

gïiosccns cognalum sibi "'"'bénigne suscepil, et

concessit miliiibus ejus inhabilare locum qui dicilur

BanoyS782'jrixta castrum nomineTrcncin **7B3(622);

loc.iisin ntcdiis s'ilvis alque in moiilibus csl situsS,B4, et nimium *""'

aplus alque opintiis''7*1'venaiiu-

nibiis. Yicùialia i7t7 aulem et caticra nalura?admi-nicu'là per prasceplum régis (623) ab adjacentibussubminislrabaittur eis regionibus, ipsum autem

B Bracizlauht cum paucis secum rex habuit in deliciisaida?regalis "w'.

49. Anno eodem rego Wralizlaô disponenle Co-smas eleclus 27"9 ad Pragénsciri ecclesiam et An-

dréas similiter ad Olomucciisem sedem (624) percondiicliim palalini comilis Rapoiha? (625) veniimi

Manlnàm (626), el prassentanittr imperalori lercio

Heinricoatigusl'o, inchoanie anno dominica? incar-

nationis 1092 ht Kal. ,7G0 Januarii. Secunda 27cl

autem Nonas ejusdem înensis, mediante prasdielocomité Rapotha, sedëns in palatio Manluaiio,epi-

scoporum alque comiltim ordinc non modico ex

Utroquelaterc collocalo*70t,cl eleclis jam prasdiciis

episcopis posilis in medio, diu lacita pulcher cassar

pulchra labia aperil,7G3 dicens : Hos [faites ad nos

C inisil nostet fidelis amictisWtatizlaus rex Boenikus,ut secundum canonicamet aposloiicaminstitncionem

noslra auclotitale eotnm*73kconfitmemiiselectionem,

quàm sine vesltoconsénsitnolumus t7Mfaccredifftni-cionem.Tune prassulMonaslericnsis(627), qui isdem

lemporibus venerat de Ilicrosolimis, surgit et apo-diaiis se mensas,inqua bacnli, ànulicpiscôpalesatque

reliquias sanciorum étant positas, ait : Pcriculosum

esl valde a paUcis destrui, quod multorum sanctione

confirinatum est. Mutil enim inierfuimtts episcopi,inutli et principesiuipcrii Romani alqne aposlolica;sedis interfuere legati, quando vestro privilégiacon-

VARLE LECTIONES.5728Desiderantur m .. exltema itbri secundi et initium libri terlii usque ad verba quorum siiccendcrat

fliiiniiiinetc.; unus,.ni fallor, qnalernio excidil el Afolia, jam saiculoXVII, ut videlur. amissa; adscripsitenim in margine sec.

'illiiia manus : hic mulla désuni. 2729et addunt A, Aa. S73°ila A, deesl re//.

2731ila cott. X, eliam a 2,2b, 4. 273saucloribus 5. 2,3Sdormienlibus 5, 4, 4a. a734quod 2.273BdiscordâUaiiltir 3, 4», cort. 4. 273Butroque 5. 2737deest4, 2738ielatte 2, asiate 4. 2739faciebanlS. '*""">

régis addunt 2b, 3; 4. 27ilvotum 2. 2742deesl2. a743salis 2, 2b, 4, 4a. a744nimium A, caspn»-e'iiimal. inanii superscr. minimum. 274Bqua de re désuni A. a74Gomissum2. 2747deesl A. *'*Biiiiliii-b'iis-5. 2'49 Wladizlaum inserunt 4, 4«. 27B0 Wraiislaus 5. snl suum 2, 2b, 4. 275aBanovv2 ,Biniou 2b, Banon 5, Banov4, 4". 27B3 trenezin 2, Orcnein 3. s,li4 consilus 3. "eB al iiiniirimi3.2786locns in insidiis silvarum (Cl4a), in ntonlibus est silus et nimium aplus alque optimus 4, 4a._

27'v.'*

clualia miiiisti'abantur eis regionibus ipsum, etc., A. S7B8deesl4a. 27B9esl inserunt 5, 4, 4°. *'t0 tcrti»Kal. 2b, III Kal. pro in liai. 3. 27G1 pridie 4. "^ collalo 4 4». sm aueril lab. A, aperuil lahra a,

aperuit 4. ,76*d si 2 4». «"«»noluinius2b, 3.

NOT^E.

(622) Trcr.cin.; (625) Ladislai. .

(624) Wccclonis ultra nulla fit uienlio apud scri-i)V>rcs.

- (628)Cfr."Ekkchardi e( BernoldlChrônicon 1093-

(626) Vide Hciiuici IV diploma apud Roehmc-'1944.

(627) Erpo.

.85 CHRONICA.— LIB. II. 18G

fjfiitasltSyut uterque episcopalùs, Pragensis timul cl

Moraviensis,sicut fuit ab inicio, ila unus et inleger

«ermaneat. Ad hase cassar ait : Sine modo, ut quod

nie,7G6 'neus togavil"" amicus faciam ; de his au-

lemposlea suo tempore in suoam' discutium. Et sta-

lini dcsptuisal eos anulis ad singulas ecclesias,'

dans cis pastorales virgas. His ila peraclis, jussi

sunl ambo episcopi redire W*eroiiam(628) et ibi

expcclarc, donec palralis *76*rcgalibuS iiejociis

palalinus cornes Rapolha iterum reducerct eos se-

cum ,n 0 ad palriam.50. Inlerea sinisler rumor nosiras diverbcrat au-

rcs, regem Wratizlaum 19*,7T1 Kal. Februaiiï (629)migrasse ad Chrisluht (630), et ejus fratrem Cboun-

raiinm succcssîsse in principalum. Qui slatim cur-Borcntmittit ad imperalorem, et promillens ci pe-cuniam rogat cassari *"* episcoporum clcclione.m,

quorumsupra fecimus mentionem. Sed cassar magiscoiisulcns jusliciie quant iniquilalis consentions pe-cunia?: Quod feci, inquil, feci, nec possum meum-mutare (admit. Tristis abiit legalus nomine Woclin"", quia non obl'muit quod peciit ex parte ducis.

Episcopivero secundum jussa coesaris morali suntVcrona?usque ad inicium quadragesima? (Febr. 7),cxpcclanlcs rcdilunt et condiiclum prredicti comitis

Ihipota?2774.Posl base adveniciilcs Pragam in ipsadie pahnarum (Mari. 21), suscepli sunt " 7° a cleroet populo hoiiorificc, et adeunt ducem Chounradiimluurbe Bolezlau "" lercia feria ejusdem ebdomada?..

Quosdux ,m jam ntulato animo bénigne susccpil,eteelebravit cum eis pascha (651) in urbe Wissë-

grad. El in ipsa pascha? ebdomada circa Kalend.Aprilis descendit maxima nix, et lanlum inhorruitfrigos mixlum cum glatie, quantum raro in médiaconiigit 2778hieme. Gesla aillent hujus 2779ducis ,780

non hiibciniis plurima ad scribendùm *781,«piiapost7 menses et dies 17 2782codein anno quo suscepililticaluni 8 Idus Sepiemhris cum vila amisit (652).Cuisuccessit junior (035) Bracizlaus 278S,quem ad-venientein in urbem Pragam lattis choreis,"' 84

per

A diversa compila disposilis tant ptiellitrum qwiiu jiï-vehunt modiilantilint ""'tîbiis et- limpanis,et percccicsins piitsaiitibus canipanis, plëbsliclabiniclà sus-

ccpil "*'.- Ipse autem Cosmas episcopus """cum

clero et inagnifica processione suscipiens eum in

porta civilatis anle templiim saiicta? Maria? (634),dëdiicii'* 88 ad solium, et secundum riiumhujmrterras:ab universis eomilibus cl salrapis csl inlroni-

zatus dux junior Bracizlaus 18 Kal. Oclobris.

51. Eodem anno faeta esl eclipsis solis 12 Kal.

Oclobris , 6 feria post meridiem (655). Ejus in

Kal.,m Oclobris quidam pseudoepiscopus nomine

Routperius*790,veniens in banc terrant relercbat se

; in Yitsconia provincia Kavellonam (636) "r" muliis

annis rexisse ecclesiam; et quoniam TecogiiOvifB cum *7Mfrater nosler Ozel "n, qui el Asinus, et

eum olim episcopizasse perhibiiit,79V, quando; de

Ungaria sectiiii ilèr agerel" 7911Hiërosolintant, du*

Bracizlaus el Cosmas. elecius gralanter eum reci-

piunt, et divinum oflieium sive cursum cpiscopali-

ter.âgerepcrmiitunl. Quid mulla? Mullas ecclesias

consecrat, ntullos ntense Marcio clericos ordi-

nal (657), Jet in coena Domini sacrosancltim "'*

erisniacxprcizat'm.Ad quem quidam in pascha venil

cler'tcus, nimirum sui erroris conscius, et ncsêio

quid; sibi clam iiinoluil. Mira res, nec dux, nec

elecius impetrare potuil, ut sallem parvo temporeibi slarct, quin in ipsa ebdomada pascha?cum lesli-

iiatione, 798tenuisset viam versus Saxoniam. Poste»

vero cum innoluisset quod pseudoepiscopus fuisse',C millunt , 799 unum ex Lalinis nomine Constan-

çium """ in Vàsconiam, per quem Kawalloha? cc-r

çlesias nomine Desiderius prassul demandai lillcris,

quod illa ecclesia nunquam habuisset episcopum

nomine Roulpertum. Miserunt eliam ad papam

nomine ,B01 Clemcntent, ejus consulentcs aucio-

rilalem',Quid sit opus facto ,u* rérum in discrimine latilo ?

Quibus ilie rcmandans jussil? ecclesias ex inlcgro

reconsecrare, baptizalos crismale pseudoepiscopi non

VARIAI LECTIONES;T9°deesl4. *"<"rogat 2, 3, 4, 4», nimis rogat amicus 2b. *7Wpost suo tempore dise. A, A*, postea I. in

s. rell.. »«»peraclis 4a. ""> rfeeslA. »7'1XVIII, 2,. *77*cessari corr. al. manu cassari A. 2'7*al.

manu superscr. A, Wiclin 2. Wiczlin 4, 4». *'7'4 deesl A. «77Bdeesl 3. •""• Boleslai 3. "" Ciinradusinsent 4, Chimradus 4«. 2778cont. i. m. A, conlingit 2b. *"79 deesl A, S. ï7!* Conradi add. 2*»,Ciinradi add. i, 4» «•*8*ad scr. p. A »78>XVI, 4, 4». ,,8> successit al. manu.superscr. hoc locoA. Brecislaus 5. 27B4choris 5. 278Bin arfrftoil2, 4, 4*. *7>isuscipit 2. "M electus, 2 omissum2**.

deduxit 2b, dncit 4. 2'89ejusdem anni in Kal, 4, 4a, cjns terliis Calend. 2b, 3. Sed in illo deleloicrt.is supra adscriptum in. 279°

Rd'pertus, signo contractionis super d apposito, 2. Ruperlus 2b, Rmper-tiis3, 4, 4a,ei deinceps. *70iKawalone 2«, Cavellonam 5. "7" al. manu superscu X. "*3 Ossel 2,mit °'- » ia- prohibuit 5. ,79B

peragerel 2b; 27»6 sacrosachim 2b. *'97 conlicil et exorc. 4, ï»;lestiviiate corr. ulta manu festinatione A. »">»miltit 4, 4». *,80t>Constantinum 4, 4«. ,801ila A.

deest tn rell. *"* iactu 2b, 5.

WTJE.

«nu ' conventu vide Annales Atiguslanos

(629) Consenliunt Necrologium Bohcmicum etKalendarium Pegaviense.

(630) Eum in venatione ex eqûo lapsum esse, le-siantur monachus Pcgaviensis et Annales Hildcshei-•nenses.

(631) Incidil in dien. 28 mensiâ Mailii.

D (632) Prohal Necrologiunt Boïiemicum.(635) 1, e, secundus.(634) Esl ecclesia in Teyn.(635) Errât; eclypsis facla est die 25 Sept. 1093,

teste Bernoldo.(636) Cavaillon in Provincia sitinn.(637) Quod factuin esl ul e superioiibug palet

anno lltuo

187 COSMiE PRAGÉNSiS 18S

rcbaptizari 28t", sed tan!uni çonfirniare, similiterordinales non rcordinari, sed soinmmodo inter or-

Çnandos starc ad ordinâiionem2S04, cl per solanimanus inposilionem recipere beiiedictionem. Sic-

que indicta ab hoste vuhicra malri ecclesia? curalamut anlidolo juslicias, slalom fidei calbolica? rc-

A gçnleiios papa lercio Clemehîc, Jesu Chrislo do-

iJiiho nostro eum Pâtre et Spirilu sanclo régnantepera80êomnia 280Tsecula scculorunt. Amen "808.

Sislc gradum, Musa, chronicis es jam satis usa. 'Carminé complelo die leclof amice *809vàlèto !""*>

ÉXPLlÇtT28ULIBERSECUNDUSBË ÇHROSICISBOUEMORUM,

1NC1PIT APOLOGIA

EJUSDEM DECANISUPRÀ 2812PR,EÎ1TULATI *813IN TERCIUM LIBRUM 1TENTIDEM"140PERIS2S*B

•"'.'..' '- 1Jam pielate Dei promissa favente peregiMequaseunque jeor fore pollicitum libi28lG,lector.

Jam de rclro aclis causis sive Iranscursis *"" lem-

poribus pauCa ex muliis comniemorans, ysloriam.mea? narrationis usque ad lempora 2818ducis Bra-

çizlai junioris perduxi. Quare aulem opéra?28,*i

preciiim duxi jam ab insianli opère cessâre, nonest ah re *'"'. Nam de modernis hominibus sive

lemporibus ul'ilius est ut omnino taceamus, quantloquendo ventaient, quia veritas semper,8al parito.dium (638), alicujus rei incurramus *"" dispen-diuin ,823.Si autem a verilate déviantes aliter quamse rés haheant *824

scripserimus, clim pene omnibusnota? sinl causas, nichiloniihus adnlalionis et men-tlacii notam iiïcidimus. Siqitidëm hujus lemporishomines virlutibus midi solis laudibiis gesliuntvcsliri'IB,',, quorum ea est inaxinta 2820demenlia 'Ba7,favoribus vdle decorari 2829,et qua? sunt favore

digna minime 2829 operari. Atqui non ila erat

apiil 2830veteres, qui quamvis dignissimi laude fuis-

sent, lamen fugicbaiit, quas283imoderni appclunt

B laudes, cl quod illis exlitit pudori, hoc islis habe-lur hoiiori. Iloruin nos si ad liquiduni 2832sliioexequamur 2833acta, quia quasdant non sunl cumDeo facla, procul dubio offensant non effugiemusquorundam, qui adhuc snperslites sunt hominesneophiti 2834

alque ilaci283B(659), qui ad vocem du-cis nichil aliud tant prompium in ore habeiil quamIta, Domine, alius 283Glia est, Domine, lercius lia

[ac, Domine. Al non ila olim fuit. Illum enim a837

dux maxime coluil, qui ralionc juslicias ex adverseclipcunt iniquitaii opposuil, et qui inalos consilia-rios el a iramitc déviantes asquilalis uno compcscutlverbo vcritalis. Taies nunc aul ntilli aul pauci sunt :el si sunt, dum lacent, quasi non sunl. Par nainqocest vicium alque judicium, seu lacuisse veritateniseu concessisse falsitalem. Unde videlur nobismulto tucius narrare somnium, cui nemo perhibelleslinioniunt, quant proesenlium gcsla scribere ho-minum. Quaproptcr posleris lacius explanamla eo-

; ruiii2B8Brelinquimns facla ; sed lamen rie ab aliquoculpcmur praslcrisse intacla, stimmalim amtolare

t çurabimus pauca.

mCIPIT LIBER TERCLUS EJUSDEM OPERIS "3\

1. Ergo novus dux Bracizlaus junior, sed matu-rus 284°

aslaie, sensu niaturio'r, postquam hujusterne secundum rilum debilis obscquiis digne sancliWeiicezlai sui patroni in urbe Praga eelebravila 841

nataliciUin {Sept. 28), et omnibus salrapis atque

eomilibus magnificiim per 1res dies cxhibuil convi-vium ; ubi pro noviiale 284asui quantum valait quas-dant ad ulilitaleni ecclesia? deceruens, quoedamolicomodilatent hujus terra? inslitnens, sicut olim ab

ipso sua? astalis lyrociuio omnent spem habuit in

VARLÉ LECTIONES.«os rebaplizarc 3, ,894ordinem 4, 4». 280ltregnanlc corr. al. man. régente A, 4. !30Gin

A. -""rfeesl A. a808rfeesl. 3. a899amico 4, 4a. 281°lotus hic versus deesl in 3. *"•''explicit— operis -minio . scripla A. -4, *811. deest 2b. a8"3 titulaii 4a. 2814iltendidem A. hujus 2b,

ejusdem 4°. ,8lB apollogia ejusdem decani in lerlium librinn chronicorum 4 apologia. ad leclorent 3.28,8 tibi pollicitum pie lector, scr^to super pie, boue, pro fore poil, libi lector 2b. a81Ttransactis 4, 4a.28"*

ipîn corr. al manu tempora A.. 2819opère A. a82<làbs re 2b, 4a. 2821snpcrscripia duo tel tria verbasederasaX. ae£SighOranlus A. ex/m»citint in niatqine inciirrantiis. s823'sti'pèiidiuniAc 2, 2a, 3. sed i«2, ab atiiiqua manu cotreclum dispeiidumi. 2824hahcnl 2, 4. 2B2Bdilari 4, 4». 28aGdeest 4, 4». ae" clc-inenlia4.. 2828dicorari 3, 4<l. 28a9corr. A. 283°eranl/iro erat apud 4, 4a. 283Jquasi corr. quas A. a83aali•qui duiif 2, aliqtiidem 2», aliqiiando 3, 2838excquinmr 2'>. 2834neopbylici 3. ."**ylaci 4, vertaci A-\.a83Grfeesl A. 2S37deesl A. alius i. e. d. des. 4. 2R38deest A. S839minio scripla A. unde.supra 2, .ch.ro-nica?2b. Incipil liber tertius 3. Incipil liber tertitts chronicoriint'4, 4a 28i0 matiuis 2. "«"•suiim-fliW. %:,8i2 iiativitate 3, .-...:-...

- - 'NOTv-E. ...-..- .,-.-. -

(638) Tcrenl. Andiial, 1, -*-!. (639) Quiil sit ilacus ipse Cosmas déclarât,

Ifi0 CHRONICA,—:LIB. Ill 190

)o Dei palrociuio , ila modo principales sui in A.

c<ordioebrisliana? religionis zelo succensus minio, Hi

dirites magos28*' ariolos °B44cl sortilcgos sexlrusit In

regnisui c iBeflio, -BimUiteret 4ucos sive arbores, al

iniasin muliis locis colebat vulgus ignobile, exlir- in

îiavit et igné cremavil. Item el supersliciosas iusli- SB

lucioncs, quas villani adliuc semipagani in pente- C

coslen lerlia sive quarta feria observabant, offe- u

rentes libamina super fontes maclabanl viclimas el 2B

demonibus immolabanl, item sepulturas^qua? fie- e]

bant in sylvis et in campis, alque scenas284B(640), e

quas384Gex gentili ritu faciebant in biviis et in 'i847 n

triviis, quasi.ob 2848animarum paiisalionem (641), u

item2849jocos profanos.quos super mortuos suos, in- c

aiiescieiilesniancs28B0acîiulutifaciem larvis bachando (

cxcrcebanl; bas ahhominaliones et alias sacrilcgas i

lulinvenliones dux bonus, ne ultra fièrent in po-

pulo Dei, exierminavit28B1. Et quia semper solum jDcuiii el verunt puro corde coluit cl ejus zeluni iliabuil, universis Dei amaloribus placuit. Erat tenimprinceps speclabilis, dux in caslris acceptabi- \lis2Be2, miles in annis inexpugnabilis. Hic quoeiens-cinique Poloniam invasil, semper cum niagnôiriumpho remeavil. Quam utique anno dominica?incarnationis 1093, sui vero duealus primo, ita.m 3

crebris ineursionibus deniolilus esl; ut ex ista parlefluiniiiis Odra? a Castro Recen usque ad. urbem

Glogov28B4 (642) prasler solum Nemci (€43) oppi-dum, nullus habitaret dominum. Nec lamen cessa-vit ab ejus vaslacione, donec princeps Polouia?

V/'adizlaus cum magna supplicatione prasterili et

l'uesenlis anni iributum usque ad unum solvcret

obtihim; cujus census ha?csiimma fuit : 1000 marca?

argenti et 602BBBauri (644). Qui eliatit dux ideirco

civitaies, quas pertinent ad provinciam Kladsco s',t6

nomine dictant, iradens filio *a" suo Bolezlavo,commitlit eum per manus Iradilionem et fidei

sponsioncni duci Bràcizlao, qiiatenus .obsequendosuo avuiiculo a. paire sibi credilam cum pace *"""

possiderel provinciam. Ipse autem dux Wladizlausdal sacramentuni, quod iribulum olim duce Brà-cizlao conslitutum, 500 marcas argenti el 50 auri

« amiuatim sibi pro concessa pace solverCt deiermi-iiîilotempore.

A 2. Anno doii).iinc.,I094, adliuc iniperalore.lcrcioHenrico «lira montes in Longobardia *S3Vtractante

imperialia 286°.negoii.it>indicta cstgeiieralissynodusab universis episcopis elpriiicipibus Romani .imperiiinfra mediam quadragesimam in urbe Magunlina****, ad quant dux Rracjzlaus Iransmillit elçclosCosmam el Andieam episcopos* conimillens eos et

iradens per manus. pulatino comili jam saspe diçlo2882Rapotas, rogans uteosoffcral Magunliiio archir-

- episcopo.28C3,oidiuaiidos.Quo pro eis iiiierveniente,

, el corant archiepiseppoet universali synodo tcsli-' moiiiimt perliibcnte, quod, ôl'un per iuiperaioreiii in

, urbe Manlua S864corroborata sil28GBeorum eleelio,,- omnibus suflïaganeis collaudaiilibus ordinali sunt

o Cosmas 28<i0 el Andréas episcopi 4 idus Mardi ab

s warchiépiscopo Moguitlino noiniiie Roulardo 2867.

- - 5. Eodem aniio luit ittorlalitas hpniinunt**«?, sed

n maxinta2B69in Teuthoniçis partibus (645). Nam re-

n deuniibus prasdictis episcopis de Maguinia 287°,duni

il transirent per quandaiii villàm npniine Aniberk 2S7',i- parrochiam ecclesiam 2872

quamvis salis amplaut^s- '-*' -Rest sita extra villam, non potiicruiil intrare, ut

.o audircut missain, quia lotiim ejus,8,s

paviineiiluma? usque ad ununt punclum eral eadavere plénum. SH"3 militer: iti urbe Kaker non fuit dOinus, ubi non esseiit

le tria aul .quatuor cadave.ra honiiuuui, quant prasler-rm eiintes non longe ab urbe in incdio periioclaviniusii- canipo. Eodem anno dux Bracizlaus in niense Se-

a- ptembri qnandam malronamde Bavaria iioinine Lur

ia? katllt **'*(646). Alberli comilis sororem 28'*,duxit

et in u&orem. Item codent anno et codent duce jubenlerel Cosinus episcopus 5 Kal. Oclobris cousecravil al-

éa? tare sancli Vili marliris ÎB76,'quia monaslerium

*co adliuc non eral-pcrduelunt ad ullimatn inaiium. ....",-M 4. Aiino dominica? incarnationis 1095, aquilonalis

•o-, •M" plaga per inullas nocles iu cotsloapparuil irubi-

dei couda. .-.-ido Anno dominica? incarnationis 1096, 18 Kal. Mail•Bas «878jubente gloriosissimo duce Bocmprum Bràcizlao,

aus a venerabili episcoposCosma consecratum esl tuo-

Ira- nasteritim sanciorum niarlirum Vili Weiicezia/i

mri atque Adalberli. Eodem anno tanta fuit conimol'o

mi- t3'">,imnto divina compunctio in populo Hierosoli-

mam proficiscendi, ut perpauci in Teuthoniçis par-

VAttï-*' LECTIONES.2843et add. 3. 4a. »844 corr. A. 284Bcenas 4. 4a. "« quas aeest o. — <*»"»*"»«*"•

-348ad 4, 4a. »8'9 ut esl 4. Ï8B»inanescenies mânes 3, inanes cicnles maues ac désuni 4, 4«. ex-terminât 2b. 288aspeclabilis X. expund. al. manu supersetiptum aCcéplabilis. Jî8B3 in 4. Wogou2b, 3, 4. 285B

quadragiiita 1, 4».- s8liBKladsko 2, Kladzko 3, Rladzco 4, 48. 28b7 in matgnte A.8868

paire 2. 28B9 posilo A. sex expundiim. 28<">nupiialia 3. 2861Magonlia 2, 2b, 4, 4a. *<**al.man.in

moraine'A. 2883episcopo 3,4a/ an Manloua 2, 4. 28CBesset 4, 4». 2B66

epise. C. ei.Aml. A. Costua 2",i». «ei iid'ihardo 2. »868in Bohemia adda»! 4, 4«. 4869maxime 4. a870Magutia A. ••"•"fA-uibeçli: 3, Hamberk 4, Bantherk 4a. 28'* deesl 4, 4». **" erat A. expund.

a674Lukardam 2, ai?*,4,4a.-875omhsumS, 4. 287ein urbe Praga addiuil 4, 4a. , 877

aquilonaris A-.. !'878Kal. Maii 5, désuni 4,4".2819chrislianorum addunt 4, 4a,

iNUliUi-

(640) L e. apparatns, pompas; cfr. qùas legunlurapud Suelotiium in Caliguln, c. 15.

(641) L e. requiem.(642) Glogau.(645) Nimisch.<ti44) Vide supra Jl, 15 Aliter de cadem re rclu-

D lit Marlinus Gallus, p. 82. Cfr. Palacky I, 340 et

RorspellI. 217.(615) Cfr. Bernoldi chrônicon ad aniiHiii 1094.

Mon. Gertit. SS. V.(646) De ejus origine salis obscuio, vid. Pubil-

schka 1Y,72.

«Jl>". . cossiJ; PRAGENSIS l<w

tibiis èUmàxime in orienlali Francia per urbes et ~\villas rëmancrcril *88t'coloni. Qui quoniam proplerinuRitUdiiiem cxcreiuis Una via simul ire non"potc-

rsiiït, quidam ëx eis per banc nostram -;(errant dum

transirent, permilleiile Deo, irriteront super Judeosjet eos inviiosbaplizabanl, Conlradicentes vero trii-

cidabant. Videos aulem Cosmas episcopus contrastatula canonum hase italien, zelo justifia? ducliisfriistra leniplavil prohibere ne eos invitos bapliza-rcnt, quia non habuit qui cum adjuvarent. Nam dux

Bracizlaus co tempore cum ontni exercilu suo inPolouia super ripam fluminis nomine Nizam,88', Ca-

stro eorum destructo nomine Brido 'BB,(647), longe

infcriiis ejusdem fluvii similiter asdificabal firmissi-

inuni castrum super allum scopulum, undenomen

traxit Kamenec,aBl (648). Quod autem Judei non n,

post niullos dies rejecerunt a se jugum Chrisli, et

spreveruul gratiam baptisini ,8B4atque salulem

fidei calholicas, et iterum sUbmiserunt colla jugolegis Mosaica?, sed *Hl episcopi et praslatorunt ec-clesia?polerat hoc asscribi nëgligcnlia?. Jamque con-dilo pnediclo Castro Kamenec, priusqùant inde ab-Irct dux Bracizlaus, Mutinant filium Bosa ,886suumcollateralcm et seëretariiim ,8B*'

apprehendens seor-tum et mulla exprobrans sibi, quibus 2888saspe eumoffenderal, dixit : Ego si non Deum offendere me-tuetem ,8M, Kit*méritas et, profecto oculos n'° tibieruerem ,t"1; sed nolo, quia grande nefas est contint-?père quod Dei digitus operatus est in homine. Et

permiitens secum duos milites lanlum ab aspeclusuo et lalcre amovit eum, el initions in Boeniiam Gomnem ejus jussil infiscari substanciam. Nec mont,dum rediret, misit dux *"* manus, ni appréhenderrent ""

Bosey ,B94, filium Cac, cognatuni Mutina?;

fiemper enim illam iialioncm Wrissovici ",M habuit

exosam, quia scicbaleant siiperbam esse valde et do-losam. Quem cum apprehendisscnl slatim, ut jussumfilerai, inposittis puppi cum uxore et duobiis filiis

relcgatus *nt est in Zribiam ,897,cl exinde perrexitin Poloniàm, cl ibi invenil fratrem suum, Mutinam,quoi dux Polonia? salis recepil bénigne.

5. Anno dominica? incarnationis 1097, dux Bra-cizlaus vocans ad se Ouda.lricunv filium Chonradi

(649) jussil eum capere cl misit in castrum Çladscoad custodiendiim.

