I

ᨙ་ᨵ

དང་པ་ཆས་རམ་པ་པའ་ཆ་བ།........................................ 2

རགས་ཕན་སམ་ཚགས་པར་ས་བ་བཞས་པ།...................... 3

རན་ད་ལ་ཡན་ཏན་བརས་པ།.......................................... 3

.བརས་ནས་བསན་པ་ལ་བ་བ་མཛད་པ།............................ 5

གཉས་པ་ཆས་ཀ་ཆ་བ།................................................ 6

ཆས་ལ་ཉན་བཤད་བ་ཚལ།........................................... 8

བཞ་པ་གདམས་པ་དངས་ཀ་དན།.................................... 9

མཚན་ག་དན།........................................................... 9

འགར་ཕག............................................................... 10

གཞང་ག་དན་ལ་གསམ།............................................... 11

བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ།.............................................. 11

གཞང་དངས་བཤད་པ།................................................. 19

སས་བ་གསམ་ག་རམ་གཞག་མདར་བསན་པ།.................... 19

སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ག་མཚན་ཉད་ས་སར་བཤད་པ།........ 20

དང་པ་སས་བ་ཆང་ངའ་མཚན་ཉད་བསན་པ།...................... 20

ᨙ་ᨵ

II

གཉས་པ་སས་བ་འབང་ག་མཚན་ཉད་བསན་པ།................... 23

སས་བ་ཆན་པའ་མཚན་ཉད་བསན་པ།.............................. 28

མདར་བསན་པ།......................................................... 28

ཐག་ཆན་ག་ལམ་ཐམས་ཅད་ཐག་ཆན་ག་མཇག་ས་

སམས་བསད་ད་བསན་པ།................................................ 32

སམས་ད་ཇ་ལར་བསད་ཚལ།........................................ 32

སམས་བསད་ནས་སད་པ་ལ་སབ་ཚལ།............................. 32

.བསབ་པའ་འབས་བ་ངས་བཟང་བ།................................. 33

སས་བ་ཆན་པའ་ལམ་རས་པར་བཤད་པ།......................... 33

ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་ལམ་རས་པར་བཤད་པ།....................... 33

ལམ་ག་རམ་གཞག་བཤད་པ།......................................... 34

བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ།.............................................. 34

ཐབས་ཡང་དག་པ་བཤད་པ།.......................................... 38

.སན་པ་བསབ་བ་དང་བཅས་པ།...................................... 39

སར་བ་ལ།................................................................ 39

III

ᨙ་ᨵ

ཚགས་གསག་པ།....................................................... 39

སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་བ་བ།....................................... 41

སམས་གསམ་ལ་བ་སང་བ།.......................................... 45

དངས་གཞ།.............................................................. 48

མཇག་བསབ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ལ།................................ 53

བང་ཆབ་ཀ་སམས་སང་བ་ལ་སབ་པ།.............................. 54

ཚགས་གཉས་བསག་པ་ལ་བསབ་པ།................................ 58

སམས་ཅན་བས་མ་སང་པ་ལ་བསབ་པ།............................ 59

ལ་པ་ནག་ཆས་བཞ་སང་ཞང༌།.དཀར་ཆས་བཞ་བསན་པ་ལ་

སབ་ཚལ།................................................................ 59

འཇག་པ་བསབ་བ་དང་བཅས་པ་བཤད་པ་ལ་གསམ།............ 60

མཚམས་སར་ཏ་འཇག་སམ་བང་བར་བསན་པ།................... 60

འཇག་སམ་ཇ་ལར་ལན་པའ་ཚལ་ལ་གསམ།....................... 62

ལན་པའ་རན།............................................................ 62

གང་ལས་བང་བའ་ཡལ།............................................... 66

ᨙ་ᨵ

IV

ཇ་ལར་ལན་པའ་ཆ་ག་ལ་གཉས།..................................... 67

བ་མ་ཡད་པའ་ཆ་ག.................................................... 67

བ་མ་མད་པའ་ཆ་ག..................................................... 69

སམ་པ་བངས་ནས་བསབ་བ་ལ་སབ་པར་བསན་པ་ལ་གསམ།.. 75

ཚལ་ཁམས་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་ཚལ།.............................. 76

སམས་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་ཚལ།.................................... 78

མངན་ཤས་འབང་བའ་རའ་ཕར་ཞ་གནས་ལ་བསབ་པ།......... 79

ཞ་གནས་ལ་བསབ་ཚལ་དངས་ལ་གསམ།.......................... 84

ཞ་གནས་ཀ་ཚགས་བསན་པ།........................................ 84

ཞ་གནས་ཇ་ལར་སམ་པའ་ཚལ།...................................... 86

བསམས་པའ་ཕན་ཡན།................................................ 87

ཤས་རབ་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་པའ་ཚལ་ལ་གཉས།................ 88

ཐབས་ཤས་ཟང་འབལ་ག་འཐད་པ་བསན་པའ་ས་ནས་

ལག་མཐང་ལ་བསབ་པར་བསན་པ།.................................. 88

ལག་མཐང་ཤས་རབ་ལ་སབ་དགས་པའ་ར་མཚན།.............. 88

V

ᨙ་ᨵ

ཐབས་ཤས་ཟང་འབལ་ལ་སབ་དགས་པའ་ར་མཚན།............ 90

ཟང་ད་འབལ་བའ་ལམ་ཉད་བཤད་པ་ལ་གཉས།................... 91

མདར་བསན་པ།......................................................... 91

རས་པར་བཤད་པ་ལ་གསམ།........................................ 92

ལག་མཐང་ལ་ཇ་ལར་སབ་པའ་ཚལ་ལ་གཉས།.................... 96

ལང་ལ་བརན་པ་ཐས་བང་ག་ཤས་རབ།............................. 103

ལག་མཐང་བསམས་པའ་འབས་བ་ལ་གཉས།...................... 108

མཇག་བས་བ་ན།....................................................... 113

འབས་བའ་ཆས་བཤད་པ།............................................. 113

སགས་ལ་འཇག་པའ་ཚལ་ཕགས་ཙམ་བསན་པ་ལ།.............. 115

དབང་བསར་བའ་ཆ་བ།................................................ 118

རན་ག་ཁད་པར་གས་དབང་གང་མ་གཉས་བར་རང་བ་དང་

མ་རང་བའ་ཚལ།....................................................... 119

ར་གང་ལ་བརན་ནས་བརམས་པ།.................................... 122

མཇག་ག་དན་ལ་གཉས།............................................... 124

ᩔᨕ᪄་ᨾᨓᩏ་ᨎ

VI

. ....

. ᨊ. གང་ས་ᨊ. ᨪ᪠་ᨵᨕ᪄་ᩂ་᪠ᨑ་᪠ᩏ་པ་ᨕᨵ་ᨵᨑ་ᨵ་ᨓ་

᪠᨞ᨑ᪄་ᨕᨵ.ཕན་ག་ᨵᨕ᪄་ᨪᨓས་བ་གསར་དན་གཉར་ཅན་᪇་ᨎ.....ཀ་

ཤ་རགས་ཅན་ག་ལག་ཐག་ཁ་པར་དང་. iPad. ᨾᨕᨵ་ᨠ་ᨕᨵ་᪠ᩃ་᪄་ᨓ་ᨓ᪠་ᨑ་᪠ᨑ᪄་᪠ᨕ་ᨑᨵ་་᪄་གཟགས་བད་ᨮᨕ་᪄ᨑ་ཆད་ད་

᪠ᨕ་་ཡན།. . སད་ནས་ཀང་རམ་པས་དཔ་དབ་ᩏᨕ་བཤས་ལག་ཏ་འབར་

ཚ་དབ་གངས་མང་ད་གཏང་རའ་ག་སབས་འང་སད་ན་དར་སན་པའ་ལམ་

སན་བཀའ་སབ་དགངས་འཆར་ལག་སལ་ཡང་བ་ར་བསལ་ཞ་ར་ᩏ།.

ཞ་དག་བསར་མ་སགས་ལ་རང་ནས་གང་ཡད་ཀས་འབད་རལ་གས་ཁལ་

བས་ཀང་ཆད་ཚད་ཞན་སབས་ནར་འཁལ་གང་ཤར་རམས་བཟད་གསལ་

ཞ་ར་᪠།.................................

................................

.......................སར་སད་དམར་་᪣ᩏ་᪠ᨕ་᪄་ཀས།

དབ་བཟས་ཟན་པ་རམས་ས་ལ་དགས་ན་ད་ར་རད་ནས་རན་མད་ད་ཕལ་ཆག

..ད་ᩂ་ᨮ་᪣ᩏ་ᨎ..marjamson618@gmail.com

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

1

༄༅། །བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་

བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ་

བཞགས་ས ། 

༄༅།.།ན་མ་ག་ར་མཉ་ག་ཥ་ཡ།.བད་གཤགས་ཀན་ག་ས་གསམ་

ཡ་ཤས་ལ།.།གཅག་ཏ་བསས་པ་ཉ་མའ་གཉན་ག་གཙ།.།ཟ་མད་སན་པ་

ཤཀའ་རལ་པ་དང༌།.།མ་ཕམ་འཇམ་པའ་དབངས་ལ་གས་ཕག་འཚལ།.།.

བད་གཤགས་ལམ་བཟང་དང་ངས་ཤང་ར་ཆ།.།རམ་དཔད་གསར་ག་ཐ་

གས་འདན་མཛད་པ།.།ཀ་སབ་ཐགས་མད་མགན་པ་ཞ་བ་ལ།.།སས་དང་

བཅས་པའ་ཞབས་ལ་སང་ནས་འདད།.།ལ་བརའ་གཙག་རན་དཔལ་ལན་

མར་མ་མཛད།.།རལ་བ་གཉས་པ་བ་བཟང་གགས་པའ་དཔལ།.།སངས་

རས་ཡ་ཤས་སབས་གསམ་ཀན་ག་དངས།.།ར་རད་བ་མ་རམས་ལ་གས་

བཏད་ནས།.།རལ་བའ་གསང་རབ་ཀན་ག་གནད་བསས་པ།.།ཤང་ར་ཆན་

པ་གཉས་ཀ་བཞད་པའ་ཕལ།.།མར་མ་མཛད་པའ་ཐགས་ཀ་བཅད་ཕངས་

པ།.།བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་བཤད་པར་བ།.།

༈. ད་ལ་འདར་ས་གསམ་ག་སན་མ་གཅག་པ་ཐབ་པའ་གསང་རབ་

ཐམས་ཅད་ཀ་བཅད་བསས་པ།. ཤང་ར་ཆན་པ་གཉས་ཀ་ཟབ་རས་ཀ་ལམ་

2

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

སལ།. བརད་པའ་ཆ་བ་གསམ་འདས་ཀ་མན་ངག་མངན་མཐ་ངས་ལགས་

ཀ་ལམ་ཆན།. མད་དང་དགངས་འགལ་མཐའ་དག་ག་ལ་མག. ར་བད་ཀ་

མཁས་གབ་ཐམས་ཅད་ཀ་གཤགས་བཤ་ལ།. སས་བ་གསམ་གས་ཉམས་

ས་བང་བ་མ་ཚང་བ་མད་པ་སན་པའ་གཞང་བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་ན་

གང་བཤད་པར་བ་བའ་ཆས་ས།.།

ད་ལ་དཔལ་ན་ལནའ་མཁས་པ་རམས་དག་པ་གསམ་ག་ས་ནས་

ཆས་འཆད་པར་བཞད་ཀང༌།. ཕས་བ་ཀ་མ་ལ་ཤ་ལའ་མཁས་པ་རམས་ན།.

ཆས་རམ་པ་པའ་ཆ་བ།. ཆས་ཀ་ཆ་བ།. ད་ལ་ཉན་བཤད་ཇ་ལར་བ་བའ་

ཚལ་གསམ་སན་ད་གལ་ཆ་བར་བཞད་པ་ལར་ར་ཐམས་ཅད་མཁན་པས་

ཀང་ལམ་ག་རམ་པ་འཆད་པར་མཛད་པ་བཞན།.།

༈. འད་འཆད་པ་ལ་བཞ།. ཆས་རམ་པ་པའ་ཆ་བ།. ཆས་ཀ་ཆ་བ།.

ཆས་ལ་ཉན་བཤད་བ་ཚལ།.གདམས་པ་དངས་ཀ་དན་ན།.།

དང་པ་ཆས་རམ་པ་པའ་ཆ་བ།

དང་པ་ན།.གཞང་འད་མཛད་པ་པ་ན།.བསལ་པ་བཟང་པའ་བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་པཎ་ཏ་ཆན་པ་ད་པ་ཀ་ར་ཤ་ཛ་ན།. མཚན་གཞན་དཔལ་ལན་

ཨ་ཏ་ཤ་ཞས་གགས་པ་ས།.དའ་ཆ་བ་ལ་བརད་ཚལ་མང་ཡང༌།.བདག་ཅག་

ག་ར་ཐམས་ཅད་མཁན་པའ་བཞད་པ་ལར་ན་གསམ།. རགས་ཕན་སམ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

3

ཚགས་པར་ས་བ་བཞས་པ།. རན་ད་ལ་ཡན་ཏན་བརས་པ།. བརས་ནས་

བསན་པ་ལ་བ་བ་མཛད་པའ།.།

རགས་ཕན་སམ་ཚགས་པར་ས་བ་བཞས་པ།

དང་པ་ན་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཞ་བ་འཚ་ཡང་འཁངས་པའ་རད།. ར་

གར་པ་རམས་ས་ཧར་ཞས་ཟར།. བད་རམས་ཟ་ཧར་ཞས་ཟར་བའ་རལ་རགས་

ཆན་པར་ས་འཁངས་པ་ཡན་ཏ།. ལཙ་བས།. རགས་ཀ་ནང་ནས་མཆག་གར་

པ།.།ཁད་ན་རལ་པའ་རགས་ས་འཁངས།.།དགས་པས་མས་པ་ཐམས་ཅད་

ཀང༌།.།ཞབས་ཀ་པདར་ས་བས་གཏགས།.།ཞས་འབང་བ་ལར་ར།.།.

རན་ད་ལ་ཡན་ཏན་བརས་པ།

༈. གཉས་པ་ལ་གཉས།. མང་ད་མཁན་པ་ལང་ག་ཡན་ཏན་བརས་

ཚལ།.ཚལ་བཞན་བསབས་པ་རགས་པའ་ཡན་ཏན་བརས་ཚལ་ལ།.།དང་པ་

ན་ཐན་མང་བ་རག་པའ་གནས་ལ་དང༌།. བརག་པའ་བསན་བཅས་དང༌།.

ལགས་ཀ་བསན་བཅས་མང་པ་དང༌།. ཉན་ཐས་ས་བཞའ་ས་སད་གསམ་

དང༌།. ཐན་མང་བ་བ་བག་བཤད་པ་དང༌།. ཐག་པ་ཆན་པའ་ས་སད་གསམ་

དང༌།. རད་ས་བཞ་དང༌།. སམས་ཙམ་དང་དབ་མའ་གབ་པའ་མཐའ་ཐམས་

ཅད་ལ་ལགས་པར་སངས་ཤང༌།. མཁས་པར་མཁན་པ་ཡན་ཏ།. བསད་པ་

ལས།. ཐག་པ་གསམ་དང་ས་སད་གསམ།.. །ཁད་ན་མཁས་པ་ཆན་པ་

4

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཡན།.།ཁད་ན་མཁས་པ་མང་པ་ཡས།.།བདར་ལ་བདར་བའ་སས་བ་ཡན།།.

ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.

༈. གཉས་པ་ན་རལ་བའ་ལང་ག་བསན་པ་མཐའ་དག་ས་སད་གསམ་

ད་འད་བས།. རགས་པའ་བསན་པ་ཡང་བསབ་པ་གསམ་ད་འདའ།.།ད་ལ་

ཚལ་ཁམས་ཀ་བསབ་པ་དང་ལན་པ་ན།. ས་ཐར་དང༌།. བང་སམས་དང༌།.

རག་པ་འཛན་པའ་སམ་པ་ལགས་པར་ནས་ནས།. ཉས་པས་ནམ་ཡང་མ་

གས་པའ་ཚལ་ཁམས་ཀས་ཡང་དག་པར་བསམས་པ་ཡན་ཏ།. བསད་པ་

ལས།. དན་དང་ཤས་བཞན་ལན་པ་ཡས།. .།ཚལ་བཞན་མ་ཡན་ཡད་མ་

མཛད།. །ཅས་གསངས་པའ་ཕར།. ཏང་ང་འཛན་ག་བསབ་པ་དང་ལན་པ་ན།.

ཐན་མང་བ་ཞ་གནས་དང༌།. ཐན་མང་མ་ཡན་པ་བསད་རམ་ག་ཏང་ང་

འཛན་ཤན་ཏ་བརན་པ་མངའ་བ་ཡན་ཏ།. བསད་པར།. གསང་སགས་ཐག་

པའ་གཞང་ལར་ན།.།བསད་པའ་རམ་པ་བརན་པར་ངས།. །ཞས་གསངས་

པའ་ཕར།. ཤས་རབ་ལ་ཡང༌།. ཐན་མང་བ་སང་ཉད་རགས་པའ་ལག་མཐང་

དང༌།. ཐན་མང་མ་ཡན་པ་རགས་རམ་ག་ཏང་ང་འཛན་ཁད་པར་ཅན་མངའ་

བ་ཡན་ཏ།. བསད་པ་ལས།. ཁད་ན་སང་ཉད་རལ་འབར་པ།.།ད་མད་ར་རའ་

ཐགས་དང་ལན།.།ཞས་པ་ལར་ར།.།

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

5

 བརས་ནས་བསན་པ་ལ་བ་བ་མཛད་པ།

༈.བསན་པ་ལ་བ་བ་མཛད་པ་ལ་ར་བད་གཉས་ལས།.དང་པ་ན་ར་ར་

གདན་བང་ཆབ་ཆན་པའ་ཕ་བང་ད་མ་སགས་ཀ་ས་བ་ངན་པ་ལན་གསམ་ད་

ཆས་ཀས་ཕམ་པར་མཛད་ནས་སངས་རས་ཀ་བསན་པ་བཟང་ཞང༌།. ཇ་བ་

རང་ཉད་ཕལ་ཆན་ས་པ་ཡན་ཀང༌།. ཕགས་རས་མད་པར་ས་པ་བཅ་བརད་

པ་སགས་ད་དས་ཀ་སངས་རས་པ་ཀན་གས་ཚད་མར་བས་ནས་ལང་

ལན་པ་དང་གཙག་ག་རན་ད་འཛན་ཏ།. བསད་པ་ལས།. བང་ཆབ་ཆན་པའ་

ཕ་བང་ད།. ཐམས་ཅད་འདས་ཤང་ཚགས་པ་ན།.།རང་དང་གཞན་ག་ས་པ་

ཡ།.།གབ་མཐའ་ངན་པའ་རལ་བ་ཀན།.།སང་གའ་ང་རའ་ས་སད་ཀས།.།.

ཐམས་ཅད་ཀ་ན་ཀད་པ་འགམས།. །ཞས་དང༌།. མ་ག་ད་ཡ་ཡལ་ག་ན།.།.

གནས་གཞ་མ་ལས་ཐམས་ཅད་ཀ།.།སན་པའ་འཁར་ན་བཞ་པ་ཡ།.།ཀན་

ག་གཙག་ག་ནར་བར་གར།.།ཅས་གསངས་པ་ལར་ར།.།

༈. གཉས་པ་ན།. བད་ད་ཕབས་ནས་ཟབ་པ་དང་ར་ཆ་བའ་ཆས་ཀ་

འཁར་ལ་མཐའ་ཡས་པ་བསར་ཞང་གཞང་བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་མཛད་

པ་ལ་སགས་པའ་ས་ནས་རལ་བའ་བསན་པའ་སལ་ནབ་པ་རམས་གསར་

ད་བཙགས།. སལ་ཅང་ཟད་ཡད་པ་རམས་གསལ་བར་མཛད།. མ་རགས་པ་

དང་ལག་པར་རག་པ་དང༌།. ཐ་ཚམ་ག་ད་མས་སགས་པ་རམས་བསལ་ཏ།.

བསན་པ་རན་པ་ཆ་གཞ་ནས་ཉན་མར་མཛད་པས།. ཀན་ཀང་མངན་མཐ་

6

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

དང་ངས་ལགས་ཀ་ལམ་མ་ནར་བ་ལ་དངས་དང་བརད་པས་འཁད་པར་

མཛད་པ་ཡན་ཏ།.བསད་པ་ལས།.ཇ་བ་བད་ད་མ་བན་ན།.།ཐམས་ཅད་ལང་

བ་བཞན་ད་གར།.།མཁན་པ་རས་པ་ཁད་བན་པས།.།བད་ད་ཡ་ཤས་ཉ་མ་

ཤར།.།ཞས་གསངས་པ་ལར་ཡན་ལ།.རས་པར་གཞན་ད་ཤས་པར་བའ།.།

གཉས་པ་ཆས་ཀ་ཆ་བ།

༈. གཉས་པ་ཆས་ཀ་ཆ་བ་ན།. ལག་སར་བའ་ཞལ་ནས།. འད་བསན་

བཅས་འཕལ་ག་ལ་མག་བ་བ་ཡན།. འཕལ་ག་ལ་མག་གཅག་གས་ས་

ལགས་ཐམས་ཅད་བད་པ་ཞག་ཡང༌།. ད་བཞན་ད་ལམ་སན་འད་བཤའ་མ་

ཞག་ཤས་ན།. ས་སད་མ་ལས་པ་ག་ནས་འང་བ་ཡན་གསང་ཞང༌།. དག་

བཤས་ལ་ཙ་བའ་ཞལ་ནས་ཀང༌།. འད་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་

སབ་ཐབས་ཡན་གསངས་ཏ།. ད་ཡང་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་དན་

ལ་བརད་དང༌།. དག་དང༌།. གསམ་ད་སན་པ་ལས།. འདར།.ཡལ་ན་རམ་པ་

གསམ་པ་ར།.།སར་བ་བཞ་ཡ་བདག་ཉད་དང༌།.།ཆས་ས་འཕན་ལས་འབས་

བ་ན།.།དན་བསས་གཞན་ཏ་རམ་པ་གསམ།. །ཞས་གསངས་པ་ལར་མངན་

རགས་གསམ་ད་བསས་པའ་ལགས་ཡན་ཏ།.འད་ལ་རན་ག་གང་ཟག.།ཤས་

པར་བ་བའ་ཡལ།. ཤས་ནས་འཇག་པའ་ཡལ།. ཉམས་ས་བང་པའ་ཐབས།.

ཉམས་ས་བངས་པའ་འབས་བ་དང་ལའ།.།

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

7

དང་པ་ན།. སངས་རས་རམས་ལ་ལག་པར་བས།. ཞས་སགས་ཀས་

སན།.གཉས་པ་ན།.གཞང་ལམ་སང་པའ་ཤར་ཕན་གསམ།.ལམ་ལ་མངན་

པར་རགས་པ་བརད།. སང་པའ་དན་སས་པ་དང་བལ་བའ།.།གསམ་པ་ན།.

ཀན་མཁན་གསམ་མ།.།བཞ་པ་ན་སར་བ་བཞའ།.།ལ་པ་ན་ཆས་ས་འཕན་

ལས་དང་བཅས་པའ།.།བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་ཞས་པའ་མཚན་དན་ཡང༌།.

བང་ཆབ་ན་འབས་བ་ཕན་སམ་ཚགས་པ་ས་རམ་མཁན་ན།.།ལམ་ན་ར་

ཕན་སམ་ཚགས་པ་ལམ་ཤས་ཏ།. ད་ཡང་སར་བ་བཞས་བསས་པའ།.།ར་

འབས་གཉས་ཀ་ཕན་སམ་ཚགས་པ་ན་གཞ་ཤས་ཏ།.ད་ཡང་དཔའ་ས་ནས་

སན་མ་ཞས་མ་གསལ་བ་གསལ་བར་བད་པས་མཚན་ད་ལར་བཏགས་པ་

ལགས་ཞས་གསངས།. བ་ཏ་བའ་ཞལ་ནས།. ཅ་ཡང་སད་ཤག་བང་གཉས་

པ་ཞག་ས་སད་ཐམས་ཅད་ཀ་འགལ་པར་སང་བས།. ཁ་བའང་རས་ཁར་

སན་པ་གཅག་ཏ་གར་ཏ་སང་གསང༌།. སབས་ཀ་བའ་ཞལ་ནས་ཀང༌།. ལམ་

སན་ཡག་ཀག་བག་ར་བས་པས།. ད་གཞང་ཐམས་ཅད་གདམས་ངག་ཏ་ག་

བ་ཞག་བང་གསང༌།.ད་ལར་ན་ཇ་བས་མཛད་པའ་བསན་བཅས་མང་ད་ཡད་

ཀང་ར་བ་ལ་བ་ཡངས་ས་རགས་པ་ན་ལམ་སན་ཡན་ཏ།. མད་སགས་

གཉས་ཀའ་གནད་བསས་པས།.བརད་བ་ཡངས་ས་རགས་པ་དང༌།.སམས་

འདལ་བའ་རམ་པ་གཙ་བར་སན་པས་ལག་ཏ་བང་བད་བ་དང༌།.ཤང་ར་ཆན་

8

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

པ་གཉས་ཀ་ལགས་ལ་མཁས་པའ་བ་མ་གཉས་ཀ་གདམས་པས་བརན་

པས་ལགས་གཞན་ལས་ཁད་པར་འཕགས་པ་ཡན་པའ་ཕར།. གཞང་ལམ་

ག་སན་མ་འད་ཆས་ཅན།.ཆ་བ་ཁད་པར་ཅན་དང་ལན་པ་ཡན་ཏ།.ཇ་སད་ད།.

འཛམ་གང་མཁས་པ་ཡངས་ཀ་གཙག་ག་རན།.།སན་པའ་བ་དན་འག་ན་

ལང་ང་བ།.།ཀ་སབ་ཐགས་མད་གཉས་ལས་རམ་བཞན་ད།.།ལགས་བརད་

བང་ཆབ་ལམ་ག་རམ་པ་ན།.།ས་དགའ་འདད་དན་མ་ལས་སང་བས་

ན།.།གདམས་པ་རན་ཆན་དབང་ག་རལ་པ་ས།.།གཞང་བཟང་སང་ག་ཆ་བ་

འད་བའ་ཕར།.།དཔལ་ལན་ལགས་པར་བཤད་པའ་ར་མཚའང་ཡན།.།.

བསན་པ་ཐམས་ཅད་འགལ་མད་རགས་པ་དང༌།.།གསང་རབ་མ་ལས་

གདམས་པར་འཆར་བ་དང༌།. །རལ་བའ་དགངས་པ་བད་བག་རད་པ་དང༌།.།.

ཉས་སད་ཆན་པའ་གཡང་ས་ལས་ཀང་སང༌།.།ད་ཕར་ར་བད་མཁས་པའ་

ས་བ་ན།.།སལ་ལན་ད་མས་བསན་པའ་གདམས་པ་མཆག.།སས་བ་གསམ་

ག་ལམ་ག་རམ་པ་ཡས།.།ཡད་རབ་མ་འཕག་དཔད་ལན་ས་ཞག་ཡད།།.

ཅས་གསངས་པའ་ཕར།.

ཆས་ལ་ཉན་བཤད་བ་ཚལ།

གསམ་པ་ཆ་བ་གཉས་དང་ལན་པའ་ཆས་ལ་ཉན་བཤད་ཇ་ལར་བ་

བའ་ཚལ་ན།. བདག་ཅག་ག་ར་ཐམས་ཅད་མཁན་པས།. ལམ་ག་རམ་པར་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

9

ཉན་པའ་ཚལ།.བཤད་པའ་ཚལ།.མཇག་ཏ་ཐན་མང་ད་ཇ་ལར་བ་བའ་ཚལ་

གསངས་པ་ལར་ཤས་པར་བའ།.།

བཞ་པ་གདམས་པ་དངས་ཀ་དན།

༈.བཞ་པ་གདམས་པ་དངས་ཀ་དན་ལ་བཞ།.མཚན་ག་དན།.འགར་

ག་ཕག.གཞང་ག་དན།.མཇག་ག་དན་ན།.།

མཚན་ག་དན།

དང་པ་ན།.ར་གར་སད་ད།.བ་ད་པ་ཐ་པ་ད་པ།.བད་སད་ད།.བང་ཆབ་

ལམ་ག་སན་མ་ཞས་བ་ལ།.ད་ཡང་བ་ད་ན་བང་ཆབ།.པ་ཐ་ན་ལམ།.པ་ད་པ་

ན་སན་མ་ཞས་པར་བསར་ར།.།མཚན་བཤད་ན།. བསན་བཅས་འད་ཆས་

ཅན།.བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་ཞས་བ་ས།.སངས་རགས་ཀ་བདག་ཉད་ཅན་

ག་སངས་རས་ཀ་ཡ་ཤས་ན་བང་ཆབ་དང༌།. དར་བགད་པའ་ས་བཅའམ་

ལམ་ལའ་རང་བཞན་གསལ་བར་བད་ཅང༌།. ད་དག་ལ་མ་རགས་པ་དང་

ལག་པར་རག་པ་དང༌།. ཐ་ཚམ་ག་མན་པ་མ་ལས་པ་སལ་བར་བད་པའ་

བསན་བཅས་ཡན་པས་ད་ལར་བརད་པའ་ཕར།. སངས་རས་ཀ་ཡ་ཤས་

ཆས་ཅན།.བང་ཆབ་ཅས་བ་ས།.སབ་གཉས་མ་ལས་པ་བང་ཞང༌།.ཇ་ལ་ཇ་

སད་ཀ་ཆས་ཐམས་ཅད་མ་ལས་པ་ཆབ་པའ་ཕར།.སན་པ་རན་པ་ཆའ་ཞལ་

ནས།. འ་སལ་ག་སད་ལ་བང་གབ་ཏ་འང་གསང༌།. ས་བཅའམ་ལམ་ལ་ཆས་

10

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཅན།. ལམ་ཞས་བ་ས།. བང་ཆབ་ཆན་པར་བགད་བད་ཀ་གཤགས་བཤལ་

ཡན་པའ་ཕར།. དན་ན་དས་གསམ་ག་སངས་རས་ཐམས་ཅད་ཀ་བགད་པ་

གཅག་པའ་ལམ་གསལ་བར་བད་པ་ཞས་བ་བའ་ཐ་ཚག་ས།. ཇ་བའ་ཞལ་

ནས།. ཆས་ཐམས་ཅད་དན་ལ་མཚན་ད་གསལ་བ་ལགས་ཞས་གསངས་པ་

ལར་ར།.།བསན་བཅས་བསར་བའ་ཐག་མར་ར་སད་སས་པ་ལ་ཆས་ཅན།.

དགས་པ་གསམ་ཡད་ད།. ཆས་ཁངས་བཙན་པར་ཤས་པ།. ལ་པཎ་རལ་

བན་རམས་ལ་བས་ཤས་དན་གཟ་ས་བ།. ས་ས་ཏའ་སད་ལབས་སན་ཞང༌།.

ད་ལ་བག་ཆགས་གཞག་པའ་ཆད་ཡན་པའ་ཕར།.

འགར་ཕག

གཉས་པ་འགར་ཕག་ན།.བང་ཆབ་སམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་གཞན་

ནར་གར་པ་ལ་ཕག་འཚལ་ལ།.།ཞས་པའ།.།ལ་ཙ་བ་དག་སང་དག་བའ་བ་

གས་ཀས།. འད་ལར་ར་བཙན་འཇམ་དཔལ་ལ་འགར་ཕག་མཛད་པ་ཆས་

ཅན།.དགས་པ་ཡད་ད།.བསན་བཅས་འད་མངན་པར་ཤས་པ་དང༌།.འགར་

མཐར་ཕན་པའ་ཆད་ཡན་པའ་ཕར།. འ་ན་འད་མངན་པར་ཇ་ལར་འང་སམ་

ན།.ངས་པར་འང་ས།.མངན་པའ་བརད་བའ་གཙ་བ་ཟག་བཅས་ཟག་མད་ཀ་

ཤས་རབ་གཉས་འདས་གཙ་བར་སན་པའ་ཕར་ཏ།. འཇག་རན་པའ་མཐ་

རས་ལ་མ་ཐབ་པའ་ཐབས་དང༌།. ད་ལས་འདས་པའ་ཐག་པ་གསམ་དང༌།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

11

ཐག་ཆན་གཉས་ཀ་སན་པས་མངན་པར་ཤན་ཏ་འང༌།. འད་མངན་པར་འང་

པར་སང་བ་མན་པས་མ་ག་གསང་ང།.།རམ་པ་གཅག་ཏ་བསན་བཅས་འད་

རལ་བའ་བཀའ་མཐའ་དག་ག་དགངས་འགལ་ཡན་པས།. མངན་པ་ཁ་ན་

མན་ཡང༌།.ར་དག་བའ་བ་གས་ད།.ལ་ཆན་ག་དངས་སབ་ཡན་ལ།.ལ་ཆན་

གས་འགར་ཀན་ལ་ལག་པའ་ལ་འཇམ་དབངས་ལ་ཕག་མཛད་པ་བཞན་ད་

བ་མའ་རམ་ཐར་བསངས་ཞས་བའ།.།

གཞང་ག་དན་ལ་གསམ།

༈.གསམ་པ་གཞང་ག་དན་ལ་གསམ།.མཆད་པར་བརད་ཅང༌།.བཤད་

པར་དམ་བཅའ་བ།.གཞང་དངས་བཤད་པ།.ར་གང་ལ་བརན་ནས་བརམས་

པའ།.།

བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ།

དང་པ་ན།.དས་གསམ་རལ་བ་ཐམས་ཅད་དག་དང་དའ་ཆས་དང༌།.།.

དག་འདན་རམས་ལ་གས་པ་ཆན་པས་ཕག་བས་ཏ།.།སབ་མ་བཟང་པ་བང་

ཆབ་འད་ཀས་བསལ་གར་པས།.།བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་རབ་ཏ་གསལ་

བར་བ།. །ཞས་གསངས་ས།.།པ་ཏ་བའ་ཞལ་ནས།. རང་པ་དང་པ་གཉས་

ཀས་ཐན་མང་བའ་སབས་གནས་བསན་ཞང་ཕ་མ་གཉས་ཀས་བསན་

བཅས་འབང་བའ་ར་གང་བསངས་པ་བསན་ལགས་ཞས་གསངས།. དས་ན་

12

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

བསན་བཅས་རམ་པའ་ཐག་མར་གང་ལ་ཕག་བ་བའ་ཡལ་གཞག་ཏ་ཡད་ད།.

ཕགས་བཅ་དས་གསམ་ག་རལ་བ་ས་སངས་རས་ཐམས་ཅད་དག་དང༌།.

དའ་ཆས་ཏ་དས་གསམ་ག་སངས་རས་ད་རམས་ཀས་གསངས་པའ་ཆས་

ན་གསང་རབ་ལང་ག་ཚགས་དང༌།.ད་ཉམས་ས་ལན་པ་སབ་པའ་ཆས་དང༌།.

