usona esperantisto 2019:3 (maj-jun) · communicating, delivering or exchanging an offering that has...

14
Usona Esperantisto 2019:3 (maj-jun) Anoncoj Eventa Servo fariĝas servo de UEA; Board meeting minutes available online; NOREK-2019 en Sidney, BC; Nova rimedo de UEA por disvastigi Esperanton; UEA kongresos en Belfasto en 2021 Kvin grandaj anoncoj de la prezidanto Filipo DORCAS Lokaj grupoj; USEJ; UK-2020; donac-kampanjo “Esperanto in the USA”; nia nanca stato De la estraro Raportoj de la Direktoroj kaj aliaj estraranoj. Raporto pri PER en Norda Karolino loke Tim GEE Imagu, ke estas printempa mateno en la montoj de Norda Karolino. La sekreta Esperanto-armeo historie Hoss FIROOZNIA Multaj jam aŭdis pri la kurioza manlibro Esperanto: The Aggressor Language, eldonita de la usona armeo. Malmultaj scias, ke la historio de Agresanto (kaj ties uzo de Esperanto) estas efektive multe pli profunda. Up-to-date With “The Aggressors” el la arĥivo A report from 1964 about the use of Esperanto as the language of the U. S. Army’s Aggressor Force. Krucvortenigmo enigmoj Timothy BORONCZYK Revenas nia deo por vortludemuloj. La vivo de Peĉjo ŝercoj Timothy BORONCZYK La tria en serio de bildstrioj danke al Timoteo BORONCZYK. Senintencaj esperantaĵoj? amika, mendota, vakos, vendi

Upload: others

Post on 19-Oct-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • Usona Esperantisto № 2019:3 (maj-jun)Anoncoj

    Eventa Servo fariĝas servo de UEA; Board meetingminutes available online; NOREK-2019 en Sidney, BC;Nova rimedo de UEA por disvastigi Esperanton; UEAkongresos en Belfasto en 2021

    Kvin grandaj anoncojde la prezidanto • Filipo DORCASLokaj grupoj; USEJ; UK-2020; donac-kampanjo“Esperanto in the USA”; nia financa stato

    De la estraroRaportoj de la Direktoroj kaj aliaj estraranoj.

    Raporto pri PER en Norda Karolinoloke • Tim GEEImagu, ke estas printempa mateno en la montoj deNorda Karolino.

    La sekreta Esperanto-armeohistorie • Hoss FIROOZNIAMultaj jam aŭdis pri la kurioza manlibro Esperanto: TheAggressor Language, eldonita de la usona armeo.Malmultaj scias, ke la historio de Agresanto (kaj tiesuzo de Esperanto) estas efektive multe pli profunda.

    Up-to-date With “The Aggressors”el la arĥivoA report from 1964 about the use of Esperanto as thelanguage of the U. S. Army’s Aggressor Force.

    Krucvortenigmoenigmoj • Timothy BORONCZYKRevenas nia defio por vortludemuloj.

    La vivo de Peĉjoŝercoj • Timothy BORONCZYKLa tria en serio de bildstrioj danke al Timoteo BORONCZYK.

    Senintencaj esperantaĵoj?amika, mendota, vakos, vendi

  • AnoncojEventa Servo fariĝas nova servode UEA

    UEA informas, ke la retejoEventa Servo

    fariĝis nova servo de laAsocio. Kreis ĝin la brazilanoFernando ŜAJANI por listigiEsperanto-eventojntutmonde. La celo estas ebligi al esperantistoj scii, kiookazas en Esperantujo, kaj samtempe diskonigi siajnproprajn eventojn.

    Ĉiuj rajtas uzi la servon senpage. Se vi emas donacipor subteni ĝin, kontaktu [email protected], vi povas fariĝi individua membro deUEA .

    “Eventa Servo estas tio, kion mi atendas de mondaorganizo”, substrekis UEA-prezidanto Mark FETTES,dum la laboroj pri la akiro de la servo. La kreintodeklaris, ke li “komprenas Esperanton kiel ilon porpacigi kaj interfratigi la homaron” kaj “esperas, keper UEA Eventa Servo povas kreskigi la Esperantanmovadon monde, kun ama, paca kaj frateca sento”.

    Board meeting minutes availableonline

    Want to find out what yourBoard of Directors has beenup to? Since 2017, minutesfrom meetings of theExecutive Board are postedto a members-only section ofour website. Esperanto-USAis facing serious challengesand undergoing dramatic changes, so it’s importantto stay informed about how your elected officers arerepresenting you. The minutes contain records of theBoard’s discussions, debates, resolutions, and thedecisions that will determine the future of Esperanto-USA.

    To access the minutes you’ll be prompted for logincredentials — the same ones you use to read the latest

    issue of Usona Esperantisto. If you’ve forgottenthem, please contact the Central Office for areminder.

