toplumla sosyal hizmet uygulaması yönergesi

28
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI YÖNERGESİ Hazırlayanlar: Prof. Dr. Veli Duyan Doç. Dr. Elif Gökçearslan Çifci Arş. Gör. Tuba Yüceer Kardeş Arş. Gör. Necati Buğra Kuddaş SHU Fahri Kocaoğlu Ankara, 2015 Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 1

Upload: lamnga

Post on 07-Feb-2017

269 views

Category:

Documents


10 download

TRANSCRIPT

Page 1: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

T.C.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ

TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI YÖNERGESİ

Hazırlayanlar:

Prof. Dr. Veli Duyan

Doç. Dr. Elif Gökçearslan Çifci

Arş. Gör. Tuba Yüceer Kardeş

Arş. Gör. Necati Buğra Kuddaş

SHU Fahri Kocaoğlu

Ankara, 2015

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 1

Page 2: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

İÇİNDEKİLER

1. GİRİŞ……………………………………………………………………….....………………3

2. TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI………………………......…………….3

2.1. Tanımlar…………………………………………………………………......……………4

2.2. Uygulama Dersleri………………………………………………………......…………...4

2.3. Amaçlar……………………………………………………………………......………….5

3. SHB 407 TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI…………………........………6

3.1. Hazırlık Aşaması……………………………………………………………......………...7

3.2. Uygulamada Planlama Aşaması……………………………………………......……….8

3.3. Uygulama Aşaması………………………………………………………….......………..8

3.4. Uygulamada Sonlandırma Aşaması………………………………………..….....……...8

4. TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI .

DERSİNDE ÖĞRENCİDEN BEKLENEN BELGE VE RAPORLAR….......................9

5. UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ…………………………………….....……..10

6. ÖĞRENCİNİN UYGULAMADAKİ AKADEMİK DEĞERLENDİRME

KRİTERLERİ……………………………………………………………………...……...…11

7. HAFTALIK DERS İŞLEME PLANI VE KULLANILACAK ÖĞRETİM YÖNTEM VE

TEKNİKLERİ……………………………………………………………………..........……12

8. EKLER………………………………………………………………………….....…………14

9. KAYNAKÇA...……………………………………………………………….....……………13

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 2

Page 3: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 3

Page 4: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

1. GİRİŞ

Sosyal hizmet eğitiminde uygulamalı derslerin özel bir yeri vardır. Uygulamalı dersler,

öğrencilerin, eğitim süresince edindikleri bilgi, beceri ve değerlerini uygulamaya aktarmaları

ve bütünleştirebilmelerine imkân sağlayan ortam yaratmaktadır. Uygulama deneyimi; öğrenci,

eğitsel danışman, kurum danışmanı, müracaatçı sistemi ve kurumu/kuruluşu içeren bir bütünü

oluşturur. Bu bütün içinde öğrenciden beklenen, sosyal hizmet eğitiminde aldığı bilgi, beceri

ve değerleri uygulama yaptığı alana aktarması, kendine ve mesleki bilgi beceri ve değerlerine

ilişkin farkındalığı kazanarak deneyim edinmesidir. Bu süreçte bölümdeki eğitsel danışmanı

ve kurum danışmanı öğrenciye süpervizyon sağlar.

Ulusal Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği (NASW) , sosyal hizmet uygulamasını

problem çözme sürecini etkinleştirmek, baş etmek ve insanların gelişimsel kapasitelerini

arttırmak; insanları kendilerine kaynak, hizmet ve fırsat sağlayan sistemlerle ilişkilendirmek;

insanlara kaynak ve hizmet sağlayan sistemlerin insancıl çalışmaları ve etkinliğini

özendirmek; sosyal politikaları geliştirmek ve iyileştirmek ve son olarak insan ve toplum

refahını özendirmek gibi belli başlı amaçlarla kavramsallaştırmıştır (Zastrow 2013).

Bu yönerge SHB407 Toplumla Sosyal Hizmet Dersinin nasıl yürütüleceği, öğrencinin

tutum, davranışları ve sorumluluklarının nasıl olacağıyla ilgili bilgiler içermektedir. Bu

bilgiler öğrencilerin mesleki uygulamalarında yol gösterici olup, eğitsel danışmanlarıyla

yapılacak görüşmelerde kolaylık sağlayacağı tahmin edilmektedir.

2. TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

Toplumla sosyal hizmet uygulaması, toplumdaki grupların, örgütlerin ve kurumların

davranış kalıplarını ya da insanların bu sistemlerle ilişkilerini ve etkileşimlerini değiştirmek

için, sosyal hizmetin uygulama becerilerinin yaşama geçirilmesidir. Toplumla sosyal hizmet

uygulaması, toplum örgütlenmesi ve toplum kalkınması, sosyal planlama ve sosyal aksiyon ve

sosyal yönetim ile bağlantılı becerileri içerir (Duyan 2010).

