1 24 Ekim 2007 Türkiye’de Orta Sınıfı Tanımlamak 1

Türkiye’de Orta Sınıfı Tanımlamak

Proje Yürütücüsü: Prof. Dr. Hakan Yılmaz

Araştırma Sonuçları Sunumu Ekim 2012

Boğaziçi Üniversitesi Açık Toplum Vakfı

3 10 Mart 2006 Türkiye'de Muhafazakarlık - Aile, Din, Devlet, Batı... Sayfa 3

Araştırma Hakkında...

Araştırmanın veri toplama aşaması Mart-Nisan 2012 aylarında, 16 ilin kentsel ve kırsal yerleşim birimlerinde gerçekleştirilmiştir.

Araştırmada Türkiye 18 yaş ve üstü nüfusunu temsil eden 1200 kişilik bir örneklem kullanılmıştır.

Tüm görüşmeler hanelerde yüzyüze görüşme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir.

Bu sunuşta, 2007 yılında gerçekleştirilen aynı adlı araştırmanın sonuçlarıyla bugünkü araştırmanın sonuçları karşılaştırmalı olarak verilmiştir.

4

İçindekiler 1-Giriş

2-Bulgular

Hayattan Genel Memnuniyet

Ekonomik Açıdan, Toplumda Kendi ve Diğerleri

Gelir

Gelir – Gider Dengesi, Borçlar, Gelir Kaybı / Artışı Durumları

Geçmiş, Gelecek ve Bugün İçin Finansal Durum Algısı

Yoksulluk, Orta Hallilik ve Zenginlik Algısı

Cinsiyet Eşitliği

Siyasi Tutum Profili

Seçim Tercihleri Sol / Sağ Eğilimler Milliyetçilik, Etnisite Dindarlık Avrupa Birliğine Yönelik Tutumlar

Toplumsal Düzen

Katılımcı Profili

5

GENEL DEĞERLENDİRMELER İlkini 2007'de, ikincisini ise 2012 baharında, ilkinden yaklaşık altı yıl sonra, gerçekleştirdiğimiz "Türkiye'de Orta Sınıflar" başlıklı kamuoyu araştırmalarımızın sonuçlarına karşılaştırmalı olarak baktığımızda şu genel gözlemleri yapabiliriz:

1) Kendini, öznel düzeyde, orta sınıftan veya ortanın üstünde görenlerin oranı azalmış; buna karşılık, ortanın altındayım diyenlerin oranı artmış.

2) Orta sınıf mensubu olmanın ölçütü olarak "kültürel sermaye"ye sahip olmak gerektiğini düşünenlerin oranı azalırken, "ekonomik sermaye" diyenlerin oranında bir atış olmuş.

3) Hanelerin mali durumlarının geçmişe göre kötüleştiğine ve yakın gelecekte de daha iyi olmayacağına ilişkin algıda yükseliş yaşanmış.

6

4) Bir insanın neden yoksul veya zengin olduğunun nedenleri arasında seçim yapılırken, çalışmak, çabalamak ve eğitimli olmak gibi objektif nedenler daha az öne çıkarılırken; yolsuzluk yapmak, adam kayırmak, sömürü gibi sübjektif nedenler ise daha çok vurgulanmış. Bir başka deyişle, gerek yoksullaşmanın, gerekse de zenginleşmenin nedeni olarak "yolsuzluk, sömürü ve torpil" seçeneklerini seçenlerin oranında bir artış olmuş.

5) Borçlanmada bir artış olmuş; buna paralel olarak, ele geçen bir para ile yapılacak ilk işin var olan borçları ödemek olduğunu söyleyenlerin oranında da bir yükseliş meydana gelmiş.

6) Sağ-sol ekseninde, kendini sağda ve merkezde görenlerin oranı değişmezken, solda görenlerin oranında kayda değer bir yükseliş meydana gelmiş.

7

7) Türk kimliğinin dışındaki etnik kimliklerin haklarının tanınması konusunda, asimilasyoncu tutum zayıflarken, kimliklerin tanınmasını isteyen bakış güçlenmiş.

8) Laiklik alanında yapılabilecek reformlar konusunda, hiç reform yapılmasın ve varolan laiklik aynen uygulanmaya devam etsin diye düşünenlerin oranı aynı kalırken, ılımlı bir reform yapılmasını savunanların oranında küçük de olsa bir artış meydana gelmiş.