    NOREK 2019 en Sidney, BC

    NOREK-2019 okazos en Sidney, BC, inter la 27-a kaj29-a de Septembro. Necesas minimume menditranoktadon por la 27-a kaj 28-a. Estas multaj eblecojen Sidney kaj Viktorio. Transporto de Viktorio alSidney per buso okazas hore, kaj daŭras proksimume40 minutojn.

    Ekzistas diversaj eblecoj de tranoktado, kaj senpagatendumejo estas tre proksima al la kongresejo. Legupliajn detalojn en la NOREK-grupo ĉe Facebook kajanoncu vian bezonon kaj intencon veni [email protected].

    — Wally DUTEMPLE [email protected]

    Nova rimedo por disvastigiEsperanton

    UEA invitas vin ekkoni kajuzi la retejonesperanto.net,rimedon kiu provizas bazajninformojn pri Esperanto,kiel lerni ĝin kaj kielkontakti landajn, regionajn aŭ lokajn asociojn. Lainformoj disponeblas en 66 lingvoj kaj la retejoaŭtomate montras la lingvon de la vizitanto.

  • amikasenintenca esperantaĵo • Steve EICHBLATT

    Steve afable sendis foton de la jena reklamo, kiun litrovis en novjorka metroo. Do aldone al la butikoamiko (vidu n-ron 2014:02), nun ekzistas ankaŭ laŝika amika. Ĉu sekvos amike (ne tute unike)?

    Per la retejo jam aliĝis pli ol 600 Amikoj deEsperanto – homoj, kiuj ĵus konatiĝis kun Esperantokaj al kiuj UEA sendas mesaĝojn por sciigi ilin pri lalingvo, pri UEA, pri TEJO kaj pri la koncerna landaasocio.

    La retejo apartenas al vi. Uzu ĝin kaj helpu disvastigiĝin al ĉiuj. Indiku la retejon al viaj ne-esperantistajamikoj.

    UEA kongresos en Belfasto en2021

    Por la 106-a Universala Kongreso la Estraro de UEAelektis la “smeraldan insulon” kiel kongreslandon. LaUK la unuan fojon okazos en tiu parto de Eŭropo, kaj

    la gastiga urbo estos Belfasto, la ĉefurbo de Nord-Irlando. Grava haveno kaj pordo, Belfasto suferisdum la lasta jarcento pro armita politika konflikto,sed nun estas inter la plej sekuraj urboj en la britainsularo.

    Konante la malmultecon de la lokaj movadaj fortoj,UEA traktis rekte kun la urbo pri la kondiĉoj de lainvito kaj ricevis tre favoran oferton de kongresejo enQueen’s University (la Reĝina Universitato). La lokagrupo en Belfasto jam donis plurajn praktikajnkonsilojn pri la organizado kaj esprimis sian preteconhelpi pri ĉiuspecaj lokaj aferoj. “Belfasto ja estassurpriza, sed bonega interesa elekto”, ili komentis.

    Ankaŭ Joy DAVIES, la sekretario de Esperanto-Asociode Irlando, mesaĝis pri sia subteno: “En Irlando estasnun malmultaj organizitaj esperantistoj, sed nibonvenigas la kongreson kaj certe helpos, kiom nipovos. Ni esperas, ke ĝi allogos novajn lernantojn,parolantojn kaj apogantojn de la lingvo al nia asocio”.

    D-ro Séan O’RIAIN, irlanda diplomato, kiu aktivasinteralie en Eŭropa Esperanto-Unio, komentis: “Miaunua reago estas forte pozitiva. Kompreneble mi ĉionfaros por antaŭenigi la kongreson”. El Britujo D-roGeoffrey GREATREX reagis kun simila entuziasmo:“Kiel antaŭa prezidanto de EAB, mi tre fieras kajkontentas pri la planata UK en Nord-Irlando, la unuaen la irlanda insulo kaj pli ol 30 jarojn post la lastaUK en la brita insularo”.

    La 106-a UK estas planata por okazi de la 17-a ĝis24-a de Julio, 2021.

  • De la estraroEn ĉiu numero de UE ni petas al la estraranoj raportilastatempajn farojn. Ĉu vi havas demandojn, proponojnaŭ eĉ plendojn por la estraro? Sendu ilin al ni en aŭEsperanto aŭ la angla, laŭ via prefero. La redakciajadresoj troviĝas en la kolofono.

    Aktivas nia kanalo en YouTube

    Saluton denove, karajsamideanoj! Dum la lastajmonatoj, mi registris 11filmetojn por la jutubakanalo de Esperanto-USA.Krom tio, mi ankaŭ registristri pli longajn filmetojn pormia propra kanalo (kajbaldaŭ faros pli), dank’ al malgranda sed tremalavara stipendio de nia Fonduso por EdukadajFilmoj, kiu helpis min akiri la materialojn por registripli bonajn filmetojn.

