v¨n kiÖn §¶ng - tulieuvankien.dangcongsan.vntulieuvankien.dangcongsan.vn/uploads/2019/3/5/12/vk...

Héi ®ång xuÊt b¶n

ph¹m thÕ duyÖt Chñ tÞch Héi ®ång NguyÔn §øc B×nh Phã Chñ tÞch Héi ®ång Phan DiÔn Uû viªn Héi ®ång NguyÔn phó träng " NguyÔn H÷u Thä " NguyÔn Duy Quý " Hµ §¨ng " §Æng Xu©n Kú " Lª Hai " Ng« V¨n Dô " Lª Quang Th−ëng " TrÇn §×nh Nghiªm " Vò H÷u Ngo¹n " NguyÔn V¨n Lanh "

Ban chØ ®¹o x©y dùng b¶n th¶o

Phan DiÔn Tr−ëng ban Hµ §¨ng Phã Tr−ëng ban Vò H÷u Ngo¹n Th−êng trùc Ng« V¨n Dô Thµnh viªn TrÇn §×nh Nghiªm " NguyÔn V¨n Lanh " TrÞnh Nhu " NguyÔn Phóc Kh¸nh "

Nhãm x©y dùng b¶n th¶o tËp 4

trÇn v¨n hïng (Chñ biªn) NguyÔn v¨n Khang nguyÔn thÕ nhÞ nguyÔn thÞ kú

v¨n kiÖn ®¶ng toµn tËp xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt theo quyÕt ®Þnh cña bé chÝnh trÞ ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¶ng céng s¶n viÖt Nam, sè 25-Q§/TW, ngµy 3 th¸ng 2 n¨m 1997

§¶ng céng s¶n ViÖt Nam

V¨n kiÖn §¶ng Toµn tËp

TËp 4

(1932 - 1934)

Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 1999

V VI V¨n kiÖn ®¶ng toµn tËp

Lêi giíi thiÖu tËp 4

V¨n kiÖn §¶ng Toµn tËp, tËp 4 (1932-1934) gåm chñ yÕu lµ çc v¨n kiÖn míi c«ng bè lÇn ®Çu. PhÇn v¨n kiÖn chÝnh bao gåm: Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng, Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng, C−¬ng lÜnh cña C«ng héi, N«ng héi, Thanh niªn Céng s¶n ®oµn, çc nghÞ quyÕt cña Ban ChØ huy ë ngoµi víi çc ®¹i diÖn trong n−íc cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng, Th«ng ço cña çc Xø uû, çc t¸c phÈm cña çc l·nh tô tiÒn bèi: Lª Hång Phong, Hµ Huy TËp vµ th− cña Ban Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng göi çc §¶ng Céng s¶n Ph¸p, Tµu, Ên §é, NhËt, Xiªm.

PhÇn phô lôc cña v¨n kiÖn cã çc biªn b¶n Héi nghÞ Ban BÝ th− Quèc tÕ Céng s¶n, çc nghÞ quyÕt, th− cña Quèc tÕ Céng s¶n göi §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng, göi çc §¶ng Céng s¶n Ph¸p, Tµu, Ên §é, v¨n kiÖn cña Quèc tÕ Céng s¶n göi §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng, mét sè bµi viÕt vÒ lÞch sö §¶ng, bµi viÕt göi çc b¸o, t¹p chÝ... cña Lª Hång Phong vµ Hµ Huy TËp.

Sau cao trµo 1930-1931, ®Þch tiÕn hµnh cuéc "khñng bè tr¾ng", nhiÒu ®¶ng viªn vµ quÇn chóng bÞ s¸t h¹i, hÇu hÕt çc ®ång chÝ Uû viªn Trung −¬ng, çc ®ång chÝ l·nh ®¹o Xø uû B¾c Kú, Trung Kú, Nam Kú bÞ b¾t. Çc tæ chøc cña §¶ng bÞ tan vì gÇn hÕt. §ång chÝ NguyÔn ¸i Quèc còng bÞ chóng b¾t vµ giam ë Hång C«ng tõ ngµy 6-6-1931. Thùc d©n Ph¸p ®· c©u kÕt víi bän ph¶n ®éng ë çc n−íc Tµu, Th¸i Lan, Anh, Hµ Lan, v.v. ®Ó lïng b¾t çc chiÕn sÜ çch m¹ng ViÖt Nam.

Víi ý chÝ kiªn c−êng, sù hy sinh v« bê bÕn cña §¶ng, sù

gióp ®ì to lín cña Quèc tÕ Céng s¶n vµ çc §¶ng b¹n ®· t¨ng c−êng thªm søc m¹nh ®Ó §¶ng dÇn dÇn kh«i phôc ®−îc tæ chøc. Th¸ng 6-1932, b¶n Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña Trung −¬ng l©m thêi ChÊp uû §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng ra ®êi. B¶n Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cã gi¸ trÞ nh− mét C−¬ng lÜnh, soi s¸ng çc vÊn ®Ò chiÕn l−îc, s¸ch l−îc cña çch m¹ng ViÖt Nam trong thêi ®iÓm tr−íc m¾t vµ l©u dµi. §ã cßn lµ b¶n tæng kÕt quan träng vÒ lý luËn vµ kinh nghiÖm tranh ®Êu cña §¶ng ta tõ khi b−íc lªn vò ®µi chÝnh trÞ.

Th¸ng 3-1934, Ban ChØ huy ë ngoµi cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng ®−îc thµnh lËp, lµ b−íc ph¸t triÓn quan träng trªn con ®−êng kh«i phôc tæ chøc. Trong thêi gian nµy, Ban ChØ huy ë ngoµi kiªm Ban Trung −¬ng l©m thêi, ®ãng vai trß c¬ quan l·nh ®¹o cña §¶ng, cã nhiÖm vô tæ chøc c¬ quan l·nh ®¹o cña §¶ng, trùc tiÕp chØ ®¹o çc Xø uû Ai Lao, B¾c Kú, "Liªn ®Þa ph−¬ng miÒn Nam §«ng D−¬ng" vµ "§Æc biÖt bé ë b¾c Trung Kú".

Th¸ng 6-1934, Ban ChØ huy ë ngoµi cña §¶ng vµ çc ®¹i diÖn çc tæ chøc ®¶ng trong n−íc ®· häp th«ng qua NghÞ quyÕt vÒ viÖc kh«i phôc çc tæ chøc bÞ ®Þch ph¸, kÕt n¹p thªm ®¶ng viªn, Héi nghÞ còng ®· th«ng qua çc th− göi §¶ng Céng s¶n Ph¸p, Tµu, Xiªm.

Tõ sau Héi nghÞ th¸ng 6-1934, Ban ChØ huy ë ngoµi ®· tËp trung vµo viÖc cñng cè tæ chøc, tiÕp tôc thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña §¶ng n¨m 1932, vµ ®· ®ãng gãp xøng ®¸ng vµo viÖc tæ chøc thµnh c«ng ®¹i biÓu §¹i héi §¶ng lÇn thø nhÊt (27 - 31-3-1935).

§Çu n¨m 1933, do cã sù can thiÖp cña Quèc tÕ Céng s¶n, víi sù ho¹t ®éng tÝch cùc vµ ®Çy t×nh nghÜa cña LuËt s− L«d¬bai, ®Õ quèc Anh buéc ph¶i tr¶ tù do cho NguyÔn ¸i Quèc; ®Õn cuèi n¨m 1934, Ng−êi ®−îc Quèc tÕ Céng s¶n nhËn vµo häc t¹i tr−êng ®µo t¹o çn bé cña Quèc tÕ Céng s¶n.

Trong thêi kú nµy, mét sè v¨n kiÖn quan träng cña §¶ng

Lêi giíi thiÖu tËp 4 VII

Céng s¶n §«ng D−¬ng ®−îc ®Ò tªn ngoµi b×a lµ tiÓu thuyÕt hoÆc truyÖn ng¾n ®Ó che m¾t bän mËt th¸m Ph¸p, nh− quyÓn "ChuyÖn t×nh non" bªn trong lµ "Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng" hoÆc quyÓn "Lettres de mon moulin" (Nh÷ng bøc th− viÕt tõ cèi xay giã cña t«i) bªn trong lµ "C−¬ng lÜnh cña C«ng héi giai cÊp §«ng D−¬ng" vµ quyÓn "Chinh phô ng©m (b¶n míi)" chÝnh lµ "Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña Thanh niªn céng s¶n §oµn §«ng D−¬ng".

Do sù h¹n chÕ vÒ nhËn thøc lý luËn vµ thùc tiÔn c¸ch m¹ng ViÖt Nam lóc bÊy giê, nªn trong mét sè v¨n kiÖn cña §¶ng ®· cã nh÷ng ý kiÕn nhËn xÐt kh«ng ®óng vÒ t− t−ëng vµ ho¹t ®éng cña ®ång chÝ NguyÔn ¸i Quèc. Thùc tÕ lÞch sö sau nµy ®· cho thÊy nh÷ng quan ®iÓm cña NguyÔn ¸i Quèc lµ ®óng ®¾n, nh÷ng ý kiÕn phª ph¸n NguyÔn ¸i Quèc lóc Êy lµ sai lÇm.

C¸c v¨n kiÖn trong tËp nµy, chóng t«i ®· ®èi chiÕu vµ thÈm ®Þnh theo ph−¬ng ch©m thËn träng, trung thµnh, nghiªm tóc. Tuy nhiªn, kh«ng thÓ tr¸nh khái thiÕu sãt, rÊt mong ®−îc b¹n ®äc gãp ý kiÕn.

Xin tr©n träng giíi thiÖu tËp 4 V¨n kiÖn §¶ng Toµn tËp víi b¹n ®äc.

Th¸ng 4 n¨m 1999

Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia

1 2 V¨n kiÖn ®¶ng toµn tËp

ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña ®¶ng céng s¶n ®«ng d−¬ng*

PhÇn thø nhÊt

nh÷ng nhiÖm vô c¨n b¶n cña cuéc çch m¹ng ®«ng d−¬ng

B¶y m−¬i n¨m võa qua, t− b¶n Ph¸p dïng vâ lùc chiÕm ®o¹t §«ng D−¬ng lµm thuéc ®Þa. Tõ ®ã ®Õ quèc Ph¸p kÕt cuéc ®ång minh víi lò vua quan, víi bän ®Þa chñ b¶n xø, th¼ng tay ¸p bøc 20 triÖu nh©n d©n, lÊy m¸u mñ cña c«ng n«ng lµm mèi giµu sang cña chóng nã. ChÝnh v× thÕ mµ xø §«ng D−¬ng nghÌo nµn l¹c hËu, chÝnh v× thÕ mµ d©n §«ng D−¬ng ®ãi kh¸t gian tru©n.

Bao nhiªu quyÒn hµnh võa vÒ kinh tÕ, võa vÒ chÝnh trÞ ®Òu vµo tay ®Õ quèc. Chóng x©y dùng bao nhiªu lµ ng©n hµng, c−íp giùt bao nhiªu lµ kho¸ng s¶n, chóng b¾t d©n khai s¸, ®µo kinh, nhÊt cö nhÊt ®éng cña ®Õ quèc ®Òu cèt ®Ó rót rØa cho tiªu tan, ven vÐt cho cïng tËn. §Õ quèc Ph¸p cè søc ng¨n trë con ®−êng kü nghÖ ph¸t triÓn cña §«ng D−¬ng, lo biÕn xø ta lµm mét thÞ tr−êng ®Ó b¸n hµng ho¸ cña chóng

__________

* Qua x¸c minh, tµi liÖu nµy ban hµnh vµo ngµy 15-6-1932. §Çu ®Ò lµ do chóng t«i ®Æt. Tê b×a cã tªn "ChuyÖn t×nh non" (B.T).

cho ®¾t ®á vµ lµm mét nguån sinh nguyªn liÖu cho rÎ gi¸. §Õ quèc ®¸nh ®uæi hµng v¹n n«ng d©n, chiÕm ®o¹t mÊy tr¨m ngµn mÉu ®Êt tèt t−¬i ®Ó trång lÊy cao su vµ b«ng cho chóng nã h−ëng lîi.

M−êi mÊy triÖu anh em n«ng d©n trän n¨m, trän ®êi lam lò, cµy s©u cuèc bÉm, nh−ng lu«n lu«n vÉn thiÕu sau, thiÕu tr−íc, b÷a ch¸o rau ngµy cã ngµy kh«ng; Êy còng bëi bän ®Õ quèc th©u gãp bao nhiªu lµ lóa thãc ®em lªn Sµi Gßn, t¶i ®Õn H¶i Phßng ®Ó xuÊt c¶ng mçi n¨m hµng mÊy triÖu tÊn, d©n c− ®ãi kh¸t th× trèi kÖ d©n c−, miÔn cho bän t− b¶n, ®Õ quèc, miÔn cho lò ®Þa chñ cho vay th©u hµng ngµn triÖu giÊy b¹c ®ång vµng vµo tñ s¾t nhµ b¨ng cña chóng nã.

Nãi cho ph¶i, §«ng D−¬ng lµ mét çi sµo huyÖt cho qu©n c−êng ®¹o, bän ®Õ quèc mèi manh lõa ®¶o, ch−íc ®éc m−u s©u, mÆc t×nh gian lËn, tói tham kh«ng ®¸y, ch¼ng biÕt chi l−êng: chÝnh ®ã lµ måi phó quý vinh hoa cña ph−êng Homberg, Fontaine, Outrey vµ cña çc c«ng ty tµi chÝnh kh¸c. §Õ quèc gëi çc phÇn tö ®ª m¹t nhøt cña ®¸m tham quan « l¹i ë Ph¸p sang §«ng D−¬ng, nµo kh¸c bÇy mu«ng s¨n ®Ó rót rØa d©n c− ta cµng ngµy cµng th¶m h¹i.

§Õ quèc thÝ mét phÇn r−îu thÞt cho lò vua chóa ë Trung Kú, Cao Miªn vµ Ai Lao, vµ cho lò lý hµo, ®Þa chñ; ®Õ quèc v× ®ång minh víi phong kiÕn, nªn cø lo gióp ®ì chóng nã, b¶o hé bän cho vay c¾t häng tha hå cïng nhau x©u xÐ nh©n d©n.

Cßn giai cÊp t− b¶n b¶n xø tuy lµ mét h¹ng ng−êi ch−a

®«ng ®óc, nh−ng còng ®−îc lÜnh phÇn canh cÆn ç thõa.

Tuy r»ng chóng cã t−¬ng ph¶n cïng ®Õ quèc, nh−ng chóng

vÉn liªn hiÖp víi ®Õ quèc ®Ó tranh ®Êu chèng phong trµo

çch m¹ng cña c«ng n«ng. ChÝnh v× t− b¶n liªn l¹c mËt

thiÕt víi ®Þa chñ mµ bän quèc gia c¶i l−¬ng ®−a ®Èy víi ®Õ

ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng... 3 4 V¨n kiÖn ®¶ng toµn tËp

quèc ®Ó b¸n m×nh cho trän vµ ®Ó ph¶n quyÒn lîi cña d©n

lao khæ §«ng D−¬ng. Hai m−¬i triÖu d©n chóng hÊp hèi trong vßng chuyªn

chÝnh; nµo thî thuyÒn, nµo n«ng d©n cïng h¹ng trÝ thøc lao ®éng, tíi ®¸m d©n nghÌo trong thµnh thÞ c¶ th¶y ®Òu kh«ng cã chót quyÒn hµnh nhá män g×, quyÒn héi hiÖp kh«ng, quyÒn ng«n luËn còng kh«ng, cßn nÕu kh«ng cã th«ng hµnh c¨n c−íc th× ch¶ kh¸c nµo ë chèn lao tï, ®i ng−îc vÒ xu«i, tØnh nµy sang tØnh kh¸c, thËm chÝ ë lµng nµy sang lµng nä, còng kh«ng ®−îc tù do ®i l¹i. Tr¸i l¹i, hÇu kh¾p th«n quª thµnh thÞ, toµ ¸n lao tï v« sè, nµo phßng tÊn kh¶o, nµo ®o¹n ®Çu ®µi.

ChØ cã bän chã s¨n chim måi, chØ cã lò ®ª hÌn ph¶n ®éng míi ®−îc quyÒn ®oµn kÕt ®Ó gióp ®ì ®Õ quèc Ph¸p ¸p bøc vµ c−íp giùt c«ng n«ng. ChÝnh phñ thuéc ®Þa lËp ra çc viÖn "d©n biÓu", çc héi ®ång lµ chØ ®Ó lîi dông lµm l−ìi g−¬m s¾c bÐn hÇu ph¸ ho¹i cuéc tranh ®Êu gi¶i phãng cña nh©n d©n. Çc ph−êng thanh l©u chÝnh trÞ kia chØ thay mÆt cho bän ®Þa chñ, t− b¶n, h»ng b÷a m−u ph¶n quyÒn lîi cña quÇn chóng vµ khuyÕn khÝch ®Õ quèc chÐm giÕt chiÕn sÜ c«ng n«ng ®Ó cÇu hét c¬m r¬i miÕng x−¬ng rít.

