Türkiye’de CEPA Belgelendirmesine Bir Örnek

Metin Acar

Rentokil

Türkiye’de Mevcut Durum

• Ülkemizde biyosidal ürünlerin kullanımını düzenleyen Yönetmelik (Biyosidal Ürünlerin Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik) revizyonlarla birlikte 2005 yılından bu yana yürürlüktedir.

• Bu yönetmelik öncesinde var olan TSE standartları da zamanla değişikliklere uğrayarak, mevcut Yönetmeliğe paralel bir şekilde içerik kazanmış ve 8358 TSE Hizmet Yeterlilik Belgesinde ifadesini bulan «Ev işyeri ve Yerleşim Alanlarındaki Zararlılar ile Mücadele Hizmetleri – Genel Kurallar Standardı» adı altında 1998 yılından bu yana varlığını sürdürmektedir.

CE 16636 STANDARDININ YAYINLANMASI ve GÜNCEL DURUM

• «Pest Management Services – Requirements and Competences / Zararlı Yönetim Hizmetleri – Gereklilikler ve Yetkinlikler» standardı CEN tarafından 25.01.2015 tarihinde onaylanmıştır.

• Türk Standardları Enstitüsü Teknik Kurulu'nun 30.04.2015 tarihli toplantısında ise Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir .

33 CEN ÜYESİ KİMLERDEN OLUŞMAKTADIR?

CEN üyeleri (alfabetik olarak):

Almanya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Makedonya, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Türkiye ve Yunanistan'ın millî standard kuruluşlarıdır.

CEPA ve SERTİFİKASYONU

• CEPA belgelendirme süreci CEN tarafından onaylanmış EN 16636 numaralı «Zararlı Yönetimi Servisleri -Gereklilikler ve Yeterlilikler» standardına dayanır.

• CEPA (Confederation of European Pest Management Associations) organizasyon olarak «Avrupa Zararlı Yönetimi Dernekleri Konfederasyonu»dur.

• CEPA Avrupa düzeyinde zararlı yönetimi derneklerine ilave olarak; üretici, tedarik sağlayıcı ve servis şirketlerini de değişik statülerde üye olarak kabul etmektedir.

CEPA Belgesi Alan Şirketler

• 25 ülke 214 PCO

• Avusturya (3), Belçika (1), Bulgaristan (4), Hırvatistan (3), Kıbrıs (2), Çek Cumhuriyeti (2), Danimarka (2), Fransa (23), Almanya (7), Yunanistan (12), Macaristan (1), İrlanda (4), İtalya (30), Lüksemburg (1), Polonya (7), Portekiz (15), Sırbistan (6), Slovakya (1), Slovenya (4), İspanya (14), İsveç (1), İsviçre (3), Hollanda (2), Türkiye (1), İngiltere (64)

CEPA SERTİFİKASYONU NE İFADE EDER?

• CEPA Tarafından belgelendirilmiş bir zararlı yönetimi firması servis verdiği müşterilerine aşağıdaki dört başlıkta bir garanti sağlar:

1- Yasal-Etkili-Güvenli bir servis

2- Tüm Avrupa’da geçerli bir standart

3- Zararlı yönetimi sektöründe profesyonellik

4- Global bir standardın alt yapısı

SERTİFİKASYON SÜRESİ

• Sertifikasyon süresi 3 (üç) yıldır.

• Belge alındıktan sonra 12-24 ay arasındaki zaman diliminde ikinci (ara) denetim gerçekleştirilir.

BELGELENDİRME SÜRECİ

• Başvuru anından itibaren belge alana kadar geçen süreci 4 aşamada ele almak mümkündür:

A) Başvuru ve Bilgilenme/Bilgilendirme

B) Belgelendirme denetimleri saha ve dosya

incelemesi

C) Düzeltici aksiyonlar ve uygunsuzlukların

giderilmesi

D) Raporlama ve belgelendirme

A- Başvuru ve Bilgilenme/Bilgilendirme

Belgelendirme kuruluşu genel olarak aşağıdaki başlıklarda bir bilgilenme sürecine girer: • Şirketin merkez ofisinin yeri nerededir?• Kaç lokasyonda hizmet vermektedir?• Şirketin kaç legal şubesi bulunmaktadır?• Alınan eğitimlerin ve sınavların belgeleri nelerdir?• Şirket hangi alanlarda zararlı yönetim hizmeti

vermektedir? • Servislerden sorumlu kişilerin iletişim bilgileri? • Şirketin CEPA’ya ulusal ya da lokal dernek üyeliği?

B- Denetleme Aşaması - Plan

Belgelendirme kuruluşu hazırladığı plan çerçevesinde, servis sağlayıcı firma ile denetleme öncesi hemfikir olur.

- Yapılacak denetimin amacı

- Verilen servislerin özellikleri

- Denetimlerin nere(ler)de yapılacağı

- Öngörülen denetime başlama ve sonlandırma tarihleri

- Denetimlerde kimlerin hazır bulunacağı

- Denetim sırasında şirketin neleri sağlamak durumunda olduğu

B- Denetleme Aşaması - Uygulama

Denetleme firması yapılan uygulamaların standartlara uygunluğu anlamak maksadıyla aşağıda yer alan başlıklarda sorgulama yapar. 5.1 Müşteri ile temas bilgileri 5.2 Yapılan saha incelemesi ve değerlendirmeler5.3 İnfestasyon değerlendirmesi, zararlı türlerinin tespiti ve kök neden analizi5.4 Müşterinin ve sahanın karşı karşıya bulunduğu risklerin değerlendirilmesi5.5 Sahada hangi türden yasal uygulamaların yapılmasının planlandığı5.6 Zararlı Yönetim (IPM) planı 5.7 Resmi olarak teklif mektubu 5.8 Üzerinde anlaşılan servislerin verilmesi5.9 Atıkların yönetimi 5.10 Resmi kayıtlar, servis raporları ve müşteriye önerilen aksiyonlar 6.1 Servis sağlamada yeterlilik -belge ve kayıtlar. 6.2 Ekipman yönetimi 6.3 Pestisit tedariki ve kullanım prosedürleri6.4 Dokümantasyon ve kayıtlar.