ད་མངན་ད་གར་པ་རགས་པའ་ཆས་དང༌།. དག་འདན་ཞགས་གནས་བརད་

དང༌།.རང་སངས་རས་དང༌།.བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ས་ལ་གནས་པ་རམས་

ཡན་པའ་ཕར།. སངས་རས་ལ་ཡན་ཏན་མཐའ་ཡས་པའ་ས་ནས་བསད་

ཚལ་ཡད་ཀང༌།. འདར་རལ་བ་ཞས་སངས་པའ་ས་ནས་དངས་ས་བསད་

པས།.རགས་པའང་མཚན་པ་ཡན་ཏ།.སངས་རགས་ཕན་ཚན་མ་འཁལ་བའ་

ཕར་ར།.།སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་རམས་ལ་རལ་བ་ཞས་བ་ས།. ར་

སག་པའ་ཆས་བཅམ་ཞང༌།. སག་འབས་བདད་ཀ་གཡལ་ལས་ཀང་རལ་བ་

ཡན་པའ་ཕར་ཏ།. མད་ལས།. ང་ན་སག་པའ་ཆས་ལས་རལ།.།ད་བས་ཉར་

འག་ང་རལ་ཡན།. ཞས་དང༌།. གཡལ་ལས་རམ་པར་རལ་བ་བཞངས་ས་

གསལ།.ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.འདས་ཐན་མང་བའ་སབས་གནས་བསན་

པ་ལར་ན།.ར་ཟག་མད་ལམ་ག་བདན་པ་དང༌།.འབས་བ་འགག་བདན་གཙ་

བར་བས་པའ་མང་འདས་ཆས་ས་བད་དགས་ཏ།.ཐབ་དབང་ག་ན་ས་གསམ་

དང༌།.།མ་ངན་འདས་དང་གང་ཟག་བརད།. །ཅས་འབང་པས་ས།.།ཞགས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

13

གནས་བརད་སགས་ལ་དག་འདན་ཞས་བ་ས།.སབས་གནས་དང༌།.དག་བ་

ལ་ཤས་ནས་དད་པ་ཐབ་པས།. ད་ལ་འདན་ཞང་དབ་བར་མ་ནས་པའ་ཕར་

ཏ།. སངས་རས་ཆས་དང་དག་འདན་ན།.. །བདད་རམས་བ་བ་བར་ཡས་

ཀང༌།.།གང་ཕར་དབ་བར་མ་ནས་པས།.།ད་ཕར་དག་འདན་ཞས་བརད་

ད།.།ཞས་གསངས་པའ་ཕར།. ད་ལར་ན་དས་གསམ་ག་སངས་རས་དང༌།.

དས་གསམ་ག་ཆས་འགག་ལམ་གཉས་དང༌།.དས་གསམ་ག་འཕགས་པའ་

གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ལ་ཕག་འཚལ་ལ།.།ཞས་པའ།.།རན་གང་གས་ན།.ལ་བ་

མ་བང་ཆབ་འད་ཀས།. ར་གར་ནས་པཎ་ཏ་མང་ད་སན་དངས་པ་རམས་ཀ་

ནང་ནས།. འད་ཉད་ཁ་ན་ཐགས་ར་མཁན་རབ་སང་སབས་ཕལ་ད་བང་བར་

མཐང་ནས་ཨ་ཏ་ཤ་ཞས་མཚན་གསལ་བ་ངས་ས།.།ཚལ་ཇ་ལར་ན་སབས་

གནས་ཀ་ཡན་ཏན་མཐང་བའ་ཐགས་ཀས་དངས་པའ་ལས་ངག་ག་གས་པ་

ཆན་པས་ས།.།བདག་ཉད་ཆན་པ་འད་ལ་ར་གར་ནའང་པཎ་ཏ་དད་པ་ཅན་

བ་བར་གགས།. བད་ད་དགང་ལ་བདན་ཅ་ཟན་ནས་ཀང་བན་པ་འདར་ཧལ་

ཧལ་ཕག་མཛད་པས།. གཞན་གས་བལས་པས་མག་སད་པའམ།. ཁམས་

ལག་པ་ཙམ་འང༌།. ཇ་བ་ལ་བ་འ་སལ་གཞན་པས་ཀང་མ་འང་གསང་བར་

གདའ།.ད་ལར་ཕག་མཛད་པ་ལ་དགས་པ་ཡད་ད།.བགགས་ཀ་བར་ཆད་ཞ་

ནས་རམ་པ་མཐར་ཕན་པ་དང༌།. ཡ་རབས་དམ་པའ་སད་པ་དང་མཐན་པ་

14

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

དང༌།. འ་སལ་རས་འཇག་རམས་ལ་ལག་ལན་ད་བསབ་པའ་ཆད་ད་ཡན་

པའ་ཕར།.ཏ་ཞས་པ་ལག་མ་འདན་པས།.ད་ལར་ཕག་བས་ཏ་ཅ་བ་ཞ་ན།.བ་

བ་ཁད་པར་ཅན་བད་པ་ཡན་ཏ།. བ་ན་མད་པའ་བང་ཆབ་ཀ་ལམ་ཀན་ཏ་

སང་བར་བད་པའ་སན་མ་ལ་བའ་བསན་བཅས་རབ་ཏ་གསལ་བར་བ་བ་ས་

སར་བ་ཡན་པའ་ཕར།.

ད་ལར་བསན་པའ་སན་མ་འད་བཤད་པར་དམ་བཅའ་མཛད་པ་ཆས་

ཅན།. དགས་པ་ཡད་ད།. རམ་པ་མཐར་ཕན་པར་མཛད་པའ་ཆད་ཡན་པའ་

ཕར།. ཇ་ལར་རམ་པའ་ར་དང་རན་ཡང་གཞག་ཏ་ཡད་ད།. ར་ན་འག་ཏ་

མད་སགས་ཆས་ལས་བཤད་མཐང་ནས།. ཞས་པས་འཆད་པར་འགར་ལ།.

རན་ན།. ད་ཡང་བ་མ་མཉས་པ་དང༌།. བད་ཐམས་ཅད་ཀ་བསན་པའ་བདག་

པར་བཞགས་པས་སབ་མ་བཟང་པ་ཞས་པ་ཏ་པ་བཞད་ལ།. རང་འགལ་

ལས།. སབ་མ་བཟང་པ་ཞས་བ་བ་ན་ཐག་པ་ཆན་པའ་སད་ཡན་པས་ས།.།.

ཞས་གསངས་པ་ལར་ཆས་རལ་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་རགས་ས་འཁངས་

ཤང༌།.རན་དག་སང་དཀན་མཆག་ལ་མ་ཕད་པའ་དད་པ་ཅན།.མད་རད་ལ་

ཤས་རབ་ཀ་སན་ཡངས་པ།. ཇ་བ་དཀའ་བ་ད་མས་སན་དངས་ཏ།. ཐགས་

ལ་བབ་པའ་དངས་པ་མཐའ་དག་གས་མཉས་པར་མཛད་པའ་རང་ག་སབ་

མ་བཟང་པ་ལ་བ་མ་བང་ཆབ་འད་ཀས་བད་ད་བསན་པ་ལ་འད་མ་འདའ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

15

བབ་ཅལ་མང་པ་བང་བས་ད་བསན་པ་ས་ལ་ཅ་ཕན་ཅག་དགས་ཚལ་སན་

ད་གསལ།. ལ་རས་ཆན་མ་ལར་ན།. ཐག་པ་ཐན་མང་བའ་ད་བ་གཉས།. ཕ་

རལ་ཏ་ཕན་པའ་ད་བ་གཉས་སགས་ཀ་ད་བ་གསམ་ས་ད་བ་བདན་མཛད་

ནས།. ཐག་པ་ཆན་པ་མ་ལས་པའ་དན་ཚག་ཉང་ལ་དན་འདས་པ་བ་མ་ཉད་

ཀས་ཇ་ལར་ས་ཉམས་ས་བཞས་པའ་བསན་བཅས་ཞག་མཛད་པར་ཞ་ཞས་

བསལ་བར་གར་པས།. ཇ་བས་ཀང་བསན་པ་ས་ལ་ཕན་པའ་ཆད་ད།. མཐ་

ལང་ད་བསན་བཅས་འད་མཛད་པ་ཡན་ཏ།. བང་ཆབ་འད་ཀས་བསལ་གར་

པས།.ཞས་པའ་རང་འགལ་ད།.འད༌ཀ་ཡལ་འད་ན་སངས་རས་ཀ་བསན་པ་

ཐག་པ་ཆན་པའ་ལམ་འད་ལ་ལག་པར་རག་པའ་གང་ཟག་བ་མ་དག་བའ་

བཤས་གཉན་གས་ཡངས་ས་མ་ཟན་པ་དག་རད་ཅང་ཟབ་པ་དང་ར་ཆ་བའ་

དན་ལ་རང་ག་རག་པས་དཔད་ཅང་ས་ས་ནས་མ་མཐན་པ་མང་ད་མཆས་

པས་ད་དག་ག་ཐ་ཚམ་བསལ་ད་གསལ།. ཞས་བདག་ལ་ཡང་ནས་ཡང་ད་

བསལ་བར་གར་པས།. དའ་དན་བདག་གས་མད་ལ་སགས་པའ་རས་ས་

འབངས་ནས།. བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་རབ་ཏ་གསལ་བར་བའ།.།ཞས་

གསངས་པའ་ཕར།.ལམ་ཡག་ཏ་ད་བ་བདན་ཞས་པ་ལས་འད་དང་འད་ཞས་

མ་གསལ་ལ།.སད་ད་ཇ་བ་ཕབས་སབས།.ཁ་རག་སགས་དག་གས་ཐབས་

ཤས་ཡ་བལ་གས་སངས་རའམ་མ་ར།. བང་སམ་ག་རན་ད་ས་ཐར་དགས་

16

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

སམ་མ་དགས།. ར་ར་སབ་དཔན་ག་དབང་མ་ཐབ་པར་རད་འཆད་ད་རང་

ངམ་མ་རང༌།. དབང་གང་མ་གཉས་ཚངས་པར་སད་པས་བང་ད་རང་ངམ་

མ་རང༌།. དབང་མ་ཐབ་པར་གསང་སགས་ཉམས་ས་བང་ད་རང་ངམ་མ་

རང་བ་བ་ལ་ཞས་པས།. ང་བའ་ཞལ་ནས།. ཁད་རམས་ཐགས་ཚད་མ་

གདའ།. ད་རམས་ལས་མང་བ།. ལ་བཙན་པས་ཞས་ནས་ལམ་སན་ན་བདག་

གསང༌།.ད་ལར་ན་ཕར་ཕན་ག་ད་བ་གཉས།.སགས་ཀ་ད་བ་གསམ་པ་འད་

ལ་དང་འགག་ལ།.ཐག་པ་ཐན་མང་ག་ད་བ་གཉས་ཅ་ཡན་རད་གཅད།.ནག་

ཚས་མཛད་ཟར་བའ་ལམ་སན་ག་འགལ་པ་བཤད་པའ་རན་བ་བ་ཞག་ན།.

ད་བ་བདན་འད་ལར་ཐག་ཆན་ག་ལམ་རན་ག་གང་ཟག་ཇ་ལ་བ།. ས་སའ་

རན་ལ་བང་ཆབ་ཀ་སམས་ས་མ་ས།.ས་ཐར་ག་སམ་པ་བང་སམ་ག་རན་ད་

དགས་མ་དགས།. ས་ཐར་ག་སམ་ལན་གས་བང་སམ་བངས་ན་གནས་

འགར་རམ་གཉས་ཀ་དང་ལན།. ཚགས་གཉས་གསག་པ་ལ་ཐབས་ཤས་

ཟང་འབལ་ད་དགས་སམ་མ་དགས།.དབ་སམས་གཉས་ཡང་དག་པའ་དན་

ད་གང་གཟང༌།. ཐག་ཆན་གསང་སགས་ཀ་སར་ཞགས་ན་ཇ་ལར་བ་ཞས་

པའ་ལན་གཞང་དང་རམ་གས་སར།.དག་བཤས་སན་པ།.པ་ཏ་བ།.ཤ་ར་བ་

ཡབ་སས་ཀ་གསང་བགས་དང༌།.བཤད་པ་གང་དའང་ད་བ་བདན་དང༌།.ལན་

འདབས་ཚལ་སགས་མ་བང་ཡང༌།. གཞང་ག་བཤད་པ་ཞ་བ་ཅང༌།. ལས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

17

དང་པ་པས་ཉམས་ས་ལན་ཚལ་ཕལ་ད་བང་བར་ན་མཆས་ས།.།ད་ཡང་

དག་བཤས་ལ་ཙ་བ་གཉས་ཀས་བཤད་ཉན་མཛད་ཀང་དང་སང་རན་ཆད།.

འདའ་འཕན་ལས་རས་པར་བད་པ་པ་ན།.འབམ་སན་པ་ས།.ཁང་གས་ཇ་བ་

ལ།. སབ་མ་གཞན་རམས་ལ་ཆས་གཞན་དང་གཞན་གནང༌།. ཁ་བ་ལ་ལམ་

ག་རམ་པ་འད་གནང་བ་ཅ་ལགས་ཞས་པས།. འད་ཁད་མན་པ་གཞན་ལ་

གཏད་ས་མ་རད་པ་ཡན་གསང་ཞང༌།. དག་བཤས་སན་པ་རང་ལ་འད་ཀན་

ག་འད་མ་འད་ཞས་པ་ན།.ང་རམ་པ་པ་དངས་ཀ་སབ་མ་ཡན་གསང་བ་དང༌།.

ཡང་འད་ལ་འགལ་པ་ཅག་བདག་ན་ཞས་ཙ་ན།. འདའ་འགལ་པ་དང་ཡན་

སམ་གསང་བ་ལགས་སད།. དའ་ཕར་དག་བཤས་སན་པ་ནས་བརད་པ་

རམས་རང་འགལ་ཡད་པ་མ་བཞད་ཅང་པ་ཏ་སར་བའང་རང་འགལ་ག་

བཤད་པ་མ་མཛད་ལ།. ལ་ཙ་བའ་རས་འབང་རམས་རང་འགལ་ནག་ཚའ་

སས་ཆས་ས་བཞད་ད།.།ཤར༌བའ་ལམ་སན་ག་གསང་བགས་ས་རང་

འགལ་ག་བཤད་པ་མ་མཛད་ཀང༌།. ཁང་ག་ལམ་རམ་ད།. ཇ་བས་མཛད་

པའ་ལམ་སན་ག་འགལ་པ་ལས་ཞས་ལང་དངས་པས་རང་འགལ་གཏན་མ་

བཞད་པ་མ་ཡན་ན།.།རལ་བ་ཙང་ཁ་པ་ཆན་པ་ན།. འད་ལ་ཇ་བ་རང་ཉད་

ཀས།. དཀའ་འགལ་ཞག་མཛད་པ་ལ།. གཞན་གས་ཅང་ཟད་བསན་པ་འད་

གསང་ང།.།

18

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

མདར་ན་ཇ་བ་རས་གཞང་འད་ལ་བརན་ནས་དས་གསམ་ག་སངས་

རས་ཐམས་ཅད་ཀ་དགངས་པ་གསལ་བར་མཛད།. དག་བཤས་སན་པས་

སལ་བཏད།. ས་མཆད་གསམ་གས་དར་ཞང་རས་པར་མཛད་ད།. ད་ལའ་

བར་ད་མ་ནབ་པ་ཡན།. འད་ལ་ལང་བས་གང་མཇག་མ་ཤར་བ་ཅག་བ་བ་

ཞས་གསངས།. འ་ན།. རབ་ཏ་གསལ་བར་བའ།.།ཞས་ཇ་བས་ཞལ་བཞས་

མ་ཆས་སམ་ཇ་ལར་གསལ་བར་ནས་ཞ་ན།.ཇ་བ་ར་ལ་ཅག་ཆས་ཅན།.ཐབ་

པའ་དགངས་པ་གསལ་བར་བད་པའ་གཞང་རམ་པར་ནས་ཏ།. ད་ལ་བའ་

ར་ཕན་སམ་ཚགས་པ་བ་མ་བརད་པའ་མན་ངག་དང་ལན་པ།. ཡ་དམ་ལའ་

ཞལ་གཟགས་པ།. རག་པའ་གནས་ལ་ལ་མཁས་པ་གསམ་ག་ཚང་བ་ཡན་

པའ་ཕར་ཏ།.བའ་བམ་སན་པ་ལས།.ད་ལར་བ་མའ་མན་ངག་མངའ་ཞང༌།.།.

ཐགས་དམ་ལ་ཡ་ཞལ་ཡང་གཟགས་ལ།.།རག་པའ་གནས་ལ་ཀན་ལ་

མཁས་པས།.།བང་ཆབ་ལམ་ན་གསལ་བར་མཛད་ནས་ཞས་གསངས་པའ་

ཕར།.ཚགས་ས་བཅད་པ་ཕད་ཕ་མ་གཉས་ཀས་བསན་བཅས་འདའ་དགས་

པ་སགས་ཆས་བཞ་ཡང་བསན་པ་ཡན་ཏ།. བང་ཆབ་ལམ་ཞས་པ་དང་

གསལ་བར་བ།.ཞས་སགས་ཀས་ཉད་དགས་དང༌།.དགས་པ་དང༌།.བརད་

བ་རམས་དངས་ས་བསན་ནས།.འགལ་པ་ཤགས་ལ་བསན་པའ་ཕར་ར།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

19

གཞང་དངས་བཤད་པ།

༈.གཉས་པ་གཞང་དངས་བཤད་པ་ལ་གཉས་སས་བ་གསམ་ག་རམ་

གཞག་མདར་བསན་པ་དང༌།.སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ག་མཚན་ཉད་ས་སར་

བཤད་པའ།.།

སས་བ་གསམ་ག་རམ་གཞག་མདར་བསན་པ།

དང་པ་ན།. ཆང་ང་འབང་དང་མཆག་གར་པས།.།སས་བ་གསམ་ད་

ཤས་པར་བ།.།ད་དག་མཚན་ཉད་རབ་གསལ་བའ།.།ས་སའ་དབ་བས་བ་

བར་བ།.།ཞས་གསངས་ས།.།ད་ཡང་གང་ད།.བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་རབ་

ཏ་གསལ་བར་བ།.ཞས་བཤད་ན།.བང་ཆབ་ཀ་ལམ་ད་ཇ་ལ་བ་ཞ་ན།.སར་

སས་བ་ཞས་པ་སམས་ཅན་ཡན་ན་ཅག་ལ་འཇག་ཀང༌།. འདར་སས་བའ་

སད་དད་པ་ར་ཥ།.དན་བད་པའམ་ནས་པ་ལ་འཇག་པས།.འཇག་རན་ཕ་མ་

ཕན་ཆད་ཀ་དན་བསབ་པའ་ནས་པ་དང་ལན་པས་སས་བ་ཞས་བ་ཞང་ཕ་

མ་ཕན་ཆད་ཀ་བང་དར་དཔད་པའ་ཡད་ཤས་ཆ་བས་མ་ཞས་ཀང་བའ།.ཚ་

འད་པ་ཙམ་དན་ད་གཉར་བ་ལ་འདར་བསན་མའམ་སས་བ་ཞས་མ་བ་ས།.

ད་ལར་ཡང་བའ་བམ་ལས།. ཕ་མར་ངན་སང་འཇགས་པས་སག་སང༌།.།.

འཁར་བའ་སན་དན་ཐར་པ་འདད་པས།.།བདན་བཞའ་ཚལ་གས་བསབ་པ་

གསམ་འཇག. །ཐག་དམན་འཇགས་པས་བང་ཆབ་སམས་སང༌།.།ད་ལ་བ་

20

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ན་མ་ཡ་སད་པ།.།གཞན་ད་ན་ན་ཅ་ཞག་མ་ཡན།. །ཞས་གསངས་པ་ལར་

ར།.།ད་ལ་བའ་སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ན་གསམ་ཉད་ད་ཤས་པར་བ་ས།.བ་

མད་བང་ཆབ་ཏ་བགད་པའ་ལམ་ད་ལ་ཆང་ང་མངན་མཐའ་ལམ་དང༌།.

འབང་ངས་ལགས་ཐན་མང་བའ་ལམ་དང༌།. མཆག་ཏ་གར་པ་སངས་རས་

ཉད་ཀ་ལམ་གསམ་ཡད་པའ་ཕར།. སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ད་ཡང་རབ་ཏ་

གསལ་བ་ས་ག་ཤན་ཏ་ས་བར་བ་བར་བ་བ་ཡན་ཏ།. ལམ་ད་དག་ཀང་རང་

ག་ང་བ་མཚན་པར་བད་པའ་མཚན་ཉད་ཀ་ས་ནས་དང༌།.ས་སའ་དབ་བས་

ཏ་ལམ་གསམ་ག་ང་བ་དང་ཁད་པར་སན་ཚལ་མ་འད་བའ་ས་ནས་བ་བར་

བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།.།

སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ག་མཚན་ཉད་ས་སར་བཤད་པ།

༈. གཉས་པ་སས་བ་གསམ་ག་ལམ་ག་མཚན་ཉད་ས་སར་བཤད་པ་

ལ་གསམ།.སས་བ་ཆང་ངའ་མཚན་ཉད་བསན་པ།.སས་བ་འབང་ག་མཚན་

ཉད་བསན་པ།.སས་བ་ཆན་པའ་མཚན་ཉད་བསན་པའ།.།

དང་པ་སས་བ་ཆང་ངའ་མཚན་ཉད་བསན་པ།

དང་པ་ན།.

གང་ཞག་ཐབས་ན་གང་དག་གས། །

འཁར་བའ་བད་བ་ཙམ་དག་ལ། །

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

21

རང་ཉད་དན་ད་གཉར་བད་པ། །

སས་བ་ད་ན་ཐ་མར་ཤས། །

ཞས་གསངས།. ཤས་པ་ཆས་ཅན།. འདར་བསན་སས་བ་ཆང་ངའ་

རམ་གཞག་ཡད་ད།.ཚ་འད་ལ་ཅང་ཟད་ཀང་མ་ཆགས་ཤང༌།.ཕ་མ་ཕན་ཆད་

སབ་ནས་ཀ་སས་བ་གང་ཞག. །འཁར་ལས་བསར་བའ་མཐར་ཐག་པའ་

མའ་བད་བ་དང༌།.བར་བན་དང༌།.དགའ་རབ་དབང་ཕག་སགས་འདད་པའ་

བད་བ་དང༌།. ཚངས་པ་སགས་གཟགས་གཟགས་མད་ཀ་འཁར་བའ་བད་

བ་ཙམ་དག་ལ་དམགས་ནས།. ཐབས་ན་ལས་འབས་ལ་ཡད་ཆས་པའ་དད་

པ་སན་ད་སང་བའ་མ་དག་བ་བཅ་སང་ག་ཚལ་ཁམས་དང༌།.ཟག་བཅས་ཀ་

བསམ་གཏན་བཞ་དང༌།. གཟགས་མད་པའ་སམས་འཇག་སགས་ལའ་ཐག་

པ་དང་ཚངས་པའ་ཐག་པ་ཞས་བཤད་པ་གང་དག་གས་ཆད་ད་བ་བ་གང་

ཟག་རང་ཉད་ཀས་ཐབ་པའ་དན་ད་གཉར་བར་བད་པ་གང་དག་ཡན་པ།. ད་

ན་འདར་བསན་སས་བ་ཐ་མར་ཤས་པར་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།. འད་ཡང་

དམ་པའ་ཆས་ལ་ཞགས་པས་འདར་བསན་སས་བ་ན་ཡན་ལ།. སད་པ་དན་

ད་གཉར་ཞང༌།. གཞན་དན་ལ་རབ་ཀས་ཕགས་པས།. འབང་དང་ཆན་པ་

ལས་དམན་པའ་ཕར།.

ད་ཡང་རང་པ་དང་པས་སར་བའ་ཁད་པར།. གཉས་པས་འབས་བའ་

22

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཁད་པར།. གསམ་པས་ཀན་སང་ངམ་བསམ་པའ་ཁད་པར།. བཞ་པས་ཁད་

པར་ག་གཞ་བསན་ཏ།.།ད་ཡང་མངན་མཐ་ཙམ་དན་ད་གཉར་བས།. དའ་

ཐབས་མ་ནར་བ་ལ་ཞགས་པ་ན།.འདར་བསན་སས་བ་ཆང་ངའ་མཚན་ཉད་

ཡན་ལ།. སར་ན་སས་བ་ཆང་ང་ལ་ཚ་འད་དན་གཉར་ཙམ་ཡང་ཡད་ཀང༌།.

འདར་ན་མངན་མཐའ་ཐབས་མ་ནར་བ་ལ་ཞགས་པ་དགས་པའ་ཕར།.

འདར་བསན་སས་བ་ཆང་ང་ལ་གཅག་ཉད་ལས་དབ་བ་གཞན་མ་བད་ད།།.

སས་བ་གསམ་ག་ལམ་མཐའ་དག་ག་ར་བ་བཤས་གཉན་བསན་

ཚལ་ཡན་ཏ།. བ་མ་མཉས་པར་བས་ན།. དལ་འབར་ལ་སང་པ་ལན་འདད་

ས་ཞང༌།. དལ་བའ་རན་ལ་སང་པ་ལན་འདད་དམ་ཆས་སབ་འདད་ཀ་བ་མ་

སས་པར་སས་བ་གསམ་ག་ལམ་གང་ཡང་ཉམས་ས་ལན་པ་མ་འང་བས།.

བཤས་གཉན་བསན་པ་དང་དལ་འབར་ག་ཆས་སར་གཉས།. གསམ་གའ་

སན་འག་ཡན་ན།.།དའ་ཕར་བསན་བཅས་འདར་འག་ཏ།. བ་མ་རམས་ཀས་

བསན་པ་ཡ།.།ཞས་དང༌།.སམ་པ་འབགས་བཟད་སང་ར་ལན།.ཞས་སགས་

གསངས་ཀང༌།. འཁད་ཉམས་ས་ལན་པ་ན།. འད་ནས་བསན་པ་ལར་བཤས་

གཉན་བསན་ཚལ་སགས་ག་རམས་ངས་ཅན་ད་བའ།.།

འདར་བསན་སས་བ་ཆང་ངའ་ལམ་ག་དངས་གཞ་ལ།. དམགས་

སར་བཞ་ཡད་ད།. མ་རག་པ།. ངན་སང་གསམ་ག་ཉས་དམགས།. སབས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

23

འག།. ལས་འབས་བསམས་ནས་མ་དག་བཅ་སང་ག་ཚལ་ཁམས་ལ་བསབ་

པའ།.།ད་ཡང་སས་བ་ཆང་ངའ་བསམ་པ་ས་བ་ལ།. དམགས་པ་དང་པ་

གཉས་དང༌།.སར་བ་སབ་པ་ལ་ཕ་མ་གཉས་ས་ངས་པའ་ཕར་ཏ།.བའ་བམ་

སན་པ་ལས།.དལ་འབར་རད་དཀའ་འཆ་བ་རས་དན།.།ལན་གཅག་བསམས་

པས་ཆས་ཀ་མག་གཟག.།ད་ལར་བསམས་པས་ཆས་ཀན་ས་འགར།.།ཞས་

གསངས་པའ་ཕར།.།

གཉས་པ་སས་བ་འབང་ག་མཚན་ཉད་བསན་པ།

༈.གཉས་པ་སས་བ་འབང་ག་མཚན་ཉད་སན་པ་ན།.

སད་པའ་བད་ལ་རབ་ཕགས་ཤང༌། །

སག་པའ་ལས་ལས་ལག་བདག་ཉད། ། 

གང་ཞག་རང་ཞ་ཙམ་དན་གཉར། །

སས་བ་ད་ན་འབང་ཞས་བ། །

ཞས་པའ།.།ཤས་བ་ཆས་ཅན།. འདར་བསན་སས་བ་འབང་ག་རམ་

གཞག་ཡད་ད།. མནར་མད་ནས་སད་རའ་བར་ག་འཁར་བ་མཐའ་དག་ག་

སག་བསལ་ར་མཚན་ད་མའ་ས་ནས་བསམས་པས་འཁར་ལས་བསར་བ་

དང༌།. ཚངས་པ་དང༌།. བར་བན་ག་བད་བ་ལའང་ར་ལམ་ད་ཡང་འདད་པ་

མད་པས།.སད་པའ་བད་བ་ལ་རབ་ཀས་ཕགས་ཤང་ཞན་པ་ལག་པ་བསམ་

24

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

པའ་ཁད་པར།. བསམ་པ་དས་ཀན་ནས་བསངས་ནས་ས་གསམ་སག་པ་མ་

དག་བའ་ལས་ལས་ལག་པའ་བདག་ཉད་ཅན་ག་ས་ཐར་རས་བདན་གང་

རང་ག་བརལ་ཞགས་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་སར་བའ་ཁད་པར།.

བསམ་སར་ད་གཉས་དང་ལན་པས་རང་ཉད་སག་ཀན་ཉ་བར་ཞ་བའ་མང་

འདས་ཙམ་དན་ད་གཉར་བ་འབས་བའ་ཁད་པར་ཏ།. རན་ག་གང་ཟག་གང་

ཞག་ཁད་པར་ད་གསམ་དང་ལན་པ་ད་ལ་ན་སས་བ་འབང་ཞས་བརད་པར་

བ་བ་ཡན་པའ་ཕར་ཏ།.འད་ན་དམ་ཆས་མ་ནར་བར་སབ་པ་ལ་ཞགས་པས་

འདར་བསན་སས་བ་ཡན་ཞང༌།. སད་པ་མཐའ་དག་ལས་ཡད་ལག་པས་

ཆང་ང་ལས་ཁད་པར་འཕགས།. མག་ལ་སམས་ཅན་ཁར་ཆན་ཁར་བ་ཡ༑.༑.

སམས་དཔའ་མཆག་ན་དལ་གས་འག་མ་མཛས།. ཞས་པ་ལར་འག་བའ་

དན་ག་ཁར་འཁར་བའ་ལག་བསམ་དང་མ་ལན་པས་སས་བ་ཆན་པ་ལས་

དམན་པའ་ཕར།.ད་ལར་ན་རང་པ་གསམ་གས་བསམ་པ་དང༑.སར་བ་དང༌།.

འབས་བ་དང༌།. བཞ་པས་ཁད་པར་ག་གཞ་བསན་ཏ།.།ཤ་ར་བའ་གསང་

བགས་ལས།. སག་པའ་ལས་ལས་ཞས་པ།. མ་དག་བ་ཁ་ན་ལ་མ་ཟར་ག།.

མངན་མཐ་འགབ་པའ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའ་ལས་རམས་ཀང་ཡན་ཏ།.

འཁར་བ་འགབ་པའ་ཀན་འབང་ལས་དང་ཉན་མངས་ཐམས་ཅད་འདས་

བསས་གསང༌།.ལག་བདག་ཉད་ཅས་པས་ཀང༌།.གཉན་པ་བསབ་པ་གསམ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

25

ག་བསན།. ཞས་གསང་ང།.།སས་བ་ཆང་འབང་གཉས་ཀ་དང་ཐན་མང་བའ་

ལམ་རད་ལན་ག་ཐག་ཆན་ག་གང་ཟག་ཤན་ཏ་མང་བས།. འདར་ན་གཙ་

བར་རང་དན་ད་ཐར་པ་སབ་པའ་ཐབས་མ་ནར་བ་ལ་ཞགས་པ་ན།. འདར་

དངས་ས་བསན་པའ་སས་བ་འབང་ག་མཚན་ཉད།.འད་ལ་ཐག་པའ་ས་ནས་

དབ་ན།. ཉན་ཐས་ཀ་ཐག་པ་ལ་ཞགས་པ་དང༌།. རང་སངས་རས་ཀ་ཐག་པ་

ལ་ཞགས་པ་གཉས།. བསམ་བའ་ས་ནས་དབ་ན།. འཕགས་པའ་བདན་བཞ་

བསམ་པ་དང༌།. རན་འབལ་ཡན་ལག་བཅ་གཉས་ལགས་འབང་ལགས་

བཟག་ཏ་བསམ་པ་གཉས།. ཡང་འདར་དངས་བསན་ག་སས་བ་འབང་ལ་

ནང་ཚན་ག་ས་ནས་དབ་ན།. ཆང་འབང་ཆ་གསམ་ད་ཡད་ད།. རང་དན་ད་

ཐར་པ་དན་གཉར་ག་བསམ་པས།. དག་བཅའ་ཚལ་ཁམས་ལ་སབ་པ་ན།.

སས་བ་འབང་ག་ཆང་ང་དང༌།. བསམ་པ་ད་དང་ལན་པས་འཕགས་པའ་

བདན་བཞ་བསམ་པ་ན།.འབང་ག་འབང་དང༌།.བསམ་པ་ད་དང་ལན་པ་གང་

ཞག. །གཉས་སང་ག་བདག་མད་བསམ་པ་ན་འབང་ག་ཆན་པ་ཡན་ན།.།ཇ་

བ་ཆན་པ་མགན་པ་ཀ་སབ་དང༌།.དཔལ་ལན་ཟ་བའ་རས་ས་འབང་བས།.ད་

ལར་ན་བསམ་བ་བདག་མད་གསམ་ག་ས་ནས་ཀང་གསམ་ད་ཡད་ད།. རང་

ར་ཐབ་པའ་རས་ཡད་ཀས་སང་ཙམ་ག་བདག་མད་དང༌།.རལ་ཕན་ཆ་མད་

བསགས་པའ་ཕ་རལ་དན་གས་སང་པའ་གཟང་བ་ཆས་ཀ་བདག་མད་

26

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

དང༌།. གང་ཟག་དང༌།. ཆས་རག་པས་བཏགས་ཙམ་ལས།. རང་བཞན་གས་

གབ་པས་སང་པའ་བདག་མད་ཕ་མ་རགས་ཤང་བསམ་པའ་ཐག་པ་དམན་

པའ་གང་ཟག་གསམ་གཞག་དགས་པའ་ཕར་ར།.།སས་བ་འབང་ག་ལམ་

དངས་གཞ་ན།. སད་པའ་བད་ལ་རབ་ཕགས་ཤང༌།. ཞས་པས་སག་བདན་

དང་།. སག་པའ་ལས་ལས།. ཞས་པས།. ཀན་འབང་དང༌།. རང་ཞ་ཙམ་དན་

གཉར།. ཞས་པས།. འགག་བདན་དང༌།. ལག་བདག་ཉད།. ཅས་པས།. ལམ་

བདན་བསན།.ཞས་ཤ་ར་བ་གསང་པ་ལར།.

༈. འཕགས་པའ་བདན་བཞའ་ལམ་ན།. ཐར་འདད་རམས་ཀ་བསམ་

བའ་གཙ་བ་དང༌།.སས་བ་འབང་ག་ལམ་ག་གཞང་ཤང་ཡན་ཏ།.རན་འབལ་

ཡན་ལག་བཅ་གཉས་ཀང་ད་ཉད་ད་འདས་པའ་ཕར།. ད་ཡང་ཐར་པ་དན་

གཉར་གས་གཏན་ལ་དབབ་བ་ཀན་བང་གཉས་ས་ངས་ཏ།. དང་པ་ལ་ར་

འཆང་བད་ཀན་འབང་བདན་པ་དང༌།. འབས་བ་བཅངས་པ་སག་བདན་

གཉས་ས་ངས།. ཕ་མ་ལ་ཐབ་བ་འགག་བདན་དང༌།. ཐབ་བད་ལམ་བདན་

གཉས་ས་ངས་པའ་ཕར།. ག་རམས་ཡང་སག་བདན་ཐག་མར་གསངས་པ་

ལར།.ཐར་འདད་ཀས་དང་པར།.སག་བསལ་བརད་དང༌།.དག་དང༌།.གསམ་

ལ་སགས་པས་འཁར་བ་ས་དང༌།. ས་སའ་ཉས་པ་ལགས་པར་བསམས་ཏ།.

