univerzitet u banjoj luci / poljoprivredni fakultet
TRANSCRIPT
UNIVERZITET U BANJOJ LUCI / POLJOPRIVREDNI FAKULTET
u saradnji sa
Ministarstvom poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske
i
Akademijom nauka i umjetnosti Republike Srpske
vas poziva na konferenciju
Uvodna konferencija
Akademija nauka i umjetnosti Republike SrpskeBana Lazarevića 1, 78000 Banja Luka
Informaciono komunikacione tehnologije u poljoprivredi
23.01.2020. 10:00h
P O Z I V N I C ACo-funded by theErasmus+ Programmeof the European Union
VRIJEME TEMA PREDAVAČ9:45 – 10:15 REGISTRACIJA
10:15 – 10:30 PRESS10:30 – 10:45 GOVORI DOBRODOŠLICE10:45 – 11:00 CARPO – program za predviđanje biljnih bolesti Mirko Jokić dipl. ing.
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske
11:00 – 11:20 Dizajniranje poljoprivredno - prehrambenih sistema baziranih na internetu inteligentih uređaja
Prof. dr Bedir TekinerdoganUniverzitet u Vageningenu, Holandija
11:20 – 11:40 Precizna poljoprivredna elektronika i IKT tehnologija: primjenjiva rješenja
Prof. dr Radovan StojanovićCrnogorska asocijacija za nove tehnologije, Crna Gora
11:40 – 12:00 Obrada signala u biohibridnim sistemima Prof. dr Zdenka BabićUniverzitet u Banjoj Luci, Elektrotehnički fakultet
12:00 – 12:10 Kafe pauza12:10 – 12:30 Odabrani primjeri digitalizacije u poljoprivredi Prof.dr Jurij Rakun
Fakultet za poljoprivredu i prirodne nauke, Univerzitet u Mariboru, Slovenija
12:30 – 12:50 Primjena IKT u vinogradarstvu i proizvodnji vina – aktivnosti u preduzeću “13. Jul Plantaže”
1 Vesna Maraš, 2 Tomo Popović, 1 Jovana Raičević, 1 Milena Mugoša, 1 Vasilije Mirović, 1 Katarina Pavićević, 1 Sanja Radonjić 1 “13. Jul Plantaže” a.d., Podgorica, Crna Gora 2 Fakultet za informacione tehnologije, Univerzitet u Donjoj Gorici, Podgorica, Crna Gora
12:50 – 13:00 Mehanizacija i IKT u proizvodnji šljive - predstavljanje projekta
Prof. dr Miljan Cvetković Univerzitet u Banjoj Luci, Poljoprivredni fakultet
13:00 – 13:20 Diskusija13:20 – 14:00 Ketering
Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske / Bana Lazarevića 1, 78000 Banja Luka / Januar 23, 2020
P R O G R A M
Informaciono komunikacionetehnologije u poljoprivredi
CARPO – PROGRAM ZA PREDVIĐANJE BILJNIH BOLESTI
...CARPO je agrometeorološki web servis za izvještavanje čija izrada je finansirana od strane Organizacije Ujedinjenih nacija (UNDP) za Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske. Namijenjen je u prvom redu poljoprivrednim proizvođačima, savjetodavcima i aktivnim agronomima. Cilj CARPO sistema je stvaranje uslova za prognozu i prevenciju nastanka šteta na biljnim vrstama i racionalizacija primjene pesticida. Osnovu CARPO sistema čini mreža meteoroloških stanica na teritoriji Republike Srpske. Koristeći podatke sa stanica i podatke numeričke vremenske prognoze, CARPO vrši automatsku simulaciju razvoja najvažnijih bolesti i štetočina u realnom vremenu i procjenu rizika od nastanka šteta na parcelama registrovanih korisnika sedam dana unaprijed. Sistem takođe omogućava slanje pisanih
obavještenja i preporuka od strane izvještajno - prognozne službe ka korisnicima...
DIZAJNIRANJE POLJOPRIVREDNO - PREHRAMBENIH SISTEMA BAZIRANIH NA INTERNETU
INTELIGENTIH UREĐAJA
...očekuje se da će internet inteligentih uređaja (IIU) imati značajan uticaj u poljoprivredi i proizvodnji hrane. Međutim, važan izazov za široko prihvatanje IIU je suočavanje sa ogromnom heterogenošću ove oblasti. Brojne mogućnosti primjene ovih sistema nameću potrebu ispunjavanja specifičnih zahtjeva i ograničenja u kontekstu njihovog dizajna, pa u većini slučajeva koncept jednog rješenja za sve potrebe nije izvodljiva opcija. S obzirom na postojeći široki spektar rješenja i samim tim mnogo mogućih dizajnerskih odluka u IIU zaista je moguće dizajnirati brojne sisteme. Međutim, najčešće nije jednostavno dobiti odgovarajući IIU sistem koji zadovoljava u pogledu funkcionalnosti i kvaliteta, a uz to i kreirati potreban sistematski pristup sa odgovarajućim dizajnerskim rješenjima i alatima koji podržavaju cjelokupni dizajn i evaluaciju IIU sistema. U prezentaciji fokus će biti stavljen na koncept dizajniranja poljoprivredno - prehrambenih sistema zasnovanih na IIU. Biće analizirane ključne karakteristike koncepta koje se odnose na modeliranje i dizajn IIU arhitekture, ključni izazovi za njihovu arhitekturu, kao i mogući pravci rješenja...
