Uji dhe Bimët

Uji dhe Bimët • Thelbësor për qeniet e gjalla

• Uji: tretës, bartës, ambient kukryhen proceset biokimike & fiziologjike

Uji dhe Bimët

• Pa ngjyrë: fotosinteza

• Thithja e rrezeve infra të kuqe

Uji dhe Bimët

Difuzioni: kalimi i molekulave nga koncentrimi më i madhnë atë më të vogël

Osmoza: kalimi i molekulave të UJIT përmes membranës ngakoncentrimi më i madh në atë më të vogël

Shtypja Osmotike (PO)Forca e cila mundëson hyrjen e ujit në qelizë, përkatësisht

pengon daljen e ujit nga qeliza

Turgori (T)Shtypja që shkakton citoplazma në murin qelizor.

Pengon hyrjen e pakufizuar të ujit në qelizë

Fuqia Thithëse (F)Shtypja përmes së cilës bimët

thithin ujin nga ambienti ijashtëm

VakuolaOrganele tek qelizat bimore ku bëhet ruajtja e ujit. Ndihmon në rritjen

dhe zhvillimin e bimës

Tretësirat

Plazmolizatkurrja e qelizave bimore për shkak të humbjes së ujit – shkëputja e

citoplazmës nga muri qelizor

Deplazmolizazmadhimi i vakuolës, përkatësisht qelizave, për shkak të hyrjes së ujit në

qelizë

Plazmalema & Tonoplasti

Qarkullimi i ujit nëbimë:

1. Rrënja2. Kërcelli3. Gjethi

Thithja e ujit përmes rrënjës: qimet thithëseQimet thithëse janë jetëshkurtëra – ripërtërihen gjatë gjithë kohës

Vetëm 5% e tërë sasisë së ujit që merr bima përdoret për rritjene saj. Pjesa tjetër lirohet përmes transpirimit

Thithja AKTIVE e ujitpërdoret energji për thithjen e uji përmes qimeve thithëse

Thithja PASIVE e ujitthithja e ujit bëhet përmes transpirimit (lirimit të ujit përmes

gjethes). Qimet thithëse të rrënjës nuk luajnë rol aktiv

Uji Gravituesuji i cili nën gravitetin e tokës depërton në thellësi më të mëdha se sa rrënja.

Bima këtë ujë mund ta përdorë vetëm gjatë kalimit të tij nëpër zonën e rrënjës

Uji Higroskopikuji që mbahet nga grimcat e dheut me force më të madhe se sa

forca e rrënjës, andaj nuk mund të përdoret nga bima

Uji Kapilaruji mes grimcave të dheut tek i cili rrënja ka çasje. Është uji më i

përshtatshëm që bima e shfrytëzon për zhvillim

Indet vaskulare (përçuese në bimë)

Përcjellja e ujit dhe mineraleve nga rrënja në kërcelldhe gjethe

Transpirimi (lirimi i ujit përmes gjetheve)

Rëndësia e Transpirimit

Gojëzor(stomator)

Kutikular Lenticelar

Transpirimi Gojëzor (stomator)90-95%

Gojëza (stoma):pore e vogël në

gjethe që mundësonshkëmbimin e

gazrave

Transpirimi Kutikular5-10%

Kutikula:Shtresë prej dylli në

sipërfaqen e gjetheve qëparandalon humbjen e

ujit nga bima dhe futjene ujit dhe tretësirave nga

jashtë

Transpirimi Lenticelar

Lenticelet:Pore të ngritura nëkërcellin drunor që

mundëson shkëmbimin e gazrave mes kërcellit dhe

atmosferës