PROFESYONEL SERVİSİN İŞ AKIŞI

5.12 İZLEME / MONİTORİNG

5.11 SERVİSİN ETKİNLİĞİNİ ÖLÇME

5.10 KAYIT DOKÜMANTASYONTAVSİYELER

5.9 SAHADAKİ ATIKLARI YÖNETME

5.8 SERVİSİ GERÇEKLEŞTİRME5.7 TEKLİF

SUNMA

5.6 ZARARLI YÖNETİM PLANINI OLUŞTURMA

5.5 YASAL UYGULAMA PLANI OLUŞTURMA

5.4 MÜŞTERİ VE SAHA RİSK DEĞ.

5.3 TÜR TANIMIİNFESTASYON DEĞ.KÖK NEDEN ANALİZİ

5.2 İNCELEME SAHA DEĞ.

5.1 MÜŞTERİ TEMASI

ÖRNEK: 5.7 TEKLİF VERME

Asıl satıs sürecinin sahaya dogrudan ziyareti kapsamadıgı durumlarda, hizmet saglayıcı hizmet vermeye baslamadan önce dogrulama yapacak ve ön bilgi alacaktır. Profesyonel hizmet saglayıcı 5.2'den 5.6'ya kadar en alakalı bulguları mantıklı ve sıralı bir sekilde müşteriye sunacak ve tavsiye edilen zararlı kontrol hizmet stratejisinin temel aldıgı mantıgı detaylandıracaktır. Uygun oldugu sekilde, asagıdaki unsurlardan olusacaktır:

a) sahadaki istila riski (varlık ve erisim olasılıgı);

b) arastırmada tespit edilmis eklembacaklı, kemirgen ve diger omurgalı türleri üzerine tanımlama ve bilgi;

c) beyan edilen türlerin muhtemel kökenleri ve saha içerisindeki yerleri;

d) kontaminasyon/zararlı istilası seviyesinin degerlendirmesi ve müsteri sahasına yayıldıgı alan;

e) istilanın varlıgı ile baglantılı olası riskler konusunda müsteriye tavsiye;

f) yerel saha kosulları, yapılar, sıhhi hijyen, is pratikleri de dahil olmak üzere zararlıların erisim ve yayılmalarını etkileyen faktörler; bu, dogru bilginin saha sahibine sunulmasını saglar;

g) teklif edilen kontrol stratejisinin bir açıklaması ve gerektiginde sahada hijyenik kosulların yeniden saglanması için ek adımlar da dahil olmak üzere müdahale yöntemlerinin detayları;

h) yöntemlerin detayları ve hizmet saglayıcının tavsiyelerine göre müsterinin ilgili görevleri takip etme sorumlulugu ile birlikte önleyici stratejinin bir açıklaması;i) gerektiginde, harici destek edinme ihtiyacı üzerine bir degerlendirme (örnegin; harici bir kanalizasyona erisim için belediyehizmetleri gereksinimi);

j) ele alma stratejisinin sonuçlarının bir risk degerlendirmesi ve bunun nasıl uygulanacagı;

k) müsteri ya da hizmet saglayıcı tarafından gerçeklestirilecek herhangi bir acil çevresel düzeltme önlemini, önleyici eylemler de dahil olmak üzere gelecekteki eylemler bakımından teknik kontrol operasyonlarını tespit etmek için bu asamada durumu belirlemede alakalı olan teknik öneme sahip diger bilgiler;

l) devam etmek için kabul ve onayına sunma üzere müsteri için bir fiyat teklifi.

C- Düzeltici aksiyonlar ve uygunsuzlukların giderilmesi

Denetleme sırasında tespit edilen kritik olan ve olmayan eksiklerin giderilmesi için servis sağlayıcıya en fazla 3 ay süre tanınır. Bu süre sonunda tatmin edici gelişmeler sağlanmış ise belgelendirmeye geçilir. Üç ay içerisinde giderilemeyen eksikliklerin var olması halinde servis sağlayıcı belgelendirme için süreci yeniden başlatmak, yeniden başvurmak zorundadır.

D- Raporlama ve belgelendirme

Kritik ve majör uygunsuzluklar giderilmiş ise, belgelendirme şirketi denetim sonrası hazırlayacağı bir rapor ile durumu CEPA’ya bildirir.

Düzeltici aksiyonların yerine getirildiğine emin olunduğu zaman belgelendirme firması tarafından, kişilere değil, servis sağlayıcı şirkete CEPA sertifikasını düzenler.

Türkiye’de Yetkili Belgelendirme Kuruluşları

Güncel olarak, halihazırda 2 kuruluş CEPA sertifikasyonu ile yetkilendirilmiş durumdadır.

1- Bureau Veritas: www.burauveritas.com.tr

2- Naviga: www.navigaltd.com

TEŞEKKÜRLER…