topic 10

� PENGENALAN

Pinjaman ialah salah satu aktiviti utama mana-mana bank perdagangan. Aset pinjaman membentuk sebahagian besar daripada aset bank, manakala pendapatan faedah daripada pinjaman pelanggan membentuk sebahagian besar daripada pendapatan bank. Oleh sebab pinjaman ialah aktiviti yang penting, setiap bank harus mempunyai dasar pinjaman yang jelas, tepat dan didokumenkan sendiri. Pinjaman dasar bank harus merujuk kepada satu set kriteria yang komprehensif supaya mereka boleh menyediakan garis panduan untuk pegawai kredit yang baharu dan juga yang sedia ada. Apabila merangka dasar pinjaman, semua faktor dalaman dan luaran yang mungkin mempengaruhi dasar pinjaman mesti diambil kira. Akhir sekali tetapi tidak kurang pentingnya, dasar pinjaman mesti sejajar dengan tiga prinsip utama dalam pemberian pinjaman, iaitu prinsip tujuan, pembayaran dan perlindungan.

TTooppiikk

1100 � Polisi

Pinjaman

Pada akhir topik ini, anda seharusnya dapat:

1. Menyenaraikan kepentingan aktiviti pinjaman;

2. Menerangkan proses pinjaman secara terperinci;

3. Menerangkan tiga prinsip utama dalam pemberian pinjaman;

4. Mengenal pasti unsur yang berkaitan dalam dasar pemberian pinjaman; dan

5. Mengkaji faktor yang mempengaruhi dasar pinjaman.

HASIL PEMBELAJARAN

TOPIK 10 POLISI PINJAMAN �

211

KEPENTINGAN AKTIVITI PINJAMAN

Kepentingan aktiviti pinjaman bank boleh dilihat dari beberapa sudut: Pertama, aktiviti pinjaman mewakili satu penyumbang utama kepada pencapaian objektif perbankan. Mereka memenuhi keperluan kredit masyarakat yang sah. Pinjaman yang memenuhi „keperluan kredit yang sah‰ ertinya pinjaman dengan tujuan yang kedua-dua undang-undang dan yang berkaitan dengan masyarakat. Sebagai contoh: (a) Pinjaman untuk tujuan khidmat penyeludupan dadah atau barang haram

lain tidak boleh dianggap sebagai memenuhi „keperluan kredit yang sah‰; dan

(b) Menyediakan pinjaman pertanian di kawasan bukan pertanian atau

memberi pinjaman untuk menghantar seseorang ke bulan tidak dianggap sebagai memenuhi „keperluan kredit yang sah‰.

Bank perdagangan perlu menyediakan pinjaman atau kemudahan kredit kepada masyarakat tempatan masing-masing untuk pertumbuhan ekonomi dan kestabilan masyarakat ini. Kedua, pinjaman ialah perantara penting yang membentuk dan mengekalkan hubungan antara bank dan pelanggan depositnya. Pelanggan lebih tertarik kepada bank yang menyediakan pinjaman kepada pelanggan deposit mereka. Biasanya, bank lebih bersedia untuk memberi pinjaman kepada pemegang akaun deposit mereka yang sedia ada dan bukannya pelanggan baharu. Apabila memberikan pinjaman kepada pelanggan pinjaman baharu tanpa apa-apa akaun deposit, bank biasanya akan meminta pelanggan membuka akaun deposit dengan bank yang pertama.

10.1

Kebanyakan kita telah meminjam dari institusi perbankan atau institusi bukan bank sebelum ini. Apakah yang akan berlaku kepada anda, masyarakat dan negara jika institusi kewangan ini tidak menyediakan kemudahan sebegini?

AKTIVITI 10.1

� TOPIK 10 POLISI PINJAMAN

212

Ketiga, pulangan pinjaman adalah lebih tinggi daripada mana-mana pelaburan lain bank. Ini selaras dengan pulangan risiko di luar kerana pinjaman ialah aset bank yang paling berisiko. Risiko tinggi sebegini dikaitkan dengan risiko kredit dan risiko kecairan.

PROSES PINJAMAN

Sebelum kita membincangkan prinsip utama dalam pemberian pinjaman, mari kita lihat proses pinjaman dahulu. Rajah 10.1 menggambarkan proses pinjaman bank secara umum.