8

Bulgular

9

Hayattan Genel Memnuniyet

%0,3

%13,6

%15,6

%60,0

%10,6

%0,5

%17,0

%19,6

%52,3

%10,6

Bilmiyor, cevap yok

Hiç memnun değilim

Pek memnun değilim

Memnunum

Çok memnunum

2012 2007

Memnunum  

2012:  %62,9  

2007:  %70,6  

Memnun  değilim  

2012:  %36,6  

2007:  %29,1  

10

Ekonomik Açıdan, Toplumda Kendi ve Diğerleri

11

Mevcut Gelir ve Layık Olunduğu Düşünülen Gelir 2012

%4,5

%2,8

%47,5

%23,9

%11,0

%10,2

%4,1

%2,9

%7,5

%13,7

%15,3

%56,4

Cevap yok

Fikri yok, bilmiyor

1200 TL ve altı

1201-1800 TL arası

1801-2400 TL arası

2401 ve üstü

Layık olduğu gelir Hane geliri

12

Gelir Kalemleri

“Toplam aylık gelirinizin içinde en büyük payı oluşturan kalem nedir?”

%6,2

%78,8

%7,8

%2,9

%11,2

%76,5

%6,0

%3,0

Diğer

Maaş veya ücret

Sanayi ve ticaret faaliyetinden elde edilen

kazanç

Yüksek eğitim gerektirmeyen serbest

meslek kazancı

2012 2007

13

Önceki Kuşağa Göre Finansal Durum “Anne-babanızın sizin yaşınızdayken sahip oldukları ekonomik durumu ve hayat seviyesini, sizin şimdiki durumunuzla kıyasladığınızda ne düşünürsünüz?”

%1,8

%25,9

%31,2

%18,8

%17,1

%5,2

%4,4

%16,3

%40,6

%19,8

%15,2

%3,8

Bilmiyor, cevap yok

Anne-babama göre çok daha iyi durumdayım

Anne-babama göre biraz daha iyi durumdayım

Anne-babamla aynı durumdayım

Anne-babama göre biraz daha kötü durumdayım

Anne-babama göre çok daha kötü durumdayım

2012 2007

14

Geçmişe Göre Bugün Finansal Durum “10-15 yıl önce bulunduğunuz maddi durumu ve hayat seviyesini, şimdiki durumunuzla kıyasladığınızda, geçmişe göre nasıl?”

%1,0

%9,8

%16,6

%22,9

%37,0

%12,8

%3,8

%9,5

%20,6

%27,5

%32,2

%6,4

Bilmiyor, cevap yok

Geçmişe göre, şimdi çok daha kötü durumdayım

Geçmişe göre, şimdi biraz daha kötü durumdayım

Geçmişe göre, şimdi aynı durumdayım

Geçmişe göre, şimdi biraz daha iyi durumdayım

Geçmişe göre, şimdi çok daha iyi durumdayım

2012 2007

15

Topluma Göre Finansal Durum “Toplumumuzda yaşayan insanlar, maddi durumları ve hayat seviyeleri bakımından alt sınıf, orta sınıf, üst sınıf gibi gruplara ayrılabilir. Siz, kendinizi bu gruplardan hangisine ait görüyorsunuz?”

%7,8

%24,8

%58,3

%8,0

%0,2

%12,2

%32,3

%47,8

%7,1

%0,7

En altta görüyorum

Ortanın biraz altında görüyorum

Tam ortada görüyorum

Ortanın biraz üstünde görüyorum

En üstte görüyorum

2012 2007

16

Hanede Finansal Durum

%8,6

%41,6

%30,7

%16,6

%0,1

%12,7

%47,5

%27,6

%10,4

%1,7

Yarı aç-yarı tok dolaşıyoruz; çok zor durumdayız

Kazandığımız para, ev kirasına ve karnımızı doyurmaya ancak

yetiyor, elimizde bir şey kalmıyor

İhtiyaçlarımızı karşılıyoruz, elimizde de biraz para kalıyor

Halimiz-vaktimiz yerinde

Durumumuz çok iyi

2012 2007

17

Elinde 100.000 Olsa…

“Elinize bir yerden 100 Bin TL geçtiğini düşünelim. Bu parayı, hangi yatırım araçları ile değerlendirirdiniz?”