Toplumla sosyal hizmet uygulamasında sosyal hizmet uzmanları bir veya daha fazla sorunun

çözülmesi için vatandaşlarının örgütlenmesini teşvik etmek ve harekete geçirmek, sorunun

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 4

Page 5: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

doğasını tanımlamak, ilgili grupların çalışmalarını koordine etmek, gerçekleştirilebilir

amaçlar formüle etmek, halkla ilişkiler ve toplum eğitimi çalışmalarının içinde olmak,

araştırma yürütmek, planlama yapmak, mali kaynakları tanımlamak, bir amaca ulaşmak için

stratejiler geliştirmek ve kaynak kişi olmak gibi roller üstlenir (Duyan 2010).

2.1. Tanımlar

2.1.1. Uygulama Koordinatörü: Sosyal hizmet uygulamalarına yönelik derslerin

düzenlenmesini sağlamak için bölüm başkanı tarafından bir yıllığına görevlendirilen, bölümde

tam gün görevli öğretim elemanıdır.

2.1.2. Eğitsel Danışman: Öğrencilerin uygulama yaptıkları kurum / kuruluş yönetimleri ve

kurum danışmanı ile işbirliği içerisinde olan, öğrencilerin mesleki uygulamalardan en üst

düzeyde yararlanmaları ve bilgi -beceri kazanmaları için onlara danışmanlık yapan, öğrenciyi

ve uygulama sürecini değerlendiren öğretim elemanıdır.

2.1.3. Kurum Danışmanı: Öğrencinin kurum / kuruluştaki uygulamalarını izlemek,

denetlemek ve değerlendirmek üzere danışmanlık yapan kurum / kuruluşta tam gün görevli

tercihen sosyal hizmet uzmanıdır.

2.1.4. Bölüm: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet

2.2. Uygulama Dersleri

Sosyal hizmet bölümü lisans programında yer alan ve bu kılavuz kapsamında ele alınan

sosyal hizmet uygulamaları ile ilgili dersler şunlardır:

SHB 307 Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB 312 Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB310 Gruplarla Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB 407 Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB 409 Sosyal Hizmet Yönetimi Uygulaması

SHB 402 Sosyal Hizmette Blok Uygulama

SHB 220 Yaz Stajı

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 5

Page 6: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

2.3. Amaçlar

SHB 407 Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması dersini alan öğrencilerin aşağıdaki

kazanımları elde etmeleri beklenmektedir:

1. İnsanları bir araya getirme, toplum liderleri ve politika yapıcılarla iletişim kurma

bilgisi ve becerisini kazanmaları,

2. Fon oluşturma, toplumsal eylem oluşturma, çözümleri müzakere etme, savunuculuk,

sözcülük, aracılık yapma ve konsültasyon verme bilgi ve becerisini edinmeleri,

3. Toplumla sosyal hizmet müdahalesi kuramı ve teknikleri bilgisini edinmeleri,

4. Farklı nüfus grupları ile meslektaşlar ve diğer ekip elemanları ile bütün toplumsal

unsurlar arasında çeşitli iletişim tekniklerini kullanabilme becerisi kazanmaları,

5. Toplumla sosyal hizmet uygulamasının dinamiklerini kavramaları.

SHB 407 Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması dersini başarıyla tamamlayan öğrencilerin

aşağıdaki becerileri kazanmış olmaları beklenmektedir:

1. Farklı müracaatçı gruplarıyla sosyal hizmet uygulaması bilgisi,

2. Her düzeydeki müracaatçılar için benzerlik ve farklılıkları dikkate alarak planlı

değişme sürecini (bağlantı kurma, tanı ve değerlendirme, planlama, uygulama, uygulamayı

değerlendirme, sonlandırma ve izleme) gerçekleştirme becerisi.

3. Profesyonel sosyal hizmet uygulaması bağlamında eleştirel düşünebilme becerisi,

4. Sosyal hizmet mesleği ve disiplininin etiği ve değerleri doğrultusunda, farklılığın

pozitif değerini kabul ederek uygulama yapabilme becerisi,

5. Her düzeyde sosyal hizmet uygulamasına rehberlik eden kavramsal çerçeve ve

perspektifleri, kuramsal yaklaşımları ve modelleri kullanır.

6. Her düzeyde müracaatçı sisteminde planlı değişim sürecini kullanır.

3. SHB 407 TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması dersi dördüncü sınıfın birinci yarıyılında

verilmektedir.

A. Bahar döneminde yapılan bu uygulamada öğrenciler, haftada dört gün mesai saatleri

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 6

Page 7: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

içerisinde günde sekiz saat uygulama yapmakla yükümlüdür. B. Uygulamalar sosyal hizmet bölümü uygulama koordinatörlüğünce önceden belirlenmiş ve

izin alınmış olan sosyal hizmet kurum-kuruluş ortamlarında yerine getirilir. Derse devam

koşulu Ankara Üniversitesi Ön Lisans-Lisans Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinin 25.

