türkiye'yi anlama klavuzu (ipsos kgm)

Nobody’s Unpredictable16 Ocak 2010

Yaşam Tarzları ve Eğilimler2005 – 2007 - 2009

TÜRKİYE’Yİ ANLAMA KILAVUZU

Türkiye’yi Anlama Kılavuzu

©20

09

Ipso

s

Siyaset

Ekonomi

Medya

Reklam

Alışveriş Eğilimleri ve Tüketim Alışkanlıkları

Toplumsal Cinsiyet

Eğitim

Sağlık

Kimlik ve Aidiet

Boş Zaman

Küme Analizi

Raporun Temel İlgi Alanları


©20

09

Ipso

s

3

Araştırma Tasarımı

Türkiye nüfusu temsiliyeti

Kentsel ve kırsal alan temsiliyeti

14 yaş üstü nüfus temsiliyeti

6 coğrafi bölge temsiliyeti

15,944 örneklem

Saha Çalışması 5 Ekim 2009 – 6 Kasım 2009

Yaşam Trendleri ve Tutumlar Araştırması Türkiye’yi temsiliyet gücüne

sahip olan Hane Tüketim Paneli’ne üye hanelerdeki bireylerle

gerçekleştirilmiştir. Araştırma soru formu ağırlıklı olarak ölçekli sorulardan

oluşmaktadır ve tasarım bireylerin kendi kendilerine form doldurmalarını

kolaylaştırmak üzere yapılmıştır.


©20

09

Ipso

s

4

Örneklem Yapısı

Türkiye

% 2005 2007 2009*

SES GRUP

AB 19% 19% 13%

C1 25% 24% 24%

C2 19% 19% 35%

DE 37% 38% 28%

YERLEŞİM BİRİMİ

KENT 51% 52% 52%

YARIKENT 12% 10% 12%

KIR 37% 38% 36%

YAŞ GRUP

14-19 18% 18% 15%

20-25 16% 16% 14%

26-35 22% 22% 22%

36-45 19% 19% 19%

46+ 25% 26% 30%

(n) 11,641 16,065 15,944

Sosyo – Ekonomik Statü, Yerleşim Birimi ve Yaş Grubuna Göre Dağılım

* 2009 senesi SES tanımları 2005 ve 2007 senelerindeki SES tanımlarından farklıdır.


Türkiye’de Siyaset


©20

09

Ipso

s

Siyaset

Güncel siyaset alanında hergün tanık olduğumuz kamplaşma veçatışmalar Türkiye’nin gerçek dinamiklerini yansıtmıyor. Altı yıllık verilere baktığımızda, toplumu kamplara bölen ideolojilerin merkezî söylemlerini yansıtan cümlelere desteğin düşme eğilimi gösterdiğini anlıyoruz.

Din ve “geleneksel değerler” Türkiye’de siyasî yönelimleri belirleyen en önemli faktörlerdir. Türkiye insanı %66 oranında dinin hayatlarına yön verdiğini düşünmektedir. Ancak bu oranda geçen yıllara göre yaklaşık 6 puanlık düşüş gerçekleşmiştir.

Yapılan çalışma, “ordunun yıpranması/yıpratılması” kavramıyla ifade edilen durumun değerlendirilmesine katkı yapabilir. Geçtiğimiz 6 yıl içinde Türkiye’de ordunun belli bir güven kaybına uğradığı tesbit edilmiştir. Özellikle 2007 yılı itibariyle bu düşüşdikkat çekicidir.

“Bu ülkeyi eleştiren beğenmiyorsa gidebilir” cümlesine verilen desteğin de geçen 6 yıl içinde önemli oranda düşmesi dikkat çekicidir.


©20

09

Ipso

s

Siyaset


Ekonomik Durum


©20

09

Ipso

s

Ekonomi

Türkiye’de bireyler kendilerinin ve ailelerinin ekonomik gelecekleri konusunda kaygılı. Bu kaygı 2005’ten bu yana artma eğiliminde. Yurttaşlar kişisel ekonomik durumlarının ve Türkiye’nin ekonomisinin iyiye gitmediği kanısında.

Emeklilik endişesi 2005’ten bu yana %47’den %51’e yükseliyor. Ailenin geleceğine dair endişe ise aynıdönemde %55’ten %62’ye yükselmiştir.

Türkiye’de yaşayan bireylerin yalnızca dörtte biri ekonominin ve kişisel ekonomik durumun iyiye gittiğini belirtiyor.


