Türkiye Siyasi Gündem AraştırmasıKASIM – 2010

( PARTİLER ARASI İTTİFAK )

• I. AMAÇ Bu çalışmanın amacı, 2011 milletvekili genel seçimleri öncesinde seçmenin,

Türkiye siyasetinde ittifak arayışlarına ve yeni oluşumlara bakış açısını tespit etmek amacıyla yaptırılmıştır.

• II. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİAraştırma, Kantitatif araştırma tekniklerinden “Yüz yüze görüşme yöntemi" kullanılarak uygulanmıştır.

20 ilde toplam 134 noktada gerçekleştirilen araştırmanın yüzde 25’i, kır özelliği taşımakta olan ilçe ve köy merkezlerinde yapılmıştır.

Saha çalışması 21- 24 KASIM 2010 tarihleri arasında toplam 2.371 denek ile görüşme yapılarak tamamlanmıştır.

Çalışma, farklı sosyo–ekonomik ve sosyo–demografik gruba mensup kişilerden, yaş, cinsiyet eğitim, mahalle / semt kotalarına göre tesadüfi yöntemle seçilmiş, denekler ile görüşme yapılmıştır.

Yapılan bu araştırmada 0,95 güven aralığı içinde, hata payı +/- %2,0’dir

Cinsiyet Yüzde %

Kadın 46,8

Erkek 53,2

Yaş -

18-25 20,1

26-35 27,6

36-45 29,4

46-60 15,2

60 + 7,7

İstanbul 352

Ankara 213

İzmir 159

Bursa 138

Adana 113

Antalya 107

Diyarbakır 105

Konya 100

Erzurum 97

Eskişehir 96

Kayseri 93

Kocaeli 93

Mersin 92

Gaziantep 90

Samsun 90

Sakarya 88

Sivas 81

Denizli 77

Şanlıurfa 75

Trabzon 112

TOPLAM 20 İL 2.371 DENEK

• SEÇİM İTTİFAKLARI

12 Haziran 2001 tarihinde yapılması öngörülen milletvekili genel seçimlerine 7 ay kala Türkiye'nin yeni siyasi gündemi, olası seçim ittifakları oldu.

Barış ve Demokrasi Partisi'nin (BDP) Ak Parti'ye karşı geniş katılımlı bir seçim ittifakı önerisi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile seçim ittifakı yapmaya sıcak bakması tartışmaları da beraberinde getirdi.

Saadet Partisi (SP) genel başkanlığına seçilen Necmettin Erbakan, Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Başkanı Yalçın Topçu ve Türkiye Partisi (TP) Genel Başkanı Abdüllatif Şener'in de seçim ittifaklarını dillendirmesi, siyasette Adalet ve Kalkınma Partisi'ne (Ak Parti) karşı cepheleşmenin kapıda olduğunu ortaya koydu.

Peki seçmenler, partilerinin ittifak yapmasını istiyor mu, seçimlerden daha güçlü çıkılması için oy verdikler partinin hangi parti ile ittifak yapılmasından memnun olur, ittifak yapılması karşısında oy tercihleri değişir mi? ANYD-AR olarak seçmenlere yönelttiğimiz sorularda ittifak arayışlarına yönelik toplumun nabzını ölçtük.

ANDY-AR Yön. Kur. Bşk. Faruk Acar’ın analizi

• CHP-BDP SEÇMENİ İTTİFAKA KARŞIBDP'nin CHP ile ittifak yapılması teklifine, araştırmamızın sonucuna göre iki partinin de tabanı büyük oranda karşı çıkıyor. BDP seçmeninin yüzde 55,2'si böyle bir oluşuma sıcak bakmazken, yüzde 46,3'ü seçimlere CHP ittifakı ile girilmesinde oy tercihlerinin değişeceğini belirtiyor. CHP seçmenin yüzde 51,5'i de BDP ile ittifak yapmanın söz konusu olduğunda oy tercihlerinin değişeceği görüşünde.

• BDP SEÇMENİNİN İTTİFAK TERCİHLERİCHP ile ittifaka büyük oranda sıcak bakmayan BDP seçmenin yüzde 61,4'ü eğer bir ittifak olacaksa bunun Doğu ve Güneydoğu'dan en yüksek oyu alan Ak Parti ile yapılmasından yana. BDP seçmeninin yüzde 21,4'ü CHP, 1,4'ü ise yeni kurulan HAS Parti ile ittifak yapılmasını istiyor. BDP'lilerin yüzde 10,3'ü de herhangi bir partiyle ittifak yapılmamasını belirtiyor.