Maddesine göre aşağıdaki gibidir:

“MADDE 25 – (1) Öğrenci derslere, uygulamalara, öğretim elemanlarınca uygun

görülen çalışmalara ve sınavlara katılmak zorundadır. Öğrencinin devam durumu

ilgili öğretim elemanı tarafından izlenir ve yarıyıl/yılsonu sınavından en az bir hafta

önce ilan edilir.

(2) Derse devam koşulunu karşıladığı halde sınavda başarısız olan öğrencinin ilgili

dersin devamından muaf tutulması için, öğretim yarıyılının başında ilgili öğretim

elemanının yazılı onayının alınması gerekir. Notunu yükseltmek amacıyla aynı

dersi/dersleri tekrar almak isteyen öğrenci, öğretim yılının başında ilgili öğretim

elemanından devam durumuna ilişkin onay alır.

(3) Uzaktan öğretim programlarına kayıtlı öğrencilerin derslerdeki devam gerektiren

etkinlikleri öğretimi sürdüren ilgili birim kurulları belirler ve dönem başlamadan önce

ders izlence sayfalarında duyurulur. Devam durumu öğrencilerin sisteme girişi, sanal

sınıflara katılımı ve öğretim materyallerine erişimi ölçüt alınarak belirlenir.

(4) Bir dersin öğrenme kazanımlarına ulaşmak amacıyla birden fazla öğretim

yönteminin kullanıldığı derslerde her bir etkinlik için ayrı devam koşulu aranabilir. (5)

Sağlık raporu ilgili yönetim kurulunca kabul edilse bile, öğrencinin raporlu olduğu

süre öğrencinin devamsızlık süresinden sayılır.”

C. Öğrenciler uygulamalara başlamadan önce bir hazırlık aşamasından geçerler. Bununla ilgili olarak;Bütün uygulama gruplarının ve eğitsel danışmanlarının bir araya geldiği oryantasyon

toplantısında, uygulamaların ne şekilde yürütüleceği hakkında genel bir bilgi verilir. Bu toplantıdan sonra, her öğrenci eğitsel danışmanı ile toplanır ve bu toplantıda

öğrencilere uygulama yapacakları kuruluşlar ve yapacakları çalışmalar hakkında ayrıntılı

bilgi verilir.

Uygulama kapsamında hedef kitleye yönelik yapılacak olan çalışmanın planlaması

Eğitsel Danışmanlarla yapılır.

Eğitsel Danışman, kurum ile yaptığı görüşme ile belirlediği zaman diliminde öğrencinin

uygulama yapacağı kuruma/kuruluşa gider ve uygulama kapsamı hakkında görüşür.

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 7

Page 8: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

Kurum/kuruluş yetkililerine uygulama çalışmaları ile ilgili gereken bilgiler verilir.

Öğrenci eğitsel danışmanla belirleyeceği saatlerde en az haftada bir defa olmak üzere

toplantısını yapar. Toplantıya, o hafta ile ilgili belgelerini (haftalık devam fişi ve diğer

mesleki kayıtlar) hazırlamış olarak getirir. Kayıtların ne zaman teslim edileceği ve

getirileceği ile ilgili düzenlemeleri Eğitsel Danışman belirler. Öğrenciler her hafta devam durumu ile ilgili “Haftalık Uygulama Devam Fişi’’ni (EK 1)

doldurarak kurumdaki danışmanına onaylattıktan sonra eğitsel danışmanlarına doldurulan

devam fişlerini raporları ile birlikte belirtilen günde verir.

Uygulamada öğrenciler uygulama yaptıkları kurumun/kuruluşun bir elemanı ve bir sosyal

hizmet uzmanı gibi çalışırlar. Kuruluşların yapısına göre, uygulamaların nasıl yapılacağı

konusunda bir takım farklılıklar olmakla beraber, uygulama için gerekli olan ortak

unsurlar ve aşamalar aşağıda belirtilmiştir.

Toplumla sosyal hizmet uygulaması, hedef kitleyi tanıyıp ön değerlendirme yapma,

uygulamanın planlaması ve uygulama sürecine geçiş, uygulamayı değerlendirme,

sonlandırma ve izleme gibi süreçleri içermektedir.

Toplumla çalışmada toplumun güçlü yönlerini ve sorunlarını anlama ve odaklarına göre

çalışmanın düzenlenmesi büyük önem teşkil etmektedir. Öncelikli olarak hedef toplum

üyelerinin özelliklerinin anlaşılması gerekmektedir. Toplumun özellikleri ortaya

konduğunda, toplumun sınırları, sosyal sorunları ve baskın değerleri belirlenmiş olacaktır.