    Kiel parto de tiu stipendio, mi promesis registri kajpublikigi almenaŭ 20 novajn filmetojn. Plue, E-USAgastigis kaj publikigis intervjuon kun niaj kandidatojpor la nova estraro. Oni povas trovi ĝin ĉe nia jutubakanalo, por ekkoni la novajn estraranojn iomete plibone. Ĝi estas la unua tia intervjuo, laŭ nia scio, en latuta historio de E-USA. Plejparte, la filmetoj, kiujn miregistris dum la pasintaj monatoj estas parto de niaserio Aktiviĝu, kiun vi devas spekti se vi iam ajn diris“mi volus fari pli pri Esperanto, sed mi ne scias kionfari.” Mi ankaŭ planas registri iom da filmetoj dumIJK ĉi-somere, en Slovakujo. Abonu la jutubankanalon de E-USA por spekti tiujn!

    — Charlotte BURTON, Direktoro

    Finding books from E-USA atAmazon

    Some have raised concern over whether Esperantobooks sold on Amazon are legitimate or poortranslations. E-USA sells authentic books throughthis Amazon link . Be on the lookout for a recommendationlist from E-USA of other Esperanto books, not sold by

    us but still available onAmazon, that we have vettedand know to be authentic.

    Remember when buying onAmazon to use the URL

    http://smile.amazon.com and select “EsperantoLeague of North America” as your designated charity.A small portion of each purchase you make throughthe Smile link will be donated to E-USA.

    — Paige FELDMANN, Director

    Jordon KALILICH, Direktoro

    Mi verkas ĉi tiun rubrikon ĉela Landa Kongreso, kajkvankam ĝi ankoraŭ nefiniĝis, mi jam povas raportide ĝi bonan novaĵon.

    En la pasinta jaro mi kajNikvo WOODS starigiskomitaton por retenimembrojn. Ĉar ni estas samurbanoj, estis facilekunlabori. Ni skribis (mane!) leterojn al 51 personoj,kies membrecoj ĉesis antaŭ almenaŭ ses semajnoj. Enla leteroj ni demandis, kiel E-USA povus pli boneservi ilin. Mi prezentis la rezultojn dum estrarakunsido ĉe la LK.

    Post kiam ni sendis la leterojn, ok el la ricevintojremembriĝis. Tri el ili sendis respondojn, kaj estasfacile supozi, ke ankaŭ almenaŭ la plejmulto de laceteraj remembriĝis pro la leteroj. La laboro do estisfruktodona, kaj mi rekomendis ke ĝi estu daŭrigata.

    Aliaj homoj ne remembriĝis sed tamen klarigis al nisiajn motivojn. La plej ofta estis financa malhavo. Ĉela kunsido mi rekomendis sciigi al eksiĝontajmembroj, ke ni ofertas malpli kostan membrecon altiuj kun limigitaj enspezoj.

    Mi supozis, ke oni ne remembriĝas promalkontenteco pri E-USA, sed neniu el la

  • respondintoj tion diris. Tio kompreneble ne signifas,ke ni estas perfekta organizaĵo. Ni daŭre bonvenigaskomentojn de membroj – kaj plu petos ilin deeksmembroj – por ke ni povu pli bone roli kiel asociovia.

    — Jordon KALILICH

    Who have you told aboutEsperanto?

    I found out about Esperantoin 1973. I was driving my carfrom the university to workand heard a short Esperantolesson on the universityradio station, WOSU, inColumbus, Ohio. Jane A.Willis was the instructor andI gave her a call. Jane invitedme to her home where she explained more about thelanguage and gave me some materials and addressesto follow up. One of the items she gave me was abooklet Esperanto for Beginners (Butler) whichpiqued my interest enough to order morepublications so I purchased: The Esperanto Teacher(Stuttard, 1970), Teach Yourself Esperanto (Creswell& Hartley, 1968), an Esperanto dictionary (Wells,1969) and Step by Step in Esperanto (Butler, 1965)all of which I still have. I even joined ELNA and UEAand got El Popola Ĉinio mailed from China (I bet I’mon someone’s list for that).

    I was 30 then and just finishing up my bachelor’sdegree after returning from Viet Nam. I made a stabat the texts but couldn’t maintain the timerequirement with college, graduate school, amarriage, two kids and a demanding professionalcareer. I retired after 45 years of work and moved toRaleigh. Esperanto was on my bucket list and I gotre-introduced to it by hooking up with Chuck Mays in2016.

    I found out about Esperanto by accident, the waymost people do and maybe you too. We need

    something more intentional to acquaint people withEsperanto.