§Õ quèc tù x−ng lµ "räi ®uèc v¨n minh", "c¾m cê khai ho¸" ë xø ta, ®ã ch¼ng qua lµ ®Ó lõa g¹t ta mµ th«i. "Khai ho¸", "v¨n minh" ta nµo tr«ng thÊy , mµ ta chØ thÊy d©n c− thèng khæ nhôc nh· v« cïng. Toµn thÓ §«ng D−¬ng bÞ lÇm than, vïi dËp, d©y xiÒng ®eo cæ, çi kiÕp cña 20 triÖu c«ng n«ng binh ta nµo kh¸c kiÕp n« lÖ.

T×nh c¶nh cña lao ®éng ®· khèn n¹n, mµ cµng ngµy cµng thªm khèn n¹n. Kinh tÕ khñng ho¶ng tõ ba n¨m nay lµm rung ®éng c¶ thÕ giíi t− b¶n, lu«n ®Õn xø Ph¸p vµ çc thuéc ®Þa Ph¸p, v× nã mµ çc anh em thî thuyÒn Ph¸p, AlgÐrie,

Tunisie, v.v., nhÊt lµ thî thuyÒn §«ng D−¬ng bÞ tr¶i qua biÕt bao nhiªu mïi t©n khæ. Kinh tÕ khñng ho¶ng vµ n«ng nghiÖp khñng ho¶ng thªm s©u réng, d©y d−a, hµng v¹n c«ng nh©n bÞ thÊt nghiÖp, vÈn v¬ ®Çu ®−êng gãc chî, chê ngµy chÕt ®ãi, nµo cã chót trî cÊp g×? Cßn bän chñ v−ên cao su, bän phong kiÕn, bän t− b¶n, bän cho vay c¾t häng th× ®−îc tiÒn cøu gióp hµng tr¨m triÖu vµ l¹i cè søc gieo hÕt tai ho¹ vµo l−ng lao ®éng chóng ta, cèt gi÷ lÊy måi vinh hoa cña chóng nã.

* * *

§Õn thÕ lµ cïng cùc l¾m råi. Giai cÊp v« s¶n ®· ®øng lªn quyÕt ph¸ tan bãc lét, ®¸nh vì ¸p chÕ. Tr−íc hÕt cu li Phó RiÒng phÊt ngän cê ®á chiÕn ®Êu víi ®Þch nh©n; sau cã qu¶ng ®¹i quÇn chóng n«ng d©n theo g−¬ng v« s¶n. LÝnh tËp thµnh Yªn B¸i b¹o ®éng, däc theo Hång Hµ, n«ng d©n h−ëng øng næi lªn; th¸ng 2-1930 lµ mét th¸ng rÊt vÎ vang trong lÞch sö cña cuéc çch m¹ng gi¶i phãng ë §«ng D−¬ng. KÓ tõ Yªn B¸i b¹o ®éng, kh¾p Trung, Nam, B¾c, anh em tranh ®Êu oanh oanh liÖt liÖt víi qu©n thï giai cÊp, ban ®Çu th× chèng gi¶m l−¬ng ®uæi thî, chèng thuÕ nÆng s−u cao, lÇn lÇn trªn chiÕn tr−êng, c«ng n«ng ®Òu h« hµo nh÷ng khÈu hiÖu c¨n b¶n cña cuéc çch m¹ng ph¶n ®Õ vµ ®iÒn ®Þa.

Giai cÊp v« s¶n §«ng D−¬ng tuy cßn trÎ tuæi vµ Ýt ái, nh−ng ®· chØ huy ®−îc n«ng d©n vµ nh÷ng h¹ng nghÌo nµn trong thµnh thÞ; §¶ng Céng s¶n cø c−¬ng quyÕt tranh ®Êu ®Ó cho v« s¶n giai cÊp lÜnh vai h−íng ®¹o ®ã, v× chØ ®−îc nh− thÕ th× phe çch m¹ng, lµ v« s¶n, n«ng d©n vµ çc h¹ng nghÌo nµn trong thµnh thÞ míi chiÕn th¾ng næi phe ph¶n çch m¹ng, lµ ®Õ quèc, phong kiÕn, ®Þa chñ, lý hµo, vµ t− b¶n quèc gia c¶i l−¬ng gian tr¸.


Tuy ®Õ quèc th¼ng tay chÐm giÕt, tuy chÞu t×nh c¶nh bÝ

mËt, nh−ng §¶ng Céng s¶n còng ®µo t¹o ®−îc ®oµn thÓ çch m¹ng cña m×nh. Ban ®Çu th× §¶ng chØ gåm ®−îc cã mÊy nhãm ®ång chÝ lÎ tÎ, mµ ®Õn sau l¹i trë thµnh mét ®¶ng c−¬ng quyÕt cña v« s¶n giai cÊp liªn l¹c víi quÇn chóng, tæ chøc quÇn chóng vµ tù m×nh lµm ®éi tiªn phong, ®Ó thiÕt lËp chÝnh quyÒn cña v« s¶n vµ n«ng d©n.

Hai n¨m çch m¹ng s«i næi, con ®−êng tiÕn bé cña §¶ng ta ®· kh¸ dµi, vai lÜnh ®¹o cña §¶ng ta ®· träng, bëi thÕ cho nªn ®Õ quèc biÕt r»ng §¶ng Céng s¶n lµ ®Þch nh©n lîi h¹i nhÊt cña chóng, r»ng ph¶i ph¸ ho¹i §¶ng Céng s¶n th× míi ph¸ ho¹i ®−îc phong trµo çch m¹ng, v× vËy mµ ®Õ quèc tËp trung ®¹i lùc cña nã ®Ó ng¨n trë lµn sãng çch m¹ng vµ tr−íc hÕt lµ quyÕt trõ diÖt §¶ng Céng s¶n c¶m dòng cña chóng ta. MËt th¸m §«ng D−¬ng t¨ng lªn gÊp mÊy; qu©n ®éi lª d−¬ng ®ån ®ãng kh¾p n¬i, hµng v¹n chiÕn sÜ çch m¹ng bÞ giam cÇm tÊn kh¶o trong ngôc thÊt, bÞ ®µy chung th©n, bÞ r¬i ®Çu trªn m¸y chÐm. D©n cã thÞ oai, th× ®Õ quèc b¾n giÕt, nÐm bom. §Þch nh©n l¹i cßn sai bän chã s¨n chen vµo hµng ngò cña chóng ta, ®Ó træ tµi ph¸ ho¹i, bao nhiªu lµ xãm lµng bÞ ®èt ph¸, toµn §«ng D−¬ng ngµy nay chØ lµ mét chiÕn ®Þa ®Çy x−¬ng m¸u cña c«ng n«ng binh.

ChÝnh phñ thuéc ®Þa nhÊt ®Þnh ®µn ¸p çch m¹ng, "gi÷ cuéc trÞ an", v× cã thÕ, bän ®Õ quèc míi ®−îc thung dung c−íp bãc, dÔ biÕn §«ng D−¬ng lµm mét ®−êng ®Êt thuËn tiÖn, mong ph¸ ho¹i X«viÕt çch m¹ng ë Tµu vµ x©u xÐ xø Tµu, cïng ®Ó cho lò qu©n phiÖt Ph¸p r¶nh tay dù bÞ cuéc chiÕn tranh x©m ph¹m bê câi cña Liªn bang X«viÕt.

Bän qu©n phiÖt ®Õ quèc Ph¸p lÊy §«ng D−¬ng lµm chç dïng binh lo bÒ c−íp ®o¹t; tay tham tµn cña ®Õ quèc Ph¸p n¾m ®−êng V©n Nam råi trµn ra çc tØnh, ®−¬ng l−ít ®Õn çc

khu vùc kh¸c cña miÒn Nam xø Tµu. T− b¶n Ph¸p liªn hiÖp víi ®Õ quèc NhËt tham gia chia xÐ xø Tµu vµ ®µn ¸p phong trµo çch m¹ng cña c«ng n«ng Tµu.

HÕt th¶y çc ®Õ quèc toµn cÇu ®−¬ng h¨ng h¸i dù bÞ cuéc chiÕn tranh, ch¾c ch¾n r»ng cuéc chiÕn tranh nµy sÏ to t¸t, sÏ khèc h¹i gÊp mÊy cuéc chiÕn tranh 1914-1918. MÐ bÓ Th¸i B×nh D−¬ng sÏ lµ mét chiÕn tr−êng träng yÕu nay mai. §Õ quèc Ph¸p lµ thñ ph¹m chÝnh trong cuéc th¶m s¸t nµy, lo ®µo bÕn tµu chiÕn, lo ®¾p luü x©y thµnh ë §«ng D−¬ng, ho¸ xø ta thµnh mét yÕu ®Þa ë ViÔn §«ng ®Ó b¾t hµng tr¨m v¹n c«ng n«ng lµm måi tªn ®¹n cho chóng ®i c−íp giùt.

Bän x· héi Ph¸p ë §«ng D−¬ng lµ mét ®éi tiªn phong cña qu©n ®Õ quèc ph¶n çch m¹ng. Cßn ai kh«ng biÕt r»ng tªn Varenne toµn quyÒn "x· héi" ®Çu tiªn ë §«ng D−¬ng ®· gióp ®Õ quèc ®µn ¸p cuéc vËn ®éng? Cßn ai kh«ng nhí r»ng tr¶i mÊy n¨m chuyªn chÕ, tªn Varenne t«i tí trung thµnh cña ®Õ quèc c−íp ®Êt çt cña c«ng n«ng cho bän tham quan « l¹i, mçi lÇn hµng ngµn hµng v¹n mÉu ? Liªn ®oµn x· héi ë B¾c Kú øng tiÕng lªn tr−íc hÕt, yªu cÇu ®Õ quèc th¼ng tay bµi trõ Yªn B¸i b¹o ®éng. Chóng lµ tay ch©n bé h¹ nhiÖt thµnh nhøt cña ®Õ quèc ®Ó ho¸ §«ng D−¬ng lµm mét ®−êng ®Êt hiÓm yÕu hÇu dù bÞ cuéc chiÕn tranh x©m chiÕm ë Th¸i B×nh D−¬ng.

Bän ®Þa chñ, lý hµo cïng t− b¶n b¶n xø ®Òu s½n lßng ®ãng vai tuång ®ao phñ, gióp ®Õ quèc th¶m s¸t c«ng n«ng binh. H÷u c«ng t¾c th−ëng, v× thÕ cho nªn ®Õ quèc bµn viÖc c¶i l−¬ng cho chóng, chóng ®éi ¬n bÌn d−ng "b¶n thØnh cÇu". §Õ quèc c¶i çch môc ®Ých ®Ó kiÕm thªm ®ång minh ë §«ng D−¬ng ®Ó hoµn toµn thu phôc t− b¶n b¶n xø vµo phe ph¶n çch m¹ng cïng ®Ó kÐo bän tiÓu t− s¶n th−îng l−u trong thµnh thÞ vµ çc phÇn tö ë th«n quª sang mÆt trËn cña chóng nã. MÊy lêi høa hÑn r»ng sÏ c¶i thiÖn t×nh c¶nh cña lao ®éng


c«ng n«ng chØ lµ lêi lõa g¹t th« bØ th«i, cã bao giê ®Õ quèc vµ vua quan kh«ng ¸p chÕ; t− b¶n, ®Þa chñ kh«ng bãc lét ®©u? Ngoµi m«i, chóng Çm ü r»ng: "cÇn ph¶i lµm sao cho n«ng d©n cã mét m¶nh ®Êt nho nhá ®Ó cÊy cµy", cèt ®Ó cho anh em méng t−ëng, kú thËt chóng nã chØ cho vay gióp søc bän cã ruéng n−¬ng nhiÒu, cã v−ên cao su réng, cè b¶o tån çi chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi. Tr¸i l¹i ®Õ quèc r¸ng søc lµm cho ®¸m tiÓu n«ng ph¶i b¸n m¶nh ®Êt cña m×nh cho bän ®Þa chñ, lý hµo vµ phó n«ng. §ã lµ m−u s©u cña ®Õ quèc ®Ó ®¸nh lõa thiªn h¹, ®ã lµ ch−íc ®éc cña qu©n thï ®Ó ph¸ ho¹i cuéc tranh ®Êu cña chóng ta. §Õ quèc dô anh em ta vµo bÉy, ¸p bøc mu«n phÇn nguy ngÆt h¬n x−a.

* * *

Bän quèc gia c¶i l−¬ng ë §«ng D−¬ng giái b−íc theo ®−êng gian ph¶n ®Õn cuèi cïng, mÊy n¨m vÒ tr−íc ®Õ quèc v× cã bè thÝ cho t− b¶n chót Ýt lîi quyÒn vµ cã høa hÑn bè thÝ thªm cho nªn t− b¶n ®· ®øng vµo ®Þa vÞ ®Ò huÒ hîp t¸c. Nay phong trµo çch m¹ng c«ng n«ng lÉy lõng kh¾p xø, ®ïa dËp bän quèc gia c¶i l−¬ng vµo hµng trËn ph¶n çch m¹ng. V× mÆt gian tr¸ cña bän ®Ò huÒ ®· râ, nªn t− b¶n míi tæ chøc ra mét çnh "t¶" ®Ó loÌ m¾t nh©n d©n cho kh«n khÐo h¬n vµ ®Ó che ®Ëy çi vai trß ph¶n çch m¹ng cña chóng nã. Chóng d−ng ®Çu chiÕn sÜ l·nh tô cña ta ®Ó thØnh c«ng víi ®Õ quèc. Bän quèc gia c¶i l−¬ng yªu cÇu qu©n ¸p chÕ th¶m s¸t d©n b¹o ®éng biÓu t×nh.

§¶ng LËp hiÕn ë Nam Kú, çc phe quèc gia c¶i l−¬ng ë B¾c Kú (Ph¹m Quúnh, NguyÔn V¨n VÜnh, v.v..) vµ ë Trung Kú (Huúnh Thóc Kh¸ng, v.v..) lµ ®¶ng ph¸i cña ®Þa chñ, t− b¶n, quan l¹i, tr¹ng s− vµ mËt th¸m, mÊy ®¶ng ph¸i Êy

kh«ng bao giê binh vùc quyÒn lîi cña lao ®éng, mµ bao giê còng ®ång t×nh hîp t¸c mËt thiÕt víi ®Õ quèc. Nh÷ng phÇn tö "t¶" ph¸i cña bän quèc gia c¶i l−¬ng tû nh− "phe thanh niªn" cña D−¬ng V¨n Gi¸o h« hµo r»ng cã thÓ ®Õ quèc Ph¸p "réng l−îng tr¶ quyÒn ®éc lËp cho §«ng D−¬ng", g¹t quÇn chóng méng t−ëng r»ng "kh«ng cÇn g× ph¶i tranh ®Êu chèng chÕ ®é ¸p bøc nµy, còng cã thÓ c¶i thiÖn ®−îc ®−êng sinh ho¹t". Ngoµi m«i th× bän quèc gia c¶i l−¬ng "t¶" cïng h÷u l©u l©u l¹i ra tuång nh©n ®¹o phØnh phê cói xin ®Õ quèc gi¶m khñng bè, gióp lao ®éng, kú thËt chóng lµ mét bÇy chã s¨n chim måi hÕt søc nhiÖt thµnh cïng ®Õ quèc Ph¸p. Chóng r¸ng søc tho¶ hîp lao ®éng víi ®Õ quèc, v× thÕ cho nªn nÕu kh«ng bÒn chÝ h»ng ngµy v¹ch mÆt chØ tr¸n bän quèc gia c¶i l−¬ng, nhÊt lµ bän ®Ò huÒ "t¶ ph¸i" cho hµng triÖu c«ng n«ng thÊy râ çi vai tuång ph¶n ®éng cña chóng nã, th× kh«ng cã thÓ d¾t lao ®éng ra quyÕt chiÕn víi qu©n thï, cuéc çch m¹ng ®iÒn ®Þa vµ ph¶n ®Õ còng kh«ng thÓ thµnh c«ng ®−îc.