Toplumun özelliklerinin belirlenmesi ve anlaşılması toplumdaki farklılıkları ortaya

çıkaracak ve bununla birlikte baskının resmi ve örtük mekanizmaları ayrımcılığın ise

kanıtları belirlenebilecektir. Tüm bu tespitler hedef toplum ile çalışmanın yapısını inşa

etmeyi sağlayacak ve bu yapı belirlenirken izlenilecek yollar planlanabilecektir.

Toplumdaki güç unsurlarının yerleri tanınabilecek, kaynak ulaşılabilirliğinde izlenilecek

yol tespit edilebilecek ve kaynak denetim ve hizmet sunum biçimleri buna göre

oluşacaktır (Duyan, 2012: 387).

3.1. Hazırlık Aşaması

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 8

Page 9: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

Bu aşamada öğrenciler kendi sorumluluklarını öğrenecek ilgili kurum/kuruluş ve

kişilerle ilişki kuracaklardır. Bunlar:

Sosyal hizmet eğitiminde uygulamaların önemi ve uygulama ile ilgili olarak sahip

olunması gereken rol ve işlevler iyi bir şekilde kavramalarıdır.

Uygulama yapılan kuruluşun işleyiş ve düzeni, hedef kitlesi/toplumu, yönetmelik ve

mevzuatı, içinde yer aldığı toplumun yapısı ve özellikleri hakkında yeterli bilgi edinilmelidir.

Uygulama yapılan kuruluşun diğer kurum/kuruluşlarla olan karşılıklı ilişkileri

öğrenilmelidir.

3.2. Uygulamada Planlama Aşaması

Bu aşamada öğrenciler mesleki çalışmalarını bütün ayrıntıları ile planlayacaklardır.

İyi bir planlama yapabilmek için mevcut tüm kayıtlar incelenmeli, kaynak kişilerle

(kurum danışmanı, eğitsel danışmanlar, ilgili meslek elemanları, akademisyenler vb.)

görüşülmeli, uygulama yapılacak hedef toplum ile ilgili gerekli tüm bilgiler toplanmalıdır.

3.3. Uygulama Aşaması

Bu aşamada öğrencilerden uygulama ile ilgili geliştirdikleri planları gerçekleştirmeleri

beklenmektedir. Planın uygulamaya aktarılmasında;

- Öğrenci, eğitsel danışman ve kurum danışmanı ile işbirliğinin yoğunluk kazandığı bu

aşamada öğrenme sorumluluğunun öğrencide olduğunu, kurum ve eğitsel danışmanın bu

deneyimi kolaylaştırıcı bir rolü bulunduğunu unutulmamalıdır. Süpervizyon toplantılarına

hazırlıklı gelinmeli ve tartışmalara katılmaya çaba gösterilmelidir.

- Öğrenciler mesleki çalışmaları ile ilgili düzenli raporlar yazmakla yükümlüdürler.

Raporlar eğitsel danışmana zamanında verilmeli, öğrencinin ne yaptığı ve ne şekilde bir

yardıma gereksinmesi olduğunu ancak bu raporlardan öğrenileceği unutulmamalıdır. Eğitsel

danışmanlar verilen raporların haftada bir öğrencilerle toplanılarak uygulamada yapılacak

görev ve sorumlulukların değerlendirmesi yapılmalıdır.

- Öğrencilerin düzenli olarak yaptıkları çalışmaların Eğitsel Danışmanlarla yapacakları

değerlendirmesi, çalışmanın devamının planlanmasını içerecektir. Hedef toplumla yapılacak

olan çalışma sonrası Eğitsel Danışmanlarla yapılacak olan değerlendirmeler, sürecin bir

parçasıdır.

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 9

Page 10: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

3.4. Uygulamada Sonlandırma Aşaması

Öğrenciler bu aşamada yaptıkları çalışmaları değerlendirecekler ve uygulama

yaptıkları kuruluş ve hedef kitleye uygulama sonuçlarını bildirerek, iyi ilişkiler içinde

çalışmalarını bitireceklerdir. Sonlandırma aşaması, hedef kitlenin/toplumun istendik hedef

davranışları ya da hedef değişime ulaştıkları takdirde gerçekleştirilmelidir.

Öğrencilerden aşağıda ifade edilen şekilde uygulamasını yürütmesi beklenmektedir.

1. Uygulama yapan öğrenciler haftalık devam fişini her hafta düzenli doldurmalı ve

kurum danışmanına imzalatmalıdır (EK 1).

2. Eğitsel danışmanların da görüşleri çerçevesinde alan ve kurum tanıtma raporu en

kısa zamanda hazırlanmalıdır (EK 2).

3. Toplumla sosyal hizmet uygulamasına ilişkin çalışılacak hedef kitle belirlenmeli ve

ön hazırlık olarak yapılacaklar önceden planlanmalıdır.