Rajah 10.1: Proses pinjaman bank Aktiviti meminjam bermula dengan permohonan pinjaman bertulis, iaitu pemohon menyediakan borang permohonan yang disediakan oleh pihak bank. Permohonan itu kemudian dihantar ke jabatan kredit untuk analisis kredit untuk menentukan kepercayaan kredit pemohon. Selepas analisis kredit yang dilakukan, jabatan kredit akan mengemukakan cadangan kepada pihak pengurusan untuk membuat keputusan muktamad. Di Malaysia, proses kredit melibatkan dua peringkat, iaitu peringkat cawangan dan peringkat kawasan atau peringkat ibu pejabat. Kuasa untuk meluluskan pinjaman di peringkat cawangan terletak pada pengurus cawangan. Kuasa pengurus cawangan untuk meluluskan permohonan pinjaman adalah tertakluk kepada saiz cawangan. Contohnya, pengurus cawangan boleh diberikan kuasa

10.2


213

untuk meluluskan apa-apa permohonan pinjaman tidak melebihi RM50,000 bagi setiap pinjaman. Apa-apa pinjaman melebihi RM50,000 akan dihantar ke pejabat daerah atau jabatan kredit tersebut di ibu pejabat selepas analisis kredit awal dilakukan di cawangan. Kawasan atau ibu pejabat kemudiannya akan menjalankan analisis terperinci dan membuat keputusan muktamad mengenai permohonan pinjaman.

PRINSIP PINJAMAN

Bank meminjamkan kepada pelanggan berdasarkan maklumat kredit pelanggan dan perniagaannya. Malangnya bank sentiasa berhadapan dengan masalah maklumat tidak simetri kerana bank sentiasa mempunyai kurang pengetahuan berbanding pelanggan berkenaan prestasi pelanggan pada masa depan. Permohonan pinjaman biasanya menyediakan maklumat yang menunjukkan risiko kredit yang rendah dan menyembunyikan maklumat yang membuktikan risiko kredit yang tinggi. Masalah maklumat simetri lebih biasa apabila berurusan dengan perniagaan kecil-kecilan berbanding perniagaan besar-besaran kerana maklumat awam mengenai perniagaan kecil adalah sangat terhad.

10.3

Kebanyakan kita mempunyai pengalaman memohon pinjaman kereta, pinjaman perumahan atau pinjaman pendidikan dari institusi kewangan. Apakah proses yang berlaku apabila anda membuat permohonan anda? Huraikan proses yang telah anda lalui dan bandingkannya dengan yang dibincangkan sebelum ini. Apakah kesimpulan yang boleh anda dapat daripada perbandingan itu? Jika anda tidak pernah memohon apa-apa pinjaman dari mana-mana institusi kewangan setakat ini, dapatkan maklumat mengenai proses permohonan pinjaman daripada rakan-rakan anda yang berpengalaman memohon pinjaman sebelum ini.

AKTIVITI 10.2


214

Maklumat tidak simetri boleh menyebabkan dua masalah dalam pinjaman, iaitu pemilihan sakal dan bahaya moral. (a) Pemilihan Sakal Pemilihan sakal bermula sebelum apa-apa pinjaman diberikan. Ia

melibatkan pengetahuan bank atau kekurangan sesuatu perniagaan yang pemohon pinjam. Oleh sebab maklumat dan pengetahuan tidak lengkap, bank boleh membuat keputusan kredit yang tidak betul pada peringkat ini dan mengalami kerugian seterusnya. Sebagai contoh, jika kekurangan pengetahuan yang berkaitan, bank memperoleh pelanggan berkualiti rendah dan berakhir dengan mengenakan kadar faedah yang tinggi. Bank boleh mengambil risiko daripada peminjam yang berkualiti tinggi dan juga mungkin perlu berurusan dengan sejumlah besar pinjaman tidak berbayar.

(a) Bahaya Moral Bahaya moral berlaku selepas pinjaman diberikan. Ia disebabkan oleh

perubahan dalam sikap dan tingkah laku peminjam selepas pinjaman itu diberikan. Sekali lagi, bank boleh diketepikan terhadap perubahan tersebut. Sebagai contoh, tanpa pengetahuan bank itu, keinginan peminjam untuk mendapat risiko mungkin meningkat daripada sederhana kepada tinggi selepas beliau memperoleh pinjaman. Perubahan seperti ini membawa masalah yang berpotensi bagi bank.