    Marketing is defined as the “the activity for creating,communicating, delivering or exchanging an offeringthat has value for the customer.” Someone is trying toimpress someone else about something, on purpose.When you watch a program on TV you will probablysee commercials. You didn’t plan that, but somebodydid. It was their intent but an “accident” to you.

    Some of the most influential marketing comes frompeople who have used the product. When they areused in advertisements they are called “testimonials”(sometimes they are actors). Testimonials givecredibility and a connection to the product beingadvertised.

    Marketing is costly. Some TV commercials can be inthe hundreds of thousands of dollars. As Treasurer ofE-USA, I know we don’t have that kind of money, butwe have our members. We need you to tell theEsperanto story — to be our testimonial. Spreadingthe word about Esperanto needs to be our intent toinform people about Esperanto and its value. Youknow the aspects of Esperanto. You have experiencedlearning it and know others who have done so too.You are the best testimonial Esperanto can have.

    Chuck and I designed brochures that were stimulatedby an E-USA brochure (I can e-mail you a copy). Ikeep them in my vehicles and leave them at mydoctor’s office, Starbucks, the library, Barnes andNoble (in the foreign language area), universitylibrary, the local international festival, and I talk toanyone who doesn’t faint after I mention Esperanto.With approximately 600 members in E-USA, if eachof us left one someplace once a month that would be7,200 brochures a year across the country! Talk aboutit with friends, at church and at the library. You don’tknow who you will inspire.

    Esperanto is the most fantastic secret that we mustshare. Who have you told about Esperanto today?

    — Murray MERNER, Treasurer [email protected]

  • I

    Raporto pri PER en Norda Karolinoloke • Tim GEE

    magu, ke estas printempa mateno en la montojde Norda Karolino. Imagu, ke vi staras sub laportiko de via bienloĝejo en la hela varmeta

    sunlumo kaj rigardas, ĉirkaŭ vi, la proksiman arbaronkun junaj folioj brile verdaj. Imagu, ke vi aŭdas,ĉirkaŭ vi, la voĉojn de viaj novaj kaj malnovajgeamikoj. Imagu, ke ili parolas Esperanton. Se vi jamĉeestis nian Printempan Esperanto-Renkontiĝon(PER), ne necesas imagi tian matenon, vi spertis ĝinen Aprilo.

    PER2019 okazis en Valle Crucis, NC, ĉe The ValleCrucis Conference Center la lastan semajnon enAprilo. La kosto inkluzivis manĝojn kaj loĝadon.Ambaŭ estis bonegaj.

    Ĉi-jare ni havis dek kvin partoprenojn. Kune kungepatroj kaj infanoj, ni estis, dum la semajnfino, unugranda familio. Ni havis la bonan ŝancon haviTomason ALEXANDER kiel nian instruiston kajkunordigestron de aktivecoj. Vi povas troviTomason ĉe Jutubo .

    Post la vespermanĝo je vendredo, la eventokomenciĝis kun diversaj vortaj ludoj, kiuj helpis ninekkoni unu la alian. Sabaton ni laboris pri gramatikokaj faris aliajn ekzercojn por pliigi nianlingvokapablon. Ofte ni formis malgrandajn grupojn,kie pli fluaj partoprenoj helpis la malpli spertajn.

    Posttagmeze ni esploris la kamparon. Unu grupopromenis al apuda akvofalo. Alia vojaĝis al MysteryHill, amuza vidindaĵo nur 20 kilometrojn for. Aliajlegis … aŭ dormetis, verŝajne. :-) Ni re-kunvenis unuhoron antaŭ la vespermanĝo por lerni pri diversaj ilojkomputilaj kiuj helpas onin lerni kaj skribiEsperanton. Sabaton vespere ni ludis tabulludojn,trinkis teon, kaj okupiĝis je konversacio.

    Dimanĉo estis la lasta tago. Post la matenmanĝo,Tomaso respondis al diversaj gramatikaj demandojkaj tiam ni finis nian sesion per la ludo “difin-defio”.En la ludo Tomaso donis difinojn kaj ni devisrespondi per la vorto, kiu estas taŭga je la difino.

    Ĉiuj bonaj aferoj devas finiĝi, do post tagmanĝo, niĉiuj adiaŭis kaj vojaĝis for kun la scio, ke ni revenos je2020. Atentu la retejon de PER por informo pri nia venonta PER!

  • Krucvortenigmoenigmoj • Timothy BORONCZYK

    Revenas la krucvortenigmo post longa paŭzo, ĉi-fojedanke al Timoteo BORONCZYK. Inter solvintoj ni lotumos$10-rabaton de la libroservo. Ĉiuj membroj rajtaspartopreni, sed solvoj nepre alvenu al la redakcio, aŭpoŝte aŭ rete, antaŭ la 15-a de Aŭgusto. Bonŝancon!