. Â Anno dominica?incarnationis 1098, delatuin «Mest duci Bràcizlao, quod quidam cx Judeis lapsjfuga, nonnuUi furtitit divicias suas sublrahcrciii

i partim in Poloniàm, parlint in Paiiiioiiiam. Unde, dux valde iralus, misit camerariiim suum cum ali-

quibus miliiibus, ut eos a verlice usque2B99ad talost *300

c^poliarcnl. Qui venions convocat 2'J°1 ad ses majores nalu Judcos, cl sic exorsus est ad eos :

O gensproyenila manzeribus M92(650) Ismaheliia,

1 Ul sibi dicatis dux mandat-,cur fugiaiis1 El partis

2903gratis eut gazas aitenualis ?

Inlerea qtioetunquemea sunt, sunt mea cuncla.i Nallas de Solimis res diviciàsvetulistis.r Uno pto nummo let déni Vespasiano>., Coesareproscripti, sparsisic eslis in orbe*•B Macri venislis, macri quo *'okvullis eatis.1 Quod baptizali silis, Deus est mihi testis.1 Non nie *<""sed domino sunl isia jubenle *3°°

pa-» ' -

[trala.Quod autem iterum relapsi eslis in Judaisntum,Cosmas episcopusvideat, quid inde agere debeat

n Dixeral hase ex parle ducis, et slatim irrtimpentescveiienuil dontos, acceperunl lliesauvos cl quicquid

n suppelleclilis optimum invencnuil-,, Nihil hisi 2S"

î- quod solum 2908perlinet ad viclum graniun frumenii

ii eis reliquerunt. O quantum r ceunias cis miscris Jtt-IT deis illa die 2909est sublalum, neccx suceensa Troja't lanlum diviciarum in Euboyco littore fuit colla-u tum.n G 6. Eodem anno 4 Uns Decembris (651) Cosmas

i, .episcopus migravil ad Clnistum. Fuit autem isles- prassul humilis, simples, patiens cl mullum miscri-

i; cors cl illatas a quovis homine injurias asquanimilerit sustinctis, recognoscenlibtis suas culpas pins indtil-3- tor, viduarum non surdus audilor, prphanorunt non

ip lardus adjutor s91°,infirmanlium seduhis visilator,is iiltiina? sortis non ininemor, cxequiariim prqmplusit cxiilil exeçutor.n, 7. Posl cujus obitum dux Bracizlaus bahens cu-

ram animarum, et perpendens collaiam sibi a Deot- poleslalcm eligendi ecclesia?sponsum, caspil sollici-di lus cl 2911

pcrvigil secum lacita mente suorum iit-

CO spiccre mores clericorum 2Bla,vitam cl convcrsalio-nein discutere singulorum, quem ex eis pblissimuin

YARî^Ê LECTIONES.'»M»Permancrent 3. ,881Nizzam.3. 298aBrydo 2b. Byrdo 3. Bryd 4, 4». «s83Kamenez 2. Ka-

rnène :2b. Camenër 3. WVbeatissimi corr. gl, man, bapiismi A. 288Bsed omitium X. 2b, 5, 4, 4".*"l,*Boza2b. 288"consecrariiim4,M. *888quia 2b. 2889si non--^ limcreni A. 289°oculos prof. A.****ertlerèm luos A. '8?*'rex 2. ?893appreheiideret 5. 2894Boziey 2, Boscn 4, 4», 289BVrsseuicz% Wryssouic 2b, YorsoUiuc3;Wirssowic 4, 4a. 28SGrevclalus corr. al, man. re.vectus A. , 897Zbriaiii3, Zirbiain 4, Zrbiàm 4a. *"*?relatuin 4, 4a. 2?99in marginc A. al. man. **9!'0plantas 4. 4«. 290ive-iiicntes vocat 4. 2902.ntanserihui2, inansoribus 5. 2903

parlas 4, 4<*,et corredor 2b. "'", qnoquc 3.**>»ne % «s»8jubenle su.U isia 2. 2907"rfeesl5. " 08deesl 2b. 2999al. man, in margine A- "n *"'

julor corr. al. atramento A. orphanorum n. t. a. [désuni 5. In A, 4". post vérba seduhis visitâlor inseriasunl. fro adjutor 4» legit audilor. *911deesl 2. S912et add. 3.

NOTJE.

(647) Warlha in confiniis comilalus Glacensis etSilesiie,

(648) Ad fluvium Nissam non procul a comilatuGlaccnsi casiclium Camencium, postea ccenobitim

ordinis Cislcrcicnsis. SCIIWARI.(649) Ducis Brunuensis.(650) 1. e. iiliis scorli.(651) Probante Necrologio Boliemico.

,93 CHRONICA.— HP, III. 19*

piovclterél ad "" summum *"u sacerdotii gradum..

Elquamvis ipse nosset inler siios2911*,qoid esset iri

giioqiiani"le clcrico "".lainen rccoleiis illudSalor

nionisdiclum : Omnia, fili *918,(ac cumcoi.tsilio*w

iEccli. xxxii, 24), advocat Wigherium, suum per

soiorem generuin, vilum sapicnlcm cl in talibus

iicotiis eiudiluiii valde cl persoicacein, cui cl *9**

ail : Tii temporepaltis mei régis*3*1Wtatizlaisemper

inciiria primus interamicos [uisli, lu mores el vilam

jjocinetttm pctspexistii tu non solum laicos, tieriu»

citantclericos omnes *ot*intus et in cute npsti,;tup

consilionuncepiscopumeligete volo. Ad hase2923hé-

ros in propria verba noniiiproprie rcspondil : Olim,

juqiiiciis,dum rex palet tuus vigtiil, meum consilium

vuluii; nunc hotum vivant homines motum sm, qui

semelipsospillant aliqiiid esse,, cum nichil sint, et

quibusiiullius nisi quod292B

ipsi sapiunt placet '''".,

consilium.Sed vos mélius scilis, quod in lam sanclo

negatio,qui consultait 'sanctoe292Tecclesuc utilitati,

vucuosdeect esse ab ita et odio, a miseticotdia el

awicilia2928,nuin ubi-ista officiuitlunimo, humana,,s9 [utlilut opinio (652); «ie «idem nec. alicujusamkicia obligat, nec miseticotdia supplantât, nec

odiumexagilal, nec ita inflammat, quo minus cotant

vobiscloquât juslitioe quod postulat otdo. Est pattisni el nunc tuus capctlanus, quem vos metius nost'ts,nomineHetmanus. Hic sempet fuit régis in servicio293(1

conslans, in commisse fidelis, in legationibus

agendis fidus executot, caslus, sobtius, humilis el

mvdeslus,lion s931vinolcntus**3%,non ambitiosus,non elatus, et quoeprima est in clerico virtus, ad-

prime liieralus, et quantum spécial ad humanam

op'.nionem,cemitur esse bonus vir et perfectus ad

ttnguem*033,si solummodo2934non obsitquod Ito-

spessit. Tune dux "" ammirans suam et ejus una-

niiiiemvoliintalem, ait : Haud »918aliter cor luum

alquemeum sapil. Et quia hospes est, pttts ecclesite

protlest;non eum patenlela cxltauriel,non libetotum

cura aggravabil, non cognatorum tuttna despoliabit2937

quicquid sibi undecunque véniel, tolum sponsaejus et mater ecclesiahabebil.

Hic ergofaciam Pragensis episcopusUt sit.Nec mora, convocatis primatibus terra? simui el

prasposit'is ecclesia? Bolcsluu in urbe ad plaçilunt

V*t3iducis, collaudanto clero cuiicio M"populoquo

favente, HërmaiiUs promotibne diaconus, prasposi-tnra Bolczlavensi siiblimatus, sublimiorcni invitus

subrogalur,94°ad episcopalùs honorent. Facla est

autein hase eleelio anno dom. inc. 1099 pridie Ka-

lend.,B 41Marcii. \"... 8, Et qui»: eodem ànno (Apr. 10) imperaior ter-

cius j"**"llenricus celebravil pascha Ralispon»(653), jussus est dux Bracizlaus cum electo suo illuc

yenire, qui celebrato' :pascha iu urbe Wissegradj,terçia dië posl oclavam pascha? (Apr. .19), yenit2948Ralisbonam, Qui quia anle feslum carhaliva

pràsmiserat ï944donaria lam cassari quam ejus sa*-

Irapis294B,quolquot erant de ejus àinicis in curia,obviant ei veniunt ad tria fere ,94s

miliaria, et ilaB deducunt eum in ,94*civitatem cum *,w magna lu>-

norilicenlia. Cujus ad primant "*» policionem catsâr.confirmai Boemôrum eleclionem, dans llermanno

.anulum et virgam episcopaîcm. Item et hoc 29**

oblinuit precibus29B1

apud cassarem, ut ejus fratri

Borivoy vexillum dàrcl et eum Boemis omnibus qui

;Oum.eo yencrant, assignarel , quo post obitum

suumI.'fratremejus""'

Borivoy sutilimarehl "" iu29B4soliuin (654).

9. Eodem anno idem ,9BBdux Bracizlaus veniens

cum exercilu in Moraviam, reacdifical castrum Po-

divin ""V el rëddil id29B7, sicut antea fuerat, in po-leslalcm Hernianni episcopi, atque ibidem in villa

Zliumiça a91,8 pentecosten (Mai. 29) celebravil.

Deinde occurrens Pannonico regi Cholemanno*ut

in campo qui dicilur Luczko "B', mulla Sllnt'''9,'

invieem concionati, placitanles*°°* ad plac'uum

utrarumque *>'*.parcium. 'Ac inter se inmensis ",l 1

mulualim datis muneribtis, rénovant ailliqiia âinici-

cia? et pacis29tl>foedera et ea sacràmentis confir-

mant. Ibi dux Bracizlaus suiim cleclum llcrnian-

. niiin diaconum 296ecomiltit Seraphim'*°" arcliî-

episcopo ordinandiint. Qui venions ad sedeni suam

.nrbis :StrigQnia? tempore quo sacri ordiries céîc-

brantur, 3 Idus Junii ordinal cum prcsbitcriim, et

. mç, quamvis indignunt,'similiter ad eiindem pio-

: inovit gradum. Dux aulem, posl habitiim conciliiim

rediens, "castra metaius fesl jiix'ta urbem" Brnën

2968.;erat enim valde iratus .filiis patrui sui Con-

.'VARIEELECTIONES» .2913Al. manu superscr. A. 2814deesrA. 29,ï inter siios alia manu m margine A. , **" quoqne

2b. K17hoc loco esset al. manu supetset. A. ',918deesl 3. 291? et post faclum iton penitehëiis«dd.4. 4a. 282»deest2b. 292tdeesl 2b.

' >922deest A. J923qucm.A,: . ,924hominum,nipres 3. *,S2D

i'i margine A. 292'*cùtt. A. 2927deesl A. ,928a mis. et âmicilia désuni A. .,:*"' deesl A.*"° in titatgineX. S83-1 nec 2b. '****'violenlus éorr. vinolentus A. viol.r2b. *e^cott.:X. *"4 soluinA.2b,3, 4. S9sBBracizlaus addit 4a a939aul«orr. haud:A. '987;»l« corr.'A., el2b despoliet rell.. *?38

palaiium 4, 4a 2!"8 cuncloque populo 2b. 294°. togatiir 3. *1941II, 5, 4, 4» 2942deest 2b. v>294sin ad-duniA, 4». 2944prasniisit 2b. 294Bcort. A. .29Ë"!omi/liuu4, 4»; 2947ad2b. I948at. man. superscr. A."'s'1111111:111121».29?0bic2b. 29B»deesl A. 29B2corr. A. suum. iU3sublevarenl 2, 2b, 5,4, 4a. »!"4ad2b.. «t» ibidem 5. S986POdwin2;P6diwin 2b, 4a. ™" eum A. 2, deesl-4. 29B.8Zliiinica2,2>*,-Zl!ii-mca3, Slivnica 4, Slaunica 4«. a989Chlotiiatino'21*,Colomanno5;, Coiniauiio4. 298°Luczo 4; 2901*ilii1112i>. 29Barfeesl A. ï9G3 utriimque 4. '29l!4 deesl2, 2b,5. 29GBet pacis om/llunl 4, 4». "29'6C

episcopumA» diaconun».reH.i. S967

Sei'àDhyn4. 29CSBrincii 2b,,Bruën 5. '""''.'"'"

,„„''

«OTvÊ."

. ,..(652) Sallust., Catilina'c. 47.(655) Vide lleinrici IV diiiloma Ratisbonasdaltim

«IHidRoeunicrum1959.

(05i) Qtioa lactutii est-conlra-iegem ne reginsuccessione a Bràcizlao 1 coiislilulam, cfr. slioraIl |5. --'-,. r-:-.rlt ,:•::,;

Î9S CÔSM^É PRAGENSIS Ijlg

fadi, tdiili'icô et Lulbldo496é. Qui/fûgiëiites à facic A1ejus oppilàVeruiilse in **winiuiiiis oppidis, et mil- Iteilles tradunl ci coderas civilalës, limentes né iliosliiilcr devàslarct terrain. Inlerea dux Bracizlaus .

disposilis prop'sidiis per civilalës quas sibi Irâdidé-

rant, el éas frâlri suo Boriwoy comillens, reversusest in Bbcmiâm, Otlonis (655) aulcnt iilii Suiito-

topluc '*"" eï Ollo 2972ciiiit maire sua Eufcmia (656)mililum ObCdiehles duci crà'ul et fidèles', lient eo-dem anno (Dec. 25) dux Bracizlaus in naiiviiaieDomini BoiCzlaum per sororem sibi piopiiiquliminvitât ad convivium quod eral in urbe Salec dispo-silum, ubi in ipso feslo, conscnlicnlibus Omnibuseomilibus Bohcinia?, faclus csl Bolezlaus ensileravunculi sui, Quem posl feslum dux reniittens ad

propria, dotio 29T3 dal sibi cl consliimt quatenus Beiisifera? dignitalis pro ministerio 2974ex tributo,cjuod pater suus Wladizlaus solvebal anniialim sem-

per, 100 marcas argent! et 10 auri lalenta ba-beal 2»'«.''''

10. Anno dominica? incarnationis 1100. dux Bra-cizlaus quibusdam referenlibus hâbeiis comperiumpro certo, quod imperator in urbe Maguntia pascha(Apr. 2) celebrare vellel, optimum ratus fore utilluc elccluin suum *976 HerniaimUm mitterct, quiet inuncra sua cassari deferret el quant expectabata niagistro suo benediclioncm aceiperel, el com-iniilens cuiii Wibcrln, qui similiter debuil intéressecar-saris palalio, .rogat ul in *m omni suo'favcret

negotio tempore oportuno. Sed quoniam archipra?-sul Roulhardus simoniaca hteresi ïiifamatus, rclicta CMaguntia hisdem lemporibus 2978 morabaliir inSaxouia , jubenle imperalorc et collaudantibuspnihibus snûïagancis Magnnlina? a979ecclesia?, acardinal! Rouperlo, Clcmenlis papa? apocrisario,qui forte ibi aderal, ordinalus est 20B0 Herman-tnis" mi

episcopus in oclavis pascha? 6 2B82 IdusAprilis.

11. Eodem (657) anno admirabile et seclis coni-mcinorabile quod divina gratin per mérita sanctis-sima? *983malris I984Liidmila?298l>digiiata csl reve-lare niiracnlum, uli ipsi vidimus, vestra? caritaii

isA pandimus. Niintdontna abbaiissa (658)Wiiulelmmli,- fitmula Deo devola, ecclesiam sancli Pétri aposioli,a silam ill lerrilorlo ejusdem monasierii cui praserat,s cx velUstaie a fondamenlo dirulam usque ad psi.- fectionem deduCens reatdificavit. Quant ul conse-s craret prassul

*'986cum impelrassct abbaiissa, durai» ex more reliquias sanciorum collocal in pixide,i) inlcr àlia oblulit domina pratsuli pannum unius- palnta? latum, quem acceperat de pcplo sancla? Lud-0 milic, rogans ul similiter inter reliquias sanetnsn ponat cum in pixide. Tune prassul quasi indignausî- ail : Tace, domina, de ejus sanclilale ! dimille anuins *m7 aviam 2888quiescere tu pace. Ad base 2989ahba-ir lissa, 'Noli, inquil ntt-, dominé, noli 2991talia dicete;d mulla enim Deus per ejus mérita coitidie opetaturis R magnolia. Mox jussu prassulis sarlago affertur 299a

), magna, prunis ardentibus plena, ubi invocalo san-î- cla? Trinitalis nomine, prassul injecit pannum superi- flammivotnos carbones. Mira res, fumiculiis et flam-

niicula circa pannum emicuii, sed minime nocuil.a- Et hoc etiam magni fuit in augmenlunt miraculi,m quod propler nimium ardorem diu non potuilîa pannus de flammis eripi, et tandem ereplus sicut visus est inlegcr et firmus, ac si eadem die foretui textus. Quo tam evidenti prassul et omnes nos per-at culsi miraculo, lacrirnas fuiidimus 19'3pra? gaudio,n- et gralias relulimus Chrislo. Dedicata esl aillentse ecclesia in honore sancli Pelri aposioli 29945Non.et Oclobris.e- 12. Ilem ejusdem anni 15 Kalend. Noventbra

la C Borivoy, frater ducis Bracizlai, in urbe Znogeuim S8S8

^39*, faciens permagiiificum convivium , duxilus uxorem nomine llclbirk "" 3(660), orienlalis mar-

a chionis Lupoldi (661) sororem. Et quia hisdem

o, diebus filius Conradi Lutoldus "° 7per concessum

n- Golfridi a998 (662) admissus in castrum Ra-

lus kouz (665), militas Rorivoy inferehal injurias, sin-

gnlis noclibiis devaslans ejus villas, el refugiuitiu- hahens in prasdicium castrum, unde dux Bracizlausis- valde ira tus iterum coadunalo exercilti movit castra

/c- in Moraviam, volens iilcisci fralris injuriant. Sed

ati prius millil ad Golfridum oblestaiis eum per anii-

YARLE LECTIONES.2969 Luitoldo 2b, 5. 2979deesl 3. , 971Zvvatoplik 2, Zuatoplyk 2b, Zualopl.uk tell. 2972ita

A. Ôtlek 3, Ollik tell. a973dona 2b, 3, 4, 4«. 2?74ni superscr. al. man. A; «97Bhabebat corr. haheat A.2,76suum eh A.. >977rfee.sl4,4». a978.diebus 2, 2b 3, 4, 4a 29'9 Magiincie A. 298°dominus iiiseritii!4,

4«. »981ermaiinus A. '' *sa*VII, Ai 2?83sartclissima 3. 2984iuiïi 1. 298BLuidniilla? 3. 2986deesl A. 9S8Î

àvum 3, dominai!. 4a, rfeesl A. 2888deest A. , s"189désuni A., 299°abbaiissa h. I. A. S991noli dom. A-2992bfferliir 2b. 29»3 iacrymis fundimur 2-, fudinius 4. 2994VI, 3. *^s Znoycm 3. *"*

He1byrk2,llëliuck 3, Kerberk 4,-4*. 2997Luitoldus 2b, Lulholdus 4«. 2998Godfridi 3.

- - miM.

(C55) Ducis Olomncënsis.

(656) Erat filia?Bêla?1 régis Hungaria?.(657) Palet ex sequentihtls LiidniiHam a. 1100

iiondum inler sanclarum nutiicrum sine ulla cou-Iradiclione recopiant fuisse.

(658) Monasierii S. Georgii.'"(659) Ziiavin.

D (660) Cfr. Chron, Clauslroneoburgense apudPeziiuii.

(661) Sancli, filia Leopoldi Piilehri.(662) Fraler, ul videtur, Adalberonis episeo}t

Wtrcihurgensis, Iilius Arnoldicoinitis qui casiruiuLambacense ad Trùnam leiiebal. Cfr. Yila Adalbe-ronis Pez. U, 7.

(665) Retz in Aiislria.

,07 CHRONICA- LIB, III. 198

qua? aniicilia?2099fa!iU?ra,quo ""sibi Lulholdiim A

nul vinciiiin titillât 3001,sine mora, aul decas'cllo

slio cum expellal eadem hora.-Quod cum non laie-

rei Luloldum, caslellanis per fraudent, foras ex-

clusis, ipse cum suis miliiibus vi oblinuit castrum.

Tune Codfridus80',8cum legalis, qui ad eum missi

fueriinl, occurrit duci juxla oppidum Wranov, et

eoram omnibus clamai Liitoldum perfidum esse cl

vcipiihlicas.iiiimicHiii;castrum vero, sibi 3993sub fide

ainicabililcr3<)01 prasstilum,.j!im hostililer ad cx.-

piignaiidum postulat ducis .*0OBauxilium. Cujus

pcticioni'dux non abnuens admovil cxercilum urbis

per circuilum, ubi per sex ebdomadas vi somma

nocle eldie conscriliir pugua, douce famés, qua?firnias expugnal urbes (664), prasvaluii in Castro.

. Ea *">08viclus Luloldus et bello fraclus noctu clam B

clapsusvix soins aiifugil, omissis S007ibi 3098suis

militibtis31199,qui facto niane semelipsos et castrum

iradunt in maniun ducis. Inlerea dum hasepugna

gerilur Paulic 301°,filius Marquardi 3011,patdagogusWladizlai,sagiltalus morilur, item Dobes.*012,filius

Lstimir 3013,dum

Per vicein suant serval vigilias noclis,occidilur. His duobus amissis et raidi ta urbe Go-

tfrido, dux viclor cunt suis renient in Boeniiam.' .

15. Jamque Chrisli nalivilale adpropinquanle, et

propter venacioncmin viUjiSlibecna 30,4 duce mo-

ranle, quadain die inter prandendum fertur dixissedux 301Bad quendam venalorem 3916,qui non longeabeo ad quai lam sedebat mensain : IIeus Gucala!

pulas me nescite, quis sit inter vos qtii 3o17me quoe-(rit inletficete? Et illc, sicul homo eral vehcmens| in

verbis,clamai 3D18: Proctii Deus hoc avetlal nec tuusoculuspatcal, quin ipse cicius occidalur qui taliamttclimalur.Ad hase dux : Ah 3019/ bone vir, ait,mtlli fas esl evilute inevitabile fatum. Postera aillentdie (Dec. 21), quia sancti Thomasaposioli eral vigi-li», mane audita missa il venatum, et cum in nocle

juin redircl, occurrunt ei anle villam apparitorëscum laiernis el faeibus a(,2C'.MoxqucLorck 3Bal,iht-

pius lalro missus a diabolo, prosilil cx lalibulo pra?-c'mclusgladio, et ul fortius valuit, inter ipsa iliacliiceni3I)22

percussit venabuïo 30*'3. Non aliter dux30'ncadit in medio luco 292B,ac, .''.-.

Siclarus Lucifer coclocecidissel ab allô.

! A Advplal cxtemplo!0a6

lugiibiis lurma suorum,t et extracta basla 30" semineeem levant dueeiii. Illë- aillent minister Satanas, dum accélérai fiigiimper

npclem opacam, prasçipitatur cum eqiio iu cisler-

, nam,i Quam prascopslorrehs.dècurrcns feceraiymbre.il Incerlum est ttlrum ipse manu sua an gladuis lapsusil devagina ila' eum prascidil per 8028nicdi.umalvum,e ut omnia sibi cfiluerenlesta. Fil luinulius per villam,'•- alii iusiliuiit. equos, alii cunt armis hue et illucis 88î8 discurrunl, investiganles lanli inali machina-is loreni. Mox quidam iiivcnii cunt semiviyum,, etia quamvis salis ad mortem habuit 3030vulnus, lamen .P8 amputât ense captit ejus dicens : .'*

Iufetni fumas 3031non insôns ibis ad uiiibras,iti B £( Getetis *03*

geiieto mea facla. referre memen-is

[lo(665) jin Dux autem ïOS'!,licet in. lanlo dolore sit posilus et>a

mecrore, illa nocle et insequenli die non rçlaxabaiIS

spiriliim cl ora a lande Dei, nunc lacrimosam peeni-,s leuciam offerendo, nunc 8034sua peccala confilendo

lam episcopo llcrntanno quant aliis sacerdolibusDei. Tiibutuin aulem quod eo tempore fuit de Po-

°" lon'iaallalum, et quicquid in sua invenit ao?Bcaméra,

per manus episcopi fecit dari 30*°per monasleria. Etc cum disposuissel omnia qua?eranl disponenda pro°" -anima: itole, inquil, ftliolo meo lituiim meum et,se

jacttlum, coeteraiion esl méum sibi date, quoeDeus8e fosuit in sua poteslale. El ila 3037in sequenii nocle"'

posl gallicinium inler inanus saccrdolum11 Kal.oe~*"

Januarii, velud bonus Dei S039 athlcta, ulramque1 : hominis subslaticiam in sua divisil exordia, quem•"'

procul dubio credimus aut jam S0"9accepisse aut

.'rt jam ,04°acceptUrum coelcsliaconsorlia. Cujus fere-11' triim unus ex clero sequens usque ad scpulchruni,

hujnsmodi planctum ao4' iterabat dicens: Animagi- , , ....... . » •* ,gie Bracizlài sabâolli adonùg vivâlexpers ihanaton Brit-

rcs cistàùs yskiroî.a042

(666). Mira res, sic flelu suoclë-

itt- nim et populum concilabal s(>43ad iletum, ul dum

•a?- ''flerës ntagis flëre Vellcs. Sepullus est aillent cunt

ilia maximo planetu: suorum in polyandro304*;sancli

lux Weiicëzlai ecclesia?forinsecUsante portam a sinistris,

'.:'-.. uti ipse'disposuerat. Ubi soror ejus Ludmila, Deo

. dévola famula 3948,supra lesludines conslruxit ar-

VÂRl^E LECTIONES.*'n Fidei A. â00°qiiod 4. ,0I)1corr. A. 30»2 Gollifridus4. 8003deesl3. 8°04amie, snb fidp.A. a«Bin

nddi!2. 300Gvicia add, 4 Victoria'ado*. 4ï 3BI>'amissis5. 3908omnibus corr, M X. 300'mil. suis A.2019Paulik 2.2b. 3. 4. 4a. '»«1 Markwàrdi 2. 30» Doles5. aou Lyztimir2..Isltmir5. Lzlimir 4. 4>.f01*Sthëcziia 2. Slebna 2b. Sebecna 3. Shencna 4. 4a; 391Bdux duxisse A. 8B18deesl 4. 4a. 8»" quiinter vos A. 3018proclamai 4.4.». a""9Ach ach 4; -*020fascibus ton. facdtusA. el armis uddunt.A. 4a.au Lork 2. Lark 4. 4».. 302aBracizlaum add. 4.4a. 80« coi'r. A. 30a4Bracizlaus add. 4.4". 30as

liiloA. 2. 2»'. 4. 30aecxlimplo A", ""asla A. s028:in 2. 3029et hoc loco X. iilucquc 4.^ 3?30habtieril2b. ««a.i„riaS ^. furuàs 4. 4*. 3032ceris A. al. man. susperscr. Çëreris. a033Bracizlaus add. 4. 4a-934niliic—confilendo al. manu in margine A. a03Binvenit in sua A. ao3Bdare.3, 4a, 30S7 sic.3

a "dei bonus A. 303,>deesl 3. 30''0 oniiltunl-A. 4. 4a. 3041planclu 3. 3042yskyros 3. yschyros 4. 4''.

"Mciebat 2. 2b. 5. 4. 4». a044podi.mdro Ai-polyandrio 3. aolBfam. Deo.dev.A.

KQTJE '"'- -i'

(664) Cfr. Lucan., Phars. IV, 410.(665) Virg., Mu.: II. 549. .

666) ïc'/yp^t»

199 COSMA PRAGENSIS 200

çualâm In honore sancU thonias apostoli càpcllam, À

et coiistituit ul colïidie ibi celebràrétiir missa prodcfuiiclis. El quoniain staliin percrebiiil fama in ;

populo, ducem s048essë mterfectuni Bosey,94'' et '

Mutina? coùsilio, quos antea cxpulerat dux m8 de

regno suo, dubilari a quibusdam solet ulruin son-

cior '"'*• sit qui CQnsiliûnt dat, âii qui consentit ut

facial]; sed révéra iiterquc rcus, vërïiiitamën soncior

is est qui Iioniicidium cOnsiliàiur, quia et se ipsumde aliiim [sic] criniiiiatur. 'Ergo vos Bracizlanm occi-

dislis, qui ut occiderelur, consilium dëdïslis. Miltunt

ilico prassul et comités eiirn festinaiione in Mora-Viantad Borivoy legaluin a9B0, quo accelerct sibi àcassàre olim *"""•datum: lolius Boemia? accipereducalum. Qui feslinus venieiis in ipsa die (Dec. 25)îialivilalis Chrisli omnibus simili favcnlibus iutro- B

nizalur. Tune Cilleniann delel am omnino sua ton

vesligia, qua?vix inpressa reliqueral "•"in Boemia,cum "exosa terras peleret coeleslia. Jusliiia enimeral Boemôrum, ul semper inter principes eorum

major nalu solio polirent r in principalu.14. Anno dominica? incarnaliouis B9'B1101 30"-,

Uodàlricus et Lutoldus, filii Conradi, expulsis pra?-sidi's de sc"i8 Moravia, qlia? ibi Borivoy abiens reli-

qrerat ob cuslodiam, rehabuerunl civilalës suas,similiter Toscy et Mutina redeunt de Polouia,quibusduce Borivoy non ex corde, sed pro neccssitale lem-

poris cohcedcnleigratiàm suam, *""'9, recipiunt civi-tates suas quas antea liabuerànt, Bosey Salec, etMutina Lulomcrice •W6°.