ཐར་འདད་ཀ་བ་བཅས་མན་བསད་དགས་ཏ།. བའ་བམ་སན་པ་ལས།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

27

འཁར་བ་ཁང་པ་མ་འབར་བཞན་ནམ།.།བཙན་དང་མ་བཟད་ཆད་པའ་

མའམ།.།ར་མཚའ་ཀང་འཁལ་ནང་ད་ཚད་པའམ།.།འབག་དགན་མ་བཟད་

འཁམས་བཞན་བསམས་ལ།.།ཞས་གསངས་པའ་ཕར་ར།.།འཁར་བའ་སག་

བསལ་བསམས་པས་ཡད་ས་བ་ན།. འཁར་བ་འད་ཅའ་ར་ཅན་ཡན་སམ་ད་

བསམས་པས།. ཉན་མངས་པ་དང་ཟག་བཅས་ཀ་ལས་ལས་འཁར་བ་འགབ་

པར་མཐང་ནས།. ཀན་འབང་སང་འདད་ས་བས།. དའ་འག་ཏ་ཀན་འབང་

བསན་པ་ལར།. ཀན་འབང་འཁར་བའ་འཇག་རམ་བསམ་པར་བ་ས།. བའ་

བམ་ལས།. བདག་ཅག་འཁར་བར་ཡན་རངས་རག་འཁམས།.།ད་ཡ་ར་ར་

རང་ག་ཉན་མངས།.།ད་ཡ་གཙ་བ་མ་རག་པ་ས།.།ད་ཡས་ཡན་ལག་བཅ་

གཉས་བསད་པས།.།རག་ཏ་འཁར་བ་རན་མ་འཆད་འགར།.།ཞས་གསངས་

པ་ལར་ར།།

༈. ཀན་འབང་ག་གཙ་བ་མ་རག་པ་ན།. ཡལ་ག་གནས་ཚལ་ལ་ཕན་

ཅ་ལག་ཏ་ཞགས་པའ་བ་ཡན་པས།. སང་ནས་ས་ཤས་པ་ན།. འགག་པ་

མངན་ད་བ་ནས་ས་མཐང་བས།. དས་གསམ་པར་འགག་བདན་བསན་པ་

ལར་སམས་ཏ།.བའ་བམ་ལས།.འཁར་བའ་ཁང་ཆན་འད་ལ་ས་མང༌།.།གང་

ནས་བང་ཀང་ཕར་ན་འཐན་ཏ།. ཞས་བཤད་པའ་ཕར།. འགག་པ་མངན་ད་

བད་པའང༌།. ལམ་ལ་རག་ལས་པར་མཐང་བས།. ལམ་བདན་དས་བཞ་པར་

28

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

སན་ཏ།. བའ་བམ་ལས།. ཐབས་ཚལ་ཀན་གས་མ་རག་བཟག་བ།.།ཟག་

བད་ར་ན་བསབ་པ་གསམ་ཡན།. ཞས་གསངས་པའ་ཕར།. ད་སད་ད་ར་

བཙན་བམས་པས་ཀང༌།. ནད་ན་ཤས་བ་ནད་ཀ་ར་ན་སང་བར་བ།.།བད་

གནས་ཐབ་བ་སན་ན་བསན་པར་བ་བ་ལར།.།སག་བསལ་ར་དང་ད་འགག་

པ་དང་ད་ཡ་ལམ།.།ཤས་བ་སང་བ་རག་པར་བ་ཞང་བསན་པར་བ།. །ཞས་

གསངས་པའ་ཕར།.

སས་བ་ཆན་པའ་མཚན་ཉད་བསན་པ།

༈.གསམ་པ་སས་བ་ཆན་པའ་མཚན་ཉད་བསན་པ་ལ་གཉས།.མདར་

བསན་པ་དང༌།.རས་པར་བཤད་པའ།.།

མདར་བསན་པ།

དང་པ་ན།.

རང་རད་གཏགས་པའ་སག་བསལ་གས། །

གང་ཞག་གཞན་ག་སག་བསལ་ཀན། །

ཡང་དག་ཟད་པར་ཀན་ནས་འདད། །

སས་བ་ད་ན་མཆག་ཡན་ན། །

ཞས་གསངས།.ཤས་བ་ཆས་ཅན།.འདར་དངས་ས་བསན་པའ་སས་

བ་ཆན་པའ་རམ་གཞག་གཞག་ཏ་ཡད་ད།.སས་བ་ཆང་འབང་ག་ལམ་ལ་བ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

29

ལགས་པར་སངས་ཤང་འབངས་པའ་གང་ཟག་གང་ཞག་རང་རད་ད་

གཏགས་པའ་ས་རང་ཉད་འཁར་བའ་སག་བསལ་གས་ཐག་མཐའ་བར་

གསམ་ད་གདངས་པ་ལར་ད།.སད་མཚར་འཁམས་པའ་མ་གར་སམས་ཅན་

གཞན་ཐམས་ཅད་ཀང༌།. ད་དང་འད་བ་སད་པའ་སག་བསལ་ཀན་ག་མ་

འབར་བས་བསགས་པ་ལ་མ་བཟད་པའ་སང་རས་ཀན་ནས་བསངས་ཏ།.

གཞན་ག་སག་བསལ་ཐམས་ཅད་དང༌།.དའ་ར་སབ་གཉས་བག་ཆགས་དང་

བཅས་པ་ཀན་ཡང་དག་པར་ཏ་སར་བཟག་པ་མད་པར་ཀན་ནས་ཟད་པར་

འདད་པའ་གཞན་དན་དན་གཉར་ག་འདད་པ་དང་མཚངས་ལན་ག།. ཐབ་བ་

བང་ཆབ་ལ་དན་ད་གཉར་བའ་སམས་རན་པ་ཆ་དང༌།. དས་ཀན་ནས་བསངས་

པའ་རལ་སས་ཀ་སད་པ་ཅ་རགས་ལ་གནས་པ་ད་ན་འདར་དངས་ས་

བསན་པའ་སས་བ་མཆག་ཡན་པའ་ཕར་ར།.།

ད་ཡང་གཙ་བར་ཐག་ཆན་སབ་པའ་ཐབས་མ་ནར་བ་ལ་ཞགས་པ་

ན།.འདར་དངས་ས་བསན་པའ་སས་བ་ཆན་པའ་མཚན་ཉད་ཡན་ན།.།

འདར་བསན་སས་བ་ཆན་པ་ལ།.ལ་བའ་ས་ནས་དབ་ན།.དབ་སམས་

གཉས།.ཐག་པའ་ས་ནས་དབ་ན།.མད་སགས་གཉས།.ལམ་མར་བལ་ག་ས་

ནས་དབ་ན་ཕགས་ཀ་ཤང་རས་བགད་པ་སགས་ལ་ཡད་ད།.།

སས་བ་ཆན་པའ་ལམ་ག་རམ་གཞག་ན།. རམ་སང་མངན་བང་ལས་

30

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཀང་གསང་བ་པའ་བདག་པ་ཐམས་ཅད་མཁན་པའ་ཡ་ཤས་ད་ན།.སང་རའ་

ར་བ་ལས་བང་བ་ཡན།.བང་ཆབ་ཀ་སམས་ཀ་ར་ལས་བང་བ་ཡན།.ཐབས་

ཀས་མཐར་ཕན་པ་ཡན་ན།.།ཞས་ཐག་ཆན་ག་ལམ་ཚང་ཞང་མ་ནར་བ་ན།.

སང་ར་ཆན་པ་དང༌།. བང་ཆབ་ཀ་སམས་དང༌།. སན་པ་ལ་སགས་པའ་

ཐབས་གསམ་ད་འདས་པར་གསངས་ཤང་དན་འད་ཉད།. མཁས་པའ་དབང་

པ་ཀ་མ་ལ་ཤ་ལས་སམ་རམ་གསམ་ད་གཏན་ལ་ཕབ་བ།.།དཔལ་ལན་ཟ་

བའ་ཞབས་ཀས་ན།. རན་ཆན་འཕང་བ་ལས།.བདག་ཉད་དང་ན་འཇག་རན་

འདས།.།བ་མད་བང་ཆབ་ཐབ་འདད་ན།.།དའ་ར་བ་བང་ཆབ་སམས།.།ར་

དབང་རལ་པ་ལར་བརན་དང༌།.།ཕགས་མཐས་གཏགས་པའ་སང་ར་དང༌།.།.

གཉས་ལ་མ་རན་ཡ་ཤས་ལགས།. །ཞས་གསངས་པའ་རས་ས་འབངས་

ནས།. སང་ར་དང་གཉས་ས་མད་པར་རགས་པའ་ཤས་རབ་དང༌།. བང་ཆབ་

ཀ་སམས་གསམ་གས།. བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ལམ་ཐམས་ཅད་བསས་

པར་བཞད་ད།. སང་རའ་སམས་དང་གཉས་ས་མད་བ་དང༌།.།བང་ཆབ་

སམས་ན་རལ་སས་རམས་ཀ་ར།.ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.དབ་མ་སང་པ་

ལས་ཀང༌།. བང་ཆབ་སམས་ན་མ་གཏང་དང༌།.།ཐབ་པའ་བརལ་ཞགས་

ཡང་དག་བསན།.།ད་ཉད་ཤས་པ་ཚལ་བ་ན།.།དན་ཀན་སབ་པའ་སད་པ་

ཡན།. །ཞས་གསངས་ལ།. དབ་མ་རན་དའང༌།. བང་ཆབ་ཀ་སམས་དང༌།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

31

བང་ཆབ་སམས་དཔའ་བརལ་ཞགས་དང༌།. ད་ཁ་ན་ཉད་ཀ་ལ་བ་གསམ་ད་

འདས་པར་བསན་ཏ།. ད་ཉད་ལས།. . ཡང་དག་དད་པའ་རས་འབང་བ།.།.

རགས་པའ་བང་ཆབ་སམས་བསད་ནས།.།ཐབ་པའ་བརལ་ཞགས་བངས་

བས་ཏ།.།ད་ཉད་ཡང་དག་ཤས་ཚལ་བརན།. །ཞས་བཤད་པའ་ཕར།. སབ་

དཔན་ཆན་པ་ཞ་བ་ལས།. བསབ་བཏས་ས།. དལ་འབར་དན་ཆ་རད་པར་

དཀའ་བ་བསམས་ནས་སང་པ་ལན་འདད་བསད་སར་དད་པ་ལག་པར་ཐག་

ཆན་ག་ཡན་ཏན་བསམས་པའ་དད་པ་བསད་ད།.སན་སམས་དང༌།. འཇག་

སམ་བཟང༌།.ལས་ལངས་སད་དག་ར་གསམ་བཏང་བ་དང༌།. བསང་བ་དང་

དག་པ་དང་སལ་བའ་ཚལ་གསངས་པ་འདས།.སད་པ་ཕར་ཕན་དག་བསས་

པ་ཡན་ཏ།. བའ་བམ་སན་པ་ལས།. . ག་ཆ་དག་དག་སམ་ཅ་དག་དང༌།.།.

བཏང་བསང་དག་སལ་བཞ་ན་དན་གཅག.།ཅས་གསངས་པའ་ཕར།.ཡང་ན་

སར་བ་བང་ཆབ་ཏ་སམས་བསད་པ།. དངས་གཞ་ཕར་ཕན་དག་ལ་སབ་པ།.

རས་བང་ཆབ་ཏ་བས་བ་གསམ་གས་ཐག་ཆན་ག་ཉམས་ལན་བསས་པ་

ཡན་ཏ།. བའ་བམ་སན་པ་ལས།. དག་བཤས་སན་པའ་ཞལ་ནས་འད་

གསང༌།.།སར་བ་བང་ཆབ་སམས་ཀས་འཕངས་པ།.།དངས་གཞ་ཕ་རལ་

ཕན་པ་དག་ལན།.།ཟན་རས་མཇག་ཏ་བང་ཆབ་བས་བ།.།ཕ་རལ་ཕན་ཚལ་

སར་ཀན་དར་འད།.།ཞས་གསངས་པ་ལར་ར།.།

32

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ལམ་ག་སན་མ་འདར་ན།. ཐག་ཆན་ག་ལམ་ཐམས་ཅད་ཐག་ཆན་ག་

མཇག་ས་སམས་བསད་ད་བསན་པ།.སམས་ད་ཇ་ལར་བསད་ཚལ།.སམས་

བསད་ནས་སད་པ་ལ་སབ་ཚལ།. བསབ་པའ་འབས་བ་ངས་བཟང་བ་དང་

བཞ་བསན་པ་ལས།.

ཐག་ཆན་ག་ལམ་ཐམས་ཅད་ཐག་ཆན་ག་མཇག་ས་སམས་བསད་ད་བསན་པ།

དང་པ་ན།. རང་རད་གཏགས་པའ་སག་བསལ་གས་ཞས་སགས་

རང་པ་བཞ་དང༌།. སམས་ཅན་དམ་པ་བང་ཆབ་མཆག. །ཅས་པ་རང་པ་

གཉས་ཀས་བསན།.།

སམས་ད་ཇ་ལར་བསད་ཚལ།

༈.གཉས་པ་ན།.རགས་སངས་བས་ས་ལ་སགས་དང༌།.ཞས་སགས་

སན་སམས་ཆ་གས་ལན་ཚལ་བསབ་བ་དང་བཅས་པ་སན་པའ་གཞང་

རམས་ཀས་བསན།.སད་པ་ལ་སབ་པ་ལ་འཇག་སམ་འཛན་དགས་བས།.ད་

ལན་ཚལ།.འཇག་.སམས་བདག་ཉད་སམ་པ་མ་གཏགས་པ།.།ཞས་སགས་

ཀས་བསན།.།

སམས་བསད་ནས་སད་པ་ལ་སབ་ཚལ།

༈.གསམ་པ་ན།.རལ་སས་ཀ་སད་པ་ཐམས་ཅད་རལ་ཚབ་དམ་པས།.

བསབ་གསམ་དབང་ད་མཛད་ནས་ན།.།རལ་བས་ཕ་རལ་ཕན་པ་དག.།ཡང་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

33

དག་བཤད་ད་དང་པ་གསམ།.།ཐ་མ་གཉས་ཀས་རམ་པ་གཉས།.།གཅག་ན་

གསམ་ཆར་ལ་ཡང་གཏགས།.།ཞས་གསངས་པ་ལར།. ཐན་མང་མ་ཡན་

པའ་བསབ་པ་གསམ་ད་བསས་པ་ལས།. ཉས་སད་སམ་པ།. དག་བ་ཆས་

སད།.སམས་ཅན་དན་བད་ཀ་ཚལ་ཁམས་གསམ་ལ་བསབ་ཚལ་ན།.

རང་ག་ལས་ངག་ཡད་ན་རམ་དག་ར།.ཞས་སགས་ཀས་བསན།.ཏང་

ང་འཛན་ལ་བསབ་ཚལ་ན།. བསད་ནམས་ཡ་ཤས་རང་བཞན་ག།. ཞས་

སགས་ཀས་བསན།. ཤས་རབ་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་ཚལ་ན།. ཤས་རབ་ཕ་

རལ་ཕན་སར་དང༌།.ཞས་སགས་ཀས་བསན།.།

 བསབ་པའ་འབས་བ་ངས་བཟང་བ།

༈. བཞ་པ་ན།. ད་ལར་ད་ཉད་བསམས་བས་ན།. ཞས་སགས་ཀས་

བསན་ཏ།.།

སས་བ་ཆན་པའ་ལམ་རས་པར་བཤད་པ།

༈.གཉས་པ་སས་བ་ཆན་པའ་ལམ་རས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉས།.ཕ་

རལ་ཏ་ཕན་པའ་ལམ་རས་པར་བཤད་པ་དང༌།. སགས་ལ་འཇག་པའ་ཚལ་

ཕགས་ཙམ་བསན་པའ།.།

ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པའ་ལམ་རས་པར་བཤད་པ།

དང་པ་ལ་གཉས།. ལམ་ག་རམ་གཞག་བཤད་པ་དང༌།. འབས་བའ་

34

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

རམ་གཞག་བཤད་པའ།.།

ལམ་ག་རམ་གཞག་བཤད་པ།

དང་པ་ལ་གཉས།. བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་དང༌།. ལམ་ཡང་དག་པ་

ཉད་བཤད་པའ།.།

བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ།

དང་པ་ན།. གང་ཞག་གཞན་ག་སག་བསལ་ཀན།.།ཡང་དག་ཟད་པར་

ཀན་ནས་འདད།. །ཅས་བཤད་ན།. སས་བ་ཆན་པས་གཞན་ག་སག་བསལ་

ཇ་ལར་ཟད་པར་བད་སམ་ན།.གཞན་དན་ཕན་ཚགས་བསབ་པ་ལ་ཐབས་བ་

ན་མད་པའ་བང་ཆབ་ཐབ་དགས་པས།. གཞན་དན་ད་བང་ཆབ་བསབ་པའ་

ཐབས་བ་མ་དམ་པའ་མན་ངག་སན་པར་བཞད་ནས།. སམས་ཅན་དམ་པ་

བང་ཆབ་མཆག.།འདད་པར་གར་པ་ད་དག་ལ།.།བ་མ་རམས་ཀས་བསན་པ་

ཡ།.།ཡང་དག་ཐབས་ན་བཤད་པར་བ།.།ཞས་གསངས།.འད་ལ་བཤད་པར་

བའ་ཞས་དང༌།. གང་ན་བ་ན་མད་པའ་བང་ཆབ་བསབ་པའ་ཐབས་ནའ།.།.

གང་ལ་ན།.སམས་ཅན་དམ་པ་བང་ཆབ་མཆག་ག་ག་འཕང་འདད་པར་གར་

པ་ད་དག་ལའ།.།འདར་སམས་ཅན་ན་སས་བ་དང༌།. དམ་པ་ན་མཆག་གམ་

ཆན་པ་ཡན་པས།. སས་བ་ཆན་པ་ཞས་སར་བཤད་པ་ད་ཡན་ན།.།ཤ་ར་

བའ་ཞལ་ནས།.སམས་ཅན་དམ་པ་ཞས་པ་རགས་སད་ཅང་ལག་པའ་བསམ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

35

པ་དག་པ་དང་ལན་པ་ཡན་གསང་ང།.།བང་ཆབ་མཆག. །འདད་པར་གར་པ།.

ཞས་པས་བང་ཆབ་དན་གཉར་དང༌།. གང་ག. གང་ཞག་གཞན་ག་སག་

བསལ་ཀན།.།ཡང་དག་ཟད་པར་ཀན་ནས་འདད།.།ཅས་པས་གཞན་དན་དན་

གཉར་བསན་ཏ།. ད་ལར་ན་རན་ལས་གསངས་པའ་སམས་བསད་མཚན་

ཉད་ཡངས་རགས་ད་བསན་པས།.གཞང་འད་དག་གས་ཐག་ཆན་ག་འཇག་

ས་ཡང་བསན་པ་ཡན་ན།.།ཚལ་ཇ་ལར་ན་ལང་རགས་དང་ལན་པས་ཡང་

དག་པར་ར།.།ཇ་བ་གནས་ལ་རག་པའ་པཎ་ཆན་ཡན་པས་ཤས་རབ་ཀ་

རལ་གས་འཆད་དམ་ཞ་ན།.གསར་གང་པ་ལ་སགས་པའ་བ་མ་རམས་ཀས་

བསན་པའ་གསང་ག་རས་ས་འབངས་ནས་འཆད་ཀས།. རང་བཟར་ན་མ་

ཡན་ན།.།.

པ་ཏ་བའ་ཞལ་ནས།. ཇ་བའ་གསང་འད་རང་ཅག་ལ་མན་ངག་ཏ་

གནང་བ་ཡན་ཏ།. རང་ལ་བད་སད་དམ་ཡན་ཏན་ཆ་སས་ཆང་སས་ཐམས་

ཅད་བ་མའ་བཀའ་དན་ད་ག་ན།. བ་མའ་བན་རབས་ཀང་གདད་འཇག. །.

ཡནཏན་ཡང་གང་འཕལ་ད་འག་གསངས་ཏ།. བའ་བམ་ལས།. བ་མ་རམས་

ཀས་བསན་པའ་སབས་ས།.།འད་ཡང་མན་ངག་རང་ག་རད་ལ།.།ཡན་ཏན་

ཅ་སས་བ་མའ་བན་རབས།.. །ད་ལར་རག་དན་བན་གས་རབས་འཇག. །.

ཅས་གསངས་ས།.།པ་ཏ་བ་གཞང་འད་བ་མའ་བཀའ་དན་རས་ས་དན་པ་ལ་

36

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

སར་བ་མཛད་པ་ལ་བརན་ནས།. དག་བཤས་ཤ་ར་བ་འདར་བ་མའ་བསན་

ཚལ་རས་པར་གསང་ང།.།

མདར་ན།. སམས་ཅན་དམ་པ་ཞས་པ་རང་པ་གཉས་ཀས་ཆས་འད་

གང་ལ་བཤད་པའ་སད་ངས་བཟང༌།. བ་མ་རམས་ཀས་བསན་པ་ཡ།. ཞས་

པ་གཉས་ཀས།.བདད་ར་ལ་བའ་ཆས་ངས་བཟང༌།.ད་ཡང་ཡང་དག་ཐབས་

ན་ཞས་པས་བརད་བ་དང༌།. བཤད་པར་བ་ཞས་པས་དགས་པ་དང༌།. བ་མ་

རམས་ཀས་བསན་པ་ཡ།. ཞས་པས་རད་བད་ཀ་ཁད་པར་དང༌།. བང་ཆབ་

མཆག་ཅས་པས་ཉང་དགས་བསན་ཏ།. བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་རབ་ཏ་

གསལ་བར་བ།.།ཞས་པ་རས་པར་བཤད་པའ།.།

འ་ན་བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་རབ་ཏ་གསལ་བར་བ།. ཞས་པ་དང༌།.

ད་དག་མཚན་ཉད་རབ་གསལ་བའ།.།ས་སའ་དབ་བས་བ་བར་བ།.།ཞས་པ་

དང༌།. འདར་ཡང་དག་ཐབས་ན་བཤད་པར་བ།. ཞས་པ་རམས་བཟས་པར་

འགར་ར་ཞ་ན།. སན་མད་ད།. བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་རབ་ཏ་གསལ་བར་

བ།. ཞས་པ་གཞང་སའ་རམ་པར་དམ་བཅའ་དང༌།.།ས་སའ་དབ་བས་བ་

བར་བ།.ཞས་པ་སས་བ་གསམ་ག་དབ་བ་ས་སར་འཆད་ཅས་པ་དང༌།.ཡང་

དག་ཐབས་ན་བསན་པར་བ།.ཞས་པས།.ཐག་པ་ཆན་པའ་རགས་ཅན་ལ་བ་

མད་བང་ཆབ་བསབ་པའ་ཐབས་མ་ནར་བར་འཆད་ཅས་སན་ཚལ་ཐ་དད་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

37

པའ་ཕར།.དས་ན་སམས་ཅན་དམ་པ་ཞས་སགས་ཤ་ལ་ཀ་འད་གཞང་འག་

མ་རམས་ཀ་མདར་བསན་དའང་བཟང་ང།.།

ད་ལར་ན་སབས་འདར་ཐག་པ་ཆན་པའ་སམས་སད་ཀ་མཚན་ཉད་

དབ་བ།. ཇ་ལར་སང་བའ་རམ་པ་རམས་ཤང་ར་ཆན་པ་གསམ་ག་བཞད་པ་

བཞན་ར་འབས་མན་ངག་བདན་དང༌།. བདག་གཞན་མཉམ་བརའ་ས་ནས་

ཉམས་ས་ལན་ཚལ་བང་ཆབ་ལམ་ག་རམ་པར་གསངས་པ་ཇ་ལ་བ་བཞན་

བངས་ནས་བང་ཆབ་ཀ་སམས་རན་པ་ཆ་བསམ་པ་ལ།. སས་བའ་རལ་ཅ་

ཡད་ཀས་འབད་དགས་ཏ་ཇ་བ་ཆན་པ་འདའ་བའ་ཚ།. སན་པ་ལ།. དམན་

ཆད་ར་གར་གསར་འདད་ལ་ཆས་མ་ཉན།.རད་ས་བཞ་དཀགས་ཤང་འཆད་

ད་འང༌།.དག་བཤས་མད་ས་ལ་གས།.སམས་བཟང་པ་གས་གསང༌།.སན་

པ་འདའ་བའ་ཚ་ཡང༌།. སན་པའ་དབ་པ་ཏ་བའ་པང་ད་བཞག་པས།. སན་

ཆབ་དབ་སའ་གསབ་ཏ་སང་བ་མཁན་ནས།. ཁད་མ་ངན་བ་མ་དགས།.

སམས་བཟང་པ་གས།. ཚ་འད་ཉད་ལ་ཁད་པར་ཅན་ད་འགར་གས་གསང༌།.

ཇ་བ་ལགས་ཀས་སམས་བཟང་པ་བ་བ་ཅ་ལ་ཟར་ལགས་ཞས་པས།. ཧར་

མཛད་ནས་འ་ན་བང་ཆབ་ཀ་སམས་ལ་ཟར་ལགས་མད།. ཅས་ལན་གཉས་

གསངས་པས།.པ་ཏ་བའ་ཞལ་ནས།.དའ་དས་ས་ངའ་སང་ལ་ཕར་པ་ཐབས་

པ་འད་བ་ཅག་བང་གསང༌།. གང་ར་ཐང་པའ་ཞལ་ནས་ཀང་ཕན་འདགས་

38

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

པས་ཀང༌།. གནད་པ་སལ་བ་ལ་གས་པ་ཅག་བང་ན།. བང་ཆབ་ཀ་སམས་

བརན་པ་བང་བ་ཡན།. རལ་མ་དགག་ཕམ་ལང༌།. སང་ད་མ་འག།. འག་ཏ་

སད།. བང་ཆབ་སམས་དཔའ་བ་བ་ཁས་ཉན་ཞ་ཚ་བསབ་དགས་པ་ཡན་

གསང་ཞང༌།. ལམ་པ་བའ་ཞལ་ནས་ཀང༌།. འ་སལ་བསད་རམ་དང་རགས་

རམ་ལ་མན་ངག་ཏ་བད་ད།.ཇ་བའ་གདམས་ངག་ག་མཐལ་ཕང་བ།.བམས་

སང་ར་བང་ཆབ་ཀ་སམས་སམ་པ་ཡན་གསང༌།. བདག་ཅག་ག་ར་ཐམས་

ཅད་མཁན་པའ་ཞལ་ས་ནས་ཀང༌།.སམས་བསད་ཐག་མཆག་ལམ་ག་གཞང་

ཤང་ས།.།རབས་ཆན་སད་པ་རམས་ཀ་གཞ་དང་རན།.།ཚགས་གཉས་ཀན་

ལ་གསར་འགར་ར་ལ་བ།.།རབ་འབམས་དག་ཚགས་སད་པའ་བསད་

ནམས་གཏར།.།ད་ལར་ཤས་ནས་རལ་སས་དཔའ་བ་རམས།.།རན་ཆན་

སམས་མཆག་ཐགས་དམ་མཐལ་ད་འཛན།.།རལ་འབར་ངས་ཀང་ཉམས་

ལན་ད་ལར་བས།.།ཐར་འདད་ཁད་ཀང་ད་བཞན་བསང་འཚལ་ལ།.།ཞས་

གསངས་པའ་ཕར་ར།.།

ཐབས་ཡང་དག་པ་བཤད་པ།

༈.གཉས་པ་ཐབས་ཡང་དག་པ་བཤད་པ་ལ་གཉས།.སན་པ་བསབ་བ་

དང་བཅས་པ་དང༌།.འཇག་པ་བསབ་བ་དང་བཅས་པའ།.།

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

39

 སན་པ་བསབ་བ་དང་བཅས་པ།

དང་པ་ལ་གསམ།. སར་བ།. དངས་གཞ།. མཇག་བསབ་བ་ལ་སབ་

ཚལ་ལ།.།

སར་བ་ལ།

དང་པ་ལ་གསམ།. ཚགས་གསག་པ།. སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་བ་

བ།.སམས་གསམ་ལ་བ་སང་བའ།.།

ཚགས་གསག་པ།

དང་པ་ན།. ཡང་དག་ཐབས་ན་བཤད་པར་བ།. ཞས་བཤད་ན་རགས་

བང་བསབ་པའ་ཐབས་གང་ཞ་ན།.ཐབས་ན་གཉས་ཏ།.བསམ་པ་ཕན་ཚགས་

དང༌།.སར་བ་ཕན་ཚགས་ས།.།བསམ་པ་ན་སམས་བསད་པ་ཡན་ལ།.ད་ན་

བསད་ནམས་བསགས་པ་ལས་འབང་བར་བསན་པའ་ཕར།.

རགས་སངས་བས་ས་ལ་སགས་དང༌། །

མཆད་རན་དམ་ཆས་མངན་ཕགས་ནས། །

མ་ཏག་བདག་སས་དངས་པ་དག །

ཅ་འབར་པ་ཡས་མཆད་པར་བ། །

ཀན་བཟང་སད་ལས་གསངས་པ་ཡ། །

40

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

མཆད་པ་རམ་པ་བདན་དག་ཀང༌། །

ཞས་གསངས།. འདར་བསན་མཆད་པ་ཇ་ལར་བ་བ་དང༌།. གང་ག་

མདན་ད་བ་བ་ཡང་གཞག་ཏ་ཡད་ད།. རགས་པའ་སངས་རས་ཤཀ་ཐབ་

པའ་ར་མར་བས་པའ་ས་དང༌།.ལ་སགས་པ་འབར་ད་བརས་པ་དང༌།.ལགས་

ས་བག་པ་དང༌།. ལར་ཚ་སགས་སའ་རན་དང༌།. རང་བསལ་ག་སང་པ་ཅན་

ག་མཆད་རན་ཐགས་ཀ་རན་དང༌།. གསང་རབ་ཡན་ལག་བཅ་གཉས་སགས་

དམ་པའ་ཆས་ཀ་པ་ཏ་གསང་ག་རན་རམས་མངན་ད་ཕགས་པ་ས་མངན་

སམ་ད་བཞགས་པའ་མདན་ད་མཆད་པ་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།.ཤ་ར་བ་ནས།.

ཞས་པས་ཕག་འཚལ་བའང་བསན་པ་ཡན་གསང༌།. དངས་པ་གང་གས་

མཆད་པ་ཡང་ཡད་ད།. མ་ཏག་དང༌།. བདག་སས་དང༌།. མར་མ་དང༌།. ད་

དང༌།. ཞལ་ཟས་ཏ་ཉར་སད་ཀ་དངས་པ་དག་གས་མཆད་པ་ཡན་པའ་ཕར།.

རང་གང་འབལ་འདད་པ་ཙམ་གས་མཆད་དམ་ཞ་ན།. ཅ་འབར་པ་ཡས་

མཆད་པར་བ་བ་ས་ལག་ན་ཅ་ཡད་གཏང་དགས་ཏ།. ཇ་བའ་ཞལ་ནས།.

འབས་དཀར་མ་ཁལ་གཅག་བདག. །ཡ་བཏང༌།. བང་ཆབ་ཀ་སམས་བཟང་

པ་མཆ།.ཡ་མ་བཏང༌།.བང་ཆབ་ཀ་སམས་བཟང་པ་བཟང་པ་མ་མཆ་གསང་

སད།.ད་དག་ན་རས་བཤམས་པས་མངན་སམ་ད་མཆད་པ་ཡན་ན།.།

པ་ཏ་བའ་ཞལ་ནས་ཀང༌།.མཆད་པ་ན་གགས་པ་སང་ཞགས་ཞགས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

41

པ།. ཚག་པ་ཟ་ཙག་ཙག་པ་ཤམ་དགས་པ་ཡན་ན།.།གསང་བཤར་གདམ་

མཛད།.ས་ཆས་བས་ན་ང་ལ་བརས་ས་མཆས་ལ་བརས་གསང༌།.ཤ་ར་བ་བ་

མ་དང་དཀན་མཆག་གཉས་ལ་མཆད་པ་བཟང་མཉམ་དགས་གསང༌།. ལག་

སང་བ།. བ་མ་ལ་དག་ཏ་དགས་གསང་བར་གདའ།. ཡད་ཀས་མཆད་པའ་

ཚལ་ཡང་ཡད་ད།.ཀན་ཏ་བཟང་པའ་སད་པའ་སན་ལམ་ལས་གསངས་པའ་

ཕག་འཚལ་བ།.མཆད་འབལ།.སག་བཤགས།.ཡ་རངས།.བསལ་བ།.གསལ་

གདབ།.བས་བ་ས།.

མཆད་པ་རམ་པ་བདན་པ་དག་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།.བདན་པ་ད་དག་

ལ་མཆད་པ་ཞས་པ་ས།. མཆད་པའ་དན་མཆད་ཡལ་མཉས་པར་བད་པ་

ཡན་ལ།. བདན་པ་དས་ཀང་ཡལ་ཁད་པར་ཅན་རམས་དགས་པར་འགར་

བའ་ཕར།.བདན་པ་ད་ཡང༌།.ཐག་ཆན་ལ་གགས་ཀས།.དམན་པའ་ས་སད་

ད་ན།.དང་པར་ཕག་འཚལ་བ།.བར་ད་མད་འདན་པ།.ཐ་མར་བས་བ་ས་རན་

ཆགས་གསམ་བ་བ་ཙམ་ལས་མ་བཤད་ད།.།

སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་བ་བ།

གཉས་པ་སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་བ་བ་ན།. སང་པ་ངས་པར་བས་

བ་ལས།. ཐག་ཆན་རགས་ཡད་སས་བ་དས།.།འག་བ་སབས་མད་སབས་

པའ་ཕར།.།སབས་ས་འག་བ་སན་འག་བས།.།སན་པའ་སམས་ན་བསད་

42

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

པར་བ།. ཞས་གསངས་པ་ལར་སམས་བསད་པ་ན།. སབས་ས་འག་བ་ཐན་

མང་མ་ཡན་པ་སན་ད་འག་དགས་པར་བསན་པའ་ཕར།

བང་ཆབ་སང་པའ་མཐར་ཐག་པར། །

མ་ལག་པ་ཡ་སམས་དག་གས། །

དཀན་མཆག་གསམ་ལ་རབ་དད་ཅང༌། །

པས་མའ་ལ་ང་སར་བཙགས་ནས། །

ཐལ་མ་སར་བ་བས་ནས་ན། །

དང་པར་སབས་འག་ལན་གསམ་བ། །

ཞས་གསངས།. དས་ཇ་སད་ད་སབས་ས་འག་བར་བ་བའ་ཚལ་ཡད་

ད།. ཐན་མང་བ་ན་ཇ་སད་འཚའ་བར་ཡན་ལ།. འདར་ན་བང་ཆབ་སང་པའ་

མཐར་ཐག་པ་ས།. ཆས་ཀ་ས་མངན་ད་མ་བས་ཀ་བར་ད་ཡན་པའ་ཕར།.