4. Belirlenen hedef kitleye/topluma ilişkin toplumla sosyal hizmet uygulaması

önbilgi formu (Vaka tanıtma raporu) (EK 3) hazırlanmalıdır.

5. Hedef kitleye ilişkin bilgiler, ilgili meslek elemanından edinilmeli ve hedef

toplumun profili bu bilgiler doğrultusunda oluşturularak, hedef kitlenin amacına/sorununa

ilişkin planlama yapılmalıdır.

6. Hedef kitlenin gereksinimleri ya da sorunlarına ilişkin bir proje tasarlanmalı, eğitsel

danışmandan da yardım alınarak proje uygulanmalıdır. (EK6)

7. Toplumla sosyal hizmet uygulaması kapsamında uygulamaya başlamadan hedef

toplum üyeleri bilgilendirilmelidir ve sözleşme yapılmalıdır (EK 4).

8. Toplum üyeleri ile ya da kaynak kişilerle yapılacak olan görüşmelere ilişkin

toplumla sosyal hizmet uygulaması süreç raporu düzenli olarak hazırlanmalıdır (EK 5).

9. Toplumla sosyal hizmet uygulaması sonlandırılacağı zaman toplumla sosyal

hizmet uygulaması hedef toplum üyeleri eğerlendirmesi (EK 7) hazırlanmalıdır.

10. Dönem sonunda öğrenci Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Dersi Dönem Sonu

Öğrenci Değerlendirme Raporunu (EK8), CD formatında ve çıktı alınarak hazırlamalı ve final

sınavı sırasında staj koordinatörlüğüne teslim edilmelidir.

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 10

Page 11: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

4. TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI DERSİNDE

ÖĞRENCİDEN BEKLENEN BELGE VE RAPORLAR

1. Uygulama devam fişi (EK 1)

2. Kurum tanıtma raporu (EK 2)

3. Alan tanıtma raporu (EK 3)

4. Toplumla sosyal hizmet uygulaması önbilgi ve tanıtım formu (EK 4)

5. Sözleşme (EK 5)

6. Toplumla sosyal hizmet uygulaması süreç raporu (EK 6)

7. Proje Önerisi Taslağı (EK 7)

8. Toplumla sosyal hizmet uygulaması dersi dönem sonu öğrenci değerlendirme raporu

(EK8).

5. UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Uygulamada “değerlendirme” çalışmalarının başladığı günden sona erdiği güne kadar devam

eden bir süreç olup öğrenci, kurum danışmanı ve okuldaki eğitsel danışmanın ortak

yürüttükleri bir süreçtir. Böyle olmakla birlikte öğrencinin gelişmesi, öğrencinin öğrenme

durumu, kuvvetli ve zayıf yönlerinin belirlenmesi ve uygulama notunun belirlenmesinden

eğitsel danışman sorumludur.

Öğrencinin uygulamadaki akademik değerlendirilme kriterleri:

1- Öğrencinin uygulamayı nasıl yerine getirdiği ve başarısı,

2- Öğrencinin sahip olduğu, beceri tutum ve davranışları,

3- Öğrencinin uygulamadaki mesleki rolünü kavraması, anlaması veya yerine getirmesi,

4- Öğrencinin kişilerarası ve mesleki ilişkilerdeki becerisi, kurum, toplum ve meslektaşları

ile ilişki kurma ve sürdürmedeki başarısı,

5- Çalıştığı kurumun yönetim fonksiyonları ve toplum içindeki yeri hakkında görüş

geliştirebilmesi,

6- Öğrencinin kaynakları harekete geçirme ve organize etmede ve gelişmeyi değerlendirmede

gösterdiği beceri,

7- Öğrencinin kayıt tutma becerisi ve düzenli kayıt tutmadaki başarısı,

8- Öğrencinin girişimi ve önderliği,

9- Öğrencinin sorumluluk duygusu,

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 11

Page 12: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

10- Öğrencinin işinde gösterdiği çaba ve ilgi,

11- Öğrencinin devamı,

12- Öğrencinin mesleki yönetim (süpervizyon) sürecinden yararlanması,

13- Mesleki etik kurallara uygun davranma konusundaki sorumluluğunu yerine getirmesi,

14- Kurumun gerektirdiği tutum, davranış ve görünüşe sahip olma.

6. ÖĞRENCİNİN UYGULAMADAKİ AKADEMİK DEĞERLENDİRME

KRİTERLERİ

1.Öğrenciler final sınavından aldıkları puanın %40'ı ve Eğitsel Danışmanın vereceği puanın

%60 alınarak değerlendirilir.

Öğrencilerin final sınavı ile değerlendirilmesinin amacı Sosyal Hizmet teorisi ile

uygulamasının paralel yürütülmesi ve alanda teorik ve pratik bilginin

bütünleştirilmesinin sağlanmasıdır.