15. Eodem anno Oudalricus adil •08'imperalorem

in urbe Ralisbona, el cum per amicos sollicitai 80.e*

precibus et fatigat inniensis promissionibus, quo sibirestituât injuste"'1''

1prasrepiuin M04 a fratre suo

juniore (667) Borivoy Boltemia?ducalum. A,quo;cas-sar accepta pecunia dat; sibi" 065,diicaïus insigniaetvexillum ; sed in ducem eligendi obtentuin ponit inarbitrio Boemôrum. Tune Uodàlricus inittens lega-luin vulde discrlum"°*B viruni, Neusse a0B'nomine,iiliuui mB.Dobrcniil,.argu!l fratrem suum Borivoy,increpat coiniles et minaïur cis, jactal se esse asiate

inajprcm,vet sccundunipalria? ntorent dèbitiim, sibi

, À Injuste*""" stiblâtum per fratrem juniôrein /668)

i poscit principalis sedis hoiiorcm. Qui quamvisi justam causant hahcai *"*, lamen frustra caudantt, captai *""»,cum cornua ,m amilial,m. Sic Udal-î ricUs fratrem , 073suum Borivoy jam "°74 confiruia-- lum in solio tarde nilitur pcllerc de regno.Postquamt Vero suo~ referente legalo animadverlil Udalricus,r nec fratrem suum cedere solio, nec comités acqui-it Cscere suo consilio, hoc solum obiinuii precibus, ut- cassaris per liccntiam liceat *"" sibi débitant vit invadere s" 6

provinciam ; cujus 307*'mox associan-- lur in contubernium viri in rébus bellicis slrcimi,à Sigardus contes de oppido Sala, el ejus frater Fri-e sensis 3078episcopus nomine 3079Udalricus (669),i) ntque suus per sororem gêner nomine Fridricus.- R Quorum succenderal animum ad belli studium pio-14 inittens cis aureos montes, et •pollicitans suos esse

i, fautores omnes Boemia?nalu majores. Praslerea3m

n uiidëciinque potuil, non paucos sibi in auxilium ac-

m quiril Teutonicos, qui pro sui stullicia assliniabant

in Boemia auri et argenti pondéra fore in platcis

1, sparsa et exposila. Quibus insimul coadunatis, Ou-

ïs- diilricus cum fratre , 081Lutoldo *>"*Augusto tueuse

i- iniranl parles Boemia?, sed sinislro homine. Nam

S, Borivoy collecloexercilu occurrenseis caslra inetatus

is csl,0Ba supra duos colles juxla oppidum Malin (670)it- ****,'paratus in craslinum cunt eis ">**comiiterei- bellum. Tcutonici vero non longe ex altéra """parloet rivuli Yysplisa

,0B7 appUcucfunt caslra, ila ni uter-

p que ab ulrisque possil80B8videri exercilus. Qui post-m quam aniniadvcrieriinl iinanimein esse cutii*""""duce'"

Borivoy,mo consiànçiant Boemôrum , inquiimt

bi "Udalrico : Ubi sunt illi Boemioe natu majores, quoino dicebiis titos esse (uutoretl Recte mentilns es in capulas- luum, elnos decepisti atque in magnum deduxisii

el périculum. Reverli voliml, sed nequeunt, quia cadem

in via posl illos Suatopluk 8991cum fratre suo Ollone

;a- ducens sceuht duas scaras venicbal duci Borivoy in

ie, auxilium. Quid facerCnl? Magna ttndiqiic""" coar-

>y, tâii 3093angustïa, per aiigiistant viam et nimis ariant

aie seinilam, qua itur Irans silvam ad Gabr am (G71),ibi turpem hoclu inaitiraverunt fugain. Ibi episcopus

YARIJî LECTIONES.3048Bracizlaiim "4. 'sou Bôzsey"2. et sic deinceps. 3048dux cxp. A. deesl 3. ao>9 sanctior 2. in

lextu, sed in margine manu antiqua cottectutii soutior. a('B0 légales 4. 4«. 30B1 olim sibi a cussarcA. 2b. 5. 4. 4a. aoB2 Cyllcnia 2b." 3. 4. 4tt. a<,B*dôlet A. a084 delela al. manu superscr. A.

"-!K,S»liquerat iA. '•0B8 Chrisli ^2. '"""* Mill. Cil. A. falso.

a»B8 in A; a9t9 deesl, 4. 4". 3^Liutoniierziczie 2* •Lulomh,ica?:3...4<*. '•*Ml.1adiit.-4...4'*. 8<,B!1 salniat 2. '30'>3 omissum 2. 8''64 pras-erepiuin.corr. prasrepiuin A. praterepiiim -2. -2a.'2b. 4». S?CBsibi tradàt in margine al. man. corr.Iradit A. *oe6diserluiii valde -omisso lcgatuui 4. ,4a. ao.67VNeussa '4. 4n. 39C8 deesl 4..| 4a-*">69 projuste'2. 30'0 hàheas 2b. .3..4. 3<>71— tas rell. et A. con. — lai. a072cornu 3. 3073iil. manu A." 74deesl 3. a07B.deesl4. 4». a078invaderel omisso vi,4. 4«. ao77.cui2b. 3078Fri>icnsis,2. 3079et 5.S08B

pr<>pierea4. 4». a081.suo ùdd.,2b. 3(IS2 Liiiholto 1. .'*''»",metsili sunl 4. 3084Malyn 1. a(,8SiU»*• 4'a. 8088aliiK2.>2b.U. 4a. -3087

Wyzplisa l.,2b. Wyzpliza 2. Wzalsa 3. Wzlipsa 4. Wziypsa 4a. •"«s8pos-seiA. ioasdeest 1. -*090"•'Bory.voy.l.

a991 Zuatophk 1. "-8'0*'*undc 5. i0S3 coailari A. 8m APGABII.1-'•'-.'' NOT.E»- - - -

(667) Eos fralres non fuisse heïno non videl. Dequo loqiicndi usu vid. Pubilschka IV, 101.

(668) 1. c. hoc loco junioreni filium pairui.(669) Inler Frisingeuscs episcopos iilius lemporis

U.lalricum non inveuiri obicrvnvit Scbwarz; illoiuuuci'4? Hciiiricuiii l'uncliuii es e annis 1098 usque

1157, qui eral Fridcrici comitis de Pilsiein fraie;*,probat tabula quadain apud Meichelbcck ltisl. Frisilig. I, 2 n. 1282.

(670) libi bodio sila est urbs •Kiilléiiberg.'671) llabci'ii quo ilur in Moraviam.

j0l CHRONICA.— L1B.RL gW

[.'riscnsisa091amisit capeliam suant (672), ibi pro-

nier dintctlciit,-y-iamoninem8900exercilus cum rébus

[ibtialibusprojecilsarciuam. Mannaulem facto ndvc-

nicntcs Boemi, hoste careniia 3B97diripiiint spolia.

,'rant autem illo tempore Borivoycl Sualopliik con-

cordes et ad invicem unanimes, sed unde orta sît

inter eos discordia , paruni snpi'riora repeiëns

cxorilia,referain pauca.

16. Anno dominica?incarnationis 1102. *'*a,Wla-

dîziniisdux Polouia? Italiens duos filios, unum de

coiicnbinaprogenilum, nomine Sbigncv 3099, aile-

rum cx Judilha Wratizlai régis filia cdiium, nomine

Bolezl'anm, hos inler 310"sutini..rcgntini3181dividit

per médium (675); sed qitoniamjuxta vbce.m.domi-

nicain, oinne tegmtm in se ipsum3'02divisumde-

solabilut(Luc. xi, 17), et domus supra domum ca-

rtel, el sicul vulgo dicilur, duo calli uno 3103sacco

eapli3'94insimul esse non possuut, anno dominica?

incarnationis1105Sbignev posl obitum |>atris mox

conlrafratrem suum suniii arma, et promitlens pe-

Miniantassociai ducemBorivoysibi 3U"iiu auxilium.

Qiiist.ilimmisit posl Zuainpluk310°in Moraviam, et

ciiiiveuicnies simul castra inetali sunt juxla oppi-

dumRecen (674). Quodaudiens Bolezlaus millil310T

pcilagoguni3108suum Skribimir a'°9

(675), cl rogat

ducemBorivoyut s'ilmentoraffinilalis, se3110sibi per

Jiiili;am,ejussororem, ilicil propiuqiiiorem; el insu-

peroffertei 3111ad nianutn 10 marsiipia 1000 mar-

cisplcna. O pecunia tocius maii 3112regina, fraudis

arnica,fidei hoslis et inimica! Tu.jiisliciam.com-

priiiiis, recta judicia subverlis. Te corrupti Gra-

liUsael Proliven3"' 1,ducisBorivoyconsiliarii, c'oni-

pcllimïipsum ducem fidem3114Sbiguev promissàui

abiiiicrc.Qui sialiin accepta*"*' pecunia reversns

csl ad propria al16, el quia nec unum obultini dedii

Zuaiopliik-,indignalus valde el siiccciisus ira disec-

dens feriurdixisse : Incendiant meum ruina *"''

«xiini/iinm(676).

17. Anno dominica?incarnationis 1104, Johannes

k (677) clccliis. est in cpiscopiim"Moravia»; itodeihanno millilSuatopltik in Bo.cihia'iniitdagaioiës itc-

quiiia?, de'iiipr'esjuslicias ,,;scininaioï'es ane di'sCôr-5

dia? cl. omnium'mala'r'Uin arciuin . invëiitorès,

qui 8119...';'

: "['

Possent unanimes.. armare in priçlia fralres (678)..

Hii fere universas Boeniiascivilalës c-ircnicnles'alios

pecunia corrunipunl, alios muueribiis, alios pro-missionibus obliganl, et-quos sciebaiit novaruln

rerum avides , aul iligiiilalibusprivaios, aul ver-

satiles et ànimo inconstantes, onmes 312l)suis ver-

suciis asCiscunt 3121in parles Sualopluk ducis. His

ita palratis. 3122,aitno dominica?incarnaliouis 1105,sole tnorante ht décima parte Libras, intra Zua'o-

.. phik ctini suo comilatu3123Boemiatn,etoccurrunlsibi

perlidoruni agmiiia, quidam vero ex eis expeclantut cum aperla janua urbis Praga? recipiiinl infra.

nicenia. Sed prius eadein die dux Borivoy valde di-

luculo venions prasoccupal urbem, et ponit in ea

forlia prassidia alque episcopo Hermanno eam m*

comblons, se cum suis ad Yisscgrad coniulil. Et

ecce Zuatopltik al2Bordinatim 3128pulchrc insiruclis

cum sex Icgionibus apparel in casipo, et quia nul-

lus obviam sibi venil ab urbe, incerlus et djtbius

partim suhslitit, et inox iransvadanles 3121fluviumWlilavam infra villam qua?dicilur Bubni3iaB(679.)^applicueriinl urbi, sed inveniiint clausas portas et

super muros fortilcr rcsistcntCs milites.Ibi a quadain, ancilla super muros astanti turpilc>*confusi, cadetn

p'via rcpedanlcs- figunl tcnloria inter ulrasque urbes,in loco ubi sabbalo fiunt mercimonia (680), assti-

maiiles quod cx ulraque urbe sui conjuiàtorcs illa

nocle.confluèrent ad eos. Quod cum minime fcçîs-

scnl, mane facto-ccclu convocato Sualopluk sic

orsus est ad eos : Quamvisnon vacél tnodoul ptolixoutar alloquio , pto te lamen paùca loquat, nemotiis

Gccasioncmtimere aticui videur. Timidiseniinet igna-

vis, quibus misera vita 31*°habelut "'""t simi'is, âplis-siniflmorsest, (orti autem alai uiro mottem subite in

YARLE LECTIONES. ;'

,MBOudalricus insérant 4. 4a. aoB8 omnis 3. 4. 4a. a097carêmes, 2b. a09«Mili. C. III. A. S099Izbi-

\ gnenl, t'a cl deinceps; Zbingnen 3, Zpitisnoti 4, 4«. 3i0tsinler hos A. sl01regnum s. A. 31Bsipso2b.«mil/ii4a. a103in uno À. al04posili A. 3iùsat. manu superscr. X. 3106Zuatopluc 1. atB7ad inserunt 2,4». 3'»8

legaluin A. al09 Zribimir 1, Zkrybimir 2, Zkribimir 2b, Zkarbimir 3, Zkrbimir 4, 4«. M10soicorr. se A. aul sibi 2b. am mundi 5. 3,i3 Protyven 1, Proliwen 2, 2'\ 3, 4, 4». , 114fidei 2. 3llt

lide1, ea-punclmn.3116

palriam À. zl" rugina corr. ruina A. 3118nequiiia? et erasa A; all9quiquel.ï lm omnibus corr. omnes 1. 3121alliciunl 1. "', Zuatoplik repelil l. 3l*3 exerciln 4, 4a. 3124ea 2,, 2b,

5,4,4a. 312BHic désuni nonnulla annotavit soec.XVII manus in margine 1, desidérantUrduo,utv't-

j ,'leîar, [olia qtioecontinebanl sequenliausque cap. 21, ad'.'verbacorrii'plus et avarus etc. 312Bornatim A.3117iransuadenles 3. 3la8 Rubin 2, 2b, 5. Btiriii 4, 4». sla9

captus oculis et menlula est piivàlus, haieI verbain lextu X. sed expuncta.

8130videtur 4,-4°. Malalia manu sitperscr. X.

\'

NOT^C.. . /_

\ (672)Yasa et oynamenta sacra quibus sacerdotes| a<lsacra peragenda iiumiur, itemque capsula qua5 rdiquia?sanciorum asservautur. ScuwAitz.

(073)Shigneoa pâtre data erat Masovia, Bolçzlao* regnisedesprincipales in Craeovia , Sandomiria el,! Wrailslavia, ul refért Marliiius Gallus II, 8. De

\ dissensioiiefralrum cfr. ibidem 11, 24.

| (674)Riiizen, in regione Troppàviensî.

i PATOO- r.txvi.

D (673)Apud Marlinum Gallunt Skarbimirus pala-linus. - . -

(676) Sallust., Calii. SI.: (.677)Tertius.

(678) Virg., iEn. Y11,335. .. ^

(079 Buhen.(.680)In dexlra ripa Moldava?,în.ea Pragas urbis

parte ubi hodie suht sepulcra Judasorum.Pal.ickyl<m^ -:-:'- - : .:.- .^or,

7'"

•203 COSM.C PRAGENSIS 20,

prnrfioî/tt/cÎHsesl neclareliquido.Namegoolinimeciiin A

delibeiavi aut poliri pune el honore polioti, aul pn-giiandô honesloe sucCumbcre motli. Sed (681) l'ouissola'nnnc est mors isia cavénda, ne qtiis veslrum ca-

ptifs el maiiibus posl lerga313S

ligattts 3iS3, alque spe-ciaculumhoslibns[aclus,velùlibosad viclimtinidiiélus,cadat secnri pèremplùs. Vie-lis enim toia 81"4esl Victo-ria el digna laude ineniotia,ne incruenla lioslibm con-

tingal Victoria3'3". Dixeral, et conlinuo cum suo co-

miiatii voriens iler 3I3CMoraviam , sic falur WTacek3137ad Comiietn : O miserabilis forlunoe condilio ,

qua313Bnunc cogor 3139.-liunaresidere ul noclua, qui

visus 3140cramvclùli agilis aquila ascendisse 314L[ère

nsqué ad nubila. Cui Vacko : Non al4« /e, inquil ,domine a143mi, ftangal tsla advetsilas, quant cicius

felicior seqûelur3'44 prospetilas, quia et solis posl

aquoe314Bnùbem magis nitel claritas. Talis enim

vicissitudo omnium rerum esl iu mundo. Quos abonn-ies duxBorivoy cum suis.prosequilur 814C,et quamvis

seplies plus de miliiibus bàbëbat, lamen non audet

cum eis coriiriiiticre priciium , quia limuit suorum11,47 perfidiaiiijiie sua caslra deserenles ad hosiiuiii

se Iransferaiil miliciam. Prosecutus esl aulem eos a

longé usque ad inlroilum silva? (682).18. Anno dominica? incarnaliouis 1106, invenlore

discordiarum diabolo sémillante discordias per niii-

versum 8148orbëm terrartim, quidam soi cooperato-rcs cxtileruiit cx Teutonicis proccres 31''9 ,,qui se-

duccnlcs filium iniperaloris, regem videlieel -llcii-

i'icum -qiiarluin, persuaserunt ni contra genilorenisuum arma sumeret. Qui ftlii sui a facie fugiens, in

urbe Ralisbôna cum paucis munivit se armis, el

initlil pro duce Borivoy, ul sibi in auxilium cum

éxercitu suo veniat. Nccmora, venienlesBoemi non

longe a Riiiishoha metaii sunl caslra juxla fluvium

Reznant ; ex .altéra aulem parte ejusdem fluininis

eranl caslra filii iniperaloris. Tune qui videbantur

esse faiuores cassaris, primus Lupoldits marcliR

oriënlalis lapsus fuga noclu rcpatrial cum suis.

Dcpoldus 31B0 (683) autem el Berengcrus81B1 (684)

marchioiics *tM Iransferunl se ad caslra régis

t Henrici junioris. Yidonles aulem Boemï se undiquQëssc deslitulos, nichilominus celerius ul poiueraiusimul noclu maturavcrunl 81tiafugain. Quod vidensimperator deserit 3184

Ralisponam, el Iransiens pePaiislralem plagant via qua itur ad Nelolic 3ls'

(C85),iiilrat Roemiam, quem dux Borivoy honorifice sus-cipiens 31B8, sicùii ipse cassar disponcbal, versu'Saxoniam dal sibi condiicluin per terrant suamcassure dignunt, deducens eum usque ad generumsuum WTicbertunt 3lm

(686). Inde per SaxoniamIransiens cl Reniim perrexil Leoditim, ubi non postmullos dies cum vita amisil imperium 7 31B8 IdusÀugusii.

19. Eodem anno Sualopluk convocans eos ouiseculi eum fucrani de Boemia, quid opus sît facto

B jam in inccplo ncgoiioquasrilconsilia. TuncBudivov3189filius Hren 31C0, caslcris atlale senior linguaqtio.disercior 3161,in adversis el prosperis vir atquauiinis311,8, et in lalibus negoliis ab incunle asiate virerudilus ac plenus versuciis, his usus esl alloquiis:Varius esl evenlus in proelio, cl a18*1mine Id, nuncilli proevalueré bello. Nos aulem, fralres, nondum

usque ad sanguinem pugnavimus, nondum fecimutcapitibus nostris 31C4 pontem, quo

3K,Bitur ad soliun:,quem3lsoulique el facluri sumus, si sors faccrecompi-leril. Sed quoniam non semper armis, sed soi/m-sdolis ad ardua honoris vcnilur fastigia, nunc posiïtarmis utamur dolis. Talibus enim artibus Troya ab

Argisalf"7 ett in decimo anno captai et Prudenliut

tefetl in Psiltomahia a168dicens:C

Nil differt armis conlingat palmadolisve (687).

Nec mora, millitur aller, ul ita dixerim, versipelKsSinon 3199iu Boeniiam, mukimodis inslriicltis dolis,

nepos Gapalic °170, qui paralus in 3171ulramqi'ofoilttiiam (688), casus 317anon limuit mortis , cui

apte soiial nomen virilis , quia viriliter egil.-Naini sicul oiim Sinon Argivos armatos equo inclusos per, sua mendacia traxit Troya? in nteenia, ita per isliti*i falsidica commenta duci Sualopluk vicia paluii; Boemia. Hic ut pervenit ad ducem Borivoy, genil'us

VARIvE LECTIONES.

3132posl lerga manib. A. 3133deest A. 3134rfeesl 4, 4». 313Bcorr. A. 313Bversus tiisertinl 4, 4«. 3I!''

Waczek2.Yecek 3. 3138quiaA.4. 3139color corr. al. manu cogoi*A. 314°usus A. 2,4,4a* >m asceiulerfiA. al4aomissum 4a. 3143dux 2b. 3144sequilur 2b. 814Bcorr. X. aquani 2, aqucam 2b, aquosain 3, aipiaincl 4, 4a. al4° persequilur 21*,4. al47deesl 2, 2"*-,5. a148ita X..deesl rell. 3!4Bproceris4a. .3'B0l)ii-

poldus 2bi Diepoldus 4. 31tilRerengerus 2, 2b, Rcgncrus 3. 3iB2 deest A. 3153malui*. simul noclu A.3184urbem add. 4a. alBBNetolicz 21', Necbolic 5, Netliolic 4, 4a. a,BGsuscepil A. corr. al. man. susCipiens.3187Wigberium 2. alB8 VI, 4, 4a. 31»9 Borivoy 5. 3160Cbren 4, 4a, 31B1 discrelior 2. 3,6a

asquaiiitm's2, 2b, 3,4. al63omi/lil 4a. 31G4 veslris 2. 31G5 viam qua 4, 4a. 318Bquant 4a. 31C7 Agris.2, itb Ai*,estal. man. in margine A. [also in lextu ab agris lalibus enim. lalibus est — Argis in rell. 31<iSPsicomachia i-*169

Syiuon 4. '3170Gapati 2b, Saiiaca? 3, Gapalhe 4, 4a. »»' ul 2. 317scasuin 2b.' : NOTJî.

(684) In sequentibus iterum Sallustium in orationeCalilinas, c. 5S, imilalus est.

(682) Hoc jam anno 1104, factuin esse probantAnn. Hisdesheini. et Aun. Saxo.'.'(683) Cornes de Yohburg, marchio Nprdgaviie,•qui jam priori tempore ad Hcinriciim junioremtfansieral. Cfr. Ami. llildesheint. 1104.

(684) Sulzbaceusis. Conseiitit de his Ekkehartlus

D in Chronico 1106.. (685) Neloliz.(686) Usipie ad montes Wissechore i. e. monies

Saxonias metalliferos. Cfr. monachuiii Opalovicenscmad a. 1105inPalacky Wùrdigung, p. 55.

(687) V. 550.(688) Vii*g., Mu. H, 61.

e„n CHRONICA.— L1B.III. ,206

nrovolutus, fictis lacrimis rigat pcdes ducis , el A c

laiidemsurgerejnssns lalia futur : Ô mé misermnvix, n

Delituissefuga, el a'"3 vixevasissesceleslas !

•naiiiisimpii Sualopluk, qui si me cepissel, procul i

ilubiohosceocillosmihiernissel. In quoquoniam me s

aliter ulcisci iiequeo, o Deus omnipolens, fas mihi r

si;ejussécrétadelegere,fas mihis'il oninesqui sunt in jhac terra ejus familiares prodere. Sicqne miscens i

VCrafalsis muliis criminalur Sualopluk fiiigiciiis,et jUl sibi magis crcdalur, dicta sua confinnat sacra- <

mentis. Talibns arlibus atque insidiis vir bonus el i

simplcx dux 3m Borivoydccepnis el mullnm nien-• i

diiciiscrediilus, ramos robuslos quibus el ipse inni- i

xtis scdil et honorcm suus pependii 3'7\ incaule i

prascidit, cl ah alto culmine cecidil 8176.Nam ami-, .

eossuos fidèlesBoscyet Mutinam saspecapereel ut B ,

hoslesrei ptihlica?punire voluit, sed quia consilia-

riossuesGrabisam cl Protiven al77plcnos rimarum

bannit,velle suum proedicloscomités non laluit. Quistiititn iransfcriint se ad fratrem ejus Wladizlaiu»

etjuin 3,'u frcmcnli el sasvienliai79addunt stimulos,ut mugis sasvial conlra gcrmamim suum.Borivoy,cuijam abrenunliavcral fidelilalcm et fraternilatem

; similicl luniciciani, et palam miserai ad 3I8°Sualo-

\ pluk in MoraviamVilahnï S1S1 fratrem nomine Pu-

; lontsni3182.Quem advcnicnlem Wladizlaus et casterii comités3183,heu iuscnsali ! el quasi suimel hosles.

clpalria?inimici, ad suam perniciem iruhiinl rabi-'

(lumhiptiin in ovile 3184oviiiin, qui non solumoves,vertuiieliam ipsos dilaniarel al8Soppiliones. Ergo

l Borivoy milis ul agntts, regno privatur, et Sualo-

; pluksasviortigride, ferocior leone, intronizalur anno

dominicasincarnaliouis 1107 (C89)pridie Idus 3186

i Slaii.20. Hoc novum nec prius in Boemia faclum circa

s smadjacentesmiranlurgénies, clpejoraiii fulurum

t lîoemis vanasmentis per pnesagia augurianlur 3188.lline filii Pannonia?Cassaiidri ltctantiir, inde Polo-

1 nia? iicqiiam Irapi (C90)incii'cunicisis labiis graltt-j laiitui*,quia, dum isli principes semelipsos inquié-

tant, illi quiète polimiliir. Molli aulem ex eomilibus,quosipse Borivoyde proselitis (691) feccrat comités,

: «miilabanlureum el secum in Poloniàmproficiscun-i lur. Videns aulem qua? fiebant Sobczlaus al8!1,ler-

A ciiis nalu postBorivoy J190,jam bon»?indolis juve-uis, secutus esl fratrem 3,Blin Poloniàm. Hisdein

lemporibus rex Ileinricus quartus forte aderat inSaxonia (692), ad quem Borivoyaccélérât ctillalamsibi injuriant applorat, et ul ei injuste sublalumrestituai Boemia?ducalum, inmensa auri.et argent!pondéra promitlit se dalurnnt (693). Prolinusrcxmiliens unum de salrapis, sic mandat Sualoplukpaucis : Pet cotonain capilis meimando libi et ptoe-c'tpio3!92, trt sine dilaiione ad meténias, aul si ventre

t tatdavetis, procul dubio egoal93in jnslicia al'4 te et' luam pragam celeriter*19Bvisilabo.Qui mox coadu-

nalo exercilu venions, sub ipso inlroilu silva?juxlas oppidum Hlumec 319Sconvocat procéres et satrapas,

et proponil cis fratrem suum Otlonem dicens : Egot " solus ibo, el mei capilis peticulo scrutabot ancipiles

3197amjcos régis. Vos hic ëxpedalé dubios 319Bcasusi incerli inventas; de coeleroDeus omnipolens

3199no-i s/ros 3290proevenialel subsequatur actus. Et.assum-s plis secum paucis, it temere in 3201

apertiim ruilu-, rus laqueum. O slulla sapientia viri, immo audax ., audaciâ ducis ! Vadil 3202haud 3*03

ignartis, quid sibin faclurus rex auro corruptus 3204etavarus 3a<"ut in-

lërnus. Quem advenicnlem, sine omni audienlia rexi- jussil retrudi in custodiam, et convocans eos quiri secum vénérant, iradilcis Borivoy ducem, ul rédu-is ceiites cum in urbem Pragam iterum relèvent320eini- principalem calhedram. Qui renieanles cuin eo,3, tercia die metali sunl caslra juxta castolIum:mT;o Donin (694). Audiens hase Otto3im, ait ad suos :i- Quid expeelamushic ? jam quodliincbamusevenit, etIO quod vereiamur accidît. Eamus et videamusnovum86 rfitceui, si régis dextta eum noslta3*'"''defendat.ab

as/a a211'(695). El ordinans ex eleclis miliiibus sex

sa legiones aal1, nocttt transeendens montes, mane dilu-

m culo irruit in caslra Borivoy. Sed ilie 3212pratscius

'«. jam lapsus fuga deliliieral, quia quidam profugusex

o- castris Otlonis causant sibi clam innoluerat.

u- 21.'.Prassul aulem Hermanus, vit*prudens et ju-e- suis, inter varios'casus uiriusque ducis quasi inter

is, Scillam et Caribdim positus, ne viderelur utramvis

ss, partent eorum incertain secutus, secessit ad amicumn- suum Otlonem Bahenbergcnsis 3al3ecclesia?epïsco-sr- pont. Borivoy aulem, licet quod pecierat non obli-

VARI^ELECTIONES.

i *173rfeeslA. 3'74deesl3. ""^ honorent suspenditA. 3178excidit 2. ''" Protucen 3. al7Seliami 2. a'78siiienti 3. 3lli0 ila A. per 3. pro rell, 31S1 Wilhehni 2. Willehalmi 2b. 3. Willalmi 4. 4a.;

",8ÎPolonein2. 8183omissum 4. 4a. 3184suarum addunt A. 4«. 3L8Bdilaniaverunt 4. 4a. -3188R.'. hlus2b. 3. 4. 4». alR7ila 3. 8laaauguraiilur 2b. 5. 3189Sobieslaus 2. Zobez!aus2b. 4. 4"-.Zobeslaus 5.

c'sic deinceps. 3190lercius—Borivoy rfesunlA. 8191suum inserunt A.4». a'92et prateipio omissa 5.' 3l8arfeesl 5. 3194etjudicio arfrfanl 4. 4a. al8Bdeesl 3. 3188Hlimecz 2. Hlymec 2b. 8197ancipes; «•rr. al. man. A. s,98expectat dubius4. al99rfeeslA. Mt"'vestros 2b. 5. 4. 4*a. 8201rfees/3. 82<*

«missum2. ,2(iacorr. A. 8204bibtiopegierrore sequettliafolia in 1. disjecla su>it, S20Baversus 1. ****î 'élevantcorr. al-,alram. 4. eum add. 4. a297nomine inserit 3. a20Baudiens repelit 1. 82(>9 vestra 2b.• "" isia 2. 2b. 3. hasla 4. 4a. aal1 ordinalis — legionibus 3. 3"* ilie jam' A- horum inserii 4. S2U'. "»bgA. Bamheriensis 2. Bambergensis 2. 3.