©20

09

Ipso

s

10

Ekonomik gelecek beklentileri. 2005, 2007, 2009

Ekonomik Durum

Bireylerin kendi ekonomik gelecekleri ve Türkiye’nin ekonomik geleceği ile ilgili endişelerine yıllar bazında bakıldığında belirgin bir olumsuz yönde değişim gözlemleniyor.

Artan bireysel gelecek endişesi


©20

09

Ipso

s

11

Bireysel ve genel ekonomik gidişbeklentisi:

Bireylerin ekonomik anlamda gelecekten umutlu olup olmadıklarını ölçümleyen sorulardan ikisi kişisel ve Türkiye geneli ile ilgili olarak soruldu. Her iki soruda da Türkiye insanının ekonominin iyiye gitmediğini düşündüğü, ya da bu konuda kararsız olduğu sonucu çıkıyor. Bireysel anlamda ekonomik gelecek hakkında insanların daha karamsar olduğu söylenebilir.

Ekonomik Durum


©20

09

Ipso

s

12

Ekonomik Durum


Medya Kullanımı


©20

09

Ipso

s

Türkiye’de televizyon başına oturanlar en çok yerli dizileri izliyor. Bunu haberler ve haber programları izliyor. Daha sonra ise komedi şovlar ve yarışma programları geliyor.

Yazılı basına ve tematik haber kanallarına ilgi düşüklüğü, televizyon izleyicilerinin üçte birinden fazlasının “kaçış” amaçlı izleyici olması, bir o kadar izleyicinin zaplayarak, rastgele veya başka işle uğraşırken televizyon izlemesi, yüksek dozda çatışma içeren medya söylemlerinin topluma ne kadar mâl olduğunu tartışmalı hale getiriyor.

Türkiye’de medya ile ilgili en çarpıcı eğilim yeni teknolojiler alanında. Internetten alışveriş yaptığını söyleyenler altı yılda iki katına çıkmış durumda (%6’dan %12’ye).

Bir ifade özgürlüğü alanı olarak medya Türkiye’de sıkıntılı bir algı ile karşıkarşıyadır. Türkiye’de %70’e yakın bir kesim “değerlerimize zararlı medya içeriğinin” sansürlenmesine onay vermektedir.

Medya haber gündemi insanların gündelik hayatlarını ne kadar yansıtıyor?

Medya


©20

09

Ipso

s

15

EN ÇOK İZLENEN TV PROGRAM TÜRLERİ: TOP 10

Medya Kullanımı

Yerli diziler:

En çok izlenen televizyon program türleri sıralamasında yerli diziler birinci sırada. Yerli dizileri çok yakın bir yüzde ile haberler ve haber programlarıizliyor. “İlk on” sıralamasında spor programlarının yer almaması dikkat çekici. Spor programları %22 ile on birinci sırada yer alıyor.


©20

09

Ipso

s

16

Medya Kullanımı

Televizyonu nasıl “kullanırsınız”?

Televizyonu nasıl “kullanırsınız”?Türkiye toplumunun 1/3’ü televizyon seyrederken başka işlerle uğraşıyor, “zapping” yapıyor veya televizyon başına oturduğunda karşısına ne çıkarsa izliyor. Daha büyük bir yüzde ile televizyon izlemenin “kaçış” amaçlı olduğu belirtiliyor. Bu grupla “bilinçli izleyiciler” arasındaki fark yalnızca 10 puan.


©20

09

Ipso

s

17

TELEVİZYON KULLANIMI

Medya Kullanımı

Takip ettiğim programlar var: %60Ne izleyeceğimi bilirim: %47


©20

09

Ipso

s

Medya Kullanımı


Reklamlar


©20

09

Ipso

s

Reklamlar

Reklamları izliyoruz ama marka ve ürün seçiminde “rasyonel” davranıyoruz.

Televizyon reklamlarına ilginin önemli ölçüde arttığınıgözlemlediğimiz ülkemizde televizyon reklamlarının satın alma davranışına yansıması konusunda bir gerileme söz konusudur. Bu oran 2005’ten günümüze %10’luk bir düşüşsergilemiştir. Satın alma davranışına etki bakımından en güçlü mecra gazete ve dergiler olarak saptanmaktadır.