PRECIZNA POLJOPRIVREDNA ELEKTRONIKA I IKT TEHNOLOGIJA: PRIMJENJIVA RJEŠENJA
...napredna elektronika i ICT tehnologije mogu unaprijediti poljoprivredni sektor i olakšati samu proizvodnju. Međutim, ponekad se čini da su ovakvi pristupi više stvar manira, nego rezultat ozbiljnog planiranja i analize isplativosti. Dizajnirajući takve sisteme u praksi, trebalo bi dati odgovor na osnovno pitanje: koja je njihova korist? Zasad, veće su koristi od pratećih pojava kao što su: upoznavanje sa novim tehnologijama, ispitivanje mogućnosti njihove primjene u poljoprivredi, istraživanje, obuka ljudi itd. U radu će biti prikazani opšti zahtjevi koje elektronika, internet inteligentni uređaji, kibernetički fizički sistemi, vještačka inteligencija i drugi pametni sistemi moraju ispuniti kako bi bili od koristi...
ODABRANI PRIMJERI DIGITALIZACIJE U POLJOPRIVREDI
...prezentacija predstavlja rezultate tri različita projekta koji se sprovode na Katedri za inženjering biosistema; razvoj robota za mala gazdinstva, istraživački projekat koji uključuje veći robot za vinograde i treći, upotrebu dronova u poljoprivredi. Prvi projekat je studentskog tipa i ima za cilj obuku buduće generacije inženjera, putem interdisciplinarnog pristupa iz oblasti poljoprivrede, informatike, elektrotehnike i mašinstva. Drugi projekat
predstavlja istraživački rad za razvoj potpuno autonomnog vinogradarskog robota sa ciljem da bude komercijalno dostupan u periodu od jedne do dvije godine. Treći projekat čini istraživački rad koji se realizuje sa partnerom iz sektora industrije, kako bi se pružila pomoć poljoprivrednicima u pogledu različitih tretmana na biljakama, sa ciljem smanjenja ulaznih resursa (đubriva i sredstva za zaštitu bilja), precizne primjene tretmana i povećanja prinosa...
OBRADA SIGNALA U BIOHIBRIDNIM SISTEMIMA
...biohibridni sistemi su nova i brzo-rastuća oblast, koja uspostavlja nove paradigme u teoriji sistema i obradi signala. U okviru prezentacije biće predstavljen kratak pregled sinergije prepoznavanja bioelemenata i vještačkih sistema sa algoritmima kognitivne obrade signala i biohibridnih sistema sa sposobnošću da uče, razvijaju se i samoorganizuju. U ovim novim oblastima istraživanja, metode koje uključuju komprimirano očitavanje, digitalnu obradu rasejanog signala, velike podatke, tenzore, približno računanje, prolazno računanje i duboko učenje ohrabrujuće su i verovatno će dovesti do određenog napretka. Ali, za veći napredak na polju biohibridnih sistema, neophodne su metode koje prevazilaze klasičnu teoriju i postojeća rješenja. Kao primjer, biće prikazan
pristup obradi signala u kognitivnim biosenzorima sa organizmima koji žive u grupama (pčele)...
PRIMJENA IKT U VINOGRADARSTVU I PROIZVODNJI VINA – AKTIVNOSTI U PREDUZEĆU “13. JUL PLANTAŽE”
...s obzirom na to da precizno vinogradarstvo predstavlja najsavremeniji način uzgoja vinove loze, preduzeće „13. Jul Plantaže” prepoznala je značaj savremenih informaciono - komunikacionih tehnologija (IKT) i njihovu primjenu u vinogradarstvu i proizvodnji vina. Precizno vinogradarstvo predstavlja jedinstveno sredstvo u upravljanju vinogradima, u skladu sa lokalnim varijacijama agro-ekoloških uslova i povezuje nauku i tehnologiju u cilju poboljšanja proizvodnje grožđa i vina. Da bi se postigao bolji prinos i kvalitet u vinogradima, od suštinskog je značaja razumjeti interakciju biljka - zemlja - voda sa različitim fenofazama vinove loze. Sistem za navodnjavanje predstavlja jedan od najvažnijih faktora za uspješnu poljoprivrednu proizvodnju. Savremena biljna proizvodnja zasniva se na boljem iskorišćenju vode po jedinici površine, odnosno realizaciju većih prinosa uz istovremeno smanjenje količine ulaznih resursa (voda, đubrivo). U dosadašnjem periodu u ovoj oblasti, preduzeće „13. Jul Plantaže” sprovela je niz aktivnosti u oblasti upotrebe različitih senzora, sa ciljem optimizacije navodnjavanja vinove loze. Na nekoliko mikrolokaliteta sa različitim sortama grožđa postavljeno je
28 senzorskih uređaja na lokalitetu Ćemovsko polje, radi praćenja nivoa vlage u zemljištu na različitim dubinama. Osim toga, preduzeće je sprovelo i aktivnosti u okviru pilot projekta u kome su se u industriji vina koristile moderne tehnologije internet inteligentnih uređaja, kao platforma za razvoj pametnih etiketa i pametnih traka ili QR kodova, NFC i SmartTags za krajnji proizvod tj. flaširano vino...
