uip ve nsip ayrımında radyolojinin önemi

85
UIP ve NSIP ayrımında UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi radyolojinin önemi Dr. Figen Başaran Dr. Figen Başaran Demirkazık Demirkazık HÜTF Radyoloji HÜTF Radyoloji Anabilim Anabilim Dalı Dalı

Upload: seth-padilla

Post on 31-Dec-2015

118 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi. Dr. Figen Başaran Demirkazık HÜTF Radyoloji Anabilim Dalı. YÇBT Endikasyonları. Kronik hastalık: AC grafisi normal veya normale yakın olup diffüz akciğer hastalığı lehine semptom ve akciğer fonksiyon testleri olan hastaların incelenmesi - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

UIP ve NSIP UIP ve NSIP ayrımında ayrımında radyolojinin önemiradyolojinin önemi

Dr. Figen Başaran DemirkazıkDr. Figen Başaran Demirkazık

HÜTF RadyolojiHÜTF Radyoloji Anabilim Dalı Anabilim Dalı

Page 2: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 3: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 4: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

YÇBT EndikasyonlarıYÇBT Endikasyonları

Kronik hastalık:Kronik hastalık: AC grafisi normal veya normale yakın AC grafisi normal veya normale yakın

olup diffüz akciğer hastalığı lehine olup diffüz akciğer hastalığı lehine semptom ve akciğer fonksiyon testlerisemptom ve akciğer fonksiyon testleri olanolan hastaların incelenmesi hastaların incelenmesi

Parenkimal hastalıkların analizi- ayrıcı Parenkimal hastalıkların analizi- ayrıcı tanısı (sarkoidoz, lenfanjitis tanısı (sarkoidoz, lenfanjitis karsinomatoza, histiositozis X, karsinomatoza, histiositozis X, interstisyel fibrozis)interstisyel fibrozis)

Page 5: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

YÇBT EndikasyonlarıYÇBT Endikasyonları

Kronik hastalık:Kronik hastalık: Parenkimal hastalık aktivitesinin Parenkimal hastalık aktivitesinin

araştırılması- tedaviye yanıtın araştırılması- tedaviye yanıtın değerlendirilmesideğerlendirilmesi

AkciğerAkciğer biyopsi biyopsisisi endikasyonunun endikasyonunun konulmasıkonulması, biyopsi tipinin, biyopsi tipinin ve uygun ve uygun bölgenin bölgenin belirlenmesibelirlenmesi

Page 6: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

YÇBT EndikasyonlarıYÇBT Endikasyonları

Akut hastalık:Akut hastalık: AC grafisi normal veya normale yakın AC grafisi normal veya normale yakın

olup akut akciğer hastalığı semptomları olup akut akciğer hastalığı semptomları semptomatik olan hastaların incelenmesisemptomatik olan hastaların incelenmesi

akut-kronik dispne, göğüs ağrısı, akut-kronik dispne, göğüs ağrısı, nedeni bilinmeyen ateş, anormal PFT, nedeni bilinmeyen ateş, anormal PFT, hemoptizi, kemik iliği veya organ nakli hemoptizi, kemik iliği veya organ nakli sonrası veya AIDS’li hastalarda sonrası veya AIDS’li hastalarda enfeksiyon süphesi varsaenfeksiyon süphesi varsa

Page 7: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 8: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

1-1.5 mm8.5-9 mm

YÇBT

Page 9: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Kesit kalınlığı 5 mm Kesit kalınlığı 1 mm

Page 10: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Yumuşak doku filtresi Kemik filtresi

Kesit kalınlığı 1 mm Kesit kalınlığı 1 mm

Page 11: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 12: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

ATS, ERS International Multidisciplinary Consensus Classification of the Idiopathic InterstitialPneumonias. Am J Respir Crit Care Med 2002;165:277–304.

Page 13: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

““USUAL” İNTERSTİSYEL USUAL” İNTERSTİSYEL PNÖMONİ/ İPFPNÖMONİ/ İPF-- klinik özelliklerklinik özellikler

• Hastalar Hastalar >> 50 yaş, median yaşam süresi 2-4 yıldır. 50 yaş, median yaşam süresi 2-4 yıldır.