%3,6

%3,6

%2,3

%14,4

%11,6

%51,5

%2,7

%4,9

%9,3

%11,2

%12,9

%46,6

Halen yapmakta olduğum işimi geliştirirdim

Varolan bir işyerini satın alırdım veya ortak olurdum

Altın alırdım

Yeni bir iş kurardım

Bankada değerlendirirdim

Gayrimenkul alırdım

2012 2007

18

Elinde 25.000 Olsa…

“Elinize bir yerden 25 Bin TL geçtiğini düşünelim. Bu parayı, öncelikle hangi tüketim ihtiyacınızın karşılanmasında kullanırdınız?”

%14,1

%28,9

%20,8

%12,8

%13,4

%18,6

%20,3

%23,8

Çocuklarımın ihtiyaçlarını karşılamak için kullanırdım

Ev alırdım

Araba alırdım

Varolan borçlarımı öderdim

2012 2007

19

Bugüne Göre Gelecekteki Finansal Durum Tahmini “10-15 yıl sonra kavuşmayı

beklediğiniz maddi durumu ve hayat seviyesini, şimdiki durumunuzla kıyasladığınızda, gelecekte nasıl olacağınızı düşünüyorsunuz?”

%22,1

%6,2

%7,4

%19,5

%31,7

%13,0

%14,5

%5,5

%12,5

%31,3

%30,7

%5,5

Bilmiyor, cevap yok

Gelecekte, şimdiye göre çok daha kötü durumda olacağım

Gelecekte, şimdiye göre biraz daha kötü durumda olacağım

Gelecekte, şimdiyle aynı durumda olacağım

Gelecekte, şimdiye göre biraz daha iyi durumda olacağım

Gelecekte, şimdiye göre çok daha iyi durumda olacağım

2012 2007

20

Bir Sonraki Kuşak İçin Finansal Durum Tahmini “Çocuklarınızın sizin yaşınıza

geldiklerinde kavuşacakları maddi durumu ve hayat seviyesini, sizin şimdiki durumunuzla kıyaslayabilir misiniz?”

%22,8

%3,2

%5,0

%8,7

%40,2

%20,1

%21,2

%5,2

%9,0

%12,9

%38,1

%13,6

Bilmiyor, cevap yok

Çocuklarım benden çok daha kötü durumda olacaklar

Çocuklarım benden biraz daha kötü durumda olacaklar

Çocuklarım benimle aynı durumda olacaklar

Çocuklarım benden biraz daha iyi durumda olacaklar

Çocuklarım benden çok daha iyi durumda olacaklar

2012 2007

21

Ekonomi ve Bireysel Duruma Etkisi

%28,3

%36,9

%26,9

%27,0

%13,7

%10,7

%68,8

%60,7

%63,1

%63,8

%84,1

%86,4

2007

2012

2007

2012

2007

2012

Son

yıll

arda

, ai

lem

izin

mad

di

duru

mun

da g

özle

gö

rülü

r bir

iyileşm

e ol

du

Son

yıll

arda

, ek

onom

imiz

in

küre

selleşm

e, d

ışa

açılm

a ve

dün

ya

ekon

omis

i ile

bü

tünl

eşm

e sü

reci

nde

yapı

lan

refo

rmla

rdan

ve

yaşa

nan

geliş

mel

erde

n be

n ve

ben

im g

ibi

insa

nlar

gen

el

olar

ak fa

yda

görd

ük

Hay

atta

gel

diği

m

yere

, baş

kala

rının

ya

rdım

ı olm

adan

, ke

ndi ç

abam

la

geld

im

Uymuyor Uyuyor Bilmiyor, cevap yok

22

Yoksulluk “Yoksul insanların neden yoksul olduğu hakkında ne düşünürsünüz?”