ANDY-AR Yön. Kur. Bşk. Faruk Acar’ın analizi 2• MHP SEÇMENİNİN İTTİFAK TERCİHLERİ

Yüzde 58,9'luk bir oranla ittifaka karşı olan MHP'lilerin yüzde 20,8'i, tabanı partileriyle ittifak yapılmasına çok düşük bir oranda destek veren Ak Parti’yle ortaklığa sıcak bakıyor. Milliyetçi seçmenlerin yüzde 14,7'ü çizgi olarak kendisine en yakın parti olan BBP ile ittifak isterken, CHP'yle ittifaktan yana olanlar yüzde 3,5’lerde.

• CHP SEÇMENİNİN İTTİFAK TERCİHLERİYüzde 47,3'ü ittifak yapılmasını istemeyen CHP seçmeninin yüzde 16,3'ü Sosyal Demokratların alternatif lideri Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül ile iş birliği yapılmasını, yüzde 10,2'si Demokratik Sol Parti (DSP), yüzde 9,2'si BDP, yüzde 7,9'u ise Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile ittifak yapılması görüşünde. CHP'lilerin yüzde 1,3'ü de Ak Parti'yle ittifak yapılmasına sıcak bakıyor.

• Ak Parti SEÇMENİNİN İTTİFAK TERCİHLERİİktidar partisi Ak Parti seçmeninin yüzde 56,1'i hiçbir parti ile ittifak yapılmasını istemezken, en yüksek oranda ittifak yapılmasını istedikleri parti olarak da yüzde 21,6'yla Numan Kurtulmuş'un kurduğu Halkın Sesi Partisi olarak (Has Parti) görünüyor. BDP'yle yüzde 7,4, Mustafa Sarıgül'le yüzde 7,1 oranında işbirliği yapılmasını isteyen Ak Parti seçmeninin yüzde 1,9'u ise "Saadet Partisi ile ittifak yapılsın" görüşünde. Ak Partililerin yüzde 1,3'ü BBP, yüzde 0,7'si MHP'yle ittifak istiyor.

ANDY-AR Yön. Kur. Bşk. Faruk Acar’ın analizi3• YENİ BİR SİYASİ OLUŞUM

Seçimler öncesinde siyasi parti ittifaklarının yanı sıra yeni bir siyasi oluşuma ihtiyaç olup olmaması da gündemde. Anketimize katılan deneklerin yüzde 52,5'i yeni bir siyasi oluşuma ihtiyaç olduğunu belirtirken, yüzde 31,3 aksi yönde düşünüyor.

• SEÇMEN VERDİĞİ OYDAN PİŞAMAN MI?Seçmen, 22 Temmuz 2007 tarihli milletvekili genel seçimi ve 29 Mart 2009'da yapılan yerel seçimlerindeki siyasi parti tercihlerinden pişmanlık duyuyor mu? Ak Parti, CHP, MHP ve Bağımsız olarak seçimlere giren BDP seçmenine yönelttiğimiz bu sorudan çıkan sonuçlardan, vatandaşların büyük bir bölümünün kullandığı oydan pişmanlık duymadığı görülüyor. Ak Parti seçmeninin yüzde 76,9'u, CHP'lilerin yüzde 63,8'i, MHP'lilerin yüzde 49,4'ü ve BDP'lilerin yüzde 66,2'si doğru tercih yaptıklarını düşünüyor. Seçmeni en fazla oranda pişmanlık duyan parti ise 25,2'yle MHP, onu yüzde 20,6 ile BDP'liler izliyor. CHP seçmeninin yüzde 17,3'ü, Ak Partililerin de yüzde 12,8'i "pişmanım" diyor. "Kısmen" de olsa pişman duyan seçmenler sıralamasında MHP yüzde 25,4'le ön plana çıkarken, MHP'yi yüzde 18,9'la CHP seçmeni izliyor. Bu kategoride Ak Parti seçmenin yüzde 10,2'si, BDP'lilerin yüzde 13,2'si tercihinden dolayı "kısmen pişman" olduğu görüşünde.