Quèc d©n §¶ng tøc lµ ®¶ng quèc gia çch m¹ng cã tranh ®Êu l−u huyÕt víi ®Õ quèc, nhiÒu ®¶ng viªn quèc d©n ®· c¶m dòng lªn ®o¹n ®Çu ®µi, hoÆc cßn bÞ giam cÇm trong ngôc tèi; nh−ng ®¶ng viªn quèc d©n tr−íc hÕt lµ bän thÇy th«ng, bu«n b¸n cïng çc phÇn tö d− ¨n, giµu cã ë th«n quª; trong ch−¬ng tr×nh, trong cuéc tranh ®Êu cña Quèc d©n §¶ng kh«ng bao giê lo gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¨n b¶n cña çch m¹ng §«ng D−¬ng, nhÊt lµ vÊn ®Ò çch m¹ng ®iÒn ®Þa. §øng xa quÇn chóng, ®¶ng Êy chØ hµnh ®éng ©m m−u theo ch¸nh s¸ch cña tiÓu t− s¶n.

Lóc b¹o ®éng Yªn B¸i bÞ thÊt b¹i råi, th× mÊy tay l·nh tô Quèc d©n §¶ng nãi r»ng: "NÕu nhµ n−íc Ph¸p ®èi ®·i d©n An Nam nh− b»ng h÷u, th× cã thÓ Ph¸p - ViÖt hîp t¸c ®−îc".

LÇn lÇn quÇn chóng d−íi quyÒn chØ ®¹o cña §¶ng Céng


s¶n, b−íc ra tranh ®Êu cµng quyÕt liÖt h¬n x−a ®Ó thi hµnh çc nhiÖm vô cña çch m¹ng ph¶n ®Õ vµ ®iÒn ®Þa, th× çc ®¶ng quèc gia çch m¹ng sÏ cµng mau ph¶n béi quyÒn lîi cña quÇn chóng.

Çc ®¶ng tiÓu t− s¶n míi thµnh lËp nh− "B×nh d©n cÊp tiÕn", "An Nam ®éc lËp", v.v., hä ®øng ra vËn ®éng, ®iÒu ®ã tiªu biÓu r»ng mÆt trËn ph¶n ®Õ ë §«ng D−¬ng më réng. §¶ng Céng s¶n tæ chøc mÆt trËn thèng nhÊt liªn hiÖp bao nhiªu lùc l−îng ®Ých thùc ph¶n ®Õ, cïng tæ chøc nh÷ng cuéc hµnh ®éng chung (nh− thÞ oai, b·i c«ng, v.v.) lu«n víi çc ®oµn thÓ vµ bÌ ph¸i quèc gia çch m¹ng nµo mµ ®¶ng ®· biÕt tr−íc r»ng chóng chØ lµ b¹n qua ®−êng cña c«ng n«ng vµ sÏ lui vµo phe ph¶n tr¸. §ång thêi §¶ng Céng s¶n gi¶i thÝch cho tÊt c¶ lao ®éng biÕt r»ng c«ng n«ng cµng gÇn ngµy th¾ng lîi, th× ®−êng giai cÊp ph©n ho¸ cµng râ rÖt, giai cÊp t− s¶n §«ng D−¬ng cµng cÇu luþ ®Õ quèc th¼ng tay b¾n giÕt, cßn çc ®oµn thÓ quèc gia çch m¹ng cµng mau mÊt tuyÖt tinh thÇn ph¶n ®Õ vµ sÏ ®øng vµo ®Þa vÞ quèc gia c¶i l−¬ng.

* * *

Tõ 1930 ®Õn 1931, phong trµo çch m¹ng lõng lÉy, nh−ng kh«ng ®¸nh vì ®−îc v¸ch thµnh ph¶n ®éng cña ®Õ quèc, ®Þa chñ ®Ó c−íp quyÒn tù do, ®Ó chia ®Êt ®ai, ®Ó lËp chÝnh quyÒn X«viÕt c«ng n«ng. Tuy nhiªn, trong tr−êng tranh ®Êu §¶ng vÉn cã th¾ng lîi nhiÒu. Hµng ngò cña §¶ng thªm ®«ng thªm v÷ng, ¶nh h−ëng cña §¶ng thªm lan réng ®©m s©u trong quÇn chóng. §¶ng cã tæ chøc C«ng héi ®á, N«ng héi rÊt m¹nh, Céng s¶n Thanh niªn §oµn, v.v.. Trong nhiÒu x−ëng m¸y, thî thuyÒn nhê cã tranh ®Êu c¶m dòng nªn ®−îc t¨ng tiÒn l−¬ng, bít giê lµm. ë NghÖ An, Hµ TÜnh,

quÇn chóng çch m¹ng ®¸nh ®æ ®−îc ¸ch ®Õ quèc, phong kiÕn, vµ lÇn ®Çu ë §«ng D−¬ng lËp ra chÝnh quyÒn X«viÕt cña c«ng n«ng, tÞch ký ®Êt ®ai ®Þa chñ mµ chia cho d©n cµy. ë Nam Kú trong nhiÒu tØnh n«ng d©n tranh ®Êu rÊt kÞch liÖt, b¾t buéc ®Õ quèc nh−îng bé bá thuÕ phô tréi, v.v..

Kinh nghiÖm hai n¨m tranh ®Êu d¹y ta r»ng con ®−êng gi¶i phãng ®éc nhÊt chØ lµ con ®−êng vâ trang tranh ®Êu cña quÇn chóng th«i.

Tuy §¶ng hµnh ®éng rÊt oanh liÖt, tuy trong hai n¨m dµi, ®¹i kh¸i chÝnh s¸ch cña §¶ng vÉn ®óng, nh−ng §¶ng còng cã nhiÒu nh−îc ®iÓm vµ l¾m lóc sai lÇm, cÇn ph¶i söa chç lçi, bæ chç khuyÕt th× cuéc tranh ®Êu cña ta míi cã hiÖu qu¶ mü m·n. C«ng t¸c cña §¶ng trong quÇn chóng kh«ng ®−îc s©u réng nh− ý, nhÊt lµ c«ng t¸c trong c«ng x−ëng; phong trµo ®¹i kh¸i cßn cã tÝnh chÊt ®Þa ph−¬ng, chí ch−a trµn ra kh¾p çc tØnh, çc xø ë §«ng D−¬ng, §¶ng d×u d¾t quÇn chóng ra tranh ®Êu, ph¶n ®Õ nh−ng kh«ng sím biÕt liªn l¹c cuéc tranh ®Êu ®¸nh ®Õ quèc ®Ó ®o¹t l¹i quyÒn ®éc lËp víi cuéc tranh ®Êu ®¸nh ®æ ®Þa chñ ®Ó lÊy l¹i ®Êt ®ai. D©n cµy NghÖ-TÜnh tÞch ký ®Êt ®ai ®Þa chñ, v.v., mµ §¶ng kh«ng tuyªn truyÒn cho c«ng n«ng toµn §«ng D−¬ng biÕt nh÷ng kinh nghiÖm ®ã. HiÖn nay cÇn ph¶i x©y dùng mét §¶ng Céng s¶n cøng nh− s¾t, v÷ng nh− ®ång; cÇn ph¶i thu phôc ®a sè lao ®éng quÇn chóng; cÇn ph¶i tæ chøc mÆt trËn thèng nhÊt tranh ®Êu cña c«ng n«ng, cÇn ph¶i mËt thiÕt liªn l¹c phong trµo ph¶n ®Õ víi cuéc vËn ®éng cña bÇn n«ng vµ trung n«ng ®Ó chiÕm ruéng ®Êt; cÇn ph¶i chØnh ®èn vµ më réng c«ng, n«ng héi, cÇn ph¶i xuy ®éng1) phong trµo çch m¹ng kh¾p §«ng D−¬ng bao hµm c¶ çc d©n téc; cÇn ph¶i

__________

1) Xuy ®éng: theo chóng t«i lµ huy ®éng (B.T).


khuÕch tr−¬ng çc h×nh thøc tranh ®Êu quÇn chóng; cã thi hµnh nh÷ng nhiÖm vô ®ã míi ®µo t¹o ®ñ lùc l−îng ®Ó çch m¹ng ®−îc thµnh c«ng.

§Õ quèc chñ nghÜa th¼ng tay b¾n giÕt, nªn t¹m thêi ph¸ rèi ®−îc phong trµo quÇn chóng. §Õ quèc truy n· §¶ng ta, ®Èy §¶ng ta vµo t×nh c¶nh hoµn toµn bÝ mËt, ®Õ quèc quyÕt c¾t d©y liªn l¹c cña §¶ng víi quÇn chóng ®Ó cho quÇn chóng kh«ng ®−îc nhê §¶ng ta d×u d¾t. V¶ lóc phong trµo s«i næi çc ®¶ng ph¸i quèc gia çch m¹ng ®Òu bÞ tan tµnh, chØ cßn cã §¶ng Céng s¶n chóng ta tr−¬ng cao ngän cê gi¶i phãng, ra tay chØ ®¹o c«ng n«ng, d×u d¾t d©n chóng trªn con ®−êng giai cÊp chiÕn ®Êu kÞch liÖt, nªn chØ cã nhiÒu phÇn tö tiÓu t− s¶n l¹c ®−êng, lÇm s¸, t¹m thêi vµo hµng ngò §¶ng ta, nh−ng h·y cßn mang çi tÝnh chÊt ngËp ngõng, çi tinh thÇn dao ®éng cña chóng. §Õ quèc Ph¸p d· man khñng bè, vËy mµ mÊy phÇn tö nhót nh¸t ph¶i khiÕp sî thèi lui, kh«ng ®ñ cang c−êng mµ ®¶m ®−¬ng víi ®Þch nh©n. Bän nµy kh«ng tÝn nhiÖm n¨ng lùc çch m¹ng cña quÇn chóng, kh«ng tÝn nhiÖm vai lÜnh ®¹o cña giai cÊp v« s¶n; hÔ tr«ng thÊy chót thÊt b¹i th× ®· më h¬i than thë. Bän thñ tiªu, bän ho¶ng hèt kia, ch¼ng nh÷ng ®· kh«ng ®ñ tµi n¨ng hiÖu triÖu quÇn chóng ra quyÕt chiÕn víi qu©n thï, mµ kú thùc cßn gióp søc cho ®Þch nh©n ®Ó t¶o trõ çch m¹ng. Chóng kh«ng biÕt r»ng, trong tr−êng tranh ®Êu giai cÊp, viÖc th¾ng b¹i t¹m thêi lµ th−êng sù, mµ chÝnh nhê ®ã mµ quÇn chóng häc ®ßi kinh nghiÖm, chí cßn phÇn th¾ng lîi cuèi cïng thêi ®· cÇm ch¾c trong tay.

* * *

§Õ quèc ®em hÕt lùc l−îng cè th¶m s¸t chóng ta, nh−ng v× chÝ hy sanh bÊt tuyÖt cña c«ng n«ng, nªn chóng kh«ng thÓ

tiªu diÖt ®−îc çch m¹ng. ThËt thÕ, trong x−ëng m¸y, thî thuyÒn b·i c«ng rÇm rËp, ngoµi th«n quª th× phong trµo tranh ®Êu trµn c¶ lµng nä kh¾p lµng kia, l−ít tíi çc miÒn x−a nay vÉn cßn im lÆng; lµn sãng tr−íc võa qua th× lµn sãng sau ®¸nh tíi; §¶ng Céng s¶n ®· chØnh ®èn xong hµng ngò cña m×nh, buéc thªm d©y liªn l¹c víi quÇn chóng. §¶ng Céng s¶n quyÕt quÐt s¹ch lò ®Çu c¬, cã h¨ng h¸i tù m×nh lµm bé tham m−u, tæ chøc vµ chØ huy cuéc tranh ®Êu cña hµng triÖu c«ng n«ng binh, kú trõ tuyÖt qu©n thï giai cÊp.

Lao ®éng §«ng D−¬ng kh«ng ph¶i lµ c« ®éc trªn chiÕn tr−êng ®©u! §ång minh cña ta lµ v« s¶n vµ d©n téc bÞ ¸p bøc toµn thÕ giíi, nhÊt lµ giai cÊp v« s¶n vµ §¶ng Céng s¶n Ph¸p. Bän ¸p bøc quÇn chóng ë §«ng D−¬ng còng lµ mét ph−êng bãc lét v« s¶n ë Ph¸p, bëi vËy cho nªn chóng ta vµ v« s¶n Ph¸p ph¶i chen vai thÝch çnh cïng nhau ®¸nh ®æ lò thï chung. X«viÕt çch m¹ng ë Tµu, c«ng n«ng vËn ®éng ë Ên §é ®Òu cïng mét mÆt trËn víi chóng ta c¶. C«ng n«ng §«ng D−¬ng d−íi quyÒn chØ ®¹o cña §¶ng Céng s¶n sÏ næi lªn vâ trang b¹o ®éng thi hµnh cho ®−îc nh÷ng nhiÖm vô sau nµy cña çch m¹ng ph¶n ®Õ vµ ®iÒn ®Þa, råi sÏ cïng nhau giái b−íc tiÕn lªn ®Ó ®¹t x· héi chñ nghÜa:

1. §«ng D−¬ng hoµn toµn ®éc lËp vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. §¸nh ®æ ¸ch thèng trÞ cña ®Õ quèc Ph¸p; trôc xuÊt c¶ lôc qu©n, h¶i qu©n, kh«ng qu©n vµ c¶nh s¸t cña ®Õ quèc khái ®Þa phËn xø §«ng D−¬ng cña c«ng n«ng.

2. §¸nh ®æ çc triÒu vua ë Trung Kú; ... ®¸nh ®æ bän lý hµo; tÞch ký c¶ th¶y tµi s¶n cña chóng.

3. ThiÕt lËp chÝnh phñ çch m¹ng c«ng n«ng theo h×nh thøc X«viÕt vµ tæ chøc c«ng n«ng çch m¹ng qu©n ®éi. Ph¸t vâ trang cho c¶ th¶y lao ®éng; lao ®éng ®−îc hoµn toµn tù do tËp vâ bÞ.


4. Giao l¹i cho Nhµ n−íc c«ng n«ng (quèc h÷u ho¸) c¶ th¶y

ng©n hµng xÝ nghiÖp, kü nghÖ Ph¸p vµ ngo¹i quèc, c¶ th¶y ®ån ®iÒn, tµu ho¶, tµu thuû vµ c¬ quan dÉn thuû nhËp ®iÒn.

5. TÞch ký kh«ng båi th−êng tÊt c¶ tµi s¶n ruéng ®Êt vµ rõng cña ®Õ quèc, cè ®¹o, cña ®Þa chñ vµ lò cho vay c¾t häng, cña nhµ vua, lý hµo. Chia ®Êt ®ã l¹i cho c«ng nh©n n«ng nghiÖp, cho bÇn n«ng vµ trung n«ng. Chia c«ng ®iÒn, c«ng thæ l¹i cho d©n cµy.

6. Thñ tiªu c¶ nî nÇn cña lao ®éng; thñ tiªu c¶ çc quèc tr¸i, v× r»ng nî nÇn quèc tr¸i kh«ng kh¸c nµo d©y xÝch b¾t buéc d©n nghÌo lµm n« lÖ.

7. Çc d©n téc ë §«ng D−¬ng ®Òu liªn hiÖp ®Ö huynh víi nhau. §Ó d©n Cao Miªn, Ai Lao ®Òu ®−îc quyÒn tù quyÕt.

8. Ngµy lµm viÖc t¸m giê, c¶i thiÖn h¼n ®iÒu kiÖn lao ®éng. X· héi b¶o hiÓm do Nhµ n−íc vµ chñ tr¶ ®Ó ngõa ®au bÞnh, tuæi giµ, thÊt nghiÖp, tµn tËt, v.v., ®Ó b¶o hé cho ®µn bµ cã thai nghÐn, sinh në. Tù do tæ chøc c«ng héi giai cÊp cña thî thuyÒn.

9. §µn bµ ®−îc hoµn toµn b×nh ®¼ng vÒ chÝnh trÞ , kinh tÕ vµ ph¸p luËt víi ®µn «ng.