©20

09

Ipso

s

Reklamlar

Gazete ve dergilerdeki reklamları

ilgiyle incelerim

Gazete ve dergi

reklamlarıürün

seçimimde yardımcıdır

TV’deki reklamları

ilgiyle incelerim(2005)





TV’deki reklamlar ürün ve marka


(2005)



(2007)



(2009)


Alışveriş Eğilimleri


©20

09

Ipso

s

23

Alışveriş Eğilimleri

2005: %652007: %64

2005: %582007: %54

2005: %612007: %57

2005: %552007: %43

2005: %512007: %48

2005: %502007: %47

2005: %442007: %44

2005: %262007: %27

Yapılan araştırma Türkiye’de marka ve mağaza sadakatinin düştüğünü gösteriyor.


Toplumsal Cinsiyet


©20

09

Ipso

s

Toplumsal Cinsiyet

Türkiye’de kadın erkek eşitliği, kadının kamusal (ekonomik) hayata katılımı, kariyer yapması konularında olumlu bir tablo söz konusudur.

Ancak bu tablonun gerçek bir “özgürlüğe” dönüşmesi önünde önemli bir ideolojik bariyer var: kadının çalışması, sokakta yalnız dolaşması, vb. konularda Türkiye toplumunun güçlü bir cinsiyetçi tavır aldığıgözlemlenmektedir.


©20

09

Ipso

s

Kadın - erkek eşitliği trendleri:

Geçmiş dönemlerde yapılan araştırmaların verilerikarşılaştırıldığında, erkeğin de ev işi yapmasına destek verenlerde gözardı edilebilecek bir artış; kadının çalışmasıve iş hayatında gelecekte daha fazla yer alacağı konularında dikkate değer bir düşüş gözlemleniyor.

Toplumsal Cinsiyet


©20

09

Ipso

s

“Erkekler de ev işi yapmalıdır.”“Çocuk bakımında erkek ve kadın eşit olmalıdır”“Kadınlar aile bütçesine katkıda bulunmalıdır”“Gelecekte kadının hayatında kariyer daha öne çıkacaktır.”

Toplumsal Cinsiyet


©20

09

Ipso

s

Toplumsal Cinsiyet


Eğitim


©20

09

Ipso

s

Eğitim

Türkiye’de bireyler devletin eğitim kurumlarına güvenmemekte buna karşın eğitimde dinî değerlere daha fazla ağırlık verilmesi gerektiğini düşünmektedir.


©20

09

Ipso

s

Eğitim


Sağlık


©20

09

Ipso

s

Sağlık

Sağlık konularında önce doktora sonra televizyona danışıyoruz.

Erkekler sağlıksız beslenmeye kadınlara göre daha yatkın.


©20

09

Ipso

s

34

Doktor vs. medya:

Türkiye insanı medya yerine yüzyüze görüştüğüdoktorun verdiği bilgilere güvenmektedir. Bireyler medyadan veya yakınlarından aldığı sağlık bilgisine güvenme konusunda önemli bir farklılık göstermiyorlar. Eğer sağlık bilgisi medyadan alınacaksa, bu bilginin kaynağının doktor olması önemseniyor. Tıp-dışı bilgiler (bitkisel tedavi ve doğal yöntemlerle tedavi) en az güvenilen bilgi olarak saptanmıştır.

Sağlık


©20

09

Ipso

s

35

Medya ve sağlık

Sağlık


©20

09

Ipso

s

36

Sağlıksız pratikler vs. cinsiyet:

Erkeklerin kadınlara göre sağlıksız beslenme eğiliminin biraz fazla olduğu gözlemlenmektedir.

Sağlık


©20

09

Ipso

s

37

“Doktorlara ve uzmanlara inat sağlıksız ama güzel şeyler yemek istiyorum”.Cinsiyet

Sağlık


Kimlik ve Aidiyet


©20

09

Ipso

s

Kimlik ve Aidiyet

Kimlik ve aidiyet başlığı altında, toplumun, yaşadığıcoğrafyaya mahalle, şehir ve ülke bazında bağlılığınısorgulayan cümleler yer almıştır. Bu anlamda ortaya çıkan sonuç toplumun mobilize olmaya eğiliminin güçlüolduğunu göstermektedir. Başka şehirde ya da başka ülkede yaşama isteğini dile getirenler toplumun dörtte birinden fazladır.