• Progresif dispne ve prodüktif olamayan öksürük yavaş Progresif dispne ve prodüktif olamayan öksürük yavaş başlar. başlar.

• Erkeklerde kadınlardan biraz daha fazladır.Erkeklerde kadınlardan biraz daha fazladır.

• Sigara öyküsü risk faktörü olabilir.Sigara öyküsü risk faktörü olabilir.

• Yüksek doz steroide yanıt vermez. Yüksek doz steroide yanıt vermez.

• Sitotoksik ilaçların steroidlerle kombinasyonu akut Sitotoksik ilaçların steroidlerle kombinasyonu akut alevlenmelerde etkilidir. alevlenmelerde etkilidir.

Page 14: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

““USUAL” İNTERSTİSYEL USUAL” İNTERSTİSYEL PNÖMONİ-PNÖMONİ- histolojik özelliklerihistolojik özellikleri

• UUIIP’nin en belirgin özelliği dağınık fibroblastik odakların P’nin en belirgin özelliği dağınık fibroblastik odakların varlığıdır.varlığıdır.

• Tipik olarak, tutulum heterojen olup interstisyel Tipik olarak, tutulum heterojen olup interstisyel inflamasyon ve bal peteği alanları arasında normal inflamasyon ve bal peteği alanları arasında normal alanlar bulunur.alanlar bulunur.

• Yamalı tutulum nedeniyle, farklı biyopsi spesimenlerinin Yamalı tutulum nedeniyle, farklı biyopsi spesimenlerinin histolojik incelemesi uyumsuz sonuçlar verebilir.histolojik incelemesi uyumsuz sonuçlar verebilir.

• Bu nedenle, UIP düşünülen vakalarda birden fazla Bu nedenle, UIP düşünülen vakalarda birden fazla lobdan biyopsi alınmalıdır.lobdan biyopsi alınmalıdır.

• YÇBT, biyopsi için uygun lokalizasyonu saptamada YÇBT, biyopsi için uygun lokalizasyonu saptamada yardımcı olarak kullanılmalıdır.yardımcı olarak kullanılmalıdır.

Page 15: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 16: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

““USUAL” İNTERSTİSYEL USUAL” İNTERSTİSYEL PNÖMONİ/ İPF-PNÖMONİ/ İPF- görüntüleme görüntüleme özellikleriözellikleri

Akciğer grafisi:Akciğer grafisi:

• Erken dönemde normal olabilir.Erken dönemde normal olabilir.

• İleri dönemde, akciğer hacimleri azalır, İleri dönemde, akciğer hacimleri azalır, apeksden bazallere doğru artan subplevral apeksden bazallere doğru artan subplevral retiküler opasiteler görülür.retiküler opasiteler görülür.

Page 17: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 18: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 19: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

““USUAL” İNTERSTİSYEL USUAL” İNTERSTİSYEL PNÖMONİ/ İPF-PNÖMONİ/ İPF- görüntüleme görüntüleme özellikleriözellikleri

YÇBT:YÇBT:Bulgu triadı: Bulgu triadı:

• Apikobazal gradientApikobazal gradient• Subplevral retiküler opasitelerSubplevral retiküler opasiteler• Makrokistik balpeteği ile birlikte traksiyon Makrokistik balpeteği ile birlikte traksiyon

bronşektazileribronşektazileri

• Buzlu cam dansiteleri sınırlıdır.Buzlu cam dansiteleri sınırlıdır.

• Yaygın buzlu cam dansiteleri, nodüller, konsolidasyon Yaygın buzlu cam dansiteleri, nodüller, konsolidasyon veya perveya periibronkovasküler dağılım gibi atipik bronkovasküler dağılım gibi atipik görüntüleme bulguları olan vakalarda doku tanısı görüntüleme bulguları olan vakalarda doku tanısı gereklidir.gereklidir.

