ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ (ΙΣΤΟΡΙΑ)της Παπαστεργίου Βασιλικής ΠΕ02

Υπεύθυνες επιμορφώτριες : Μυρογιάννη Ελ. Βακαλούδη Αν.

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

1) Ταυτότητα Τίτλος: «Ακρωτήρι Θήρας, η Πομπηΐα του Αιγαίου»

Παπαστεργίου Βασιλική ΠΕ02

Το σενάριο αποτελεί πρόταση για διδασκαλία στο μάθημα της Ιστορίας Α΄ Γυμνασίου (διαθεματική προσέγγιση με την Νεοελληνική Γλώσσα)Χρονική διάρκεια:4 διδακτικές ώρεςΠροϋποθέσεις υλοποίησης: Ύπαρξη στο σχολείο διαθέσιμου εργαστηρίου Πληροφορικής και εξοικείωση του εκπαιδευτικού με τις ΤΠΕ και με τον ομαδοσυνεργατικό τρόπο διδασκαλίας. Οι μαθητές επίσης θα πρέπει να γνωρίζουν να αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο, να γράφουν στον επεξεργαστή κειμένου και στο power point και να είναι εξοικειωμένοι με τον συνεργατικό τρόπο διδασκαλίας.

2)Σύντομη περιγραφή (περίληψη)Οι μαθητές/τριες της Α΄ Γυμνασίου προγραμματίζουν πενθήμερη εκπαιδευτική εκδρομή στη Σαντορίνη. Προετοιμάζονται , αφού έχουν ήδη διδαχθεί στην τάξη τους την ενότητα για τον Κυκλαδικό πολιτισμό, για την επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου Θήρας ούτως ώστε, όταν θα επισκεφτούν την περιοχή, να κατανοήσουν τα όσα θα δουν.

3)Στόχοι –σκεπτικό

α) Να συνδέσουν οι μαθητές/τριες το τότε με το τώρα και να κατανοήσουν τις αλλαγές που έγιναν στον τόπο λόγω των φυσικών φαινομένων.(σεισμός, έκρηξη ηφαιστείου )

β) Να γνωρίσουν τον πολιτισμό των Κυκλαδιτών μέσα από τα ευρήματα , ώστε να καταλάβουν και τις δικές τους δυνατότητες.

γ) Να αναλάβουν τους ρόλους του/της αρχαιολόγου/γεωλόγου/ιστορικού τέχνης/αρχιτέκτονα μέσα από τις δραστηριότητες που θα πραγματοποιήσουν.

δ) Να ασκηθούν στη διερευνητική μάθηση και στη συνεργασία.

ε)Να συνθέσουν στο τέλος μια παρουσίαση των ερευνών τους (σε Power Point), η οποία θα προβληθεί στους/στις συμμαθητές/τριες τους πριν από την πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής εκδρομής.

2

4) Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης

Το θέμα με το οποίο έχουν να ασχοληθούν οι μαθητές/τριες της Α΄ Γυμνασίου είναι η προετοιμασία τους για την εκπαιδευτική εκδρομή στη Σαντορίνη(Θήρα). Ανάμεσα στα άλλα θα επισκεφτούν τον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου Θήρας. Ετοιμάζουν λοιπόν μια εικονική ξενάγηση στο χώρο για να γνωρίζουν από πριν τι θα δουν. Οι μαθητές/τριες έχουν διδαχθεί στο μάθημα της Ιστορίας για τον Κυκλαδικό πολιτισμό. Με την πρόταση διδασκαλίας που ακολουθεί θα έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν τις γνώσεις τους για την προϊστορική εποχή, θα αντιληφθούν τις έννοιες του χώρου και του χρόνου και θα κατανοήσουν τις αλλαγές που έγιναν στην περιοχή λόγω των φυσικών φαινομένων. Θα αναλάβουν ρόλους και θα βιώσουν έτσι τον πολιτισμό που δημιουργήθηκε εκεί, μέσα από τις δραστηριότητές . Θα μάθουν να ψάχνουν , να επιλέγουν τις κατάλληλες πληροφορίες από το διαδίκτυο, να αναλύουν τα ευρήματα. Οι μαθητές/τριες θα μάθουν να εργάζονται σε ομάδες συνεργατικά και να δημιουργούν τις τελικές παρουσιάσεις τους. Σ’ αυτήν την πρόταση διδασκαλίας υπάρχει διαθεματική προσέγγιση με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας εφόσον οι μαθητές/τριες καλούνται να ερευνήσουν σημασίες λέξεων σε ηλεκτρονικά λεξικά και να παραγάγουν γραπτά κείμενα στον επεξεργαστή κειμένου και στο πρόγραμμα παρουσίασης (Power Point).Οι τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν είναι :