Dalam usaha untuk membuat keputusan yang tepat dan kukuh tentang

kelulusan pinjaman, pegawai bank perlu menggunakan tiga prinsip utama dalam pemberian pinjaman, iaitu prinsip tujuan, prinsip pembayaran dan prinsip perlindungan.

10.3.1 Prinsip Tujuan

Pinjaman digunakan untuk pelbagai tujuan. Pinjaman boleh digunakan, antara lain, sebagai modal kerja, pembelian aset tetap dan pelaburan dalam sekuriti. Pegawai kredit bank perlu memastikan bahawa tujuan pinjaman adalah konsisten dengan dasar pinjaman bank untuk mengelakkan kekeliruan dan masalah lain dalam kalangan pelanggan. Pinjaman tanpa apa-apa maksud sebenar dan konkrit pasti akan bermasalah.


215

„Jika saya berjaya mendapatkan pinjaman, saya akan menggunakannya untuk mengembangkan perniagaan saya melalui francais. Saya pasti bahawa saya akan dapat membayar balik pinjaman RM600 dalam tempoh enam bulan...‰

Banyak orang berpendapat bahawa terdapat hubungan yang rapat antara tujuan pinjaman dan pembayaran balik. Jika kita tidak tahu tujuan sebenar pinjaman, kita cenderung untuk menjadi tidak jelas mengenai pembayaran balik. Sebaliknya, jika tujuan pinjaman boleh dikenal pasti dengan jelas, ia boleh menjadi sumber pembayaran. Contohnya, jika pinjaman itu adalah bagi pembelian bahan mentah untuk perniagaan, hasil daripada penjualan barang akhir akan dikenal pasti sebagai sumber pembayaran pinjaman. Tujuan pinjaman menjadi lebih penting apabila kredit bank adalah sukar untuk mendapatkannya. Sebagai contoh, semasa krisis kewangan pada tahun 1997 hingga 1998, kadar pertumbuhan kredit bank perdagangan di Malaysia menurun kerana tekanan dari Bank Negara Malaysia yang memerlukan mereka, dan institusi kewangan lain untuk memberi keutamaan pinjaman kepada sektor pertanian dan pembuatan. Pinjaman yang tidak produktif seperti pemberian pinjaman kepada sektor hartanah telah dihentikan dan pinjaman untuk pembelian saham hartanah tidak akan diberikan. Dalam keadaan itu, tujuan pinjaman menjadi penting kerana bank mahu memastikan bahawa pinjaman tidak akan mempunyai risiko yang tinggi dan berpotensi menjadi pinjaman tidak berbayar (NPL � non-performing loans) seperti pinjaman tidak produktif dan pinjaman spekulasi. Bagaimanakah kita tahu tujuan pinjaman? Tujuan pinjaman biasanya dinyatakan dalam borang permohonan pinjaman. Tujuan sebenar biasanya boleh ditemui ketika menemu duga pemohon dan melalui analisis kredit mengenai permohonan itu. Pegawai kredit mesti mempunyai keupayaan untuk memperoleh daripada pemohon tujuan sebenar pinjaman dengan bertanya soalan khusus dan relevan.


216

10.3.2 Prinsip Pembayaran

Pembayaran balik pinjaman adalah disamakan dengan aliran darah dalam badan kita. Bayangkan jika aliran darah berhenti tanpa sebab yang di luar kawalan kita. Untuk memastikan pembayaran balik tanpa gangguan daripada pelanggan, bank perlu menetapkan jadual pembayaran balik yang sistematik dan realistik untuk pelanggannya. Apabila pembayaran balik menjadi masalah, pegawai kredit mungkin perlu mengkaji semula peminjam dan menyemak semula jadual pembayaran balik untuk melindungi kepentingan bank. Pinjaman kukuh harus dikumpulkan melalui penjualan aset peminjam atau daripada aliran pendapatan atau keuntungan perniagaan peminjam dan bukan daripada pemaksaan penjualan apa-apa cagaran. Pelupusan aset peminjam bermakna jualan aset yang dibeli dengan pinjaman bank yang berkenaan. Sebagai contoh, jika pinjaman diberikan untuk membiayai pembelian saham, peminjam perlu menggunakan hasil daripada jualan akhir stoknya sebagai pembayaran balik pinjaman. Jika pembayaran balik adalah secara ansuran, jumlah ansuran dan tarikh bayaran akhir hendaklah ditentukan pada masa pinjaman itu diluluskan. Jadual pembayaran balik mesti ditetapkan supaya proses pembayaran balik boleh dipantau dan masalah pembayaran balik, jika ada, dapat dikesan dan diselesaikan tanpa kelewatan yang tidak wajar.