Page 20: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

UIP

Page 21: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

64 y, E 12 ay sonra

Page 22: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

67 y, E

Page 23: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 24: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 25: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 26: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 27: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 28: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 29: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 30: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 31: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

İPF

Page 32: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

İPF’de akut alevlenmelerİPF’de akut alevlenmeler

Akut alevlenmenin kriterleri:Akut alevlenmenin kriterleri:

1) 1) SSon 1 ay içinde dispnede akut artışon 1 ay içinde dispnede akut artış

2) AC grafisinde veya YÇBT’de parenkimde yeni çıkan 2) AC grafisinde veya YÇBT’de parenkimde yeni çıkan infiltrasyonlarinfiltrasyonlar

3) Pulmoner fonksiyonlarda veya gaz alışverişinde bozulma3) Pulmoner fonksiyonlarda veya gaz alışverişinde bozulma

4) Enfeksiyon veya kardiyovasküler hastalık gibi başka bir 4) Enfeksiyon veya kardiyovasküler hastalık gibi başka bir nedenin olmaması.nedenin olmaması.

Noth I, CHEST 2007; 132:637–650

Page 33: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

İPF’de akut alevlenmelerİPF’de akut alevlenmeler

YÇBT:YÇBT: Retiküler veya bal peteği paterni zemininde yRetiküler veya bal peteği paterni zemininde yeni eni diffüz, multifokal, veya periferik buzlu cam diffüz, multifokal, veya periferik buzlu cam

opasiteleriopasiteleri

Patoloji:Patoloji: Akut alveolar hasar Akut alveolar hasar ++ Hyalen membran Hyalen membran oluşumu.oluşumu.

Page 34: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 35: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

UIP paterni bulunan klinik durumlar• İdyopatik pulmoner fibrozis• Kollajen doku hastalıkları• İlaç toksisitesi• Kronik hipersensitivite pnömonisi• Asbestozis

Page 36: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

RA

Page 37: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

RA

Page 38: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİ: PNÖMONİ: klinik özelliklerklinik özellikler

• 40- 50 yaşda görülür, F40- 50 yaşda görülür, F==MM

• Semptomlar genellikle İPF’e benzer ama genellikle Semptomlar genellikle İPF’e benzer ama genellikle daha hafifdir.daha hafifdir.

• Dispne aylar boyunca giderek artar, yorgunluk, kilo Dispne aylar boyunca giderek artar, yorgunluk, kilo kaybı olabilir.kaybı olabilir.

• Sigara içiciliği risk faktörü değildir. Sigara içiciliği risk faktörü değildir.

• Hastaların çoğunluğu steroid- sitotoksik ilaç Hastaların çoğunluğu steroid- sitotoksik ilaç (siklofosfamid, azotioprin) kombinasyonu ile stabilize (siklofosfamid, azotioprin) kombinasyonu ile stabilize olur veya daha iyi olur.olur veya daha iyi olur.

Page 39: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİ: PNÖMONİ: histolojik özelliklerhistolojik özellikler

• Akciğer tutulumu zamansal ve uzaysal olarak homojen Akciğer tutulumu zamansal ve uzaysal olarak homojen olur.olur.

• Sellüler subtipi: Sellüler subtipi: Alveolar septumlarda başlıca Alveolar septumlarda başlıca inflamatuvar hücrelerden oluşan kalınlaşma vardır.inflamatuvar hücrelerden oluşan kalınlaşma vardır.

• Fibrotik subtipi: Fibrotik subtipi: Hafif inflamasyona ek olarak Hafif inflamasyona ek olarak interstisyel fibrozis görülür.interstisyel fibrozis görülür.

• Sellüler NSIP, fibrotik NSIP’den daha az görülür ancak Sellüler NSIP, fibrotik NSIP’den daha az görülür ancak steroidlere daha iyi yanıt verir ve prognozu daha iyidir.steroidlere daha iyi yanıt verir ve prognozu daha iyidir.

Page 40: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 41: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

NSIP, UIP’ye ilerliyor mu?

UIP’nin başlangıcında NSIP benzeri inflamasyon ve fibrozis olabilir. Ancak, NSIP’nin UIP’ye ilerlediğini gösteren bir kanıt yok.

Page 42: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİ: PNÖMONİ: görüntüleme görüntüleme özellikleriözellikleriAC grafisi:AC grafisi:

Erken dönem NSIP: Erken dönem NSIP: Akciğer grafisi normaldir.Akciğer grafisi normaldir.