Διαδίκτυο Επεξεργαστής κειμένου (word) Πρόγραμμα παρουσίασης(Power Point)

Η διδασκαλία θα γίνει στο Εργαστήριο Πληροφορικής Οι μαθητές/τριες συγκροτούν ομάδες των τεσσάρων(4) ατόμων μόνοι/μόνες τους ή, αν υπάρχει δυσκολία, με την υπόδειξη του καθηγητή/τριας και αναλαμβάνουν εναλλασσόμενους ρόλους μέσα στην ομάδα. Θα χρειαστούν δύο διδακτικά δίωρα για την ολοκλήρωση του σεναρίου.Το σενάριο πραγματοποιείται σε δύο φάσειςΗ Α΄ΦΑΣΗ (1η-2η διδακτική ώρα συνεχόμενες) περιλαμβάνει: τη διερεύνηση στο διαδίκτυο, τη συμπλήρωση των φύλλων εργασίας και την προφορική παρουσίαση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων.Η Β΄ΦΑΣΗ (3η-4η διδακτική ώρα συνεχόμενες) περιλαμβάνει : τη σύνθεση του τελικού προϊόντος ,της δημιουργίας κειμένου παρουσίασης (power point) για τον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου Θήρας, και την αξιολόγηση των παρουσιάσεων των ομάδων.

3

Ειδικότερα κατά την Α’ ΦΑΣΗ οι μαθητές/τριες διερευνούν στο διαδίκτυο, επιλέγουν τις πληροφορίες και συμπληρώνουν τα φύλλα εργασίας. Ο/Η εκπαιδευτικός προσδιορίζει από την αρχή του σεναρίου τη χρονική διάρκεια κάθε εργασίας Όταν ολοκληρωθεί η συμπλήρωση των φύλλων εργασίας οι ομάδες που έχουν τα φύλλα εργασίας 1 και 2 αντίστοιχα παρουσιάζουν προφορικά τα αποτελέσματα από τις δραστηριότητες (α και β) και δύο μαθητές/τριες από κάθε ομάδα αναπαριστάνουν το διάλογο που συμπλήρωσαν στην γ’ δραστηριότητα (παιχνίδι ρόλων-βιωματική μάθηση).Ενώ οι ομάδες, που έχουν τα φύλλα εργασίας 3 και 4 αντίστοιχα παρουσιάζουν στην τάξη τα αποτελέσματα των ερευνών τους προφορικά με ταυτόχρονη χρήση του προγράμματος παρουσίασης (power point)Κατά τη Β’ ΦΑΣΗ του σεναρίου , αλλάζει η σύνθεση των ομάδων και δημιουργούνται νέες ομάδες των τεσσάρων (4) ατόμων, που το καθένα έχει επεξεργαστεί διαφορετικό φύλλο εργασίας κατά την Α’ ΦΑΣΗ του σεναρίου. Οι νέες ομάδες εργάζονται για τη δημιουργία του τελικού κειμένου παρουσίασης. Όταν ολοκληρωθεί η εργασία , η κάθε ομάδα παρουσιάζει στους/στις συμμαθητές/τριες της το τελικό της κείμενο προφορικά και με τη χρήση του προγράμματος παρουσίασης. Ακολουθούν παρατηρήσεις , κριτική και αξιολόγηση των παρουσιάσεων .Και επιλέγουν οι μαθητές/τριες την καλύτερη κατά τη γνώμη τους παρουσίαση για να προβληθεί στην εκδήλωση του σχολείου. Καθ’ όλη τη διάρκεια του σεναρίου , ο/η εκπαιδευτικός επιβλέπει την εργασία των μαθητών/τριων και βοηθάει, όπου χρειάζεται.Οι μαθητές/τριες εργάζονται ήσυχα και χαμηλόφωνα και συμπληρώνουν τα φύλλα εργασίας που τους έχουν δοθεί. Οι μαθητές/τριες πρέπει να γνωρίζουν να αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο, να γνωρίζουν να γράφουν στον επεξεργαστή κειμένου και στο πρόγραμμα παρουσίασης (power point).Οι πηγές που θα χρησιμοποιηθούν είναι οι παρακάτω δικτυακές διευθύνσεις:

http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html http://el.wikipedia.org/wiki/Ακρωτήρι Θήρας http://theranstudies.santorini.net/index.php?id=138&L=1 http://omogeneia.ana-mpa.gr/press.php?id=3615 http://odysseus.culture.gr

Τα αναμενόμενα κείμενα που θα παραχθούν είναι :κείμενα σε διαλογική μορφή, περιγραφικά κείμενα, κείμενα με επιχειρήματα, και τέλος κείμενα σε πρόγραμμα παρουσίας (power point).Το καλύτερο από αυτά θα παρουσιαστεί σε εκδήλωση του σχολείου.

5)Άλλες εκδοχές

4

Το σενάριο μπορούσε να επεκταθεί περισσότερο, αν δινόταν στους μαθητές/τριες περισσότερες δραστηριότητες όπως: οργάνωση ξενάγησης στο Προϊστορικό μουσείο Θήρας ,σύγκριση του Κυκλαδικού Πολιτισμού με τον Μινωϊκό και Μυκηναϊκό, οργάνωση επίσκεψης και σε άλλα αξιοθέατα της Σαντορίνης. Αυτό θα απαιτούσε περισσότερο χρόνο και μεγαλύτερη κριτική ικανότητα από τους μαθητές/τριες.Επίσης πολύ ενδιαφέρον θα ήταν να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές/τριες τη δικτυακή διεύθυνση : www.google earth.com και να περιηγηθούν στη Σαντορίνη.

6)Κριτική Το προτεινόμενο σενάριο θεωρώ ότι είναι δυνατόν να υλοποιηθεί και είναι ανάλογο με τις δυνατότητες των μαθητών της Α΄ Γυμνασίου. Πιθανόν να συναντήσουν δυσκολίες οι μαθητές στη χρήση του προγράμματος παρουσίασης(Power Point).(επισυνάπτονται τέσσερα φύλλα εργασίας)

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

«Ακρωτήρι Θήρας, η Πομπηΐα του Αιγαίου»ΣΧΟΛΕΙΟ

ΤΑΞΗ

ΜΑΘΗΜΑ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Ονόματα μαθητών/τριων ομάδας:

Α΄ ΦΑΣΗ (1η-2η διδακτική ώρα)

5

α)Μελετήστε το παραπάνω κείμενο και γράψτε μια παράγραφο για τα αίτια

ανάπτυξης του κυκλαδικού πολιτισμού.

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

β)Περιηγηθείτε στη δικτυακή διεύθυνση : http://www.greek-language.gr /Νέα

Ελληνική/εργαλεία/ηλεκτρονικά λεξικά και βρείτε τη σημασία της λέξης

προϊστορία.

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

γ) Πλοηγηθείτε στις ιστοσελίδες του διαδικτύου:

http://el.wikipedia.org/wiki/Ακρωτήρι Θήρας http://theranstudies.santorini.net/index.php?id=138&L=1 http://www.fhw.gr/chronos/gr http://odysseus.culture.gr

Υποθέστε ότι είστε αρχαιολόγοι και κάποιος δημοσιογράφος σας υποβάλλει ερωτήσεις σχετικά με τον προϊστορικό οικισμό Ακρωτηρίου Θήρας. Να γράψετε στον επεξεργαστή κειμένου τις απαντήσεις σας στα ερωτήματα:_Δημ.: Γιατί το Ακρωτήρι της Θήρας είναι παγκοσμίως γνωστό;_Αρχ.: …………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………_Δημ.: Πότε και ποια εποχή του χρόνου υπολογίζουν οι αρχαιολόγοι ότι έγινε η

έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας και από πού το συμπεραίνουν;

_Αρχ.:

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………….

_Δημ.: Ποιοι αρχαιολόγοι ασχολήθηκαν με τις ανασκαφές στο Ακρωτήρι

Θήρας ;

6

_Αρχ.:

………………………………………………………………………………………........