བས་ཆབ་སང་པ་ན་གཉས་ཏ།.གནས་བང་ཆབ་སང་པ་དང༌།.རགས་པ་བང་

ཆབ་སང་པའ།.།དང་པ་ལ་གཉས་ཏ།.ར་ར་གདན་ལ་བ་སལ་སའ་དང༌།.འག་

མན་སག་པ་བཀད་པ་ལ་བ་ལངས་སའ་གནས་བང་ཆབ་ཀ་སང་པའ།.།

༈.གཉས་པ་ན་བ་ན་མད་པའ་ཡ་ཤས་ཆས་ཀ་སའ་ཞས་བ་སན་ཐམས་

ཅད་མཁན་པ་གསང་པ་ལར་ར།.།ཀན་སང་ཇ་ལ་བས་ཡལ་གང་ལ་བསམ་པ་

ཅ་འད་བ་དང༌།.སད་ལམ་ཅ་འད་བས་སབས་ས་འག་བའ་ཚལ་ཡད་ད།.རའ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

43

དས་ཀ་ཀན་སང་བང་ཆབ་སང་པའ་བར་ད།. སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་

དམགས་པའ་སང་ར་ཆན་པས་དཀན་མཆག་གསམ་སབས་ས་འཛན་པ་

ལས་ནམ་ཡང་མ་ལག་པའ་སམས་ཤན་ཏ་བརན་པ་དག་གས།. ཡལ་སངས་

རས་དང་ཆས་དང་ཐན་མང་མ་ཡན་པའ་དག་འདན་བང་སམས་འཕགས་

པ་ཕར་མ་ལག་པའ་དག་འདན་ཏ།. དཀན་མཆག་གསམ་ལ།. བསམ་པ་ས་

སའ་ཡན་ཏན་ཐས་པ་ན།. རབ་ཏ་དང་བའ་དད་པ་ཤགས་དག་པ་སད་ས་བ་

དང་ལན་པ་བས།. ལས་ཀ་ཀན་སད་རང་པ་གཉས་ཀ་པས་མའ་ལ་ང་ས་ལ་

བཙགས་ནས་སམ།. ཙག་པར་འདག་ཀང་རང༌།. བ་གས་ཕག་པ་གཅག་ཏ་

གཟར།. ལག་པ་གཉས་ཐལ་མ་སར་བའ་སད་ལམ་བས་ནས་སབས་ས་འག་

བ་ཡན་པའ་ཕར།. གནས་སབས་གང་ག་ཚ།. ལན་ད་སབས་ས་འག་བ་ཡང་

ཡད་ད།. སན་པ་སམས་བསད་ཀ་ཆ་ག་བད་པའ་དང་པར་སབས་འགའ་

དངས་གཞའ་ཆ་ག་ལན་གསམ་མམ་བརད་པ་གསམ་ད་བ་ས།. གསམ་པའ་

ཚ་སབས་འགའ་སམ་པ་ཐབ་པ་ཡན་པའ་ཕར།. ཤ་ར་བའ་ཞལ་ནས།. ཉན་

ཐས་ལ་སབས་ས་མ་འག་བ་ད།. བན་རབས་ཆང་བ་མ་ཡན་གས།. ལམ་མ་

མཐན་པ་གགས་པར་འཐར་མ་བཏབ་པ་དང་འད་བ་ཡན་གསང༌།. ད་ཡང་

མད་ས་རན་ལས།. འཚ་བ་དག་ན་ཐམས་ཅད་དང༌།.།ངན་སང་དང་ན་ཐབས་

མན་དང༌།.།འཇག་ཚགས་ཐག་པ་དམན་དག་ལས།.།སབ་ཕར་སབས་ཀ་

44

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

དམ་པའ།.།ཞས་ཚ་འདའ་འཚ་བ་དང༌།. ཕ་མའ་ངན་སང་དང༌།. ཐབས་མན་

པ་ལམ་ལག་པར་ཞགས་པ་ལས་སབ་པའ་ཕར།. སབས་ས་འག་བ་སས་བ་

ཆང་ངའ་སབས་འག་དང༌།. འཇག་ཚགས་ཟག་བཅས་ཀ་ཕང་པའང་བད་ཀ་

རང་བཞན་ཅན་ག་འཁར་བའ་སག་བསལ་ལས་རང་ཉད་ཐར་པའ་ཕར་ད་

སབས་ས་འག་བ་སས་བ་འབང་ག་སབས་འག་དང༌།. ཐག་དམན་ལ་འཇགས་

ནས་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁར་བའ་འཇགས་པ་ལས་སབ་པའ་ཕར་ད་

ཐན་མང་མ་ཡན་པའ་དཀན་མཆག་གསམ་ལ་སབས་ས་འག་བ་ཐག་ཆན་

ག་སབས་འགར་གསངས་ས།.།

འ་ན་སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་དང༌།. སན་པ་ལ་ཁད་པར་ཡད་དམ་

མད་ཅ་ན།. སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་ན་སམས་ཅན་སག་བསལ་ལས་སབ་

པའ་ཆད་ད་སངས་རས་ཐབ་འདད་པས།.སན་པ་དང་ང་བ་ལ་ཁད་པར་མད།.

ཆ་ག་མ་འད་བ་ཡན་ཞས་ཀ་མ་པ་བཞད།. པ་ཏ་བ་ན་ད་གཉས་ཀ་ཁད་པར།.

སན་པ་ན་སམས་ཅན་ག་དན་ད་སངས་རས་ཐབ་པར་འདད་ཅང༌།. སངས་

རས་ཐབ་ནས་སམས་ཅན་སལ་བ་ཚང་དཔན་རང་སབས་ཀས་སལ་མ་

བད་པ་དང་འད།.སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་ན།.སམས་ཅན་སག་བསལ་ལས་

སལ་བར་འདད་པས་དའ་ནས་པ་མངའ་བ་དཀན་མཆག་གསམ་ལ་ཞས་

ནས་ཚང་དཔན་ལས་དག་པ་གཞན་ལ་བརན་ནས་སལ་མ་བད་པ་ལ་བ་ཡན་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

45

གསང༌།. འད་ལའང་མད་ས་རན་ལས།. འད་ན་ད་དངས་འདད་པས་ཁས་

ལན་ད་ཡང་སང་བར་ལས་རག་བ།.ཞས་སངས་རས་འདད་པས་སབས་ས་

ཁས་ལན་པའང་གསངས་པས།.མང་ད་གཟགས་པའ་མཁས་པ་རམས་ཀས་

དཔད་པར་མཛད་ཅག.།

འདར་སབས་ས་འག་བའ་ར་དང༌།.ཡལ་དང༌།.ང་བ་དང༌།.བསབ་བ་

དང༌།.ཕན་ཡན་རམས་ན་ལམ་ག་རམ་པ་དག་ལས་ཤས་པར་བའ།.།

སམས་གསམ་ལ་བ་སང་བ།

༈. གསམ་པ་སམས་གསམ་ལ་བ་སང་བ་ན།. སམས་བསད་པའ་

དངས་གཞ་ཆ་གའ་སན་དའང་བ་སང་དགས་པ་བསན་པའ་ཕར།.

ད་ནས་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །

བམས་པའ་སམས་ན་སན་འག་བས། །

ངན་སང་གསམ་དང་ས་སགས་དང༌། །

འཆ་འཕ་སགས་ཀས་སག་བསལ་བའ། །

འག་བ་མ་ལས་ལ་བལས་ཏ། །

སག་བསལ་གས་ན་སག་བསལ་བ། །

སག་བསལ་སག་བསལ་ར་མཚན་ལས། །

46

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

འག་བ་ཐར་པར་འདད་པ་ཡས། །

ཞས་པ་དང་པ་གཉས་ཀས་བམས་པ།. ད་ནས་གསམ་གས་སང་རའ་

དམགས་པ།.ད་ནས་གསམ་གས་སང་རའ་རམ་པ་བསན་ཅང༌།.བང་ཆབ་ཀ་

སམས་སང་ཚལ་ཡང་དན་གས་བསན་ཏ།.།ཤས་བ་ཆས་ཅན།. ཚགས་

གསག་སན་ད་སང་བའ་སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་ག་ཆ་ག་བས་ཟན་པ་ད་

ནས་ད་ནས་ཅ་ཞག་བ་བ་ཡང་ཡད་ད།. མ་གར་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་

དམགས་པའ་བམས་པའ་སམས་ན་སན་ད་འག་བས་ཏ་སན་ད་བཏང་ནས་

སང་ར་བསམ་པར་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།. ཤ་ར་པའ་གསང་བགས་ལས།.

བས་པའ་སམས་ན་དམགས་པ་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམགས་ནས།.

ར་མཚན་དན་དན་པའ་ས་ནས་རམ་པ་སང་ད་སག་ཅང་གཅས་པའ་བ་ཐན་

མང་མན་པ་ཅག་བསམ་པའ།.།ཞས་པ་ལར་ན་ཡད་འང་ག་བམས་པར་སང་

བས་ར་འབས་བདན་ག་ནང་ཚན་གས་སང་རའ་རར་ངས་པར་སན་ད་འག་

དགས་པ་ཉད་ད།.།བད་བ་དང་འཕད་འདད་ཀ་བམས་པ་ཆན་པ་སང་རའ་

རར་ངས་པར་སན་ད་འག་མ་དགས་ཀང༌།. གཞང་འདས་བསན་པར་བད་

དགས་ཤང༌།.འདར་ངས་པར་བསམ་ཡང་དགས་ས།.།

གང་ར་ཐང་པས།. སན་ས་ལ་ཁ་བ་མ་ཚ་ཧལ་གས་བམས་པ་ཁ་ན་

བསམ་པར་ཞ་བས་པས།. སན་ས་དབ་ཞ་ཕད་ནས།. ཇ་བ་ཆ་བད་བཟང་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

47

གསང་དབ་དང་དང་མཛད་ཟར།. སན་སས་སག་རམ་པ་ལ།. ནན་ལར་ན་ཕ་

རལ་པ་འཇམས་པ་ལ་བམས་པ་ཙམ་པ་མད།.ད་བས་ན་བམས་པ་བ་བ་འད་

མང་ཐས་པ་ཙམ་གས་སང་སངས་སངས་འདག་གསང༌།. ཡང་གང་ཐང་པའ་

ཞལ་ནས།. འག་བ་རགས་དག་གར་ས་ཆ་མད།. གར་སས་ཀང་སམས་ཅན་

ལ་ཕན་འདགས་པ་འད་མ་བརད་དམ་གསང་ས།. ད་འད་ཞག་དགས་པ་

ལགས།.ད་ལར་སམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མར་ཤས་དན་དན་དན་གཟའ་ས་

ནས་སང་ད་སག་ཅང་གཅས་པའ་བ་དང་དང་བ་བང་ན།. སང་ར་བསམ་ས།.

དམགས་པ་ངན་སང་གསམ་ན་སག་བསལ་དག་ཅང་རན་རང་བ་ཅ་ཡད་པ་

དང༌།. མའ་ས་བ་དང་སགས་ཁངས་ནས་ར་ནད་འཆ་བ་ཕད་བལ་མ་རད་པ་

དང༌།. མདར་ན་ཉར་ལན་ག་ཕང་པ་སག་བསལ་བར་གར་པ་དང༌།. འདད་

ལའ་འཆ་འཕ་བ་དང༌།. འག་ཏ་ལང་བའ་སག་བསལ་དང༌།. སགས་ཁངས་

ནས་ཁམས་གང་མའ་སག་བསལ་ཏ་ཏང་ང་འཛན་གས་མས་ནས་ཆས་ཀ་

བ་མད་ཅང་གནས་པ་ལ་རང་དབང་མ་ཐབ་པའ་སག་བསལ་ཏ།. མདར་ན་

སག་བསལ་གསམ་གས་ཅ་རགས་པར་སག་བསལ་བའ་འག་བ་མ་ལས་པ་

ལ་ཐགས་རའ་སན་གས་བལས་ཏ་ངན་སང་གསམ་ག་སག་བསལ་གས་ན་

སག་བསལ་བ་དང༌།.འདད་ལ་དང་མའ་འགར་བའ་སག་བསལ་དང༌།.ཁམས་

གང་མའ་འད་བད་ཀ་སག་བསལ་དང༌།. ར་མཚན་ཀན་འབང་ལས་དང་ཉན་

48

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

མངས་པ་ས།.རམ་པའ་གསང་བགས་ལས།.སག་བསལ་བསད་པའ་ར་བའ་

ར་ལས་ཡན་ལ།.ཚན་དའ་རན་ཉན་མངས་པའ་གསང་པ་ལར་འག་བ་མཐའ་

དག་ལ་དམགས་ནས་སག་བསལ་དང་ཀན་འབང་མ་ལས་པ་ལས་ཐར་པར་

འདད་པའ་སང་ར་དང༌།.དས་དངས་པའ་བང་ཆབ་ཐབ་འདད་ཀ་བ་ཡང་སང་

བར་བ་དགས་པའ་ཕར་ཏ།. མད་ལས།. བང་ཆབ་སམས་དཔས་ཆས་མང་

པ་ལ་བསབ་པར་མ་བའ།. ཆས་གཅག་ལ་བསབ་པར་བ་ས།. གང་ཞ་ན་སང་

ར་ཆན་པའ།.།ཞས་དང༌།. ཡང་གང་ལ་མག་མཆས་པ་ད་ལ་འཚ་བ་མཆས་

ས།.།གང་ལ་སང་ར་ཆན་པ་མཆས་པ་ད་ལ་རགས་པའ་སངས་རས་

མཆས་ས།.།ཞས་གསངས་ཤང༌།. ཐག་པ་ཆན་པའ་ར་ལམ་འབས་གསམ་

མཐར་ཕན་པ་སང་ར་ལ་རག་ལས་པར་ཡང་ཟ་བའ་ཞབས་ཀས་གསངས་

པས་འད་བསམ་པ་ལ་ནན་ཏན་སང་པར་མཛད་ཅག.།

དངས་གཞ།

གཉས་པ་དངས་གཞ་ན།.

ལག་པ་མད་པར་དམ་བཅའ་བའ། །

བང་ཆབ་སམས་ན་བསད་པར་བ། །

ཞས་པ་ས།.བམས་པ་དང་སང་རའ་དམགས་རམ་ལགས་པར་སངས་

ནས་བ་ན་མད་པའ་བང་ཆབ་ཀ་སམས་རན་པ་ཆ་ན་བསད་པར་བའ།.།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

49

ཚལ་ཇ་ལར་ན།. ལག་པ་མད་པར་དམ་འཆའ་བའ་ས་ནས་ས།.།སར་སན་

སམས་ས་བ་ཆ་ག་ལ་མ་ལས་ཀང༌།. སམས་རན་པ་ཆ་འད་ལས་དས་ནམ་

ཡང་མ་ལག་ཅང༌།. བང་ཆབ་མ་ཐབ་བར་ད་སད་ཅག་ཀང་མ་བཏང་བའ་

སམས་ཀས་སན་སམས་ཆ་གས་བངས་ནས།. འག་ནས་འབང་བའ་བསབ་

བ་ལ་པ་ལ་ངས་པར་སབ་དགས་ལ།. སམས་ཅན་ག་དན་ད་བང་ཆབ་ཐབ་

འདད་ཀ་བ་ཙམ་ཆ་གའ་ས་ནས་བསད་ན་ན།. བསབ་བ་ལ་ལ་མ་བསབས་

ཀང་ཉས་པར་མ་འགར་ཞས་ར་ཐམས་ཅད་མཁན་པས་ལམ་རམ་ད་

གསངས་ས།.།

འན་ཀང་གཞང་དན་གཙ་བ་ན་ས་མ་ལར་ཡན་ཏ།. འག་ད་མ་ཐག་

བསབ་བ་ལ་སབ་པར་བསན་པའ་ཕར་ར།.།སན་སམས་ཆ་གས་ལན་ཚལ་

དངས་ན།. ལམ་རམ་རས་པ་དང༌།. སར་ཐང་པའ་ལམ་མཆག་ར་འགལ་ན་

ཕག་ལན་ཞབ་བཤད་དང་བཅས་པར་ཡད་པས་ཤས་པར་བ་ཞང༌།. འདར་

གཞང་འཆད་པའ་ས་ཁང་མ་ལས་པའ་ཕར་དཀས་ཙམ་བའ།.།

ད་ཡང་ཐག་མར་དཀན་མཆག་དང་བ་མ་ལ་ཅ་འབར་བའ་མཆད་པ་

དང་ཡན་ཕལ།. ཡན་ལག་བདན་པ་རས་པར་བས་ཏ་ཚགས་བསགས་ནས་

གསལ་བ་བཏབ་པ་ན་ཇ་ལར་སན་ག་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་

ཡང་དག་པར་རགས་པའ་སངས་རས་རམས་དང༌།. བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

50

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ས་ཆན་པ་ལ་བཞགས་པ་རམས་ཀས།. དང་པར་བ་ན་མད་པ་ཡང་དག་པར་

རགས་པའ་བང་ཆབ་ཏ་ཐགས་བསད་པ་ད་བཞན་ད།. བདག་མང་འད་ཞས་

བག་པའང་སབ་དཔན་གས།. བ་ན་མད་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་བང་

ཆབ་ཏ་སམས་བསད་ད་གསལ།. ཞས་ལན་གསམ་གས་གསལ་བ་གདབ་

བ།.།

ད་ནས་སབས་འག་ཁད་པར་ཅན་བ་ས།. སབ་དཔན་དགངས་ས་

གསལ།.བདག་མང་འད་ཞས་བག་བ་དས་འད་ནས་བཟང་ས།.ཇ་སད་བང་

ཆབ་སང་པ་ལ་མཆས་ཀ་བར་ད་རང་གཉས་རམས་ཀ་མཆག་སངས་རས་

བཅམ་ལན་འདས་རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ།.།དགངས་གསལ་སགས་

སར་ལར་ལ།. ཆས་རམས་ཀ་མཆག་ཞ་བ་འདད་ཆགས་དང་བལ་བའ་ཆས་

རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ།.།ཚགས་རམས་ཀ་མཆག་འཕགས་པ་བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་ཕར་མ་ལག་པའ་དག་འདན་རམས་ལ་སབས་ས་མཆའ།.།.

ཞས་ལན་གསམ་བརད་ད།.།སབ་དཔན་གས་སབས་འགའ་བསབ་བ་

བཤད།. སར་ཡང་བཟང་སད་དམ།. སད་འཇག་ནས་འབང་བའ་མཆད་པ་

སགས་ཡན་ལག་བདན་པ་འབལ།.བ་མ་ལ་སན་པའ་འད་ཤས་དང༌།.སམས་

ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བམས་སང་རའ་འད་ཤས།. རང་ལ་ར་ལམ་དང༌།. ས་མ་

ལ་བའ་འད་ཤས་ཉ་བར་བཞག་ནས་བང་ཆབ་ཀ་སམས་གཟང་བ་ན།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

51

ཕགས་བཅ་ན་བཞགས་པའ་སངས་རས་དང་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

ཐམས་ཅད་བདག་ལ་དགངས་ས་གསལ།. སབ་དཔན་བདག་ལ་དགངས་ས་

གསལ།. བདག་མང་འད་ཞས་བག་བས་ས་བ་འད་དང་ས་བ་གཞན་དང་

གཞན་དག་ཏ་སན་པའ་རང་བཞན་དང༌།. ཚལ་ཁམས་ཀ་རང་བཞན་དང༌།.

བསམས་པའ་རང་བཞན་ག་དག་བའ་ར་བ་བདག་གས་བགས་པ་དང༌།.

བགད་ད་སལ་བ་དང༌།.བགད་པ་ལ་རས་ས་ཡ་རང་བའ་དག་བའ་ར་བ་དས།.

ཇ་ལར་སན་ག་ད་བཞན་གཤགས་པ་དག་བཅམ་པ་ཡང་དག་པར་རགས་

པའ་སངས་རས་རམས་དང༌།. ས་ཆན་པ་ལ་རབ་ཏ་བཞགས་པའ་བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་ཆན་པ་རམས་ཀས།. བ་ན་མད་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་

བང་ཆབ་ཏ་ཐགས་བསད་པར་མཛད་པ་ད་བཞན་ད།. བདག་མང་འད་ཞས་

བག་བས།. དས་འད་ནས་བཟང་ས།. ཇ་སད་བང་ཆབ་སང་པ་ལ་མཆས་ཀ་

བར་ད།. བ་ན་མད་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་བང་ཆབ་ཏ་སམས་བསད་

པར་བགའ།.།སམས་ཅན་མ་བསལ་བ་རམས་བསལ་བར་བགའ།.།མ་གལ་

བ་རམས་དགལ་བར་བགའ།.།དབགས་མ་ཕན་པ་རམས་དབགས་དབང་

བར་བགའ།.།ཡངས་ས་མ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་རམས་ཡངས་ས་མ་ངན་

ལས་འདའ་བར་བགའ།.།ཞས་ལན་གསམ་བརད་ད།.།

སབ་དཔན་མ་རད་ན།.རན་ག་དང་ད་ཕག་མཆད་ཕལ་ཏ།.སབ་དཔན་

52

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཞས་པའ་ཚག་བཞག. ཆ་ག་གཞན་རམས་སར་བཞན་བ་བའང་ཆ་ག་ལས་

བཤད་ད།.།མ་བསལ་བ་བསལ་བ་སགས་ཀ་དམ་བཅའ་བཞ་པའ་དན་ལ་

དག་བཤས་ཆན་པ་ཤ་ར་བའ་གསང་ལས།. ཉན་ཐས་ཀ་དབང་ད་བས་ཏ་

འབས་བ་བཞ་དང་སར་ན།.རན་ཞགས་ཐབ་ན།.འཇག་རན་ཐམས་ཅད་ལས་

བརལ་བ་དང༌།. ཕར་འང་ཐབ་ན་འདད་ཉན་ཕལ་ཆར་ལས་གལ་བ་དང༌།.

ཕར་མ་འང་ཐབ་ན།. འདད་ཉན་ཐམས་ཅད་སངས་པས་དབགས་ཕན་པ་

དང༌།. དག་བཅམ་ཐབ་ན་མ་ངན་ཁམས་གསམ་པའ་ཉན་མངས་ཐམས་ཅད་

ལས་འདས་པའ།.།

ཐག་ཆན་ག་དབང་ད་བས་ན།. ས་དང་པ་ཐབ་པ་ན་འཇག་རན་ལས་

བརལ།. བདན་པ་ཐབ་པ་ན།. མཚན་མའ་འཆང་བ་ལས་གལ།. དག་པ་ས་

གསམ་ཐབ་པ་ན་མཚན་མ་མད་ཅང་ལན་གས་གབ་པའ་དབགས་ཕན།.

སངས་རས་པ་ན་མ་ངན་ག་གནས་ས་གར་པའ་སང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་

འདས་པའ་གསང༌།.མཆམས་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་ན།.བདན་བཞ་དང་སར་

བ་མཛད་ད།. སག་བསལ་ག་ཆ་བ་ལས་མ་བརལ་བ་བསལ་བ་དང༌།. ཀན་

འབང་ག་འཆང་བ་ལས་མ་གལ་བ་དགལ་བ་དང༌།. བདག་ལས་དབགས་མ་

ཕང་བ་ལམ་ག་བདན་པས་དབགས་དབང་བ་དང༌།.རམ་རག་ག་མ་ངན་ལས་

མ་འདས་པ་འགག་པའ་བདན་པས་མ་ངན་ལས་འདའ་བར་མཛད་ཅས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

53

གསངས་ཏ་ལགས་པར་བཤད་པའ།.།

མཇག་བསབ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ལ།

༈. གསམ་པ་མཇག་བསབ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ལ་ལས།. དང་པ་ཕན་

ཡན་དན་པ་ལ་བསབ་པ་ན།.

ད་ལར་སན་པའ་སམས་དག་ན། །

བསད་པའ་ཡན་ཏན་གང་ཡན་པ། །

ད་ན་སང་པ་བཀད་པ་ཡ། །

མད་ལས་བམས་པས་རབ་ཏ་བཤད། །

ཅས་གསངས་པས།.དན་ན།.རབ་ཏ་བཤད་ད།.།གང་ན།.སར་བཤད་

པ་ད་ལར་བང་ཆབ་སན་པའ་སམས་དག་ན།. ཆ་གས་བསད་པའ་ཡན་ཏན་

ནམ།.ཕན་ཡན་གང་ཡན་པ་ད་ནའ།.།གང་ལས་ན།.ད་ཡ་ཕན་ཡན་དཔག་ཏ་

མད་པ་དག. །བམས་མགན་བ་དང་ལན་པས་ནར་བཟངས་བཤད།. ཅས་

གསངས་པ་ལར།.འཕགས་པ་སང་པ་བཀད་པའ་མད་ལས།.ར་བཙན་བམས་

པས་བཤད་ད།. ད་ལས་རགས་ཀ་བ་བང་ཆབ་ཀ་སམས་ན་སངས་རས་ཀ་

ཆས་ཐམས་ཅད་ཀས་ས་བན་ལ་བའ།.།འག་བ་ཐམས་ཅད་ཀ་ཆས་དཀར་པ་

རམ་པར་འཕལ་བར་བད་པའ་ཞང་ལ་བའ།.།ཞས་སགས་དཔ་གཉས་བར་

ལག་ཙམ་ག་ས་ནས་གསངས་ལ།. བསབ་བཏས་ས་དཔ་བཅ་དག་དངས་

54

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ས།.།

ཤ་ར་བའ་ཞལ་ནས།. ཕན་ཡན་ད་དག་ཀང་བས་ན་བཞར་འདས་ཏ།.

ས་བན་ལ་བ་དང༌།.ཞང་ལ་བས་རང་དན་དང༌།.གཞན་དན་ག་ཡན་ཏན་དང༌།.

བང་ཆབ་ཀ་སམས་ན།. མདད་ཐང་ལ་བའ་ཞས་པས་མ་མཐན་ཕགས་

འཇམས་པ་དང༌།. རན་པ་ཆ་ཐམས་ཅད་སག་པའ་ནར་བ་ལ་བའ།.།ཞས་

པས་འདད་དན་གབ་པའ་ཡན་ཏན་བསན་གསང༌།.མདར་ན་འབས་བ་སངས་

རས་ཀ་ཡན་ཏན་ཚད་མད་ཅང་བསམ་གས་མ་ཁབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀང་

འདའ་ཡན་ཏན་ཏ།.འད་གཙ་བའ་རར་གར་པའ་ཕར།.ཞས་ག་ལང་པ་ཆན་

པ་གསང་ང།.།

བང་ཆབ་ཀ་སམས་སང་བ་ལ་སབ་པ།

༈.གཉས་པ་བང་ཆབ་ཀ་སམས་སང་བ་ལ་སབ་པ་ན།.

..  ད་ཡས་མད་ཀག་པའམ་བ་མ་ལས་མཉན་ཏ། །

   རགས་པའ་བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཡན་ཏན་མཐའ་མད་པ། །

   རམ་པར་ཤས་པར་བས་ལ་ད་གནས་ར་མཚན་ད། །

   ད་ལར་ཡང་དང་ཡང་ད་སམས་ན་བསད་པར་བ། །

ཞས་ས།.།ད་ལར་བང་ཆབ་ཀ་སམས་ན་བསད་པར་བ་བ་ཡན་ཏ།.

གང་གས་ན།.སན་སམས་ཆ་གས་བངས་པའ་བང་སམས་ད་ཡས།.རགས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

55

པའ་བང་ཆབ་ལ་དམགས་པའ་སན་སམས་ཀ་ཡན་ཏན་མཐའ་མད་ཅང་

བསམ་གས་མ་ཁབ་པ།. སང་པ་བཀད་པ་ལ་སགས་པའ་མད་རམས་དང༌།.

བང་ས་སགས་བསན་བཅས་རང་ཉད་ཀས་ཀག་པའམ།. ཡང་ན་བ་མ་ལས་

ལགས་པར་མཉན་ཏ།. རམ་པར་ཏ་མཐའ་ཆད་པར་ཤས་པར་བས་ནས།.

དགས་པ་སམས་ར་རང་རད་ལ་གནས་ཤང་མ་ཉམས་པར་འཕལ་བའ་ར་

མཚན་ཏ་ར་རན་ད་ཡང་དང་ཡང་ད་ས་ཐ་ནའང་ཉན་ལན་གསམ་མཚན་

ལན་གསམ་ད་བསད་པར་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།. ཁ་གཅག་ད་ནས་ཞས་

འདན་པ་ན་དཔ་མ་དག་པའ།.།

རང་འགལ་ག་ར་བའ་འགར་དའང༌།.ད་གནས་ཉན་མཚན་ད།.ད་ལར་

ཡང་དང་ཡང་ད།. ཞས་འབང་ང།.།སར་བཤད་པའ་ཆ་ག་མ་གབ་ན།. སངས་

རས་ཆས་དང་ཚགས་ཀ་མཆག་རམས་ལ།.།བང་ཆབ་བར་ད་བདག་ན་

སབས་ས་མཆ།.།བདག་གས་སན་སགས་བགས་པ་འད་དག་གས།.།འག་

ལ་ཕན་ཕར་སངས་རས་འགབ་པར་ཤག. །ཅས་ཇ་བ་ཉད་ཀ་གཞང་ལས་

འབང་བ་ད་ལར་བའ།.།འ་ན།. བང་ཆབ་སམས་ཀ་ཡན་ཏན་མཐའ་མད་པ།.

ཞས་གསངས་ན།.ད་གང་ལས་བཤད་ཅ་ན།.དའ་ལན་བསན་པའ་ཕར།.

དཔའ་སན་གས་ཞས་མད་དག་ལས། །

འད་ཡ་བསད་ནམས་རབ་བསན་པ། །

56

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

གང་ཚ་ཚགས་བཅད་གསམ་ཙམ་ད། །

མདར་བསས་པས་ན་འདར་བ་བ། །

བང་ཆབ་སམས་ཀ་བསད་ནམས་གང༌། །

ད་ལ་གལ་ཏ་གཟགས་མཆས་ན། །

ནམ་མཁའ་ཁམས་ན་ཀན་བཀང་ས། །

ད་ན་ད་བས་ལག་པར་འགར། །

གངའ་བ་མའ་གངས་སད་ཀ། །

སངས་རས་ཞང་རམས་མ་གང་གས། །

རན་ཆན་དག་གས་ཀན་བཀང་ས། །

འཇག་རན་མགན་ལ་ཕལ་བ་བས། །

གང་གས་ཐལ་མ་སར་བགས་ཏ། །

བང་ཆབ་ཏ་ན་སམས་བཏད་ན། །

མཆད་པ་འད་ན་ཁད་པར་འཕགས། །

ད་ལ་མཐའ་ན་མ་མཆས་ས། །

ཞས་ས།.།བང་ཆབ་ཀ་སམས་འདའ་བསད་ནམས་སམ་ཕན་ཡན་ར་

ཆར་རབ་ཏ་བསན་པར་བ་བ་གང་ཡན་པ་ད་ཁམ་བདག་དཔའ་སན་གས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

57

ཞས་པའ་མད་ས་དག་ལས།. ཚགས་བཅད་གསམ་ཙམ་མདར་བསས་ནས་

གསངས་པ་ད་ན་གཞང་འདར་ཡང་བ་བར་བའ།.།ཞས་འཚམས་སར་ར།.།.

འ་ན་མད་ལས་འབང་བའ་ཕན་ཡན་ཇ་ལ་བ་ཞ་ན།.འདར་བསན་བང་ཆབ་ཀ་

སམས་ཀ་ཕན་ཡན་ར་ཤན་ཏ་ཆན་པ་དང་ལན་པ་ཡན་ཏ།. བང་ཆབ་ཀ་

སམས་ཀ་བསད་ནམས་གང་ཡན་པ་ད།.གཟགས་ས་མ་གབ་མད།.གལ་ཏ་

ད་ལ་གཟགས་ཤག་མཆས་ན།. ཕགས་བཅའ་ནམ་མཁའ་ཁམས་ན་ཀན་ཏ་

བཀང་ས་བར་བར་གཏམས་ན།. ཕན་ཡན་ད་ན་ནམ་མཁའ་ཁམས་ད་བས་

ཀང་ལག་པ་ཏ།. ནམ་མཁར་མ་ཤང་བ་ཡན་པའ་ཕར།. འདས་ར་ཆ་བ་དང༌།.

ཕ་མ་གཉས་ཀས་ཚད་བཟང་ད་མད་པས་མཐའ་མ་མཆས་པ་བསན་ཏ།.།

གཞན་ཡང༌།. བང་ཆབ་ཀ་སམས་ལ་བསད་ནམས་ཀ་མཐའ་ན་མ་

མཆས་ས་ས།. ཚད་བཟང་ད་མད་པའ་བསད་ནམས་ཡད་ད།. སད་ཀ་ཁད་

པར་ཆ་བ་གངའ་འགམ་ག་བ་མའ་གངས་སམ།.གངའ་ཆ་རལ་ད་ཕ་བའ་བ་

མ་ཇ་སད་པ་ད་སད་ཀ་སངས་རས་ཀ་ཞང་རམས་རན་དད་པ་དང་ལན་པའ་

མ་གང་གས་མཆད་རས་ཀ་ཁད་པར་ལའ་རན་པ་ཆ་དབང་ག་རལ་པ་དག་

གས་ཀན་ཏ་བར་བར་བཀང་ས།.ཡལ་ཁད་པར་ཅན་འཇག་རན་ག་མགན་པ་

སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་ལ་འབལ་བ་ཕལ་བ་བས།. ཐག་ཆན་ག་རན་

ག་གང་ཟག་གང་གས།. དཀན་མཆག་གམ་བ་མའ་དང་ད་དད་པས་ཐལ་མ་

58

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

སར་བ་བགས་ཏ།. བ་ན་མད་པའ་བང་ཆབ་ཏ་སམས་བཏད་པ་བསད་ན།.

བང་ཆབ་ཀ་སམས་བསད་པའ་མཆད་པ་འད་ན་ཁད་པར་ད་འཕགས་པ་

ཡན་པའ་ཕར་ར།.།

ཚགས་གཉས་བསག་པ་ལ་བསབ་པ།

༈.གསམ་པ་ཚགས་གཉས་བསག་པ་ལ་བསབ་པ་ན།.

བང་ཆབ་སན་པའ་སམས་དག་བསད་ནས་ན། །

འབད་པ་མང་པས་ཀན་ཏ་སལ་བ་ཞང༌། །

ཞས་གསངས།. པ་ཏ་བའ་ཞལ་ནས།. ཚགས་གཉས་ལ་འབད་པ་

འདས་ཟན་ད་རང་གསངས།. ཕན་ཡན་དན་པ་དང་དས་དག་ཏ་སང་བ་

གཉས་ཀ་ས་ནས།. བང་ཆབ་སན་པའ་སམས་དག་བསད་པར་བས་ནས་ན།.

དཀན་མཆག་ལ་མཆད་པ།.དག་འདན་ག་བསན་བཀར།.འབང་པའ་གཏར་

མ།. འཕངས་པ་ལ་སན་པ་སགས་བསད་ནམས་དང་ཡ་ཤས་ཀ་ཚགས་

གཉས་གསག་པ་ལ་འབད་པ་མང་པས།. སམས་ད་ཀན་ཏ་སལ་བར་བ་

དགས་ཏ།.ཚགས་ཀ་གཏམ་ལས།.བདག་གས་ད་རང་བསད་ནམས་དང༌།.།.

ཡ་ཤས་ཚགས་ན་གང་ཞག་གས།.།གཞན་ལ་ཕན་པ་གང་བ་ཞས།.།བང་

ཆབ་སམས་དཔས་ཡང་ཡང་བསམ།.ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.ཞང་ཞས་པ་

འག་མ་སད་པའ་ཚག་ག.།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

59

སམས་ཅན་བས་མ་སང་པ་ལ་བསབ་པ།

༈. བཞ་པ་སམས་ཅན་བས་མ་སང་པ་ལ་བསབ་པ་ན།. འད་ན་ས་བ་

གཞན་དའང་དན་དན་ད་ཞས་པའ་འང་ག་སས་བསན་པར་ཞང་རམ་བཞད་

ད།.།འང་ག་སས་ཚ་འདར་སམས་བསད་མ་ཉམས་པའ་ར་ལ་བསབ་པར་

བསན་ཅང༌།. སམས་ཅན་བས་སང་གས་སམས་བསད་གཏང་བས་ས་སམ་

ད་དགངས་པས་ཤན་ཏ་ལགས་ཞས་དམ་པ་ཁ་ཅག་འཆད་ད།.།

ལ་པ་ནག་ཆས་བཞ་སང་ཞང༌། དཀར་ཆས་བཞ་བསན་པ་ལ་སབ་ཚལ།

༈.ལ་པ་ནག་ཆས་བཞ་སང་ཞང༌།. དཀར་ཆས་བཞ་བསན་པ་ལ་སབ་

ཚལ་ན།.

འད་ན་ས་བ་གཞན་དའང་དན་དན་ད། །

ཇ་སད་བཤད་པའ་བསབ་པ་ཡངས་ས་བསང༌། །

ཞས་གསངས།.འདར་བསན་སན་སམས་ཆ་གས་བཟང་བ་འད་ལ་ན་

སར་བཤད་པའ་བསབ་བ་བཞའ་ས་ནས་ཚ་འདར་མ་ཉམས་པའ་ར་ལ་

བསབ་པ་ད་ཙམ་གས་ཆག་གམ་ཞ་ན།.མ་ཆག་ས།.ས་བ་ཕ་མ་གཞན་དའང་

སམས་ད་མ་བརད་ཅང་དན་པར་བ་བའ་དན་ད།. འད་སང་ཀས་ཞས་པའ་

མད་ལས།.ཇ་སད་བཤད་པའ་བསབ་པ་བཞ་ཚན་གཉས་པ་ཡངས་ས་བསང་

བ་དང་བསན་པར་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།. ད་བ་གཉས་པ་ས་སའ་རན་ལ་བང་

60

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཆབ་ཀ་སམས་གསར་ད་སའམ་མ་སའ་ལན།. འགལ་པར་གསལ་བར་མ་

བཤད་ཀང༌།. ནག་ཆས་བཞ་དང༌།. སམས་ཅན་བས་སང་གས་སན་སམས་

ཉམས་པར་འགར་པའ་རན་ན་ས་ས་ཁ་ནར་ངས་པས།. དའ་རན་ལ་སན་

སམས་ས་བ་ཡད་ཅས་དན་གས་གབ་བ།.།

འཇག་པ་བསབ་བ་དང་བཅས་པ་བཤད་པ་ལ་གསམ།

གཉས་པ་འཇག་པ་བསབ་བ་དང་བཅས་པ་བཤད་པ་ལ་གསམ།.