NOT^E.

(689) Consentiimt Annales Pragenses ; cfr. quo-'l'icdipbimaapud BoczekI, 191.

(69u) Trapus est pannus, igilur hoc loco hominesa'îeciissimi.

: '091) Advenis.

D (692) Mense Julio Goslaria? residebal Heinricus,cfr. Boeltmer n. 1981.

(693) Vide Annales Hildesheimenses1107(694) Dohna.(695) 1.e. hasta. .

207 COSMiE PRAGENSIS 204

nuit, lamen quam promiseral regi pccimiani persol- A

vit 32'4. Quia vero omnes homines, Uii res se lia-

iient, ita 321Bmagni alque parvi sumus, ecce dux

(696) magni nominis posilus in custodia cujiislibeiparvissimi homitiis ohiemperat jussis, Cl a minusaalBdignis laccraltir 8m ohprobriis.

Ach ! secum quantas curas in peelore versai (697),quotieiis per primos palacii iram régis flecicre leni-

plal ? Sed quoniam manu vacua frustra pulsaturleguin jaiiua, manus vero uiiclit frangil adamanla,

promiltitregi3218decies mille marcas argcnli. Ah !

eïiid non dahil homo imminente 3219cervicibus S22°

gladio ? Quis iu anguslia cons'lililtus 3221non libcn-ler darel pro se 3aa2 quicquid haberel ï Atqui322î sirex ab eo ccncics mille lalcnta exigerai, nichilosluicius esset, si pro vita sua eliam montes aureos *

non promillcrel? Hujus gralia rei accipiens 3224abeo rex s228sacranientuin 32î4 fidei, dimiililcum etmillil sceum cx clienlibus ununt, qui acciperel cen-suiii denomiiialunt. Qui cum veuissel Pragam, con-linuo sacra spoliât delubra, ornanienta conlraliil

rniiliebria, el quicquid micabat auri' et argcnli in

Boemia corrasil, et vix collegit 7 marcarum milia;de cielero fratrem suum 322BOttonem dal regi obsi-dem. Similiter et prassul Ilcrmanmis adveniens 3227,de dote sancla? ecclesia? prasslilit duci 322870 marcas

obrizi auri'; item ejusdem ecclesia? 5 pallia cum lim-

bis Riilisbona? apud Jtidcos sunl posila in vadinio-nio pro 500 inarcis argenti. Certe non abbasa2a 9,non pnrposilus, noit clericus, non laicus 8a39, non

Judais, non mercator, non trapezeta 3231,non cila-risla fuit, qui non conferret invilus aliquid duci 323a

(ie sua npoteca. Post paucos vero dies Ollo clapsusfuga, regressus aa33esl ad fratrem suum de curte

regia, quod valde regi displicuit.22. Anno dominica? incarnationis 1108, sicut stepe

(il, ubi mas cl femina uno leclo cubant duo,

Gignitur extimplo tcrciiis ut sit homo,ila conjiitix nobilis (698) Zualopluc ducis

Edidit et teneruin suspendit ad ubera natuin 8234.

Pro quo rex ileinricus post quinque menses misit,et desacro fonte baptismatis eum levât, alque no-

mine suo Heinricunt vocal. Quem remittens ad

» palrcm 82,B,omnedebitum, scilicel 3000 lalentoruin

coinpalri suo Sualopluk dimisit, et prascipil ul para,tus sit secum in cxpedilioncm conlra sasviciam Un.

garoruin (699) ; quia rogatu quoriiudam Tcutoni-coriim illuc proposiierai.ullum ire necem Hicrosoli-ttiilanorum, quos illa gens ob crudelilalem 3238suanialios gladio interemil, alios in servituteni 3287reile-

gil. Jamque inense Seplembri, dum moralur Smi-

Icpluk dux cum rege in Pannonia juxla civilatemPossen (700), Borivoy cum Polonis hoslililcr inirai

Bocmiam, Waekone 3238et Mutina in fiigant versiscum suis prassiiliis aa39de municione, qua? fuit (îr-miter posila versus lerminos Polouia?; nam dux

Sualopluk abiens duobus his oiniicin curant suam

comiscrat, et ul essent in tiilelant Boemia? cunctis*>eos prasfeceral. Clinique" Wacko socitim 324°'Muii-

nam vidissci non acrilei'pngnare,nec virililer hosli-bus resislere super miinicioncm, cx hac occasionsral-ns quod consilio ejus Borivoy Boemiaiit intrarci,mox unum cx miliiibus clam misit, qui hase omniaduci Sualopluk inlimarcl. Simililcr alium milileminsiruxit: dolis, et misit in castra Borivoy ducis; quiparatus in titrumque

'

El versare dolos simulatitsuccumbereniorti(701),veniens ad prasdietum ducem Borivoy finxit se

fugisse>241 de caslris Ziiaiopluk ducis, et nui-

cial jam 3242 de Ungaria cunt redisse, alque incrastinum 3243cum eis piignaluruin coiifirinat 3,44pcrsua? fidei sacramcnium. His mciidaciis illi 324B

per-ler rili, cadem nocle in PolOniain sunt reversi. Qtii-

" bus audilis rex Ileinricus fertnr dixïssc compatri

Ztialopluk : ATisi(«as injurias in Poloniis ulciscar,

projecla vilior alga324B

(702) semper habear. Inlerea

Ztialopluk inflammaïus ira, absens in absculcm Muti-

nam denlibusstridet, octtlisscintillai,el aile suspirnt.Vix diem expectat quo in illum suam cffundal irait?»

pro nichilo repulat, si unum Mutinam punial, jamdiris promissis

32" cum jttramento se obi igai, quotlillam lotam generationem ut lucernam gladio cxliu-

guat, et quin quosdatn cx illis.in obsequio suo 3!SS

pras octtlis habet, corde dolet, vtiltu alilem ad omiies

se hylarem 3a49exhibet. Gui posl advenienti sub ipsoexîlu silva?, juxla oppidum Lulomisl a2B0, Wacek

VARIEE LECTIONES.32,4 sofvit 4. aalBul inserunt 4. 4». 321°ila 1. superscr. al. man. in illo a minimis. animus A. 2. 21'.

4. 4a. 8a" lac: dig. A. 8218deesl A. 3al9 iitmilenlc 1. 3a20cervici 4a. 3221posilus 4. 3222pro

se désuni 3. S22aaut qui 1. alque 5. aa24acceptis — sacramenlis 3. 4. 8»aBrex deesl X. 2. 2b. 4".3aa6 deesl A. a227advenientes 4. 3228Zwalopluk uddunl 4. 4a. « 29habbas 1. aa3° non laicus ouiUtil 3.aa3'

trapezita 1. 3a32regi 1. rfeesl4. 323aila 1. reversus tell. 3234nomine Wacezlanm addunt A. 4a.3235suuin addunt A. 4a. a236 crediililatem corr. crudel. A. 3837suam addil 4. aa38 Waczkone %Yeekone 3. ei deinceps.

3239proediCtisA.

aa4°suum addit 3. 3241aufugisse 4. 3242eum jam A. 3"3

itt castrimv 5. 3a44confirmaus 4. deésl per. 824Bdeesl ;4. aa46 deesl 2, 2b. 3247prasmissis 4a. aa4B«'•màn. in margine X. se 2. se supra posilo sibi, addilo in margine forte suo 2b. sibi 3. suo 4, 4"v; 3!i!l

ylarem 1. hilà"' 2b. asB0Liutoniysl 2. Luconis 3. Lutomizl 4, 4a.

NitTar.

(696) Swatopluk.(697) Vir.g., Mn. Y, 702.(698) Ex annalista Saxone nonnulli sibi persua-

serunt uxori Zualopluci nomen fuisse lia?, sed sinedubio annalistam in errorem duxil vocu.laita, quamhoc loco apud Cosmam leginms, qua illc nomen in-dicari falsc opinalus est.'

(689) Almus a fraîre Colomanno rege expulstis

D auxilium petieral ab Heiniico Y ; cfr. Ekkeliard.13rang.. (700) Presburg, vide diploma Heinrici V die 29mensis Septembris 1108 eodem loco daitim, Boish;mer 1991. Ekkehardo esl Bresburg castrum, Otto»'Frisingensi Vil, 15, Posoniuin.

(701) Virg., iEn. Il, 62.(702) Virg., Eclog. VU, 42

„„, GHR0NICA7-LIB. IH. «1»

uniMuiina occurrunt. Niincialumquc csl illa die ^

,cr ab anticis suis Mutina?,quod nisi aufugeret, pro-

I jubio aul vilam aul oculos ainitlcrel. Sed quia

jameum prcmebaiil sua fata, visa sunl sibi verba

aïiiicorunisuorum quasi delirameiila S2B1.Nequeest,

inquil)vir forlis, fatum qui timel mollis.

23. Ut autem inlravertnit castrum YVrali-

ïlau32" (703)»postera luce summo mane convocat

omnesproccres in coelum; quibus congregalis in

unum, sUsut ko de sua cmissus cavea in lealrunt

stat rugiens el crcctis jubis expectat edulium, sic

ïualopluk iiilrans slubam, sedit in ntedio super

liunctimfornacis, plus succcnsus ira

Quantfornax, qui82Baspecies succeiidilur flantma,

etcirctimspeclisomnibus, intuens loi-vis oculis Mu-

linam,taliter indigtianiia.solvil ora (704) :

O gens invisa propagoqneDiis odiosa!

oneqnainfilii Vrisovici32B4, noslri generis familiaresinimici!An unquam

aaBB«n'Ai cxcidet de mcmoria,niioilsupetalavnni3286meum Jaromir in monte Ve-

/i2saB7vobisquidem ludicra, nobisaulem 32B8fecislis

leiiipilernaludibtia (705)? An inmemor ero, quod

friitreinmeum 32lî9 Bracizluum 826°,atiosi cximium

sydiisin lolo orbe ducum, tu et fralcv tuus Bosey

fraudemaligna32C1 necaslis (706)? Quid aulem me-

nât frater meusBorivoy, quisub veslra polestale re-

gimbât,el per omnia vobisul proprius entpticiuspa-rebal?Atqui per innatam vobissuperbiamducis nonsiisliiiuistisniodestiant,elmequantumsolilisversuciis

imjitielastis,donec veslrispravisacquiesçaisconsiliis,' peccansin fratrem meum Borivoy, valde peccuvi,

«iiifi32f'2 solio eum privavi! El hoc eut unum mihi

quoddolel atquednlebilin oeinim.Adliuceliam atqueeliamavdite, o meiproccres, quid filius iniquitatisel

capultocius impielalis fccerit isle Mutina, quem egoimper,cum vobiscumitem aac''in expedilionem,postmesecundumreliqui hujus lerroeproesidemet proece-plorcm.Ilie aiitembonusvir (ingcnsse ire3*3''vénaltint,nonpertimuilnoclu ire in Poloniàm Zvini 32CB

(707)«doppidum,ut cum suo pattuo Nemoyagerel consi-lio, quo me pellercl de solio. Fit nmrmur confu-siiinasco,et ardentem ira ducis animuui magis ma-

gisqtieut ardeat per suum succcndunt assensum.

VTune dux a" 7asslanti et consciosui conaïus iiclori

ex obliquo3USinnuens, exiit3a69foras, Quistalim

super Mutinamnichil laie meluenlem irriiit. O mira

pacienlia comitis' Ad duos ictus sedil immobilis,ad tercium vero cunt surgere 3a7°conalur 3971,ca-

pite pleclilur. Eadcm hora et in cadem stnba captisunl Unezlav 3372,Domasa3873et duo filii Mutina?.

Unus aulem NcusaS274,qui erat ex altéra nalione»valde lamen familiaris Muiina?,videns qua? fichanl

rugit; etaa7Baufugcrcl327°jam 3277cxlra urbem fu-

giensai'",

per arbusta, si non eum'notabilein reddo-rcl rubra tunica; qui ilico captus, oculis et nieiitulaest privalus 3279.El sicul sa?pe fit cum irrumpitcrucnliis 328°lupus in ovile ovium, sasvit,inaclat,nec prius rallient suam 32B1plaçai aut a casde ces-

" sal, quam 328aomnibus maclatis ovibus : ita Zua-

topluk ohlilus uiiitis casde hominis, exarsil iu iramCl jussil ul omnis illa nalio sine aslaiis discretionecl Sine lemporis dilalione plecterclur capite, claslante comitumagmiiic dixit : Qui non aborrelmea

implerejussa, dabilnr ci crassa auri massa. Qui au-tan Boseyet ejus filium inlerficiet,ceiituplumaccip'tefel hoeredilalemilloruin possidebit.Non ocius evolant

venii, quando 8283rex eorum llcohis 3iWlperforaiciispidc lalera monlis (708) sub quo inclusi 32SBter

iicntur, quant328sprocercs Vacillaa287,liermannus,Kirassa s288el alii quam plurimi insiliunl equos328',et volant pratpcli 3299cursti in fata Bosey el filii

ejus; cielcri per terrain discurruni cl invcstiganl,ul tolam 8291genlem illam de medio tollanl.

24. Inlerea Bosey in villa Lubie heu ! igtiarusfatorum dum se local cum filioet uxorc ad pran-dium 3292,iislilit puer qui diccrcl : Ecce, domine;multi sine online accurrunt per campum fcsliiiando:At illc : Vem'unl,inquil, de expedilione; venianludnos cum Dei bcnediciione3293.Dum hase loquiltii*,ecce trticiilenlus S294Kyrasa 329Baperil oslin, et ful-

gttrans evaginalo gladio clamai 329B: Exi, sceleste,exi, maie conciliate, qui meum cognatnm Thomte.-koccidislisinecausa in temporeqnadtagesimoe.Et sur-

gens filius ejus Borttlh 3i97: Qitirf, inquil-, fralres,agilis? Si jussi sumus ut capiamur; sinearmis etlumnltu capi possumus, et cxeioit incauliis aladiuut

VARIEE.LECTIONES.3251liramenla 3. aaBaYralizlu 1. Wratislai 3. 82B3 qua? 5. S2B4 Wrisowici 1. Wrisseviei 2\ Wer-

sovici3. Wrssowic 4, 4a. aaBBcorr. A. a2B8 tepelit et delet 1. aaB7Wcliz 1, 2. 3*BSquidem 2. 82B9«ees(3. 328°superscr. al. manus A. loco Bnlezlau. 3201malicia 1. • 3262quod 2b. 82Caveni. 3. 32B4 seikest5 ire rfeeslA. 2, 2b. 4. aa(iBSwidnicz 2. Zwini 2b, 4. Swiui repetito noctu ire anle vocem Swini Ù.a* eoiifissumA. a267Zwalopluk addunt A, A". 3aB8 ex obi. désuni 2b. 3aC9exit 2, 5 4. sa7°iii"-cre-5

repetiiet .delelA. 327!Unislaw 2. Uinzlaii 2b. Unislaii 5. Unizlait4. Unizlaw 4a. 'a273Dmnassa 2 4"'«massa 5. 3274Nenssa 1, 4. Nettssc3. 3275cl corr. al. manu ut A. ut inserunt. 2, 4a. sa'8 auliigeïat^3, 4» 8277

jamque A. 3»8 fi.gcral A. aa79qui — privants rfeswnlA. 32S0omitiiinl A, i.a. 828'deest"'«;•

3282quomodo4. aa83cum 2b. 8a84coins I. 8a811deest 5. 3286deesl 2, 4a. 8287Vacl'a «nod Vc-

MultmiVacilla 2. Wacula rell. 3288Kyrassa I, 2. Kraissa 4, 4a. 3'8»eos 2. 329»perpeti, 5, 4, 4».

rfeeslA. aa9aprandendum 4. as93veniant — benediclione désuni 2b. 329vIruueulentus 2 4a 3>"

'«rassa 1, 4. 3298dicens arfrfimi 4, 4a. 3297Boruch 5.'

. ..;NOT^E.

('0.3)Wratislaw haud prociil ab urbe Holien-intiiit.

('W) Cf. Ovid., Mei. VII,190.!'05) 1 54. -

D (706) III, 13.(70.7)Sclrweidnilz.(708) Virg.,/En. 1,81.

tu CÔSM/E PRAGENSIS Sï2

eapulotenus*298

per mediam a2**9 alvum. Nec morii, A n

et adliuc natî '*

Sanguine madentein a30°jugulo pater excipil enseni. it

At illi invasores, velut iirbium 3301expugnatores *392, C

iiiunensas diripiunl gazas, et, sicut ail Calo : e

Labitur exigno quod parlant est tempore Ipngo; r

nainque3393de taillis diviciis nec unus superiuil '

paimus qtioeorum legeretitr corpus. Sed sine sarcho- i

phago et obsequio funebri Bosey 38''*et ejus filius330B l

Borulh, velut jumenta sunl midi in fossam prascipi- il'ali 6 Kal. Novembris (709). Scire'mihi non licuil, ;

quoi, caoila ex génie 330Cilla lelo sunt dedila, quia |nec iu una die nec uno in loco sunt percntpli. Alii !

nainque in forum ducli, cou brûla aiiimalia sunt ina-

clali, alii in monte Pétrin 3507(710) decoilaii, molli g

in teclis sive in plaleis sunta3SStrucidali. Quid autemréférant de morte tialorum Mutina?, quorum morsvisa est omniaa 99crudelior inorlc? Eranl enim bona?indolis ptieruli, viillu speclabiles, visu 331°amabiles,qu&lcs iwc sagax arlifcx in allsoebore nec piclor in

pariete valet exprimere. Vidinius enim eos misera-bililer in forum trahi et saspius clamantes 8311,Matermi! Malet mil cum émoulus carnifex 3312ambosecu

porccllos suit ascella inlcrficcrBt cultello 33la.

Diffugiuut omnes sua peclora percutionies,ne vidèrentB 314carniflcciii lam crudele facinus ope-rantem. Casteri vero qui superslites fuerunt cx génieilla, dcliluerinit fuga; alii in Poloniàm, alii ftigicnlcsin Paunoiiiam, de quorum excidio simul el disci-dio 3al'' licet auiplam 33'°-habeaiiiiis ad scribendùm C

maleriam, sed no videamur velut hireino 3317canin

explicuisse Iragcdiam, redeamus undc paulo digressisumus, ad chronicant.(7H).

25. Faclum est autem, postquam rex Ileinricusrevcrterelur solula obsidioue a civitale Possen, Col-inanniis 3318rex Ungaria? non longo post temporevolens sibi illalas a Zuatopluc duceuicisci injurias,intral Moraviam et eam hostiliter devasutre ccepit.Nam cum rex Ileinricus inlentus bellicis armis cxomni parte cingeret obsidione 831surbem Possen,dux priedicliis cîim suis Boemis, quicquid erat cxbac parte Vag sa,° (luiiiiuis a Trencinopoli3m (712)quoad usque pratdictus aitniis influai332a Danubium,

V nichil reliqiicriîl iiicoinbiisluhi. Saspe eliam specuk-toresaaaa sive explora tores a rege Paiinonico missesidem dux comprebensos naso privaverat el visu.Quadain similiter die plus quam mille viros ex 33«

elcctià 33i3 miliiibus a pra? licto rege ad hoc 33aBdi-reclos, qnalenus per insidias nul pabulanles scuta-rios a327

Ciipereill, aut super incaulos Teiilonicosnoclu irritcrenl, duo Zualopluk prasgnoscens tibi in-ler paludes

33a8 lalilabant, repente irruens, omnes

usque ad unum, velut pisces missa siigena caplos,alios inierfici, alios in eculco suspeudi jusserat 33îs]paucis vero, accepta magna pecunia, vilain conecs-seral. Talia ob facla et alia liiijusmodi, quibus Un-

garos afilixeralS 330dux Zuatopluk, ul audivi.l regem„ videlicetColomaniiiim invasisse Moraviam, confeslim

coadunavii 333!ulruinque cxcrciiuin Boemia? atque

Moravia?; clinique festinasscl !n opaca nocle per

silvam, ardens lalciiler -subire inimïcum el cum eoin craslinuni coinmitere pugiiani, inler lot niilia mi-

! iiluin 3382secum feslinaiiliiim : mira res, ipsius du-

cis in pupiila3333oculi inaie prominens prascistis

• ramus lam fbrlller fixes csl, ut, surculo vix enilo

i simul cl oculo, scininccem lollenles ducem, reversas

csl exercitus ad pvopria moeslus pridie Idus Novem-

bris.26. Anno dominica? incarnaliouis 1109, 10 .una

e nieiisis Fchriiarii, quia grande inborrueral friguscl

s omnes aqua? eranl congclalas valde, dux Suatopluc

jam eruti sa'nalo vulnere oculi, .coiitiiiuo iterum coa-

i) G dunato 33a4 cxercilu, tribus diebus et tribus nocli-

u bus continuo festinans, intral Ungariain, el nciii'iiie

ii eorum prassciente, cx inproviso stppliciiil cum cxer-

cilu ad urbem Nilrani (715) ; el irrupisset a335in

,s eam, si non vigiles qui semper ibi sunt- cuslodien-

,1- les clausisscnl portant. Depopnla'.o igilur et suc-

re censo ejus suburbio, redeuiitibus occurrunt eis

s, agmina ntullorum in curi ibus et in equis fiigieitliuin

i'. ad prasdiclam urbem. Quibus insimul, quasi inani-

?x pulis in agroaS3Gcolleclis, villis eorum conibusiJs,

n, omni illa regionea337 devaslala, niaxima onuslali

EX jumcnloruitt el casierarniii rerum copia 3338,liylares

2) ad proprios reversi sunt lares,

u, 27. Eodem anno excellenlissitnus rex 3339Hein-

VAR1/E LECTIONES.

8298deesl 2b- »•• médium 4, 330° madai.tem 2. madenie nali sangin ici".»*

•*;.,,impugnalo.es 2. 8393ila 1. jamque rell. 8304

Bosçi 1. a39Bfil. ejus A«iKfSA' 1; aal" cmëlt3308deesl A. a3B9 omnium î*». 8al»jusli 2. 331'ac plorantes addunt A, 4*. aalaai fex.A. 1. c c

Av 8814videant A 2 2b 5 4 4a. a31Bdissidio 2b. »»'» aposlohcam 1.. "'' yr.cmo 1. Loutm.uii*»

t », Q^^^Gi&mL*. - obsidio.,en?4.™™p,%™£^OES>f *JS%polim 2b, AtrenemopÔlim 5, a Trencinopolim 4. •»» influa*. 5, 4, *V

"",f W. Tf a*328ntlIudSl.83»eleclos2. 33a»au hase 2. 3327ita corr. X. scurar.os 1, 4*se«1?™™ »•**; «b 3 -33A» Ilûm î.8329inierfici jussil, alios in eculeo suspenses 3..

'•» aiftcxerai 1. ' coad.mat 2", .3. .»*.8338pupllal.' 3334cÔ3<l.iterum A.A'. 333Birruissel 5. aaa8agns 4. reg. illa A. capu coi .

«„/j» S>nm41 3339,.«.- nvf>.A.NflT 4S*..

(709) Probat Necrologiiim Bohemicum.(711^) Mons S. Laurenlii prope Pragam.

/ (711) Çfr. qua? de ejusdem genlis crudclissimaeladc/retulenmtDodeehinus ad 1108, qui Iria millia.Tirortmi occisos esse leslatur, et monachus Pega-

D viensis qui hoc consilio lleinrici Y faclum ess»

vult.(712) Trcnczin.(115) Ncilra.

,,3 CHRONICA.— LIB. III. 214

ricus"*0»memor ira? sua?et indignalîonis conlra

ilucentPolonia?nomineBolezlaum memor polliciia-

lionisquant pollicitus erat compatri suo Zualoplucs*»"juxla urbem Possen 3342,uti supra relul'uniis,

ileragens per Saxoniam, duxil secum Bawaros 334a

simulet Alamannos 3344alque Francos orientales,

cieosqui sunt circa Reiiuin infra Agripinam Colo-

iiiiintusque ad occidentales sui împerii termines ;

necdefucrunl" 345Saxones saxis rigidiores cunt lon-

nishnstis3341'.Quîbus eiiant Boemiis adjuiïciismense

Seplcmbri (714) intral roloniam (715), et circa

priniumejus oppidumGlogov3347disposila obsidio-

» ne, dévastai eamS34Bëx tilraque parle flunuaisOd-

ra?, a prasdicto oppido usque ad castrum Reçoit

(716), el iterum cum magna prasda reversus esl ad

caslra. Ibi cumjam disposasse!, uti in cràstiiium

ducem Zualopluk et ejus dimilleret exercitum, lo-,tain in regalibus negociis usque ad noclem ded>

xerunl 3349diem. Atl'tiil intérim 33B0 iii caslris qui-dam miles audacissimis 83?1 audacior,, ci,.ut post.a referenlibus audi.vimus, missus a J.ohanne filio

Csta 33Bade génie Wrissovici o™ (717), qui, in

ulrumque 33B4paralus

Aul parlant33BBmagnis ausibus 331,6acquirere fantatn,

Aut cum morte ducisS3BTsimul hanc amittere vilam,stetil sub palula fago (718) juxla viam qua itur ad régalent curiain,observans redilum ducis, dum rediret décurie régis.Quemut vidit primo jam noctis in crepusculoslipatum ingentia 31"caterva , mililum obsequenlium, .

insiluit equum, elpaulisiier se inmisciiitagmen in médium,et loto annisu viiium ' inter scapulas ducis33BBvibransa3B9jaculum,

Intima fatifero rupil pruecordia(719)ferro.

Quicicius quant langerelhumuni exalavil spiiiUim,ocil'tcelundeiiisOclobri mense Kalendis.

Corpus cl examinea3C0sua non sine lurma meeroreSiihlevatel plorat, flens ad sua caslra reportât,In caslris iittilius per noclem filquc luiiiullus.

Ramhue et illuc palanles33C1

diffiigiebantet iterum

rcilibant, donec a rege missus Purcardus 33caincerrlosmotus plebis vix compescuit. Mane aillent factovonitrex 8383

ullugeret super compatre suo 3384,elastaïuibusuniversis a8°BBoentis conccssil, ut quem-ciinqtte voluissonl 3300suorum ex filiis principumsibi in ducem digèrent. Tune Wacko, sicul eral

lugiibris,rogat33B7 ohorlis a388lacrimis, ut fratrem

inlerfecli principis Oltonem décernai 33C9 eis du-cem. Quemilicorex collaudat, et populus insipienspercaslra ter Kirieleisonclamât. Nec mora, paucisscièniibus filiusBugsa 837°nomine Delrih 8371curritctirriculo a37a,alque quarla die summo diluctiloaJilucit Pragam Otlonem, quem Vacko 33,acl 3374

universiqui eranl de Moraviasalagehanl principalissedisprovehere ad fasligia. Quodquia sine consensu

B Boemôrumel episcopi ducere conabanlur, frustra-lur eorum lemcritas, cl sacramenla olim exhibila.in medio concilio recitantur. Nam cum Zualopluïducem inlhronizareiil 83"1,concti Bocmi sacramert-tis confirinaverant, ut post ejus obitum Wladizlaus,si superslcs esset, provchereliir ad solium.