...........................................................................................................

_Δημ.: Από πότε χρονολογούνται τα ευρήματα της περιοχής; Ποιες μεθόδους

χρησιμοποιούν οι αρχαιολόγοι για τη χρονολόγηση των ευρημάτων τους;

_Αρχ.:....................................................................................................................

.........................................................................................................................

_Δημ.: Στις ανασκαφές στο Ακρωτήρι βρέθηκαν ανθρώπινοι σκελετοί; Τι

μαρτυρεί αυτό;

_Αρχ.: ...........................................................................................................

………………………………………………………………………………………

Β΄ΦΑΣΗ ( 1η -2η διδακτική ώρα)

Ονόματα μαθητών/τριων ομάδας:

Γιατί το Ακρωτήρι Θήρας αποκαλείται Πομπηΐα του Αιγαίου;…………………………………………………………………………………………….

Με βάση όλες τις έρευνες της Α΄φάσης της εργασίας σας, να δημιουργήσετε μια παρουσίαση ( σε Power Point) για τον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου Θήρας. Η καλύτερη παρουσίαση θα προβληθεί σ’ όλους τους συμμαθητές /τριες σας σε εκδήλωση του σχολείου πριν από την πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής εκδρομής στη Σαντορίνη.

7

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2

«Ακρωτήρι Θήρας, η Πομπηΐα του Αιγαίου»ΣΧΟΛΕΙΟ

ΤΑΞΗ

8

ΜΑΘΗΜΑ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Ονόματα μαθητών/τριων ομάδας:

Α’ΦΑΣΗ (1η-2η διδακτική ώρα)

α)Μελετήστε το παραπάνω κείμενο και γράψτε μια παράγραφο για τα αίτια

ανάπτυξης του κυκλαδικού πολιτισμού.

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………..

β)Περιηγηθείτε στη δικτυακή διεύθυνση : http://www.greek-language.gr /Νέα

Ελληνική/εργαλεία/ηλεκτρονικά λεξικά και βρείτε τη σημασία της λέξης

προϊστορία.

…………………………………………………………………………………………….

γ) Πλοηγηθείτε στις ιστοσελίδες του διαδικτύουhttp://www.santorini.nethttp://el.wikipedia.org/wiki/

9

http://odysseus.culture.grhttp://theranstudies.santorini.net/index.php?id=138&L=1

Υποθέστε ότι είστε γεωλόγοι και κάποιος δημοσιογράφος σας υποβάλλει ερωτήσεις σχετικά με τον προϊστορικό οικισμό Ακρωτηρίου Θήρας. Να γράψετε στον επεξεργαστή κειμένου τις απαντήσεις σας στα ερωτήματα:

_Δημ.: Πότε τοποθετείται χρονικά η έκρηξη του Ηφαιστείου της Θήρας στα προϊστορικά χρόνια; Έχει γίνει ξανά σεισμός στη περιοχή; Πότε;_Γεωλ.: …………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………_Δημ.: Τι είναι η λεγόμενη Μινωϊκή έκρηξη ; Τι ονομάζεται Καλδέρα;

_Γεωλ.:

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………….

_Δημ.: Πώς δημιουργήθηκαν τα νησάκια της γύρω περιοχής; Ποια είναι τα

ονόματά τους;

_Γεωλ.:

………………………………………………………………………………………........

.........................................................................................................

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Β΄ΦΑΣΗ ( 1η -2η διδακτική ώρα)Ονόματα μαθητών/τριων ομάδας:

Γιατί το Ακρωτήρι Θήρας αποκαλείται Πομπηΐα του Αιγαίου;…………………………………………………………………………………………….

Με βάση όλες τις έρευνες της Α΄φάσης της εργασίας σας, να δημιουργήσετε μια παρουσίαση ( σε Power Point) για τον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου Θήρας. Η καλύτερη παρουσίαση θα προβληθεί σ’ όλους τους συμμαθητές /τριες σας σε εκδήλωση του σχολείου πριν από την πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής εκδρομής στη Σαντορίνη.