İleri dönemde: İleri dönemde: Bilateral akciğer infiltrasyonları Bilateral akciğer infiltrasyonları saptanır. saptanır. Alt loblar daha sık etkilenir, ancak UIP’de Alt loblar daha sık etkilenir, ancak UIP’de olduğu kadar açık bir apikobazal gradient olduğu kadar açık bir apikobazal gradient yoktur.yoktur.

Page 43: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL NONSPESİFİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİ: PNÖMONİ: görüntüleme görüntüleme özellikleriözellikleriYÇBT:YÇBT:Subplevral ve nispeten simetrik dağılım.Subplevral ve nispeten simetrik dağılım.Yamalı buzlu cam dansiteleri irregüler, lineer veya Yamalı buzlu cam dansiteleri irregüler, lineer veya

retiküler opasiteler ile birlikte bulunur.retiküler opasiteler ile birlikte bulunur.

İleri hastalık: İleri hastalık: traksiyon bronşektazileri ve konsolidasyon. traksiyon bronşektazileri ve konsolidasyon. Buzlu cam dansiteleri en belirgin YÇBT bulgusudur.Buzlu cam dansiteleri en belirgin YÇBT bulgusudur.Subplevral kistler UIP’den daha küçük ve daha sınırlıdır.Subplevral kistler UIP’den daha küçük ve daha sınırlıdır.

Mikrokistik bal peteği: Mikrokistik bal peteği: NSIPNSIPMakrokistik bal peteği: Makrokistik bal peteği: UIPUIP

Fibrotik NSIP: Fibrotik NSIP: balpeteği, traksiyon bronşektazileri ve balpeteği, traksiyon bronşektazileri ve intralobüler retiküler opasiteler.intralobüler retiküler opasiteler.

Page 44: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Fibrotik NSIP

Page 45: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Selüler NSIP

Page 46: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 47: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

60 y ,K

Page 48: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

53 y, E

Page 49: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 50: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Patoloji:NSIP

Page 51: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 52: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Patoloji:NSIP

Page 53: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

NSIP paterni bulunan klinik durumlar

• İdyopatik NSIP• Kollajen doku hastalıkları• Hipersensitivite pnömonisi• İlaç yan etkisi• İnfeksiyon• İmmunyetmezlik, HIV infeksiyonu

Page 54: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

İlaç reaksiyonu

Page 55: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Skleroderma

Page 56: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Asbestozis

Page 57: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

UIP n = 44 NSIP n = 50 (%) (%)

Craniocaudal planeUpper zone predominance 2 (4.5) 1 (2)Middle zone predominance 1 (2) 1 (2)Lower zone predominance 37 (85) 45 (90)Equal in all zones 4 (9) 3 (6) Axial planePeripheral predominance 42 (95) 37 (74)Central Predominance 1 (2) 0Diffuse distribution 1 (2) 13 (26) HomogeneityPatchy distribution 27 (61) 15 (30)Confluent distribution 17 (39) 35 (70) Ancillary findingsMediastinal adenopathy 20 (45) 27 (54)Pulmonary artery enlargement 8 (18) 14 (28).

Eliot TL, J Comput Assist Tomogr 2005;29:339

Page 58: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Bal peteğinin UIP için duyarlılığı %41, seçiciliği %96, PÖD %96, NÖD %64 (P< 0.001).

Buzlu cam dansitelerinin + retiküler dansitelerinin dominant olması ve bal peteğinin minimal olması veya hiç olmamasının NSIP açısından duyarlılığı %96, seçiciliği %41. Bal peteğinin dominant olmamasının NÖD: %90

Eliot TL, J Comput Assist Tomogr 2005;29:339

Page 59: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 60: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

NSIP vs UIPNSIP vs UIPNSIP lehine olan anahtar YÇBT özellikleri:NSIP lehine olan anahtar YÇBT özellikleri:

• Akciğerin homojen tutulumu Akciğerin homojen tutulumu • Belirgin apikobazal gradient olmamasıBelirgin apikobazal gradient olmaması• Yaygın buzlu cam dansiteleriYaygın buzlu cam dansiteleri• Daha ince retiküler paternDaha ince retiküler patern• Bal peteği bulgusunun olmamasıBal peteği bulgusunun olmaması• Subplevral alanın nispeten koruması*Subplevral alanın nispeten koruması*

**Silva CI, Radiology. 2008; 246: 288Silva CI, Radiology. 2008; 246: 288

Page 61: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

NSIP vs UIPNSIP vs UIPİzlem:İzlem:

UIP:UIP: buzlu cam dansitelerinin balpeteğine progresyonu buzlu cam dansitelerinin balpeteğine progresyonu sıktır ve geri dönüşü olmayan fibrozisi gösterir. sıktır ve geri dönüşü olmayan fibrozisi gösterir.

NSIP:NSIP: buzlu cam dansiteleri traksiyon bronşektazisi buzlu cam dansiteleri traksiyon bronşektazisi eşlik etse bile balpeteğine ilerlemez. eşlik etse bile balpeteğine ilerlemez.

İzlemde başlangıç bulguları NSIP lehine olan İzlemde başlangıç bulguları NSIP lehine olan vakaların %28’inde bulgular IPF bulgularına vakaların %28’inde bulgular IPF bulgularına benzemiştir *benzemiştir * **Silva CI, Radiology 2008; 247:251Silva CI, Radiology 2008; 247:251

Page 62: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

PrognozPrognozMedian sağkalım süresi: Median sağkalım süresi: NSIP:12 yılNSIP:12 yıl

UIP: 2.8 yıl UIP: 2.8 yıl

5-yıl sağkalım oranları: 5-yıl sağkalım oranları: Sellüler NSIPSellüler NSIP : 100% : 100% Fibrotik NSIPFibrotik NSIP : 90%: 90%UIP UIP : 43%: 43%

10-yıl sağkalım oranları: 10-yıl sağkalım oranları: Sellüler NSIPSellüler NSIP : 100% : 100% Fibrotik NSIP Fibrotik NSIP : 35%: 35% UIP UIP : 15%: 15%

Sellüler NSIP > Fibrotik NSIP > UIP/IPF.Sellüler NSIP > Fibrotik NSIP > UIP/IPF.

Leslie KO, CHEST 2005; 128:513S–519S)

Page 63: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Duy %Duy %Seç %Seç %

IPF- klinik tanıIPF- klinik tanı 62 62 97 97IPF- radyolojik tanıIPF- radyolojik tanı (YÇBT)(YÇBT) 78.5 78.5 90 90

Non IPF- ILD: klinik tanıNon IPF- ILD: klinik tanı 88.8 88.8 40 40Non IPF- ILD: radyolojik tanı Non IPF- ILD: radyolojik tanı 59 59 40 40

Raghu G, CHEST 1999; Raghu G, CHEST 1999; 116:1168–1174116:1168–1174

Page 64: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Hastalığa Göre YÇBT ile Hastalığa Göre YÇBT ile Doğru Tanı Doğru Tanı

Doğru Tanı % Doğru Tanı % Yüksek güvenle Yüksek güvenle

doğru tanı %doğru tanı %

NSIP (n=36) NSIP (n=36) 79.279.2 65.3 65.3UIP (n=11) UIP (n=11) 100 100 90.9 90.9COP (n=8) COP (n=8) 75.0 75.0 43.8 43.8AIP (n=10) AIP (n=10) 75.0 75.0 40.0 40.0DIP or RB-ILD DIP or RB-ILD 35.7 35.7 32.1 32.1LIP (n = 11) LIP (n = 11) 95.595.5 81.8 81.8

Toplam (n = 90) Toplam (n = 90) 76.1 76.1 60.6 60.6

Tsubamoto M, J Comput Assist Tomogr 2005;29:793

Page 65: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Cerrahi Akciğer Biyopsisi Yapılmadığında Cerrahi Akciğer Biyopsisi Yapılmadığında İPF Tanısı İçin İPF Tanısı İçin ATS-ERS ATS-ERS KriterleriKriterleri