28. Hos inler lantos populi motus liermannus

prassulctFobianus contes, qui habuit iu urbe Wis-

sëgrad prasfecluram— lui quia caslcros sicut àl~

gnilatc , ila et sapieitcia prasmincbanl— consilioprasvahicruiit el lolo annisu effecerunl, ut et sa-cramenla fièrent 337°

inviolala, et Wladizlaus juraprincipalus jure adoptala omnibus assenlieiitibusoblineret ; elevalus est autem in solium sole tn.o-

; ranle in nona parte Libra?(Oct. 2). Cujusde viiluli-i c bus cl gloria mihi videlur ul intérim sileatin*,dum

VARLE LECTIONES.3340Ileinricus deesl 5, rex deesl 4a. 3341

Ztiatoplykl. 334aBossen. 3. 334aBavanos 1, 2b, 3. 3844Alantnhos, a superscr. al. man. X, Almannos 2, Âlem.tnnos 2b. 33,Bdefuere 4, 4a. 334sauslis corr-liastisl. 3347Glosow 2, Glogou4 3348rfeesl2, 4a. aa49diixemnt 2, 2b, 3, 4a. aa811deest A, 4a. a3B1audacissimus1. aa82Cysia1, 2, 2'\ 3383Wrissovici, Yrssevicz2, Werssevic 2b. Warsovici 3, Wrssowic4. 3384

ulroque4, 4«." 33naaut partant désuni X. aaB6aiisis 2b, in margine. a3S7 Zwatopluk.inserunt. A,4a. 8B"i»ingénie 3, 4a. 33»8ita corr. A, el 3, 4, librans rell: 8a6° exatiimem 2, ex'animiim2b, examine,omissoet 3, 4, 4a. 3361balantes 4. a38aPurchardus 1. aM3Ileinricus ndrf.4. a3G4 Zwatopluk'insérant4,4a. 3acBinimensis 3. 33f'8 voluissell. a367t alia manu 1. aa6Sexorlis A, aborlis 2. 3a69décertal corr.al. man. décerna! 1. a37°Bosa 1, Rusa 2, 2b, 4, 4a, Russa?filius5. 337'Dclrisek 1, 2V4, 4a, Dielrzisck2, Detrissik 3. , 3372clanculo superscr. al. niait. 1. -33'8>(Jacek i. 8374exciderunlfolia duo vel tria cod.1, cum lis, de quibus supta, conjuncla; désuni omnia usque ad III, 32, frater ejus Wladizlaus. a87l!deesl

NOTJE.(714) Annales Hihleshem. 1109. At jam die S.

"Srihcloniati•nostoli i. e. d. 24 Aug. Oderam trans-itileinricus "sste MarlinoGallo.

(715) VideMartini GalliChron. 111,82, et de ex-peiliiionelleinrici V in Poloniàm cxeitrsum 10 apudRocpellI, 669..

D (716) Rilschcn.(717) Eum a Wipcrto comité Groiccnsi uiissum

esse legitur in Cbronico Pegaviensi.(718) Virg., Eclog. 1,1. -".'..,(719) Virg., iEn. YR, 347. .-" .:; *.;,,

215 CÔSMJE PRAGENSIS 21Cin hac vila convërsalnr, ne aul adnlalionis notant i

iiictirramus, aut dum minus de laudibus suis-8377

scrihamus, derogalionis offensam incidahius. Unde

quidam admoncl dicens : Lauda virlulem ducis, serf

posl hujus bravium /«cis. Ul aulem àudivil Borivoy,quod fraicr ejus junior Wladizlaus post obitumZu alopluk regni poli rëlur solio, coulinuo descen-dons a Polouia, perrexil in Zribiam ad Wigberliimsuum per sororem gcneruhi. Cujus consilio fretus

ciauxilio, nec non cl quortindam perfidorum exnoslris promisse coufisus adntiniculo, in vigilia na-livilalis Domini (Dec. 24) manc diluciilo uemincrcsisleiite urbein 3378ingressus est Pragam, heu !atl perniciem el exhauriendam nnillorum crunie-nant.

29. Hoc iiioppino rerum eventu urbani valde lur-b'ali trépidant 3379incerti, quas partes inter repen-linos foriuna? casus sequi dcbcanl. Multi eorum 3380,quorum sors forluiialior erat,

Rébus in urbe suis cara cum proie reliclis,Aufiigiiiiii, nec scirc qucuiit qua? castra sequanlur.Molli novaruni rerum cupidi gaudettt et cxullalil

l'tigienlibusquc a381insultant, quia houa coniin duce

Borivoy permittenle diripicbanl. Prassul autem Hcr-maiinus in suo palalio depreliensus, quasi hoslibus6eptus, ita a suis pacificis scrvabaliu* obclustis ;sciebanl enim quoi! libcnler aufugerct, si auftigercquirel. Hos inlcr ancipilcs populi metus, Fabiniiusurbis Wissëgrad prasfectus 3382,quo se verlereC338ainccrlus,

Maluil habire 8384quam prasslo nefanda viclcre,El sibi comissa discedens urbe rclicta.De re commun! curas sibi qua? fuit uniPluriiiia conqueslus, sians fatur lalia mcesltis :Voetibi Boemia, quoenon adeo nimis ampla,Cum a3»Bsis coHinitoiisdomiuis subjectaque mu.tis,llcrili de stirpe sati sexuque viriliJam sunl bis déni, nisi [atlotego, dominelli.Undc poêla calus fetlut dïxisse Lucanus (720),Non sibi serfpopulo gravis est nimis aiicta potestas,Nam quidcuuque 338(1 duces délirant, plcctitur lioi

[plebs (721).Dixeral cl, ni supra dictum est, rclicta 3SS7 Wis-

[segrad civilalc,tnorabalur per villas in ejus vicinilalc,

^ foriuna? suspensus ambiguitatc,Ocior inlerea ventis el fulmine fama (722)Divêrsis omnes implel riimoribus urbes (725),In populo mullus per terrant iilque liiniullus,

Multi enim; quibus bonas désuni artes , rerum no.vitale gaiidenles, hue el illuc per villas palanlcs 838»

el cas dévastâmes, cxpcclabanl ambiguos forlumacasus; ast alii, quibus mens erat allior el (ides

purior, tendu lit ad priiicipalem sedem in urbem

Pragam. Quid facerenl? Haut inscii in apertam ruunt

foveam, cl 3383nolenlcs volenlesque 3390acceduniducis Borivoy ad falorum alcam (724). Quos illc

bénigne suscipiens, obligal sacramentis et promis-sionibus muliis, et commillens eos Gabrissa?3391

U coniitî, cadem die transfert se cum aliis ad lucioraurbis Wissëgrad meenia. Inde niatic ad hora m pri-

-main in ipso festo die (Dec. 25) regredilltr Pragam,cl cum magna cleri processionc suscipilu'r, alque ibiaudila missa iterum reversus est ad prasdictainurbem.

50. Eadem nocle Otto, frater Suatopluc, et

Wacek cornes, venientes de casiro Gradée 3392ciim

tribus scaris militiim, castra nictaii sunt circa

Rokiinicam3a9a rivulum. Manc autem faclo Wissë-

grad oppido applicucruiit, cl omnes vias cireuin-

quaqttc custodibus oppilaverunt 3394, ita ut nec

egredi posscl nec ingredi quisquam3a9Bin auxilium

Borivoy. Disposucrat enim antea dux Wladizlaus,

quod in pruedicta urbe Gradée ipse natale DominiG cclebrarel. Sed quia inlcrini régis Hcnrici voca-

lione339r'debuit in octavis 3397Domini (Jan. 1) intér-

esse rcgali synodo Ralisbona? (725), praseeperuWacck comîti, ut quam sludiosius posscl, Otloni,

quem invilarai ail feslum, animinisirarcl convivium.

Ipse aulem propter jtissum régis accclerans, in

civitate Plizcn 3398cum casteris eomilibus feslis die-

bus mai.sil duobus, tercia autem die, ut cognovilea qua? gerebantur in urbe Praga, disluiit et post-

posuit régis jussa, cl in festo sancli Joliannis apo-sioli cl evangelislas (Dec. 27). cum bis 3399qui secum

c fiicrant in curie84''0, ad inucnia prasdicla? urbis ad-

volal, sed dansas invenit portas,Vidit et armaios secum piignàre paratos.

D Ad quos exeelsa per propiiguacula slanles

sic orstis est dicens : Pacifiais ad vos venio, teco-

\XRIJE LECTIONES.3377ejus -3, 4a. 337Samillit 2b. S379-irëpiihibânl 4, 4". aa8° ila X, deesl tell. aaal fugcnlibusqne A.

»3saprasf. W. A. S3B3 ila corr. A veriat rell. a384andire corr. habire A, audirc rell. 338BHeu 4. 838Gquod-cunqiic 2, 4. 3387deesl A. -3ribnhtiUcs 4. 3389(i(lepuriores add. A. deest. rell. 339°volailles iiolanlesqueA. 339lGrabissi 4, 4a 339aGratlcck5. 38!,3Rokyiniczam2. Briiznicam 5. 3a94oppitulaveruiil, etaso tu A.et omnes—oppilaverunt omissa 4, 4>. 339Bnec egredi nec ingredi posscl quisque 5 nec egredi quis-quam. posset, nec ingredi quisquam 4, 4a. 339l,nalioiie2. 831*7 nalivilalis iiiscri/2b. 3398Plzeu 2, 'Pitaxn3 Plrzen 4. 4-a. 33t9eis4a. a4O0urbe2b.

miM:(720) Pharsal. ill, 152 :A'on sibi,sed dominogtavis est, quoesetvit, egeslus.(721) Ilor.,.epp. 1.2, 14.(722) Virg.,jEn. V, 519. •

(723) Virg., Mn. VII, 549.

(724) Liicaii., Phars. V, 7.

(725) In Epiphaiiia Domini Heinricum cum priu-cipibus colloquiuni Radispona? habuisse lestaiu'Ekkehardus.

„,, CHRONICA.—-LIB. IIL 218

Mosellenié, el aperile vsslro*U1januas domino. Ad A R.

jia,c verba duèis cum nullus respomlisset, valde 01

i,ains3*e*"etmiillum eis minalus, fleclit3493itcr trans ut

10i*renlentBruznicam aM\ Clul ascendit supciciliom ol

)))01His,vidit a longe3405in caitipo longam sérient iu

armorum, in quibus Wacczlau 3406(726), filius si

-\*Y>berli,vcniebal in auxilium Borivoy. El mitions fil

,,111111!de sali-apis3407explorai, ulrum ex adverse an d

pacifia veniaiil. Ut autem per iiiieriuinciuiii 3408 c!

«trique recoguoverunt se adinvicem, prasdicliis li

juveuisexpavil, cl non aliter rciorsil 3409gradum q

nesi diiruiu in vepribus Intentent ealcaret.ydrum, e

cl c'onvociuissuos in unum iiianipulum34,° dixit: q

J\TH//MSîiooispalet locus (ugoe,nec lalel iiqs imitos3S11q

subirealeampugnoe. Hoc solum facile, ne hanc pu- l

gnam iWt84" impwie ferdttl. Dixit, el cxpaiidulit84'3 B

vcxillum, alque3414clamant sanclam Mariant 3415 i

sibi in auxilium. Dux autem 3410per innaiam 34" sibi j•,-,'obilaiemsemper exosus civilia bclla, clamorem i

corUineiipso'sparvipeiidcns,vol'ebal841-8-p'ra?terirceos*-]31. Tune Delrisck, filius Busa 3419,fontes maiiy t

iriceiitor*420sccleris, Si te, in.quit, non mordet nec ,

langil tua injuria a minus dignis tibi illala, sallem i

nobisignoscas, ut cognoscasulrum3,al uivaan morttia

carosimus. Ad baseWladizlaus dux, Si, inquil, non

(jratioescdignavioehoc asscribiltir,hac hora videbis31'"

Illic quoi vicibus meus hic iterabitur ensis.

Et cicius dicto 34'3, arrepto clypoo3424,primus longe

ptosiliit ex agmine, primus in adversa fulminât

acie, et vcluli seliger sus turba caiiiim septus, ila

tlux ininiicis circuiiivcnlus hos proleril, illos pro-slernil,

Donec huniano perfusus sanguine tolus,

uno amisso comité Wacena 3''u, victor venil in sua

caslra jam ad radicetn urbis Wissëgrad posila. Fit

ingens-clamor in caslris pra? gandio, quia salvum

iluccm rcceperunl de praslio. Filins aulem a420Wi-

gberli,velut anguis*427quem pastor*'28sua peda (727)médium rregit, ilie"''" atlollens capul amissa cauda

vixserpU, ita prasdictus puer quibusdam amissis,

quibusdam vero3480graviter vulneralis,Corde nicorensvalde subil 3431ardua moenia (728)

[Praga?.

A Res similis prodigio, quolqiiot vulnerali fitertint,omnes inicriCrunU Quid admiramur343*si propiceunum scelus liliorum Pelonis8438sol suos oculuit elobiimbràVil radios super civilatem Argos, ciiin

ililer lias continuas Urbes loi pejorâ sunl palraiascelera? Crudeliiis enim civili gerilur bello, ubi

filius pafrcni cimbello3434cl paier filium provocati duello, alius cil34a5 suum germniium ad monoma-'

cliiam, alius fratrem ceu hosient caplnni ligat el expo->; liai, alius cognaliim suum oblrurtcat, alius amicuini quasi inilnicum trucidai, ubique foedares agilur 3480

, clabhomiiiabile sceluspalraiur.OJesii,bouc Domine!: qua?pateris iu homine? Quam paciciilcr expeClas1

quo minus habcas 3437quos pro merilo punire de-- béas 3438? r,. \3B 32. Inlerea' dux-Wladizlaus jam dudum prasmisc-» rai J»"1'Hci-iiiannuni el Zezenian3440comités ail re->i gem Hciiricum, qui forte in urbe Bambeik prpxi-n muni F.ce]ebrabat**.441'nà'i;ileDoinini- (Dec 25),-et.......s. proniillens ci 5003442marcas argcnli (729), rogaty suplex qU.odignareliir, aul per se aut per suos nuu-'c eios , a fraire Borivoy inslinctu Wicberli sublatumm sibi rcsliliiere 8443ducalum. Rex autem, licet3-44eo

m tempore valde iralus esset Wicberto, magis -lamen

m succensus amorc dciiominati census, coiilimio exér-22 cilu concilato, inclioaiile dominicas incariiiilioiiis

1110 anno, iu Kalendis 3446Jantiarii ingressus est844*

je Boeniiam. Et prasmillens duos roarchiones Depol-nt dum3'47 et Berngeruin 3448,mandat ut iulcrpositala pace Borivoy et frater ejus Wladizlaus, simulo- liermannus prassul alque filius Wicberli 8449castes

rique Boemia? majores nalu. occurranl sibi ad cur-

leni epr#copi in villa Rokicaii34"0. Quo eu... secun-ua dum regis jussiim advenisscni, sine oinni audientia

•"it Borivoy el filiusWicberli capitui*84*1, pncsulis aillent

un causa probalur esse justa,manu3482regisaurouiicla.ri- Post hicc omnes fautorcs Borivoy, jubenle duce

S7) Wladizlno3463,alii visu privanliir et censu, alii

ida tau tum 3484rébus subsiancialihus cxpolianfur, casleri

is, qui hanc cladetn evaderc vahieriint, ad Zoblezlaunt

filium regis in Poloniàm fugierunl. Inler quos Jo-

28) haïmes, filius Csia, de.génie Wrissovie captus, de

quo supra relul'uiuis (750) jubenle Vaceka4BSvisu

VARLE LECTIONES."'" vesiros 4". 3*°2 IJonvoy inserunt* 4a. -•" verni a°. — uriiziiiciiin a* — a longn UCMUUU.

M* Waczkiw 2. Waceslaus 3. a40' de satrapis désuni X. 3408nuncitint A. ""relrorsil A. 1, 2. 3410nia-niplnni 2. 34Udeesl A. a412rfeesl2. 3413expenduul3. 3414nimis inscrit 3. 3418etS. Wencczlatim arfrf.4, 4a. *4)Gdeest A. 3417i«nalam corr. al. man. inn. A. -3418nolelial 3. 3419Rossa? 3*. 3420invenlor 5.8421titrant. 5. a422videbilis À. a''23dux Wladizlaus tiiseruHt4, 4a. 3>24gladio 2 in texln, in »iarain«:c|ypcô.,'23Waczena 2 Weccna 5.1 3426deesl4, 4».- 34a7agnusA. 3. a',28queni paslor'désuni 2. 3h*°omissum4«.3139deesl 2b- 3431sul)iil4. 3i32amniirantus 4a. "aa Pelei super Pelonis 2b Pelopis 4. 3484inbelloA. cumbello2b bello 5 omissum 4». a43Bscit, eraso s'A. citât la. 343Bdeesi2, 2b,5. 3437hahebas com liaheas A.••38debebas corr. debeas A. 3'39ila superscr. at, man. X. expuncto proposuerat. 344<,Sazemam2b,'3,-4'«.sHlceIebrarai.2, 2b; 5, 4, 4*. 844aXA. a443

regnnm vel addunt A,4a. <"**superscr. al.-maiu A. 344BIHCalend.5. 3446'r<-xlleiiriciis add. A,4<*. 3447Diëpoldum2, 4, 4» Diepnldiini2b Dipoldum3.: 3448Perngeru!ncorr. Berng A. Bereng. 2 Beringeriun 4, 4a. 3449Wigberli1. 84B0

Rôkyczan 2. Rnkizan 3. 3481capiiinlurA,i«. sM'iiianiisX. 34B3Whulixlul.Wladisla\v2.Wladislao5. 84B4antuniA. s,B8Wacksiîverscr.d alia manu1

NftT:4*(726) In VIla Wiperli et in Kalendario Pegavicnsi

duoianiuinWipei'ii lîtiioccurruni.WipcriiisetlIeint'i-C|is,.ut observai Sxshwarz, qui conjicil BiihemoiuniWaceslauui.Misi'.ensibusfuit.seWipcrlunt juniorent.

î) (727) Le. vesligio iiumani petlis, pedè.'.

' '

(72'8)Virg., ^ii.-XIIv-743i -

(729) Cfr..-supi!a,I-,;55-;-..i- > • -- v--'":' •-'.r-":(730) 111,27.

". , i: :

Î'IQ COSM^EPRAGENSIS SÎ9

privants esl el naso. Privilan',5B quoque similiter A jain eadem comprelicnsus sedilione, qui videbatur O

senior esse in urbe Praga, cujus super humeros al- p:

ligalo3487niaximo cane scabioso et hestcr.no jure Ipcrapulaloa4B8, raptus per barbam ter circa forum si

dticius esl, cane .rcboaniecl0suum detnerdaiileS4C9 qi

bajiilum, et prasconcacclamante : Talent lionotem k

portât, qui Wladizlao ducivromissamfidemderogal. si

Alque omni' foro specianlc, pnccisa super labtilam '"

ejus barba rclegaitisest versus Poloniàmin exilium. i'

33. Nec lamen ideirco dqfuerunl infidèles et qdiscordia?semiiialores, qui inter unanimes francs a

(731), Wladizlaum scilicol»400cl Otioneni, lanlas I

discoidiaruni seminaveruntspinas34cl,ul ad invieem d

mutilas perlimescercnl insidias. UndeOllo inviialus .. t

•Afralre3%0*perlimuil venins ad feslum pascha? I

(Apr. 10). Post pascha vero in Kal.3463Maiiad ter- c

ciam vocationcm Ollo, suorum' n.ililttm muitilus l

prassidiis, venil ad fratrem suum Wladizlaum in s

condiclamvillam,qua?dicilur Tinec3404(752)super

'

moiiliciilos.Ibilola die de diversis causis coueionaii,"

datis cl acceptis inter se sacrantentis, uti visumest, <

sunt reconciliali. Sed quoniam idem Ollo nobis <

inlerdixerat.forum in villa Sekir Kostel3408,quod '

pater suus cl mater pro rcmedio animarum suarumDeo et sanclo Wcncezlao nobis fainulaniibus3400

perpcttio hiibendum tradiderant, ego missus cx

parte fralrum, corant duce et ejus eomilibus con-

queslus siim super Ollonea4C7, quod3408Iiiceriiam

parentttm suorum, quant débiterai accenderecxlin- ,-.

guebat. Et ilie, Ego, inquil, lucetiimn gcnilotummeorum non extinguo, sed noloM" ut in potesluleepiscopi sit, quod vobis specialitcr daivm %sescio.El nunc non episcopo, non3470alictii personoe,sedDeoet sancloWcitces/oovobisfamulanlibus3471proe-dicttimforum restiluo. El ita corant duce•',47,et ejuseomilibus reslitulo3478nobis3474foro, post diemaltérant Otto reversus esl in Moraviam.

34. Item ejusdem anni 5 Idus Julii indicla est ge-neralis sinodiisciniclis principibus lerra?Boomoruni8476ad curiem Saczcam 347B,qua?sila csl in medio

praioriun. Ad quam similiter Otto vocalus, venilincaute cum paucis, confisus valde de nuper datisinler se.et acceptis3477sacrantentis ; ubi lercia die,

A jam definitis omnibusS478negoliis, mane surgens

Ollo in caslris prascipita479quasslionariis,ut sintparati cum suis necessariis ad rcpetcndain viam.

Ipsevero ascendilni curiiini 34S0, acccplurus a fratresuo liccnliam. Quid muliis moror? Cur non ciciusquod sine mora faclum esl eloquor a481? Hicoceufcrocissimiisa48aleo capitui*3483.Ollo velut a miiis-simo agno duce Wladizlao. Cui cum sui consiliarii

i jusiarciil, ut eum luininc privarel : Ncqtiaquam,inquil3484,assimilabor348Sduci Poloniensi Bolezlao,

l qui fratrem suum Sbigiieu348Csub fidei sacrameiuisj advocavildolis, el euni terc'ta die privavit oculis.i Egoaulemnolocumfralre meoperpétuasinire aiscor-i dias,'sed volocasiigare eum, ul casligalus resipiscali el cognoscat,alque sui postai discant, quod terra3 Moraviael ejus dominutoressemperBoemôrumorin-

cipis sinl sub poleslate,sicul avusnoslet pioemémorials Bracizlaus ordiuavit, qui eam primus dominio suon subjugavit(735). Sed quid fortins forli viro? Eccer vir forlis inter armalas manus Otto tripudiat, et

i, vinculis mancipalus kola 3487facie c: jocundovullu,

l, quasi ad cpulas inviialus ibal348B,usquedum relru-

|s ditur urbis Vissegrad in cuslodiain 3489.Ibi ferluc

d dixisse ad eos qui eranl eum observantesper vigiliasu milites:DO

AsMtnî/anlura490api lingualmendacisamici,!x

Cujus ab ote (luit mei, cauda sed a491ullima pu»-'* '[ail 3492;

1,1 Mefote pet talent deceptumcréditefraudent,'" C Sed casus varioefortuniuferre necesseest.n Nec /Vieilisia meus(rater mihi3493,sed vir intquus,,e Sic voluilWacck,agilur sic judice Prostcg n94.°* Quosego! si vivant;me modosedréprimant,ed

m- Post hase tempore non icngo, rcasni.icalo firmis-us simoCastroKrivoplat

8498(731)insilva juxla fluvium

iin Msam349BIradilus esl ibi Otto annalis miliiibus ailcustodiendumannis fere tribus.

;e- 55. Eodemanno duceWiadizlao cl universa plèbeun Boemôrumcumjocundilaiecl lasiieiasui paironi349'

iiio Wcncczlaicelchranlilitisnatalicia (Sept.28),nuneiJSmit afftiilduci qui lalia rctulil : Vofcishic in iranauilliitis taie et securilale convivanlilius,sed fralre luo 8*''

lie, Sobezluo3499cl duce Poloniorum Bolezlao terrait

VARIEELECTIONES.sue prïwitan 2 Priwilhan 4 Priuilhan 4". 84C7 allilo 1 a4BB.maximo—- crapulalo désuni 1, sec

nicuiurecemi in margineadscripta. 34,!9deiiicrdarecorr. demcrdanle A. immiind.iiileA, A*sciiin illo abalia manu, quoevelus vocabulum, ut videlur, pndoris causa erasit. 3460scilieetW. A- a401sp.s. Aseiiiinaveruni.discordias omisso spinas 3. 3402Wladizlao t'iisertint4 , 4°. ^«Mll Cal.2'13.^, 3484Tinec,z?Teyneczna Httrkach in margineaddit explicalioniscausa 2b Tynec 4,4". 34150Costel1. 340cfamiliaribus1a4B7OtlonemA. 34c8 quia À'K 340Bvolo5. 34'°nec episcopo,nec 4a. "m familiaribus1. a472Wladizlaoinserunt4, 4a. 34'3 restiluo 1. a474nobis rest. A. vobis1. 347BBoemieA. 347GSaczkam 1, 21',A, A»-

v Saczskam 2, Sacskant 3. a477et acceptis desuiil A. a478omiitit2. 8"9prateepil2b. a«,°curlein 4, 4a

34B!cur — eloquor rfeswnt2b. 3''85forlissiniusA.- s4sadomiuus tuseruni 4, 4a. 3''8''rfeeslA. a'*8Bassiniail A. assiiutilabor 2b, 3, 4, 4a. 3486Izliigueu-1,2, Zpigneum4a. 3'87et a 3. 34-8

gaudens add. A,4a3489custodia A. 349°assiniiilanlur 2">,5. a48<ejus A. 3492pungat 1. 34D3rfeesl4. 3494

Roscihey I, 4.Roscicy3, Wselhey4a. 343BKrziwoklal2, Krivoklat2b, 4a. a496Mzam2. a497rfeeslA.i, sancli 2, 2b, 3,saiiclissimi4, 4a. a498vcslro A. a499Sobieslao2, Zobeslao2b, 3, Zobezlao4.

NOT7E.(731)Patrncles erant.(732) Teynec ad Albim.

D (753)Cfr. Martini Galh Chrônicon el RoepelI260.

(754)BiirgUlz.

221 CHRONICA.— L1B.III. 222

hanc depopulanlibus,et populumquasi viles messis

acervosdiripienlibus,egovixsoinsaufugi8B0°,ul hoec

nunciaremlibi. Accelerate8B01viam,jam3B0aclaudile

veslraptompluatia, linquileconvivia.Marsvocatvos

adproelia,crusaderunt hosliumannula 38oamille3B04

initia. Quicoiiliiuiosurgenlcs de cotivivio,el celcri-ler exercilu collcclo, occurrunt cis cx isia parle

A aninis CydlinaB!0B

juxtà pagunt qui dicilur Lucica8506

(75b).Asl *B0ïalia de parle ejusdem amnis sine

rapinis et sine inccndiis ibanl iiicedentesSB08Polo-iiiorum phahiiiges, quoad usque pervcnientesjuxta

oppidum Oldris 3'0!)appliciicrunl ad undam Lahe

ftuminis; inde miilunl ad ducemWladizlaum dolo3510dicoules:

iVonnos hostilianecvenimuspugnare,Sin autan noslrismoniiiscras iransibimus(lumen,

porlamusaslilia 3B11,serfle fralre 3Si*cumluopacificare,

ailquiescerenonvis,el coeleraposlhoec.Amen.

Ad hase dux Wladizlauspaucis respondit :JVotierii hocanno puto

3813pax sinesanguinemagno,

Ad foeduspacis8514quia nemovenilin armis.

Trnjisi/nsaB1B(lumen,posl coeleranon erit Amen;

lumenIransibis, sed non inpuneredibisaBls.Cwteraquoedicis faciam,(ac coeleraquoevis.

Etslatini maie credulus verbis

cum suis nocle illa transvadanles

ex adverso appliciicrunlripis 3B17

hostium dolosis,fluviumante orlunt solis,.ejusdem(lumiuis.

PoloniBB18aulem ut viderunl dolos suos SB19proie- »

cisse >B2°,fecerunt impelum super terram, et eam

dévastantesincendiiset rapinis, imniensa a821prasda

oncraii juxla pontes Criucy3B22sunt caslra melaii.

Noslratesaulem, quia illa nocte nimis fatigati fue-

ranl, nue lam cito relransvadare 3B23poleranl, sta-

bant stupefaclL56. Ul aulem dux 8B24Wladizlaus se dolo dece-

pttiiu inlellexil, et suorum quorundam desides ani-

mas ad pugiiandumsensil, ira el indigiialioet con-

scia virltis in duce 3B2Bexarsil, et quasi tuba 3t2°

veliemens, qua? ad bclla milites concilal, ila ejusGraliotorpenlcs suorum mentes excitai : O Boemi,

inquil,olimfamaterra mariqneinclili,virlutibusegre-

gii, triumpltis exhimiïj Nunc veslti liibutarii, qui-bus semper /iiislis limori, vobis adliuc spiraniibusinsultantel terram vestramdévastant.An vobisli'.ien-

ses3827(756)pendentin femoreenses? An soliPolanien-

scshabent [erreosenses?Quovobisa828adliuc vivere?

O sempiternumnobisel noslrispostais dedecus! Ecce

Ceresveslra3B29(aviltal, Lares veslriusquead mibita

fumiganl, Vulcanuslola lerioe in superficieftiril, et

lamenadliuccorda veslra getidiora glucienon uril?

Autsicor veslrumlabesci't,saltemstomucltus,qui zelo

jam [ainelangticscil3*30,cur zelojusticioenonexurde-scit? An non tnovelvos[anineusplancluset ululatus,

Qui raucis clamoribusardua sydera laiigit?

