un ko’i hunga sigur, ta e kompañero di wega ideal pa kada ... · un ko’i hunga sigur ta e...
TRANSCRIPT
Un ko’i hunga sigur ta e kompañero di wega ideal di kada mucha 2011
Un ko’i hunga sigur, ta e kompañero di wega ideal pa kada mucha.
Un ko’i hunga sigur ta e kompañero di wega ideal di kada mucha 2011
jis un aklarashon: Seguridat di ko’i hunga no ta dependé solamente di e eksistensia di un lei adekuá i bon práktika di esaki dor di e komersiante of e fabrikante.
Den e mundu di wega i ko’i hunga, pero tambe rònt di e desaroyo i edukashon dje mucha, e proseso di buska un ko’i hunga adekuá pa e edat i kondishon di e mucha ta kontribuí den un forma esensial na e seguridat di e mucha. E seguridat di e mucha mester ta un di e puntonan di atenshon principal di tantu e mayor, e edukador i e fabrikante den e uso korekto di ko’i hunga komo elemento prinsipal pa e mucha su desaroyo. Konklushon: E tarea pa skohe un wega òf ko’i hunga adekuá no ta algu fásil; na momentu di buska un wega òf ko’i hunga kada mayor tin e obligashon di paga atenshon riba e diferente aspekto nan di e wega, semper teniendo na kuenta e personalidat, abilidat sosial, inteligensia i sirkunstansia spesífiko rònt di e mucha.
Tres kondishon pa un ko’i hunga safe i sigur Regla: Kumpli ku regla nan vigente di Etiketashon, informando efikasmente kon mester usa e ko’i hunga, si tin riesgo pa su uso inadekuá i e prekoushon ku mester tuma den kaso kos bai robes. Konsumo: Selekshoná un ko’i hunga adekuá segun su balor rekreativo i edukashonal.
USO: Teniendo na kuenta e komportashon diario di e mucha skohe semper un ko’i hunga adekuá ku no ta pone su salú i seguridat di dje i di otronan den peliger.
Aspektonan pa tene kuenta kuné ora di kumpra un ko’i hunga Konosé e smak, preferensha, kapasidat, edat di e mucha i kua fase e ta den su bida. Tene igualmente kuenta ku su medio ambiente, su espasio i tempu disponibel i e posibilidat di tin mucha pa hunga kuné. E mihó ko’i hunga no ta esun mas karu, sino esun ku mihó ta adaptá i kuadra ku e mucha segun e karakterístikanan ariba menshoná.
ü Buska ko’i hunga ku e mucha por hunga tantu su so , pero tambe ku ta stimulá pa e por hunga ku otro mucha. Esaki ta siñ’é kompartí i hunga den grupo.
ü Lo ideal ta si e ko’i hunga ta fomentá kompetensia. Evitá esnan ku ta fomentá agresividat i violensha.
ü Kontrolá si e empake i e ko’i hunga ta marká ku CE, esaki ta un símbolo ku ta indiká ku e ko’i hunga aki ta kumpli ku norma nan di seguridat ku Union Europeo tin.
ü Lesa i sigui e instrukshonnan kon mester usa e ko’i hunga adekuadamente.
ü E etikèt(instrukshonnan, etc)mester ta den un idioma ofisial di e pais kaminda nan ta bende e produkto.
ü Pone atenshon spesial na e ko’i hunganan ku e símbolo 0-3. Esei no ker men ku e no por wòrdu usa pa muchanan mas chikí ku 36 luna, sino ku su uso por ta peligroso dor di e partinan chikí ku por wòrdu guli dor di e mucha, ku e rísiko ku e por stek.
D
Un ko’i hunga sigur ta e kompañero di wega ideal di kada mucha 2011
ü Revisá ko’i hunganan kada temporada, benta
afó esunnan ku ta mustra ku a bira bieu, ku a daña òf a kibra, ya ku nan por tin rant of punta skerpi ku konsekuensha ku ta bira un peliger.
ü Kompra den establesimentunan speshalisá i eksigí bo bon, ku ta inkluí e nòmber di e establesementu, fecha i merkansia.