2. Öğrenciler her hafta rapor hazırlamak ve Eğitsel Danışmanlarına teslim etmekle

yükümlüdür. Eğitsel Danışmanların bu raporları göz önünde bulundurarak

değerlendirmelerini yapmaktadırlar.

3. Kurum Danışmanlarının değerlendirmeleri, uygulama devamlılığı ve kurumdaki

performansına göre yapılacaktır.

4. Öğrenciler uygulama esnasında Eğitsel Danışmanları tarafından ayda bir kez ziyaret

edilecektir.

Uygulama esnasında Eğitsel Danışman ziyaretlerinin amacı, öğrencinin kurumla

uyumunu, kurumdaki performansını ve kuruma devamlılığını görmek, takip etmek ve

Kurum Danışmanları ile iletişime geçmektir.

5. Yıl sonu final sınavında uygulama raporları ve proje CD formatında ve çıktı halinde staj

koordinatörlüğüne teslim edilir.

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 12

Page 13: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

7. HAFTALIK DERS İŞLEME PLANI VE KULLANILACAK ÖĞRETİM

YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

Hafta Konu Kullanılan Yöntem ve Teknik

1. Uygulama yapılacak toplumu tanıma Küçük grup çalışması, alanuygulaması

2. Uygulama yapılacak toplumu tanıma Küçük grup çalışması, alanuygulaması

3. Toplumla sosyal hizmet uygulamasıiçin hazırlık yapma

Küçük grup çalışması, alanuygulaması

4. İşlevsel ya da coğrafi toplumubelirleme

Küçük grup çalışması, alanuygulaması

5. Toplum liderleri ve toplum üyeleri iletanışma

Küçük grup çalışması, alanuygulaması

6. Toplumu değerlendirme Küçük grup çalışması, alanuygulaması

7. Toplumla sosyal hizmet uygulamasınıplanlama

Küçük grup çalışması, alanuygulaması

8. Toplumla sosyal hizmet uygulaması I Küçük grup çalışması, alanuygulaması

9. Toplumla sosyal hizmet uygulaması II Küçük grup çalışması, alanuygulaması

10. Toplumla sosyal hizmet uygulaması III Küçük grup çalışması, alanuygulaması

11. Toplumla sosyal hizmet uygulaması IV Küçük grup çalışması, alanuygulaması

12. Toplumla sosyal hizmet uygulamasınıdeğerledirme

Küçük grup çalışması, alanuygulaması

13. Toplumla sosyal hizmet uygulamasınısonlandırma

Küçük grup çalışması, alanuygulaması

14. Toplumla sosyal hizmetuygulamasının etkililiğini izleme

Küçük grup çalışması, alanuygulaması

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 13

Page 14: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EKLER

EK-1: UYGULAMA DEVAM FİŞİ

UYGULAMA DEVAM FİŞİ

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….…....

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……………………………………………………....

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….

1. Hafta 2. Hafta 3. Hafta 4. Hafta 5. Hafta

Tarih:……..…. Tarih:….…. Tarih:………. Tarih:…….. Tarih:……….

Öğr

enci

İmza

Kur

.Dan

.İm

zası

Öğr

enci

İmza

Kur

.Dan

.İm

zası

Öğr

enci

İmza

Kur

.Dan

.İm

zası

Öğr

enci

İmza

Kur

.Dan

.İm

zası

Öğr

enci

İmza

Kur

.Dan

.İm

zası

Pazartesi

Salı

Çarşamba

Perşembe

Cuma

Kurum Danışmanı Adı Soyadı:

:……………………………….……...........................

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 14

İmza, Kaşe Mühür

Page 15: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK-2: KURUM TANITIM RAPORU

KURUM TANITIM RAPORU

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….…....

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……………………………………………………....

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….

1. Kurumun tarihçesi,

2. Kurumun kuruluş amacı, sağladığı hizmetler,

3. Kurumun amaç ve hizmetlerinin sosyal hizmetle ilgisi,

a. Kurumun fiziksel özellikleri,

b. Kurumda yerleşmiş bir sosyal hizmet uygulamasının mevcut olup olmadığı,

c. Kurumun olanakları,

d. Kurum hizmetlerinin ne şekilde desteklendiği, maddi olanakları;

e. Kurumun toplum ve paydaş kuruluşlarla yaptığı çalışmalar,

f. Kurumun kayıt tutuma ve dosyalama sistemi,

g. Kurumun yürüttüğü çalışmalarla ilgili istatistikleri, raporlar vb.

4. Kurumun yönetim yapısı,

5. Kurumun personel yapısı,

a. Kurumda meslek sahibi personel ve diğer personelin, varsa gönüllülerin sayısı,

özellikleri,

b. Personelin birbiriyle ilişkileri, hiyerarşik düzen, ekip çalışmaları,

6- Kurumun müracaatçıları

a. Kurumdan hizmet alan müracaatçılara ilişkin istatistikler (sayısı, niteliği vb)

b. Müracaatçıların ihtiyaç ve sorunları,

c. Müracaatçıların sorunlarını giderilmesinde karşılaşılan güçlükler

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 15

Page 16: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK-3: ALAN TANITIM RAPORU

ALAN TANITIM RAPORU

Adı Soyadı :……………………………………………………………………......