BQuis laclenliuin3831singullusaut proegnaïuis8l"

ge-milus siveuxoris tuploe a paganis non anutrocorae

percipit?Quistempère!383ase a lacrimis,cum infantessuosseu agnellos3B34

vagientes3B"8inierfici nul matris

3836ab ubere vidait abjici? Aiqui ininur dolatdumesset, si non a minus 3B"dignis Hiatus dolor isttfuisset. Certesi tria taitinmmodoscula hubeam, noninletmillam hodieuncipitem(otlununi belli intempta-lam. Moxqueipse 383sdux 3639et lotus sitnul cxeivcilus, sicut iiittisquisqiie sltibnt in rip.it, jam nonquasruiii vada, sed sine online prosiliun' et traus-nataiil aquam 3li',9, oplant mori pro patria. Virtsdabat cis dolor cl illala injuria, feslinanl quoquomodoposseni, eliam vita? sua?per dispendiiini,ini-iiiicorum lieltun disturbare Iriumphum. Sed dux

saspediclus Polouia' postera die iransiens rivulum

Q Trutiiiain (757), quia his non ubique csl pervius,jussil cum praida suos el quosque débiles prueçe-dere. Ipse vero in loco ad pugiiani sibi apio aB41cum

expedilis equitibus pro defensione suorum sic lit

repugnare3B4a

paralus. Hase ita fiers cernens De-irich 3B4a,filius Busa aB»4, cujus supra saspe aBiB

menliouemfecimus, secedens in unum locmn eamhis qui suo laicri adliasrcbanlmiliiibus, dixil ad eos :

Fralres mei el commililones,quiennquepavidamaulmori limidamhabet aliquam in suo carunculamcor-

pore aB4C,Jieccsseesl «I eam prius aut abscidat, autVARI.E LECTIONES.

3800efllçi 2b. 3BOIacceie,.j,t4f3»OÎf/egs(A. 3803deesl2, 2b. 3804deesl A. 8B0BCidbna 1, 2. 3B06

Liiczica2" 3B07est 2. 3B08iuccudcnies A. 3msOlokis4, 4a. 38*°deeslA. a81'arma 4, a. BB'arr. teA. fratrem 2. 3B13deesl5. 3BI4 superscr,X. 3"° transibilis 4a. 8BIIÎabibis A. redibis superscr.abibis 1.81117rupis 2. 3B18Polonii I. aB19non inserunt A,4». 3C2°

pcrlëeisse 2b. SBÎ1 universa 5. 8B2aCriuici l,5, Cryuczi 2, Criuci b, 2 Kruici 4, 4°. 3523transvadare l,2b, transvadere 3. 8824omissum3. 3B2Bducis4,4a. B«aBn/.mmi. in margineA. a627tylieiiscs4, aB28nobis A, 2, 5, 4, 4a. 38a9 noslra 4, 4a. 8830lan-guescel1, 2. 3aallaclauiium4 , 4n. aB3ipricgnanlium5. 3B33

temperlet A. a634angcllos1', angelos 2."S3B

vaginanicsA. SB3Bmaires 1. 8B37miuis 4a. as38deeslA. 3839Wladizlausadd. 4,4a. 35''°alque add.

2b.aBUnperlo4,4a. 3B,*apugnare A. 3843Detrisek 1, 4. aB44Bosa 1, Bussa?3, Buza 4, 4a. 8B4Bsas-pius3, deesl4a 384eila 5, al. man. supetset. X. deest 1, 2, 2b, 4, 4a. ,

NOTJE.

(755)In regioneChluniec.(736)Tiiiacei s. liliagiuci, i. e. sirepculcs tanluin,

0 acie carenles.(757*iTraulcttau

223 GOSMvEPRAGENSIS 224

tiuiie ab agmine nostro discedul3B".Nam viliot esl A I

alga maris, qui nescitquant pulchrnmsit 3B4Smori in s

armis. Quorum ul vidit animos ad pngnani alaCrCs, <

cr'atit enim fere cenlum milites, velut lupus qui3

quteril clam cx latibulo irrumpere3B49gregem, ila s

ilie de 3Bii0 înproviso impciu Cum hiàgito ex nudo i

laterc irruii in hosles. Ubi fere mille prôslralls ad- I

versariis, fcrlur ut rabiila ligris prasdiClusmiles in

coiifcrlissimos3BB1hostium cllneos, et Cosa 38S2dex- \tris cl a siuislris obstantes, quasi sp'icas*"'*leitera? j

segelis, aculo nietit3BB4 gladio, donec immani385Bvi ,telorum obrulus cccidit super ingénient occîsorum (strucni. Bocitti vero, qui in adversa fronle Mariis j

pugiiavcrunl, heu! insuelalapsi fuga, lerga dedcruiil. ,

Sobezlau 3BBBcum Poloni* infausia, quia plus quamcivili, polilus est Victoria. FaCla esl autem hase3887B

si;âges 8-Idus'Oclobris, iu qua Nosizlava8B8 et Dri-

sicray 38S9fralres 3BS0, filiiLiiboinir3B6t,et alii quam

plurimi cc'cidçrtint.37. Anno dominicas incarnationis illi regina

Svalava 3BC2inter nalos suos salagenle, el episcopollermànno mcdianlë, alque Wacck palatino comi-

té, licet contra suant salulem id favenlo aB03,dux

Wladizlaus fratrem suiiin 3664Sobiesl'aW8BC5 revo-

ta vil de Polouia, el dedit ei civilaiem Salec cum

omni ad cant pertinente provincia.58. Anno dominica? incarnaliouis 1112 regunt

ainiquorum juxla stalutum 3B<i6-jregis lleinrici

qnarli ad iiutuin "dux-Wladizlaus nepotem suum,Bracizlai filium et asquivoeum, cum annula 500

elypeis legione a6c7 misit Romani (758). Sed quo-'niant jam rex longe antea professerai, piasilictuspuer cum suis Iransiens Bawaria?alpes, invenit ré-

gent in urbe Wcrona, ibiqne cum co celebravil pen-tccosteii (759) (Mai-.21). In Auguslo autem mense

iutravil rex Romani cuiit a56Bingenti mulliludinc

(liversarum nalioitumatque lingtiarum, accepturus

inpcriales fuséesjuxla nio'rcm regum (740). Et quiaidem rex olim surtaxerai in suum palrem, ideirco

Paschalis M0°papa judicans cum infameni, nolebal

ejus iniplcrc vohiiitatem ; quem rex ilico jussil ca-

pi, et adacto ose 3870jugulo ccepitniorlem miuari.

Al ilie tinieiis mori, consensit ejus volunlali, atquelercia die adiirvicempacificali, tocius Romani uo-

\ pttli el cleri favôrabili acclamàlione imperator3B71

augustus vocalur et ordinalur (741). Altéra autem

die novus imperator îahla millil apostolico doua

3872,ut pro sui niagnitudinê liumana? crederenlur

sufficere Cupidilàli, ilis ila peraCiis reversus est

imperator iu Bawariam, et noslrales ad suant inco-

nnuesrediere patriam.

59. A'nio dominicas incarnationis 1113 *1"*qui-busdam hominibus qui vana et inccrla libcnlius

referunl, relalni'n est Sobczlao, quod frater suus,dux Wrladizlaus,vellel cum capere, id .suggerenieet consiliante conlra cum Wacck comité. Quibusillc respondil : Aulegomoriar, aul qui lalia molititr

prius morietut quant ego copiât. El unde rem re-

latant màgisopinareiur3874veram esse, cadem hora

B 3B7»-venil nuncius Vocanseum fralris ad euriam.

Qui accipiens fere Irecenlos milites, adit3B76fralris

c.trtcm 3B77cum paucis* cirleros non longiusquantiinius sladii spacio fecit stare Cumarmis. Ubi fra-

tre sahilalo et prandio sumplo dux prascessil,pra?-

cipiens fralri suo ut eum sequerclur ad civilatem

Wissëgrad. Non enim longe, sed quasi 10 sladiis

dislabanl*m* ab urbe. Tune Sobezhiusmiliens ro-

gat Wacck comitem, quo per viam simul 3B79 gra-dientes sermocinarcnlur adinvieem. Quo facto,

partim per viam 3ti80 sermone coiniiiunicalo, cx

utroque lalere atque post lergiim Wacek comili in-

caulo et iniioccnli#

Rumpiiiil falifero pnecordia vomere lerno,C Mense ouater denas Quintili iiiiranle Kalendas

i Slaliiitqtie Sobeslau reversus ad suos, lenuiiviant

voleus per Zribiam trausire in Poloniàm, valde

ciiiui limuit fralris sui priescntiatn.Cliniquetransis-

s sel silvam, occurriiei Eikembcrtus Bli*1, prasfccluss de Castro Donin, fallacis 3tiaaSribiie plcnus ver-

5 sttliis, fiiigensmulla amicabilitcr. pollicclur3B83ci,

t quod cassarisper gratiam omuem suam oblinetct

j 358»jiisliciani,si ad ejus pervcnirel prnesenliam,l atque supplcx invitai cum dolis, qualcnus cum pau-

cis secum ad convcsccndiun 3naBascenderet iu oppi-dum ; eral enim ea tempeslale prasdiclum castrum

a cassaris sub poleslalC;Mox inter prandendum, ar-

- mata manu adhibita, super hospileni clausil 3B8S

VARIEELECTIONES.81,47 abscedat 3. 3S48esl A. aB49 in addu A. 36mex A. 3, 4». 85B1 conforlissimosA. u3*

ad ,1. aB5adeesl 2. 3BB*mUtil 2. aBSBniniia 5. aBli8 Zobezlav 1, et deinceps. zm7 omiitit 4».aisesNoâ'-tiav -, 4f Nozislaw 2, Noïïislau 2''. Nozislan 3. aBS9

Drisykray 1, Drisk-ray 2b, Driskrayomisso cl 5, Drsicray 4, 4a. 3B6° deisl X. aBalLiubomir 2, Labomir 5. 300aZualava 1, Swa-

-tava 2. 3B6ai/o A 1,4, facienlc rell. 3504fratrem s. W. A* dux inserit 2. 3BeaSobçsl.iiun3. So-bezlaum 4, Aa. 3B06lum al. man. superscr. X. 3B67-regione2. 38r'sita X. in-téll. 3Bii9Pasciialus corr. al.mon. \, deest3. 3B7° ensis corr. al. man. 1. 3871et add. 1, 4. 3B7aila 1, donaria tell. 3B73 a add. 4».3574creileret A. crederciur 4, 4a. 3B7Bora 1. 3B7°atllil'A. ^ euriain 4, 4». aS78 dislabal A. A,4".

f1'*secum,'A." 3BS0per viam désuni 4,4a. 3B81Erkembcrlus 4. 388aila con-..1, pellucisA. 2, 4* 3ÎSS

pollicilus 4, 4a. aB84coutinerel cort, obi. A.' 3BSBvesceitdumA. 2. 3B86 clausum 2, 4a.

_'. . NOT/E.-'

(738) Hoc jam^tnito 1110 factumçsse constat ;cfr. SienzélFrank. Kaiser ï, 650.

(739)-Anno-1111 ul Annales -Hildeshem. et trialleinrici Vprasceptaprobant, data Verouas diebus19— 22 Maii1111.Cfr. Bociimer 1999 —2001.

D (740) Die 15 Aprilis Ileinricus coronatus est im-

peralor.(741) Jam mense Februario anni 1111 hoc l'a-

citnn est. VUI.Annales RomaniMon.Gcrut. SS. V,-47t.

223 CHRONICA.— LIB. 111. 226

oslium,el posl paucosoies vinculalummillitversus A J

Saxoniamin quoddam firmissimumcastrum, no- s

niu'ib.'...'",87. Iradens eum suo elerico , nomine )"iVomlalrieo3Bfifl,ad cuslodicnduni.Yidcnlcsaillent i

ntilicia?3C"!'conlubertialcsdomiiimn suum fraude c

capinm,diffiigiunlalii in Poloniàm,alii revers!sunt '

in Boeniiam. iPostunum menscm,sed3S90Chrisliper pietalem, '

Solieslauab codem clcrico noclu sic absolvilur. '

Siipcrioris doinus inter cancellos ad columnani J

l'uneligala3Mldimissusest per niuruni in sporla, i

alqueper eaiuleinaB9afiiiiempncdiclus clcricussi- >

militer3593dilapsus,cum quodantmiliteCouurado,

filioRiyin3BB4,qui eliam cl ipseconscins facli ea-ileninocic sub nturunt adhih.icral êq'tios,cl, siculavic.dae.nissa de cavca fngit el repetit silvam, ^

ita illi lapsicclcri 3!9Bfuga-lendunlin Poloniàm.

Eodemanno mense Decembri dux WladizlausfratrenisiiiiniOtlonemsolvil a vinculis, el quamolimpost obitum fralris sui Zualoplnk Intimerai,rcddidit ci dimidiam tociusMoravia?cumsuis civi-taiihusprovinciam.

40. Anno dominica?incarnationis 1114 menseMaio,jubenle don.no Ollone, Prosley SB9° et ejusgêner, qui cognoininabatur 3B97 lenis Wacck, dequibussupra dixinius(742), ambo privait- sunl lu-mineSB98

Eodemanno Sobezlauquibusdam Polonissecum

asstiniptisvcnieiisad caslruni Kladsco 8899,lentpialprecibus et' promissionilnismuliis, quo 30110sibicivesaperirent portas urbis. Quibus non conseil-C,

ticnlibus,sed virililer resisieiitibus,juveuis pric-dictiis8801ira iufliintniatussucceiidil palaciumquodpropemuruiiisitum erat. Venloaulem incumbenicexadverso, infliimmaiasunl propuguaeulain stim-railatc liirris, quas.forte in antemitrali slabanl8C"2

propiiiquamûris. Unde urbatii valde 8B03lurbari,jamdcsperanlcssaltili, roganl pacificantdari dex-Iraiii pro vita tanliinimodo incolomi et singulari.Quibusconcessapace vixpericuluin3B04niortiscva-

(lenlibtis,contb'iisiael fmiditus csl eversa 300Beivi-taslola.

41. Anno dominica?incarnationis 1115, mense

A Jailuario dux Polonior'timBolezlaus 3S"*avunciilosuo Wladizlao prascarias 3607niillit Iillcras, scri-

plas in hive verba : Si valucfinl pênes le precesineoe,et oblinuctinl(ralri luo germanoSobczluolo-cumindttlgehiioe,credo quod firmwn sit et slabilenoslroepacisvinculumel amicicioe.Nam si pro ini-miciste 3003exorarem, cette deberes (aiere, quanlo3009magis nunc licealmihiiniercedere,ut silis con-

çoives,qno.imuter sub uno cotde porlavilventre?

Equ'ulem3610sancloPelr-osciscilanli3611itlrunifra-tti -dimillalsepliesin die pecctinli,dicluinesla Do-mino: c Nonusquesepeies,sed usque 3r'12sep.uagiessepeies(Mallh.xviu, 22). >Ergo hoccxeiuploinbui-

mut, ut [ral'ribusnoslris lociens indulgeamusquoiilli in nos non a013possi»!3C14peccare36ISvkibus-

n Hisexemplisel precibusduxWladizlauscompulsais,iiiimoiniialasibi super fratre suo 3G1Bcommoius3017

; pietate, menseMarcioiterumprislinamrevocalcumi 3618ad 3C19gratiam, et dal ci civitatein Gradéeet

, tolam circa ndjaecntem 3G20 cum quainor caslellis

provinciam.Ejusdemanni mense Juliodux Wladi-zlauset fralres ejusOito el Sobezlaujuxla fluenla

j ainnis Nizam aBalcum duce PoloiiiorumBolezlatt

5 indicliini a62î convenii.nl 3623ad phiciliiiti, aique? inler se dalis et acceptis sacratnenlis confirmant

foederapa'cis.Altéra aulem die inmensisimineribusmulualim ad'invieemoblalis, hylares ad proprios

il remcaiil' lares.-InlereaWdaliïco 8m, ducisGnon-l radi 3B2Bfilio,inevitabilifatoc ine.liosublalo(743),.i fralre vero ejus jmiioreLutoldoolim antea simili-- C ter ab bac luc.e subtracio, liliis aillent illorumun

\- adliuc ictateparvulis, duxWladizlaus germanosuod Sohezlaodal lotam illam3C27ci'imsuis civilalibusc provinciam(744), quam qtioudam pater prasdiclo-i- l'uni fratruin Ciionradushabiierat.)a 42. Anno dominica?incarnationis 1110, Ungarai, gens viribus iugens,opibus pollens, armis bellicis;- praspotensa028,et cum qtiovis rege leirarum pu-i. gnare suffieiens,régis

' sui ('olomannipost obituma- (745)principes ejus miliunt 3G29ad ducemW:ladi-i- zlaum, qtialcniiscum rege novellonomine3GaoSlc-

phano3631(746) rénovarel el corroboraretanliquaiuse pacemet ainiciciiim.Quorumdux volui:latiadquie-

VARl.'ELECTIONES.

8587nominedeeslA. 5, 4, reliclvmvetoest spattumvactmmin 1,2,1*, 2i>,4«. 3B88Odahlrido1. a°89uu-licre2. 3B»°rfeesl4, 4a. aB91ligaïaui3, ligalo4a. 38B2<>.uudem5, 4a. aB93deestA. 3694Rilan2, spaliuntvacuum2°, Kram 2b. 3*9"clericierasumsuperscr.céleri A. aB9GRosctey1, Rosetey2b, Roscibey 4, Ro-scibey4a. 3B9'c.ognominalur1. SB98oculis4, 4». 3B99Kladzko1. 8GI>0quod4a. »8«lSobezlausadd. 4,4a-.3602

siabal2,2b, 4, 4a. 3G03deestX. aG04pro vila—periculuin rfesunl2b. 3605eversaest 'A. 3G06Bclcz-htusl. '607precalorias 4, 4». "'* tc'-proA.

' 3G09nonarfd. A. 2, 2b, 3, 4. SB1°el quidem1, corr. A. 86,i

sciscilanleA. 3, 4a. 3612deestX. 3CladeestA*. 8sl4 possunt2b, 3. aG18al. manu superscr..A- 3iUita \, A. deeslrell. 3<>"deeslA. 3618deeslX. 3<il*ita 1, iu rell. 3C2° circuitijac.entom4. aGS1 Nizzani3. 3C2aiiicondictumA. in diclu'm'-locum4, 4«. ' 3eaaveniunt A. aG24 Odaldrico 1. 3B2BConradiA.4628eorum2b. 3627lot. illamprov-A. 36impratponenscorr. al. man. praspol.1. 3629inlrant 3. a639i/oA. 1, 4a, scoid est sanclo2,2», scilicet3. 3ealet add. A,

NOT^E.

(742)HI,54.(745) fSonis«anuariis, ut probatur Kaleiulario

Pcgavietisi.

r» (744) Rrunnensemet Zn.iymenscm.(745) Obiil anno 1114.(740) Slcphauussecundus.

227 • COS!U;EPUAGENSISJ SÏ*

scens, ea quoepacis sùnt se facturant spopowlil363'.Vcinl'utileratOliiavàm3633ad rivulum,qui lam Pan*

nonne quain Moravia;dirimil reghmn. El jain On—

gara gens inminicrabilis,velul harena maris aut 3G3V

pliivia*siillicaes»iin campo Lucsco3G3C(747)loiamsu-

perticiem terra» coôpcrucranl sicul locusloe; dus

aulcin siliaex parle' praulicli aninis 3<537metalus esl

castra.Sedj8Masicmail scripiura, Voeierrw,cujusesl

piief rex {Ecclé. x, 1G), principes 3639ejus per m-

iiaiani sibi superhiani aberrantes, ad pacilieaducis

veilla rciuillniit 86''°responsa niagisrixani provocan-lia qîiâinpacis osciiliim (erenlia; unde dus illa die

ad placiuun dislulil ire, llli autem boe indignefercnlcs él aliier lieri suspieanlcs, 1res annalas

quas vocani hnspitum Icgionesjtibcnl extra castra

ire et pro defensiouesua 3G'*1slare ex adversaparleamnis. Duxautem 36" icsliniaiis3Gt3eos ad pugnam

proïUiiiperc,jussil suos arma capere 3GU,cl cicius

dicte contra eos lërniiualein Iransiliunt ainnenii

Mox innpina et inprospcrala3G'*Snec prrecogilaia

àtrox el cruciila conseril'ur pngna, in. qua lilius

Sdan soiG,cujus supra mcmininuis, noiniiie luiïk

s*","pra'feelus nrliis Salcc, miles acerrimus, cinn

ali'isejusdem civiuuis procciibus acriler ptignaiulooecubuil 5 Idtis mensc Maio 30is. Asl aliis lergaverieuiibus eliam ipse 3Ci9 dux est in fugam corn-'

pulsus 3U°.Ollo autem cl Sobczlau, babcnlcs robu-

slas-quatuor phâlangas 3C*1, et tolidem de Boemis

furies "" accipicntcscohortes 3C6:\circuicriinl ""*

monticulum qui eus forte dirimebat, el repenteirriieriini uiagiio iinpeUi super Ungarorum castra,ubi rex et sui proccres euniopiscopis»uiliil scienies

depugnà 36S"qurcfacia fucrat, sodcbanlcl bibelianl

el cpulabantnr splendidc* Quiil mulla? Nisi archi-

cpisçopus Laurenlius (748)cinn rege cicius 30l!0 au-

fugisscl, née ipse pcriculunimorlis cvasissel. Ccrtc

toi nobiles et ignobilcsibi inlcrierunt lingari 3r,,1)

quoi nec tempore sancli Oudalrici juxia fluvium

•Leli81"'8 interisse refernulur (749). Hlasautem quas

prauliximusliospiLum3BMlegiones,quaiclia.nicouira

iiostrum ducem bello prxvalucranl, rcvcrleiites si

csede,ut videruul suosprofugatos, alios coacervaiim

i proslralosei1iost.es in eastris Iripudianles3e<",lur-

p'cm inieruiit fugain. Qnos ut a longeaspexcre ,,M

in caslris SG1"régis —jam enim ultra ponlem Belim

P53pobkacrant castra 3i,6:,in campis,-~sesliinanteshostiles acïes ailbuc se hisequ'u mulio pitres snb-niersi sunl in fiumineWag proe iimore i'ugienles.TNoslralcsautem politi Victoria, iu caslris eorumnoclcilla ligunl lonlôria, diripiiuit milites TJngariuas-

gazas, scilicel aniliiciaaomin vasisaureis el argen-leis habundautiam,

Impiesuos vulgus bona esetera riistrahil usus.45. Anno dominicie incarnationis 1117, 5 Nouas

Jamiaiïi (750), quinla existenle feria, hora jam ve-

speriinali, terra! moins factus est niagnus , sed

mullomajor inparlibus Lougobardi;c.Nainmi, fama"

rcfcrcnlc percepiuius, mulla ibi aidificiacccidernnl,mullacaslella sunl dirulu, mulla. mouasleria sive

delubracorrucruiu 366''cl mullos bomincsoppicsse-runl.

Eudcm anno ,Kcruni3C0tieuuciar.uincornesindimoliimearum,Bis306eFebruiquitusobiit Bozclccha3rclKalendis.Simililer 3C68codem anno 3G69cl semper régnante

(lomiiionoslio Jisu Glnislo, <ujus in manu cordasunl reguin, quo 3670etiam clemeulcr inspirante, duxWladizlans rccordaliis est fralris sui Borivoy(751),cujus buinilitalenijam Doniiiitis8CT1prospeelans 30"

arcis de throno elliere 3C73,miserlus eiat alUiclionis

ejus el iniser'uc,et tpiia cui3C74Deus 367Biniscrclurlioinononpotcsl non misercri, slatim praedictusdux

^jam niilu inslinclns divino el tlerinanni episcopifa-ciens omnia consilio 5C76,millil el revocal menseDecembri fratrem suiimBorivoyde exilio, et salis-faeiens sibi ac semelipsum 3C77ejus siibiuiiUns do-

uiiiiio, ilerum collocal cum in principali solio.0luira ducis benignilas, sed inagis admiranilaxquu-nimitas, quem nec seoularis délectai dignilas, necconlrislat posila honoris subliniilas!

Jttvil sumpla ducem,juvit dimissa polestas.Talia quis unquam 3078utidivit, die rogO;fada?

llliuam ba;c audircl Coloinannusac,arex Pannoni-

cus, si viverel! qui meiuens ne germanus suusAlmus

VARl/Ë LECT10NES.sca'respondil% 4«. ,G33Olzawamï, 2, Olzavam5, Olzanami, 4tt. ,C3Vut 1. 36:1Sdeesi3. M"<LnzkoI,

2, 4, Luzkoib. 3637anuis corr. al. man. aninis I. 3(i3aiiiHintï/ineA. ****corr. 1. at" rem. verlia resp.A.as''' corr. I. 3liV1Wladizlausadd. 4. 4». ,8V3esl. eos A. 3<iUr»perc4. 30'f11inprosperaA. innpinata ciiuspc-rata 4.4».' 36',(!Stan i. 2. Seau 5. Szlhan 4. 4". sc" lurzik 2. Turiek 5.. 36,aJunio 5: w">Wladizlausin-séniiit4. 4a. 36Mcompuncius1. 36tlphalanges2b. 5. , Msisupersc.al.mmmk. 36e3cbouries i. 36s4cir-cmnieruiil3. a«6*'dcpimacôrr.. depugnal. 335sdecslk. acB7 PannonesA. Pan. superser. vel Ungari i.

•Pannones ntl. 36S*Lech 4. 4». 36S9 deestA. hospilie5. 3BC0tripndiantes — caslris désuni 2t>. S0Glap-

paruere A. 368iponlem Belin at. man. supetser. A Behin corr. Belin 1. Bebin 3. Belin4. 4». aeu régisaddïk. S66kcorr. I. '""" In duo versusdésuni in 5. a668al. man. superscr. in l. 3667Bozelcba t. Bo-sètelic«13. 3e6Bdeesl4. 4*» a6H9'volenlo omnipolente inserunt 4. 4». 8<i'*'q«i2. 3C71Deus3. 3GT*SK-

perscr. a}, man. i. 36'3 ele i. 3S7i'cujus4. 4a. u'" niiserlus — Deus désuni 3. a"6cum cons. À.a6"semel4. M™deestA. 'in Cholomannus1. Kolmannus4. Colinannus relL

NOTiE.

(747) Ut PalackyI, 380 eonjicit, apudHlukinlerlocos.Brodllnngaricum el Oslrau.

(748)Grancnsis.(749) Vila S. Ûdaliici c. 12 Mon. Gerni. SS.

IV, 400.(750) De lerroemolu consentit Dodoebinus; sed

D erat eria quarla, nisi statuas Cosmammore Bobe-mieoboram soiis cadenlis priinam diei boram ba-buisse; cfr. inIVac.49 el Pubilschka IV, t87.

(7S1)lu vincuiisdelinebaïur iu CastroHainmor-slcin usque ad annum 1116k

âé cimoaicÀ. — LIB.m. ?3o

post cum rcgnarcl, ipsum et (ilium ejus menluUii

piivavil el lumine (752). Borivoy âiilem 368°non

imnieinoracceplibeneficii, dal fratri suo diinidiam

sui dudalus partem, qu;c sila 3esl ultra lluviuui

Lidieut* tendit ad aquiloncm, cralque fralri suo

liceljimioi'i3GB3in Omnibusobediens, el scmper

36Bt

cum piicveniens nichil sine suo 368Bcousilio

gcssil.44. Anno dominica*incarnationis 1118, mense

Scplembriinnia fuit inundaiioaquarunt 3G8G,qiian-lan'inon rcor fuissepost diluvinmiu orbe Icrrartun.

Nainnosier il!e3C87lluviusWlilava repenieprccccpscriinipensdoalvco, ah! 3088quoi villas, quoi in hoc

suburbio domusSGS9, casas cl ecclcsiassuo impelu

rapuil! Aliis iiainquelemporibustanielsi hoc raro

cvenilut unda alluens 3G9°vix tahulala pontis tan-

gcrel, haieautem iiiundatio ullius quam 10 ulnis

superponlemexcrevil.

45. Annodominical incarnationis 1119, 3. liai.

Augusli,fcriaveru quarla, cum esset.jam inclinala3691dies, venins 3GS11vehemens,iiiiuioipse Satan iu

turbineab auslrali plaga repenie irrucns super sola-

riumducis in urhu Wissegrad, amiqiimn murumcl

eofiriiiissimuiufundilussnbvcrlil. El iude mugisest

adniirandttiii,ex 3G93utraquc parle àuleriori el po-steriori intégra cl inconeussa inunciilc, niediclas

ualacit sololcnusesl crul», cl cicius quam tu fcstu-

catu frangcrcs, Iralies inferioresel supcriores si-

mili 3G9icum ipsa domo iinpetus vcnli fregit iu

fruslael dispersil369B.Fuit autem haie lempeslasadeovalida,ni quaciinqueparle inr.ubuit,hujus ler-

roesilvas cl arbores piaulaias 3e,° et coulerasibi

obslanlia suo 3G*7 impelu proslravit.4G.Annodominicalincarnationis1120.

Nunc, meaMusa,luuin digilocompeseciabelltim.

Si benedoeta ia^fc, cuveasne vera 3G9aloquaris,

Ui mecumsapias, breviter soluniinododicas :Esl Borivoyrursus regnt3G" de culmine pulsus.