MEHANIZACIJA I IKT U PROIZVODNJI ŠLJIVE - PREDSTAVLJANJE PROJEKTA
...intenzivan i ekonomičan uzgoj šljive baziran je na velikom učešću ljudskog rada u procesu proizvodnje (rezidba i berba). Mehanizovana rezidba treba da unaprijedi efikasnost u proizvodnji i smanji učešće
ljudskog rada. Istraživanjem će biti analizirana mogućnost upotrebe opreme za mehanizovanu rezidbu šljive, uz podršku alata za preciznu poljoprivredu. Fokus istraživanja će biti na zelenoj rezidbi, a biće testirana i mogućnost zimske rezidbe na manjim površinama. Metodologija istraživanja je bazirana na ispitivanju uticaja mehanizovane rezidbe na redovno plodonošenje kod najznačajnijih sorti šljive. Upotrebom prikladne IT opreme (dron, satelitske mape...) i određivanjem vegetacionog indeksa, biće praćen intenzitet porasta letorasta, gustina krošnje, intenzitet plodonošenja kao i drugi parametri koji mogu doprinjeti boljem metodološkom pristupu u radu i sveobuhvatnijoj analizi dobijenih rezultata i njihovom predstavljanju širem auditorijumu...
Prezentacija projekta "UNAPREĐENjE EFIKASNOSTI GAJENjA ŠLjIVE MEHANIZOVANjEM RADNIH OPERACIJA UZ PODRŠKU INFORMACIONIH TEHNOLOGIJA" finansiranog od strane Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo, Republike Srpske.
Konferencija je aktivnost u okviru projekta:
VITALISING ICT RELEVANCE IN AGRICULTURAL LEARNING / VIRAL / 609755-EPP-1-2019-1-BA-EPPKA2-CBHE-JP
CARPO – PROGRAM ZA PREDVIĐANJE BILJNIH BOLESTI
...CARPO je agrometeorološki web servis za izvještavanje čija izrada je finansirana od strane Organizacije Ujedinjenih nacija (UNDP) za Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske. Namijenjen je u prvom redu poljoprivrednim proizvođačima, savjetodavcima i aktivnim agronomima. Cilj CARPO sistema je stvaranje uslova za prognozu i prevenciju nastanka šteta na biljnim vrstama i racionalizacija primjene pesticida. Osnovu CARPO sistema čini mreža meteoroloških stanica na teritoriji Republike Srpske. Koristeći podatke sa stanica i podatke numeričke vremenske prognoze, CARPO vrši automatsku simulaciju razvoja najvažnijih bolesti i štetočina u realnom vremenu i procjenu rizika od nastanka šteta na parcelama registrovanih korisnika sedam dana unaprijed. Sistem takođe omogućava slanje pisanih
obavještenja i preporuka od strane izvještajno - prognozne službe ka korisnicima...
DIZAJNIRANJE POLJOPRIVREDNO - PREHRAMBENIH SISTEMA BAZIRANIH NA INTERNETU
INTELIGENTIH UREĐAJA
...očekuje se da će internet inteligentih uređaja (IIU) imati značajan uticaj u poljoprivredi i proizvodnji hrane. Međutim, važan izazov za široko prihvatanje IIU je suočavanje sa ogromnom heterogenošću ove oblasti. Brojne mogućnosti primjene ovih sistema nameću potrebu ispunjavanja specifičnih zahtjeva i ograničenja u kontekstu njihovog dizajna, pa u većini slučajeva koncept jednog rješenja za sve potrebe nije izvodljiva opcija. S obzirom na postojeći široki spektar rješenja i samim tim mnogo mogućih dizajnerskih odluka u IIU zaista je moguće dizajnirati brojne sisteme. Međutim, najčešće nije jednostavno dobiti odgovarajući IIU sistem koji zadovoljava u pogledu funkcionalnosti i kvaliteta, a uz to i kreirati potreban sistematski pristup sa odgovarajućim dizajnerskim rješenjima i alatima koji podržavaju cjelokupni dizajn i evaluaciju IIU sistema. U prezentaciji fokus će biti stavljen na koncept dizajniranja poljoprivredno - prehrambenih sistema zasnovanih na IIU. Biće analizirane ključne karakteristike koncepta koje se odnose na modeliranje i dizajn IIU arhitekture, ključni izazovi za njihovu arhitekturu, kao i mogući pravci rješenja...