10. Liªn hiÖp ®Ö huynh víi c«ng n«ng çch m¹ng Tµu vµ Ên §é.

PhÇn thø hai

con ®−êng çch m¹ng tranh ®Êu

Do theo nh÷ng nhiÖm vô c¨n b¶n cña cuéc çch m¹ng §«ng D−¬ng, §¶ng Céng s¶n th¶o ra mét b¶n ch−¬ng tr×nh gåm nh÷ng ®iÒu yªu cÇu h»ng ngµy cña lao ®éng. Cã tranh ®Êu d−íi quyÒn chØ ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, lao ®éng míi ®¹t ®−îc nh÷ng ®iÒu yªu cÇu ®ã. Cã tranh ®Êu ®Ó hiÖu triÖu lao ®éng ®ßi nh÷ng ®iÒu yªu cÇu ®ã, §¶ng Céng s¶n míi l·nh ®¹o ®−îc quÇn chóng nh©n d©n, hÇu chuÈn bÞ cuéc vâ trang b¹o ®éng gi¶i phãng. CÇn ph¶i tæ chøc h¼n hoi míi chiÕn th¾ng næi, thÕ th× cÇn ph¶i kiªn cè nh÷ng ®oµn thÓ çch m¹ng quÇn chóng, nhÊt lµ C«ng héi ®á, N«ng héi. L¹i hÔ khi nµo cã thÓ c«ng khai ho¹t ®éng ®−îc ®Ó tuyªn truyÒn cho kh¾p nh÷ng khÈu hiÖu tranh ®Êu cña ta, th× ta ph¶i lîi dông lÊy cho khÐo, cho cïng, cèt khuÕch tr−¬ng vµ kiªn cè ¶nh h−ëng cña §¶ng trong çc ®oµn thÓ quÇn chóng c«ng khai nµo cã thî thuyÒn, n«ng d©n. Chóng ta ph¶i g©y dùng mét ®oµn thÓ bÝ mËt, cã kû luËt nghiªm nhÆt, cøng nh− s¾t, v÷ng nh− ®ång, tøc §¶ng Céng s¶n ®Ó h−íng ®¹o quÇn chóng trªn con ®−êng giai cÊp chiÕn ®Êu. §Õ quèc d· man khñng bè chÐm giÕt th¼ng tay, nªn chi ch¼ng nh÷ng §¶ng Céng s¶n mµ tíi çc c«ng héi vµ n«ng héi còng kh«ng thÓ c«ng nhiªn ho¹t ®éng ®−îc. V× vËy mµ ta ph¶i thõa mçi c¬ héi ®Ó tæ chøc ra chung quanh çc ®oµn thÓ Êy nh÷ng c¬ quan çch m¹ng cña quÇn chóng vËn ®éng, d−íi quyÒn chØ huy cña §¶ng Céng s¶n nh− çc Ban uû viªn hµnh


®éng, Ban uû viªn ®×nh c«ng, Ban uû viªn n«ng d©n. Çc c¬ quan Êy ph¶i do quÇn chóng tranh ®Êu tù cö ra míi ®−îc. L¹i cÇn ph¶i lËp ra c«ng n«ng tù vÖ ®Ó b¶o hé anh em lao ®éng lóc ®×nh c«ng, héi häp, thÞ uy, tuÇn hµnh, v.v.. Khi hiÖu triÖu quÇn chóng ra tranh ®Êu chèng bít l−¬ng, ®uæi thî, chèng sù sinh ho¹t cµng ngµy cµng ®¾t ®á, ®ßi trî cÊp cho d©n thÊt nghiÖp, khi lËp ra çc ban uû viªn n«ng d©n ®Ó tranh ®Êu chèng viÖc b¸n ®Êt cña n«ng d©n vµ chèng s−u cao thuÕ nÆng th× çc ®oµn thÓ çch m¹ng ph¶i liªn kÕt nh÷ng ®iÒu yªu cÇu khÈn yÕu h»ng ngµy víi nh÷ng nhiÖm vô c¨n b¶n cña cuéc çch m¹ng ph¶n ®Õ vµ ®iÒn ®Þa.

* * *

I- nh÷ng ®iÒu yªu cÇu chung

1. Cho lao ®éng ®−îc tù do tæ chøc, tù do Ên hµnh, tù do

ng«n luËn, tù do ®i l¹i trong xø vµ tù do xuÊt d−¬ng.

2. Bá nh÷ng bé h×nh luËt riªng cho nh÷ng ng−êi b¶n xø.

Th¶ hÕt th¶y tï chÝnh trÞ ph¹m. Bá ngay chÝnh s¸ch ®µn ¸p

vµ gi¶i t¸n çc toµ ¸n binh ®Ó xö chiÕn sÜ çch m¹ng. Rót çc

qu©n tuÇn canh vµ ®ån ®ãng trong lµng. Lµm ¸n bän b¾n giÕt

v« cí, tra tÊn d· man, ph¸t l−u vµ xö tö chiÕn sÜ çch m¹ng.

Thñ tiªu héi ®ång ®Ò h×nh.

3. Bá thuÕ th©n, thuÕ ngô c−, thuÕ phô vµ çc kho¶n

thuÕ kh¸c. §Æt ra thuÕ luü tÊn1), bän giµu cã th× ph¶i nép,

cßn d©n nghÌo th× ®−îc miÔn.

__________

1) ThuÕ lòy tÊn: thuÕ lòy tiÕn (B.T).

4. Bá ®éc quyÒn r−îu, thuèc phiÖn vµ muèi.

II- Nh÷ng ®iÒu yªu cÇu cña c«ng nh©n nam n÷ vµ cu li

§−êng sinh ho¹t cña anh em c«ng n«ng ë §«ng D−¬ng thèng khæ uÊt øc v« cïng, c¶nh ngé ta nµo cã kh¸c g× ph−êng n« lÖ, mçi ngµy lµm viÖc ®Õn 12, 14 tiÕng ®ång hå, må h«i lÉn n−íc m¾t, mµ tiÒn c«ng th× tÖ m¹t, l¹i cßn bÞ cóp ng−îc cóp xu«i, nµo ®ãng s−u ®ãng thuÕ, l¹i khi tiÒn chÌ tiÒn ®¸, ®ót lãt tÕt nhÊt cho bän chñ bän cai, cho chóng nã ®ì thãc m¸ch ®¸nh chöi, ®uæi ra lÊy vµo, cßn ®©u mµ hßng tr¶ tiÒn c¬m b¸t g¹o ®Ó nu«i th©n ®é nhËt? Chóng b¹c ®·i c«ng nh©n kh¸c nµo sóc vËt. Nh− ë çc má vµ çc v−ên cao su l¹i khèn n¹n h¬n n÷a. Ngµy nµo tèi ngµy nÊy, c¾m cói ch¼ng rêi tay, rõng xanh n−íc ®éc, bÞ èm ®au kh«ng cã thuèc men, sè ng−êi chÕt cµng ngµy cµng t¨ng m·i. Cho nªn ®· mang th©n vµo chèn ®ån ®iÒn th× sù sèng chÕt nay mai kh«ng ch¾c ®−îc. VËn m¹ng cu li ë trong tay tôi chñ. §· ký tê giao kÌo råi th× khi ch−a m·n h¹n thÕ nµo bá viÖc cho ®−îc? Dï khæ h¹nh lµm sao còng ph¶i bÊm gan mµ chÞu. NÕu cã cïng ®−êng ®i n÷a, nÕu ph¶i trèn tho¸t khái v−ên cao su th× sím muén còng bÞ ®ãn b¾t trë l¹i ®¸nh kh¶o nhõ tö, tï téi mÊy ngµy, hoÆc ®ãi rÐt kiÖt lùc mµ bá m¹ng ë rõng xanh.

§¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng kªu gäi hÕt th¶y thî thuyÒn §«ng D−¬ng vµ cu li mau ®oµn kÕt l¹i mµ tranh ®Êu chèng nh÷ng çch lµm ¨n uÊt øc nµy. §¶ng tranh ®Êu ®Ó ®ßi:

1. Tù do tæ chøc C«ng héi ®á, c«ng héi ®−îc tù do hµnh ®éng. Thî thuyÒn ®−îc tù do ®×nh c«ng. C«ng nh©n ®µn bµ còng ®−îc quyÒn tæ chøc vµo çc c«ng héi giai cÊp nh− c«ng nh©n ®µn «ng vËy... Ngµy lµm viÖc t¸m giê, s¸u giê trong çc


c«ng x−ëng cã h¹i ®Õn søc khoÎ vµ trong çc má. Mçi tuÇn nghØ mét ngµy lÜnh c¶ tiÒn c«ng vµ mçi n¨m nghØ bèn tuÇn lÔ cho ng−êi lín, s¸u tuÇn lÔ cho thanh niªn, lÜnh c¶ tiÒn c«ng.

2. CÊm bít tiÒn c«ng. TiÒn c«ng ph¶i t¨ng ngang víi sinh ho¹t ®¾t ®á. CÊm cóp l−¬ng, cÊm tr¶ tiÒn c«ng b»ng phÈm vËt. C«ng b»ng nhau th× ph¶i tr¶ l−¬ng b»ng nhau, bÊt luËn d©n téc nµo, ®µn «ng hay ®µn bµ, ng−êi lín hoÆc thanh niªn, thî ®−îc lÜnh thuèc thang kh«ng mÊt tiÒn.

3. CÊm ®¸nh chöi thî. Bá cai. CÊm xÐt thî khi ra së vµ vµo së.

4. CÊm ®uæi thî. LËp quü thÊt nghiÖp cøu tÕ do Nhµ n−íc vµ bän chñ h·ng ph¶i chÞu. §¸nh thuÕ çc nhµ ng©n hµng, bän chñ ®ån ®iÒn, chñ nhµ m¸y, bän quan cao chøc ®Ó gióp thî thÊt nghiÖp.

5. Bá quyÒn c−ìng b¸ch ®Þnh ph¸n cña bän c¶nh s¸t, kh«ng cho c¶nh s¸t can thiÖp vµo nh÷ng cuéc ®×nh c«ng. LËp nh÷ng ban uû viªn cña c«ng nh©n bÇu ra ®Ó kiÓm so¸t ®iÒu kiÖn lao ®éng, viÖc tr¶ tiÒn l−¬ng vµ mé c«ng nh©n vµo lµm.

6. NghØ hai th¸ng tr−íc vµ hai th¸ng sau khi sinh ®Î, ®−îc lÜnh trän tiÒn c«ng. Trong çc c«ng x−ëng lËp ra nhµ nu«i trÎ con vµ Êu trÜ viªn, tæn phÝ do chñ chÞu c¶.

Thî n«ng nghiÖp cÇn ph¶i tæ chøc ra c«ng héi giai cÊp ®éc lËp ®Ó nhËp vµo n«ng héi hÇu chØ huy n«ng héi theo ®−êng v« s¶n. V× anh em thî n«ng nghiÖp cïng cu li lµm trong çc v−ên cao su bÞ bãc lét thËm tÖ ®Æc biÖt, nªn ®èi víi çc anh em th× cÇn ph¶i thªm nh÷ng ®iÒu yªu cÇu sau nµy:

1. Chia c«ng ®iÒn, c«ng thæ cho nh÷ng ng−êi lµm thuª lµm m−ín ë th«n quª.

2. Bá hÕt nh÷ng b¶n giao kÌo, Ðp buéc, cÊm dïng nh÷ng çch Ðp uæng ®Ó mé phu, bÊt luËn ®Ó lµm viÖc trong xø hoÆc ®Ó gëi ®i çc thuéc ®Þa kh¸c cña ®Õ quèc Ph¸p.

3. Nhµ n−íc ph¶i trî cÊp cho gia quyÕn nh÷ng ng−êi cu

li mé ®i lµm n¬i kh¸c. Tr−íc khi gëi cu li ®i lµm çc v−ên cao

su hoÆc trong çc c«ng x−ëng th× ph¶i tr¶ tiÒn phô cÊp, mãn

tiÒn nµy vÒ sau sÏ kh«ng ph¶i tr¶ l¹i cho chñ.

4. CÊm kh«ng ®−îc tù tiÖn gi÷ l¹i mét phÇn tiÒn c«ng

cña thî. Bá lÖ b¾t buéc ph¶i mua nh÷ng ®å thùc phÈm do

bän chñ b¸n.

§¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng l¹i t¸n ®ång øng phã cïng

tranh ®Êu ®Ó ®¹t nh÷ng ®iÒu yªu cÇu môc ®Ých lµ c¶i thiÖn

®−êng sinh ho¹t cña thî thuyÒn vµ cu li. Nh−ng ®ång thêi

§¶ng Céng s¶n tuyªn bè r»ng con ®−êng ®éc nhÊt ®Ó b¾t

buéc bän ®i bãc lét ph¶i nh−îng bé Ýt nhiÒu chØ lµ con ®−êng tranh ®Êu çch m¹ng, võa ®Ó ®¹t nh÷ng ®iÒu yªu cÇu h»ng ngµy cña c«ng nh©n, võa ®Ó ®¹t nh÷ng ®iÒu yªu cÇu çch

m¹ng chung cña hÕt th¶y anh em lao ®éng ë §«ng D−¬ng.

III- Nh÷ng ®iÒu yªu cÇu cña n«ng d©n ®µn «ng vµ ®µn bµ

§Õ quèc Ph¸p mèi manh víi bän ®ång minh t«i tí cña nã

ë §«ng D−¬ng ®Ó c−íp ®o¹t ®Êt ®ai cña n«ng d©n, lµm cho

th©n nghÌo nµn ph¶i luþ ®Õn b−íc ¨n mµy ¨n xin, ®ãi r¸ch

vÊt v¶, ho¸ lµm th©n tr©u ngùa. §Õ quèc c−íp giùt ®Êt cña

anh em ®Ó ph©n ph¸t l¹i cho bän chñ ®ån ®iÒn ng−êi Ph¸p vµ

cho lò t«i tí cña chóng nã lµ bän ®Þa chñ t− b¶n, lµ tham

quan « l¹i b¶n xø. Mét phÇn t− ®Êt cµy cÊy ®· vµo tay ®¹o tÆc cña ®Õ quèc

Ph¸p cïng cè ®¹o. Bän ®Þa chñ, quan l¹i, lý hµo vµ lò cho vay c¾t häng chiÕm trªn ph©n nöa. ChØ cßn cã mét phÇn n¨m cho m−êi mÊy triÖu d©n cµy, ®· thÕ mµ phÇn lín l¹i ë trong tay


bän phó n«ng bãc lét. C«ng ®iÒn, c«ng thæ cña d©n th× chØ cßn tªn cßn tiÕng, nh−ng thËt ra th× hÇu hÕt ®· bÞ bän ®Þa chñ, lý hµo û thÕ, cËy thÇn c−íp giùt råi. N«ng d©n tóng thÕ ph¶i m−ín ®Êt ®Ó cÊy cµy mµ ®é nhËt. §Õ quèc l¹i cè b¶o tån çi çch bãc lét phong kiÕn ë th«n quª, mµ chÝnh ®ã lµ måi sinh nhai cña bän ®ång minh ph¶n ®éng cña nã tøc lµ bän ®Þa chñ b¶n xø. Ng−êi t¸ ®iÒn cÆm côi tèi ngµy mµ kh«ng ®ñ nu«i miÖng, cã ®©u n÷a mµ nu«i vî ®ì con, v× cø mçi mïa l¹i ph¶i nép trªn 70 phÇn tr¨m cho ®Þa chñ.

Ngo¹i gi¶, n«ng d©n l¹i cßn bÞ lò quan l¹i ®Õ quèc vµ b¶n xø nÆn häng bãp hÇu, ph¶i nai l−ng mµ ®ãng gãp tr¨m khoanh ngh×n kho¶n, dï mua mét b¸t muèi còng ph¶i tr¶ ®¾t gÊp ba gÊp bèn lÇn. Qu©n ®Õ quèc l¹i b¾t anh em lao ®éng uèng r−îu ty. §¸m tham quan « l¹i Ph¸p-Nam cã kh¸c nµo thø trïng ®éc, sèng v× m¸u mñ cña n«ng d©n? §· thÕ anh em l¹i ph¶i chÞu s−u cao thuÕ nÆng ®Ó cung cÊp qu©n ®éi c¶nh s¸t lµ lîi khÝ cña ®Õ quèc ®Ó ®µn ¸p chóng ta. ¡n mét tr¶ m−êi, ®ã lµ phËn cña n«ng d©n; mong trang tr¶i cho xong c«ng råi nî, nªn ph¶i ch¹y ®Õn nhµ lò cho vay c¾t häng, nh−ng ®· sa vµo hang hïm th× lµm sao mµ tho¸t ra ®−îc? Cïng ®−êng kiÖt nÎo nªn l¹i ph¶i b¸n sµo ruéng miÕng v−ên, ®µnh bá cöa bá nhµ ®Ó tha ph−¬ng cÇu thùc.

§¶ng Céng s¶n biÕt r»ng sù ph©n phèi ®Êt ®ai ë çc miÒn trong xø ta kh«ng ph¶i chç nµo còng nh− chç nÊy. ë Nam Kú vÒ tay bän ®Þa chñ, bän ®Õ quèc th× ruéng v−ên ao mÉu, cß bay th¼ng çnh, cßn n«ng d©n th× tuyÖt nhiªn gÇn nh− kh«ng cã ®ñ ba tÊc ®Êt ®Ó lÊp th©n. Chóng ngåi kh«ng h−ëng lîi, chØ cã t¸ ®iÒn vµ nh÷ng ng−êi lµm thuª lµm m−ín h»ng ngµy cÊy h¸i mµ th«i.