Augusliquarla S7G0 posl ldûs sunlca l'acla.47.Annodominicasincarnalionis1121, n'unis3701

allcnualaj sunl segeles proplcr nimiam siccilalcm,

queemu per très 3792conljnuos

37<"inenses, Mat-r.hunscilicel el Aprilematqne Muîiini.

Eodem370tanno dux Wladizlaus rcasdificavil37("

^ oppidumDonin"«, siniilitefclPodwin11F'' astrum,

quod'esl in 8T0*Moravia s"" situm infra liaYÏuniZ'iiratka371°.'.

iS. Eodemanno quidam ex Teulonicis 871SinfraIcrminôs Boemorumin silva, ad quam iliir per vil-lam Bêla, in prairupla 371srupe oedificnin3713ca»strunii Quod37Uaudieus dux Wladizlaus371Bacce-

plis tribus scaris ex electis mililibns, repenie ex

improvisoirruensoblinuil castrumam, ubi in primoaccessitmissisde îniirn sngillis vuliierali sunl, non

lamen ad morlein,duo milites ducis,-Oiidalricus3716

filins Wacemila7" et Olen liliusBoisa, lllos autem

Teniouicos, qui eranl in casu-ocapli, nisi cornes

Alberius3"8superveniensmuliisprecibuscl innalasibi sagacilalelibérasse!, pro'cnldubiojam dux,T1*

" in eademsilva omnes siispcudijusserat.Ejusdemanni 371ufuit hicinps n'unisventosa *"*

cl ealida el aqnnruminundaiiomagna.49. Anno dominical incarnalionis 1122, 9 Kal.

3752Aprilis,fuil cclipsis lunaimédia nocle, qua Ju-daicuihcral pascha3723.Eodemanno

Vir sacer lleruianiis, doctriiue lumineclarus,Ter subiil quinisOclobris fala Kalendis(753),

dnminicajam ilbicescenlc37,vdie in 85îBfeslosancliLantberli 3»*°episcopiet maniris, enjils dum vixitfeslmndevolissiniecolnit, quia Trajecleiisi vico et

ex eadem Loihiiuia 3'27 ortuS fuit prosapia. Hic

nonam vicem sedis ponlificalisgerens, rexil banc

eccleàianiannis22, mensibusG,diebus17 ,7SB.-Erat

ç>L'ninispeelabilis,incognilis formidubilis,domeslicis

affabilis, niortim qualilaie incontparabilis»lncerna

lucensin niundoel ardens, nec sub modiosed supercandelabl'umposita, illuminabalcorda non a"9cre-

dcniiiun verbodoctrinalel exemplOjde cujuset aliis

probis actibns, licel plura rclatu digna cnileant,tamen ca inlacla rciiuqnimusproplcr inslantis lem-

poris liomincs,qui nichil boni ipsi opérantes, alio-

runi benefaciacredere andila renuunt. VerunUaiuen

nonvideaturesseabsurduni.si pr.vpostero3730ordinc

referanius, qu;c anlca referre dcbtiimus. Namprsc-diclus pr;esul8731cum suam aigriluditieminvalescere

séiilircl, et paucos familiares circa leclum 373a

aslarè 3733viderct 373\ ingcinuit el ail : Secretum1 meummilii, secrelummi/ii, ve mihi 373°! cl oblicuil.

\ARL4ELEGTIONES.3680détintA. 8f,slest al. man. 1. 3°BSet superscr.al. atram. 1. 368SWladizlausinseruntA.4". 3G8Vho-

noreadd. 4. 4». 3G8Bdeesl3. S(Min Bolicmiainserunt 4.4». 3G87ita 1. isle re'.L SC8Bach ach 4. 3GS9

domos3. domos4. a89('ex moraine auliquioriscodicisadd. 2. i. invadens; enore scriboejiro i. (id est)immdaus;legit eliam inuudans2i>iu innij/iiie. a6Slinclila A. 3C9idéeat4. 3Gn3deletA. 3mita A. deestrell. 80M

discerpsil4. 4". 3G9eplantas2i>. 3C97deesl3. 368afalsa in margineab alia manu.3.--SG"régisib. *»••quarlo 5. 3701nimioS. 370adeesl A. 3703coniiguosl. 3704ab hoc laco tisqttead vocemZu-ratka omnindesnnt4. 4«. 370Sresedilical2^. 3706Douiii3. 370'Podwin 2. Podivvin2i>.Podium3. 370B

.deeslh.. 3,0!lMoravieA. 371°Zuracka3. sm Tbeuloni.2. a71»iliterrnpla 5. 3713oedifteavit2. 2»>.3.

*"vQuod audiens— castrum désuni 4. 371Bcorr. A. 37leOdaldicus2. 3717Waczemil 2. .Wacemi2b.Veceuulonùssosequenliel 3. m8 Adalberlus4. 4". 3,U9 jam dux desnnt 2. Wladizlausinsentwt4. 4°.a"° eodem anno i. M. •'" vcnluosa 2. 4. 4». 37"deeslÀ. I. 2. 2K 3. 3'" phase 1. 2. 4. pasche &•>."!v illucentecorr. al. man. illucescenle A. am deest 2. 37aGLamherli1. 2. 4. 3m ita A. I. corr. rec.manuk. Lolhariugia4. deLoilnimia 4». 372RVil, 5. 3729deesl5. '"30

pre al. man.superscr.1. 8'31Her-manuus4. 373ssuum add. 4, 4». 3™3assislerc A. 8'31viderai corr. al. man. viderct1. '"'ila A. v. m.desuntrell.

MOT/F,.(752)Cfr. Yilà S. Oltonis cp. Bamhcrg,111,42. (753)ConfirmaiNccrologiumBohemicum.

251 COSMdiPRAGENSIS 232

Illi aiiiemslabanlslûpefacii *'", et iiituebanliirvul- Alus suos adinvicem laciti. El paulo posi ilerum

pnesul apeiuil os suum cl inquil : Olim débiteront,cum sanus (lierait!, htcc faristmido in amboncquainunc conipeilor(uterijum spiritus mei in agone. Fa-

icorenhn quia3737

egopeccalor873Scompeccanlesde

peccatosuo non redurgui, et pelcnlçs inique agenlesel dëlinquenles non solum lionoravi, vendit eliam

amavi, qnos increpare, et si non obedirenl, exconi-municare debui. Poslquam cnim occubuit Brit-cizlaus37a0

junior (753 *), quo nec fuit nec eril dux

melior,Itac in terra floruil iniquilas, germinavil su-

perbia, pninlavil fraus, doiùs el ihjuslicia, el egosempcrdolensdolni, quod milticum bono duce nonlicuilmori. Va' milti 87*°! quia 3,u silui, quia

37Vï

apnstalrkem geidemnon revocavi,nec in g'ud'toana-thenatis pro Cltiisiodimicuvi; sed'meipsitmel popu-him chrisliuuumpassus sum per lactnm inanus cum

génienonsancta pollui,sicut scriptumesl: <Qui tangitinmunda*™3inmunduscrU{LevU.xxn,4),eÉf quiteli-yeritphem,inquinnbitur37Uabea(liccli.xm, 1), »anl«quoecanvenlioCltrisliad Jielial ? i (// Cor. vi, 15.)Aposlatricemgenlcm dico Judeos, qui per nostram

negligeutiamposl baplisimimrelapsi sunl in judai-tsmum.Undevuldelimeone Christusmilti3V'<ihoc 37M'

vbjiciul,eliii[eriorcmmeprojiciat inorcum. A'atnlut-

jus iulempeslanoctisvoxmilti attd'Uaesl dicens: t'I'tinon asceitdistiex adverso, nec obposuistimnritmprodomo Israël, ut slares in prtvlio in die 3747Domiui;et (jreàemdomimenmnon uitro, non argento, ventmChristi precioso37Msanguineredemptum, per uuammorbidamovkulampassusesconlaminariet a coelesti

regito e&terminari.> Heu milti vtiscro! qualem meessevellem,quamdhersum ab illo qnalisolim erum,et mine ipsetuelmilti.dhpliceo, quia pànim boni nie

fecissè video. Dixerat, cl slalim, ut supra iciii-

limus,

Spiritus in vacuas fugiens evanuit auras (7ui).PoslhuneMegnardus3n9fitpraisulin ordine demis.KO.Eodem anno mensc MarciocornesBznaia3'60

tlfcJerosolimis 87B1 simili cl de Galicia rediit, el

ejusdem auui 17 liai. Novembrisobiil. Ilem in 3'B2

eodetn anno inel el vindciuiaplcnocornu liabunda-

vi' et segeles salis creverant, sed in arislis 37B3gra-

\ liitmnon rcduiidavil.Huneanniimsccila esl hycnipsealida, unde in sequenli icslale caruimus custodila

ijîacic.51. Anno dominicoeincarnalionis 1123, niense

MarciocornesDlugomilam cl Gumprehl37<iBelGil-bonus 3,BGel Ilcinricus qui el Sdic 3ï(r7, el 3768cumeis alii llierosolimam perrexerunt 3,B9, ex qttibiisquidam niense Novembri37G0reilieriuil, quidamibiinlerieninl. Namcornes Dlugomil37C1jam 37G*iu37J3

revcrleudo8 Idus Julii obiil; siiniliter el Bcilhol-dus a7Giclicns llcinrici, filii mei, 8 Idus Augusliniorilur a7GB.

Impcdinrlacrim'isnecpossuinpromercscriplis,Quis furor unanimes suit quai discordia francsCeu geininos apros

3TC0 in diram compulil iram,15Namdux Wladizlaus inniani moins ira, contra fra-

trem suum Sobezlaummense Marcio movit arma,eteuin 37G7 cnni suis omnibusexpulil de Moravia, clreddidilCour.tdofilioLuloldiiiaircdilatenisuani(755).Paricm autem quarlam illius regni, quam babiiitlelrarcha Oudalrictis(750),frater supradicli Lutoldi,addidil Olloni, Suaiopluk ducis frairi. Sobizlavau-letn fugiens a faciesui gennaiii, adiit iiuperalorciuin Magiinliaurbe 37G8, sed paruin sua 37G9

profecc-1 runt negolia, quia sine pcfcunia apud oinnes reges

vainc sunl cujuspiam procès, el leguin obinulesc'ut juslicia. Tune vcluli lupus, qui inhians invadil 37"

i gregem, el frustra caplans cum nil prehendii "",

; subuiilteiiscaudamrepelil silvam 37j2,sic Sobezlu'ii

i r npud ciesarcni infeela causa lendit 3"3ad Wicper-i .lum, et apudenm sm

per sepiem meases conver-« satus est 3"\ Deinde niense Novembritransiit 3'71

e in Poloniaiii; quem dux Bolczlaushoneslc in siia

:, recepil, conjugem(757) autem ejus Alunisc, ducise gnalam 3777,Slephanus rex -Paniion'iciis graianier

recepit, recognoscensçognatani sua.ni.lient in quadragesima fere per universuni or-

bem 3778aeriaepoteslales quasi plurinue slellai, etsi

i. non cecidcrunl, visx sunl lamen cecidisse 3"9 i»B» terrain, lmic sitnile Dominus dicil in evangetio:

m Videbam Salanam, quasi fulgur fie coelocadentet»B2 {Luc.x, 18).\- 52. Eodemanno maximafuituberlas lam autumno;i- quam vere seminatis in frugibus, nisi quod grandi»

VARIEELECTIONES.

a'38obslunefacli3. 3737quod2^. S73set indignus inserunt 4, 4". 8739dux add. i. 37'»vsomiln tepe-tunt 4, 4«. S741ita corr. A, quod 2*. S7" quod 2''. 37*3 immundam 2 unniundum 2b 3, 4, 4». s.iiuiuinatnr3 3'"milil. 3746deest1. *'Min die désuni A, domo2. m" «esl a. an9 tta A, 4, wey-iiardus 1, %el rell. 37BGWznata 2, 4, 4». 87B1Hieros.1. 37B2averbwmem anno usquead hune locimomnia désuni i, 4». 87B3 Ha corr. al. man. pro aslr.sA " Dlygoin.l.i,Jf>,

Dluhontil:2. ""G"™-përhi.'l, Gumpreth5. 37BGGisilberlus4, A*. 87BIZdik 2, Sd.k5, 4, 4».

"«J alquo A. 7B9per Hier.A.

3760Seplembri2, in qito recentissimamanusdeletoSept, supra scripsit Nov. M"Dlygomil1, 2, DiigoHi

2t. a76»deest 4 4". S7t»deest A. 3,G'*Bertoldus 1, 2, 4, a7GBobiil 3. 376BK«A, lauros situer^)', ui

apros 1, tauros rell. 3707deesl 3, 4». 37r»ita 1, in urbe Maguntiiia4, deesl rell. 37GadeestA. 87''.deeslA. 8"1

comprehendil 2, 4a, prendil 3, 4. 3"arepetij;silvamsubm. caud. cum ml preh. A.

^'1Ç«4,4a. >» SnansilA, À', hoc loco. 37"deestA. 377etransit 2, %\ 5. 37'7 nalam corr. A. 3'78 urbem1. 37'9 recidisse3.

KO iiï.

(753 ') Cfr. supra III, 13.(754) Virg.,7En. IV-,278.'(73$) ProviuciamZiiayiiienseni.

D (750) PiovinciamBrunnensem.(757) Nomeuci erat Adelheidai. Slephanus rex

erat iiliùsColomarmi,fralris Almi dticis.

255 CHRONICA.— LIB. III. 23i.

locisnoctiitin pluribits; mei autem iu campcslribtisA S

fuil babundc, in silvcslribiislocis minime. Hicnips ,„

asperafuit nimis878°cl nivosa. Jamque eodemver- Ci

gcnle37Manno a7B',mardiionis Dedii378î(758)ex- V{

trémastirpè faloexlirpala (759),impcralor quartus ni

Heinricuspraidicli Dedii marchionaluni3mpalans q,lucrededesolulum,dederat Wicperli subpolenciàm. d

Sed erai in Saxonia quidam 378!(nominc Conra- v,dus (700),ex tribu ejusdemDedii nains, ad cujus, 5;niaimsjure perlincbat ille marcliionalus; unde, qdus Lutera'878Get alii Saxoncs valdé indignantes ccontra iniperalorem, susceperunt bellum adversus i

Wicpcrlum. q53. Ilisdemdiebus dux Wladizlausel Otlo, sicut c,

praiccpcraleis impcralor, lam Boemiccquam Mora- i

vix coadunaloexercilu iranséuntes silvam, inelali R ssunlcasua ulira 3787

oppidum Guozdec378eex ad- (versopracdicliducis. Prasul aillent Magunlimiset <cernesWicperluscitra 3789fluviumMlidava8790

(701) jslabanlgravi cum37îl1mulliliidincannula ; Saxoncs \autemposiii castra in medio diriincbanl eos, nec

sinebant3m insimul coire adversarios suos 3793. ]

Tunedux Boemiaiet Otlo miserunl ad Saxones

diceiilcs: Arounosper superbiamcontra vosskmpsi-IHIISarma, sedjussu impcralorisreniants in auxitium

Magunlinoarchiepiscopo3m (762)et Wicpcrlocomi.i.

Serf,qnoniamhii non assunl, qui adisse cl primanteomm'Ulerepugtuimdébiteront,vos a,'s innlHmwor/oredite nobis loco, tu habeamus occasionemrever-temli379°,videlicelet voscessisse,el nos sleti.-,sc8797

el expeciasseeos 379Bin condictoloco. Ad haie Lu- Ctera379!ldux responditdicens: Mirorvos prudentesvirasapertosnon deprehendere

38l)0 animo dolos,qui-(IIISinducti(rttstraconiranosmovislisarma innoenos.Anulta sm putalis carere dolis consilia MuguntiniarchiprwsulisAdalberti? An nondttmejus Atticum

prudenliamsatisexperli estis? Sic380S,sic nolusaivobisWicperlus,aller Ulixes3803,qui circa ejusdempraisuliscaUipoduiminformatus esl. Cur ipsi non

veninnl,nos3801ul salutenlqui libenicreosresalutanl?

A Sedinclusest a Longeexpectore,quam manu r.om-

millere bellum, el allerins incommodoS80asunl

comparare380Scommodum.Cerle,quivisaB0' lippkS3IIS

polesl perspicere3809ocud's (763), quid

aB10ipsi

machinanlursuisdolis. Sciunlenimel bettesapiuu'.,quia, si vosvincilis,quodnon 38tlsine magnovestri

dampno38Iîdabilur vincereSaxones381S;sitt aulem

vobisam polenler3B,°

proevalerepolcrimus,Boemiam

suisdefensoribus38lcvidualam facilius invadere 3Blr

' quibunt. Hoc vult impcralor,hocproesulNagunlinus> consitialur3818.Sic semper rester gêner Wicperlus» Boemisamicatur. Namgermanusstms3819Sobezlaus,

quemnuperWicperlusob 382°volunlatcmtuam 38!L

t doloabegilin Poloniam,nisi ciload eundemWicpcr-lumreverlalur,ampliusmiltinoncredalur. Nosautem

i R scialis magis paratos congrediprailio quant vobis

cedere loco. Ilis audilis maie creduli verbis dolot composilisBocmi,dcpopulataregionequai est circa

) urbem Misen,reversi sunl ad propria, sole morantes in 15Sagillarii parle 3B22

(Nov.24).c 54. Anno dominicoeincarnalionis 1124, 2. Idus'• Februarii Ilermannus, fraler Willalini, el Lulo-:s |)01-3B23>(j|ius Martinit pcrrexerunl Hierosolimani.'" Eodemanno 382i.

Dux882BBorivoyNonisbis binisniensePlulonis(764).Exul in Ungariacamis compage382Ssolula382T,AdChrisliimmigraipura quem mente colcbat,

,,_ Cumquo mineamplacoelilaiialur in aula.

97 llujus postomnes3828vilaimundiquelabores,

j_ Q Exul 1erqninisqnos3829

degenspertulit annis,'

El quibusest passusbis ternos 88S0carcere claususj,Bissublimaltis solio, cur bis 3831reprobalus

ms

PS Non mihi rimari 3833fas est vel talia fari ;

[,„• Scit qui e.unclacréât Deusatque creata gtibertiai.

m . Qui legit luccdicat : Borivoydux muteibi vivat3S",

,.., Est ubi sanctaruMpars33Uel requiesanimarum8S34

ni Seputlus esl autem in Praga mclropoli, anno lune

on lahenli3837bissextili383Bpr'ulieIdus Marcii,ad prin-i/? cipalemecclesiamsancloruinmarlirum Yili, Wen-

YAilLË LECTIOÏSES.3780deeslA, 4». a781urgente 2, 3, vigcnle2''. 378îan. verg. A, 3783Deda 3. 3m tum al. man. i.

'. 3,SBqnidin Sas. 1. 3",eLudera corr. Lutera A. 37S7 circa 2. ,78BGuozdccz 2. 378°circa 5, 4.3780Miillaua3, Mildeua4, 4a. 3791deest 3. 3792videbani4, 4». 3"-'3 nec— suos in martjine 1. 3m ita1, nrchipra-sulirell. 379Bdeest 1. 379Greferendi 3. 3Î97cl- nos sielisse desnnt 1. 379Svos 4, 4a.""corr. A, Ludera 2, 4. 38»l>repreliendere 1. mi nulla 4 , 4". 3B0»si sic 3. 38oaUltres 2,Ulysses2i>. 3804nos corr. hos A, nos 1, rell. 3B01iinconiuioduincorr. al. m. 1. 3a0Gpararc 21'.3807ita A, corr. al. man. quisl, rell. 38oa

lippus esl 4, 4«. 380°prospicerc 3. 88,°quod 2>>.mi deesl A. 3812non A. h. I. 3813Sacxones 1. 38!iHa corr. 1, nos A. et rell. 381"poter!.

: a816corr.A. 3Bninquirere2. S8,sconsiliator1. 38Ultuus4. 382°ad A. 39ilsuam2, 2^, 3. 3822;arcel.3813Linlober2, 2n, 4, 4«. 382'f« l'erfcis11.Idus usquead hune locumomnia.désuni4, 4". 382!iBoemo-iiioiuminseriou 4, 4a. 3asccompaga corr. al. man. compage!.. 38"salula corr. al. man. solulo i.3,28numis4°. 3829quo I. 383(lita 1, 4. 4a. supersc. eadem.m. 1. in textnsex aunos; ila quoqtteA, etrell. a831(uii)is 21'. bis 5. 8S32

rcprobalur 5. ,,a! i/o A. scrulari superscr. vel rimari 1. eadem manu•. scrularirell. as3tita 1. siipciv-cr.ead. man. loco requiescal,quodA. cl rell. 3830

supervocempars adscri-

J«nmpax2i'. aa30(k'es(hic versusA. 3B"habenii 2. M3ascxlnli A.

NOT/E.

(758)De(ribu Buzici cfr. Tbieimar. Y1,31.(759)Ullimusoral Heinricus junior marchioMis-

sneusis.Cfr. Yita Wiperli, c. 11.('00) CornesWelliueiisis.("/ai)Mulde.

PATUO!..CLXV1.

(7C2)A!bcr:o.(763) Ilor., serin. I, 3, 25.

(764) 4. Non. Fcbr. lestilms ilalcndario Pega-viensi cl NecrologioBohcmico.R. — Macrob.Sa-turn. I, i5:Secundum (mensem)dicavitFebruo deo,

,8

233 COSMiEPRAGENSIS. 236'

iczlay atque ""j'Àdalberli in cripla sancli Mar- A

Tini episcopiel confessoris mo.

55. Item ejusdem anui in quadragesima, 9 mi

Kal. Aprilis, praisul s8*sMegnardus3B"casu repe-riens in sacrario ossa Podiwin 38Ucondit bumi in

capella, quavesl sub lurre inlcr allarc saiicti Nico-

lay episcopiel confessoris38'",et UiinuiumGebeardi

episcopi. Hic Tnilclicns'el individuus cornes in la-

bore et oerumpna sancli Wencezlai niarliris, de

cujus aelibus in vit» ipsius sancli38i0 salis declara-

lur scire volenllbus. Tèmporc enim 38VTsuo S.eve-

rus sexlus lmjus sedis episcopus ampliorem dila-

lans 38*acapellam, circa sacram prsedieli palronilumbam ossa prseJicli clienlis effodiens,quia aliter

«on polcrat fuii.darimurus, et collocansca in sar-

cophago, posuerat in caméra, ubi ecclesiasiiea ser- I

vabantur xenia. Item 8.Idus Aprilis in die pâschaicoesarHeinricusquarlus millens epistolasàd oinnes

l'cgni sui principesci.episcopos,praicepil, quatenusotiinî occasione poslposita 4 Won. Maii in urbe

Bamberch 38'19ad su'amcoadunarcnlur curiani (705).50. Inlcrca Sobezlau, noslri ducis fralcr, lin-

quens P.oloniam,teimit cum suis omnibus 38B0 viam

ad ducem Saxoniai Luterani 38Bl,sperans lanti viri

co'nsiliosimili cl auxiliopotiri. Aquo honoriltcesus-

cipitur hospiçio, et oplato 3852suse spei politursolatio: Nam proediclusdux, ut cognovil priucipemBocmiBO38ti3regali interesse curise38", misit lega-lum cum hospile suo ad caisarem dicens : Jîc(/ire

poleslaliel imperatoriasdignilali congruit,patienlibus-injuriant clemenlersubvenire,et cum facienlibusjus-tiçioe.rigore regaliter obviare38BB.Cujus gratias ex-

perimeniumet pr'mcipalhcensurasnobiset.cimcf/s3880

gentibtts dabhis 38" docttmentum,si Ituic innocen'.iviro et injuriant pacienli Sobezlaojusticiam faciens,[ralri suo eum réconcilies. Unde caisar vakle indi-

gnait», respirions ad omnem cectuin suum 385a

dixit 38"9: Salis pro imperio iste3"™loculusest»i«tv

clâo; ipse nobis facit injuriant, el ulcisciposcit inju-riant. Nam si milti congruit, ut a8°' ipse fatelur,

aliénas ulcisci injurias,cur non prias ulciscar meas?Aul quainam major polest esseinjuria, quam quodipsevocalusnon venilad noslra conciliai Ergo quem-cunqtteS8<1, zelits justicias el hase mordel injuria,spondeat nunc fidemsuper sacra plenaria, quod snalollalarma, el sequaturme posl feslumsancli Jacobi

apostoli (Jul. 25) in Saponiam. A.ssenciuntomnescl collaudanl principes, alque conjurant bellum ad-versus Saxones secundumediclum coesaris.Hisdcmdiebus (760) morilur gêner Wralizlai régis Wic-

berlus, de quo supra salis memininius38oa.Yidensautem Sobezlav,quia forluna el régis

3BCicellsum's,6•

magis juval fralrem suum majoreui nalu, verlil iierad Wiperli natuni (767), quo consolarelur 3BGCdeobitu sui palris 38°»suum per sororem cognalum,

5et 3868exinde misit. ad Polonioe priucipem ""»

Slephanum comitem : per hune enim sua oinnia

disponebat consilia. Qui, cum Iransiret silvam quaiesl inler Saxoniam el Poloniam, incidil in armalaslalronum manus. Quia longe slanlcs inrjuiunl adeos : JPurciuiiiset miserescimusvobisalque concedi-mus vilain, ite veslramcum paceviam; eqtios autemel omnia quas porlalis linquite nobis, neque enim

pauci mitllis rcsistereaul fugere quitis. Quibus Ste-

phanus imperlcrrilus : Parimm, inquit, date no-bis 387°

spacium inire consiittim.lllis autem conec-

dcnlibus, dixit cornes: 0 fralres et o socii, ullinw

jam3871sortis ne timealis casum (orlunx moriis,

quisnam nobis suum ae7!>franget pancmversis3873in

fugam turpem? Aul post conlimiatamlurpiter vitam"

r/uisnobis tribuel necessariavilas?El smttlri«m hune

barbari387Bnobis387Gconcédantignoramits. lieu fru-stra sero poemtçbit

3877nos non occubuhseviriliter,cumdiversispasnisaffectos,hune nimbus truncatum,allerum oculisprivaium, dabunt nosa87Siii parabolamcl fabulant cunctis gentibus. Al illi unanimiter in-

quiunl : Moriamuç, moriamur; sed videamus ne

imdti moriamur. Quosut vidcru.nlpagani magis ad

pugnainquam in fugam aplare3079arma, repente

iiTiiunl 3Baosuper eos. Fit monslruosa pugna inlcr

VAIU/ELECTIONES.

3839deesl 5, 4a. 38'°episcopi et confessoris désuni A. 38UVill. A. 2,4. m* deest 3. 88*'Mci-nardus 1. Mcynhardus 2. Megiuhardus2'>. 38W'Podiuen 1. 2i>,4, 4". Pediucn 3. 38',Bel confessorisdesunt A. 3Sl°deest A. 3, 4". 8S"aulcm A. ï8i8 recentiori innii. superscr. tabricans 1. >»Min

mnrqine A. Bamberk 1. Babenberch 4. 381i0 oinn. suis A. a8S1ita 1. Lnderam A. 38li2el op. erasn 1.3853'deestA. 38BlWladizlai addit A. deesl ht rell. 385Bcorr. 1. 38BComnibus4. 38" dabis 21'. 38B8 suumcoet. A. 38S9 dicens COÏT,dixit A. 1, dicens 2. 38G0 deesl21'. 38G1uti 2, 21', 4. a80squaicunque4, 4».iiao3mon-,!,,)5 38>ucor,._o/. mun% A.. 38«Bcensus 21». censura 3. 38(i'''cum superscr. al. man. 1>:;so7f|.lUvjscorr%n[ja mmu m margine palris A. 3BS8 deesl A. 386Bpriiic. Pol. A. 3B7°deest 3.3871deest.A. 3m deeslA, 4». 3873inversis 1. serfcorr. 3. 88,*en 1. 887Sbabali 1. 387°nobis hanc A3877

poenilebitl. 3878vos 2. 387saptarier 1. corr. aplaricr 2. aplari 4. -3880corr.-A

NOT/E.

qui lustralhnum polens credilur ; lustrari autem eotnense civitalem necesse erat, quo statnit, ut jttsladiis Manibussolverentur.Cf.Ovid., Fast. 11,33, sq.;P-iul.Numa20, Joannc Lydoauctore(de mens.p. 68.)Fcbruùs apnd veleresËiruscosdeus iiilerioruiiveral,aul pater Plulohis, aul idem qui Pluio. GHOTTEFISKI».

(765) Cfr. Ekkehardi Chronicin.(706) x<Kal. Jun. Consenliunt Vita Wiperli, C.

12, et Ilalendariuiu Pegaviense.(767) Heiiiricum.Wipertus filiusmajor natu ante

palreni obierat.

257 CllRONICA.— LIB. III. 258

quinqueancilia et ",8i qninquaginla forlium scula. A

Prcsbiler aulemex eis, cui animas suas commcnda-

vc.-ant,habèns arcum et farelram, fugit*, quemUMISex latronihus, vidonsvirum38Minbcrmcm,in-

sequilurfugienlem. Àt ille 3883non valens evadere,

misit rétro sagiliam, et percussit equumin mediam

fronlem, cecidilque equus el ascensor ejus rétro.