%6,3

%14,5

%11,1

%9,9

%11,8

%20,9

%13,5

%34,3

%55,3

%5,7

%8,5

%12,1

%14,2

%17,5

%18,0

%19,3

%20,9

%29,0

%47,1

Dürüst ve güvenilir olmadıkları için

Zeki ve yetenekli olmadıkları için

İyi bir aileden gelmedikleri için

Kaderleri, alınyazıları böyle olduğu için

Kendilerine iltimas geçecek, torpil yapacak etkili ve güçlü tanıdıkları olmadığı için

Zenginler tarafından sömürüldükleri için

Devlet onlara yeterince yardım etmediği için

Yolsuzluk yapmadıkları, çalıp-çırpmadıkları için

İyi bir eğitim alamadıkları için

Yeterince çalışmadıkları ve çaba göstermedikleri için

2012 2007

23

Orta Hallilik

“Sizce, toplumumuzun orta halli kesimlerinin insanlarını, daha alttaki ve daha üstteki kesimlerden ayıran en belirgin özellikler nelerdir?”

%3,0

%8,7

%15,5

%25,5

%22,3

%26,5

%30,2

%37,9

%55,2

%55,3

%5,6

%8,4

%13,3

%15,9

%22,1

%29,1

%35,2

%46,7

%52,7

%64,8

Dini inançları

Kültürlü ve zevk sahibi bir insan olması

Dünya görüşü ve değerleri

Çocuklarının gittiği okullar

Giyim-kuşam tarzı

Aldığı eğitim ve mezun olduğu okullar

Çalıştığı iş veya sahip olduğu meslek

Oturduğu ev

Oturduğu semt veya mahalle

Kazandığı para

2012 2007

24

Zenginlik “Zengin insanların neden zengin olduğu hakkında ne düşünürsünüz?”

%6,5

%12,0

%7,8

%22,5

%13,2

%21,0

%14,4

%22,5

%20,4

%47,2

%6,6

%11,6

%14,2

%18,3

%19,1

%19,7

%20,2

%24,0

%25,7

%35,1

Dürüst ve güvenilir oldukları için

Zeki ve yetenekli oldukları için

Devlet onlara yardım ettiği için

İyi bir aileden geldikleri için

Yoksulları sömürdükleri için

Şanslı, talihli oldukları için

Kendilerine iltimas geçecek, torpil yapacak etkili ve güçlü tanıdıkları olduğu için

İyi bir eğitim aldıkları için

Yolsuzluk yaptıkları, çalıp-çırptıkları için

Çok çalıştıkları ve çaba gösterdikleri için

2012 2007

25

Cinsiyet Eşitliği

26

Kadın - Erkek Eşitliği

%90,9

%90,9

%87,6

%91,2

Kadınlar ve erkekler siyasette, iş hayatında, toplum içinde ve aile

hayatında her bakımdan eşit haklara sahip olmalıdırlar.

Kadınlar ve erkekler hem toplum hayatında, hem de aile hayatında tam anlamıyla eşit olmalı ve hayatı

her bakımdan eşit olarak paylaşmalıdırlar

2012 2007

27

Siyasi Profil

Seçim Tercihleri Sol / Sağ Eğilimler Milliyetçilik, Etnisite Dindarlık Avrupa Birliğine Yönelik Tutumlar

28

Politikaya İlgi “Genel olarak politikayla ne derece ilgilisiniz?”

%1,6

%38,1

%22,8

%31,0

%6,5

%10,6

%19,2

%25,2

%35,3

%9,7

Bilmiyor, cevap yok

Hiç ilgilenmiyorum,

Pek ilgilenmiyorum,

Biraz ilgileniyorum

Çok ilgileniyorum

2012 2007

İlgileniyorum  

2012:  %  45  

2007:  %  37,5  

İlgilenmiyorum  

2012:  %  44,4  

2007:  %  60,9  

29

Sol - Sağ Eğilimler (1) “Siyasi görüşleriniz açısından düşündüğünüzde 1’in en sol, 10’un ise en sağı ifade ettiği cetvelde yeriniz neresidir?”

%9,2 %4,4 %4,7 %3,3

%18,6 %11,2 %9,5 %13,8

%5,3 %12,5

%5,7 %2,8 %4,7 %3,0

%24,8

%8,9 %6,3

%13,0

%6,0

%13,1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2012 2007 Sol Sağ

2012:  %  18,4  

2007:  %  13,2  

2012: % 42,6

2007: % 43

2012: % 31,6

2007: % 32,1

30

Sol - Sağ Eğilimler (2)

“Bir görüşe göre, son zamanlarda ülkemizde sağcılar ve solcular arasında bir kutuplaşma ve gerginlik yaşanmaktadır. Siz, bu kutuplaşmada kendinizi nereye yakın görüyorsunuz?”