Major Major kriterlerkriterlerİnterstisyel akciğer hastalığının diğer bilinen nedenlerinin ekarte İnterstisyel akciğer hastalığının diğer bilinen nedenlerinin ekarte

edilmesi edilmesi ((örnörn, , ilaçların toksik etkileri, çevresel maruziyet, bağ dokusu ilaçların toksik etkileri, çevresel maruziyet, bağ dokusu hastalıklarıhastalıkları))

Anormal Anormal pulmoner fonksiyon testleri, restriksiyon bulguları ile pulmoner fonksiyon testleri, restriksiyon bulguları ile birliktebirlikte(vital kapasitede azalma, (vital kapasitede azalma, FEV1/FVC FEV1/FVC oranında artış) ve gaz oranında artış) ve gaz alışverişinde bozulma alışverişinde bozulma (P(P(A-(A-aa))oo22’da artış, dinlenme veya egsersizde ’da artış, dinlenme veya egsersizde PaoPao22’de azalma, ’de azalma, DDLLlcolco’da azalma’da azalma))

YÇBT’de her iki AC bazalinde retiküler dansiteler, minimal buzlu cam YÇBT’de her iki AC bazalinde retiküler dansiteler, minimal buzlu cam dansiteleridansiteleri

Transbronşial akciğer biyopsisinde veya bronkoalveolar lavajda Transbronşial akciğer biyopsisinde veya bronkoalveolar lavajda alternatif tanı bulguları mevcut deği.alternatif tanı bulguları mevcut deği.

Minor Minor kriterlerkriterlerYaş> 50Yaş> 50Başka açıklaması olmayan egzersiz dispnesinin sinsi başlamasıBaşka açıklaması olmayan egzersiz dispnesinin sinsi başlamasıHastalık süresi >Hastalık süresi >33 ay ay mo moBazallerde insprituvar rallerBazallerde insprituvar raller ( (kuru veya kuru veya “Velcro” t“Velcro” tipi)ipi)

ATS, ERS International Multidisciplinary Consensus Classification of the Idiopathic InterstitialPneumonias. Am J Respir Crit Care Med 2002;165:277–304.

Page 66: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

IPF/CFA Tanısında Klinik Kriterlerin IPF/CFA Tanısında Klinik Kriterlerin Potansiyel LimitasyonlarıPotansiyel Limitasyonları

YÇBTYÇBT % % ATS % ATS % DuyarlılıkDuyarlılık 71 71 71 71 Seçicilik Seçicilik 6767 7575PÖVPÖV 7171 7777NÖDNÖD 6767 6969DoğrulukDoğruluk 6969 7373

Peckham RM, Respiration 2004;71:165

Page 67: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Her Hastada Biyopsi Gerekir mi?Her Hastada Biyopsi Gerekir mi?

• YÇBT’nin tanısal doğruluğunun ortaya YÇBT’nin tanısal doğruluğunun ortaya çıkması çıkması sonucundasonucunda biyopsinin potansiyel biyopsinin potansiyel riskleri dikkate alındığında riskleri dikkate alındığında cerrahi cerrahi açık akciğer açık akciğer biyopsisi İPF şüphesi olan her hastada gerekli biyopsisi İPF şüphesi olan her hastada gerekli değildir.değildir.

• Klinik şüphenin yüksek olduğu durumlarda, Klinik şüphenin yüksek olduğu durumlarda, tipik YÇBT bulguları varsa akciğer biyopsisi tipik YÇBT bulguları varsa akciğer biyopsisi yapılmadan İPF tanısı konulabilir.yapılmadan İPF tanısı konulabilir.

Noth I, CHEST 2007; 132:637–650

Page 68: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

• Genel bir kural olarak, NSIP şüphesi Genel bir kural olarak, NSIP şüphesi varsa her zaman cerrahi biyopsi varsa her zaman cerrahi biyopsi gerekir. Ancak, biyopsi almadan emin gerekir. Ancak, biyopsi almadan emin olunabiliniyorsa, IPF tanısı genellikle olunabiliniyorsa, IPF tanısı genellikle doğrudur.doğrudur.

du Bois R,Thorax 2007;62:1008.