10.3.3 Prinsip Perlindungan

Bank mesti melindungi kepentingan sendiri apabila meluluskan pinjaman kerana kepercayaan kredit mana-mana peminjam mungkin berubah pada masa akan datang. Disebabkan ketidaktentuan, apabila peminjam kredit layak pinjaman itu diluluskan boleh menjadi pelanggan kredit tidak layak seterusnya. Faktor negatif yang muncul pada masa akan datang boleh memberi kesan kepada keupayaan pembayaran balik pinjaman peminjam. Bank boleh melindungi kepentingannya dengan meminta pelanggan menyediakan cagaran untuk pinjaman. Cagaran hanya bertindak sebagai barisan kedua pertahanan untuk tujuan perlindungan pinjaman. Barisan pertahanan pertama ialah aliran tunai daripada perniagaan atau projek peminjam. Kepentingan bank juga boleh dilindungi oleh terma dan syarat positif dan juga negatif dalam perjanjian pinjaman. Terma dan syarat positif termasuk penyerahan berkala oleh peminjam daripada penyata kewangan diaudit yang berkaitan, penyelenggaraan nisbah kewangan dan pemberitahuan kepada bank oleh peminjam dengan apa-apa pembangunan dalaman atau luaran yang boleh


217

menjejaskan kedudukan peminjam. Terma dan syarat negatif termasuk sekatan atas pembayaran dividen, larangan dalam jualan atau pajakan mana-mana aset peminjam tanpa kebenaran bank itu, dan sekatan ke atas keupayaan operasi peminjam. Terma dan syarat ini adalah untuk memastikan kecairan peminjam akan kekal kukuh untuk tujuan pembayaran balik pinjaman. Bank perlu mematuhi ketiga-tiga prinsip dalam pinjaman apabila membuat keputusan kredit. Sekiranya mana-mana tiga prinsip diabaikan atau dilanggar, keputusan kredit yang terhasil mungkin tidak betul. Contohnya, bank boleh mengabaikan prinsip pembayaran atas dasar bahawa cagaran yang ditawarkan oleh peminjam adalah cukup menarik dan bahawa tujuan pinjaman itu selaras dengan dasar pinjaman bank. Keputusan kredit dibuat berdasarkan dua prinsip sahaja mungkin menyebabkan masalah pinjaman tidak berbayar kerana pembayaran balik pinjaman tidak boleh bergantung pada pelupusan cagaran.

En Ali, seorang peniaga kecil, datang ke bank anda untuk memohon pinjaman bagi mengembangkan perniagaannya. Bagaimanakah anda akan menggunakan prinsip tujuan, prinsip pembayaran dan prinsip perlindungan untuk menilai permohonan pinjaman En Ali? Lukis peta minda yang mudah untuk menunjukkan hubungan antara tiga prinsip ini.

AKTIVITI 10.3

1. Apakah hubungan antara prinsip tujuan dan prinsip pembayaran dalam memastikan kekukuhan keputusan kredit bank?

2. Mengapakah ia penting bagi pegawai kredit untuk mempertimbangkan ketiga-tiga prinsip utama dalam pinjaman pada masa yang sama?