• ANDY-AR Yön. Kur. Bşk. Faruk Acar’ın analizi4• ABDULLAH GÜL BAŞARISI

2007 seçimleri öncesinde yaşanan Cumhurbaşkanlığı krizi ile seçimlerden sonra Ak Parti adayı olarak gösterilerek Çankaya’ya çıkan Abdullah Gül’ün görev süresi 3 yılı aşkın bir süredir devam etmekte. Bu süre zarfında halk nezdinde oldukça büyük bir itibar edinen Cumhurbaşkanı Gül’ün 3 yıllık değerlendirmesinde çok büyük bir başarı yüzdesi çıkmakta. Genel olarak Gül’ün başarılı olduğunu savunanların oranı yüzde 63,6 olurken, aksi görüşü savunarak “başarısız” diyenlerin oranı ise 22,3’te kalmıştır.

• Araştırmadan çıkan bu sonuç, aynı zamanda Cumhurbaşkanı Gül’ün önümüzdeki süreçte, ikinci dönem adaylığında seçilme sıkıntısı yaşamayacağını gözler önüne seriyor. Diğer taraftan verilen bu destek, Başbakan Erdoğan’ın bir sonraki seçimde aday olmayarak muhtemel Cumhurbaşkanı adayı olması durumunda, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Ak Parti’nin başına geçebilecek desteğe sahip olduğunu gösteren bir fotoğraf olarak da yorumlanabilir.

• EN BAŞARILI BAKANLAR• Kabinenin en başarılı bulunan bakanları sıralamasında ilk sırayı yine Dışişlerinde önemli

adımlar atarak popülarite sağlayan Ahmet Davutoğlu almaktadır. Ahmet Davutoğlu’nu en başarılı bakan olarak gören vatandaşların oranı yüzde 12,2’dir. Davutoğlu’nu, yüzde 10,5’lik oranla Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç izlerken, Alevi ve Roman çalıştaylarıyla gündeme gelen Devlet Bakanı Faruk Çelik yüzde 7,7 oranla, Arınç’ı takip eden üçüncü isim olarak karşımıza çıkmaktadır.

ANDY-AR Yön. Kur. Bşk. Faruk Acar’ın analizi5• BU PAZAR SEÇİM OLSA

Bu Pazar günü seçim olması durumunda aslında partilerin sıralaması değişmiyor. Ancak referandum öncesi ve sonrasındaki tabloya baktığımızda değişikliklerin iktidar partisinin lehine dönüştüğünü söyleyebiliriz. Referandumdan önce yaptığımız araştırmada iktidar partisi Ak Parti’nin yüzde 41,9’dan 46,4’e ilerlemesi ve 4,5’lik bir puan kazanarak birinci parti konumunu sürdürmeye devam ettirdiğini görmekteyiz. 22 Temmuz Milletvekili genel seçimlerinde aldığı oy oranını tekrar yakalayan Ak Parti üçüncü dönem için de tek başına iktidar olmasını bugünkü sonuçlar ile garantilemiş görünüyor.

• Ana muhalefet partisi CHP’nin içinde yaşanan kriz ve gelişmeler, partinin oy oranını kısmen de olsa düşürmüş görünüyor. Geçtiğimiz ay yüzde 25,8 olan oy oranı bugün itibarı ile yüzde 24,7’ye gerileyerek ikinci parti konumunu sürdürmeye devam ettirmektedir.

• Diğer Muhalefet partisi MHP’nin günden güne erime gösterdiğini ve baraj sınırına kadar geldiğini görüyoruz. Referandum sürecinde en çok yara alan parti olan MHP’nin bugünkü oy oranı yüzde 10,2 olarak karşımıza çıkmaktadır.

• Son günlerde ittifak söylemleri ile kamuoyunun gündeminde olan bir diğer parti BDP’nin yüzde 5,9’luk oy oranı ile herhangi bir değişikliğinin olmadığını görmekteyiz.

• SP’den ayrılarak kendine yeni bir parti kuran Numan Kurtulmuş’un Has Parti’si ilk anketimizde girişi yüzde 2,9’luk oy oranı ile gerçekleştirmiştir. Necmettin Erbakan’ın liderliğini üstlendiği SP’de ise oylar erimiş görünüyor. Belki de tarihinde ilk defa yüzde 2’nin altına inerek yüzde 1,4’lük oy oran ile karşımıza çıkmaktadır.