Boş Zaman ve Gündelik Aktiviteler


©20

09

Ipso

s


Türkiye’nin en önemli boş zaman etkinliği televizyon izlemektir. Bu dışarıda bırakıldığında müzik dinlemek, radyo dinlemek ve yemek yapmak (kadınlar) ilk sırada gelmektedir. Türkiye’nin hiçbir zaman yapmadıkları listesi incelendiğinde altı çizilmesi gereken nokta şudur: “sanallaşıyoruz.”


Küme Analizi


©20

09

Ipso

s

Küme Analizi

Yaşam tarzı araştırmasında yer alan 8 grupta toplanan 123 değişken yardımıyla küme analizi gerçekleştirildi. Küme analizi öncesinde unsur listesi faktör analizine tâbi tutularak ayrışmada etkili unsurlara ve bu unsurların skorlarına indirgendi. Elde edilen indirgenmiş unsur skorlarının dahil edildiği K-Means tekniği kullanılarak elde edilen küme analizinde çeşitli alternatifler incelenerek istatistikî açıdan anlamlı düzeyde kendi içinde homojen, kümeler arasında heterojen segment yapılarına ulaşıldı.

Bu kümelere analizlerde konuşma kolaylığı sağlaması için isimler verildi.


©20

09

Ipso

s

Kümeler

Tutunamayan Yurttaşlar

Kentli Gelenekçiler Kentli Modernler

Kırsal StatükocularKırsal Kayıtsızlar


©20

09

Ipso

s

Kümelerin Tanıtımı

Kentli modernlerTürkiye’de yaklaşık 10 milyon kişiyi temsil eden kentli modernler, ağırlıklı olarak lise ve üniversite eğitimli, yeni teknolojilere ve yeniliklere açık küme olarak tanımlanabilir. “Demokratik açılıma” ve “kürtçe eğitime” en düşük desteği veren, Türkiye’nin ekonomik ve siyasal anlamda kötüye gittiğine inanan kentli modernler, yüksek sosyo-ekonomik statülü, ağırlıklı olarak Marmara ve Ege bölgesi büyük kentlerinde yaşayan bireylerden oluşmaktadır. Günlük gazete okuma oranı en yüksek grup olan kentli modernler, televizyon reklamlarına görece ilgililer ve satın alacakları ürünlerde yaklaşık %40 oranında bu reklamların yardımcı olduğunu söylüyorlar. Marka bağımlılığı en yüksek grup kentli modernlerdir.

Tutunamayan yurttaşlarKırsal ve kentsel bölgelere eşit dağılan tutunamayan yurttaşlar, C2 ve DE statügruplarının ağırlığını oluşturduğu, çoğunluğu erkeklerden oluşan, Marmara ve Doğu/Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaşayan, pek gazete-dergi okumayan bireylerden oluşmaktadır. Kadına karşı en yüksek şiddet eğilimini ve sivillerin silah taşımasına en düşük muhalefeti bu grup içinde buluyoruz. Türkiye’nin ekonomik ve siyasal geleceğine olumlu bakan bu küme, devlet ve siyasilere güven beyan ederken silahlı kuvvetlere ortalamanın altında güven beslemektedir. Bu kümenin önemli bir özelliği de reklamlarda gördükleri ürünleri satın alma eğilimlerinin yüksekliğidir.

Kırsal kayıtsızlarAnalizin ortaya koyduğu en ilginç kümelerden olan kırsal kayıtsızların en belirgin ortak özelliği, sunulan neredeyse bütün alternatiflere kayıtsız kalmaları ya da muhalefet etmeleridir. Beşli soru ölçeğinde genellikle tam ortadaki şıkkı tercih eden küme, büyük çoğunlukla C2 ve DE SES grubuna aittir ve kırsal ağırlıklı, %50’ye yakını ilkokul mezunu, %10 oranında okuma-yazma bilmeyen bireylerden oluşmaktadır. Kırsal kayıtsızlar, ekonomik ve siyasal gidişin kötü olduğunu düşünürken, geleneksel ve dinî değerelere, demokratik açılıma, askerlere (vs.) destek verir görünmemektedirler. Bu kümenin reklamlarla, günlük gazetelerle fazlaca ilgisi yoktur.