PRECIZNA POLJOPRIVREDNA ELEKTRONIKA I IKT TEHNOLOGIJA: PRIMJENJIVA RJEŠENJA
...napredna elektronika i ICT tehnologije mogu unaprijediti poljoprivredni sektor i olakšati samu proizvodnju. Međutim, ponekad se čini da su ovakvi pristupi više stvar manira, nego rezultat ozbiljnog planiranja i analize isplativosti. Dizajnirajući takve sisteme u praksi, trebalo bi dati odgovor na osnovno pitanje: koja je njihova korist? Zasad, veće su koristi od pratećih pojava kao što su: upoznavanje sa novim tehnologijama, ispitivanje mogućnosti njihove primjene u poljoprivredi, istraživanje, obuka ljudi itd. U radu će biti prikazani opšti zahtjevi koje elektronika, internet inteligentni uređaji, kibernetički fizički sistemi, vještačka inteligencija i drugi pametni sistemi moraju ispuniti kako bi bili od koristi...
ODABRANI PRIMJERI DIGITALIZACIJE U POLJOPRIVREDI
...prezentacija predstavlja rezultate tri različita projekta koji se sprovode na Katedri za inženjering biosistema; razvoj robota za mala gazdinstva, istraživački projekat koji uključuje veći robot za vinograde i treći, upotrebu dronova u poljoprivredi. Prvi projekat je studentskog tipa i ima za cilj obuku buduće generacije inženjera, putem interdisciplinarnog pristupa iz oblasti poljoprivrede, informatike, elektrotehnike i mašinstva. Drugi projekat
predstavlja istraživački rad za razvoj potpuno autonomnog vinogradarskog robota sa ciljem da bude komercijalno dostupan u periodu od jedne do dvije godine. Treći projekat čini istraživački rad koji se realizuje sa partnerom iz sektora industrije, kako bi se pružila pomoć poljoprivrednicima u pogledu različitih tretmana na biljakama, sa ciljem smanjenja ulaznih resursa (đubriva i sredstva za zaštitu bilja), precizne primjene tretmana i povećanja prinosa...
OBRADA SIGNALA U BIOHIBRIDNIM SISTEMIMA
...biohibridni sistemi su nova i brzo-rastuća oblast, koja uspostavlja nove paradigme u teoriji sistema i obradi signala. U okviru prezentacije biće predstavljen kratak pregled sinergije prepoznavanja bioelemenata i vještačkih sistema sa algoritmima kognitivne obrade signala i biohibridnih sistema sa sposobnošću da uče, razvijaju se i samoorganizuju. U ovim novim oblastima istraživanja, metode koje uključuju komprimirano očitavanje, digitalnu obradu rasejanog signala, velike podatke, tenzore, približno računanje, prolazno računanje i duboko učenje ohrabrujuće su i verovatno će dovesti do određenog napretka. Ali, za veći napredak na polju biohibridnih sistema, neophodne su metode koje prevazilaze klasičnu teoriju i postojeća rješenja. Kao primjer, biće prikazan
pristup obradi signala u kognitivnim biosenzorima sa organizmima koji žive u grupama (pčele)...
PRIMJENA IKT U VINOGRADARSTVU I PROIZVODNJI VINA – AKTIVNOSTI U PREDUZEĆU “13. JUL PLANTAŽE”
...s obzirom na to da precizno vinogradarstvo predstavlja najsavremeniji način uzgoja vinove loze, preduzeće „13. Jul Plantaže” prepoznala je značaj savremenih informaciono - komunikacionih tehnologija (IKT) i njihovu primjenu u vinogradarstvu i proizvodnji vina. Precizno vinogradarstvo predstavlja jedinstveno sredstvo u upravljanju vinogradima, u skladu sa lokalnim varijacijama agro-ekoloških uslova i povezuje nauku i tehnologiju u cilju poboljšanja proizvodnje grožđa i vina. Da bi se postigao bolji prinos i kvalitet u vinogradima, od suštinskog je značaja razumjeti interakciju biljka - zemlja - voda sa različitim fenofazama vinove loze. Sistem za navodnjavanje predstavlja jedan od najvažnijih faktora za uspješnu poljoprivrednu proizvodnju. Savremena biljna proizvodnja zasniva se na boljem iskorišćenju vode po jedinici površine, odnosno realizaciju većih prinosa uz istovremeno smanjenje količine ulaznih resursa (voda, đubrivo). U dosadašnjem periodu u ovoj oblasti, preduzeće „13. Jul Plantaže” sprovela je niz aktivnosti u oblasti upotrebe različitih senzora, sa ciljem optimizacije navodnjavanja vinove loze. Na nekoliko mikrolokaliteta sa različitim sortama grožđa postavljeno je
28 senzorskih uređaja na lokalitetu Ćemovsko polje, radi praćenja nivoa vlage u zemljištu na različitim dubinama. Osim toga, preduzeće je sprovelo i aktivnosti u okviru pilot projekta u kome su se u industriji vina koristile moderne tehnologije internet inteligentnih uređaja, kao platforma za razvoj pametnih etiketa i pametnih traka ili QR kodova, NFC i SmartTags za krajnji proizvod tj. flaširano vino...