Cßn ë B¾c Kú th× tr¸i l¹i mét miÕng ruéng xÐ vôn lµm hµng mu«n hµng ngh×n phÇn, mµ cµng ngµy l¹i cµng thÊy

ruéng ®Êt ë B¾c Kú vôn vÆt ra m·i. ThÕ th× dï cã ®−îc mét vµi ph©n ®Êt cán con b»ng bµn tay ®i n÷a, c¶nh ngé còng xÊp xØ gÇn b»ng ®Þa vÞ kÎ kh«ng ®Êt mµ ph¶i ®i m−ín ®i thuª. ë miÒn b¾c Trung Kú còng thÕ. ë Cao Miªn vµ Ai Lao d©n cµy còng s¾p sa ch©n vµo c¶nh ngé bÇn cïng cña d©n cµy Trung - Nam - B¾c.

Bøc tranh tuy ho¹ kh¸c mµu, nh−ng chÝnh s¸ch ®iÒn ®Þa cña ®Õ quèc ë ®©u còng theo mét khu«n mÉu c¶. Bëi thÕ nªn nhiÖm vô cña chóng ta trong tr−êng tranh ®Êu ë n¬i nµo còng theo mét quy t¾c. §¶ng Céng s¶n kªu gäi hÕt th¶y anh em n«ng d©n lao ®éng dÊy lªn tranh ®Êu, nhÊt lµ h¹ng bÇn n«ng ®ãi khã, tøc lµ ®¹i ®a sè ®¸m d©n quª ë §«ng D−¬ng...

Trong hai n¨m dµi, n«ng d©n lao ®éng tranh ®Êu rÊt oanh liÖt, nªn chi nh÷ng phÇn tö giµu cã ë th«n quª trong çc miÒn bÞ lµn sãng b¹o ®éng lan tíi, ®· cuèn cê xÕp gi¸p ch¹y ra ngoµi cuéc tranh ®Êu çch m¹ng cña n«ng d©n. NhiÒu n¬i bän phó n«ng ®· h¨ng h¸i tham gia ®µn ¸p bÇn n«ng vµ trung n«ng. V× phong trµo çch m¹ng t¸t vµo mÆt, nªn ®Õ quèc míi lo bÒ c¶i çch (xem xÐt l¹i çc luËt vÒ ruéng ®Êt cña d©n téc thiÓu sè, vÒ c«ng ®iÒn, vÒ n«ng phè ng©n quü, v.v.), ®Ó t×m ®−êng kÐo çc phÇn tö giµu cã trong çc lµng theo h¼n vÒ phe ph¶n çch m¹ng. §¶ng Céng s¶n tæ chøc mÆt trËn ph¶n ®Õ thèng nhÊt, d×u d¾t c«ng nh©n n«ng nghiÖp, bÇn n«ng vµ hÕt th¶y anh em n«ng d©n lao ®éng ra tranh ®Êu ®Ó ®ßi ®Êt ruéng, ®Ó ®¸nh ®uæi ®Õ quèc. Nh−ng §¶ng Céng s¶n biÕt tr−íc r»ng hÔ cuéc tranh ®Êu trong th«n quª s©u réng thªm chõng nµo, thêi bän phó n«ng cµng mau b−íc sang phe ®Þch nh©n chõng nÊy.

¶nh h−ëng §¶ng Céng s¶n cµng ®©m s©u lan réng trong çc phÇn tö v« s¶n vµ nghÌo khæ ë th«n quª; §¶ng cµng tæ


chøc ®−îc hä nhiÒu chõng nµo thêi phÇn th¾ng lîi cña n«ng d©n cµng ch¾c ch¾n chõng nÊy.

§¶ng tæ chøc ra n«ng héi vµ c«ng héi cña thî n«ng

nghiÖp, cña v« s¶n th«n quª (kÎ ®i lµm thuª lµm m−ín vµ cu

li) cïng çc uû ban n«ng d©n çch m¹ng, vµ kªu gäi quÇn

chóng ra tranh ®Êu ®Ó ®ßi:

1. LËp tøc bá h¼n çi chÕ ®é m−ín ®Êt d· man ngµy

nay. Trong lóc khñng ho¶ng th× kh«ng tr¶ lóa ruéng cho bän ®iÒn chñ.

2. Bá ngay çc kho¶n c«ng s−u c«ng Ých (®¾p ®ª, lµm

®−êng, hÇu h¹ ë nhµ bän ®iÒn chñ, v.v..).

3. Bá ngay hÕt nh÷ng kho¶n nî nÇn c¾t häng. Bá kh«ng

tr¶ l¹i cho ®Þa chñ nh÷ng mãn tiÒn cho vay tr−íc mïa. CÊm

kh«ng tÞch ký ®Êt cña n«ng d©n khi hä kh«ng cã tiÒn tr¶ nî

vµ nép thuÕ.

4. Giao ®Êt c«ng ®iÒn l¹i cho n«ng d©n. BÇu çc uû ban

n«ng d©n ®Ó tæ chøc viÖc chia ®Êt Êy.

5. Cho dÉn n−íc vµo ruéng cña bÇn n«ng kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn. §¾p ®ª l¹i cho v÷ng vµ lËp çc m¸ng dÉn thuû nhËp

®iÒn cho kh¾p. PhÝ tæn do Nhµ n−íc chÞu. Ph¸t kh«ng cho lao

®éng ®ñ c«ng cô vµ gièng thãc.

6. Bá hÕt çc thø thuÕ mµ d©n ®ang chÞu (thuÕ ®Êt, thuÕ

tr©u bß, thuÕ b¸ch ph©n, v. v.). §Æt ra mét thø thuÕ mµ d©n

nghÌo khã ®−îc miÔn, vµ chØ ®¸nh nh÷ng bän giµu cã th«i.

§uæi bän th©u thuÕ ra khái lµng. CÊm kh«ng ®−îc b¸n tµi

s¶n cña n«ng d©n vµ cÊm bá tï lóc kh«ng cã tiÒn nép thuÕ.

7. Chia çc kho lóa cña bän ®Þa chñ vµ bän bãc lét cho

n«ng d©n ®ãi khã. LÊy sè tiÒn cña chÝnh phñ gióp bän ®ån ®iÒn ®Ó giao l¹i cho n«ng d©n dïng.

8. LËp ra quü cøu tÕ ®Ých thùc cho n«ng d©n, theo lèi

hîp t¸c x· vÒ ®−êng bu«n b¸n vµ tiªu thô. 9. Bá çc d©n ®oµn, bang t¸ vµ lÖ canh tuÇn. §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng kªu gäi quÇn chóng ra

tranh ®Êu vµ tuyªn bè r»ng chØ cã ®¸nh ®æ h¼n çi chÕ ®é ®Õ quèc ¸p chÕ, phong kiÕn bãc lét, chØ cã thiÕt lËp ra chÝnh phñ çch m¹ng c«ng n«ng th× míi thi hµnh ®−îc hoµn toµn vµ triÖt ®Ó nh÷ng ®iÒu yªu cÇu ®· kÓ trªn ®©y.

IV- Nh÷ng ®iÒu yªu cÇu cña binh lÝnh vµ thuû thñ

§Õ quèc chñ nghÜa ®em qu©n ®éi Ph¸p ®ãng ®ån hµng v¹n ë §«ng D−¬ng; thÕ còng ch−a ®ñ cho nã b¶o tån çi chÕ ®é ¸p bøc. §Õ quèc l¹i gëi lÝnh da ®en ®Õn, lËp çc ®éi lª d−¬ng; ngo¹i gi¶ l¹i cßn tæ chøc ra lÝnh tËp §«ng D−¬ng, cèt ®Ó ®µn ¸p phong trµo çch m¹ng cña nh©n d©n, b¶o thñ måi phó quý cña ph−êng bãc lét.

T×nh c¶nh cña anh em trong tr¹i lÝnh rÊt lµ thª th¶m. C¬m ¨n kh«ng ®ñ no, rau h«i, thÞt thèi, nuèt kh«ng thÓ xuèng; l−¬ng kh«ng ®ñ uèng n−íc, lµm lông ch¼ng kh¸c tï; cßn bän nhiÒu lon, to chøc, quyÒn réng l−¬ng nhiÒu, tha hå ®¸nh chöi anh em. §Õ quèc chñ nghÜa tËp luyÖn anh em ®Ó lµm måi tªn ®¹n.

Çi c¶nh ngé ®¾ng cay Êy ®· c¶nh tØnh mét phÇn binh lÝnh. Nh÷ng anh em gi¸c ngé vµ tiªn tiÕn nhÊt ®· tá lßng c¶m dòng ®ång víi c«ng n«ng çch m¹ng tranh ®Êu chèng lò thï chung. Thî thuyÒn vµ d©n cµy hµng b÷a nªn gi¶ng gi¶i cho anh em binh lÝnh vµ thuû thñ hiÓu r»ng qu©n ®éi chØ lµ c«ng n«ng mang lèt lÝnh; x«ng pha tªn ®¹n ph¬i th©y n¬i sa tr−êng, lîi Ých cho ai? Bëi vËy cho nªn anh em binh lÝnh ph¶i chen vai thÝch çnh víi c«ng n«ng, dÊy lªn quyÕt chiÕn víi qu©n thï giai cÊp, cho §«ng D−¬ng çch m¹ng chãng thµnh c«ng.


§¶ng Céng s¶n kªu gäi tÊt c¶ binh lÝnh ë §«ng D−¬ng,

bÊt luËn thuéc vÒ d©n téc nµo, ®ång tæ chøc vµ ñng hé cuéc tranh ®Êu ®¸nh vì ¸ch c−êng quyÒn. §¶ng Céng s¶n ra nh÷ng ®iÒu yªu cÇu sau nµy:

1. Bá çi chÕ ®é tËp luyÖn qu¸ søc, ¨n d¬ ngñ bÈn , v.v. ë trong tr¹i. CÊm ®¸nh ®Ëp, chöi m¾ng, bá tï. Tù do tæ chøc. Cã quyÒn mang khÝ giíi ngoµi giê lµm viÖc. Trong khi tËp ®−îc dïng tiÕng b¶n xø.

2. T¨ng l−¬ng lÝnh §«ng D−¬ng b»ng l−¬ng lÝnh ng−êi Ph¸p. C¶i thiÖn h¼n ®−êng sinh ho¹t. Trî cÊp cho vî con lÝnh ®ñ chi dông.

3. Kho¸ h¹n chØ mét n¨m, vµ t¹i quª qu¸n cña ng−êi ®i lÝnh. CÊm kh«ng ®−îc chë binh ®i çc xø kh¸c.

4. LÊy ®Êt ruéng cña bän ®Þa chñ, bän lý hµo, bän cho vay c¾t häng giao l¹i cho lÝnh m·n kho¸.

Çc thuû thñ thuéc vÒ çc tµu bu«n cã vai tuång rÊt quan hÖ, nhÊt lµ trong buæi ®Õ quèc dù bÞ chiÕn tranh. Bëi vËy nªn §¶ng thªm nh÷ng ®iÒu yªu cÇu sau nµy cho çc anh em thuû thñ:

1. Ba "ca" cho thuû thñ trªn b«ng1) vµ bèn "ca" cho nh÷ng ng−êi lµm m¸y.

2. T¨ng l−¬ng thuû thñ §«ng D−¬ng lªn b»ng l−¬ng cña thuû thñ ng−êi Ph¸p.

3. CÊm sù c−íp c«ng nh− lµ giê lµm phô. CÊm ph¹t. X· héi b¶o hiÓm do chñ vµ Nhµ n−íc chÞu. ThÊt nghiÖp b¶o hiÓm khi ®au èm do çc c«ng ty vµ chÝnh phñ chÞu.

4. BÇu ra çc uû ban cña thuû thñ ®Ó b¶o hé vµ kiÓm

so¸t lao ®éng, viÖc tr¶ tiÒn c«ng,v.v..

__________

1) B«ng: theo chóng t«i cã thÓ lµ "boong" (B.T).

V- Nh÷ng ®iÒu yªu cÇu cña çc h¹ng tiÓu th−¬ng gia, h¹ng thñ c«ng, ng−êi lµm viÖc, çc phÇn tö

nghÌo trong d©n ë thµnh thÞ

Ch¼ng nh÷ng c«ng n«ng bÞ mang nÆng ¸ch c−êng quyÒn, mµ cho tíi çc líp tiÓu t− s¶n ë chèn thµnh thÞ còng bÞ ®Õ quèc chñ nghÜa Ph¸p ¸p bøc vµ bãc lét.

Nh÷ng h¹ng trÝ thøc ë §«ng D−¬ng nh− çc thÇy gi¸o, çc tßng sù ¨n l−¬ng Ýt, v.v. còng chÞu phÇn cay ®¾ng v× nçi ¸p bøc vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. §¸m d©n nghÌo ë thµnh thÞ nh− h¹ng tiÓu th−¬ng gia, thñ c«ng, h¹ng bu«n g¸nh b¸n mÑt v× chÝnh s¸ch tµn nhÉn cña ®Õ quèc chñ nghÜa, nªn chÞu khèn khæ kh«ng kÓ xiÕt. §−êng sinh ho¹t cµng ®¾t ®á, sè thÊt nghiÖp cµng t¨ng, s−u cao thuÕ nÆng, ®ã lµ nh÷ng ®iÒu tai ho¹ lµm cho çc líp Êy mçi ngµy l¹i cø sa ch©n vµo c¶nh khæ. Çc h¹ng tiÓu th−¬ng gia vµ thñ c«ng sím muén còng bÞ ph¸ s¶n, vµ kh«ng tµi nµo tr¸nh khái çi kiÕp bÇn cïng. §¶ng Céng s¶n tranh ®Êu ®Ó thu phôc çc líp tiÓu t− s¶n ®ã vÒ bªn phe v« s¶n. ChØ cã tranh ®Êu d−íi quyÒn chØ ®¹o cña §¶ng Céng s¶n th× tiÓu t− s¶n míi chiÕn th¾ng næi bän ®Õ quèc ¸p bøc. §¶ng Céng s¶n ra nh÷ng ®iÒu yªu cÇu sau nµy cho hä:

1. Bá hÕt th¶y çc kho¶n nî m¾c bän cho vay c¾t häng vµ bän bu«n gian b¸n lËn. Bá tÊt c¶ thø thuÕ néi vµ ngo¹i ng¹ch vµ thuÕ ®¸nh theo tiÒn l−¬ng cña nh÷ng ng−êi lµm viÖc ¨n Ýt l−¬ng, nh÷ng tiÓu thñ c«ng, v.v..

§Æt ra thuÕ luü tiÕn ®¸nh bän t− b¶n, ®¸nh bän cã tiÒn bá vµo nhµ b¨ng, vµ ®¸nh c¶ çc nhµ b¨ng, ®¸nh cña h−¬ng ho¶, v.v.. Trong håi khñng ho¶ng ®¸nh thuÕ hÕt th¶y bän t− b¶n vµ bän quan cao chøc ®Ó gióp nh÷ng ng−êi bÞ thiÖt h¹i nhiÒu v× cuéc khñng ho¶ng.


2. Bá thuÕ m«n bµi, çc lÖ ph¹t vµ thuÕ ®ß, thuÕ chî, v.v.

cho nh÷ng tiÓu th−¬ng gia, nh÷ng ng−êi bu«n g¸nh b¸n

b−ng. Tù do vËn t¶i hµng ho¸ trong xø cho nh÷ng ng−êi tiÓu

sinh s¶n vµ tiÓu th−¬ng gia. Tù do tæ chøc nh÷ng hîp t¸c x·,

d−íi quyÒn kiÓm so¸t cña çc uû ban bÇu ra.

3. Ph¶n ®èi sù bít tiÒn l−¬ng, bít tiÒn phô cÊp cña ng−êi

lµm viÖc. Kh«ng ®−îc ®uæi ng−êi lµm viÖc. Nhµ n−íc ph¶i

phô cÊp cho nh÷ng ng−êi lµm viÖc bÞ thÊt nghiÖp. L−¬ng

ng−êi lµm viÖc §«ng D−¬ng ph¶i b»ng l−¬ng ng−êi Ph¸p.

4. Nh÷ng ng−êi häc nghÒ lµm viÖc, båi bÕp, v.v. ®−îc

quyÒn tù do lËp c«ng héi (kh«ng cã bän chñ xen vµo).