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….….....

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….…....

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……………………………………………………....

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….

1. Alanına ilişkin literatür bilgisi,

2. Alanda kullanılan mesleki yaklaşım ve teknikler,

3. Alanın sosyal hizmet uygulamasındaki yeri,

4. Alanda faaliyet gösteren kurumlar ve bunların yetki ve sorumlulukları,

5. Alana ilişkin yürütülen ulusal politika ve stratejiler,

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 16

Page 17: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK-4: TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI ÖNBİLGİ VE TANITIM FORMU

TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

TOPLUMU VE ÜYELERİNİN ÖNBİLGİ VE TANITIM FORMU

Adı Soyadı :………………………………………………...…................................................

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….….....

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….…....

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……………………………………………………....

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….

Kurum Danışmanı:……………………………………………………………………………

Eğitsel Danışman: ……………………………………………………………………………..

I) HEDEF KİTLE TANITIM RAPORU

1- KONU- Hedef kitle hakkında kısa açıklama

2- AMAÇ- Amacın kısa tanımı

3- KURUM KAYNAKLARI- Kurumun, toplum için kullanılabilecek kaynakları

4- ÜYELER- Hedef kitle üyeleri kimlerdir? Genel olarak neden bu hedef kitlenin seçildiği

5- YAPI- Hedef kitlenin, toplumla uygulama kapsamına alınma kriterleri

6- PLAN- Uygulamanın zamanı, süresi, sıklığı, yeri

7- FİZİKİ ÇEVRE (Uygulama Yapılan Kurum)- Fiziki ortam düzenleme (mekân, alan

materyal, mali kaynaklar ve özel düzenlemeler )

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 17

Page 18: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

II) PROJENİN HEDEF KİTLESİNE YÖNELİK TANITIM RAPORU

1- Hedef kitlenin genel olarak tanımı

a) İçinde bulunduğu sosyal, kültürel ve ekonomik durumu

b) Çevre ile ilişkileri

2- Hedef kitlenin hangi ihtiyaç ve/veya sorunu nedeniyle çalışmaya alındığı; bu ihtiyaç

ve/veya sorunların tanımlanması

3-Toplumla çalışmanın, kişinin ihtiyaç ve sorunlarının giderilmesinde ne oranda ve

hangi yönlerden yardımcı olabileceği

4- Çalışmanın hedef kitle gelişimine ne şekilde katkıda bulunabileceği

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 18

Page 19: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK-5: SÖZLEŞME ÖRNEĞİ

SÖZLEŞME ÖRNEĞİ

Toplumla sosyal hizmet uygulaması sürecinde hedef kitlenin ihtiyaç ve sorunlarına ilişkin

yapılan değerlendirme sonucunda grup üyelerinizle nasıl bir sosyal hizmet müdahalesi

yapılacağı ve içeriği konusunda anlaşma yapılabilir. Bu anlaşmanın içeriği şu başlıklardan

oluşturulabilir.

Çalışmanın içeriği ve amacı

Çalışma takvimi (toplantı saatler, süresi, yeri vb.)

Uygulayıcı (SHU) rolleri ve grup üyelerinin rol ve sorumlulukları

Çalışmada beklenen sonuçlar (Bu başlıklar artırılabilir)

Öğrencinin Adı ve Soyadı : Grup Üyesinin Adı ve Soyadı:

……………………………….. ………………………………..

İmza :………………………. İmza :……………………….

Tarih :………………………. Tarih :……………………….

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 19

Page 20: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK-6: TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI SÜREÇ RAPORU

TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI SÜREÇ RAPORU *

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….…....

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……………………………………………………....

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….

Toplantı Tarihi :…………………………………………………………………………

Toplantı Süresi :………………………………………………………….…………...…

Toplantı Sırası (Kaçıncı Görüşme Olduğu) :………………………………………………

Toplantıya Katılanların Adı ve Soyadı (Kısaltmalar Kullanılacaktır):………………….

Toplantı Öncesi Ön Bilgi/Ön Çalışma:……………………………………………………..

Toplantının Amacı :……………………………………………………………….………..

Süreç: (Ayrıntısıyla yazılır)……………………………………….…………..

Değerlendirme : (Süreç raporu değerlendirmesi, yapılan süreç içerisindeki görüşmenin

değerlendirmesini kapsamaktadır. Genel değerlendirme formu ayrıca

doldurulacaktır)…………………………………………….…………..

Gelecek Toplantı İçin Planlama :…………………………………………………………..

*Grup ile yapılan her toplantı sonrasında doldurulacaktır.