    Horizontale

    Afer' de Mme. Tussauds1. Havanta praktikan scion5. Senparola aktor'9. Apartenanta al aliaj12. Kongrue13. Voj' inter vicoj de arboj14. Detala list' de libroj15. Rand' de lando18. Metroa gvidil'19. Elfari efikon20. Havanta jarojn21. Inklina22. Uj' farita el tolo23. Vir' laŭleĝe ligita26. Literar'27. Perceptil' por odoroj30. Akirita mon'32. Plata, ne kurba33. Gent' de sudorienta Azio35. Trinkuj'36. Malkonsente39.

    Temas pri koloroj40. Moviĝi ien42. Ingredienc' por martinio43. Punkt' pri kio oni parolas44. Manĝil' kun ronda parto45. Escepte47. Frukta likv'48. Aserti, ke io ne estas vera50. Sufoka serpent'51. Religia ceremoni'53. Giganta flak'55. Subita laŭta voĉson'57. Baril' kontraŭ rivero58. Skeleter'59. Portant' de ganto62. Energi' pro akvofluo63. Utiligi66. Uj' por la cindroj de mortinto67. Nenio alia ol68. Mebl' por pugo69. Mallonga sporta kur'70. Popolsperta epope'71.

    Vertikale

    Er' de sono1. En malsama maniero2. Direkt' al kiu islamanoj sin turnas preĝante3. Natria klorid'4. Frapfraz'5. Kvitiĝe transdoni monon6. Plurregna monunu'7. Ŝategi8. En maniero krude ofenda9. Epope' pri la troja milito10. Nur per si11. Malspecifa tempo16. Rotacia stang' de rado17. Sicilia vulkan'22. Mineral' kun diverskoloraj tavoloj24. Malpeza boat'25. Puna kompens'27. Agi kiel ordonite28. Denova naskiĝ'29. Baza er' de materi31. Teatra rolant'34.

  • Desegnaĵ' sur haŭto35. Granda kolekt'37. Najbar' de Turkujo38. Peli boaton41. Korneca elkreskaĵ' de fingro46. Person' kiu konfidas al aferisto49. Senplane52. Ĝena enu'54. Predbird'56.

    Flora pikil'58. Task' kiu tiras al si atenton59. Mark' sur zebro60. Fervoja relpar'61. Pred' de kato62. Fleksebla tub'63. Apartigi fibrojn trempe64. Malekstere65.

    Kvin grandaj anoncojde la prezidanto • Filipo DORCAS

    La jenaj informoj estas taŭgaj kiel enklubajanoncoj, aŭ por la regionaj kunordigantoj, kiujkontrolu ĉu la kluboj en la koncerna regiono jamhavas la informojn por disdoni al la klubanoj.

    Lokaj grupoj estas tiel gravaj, ke la estrarode Esperanto-USA pli kaj pli donas atenton alla helpo kaj rimedoj por lokaj kluboj. Ĉi tiujrimedoj pli kaj pli pasas tra la manoj de laregionaj kunordigantoj. Se via loka grupoankoraŭ ne uzas la ilojn Meetup, Amikumu, aŭDuolingo events, eble vi kontaktu vianhelpanton en via regiono. Aŭ, se via klubobezonas alispecan helpon, nepre informu viankunordiganton en via regiono.

    La junuloj reorganiziĝas! USEJ (la UsonaEsperantista Junularo) denove aktivas kungvidantoj. Sekvu anoncojn en la venontajnumeroj de Usona Esperantisto, en nia retejo,aŭ en nia Facebook-paĝo. La reaktiviĝo de lajunularo estas grandega paŝo por la movadoen Usono.

    Nia Landa Kongreso en 2020 okazos enMontrealo dum la Universala Kongresode UEA. Ni ne havas kutiman landankongreson aparte de la UK. Ni helpos lakanadajn amikojn gastigi la Esperantanmovadon de la tuta mondo en 2020! Nibezonas volontulojn nun kaj ankaŭ dum lakongreso. Via estraro estos en kontakto kun laorganizantoj en Kanado en la venontajmonatoj. Sed, NEPRE PLANU PARTOPRENIen Montrealo en 2020!

    Nia kampanjo Esperanto in the USAprogresas. Nepre donu iom da mono al niakampanjo. Vidu informon en nia retejo. Eĉ sevi ne donos kelkcent dolarojn, vi povas fariion. La mono helpos la junulojn organiziĝi kajtrejniĝi por helpi ĉe la UK en Montrealo. Lamono helpos al lokaj grupoj havi rimedojn. Lamono helpos membrojn partopreni eventojn.Ni havas bonajn projektojn, kiuj ne rilatas alnia ĝenerala fonduso. Memoru, ke se vi donoscent dolarojn al la kampanjo, la kampanjoricevos ducent dolarojn pro la sama dono deEsperantic Studies Foundation ĝis la tutakampanjo atingas la celon de $15,000. Nibezonas vian subtenon pere de tiu kampanjo.La junuloj, la lokaj grupoj, organizantoj de laUniversala Kongreso, kaj aliaj gvidantojdankos al vi.