10

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3

«Ακρωτήρι Θήρας, η Πομπηΐα του Αιγαίου» ΣΧΟΛΕΙΟ

ΤΑΞΗ

ΜΑΘΗΜΑ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Ονόματα μαθητών/τριων ομάδας:

Α΄ ΦΑΣΗ (1η- 2η διδακτική ώρα)

Πλοηγηθείτε στις ιστοσελίδες του διαδικτύου

http://el.wikipedia.org/wiki/

http://theranstudies.santorini.net/index.php?id=138&L=1

α) Μελετήστε τον χάρτη των ανασκαφών του προϊστορικού οικισμού του Ακτωτηρίου και ως αρχιτέκτονες γράψτε ένα περιγραφικό κείμενο για τα κτίρια του οικισμού . ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………β) Ο αρχαιολογικός χώρος του Ακρωτηρίου Θήρας σήμερα δεν είναι επισκέψιμος . Γιατί ;Ως ειδικοί που είστε, γράψτε ένα κείμενο με το οποίο θα εξηγείτε στους επισκέπτες τους λόγους για τους οποίους δεν μπορούν ακόμα να επισκεφθούν την περιοχή.

11

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

γ) Να παρουσιάσετε σε Power Point ως αρχιτέκτονες : α) το σχέδιο του προϊστορικού οικισμού και τα συμπεράσματά σας για τον οικισμό και β)τη σημερινή εικόνα του οικισμού.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Β΄ΦΑΣΗ ( 1η -2η διδακτική ώρα)Ονόματα μαθητών/τριων ομάδας:

Γιατί το Ακρωτήρι Θήρας αποκαλείται Πομπηΐα του Αιγαίου;…………………………………………………………………………………………….

Με βάση όλες τις έρευνες της Α΄φάσης της εργασίας σας, να δημιουργήσετε μια παρουσίαση ( σε Power Point) για τον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου Θήρας. Η καλύτερη παρουσίαση θα προβληθεί σ’ όλους τους συμμαθητές /τριες σας σε εκδήλωση του σχολείου πριν από την πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής εκδρομής στη Σαντορίνη.

12

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4

«Ακρωτήρι Θήρας, η Πομπηΐα του Αιγαίου»ΣΧΟΛΕΙΟ

ΤΑΞΗ

ΜΑΘΗΜΑ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Ονόματα μαθητών/τριων ομάδας:

Α΄ ΦΑΣΗ (1η- 2η ώρα)

Πλοηγηθείτε στις ιστοσελίδες του διαδικτύου http://el.wikipedia.org/wiki/ http://odysseus.culture.gr/h/4/gh41.jsp?obj_id=6225 http://www.fhw.gr/chronos/02/gr.html

α)Μελετήστε τις τοιχογραφίες που βρέθηκαν στον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου της Θήρας και ως ιστορικοί της τέχνης συμπληρώστε τους παρακάτω πίνακες Τοιχογραφίες Χώρος που βρέθηκε

Όνομα τοιχογραφίας

Τι παριστάνει

Χρώματα Το θέμα (ειρηνικό-πολεμικό-

13

θρησκευτικό)

Στη συνέχεια να δημιουργήσετε μια παρουσίαση (Power Point) με την εικόνα και το όνομα των τοιχογραφιών της Θήρας (όσων επιλέξατε)

β)Πλοηγηθείτε στην δικτυακή διεύθυνση : http://omogeneia.ana-mpa.gr/press.php?id=3615

Ως ειδικοί που είστε , να απαντήσετε, με ένα σύντομο κείμενο αιτιολογώντας την απάντησή σας, αν είναι εύκολη εργασία η συναρμολόγηση μιας τοιχογραφίας και αν έχετε πληροφορηθεί για κάποιες νέες επιστημονικές ανακαλύψεις σχετικά μ’ αυτό . ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Β΄ΦΑΣΗ ( 1η -2η διδακτική ώρα)Ονόματα μαθητών/τριων ομάδας:

14

Γιατί το Ακρωτήρι Θήρας αποκαλείται Πομπηΐα του Αιγαίου;…………………………………………………………………………………………….

Με βάση όλες τις έρευνες της Α΄φάσης της εργασίας σας, να δημιουργήσετε μια παρουσίαση ( σε Power Point) για τον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου Θήρας. Η καλύτερη παρουσίαση θα προβληθεί σ’ όλους τους συμμαθητές /τριες σας σε εκδήλωση του σχολείου πριν από την πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής εκδρομής στη Σαντορίνη.

15