VI - Cuéc gi¶i phãng chÞ em lao ®éng

§· trªn b¶y m−¬i n¨m ®Õ quèc chñ nghÜa kiªn cè vµ duy

tr× çi chÕ ®é ¸p bøc ®èi víi phô n÷ ch¼ng kh¸c g× ®êi trung

cæ, lµm cho ®µn bµ kh«ng thÓ ngang vai víi ®µn «ng trong

tr−êng chÝnh trÞ vµ x· héi. HÔ sinh ra lµm th©n g¸i th× ®µnh

ph¶i chÞu dèt n¸t, v× ®· bÞ cÊm cè chung th©n vµo çi khu«n

"tam tßng tø ®øc tÒ gia néi trî" cña chÕ ®é phong kiÕn d·

man mµ kh«ng thÓ häc tËp ®−îc. Lín lªn th× viÖc b¸n g¶ phã

mÆc tay cha mÑ, dï Ðp uæng nh©n duyªn thÕ nµo còng ph¶i

cam t©m. §ång thêi ta cµng ngµy l¹i cµng thÊy chÞ em cµng

®«ng trong s¶n nghiÖp. ë nhµ m¸y vµ t¹i v−ên cao su, c«ng nh©n ®µn bµ lµ líp bÞ bãc lét thËm tÖ nhÊt.

Nh÷ng chÞ em tiªn tiÕn h¬n hÕt ë xø ta ®· b−íc ra tham gia

tranh ®Êu oanh liÖt. §¶ng Céng s¶n th¶o ra cho çc chÞ em c«ng

nh©n vµ n«ng d©n nh÷ng ®iÒu yªu cÇu b×nh ®¼ng víi ®µn «ng,

hiÖu triÖu chÞ em tranh ®Êu d−íi quyÒn chØ ®¹o cña §¶ng vµ

phô thªm cho chÞ em nh÷ng ®iÒu yªu cÇu sau nµy:

Bá hÕt çc ph¸p luËt vµ tôc lÖ hñ b¹i lµm cho ®µn bµ

kh«ng ®−îc b×nh ®¼ng víi ®µn «ng. Bá çi chÕ ®é ¸p bøc cña

cha mÑ ®èi víi con g¸i, cña chång ®èi víi vî (Ðp duyªn, thè

m¹ ®µn bµ con g¸i). CÊm tôc n¨m thª b¶y thiÕp, vî hÇu vî lÏ.

QuyÒn ®µn bµ ®−îc gi÷ con m×nh lóc ly dÞ.

VII - Nh÷ng ®iÒu yªu cÇu cña thanh niªn

§¸m thanh niªn çch m¹ng ë §«ng D−¬ng ®· ®ãng mét

vai tuång çch m¹ng rÊt quan hÖ trong cuéc çch m¹ng d©n

téc gi¶i phãng. Céng s¶n Thanh niªn §oµn ®· chØ huy cho

nh÷ng cuéc ®×nh kho¸ vµ biÓu t×nh cña häc sanh vµ thanh

niªn th«n quª, cïng h¨ng h¸i hµnh ®éng trong çc cuéc çch

m¹ng. §¶ng Céng s¶n kªu gäi thanh niªn, cïng Céng s¶n

Thanh niªn §oµn - tøc lµ ®éi tiÒn qu©n cña thanh niªn lao

®éng - khuyÕn khÝch anh em ®øng lªn tranh ®Êu ®Ó ®ßi

nh÷ng ®iÒu sau nµy:

1. Ngµy lµm s¸u giê cho c«ng nh©n thanh niªn tõ 16 ®Õn

18 tuæi, bèn giê cho c«ng nh©n tõ 14 ®Õn 16 tuæi. CÊm m−ín

c«ng nh©n trÎ con d−íi 14 tuæi. Kh«ng ®−îc b¾t c«ng nh©n

thanh niªn lµm viÖc ®ªm vµ lµm trong çc xÝ nghiÖp nguy

hiÓm vµ h¹i ®Õn søc khoÎ.

2. Mçi n¨m nghØ s¸u tuÇn, ®−îc lÜnh c¶ l−¬ng vµ mét

tuÇn lÔ nghØ mét ngµy. Nhµ n−íc ph¶i lËp quü cøu tÕ thÊt

nghiÖp cho thanh niªn.

3. HÕt th¶y con çi çc nhµ lao ®éng ®−îc häc cho tíi 16

tuæi, b»ng tiÕng mÑ ®Î vµ kh«ng ph¶i chÞu häc phÝ. TrÎ con ®−îc

lÜnh kh«ng s¸ch vë, ¸o quÇn vµ bót giÊy, v.v.. CÊm kh«ng ®−îc

m¾ng chöi ®¸nh ®Ëp. Tæ chøc çc tr−êng häc nghÒ, b¸ch nghÖ

gi¸o dôc, do nhµ n−íc vµ bän chñ chÞu phÝ tæn.


VIII- Nh÷ng ®iÒu yªu cÇu cña çc d©n téc thiÓu sè

ë §«ng D−¬ng

Tõ lóc §«ng D−¬ng bÞ chiÕm cø, ®Õ quèc chñ nghÜa vÉn thi hµnh chÝnh s¸ch chia rÏ vµ duy tr× lßng ¸c c¶m cña d©n téc nµy ®èi víi d©n téc kh¸c. §Õ quèc chñ nghÜa chiÕm ®o¹t ®Êt ®ai cña çc d©n téc ë miÒn nói kh«ng chÞu quy phôc. §Õ quèc d· man b¾n giÕt ®µn ¸p th¼ng tay, cè bÞt m¾t b−ng tai hä l¹i. Çc d©n téc nhá yÕu ë §«ng D−¬ng dèt n¸t chËm trÔ, kh«ng ph¶i v× b¶n t¸nh cña hä, mµ chÝnh v× chÝnh s¸ch d· man cña ®Õ quèc. §Õ quèc l¹i b¶o tån chÕ ®é phong kiÕn ë Cao Miªn vµ Ai Lao cßn ë çc miÒn th−îng du th× chóng l¹i duy tr× çi chÕ ®é tï tr−ëng. §Õ quèc chñ nghÜa mua bän phong kiÕn vµ bän tï tr−ëng ®Ó ¸p bøc vµ bãc lét cùc kú d· man ®éc ¸c. §¶ng kªu gäi çc d©n téc thiÓu sè ®ång dÊy lªn:

- §¸nh ®æ chÝnh s¸ch chia rÏ, chÝnh s¸ch g©y o¸n sinh thï cña ®Õ quèc chñ nghÜa!

- Chèng sù c−íp ®Êt vµ c−íp rõng! - Bá hÕt çc lÖ lµm c«ng s−u vµ c«ng Ých cho bän phong

kiÕn lín vµ nhá. §¸nh ®uæi hÕt çc bän phong kiÕn vµ bän tï tr−ëng ®· b¸n m×nh lµm t«i tí cho ®Õ quèc. BÇu ra nh÷ng uû ban n«ng d©n.

* * *

KÕt luËn

Anh em chÞ em lao ®éng §«ng D−¬ng kh¾p thµnh thÞ vµ th«n quª!

Nh÷ng ®iÒu yªu cÇu cña §¶ng Céng s¶n tøc lµ nh÷ng ®iÒu yªu cÇu cña anh em chÞ em.

Anh em chÞ em thî thuyÒn h·y ®em b¶n ch−¬ng tr×nh cña chóng ta vµo th¶o luËn trong c«ng x−ëng, trong nhµ m¸y, trong ®ån ®iÒn; h·y ®em nh÷ng khÈu hiÖu trong ch−¬ng tr×nh nµy ra lµm khÈu hiÖu hµnh ®éng. Ph¶i ®µo t¹o vµ kiªn cè nh÷ng ®oµn thÓ giai cÊp cña ta, ph¶i tæ chøc qu¶ng ®¹i quÇn chóng c«ng nh©n cho ®Õn çc líp cßn hËu tiÕn nhÊt, hÇu dù bÞ mét cuéc tranh ®Êu kÞch liÖt víi qu©n thï ®Ó ®ßi lîi quyÒn kinh tÕ vµ ph¸p luËt, mËt thiÕt liªn l¹c víi cuéc tranh ®Êu chÝnh trÞ. ChØ cã v« s¶n míi l·nh ®¹o ®−îc quÇn chóng lao ®éng n«ng d©n vµ çc h¹ng nghÌo nµn trong thµnh thÞ, chØ cã thÕ th× míi cÇm ch¾c r»ng ta sÏ ®−îc th¾ng lîi trong tr−êng chiÕn ®Êu.

N«ng d©n lao ®éng! H·y kÐo nhau hµng chôc triÖu b−íc ra tranh ®Êu cho bÒn t©m v÷ng chÝ ®Ó ®ßi bá s−u cao, thuÕ nÆng ®ßi chia ruéng ®Êt. Trong mçi lµng mçi x· h·y lËp ra n«ng d©n çch m¹ng uû ban lµm c¬ quan chØ huy cuéc tranh ®Êu cña chóng ta cho kh¾p c¶ xø §«ng D−¬ng.

Thî thuyÒn! N«ng d©n! Binh lÝnh, Thanh niªn çch m¹ng cïng tÊt c¶ lao ®éng! H·y chen vai thÝch çnh theo b¶n ch−¬ng tr×nh çch m¹ng cña m×nh v× giai cÊp mµ hy sinh, v× lîi quyÒn mµ tranh ®Êu d−íi ngän cê cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng.

Anh em chÞ em h·y ®ång t©m hiÖp lùc, kÐo nhau vµo nh÷ng ®oµn thÓ çch m¹ng cña ta, s¾p ®Æt hµng ngò cho chØnh tÒ, lo dù bÞ vâ trang b¹o ®éng, kú ®¸nh ®æ ®−îc qu©n ¸p bøc.

Tõ n¨m 1917, c«ng n«ng Nga ®· trõ diÖt ®−îc ph−êng thèng trÞ, tøc lµ Nga hoµng, ®Þa chñ, t− b¶n. Ph¶i tr¶i qua bao nhiªu lóc hy sinh c¶m dòng, mòi ®¹n, ®−êng tªn, hä míi chiÕn th¾ng næi qu©n thï giai cÊp. Xø Nga hoµng tr−íc kia

ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng... 29 30

chÝnh lµ mét çi ngôc thÊt giam cÇm mÊy m−¬i d©n téc nhá yÕu, Çch m¹ng Th¸ng M−êi ph¸ tan cuéc ¸p chÕ, ®¸nh ®æ chÕ ®é bãc lét, më xiÒng th¸o còi gi¶i phãng cho nh÷ng d©n téc hÊp hèi d−íi ¸ch c−êng quyÒn, ngµy nay mÊy m−¬i d©n téc ®Òu cïng nhau tù do liªn kÕt nh− ®Ö huynh. C«ng n«ng ë Liªn bang X«viÕt ®· x©y dùng xong nÒn t¶ng cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, vµ h¨ng h¸i kiÕn thiÕt mét x· héi kh«ng giai cÊp, kh«ng cã ng−êi bãc lét ng−êi. ë Liªn bang X«viÕt kh«ng cã kinh tÕ khñng ho¶ng, kh«ng cã thÊt nghiÖp, thî thuyÒn lµm viÖc mçi ngµy b¶y giê, tiÒn l−¬ng t¨ng lªn lu«n lu«n, tr×nh ®é sinh ho¹t vµ lao ®éng mçi n¨m mçi c¶i thiÖn.

§Õ quèc chñ nghÜa toµn cÇu, thø nhÊt lµ ®Õ quèc Ph¸p, ®−¬ng dù bÞ x©m ph¹m bê câi Liªn bang X«viÕt. C«ng n«ng çc xø h·y ®ång nhau dÊy lªn ñng hé Liªn bang X«viÕt, ñng hé xø x· héi chñ nghÜa ®−¬ng th¾ng lîi.

Lao ®éng §«ng D−¬ng liªn kÕt mËt thiÕt víi cuéc c«ng n«ng vËn ®éng ë Tµu vµ Ên §é, b−íc ra tranh ®Êu thi hµnh ch−¬ng tr×nh çch m¹ng cña m×nh, råi sÏ cïng nhau tiÕn hµnh trªn con ®−êng gi¶i phãng hoµn toµn theo g−¬ng cña Liªn bang X«viÕt.

§¸nh ®æ ®Õ quèc ¸p bøc! §«ng D−¬ng hoµn toµn ®éc lËp! §¸nh ®æ phong kiÕn, ®Þa chñ! Chia ®Êt cho d©n cµy! ChÝnh quyÒn X«viÕt c«ng n«ng mu«n n¨m! X«viÕt Tµu mu«n n¨m! X«viÕt Liªn bang mu«n n¨m! ThÕ giíi çch m¹ng mu«n n¨m!

Trung −¬ng l©m thêi chÊp uû cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng

L−u t¹i Kho L−u tr÷ Trung −¬ng §¶ng.

göi çc ®ång chÝ trong ®¶ng céng s¶n ph¸p*

Th¸ng 4-1932

Çc ®ång chÝ th©n mÕn,

Sù ®µn ¸p d· man gi¸ng xuèng nh÷ng ®¶ng çch m¹ng

§«ng D−¬ng - nhÊt lµ xuèng §¶ng Céng s¶n tõ hai n¨m nay

chøng tá r»ng chñ nghÜa ®Õ quèc Ph¸p quyÕt t©m gi÷ lÊy

miÕng måi cña nã.

§ã lµ v×, lÇn ®Çu tiªn trong biªn niªn sö cña chñ nghÜa

thùc d©n trªn ®Êt n−íc nµy, chñ nghÜa ®Õ quèc c¶m thÊy sù

hïng m¹nh cña nã bÞ lung lay tõ khi quÇn chóng v« s¶n vµ

n«ng d©n §«ng D−¬ng b−íc lªn vò ®µi çch m¹ng.

Mét mÆt lµ sù trÊn ¸p, mÆt kh¸c lµ tÝnh bÊt hîp ph¸p

cña §¶ng lµm cho c«ng t¸c çch m¹ng trë nªn cùc kú khã

kh¨n, nhÊt lµ trong thêi kú tho¸i trµo çch m¹ng nµy mµ

chóng t«i hiÖn ®ang tr¶i qua.

Bëi v× kh«ng may lµ ph¶i thõa nhËn r»ng sau hai n¨m

tranh ®Êu quyÕt liÖt, chóng t«i ®· mÊt ®i nh÷ng ng−êi −u tó

nhÊt trong hµng ngò cña m×nh, v× thÕ mµ mäi cè g¾ng cña

chóng t«i ®Òu ®· ®i tíi mét th¶m ho¹ thËt sù.

__________

* Th− cña Trung −¬ng l©m thêi ChÊp uû §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng (B.T).

Göi çc ®ång chÝ... 31 32 V¨n kiÖn ®¶ng toµn tËp

Ph¶i cã dòng khÝ nãi lªn ®iÒu ®ã mét çch tµn nhÉn, mét

çch th¼ng th¾n. Ph¶i c«ng t¸c trong nh÷ng ®iÒu kiÖn hiÖn nay míi hiÓu

®−îc sù r¹n vì s©u s¾c ®· diÔn ra trong néi bé giai cÊp c«ng nh©n §«ng D−¬ng.

Mèi ®e do¹ hoµn toµn mÊt c¶ ®¶ng trong mét thêi kú nµo ®ã cña lÞch sö ®ang ngµy cµng râ nÐt. Sù non trÎ cña §¶ng chóng t«i, c¬ cÊu x· héi kh«ng thuËn lîi cña nã (®a sè lµ n«ng d©n), c¶ mét truyÒn thèng tranh ®Êu v« chÝnh phñ vµ cæ lç, kh«ng ph¶i lµ yÕu tè ®Èy xa mèi ®e do¹ Êy.

VËy ®èi víi nh÷ng ng−êi céng s¶n cã ý thøc, cÇn nghiªn cøu nh÷ng nguyªn nh©n s©u xa cña thÊt b¹i nµy vµ rót ra tõ ®ã nh÷ng kÕt luËn thùc tiÔn cho phÐp m×nh t×m thÊy qua nh÷ng sai lÇm ®· qua mét ®−êng lèi ®óng ®¾n, phï hîp víi nh÷ng gi¸o huÊn cña M¸c - Lªnin.

Hai n¨m tranh ®Êu. Vô ©m m−u qu©n sù Yªn B¸i, cã thÓ nãi ®· lµ ®iÓm xuÊt

ph¸t cña nh÷ng phong trµo quÇn chóng réng r·i ë §«ng D−¬ng. Sù tham gia trùc tiÕp cña giai cÊp v« s¶n thµnh thÞ vµ n«ng d©n vµo cuéc tranh ®Êu chèng chñ nghÜa ®Õ quèc ®· lËp tøc v−ît qu¸ nh÷ng khu«n khæ chËt hÑp cña çc ®¶ng quèc gia. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®Òu khiÕn cho mét ®¶ng cã tÝnh quÇn chóng trë nªn cÇn thiÕt: §¶ng Céng s¶n sinh ra tõ nh÷ng phÇn tö tiªn tiÕn nhÊt cña ViÖt Nam Quèc d©n §¶ng vµ nh÷ng chiÕn sÜ v« s¶n vµ n«ng d©n.