    Nia ĝenerala financa stato multe pliboniĝas,dankon al la atento de la estraro kaj la decidojpri la Centra Oficejo. Nia CO nun situas en laŝtato Majno anstataŭ en multekosta oficejo enEmeryville, Kalifornio. Por ĉi tio ni dankas alVilĉjo HARRIS, nia direktoro. Vi legu nianjarraporton por esplori la financajn detalojn.

    Ek kaj antaŭen!

    Filipo DORCAS

    Filipo estas prezidanto de Esperanto-USA. Li kaj lia edzino Elizabeto loĝasen Fort Worth, Teksaso.

    [email protected]

  • Redaktoro / Editor: Hoss FIROOZNIA

    Kontaktu nin: , aŭ: Usona Esperantisto, c/o Hoss Firooznia
CMC #271205, University of Rochester
500 Joseph C. Wilson Blvd.
Rochester NY 14627-1205 
United States of America

    Usona Esperantisto estas la dumonata bulteno de Esperanto-USA. Bonvenaj estas kontribuoj kaj en Esperanto kaj en la angla. Prefere sendu materialojn retpoŝte, kaj aldonu viajn nomon, adreson kaj foton. Kun aliaj fotoj aldonu notojn pri datoj, lokoj, kaj nomoj de la foti(n)toj. Ni resendos poŝte senditajn materialojn se vi aldonas mem-adresitan, afrankitan koverton.

    La enhavo de Usona Esperantisto estas reuzebla laŭ la permesilo CC BY-SA . Ni petas, ke oni tamen atendu du monatojn antaŭ ol represi la plej freŝajn artikolojn.

    Opinioj esprimitaj en Usona Esperantisto apartenas al la individuaj aŭtoroj, kaj ne nepre spegulas vidpunktojn de la redaktoro aŭ de Esperanto-USA.

    Kontribuontoj eble volus legi la kalendaron de limdatoj kaj redakciajn konvenciojn en nia retpaĝaro.

    ❧ ❧ ❧ Usona Esperantisto (“American Esperantist”) is the bi-monthly magazine of Esperanto-USA. We welcome contributions in both Esperanto and English. Please send materials by email if possible and include your name, address, and photo. With other photos please include the photographer's name along with subject(s), location, and date. We will return mailed contributions if you include a self-addressed, stamped envelope.

    The contents of Usona Esperantisto may be reused under the Creative Commons Attribution-Share Alike license .We ask that you wait two months before reprinting the latest content, however.

    Opinions expressed in Usona Esperantisto are those of the individual authors and do not necessarily reflect the views of the editor or of Esperanto-USA.

    Contributors may want to consult the submission calendar and style guide on our website.

    Kolofono

    La vivo de Peĉjoŝercoj • Timothy BORONCZYK

  • E

    Cirklo-Triangulo:emblemo deAgresanto.

    La sekreta Esperanto-armeohistorie • Hoss FIROOZNIA

    El Amerika Esperantisto, majo-aŭgusto 1964.

    ble vi jam aŭdis pri la kurioza manlibroEsperanto: The Aggressor Language,eldonita de la usona armeo en la fruaj jaroj de

    la Malvarma Milito.

    Agresanto estis fikcia malamiko elpensita de la usonaarmeo por militekzercoj. Usonaj soldatoj mem ludisla rolon, uzante Esperanton por ŝajnigi sin fremdaj alsiaj samlandanoj. Armea manlibro FM-30-101-1 instruis al ili la bazangramatikon de Esperanto kaj nomojn de diversajarmiloj (flamĵetilo, grenadĵetegilo), rangoj(ĉefserĝento, regimentestro), veturiloj(duontirilvagono, destrojero) kaj tiel plu.

    La iama gazeto AmerikaEsperantisto aperigisanglalingvan artikolon pri laAgresanto-programo en sianumero por majo-aŭgusto,1964. Jen citaĵo, elangligita:

    Kiam ajn soldatoj de lausona armeo ekaktiviĝasdum manovroj en trejn-ekzercoj … ili renkontas fortan, organizitanrepuŝon de “Agresanto” – bone trejnita malamikokiun oni ofte nomas Triangulo. Vestita en ĝangal-verda uniformo kaj parolanta la strangan lingvonEsperanto, Triangulo estas vera malamiko,

    malgraŭ tio, ke li reprezentas fikcian landon kiestotalisman registaron regas la senkompatapolitika partio Cirklo-Triangulo …

    La unua manlibro temis ĉefe pri Esperanto, kaj tial ĝinur svage skizis la malamikon. Sed eldoniĝis ankaŭtri aliaj manlibroj kiuj detale (eble eĉ dronige)priskribis la politikan organizon de Agresanto, tiessuborganizojn, armilojn, uniformojn, insignojn, kajmulte pli. Kune, la kvar libroj bildigas strangan“paralelan mondon” en kiu Esperanto-parolantajarmeoj invadas kaj okupas grandajn partojn deUsono.