མཚམས་སར་ཏ་འཇག་སམ་བང་བར་བསན་པ།. འཇག་སམ་ཇ་ལར་བང་

བའ་ཚལ།.སམ་པ་བངས་ནས་བསབ་བ་ལ་བསབ་པར་བསན་པའ།.།

མཚམས་སར་ཏ་འཇག་སམ་བང་བར་བསན་པ།

དང་པ་ན།. སར་བཤད་པ་ལར་བང་ཆབ་ཏ་སམས་བསད་ཀང་རལ་

སས་ཀ་སད་པ་ལ་མ་བསབས་ན་འཚང་ར་མ་སད་ཅང༌།.བང་སམ་མ་བཟང་

ན།. སན་སགས་ལ་བསབས་ཀང་རལ་སས་ཀ་སད་པར་མ་འགར་པས།.

སད་པའ་རན་སམ་པ་གཟང་དགས་པར་བསན་པའ་ཕར།.

འཇག་སམས་བདག་ཉད་སམ་པ་མ་གཏགས་པ། །

ཡང་དག་སན་པ་འཕལ་བར་འགར་མ་ཡན། །

རགས་པའ་བང་ཆབ་སམ་པ་སལ་འདད་པས། །

ད་ཕར་འབད་པས་འད་ན་ངས་པར་བང༌། །

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

61

ཞས་གསངས་ས།.།སན་སམས་བརན་ཞང་ཆ་གས་གཟང་བ་དས།.

འཇག་པའ་སམ་པ་འད་ན་སད་ལག་པ་དང་ཞམ་པ་མད་པར་འབད་པ་དག་

པས་ངས་པར་བང་བར་བ་ས།.དགས་པ་འབས་བའ་མང་གས་ར་ལ་བཏགས་

པ་རགས་པའ་བང་ཆབ་ལ་དམགས་པའ་སམ་པའ་མང་ཅན་སན་པའ་

སམས་ད་སལ་ཞང་མཐར་ཕན་པར་འདད་པས་བང་དགས་པའ་ཕར།. སན་

སམས་སལ་བ་འཇག་སམ་ལ་རག་ལས་པ་ཡང་ཡན་ཏ།.འཇག་པའ་སམས་

ཀ་བདག་ཉད་སམ་པ་བཟང་བ་མ་གཏགས་པར་སན་པའ་སམས་ཡང་དག་

པ་མཆག་ཏ་འཕལ་བར་འགར་བ་མ་ཡན་པ་དའ་ཕར་སང་པ་ངས་པར་བས་

བ་ལས་ཀང༌།.

ལག་པའ་བསམ་པ་དང་ལན་པས།.།འཇག་པའ་སམས་ན་བསད་

བས་པས།.།སར་ག་སན་པའ་སམས་ད་ཉད།.།ར་ཆར་རབ་ཏ་འཕལ་བར་

འགར།. ཞས་གསངས་པའ་ཕར།. གཞང་འད་ལ་བརན་ནས་སན་ག་དག་

བཤས་ཡང་བ་པ་སགས་སན་པ་སམ་པར་བཞད་ཀང༌།. གཞན་ཕལ་ཆར་

སམ་པའ་སས་བཏགས་པ་ཡན་ཏ།.ཇ་བ་རང་ཉད་ཀས།.སམས་བསད་སན་

ད་སང་བ་ཡས།.།བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམ་པ་བང༌།.།ཞས་སམས་བསད་

དང་སམ་པ་ས་སར་གསངས་པའ་ཕར་གསང་ང།.།

62

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

འཇག་སམ་ཇ་ལར་ལན་པའ་ཚལ་ལ་གསམ།

༈. གཉས་པ་འཇག་སམ་ཇ་ལར་ལན་པའ་ཚལ་ལ་གསམ།. ལན་པའ་

རན།.བང་བའ་ཡལ།.ལན་པའ་ཆ་གའ།.།

ལན་པའ་རན།

དང་པ་ན།.

ས་སར་ཐར་པ་རས་བདན་ག། །

རག་ཏ་སམ་གཞན་ལན་པ་ལ། །

བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམ་པ་ཡ། ། 

སལ་པ་ཡད་ཀས་གཞན་ད་མན། །

ཞས་གསངས་ས།.།འད་ན་སབ་དཔན་བང་ཆབ་བཟང་པའ་སམ་པ་ཉ་

ཤ་པའ་འགལ་པར།. ས་སར་ཐར་པའ་སམ་པ་ན།. བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

སམ་པའ་ཡན་ལག་ཏ་འགར་པ་ཡན་ཏ།. ཕགས་གཅག་ཉད་ད་རག་པར་

བའ།.།དའ་ཕར་ས་སར་ཐར་པའ་སམ་པ་གཞན་དང་ལན་པ་འདས།. བང་

ཆབ་སམས་དཔའ་སམ་པ་ཡང་དག་པར་ལན་པའ་སད་ད་གར་པ་ལ་བསབ་

པའ་ཚགས་འད་ཡང་སན་པར་བ་བའ་དན་ཏ།.།

འད་ལ་སག་གཅད་པ་ལ་སགས་པ་ལས་ལག་པའ་ཆ་ག་གཞན་ཉད་

ན་མ་ཡན་ཞང༌།. ད་རམས་ཀང་ལག་པ་མ་ཡན་པ་ན་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

63

སམ་པ་ཡང་དག་པར་ལན་པའ་སད་ད་གར་པའང་ཡད་པ་མ་ཡན་ན།.།ཞས་

གསངས་པའ་དན་བསས་པ་རང་འགལ་ལས་བཤད་ད།.།ཡངས་རགས་

དག་བསན་ཡན་ནས་དག་སང་ག་སམ་པའ་བར་ས་སར་ཐར་པ་རས་བདན་

དངས་སམ།.ད་དང་ཐན་མང་པའ་རང་བཞན་ག་ཁ་ན་མ་ཐ་བ་སང་བ་རག་ཏ་

ས་ཇ་སད་འཚ་བའ་སམ་པ་བང་སམས་ཀ་སམ་པ་ལ་ལས་ཏ།. གཞན་དང་

ལན་པ་དག་ལ་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་སམ་པ་ས་བའ་སལ་བ་ཡད་ཀས་ད་

ལས་གཞན་ད་བང་སམ་ཕན་སམ་ཚགས་པ་ས་བ་མ་ཡན་ཏ།. བང་སམ་ན་

དངས་དང་བརད་པས་གཞན་ལ་ཕན་འདགས་པར་ནས་པ་གང་ཞག. །ད་ལ་

གཞན་གནད་གཞ་བཅས་ལས་ལག་པ་ཅག་དགས་པའ་ཕར་ཏ།. རང་འགལ་

ལས།. ད་ན་ཚལ་ཁམས་ཀ་སམ་པའ་རན་ཁད་པར་ཅན་འདད་ནས།. ཞས་

སགས་གསངས་པའ་ཕར།. འ་ན་བསན་གནས་རན་ད་མ་སན་པ་ཅ་ཞ་ན།.

དའ་ར་མཚན་ཡད་ད།. དས་ཐང་བ་དང༌།. སག་པ་དང་འདད་པ་གཉས་ཀ་

ལས་དབན་པ་མ་ཡན་པས།. བང་སམ་ག་རན་ད་མ་རང་བའ་ཕར།. གལ་ཏ་

ས་ཐར་ག་སམ་པ་ན་ཚ་འཕས་པས་གཏང་བས།. འདའ་རན་ད་ཇ་ལར་རང་

སམ་ན།. རལ་འབར་པ་ཆན་པའ་ཞལ་ནས།. རན་པ་ལང་བའ་རན་དབག་

པས་བད་ཅང༌།. ཕས་ནས་དབག་པ་མ་འགལ་བ་རན་པས་མག་ནས་བཟང་

བས་བད་པ་ལར།.དང་པར་ས་བའ་རན་ས་ཐར་གས་བད་ལ།.ད་ནས་གཞན་

64

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

གནད་གཞ་བཅས་ལས་ལག་པ་ད་བང་ཆབ་སང་པའ་བར་མ་འཆར་བར་

བང་སམ་གས་བད་ཅས་གསང་ང།.།

འད་ལ་བརན་ནས་སན་དས་ས་སམ་པ་རན་ཅན་པ་དང་རན་མད་པའ་

ཐ་སད་བད་པ་བང་ཞང༌།. ནག་ཚའ་ལགས་ཀ་ད་བ་གསམ་པའ་ལན་ཡང་

གཞང་འདས་བསན་པ་ཡན་ན།.།

རན་ག་ཁད་པར་སན་པ་ལ།.

ས་སར་ཐར་པ་རས་བདན་ད། །

ད་བཞན་གཤགས་པས་གསངས་པ་ལས། །

ཚངས་སད་དཔལ་ན་མཆག་ཡན་ཏ། །

དག་སང་སམ་པ་དག་ཏ་བཞད། །

.ཅས་ས།.།ས་ཐར་རས་བདན་ཅ་རགས་ལ་གནས་པའ་རན་ལ་བཟང་

ངན་ག་ཁད་པར་ཡད་དམ་མད་ཅ་ན།.འདལ་བའ་ས་སད་ལས།.ས་སར་ཐར་

པ་རས་བདན་ད།.།ད་བཞན་གཤགས་པས་གསངས་པ་ལ།.།.ཁམ་པའ་སམ་

པ་ལས།. རབ་བང་ཕགས་ཀ་སམ་པ་མཆག་དང༌།. ཚངས་པར་སད་པར་

རབ་བང་ཕགས་ཀ་སམ་པའ་ནང་ནས་ཀང་དཔལ་ལམ་ཕན་སམ་ཚགས་པ་

ན།. བསན་པར་རགས་པ་དག་སང་ག་སམ་པ་དག་ཡན་ཏ།.།ད་ན་རལ་བའ་

བསན་པ་ལ་ཞགས་ལ་ཡངས་ས་རགས་པ་ཡན་པའ་ཕར་ར།.།དས་ན་དག་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

65

སང་ག་སམ་པ་ན།.བང་སམ་ག་རན་མཆག་ཏ་བཞད་ད།.ཟ་བ་སན་མ་ལས།.

དག་སང་དངས་པ་མཆག་ཏ་བ་བ་ཡས།.།བང་ཆབ་དམ་པ་མཆག་ལ་

སམས་བསད་ཅག. །ཅས་དང༌།. གསམ་ལས་དག་སང་མཆག་ཡན་འབང༌།.

ཞས་སགས་དང༌།.སངས་རས་བསན་པ་རན་ཆན་སན།.།འབར་བའ་སད་ན་

དཀའ་ཐབ་ཅན།.།ངར་སག་འཛན་པ་ཤཀའ་སས།.།དག་སང་རམས་ན་ཡན་

ཕར་ར།.།ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.འ་ན་ས་ཐར་ག་སམ་ལན་གས་བང་སམ་

བཟང་བའ་ཚ་གནས་འགར་རམ།.གཉས་ལན་གང་ཡན་ཞ་ན།.ཇ་བ་སམ་པ་

ཡར་ལན་བ་བ་གཉས་ལན་ད་བཞད་ཅས་སའ་ཟར་པའ་བསན་རམ་ལས་

བཤད།. ནག་ཚའ་འགལ་པར་ཡང་ད་གཉས་ཀ་སམ་པ་གཅག་གམ་ཐ་དད་

ཅ་ན།. གཅག་པའང་ཡན།. ཐ་དད་པའང་ཡན་ཏ།. འད་ལར་སམ་པའ་ཚལ་

ཁམས་བ་བ་ལ་སགས་པ་གཞན་ན་མད་ཀ་ས་སར་ཐར་པ་རས་བདན་པ་

གང་ལ་གནས་པ་ཉད་སམ་པའ་ཚལ་ཁམས་ཡན་པས་ན་གཅག་པའང་ཡན་

ན།.།ཐ་དད་པའང་ཡན་ཏ།. ས་སར་ཐར་པ་རས་ས་འདད་པ་དང༌།. གཞན་ལ་

གནད་པ་བད་པ་ལས་ལག་ནས།. གནད་པ་མ་བད་པ་དང༌།. བང་སམས་ཀ་

སམ་པ་རས་ས་མ་འདད་པ་དང༌།. གཞན་ལ་ཕན་པ་ཉད་སབ་པས་ཐ་དད་

པའང་ཡན་ཞས་བའ་གསངས།. དས་ན་ད་བ་བཞ་བའ་ལན་གདབ་པར་ཡང་

བཞད་ད།.།

66

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

གང་ལས་བང་བའ་ཡལ།

༈.གཉས་པ་གང་ལས་བང་བའ་ཡལ་ན།.

སམ་པའ་ཆ་ག་ལ་མཁས་དང༌། །

བདག་ཉད་གང་ཞག་སམ་ལ་གནས། །

སམ་པ་འབགས་བཟད་སང་ར་ལན། །

བ་མ་བཟང་པར་ཤས་པར་བ། །

ཞས་པ་ས།. འད་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ས་དག་ག.ཞས་པའ་འག་ན་

ཡད་ཀང་སར་བངས་པ་ན་འཆད་བད་བའ་དབང་ད་བས་ས།.།འ་ན་སམ་པ་

བང་པའ་ཡལ་བ་མ་ཇ་ལ་བ་ཞག་ཅ་ན།. བང་སམ་འབགས་པའ་བ་མ་བཟང་

པ་ཡན་ཏན་ཕན་སམ་ཚགས་པ་བཞ་ལན་ཞག. །འདར་བསན་བ་མ་བཟང་

པའ་མཚན་ཉད་ད་ཤས་པར་བ་དགས་ཏ།. སམ་པའ་ཆ་ག་ན་ཡང་དག་པར་

ལན་པ་དང༌།.མ་ཉམས་པར་བསང་བ་དང༌།.ཉམས་ན་ཕར་བཅས་པའ་ཐབས་

ཡན་པས།.ད་དག་ལ་མཁས་པའ་ཤས་རབ་ཕན་སམ་ཚགས་པ་དང༌།.བདག་

ཉད་གང་ཞག་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ཚལ་ཁམས་ཕན་སམ་ཚགས་པ་དང༌།.

བང་སམ་འབགས་པར་བཟད་པའ་ནས་པའམ་སབས་པ་ཕན་སམ་ཚགས་

པ་དང༌།. སང་རར་ལན་པའ་བསམ་པ་ཕན་སམ་ཚགས་པ་དང་ལན་པ་ཡན་

པའ་ཕར།. བཞ་པའ་ནང་ནས་ཀང་ས་མ་གཉས་གཙ་ཆ་བར་ཞང་རམ་དང་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

67

ལག་སར་བ་གཉས་བཞད་པ་ལར་ལགས་ཏ།. སད་འཇག་ལས་ཀང༌།. རག་

པར་དག་བའ་བཤས་གཉན་ན།.།ཐག་ཆན་དན་ལ་མཁས་པ་དང༌།.།བང་

ཆབ་སམས་དཔའ་བརལ་ཞགས་མཆག.།ཅས་གསངས་པའ་ཕར།.

ཇ་ལར་ལན་པའ་ཆ་ག་ལ་གཉས།

༈. གསམ་པ་ཇ་ལར་ལན་པའ་ཆ་ག་ལ་གཉས།. བ་མ་ཡད་པའ་ཆ་ག་

དང༌།.བ་མ་མད་པའ་ཆ་གའ།.།

བ་མ་ཡད་པའ་ཆ་ག

དང་པ་ན།

བང་ཆབ་སམས་དཔའ་ས་དག་ག །

ཚལ་ཁམས་ལའ་གསངས་ཆག་ཡས། ། 

ཡང་དག་མཚན་ཉད་ལན་པ་ཡ། །

བ་མ་བཟང་ལས་སམ་པ་བང༌། །

ཞས་གསངས།.འདར་རང་འགལ་ལས།.སབ་དཔན་ཐགས་མད་དང༌།.

ར་བཙན་ཞ་བ་ལའ་ལགས་བཤད་ཅས་མཚམས་སར་ནས།.འག་ཏ།.བདག་

ན་ལགས་ད་གཉས་ཀའ་ར་ས་འབང་བས་ན།. བ་མ་ལས་བང་བའ་ཆ་ག་ན་

ཚལ་ཁམས་ཀ་ལའ་ལ་བརན་ཅང་བཀད་ལ།. བ་མ་མད་པའ་ཆ་ག་ན།.

བསབ་པ་ཀན་ལས་བཏས་ལ་བརན་ཅང་བཀད་པའ།.།ཞས་གསངས་པ་ལར།.

68

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཇ་བ་ལ་ཤང་ར་ཆན་པ་གསམ་ག་གདམས་པ་མངའ་བ་ལས་འཇག་སམ་ག་

སབས་འདར།. ཐགས་མད་དང་ཞ་བ་ལའ་ལགས་གཉས་ལ་བརན་པར་

མཛད་པ་ཡན་ན།.།

དས་ན་ཤང་ར་ཆན་པ་གཉས་ཀ་ཆ་གའ་ཁད་པར་འགའ་ཞག་མ་འད་

བ་ཙམ་མ་གཏགས་དན་ལ་ཁད་པར་མད་ཅང༌།. ལགས་ད་གཉས་ལ་དབ་མ་

ལགས་དང༌།. སམས་ཙམ་ལགས་ཀ་ཐ་སད་བས་ནས།. ལན་ཡལ་ཆ་ག་ར་

ལང་མ་མཐན་པར་ས་བ་ན་མ་བརགས་པ་ཆན་པའ།.།ཞས་གསངས་པ་ན་

ལགས་པར་གསངས་པའ།.།ད་ལ་བང་ཞས་པ་བཤད་གཞའ།.།གང་ན་འཇག་

པའ་སམ་པའ།.།གང་ལས་བང་ན་ཡང་དག་པའ་མཚན་ཉད་ཕན་སམ་ཚགས་

པ་དང་ལན་པ་ད་བ་མ་བཟང་པར་ཤས་པར་བས་ཏ་ད་ལས་ས།.།ཆ་ག་གང་

ལ་བརན་ནས་བང་ན།. འཕགས་པ་ཐགས་མད་ཀས་མཛད་པའ་བང་ཆབ་

སམས་དཔའ་སའ་ནང་ཚན་དག་ག་ཚལ་ཁམས་ཀ་ལའར་གསངས་པའ་ཆ་

ག་ཡས་ས།.།

འད་ལ་སར་དངས་རས་གསམ་ལས་གསལ་གདབ་དང༌།. ས་བ་

བསད་པ་དང༌།.ཚགས་བསག་པ་དང༌།.བསལ་མ་གདབ་པ་དང༌།.བསམ་པ་

ཁད་པར་ཅན་བསད་པ་དང༌།. བར་ཆད་ཐན་མང་བ་ད་བ་དང༌།. བསབ་པ་

མདར་བསས་བརད་པ་དང་བདན་ན་སར་བ་དང༌།.ཕགས་བཅ་དས་གསམ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

69

ག་རལ་བ་སས་དང་བཅས་པའ་བསབ་པ་ལན་གསམ་ག་བར་ད་ཁས་ལན་

པ་ན་དངས་གཞ་དང༌།. མཁན་གསལ།. ཡ་ཤས་ཀས་གཟགས་པ་འཇག་

པའ་ཕན་ཡན་དང༌།.སམ་པ་མནས་པ་ག་ཚམ་ད་མ་བསགས་པ་དང༌།.བསབ་

པ་མདར་བསས་བརད་པ་དང༌།. གཏང་རག་ག་མཆད་པ་དང་ལ་ན་མཇག་

ག་ཆ་གའ།.།འད་དག་ཞབ་པར།. ཇ་བའ་སམ་པའ་ཆ་ག་དང་ཚལ་ཁམས་

ལའའ་རམ་བཤད་ལས་ཤས་པར་བའ།.།

བ་མ་མད་པའ་ཆ་ག

༈.གཉས་པ་བ་མ་མད་པའ་ཆ་ག་ན།.

ད་ལ་འབད་པས་འད་འད་བའ། །

གལ་ཏ་བ་མ་མ་རད་ན། །

ད་ལས་གཞན་སམ་ནད་པ་ཡ། །

ཆ་ག་ཡང་དག་བཤད་པར་བ། །

ཞས་པས་སར་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བའ།.།མཚན་ཉད་དང་ལན་

པའ་བ་མ་ད་འད་བ་ལ་སམ་པ་བང་བར་གསངས་པ་ལར་འབད་པ་ཆན་པས་

བཙལ་ཡང༌།. ཡལ་དས་ཀ་དབང་གས་འད་འད་བའ་གལ་ཏ་བ་མ་གཏན་མ་

རད་ན་ཇ་ལར་བ་ཞ་ན།. བ་མ་ཡད་པ་ད་ལས་གཞན་དམགས་བསལ་རང་

ཉད་ཀས་བང་བའ་ཚལ་ཡད་ད།. བ་མ་མད་པའ་སམ་པ་ནད་པའ་ཆ་ག་ལང་

70

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ལས་གསངས་པ་བཞན་འདར་ཡང༌།. ཡང་དག་པར་བཤད་པར་བ་བ་ཡན་

པའ་ཕར་ར།.།འ་ན་བ་མ་མད་པའ་ཆ་ག་ལང་གང་ལས་བཤད་ཅ་ན།.

ད་ལ་སན་ཚ་འཇམ་པའ་དཔལ། །

ཨ་བ་ར་ཛར་གར་པ་ཡས། །

ཇ་ལར་བང་ཆབ་ཐགས་བསད་པ། །

འཇམ་དཔལ་ག་ན་སངས་རས་ཞང༌། །

རན་ག་མད་ལས་བཤད་པ་ལར། །

ད་བཞན་འདར་ན་རབ་གསལ་བ། །

ཞས་བ་བག་ཏ་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བའ།.།ད་ལ་བ་མ་མད་པའ་ཆ་

ག་བཤད་པར་བ་ས།. སན་བསལ་པ་དཔག་ཏ་མད་པའ་དས་ཀ་ཚ།. འཇམ་

པའ་དཔལ་ད་གར་པ་ན།. འཁར་ལས་བསར་བའ་རལ་པ་ཨམ་ར་ཛ་ས།.

རལ་པ་ནམ་མཁའ་ཞས་བ་བར་གར་པ་ཡས།. ད་བཞན་གཤགས་པ་འབག་

སའ་དབངས་ཀ་རལ་པ་ཞས་བ་བའ་དང་ད་ཇ་ལར་བ་ན་མད་པའ་བང་ཆབ་

ཏ་ཐགས་བསད་པའ་ཚལ་འཇམ་དཔལ་ག་སངས་རས་ཀ་ཞང་ག་རན་

ནམ།. བཀད་པ་སན་པའ་མད་ལས་བཤད་པ་ལར་ད་ཁ་ན་བཞན་ད།. གཞང་

འདར་ན་རབ་ཏ་གསལ་བར་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།. མད་ད་ལས་འབང་བའ་

སམས་བསད་དང༌།.སམ་པ་བཟང་ཚལ་དངས་སན་པ་ལ།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

71

མགན་པ་རམས་ཀ་སན་ས་ར། །

རགས་པའ་བང་ཆབ་སམས་བསད་ཅང༌། །

འག་བ་ཐམས་ཅད་མགན་ད་གཉར། །

ད་དག་འཁར་བ་ལས་སལ་ལ། ། 

གནད་སམས་ཁ་བའ་སམས་ཉད་དང༌། །

སར་ས་དང་ན་ཕག་དག་ཉད། །

དང་ནས་བཟང་ས་བང་ཆབ་དང༌། །

ཐབ་ཀ་བར་ད་མ་བའ། །

ཚངས་པར་སད་པ་སད་བ་ཞང༌། །

སག་དང་འདད་པ་སང་བར་བ། །

ཚལ་ཁམས་སམ་པ་ལ་དགའ་བས། །

སངས་རས་རས་ས་བསབ་པར་བ། །

བདག་ཉད་མར་བའ་ཚལ་གས་ན། །

བང་ཆབ་ཐབ་པར་མ་ས་ཞང༌། །

སམས་ཅན་གཅག་ག་ར་ཡས་ན། །

72

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཕ་མའ་མ་མཐར་གནས་པར་བག། །

ཚད་མད་བསམ་གས་མ་ཁབ་པའ། །

ཞང་དག་རམ་པར་སང་བར་བ། །

མང་ནས་བཟང་བ་བས་པ་དང༌། །

ཕགས་བཅ་དག་ཏ་རམ་པར་གནས། །

བདག་ག་ལས་དང་ངག་ག་ལས། །

ཐམས་ཅད་ད་ན་དག་པར་བ། །

ཡད་ཀ་ལས་ཀང་དག་བ་ས། ། 

མ་དགའ་ལས་རམས་མ་བའ། །

ཞས་ས།.།དཀན་མཆག་ལ་ཡན་ལག་བདན་པ་བས་ཏ།.འཇམ་དཔལ་

རལ་པ་ནམ་མཁར་གར་པས་སམས་བསད་པའ་ཚགས་བཅད་འད་དག་

གས་སམ་པ་བཟང་བར་བ་ས།.བསབ་བཏས་ལས།.དག་བའ་བཤས་གཉན་

ལ་གསལ་བ་བཏབ་ས།.དའ་ཚག་ག་རས་ས་བརད་པའམ་ཡང་ན་བདག་ཉད་

ཀས་བརད་པས།. སབ་དཔན་དགངས་ས་གསལ།. བདག་མང་འད་ཞས་

བག་བ་ཞས་སས་ལ།. ཇ་ལར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ག་སངས་རས་ཀ་

ཞང་ག་ཡན་ཏན་བཀད་པའ་མད་ལས།.བཅམ་ལན་འདས་འཕགས་པ་འཇམ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

73

དཔལ་ག་སན་ག་ཚའ་རགས་པ་བརད་པ་ལས་སད་པ་དང་ལན་པས་བང་

ཆབ་ཏ་སམས་བསད་པ་ད་བཞན་ད་སམས་བསད་པར་བའ་ཞས་གསངས་

ས།.།བསས་པ་ལ་དགའ་ན་འད་ཉད་ལན་གསམ་བརད་ད་བང་སམ་བང་

བར་བ་ཞང༌།.འདའ་རས་ས།.མགན་པ་རམས་ཀ་སན་ས་ར།.།ཞས་པ་ནས།.

མ་དགའ་ལས་རམས་མ་བའ།.།ཞས་པའ་བར་བཏགས་ཏ་ལན་གསམ་

བརད་པས།. ཆ་ག་རས་པའ་ལག་ལན་ལགས་ས།.།བསབ་བཏས་ས་བ་མ་

ཡད་མད་གཉས་ཀ་ལ་སར་ཡང༌།. འདར་བ་མ་མད་པའ་ལགས་ལ་བརན་

པར་མཛད་ད།.།ད་ཡང་སམས་བསད་པ་དང༌།.སམ་པ་ཡང་དག་པར་བང་བ་

གཉས་ལས།.སམས་བསད་པ་ན།.མགན་པ་སངས་རས་བང་སམས་རམས་

ཀ་སན་ས་ར།. བ་ན་མད་པ་ཡང་དག་པར་རགས་པའ་བང་ཆབ་ཏ་སམས་

བསད་ད།.།ཆད་ད་བ་བ་གང་ག་དན་ད་ན།.ནམ་མཁའ་མཐས་གཏགས་པའ་

འག་བ་ཐམས་ཅད་མགན་ད་གཉར་བ་ས་དའ་དན་དའ།.།དངས་པ་ཅ་འད་

ཞག་ལ་མགན་ད་གཉར་ན།. འག་བ་ད་དག་འཁར་བ་ལས་མ་རལ་བ་སལ་བ་

དང༌།.མ་གལ་བ་དགལ་བ་དང༌།.དབགས་མ་ཕན་པ་དབགས་དབང་བ་དང༌།.

ཡངས་ས་མ་ངན་ལས་མ་འདས་པ།. ཡངས་ས་མ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་

འགད་ཅང༌།.མགན་ད་གཉར་བའ།.།

འདས་འཇག་པའ་སར་བ་དང༌།. སན་པའ་དངས་གཞ་བསན་ཞས་ཤ་

74

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ར་བ་བཞད་ད།.།བང་སམ་བང་བའམ།. འཇག་པའ་དམ་བཅའ་བ་ལ་གསམ་

ལས།.དང་པ་སམ་པའ་ཚལ་ཁམས་ཁས་ལན་པ་ན།.ཀན་ནས་མནར་སམས་

པའ་ར་དག་གང་རང་ལ་བརན་ནས།. ཞ་སང་གས་གསད་འདད་ལ་སགས་

པའ་གནད་སམས་དང༌།. གཞན་ལ་འཕལ་ད་སམས་འཁག་པའ་ཁ་བའ་

སམས་ཉད་དང་ཡ་བད་གཞན་གཏང་མ་ནས་པའ་སར་ས་དང༌།. གཞན་ག་

ཕན་ཚགས་ལ་མ་བཟད་པའ་ཕག་དག་ཉད་ད་བཞ་པ་ད་དག་སམ་པ་བངས་

པའ་ཉན་དང་ནས་བཟང་ས་བ་མད་བང་ཆབ་མ་ཐབ་པ་ད་སད་ཀ་བར་ད་མ་

བའ།.།འདས་དས་ཀ་ཁད་པར་ཡང་བསན་ཏ།.།དབང་པ་གཉས་སར་ག་

འཁག་པ་སངས་ཏ།. ཚངས་པར་སད་པ་སད་པར་བ་ཞང༌།. སག་པའ་ལས་

དང་དའ་ར་འདད་པའ་ཡལ་ལ་ཆགས་པ་རམས་སང་བར་བའ།.།ད་དག་.

སངས་པའ་ཚལ་ཁམས་ཀ་སམ་པ་ལ་དགའ་བས་སངས་རས་རམས་ཀ་

སད་པ་དམ་པ་ལ་ལགས་པར་རས་ས་བསབ་པར་བའ།.།

༈. གཉས་པ་སམས་ཅན་དན་བད་ཀ་ཚལ་ཁམས་ཁས་ལན་པ་ན་

བདག་ཉད་མར་ཞང་རངས་པའ་ཚལ་ལམ་སམས་ཀས་ན་བང་ཆབ་ཐབ་

པར་མ་ས་བར།. སམས་ཅན་གཅག་ག་དན་བ་བའ་ར་ཡས་ན།. ཕ་མའ་མ་

མཐའ་ན་མཐའ་མད་པ་ཉད་ད།.འཁར་བ་ཇ་སད་བར་གནས་པར་བགའ།.།

༈. གསམ་པ་དག་བ་ཆས་སད་ཀ་ཚལ་ཁམས་ཁས་ལན་པ་ན།. ད་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

75

ལར་གནས་ནས་ཅ་བད་སམ་ན།.གངས་ཚད་མད་ཅང་ཡན་ཏན་བསམ་གས་

མ་ཁབ་པ་དང་ལན་པའ་སངས་རས་ཀ་ཞང་དག་ག་ངམ་གག་དང་ཚར་མ་

སགས་སན་རམས་རམ་པར་སང་བར་བ་ཞང༌།. འག་བ་རམས་ཀས་བདག་

ག་མང་ཐས་ཏ།. བཟང་བ་དང༌།. མཐང་ཐས་དན་རག་གས་ཀང་སམས་ཅན་

རམས་ལ་ཕན་གདགས་པར་འདད་པས་ཕགས་བཅ་ཐམས་ཅད་ཀ་ཞང་དག་

ཏ་བདག་ག་མང་གགས་ཤང་རམ་པར་འཛན་པར་གནས་པར་བད་པས་

སམས་ཅན་ག་འཇག་རན་ཡང་སང་བར་བའ།.།ད་ལར་ན་ས་མ་སད་དང༌།.

ཕ་མ་བཅད་སང་བའ།.།ལས་དང་པ་པས་ཉས་སད་སམ་པའ་ཚལ་ཁམས་

ཉད་ལ་གཅས་སས་ས་བད་དགས་པའ་ཕར།. སར་ཡང་བཟས་ཏ་སན་པ་ན།.

བདག་ག་ལས་དང་ངག་ག་ལས་རམ་པ་ཐམས་ཅད་ད་ལང་བས་དག་པར་བ་

ཞང་ཡད་ཀ་ལས་ཀང་ལང་བས་དག་པར་བ་ས།. མདར་ན་ས་གསམ་ག་མ་

དག་བའ་ལས་རམ་པ་ཐམས་ཅད་བང་ཆབ་ཀ་བར་ད་ནམ་ཡང་མ་བའ།.།ཁ་

ཅག་འད་ས་མའ་དན་བསར་འཆད་ད།.།

སམ་པ་བངས་ནས་བསབ་བ་ལ་སབ་པར་བསན་པ་ལ་གསམ།

༈. གསམ་པ་སམ་པ་བངས་ནས་བསབ་བ་ལ་སབ་པར་བསན་པ་ལ་

གསམ།.ཚལ་ཁམས་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་ཚལ།.སམས་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་

ཚལ།.ཤས་རབ་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་ཚལ་ལ།.།

76

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཚལ་ཁམས་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་ཚལ།

དང་པ་ལ་གཉས།.དངས་དང༌།.དའ་ཆ་བའ།.།

དང་པ་ན།. གང་ད་ལས་ངག་ཡད་གསམ་དག་དགས་པར་བསན་པ་

ལ།.འ་ན་དག་བད་ཀ་ར་གང་ཞ་ན།.དའ་ལན་བསན་པའ་ཕར།.

རང་ག་ལས་ངག་སམས་ན་རམ་དག་ར། །

འཇག་སམས་བདག་ཉད་སམ་པ་ལ་གནས་པས། །

ཚལ་ཁམས་བསབ་པ་གསམ་ལ་ལགས་བསབས་ན། །

ཚལ་ཁམས་བསབ་པ་གསམ་ལ་གས་ཆར་འགར། །

ཞས་གསངས་ས།.།འདས་ཚལ་ཁམས་ལ་བསབས་པས།. ད་ཉད་ལ་

གས་པ་འཕལ་ཏ་ཚལ་ཁམས་རས་འགར་ད་བསན།. གཞང་ཕ་མས་ཚལ་

ཁམས་རས་ན་རགས་བང་ག་ར་ཚགས་མར་ད་རགས་པར་བསན་གསང་

ང།.།ད་ཡང་བསབ་ཅས་པ་བཤད་པའ་གཞའ།.།

གང་ལ་ན།. ཚལ་ཁམས་ཀ་བསབ་པ་གསམ་པ་ལའ།.།གང་གས་ན།.

འཇག་པའ་སམས་ཀ་བདག་ཉད་ཀ་སམ་པ་ལ་གནས་པའ་བང་སམས་

དས༌ས།.།དགས་པ་ཅའ་ཕར་སབ་ན།.བང་སམས་རང་ག་ལས་ངག་སམས་

གསམ་ན་ལང་བས་རམ་པར་དག་ཅང་སམས་ཅན་ལ་མཆག་ཏ་ཕན་པའ་

རར་སབ་བ།.།ཇ་ལར་སབ་ན།. ལགས་པར་ཏ་ཚལ་དང་མཐན་པར་སབ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

77

བ།.།

ད་ལར་བསབས་པས་ཅར་འགར་ཞ་ན།. ད་གསམ་ལ་འབད་པས་

ལགས་པར་བསབས་ན།. གམས་སབས་ཀས་ཕས་ནས་སར་བཤད་པའ་

ཚལ་ཁམས་ཀ་བསབ་པ་གསམ་ལ་གཅས་སས་ས་འཛན་པའ་གས་པ་ཇ་

ཆར་འགར་ར།.།ད་ལ་ལགས་པ་ཞས་བ་བའ་ས་ན།. དག་པ་དང༌།. ཕར་མ་

ལག་པ་དང༌།. ཡངས་ས་རགས་པ་གསམ་ལ་འཇག་པས།. སམ་པའ་ཚལ་

ཁམས་ལ་བསབས་པས་སས་བ་གཟགས་ལགས་པ་བཞན་ད་དག་པར་

འགར།. སམས་ཅན་དན་བད་ཀ་ཚལ་ཁམས་ལ་བསབས་པས་ན།. རགས་

བང་ལས་ཕར་མ་ལག་ཅང་མ་ཉམས་པས་རམས་ནད་ཡངས་ས་བང་བ་

བཞན་ད་འགར།. དག་བ་ཆས་སད་ཀ་ཚལ་ཁམས་ལ་བསབས་པས་ན།.