MEHANIZACIJA I IKT U PROIZVODNJI ŠLJIVE - PREDSTAVLJANJE PROJEKTA
...intenzivan i ekonomičan uzgoj šljive baziran je na velikom učešću ljudskog rada u procesu proizvodnje (rezidba i berba). Mehanizovana rezidba treba da unaprijedi efikasnost u proizvodnji i smanji učešće
ljudskog rada. Istraživanjem će biti analizirana mogućnost upotrebe opreme za mehanizovanu rezidbu šljive, uz podršku alata za preciznu poljoprivredu. Fokus istraživanja će biti na zelenoj rezidbi, a biće testirana i mogućnost zimske rezidbe na manjim površinama. Metodologija istraživanja je bazirana na ispitivanju uticaja mehanizovane rezidbe na redovno plodonošenje kod najznačajnijih sorti šljive. Upotrebom prikladne IT opreme (dron, satelitske mape...) i određivanjem vegetacionog indeksa, biće praćen intenzitet porasta letorasta, gustina krošnje, intenzitet plodonošenja kao i drugi parametri koji mogu doprinjeti boljem metodološkom pristupu u radu i sveobuhvatnijoj analizi dobijenih rezultata i njihovom predstavljanju širem auditorijumu...
Prezentacija projekta "UNAPREĐENjE EFIKASNOSTI GAJENjA ŠLjIVE MEHANIZOVANjEM RADNIH OPERACIJA UZ PODRŠKU INFORMACIONIH TEHNOLOGIJA" finansiranog od strane Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo, Republike Srpske.
Konferencija je aktivnost u okviru projekta:
VITALISING ICT RELEVANCE IN AGRICULTURAL LEARNING / VIRAL / 609755-EPP-1-2019-1-BA-EPPKA2-CBHE-JP
CARPO – PROGRAM ZA PREDVIĐANJE BILJNIH BOLESTI
...CARPO je agrometeorološki web servis za izvještavanje čija izrada je finansirana od strane Organizacije Ujedinjenih nacija (UNDP) za Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske. Namijenjen je u prvom redu poljoprivrednim proizvođačima, savjetodavcima i aktivnim agronomima. Cilj CARPO sistema je stvaranje uslova za prognozu i prevenciju nastanka šteta na biljnim vrstama i racionalizacija primjene pesticida. Osnovu CARPO sistema čini mreža meteoroloških stanica na teritoriji Republike Srpske. Koristeći podatke sa stanica i podatke numeričke vremenske prognoze, CARPO vrši automatsku simulaciju razvoja najvažnijih bolesti i štetočina u realnom vremenu i procjenu rizika od nastanka šteta na parcelama registrovanih korisnika sedam dana unaprijed. Sistem takođe omogućava slanje pisanih
obavještenja i preporuka od strane izvještajno - prognozne službe ka korisnicima...
DIZAJNIRANJE POLJOPRIVREDNO - PREHRAMBENIH SISTEMA BAZIRANIH NA INTERNETU
INTELIGENTIH UREĐAJA
...očekuje se da će internet inteligentih uređaja (IIU) imati značajan uticaj u poljoprivredi i proizvodnji hrane. Međutim, važan izazov za široko prihvatanje IIU je suočavanje sa ogromnom heterogenošću ove oblasti. Brojne mogućnosti primjene ovih sistema nameću potrebu ispunjavanja specifičnih zahtjeva i ograničenja u kontekstu njihovog dizajna, pa u većini slučajeva koncept jednog rješenja za sve potrebe nije izvodljiva opcija. S obzirom na postojeći široki spektar rješenja i samim tim mnogo mogućih dizajnerskih odluka u IIU zaista je moguće dizajnirati brojne sisteme. Međutim, najčešće nije jednostavno dobiti odgovarajući IIU sistem koji zadovoljava u pogledu funkcionalnosti i kvaliteta, a uz to i kreirati potreban sistematski pristup sa odgovarajućim dizajnerskim rješenjima i alatima koji podržavaju cjelokupni dizajn i evaluaciju IIU sistema. U prezentaciji fokus će biti stavljen na koncept dizajniranja poljoprivredno - prehrambenih sistema zasnovanih na IIU. Biće analizirane ključne karakteristike koncepta koje se odnose na modeliranje i dizajn IIU arhitekture, ključni izazovi za njihovu arhitekturu, kao i mogući pravci rješenja...
PRECIZNA POLJOPRIVREDNA ELEKTRONIKA I IKT TEHNOLOGIJA: PRIMJENJIVA RJEŠENJA
...napredna elektronika i ICT tehnologije mogu unaprijediti poljoprivredni sektor i olakšati samu proizvodnju. Međutim, ponekad se čini da su ovakvi pristupi više stvar manira, nego rezultat ozbiljnog planiranja i analize isplativosti. Dizajnirajući takve sisteme u praksi, trebalo bi dati odgovor na osnovno pitanje: koja je njihova korist? Zasad, veće su koristi od pratećih pojava kao što su: upoznavanje sa novim tehnologijama, ispitivanje mogućnosti njihove primjene u poljoprivredi, istraživanje, obuka ljudi itd. U radu će biti prikazani opšti zahtjevi koje elektronika, internet inteligentni uređaji, kibernetički fizički sistemi, vještačka inteligencija i drugi pametni sistemi moraju ispuniti kako bi bili od koristi...