LATIHAN 10.1


218

DASAR PINJAMAN YANG DIDOKUMENKAN

Dasar pinjaman bank biasanya melambangkan falsafah dan konsep pinjaman bank. Ia merangkumi standard, garis panduan dan sekatan yang membantu proses membuat keputusan kredit. Dasar pinjaman perlu didokumenkan kerana ia merupakan panduan rasmi untuk semua pegawai kredit. Pinjaman dasar bank adalah lebih penting kepada pegawai kredit baharu yang masih menyesuaikan diri dengan persekitaran yang baharu. Dasar pinjaman didokumenkan dikehendaki bagi tujuan yang berikut: (a) Menetapkan arah tuju termasuk yang berkaitan dengan penggunaan dana

bank;

(b) Mengawal komposisi dan saiz portfolio pinjaman; dan

(c) Menentukan pinjaman mana atau pinjaman apa yang patut diluluskan. Dasar pinjaman didokumenkan juga boleh digunakan untuk menilai prestasi pegawai kredit atau pegawai pinjaman. Contohnya, kecekapan pegawai pinjaman boleh diukur oleh pegawai pematuhan berpandukan dasar pinjaman. Bank tanpa apa-apa polisi pinjaman didokumenkan berhadapan dengan dua bahaya, iaitu: (a) Membuat keputusan mengenai pinjaman cenderung dilakukan oleh

kelompok tertentu sahaja. Ia akan menangguhkan proses membuat keputusan dan menghalang pembangunan pegawai pinjaman; dan

(b) Ia akan menyebabkan falsafah dan amalan pinjaman bukan standard, menyebabkan kekeliruan keputusan dan kredit yang tidak konsisten serta tidak menentu dengan serta-merta.

Menurut Behrens (1985), elemen berikut perlu dimasukkan ke dalam mana-mana polisi pemberian pinjaman komprehensif: (a) Objektif pemberian pinjaman;

(b) Barisan lembaga;

(c) Kriteria kredit;

(d) Prosedur dan kawalan;

(e) Pinjaman kakitangan;

10.4


219

(f) Kriteria untuk mengendalikan NPL;

(g) Kriteria untuk lelongan;

(h) Prosedur pematuhan; dan

(i) Prosedur kajian semula berkala polisi kredit.

Mari kita mempelajari satu persatu elemen tersebut dengan lebih lanjut. (a) Objektif Pemberian Pinjaman Kebanyakan institusi pinjaman mempunyai matlamat pinjaman berikut:

(i) Pertumbuhan: Dari segi aset, pinjaman dan modal.

(ii) Keuntungan: Dinyatakan dalam ringgit, atau dalam peratusan sebagai pulangan ke atas ekuiti atau pulangan ke atas aset.

(iii) Kualiti portfolio: Menyimpan NPL dan kerugian pada nisbah tertentu; menumpukan pada had pinjaman.

(iv) Perkhidmatan pelanggan: Garis panduan mengenai perkhidmatan pelanggan yang berkesan dan cekap.

(v) Perkhidmatan sosial: Garis panduan mengenai tanggungjawab sosial korporat dan penglibatan dalam masyarakat.

(vi) Pematuhan peraturan: Badan kawal selia meminta semua institusi pinjaman untuk menggabungkan dasar pematuhan ke dalam penyata dasar umum mereka.

(b) Barisan Lembaga Yang berikut ialah penerangan tentang peranan barisan lembaga:

(i) Menyokong tanggungjawab lembaga pengarah;

(ii) Mewujudkan pihak berkuasa dan fungsi jawatankuasa pinjaman atau jawatankuasa diskaun;

(iii) Mewujudkan tugas dan tanggungjawab ketua pegawai eksekutif dan pinjaman pegawai penyeliaan;

(iv) Menentukan tugas dan tanggungjawab pegawai pinjaman; dan

(v) Menentukan pihak berkuasa pinjaman setiap pegawai pinjaman dengan mengambil kira pangkat masing-masing, pengalaman dalam pinjaman, prestasi masa lalu, dan tugasan.


220

(c) Kriteria Kredit Huraian bagi polisi pemberian pinjaman komprehensif dalam elemen

kriteria kredit adalah seperti yang berikut:

(i) Menentukan jenis pinjaman yang dibenarkan dan jenis yang tidak dibenarkan. Pinjaman tidak dibenarkan adalah termasuk pinjaman yang menyalahi undang-undang atau aktiviti spekulasi, pinjaman yang diberikan secara bawahan dan disokong oleh cagaran rendah, pinjaman yang dijamin oleh saham terhad dan pinjaman yang berkaitan dengan deposit yang diaturkan;

(ii) Menentukan faktor kredit yang perlu dipertimbangkan apabila membuat keputusan kredit;