ü Ora bo ta kumpra ko’i hunga ku ta move, vehíkulo ku tayer, baiskel sòru di kumpra tambe e asesorionan deportivo ku ta hasi e uso mas sigur (hèlm, protektor di rudia i èlebog, etc)
KÒRDA KU............ • KUMPRA KO’I HUNGA NO TA UN
WEGA • Hungamentu ta fundamental, mes
importante tambe ta pa hasié den lugá of ambiente sigur
• Puntra bo mes promé ku bo kumpra un ko’i hunga: ki ko’i hunga e mucha tin, ki e mester i ki tipo di balor e ko’i hunga mester fomentá den e mucha.
• Seguridat no ta un aspekto físiko di e ko’i hunga, ya ku un ko’i hunga inadekuá pa e kapasidat di e mucha por okashoná fustrashon i insatisfakshon; un mal uso por okashoná situashon insigur i di rísiko.
• resiklá i revisá e partinan di un ko’i hunga ku si ta sirbi ainda. E edukashon di medio ambiente tambe ta wòrdu stimulá pa medio di wega.
Un ko’i hunga sigur ta e kompañero di wega ideal di kada mucha 2011
E SIGUIENTE KUADRO TA YUDA SELEKSHONÁ E KO’I HUNGA MAS ADEKUÁ PA KADA EDAT EDAT/KAPASIDAT KO’I HUNGA REKOMENDÁ PAGA TINU KU KONSEHO Di 0 pa 6 luna « Ta sigui ku bista
moveshon di persona i opheto
« Ta deskubrí e funshonnan di su propio kurpa
« Ta respondé ku harimentu i sonido
« Ta diferensha e forma i kolo fo’i otro
« Por sinta un tiki kaba « Ta kapas di usa su
dedenan pa kohe usa opheto sin usa su dùim
• Moviles de cuna (muziek mobiel)
• Maraka di kolo • Mordedores pa
djente(bijtring) • Diferente di kolo • Diferente tekstura • Mat di aktividat (wak
plachi)
Piesanan chikí ku por los òf kita Material ku ta flamabel Ophetonan ku punta i rantnan skerpi
E ko’i hunganan ku no ta rekomendabel pa baby ménos ku 36 luna ta marka ku e símbolo:
Lesa e instrukshon ku atenshon i sigui e rekomendashonnan di e fabrikante Bateria i otro piesanan peligroso mester ta fo’i alkanse di e mucha Sòru pa tin un adulto presente ora e mucha ta hunga i spesialmente ora nan ta hunga pafó Warda tur ko’i hunga si e mucha no ta usa nan. No laga den su kuna of box Muchanan ta desaroyá nan abilidatnan rápidamente. Ko’i hunganan ku e no ta usa mas, wardanan
Un ko’i hunga sigur ta e kompañero di wega ideal di kada mucha 2011
EDAT/KAPASIDAT KO’I HUNGA REKOMENDÁ PAGA TINU KU KONSEHO Di 7 pa 12 luna « Ta move ku mas
naturalidat « Ya ta kapas pa
rekonosé stèm i pronunsiá algun palabra
« Ta eksplorá, mishi i dal opheto
« Ta buska ophetonan skondí
« Ta gatia i mishi ku opheto
« Ta sinta nan so
• Ko’i hunga ku ta move,
Bala • Ko’i hunga ku sonido • Ko’i hunga di diferente
forma i kolo • Pòpchi di paña • Ko’i hunga pa den awa • Strollers (ko’i kana aden)
Mekanismo ku ta dobla habri i sera i ku chèns di klap dede di e mucha
Di 13 pa 18 luna « Por kana i bula « Ta usa i komprendé
palabra « Ta tira i kua opheto « Ta rekonosé su
ophetonan « Ta haña su promé
amigunan
• Di diferente forma,
tekstura i kolo • Blòkinan di hinka den otro • Baiskel di tres òf kuater wil
i outo di mucha pa e kore den dje
Kralchi, kadena, streki, i asesorio nan ku por kibra
Un ko’i hunga sigur ta e kompañero di wega ideal di kada mucha 2011
EDAT/KAPASIDAT KO’I HUNGA REKOMENDÁ PAGA TINU KU KONSEHO Di 19 pa 24 luna « Ta logra balansa su
mes « Ta papia i
komprondé « Ta gosa ora e logra
algu « Ta deskubrí rònt di
dje i su naturalesa « Ta hunga ku otro
muchanan
• Ko’i hunga ku ta move:
outo i otro vehíkulo, tambe wep i baiskel
• Ko’i hunga ku ta ekspresá: Bòrchi, pintura, músika
• Pòpchi, peluche di bestia
Tur saku, empake i plèstik. Warda nan. Nan no ta ko’i hunga kuné
Di 2 pa 3 aña v Ta siña habilidatnan
nobo v Ta Kore i Bula v Sa sentido di peliger v Tin mihó habilidat v Ta Kurioso pa
nòmber i famia
• Baiskel di 3 wil, outo, blòki
pa konstrukshon, pùzel • Instrumentonan musikal,
klei, pintura • Pòpchi, paña, outo di
kareda, telefon di ko’i hunga
Piesa nan ku ta los fo’i otro Punta skerpi Material manera plèstik, kaha ku e por lora su kurpa kuné E ko’i hunga mester ta limpi sin stof i saka fo’i e plèstik
Tene kuenta ku por tin rumannan mas chikí ku por usa e ko’i hunganan di esnan mas grandi Un ko’i hunga den bon estado ta garantia pa seguridat Tene ko’i hunga limpi i den bon estado
Un ko’i hunga sigur ta e kompañero di wega ideal di kada mucha 2011
EDAT/KAPASIDAT KO’I HUNGA REKOMENDÁ PAGA TINU KU KONSEHO Di 3 pa 5 aña v Ta deskubrí e
ambiente di e famia v Ta papia i hasi
pregunta v Ta siña kantika v Tin mayor abilidat
físiko i presishon den su moveshon
v Ta mustra emoshon ora e ta hunga
v Ta siña kompartí v Ta hunga ku
amigunan
• Stèp, baiskel, trùk • Pùzel, Lego • Bòrchi i kreit, radio, buki di
kuenta • Pochi i su asesorionan,
kas, kushina, paña etc. • Su promé wega nan di
mesa (pe kwartet)
Komponente eléktriko Artíkulonan mané, peluka, hilu, streki, waya, kabel Material i piesanan ku e por guli òf bai den wowo, boka, nanishi
Presensia di un adulto ta nesesario ora ta hunga ku otro muchanan No laga mucha hunga ku aparatonan ku ta karga bateria, i aparato ku ta wòrdu hinka den koriente
Di 6 pa 8 aña v Su kuriosidat ta
oumentá v Por lesa, pinta i skibi v Por suma i resta v Ta krea su propio
mundu v Ta realisá aktividat den
grupo
• Tur sorto di Bala, baiskel
di 2 wil, ekiponan di deporte, stèp, fli
• Mosahik, weganan pa traha ku man
• Trein, outo di remote control
• Weganan di pregunta i kontesta, kues, kuartet, wega nan di mesa manera biyar
• Weganan di eksperimentu,
Aparatonan elektróniko Stabilidat di baiskel, stèp,outo Check break, tayer i wak si nan ta den bon kondishon
Usa protektor ora ta kore baiskel òf ora e ta hasi kualke deporte Sòru pa ora di hunga òf práktika deporte ta hasi esaki riba un sitio safe i sigur. Pone espesial atenshon na ophetonan ku parse ko’i hunga pero no ta manera laiter, laser, yabi
Un ko’i hunga sigur ta e kompañero di wega ideal di kada mucha 2011
mikroskop, steker
EDAT/KAPASIDAT KO’I HUNGA REKOMENDÁ PAGA TINU KU KONSEHO Di 9 pa 11 aña v Tin tendensia di
eksagerá v Individualismo ta
manifestá v Ta traha su propio
plan v Lesa i wak televishon v Ke hunga pafó v Ta interesá den
amigunan, clubnan, i kolekshoná opheto
v Ta realisá aktividatnan kompliká
• Asesorionan deportivo p.e. wante, raketa di tènis etc baiskel, skateboard
• Ko’i hunga di metal, set di konstrukshon
• Weganan manera Monopoli, dam, Mens erger je niet
• Weganan di dibertishon p.e. scrabbel, bingo
• Weganan audio visual i elektroniko: Computer, nitendo, PSP, I-pad
Piesanan elektróniko Supstansianan ku no mag bebe òf bini den kontakto wowo, kurpa etc Paga tinu pa weganan físiko òf instrumentonan skerpi
E edukashon ku e mucha ta risibí na e edat aki te mihó garantia pa seguridat.