བམ་པ་ལགས་པར་གང་བ་བཞན་ད་འགར་ར།.།བང་ཆབ་སམས་དཔའ་

སམས་དཔའ་ཆན་པ་ཞས་པའ་ས་དན་ཡང་གསམ་པ་ད་ལས་འགར་བ་

ཡན་ཏ།. སམ་པའ་ཚལ་ཁམས་ཀས་སན་ཐམས་ཅད་བང༌།. དག་བ་ཆས་

སད་ཀས་ཡན་ཏན་མཐའ་དག་ཆབ།. སམས་ཅན་དན་བད་ཀས་སམས་

དཔའ་ཆན་པར་འགར་བའ་ཕར།.ཞས་གསང་ང།.།

༈.གཉས་པ་ཆ་བ་ན།.

ད་བས་རམ་དག་རགས་བང་ཆབ། །

78

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

སམས་པའ་སམ་པའ་སམ་དག་ན། །

འབད་པར་བས་པས་རགས་བང་ཆབ། །

ཚགས་ན་ཡངས་ས་རགས་པར་འགར། །

ཞས་གསངས།. ཚལ་ཁམས་གསམ་ལ་བསབས་པས་ལས་ངག་ཡད་

གསམ་དག་པར་འགར་བ་ད་བས་ན།. སང་བ་རམ་པར་དག་ཅང་གཉན་པའ་

ཕགས་ཡངས་ས་རགས་པ་ན་འབས་བ་བང་ཆབ་ཡན་ལ།. ད་ཉད་གཞན་

དན་ད་ཐབ་བར་དམགས་པའ་བང་ཆབ་སམས་དཔའ་རམས་ཀས་སམ་པའ་

ཚལ་ཁམས་གཙ་བར་གར་པའ་ཚལ་ཁམས་གསམ་ག་སམ་པ་རམ་པར་

དག་ཅང་བསང་བ་ལ་ན།. དན་པ་དང་ཤས་བཞན་དང་གས་པ་ཆན་པས་ནན་

ཏན་གས་འབད་པར་བས་པས་བ་ན་མད་པའ་རགས་པའ་བང་ཆབ་ཀ་ར་

བསད་ནམས་དང་ཡ་ཤས་ཀ་ཚགས་གཉས་ན་ཡངས་ས་རགས་པར་

འགར་བ་ཡན་ན།.།

སམས་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་ཚལ།

༈.གཉས་པ་སམས་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་ཚལ་ལ་གཉས།.མངན་ཤས་

འབང་བའ་རའ་ཕར་ཞ་གནས་ལ་བསབ་པ་དང༌།. ཞ་གནས་ལ་ཇ་ལར་

བསབ་པའ་ཚལ་དངས་ས།.།

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

79

མངན་ཤས་འབང་བའ་རའ་ཕར་ཞ་གནས་ལ་བསབ་པ།

དང་པ་ན།.

བསད་ནམས་ཡ་ཤས་རང་བཞན་ག། ། 

ཚགས་ན་ཡངས་ས་རགས་པ་ཡ། །

ར་ན་སངས་རས་ཐམས་ཅད་དག །

མངན་ཤས་བསད་པ་ཉད་ད་བཞད། །

ཇ་ལར་འདབ་གཤག་མ་རགས་པའ། །

བ་ན་མཁའ་ལ་འཕར་མ་ནས། །

ད་བཞན་མངན་ཤས་སབས་བལ་བས། །

སམས་ཅན་དན་བད་ནས་མ་ཡན། །

མངན་ཤས་ལན་པའ་ཉན་མཚན་ག། །

བསད་ནམས་དག་ན་གང་ཡན་ད། །

མངན་ཤས་དག་དང་བལ་གར་ལ། །

ས་བ་བརར་ཡང་ཡད་མ་ཡན། །

མར་ད་རགས་པའ་བང་ཆབ་ཚགས། །

ཡངས་ས་རགས་པར་འདད་གར་པ། །

80

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

དས་ན་འབད་པས་མངན་ཤས་དག །

འགབ་པར་འགར་གས་ལ་ལས་མན། །

ཞས་གསངས།. ཚགས་བཅད་དང་པས།. རང་དན་ད་ཚགས་གཉས་

རགས་པ་མངན་ཤས་ལ་རག་ལས་པ་དང༌།. ཚགས་བཅད་གཉས་པས་

གཞན་དན་རམ་དག་བསབ་པ་མངན་ཤས་ལ་རག་ལས་པ་དང༌།. ཚགས་

བཅད་གསམ་པས་བསད་ནམས་ར་ཆན་པ་སད་པ་མངན་ཤས་ལ་རག་

ལས་པ་དང༌།.ཚགས་བཅད་བཞ་པས་མར་ད་འཚང་ར་བའང༌།.མངན་ཤས་

ལ་རག་ལས་པས་མངན་ཤས་བསད་དགས་པར་བསན་ཞས་ཤ་ར་བ་

གསང༌།. འ་ན།. ཚགས་ན་ཡངས་ས་རགས་པར་འགར།. ཞས་བཤད་ན།.

ཚགས་གཉས་གསག་པའ་ཐབས་བཟང་པ་གང་ཞ་ན།. བསད་ནམས་དང་ཡ་

ཤས་ཀ་རང་བཞན་ག་ཚགས་གཉས་པ་ཡངས་ས་རགས་པའ་ར་ཁད་པར་

ཅན་ན།. དས་གསམ་ག་སངས་རས་ཐམས་ཅད་ཀས།. མངན་པར་ཤས་པ་

དག་བསད་པ་ཉད་ད་བཞད་ད།. རན་ད་མངན་ཤས་དག་ལ་གདམས་པའ་

དགས་པ་གབ་ཅང༌།. ད་ཉད་མན་ངག་ཏ་མཛད་པ་ཡན་པའ་ཕར་ཏ།. ཡམ་

ལས།. རབ་འབར་དཔར་ན་བ་འདབ་མ་མད་པས་ན་ནམ་མཁའ་ལ་འཕར་མ་

ནས་ས།.།ད་བཞན་ད་བང་ཆབ་སམས་དཔས་ཀང་མངན་པར་ཤས་པ་ལ་

མ་བརན་པར་སམས་ཅན་རམས་ལ་ཆས་བསན་པར་མ་ནས་ཏ།. ལམ་གལ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

81

པར་ཞགས་པའ་སམས་ཅན་རམས་ལམ་ད་གཟང་བར་མ་ནས་ས།.།ཞས་

པའ་དན་ཉ་བར་བཟང་ནས།. དཔ་ཇ་ལར་འདབ་གཤག་མ་སས་པའ་བ་ན་

ནམ་མཁའ་ལ་འཕར་བར་མ་ནས་པ་ད་བཞན་ད་མངན་པར་ཤས་པའ་

སབས་དང་བལ་བས་སལ་པ་དང་འཚམས་པར་སམས་ཅན་ག་དན་ར་ཆན་

པ་བད་པར་ནས་པ་མ་ཡན་ན།.།ད་ཡང་ར་འཕལ་ག་མངན་ཤས་ཀས།.

སངས་རས་ཀ་ཞང་དང༌།. གདལ་བ་གང་ན་ཡད་པའ་ཞང་ད་འག།. གཞན་

སམས་ཤས་པས་ཁམས་དང་བསམ་པ་ཇ་བཞན་ད་རགས།. ལའ་ར་བས་ད་

དག་ག་སད་རག.།སན་གནས་ཤས་པས་སན་ག་ར་རགས།.ལའ་མག་གས་

མ་འངས་པར་ཅར་འགར་རག. །ཟག་ཟད་ཀས་བང་གལ་ག་ལམ་སན་པས་

ཐག་པ་གསམ་ལ་འདན་པ་དང༌།. སན་པ་དང་གལ་བར་བད་པ་ཡན་ན།.།.

མངན་ཤས་མད་རང་སམས་ཅན་ག་དན་གཞན་དངས་ས་བ་དཀའ་བས།.

སམས་ཅན་ག་ཕན་བད།. སངས་རས་ཀ་བསན་པ།. དག་འདན་ག་ས།. ད་

འདལ་བ་འཛན་པ་ལ་རག་ལས་པས།. འདལ་བ་འཛན་པ་ཅ་ཡད་བ་གསང༌།.

ཇ་བས།. སན་པ་ལ་ཁད་ཀས་དག་འདན་ག་ས་ཞག་གས་ཞས་ནན་ཆན་

མཛད་པ་ཐགས་ལ་བཞག་ནས་ར་སང་བཏབ་གསང་ས།. བའ་བམ་སན་པ་

ལས།. ལ་ཅག་ད་གསང་ད་ལར་འག་དན།.།དངས་ས་མ་ནས་གང་ག་དཔ་

བཞན།.།ཅ་ནས་བད་འདད་སངས་རས་བསན་པ།.།འཇག་རན་ཡན་རངས་

82

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཅ་གནས་བ་ས།.།ད་ཡང་དག་འདན་ས་ལ་རག་ལས།.།ནས་པ་ཡད་ན་ད་

ནས་ཐབས་བ།.།ནས་མད་རབ་རད་ཇ་ལར་ཁས་བངས།.།སམས་ཅན་དན་

ད་མ་ཉམས་བསང་ཞང༌།. །ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.ཚགས་མར་ད་རགས་

པ་ཡང་མངན་ཤས་ལ་རག་ལས་ཏ།.རན་བང་སམས་མཉམ་པ་ལའང་མངན་

པར་ཤས་པ་དང་ལན་པ་ཡས།.ཉན་མཚན་ཕགས་གཅག་ལ་སད་པའ་བསད་

ནམས་ཀ་ཚགས་དག་བསགས་པ་གང་ཡན་པ་ད་ན།. མངན་པར་ཤས་པ་

དག་དང་བལ་བར་གར་པ་ལ་ས་བ་བརར་ཡང་ཡད་པ་མན་པའ་ཕར།.

འདས་ན།. ཡ་ཤས་ཀ་ཚགས་ཀང་མཚན་ན།.།ར་དས་ན་མར་ད་སངས་

རས་བའ་རར་མངན་ཤས་འགབ་ཕར་བརན་འགས་བརམ་དགས་ཏ།.དས་

མར་ད་རགས་པའ་བང་ཆབ་ཀ་ར་ཚགས་གཉས་ཡངས་ས་རགས་པར་

འདད་པར་གར་པ་དས་ན་དའ་ཐབས་མངན་ཤས་བསད་དགས་ལ།. ད་ཡང་

བརན་འགས་ཤགས་དག་གས།. དའ་ར་ལ་འབད་པ་ཆར་བས་པས་མངན་

ཤས་དག་པ་དག་འགབ་པར་འགར་གས།. ལ་ལ་ཅན་གས་མན་པས་བརན་

འགས་རམ་དགས་པའ་ཕར་ར།.།འ་ན།. དས་ན་འབད་པས་མངན་ཤས་དག.

།ཅས་བཤད་ན།.གང་ལ་འབད་པས་མངན་ཤས་འགབ་ཅ་ན།.

ཞ་གནས་གབ་པ་མ་ཡན་པས། །

མངན་ཤས་འབང་བར་མ་འགར་ལ། །

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

83

ད་ཕར་ཞ་གནས་བསབ་པའ་ཕར། །

ཡང་དང་ཡང་ད་འབད་པར་བ། །

ཞས་གསངས།. སས་སབས་དང༌།. རས་སགས་ལ་བརན་པའ་མངན་

ཤས་ཕ་མ་དང༌།. ས་བ་དན་པ་ཙམ་ལ་ངས་པ་མད་ཀང༌།. བསམས་སབས་

ལས་བང་བའ་མངན་ཤས་ཁད་པར་ཅན་ན།.ཤན་སངས་རམ་དག་གས་ཟན་

པའ་ཞ་གནས་གབ་པ་མ་ཡན་པས།. མངན་པར་ཤས་པ་ར་ཆན་པ་འབང་

བར་མ་འགར་ལ་ས་མ་ཡན་ཏ།. དངས་མ་ཐབ་པར་མངན་ཤས་མན།. ཞས་

དང༌།. བསམ་གཏན་བཞ་པ་ཤན་ཏ་དག་ཐབ་ནས།.།མ་རག་ཡ་ཤས་ཡངས་

ས་བཟང་བ་དང༌།.།ཇ་ལར་རམ་གནས་ཡད་ལ་བད་པ་ལས།.།མཐ་གབ་པ་

ཡ་དམ་པ་ཐབ་པར་འགར།. །ཞས་གསངས་པའ་ཕར།. ར་མཚན་དའ་ཕར།.

ཞ་གནས་བསབ་པར་བ་བའ་ཕར་ད།. སམས་གནས་པའ་ཐབས་དག་ལ་

ཡང་དང་ཡང་ད་འབད་པར་བད་དགས་ཏ།.དཔལ་ལན་དཔའ་བས།.རན་མ་

འཆད་པའ་རལ་འབར་གས།.།བསམ་གཏན་སབ་ལ་བརན་པར་བ།.།ཡང་

དང་ཡང་ཞང་ངལ་བས་བ།.།གཙབས་པས་མ་ཕན་མ་འགར་ཏ།.།རལ་འབར་

ཚལ་ལའང་ད་བཞན་ད།.།ཁད་པར་མ་ཐབ་བཏང་མ་བ།.།ཞས་གསངས་པའ་

ཕར།.

84

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཞ་གནས་ལ་བསབ་ཚལ་དངས་ལ་གསམ།

༈.གཉས་པ་ཞ་གནས་ལ་བསབ་ཚལ་དངས་ལ་གསམ།.ཞ་གནས་ཀ་

ཚགས་བསན་པ།.ཞ་གནས་ཇ་ལར་སམ་པའ་ཚལ།.བསམས་པའ་ཕན་ཡན་

ན།.།

ཞ་གནས་ཀ་ཚགས་བསན་པ།

དང་པ་ན།. ཡང་དང་ཡང་ད་འབད་པར་བ།. །ཞས་བཤད་ན་བརན་

འགས་གཅག་པས་ཞ་གནས་འགབ་པ་མ་ཞ་ན།. ཞ་གནས་ཀ་ཚགས་བསན་

པ་གལ་ཆ་བར་བསན་པའ་ཕར།.

ཞ་གནས་ཡན་ལག་རམས་ཉམས་པས། །

རབ་ཏ་འབད་ད་བསམས་བས་ཀང༌། །

ལ་ན་སང་ཕག་དག་གས་ཀང༌། །

ཏང་འཛན་འགབ་པར་མ་འགར་ར། །

ད་ཕར་ཏང་འཛན་ཚགས་ལའ་ལས། །

གསངས་པའ་ཡན་ལག་ལ་ལགས་གནས། །

ཞས་ས།.།སན་པའ་ཞལ་ནས་རང་ཅག་མན་ངག་ཁ་ནས་ལན་བར་མ་

འདད་པ།. ཚགས་ལ་གནས་པ་མད་པས་ལན་པ་ཡན་གསང༌།. པ་བར་མ་

འདད་པ།. ཚགས་ལ་གནས་པ་མད་པས་ལན་པ་ཡན་གསང༌།. པ་ཏ་བའ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

85

ཞལ་ནས་ཀང༌།. རང་ཅག་ཏང་ང་འཛན་ག་ཚགས་ལ་ནན་ཏན་མ་བས་པས་

ཏང་ང་འཛན་སར་མ་བཏབ་པ་ལ།.མན་ངག་གས་ལན་སམ་ཞང་མན་ངག་ཁ་

ན་བཙལ་བས་ཚངས་པར་སད་པ་ཕག་ར་མ་བསན་པའ་མན་ངག་དང་

འཕད་ཅང་འང་བ་ཡན་གསང༌།. དས་ན་ཞ་གནས་ཀ་ཡན་ལག་ར་ཚགས་

རམ་པར་ཉམས་པས་ན་བརན་འགས་དག་པས་རབ་ཏ་འབད་ད་ལ་ན་སང་

ཕག་དག་ག་བར་ད་བསམས་པར་བས་ཀང༌།. ཞ་གནས་ཀ་ཏང་ང་འཛན་

འགབ་པར་མ་འགར་ར།.།ད་ལར་ཡན་ལག་ཉམས་ན་ཞ་གནས་མ་འགབ་པ་

དའ་ཕར།.ཡན་ལག་རམས་ལ་ལགས་པར་གནས་ཤང་བསབས་ནས་ཏང་ང་

འཛན་བསད་པར་བའ།.།

འ་ན་ཏང་ང་འཛན་ག་ཚགས་ཀ་ལའ་ལས་གསངས་པའ་ཡན་ལག་

གང་ཞ་ན།. འགལ་པར་སབ་དཔན་བང་ཆབ་བཟང་པའ་ཏང་ང་འཛན་ག་

ཚགས་ཀ་ལའ་ལས་གསངས་པའ།. སང་བར་བ་བ་དང༌།. སན་ད་འག་བ་

དང༌།. ལག་པར་བ་བ་དང༌།. གདང་བ་བཅད་པ་དང༌།. ཡད་འབང་བར་བ་བ་

དང༌།. ཡན་ཏན་རས་ས་དན་པ་དང༌།. བརན་པར་བ་བ་དང༌།. ཟང་ད་འབལ་

བར་བ་བ་དང༌།. གནས་པའ་ཐབས་ཀ་ཡན་ལག་ཅས་བ་བ་རམས་ལ་བཞད་

ད།. ལཙ་བ་དག་བའ་བ་གས་ཆས་འད་སར་མཁན་དང༌།. ཇ་བ་རང་ལས་

དངས་ས་གསན་པ་ཡན་པས།. ཉན་སའ་ད་དང༌།. འཇག་རན་དབང་ཕག་ག་

86

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

སབ་ཐབས་ཀ་མགའ་ད་དང༌།. བང་ཆབ་བཟང་པའ་ད་དང༌།. མད་ས་ཏང་ང་

འཛན་ག་ཚགས་ཀ་ལའ་ལ་སགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡན་པར་བས་འདག་

ཅས་ཤ་ར་བ་གསང༌།.བདག་ག་ར་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་ན་ཞ་ལག་ག་ཏང་ང་

འཛན་སང་ཐག་པ་ནས་བསབ་པར་འདད་པ་རམས་ཀས།. ཞ་གནས་ཀ་ཡན་

ལག་ག་ཚགས་ཉན་ས་ནས་གསངས་པའ་བཅ་གསམ་ལ་སགས་པ་ལ་

འབད་པ་ཤན་ཏ་གལ་ཆའ།.།ཞས་གསངས་ཤང༌།. ད་དང་མཐན་པར་ཞང་

རམ་ག་ཞལ་ནས་ཀང༌།. བཅ་གསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀང་དགས་མད་ཀ།.

གཙ་བའ་ཡན་ལག་ན་ཚལ་ཁམས་རམ་པར་དག་པ་དང༌།. འདད་པ་ཆང་བ་

དང༌།. ཆག་ཤས་པ་དང༌།. དབན་པར་གནས་པ་བཞ་ཅས་ཀང་དགས་ཞས་

གསང་ང།.།

ཞ་གནས་ཇ་ལར་སམ་པའ་ཚལ།

༈.གཉས་པ་ཞ་གནས་ཇ་ལར་སམ་པའ་ཚལ་ན།.

དམགས་པ་གང་རང་གཅག་དག་ལ། །

ཡད་ན་དག་ལ་གཞག་པར་བ། །

ཞས་གསངས།. སར་བཤད་པ་ལར་ཞ་གནས་ཀ་ཚགས་ལ་གནས་པ་

དས།.དམགས་པ་གང་ཡང་རང་བ་ན།.རའ་ཤང་བ་ལ་བ་མ་ཡན་ག།.རལ་

བས་གསངས་པའ་ཁབ་པའ་དམགས་པ་དང༌།. དཔད་པ་རམ་སང་ག་དང༌།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

87

མཁས་པའ་དང༌།. ཉན་མངས་རམ་སང་ག་དམགས་པ་བཞ་པ་ལས་གང་

ཡང་རང་བའ།.།གཅག་དག་ལ་ཞས་པ་ན།. ད་དག་ལས་དང་པར་དམགས་

པ་གཅག་ཁ་ན་བཟང་བའ་དབང་ད་བས་པ་ས།. དཔའ་བས།. དམགས་པ་

གཅག་ལ་བརན་ཚལ་ད།.།ཡད་ཀ་བསམ་པ་བརན་པར་བ།.།དམགས་པ་མང་

པ་བརད་པ་ལས།.།ཡད་ན་ཉན་མངས་འཁག་པར་འགར།. །ཞས་གསངས་

པའ་ཕར།. ད་ལ་སམས་འཛན་ཚལ་ཡང་ཡད་ད།. བསམ་བའ་དམགས་པ་

གང་ཡན་པ་ད་ལ་སམ་བད་ཀ་ཡད་ན་དག་བ་ས།. གཞན་ད་མ་གཡང་བར་

ར་གཅག་ཏ་གཞག་པར་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།.།

བསམས་པའ་ཕན་ཡན།

༈.གསམ་པ་བསམས་པའ་ཕན་ཡན་ན།.

རལ་འབར་ཞ་གནས་གབ་གར་ན། །

མངན་ཤས་དག་ཀང་འགབ་པར་འགར། །

ཞས་གསངས།. སར་བཤད་པ་ལར་ཏང་ང་འཛན་ལ་ཆ་བའ་རན་

བཞན་བརན་པའ་རལ་འབར་པས་ཞ་གནས་གབ་པར་གར་པ་ན།. ད་སངས་

པ་ལས་མངན་པར་ཤས་པ་རམས་འགབ་པར་འགར་ཏ།. དན་གཉས་ལ་

བརན་པར་བད་ད།.།ཤ་ར་བའ་གསང་བགས་ལས།. མངན་ཤས་ས་མ་ཟད་

མ་རག་པའ་ཡ་ཤས་ཀང་ས་བས་དག་ཀང་ཞས་གསངས་ས།.།ཞས་འབང་

88

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

བ་ན་ཤན་ཏ་ལགས་ཏ།. ཇ་བས།. མངན་ཤས་མཐ་དང་ལན་བ་དང༌།.།ཟག་

མད་ལམ་ན་བསད་པའ་ཕར།.།དང་པར་ཞ་གནས་བསད་པར་བ།. ཞས་

གསངས་པའ་ཕར་ར།.།

ཤས་རབ་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་པའ་ཚལ་ལ་གཉས།

༈.གསམ་པ་ཤས་རབ་ཀ་བསབ་པ་ལ་སབ་པའ་ཚལ་ལ་གཉས།.ཐབས་

ཤས་ཟང་འབལ་ག་འཐད་པ་བསན་པའ་ས་ནས་ལག་མཐང་ལ་བསབ་པར་

བསན་པ།.ལག་མཐང་ལ་ཇ་ལར་བསབ་པའ་ཚལ་ལ།.།

ཐབས་ཤས་ཟང་འབལ་ག་འཐད་པ་བསན་པའ་ས་ནས་ལག་མཐང་ལ་བསབ་པར་བསན་པ།

དང་པ་ལ་གསམ།. ལག་མཐང་ཤས་རབ་ལ་སབ་དགས་པའ་ར་

མཚན།. ཐབས་ཤས་ཟང་འབལ་ལ་སབ་དགས་པའ་ར་མཚན།. ཟང་ད་

འབལ་བའ་ལམ་དངས་བཤད་པའ།.།

ལག་མཐང་ཤས་རབ་ལ་སབ་དགས་པའ་ར་མཚན།

དང་པ་ན།.

ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་སར་དང༌། །

བལ་བས་སབ་པ་ཟད་མ་འགར། །

ད་ཕར་ཉན་མངས་ཤས་བ་ཡ། །

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

89

སབ་པ་མ་ལས་སང་བའ་ཕར། །

ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་རལ་འབར། །

རག་ཏ་ཐབས་བཅས་བསམ་པར་བ། །

ཞས་གསངས་ས།.།

. འ་ན་ཞ་གནས་དང༌།. དས་དངས་པའ་མངན་ཤས་བསད་པ་ཙམ་

གས་ཆག་གམ་སམ་ན།.སབ་དཔན་ཙན་ག་མས།.བསམ་གཏན་ནགས་མས་

ཡང་དང་ཡང་ད་ན།.།ཉས་པའ་ཚང་ཚང་མང་པ་བསགས་བས་ཀང༌།.།བདག་.

ལའ་ར་བ་བརན་པ་མ་ཕང་ན།.།ཆར་གས་བརན་བཞན་མདན་ནས་རབ་ཏ་

བསད།. །ཅས་གསངས་པ་ལར།. འཇག་རན་པའ་བསམ་གཏན་གས་ཉན་

མངས་མངན་འགར་མནན་ཡང༌།. ད་ཁ་ན་ཉད་རགས་པའ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་

རལ་ཏ་ཕན་པའ་སར་བ་ས།. རལ་འབར་དང་བལ་བས་སབ་པ་གཉས་པ་

གང་གའང་ས་བན་ཟད་པར་མ་འགར་པ་དའ་ཕར།. ཆགས་སགས་ཉན་

མངས་དང་གཉས་སང་འཁལ་པའ་བག་ཆགས་ཤས་བའ་སབ་པ་མ་ལས་པ་

སང་བའ་ཕར་ད་ཉད་རགས་པའ་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་སན་

སགས་ཐབས་དང་བཅས་པའ་རལ་འབར་དས་རག་ཏ་བསམ་པར་བ་ས།. ཞ་

བ་ལས།. ཉན་མངས་ཤས་བའ་སབ་པ་ཡ།.།མན་པའ་གཉན་པ་སང་པ་ཉད།།.

མར་ད་ཐམས་ཅད་མཁན་འདད་པས།. .།ད་ན་ཅ་ས་སམ་མ་བད།. །ཅས་

90

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

གསངས་པའ་ཕར།. ད་ལ་རང་པ་ས་མ་གཉས་ཀས་ད་ཁ་ན་ཉད་རགས་པའ་

ཤས་རབ་དང་བལ་ན་ཉན་མངས་ཅ་ཡང་སང་མ་ནས་པས་ཉན་རང་ལའང༌།.

སང་ཉད་ཕ་མ་རགས་པ་ཡད་པར་བསན།. རང་པ་ཕ་མ་བཞས་ཐག་པ་ཆ་

ཆང་ལ་བས་མ་འབད་པས།. ཐག་པ་ཆན་པས་བགད་པ་རམས་ཀས་ཐབས་

ར་ཆན་པས་ཟན་པའ་ཤས་རབ་ལ་སབ་དགས་པར་བསན་ཏ།.།

ཐབས་ཤས་ཟང་འབལ་ལ་སབ་དགས་པའ་ར་མཚན།

༈.གཉས་པ་ཐབས་ཤས་ཟང་འབལ་ལ་སབ་དགས་པའ་ར་མཚན་ན།.

རག་ཏ་ཐབས་བཅས་བསམ་པར་བ།. །ཞས་གསངས་ན།. དའ་ར་མཚན་ཅ་

ཡན་ཞ་ན།.དའ་ལན་སན་པ་ལ།.

ཐབས་དང་བལ་བའ་ཤས་རབ་དང༌། །

ཤས་རབ་བལ་བའ་ཐབས་ཀས་ཀང༌། །

གང་ཕར་འཆང་བ་ཞས་གསངས་པ། །

ད་བས་གཉས་ཀ་སང་མ་བ། །

ཞས་གསངས་ཏ།. རགས་བང་དན་གཉར་ག་གང་ཟག་གས་ཐབས་

ཤས་གཉས་ཀ་སང་ཞང་དར་བར་མ་བ་བར་ཟང་འབལ་ལ་བསབ་དགས་ཏ།.

ར་མཚན་གང་ག་ཕར་ན།. བཅམ་ལན་འདས་ཀས་ད་མ་མད་པར་གགས་

པས་བསན་པའ་མད་ལས།. ཐབས་དང་བལ་བའ་ཤས་རབ་ན་འཆང་བའ།.།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

91

ཤས་རབ་དང་བལ་བའ་ཐབས་ན་འཆང་བའ།.།ཞས་གསངས་པ་ད་བས་ན་

དའ་ཕར།. ད་ལར་ན་གཞང་འདས།. ནག་ཚའ་ལགས་ཀ་ད་བ་ལ་པའ་ལན་

བཏབ་བ།.།.

ཟང་ད་འབལ་བའ་ལམ་ཉད་བཤད་པ་ལ་གཉས།

༈.གསམ་པ་ཟང་ད་འབལ་བའ་ལམ་ཉད་བཤད་པ་ལ་གཉས།.མདར་

བསན་པ་དང༌།.རས་པར་བཤད་པའ།.།

མདར་བསན་པ།

དང་པ་ན།.ཐབས་ཤས་ཟང་འབལ་ད་བསམ་པར་བ་ན།.ད་ས་སའ་ང་

བ་གང་ཞ་ན།.དའ་ལན་བསན་པའ་ཕར།.

ཤས་རབ་གང་དང་ཐབས་གང་ཞས། །

ཐ་ཚམ་དག་ན་སང་བའ་ཕར། །

ཐབས་རམས་དང་ན་ཤས་རབ་ཀ། །

ཡང་དག་དབ་བ་གསལ་བར་བ། །

ཞས་གསངས་ཏ།. གསལ་བར་བ་ཞས་བཤད་གཞར་དང༌།. གང་ན་

ཐབས་རམས་དང་ཤས་རབ་ཀ་མཚན་ཉད་འདས་པ་ལ་བར་སང་བ་ད།. ཡང་

དག་པ་ས་ཕན་ཅ་མ་ལག་པར་ས་སའ་དབ་བའམ་ཁད་པར་མ་འདས་པ་ཉད་

དའ།.།དགས་པ་གང་ག་དན་ད་ན།. ཤས་རབ་ན་གང་ཡན།. ཐབས་ན་གང་

92

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཡན་ཞས་མ་རགས་པ་དང་ལག་པར་རག་པ་དང༌།. ཐ་ཚམ་ད་གར་པ་དག་ན་

སང་བའ་ཕར་དའ།.།པ་ཏ་བའ་ཞལ་ནས།. བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་དབ་

ཞབས་ཀ་དན་ལ་ཡ་ག་ཉང་ལ་གལ་ཆ་བ་འད་ན་མར་ག་འད་ཡན་གསང་སད།.

རས་པར་བཤད་པ་ལ་གསམ།

༈.གཉས་པ་རས་པར་བཤད་པ་ལ་གསམ།.ཐབས་ངས་གཟང་བ།.ད་

གམས་པའ་དགས་པ།.ཤས་རབ་ངས་གཟང་བའ།.།

དང་པ་ན།.

ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་སངས་པའ། །

སན་པའ་ཕ་རལ་ཕན་ལ་སགས། །

རལ་བ་རམས་ཀས་ཐབས་ས་བཤད། །

ཅས་གསངས།. འདར་ཐབས་ཇ་ལར་ཡན་པ་ཡང་གཞག་ཏ་ཡད་ད།.

ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་སངས་པ་ས།. ལགས་ས་བཀར་ནས་ཤས་

རབ་ལས་གཞན་བང་ཆབ་ཀ་སམས་ཀས་ཟན་པའ་སན་པའ་ཕ་རལ་ཏ་

ཕན་པ་དང༌།.ལ་སགས་པ་ས།.ཕར་ཕན་ལག་མ་བཞ་ལ་སགས་པ་དཀར་པ་

དག་བའ་ཆས་རམས་ཐམས་ཅད་དས་གསམ་ག་རལ་བ་རམས་ཀས་ཐབས་

ས་བཤད་པའ་ཕར།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

93

༈.གཉས་པ་ན།.

ཐབས་གམས་དབང་གས་བདག་ཉད་ཀས། །

གང་ཞག་ཤས་རབ་རམ་བསམས་པ། །

དས་ན་བང་ཆབ་མར་ད་ཐབ། །

བདག་མད་གཅག་པ་བསམས་པས་མན། །

ཞས་གསངས་ཏ།. མ་རག་པ་དང་ལས་འབས་ནས་བརམས་ཏ་སན་

པ་ལ་སགས་པའ་ཐབས་རམས་གམས་པ་བརན་པར་བས་པའ་དབང་གས་

བང་སམས་བདག་ཉད་ཀས་ཕ་ནང་ག་དངས་པ་གང་ཡང་རང་བ་ཞག་ལ་

དམགས་ནས་མཚན་མར་འཛན་པའ་དམགས་གཏད་གཅད་པའ་ཤས་རབ་

རམ་པར་བསམས་པ་ད་ན་སབ་པ་སང་བའ་ནས་པ་ཤན་ཏ་ཆ་བས་བ་ན་

མད་པའ་བང་ཆབ་མར་ད་ཐབ་ཀས་ཐབས་ཁད་ད་བསད་ནས་བདག་མད་

གཅག་པ་བསམས་པས་ན་བ་མད་བང་ཆབ་འགབ་ནས་པ་མ་ཡན་ཏ།.ཉ་ཚ་

བ་ལས་ཉ་ཚ་དང༌།.།མཐའ་དག་བ་ལས་མཐའ་དག་པའ།.།འབས་བ་འགབ་

པར་གསངས་པའ་ཕར།.།ཤས་ལན་ས་ཞག་ཕགས་རས་ཚམ།.།ཞས་འབང་

བ་ལར་ཡན་པའ་ཕར།.

༈.གསམ་པ་ཤས་རབ་ངས་གཟང་བ་ན།.

ཕང་པ་ཁམས་དང་ས་མཆད་རམས། །

94

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ས་བ་མད་པར་རགས་གར་པའ། །

རང་བཞན་སང་ཉད་ཤས་པ་ན། །

ཤས་རབ་ཅས་ན་ཡངས་ས་བཤད། །

ཅས་གསངས་ཏ།. རང་པ་དང་པས་ཤས་རབ་ཀ་དམགས་པ་དང༌།.

རང་པ་གཉས་པས་རམ་པ་བསན་ལ།. ཐ་མ་གཉས་ཀས་ཤས་རབ་ངས་གཟང་

བའ།.།ཕང་པ་ལ་དང༌།. ཁམས་བཅ་བརད་དང༌།. ས་མཆད་བཅ་གཉས་ཏ།.

ཆས་སམ་ཅ་ར་ལ་པ་ད་རམས་ན་ཆས་ཅན་ནམ་དམགས་པའ།།.

ད་རམས་ཀ་སང་ད་ངས་བའ་ཆས་སམ་རམ་པ་ན།. རང་བཞན་གས་

ས་བ་མད་པར་རགས་ཤང་ཤས་པར་བ་བ་ཡན་ཏ།. འཁར་བར་འཁམས་

པའ་རའ་གཙ་བ་ན་ཇ་ལར་སང་བའ་དངས་པ་འད་དག་ལ།. བདན་པར་ཞན་

པ་ཉད་ཡན་ལ།.བདན་པར་ཞན་པ་རམས་ལས་ཀང་རང་བཞན་གས་ས་བར་

འཛན་པ་ཉད་དངས་འཛན་གཞན་ག་རན་ཡན་པས་ད་ལག་དགས།. ད་ལ་

རང་བཞན་གས་ས་བ་མད་པར་རགས་དགས་པའ་ཕར།. ད་ལར་ས་བ་མད་

པར་རགས་པར་གར་པས་ཆས་ཐམས་ཅད་རང་བཞན་གས་སང་པ་ཉད་ད་

ཤས་པ་ན།. ཐབས་ཤས་གཉས་ཀ་ནང་ནས་ཤས་རབ་ཅས་ན་ཡངས་ས་

བཤད་ལ།.ཤས་རབ་ཀ་བསབ་པའ་གཙ་བ་ཡང་ད་ཡན་ན།.།ཤ་ར་བའ་ཞལ་

ནས་ཀང༌།. རག་པས་དཔད་པས་ཅར་ཡང་མ་གབ་པར་རགས་ཅ་ན།. སར་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

95

ཡད་པ་ཅག་མད་ད་སང་སམ་ད་སམ་པ་མན་ག།.གཟད་མ་ནས་སང་པ་ཡན་

པས་རང་བཞན་གས་མད་པ་ལ།. རང་བཞན་གས་མད་པར་རགས་པ་ཡན་

ཞས།.རང་བཞན་སང་ཉད་ཤས་པ་ན།.།ཞས་པའ་དན་ཡན་གསང་ས་ཤན་ཏ་

ལགས་ས།.།

ད་ལར་ཐག་པ་ཆན་པའ་ལམ་ག་རང་བཞན་ན་རན་ལས།.ཤས་པས་

སད་ལ་མ་གནས་ཤང༌།.།སང་རས་ཞ་ལ་མ་གནས་དང༌།.ཞས་པ་དང༌།.རད་

བ་མ་ལས་ཀང༌།.བདག་སད་མ་ལས་ཤས་རབ་ཀས་བཅད་ད།.།ཞས་སགས་

གསངས་པ་ལར་ཐབས་དང་ཤས་རབ་གཉས་ཡན་ལ།. ད་གཉས་ཀ་གངས་

ངས།.ག་རམས།.ང་བ་གསམ།.ལམ་ག་སན་མས་གསལ་བར་བསན་ཏ།.།

ཇ་ལར་ན།. ཤས་བ་ཆས་ཅན།. ཐག་པ་ཆན་པའ་ལམ་ལ་ཐབས་དང་

ཤས་རབ་གཉས་ས་གངས་ངས་ཏ།.ད་ལ་ད་གཉས་ས་དབར་ཡད།.ད་ལ་ད་

གཉས་ལས་གངས་མང་མ་དགས་ཤང༌།. ཉང་ན་མ་འད་བ་ཡན་པའ་ཕར།.

