Tranzo, Universiteit van Tilburg &

Forensische Jeugdpsychiatrische Kliniek

Catamaran, GGzE

Samenwerking tussen wetenschap en praktijk: (g)een brug te ver?

Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen

Insteek lezing

• Samenwerking wetenschap & praktijk– Uitgangpunten

– Kennisbronnen

• Droom of werkelijkheid• Een illustratie: ADHD-problematiek• Hoe brug te slaan

Uitgangspunten

• Streven naar een optimale relatie tussen wetenschappelijk onderzoek en klinische praktijk zodat zij elkaar positief kunnen beïnvloeden

• Integreren van beschikbare gegevens uit systematisch onderzoek, klinische gegevens en voorkeuren van cliënten

Drie soorten kennisbronnen

Wensen/deskundigheid

zorgvrager

Professioneleexpertise

Wetenschappelijkonderzoek

Droom of werkelijkheid

• Uitgangspunten – Fantastisch op papier maar houdt theorie in de

praktijk ook stand?

• Kennisbronnen– Worden niet gelijk gewogen

– Niet 1 kloof te overbruggen maar wel 3….

Drie kloven, drie zienswijzen

De wetenschap

Wensen/deskundigheid

zorgvrager

Professioneleexpertise

Wetenschappelijkonderzoek

De zorgvrager

Wensen/deskundigheid

zorgvrager

Professioneleexpertise

Wetenschappelijkonderzoek

De professional

Professioneleexpertise

Wensen/deskundigheid

zorgvrager

Wetenschappelijkonderzoek

Een illustratie: ADHD• Prevalentie AD(H)D:

– delinquente jongens: 8%1

– algemene bevolking: 4%2

• AD(H)D-klachten vergroten risico op:3

– verstoorde relaties met familie en vrienden, verminderde schoolprestaties, schooluitval

• Financiële consequenties:4

– directe medische kosten: € 1173 per patiënt p.j. versus € 288 gedragsproblemen / € 177 geen gedragsproblemen

– bij co-morbiditeit: € 1946 per patiënt p.j. versus € 974 enkel ADHD

1Vreugdenhil, 2003; 2Bongers, 2005; 3Willoughby, 2003; 4Hakkaart-Van Roijen et al, 2007

Evidentie en praktijktoepassing

• Drie effectieve behandelmethodes:– Medicatie

– Gedragstherapie

– Combinatie van beide

• Gebruik in de praktijk:1

– 69% maakt zelden of nooit gebruik van gedragstherapeutische programma’s

– Meest gebruikt: niet geprotocolleerde mediatietherapie

1Prins, 2005

Geen garantie voor succes

• Wetenschappelijke evidentie beschikbaar– Multidisciplinaire richtlijn ADHD

• Actieve landelijke oudervereniging Balans– voor ouders van kinderen met

ontwikkelingsstoornissen bij leren en/of gedrag, zoals ADHD, dyslexie en PDD-NOS

Hoe brug te slaan?

• Investering in positieve attitude van medewerkers en patiënten ten opzichte van onderzoek door:– laagdrempeligheid van onderzoeksmedewerkers

– laten zien wat onderzoek oplevert

• Aandacht voor onderzoeksresultaten in vakgerichte opleidingen / instellingen kritisch blijven bevragen naar ‘wat’ en ‘waarom’1

• Niet streven naar een brug maar zorgen voor een veerboot

1Eenhoorn, 2009

Nog het nodige werk te verzetten…