• Sizce Türkiye’de yeni bir siyasi oluşuma ihtiyaç var mı?

HAYIR; 31,3

EVET; 52,5

FİKRİM YOK;12,7

Partinizin CHP ile birleşme ( İttifak ) sağlamasını nasıl değerlendirirsiniz?

( Oyunu BDP’ye verecek olan deneklerden derlenmiştir. )

20,1

55,2

24,7

0

10

20

30

40

50

60

OLUMLU OLUMSUZ FİKRİM YOK

• Partinizin CHP ile birleşmesi durumunda oy tercihinizde değişiklik olur mu?( Oyunu BDP’ye verecek olan deneklerden

derlenmiştir. )

19,5

34,2

46,3

0 20 40 60

EVET

HAYIR

FİKRİMYOK

• Partinizin BDP ile birleşmesi durumunda oy tercihinizde değişiklik olur mu?( Oyunu CHP’ye verecek olan deneklerden

derlenmiştir. )

13,2

35,3

51,5

0 20 40 60

EVET

HAYIR

FİKRİM YOK

• Seçimlerden daha güçlü çıkmak için oy verdiğiniz partinin hangi parti ile birleşmesi sizi memnun eder?

( Oyunu BDP’ye verecek olan deneklerden derlenmiştir. ) 10,3

5,31,4

61,6

21,4

0,50

10

20

30

40

50

60

70

Ak Parti CHP HasParti

DP DİĞER HİÇBİRPARTİ

İLE

BDP SEÇMENİ ÖZEL

• Seçimlerden daha güçlü çıkmak için oy verdiğiniz partinin hangi parti ile birleşmesi sizi memnun eder?

( Oyunu CHP’ye verecek olan deneklerden derlenmiştir. )

47,3

7,8

16,3

9,2

1,37,9 10,2

05101520253035404550

Ak Part

iMHP

BDPDSP

M.SARIGÜL v

e HAREKETİ

DİĞER

HİÇBİR

PARTİ İLE

CHP SEÇMENİ ÖZEL

• Seçimlerden daha güçlü çıkmak için oy verdiğiniz partinin hangi parti ile birleşmesi sizi memnun eder?

( Oyunu Ak Parti’ye verecek olan deneklerden derlenmiştir. )

3,9

56,1

7,11,3

21,6

0,77,4

1,90

10

20

30

40

50

60

MHPBDP

Has Part

i SPBBP

M.SARIGÜL v

e HAREKETİ

DİĞER

HİÇBİR

PARTİ İLE

Ak Parti SEÇMENİ ÖZEL

• Seçimlerden daha güçlü çıkmak için oy verdiğiniz partinin hangi parti ile birleşmesi sizi memnun eder?

( Oyunu MHP’ye verecek olan deneklerden derlenmiştir. )

58,9

14,7

20,8

3,52,1

0

10

20

30

40

50

60

70

Ak Parti CHP BBP DİĞER HİÇBİRPARTİ İLE

MHP SEÇMENİ ÖZEL

• Seçimlerden daha güçlü çıkmak için oy verdiğiniz partinin hangi parti ile birleşmesi sizi memnun eder?( Oyunu Has Parti’ye verecek olan

deneklerden derlenmiştir. )

43,9

0,8

51,3

2,41,6

0

10

20

30

40

50

60

Ak Parti BBP TP DİĞER HİÇBİRPARTİ İLE

HASPARTİ SEÇMENİ ÖZEL

• Ak Parti’ye oy verdiğinizden dolayı hiç pişmanlık duydunuz mu?

• ( Oyunu 2007 Genel seçimleri ve 2009 Yerel seçimlerinde• Ak Parti’ye kullanmış deneklerden derlenmiştir.)

10,3

76,9

12,8

0 20 40 60 80 100

EVET

HAYIR

KISMEN

• CHP’ye oy verdiğinizden dolayı hiç pişmanlık duydunuz mu?

• ( Oyunu 2007 Genel seçimleri ve 2009 Yerel seçimlerinde• CHP’ye kullanmış deneklerden derlenmiştir.)

18,9

63,8

17,3

0 20 40 60 80

EVET

HAYIR

KISMEN

• MHP’ye oy verdiğinizden dolayı hiç pişmanlık duydunuz mu?