Sicquèsolus presbiter evasit, et nunciavit in urbe

Glogov38B*quai facla fueranl. Proefeclus aulem il-

lius urbis noniine Nozizlav388B,cum 388Cmullis3887

acçelerânsilluc armalis, invenit Slephanum semi-

vivumin média aqua.Bobr 38,B(768) Superfruliccs

hairenlem— nain barbari, ut viderunt multos de

suis interfecloset alios.vulneratos, irati valdeprai-

cipilaveruni.eum in 3889prsediclum fluvium—;

quemprsefatuspraifeclus suscipiens389°el ejus so-cios adhuc semivivos lulil in easlrum suum, ibi-

queae91Stephanus in 389îKal. Junii dominica die

morilur. Sobezlauautem bisdem lemporibusapudWicpertifiliummorabalur, quia post obiluni palrissui proedicluspuer (769)-airocilerab inimicis.linéi-

que3B93coarlabalur.Eodem anno mensc Julio dux Wladizlaus nalam

suain primogenilam noniine Sualavam(770), cum

niagnoniuliebiï cullu el nimio coususapparatu, datmiplum cuidam inler Bavaros3m primates famo-sissimoviro noniineFridrico (771).

57. Eodemanno Cluisii3en D'eivirtus el Dei 8B9a

sapieiuia, cuncla suo 3897nulu gubernans subsi-stencia, banc lerrulam dignalus est sua eruere cle-iiicnciaa laqueo Salanaî3898et ejus fiiiiJacobiApcl-IJJ,as»»

(772^ r)„jus picea ,jextra qU!Ccunq„eaaoo

teligcrit, inquinal, et oris anelitus, ccu basiliscifoetidus,quos afllat, ncoal 8901;de quo eliam plu-rimi testanlur veridici bomines, quod soepevisuss'a3902Salhan in humana effigieejus lateri adhx-rcrealque sua obscquiaexhibeï-e.Unde eum in tan-lam suis arlibus exlulil audaciam, iinmo domen-ciam ni cxcedcns suum niodum lam sccleralissi-

i mus homo post ducem vicedomiui••" fungereiur

oflicio;quod erat magnumcahos chrisliano populo.Hic idem 390<>post baplisma faclus aposlala, allare

quod erat sedificatumel consecralum in; sinagogaeorurii in nocle deslruxit, et sumens sacras reli-

quias, non esl vêrilus cas insuam mitlere cloacam.

Hune lalehi89°Bsacrilegum.alque maleficium dux

Deo plcnus WTladizlaus,zelum Cbrisli zelans3906,

11 Kal. Augusli lenuit alque sub aria jussit eum

conslringi custodia. Ah3907!quanlum de mam-

mona iniquilalis ex domo ejusdem subplaulalofissublalumeslel in fiscunlducis390Bredaclum! Prse-

terea sui compares in scelere Judei, ne proedietusmanzer capile plecierelur, iria milia argerili et

cehlnm auri libras composuerunl duci 3909.Quod.^ autem3B1°dux, gratiaDeiiiisl'mclus,chisliana man-

cipia ab omnibusJudeis redemit, et ut nullus ultra

cbrislianusservireleis3911,intertlixil, amen, amen,

inquam; quicquid unquam deliquil, tolum in hoc

laudabilil'aclodelevitet nomensibi aiternumascivil,

0 39"Cbrisli fainulapia MagdalenaMaria,

Semperdevoialibi promitplebssua vola,

quoniani in luo feslo erula esl ab hosle infesto.

Item eodem anno 3 Idus Augusli 11hora dici solis

eclypsisfuit, el secula esl tnaximapeslilenliaboum

oviumalque8913suum; apes inullsc interierunt.pe-

nuria mollis fuitnimia. Scgeles391iaulumnalcs de-

fuci'uulsimul el vernalcs, prater solum iniiium et

pisam.. . .

p Eodemanno dux Wladizlaus,vir 3915praiclarusetvenerandus,natale Domiti (Dec.25) et cpipbaiiiani

(Jan. 6) in villa Stebecna celebravit. Deinde, quo-niamM»«iufinuabatur, iransfcrl se 3017in urbem

Wissegrad,ibique»"8ad suumobilum mansit.Ejus-i. dem biemis jintranie.yerç vehemcnlissimiineuhue-

runl vcnli per lolamlunalioneminensisMarcii3919.

58. Annodominicalincarnalionis 1125. Sobezlauaudiens fralrem suum391°.graviter hïfirmari, inito

consilioamicorumsaluliri, ininiosicjam disponcnle

VAMM LECT10NES.8381interndrf. 5. 888ivirumvid. A. 3SBsdeesiA. 38St

Gloglou4. 388BVoyzlav1. Yoyzlau2>\ ô. Woyzlaus4,4a. 38B0al. manusuperscr. A. 3™7 deeslA. 38SaBoler5. Borb 4, 4a. 3889

ipsuniA. as3°suspicienscorr.al. m. suscip.1. 3M1ubi 4, 4». a892lertio 2i>.111.3. S89aundiqueab in. A. am Bavaricosl. in lurbavanos2. 389Bha 1. X A. 3808deesl 3. 3897sub 4. 389asalanicai1. 3S'J9ocroienica vol laiequid super-scr. al: man. t. 390°

quenicnnque 4, 4a. 3»»iufllaveratomisso nccal 5. 390Sesl 2. 390avice Den'm5.vicedomni4, 4a. 30°lJacobus inserunt A, in. 30°5Judaium insérant 4, 4a. 3aaezclalus 4, 4». 39l>7 aiircpetnnlA, 4a. 3soswiadizlai.add. .4, 4». v™deest 4, 4». 301°quodaccipiens4, 4a. a9UJud;eisA,4a.1 o pia Cbr. A. 3»3deest4, 4a. a9'4-ScgelespisamdésuniA. 331Bdux 5, omillunt4, 4». 39ls(man-iloquidem2b, quia 3. a917transferri se jubcl 4, 4». 8918usque add. 2i>,4, 4». 33,sMarci 1. In ccd.A. sequunlwht versusuncis inclusi,qui desuntin rell.

Anno millenosexagenoquo deno,Anglorummêlecrincuisensere çomele.Anuomillenoccntciioquominusttiio

,,,„ ,„ HierosolimaFranci capiuni virtuie poienti.a',2(,Wladizlaumadd. 4, 4".l '

WIM:

(708)Bober.. .C*9) I. o. juvenis, ut.observât Sclrwarz; inter-nui enimjam anno 1115 praelioWolfesholzensi,c!'r.VilaWiperli, c. 11.

(770) GcrmauisLuitgarda,(771) GomiliRogensi.(772) I. e. Judaïi, ex Iloraliano : QredatJudarus

Apella...

259- . COSM;EPRAGENSIS. 240

DcLmiltt,cum omni suo comttatu de Saxonia rediit, j^ qtet '4 Nonas Februarii prope urbem 30sl

Pragain in gtsilva, quai est circa coenobiumBrevnovS9!a,noclu pi•applicuerat.Laiet causa, quid ipse bac in refacien- etdum disposueral; neque enim laniai indolis héros gitam lemere liane terrain inlrassel, si non aliqui392a »iex comilibuscxlilissent, quorum consilioid, ut reor, /;

egcrat. Namque eadem nocle rétro pedcm lorqucns, cihue el illuc, nunc 39alper silvas, modo per villas cilatenlcr circuibai terrain, neniiui vim inferens ali- si

quam, sed seniper 39!Bfralris sui qnoerilans3sa6

gra-liam. Omncs quideni Boemi prinii et socundiordi- Ç'ni's39S7 eum diligebanl et ejus parti39s

8 favebanl, dsola autem duclrix (773)el pauci cumca adjuvabani fOltonem. Qui, quoniam sororem ejus (774) sibi co- «

pularat 3929,omnibus modisnitcbaluFiquoposl virum B /;suum Otto polirelur solio. Ducisautem magis magis- f

que invalcscens inorbus nimis ejus exhauriebat c

corpus. Inler hx-c primates terrai conlurbaU 393° 3

ccu pisecs in lurbida aqua, incerli dum mente lilu- a

barent 3931conslernâli, regina Sualava S93>maler cducis proemonitael inslrucla Sobezlai 393'1ab amicis s

venil, ni visitaret filiuni suum, et sic locuta est ad ieum : Mater egotua cum sim cl regina, supplex el iitmidu ad tua veniogemta, el quibus te tencrum ex- t

cepi, pro 30!*(raire luo a93Bcoram le jam iremutis t

procumbogenibus. Nec enim ea quas jnrepossint ne- (

gari peto, sed quassunl et 393°Deoplacita et hoinini- 1bus accepta. Place! enim Deo, sicut ipsedhïl : t Ho- <

norapalrcm luum et mulremt, ut meas anilesplacide i

suscipias preces, et Itanc rugosam tacrimisqtteobor- "

tant- 393rprecor ne confundas facicm. Liceat miltivelulas matri.apud filium suum 3m impetrare quodrogat et postulat prostratus titôn ttniversus Boemias,liceat milti decrepilàsvos videra pncalos, qttotsparicondilioneex mee utero generatos video, gratta a939

Dei, beneeducatos. Conlingalmihianiculoecitomori-turoe non prius mort3H0, -quam huic incomparabilimeo Deusconférât solamen moerori. Merilo quidemmeereomi, quia fera Herinis hac in terra régnai, etvos(ratres, olimunanimes,nuncinproeliaarmai (775).^Quisniim ignorât, quod camisia propior sit corpori

j^ quamlumca ? Nalura quippequasfecilpropinquioretngenilura, facil M sit suis propicior et in omni rertm

procurala. llle aulem:,ille 8BWquemtibi fralrem facis^

el cui modotuassobolisel carasconjugiscuram injun-• gis el in lulelam commiltis,credemihi matri, ipsepri-' mus eril eis in laqueumel in foveamel iu scandalttm,

Isie aulemquema le elongaselquasi alienumrepttlas,, cum sit tuus germanus,mul{oclemenciorin tuos 8>w

i eril, quam.luipatrui nalus, cuipost te decernispalernisolhtm dttcalus. Dixerat,

El flebal nalumquc3S**suo S9*f<angcbal ploralu.Quem ut vidil simul collacrimanlcm, haie adjecit

, dicens : Non tua, fili mi, inevilanda homini deplorol fata mo, t>cra»Bfralris lui miserabilioremmortevilam- defleo,qui profugus, vagus et exulmallel39Hnitncfe-1 B liciler mori quam iiifelicitcrvivere.Gui nalus s**8per-

fusnsfaciem(acrimis, Faciam, inquit, maler mea, fa-t ciamquodItorlaris,nonm,$umadamântevelcxecrabUio 3350genitusCaribdi, ut nonreminiscar ulerini (ratris- 39Bl.Inlerea rcdier.s praisulB0BaBambergensis

,8M

r ecclesiséOtto, miles Chrisli indolis S9BSviclïset de-s siruclis Pomoranoriim idolis, visitât ducem jamd viribus proeinfirmilate deficientem.Cui eux S9BBcum:l sese et animam suam per sanctam coniessiouem:- commi:-;isscl,non prias posse dari aut consequi in•s dulgciilia proesul39BI!spopondil,quam fratri suo pa-',- cem veràm el firmam promisisset el 3987

graliam.i- Moxque pra-.su! praidiclus curam animai ejus eti- causam perficiendaeB9t8pacis Megnardo39B9 ilijiin-.le gens episcopo , juxla principalcm munificentiam>'-C valdc donis honuslatus lenuil viam; festinabatenim,'ti ut ante Doinini cainani S9G0

perveniret ad sedemd suam (776). Mittitnr ilico pro SobézlaoaB01,jamque', palam in populoagilalur, quodolim clanculomachi-ri nabatur.39 Talia ut sensit princcp.sMoraviieOtloi- fieri, qui seniper adboerebalduCislateri89Ca,limonsili ne forsan MG3caperctur, trislis revertitur in Mora-m viam. Pacificalus esl aulem Wladizlaus cum fratreet 3904quarla feria majoris cbdomadai(Mari. 25). Post

i). octavas aulem 890Bpaschse 2. Idus Â"piïlis(777),ni dominica die, quai tune fuit Misericordiu Domini,

VARLE LEGTIONES.

3921decsf A. 3922Brzewnow 2, Breunen 2P>,Breunou 5, Breunev A, 4a. 3923alii 2. 89HdeestA. l'920deesl A. 392Cdeesl A. 3927ordincs 1. 392Sal. man. in margine A. in texlu patri. 30a9co-pulaveiat A. .39Mturbali A. 3931litubarunl 3. aa3aZualava 1, Zwatava A. 3933Sob. ab am. A.3934cum A. a9SBZobezlao inserunt 4, 4a. 8930ex 1. 3037abortam 2, obrulam 2K 393asi non 3.;.9»9c0rtt A. 30''<,corr. A. 39Uniereor 1 , morior 4 , 4a. »B«deesl 4, 4'a. S9Winler vos 4, 4».88**naumque 1. a9,,lisuum 3. 3n6facla 1. 30" valet al. man. superscr. vellct 1, malit 3. '8BWWla-dizlaus inserunt A, 4«. 30''9nec 3, A. 396°ita A. ex Caribdi rell. ex deesl 3, 4a. 39B1mei add. 4,4«. 39B2praîsulred. A. a°B3Bamberiensis 1, Babenbergensis 4. 39Biinclytus 3, 4°. 39BBWla-dizlaus inseriHii4, 4a. 3»C6 Otlo add. A. 39B7deeslA. 2'>,5, 4, 4a. 39BBperficiente corr. perficiende 1.a9MMeginardo 1. 39G0 coen. Dom.A. :raclBoleslao2. 39Galai. duc. A. 30l!3 forte 2, forsilan 4, 4».8961suo Sobézlaoadd. 4, 4a. 3,JGBdeestA.

NOT^H.

(773) Richsa lilia Hcinrici comilisBer ensis. YidePubitschka IV, 157.

(774) Sopbiam.(775) Virg., ;En. Vil, 335.

(776) Rediil in ipso sacros..nclo pnsclioeSabbatn,ut tradit Ekkehardus 1125.

(777) Probai NecrologiumBohemicurn.

211 CI1R0NICA.— LIB. III. 242

piuset misericorsdux Wladizlausnon sine magno« piSHorumplanclu migravil ad Ghrislum, el quam ai

seniperpro noniineCbrisli in pauperes exhibuil, m

nimirunijam ab ipsomisericordiDominoconseculus ci

esl miserïcordiam. Sepulius est aulem in ecclesia s:

sancticMariaivirginis, quam ipseéedificansChrislo il

et ejusmatri omnibusecclesiaslicisveniis sufficien- g1erauxil, el salis honorificanimonachorumibidem e»»8,)consliliiil abbaciam; loci nomen est Cladoru- e

bi3967(778) is

Duxfuit hicquantus39*8,rexil dumspiritusartus,Ex ejusgestisjam scriplisscire poleslis, TQuadignusIaudesit, quovecolendilshonore.Sit libri finis,noslri ducisest ubi finis3'69.

59. Quonianiquidem primi897°in exordio libri B

mcmiiiimedixissc, hanc chronicamsub lempori.bus eWladiztaiduciset Hermanniproesulisedilain esse i

w'1, quibus jam ex bac convalle3971lacrimosa3973 ;fato iransvectisad loca forsandeliciosa,sed adbuc |gesiarumrerumexubérante materia, utrum ibi 3974

jfigamliltori39,Banchorani, an eliam i

Nuncfureiilibuseuris3976iuallumcatbasalendain,'

Consuleformosamea doclrixnuncmihi Musa. . '

Tuenim,quoenunquamsciiescis,me senem ad ju-veniliasludia31177inquiclare non quiescis,haud 3978

ignoras,quodin uno 3979quoeunque39B0senc, siculin me, pueriiisest sensus cl debilis animus. O simihijam octogenariopraiterilosDeusreferai annos

(779),quibusolim598tLeodiisub Francone39RSma-*''

gislrotum grammaticaltum dialeclicoearlis in vire-lis3983pratis inecumlusisti salis !.Oiiimium,mama-bilisjuvenibusclsuavis,seniperpudica,sednunquamvelula,cur me repelis senem? Cur bebetem incitasnicnlcm? Jam mihi annosa allasdorsuni incurvât,jamrugosa398°cutis faciem deltirpat, jam pceUtsvelulsonipesfcssusanhclat,jam voxraucaceuansersibilat, et inorbida seneclusmcos enervat sensus.Cetteplusmedélectai398Bmollispanisel losla buc-cella,quamlua sophismata,quai quondam sub ve-stra niollitcrcubantesasscella,suavilerex lua leneiasuximuspapilla. O sophislicacornupeta,ullro virissyllogisticisappelenda, nobis autem jam salis cx-

A-perla, sine senes, pelé juvenes lui similes,ingeuioacutos et in arcium arlibus argulos, qui imper ad

inagnammensamdominas3987philosophiai398Bdeli-

ciosis pusti epulis, el exhauslislocius Francité the-

sattris, novi philosophi redeunl! Taies oraloresinclilavirlusducisSobezlaiexpeclal,quiejusmirifica

gesla sliloaureomirificedeaurarequeanl3989;quibusel egosenex,quicquidineptedeliro.usquead unguenielimandum399°

supplcxcomiilo. Horuniet omuiiiniista legenciunicum licenlia, liccal mihi praifaiiducis.

' Pluiïbus ex gestis aliquid conlingerescriplis.El qui me senem vitupéras, ipse cum sis sapiens,Ibesaurumtuai scienliaiin lucém proferas, cl buucrudem lexlum pro materia habeas 3991.

i B GO.Régnantedomino uoslro Jesu Chrislo, Irinos el unoomnipotenteDeo, uti supra relulimus, duce3 Wladizlaoex bac luce subtracto, frater ejus Sobe-3

zlau, aHalequidem3"2junior, sed maturis 3,5Jsa-

c pienciamalurior, manu largos, civibus acceplus,4plebi ulrinsque sexusel ailalisgralus, omnibusBoc-mis insimulfavenlibus,16 Kal.Maiijure hxredilario

t in principalussolio399televatusesl avilo.

. O qui perpétuamundumrationegubernas,Quisnam3995

sperarel vel quisnamcredereposset,

,â Quodpax hocS99Sanno lieret sine sanguinemagno,

,. praiscrlimcum domiius Otlo, quorundam inslru-

clus 3997consilio,lali se obligaveralsacrame.nto,998,

)S quod non prius ab urbe Wissegrad cederet, quam

v G aul victus plecteretur capile , aul viclor polirelur

e_ principalissedisculmine. Seddominus nosler Jésus

,,„ Chrislus,quidissipâtel reprobat consiliaprincipuni,

m sanctissimimarlyris Wencezlaia9B9per incritum ila

as misericorditer disposuit, uli me supra referenle

t salis caritas veslra novit. Quaproplerjam bonus

,1S dux desinal super fratre suo simulet Ollone irasci

er el 4090indignari, credat omnia ratione Dei400tgtt-

,,, bernari, et nichilsine ipsopôsscfiers.Sed, quoiihm,

|C^ Salomonelesianle, ira in sinu stnlti qniescil (Eccle.

.e. vu, 10), absilhoc a reverenlissimo490aduce,ul per

;,.a iram et indignalioucmsuas virilités eximias coin-

gs maculet,aut per inpacientiam4°03probabilcs suos

jx_ contaminetaclus. Quos rêvera si quis 40("1ob lauir

VARIiELECTIONES.

f960ibi 3. 896'Kladruby2, Kladaruby3. 89GBquintus 3. 39CGHic seqmtntur in 2a iwfrn : Iiir-

«pit prologusin quarlum librum. In A legilur: Explicil liber Illus. Incipit llllus de chronica Boemo-ruin,quas4a in margine a manu tamen recenlioriadscriplasunt 397°deesl3. 3971esse éd. A. 397avalleA. 397alacrimarum A. 397'*sibi 2. S97Bleetori 2». *""*curis 4. 3977stadia corr. al. man. sludiaJ-

89T8 aul corr. haud A. 8979viro 3. 39B0unoquoque2i>. sml enim 2. 39BaFrancornm 4 , 4a

vircniibusA. vireclis 1, 4. 39Blomnium 2. 398Srugosas3. 398cdélectant2^. 3987deome4. 39B8 pbil-osophye1. 39a?quent corr. al. man. queunl 1. 399'0 ila corr. al. man. i. eliminandum3. M*1In*"• seqmtnturverba : Incipit liber quartus de snblimalioneSebeslay in ducem Bohcmoriiin. 8,!)adeest

£ 399adees*2. 3m in pr. solioA. 399Bomissunt4a. 3996eo 4. 4». 39!"ila corr. I. inslinclus. A. 2.

«)>" /ta' n"s juramenlo 2V 8999W. mari. A. 400°non 4. 4001Dei rat. A. Dei omissut»4.- 4».

reverendissimo3. 4°03paiieiiliam3. *»°*si quis al. man. in margineA. •

NOMS. -..' '

('78; Kladrau. (77!» Vig.,Mu. Ylll, 560.

£43 COSMJEPRAGENSISCHKONICA 244

dent *"" sui *006singillalim

*otl7exprimere satageret, A e

prius diurna lux et pagina deficcret, quam ince- i

plum 400Bopus perficerel. Yernmtamennos uniini et (

et pracimnim ejus mcinoriale veslrai caritali pandi- (

mus, in quonimirum omnibuspêne praiferendusest (

aclu, quod lanloe'polcslalis dux nunqnam (

Mentispncdonépoluil4009sua labra medonc(780).

'

Cerle non modica esl virlus cuippiam polenli viro

os siiumrefrenare, et naluralis potus non amurcam,sed ejus.illecebrasspernere.

61. Eodem anno 13 4<"°Kal. Junii, 4 cxistenle

feria, in hcbdomada sacrosancla pentecoslen (781),magna nix in quibusdam silvestribus locis descen-

dit, et sequeiilibiisdiebus grande frigus inhorruil,

alque omnigeniset maxime in aulumno seniinalis B

frugibus, simul.40" el vineis, nec non el40Ia arbo-ribus muliumnocuil, ila ul49la in mullis locis ar.-busla nulicilus exaruisseiil, el minores gelu rige-seerciil 4014anines. Ejus ht'bdoimuUcin sabbalbo5 ms Kal. Junii (7S2) impcralor Heinricusquarlusobiil, ibique ejus et 4010imperialis gencalogia desiil,

parliin stcrililaie feniinei 46" sexus, parlim ab in-

eunte oeluteomni virili 4018slirpe regali falo con-

clusa exiciali.

62. Inierea per Dei gratiam inclilo duce Sobézlaoin lolo suo composilapace regno, dum 4919

beroyciscessamusa chronicis mo, referamusquahier prcsbi-ter quidam çrudi per inccndium holeris inccniivas«.xtinxeril 4021flammas pcctoris; ipse enim clam,rinilii narravil familiarilcr, cl ul nulli eum nomine

prodcrem per Chrislum me rogavit amicabililer, cuiiu egoult mihi credo, quia vila ejus latidabilislidcm

prtebet ycrbis. Aiebat4023enim quod, poslquamsibi

presbileram 402aDoiniiiustulerat, devota mente Deo

voverat, quod nullam ullra cognosccret feminam.

Sed, quoiiiamvalde difficileest assueta 40a4fundilusa mente40-2Bevoiverc, nescio quot

40aapost annos

Huilaeum lemplacio carnis invaseral, ut pcne voli

, A oblilus quodDeovoverat, victus iibidine in laqueumdiaboli fere *02' ceciderai. Quid ênim agerel? ali-

t quando legerat in dialogo,qualitcr sanchts Benedi-ctus per inccndium40aBurlicoe compescuit ardorcm

t carnis inimicoe.Cumsubilo superna gratîa respeclusel ad scmelipsuiti reversus, quicrens W,Bad siniile

opus, et non invcniens secrelum locum, furlim col-

legil de urlicis manipulum, clam pcciil cubicnluniel super se clausit ostiolum,alque omnesuumusqne

' ad iiiiuin filum abjecil veslimenliim. Ah! si quistum 403°presbytcrum sanum insanienlcm vidisseï,

eetiamsi 493îeadem die carum parcnlem sepclisset,

' vcllel nollet, ulique rideret 4031.Certc non lanluui

sxvus magisler in discipulum, aut dominus iratus' in scrvum saevit,quantum presbiler in se et contra

se infiammalus, alque pras ira insensibilis faclus,

per gcnilalia sua simul et posleriora urlicis sscvivit.

Ëxinde 4033redit ad cor, et inullo crndelius circa

praicordia saiviens, aiebal : Tu me, tu, pessimumcur ',03\senipercrttcias403B,ego te sic4036modocru-

ciubo. Ex le enimexeunt cogitaliones matas,adulw' ria 4037,jornicationesel libidines.Sicque salisfaciens'"

suo furori presbiler furibiindus 4038,lantis alreela-l~

tus 4039doloribus, per 1res dies jacuit moribundus;nec salis se 404°fecisse rcpulans animai remediis,

>° colligens40Ufasciculumde urlicis, suspendit in sHa

;'s caméra, qualcnus cas 494aseniper haberet proeoeu-''" lis, quas quolieiiscuwiueseu pendenlesseu succisas1S sive juxta viam pollcntesconspexil, cor ejus intre-

m--£muil mensquemala memor liialipenilus 4043evunuit.1,0 Nos aulem hujus presbilcri imilabilein soeviciam;"' vertamus ad virlulum 4044cuslodiam, et quod ipse!in opcralus est in corporc, nos operemur

404Bnientc.''" Sunl enim eloquia Domini eloquia veridica, quibusPO ait : Pater meususquemodo operatur, et egooperorm« (Joan. v, 17). Ecce enim 404°presbiter, dum foris-ns poenaliler

40*7 arsit, quod illicite ardebat 404Binluslos per Deigratiam exlinxit, vieil peccalum, quia niu-oti tavit inccndium4049.

Noverinlomnes in Chrislo fidèles,hujus chronicai cQmpositorcm,scilicel 40B0 Cosmamrevcrentissinuiiii

Pragensis ei-clesiaidecanuin, 12Kal. Novembrisohisse codent anno, quo ducem Sobezlaumconstat intrc-itizamni fuisse *0B).Amen.Yalele f'ralres4002..

VARLE LECÏ10NES.

MO*laiu 1 400Gob laudem sui omissa2K 4007singillalim 5. 4008incerluni A. 2. 2«. 4009

polluil A

proluil 2. 401(>iï«4a. XY1.4. YI. rell. 401tsimiliicr 2'>. 4012deesl 5. 4.4a. 4M3ila ut superscr.A.4014g. ul. man. superscr.1. et minores gelu rigeseerent désuni 2. 401BX. 4°. ',olcejusdem3. ejus omissoet A. 4«. 4°17feminci—-.inennle désuni 1.' 40lsli al. mon. superscr. A. 4019deesl 3. 4GS!0 codices4.

4a. omtssisomnibusa verbis. Interca etc. usqueadhune locumluec inserunt : Hocin loco licelextra ordiiteinnosira; s'il narrationis, quoniam lamen asdilicalioni fidelium convenue cicdimus etc. 40alexlinxeral 1.

extinxil 2. 4022aigebal g craso A. 4023presbileruram sed corr. A. presbyleralum 2b. 492Vasucla A.

•o28deesl% 402Gquod 1. 2. ''"" vere 2i>. 4°28incenlivum 4. 4». 40a9 coherens A, 403°tuiim COÏT.

tum 1. 40G1elsi 4a. 403arediret 2. 403aexin 2t. 4034pessime cur 21». 4U3Bpess. cor s. crue, sputiovacuo relicto désuni 5. 4036si corr. al. man. sic 1. 4037

superbia add. 4. 4a. 4»38deesl 5. 4039allc-nualis 2b. attraclus 4. 4a. MAOme cori.t sc | 4o«co,.r< j. tovaCCI,-,..„/. man. A. 4043deesl 1\.4044ad virt. vertamus A. . 404ïin nrid. 4.4a. to" omiituntA. 4a. 40" peecalilcr 2b. 4r,s ardebitcorr. ardebat 1. 4049Desinil cod. 3. Itis verbis : Hucusque Cosina' decani Pragensis edilio. 40B0 deesl2b. 40B1In 2. recenlior maints uddidit M. C. XXV.—4.4a ha : lloç codein anno cxemplus esl vila

hujus cbronica3compositorCosmasrevereniissinius Pragensis eeclesiie decanus xn Kal. Nov. 4<,eai(«1*

amen A.NOTiE

(780)Polio nielle mista.!78i) <Mciditin diem 17 mensisMail.(782) Obiil 25 Mai; cfr. Ekkchavdiisel annalisla

Saxo 1125; qui diesnicuiil in Sabbaluin.UcbdomaïkePeniecosles. NonCosuuevidetur esse error, sedoui-îtium noslrorum codiçummenduiii.

w prolegomena. 54 - documentacatholicaomnia.eu · queca splummodolinceis oculis(256)inspiciunt8\ et...

Documents