(iii) Menentukan kriteria untuk pinjaman tidak bercagar;

(iv) Menyenaraikan semua jenis cagaran yang boleh diterima dan margin kewangan berdasarkan setiap jenis cagaran;

(v) Menentukan jenis hubungan deposit yang diperlukan daripada peminjam;

(vi) Membina garis panduan mengenai tempoh matang boleh diterima berdasarkan jenis pinjaman dan objektif;

(vii) Menentukan sejauh mana siasatan kredit untuk setiap jenis permohonan pinjaman;

(viii) Menetapkan kriteria untuk pembaharuan pinjaman atau lanjutan; dan

(ix) Menentukan pendirian bank bagi pinjaman yang dianggap luar biasa kursus bank perniagaan.

(d) Prosedur dan Kawalan Antara maklumat yang perlu dalam membuat prosedur dan kawalan

adalah seperti yang berikut:

(i) Semua maklumat terperinci dan dokumentasi yang dikehendaki perlu disimpan dalam fail kredit, dan kekerapan mengemaskinikan maklumat ini;

(ii) Menentukan standard bagi penyeliaan pinjaman termasuk kekerapan lawatan ke premis perniagaan peminjam, kekerapan kajian semula fail kredit dan pemantauan pembayaran balik; dan


221

(iii) Menetapkan tatacara bagi pelaporan masalah yang mungkin berlaku kepada pihak pengurusan.

(e) Pinjaman Kakitangan Bagi pinjaman kakitangan, polisi pinjaman adalah:

(i) Tiada layanan khas untuk orang dalaman;

(ii) Menentukan prosedur untuk meluluskan jenis pinjaman ini; dan

(iii) Menentukan had kredit dan terma dan syarat lain.

(f) Kriteria untuk Mengendalikan NPL Kriteria dalam mengendalikan NPL adalah seperti yang berikut:

(i) Menentukan siapa yang perlu bertanggungjawab dalam pengendalian NPL;

(ii) Menetapkan garis panduan bagi prosiding tindakan undang-undang; dan

(iii) Menentukan prosedur bagi status berkala untuk dilaporkan kepada pihak pengurusan.

(g) Kriteria untuk Lelongan Seterusnya, huraian bagi lelongan adalah:

(i) Mengenal pasti situasi yang mungkin mewajarkan perampasan atau lelongan tindakan;

(ii) Mewujudkan prosedur perakaunan untuk lelongan; dan

(iii) Menentukan garis panduan dan prosedur untuk membuat susulan dan pemungutan hasil lelongan.

(h) Prosedur Pematuhan Polisi prosedur pematuhan adalah seperti yang berikut:

(i) Kenyataan niat pematuhan undang-undang dan peraturan hendaklah dimaklumkan kepada kakitangan dan pelanggan; dan

(ii) Mengadakan garis panduan bagi latihan kakitangan.

(i) Prosedur Kajian Semula Berkala Polisi Kredit Kajian semula tahunan mungkin tidak mencukupi.


222

FAKTOR YANG MEMPENGARUHI DASAR PINJAMAN

Dalam usaha untuk kekal dalam persaingan terhadap persaingan, bank perlu mengambil kira faktor berikut apabila satu set lengkap dasar pinjaman didokumenkan:

(a) Kedudukan modal;

(b) Risiko dan keuntungan setiap jenis pinjaman;

(c) Kestabilan deposit;

(d) Keadaan ekonomi;

(e) Keupayaan dan pengalaman kakitangan bank;

(f) Dasar kewangan dan fiskal di negara ini; dan

(g) Keperluan kredit tempatan.

Yang berikut ialah penerangan bagi setiap faktor ini.

(a) Kedudukan Modal

10.5

Bank ABC sedang mengkaji semula dasar pemberian pinjaman yang didokumenkan. Sebagai pegawai kredit yang berpengalaman, anda ditugaskan untuk mengkaji semula dasar dan membuat syor yang bank perlukan. Apakah komponen utama yang perlu dimasukkan dalam dasar pinjaman didokumenkan Bank ABC? Anda boleh menggunakan unsur-unsur dasar pinjaman didokumenkan yang dicadangkan oleh Behrens (1985) sebagai panduan. Untuk input tambahan, anda boleh membuat pertanyaan dengan pegawai kredit bank perdagangan tempatan dengan melawat laman web bank-bank ini melalui pautan di laman web BNM di http://www.bnm.gov.my.