%16,1

%10,1

%14,9

%24,1

%34,9

%14,7

%6,5

%20,2

%25,0

%33,4

Bilmiyor, cevap yok

Böyle bir kutuplaşma olduğuna inanmıyorum

Genel olarak solcuların tarafına yakın görüyorum

Hem sağın, hem solun değerlerini uzlaştıran

merkeze yakın görüyorum

Genel olarak sağcıların tarafına yakın görüyorum

2012 2007

31

Etnisite

“Bir görüşe göre, son zamanlarda ülkemizde etnik kimlikler konusunda bir kutuplaşma ve gerginlik yaşanmaktadır. Siz, bu kutuplaşmada kendinizi nereye yakın görüyorsunuz?

%19,8

%8,1

%13,8

%16,3

%42,0

%18,7

%6,8

%16,0

%26,7

%31,8

Bilmiyor, cevap yok

Böyle bir kutuplaşma olduğunu düşünmüyorum

Etnik grupların kendi dillerinin ve kültürlerinin tanınmasını

isteyenlerin tarafına yakın görüyorum

Hem Türk kimliğini, hem de etnik grupların kültürel haklarını uzlaştıran merkeze yakın

görüyorum

Her etnik grubun Türk kimliğini eksiksiz kabul etmesi gerektiğini

isteyenlerin tarafına yakın görüyorum

2012 2007

32

Milliyetçilik “Genel olarak düşündüğünüzde kendinizi ne kadar milliyetçi sayıyorsunuz?

%5,6 %2,4 %2,2

%3,2 %11,3

%7,5 %10,1

%16,5

%9,3

%27,6

%4,2 %1,6 %2,0

%1,4

%13,1 %9,4

%12,9 %14,1

%7,7

%26,4

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2012 2007 Hiç milliyetçi değil

Tamamen milliyetçi

2012:  %  10,2  

2007:  %  7,8  

2012: % 32,1

2007: % 36,8

2012: % 53,3

2007: % 48,2

33

Dindarlık “Genel olarak düşündüğünüzde kendinizi ne kadar dindar sayıyorsunuz?

%4,1 %1,8 %2,8

%2,0

%13,0 %10,3 %15,4

%21,7

%9,5 %17,2

%4,0 %1,1 %1,8 %2,1

%15,3 %15,0 %16,8 %20,8

%7,7 %12,8

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2012 2007 Hiç dindar değil

Tamamen dindar

2012:  %  8,6  

2007:  %  6,8  

2012: % 40,6

2007: % 49,3

2012: % 48,3

2007: % 41,3

34

Dindar Kadınlar

%88,8

%88,8

%90,6

%87,1

%88,3

%90,9

Başını örten ve dinin gereklerini tam olarak yerine getiren bir Müslüman hanım, hem toplum hayatında, hem de aile hayatında

erkeklerle her bakımdan eşit haklara sahip, modern bir hanım olabilir

Başını örten bir kadın da, erkeklerle eşit haklara sahip ve çağdaş bir kadın olabilir.

Bir kadının dindarlığının ölçüsü, ille de başını örtmesi değil, ahlâklı ve namuslu

olmasıdır

2012 2007

35

Dindarlık ve Toplumsallık (1)

%65,0

%70,5

%72,2

%76,6

%85,8

%92,1

%93,1

%59,3

%66,4

%76,7

%82,1

%89,8

%93,2

%94,4

Dinin emir ve yasaklarını, aklımızı kullanarak her çağın kendi şartlarına

göre yeniden yorumlamalıyız

Kurban Bayramı’nda kurban kesmek yerine, bir hayır kurumuna veya

yoksullara para ve eşya bağışında bulunulabilir

Bir kişi hem ulusal (milli) değerlerimizi, hem de Avrupa Birliği’nin temel siyasi ve kültürel değerlerini tam anlamıyla

benimseyebilir

Din açısından, Kuran ayetlerini ve duaları Türkçe okumak da Arapça

okumak kadar değerlidir

Bir kişi hem laikliği, hem de demokratik değerleri ve kurumları tam anlamıyla

benimseyebilir

Dini inançlar, siyasi ve ticari menfaat sağlamak amacıyla asla

kullanılmamalıdır

Dindarlığın ölçüsü dış görünüşte değil, kalpte ve gönülde aranmalıdır

2012 2007

36

Dindarlık ve Toplumsallık (2)