ODABRANI PRIMJERI DIGITALIZACIJE U POLJOPRIVREDI
...prezentacija predstavlja rezultate tri različita projekta koji se sprovode na Katedri za inženjering biosistema; razvoj robota za mala gazdinstva, istraživački projekat koji uključuje veći robot za vinograde i treći, upotrebu dronova u poljoprivredi. Prvi projekat je studentskog tipa i ima za cilj obuku buduće generacije inženjera, putem interdisciplinarnog pristupa iz oblasti poljoprivrede, informatike, elektrotehnike i mašinstva. Drugi projekat
predstavlja istraživački rad za razvoj potpuno autonomnog vinogradarskog robota sa ciljem da bude komercijalno dostupan u periodu od jedne do dvije godine. Treći projekat čini istraživački rad koji se realizuje sa partnerom iz sektora industrije, kako bi se pružila pomoć poljoprivrednicima u pogledu različitih tretmana na biljakama, sa ciljem smanjenja ulaznih resursa (đubriva i sredstva za zaštitu bilja), precizne primjene tretmana i povećanja prinosa...
OBRADA SIGNALA U BIOHIBRIDNIM SISTEMIMA
...biohibridni sistemi su nova i brzo-rastuća oblast, koja uspostavlja nove paradigme u teoriji sistema i obradi signala. U okviru prezentacije biće predstavljen kratak pregled sinergije prepoznavanja bioelemenata i vještačkih sistema sa algoritmima kognitivne obrade signala i biohibridnih sistema sa sposobnošću da uče, razvijaju se i samoorganizuju. U ovim novim oblastima istraživanja, metode koje uključuju komprimirano očitavanje, digitalnu obradu rasejanog signala, velike podatke, tenzore, približno računanje, prolazno računanje i duboko učenje ohrabrujuće su i verovatno će dovesti do određenog napretka. Ali, za veći napredak na polju biohibridnih sistema, neophodne su metode koje prevazilaze klasičnu teoriju i postojeća rješenja. Kao primjer, biće prikazan
pristup obradi signala u kognitivnim biosenzorima sa organizmima koji žive u grupama (pčele)...
PRIMJENA IKT U VINOGRADARSTVU I PROIZVODNJI VINA – AKTIVNOSTI U PREDUZEĆU “13. JUL PLANTAŽE”
...s obzirom na to da precizno vinogradarstvo predstavlja najsavremeniji način uzgoja vinove loze, preduzeće „13. Jul Plantaže” prepoznala je značaj savremenih informaciono - komunikacionih tehnologija (IKT) i njihovu primjenu u vinogradarstvu i proizvodnji vina. Precizno vinogradarstvo predstavlja jedinstveno sredstvo u upravljanju vinogradima, u skladu sa lokalnim varijacijama agro-ekoloških uslova i povezuje nauku i tehnologiju u cilju poboljšanja proizvodnje grožđa i vina. Da bi se postigao bolji prinos i kvalitet u vinogradima, od suštinskog je značaja razumjeti interakciju biljka - zemlja - voda sa različitim fenofazama vinove loze. Sistem za navodnjavanje predstavlja jedan od najvažnijih faktora za uspješnu poljoprivrednu proizvodnju. Savremena biljna proizvodnja zasniva se na boljem iskorišćenju vode po jedinici površine, odnosno realizaciju većih prinosa uz istovremeno smanjenje količine ulaznih resursa (voda, đubrivo). U dosadašnjem periodu u ovoj oblasti, preduzeće „13. Jul Plantaže” sprovela je niz aktivnosti u oblasti upotrebe različitih senzora, sa ciljem optimizacije navodnjavanja vinove loze. Na nekoliko mikrolokaliteta sa različitim sortama grožđa postavljeno je
28 senzorskih uređaja na lokalitetu Ćemovsko polje, radi praćenja nivoa vlage u zemljištu na različitim dubinama. Osim toga, preduzeće je sprovelo i aktivnosti u okviru pilot projekta u kome su se u industriji vina koristile moderne tehnologije internet inteligentnih uređaja, kao platforma za razvoj pametnih etiketa i pametnih traka ili QR kodova, NFC i SmartTags za krajnji proizvod tj. flaširano vino...
MEHANIZACIJA I IKT U PROIZVODNJI ŠLJIVE - PREDSTAVLJANJE PROJEKTA
...intenzivan i ekonomičan uzgoj šljive baziran je na velikom učešću ljudskog rada u procesu proizvodnje (rezidba i berba). Mehanizovana rezidba treba da unaprijedi efikasnost u proizvodnji i smanji učešće
ljudskog rada. Istraživanjem će biti analizirana mogućnost upotrebe opreme za mehanizovanu rezidbu šljive, uz podršku alata za preciznu poljoprivredu. Fokus istraživanja će biti na zelenoj rezidbi, a biće testirana i mogućnost zimske rezidbe na manjim površinama. Metodologija istraživanja je bazirana na ispitivanju uticaja mehanizovane rezidbe na redovno plodonošenje kod najznačajnijih sorti šljive. Upotrebom prikladne IT opreme (dron, satelitske mape...) i određivanjem vegetacionog indeksa, biće praćen intenzitet porasta letorasta, gustina krošnje, intenzitet plodonošenja kao i drugi parametri koji mogu doprinjeti boljem metodološkom pristupu u radu i sveobuhvatnijoj analizi dobijenih rezultata i njihovom predstavljanju širem auditorijumu...