    Mapo kiu montras regionojn de Usono sub la regado deEsperanto-parolantaj armeoj.

    La aliaj tri libroj estas nun haveblaj rete:

    FM-30-101, Aggressor, The ManeuverEnemy

    FM-30-102, Handbook on AggressorMilitary Forces FM-30-103, Aggressor Order of Battle

    Interese, en la paralela mondo de Agresanto, samekiel en la nia, Esperanto ludas rolon de interlingvo:

  • Soldatoj en la sesa kajdua armeoj.

    Aliĝilo por la partio Cirklo-Triangulo.

    Kvankam la civitanaro de Agresanto konsistas eltre diversaj etnoj, ilin unuigas la naciaj celoj de siajregantoj. Alia unuiga faktoro estis la adopto deEsperanto kiel oficiala lingvo.(FM-30-103, p. 12)

    Sed malkiel en nia mondo, la Esperanto-parolantojde Agresanto tute ne estis “pacaj batalantoj”!

    Kial la Agresanto-projekto finiĝis? Sendube prodiversaj kialoj, sed unu estas aparte rimarkinda:laŭdire, iuj el la soldatoj fariĝis neregeblaj pro siaaparta identeco kaj lingvo. En eseo en BrazilaEsperantisto (№ 311, Jun 2000), J. PITON skribis:

    Mi sukcesis trovi enInterreto kaj komunikiĝikun usona ekssoldato, kiuhavis kontaktojn kun skipode Agresantaj soldatoj. Likonfirmis al mi [ke] laagresantoj konstantedeĵoris en tiu sama teamokaj tial ili estis bonegepreparitaj, pli ol laordinaraj soldatoj, kiujn ilidevis trejni. Superaj en labatalekzercoj, tio certe neestis utila por la animstato de la senspertaj

    ordinaraj trupoj.

    La plej decida faktoro tamen estis la troaentuziasmiĝo de la Agresantoj. Ili havis unikanuniformon kaj propran lingvon, tial ili komencissenti sin parto de ekskluziva komunumo. Lingvoevidente rolis kiel identiga propraĵo. Ili forgesissian apartenecon al la sama armeo de la ceterajusonanoj kaj kelkaj ofte provokis disputojn eksterla deĵorhoroj. La provoj teni ilin sub disciplino …estis vanaj.

    Kvankam Cirklo-Triangulo jam delonge malaperis,laŭ iuj homoj ĝi ankoraŭ vivas, lerte kaŝante sin interni. Efektive, ĝia emblemo ankoraŭ aperas diversloketra nia lando. Foje, la emblemo eĉ enhavasabstraktajn homfigurojn – ĉu soldatojn de laEsperanto-armeo?

    Eĉ hodiaŭ, restas ĉe ni simboloj (dekstre) suspektindesimilaj al tiuj de la partio Cirklo-Triangulo (maldekstre).

    Por vidi (kaj aŭdi) pli pri la Agresanto-programo,spektu ankaŭ la jenan filmon pri ĝi

    Aŭ pli precize, laŭ neniuj homoj. 1.

    Hoss FIROOZNIA

    Hoss estas magistriĝa studento ĉe laUniversitato de Roĉestro, (enRochester, NY) kie li studasliteraturan tradukadon el Esperantoen la anglan.

    [email protected]

    1

  • mendotasenintenca esperantaĵo • Lance M. CLARK

    Dankon al Lance pro la jena foto de skatolo, kiu ŝajneantaŭvidis sian destinon.

    vakossenintenca esperantaĵo • Hoss FIROOZNIA

    Ŝajne ne nur skatoloj, sed ankaŭ konstruaĵoj povasantaŭvidi siajn destinojn. Fotita en Fredericksburg,Virginio.

    Eĉ hodiaŭ, restas ĉe ni simboloj (dekstre) suspektindesimilaj al tiuj de la partio Cirklo-Triangulo (maldekstre).

    Ĉu nur koincide? Vi mem komparu kaj decidu …

    Por vidi (kaj aŭdi) pli pri la Agresanto-programo,

    spektu ankaŭ la jenan duonhoran filmon pri ĝi

    (Aŭ pli precize, laŭ neniuj homoj.) 1.