%53,6

%75,5

%87,9

%88,9

%86,1

%87,7

%90,8

%92,3

%57,8

%75,4

%85,8

%86,9

%87,1

%87,2

%89,2

%89,8

Tatillerde İslami kurallara göre tatil yapabileceğimiz otel, tatil köyü veya tatil

beldelerini tercih ederiz

Bir kişi hem iyi bir Müslüman olabilir, hem de Avrupa Birliği’nin temel siyasi ve kültürel değerlerini tam anlamıyla

benimseyebilir

Bir kişi hem iyi bir Müslüman olabilir, hem de demokratik değerleri ve kurumları tam

anlamıyla benimseyebilir

Her Kurban Bayramı’nda kurban keserek, etini ihtiyacı olanlara dağıtırız

Bir kişi hem iyi bir Müslüman olabilir, hem de laik değerleri ve kurumları tam

anlamıyla benimseyebilir

Maddi durumumuz elverdiği zaman, mutlaka hac görevimizi yerine getiririz

Bir kişi hem iyi bir Müslüman, hem de iyi bir sanayici veya tüccar olabilir

Kazancımızdan gerekli miktarı zekat ve fitre olarak ihtiyacı olanlara veririz

2012 2007

37

Laiklik

“Bir görüşe göre, son zamanlarda ülkemizde laiklik konusunda bir kutuplaşma ve gerginlik yaşanmaktadır. Siz, bu kutuplaşmada kendinizi nereye yakın görüyorsunuz?”

%24,8

%9,5

%8,5

%12,3

%44,9

%18,8

%6,2

%15,0

%15,4

%44,7

Bilmiyor, cevap yok

Böyle bir kutuplaşma olduğuna inanmıyorum

....uzlaştıran merkeze

Laikliği yeniden yorumlamak isteyenlerin tarafına

Laikliği hiç değiştirmeden, eksiksiz uygulamak isteyenlerin tarafına

2012 2007

38

Avrupa Birliği (1) “Bugün Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyeliği hakkında bir halk oylaması yapılacak olsa, siz Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği için mi, yoksa bunun karşısında mı oy kullanırdınız?”

%57,6

%51,7

%9,1

%38,3

%10,1

%10,0

2007

2012

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliğini destekler yönde oy kullanırdım,

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliğine karşı oy kullanırdım,

Bilmiyor, cevap yok

39

Avrupa Birliği (2) “Son yıllarda, ülkemizin Avrupa Birliği ile bütünleşme sürecinde yapılan reformlardan ve yaşanan gelişmelerden ben ve benim gibi insanlar genel olarak fayda gördük .“