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 20

Page 21: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK-7: PROJE ÖNERİSİ TASLAĞI

TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

PROJE ÖNERİSİ TASLAĞI

1. Kapak Sayfası

2.Özet

3.A) Problem Tanımı

B) Çalışmanın Amacı

C) Araştırma Sorusu

4. Projede Kullanılan Yöntem Ve Metodlar

5. Proje İş-Zaman Planı

6. Proje Çıktıları

7. Sonuç

8. Kaynaklar

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 21

Page 22: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK-8: DÖNEM SONU ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME RAPORU

Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 22

ANKARA ÜNİVERSİTESİSAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ

EĞİTSEL/KURUM DANIŞMANLARI İÇİN ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME FORMU

ÖĞRENCİNİNAdı ve Soyadı :………………………………………………………………………Sınıfı :………………………………………………………………………Numarası :………………………………………………………………………Uygulama Yapılan Kurum :…...………………………………………………………………Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……….……………………………….………………Uygulama Dönemi :………………………………………………………………………

No KonuYeterli Orta Yetersiz

5 Puan 4 Puan 3 Puan 2 Puan 1 Puan

1

2 Etkili çalışma ve zamanı verimli kullanabilme

3 Uygulamadaki motivasyonu ve gayreti

4 Kendini ifade edebilme becerisi

5 Sorumluluk alabilme ve yerine getirme

6 İnisiyatif kullanabilme

7 Analitik ve eleştirel düşünme yeteneği8 Güçlü ve zayıf yönlerinin farkına varabilme ve bunları geliştirebilme yeteneği

9 Kişiler arası ilişkilerdeki yeteneği, meslektaşları ile ilişki kurabilme ve sürdürme becerisi

10 Uygulama yapılan kurumun giyim standartlarına uyma11 Uygulama yaptığı kurum ve alana ilişkin politika, mevzuat ve sunulan hizmet bilgisi

12

13 Mesleki kavramları anlama ve kullanabilme becerisi

14 Mesleki değerlere ve etik ilkelere uygun davranma becerisi

15 Kaynakları harekete geçirebilme becerisi16 Ekip çalışmasına uygunluğu ve sorumluluklarını yerine getirebilme becerisi

17

18 Kayıt tutma, rapor yazma becerisi19 Kuramsal yaklaşımları uygulamaya aktarabilme becerisi

20 Mesleki gelişim potansiyeli

TOPLAMGENEL TOPLAM

Değerlendirmeyi Yapan Eğitsel/Kurum Danışmanının İmza, Mühür ve Kaşe:……………………………………. Tarih

Ünvanı :…………………………………….

Danışmanlığını yaptığınız öğrencinin performansını aşağıdaki çizelgede belirtilen kriterler doğrultusunda belirtiniz. Teşekkür ederiz.

Çok Yeterli

Çok Yetersiz

İş disiplini (devam durumu, çalışma saatlerine riayet etmesi, devamsızlık durumpunda izin isteyip istemediği)

Mesleki uygulamaları müracaatçının gereksinimlerine göre başlatma, sürdürme, sorun çözme ve sonlandırma becerisi

Uygulama yapılan kurumdaki meslek elemanları ve yönetim ile etkili iletişim kurabilme becerisi

Not: Her maddenin değerlendirilmesinde Çok İyi 5 Puan; Yeterli 4 Puan; Orta 3 Puan; Yeterli 2 Puan ve Çok Yetersiz 1 Puandır. Verilen puanların Genel Toplamı Öğrencinin Uygulama Puanıdır.

Adı Soyadı

Page 23: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK- 9: TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI ÇALIŞMA RAPORU

Adı Soyadı :……………………………………………………………………..

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….….

Uygulama Yapılan Kurum:……………………………………………………………....

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :………………………………………..................

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….…………....

...

HAFTA

1.G

ün

2.G

ün

...

HAFTA

1.G

ün

2.G

ün

*Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması (4. Sınıf 1. Dönem) İçindir.

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 23

Page 24: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

EK- 10: TOPLUMLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI ÇALIŞMA RAPORU

Adı Soyadı :……………………………………………………………………...

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…..

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….....

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……………………………………………............

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….………….....

HAFTA

1.G

ün

2.G

ün

3.G

ün

4.G

ün

5.G

ün

*Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması (4. Sınıf 2. Dönem) İçindir.

Page 25: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

8. KaynakçaBaykara Acar, Y., Acar, H., & Atamtürk, E. (2013). Sosyal Hizmet Uygulaması 1 Dersi SHB

403 Yönergesi. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.Duyan, V. (2010). Sosyal Hizmet Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. Ankara:

Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği.Zastrow, C. (2013). Sosyal Hizmete Giriş. Ankara: Nika.

Page 26: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 2

Page 27: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

……………………………………………………………………………………………….......

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 3

Page 28: Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi

Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 4