Prezentacija projekta "UNAPREĐENjE EFIKASNOSTI GAJENjA ŠLjIVE MEHANIZOVANjEM RADNIH OPERACIJA UZ PODRŠKU INFORMACIONIH TEHNOLOGIJA" finansiranog od strane Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo, Republike Srpske.
Konferencija je aktivnost u okviru projekta:
VITALISING ICT RELEVANCE IN AGRICULTURAL LEARNING / VIRAL / 609755-EPP-1-2019-1-BA-EPPKA2-CBHE-JP
CARPO – PROGRAM ZA PREDVIĐANJE BILJNIH BOLESTI
...CARPO je agrometeorološki web servis za izvještavanje čija izrada je finansirana od strane Organizacije Ujedinjenih nacija (UNDP) za Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske. Namijenjen je u prvom redu poljoprivrednim proizvođačima, savjetodavcima i aktivnim agronomima. Cilj CARPO sistema je stvaranje uslova za prognozu i prevenciju nastanka šteta na biljnim vrstama i racionalizacija primjene pesticida. Osnovu CARPO sistema čini mreža meteoroloških stanica na teritoriji Republike Srpske. Koristeći podatke sa stanica i podatke numeričke vremenske prognoze, CARPO vrši automatsku simulaciju razvoja najvažnijih bolesti i štetočina u realnom vremenu i procjenu rizika od nastanka šteta na parcelama registrovanih korisnika sedam dana unaprijed. Sistem takođe omogućava slanje pisanih
obavještenja i preporuka od strane izvještajno - prognozne službe ka korisnicima...
DIZAJNIRANJE POLJOPRIVREDNO - PREHRAMBENIH SISTEMA BAZIRANIH NA INTERNETU
INTELIGENTIH UREĐAJA
...očekuje se da će internet inteligentih uređaja (IIU) imati značajan uticaj u poljoprivredi i proizvodnji hrane. Međutim, važan izazov za široko prihvatanje IIU je suočavanje sa ogromnom heterogenošću ove oblasti. Brojne mogućnosti primjene ovih sistema nameću potrebu ispunjavanja specifičnih zahtjeva i ograničenja u kontekstu njihovog dizajna, pa u većini slučajeva koncept jednog rješenja za sve potrebe nije izvodljiva opcija. S obzirom na postojeći široki spektar rješenja i samim tim mnogo mogućih dizajnerskih odluka u IIU zaista je moguće dizajnirati brojne sisteme. Međutim, najčešće nije jednostavno dobiti odgovarajući IIU sistem koji zadovoljava u pogledu funkcionalnosti i kvaliteta, a uz to i kreirati potreban sistematski pristup sa odgovarajućim dizajnerskim rješenjima i alatima koji podržavaju cjelokupni dizajn i evaluaciju IIU sistema. U prezentaciji fokus će biti stavljen na koncept dizajniranja poljoprivredno - prehrambenih sistema zasnovanih na IIU. Biće analizirane ključne karakteristike koncepta koje se odnose na modeliranje i dizajn IIU arhitekture, ključni izazovi za njihovu arhitekturu, kao i mogući pravci rješenja...
PRECIZNA POLJOPRIVREDNA ELEKTRONIKA I IKT TEHNOLOGIJA: PRIMJENJIVA RJEŠENJA
...napredna elektronika i ICT tehnologije mogu unaprijediti poljoprivredni sektor i olakšati samu proizvodnju. Međutim, ponekad se čini da su ovakvi pristupi više stvar manira, nego rezultat ozbiljnog planiranja i analize isplativosti. Dizajnirajući takve sisteme u praksi, trebalo bi dati odgovor na osnovno pitanje: koja je njihova korist? Zasad, veće su koristi od pratećih pojava kao što su: upoznavanje sa novim tehnologijama, ispitivanje mogućnosti njihove primjene u poljoprivredi, istraživanje, obuka ljudi itd. U radu će biti prikazani opšti zahtjevi koje elektronika, internet inteligentni uređaji, kibernetički fizički sistemi, vještačka inteligencija i drugi pametni sistemi moraju ispuniti kako bi bili od koristi...
ODABRANI PRIMJERI DIGITALIZACIJE U POLJOPRIVREDI
...prezentacija predstavlja rezultate tri različita projekta koji se sprovode na Katedri za inženjering biosistema; razvoj robota za mala gazdinstva, istraživački projekat koji uključuje veći robot za vinograde i treći, upotrebu dronova u poljoprivredi. Prvi projekat je studentskog tipa i ima za cilj obuku buduće generacije inženjera, putem interdisciplinarnog pristupa iz oblasti poljoprivrede, informatike, elektrotehnike i mašinstva. Drugi projekat
predstavlja istraživački rad za razvoj potpuno autonomnog vinogradarskog robota sa ciljem da bude komercijalno dostupan u periodu od jedne do dvije godine. Treći projekat čini istraživački rad koji se realizuje sa partnerom iz sektora industrije, kako bi se pružila pomoć poljoprivrednicima u pogledu različitih tretmana na biljakama, sa ciljem smanjenja ulaznih resursa (đubriva i sredstva za zaštitu bilja), precizne primjene tretmana i povećanja prinosa...