%30,5

%33,1

%58,9

%56,9

%10,6

%10,0

2007

2012

Uymuyor Uyuyor Bilmiyor, cevap yok

40

Toplumsal Düzen

41

Bireysel Sorumluluk ve Toplumsal Düzen

%21,2

%26,8

%6,5

%13,7

%4,4

%4,6

%1,8

%3,1

%68,8

%66,5

%90,9

%83,9

%93,7

%93,1

%97,1

%95,5

2007

2012

2007

2012

2007

2012

2007

2012

Baş

ka

insa

nlar

ın

yaşa

mas

ı içi

n,

kend

i öl

ümüm

den

sonr

a or

ganl

arım

ı bağışl

arım

Baş

ka

insa

nlar

ın

sağl

ığın

a ka

vuşm

ası

için

, ger

ektiğ

i za

man

kan

bağışı

nda

bulu

nuru

m

Traf

ik k

ural

ları

gibi

, top

lum

ol

arak

uyu

m

için

de

yaşa

mam

ız

için

ger

ekli

kura

llara

her

za

man

titiz

likle

uy

arım

Baş

kala

rının

ha

klar

ına

da

kend

i hak

larım

ka

dar s

aygı

gö

ster

irim

Uymuyor Uyuyor Bilmiyor, cevap yok

42

Toplumsal Düzenin Biçimi

%12,3

%13,1

%4,5

%7,0

%7,1

%10,3

%7,5

%9,0

%82,0

%79,9

%92,2

%87,5

%88,6

%84,0

%86,4

%85,5

2007

2012

2007

2012

2007

2012

2007

2012

Her

ne

sebe

ple

olur

sa o

lsun

, as

keri

darb

eler

i ve

bas

kı

rejim

lerin

i asl

a de

stek

lem

em

Fiki

rlerin

i ve

yaşa

m

tarz

ların

ı be

nim

sem

ediğ

im

kiş

ilerin

bile

, in

san

hak

ve

özgü

rlükl

erin

den

beni

m k

adar

ya

rarla

nmas

ını

iste

rim

Ülk

emiz

in

yaşa

dığı

siy

asi,

dini

, etn

ik

bütü

n so

runl

arın

ça

tışm

a ve

ka

vgay

la d

eğil,

ka

rşılı

klı

diya

log

ve

uzlaşm

ayla

çö

züle

ceği

ne

inan

ırım

Aks

ayan

yö

nler

ine

rağm

en,

dem

okra

tik

sist

emin

, ül

kem

iz iç

in e

n iy

i sis

tem

ol

duğu

na

inan

ırım

Uymuyor Uyuyor Bilmiyor, cevap yok

43

Katılımcı Profili

44

Cinsiyet

%50,5

%49,5

%49,5

%50,5

2007

2012

Kadın Erkek

45

Eğitim

%0,1

%8,8

%49,1

%30,6

%11,4

%1,3

%8,0

%48,6

%31,2

%10,9

Bilmiyor, cevap yok

Okul mezunu değil

İlköğretim

Lise

Üniversite

2012 2007

46

Ebeveyn Eğitim

%45,2

%40,6

%24,5

%28,1

%47,8

%52,9

%59,9

%60,8

%4,9

%3,6

%10,5

%7,2

Anne 2007

Anne 2012

Baba 2007

Baba 2012

Okul mezunu değil İlköğretim Lise Üniversite Diğer Bilmiyor, cevap yok

47

Çalışma Durumu

%0,1

%36,4

%2,8

%2,3

%0,3

%33,8

%8,6

%9,0

%1,2

%5,1

%0,5

%0,9

%36,0

%2,1

%1,8

%1,9

%33,5

%10,5

%8,0

%1,0

%3,9

%0,3

Cevap yok

Tam zamanlı çalışıyor

Kısmi zamanlı çalışıyor

Mevsimlik işte çalışıyor

Ücretsiz aile işçisi

Ev kadını

Emekli

Öğrenci

İşsiz fakat gelir sahibi

İşsiz

Hastalık ve benzeri nedenlerle çalışamıyor

2012 2007

Çalışıyor  

2012:  %  41,8  

2007:  %  41,8  

Çalışmıyor  

2012:  %  57,3  

2007:  %  58,1  

48

Hanede Yaşayan Kişi Sayısı

%0,5

%2,7

%11,4

%21,2

%30,4

%17,7

%7,5

%4,8

%1,6

%1,9

%3,3

%12,1

%24,3

%26,7

%15,2

%7,7 %3,5

%2,8

Cevap yok

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12 ve üstü

2012 2007

49

Sahiplik

%31,2

%10,8

%29,3

%38,3

%74,0

%39,7

%41,8

%80,6

%93,3

%27,1

%28,6

%40,6

%41,6

%44,0

%52,9

%59,5

%86,2

%95,1

Otomobil

Plazma veya LCD Televizyon

Evde ADSL veya herhangi bir geniş bant internet bağlantısı

Sizin kullandığınız bir kredi kartı

Ev telefonu

Evde kullanılan masaüstü veya dizüstü kişisel bilgisayar

Bulaşık makinesi

Sizin kullandığınız bir cep telefonu

Otomatik çamaşır makinesi

2012 2007

50

Barınma

%1,2

%56,0

%33,3

%0,2

%9,3

%1,5

%56,0

%33,5

%0,4

%8,5

Cevap yok

Ev sahibi

Kiracı

Lojman

Kendi evi değil ama kira ödemiyor

2012 2007

51

Yabancı Dil

%0,5

%77,5

%0,4 %0,4

%1,1

%3,6

%18,6

%3,7

%80,0

%1,3

%0,9

%1,4

%2,8

%14,0

Cevap yok Diğer

Hiçbiri Farsça

Sırpça-Hırvatça Yunanca

İspanyolca Bulgarca İtalyanca

Rusça Arapça

Fransızca Almanca İngilizce

2012 2007