Page 69: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Cerrahi biyopsi yapmanın amacı Cerrahi biyopsi yapmanın amacı nedir? nedir?

1. Hastada UIP değil de NSIP olduğunun bilinmesi klinisyenin 1. Hastada UIP değil de NSIP olduğunun bilinmesi klinisyenin hastayahastayadaha iyimser bir prognoz öngörmesini sağlar.daha iyimser bir prognoz öngörmesini sağlar.

2.NSIP, UIP’ye oranla kısa süreli yüksek doz steroid tedavisi 2.NSIP, UIP’ye oranla kısa süreli yüksek doz steroid tedavisi belirginbelirgin olarak daha iyi bir etkinlik/ yan etki oranına sahip olabilir.olarak daha iyi bir etkinlik/ yan etki oranına sahip olabilir.

3. Alternatif imunosupresif tedavilere yanıt/yan etki dengesi 3. Alternatif imunosupresif tedavilere yanıt/yan etki dengesi bireylerebireyleregöre daha yüksek doğrulukla ayarlanabilir. Bu yolla ortalama göre daha yüksek doğrulukla ayarlanabilir. Bu yolla ortalama sağkalım sağkalım süresi ve yan etti verilerine dayanmak gerekmez. süresi ve yan etti verilerine dayanmak gerekmez.

4. Hastalığı net olarak tanımlanmış hastalarda yeni tedavi 4. Hastalığı net olarak tanımlanmış hastalarda yeni tedavi çalışmaları mevcuttur. Yeni ajanlara olan yanıt bu yolla maksimum çalışmaları mevcuttur. Yeni ajanlara olan yanıt bu yolla maksimum olarak olarak belirlenebilir.belirlenebilir.

Page 70: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

İPF

Page 71: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Patoloji: UIP

Page 72: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Patoloji:UIP

Page 73: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Patoloji: UIP

Page 74: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

52 yaşında, erkek hasta. Sol yan ağrısı ve sırt ağrısı

yakınması ile başvurdu. Fizik muayenesinde özellik yoktu.

Page 75: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 76: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 77: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 78: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Patoloji:Patoloji: Homojen fibrozisin varlığı nonspesifik Homojen fibrozisin varlığı nonspesifik

interstisyel pnömoni (NSIP) patterni ile interstisyel pnömoni (NSIP) patterni ile uyumludur. Ancak beklenenden daha çok uyumludur. Ancak beklenenden daha çok intraalveoler makrofaj dikkati çekmektedir. intraalveoler makrofaj dikkati çekmektedir. Buna karşılık yoğun makrofaj birikimi Buna karşılık yoğun makrofaj birikimi deskuamatif interstisyel pnömoni (DIP) deskuamatif interstisyel pnömoni (DIP) patterni lehinedir. patterni lehinedir.

NSIP? DIP?NSIP? DIP?

Page 79: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

• 38 yaşında, erkek.38 yaşında, erkek.• Soğuk havalarda öksürük Soğuk havalarda öksürük

yakınması oluyormuş.yakınması oluyormuş.• 13 aydır nefes darlığı var.13 aydır nefes darlığı var.

Page 80: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 81: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi
Page 82: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

3259230 mustafakıratTanı ?

Page 83: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

Patoloji: UIP

Page 84: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi

UIPUIP NSIPNSIP

YÇBT bulgularıYÇBT bulguları

Retiküler dansiteler, İnterlobar Retiküler dansiteler, İnterlobar septal kalınlaşmalarseptal kalınlaşmalar

MaMakkrorokistik bal peteği kistik bal peteği

Traksiyon bronşektazileriTraksiyon bronşektazileri

Yapısal distorsiyonYapısal distorsiyon

Fokal buzlu cam dansiteleriFokal buzlu cam dansiteleri

YÇBT bulgularıYÇBT bulguları

Buzlu cam opasiteleriBuzlu cam opasiteleri

Simetrik irregüler veya retiküler Simetrik irregüler veya retiküler

opasiteleropasiteler

KKonsolidaonsolidasyonsyon

MMiikkrorokistik balpeteğikistik balpeteği

Page 85: UIP ve NSIP ayrımında radyolojinin önemi