OBRADA SIGNALA U BIOHIBRIDNIM SISTEMIMA
...biohibridni sistemi su nova i brzo-rastuća oblast, koja uspostavlja nove paradigme u teoriji sistema i obradi signala. U okviru prezentacije biće predstavljen kratak pregled sinergije prepoznavanja bioelemenata i vještačkih sistema sa algoritmima kognitivne obrade signala i biohibridnih sistema sa sposobnošću da uče, razvijaju se i samoorganizuju. U ovim novim oblastima istraživanja, metode koje uključuju komprimirano očitavanje, digitalnu obradu rasejanog signala, velike podatke, tenzore, približno računanje, prolazno računanje i duboko učenje ohrabrujuće su i verovatno će dovesti do određenog napretka. Ali, za veći napredak na polju biohibridnih sistema, neophodne su metode koje prevazilaze klasičnu teoriju i postojeća rješenja. Kao primjer, biće prikazan
pristup obradi signala u kognitivnim biosenzorima sa organizmima koji žive u grupama (pčele)...
PRIMJENA IKT U VINOGRADARSTVU I PROIZVODNJI VINA – AKTIVNOSTI U PREDUZEĆU “13. JUL PLANTAŽE”
...s obzirom na to da precizno vinogradarstvo predstavlja najsavremeniji način uzgoja vinove loze, preduzeće „13. Jul Plantaže” prepoznala je značaj savremenih informaciono - komunikacionih tehnologija (IKT) i njihovu primjenu u vinogradarstvu i proizvodnji vina. Precizno vinogradarstvo predstavlja jedinstveno sredstvo u upravljanju vinogradima, u skladu sa lokalnim varijacijama agro-ekoloških uslova i povezuje nauku i tehnologiju u cilju poboljšanja proizvodnje grožđa i vina. Da bi se postigao bolji prinos i kvalitet u vinogradima, od suštinskog je značaja razumjeti interakciju biljka - zemlja - voda sa različitim fenofazama vinove loze. Sistem za navodnjavanje predstavlja jedan od najvažnijih faktora za uspješnu poljoprivrednu proizvodnju. Savremena biljna proizvodnja zasniva se na boljem iskorišćenju vode po jedinici površine, odnosno realizaciju većih prinosa uz istovremeno smanjenje količine ulaznih resursa (voda, đubrivo). U dosadašnjem periodu u ovoj oblasti, preduzeće „13. Jul Plantaže” sprovela je niz aktivnosti u oblasti upotrebe različitih senzora, sa ciljem optimizacije navodnjavanja vinove loze. Na nekoliko mikrolokaliteta sa različitim sortama grožđa postavljeno je
28 senzorskih uređaja na lokalitetu Ćemovsko polje, radi praćenja nivoa vlage u zemljištu na različitim dubinama. Osim toga, preduzeće je sprovelo i aktivnosti u okviru pilot projekta u kome su se u industriji vina koristile moderne tehnologije internet inteligentnih uređaja, kao platforma za razvoj pametnih etiketa i pametnih traka ili QR kodova, NFC i SmartTags za krajnji proizvod tj. flaširano vino...
MEHANIZACIJA I IKT U PROIZVODNJI ŠLJIVE - PREDSTAVLJANJE PROJEKTA
...intenzivan i ekonomičan uzgoj šljive baziran je na velikom učešću ljudskog rada u procesu proizvodnje (rezidba i berba). Mehanizovana rezidba treba da unaprijedi efikasnost u proizvodnji i smanji učešće
ljudskog rada. Istraživanjem će biti analizirana mogućnost upotrebe opreme za mehanizovanu rezidbu šljive, uz podršku alata za preciznu poljoprivredu. Fokus istraživanja će biti na zelenoj rezidbi, a biće testirana i mogućnost zimske rezidbe na manjim površinama. Metodologija istraživanja je bazirana na ispitivanju uticaja mehanizovane rezidbe na redovno plodonošenje kod najznačajnijih sorti šljive. Upotrebom prikladne IT opreme (dron, satelitske mape...) i određivanjem vegetacionog indeksa, biće praćen intenzitet porasta letorasta, gustina krošnje, intenzitet plodonošenja kao i drugi parametri koji mogu doprinjeti boljem metodološkom pristupu u radu i sveobuhvatnijoj analizi dobijenih rezultata i njihovom predstavljanju širem auditorijumu...
Prezentacija projekta "UNAPREĐENjE EFIKASNOSTI GAJENjA ŠLjIVE MEHANIZOVANjEM RADNIH OPERACIJA UZ PODRŠKU INFORMACIONIH TEHNOLOGIJA" finansiranog od strane Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo, Republike Srpske.
Konferencija je aktivnost u okviru projekta:
VITALISING ICT RELEVANCE IN AGRICULTURAL LEARNING / VIRAL / 609755-EPP-1-2019-1-BA-EPPKA2-CBHE-JP