དང་པ་ན།. ད་ཕར་ཉན་མངས་ཤས་བ་ཡ།. ཞས་སགས་ཤ་ལ་ཀ་གཅག་

གས་བསན་ཏ།. གཞང་འདས།. ཐབས་དང་ཤས་རབ་གཉས་ཡན་རང་ད་

གམས་པས་སབ་གཉས་འཇམས་ནས་ས་བསན་པའ་ཕར།.རགས་གཉས་པ་

ན།.ཐབས་དང་བལ་བའ་ཤས་རབ་དང༌།.ཞས་པ་ཤ་ལ་ཀ་གཅག་གས་བསན་

ཏ།. ཐབས་ཤས་ཡ་བལ་གས་ས་དང་པ་ཙམ་ཡང་མ་ཐབ་པའ་ཕར།. ག་

96

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

རམས་ངས་པ་ན།.ཐབས་གམས་དབང་གས་བདག་ཉད་ཀས།.ཞས་པ།.ཤ་

ལ་ཀ་གཅག་གས་བསན་ཏ།. ཐབས་གམས་སན་ད་བཏང་ནས་ཤས་རབ་

སམ་པར་གསངས་ཤང༌།. དན་འད་ན་ཕར་ཕན་དག་ལ་སབ་པའ་ག་རམས་

ཀས་ཀང་གབ་ཅང༌།.སད་འཇག་ལས་ཀང༌།.ཡན་ལག་འད་དག་ཐམས་ཅད་

ན།.།ཐབ་པས་ཤས་རབ་དན་ད་གསངས།. །ཞས་གསངས་པའ་དགངས་

པའང་ཡན་ན།.།འན་ཀང་ཡང་དག་ཤས་འཚལ་སན་བཏང་ནས།.ཞས་སགས་

དམགས་བསལ་འགའ་ཞག་ན་མཆས་ས།.།

ང་བ་ངས་པ་ན།. ཤས་རབ་ཕ་རལ་ཕན་སངས་པའ།. ཞས་སགས་

དང༌།. ཕང་པ་ཁམས་དང་ས་མཆད་རམས།. །ཞས་སགས་ཚགས་བཅད་ས་

ཕ་གཉས་ཀས་བསན།. ད་གཉས་ཇ་ལར་ཉམས་ས་བང་སམ་ན།. དཔལ་ལན་

གས་ལམ་མཆག་ཏ།.ཐབས་དང་ཤས་རབ་གཉས་པ་ད་ཡང༌།.།གམས་པ་ལ་

བར་དང་པར་རས་འཇག. །བ་གཤག་ལ་བར་བརན་ནས་ཟང་འཇག. །ད་ལ་

གམས་པར་གར་ན་འཚང་ར།.ཞས་བཤད་པ་ལར་སབ་བ།.།

ལག་མཐང་ལ་ཇ་ལར་སབ་པའ་ཚལ་ལ་གཉས།

༈. གཉས་པ་ལག་མཐང་ལ་ཇ་ལར་སབ་པའ་ཚལ་ལ་གཉས།. རས་

བཤད་དང༌།.མཇག་བས་བའ།.།

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

97

དང་པ་ལ་གསམ།. ལག་མཐང་ག་ཚགས་བསན་པ།. ལག་མཐང་སམ་

པའ་ཚལ།.བསམས་པའ་འབས་བའ།.།

དང་པ་ན།. སམ་རམ་བར་པ་ལས།. ལག་མཐང་ག་ཚགས་གང་ཞ་ན།.

སས་བ་དམ་པ་ལ་བརན་པ་དང༌།. མང་ད་ཐས་པ་ཡངས་ས་བཙལ་བ་དང༌།.

ཚལ་བཞན་སམས་པའ།.།ཞས་ལག་མཐང་ག་ཚགས་གསམ་གསངས་ལ།.

མད་ས་དགངས་འགལ་ལས་ལག་མཐང་ན་ཐས་པ་དང་བསམ་པ་ལས་བང་

བའ་ལ་བ་རམ་པར་དག་པའ་ར་ལས་བང་བ་ཡན་ན།.།ཞས་གཉས་ས་

བསས་ནས་གསངས་ས།.།ད་བཞན་ད་འདར་ཡང་ལག་མཐང་ག་ཚགས་

བསན་པ་ལ་གཉས།.རག་པ་ལ་བརན་པ་བསམ་བང་ག་ཤས་རབ་དང༌།.ལང་

ལ་བརན་པ་ཐས་བང་ག་ཤས་རབ་བ།.།

དང་པ་ལ་གསམ།. འབས་བ་ལ་དཔད་པ་ཡད་མད་ས་འགག་ག་གཏན་

ཚགས།. ར་ལ་དཔད་པ་ར་ར་གཟགས་མའ་གཏན་ཚགས།. ང་བ་ལ་དཔད་

པ་གཅག་ད་བལ་ག་གཏན་ཚགས་ས།.།

དང་པ་ན།.

ཡད་པ་ས་བར་རགས་མན་ཏ། །

མད་པའང་ནམ་མཁའ་མ་ཏག་བཞན། །

ཉས་པ་གཉས་ཀར་ཐལ་འགར་ཕར། །

98

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

གཉས་ཀ་དག་ཀང་འབང་བ་མན། །

ཞས་ས།.།གང་ད་རང་བཞན་གས་ས་བ་མད་པར་རགས་པའ་བ་

ཤས་རབ་ཏ་བསན་པ་ལ།. དངས་ས་བ་རམས་ན་ར།. ད་མ་འཐད་ད།. དངས་

པ་རམས་རང་བཞན་གས་ས་བ་དང་འཇག་པ་མངན་སམ་ད་གབ་པའ་ཕར།.

ཞ་ན།. འ་ན།. མ་ག་རང་བཞན་གས་ས་ན།. རའ་དས་ན་ཡད་པའམ།. མད་

པའམ།. གཉས་ཀའམ།. གཉས་ཀ་མ་ཡན་པ་ཞག་རང་བཞན་གས་ས་བར་

བརག་གང༌།. དང་པ་ལར་ན།. མ་ག་ཆས་ཅན།. རའ་དས་ས་ཡད་པ་ས་བ་

རགས་པ་མ་ཡན་ཏ།. ཡད་པ་གབ་ཟན་པས་ས་བ་དགས་པ་མད་པའ་ཕར་

དང༌།.གབ་ཟན་སར་ཡང་ས་ན་ས་བ་ཐག་མད་ད་འགར་བའ་ཕར།.གཉས་པ་

ལར་ན།.རའ་དས་ས་མད་པའང་རང་བཞན་གས་ས་བ་རགས་པ་མ་ཡན་ཏ།.

བ་བ་བར་ཕག་ར་ཡས་ཀང༌།.།དངས་པ་མད་པ་སར་ད་མད།.།ཅས་གསངས་

པ་ལར་ར་ནས་པ་ཇ་ལར་ཆ་ཡང༌།. རང་བཞན་གས་གབ་པའ་མ་ག་བསད་

མ་ནས་པའ་ཕར།. དཔར་ན་ནམ་མཁའ་མ་ཏག་བཞན་ན།.།རའ་དས་ས་

མད་ན།. སར་མད་མ་དགས་ཀང༌།. རང་བཞན་གས་གབ་པ་ཞག་རའ་དས་

ས་མད་ན་རམ་པ་ཐམས་ཅད་ད་མད་དགས་ཏ།. སན་བང་ད་ལ་མད་ཅས་

པ།.།དས་ན་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགར།.ཞས་པས་བསན་པའ་རགས་པའ།།

.༈.གསམ་པ་ན།.རའ་དས་ས་ཡད་པ་དང་མད་པ་གཉས་ཀ་དག་ཀང༌།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

99

རང་བཞན་གས་འབང་བ་རགས་པ་མ་ཡན་ཏ།. ད་ལ་ན་སར་བཤད་པའ་

ཉས་པ་གཉས་ཀར་ཐལ་བར་འགར་བའ་ཕར་ར།.།བཞ་པ་ལར་ན་ཡང་མ་

འཐད་ད།. རའ་དས་ས་ཡད་པའང་མ་ཡན་མད་པའང་མ་ཡན་པའ་དངས་པ་

ད་འད་མ་སད་པའ་ཕར།. ད་ལར་ན་མ་ག་ཆས་ཅན།. རང་བཞན་གས་ས་བ་

མད་ད།.ཡད་པ་དང་མད་པ་དང༌།.གཉས་ཀ་དང༌།.གཉས་ཀ་མ་ཡན་པ་རང་

བཞན་གས་མ་ས་བའ་ཕར།. ཞས་པས་ཤས་རབ་ཀ་ཡལ་ས་མད་རགས་

པས་སབ་པ་ཡན་ཏ།. ལང་གཤགས་ལས།. བ་གས་ཆན་པ་རང་ག་སམས་

སང་བའ་དངས་པ་མད་པ་དང༌།. ཡད་པ་དང༌།. མད་པ་ལས་ས་བ་མད་པའ་

ཕར།.དངས་པ་ཐམས་ཅད་ན་མ་སས་པ་ས།.ཞས་པ་དང༌།.

སང་ཉད་བདན་ཅ་པ་ལས་ཀང༌།.།ཡད་པ་ཡད་ཕར་ས་མ་ཡན།.།མད་

པ་མད་ཕར་ས་མ་ཡན།.།ཆས་མ་མཐན་ཕར་གཉས་ཆས་མན།.།ས་བ་མད་

ཕར་གནས་འགག་མད།.ཅས་པ་དང༌།.འཇག་པ་ལས་ཀང༌།.ཡད་ན་ས་བད་

ཅ་དགས་མད་ལའང་དས་ན་ཅ་ཞག་བ།.།གཉས་ཉད་ལ་དས་ཅ་བ་གཉས་

དང་བལ་ལའང་དས་ཅ་བ།. །ཞས་འབང་བ་ལར་མད་དང་བསན་བཅས་རམས་

ན་རགས་པ་འད་ཤན་ཏ་མང་ང་།།

༈.གཉས་པ་ན།.

དངས་པ་རང་ལས་མ་ས་ཞང༌། །

100

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

གཞན་དང་གཉས་ཀ་ལས་ཀང་མན། །

ར་མད་ལས་མན་ད་ཡ་ཕར། །

ང་བ་ཉད་ཀས་རང་བཞན་མད། །

ཅས་གསངས་ཏ།. འད་ན་ར་བ་ཤས་རབ་ལས།. བདག་ལས་མ་ཡན་

གཞན་ལས་མན།.།གཉས་ལས་མ་ཡན་ར་མད་མན།.།དངས་པ་གང་དང་

གང་ན་ཡང༌།.།ས་བ་ནམ་ཡང་ཡད་མ་ཡན།. །ཞས་པ་དང༌།. ཟ་བའ་ཞབས་

ཀས།. ད་ཉད་ད་ལས་འབང་མན་གཞན་དག་ལས་ལ་ག་ལ་ཞག. །ཞས་

སགས་ར་འགལ་གས་བསན་པའ་དན་སང་པར་དལ་བ་ཡན་ན།.།འན་ཀང་

འད་དག་ག་དན་འཆད་པ་ན།.འཇག་པའ་རང་འགལ་ད།.འདར་མ་ཡན་ཞས་

བ་བ་ན་ཡད་པ་ཉད་ཀ་སབ་བད་རང་ལས་ས་བ་དང་སལ་ག་ཡད་པ་དང་ན་

མ་ཡན་ཏ།.ད་དགག་པ་དན་གས་འགབ་པའ་ཕར།.ཞས་ཕད་ས་མས་གཏན་

ཚག་དང༌།. ཕད་ཕ་མས་དམ་བཅའ་བསན་པ་ལ་བར་མ་སར་བར་བཞ་གས་

མཐའ་བཞའ་ས་བ་འགག་པའ་དམ་བཅའ་ཙམ་ཞག་ཡངས་ས་བསན།.མཐའ་

བཞའ་ས་བ་རགས་པས་ཁགས་པ་ན།. རང་བཞན་གས་ས་བ་མད་པ་དན་

གས་འགབ་པར་བསན་པས།. ར་ར་གཟགས་མའ་གཏན་ཚགས་ཀང་དན་

གས་བསན་པ་འགལ་པའ་དགངས་པ་ཡན་ཀང༌།. འདར་ན།. གང་ག་ཕར་ན་

བདག་དང་གཞན་དང་གཉས་ཀ་ལས་ས་དང༌།.།ར་ལ་མ་ལས་ཡད་པ་མན་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

101

པས་དངས་རམས་རང་བཞན་བལ།. ཞས་པས་གཏན་ཚགས་དངས་ས་བསན་

པ་ལར།. འདར་ཡང་རང་པ་ཕ་མས་དམ་བཅའ་དང༌།. དངས་པ་ཞས་པས་

ཆས་ཅན་དང༌།.གཞང་ལག་མས་གཏན་ཚགས་བསན་པ་ཡན་ན།.།ད་ལར་ན།.

ཕ་ནང་ག་དངས་པ་རམས་ཆས་ཅན།.རང་ལས་མ་ས་ས།.ད་ལར་ས་ན་ས་བ་

དན་མད་དང༌།.ཐག་མད་ད་འགར་བའ་ཕར།.

གཞན་ཡང༌།. ར་དང་འབས་བ་གཅག་ཉད་ན།.།བསད་བ་སད་བད་

གཅག་ཏ་འགར།.།ཞས་པའ་གནད་བད་ཀང་འཇག་པའ་ཕར་ར།.།ང་བ་ཉད་

ཀས་གཞན་ལས་ཀང་མ་ས་ས།.ང་བ་ཉད་ཀས་གཞན་ཡན་ན།.ཕན་གདགས་

བ་འདགས་བད་འབལ་མད་ད་འགར།. ད་ལར་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་

ཅད་ས་བར་འགར་བའ་ཕར་དང༌།. ར་དང་འབས་བ་གཞན་ཉད་ན།.།ར་དང་

ར་མན་མཚངས་པར་འགར།. ཞས་པའ་རགས་པས་གནད་པའ་ཕར།. འད་

ན་གཅག་ད་བལ་ག་རགས་པའ་སང་པ་ཅན་ཡང་ཡན་ཏ།. བདག་ས་འགག་

པས་རང་བཞན་ག་གཅག་དང༌།.གཞན་ས་འགག་པས་རང་བཞན་ག་ཐ་དད་

ཡན་པ་འགག་པའ་ཕར།. བདག་གཞན་གཉས་ཀ་ལས་ཀང་ས་བ་མ་ཡན་ཏ།.

བདག་གཞན་ར་ར་བ་ལས་ས་བ་ཁགས་པའ་ཕར།. ར་མད་ལས་ཀང་ས་བ་

མ་ཡན་ཏ།. ད་ལར་ན་འཇག་རན་པ་རམས་འབས་བ་སན་ཐག་འབང་ཕར་

ཞང་ལས་ལ་འབད་པའང་དགས་པ་མད་པའ་ཕར་དང༌།. ར་མད་གཞན་ལ་

102

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

མ་ལས་ཕར།.།རག་ཏ་ཡད་པའམ་མད་པར་འགར།. ཞས་པའ་གནད་བད་

ཐག་ཏ་འབབ་པའ་ཕར།. ད་ལར་མཐའ་བཞ་ལས་ས་བ་མ་འཐད་པ་དའ་ཕར།.

དངས་པ་རམས་ང་བ་ཉད་ཀས་རང་བཞན་མད་ད།.།

༈.གསམ་པ་ན།.

ཡང་ན་ཆས་རམས་ཐམས་ཅད་དག །

གཅག་དང་ད་མས་རམ་དཔད་ན། །

ང་བ་ཉད་ན་མ་དམགས་པས། །

རང་བཞན་མད་པ་ཉད་ད་ངས། །

ཞས་པའ།.།འད་ན་ལང་གཤགས་ལས།. ཇ་ལར་མ་ལང་ལས་ན་

གཟགས།.།གཅག་དང་གཞན་པ་ཉད་སངས་པ།. ཞས་སགས་དང༌།. དབ་མ་

ར་བའ་མཆད་བརད་ད།. ཐ་དད་དན་མན་དན་གཅག་མན།. །ཞས་པ་དང༌།.

དབ་མ་རན་ལས།. བདག་དང་གཞན་སའ་དངས་འད་དག. །ཡང་དག་ཏ་ན་

གཅག་པ་དང༌།.།ད་མའ་རང་བཞན་བལ་བའ་ཕར།.།རང་བཞན་མད་ད་

གཟགས་བརན་བཞན།. །ཞས་པ་རམས་ཀས་བསན་པའ་རགས་པ་བཀད་

པའ།.།རགས་པའ་རམ་གངས་གཞན་བསན་པའ་ཕར།. སར་བཤད་པ་ལས་

ཡང་ན་ཕ་ནང་ག་དངས་པ་རམས་ཐམས་ཅད་དག་ན་ཆས་ཅན།. རང་བཞན་

གས་མད་པ་ཉད་ད་ངས་ཏ།.རང་བཞན་གས་གབ་པའ་གཅག་དང༌།.ད་ལར་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

103

གབ་པའ་ད་མ་གང་ད་གབ་ཅས་རམ་པར་དཔད་ན།.ཡལ་སང་ནས་གབ་པའ་

ང་བ་ཉད་ན་རལ་ཙམ་ཡང་མ་དམགས་པས་ཏ་མ་དམགས་པའ་ཕར།.

དཔར་ན་མ་ལང་ནང་ག་གཟགས་བརན་བཞན་ན།.།

ཕགས་ཆས་སབ་པ་ན།. ད་ཆས་ཅན།. རང་བཞན་གས་གབ་པའ་

གཅག་ཏ་མད་ད།.ཆ་བཅས་ཡན་པའ་ཕར།. ད་ཆས་ཅན།. ད་ལར་གབ་པའ་

ད་མར་མད་ད།.ད་ལར་གབ་པའ་གཅག་རགས་པས་ཁགས་པའ་ཕར།.ཁབ་

སབ་ན།.རང་བཞན་གས་གབ་ན།.ད་ལར་གབ་པའ་གཅག་དང༌།.ད་ལར་གབ་

པའ་ད་མ་གང་རང་ད་གབ་པས་ཁབ་ས།.གཅག་དང་ད་མ་དངས་འགལ་མན་

པས།.ཡད་ན་གཅག་དང་ད་མ་གང་རང་ད་ཡད་དགས་པའ་ཕར་ཏ།.དབ་མ་

རན་ལས།.གཅག་དང་ད་མ་མ་གཏགས་པར།.།རམ་པ་གཞན་དང་ལན་པ་ཡ།.།.

དངས་པ་མ་རང་འད་གཉས་ན།.།ཕན་ཚན་སངས་ཏ་གནས་ཕར་ར།.།ཞས་

གསངས་པའ་ཕར་ར།.།

ལང་ལ་བརན་པ་ཐས་བང་ག་ཤས་རབ།

༈.གཉས་པ་ལང་ལ་བརན་པ་ཐས་བང་ག་ཤས་རབ་ན།

 སང་ཉད་བདན་ཅའ་རགས་པ་དང༌། །

དབ་མ་ར་བ་སགས་ལས་ཀང༌། །

དངས་པ་རམས་ཀ་རང་བཞན་ན། །

104

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

སང་པ་ཉད་ད་གབ་བཤད་པ། །

གང་ཕར་གཞང་ན་མངས་འགར་བས། །

ད་ཕར་འདར་ན་མ་སས་ལ། །

གབ་པའ་གབ་མཐའ་ཙམ་ཞག་ཏ། །

བསམ་པའ་དན་ད་རབ་ཏ་བཤད། །

ཅས་གསངས་ཏ།.རང་པ་དང་པ་བཞས་སང་ཉད་ངས་དན་ག་ལང་ར་

ཆན་པ་ལས་ཤས་དགས་པ་དང༌།. རང་པ་ཕ་མ་བཞས་འདར་གཞང་ཉང་ད་

འགད་པའ་ར་མཚན་བསན་ཏ།.།

དས་ན་བ་གས་དང་ལན་པ་རམས་ཀས་སང་ཉད་ཟབ་མ་ལ་ངས་པ་

ཡང་དག་པར་དང་བའ་ཕར།. སང་ཉད་ངས་དན་ག་ལང་གས་བསབ་པ་མད་

ཀན་ལས་བཏས་པ་དང༌།. རགས་པས་བསབ་པ་སང་ཉད་བདན་ཅ་པའ་གཞང་

ལས་འབང་བའ་རགས་པ་དང༌།. སང་ཉད་ཟབ་མ་རགས་པའ་རམ་གངས་

མཐའ་ཡས་པའ་ས་ནས་གཏན་ལ་འབབས་པ་དབ་མ་ར་བ་དང༌།. སགས་པ་

རགས་ཚགས་ལག་མ་རམས་དང༌།. འཕགས་པ་ལ་དང་ལགས་ལན་ག་གཞང་

རམས་དང༌།. ལག་པར་འཕགས་པའ་དགངས་པ་འགལ་བའ་མཆག་སངས་

རས་བསངས་དང༌།. ཟ་བའ་ཞབས་དང༌།. ཞ་བ་ལའ་གཞང་རམས་དང༌།.

མདར་ན་རལ་བའ་ཡམ་སགས་མད་ས་ཟབ་མ་དག་གས་དངས་པ་རམས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

105

གདད་མ་ནས་རང་བཞན་གས་སང་པ་ཉད་ད་གབ་པར་བཤད་པ་ལ།. ར་

ཆར་བལ་བར་བ་ཞང༌།.ལ་བའ་ཕ་ཐག་ཆད་པར་བའ།.།

འ་ན་ལང་དང་རགས་པ་ར་ཆན་པ་ད་དག་འདར་མ་འགད་པ་ཅ་ཞ་

ན།.ར་མཚན་ཡད་ད།. གང་ག་ཕར་འདར་ད་དག་བཀད་ན་གཞང་ན་མངས་

པར་འགར་བས།.ར་མཚན་དའ་ཕར།.འདར་ན་ད་དག་མ་སས་ལ།.ཅང་ཟད་

བསན་པ་ན་ལང་རགས་ཀས་གབ་པའ་གབ་མཐའ་ཙམ་ཞག. བདག་མད་པ་

བསམ་པའ་དན་ད་རབ་ཏ་བཤད་པ་ཡན་པའ་ཕར།. སང་ཉད་བདན་ཅའ་

རགས་པ་དང༌།. ཞས་པའ་རང་འགལ་ལས་ཀང༌།. འདས་ན་རན་ཅང་འབལ་

པར་འབང་བའ་གཏན་ཚགས་བསན་ཏ།.ཞས་པ་དང༌།.སང་པ་ངས་པར་བས་

བ་ལས་ཀང༌།. རན་ཅང་འབལ་འབང་ལ་སགས་པའ།.།རགས་པ་གང་ལ་

གམས་པ་ཡས།.།དངས་པར་འཛན་པའ་གདན་ཆན་པ།.།མ་ལས་པར་ན་

ལག་པར་བ།.ཞས་དང༌།.བའ་བམ་སན་པ་ལས་ཀང༌།.རག་དང་ཆད་སགས་

ལ་ངན་སལ་བ།.།རན་ཅང་འབལ་འབང་བསམས་པས་ཡན་ཏ།. ཞས་རགས་

པའ་རལ་པ་རན་འབལ་ལ་བསགས་ཤང་བསན་ཏ།.།

ད་ལར་ན་གང་ཟག་དང་ཕང་པ་ཆས་ཅན།. རང་བཞན་གས་མད་ད།.

རན་ཅང་འབལ་པར་འབང་བ་ཡན་པའ་ཕར།. དན་འད་ན་མ་དས་པས་ཞས་

པ་ལས།. གང་ཞག་རན་ལས་སས་པ་ད་མ་སས།.།ད་ལ་ས་བའ་རང་བཞན་

106

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཡད་མ་ཡན།.།རན་ལ་རག་ལས་གང་ད་སང་པར་བཤད།.།གང་ཞག་སང་

ཉད་ཤས་ཏ་བག་ཡད་ཡན།. ཞས་པ་དང༌།. གང་རམས་རན་ཅང་འབལ་བར་

འབང༌།.།ད་རམས་ང་བ་ཅང་ཟད་མད།.ཅས་པ་དང༌།.དབ་མ་ལས་ཀང༌།.རན་

ཅང་འབང་བ་གང་ཡན་པ།.།ད་ན་ང་བ་ཉད་ཀ་ཞ།.ཞས་དང༌།.གང་ལ་བརན་

ཏ་གང་འབང་བ།.ཞས་སགས་ཀས་བསན་ཏ།.།

༈.གཉས་པ་ལག་མཐང་སམ་ཚལ་ན།.

ད་བས་ཆས་རམས་མ་ལས་པའ། །

རང་བཞན་དག་ན་མ་དམགས་པས། །

བདག་མད་པ་ན་སམ་གང་ཉད། །

ད་ཉད་ཤས་རབ་སམ་པ་ཡན། །

ཞས་གསངས་ས།.།ཕང་ཁམས་ས་མཆད་ཀས་བསས་པའ་ཆས་

ཐམས་ཅད་བདན་མད་ད་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ད་བས་ན།. གང་ཟག་དང༌།. ཕང་

སགས་ཆས་རམས་མ་ལས་པའ་ཐན་མང་མ་ཡན་པའ་རང་བཞན་དག་ན་

ཡད་ན།.རག་པས་བཙལ་བའ་ཚ་རད་དགས་པ་ལས་རལ་ཙམ་ཡང་མ་དམགས་

པས་ན།.གང་ཟག་དང་ཆས་ལ་ང་བས་གབ་པའ་བདག་མད་པ་ཉད་ད།.།ཅས་

རག་པས་དཔད་ཅང་བསམ་པ་ད་ཉད་ཤས་རབ་ཀ་ཕ་རལ་ཏ་ཕན་པ་བསམ་

པ་ཡན་ཏ།.སམ་རམ་པར་པ་ལས་ཤས་རབ་ཀས་དངས་པ་མཐའ་དག་ག་ང་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

107

བ་ཉད་ལ་ས་སར་བརགས་ནས་གང་ག་ཕར།. མ་དམགས་པར་བསམ་

གཏན་བད་པ་དའ་ཕར།. ཤས་རབ་མཆག་ག་བསམ་གཏན་པ།. ཞས་བ་ས༑.

ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.འ་ན།.ད་ལར་རགས་མཁན་ག་ཤས་རབ་ད་ཉད་ལ་

འཛན་པ་ཇ་ལར་སང་ཞ་ན།.དའ་ལན་བསན་པའ་ཕར།.

ཤས་རབ་ཀས་ན་ཆས་རམས་ཀན། །

གང་ག་རང་བཞན་མ་མཐང་བཞན། །

ཤས་རབ་ད་ཉད་རག་དཔད་པ། །

རམ་རག་མད་པར་ད་བསམ་བ། །

ཞས་ས།.།ས་སར་རག་པའ་ཤས་རབ་ཀས་ན་གང་ཟག་དང་ཆས་

རམས་ཀན་ག་གང་ག་ཡང་རང་བཞན་བཙལ་བས་མ་མཐང་བ་བཞན་ད།.

ཤས་རབ་ད་ཉད་ཀང་རག་པས་དཔད་པ་ན་རང་བཞན་གས་མད་ད།. བདན་

པའ་གཅག་དང་བདན་པའ་ད་མ་དང་བལ་བའ་ཕར་ར།.།ད་ལར་རག་པས་

རམ་པར་དཔད་ད།. ཡལ་ཡལ་ཅན་ས་མད་ད་རགས་པ་གང་ཡན་པ་ད་ཉད་

རམ་པར་རག་པ་མད་པར་ཏ།. རམ་པར་མ་རག་པའ་ཡ་ཤས་ཀ་རར་ངས་

པར་བསམ་པར་བ་བ་ཡན་ཏ།. ཏང་ང་འཛན་རལ་པ་ལས།. གལ་ཏ་ཆས་ལ་

བདག་མད་ས་སར་བརགས།.།ས་སར་ད་བརགས་གལ་ཏ་སམ་བད་པ།.།ད་

ན་མ་ངན་འདས་ཐབ་འབས་བའ་ར།.ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.

108

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ལག་མཐང་བསམས་པའ་འབས་བ་ལ་གཉས།

༈.གསམ་པ་ལག་མཐང་བསམས་པའ་འབས་བ་ལ་གཉས།.དངས་ཀ་

དན་དང༌།.ད་ཉད་ལང་གས་བསབ་པའ།.།

དང་པ་ན།.

རམ་རག་ལས་བང་སད་པ་འད། །

རམ་པར་རག་པའ་བདག་ཉད་ད། །

ད་ཕར་མ་ལས་རག་སངས་པ། །

མ་ངན་འདས་པ་མཆག་ཡན་ན། །

ཞས་གསངས།. ཤར་བའ་ཞལ་ནས།. གཞང་འདས་ལག་མཐང་

བསམས་པས་སད་པའ་ར་བ་དང་ནས་ཕང་བའ་ཕན་ཡན་བསན་པ་ཡན་ཏ།.

ད་ཡང་རམ་རག་ལས་བང་ཞས་པས།. ཀན་འབང་སང་བ་དང༌།. སད་པ་ན།.

རམ་པར་རག་པའ་བདག་ཉད་ད།. ཞས་པས།. སག་བསལ་ཤས་བར་བསན།.

རང་པ་གསམ་པས་ལམ་བསན་པར་བ་བ་དང༌།. བཞ་པས།. འགག་པ་ཐབ་

བར་བསན།. ཞས་གསངས་པའ་དགངས་པ་ལར་བས་ན།. ཀན་འབང་ལས་

དང་ཉན་མངས་པ་འད་ཆས་ཅན།. ཐར་འདད་ཀས་སང་བར་བ་བ་ཡན་ཞང༌།.

སང་ནས་པ་ཡང་ཡན་ཏ།. དངས་པ་བདན་པར་འཛན་པའ་རམ་རག་མ་རག་

པ་ལས་བང་བ་ཡན་པའ་ཕར་ཏ།. སང་ཉད་བདན་ཅ་པ་ལས།. ར་དང་རན་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

109

ལས་སས་དངས་རམས།.།ཡང་དག་པར་ན་རགས་པ་གང༌།.།ད་ན་སན་པས་

མ་རག་གསངས།།.

ད་ལས་ཡན་ལག་བཅ་གཉས་འབང༌།.ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.སད་

པ་ཁམས་གསམ་ག་འཁར་བ་འད་ཆས་ཅན།.ཐར་པ་དན་གཉར་རམས་ཀས་

བདན་མད་ད་ཤས་པར་བ་བ་ཡན་ཏ།. རམ་པར་རག་པས་ས་བཏགས་པའ་

བདག་ཉད་ཅན་ཡན་པའ་ཕར་ཏ།. ས་ཚགས་ཡད་དགའ་མ་ཏག་ཁ་བ་ཞང༌།.།.

གསར་ག་ཁང་མཆག་འབར་བ་ཡད་འང་བ།.།འད་ན་ད་ལའང་བད་པ་འགའ་

མད་ད།.།ད་དག་རག་པའ་དབང་གས་བཞག་པ་ཡན།.།རག་པའ་དབང་གས་

འཇག་རན་རམ་བརགས་ཏ།. ཞས་གསངས་པའ་ཕར།. བདག་མད་པའ་དན་

ལ་ས་སར་རག་པའ་ཤས་རབ་ཆས་ཅན།.ཐར་འདད་རམས་ཀས་བསན་པར་

བ་བ་ཡན་ཏ།. དངས་པར་འཛན་པའ་རག་པ་མ་ལས་པ་ར་བ་ནས་སངས་པ་

ན་ཐར་པ་ཡན་ལ།.ཁད་དངས་འཛན་ད་དངས་ས་འཇམས་བད་ཡན་པ་དའ་

ཕར།. རམ་པར་རག་པ་མ་ལས་པར་སངས་པའ་འགག་པ་ཆས་ཅན།. ཐར་པ་

དན་གཉར་རམས་ཀས་མངན་ད་བ་བ་ཡན་ཏ།.མ་ངན་ལས་འདས་པ་མཆག་

གམ་ཆན་པ་ཡན་པའ་ཕར།. དབ་མ་ལས།. མ་རག་འགག་པར་འགར་བ་

ན།.།ཤས་པས་ད་ཉད་བསམས་པས་ས།.།ཞས་དང༌།.བར་པ་ལས་ཀང༌།.ཡལ་.

ལ་བདག་མད་མཐང་ན་ན།.།སད་པའ་ས་བན་འགག་པར་འགར།. །ཞས་དང༌།.

110

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

འཇག་པ་ལས་ཀང༌།. དའ་ཕར་བདག་དང་བདག་གས་སང་བལ་བ།.།རལ་

འབར་པ་ད་རམ་པར་གལ་བར་འགར།. ཞས་གསངས་པའ་ཕར།. མདར་ན་

སད་པ་འཁར་བ་འད་ཐམས་ཅད་བདན་འཛན་ག་རམ་རག་ལས་བང་བས་

དའ་ར་བ་ཅན་དང༌།. རམ་པར་རག་པས་རམ་པར་བཞག་པའ་བདག་ཉད་ད།.

དའ་ཕར་ར་བ་རམ་པར་རག་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལས་པར་

སངས་པ་ན།. ཐར་པའ་མཆག་མ་གནས་པའ་མ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐབ་པ་

རང་གཞན་ག་དན་ཐམས་ཅད་འགབ་པ་ཡན་ན།.།

༈.གཉས་པ་ད་ཉད་ལང་གས་བསབ་པ་ན།.