• ( Oyunu 2007 Genel seçimleri ve 2009 Yerel seçimlerinde• MHP’ye kullanmış deneklerden derlenmiştir.)

25,4

49,4

25,2

0 20 40 60

EVET

HAYIR

KISMEN

• BDP’ye oy verdiğinizden dolayı hiç pişmanlık duydunuz mu?

• ( Oyunu 2007 Genel seçimleri ve 2009 Yerel seçimlerinde• BDP’ye kullanmış deneklerden derlenmiştir.)

13,2

66,2

20,6

0 20 40 60 80

EVET

HAYIR

KISMEN

3 Yılı aşkın süredir Cumhurbaşkanlığı görevini yürüten Abdullah Gül’ün genel olarak bu sürede gösterdiği performansı nasıl değerlendiriyorsunuz? 14,1

22,3

63,6

0

10

20

30

40

50

60

70

BAŞARILI BAŞARISIZ FİKRİM YOK

En beğenilen siyasi liderler1 R.Tayyip ERDOĞAN Başbakan 42,6

2 Mustafa SARIGÜL Şişli

Belediye Başkanı25,4

3 Kemal KILIÇDAROĞLU CHP

Genel Başkanı.24,3

4 Numan KURTULMUŞ Has Parti

Genel Başkanı19,5

5 Deniz BAYKAL CHP Eski

Genel Başkanı18,1

6 Devlet BAHÇELİ MHP

Genel Başkanı9,7

7 Selahattin DEMİRTAŞ BDP

Genel Başkanı9,4

8 Necmettin ERBAKAN SP

Genel Başkanı4,1

9 Abdüllatif ŞENER TP

Genel Başkanı3,9

10 Yalçın TOPÇU BBP

Genel Başkanı3,7

Kabinede en başarılı bulunan Bakanlar1 Ahmet DAVUTOĞLU

Dışişleri Bakanı

12,2 11 Taner YILDIZ

Enerji Bakanı

3,3

2 Bülent ARINÇBaşbakan Yard.

10,5 12 Egemen BAĞIŞDevlet Bakanı

3,1

3 Faruk ÇELİK

Devlet Bakanı

7,7 13 Nihat ERGÜN

Sanayi ve Ticaret Bakanı

3,0

4 Ali BABACANBaşbakan Yard.

7,1 14 M.Mehdi EKERTarrım ve Köyişleri Bakanı

2,9

5 Recep AKDAĞ

Sağlık Bakanı

6,2 15 Sadullah ERGİN

Adalet Bakanı

2,7

6 Mehmet ŞİMŞEKMaliye Bakanı

5,3 16 Beşir ATALAYİçişleri Bakanı

2,4

7 Nimet ÇUBUKÇU

Milli Eğitim Bakanı

5,1 17 Faruk Nafiz ÖZAK

Devlet Bakanı

2,3

8 Ertuğrul GÜNAYTurizm ve Kültür Bakanı

4,4 18 Hayati YAZICIDevlet Bakanı

2,1

9 Cemil ÇİÇEK

Başbakan Yard.

3,8 19 M.Zafer ÇAĞLAYAN

Devlet Bakanı

1,9

10 Binali YILDIRIMUlaştırma Bakanı

3,6 20 Veysel EROĞLUÇevre ve Orman Bakanı

1,4

• Bu Pazar günü Milletvekili genel seçimleri olması durumunda hangi partiye oy kullanırsınız?• ( Kararsızlar dağıtıldıktan sonra oluşan tablo )

0,8 1,12,9

5,45,9

24,7

46,4

10,2

1,4 1,20

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak genel seçimlere kadar oy tercihiniz değişebilir mi?

Fikrim Yok; 13,1

HAYIR; 47,2

EVET; 39,7

TEŞEKKÜR EDERİZ…

REFERANDUMUN GALİBİ ANDY-AR TAHMİNLERİN EFENDİSİ

REFERANDUMDA EN DOĞRU TAHMİNİ ANDY-AR YAPTI!

REFERANDUMU YÜZDE 99 BİLEN ANKET! ANDY-AR referandum sonuçlarını 0.5 oranındaki bir sapma ile bilmiş oldu.

Oylama sonucunu en yakın tahmin eden Andy-Ar

En yakın oranı Andy-Ar tutturdu. HANGİ ANKET

ŞİRKETİ NE DEMİŞTİ?