©20

09

Ipso

s

Kentli gelenekçilerÇoğunluğu kadınlardan oluşan kentli gelenekçiler kümesi, kentli modernlerden sonra en yüksek eğitim ve SES seviyesinden bireylerden oluşmuştur. Yaklaşık 22 milyon kişiye karşılık gelen kentli gelenekçiler, geleneksel değerlere bağlı, orduya yüksek güven duyan , kamuda ve üniversitelerde türban yasağına karşı olan, yaklaşık %40 oranında internet kullanan, ekonomik ve siyasal gidişten fazlaca memnun olmayan ve demokratik açılımı desteklemeyen bir kümedir. Bu kümede yer alan bireyler için Türkiye’ye özgüorta sınıf değerlerini temsil ediyorlar demek yanlış olmayacaktır. Reklamlara karşışüpheci, ürün broşürlerini ilgiyle inceleyen kentli gelenekçiler için alışverişte fiyat çok önemlidir.

Kırsal statükocularSES bakımından kırsal kayıtsızlarla aynı gruba ait olan kırsal statükocular, Türkiye’nin ekonomik ve siyasal anlamda iyiye gittiğini en yüksek oranda düşünen bireylerden oluşuyor. Karadeniz ve Ege dışında tüm bölgelerin aşağı yukarı eşit temsil edildiği bu küme, dinî ve geleneksel değerlere çok bağlı, orduya olduğu kadar siyasilere de en yüksek güven besleyen, okuma alışkanlığı düşük ancak televizyon ve radyo reklamlarına ilgili, düşük oranda kredi kartı sahibi ve yeniliklere fazlaca açık olmayan nüfusu temsil etmektedir. Alışverişte en önemli kriter fiyattır seçeneğine en yüksek olumlu yanıt (%78) bu kümeden gelmiştir.

Kümelerin Tanıtımı


©20

09

Ipso

s

Tutunamayanlar Y

urttaşla

r

Cinsiyet

Kentli Modernler

Kırsa

l Kayıt

sızlar

Kırsa

l Statüko

cular

Kentli Gelenekçile

r


©20

09

Ipso

s

Kentli Modernler

Demokratik açılıma destek: Türkiye: %30 Kentli modernler: %18

Kürtçe eğitime destek: Türkiye: %21 Kentli modernler: %10

Ordu en güvenilir kurumdur: Türkiye: %73 Kentli modernler: %79

Din hayatıma yön veriyor: Türkiye: %66 Kentli modernler: %39

Kamuda türban olabilir: Türkiye: %57 Kentli modernler: %26

Üniversitede türban olabilir: Türkiye: %71 Kentli modernler: %37

Devlete ve siyasîlere güveniyorum: Türkiye: %29 Kentli modernler: %11

Gerektiğinde kadına tokat atılabilir: Türkiye: %15 Kentli modernler: %7

Ekonomik gidiş iyi: Türkiye: %24 Kentli modernler: %11

Siyasal gidiş iyi: Türkiye: %33 Kentli modernler: %11

Yaklaşık 10 milyon kişi

Her gün gazete okuyan %37

Internet kullanan %82

1+ kredi kartı olan: %47

Eğitim düzeyi (%):

Okur-yazar değil

Okur-yazar

İlkokul

Orta-okul

Lise Üni-versit

e

0 0 17 24 38 20

Mecraİncelerim/Dinlerim/İzlerim (%)

Ürün seçimimde yardımcıdır(%)

Ürün broşürleri

52

Gazete ekleri

44

Gazete /dergi

30 41

Radyo 12 17

Televizyon 21 37

Reklamlarda gördüğüm ürünleri satın almak isterim: %16

Alışverişte fiyat en önemli kriterdir: %52

Pahalı da olsa istediğim markayı satın alırım: %54


©20

09

Ipso

s

Tutunamayan Yurttaşlar

Demokratik açılıma destek: Türkiye: %30 Tutunamayan yurttaşlar: %39

Kürtçe eğitime destek: Türkiye: %21 Tutunamayan yurttaşlar: %38

Ordu en güvenilir kurumdur: Türkiye: %73 Tutunamayan yurttaşlar: %61

Din hayatıma yön veriyor: Türkiye: %66 Tutunamayan yurttaşlar: %62

Kamuda türban olabilir: Türkiye: %57 Tutunamayan yurttaşlar: %60

Üniversitede türban olabilir: Türkiye: %71 Tutunamayan yurttaşlar: %68

Devlete ve siyasîlere güveniyorum: Türkiye: %29 Tutunamayan yurttaşlar: %41

Gerektiğinde kadına tokat atılabilir: Türkiye: %15 Tutunamayan yurttaşlar: %40

Ekonomik gidiş iyi: Türkiye: %23 Tutunamayan yurttaşlar:

%39

Siyasal gidiş iyi: Türkiye: %33 Tutunamayan yurttaşlar:

%49

Yaklaşık 9 milyon kişi

Her gün gazete okuyan %9,4






Pahalı da olsa istediğim markayısatın alırım: %52

Okur-yazar değil

Okur-yazar

İlkokul

Orta-okul

Lise Üni-versit

e

4 3 38 28 22 5



Ürün broşürleri

54

Gazete ekleri

45

Gazete /dergi

45 62

Radyo 37 42

Televizyon 43 54


©20

09

Ipso

s

Kırsal Kayıtsızlar

Demokratik açılıma destek:

Türkiye: %30

Kırsal kayıtsızlar: %20

Kürtçe eğitime destek:

Türkiye: %21


Ordu en güvenilir kurumdur:

Türkiye: %73


Din hayatıma yön veriyor:

Türkiye: %66


Kamuda türban olabilir:

Türkiye: %57


Üniversitede türban olabilir:

Türkiye: %71


Devlete ve siyasîlere güveniyorum:

Türkiye: %29


Gerektiğinde kadına tokat atılabilir:

Türkiye: %15


Ekonomik gidiş iyi: Türkiye: %23 Kırsal kayıtsızlar: %15

Siyasal gidiş iyi: Türkiye: %33 Kırsal kayıtsızlar: %20

Yaklaşık 16,6 milyon kişi








Okur-yazar değil

Okur-yazar

İlkokul

Orta-okul

Lise Üni-versit

e

10 5 49 18 14 3



Ürün broşürleri

27

Gazete ekleri

15

Gazete /dergi

15 22

Radyo 10 14

Televizyon14 20


©20

09

Ipso

s

Kentli Gelenekçiler

Demokratik açılıma destek: Türkiye: %30 Kentli gelenekçiler: %26

Kürtçe eğitime destek: Türkiye: %21 Kentli gelenekçiler: %15

Ordu en güvenilir kurumdur: Türkiye: %73 Kentli gelenekçiler: %80

Din hayatıma yön veriyor: Türkiye: %66 Kentli gelenekçiler: %77

Kamuda türban olabilir: Türkiye: %57 Kentli gelenekçiler: %64

Üniversitede türban olabilir: Türkiye: %71 Kentli gelenekçiler: %77

Devlete ve siyasîlere güveniyorum: Türkiye: %29 Kentli gelenekçiler: %24

Gerektiğinde kadına tokat atılabilir: Türkiye: %15 Kentli gelenekçiler: %5

Ekonomik gidiş iyi: Türkiye: %23 Kentli gelenekçiler :%16

Siyasal gidiş iyi: Türkiye: %33 Kentli gelenekçiler: %27









Okur-yazar değil

Okur-yazar

İlkokul

Orta-okul

Lise Üni-versit

e

3 3 41 19 26 8



Ürün broşürleri

61

Gazete ekleri

41

Gazete /dergi

25 37

Radyo 12 18

Televizyon 19 38


©20

09

Ipso

s

Kırsal Statükocular

Demokratik açılıma destek: Türkiye: %30 Kırsal statükocular: %53

Kürtçe eğitime destek: Türkiye: %21 Kırsal statükocular: %28

Ordu en güvenilir kurumdur: Türkiye: %73 Kırsal statükocular: %85

Din hayatıma yön veriyor: Türkiye: %66 Kırsal statükocular: %88

Kamuda türban olabilir: Türkiye: %57 Kırsal statükocular: %78

Üniversitede türban olabilir: Türkiye: %71 Kırsal statükocular: %86

Devlete ve siyasîlere güveniyorum: Türkiye: %29 Kırsal statükocular: %52

Gerektiğinde kadına tokat atılabilir: Türkiye: %15 Kırsal statükocular: %24

Ekonomik gidiş iyi: Türkiye: %23 Kırsal statükocular: %40

Siyasal gidiş iyi: Türkiye: %33 Kırsal statükocular: %59









Okur-yazar değil

Okur-yazar

İlkokul

Orta-okul

Lise Üni-versit

e

8 4 56 14 15 2



Ürün broşürleri

58

Gazete ekleri

42

Gazete /dergi

37 60

Radyo 32 44

Televizyon40 56


Yaşam Tarzları ve Eğilimler2005 – 2007 - 2009

TÜRKİYE’Yİ ANLAMA KILAVUZU

türkiye'yi anlama klavuzu (ipsos kgm)

Business