Tõ ®ã, mét t×nh h×nh çch m¹ng ch−a tõng cã ph¸t triÓn theo mét nhÞp ®é ngµy cµng nhanh. C¶ ®Êt n−íc bÞ çc phong trµo vµ yªu s¸ch cña quÇn chóng bÞ bãc lét lµm rung chuyÓn.

Nh÷ng khÈu hiÖu céng s¶n do §¶ng nªu ra ®−îc ®ãn nhËn trong mét niÒm h©n hoan phæ biÕn.

BÊt chÊp mét sù ®µn ¸p võa d· man võa gay g¾t, lµn sãng çch m¹ng chØ cã ngµy cµng d©ng lªn.

Nh÷ng cuéc biÓu d−¬ng cña n«ng d©n nèi tiÕp nhau kh¾p c¶ n−íc, ®· ph¸t triÓn víi mét tèc ®é vµ søc m¹nh ch−a tõng cã, lËp tøc theo ®ã lµ mét phong trµo b·i c«ng ë çc thµnh thÞ vµ çc vïng c«ng nghiÖp. §ã lµ nh÷ng cuéc biÓu t×nh ®«ng ®¶o cña n«ng d©n t©y Nam Kú vµ b¾c Trung Kú, nhÊt lµ nh÷ng cuéc biÓu t×nh ë Chî Míi, T©n D−¬ng, Cao L·nh (Nam Kú), NghÖ An, Hµ TÜnh (Trung Kú), trong ®ã sè ng−êi tham gia ®«i khi lªn tíi hµng ngh×n ng−êi, trong khi ë Vinh, BÕn Thuû, Hßn Gai, Nhµ BÌ, nhiÒu cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n næ ra liªn tiÕp víi nh÷ng khÈu hiÖu tranh ®Êu giai cÊp ®−îc hÇu nh− tÊt c¶ nh÷ng ng−êi tham gia nhÊt trÝ.

MÆc dï phong trµo ®i lªn, sau mét n¨m tranh ®Êu, §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng tá ra cã nh÷ng dÊu hiÖu cña mét khñng ho¶ng bªn trong, khñng ho¶ng tr−ëng thµnh. Vµ ch¼ng bao l©u sù khñng ho¶ng nµy thÓ hiÖn ra ë nh÷ng thÊt b¹i cña n«ng d©n tr−íc hÕt cßn r¶i r¸c.

T−¬ng quan lùc l−îng cã lóc lîi cho quÇn chóng §«ng D−¬ng, nay nghiªng vÒ phÝa chñ nghÜa ®Õ quèc. QuÇn chóng c«ng nh©n bÞ lung lay tr−íc nh÷ng có sèc liªn tiÕp cña nh÷ng thÊt b¹i cña §¶ng dÇn dÇn rêi bá cuéc tranh ®Êu. Nh÷ng cuéc biÓu t×nh quy thuËn cña n«ng d©n ë Cao L·nh vµ NghÖ-TÜnh mµ ng−êi ta ngê lµ do chñ nghÜa ®Õ quèc bµy ®Æt ra còng lµ mét dÊu hiÖu chøng tá cuéc tranh ®Êu cña quÇn chóng ®ang ®i xuèng.

Vµ tõ ®ã, b¾t ®Çu mét sù tan r· thùc sù trong ®éi ngò çn bé cña §¶ng. Çc cuéc biÓu t×nh cùc kú m·nh liÖt ë BÕn Tre, Qu¶ng Ng·i vµ NghÖ-TÜnh chøng rá r»ng ®ã lµ nh÷ng cè g¾ng tuyÖt väng nh»m phôc håi phong trµo.


Ngµy 1-5-1931, ngµy §¶ng tiÕn hµnh "mét cuéc kiÓm

®iÓm l¹i lùc l−îng" chØ lµ mét sù giÉy giôa chøng tá sù hÊp hèi râ rµng cña §¶ng.

Ch¼ng bao l©u cuéc kû niÖm Çch m¹ng Th¸ng M−êi n¨m 1931, ®· lµm cho chóng t«i thÊy râ §¶ng cña giai cÊp v« s¶n §«ng D−¬ng gÇn nh− hoµn toµn kiÖt søc.

* * *

§¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng sinh ra trong nh÷ng ®iÒu

kiÖn kh¸ch quan thuËn lîi nhÊt cho ho¹t ®éng vµ sù ph¸t

triÓn cña mét ®¶ng çch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n.

Sù bïng næ cña cuéc khëi nghÜa Yªn B¸i chØ lµ biÓu hiÖn

m·nh liÖt cña mét cuéc khñng ho¶ng cña §¶ng quèc gia vµ cña

mét sù chuyÓn h−íng ®ét ngét cña çc sù kiÖn sang phÝa t¶.

Ngoµi ra, t×nh h×nh kinh tÕ ®· cã nh÷ng dÊu hiÖu cña mét cuéc khñng ho¶ng s©u s¾c. Cuéc khñng ho¶ng n¨m

1930, cuéc khñng ho¶ng giê ®©y vÉn cßn gieo r¾c mét c¬n

hçn lo¹n hoµn toµn trong thÕ giíi t− b¶n, ngay lËp tøc ®·

®−îc biÓu hiÖn ra víi tÊt c¶ sù m·nh liÖt cña mét cuéc khñng

ho¶ng n«ng nghiÖp trong mét ®Êt n−íc míi. DÜ nhiªn, chÝnh giai cÊp kh«ng cã cña lµ giai cÊp chÞu

khæ ®Çu tiªn vµ h¬n c¶ v× cuéc khñng ho¶ng - ®iÒu kiÖn sinh ho¹t cña giai cÊp v« s¶n c«ng nghiÖp ®· ®«ng ®óc vµ nhÊt lµ cña qu¶ng ®¹i quÇn chóng n«ng d©n nghÌo ngµy cµng trë nªn kh«ng thÓ chÞu ®ùng næi. TiÒn c«ng chÕt ®ãi ë ®©y cßn bÞ h¹ thÊp thªm b»ng thñ ®o¹n ¸p dông ngµy lao ®éng 10 ®Õn 12 giê. N¹n thÊt nghiÖp hoµnh hµnh víi tÊt c¶ sù kh¾c nghiÖt cña nã ®èi víi mét giai cÊp v« s¶n hoµn toµn míi mÎ vµ cµng g©y nªn nhiÒu tµn ph¸ h¬n khi giai cÊp nµy ®· ph¸t

triÓn cµng nhanh, t−¬ng øng víi sù bãc lét ®iªn cuång cña thêi kú h−ng thÞnh.

T×nh c¶nh nh÷ng ng−êi lao ®éng n«ng nghiÖp cßn khèn khæ h¬n vµ trong nh÷ng vïng nghÌo b¾c Trung Kú th× ®ã lµ n¹n ®ãi tr−íc nh÷ng kho thãc ®å sé kh«ng b¸n ®−îc.

Trong thêi gian Êy, l©u ®µi cña chñ nghÜa t− b¶n ®ang lung lay ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi.

Nh÷ng tiÒn ®Ò kh¸ch quan cña çch m¹ng xÐt vÒ ph−¬ng diÖn quèc gia còng nh− quèc tÕ ®· chÝn muåi song song víi qu¸ tr×nh chÝn muåi cña nh÷ng m©u thuÉn cña chñ nghÜa t− b¶n trªn thÕ giíi.

TriÓn väng cña çch m¹ng §«ng D−¬ng. Sù hiÓu biÕt râ rµng vÒ phong trµo hiÖn nay lµ cÇn thiÕt

®èi víi §¶ng cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n. ThÕ nh−ng sù bãc lét cña chñ nghÜa ®Õ quèc dùa trªn quÇn chóng thµnh thÞ vµ n«ng th«n, nh÷ng mèi liªn hÖ chÆt chÏ g¾n bã sè phËn cña giai cÊp t− s¶n b¶n xø vµo sù bãc lét Êy, b¶n th©n tÝnh chÊt sù bãc lét cña giai cÊp t− s¶n b¶n xø ®èi víi n«ng d©n, nh÷ng dao ®éng vµ nh÷ng sù thiÕu v÷ng vµng cña giai cÊp tiÓu t− s¶n ch−a ph©n ho¸, chøng minh r»ng ®éng lùc thËt sù cña çch m¹ng n»m trong quÇn chóng bÞ bãc lét. Nh÷ng hµnh vi b¹o lùc bØ æi cña bän x©m l−îc, nh÷ng sù kh¾c nghiÖt cña ¸ch ¸p bøc cña n−íc ngoµi, tr−íc hÕt lµ biÓu hiÖn cña sù bãc lét giai cÊp mµ sù bµnh tr−íng cña chñ nghÜa ®Õ quèc trªn thÕ giíi buéc quÇn chóng çc thuéc ®Þa ph¶i chÞu.

ChÝnh lµ trªn ®Þa h¹t kinh tÕ mµ çc lùc l−îng çch m¹ng ®øng lªn ®Ó ®¸p l¹i.

Cuéc tranh ®Êu chèng chñ nghÜa ®Õ quèc lµ mét cuéc tranh ®Êu giai cÊp.

Trong nh÷ng ng−êi bÞ bãc lét ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n, th× giai cÊp v« s¶n thµnh thÞ vµ çc trung t©m hÇm má vµ


c«ng nghiÖp gi÷ vÞ trÝ næi bËt h¬n c¶. Do sù ®èi lËp vÒ lîi Ých kh«ng ®iÒu hoµ ®−îc cña nã víi chÕ ®é bãc lét, do sù cè kÕt cña nã, do sù thèng nhÊt hµng ngò cña nã, do sù tËp trung cña nã, do nh÷ng trung t©m sèng cßn vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña ®Êt n−íc, do sù ®µo luyÖn mµ nã thu ®−îc trong çc cuéc tranh ®Êu trùc tiÕp, giai cÊp v« s¶n thuéc ®Þa, mÆc dï yÕu vÒ sè l−îng, vÉn lµ ®éng lùc chñ yÕu cña cuéc tranh ®Êu çch m¹ng. Sù liªn tôc, sù thèng nhÊt vµ ph−¬ng h−íng cña çc cuéc tranh ®Êu phô thuéc chÝnh lµ vµo ®ã: quyÒn l·nh ®¹o cña nã lµ b¶o ®¶m cña thµnh c«ng. ChØ d−íi sù l·nh ®¹o cña ®éi tiªn phong çch m¹ng, tøc §¶ng Céng s¶n, mµ giai cÊp v« s¶n cã thÓ dÉn d¾t quÇn chóng bÞ ¸p bøc trªn con ®−êng ®i ®Õn th¾ng lîi.

* * *

Mét sù ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n vµ nh÷ng tÇm nh×n râ rµng lµ

cÇn thiÕt cho ®éi tiÒn phong çch m¹ng. ChØ cã giai cÊp v«

s¶n ®ang ph¸t triÓn cuéc tranh ®Êu trªn ®Þa h¹t giai cÊp vµ

®ang dÉn d¾t quÇn chóng n«ng d©n, tiÓu t− s¶n n«ng th«n vµ

thµnh thÞ d−íi sù b¶o trî cña §¶ng Céng s¶n cña nã, míi cã

kh¶ n¨ng ®−a cuéc çch m¹ng §«ng D−¬ng vµo con ®−êng

quyÕt ®Þnh.

Çch m¹ng chØ sÏ gi¶i quyÕt ®−îc trän vÑn nh÷ng

nhiÖm vô d©n chñ cña nã (vµ tr−íc hÕt lµ çch m¹ng ruéng

®Êt) vµ cuéc gi¶i phãng d©n téc th«ng qua th¾ng lîi cña

c«ng nh©n, tøc chuyªn chÝnh cña giai cÊp v« s¶n dùa trªn

liªn minh víi n«ng d©n vµ chuÈn bÞ nh÷ng con ®−êng c¶i

biÕn x· héi chñ nghÜa. Tõ triÓn väng nµy cµng thÊy râ vai trß cña ®éi tiÒn

phong çch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n lµ dÉn d¾t quÇn chóng bÞ ¸p bøc qua çc cuéc tranh ®Êu kh«ng khoan nh−îng cho ®Õn khi thiÕt lËp chuyªn chÝnh cña giai cÊp v« s¶n.

Nguyªn nh©n c¬ b¶n cña nh÷ng thÊt b¹i. §¶ng chóng t«i sinh ra trong mét thêi kú lén xén vµ

tranh ®Êu chèng chñ nghÜa ®Õ quèc, do t×nh thÕ b¾t buéc,

nªn gåm ®¹i bé phËn lµ n«ng d©n vµ tiÓu t− s¶n tù do tho¸t

ly hµng ngò ®¶ng quèc gia.

H¹t nh©n v« s¶n yÕu h¬n ®· ph¸t triÓn mét çch khã

kh¨n cßn giai cÊp n«ng d©n tranh ®Êu trong nh÷ng ®iÒu kiÖn rÊt thuËn lîi th× ®¹t tíi chç hîp thµnh ®¹i ®a sè trong §¶ng.

C¬ cÊu x· héi kh«ng thuËn lîi Êy ®èi víi giai cÊp v« s¶n

ch¼ng bao l©u tÊt ®· ph¶i lµm n¶y sinh trong néi bé §¶ng

mét sù khñng ho¶ng vÒ hÖ ý thøc vµ bªn ngoµi nh÷ng thÊt

b¹i cña nh÷ng ng−êi çch m¹ng.

DÇn dÇn qua çc cuéc tranh ®Êu, vÊn ®Ò chiÕn l−îc vµ

s¸ch l−îc giai cÊp ®−îc ®Æt ra. H¹t nh©n v« s¶n cña §¶ng

cßn yÕu ®Ó gi¶i quyÕt mét çch v÷ng vµng nh÷ng vÊn ®Ò c¬

b¶n Êy.

Ph−¬ng ph¸p tranh ®Êu vÉn mang tÝnh v« chÝnh phñ cña çc cuéc chiÕn tranh n«ng d©n mµ kh«ng b¾t nguån tõ

mét tÝnh kh«ng khoan nh−îng vÒ giai cÊp.

QuyÒn l·nh ®¹o cña giai cÊp v« s¶n trong §¶ng cña nã

ch−a ®−îc thÓ hiÖn.

Lµm g×? Çc ®ång chÝ th©n mÕn, sau hai n¨m tranh ®Êu, chóng

t«i c¶m thÊy ®au buån khi lµm b¶n tæng kÕt nµy vÒ thêi gian

qua. Tuy nhiªn, ®iÒu ®ã lµ cÇn thiÕt cho nh÷ng triÓn väng

cña thêi kú s¾p tíi. Tù phª b×nh vÒ nh÷ng sai lÇm ®· qua lµ ®iÒu kiÖn ®Çu

Göi çc ®ång chÝ... 37 38

tiªn cña mét ®−êng lèi ®óng ®¾n cho cuéc çch m¹ng t−¬ng lai cña §«ng D−¬ng.

Sù håi sinh cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng cÇn ph¶i vµ chØ cã thÓ do h¹t nh©n v« s¶n cña §¶ng thùc hiÖn.

Sù håi sinh ®ã sÏ ®−îc thùc hiÖn hoÆc trªn c¬ së giai cÊp v« s¶n, hoÆc lµ nã sÏ kh«ng ®−îc thùc hiÖn. §Æt giai cÊp v« s¶n vµo ®óng vÞ trÝ thùc sù cña m×nh, nghÜa lµ ®øng ®Çu cña §¶ng; c¶i tæ §¶ng trªn c¬ së nh÷ng chi bé s¶n nghiÖp chø kh«ng ph¶i trªn çc chi bé ®−êng phè vµ çc tæ chøc n«ng d©n nh− ®· lµm tr−íc ®©y. Ph¸t triÓn nh÷ng tæ chøc tranh ®Êu cña giai cÊp v« s¶n nh−: c«ng héi ®á, cøu tÕ c«ng nh©n gÇn nh− ch−a cã. Thanh läc nh÷ng phÇn tö quèc gia vµ tiÓu t− s¶n lµm cho çc tæ chøc trong s¹ch. §ã lµ nh÷ng nhiÖm vô tr−íc m¾t cña chóng t«i. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã chØ cã ®−îc, nÕu th«ng qua viÖc gi¸o dôc vÒ §¶ng theo mét tinh thÇn kh«ng khoan nh−îng vÒ giai cÊp ®−îc t«i luyÖn giµ dÆn.