    Hoss FIROOZNIA

    Hoss estas magistriĝa studento ĉe laUniversitato de Roĉestro, (enRochester, NY) kie li studasliteraturan tradukadon el Esperantoen la anglan.

    [email protected]

    mendotasenintenca esperantaĵo • Lance M. CLARK

    Dankon al Lance pro la jena foto de skatolo, kiu ŝajneantaŭvidis sian destinon.

    vakossenintenca esperantaĵo • Hoss FIROOZNIA

    Ŝajne ne nur skatoloj, sed ankaŭ konstruaĵoj povasantaŭvidi siajn destinojn. Fotita en Fredericksburg,Virginio.

  • Well-concealedAggressor with lightmachine gun lies in

    wait for his U. S.enemies.

    Up-to-date With “The Aggressors”Esperanto as the Official Language of U.S. Army Aggressor Force

    el la arĥivo

    For this issue’s dive into the archives, we visit part of a1964 article from Amerika Esperantisto, the magazine ofthe now-extinct EANA. It featured excerpts from anarticle in Friends magazine about the use of Esperanto inthe U. S. Army’s “Aggressor Force.”

    “Whenever soldiers of the U.S. Army swing into actionduring maneuvers — intraining areas all over thecountry — they meet strong,organized resistance from awell-trained enemy knownofficially as Aggressor, butoften referred to as Trigons.Dressed in a jungle-greenuniform and speaking thestrange language ofEsperanto, Trigon is a realenemy, even though he represents an imaginarycountry whose totalitarian form of government iscontrolled by the ruthless Circle Trigon politicalparty.

    The concept of using specially trained troops tooppose maneuver forces came into being in 1946,when U.S. Army Aggressor Center was formed at FortRiley, Kansas. Army commanders, after appraisingthe battlefield performance of soldiers during WorldWar II, were convinced that something should bedone to introduce realism to training programs. Thepurpose of Aggressor Center is to help build up thefeeling of actual combat for soldiers in the field. Thecenter directs and supervises the training of fieldadvisory teams, procures or manufactures uniformsand equipment for Trigon troops, and preparesspecial Aggressor training manuals. Field advisoryteams go where needed to advise unit commanderson Aggressor training, tactics, and uniforms, and tohelp indoctrinate Aggressors in the Circle Trigon’spolitical philosophy.

    Aggressors use special identification cards anddistribute propaganda — they even carry safe-conduct passes to hand out to U.S. soldiers who may

    wish to surrender to the enemy! The Aggressor uses asonics platoon to present combat sound effects, andan engineer platoon handles portable dummyartillery field-pieces, tanks, and vehicles. Runninginto a variety of realistic battlefield conditions, troopsthus return from maneuvers much wiser in the waysof totalitarian warfare.”

    The use of Esperanto as the language of the AggressorForce has continued to inspire comments in the pressof the U.S. and the world. A large number of soldiers,coming into actual contact with both the Aggressorand Esperanto, have written EANA for informationand have become interested in learning theinterlanguage for its own sake and for its usefulnessin travel and world friendships.

    A few months ago one of the major televisionnetworks featured a full-length movie that told thestory of the deadly seriousness with which theAggressor Force conducts its counter attacks inmaneuvers. The scenes showing the interrogation ofprisoners provided the opportunity to use the“aggressor language” (Esperanto) in realisticsequences.

    In the official Field Manual FM30-101A, entitled“Aggressor, the Maneuver Enemy EsperantoLanguage”, the Introduction gives the following asthe Purpose and Scope of the General use ofEsperanto:

    The purpose of this manual is to provideU.S. forces, portraying AGGRESSOR, with adifferent language, the use of which willenhance intelligence play and add realismto field exercises. Included are anelementary grammar of the Esperantolanguage, an English-Esperanto andEsperanto-English vocabulary, and specialtables on days and months, numerals,weights and measures, and approximateconversions.

    1.

    a. Aggressor has adopted Esperanto as his2.

  • vendisenintenca esperantaĵo • Hoss FIROOZNIA

    Konvena nomo por firmao, ĉu ne? Trovita surkamiono en Rochester, NY.

    official language. Although it has notsupplanted the regional use of otherlanguages and dialects, it is expected to doso eventually. The adoption of Esperantoas the official language does not prohibitthe oral use of any local language byprisoners of war, casualties, or otherAggressor personnel, or the written use ofany such language in the preparation ofdocuments. …c. Esperanto is scientifically constructed

    and adapts to its own use wordroots fromvarious Indo-European languages.Incorporation of roots and ofinternationally accepted words into thelanguage is facilitated by the extremeregularity and simplicity of Esperantogrammar. …”

    The Esperanto vocabularies in the Aggressor manualare excellently done. They contain many terms notfound in older Esperanto dictionaries. There areabout 5,000 in the manual.