ད་ལར་ཡང་བཅམ་ལན་འདས་ཀས། །

རམ་རག་མ་རག་ཆན་པ་ས། །

འཁར་བའ་ར་མཚར་ལང་བར་བད། །

རག་མད་ཏང་འཛན་ལ་གནས་ན། །

ནམ་མཁའ་བཞན་ད་རག་མད་གསལ། །

ཞས་གསངས་ས།.།

རམ་པར་མ་རག་པ་ལ་འཇག་པའ་གཟངས་ལས་ཀང༌།

 དམ་ཆས་འད་ལ་རལ་བའ་སས། །

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

111

རམ་པར་མ་རག་བསམས་གར་ན། ། 

རམ་རག་བགད་དཀའ་རམས་འདས་ཏ། །

རམ་གས་མ་རག་ཐབ་པར་འགར། །ཞས་གསངས་ས། །

ཞས་མད་རད་གཉས་ཀ་ལང་གས་བསབ་པར་མཛད་

ད།.།འ་ན་འཁར་བ་རམ་རག་ལས་བང་བ་དང༌།. བདག་མད་བསམས་པས་

རམ་རག་ས་བན་དང་བཅས་པ་སང་ནས་པའ་ཁངས་ཇ་ལར་ཞ་ན།. སར་

བཤད་པ་ད་ལར་བཅམ་ལན་འདས་ཀས་སམ་ཊའ་རད་ལས།. ཤས་བ་ཆས་

ཅན།. དངས་པར་འཛན་པའ་རམ་པར་རག་པ་འད་ན་སད་པའ་ར་བར་གར་

པའ་མ་རག་པ་ཆན་པ་ཡན་ཏ།. འཁར་བའ་ར་མཚ་གཏང་མཐའ་མད་པར་

ལང་བར་བད་པ་པ་ཡན་པའ་ཕར།. བད་པ་པ་ལ་ཆན་པའ་ས་འཇག་པ་ཡང་

ཡན་ཏ།.འཆ་མད་མཛད་ལས།.ཆན་པ་མཆག་དང་ཚད་མད་དང༌།.།མཁས་

བརན་ས་བའ་ལས་བདག་ཉད།.།མཆག་ཏ་རད་བང་བད་པ་པ།.།ཆན་པ་

ཞས་ན་བཤད་པ་ཡན།. ཞས་བཤད་པའ་ཕར།. ད་ལར་རམ་རག་ལས་བང་

སད་པ་ན།. ཞས་པ་རང་པ་གཉས་ཀ་དན་ལང་གས་བསབས་ནས།. ད་ཕར་

མ་ལས་རག་སངས་པ།. ཞས་པ་ཕ་མ་གཉས་ལང་གས་བསབ་པ་ན།. བདན་

འཛན་ག་རམ་རག་ག་གཉན་པར།. བདག་མད་པའ་དན་རག་པས་དཔད་ད།.

ངས་པ་རད་པའ་ཚ་དཔད་མཐར་རག་པ་མད་པ་ས་རམ་པར་མ་རག་པའ་ཏང་

112

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ང་འཛན་ལ་གནས་ཤང་གམས་པར་བས་པས།. གམས་པ་རབ་ཀ་མཐར་

ཕན་པ་ན།. སན་དས་ཀ་སན་དང་བལ་བའ་ནམ་མཁའ་བཞན་ད་རག་པ་མད་

པའ་སམས་ཀ་ཆས་ཉད་གསལ་བར་མངན་སམ་ད་མཐང་ས།. གཉས་སང་

ག་རག་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་འཇམས་པར་བད་ད།.།ཞས་ཁ་སར་

ག་རད་ལས་གསངས་པའ་ཕར།. འད་ན་རགས་པའ་དབང་ཕག་གས།. ད་

ཕར་ཡང་དག་ཡང་དག་མན།. ཞས་སགས་གསངས་པའ་རགས་པ་དང་

མཚངས་ས།.།ཟབ་མ་སང་པ་ཉད་ལ་ར་གཅག་ཏ་མཉམ་པར་བཞག་ན།.རམ་

རག་ག་སས་པ་ལག་པའ་ཁངས་གཞན་ཡང་རམ་པར་མ་རག་པ་ལ་འཇག་

པའ་གཟངས་ལས་ཀང༌།.དན་འད་བཀའ་སལ་ཏ།.།

ཇ་ལར་ཞ་ན།.འད་ལར་གསངས་ཏ།. ཐག་པ་ཆན་པའ་དམ་པའ་ཆས་

ཟབ་མ་འད་ལ་ཐས་བསམ་ག་ཤས་རབ་སན་ད་འག་བའ་རལ་བའ་སས་

པས།. མཚན་མར་འཛན་པའ་ཡད་ལ་བད་པའ་འགལ་བ་མ་མཐན་ཕགས།.

རམ་པར་མ་རག་པ་བསམས་ཤང་བསམས་པར་གར་ན།. མཚན་མ་ལ་སད་

པའ་རམ་པར་རག་པའ་ད་བ་བགད་པར་དཀའ་བ་ལས་རམ་པར་འདས་ཏ།.

རམ་གས་རམ་པར་མ་རག་པའ་ཡ་ཤས་ཐབ་པར་འགར་ར།.།

ཞས་གསངས་པའ་ཕར།.

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

113

མཇག་བས་བ་ན།

༈.གཉས་པ་མཇག་བས་བ་ན།.

ལང་དང་རགས་པ་དག་གས་ན། །

ཆས་རམས་ཐམས་ཅད་ས་མད་པའ། །

རང་བཞན་མད་པར་ངས་བས་ནས། །

རམ་པར་རག་མད་བསམ་པར་བ། །

ཞས་གསངས།. ངས་དན་ག་ལང་དང་ད་མ་མད་པའ་རགས་པའ་

ཚགས་དག་གས་ན།. གང་ཟག་དང་ཕང་པ་སགས་ཀས་བསས་པའ་ཆས་

རམས་ཐམས་ཅད་བདན་པའ་ས་བའམ་ས་བའ་རང་བཞན་མད་པར་ངས་

ཤང་ས་འདགས་ཆད་པར་བས་ནས་ཡན་ལགས་ཀ་དན་ལ་མཚན་མའ་རམ་

པར་རག་པ་མད་པར་ར་གཅག་ཏ་བསམ་པར་བ་ས།. ཐས་པའ་རས་འཇག་

སབ་པ་སང་པར་བ།.།ས་བའ་རང་ལས་ཚགས་ཆང་ཐར་བར་འགར།. ཞས་

གསངས་པའ་ཕར་ར།.།

འབས་བའ་ཆས་བཤད་པ།

༈.གཉས་པ་འབས་བའ་ཆས་བཤད་པ་ན།.

ད་ལར་ད་ཉད་བསམ་བས་ན། །

རམ་གས་དད་སགས་ཐབ་བས་ནས། །

114

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

རབ་དགའ་ལ་སགས་ཐབ་འགར་ཏ། །

སངས་རས་བང་ཆབ་ཡན་མ་རང༌། །

ཞས་གསངས།.ད་ལར་སབས་འག་ཐན་མང་བ་ནས་བཟང་ས།.སས་

བ་ཆང་འབང་ག་ལམ་ལ་བ་སངས།.སན་འཇག་ག་སམས་གཉས་བསད་ད།.

ཐབས་ར་ཆན་པས་ཟན་པའ་ས་ནས།. ཞ་གནས་དང༌།. ལག་མཐང་གས་ད་

ཁ་ན་ཉད་བསམས་པར་བས་གས་ལམ་ཆང་འབང་ཆན་པ་ལགས་པར་

བགད་ད།. རམ་གས་དད་ལ་སགས་པ་ངས་པར་འབད་པའ་ཆ་དང་མཐན་

པ་བཞ་ཐབ་པར་བས་ནས།.འཇག་རན་ལས་འདས་པའ་ཡ་ཤས་ཀས།.དང་

པ་ས་རབ་ཏ་དགའ་བ་དང༌།. ལ་སགས་པས་བསས་པ་ས་གཉས་པ་ནས།.

བཅ་པའ་ར་ར་ལ་བའ་ཏང་ང་འཛན་ག་བར་ག་གནས་སབས་ཀ་འབས་བ་

ཐབ་པར་འགར་ལ།. ད་ལས་མཐར་ཐག་ག་འབས་བ་སངས་རས་ཀ་བང་

ཆབ་ཆན་པ་ས་གསམ་ཡ་ཤས་ལ་ལན་ག་ག་འཕང་ཡང་ཡན་མ་རང་བར་

མར་ད་ཐབ་ནས་སལ་བ་དང་ལན་པའ་འག་བ་མཐའ་ཡས་པ་སན་ཅང་གལ་

བར་བད་པའ་འཕན་ལས་ལན་གས་གབ་པ་དང༌།.རན་མ་འཆད་པ་འཁར་བ་

ཇ་སད་ད་འབང་བ་ཡན་པའ་ཕར་ཏ།.ད་བཞན་འཁར་བ་ཇ་སད་བར།.།ལས་

ན་རན་མ་འཆད་པར་འདད།.ཅས་གསངས་པའ་ཕར་ར།.།

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

115

སགས་ལ་འཇག་པའ་ཚལ་ཕགས་ཙམ་བསན་པ་ལ།

༈. གཉས་པ་སགས་ལ་འཇག་པའ་ཚལ་ཕགས་ཙམ་བསན་པ་ལ་

གསམ།. ར་ར་ཐག་པ་ལ་འཇག་པས་དབང་ཐབ་དགས་པར་བསན་པ།. རན་

ག་ཁད་པར་གས་དབང་གང་མ་གཉས་བར་རང་བ་དང་མ་རང་བའ་ཚལ།.

དབང་གང་མ་གཉས་མ་ཐབ་ན་རད་ཉན་བཤད་སགས་བར་རང་མ་རང་

དཔད་པའ།.།

དང་པ་ལ་གསམ།. རན་ག་གང་ཟག་དང༌།. ད་ལ་སན་བད་ཀ་དབང་

བསར་བ་དང༌།.དབང་བསར་བའ་ཆ་བ་བསན་པའ།.།

དང་པ་ན།.

སགས་མཐ་ཉད་ལས་གབ་པ་ཡ། །

ཞ་དང་རས་སགས་ལས་རམས་ཀས། །

བམ་པ་བཟང་གབ་ལ་སགས་པ། །

གབ་ཆན་བརད་སགས་སབས་ཀས་ཀང༌། །

བད་བ་ཡས་ན་བང་ཆབ་ཚགས། །

ཡངས་ས་རགས་པར་འདད་པ་དང༌། །

བ་བ་སད་སགས་རད་གསངས་པའ། །

གལ་ཏ་གསང་སགས་སད་འདད་ན། །

116

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཞས་གསངས།. གཙང་ད་ཇ་བ་ཕབས་དས།. ཁ་རག་སགས་མ་དག་

གས་ད་བ་ལ་ཞས་པའ་ཕ་མ་གསམ་སགས་ཀ་ད་བ་ཡན་ཏ།. ར་ར་སབ་

དཔན་ག་དབང་མ་ཐབ་པར་རད་འཆད་ད་རང་ངམ་མ་རང་བ་བ་དང༌།.

ཚངས་པར་སད་པས་དབང་གང་མ་གཉས་བང་ད་རང་ངམ་མ་རང་བ་བ་

དང༌།. དབང་བསར་མ་བས་པར་གསང་སགས་ཉམས་ས་བང་རང་ངམ་མ་

རང་བ་བའ།.།ད་བ་དང་པའ་ལན་ན།.རད་ཀན་ཉན་དང་འཆད་པ་དང༌།.ཞས་

སགས་དང༌།. གཉས་པའ་ལན་ན།. དང་པའ་སངས་རས་རད་ཆན་ལས།.

ཞས་སགས་དང༌།. གསམ་པའ་ལན་ན།. བ་བ་སད་སགས་རད་གསངས་

པའ།.ཞས་སགས་ཀས་བསན་པ་ཡན་ན།.།

ད་ཡང་ཕར་ཕན་ཐག་པའ་ལགས་ཀ།. ཕན་དག་བས་བཞའ་ཉམས་

ལན་གས་རང་བཞན་ག་དན་ཡངས་ས་རགས་པར་འགར་བ་བཞན་ད།. ར་

ར་ཐག་པའ་ལམ་གས་བགད་པའ་རན་ཇ་ལར་དགས་པ་ཡང་གཞག་ཏ་ཡད་

ད།.སགས་བཟས་པའ་མཐ་ཉད་ལས་གབ་པར་འགར་བའ་ཞ་བ་དང༌།.རས་

པ་དང༌།.དབང་དང༌།.མངན་སད་ཀ་འཕན་ལས་བཞ་དང༌།.འདད་དག་འབང་

བའ་བམ་པ་བཟང་པ་གབ་པ་དང༌།.གབ་པ་ཆན་པ་བརད་ལ་བརན་ནས་ལམ་

བད་བ་དང༌།.མར་བ་ཡས་ན་རང་གས་བང་ཆབ་ཆན་པའ་ཚགས་ཡངས་ས་

རགས་ཤང༌།.གཞན་དན་ཐམས་ཅད་བསབ་པར་འདད་པས།.བ་བ་དང་སད་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

117

པ་སགས་རད་ས་བཞ་ལས་གསངས་པའ་གསང་སགས་ཀ་སད་པ་རམ་

པར་དག་པར་ཉམས་ས་བང་བར་འདད་པའ་རན་ཅན་དགས་པའ་ཕར།.

༈.གཉས་པ་ན།.

ད་ཚ་སབ་དཔན་དབང་བསར་ཕར། །

བསན་བཀར་རན་ཆན་སགས་སན་དང་། །

བཀའ་བསབ་ལ་སགས་ཐམས་ཅད་ཀས། །

བ་མ་དམ་པ་མཉས་པར་བ། །

བ་མ་མཉས་པར་གར་པ་ཡས། །

ཡངས་རགས་སབ་དཔན་དབང་བསར་བས། །

ཞས་གསངས།. ད་ཡང་ར་ར་ཐག་པའ་ལམ་ད་འཇག་པར་འདད་པའ་

སབ་མ་ལ་མཐན་མང་བས་རད་སངས་ནས་རད་ས་བཞ་པ་ཅ་རགས་པའ་

ས་ནས་གསང་སགས་ལ་འཇག་པར་འདད་པ་དའ་ཚ།. མཚན་ཉད་དང་ལན་

པའ་བ་མ་དམ་པ་མཉས་པར་བ་དགས་ཏ།. དགས་པ་གང་ག་དན་ད་ན།. ར་

ར་སབ་དཔན་ག་དབང་བསར་ཐབ་ཕར་ཡན་པའ་ཕར།. འདས་དབང་གང་

མ་གསམ་ཡང་མཚན་ན།.།ཚལ་ཇ་ལར་མཉས་པར་བད་ཚལ་ཡང་ཡད་ད།.

བཀར་ས་རད་པ་དག་དང་རམ་ག་དང༌།.།བསབ་པའ་ས་ནས་བཤས་གཉན་

བསན་པར་བ།. ཞས་པ་ལར་ལས་ངག་གས་བསན་བཀར་བ་དང༌།. རན་པ་

118

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ཆ་དང༌།.བག་བ་དང༌།.བཟའ་བཏང་དང༌།.བན་ལ་སགས་པ་ཇ་ལར་བཞད་པ་

བཞན་ག་ཡ་བད་སན་པ་དང་།. བཀའ་སལ་དང་ད་བངས་ནས་ཚལ་བཞན་

ད་བསབ་པ་ལ་སགས་པ་ས་གསམ་ག་དངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀས་མཉས་

པར་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།.བ་མ་མཉས་པར་བས་ནས་ཇ་ལར་བ་བ་ཡང་ཡད་

ད།. ད་ལར་བ་མ་མཉས་པར་གར་པ་ཡས།. སབ་མས་དབང་དན་ད་གསལ་

བ་བཏབ་ནས།. མཐའ་རན་རས་གནང་དང་བཅས་པ་ཡངས་ས་རགས་པའ་

ར་ར་སབ་དཔན་ག་དབང་བསར་བས།. བདག་ཉད་གསང་སགས་ཀ་སད་

རང་ད་བ་བ་ཡན་པའ་ཕར།.།

དབང་བསར་བའ་ཆ་བ།

༈.གསམ་པ་དབང་བསར་བའ་ཆ་བ་ན།.

སག་ཀན་རམ་དག་བདག་ཉད་ན། །

དངས་གབ་བསབ་པའ་སལ་ལན་འགར། །

ཞས་ས།.།གང་ད་བཤད་པ་ལར།.དབང་བཞ་རགས་པར་བསར་བ་ལ་

དགས་པ་ཡད་ད།. ས་གསམ་ག་སག་སབ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་རམ་

པར་དག་ཅང༌།. སབ་མ་བདག་ཉད་ན་དངས་གབ་ཆང་འབང་ཆན་པ་གསམ་

བསབ་པའ་སལ་བ་དང་ལན་པར་འགར་བའ་ཕར་ར།.།

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

119

རན་ག་ཁད་པར་གས་དབང་གང་མ་གཉས་བར་རང་བ་དང་མ་རང་བའ་ཚལ།

༈. གཉས་པ་རན་ག་ཁད་པར་གས་དབང་གང་མ་གཉས་བར་རང་བ་

དང་མ་རང་བའ་ཚལ་ན།.

དང་པའ་སངས་རས་རད་ཆན་ལས། །

རབ་ཏ་འབད་པས་བཀག་པའ་ཕར། །

གསང་བ་ཤས་རབ་དབང་བསར་བ། །

ཚངས་པར་སད་པས་བང་མ་བ། །

གལ་ཏ་དབང་བསར་ད་འཛན་ན། །

ཚངས་སད་དཀའ་ཐབ་ལ་གནས་པས། །

བཀག་པ་སད་པར་གར་པའ་ཕར། །

དཀའ་ཐབ་སམ་པ་ད་ཉམས་ཏ། །

བརལ་ཞགས་ཅན་ད་ཕམ་པ་ཡ། །

ལང་བ་དག་ན་འབང་འགར་ཞང༌། །

ད་ན་ངན་སང་ངས་ལང་བས། ། 

གབ་པ་ནམ་ཡང་ཡད་མ་ཡན། །

ཞས་གསངས།. འ་ན་དབང་བསར་པ་ད་དག་དངས་གབ་འདད་པའ་

120

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀས།. དངས་དབང་ད་བང་བ་ཡན་ནམ་ཞ་ན།. མ་ཡན་

ཞས་དམགས་བསལ་སན་པ་ན།. ཤས་བ་ཆས་ཅན།. ཚངས་པར་སད་པའ་

དག་བསན་དང༌།. རབ་བང་ས་ལ་གང་རང་ག་ཚལ་ཁམས་ལ་གནས་པའ་

སབ་དཔན་གས།. གསང་བའ་དབང་གཞན་ལ་བསར་བ་དང༌།. སབ་མ་ལ་

ཤས་རབ་ཡ་ཤས་ཀས་དབང་བསར་བ་དང་ན།. རང་ཉད་ཀས་དངས་ས་

བང་བར་མ་བ་ས།. ཚལ་ད་ལ་བ་ན།. དང་པའ་སངས་རས་དས་ཀ་འཁར་

ལའ་ར་བའ་རད་ཆན་མ་ལས།. བཅམ་ལན་འདས་ཀས་རབ་ཏ་འབད་པས་

བཀག་པའ་ཕར།.

འ་ན་སན་ཅ་ཞག་གཟགས་ནས་དབང་ད་གཉས་ཚངས་པར་སད་པ་

ལ་བཀག་ཅ་ན།. ཚངས་པར་སད་པའ་དཀའ་ཐབ་ལ་གནས་པའ་དག་བསན་

དང༌།.རབ་བང་ས་ལ་པ་གང་རང་གས།.གལ་ཏ་དབང་བསར་བ་གཉས་པ་ད་

དག་དངས་ས་འཛན་ཅང་བངས་ན།. སན་པས་བཀག་པ་སད་པར་གར་པ་

ཡན་པའ་ཕར།.ཚངས་སད་ཀ་དཀའ་ཐབ་དང༌།.རབ་ཏ་བང་བའ་སམ་པ་ད་

ཉམས་ཏ།. ཚལ་ཁམས་ཀ་བརལ་ཞགས་ཅན་ད་དག་ཕམ་པ་དང༌།. ཕམ་པ་

དང་འད་བའ་ར་བའ་ལང་བ་དག་ན་འབང་བར་འགར་བ་ཡན་པའ་ཕར་དང༌།.

ལང་བས་ཉམས་པའ་གང་ཟག་ད་ན་ངན་སང་གསམ་ད་ངས་པར་ལང་བས་

ན་དངས་གབ་འགབ་པ་ནམ་ཡང་ཡད་པ་མ་ཡན་པའ་ཕར་ཏ།. ཇ་བ་ཉད་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

121

ཀས།.གསང་བ་དང་ཤས་རབ་ཡ་ཤས་ཀ་དབང་ན་ཚངས་པར་སད་པ་གལ་

བའ་ལམ་པས་མ་བསར་ཞང་སབ་མས་ཀང་མ་བང་ང།.།ད་ན་ཚངས་པར་

སད་པ་ཟད་པར་བད་པ་དང༌།. སངས་རས་ཀ་བསན་པ་ནབ་པར་བད་པས་

སམས་ཅན་དམལ་བར་སབ་དཔན་ད་དང་སབ་མ་གཉས་ཀ་ཐ་ཚམ་མད་

པར་འག་བར་འགར་ར།.།ཞས་དང༌།. རང་འགལ་ལས་ཀང༌།.ཁ་ཅག་གསང་

སགས་ཀ་རད་ཆན་པ་དག་ག་དགངས་པ་མ་ཤས།. བ་མ་དམ་པས་ཀང་མ་

ཟན་ཅང༌།.སག་པའ་བཤས་གཉན་ལ་བརན་པས།.གསང་སགས་ཀ་ཚལ་མ་

ཤས་པས།.དགངས་པ་ཅན་ག་བཀའ་ལ་བརན་ནས་འད་སད་ད།.བདག་ཅག་

ན་གསང་སགས་པའ།.།ཞས་སད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བག་ཡངས་ས་བད་ཅང༌།.

ཕག་ར་ཆན་པའ་དངས་གབ་ཀང་མར་ད་ཐབ་པར་འགར་ར་ཞས་སགས་

ཤང་གནས་པ་ད་དག་ན་ངན་འགར་འག་བར་འགར་ར་ཞས་སགས་ར་ཆར་

གསངས་ས།.།

གསམ་པ་དབང་གང་མ་གཉས་མ་ཐབ་ན།. རད་ཉན་བཤད་སགས་

བར་རང་མ་རང་ག་དགས་པ་སང་བ་ན།.

རད་ཀན་ཉན་དང་འཆད་པ་དང༌། །

སན་སག་མཆད་སན་སགས་བད་པ། །

སབ་དཔན་དབང་བསར་བརས་གར་ཅང༌། །

122

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

ད་ཉད་རག་ལ་ཉས་པ་མད། །

ཅས་གསངས།. གལ་ཏ་ཚངས་པར་སད་པས་དབང་ད་གཉས་དངས་

ས་བང་ད་མ་རང་ན་གསང་སགས་སད་པའ་སལ་བ་མད་པར་འགར་ར་ཞ་

ན།. སན་མད་ད།. སབ་དཔན་ག་དབང་བསར་བ་རས་འབང་དང་བཅས་པ་

བརས་པ་ས་ཐབ་པར་གར་ཅང༌།. ད་ཁ་ན་ཉད་བཅ་རག་པ་ལ་ས་རག་པའ་

གང་ཟག་གས།. བ་བ་ལ་སགས་པའ་རད་ཀན་ལ་སབ་མས་ཉན་པ་དང༌།.

སབ་དཔན་གས་འཆད་པ་དང༌།. ཐན་མང་ད་གཉས་ཀས་སན་སག་དང༌།.

མཆད་སན་དང༌།. སགས་པས་རབ་གནས་དབང་བསར་འཕན་ལས་བཞ་

དང༌།.གབ་པ་རམ་པ་བརད་སབ་པར་བད་པ་ལ་ཉས་པ་མད་པའ་ཕར།.

ར་གང་ལ་བརན་ནས་བརམས་པ།

༈.གསམ་པ་ར་གང་ལ་བརན་ནས་བརམས་པ་ན།.

གནས་བརན་མར་མ་མཛད་དཔལ་གས། ། 

མད་སགས་ཆས་ལས་བཤད་མཐང་བས། །

བང་ཆབ་འད་ཀས་གསལ་བཏབ་ནས། །

བང་ཆབ་ལམ་བཤད་མདར་བསས་བས། །

ཞས་ས།.།ད་ལ་རང་པ་དང་པས་བད་པ་པ།. བཞ་པས་ལས་ས་འད་

བ་བ།.གཉས་པས་ནང་ག་རན་ཤས་རབ་ཕན་སམ་ཚགས་པ།.གསམ་པས་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

123

གཞན་རན་སང་ར་ཆན་པ་བསན་བཅས་རམ་པའ་རར་བསན་ཏ།.།ས་པ་

བཅ་བརད་པ་མཐའ་དག་ག་གཙག་ག་ནར་བ།. བསན་པར་རགས་ནས་སམ་.

རན་རམ་དག་བར་མ་ཆད་ད་ལ་སམ་ཅ་ལག་བཞས་པས་གནས་བརན་ཆན་

པ་མར་མ་མཛད་དཔལ་ཡ་ཤས་ཞས་བ་བས།.གངས་རའ་ཁད་ཀ་སལ་ལན་

རམས་རས་ས་བཟང་བའ་ཕར་ད།. ལས་དང་པ་པའ་ས་ནས་བང་ཆབ་

མཆག་ག་བར་ད།.བགད་པའ་ཐག་པ་ཆན་པའ་ལམ་རམ་པར་བཤད་པ་ཡན་

ན།.།

ར་གང་ལ་བརན་ནས་བཤད་པ་ཡང་གཞག་ཏ་ཡད་ད།. མད་དང༌།.

སགས་ཁངས་ནས་རད་དང༌།. བསན་བཅས་མན་ངག་ག་ཆས་རམས་ལས་

བཤད་པ་ཇ་ལ་བ་བཞན་མཐང་བས་ཏ་མཐང་བའ་ཤས་རབ་དང༌།.བད་ཡལ་

ག་བསན་པའ་ཁར་བཞས་པའ་ལ་རགས་དག་སང་བང་ཆབ་འད་ཀས།.

བསན་པ་ས་ཁབ་ཀ་དན་ད་ཐག་པ་ཆན་པའ་ཤང་རར་གར་པའ་གཞང་ཞག་

ཅས་ཀང་གནང་དགས་ཞས་གསལ་བ་བཏབ་པའ་ར་ལས་བཤད་པ་ཡན་

པའ་ཕར།. ཚལ་ཇ་ལར་བས་པ་ཡང་གཞག་ཏ་ཡད་ད།. ཚ་འད་ཡན་ཐང་

ཤས་བའ་རམ་པ་མང༌།.།ཚ་ཡ་ཚད་ཀང་ཇ་ཙམ་མ་ཤས་པས།.།ངང་པས་ཆ་

ལས་འ་མ་ལན་པ་ལར།.. །རང་ག་འདད་པ་དང་ད་བང་ན་ལགས།. །ཞས་

གསངས་པ་ལར།. དགག་བསབ་ཀ་སས་པ་ར་ཆན་པ་དར་ནས་ཐམས་ཅད་

124

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

མཁན་པ་དན་གཉར་ག་ཉམས་ལན་མ་ཚང་བ་མད་པ་བསབ་པའ་ཆ་རན་ད་

གར་པ་ཙམ་ཞག་ཚག་མདར་བསས་ཏ་བས་པ་ཡན་པའ་ཕར།.

མཇག་ག་དན་ལ་གཉས།

༈. བཞ་པ་མཇག་ག་དན་ལ་གཉས།. གང་གས་མཛད་པ་དང༌།. སས་

བསར་བའ།.།

དང་པ་ན།.བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་ལ་བར་པ་རམས་ཀ་གཙག་ག་ནར་བ་

སབ་དཔན་མཁས་པ་ཆན་པ་དཔལ་མར་མ་མཛད་ཡ་ཤས་ཀས།  སལ་ལན་ག་

གདལ་བ་བགང་བ་ལས་འདས་པའ་དན་ད་ཐགས་བར་བ་ཆན་པས་མཛད་པ་

རགས་ས།། །།

གཉས་པ་ན།. ར་གར་ག་མཁན་པ་ད་པ་ཀ་ར་ཤ་ཛ་ན་དང༌།  བད་ཀ་ལཙ་

བ་འཇག་རན་ག་མག  །དག་སང་དག་བའ་བ་གས་ཀས་ར་སད་ལས་བད་སད་ད་

བསར་ཞང་ཚག་དན་ག་ཞ་ཆན་བགས་ནས་འཆད་ཉན་མཛད་པའ། །

འདའ་རང་འགལ་ན་དག་བཤས་གང་ཐང་པས་ཞས་ཤང་བསར་ཏ།.

ནག་ཚ་བདག་ཉད་གཅག་པ་མ་གཏགས་པ།.།ཇ་བའ་སབ་མ་གཞན་ལ་ཡད་

ར་སན།.།ཞས་ནག་ཚ་བདག་ཉད་ཀས་སས་ཆས་ས་མཛད་ད།.།འན་ཀང་

འདའ་འཕན་ལས་ཆས་ཆར་རས་པར་བད་པ་པ་ན།. དག་བཤས་སན་པ་ལ་

སགས་ཏ།. ཁང་གས་ས་མཆད་གསམ་ལ་སགས་པའ་སབ་མའ་ཚགས་ལ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

125

འདམས་པར་མཛད།. དག་བཤས་པ་ཏ་བས།. ལ་པཎ་གཉས་ཀ་གསང་ལ་

གཅས་སས་ས་མཛད་ད།.ཚགས་ས་ཐན་བརད་བརད་ད་གསངས།.ད་ནས་

ཤ་ར་བ་ཆན་པས་འདའ་འཕན་ལས་རས་པར་མཛད་ད།. ད་ལའ་བར་ད་

བསན་པའ་སན་མ་དང་འག་བའ་མག་ཏ་གར་པ་འད་ཡན་ན།།.།།

སས་པ།. ཕལ་བང་མཁན་བརའ་དཀལ་འཁར་ལས་འངས་པ།.།རམ་

འགལ་ཚག་དན་རགས་པའ་གཟ་འད་ཅན།.།སར་ཡང་རང་གཞང་པད་ཚལ་

འབད་པའ་ཕར།.།ཐབ་བསན་མཁའ་དབངས་རན་ད་ཤར་བ་བཞན།.།བད་

གཤགས་ཀན་ག་བགད་པ་གཅག་པའ་ལམ།.།ཤང་ར་ཆན་པ་གཉས་ཀ་

བཞད་པའ་ཕལ།.།བརད་པའ་ཆ་བ་གསམ་འདས་གདམས་པའ་མཆག. །.

གང་འདའ་སན་གགས་དབར་སས་བཞད་པའ་སས།.།འག་ཀན་གཏམ་

གཞན་གང་བའ་ག་སབས་ཕགས།.།རབ་དཀར་གངས་རས་བསར་ཀང་ཀན་

རངས་ཀ།.།སག་རམ་མ་བཟད་འཐབས་པའ་བང་ཕགས་འདར།.།རད་བད་

ཚག་ག་ལང་ཚ་ཆས་ཕ་ཡང༌།. །བརད་བའ་འད་དཀར་རགས་པའ་ཟ་ཚས་

འད།.།ཤར་བ་ཙམ་གས་སག་བསལ་ཚ་གདང་དང༌།.།རངས་པའ་མན་ནག་

མ་ལས་ཅག་ཅར་བསལ།.།བང་ཕགས་ཡངས་པའ་ནར་ག་བ་གས་མར།.།.

ཐབ་བསན་ཡངས་རགས་མཛས་པའ་གས་དཀར་སན།.།དང་སང་ཆན་པ་

ཐབ་པའ་རམ་ཐར་ལ།.།ཀན་ནས་བརན་པའ་མཁས་གབ་བ་བ་བརས།.།.

126

པཎ་ཆན་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན།

འཛམ་གང་མངན་པར་བརན་པའ་བད་པའང༌།.།བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མ་

འད་ཉད་ད།.།ད་ཕར་ཚ་གང་གཤག་གཏབ་བཀས་སམ་སགས།.།འཇགས་

རང་ངན་འགའ་གཡངས་ས་ལས་གལ་ཏ།.།བད་འག་ལ་མའ་སད་ཚལ་

བསན་འདད་ན།.།ཕལ་བང་གཞང་བཟང་འད་ལ་བསན་པའ་རགས།.།ལས་

ཉན་ཆ་གཏར་སག་བསལ་ར་གང་ཅན།.།མཐའ་མད་འཁར་བའ་ར་མཚ་

ལས་བརལ་ཏ།.།རམ་གལ་ནར་བའ་གང་དའང་འག་འདད་ན།.།ཕལ་བང་

གཞང་བཟང་འད་ལ་བསན་པའ་རགས།.།ས་ར་ན་འཆ་མད་པ་བད་ཆན་

ག།.།དབངས་ལ་རག་རལ་འག་ལ་མཆག་སལ་བའ།.།ཐམས་ཅད་མཁན་

པའ་གང་ད་འཇག་འདད་ན།.།ཕལ་བང་གཞང་བཟང་འད་ལ་བསན་པའ་

རགས།.།ཚ་འད་བར་སང་གག་ལར་མར་འག་ཞང༌།.།འཇག་རན་ཕ་རལ་

བཤལ་རངས་ཉམས་ང་ན།.།གགས་དག་བག་མད་སན་པ་མ་འཕར་བར།.།.

ཕལ་བང་གཞང་བཟང་འད་ལ་བསན་པའ་རགས།.།བད་འདད་སག་བསལ་

བསབ་པའ་ཁ་ཕག་ག༌།སད་ཚལ་སངས་ཏ་བཀའ་གདམས་དག་བའ་

བཤས།.།དམ་པ་རམས་ཀ་རམ་ཐར་སང་འདད་ན།.།ཕལ་བང་གཞང་བཟང་

འད་ལ་བསན་པའ་རགས།.།ད་ཕར་ཚལ་འད་ལགས་པར་བཤད་པ་ལས།.།.

ཐབ་པའ་རམ་དཀར་དག་བ་ཅ་མཆས་པ།.།མ་ལས་རང་གཞན་དན་རམས་

བསབ་པའ་ཕར།.།བ་མད་བང་ཆབ་དམ་པ་ཐབ་ཕར་བས།.།བདག་ཀང་ཚ་

བང་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ།

127

རབས་ཀན་ཏ་བཀའ་གདམས་ཀ།.།བཤད་སབ་བསན་པ་འཛན་ཅང་སལ་བ་

ལ།.།ས་མཆད་གསམ་ག་མཛད་པ་རམ་ཐར་ཀན།.།གཅག་ཏ་བསས་ནས་ཇ་

བཞན་སད་པར་ཤག.།

ཅས་བ་ཆབ་ལམ་ག་སན་མའ་རམ་བཤད་ཕལ་བང་བཞད་པའ་དགའ་སན་ཞས་བ་བ་འད་ན།.

ཡངས་ཀ་དག་བའ་བཤས་གཉན་སངས་རས་བཀ་ཤས་པས་ནན་ཏན་ད་བགས་ཏ་བསལ་བའ་ངར་

མང་ད་ཐས་པའ་དག་སང་བ་བཟང་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པས་ཉད་ཀ་རང་འགལ་དང༌།.

ནག་ཚའ་འགལ་པ་དང༌།. སན་པ་རན་པ་ཆ་དང༌།. པ་ཏ་བའ་གསང་བགས་གཞན་མང་པ་དང༌།. ཁད་

པར་དག་བཤས་དལ་པའ་བའ་བམ་སན་པ་དང༌།. ཤ་ར་བའ་ལམ་རམ་དང༌།. སར་ཐང་བའ་ལམ་

མཆག་དང༌།. གཞན་ཡང་བཀའ་གདམས་ཀ་བསན་རམ་མང་པ་ཞག་ལའང་བརན་ཅང༌།. ཁད་པར་

སགས་དས་ཀ་རལ་བ་གཉས་པའ་ལགས་པར་བཤད་པ་ལ་གཞ་བགས་ཏ།. བདག་ཅག་ག་སན་པ་

མངན་པར་བང་ཆབ་པའ་ཟ་ཚས་ཁད་པར་ཅན་ལ།. ཆས་ག་ཆན་པ་བཀ་ཤས་ལན་པའ་གཟམས་ཁང་

ད་གབ་པར་གཡར་ཁལ་ད་སལ་བ་དག་ལགས་འཕལ།།.།།.

༈. ཨ་ས་ས།. ཕན་བདའ་འབང་གནས་རལ་བསན་ཡངས་འདའ་

ལན།.།རབ་རས་འག་ཀན་ཐར་མཆག་འབས་བཟང་ལ།.།སད་ཕར་བཀ་

ཤས་ལན་གབ་ཆས་ག་ཆར།.།ཆས་སན་འཛད་མད་དལ་འགའ་རན་འད་

སལ།.།

སར་ཛ་ག་ཏ།།.།།