Dùa trªn kinh nghiÖm phong phó cña Çch m¹ng Th¸ng M−êi ®Ó khai ph¸ ra mét ®−êng lèi dÉn tíi chuyªn chÝnh cña giai cÊp v« s¶n, kÐo theo m×nh nh÷ng n«ng d©n nghÌo vµ ®i lªn chñ nghÜa x· héi.

NÒn chuyªn chÝnh xÐt ®Õn cïng x¸c minh cuéc çch m¹ng thÕ giíi.

Trung −¬ng l©m thêi chÊp uû §¶ng céng s¶n §«ng D−¬ng

L−u t¹i Kho L−u tr÷ Trung −¬ng §¶ng. B¶n dÞch tõ tiÕng Ph¸p.

C−¬ng lÜnh cña C«ng héi giai cÊp §«ng D−¬ng*

Anh em vµ chÞ em thî thuyÒn §«ng D−¬ng! Chóng ta rªn xiÕt v× ¸ch cña kÎ bãc lét b¶n quèc vµ

ngo¹i quèc rÊt lµ nÆng nÒ trªn cæ chóng ta: Thî thuyÒn §«ng D−¬ng, ®µy tí lµm çc tr¹i, cu li ®ån ®iÒn thËt ®· thµnh ra n« lÖ h¼n cho ng−êi t− b¶n.

Lµm cùc khæ tõ 13 tíi 14 giê mµ chóng chØ tr¶ mét mãn tiÒn c«ng kh«ng ®ñ cho gia quyÕn ta ¨n cho khái chÕt. Nµo tiÒn v¹, nµo tiÒn thuÕ, ®· vËy mµ chóng cßn nhôc m¹ vµ ®¸nh ®Ëp thî thuyÒn. Vai cña chóng ta tõng ph¶i quen víi gËy cña th»ng cai. Th−êng th× nhµ ë cña chóng ta lµ ng−êi thî thuyÒn kh«ng kh¸c g× nhµ pha. §iÒu kiÖn sinh ho¹t vµ lao ®éng ¸c nghiÖt nh− vËy lµm cho sè tö trong d©n lao ®éng t¨ng gia ghª gím vµ khiÕn cho giai cÊp thî thuyÒn §«ng D−¬ng ph¶i ®Õn suy tåi. C¶ bé m¸y c¶nh s¸t cña quèc gia vµ tÊt c¶ ph¸p luËt ®Òu h−íng vÒ sù chèng giai cÊp thî thuyÒn. Nh÷ng tiÓu ban träng tµi, "thanh tra lao ®éng" v©n v©n, chØ bªnh vùc quyÒn lîi cña bän chñ. Cuéc tranh ®Êu, çc cuéc ®×nh c«ng cña chóng ta ®Òu bÞ trÊn ¸p tµn nhÉn b»ng vò lùc. __________

* Qua x¸c minh ®©y lµ "C−¬ng lÜnh cña C«ng héi giai cÊp §«ng D−¬ng" ngµy 20-11-1932. §Çu ®Ò lµ do chóng t«i ®Æt. Tê b×a cã tªn "Lettres de mon moulin" (Nh÷ng bøc th− viÕt tõ cèi xay giã cña t«i) (B.T).

C−¬ng lÜnh cña c«ng héi... 39 40 V¨n kiÖn ®¶ng toµn tËp

LuËt d· man trÞ ng−êi dù cuéc ®×nh c«ng ph¶i ®µy nhiÒu

n¨m. LÝnh kÝn truy n· riÕt c«ng n«ng lµm tiªn phong h−íng ®¹o. Tæ chøc cña thî thuyÒn bÞ truy vÊn. Ng−êi chiÕn sÜ thî thuyÒn bÞ giam, bÞ ®¸nh kh¶o, bÞ hµnh h×nh tõng ®¸m.

Ngay ®Õn nh÷ng quyÒn lîi cán con mµ lao ®éng mÊy xø t− b¶n tiªn tiÕn ®· th©u ho¹ch, thî thuyÒn çc thuéc ®Þa còng kh«ng cã.

Chóng ta kh«ng cã x· héi b¶o hiÓm phßng c¬n ®au èm, n¹n bÊt kú, tµn tËt, thÊt nghiÖp, giµ yÕu v©n v©n. Chóng ta kh«ng nhê ®−îc luËt b¶o hé vµ vÖ sinh cho lao ®éng.

Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ tiÕn thªm mçi ngµy, cµng nÆng nÒ cho giai cÊp thî thuyÒn vµ bÇn n«ng. Çc xÝ nghiÖp ®uæi hµng v¹n thî; v× kh«ng cã b¶o hiÓm thÊt nghiÖp, kh«ng cã cøu tÕ, hµng v¹n anh em thËt lµ bÞ kÕt ¸n chÕt v× ®ãi.

Thî thuyÒn cßn viÖc th× chÞu bao nhiªu nçi ghª gím vÒ çi n¹n "hîp lý ho¸ thuéc ®Þa vµ t− b¶n". Bän chñ dïng l¾m ph−¬ng l¾m ch−íc ®Ó lµm cho ®iÒu kiÖn sinh ho¹t cña thî cµng khã. Chóng gi¶m l−¬ng, thªm giê lµm, bµy ra nh÷ng çch bãc lét qu¸ søc; chóng øng dông çi ph−¬ng ph¸p "thÊt nghiÖp kh«ng trän", tiÒn thÊt nghiÖp kh«ng ®ñ cung tiÒn ¨n. Hµng v¹n n«ng d©n ë NghÖ An, Hµ TÜnh vµ çc tØnh kh¸c ë xø ta chÕt ®ãi, Êy thÕ mµ cuéc th−¬ng m·i lóa g¹o lµm cho bän chñ lêi hµng triÖu.

§µy tí cña ®Õ quèc Ph¸p th× lµ bän t− b¶n n−íc ta, tøc lµ bän ®¹i ®Þa chñ vµ cho vay c¾t cæ. Bän nµy bãc lét thî thuyÒn, n«ng d©n vµ çc phÇn tö c¬ hµn ë thµnh phè cµng nghiÖt, chóng ®Ò huÒ víi bän chñ ngo¹i quèc ®Ó tho¸t khái vßng khñng ho¶ng. G¹o b¸n rÎ m¹t trªn thÞ tr−êng thÕ giíi, thÕ mµ thî thuyÒn chóng ta ph¶i mua ®¾t ®á, chØ v× kÎ bãc lét ta bÞ thiÖt vÒ gi¸ h¹ trong thÕ giíi nªn g¸n phÇn lç l·i Êy cho chóng ta ph¶i g¸nh chÞu.

§Õ quèc Ph¸p v× cÇn cho tiªu thô hµng ho¸ trong xø ta,

nªn ng¨n trë kh«ng cho kü nghÖ n−íc ta ph¸t triÓn, thµnh ra

hµng chôc v¹n thî thuyÒn ph¶i n¹n thÊt nghiÖp, nghÌo nµn,

®ãi rÐt.

§«ng D−¬ng lµ tæ quèc cho sù sóc n«, cho sù khæ sai, cho sù ®ãi kh¸t, cho sù quèc gia ¸p chÕ, vµ cho sù khñng bè l−u

huyÕt cña ®Õ quèc Ph¸p.

Anh em vµ chÞ em thî thuyÒn!

Muèn th¾ng ®o¹t ®Þch nh©n, çc ®ång chÝ ph¶i biÕt chóng

nã cho thËt râ. Bän chñ vµ t− b¶n ngo¹i quèc, bän phó hµo b¶n

xø, th−¬ng nghiÖp - chñ ®Þa chñ lín, quan tr−êng, lý hµo vµ çc

®¶ng ph¸i cña hä (bän LËp hiÕn Nam Kú, v.v.) tÊt c¶ nh÷ng kÎ

bªnh vùc vµ phông sù ®Õ quèc Ph¸p lµ kÎ thï cña chóng ta,

®Þch nh©n cña giai cÊp thî thuyÒn §«ng D−¬ng.

Bän chã s¨n nµy cña ®Õ quèc Ph¸p cã tæ chøc ra nh÷ng to¸n lÝnh lµng ®Ó ®µn ¸p çc cuéc thÞ uy cña n«ng d©n vµ

cuéc tranh ®Êu çch m¹ng cña giai cÊp thî thuyÒn. Nhê bän

Êy gióp søc, ®Õ quèc Ph¸p tæ chøc nh÷ng ®oµn d©n tuÇn ë

phÝa b¾c xø Trung Kú vµ bµy ra c¬ quan bang t¸.

Chóng nã d¸m nh©n danh c¶ quèc d©n mµ lµm tËp

"ch−¬ng tr×nh d©n nguyÖn An Nam" lµ mét çi ch−¬ng tr×nh

bãc lét vµ ®µn ¸p quÇn chóng vÒ sau nµy.

Cuéc tranh ®Êu rÊt h¨ng h¸i cña chóng ta trong nh÷ng

®iÒu kiÖn khñng bè b¾t buéc ®Õ quèc ph¶i høa c¶ mét x©u

toµn nh÷ng lµ c¶i çch nãi r»ng cèt ®Ó c¶i thiÖn sè phËn cña giai cÊp thî thuyÒn. Pasquier vµ bÇy t«i cña nã høa c¶ sù cho

phÐp tæ chøc c«ng héi. Hä cã c«ng bè mét dù ¸n luËt vÒ ®µn

bµ vµ trÎ con lao ®éng, v.v.. Nh−ng tÊt c¶ nh÷ng lêi høa nµy

chØ lµ nh÷ng c©u phØnh d©n. Giai cÊp thî thuyÒn §«ng D−¬ng ph¶i am hiÓu gi¸ trÞ


tÊt c¶ nh÷ng lêi høa cña qu©n bãc lét. Bän ®Õ quèc Ph¸p cïng víi lò t«i tí lµ bän quèc gia c¶i l−¬ng nh− Bïi Quang Chiªu, Ph¹m Quúnh, vµ C«ng ty ph¸t hµnh bao nhiªu lµ lêi høa cèt ®Ó giÊu giÕm thÕ c«ng chèng thî thuyÒn cña chóng nã. Hä muèn võa ru ngñ giai cÊp thî thuyÒn vµ quÇn chóng lao ®éng, võa t×m m−u g× ®Ó cho giai cÊp thî thuyÒn vµ quÇn chóng lao ®éng, thªm n« lÖ, vµ ®Ó trót g¸nh khñng ho¶ng trªn vai chóng ta.

§Þch nh©n sî cuéc tranh ®Êu çch m¹ng cña giai cÊp thî thuyÒn, ra søc giÕt cuéc tranh ®Êu; v× thî thuyÒn chóng ta mµ th¾ng ra th× sÏ lËt ng· ¸ch ®Õ quèc, ®æi h¼n vµ c¶i thiÖn sù sinh ho¹t cña quÇn chóng lao ®éng.

Do ®ã, mµ cuéc tranh ®Êu çch m¹ng chèng kÎ thï chÝnh cña giai cÊp thî thuyÒn lµ ®Õ quèc Ph¸p còng ph¶i ®ång thêi chèng çi trô cña ®Õ quèc, chèng bän ®ång minh lµ çc tay ®Þa chñ lín, bän t− b¶n, bän lý hµo quan tr−êng, quèc gia c¶i l−¬ng, phó hµo vµ çc ®¶ng ph¸i cña hä. Chóng ta ph¶i tè ço ®Ó quÇn chóng thî thuyÒn biÕt nh÷ng sù hµnh vi gi¶ tr¸ cña ®Þch nh©n khiÕn lao ®éng ®Ò phßng c¹m bÉy, tranh ®Êu kÞch liÖt ®Ó gì cho quÇn chóng thî thuyÒn ra khái çc tæ chøc quèc gia c¶i l−¬ng.

H·y lîi dông bµi häc nh÷ng cuéc tranh ®Êu çch m¹ng n¨m 1930-1931.

Nhê cuéc tranh ®Êu hïng dòng cña chóng ta, nhê çc cuéc ®×nh c«ng yªu cÇu vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ, trong nhiÒu xÝ nghiÖp, chóng ta ®· ®−îc t¨ng l−¬ng bæng vµ bít giê lµm.

Lao ®éng ë Phó RiÒng, BÕn Thuû, Sµi Gßn vµ nhiÒu n¬i kh¸c ®øng ®Çu cuéc vËn ®éng quÇn chóng. Anh em çc n¬i Êy ®· x−íng xuÊt ra çc cuéc tranh ®Êu céng t¸c cña thî thuyÒn vµ d©n cµy ®Ó chèng kÎ ¸p chÕ. LÇn ®Çu ë çc tØnh NghÖ An vµ Hµ TÜnh, ¸ch kÎ bãc lét bÞ nghiªng ngöa vµ çc

c¬ quan chÝnh quyÒn çch m¹ng thËt ®· dùng lªn, ®Ó tÞch ký vµ ph©n ph¸t ®Êt cña çc tay ®¹i ®Þa chñ.

Nh÷ng to¸n qu©n tiªn phong cña giai cÊp v« s¶n ®· lËp trong nhiÒu kü nghÖ vµ trong n«ng nghiÖp, nh÷ng C«ng héi ®á, nh÷ng tæ chøc Thanh niªn §oµn. D©n cµy nhê thî thuyÒn gióp ®· tæ chøc ra N«ng héi. Trong kho¶ng vËn ®éng nµy, quÇn chóng ®−îc kinh nghiÖm vÒ sù chiÕn ®Êu chèng kÎ ¸p chÕ tõ bao nhiªu thÕ kû. Kinh nghiÖm nµy ®· chøng minh mét çch thiÕt thùc r»ng: chØ cã cuéc tranh ®Êu çch m¹ng cña quÇn chóng míi cã thÓ cëi th¶ cho xø së khái d©y xiÒng cña lò bãc lét vµ ¸p chÕ mäi thø vµ mäi loµi.

Nh−ng t¹i sao cuéc vËn ®éng çch m¹ng m¹nh mÏ trong n¨m 1930-1931 kh«ng thÓ biÕn thµnh nh÷ng cuéc tranh ®Êu thµnh c«ng ®Ó c¶i thiÖn triÖt ®Ó c¶nh huèng cña quÇn chóng lao ®éng vµ ®Ó gi¶i phãng quèc gia?

Chóng ta kh«ng ®¾c th¾ng nh− vËy lµ t¹i chóng ta kh«ng biÕt lµm cho quÇn chóng thî thuyÒn vµ d©n cµy c¶ xø quan thiÕt vµ tham gia ®Õn cuéc tranh ®Êu; Chóng ta kh«ng biÕt tæ chøc quÇn chóng vµ lµm cho çc c«ng héi cña ta thµnh tæ chøc quÇn chóng, còng kh«ng biÕt lËp ra nh÷ng c«ng héi míi trong tÊt c¶ kü nghÖ träng ®¹i nhÊt vµ trong phÇn nhiÒu çc ®Þa ph−¬ng.

Chóng ta kh«ng biÕt nhãm vµ tæ chøc cho thµnh c«ng héi ®éc lËp ®¹o qu©n tiªn phong cña th«n quª lµ bän lµm c«ng n«ng nghiÖp vµ bän ®µy tí çc tr¹i.

Kinh nghiÖm vÒ cuéc vËn ®éng çch m¹ng n¨m 1930-1931 chØ r»ng sù tæ chøc quÇn chóng vµ cuéc tranh ®Êu ®Ó dùng c«ng héi çch m¹ng giai cÊp lµ mét çi b¶o chøng to nhÊt khiÕn cho cuéc tranh ®Êu thî thuyÒn thµnh c«ng.

NÕu quÇn chóng kh«ng nhãm nhau chÆt chÞa vµ kh«ng


tæ chøc, th× kh«ng thÓ th¾ng ®o¹t ®Þch nh©n, th× khã mµ thùc hµnh nh÷ng cuéc ®×nh c«ng, khã mµ lµm cho çc ®iÒu yªu cÇu ®−îc th¾ng.

Çc ®iÒu yªu cÇu cña chóng ta

Ngµy lµm t¸m giê, c¶i thiÖn triÖt ®Ó sanh ho¹t cña thî thuyÒn, muèn ®−îc nh÷ng ®iÒu Êy phi dïng çch thî thuyÒn quÇn chóng tranh ®Êu kÞch liÖt vµ thiÕt lËp mÆt trËn duy nhÊt cña cuéc tranh ®Êu v« s¶n th×

v¨n kiÖn §¶ng - tulieuvankien.dangcongsan.vntulieuvankien.dangcongsan.vn/uploads/2019/3/5/12/vk...

Documents