AKTIVITI 10.4

Pada pendapat anda, bagaimanakah modal mempengaruhi dasar pinjaman dari bank?

SEMAK KENDIRI 10.1


223

Kita telah mempelajari peranan penting modal bank; modal bank menyerap kerugian yang ditanggung oleh bank untuk memastikan keselamatan bank dan untuk menjaga kebajikan pendeposit. Kita juga telah membincangkan bagaimana CAR mempengaruhi tahap risiko bank.

Bank dengan nisbah modal yang tinggi, terutamanya CAR, mampu untuk

menanggung risiko yang lebih tinggi dengan menyediakan pinjaman dengan tempoh matang lebih lama dan juga dengan menyediakan pinjaman kepada sektor bukan konvensional. Harus ditekankan di sini bahawa modal ialah satu kriteria yang dipertimbangkan untuk membuka cawangan baharu. Dalam sistem perbankan cawangan di Malaysia, lebih banyak cawangan, lebih banyak pinjaman yang boleh diberikan. Selain itu, tahap modal bank ialah penentu jumlah dan jenis pinjaman bank yang boleh menawarkan.

(b) Risiko dan Keuntungan Setiap Jenis Pinjaman Setiap jenis pinjaman mempunyai risiko profil yang unik dan memberikan

keuntungan. Secara umumnya, semakin tinggi risiko, lebih tinggi pulangan yang diharapkan. Oleh itu, portfolio pinjaman bank adalah sangat bergantung pada misi bank Jika bank memilih pendekatan konservatif dalam pengurusan strategik, maka portfolio pinjamannya akan mempunyai risiko dan keuntungan profil konservatif.

(c) Kestabilan Deposit Deposit ialah sumber utama kewangan untuk pinjaman dan pendahuluan

pelanggan. Oleh itu, kestabilan deposit mempunyai kesan yang besar ke atas dasar pinjaman. Aktiviti pinjaman bank akan terjejas jika ia mempunyai asas deposit yang tidak stabil.

Kita mesti ingat satu perkara penting, iaitu deposit biasanya jangka pendek

sementara pinjaman adalah jangka panjang. Oleh sebab itu, bekalan deposit yang kurang mantap memang boleh mengganggu aktiviti pinjaman dan seterusnya menjejaskan keuntungan bank. Deposit kestabilan menjadi lebih penting apabila ia adalah sukar untuk meramalkan atau menganggarkan permintaan untuk pinjaman.

(d) Keadaan Ekonomi Portfolio pinjaman adalah sangat sensitif kepada keadaan ekonomi

tempatan, iaitu keadaan ekonomi di kawasan di mana bank itu terletak. Biasanya, keadaan ekonomi negara yang boleh digunakan sebagai panduan untuk meramal keadaan ekonomi tempatan. Dasar pemberian pinjaman bank biasanya lebih ketat semasa kemelesetan ekonomi dan lebih liberal dalam perkembangan ekonomi.


224

(e) Keupayaan dan Pengalaman Kakitangan Bank Ramai orang telah menerima hakikat bahawa aset yang paling berharga

bagi mana-mana organisasi ialah kakitangan. Kita boleh mencari perakuan tentang ini oleh beberapa lembaga pengarah dan ketua pegawai eksekutif (CEO � chief executive officer) bank dalam laporan tahunan mereka.

Keupayaan dan pengalaman kakitangan menentukan daya saing bank.

Sebagai contoh, jika bank mahu menjadi peneraju dalam teknologi tinggi pinjaman, bank perlu mempunyai kakitangan yang mempunyai pengalaman dan kemahiran yang berkaitan dengan bidang teknologi tinggi; sebaliknya bank akan berakhir dengan sejumlah besar NPL. Ini bermakna tumpuan dan kepelbagaian portfolio pinjaman adalah terhad oleh keupayaan dan pengalaman kakitangan bank.

(f) Dasar Kewangan dan Fiskal di Negara Ini Kerajaan melaksanakan dasar monetari atau dasar kewangan dan dasar

fiskal yang menggalakkan persekitaran untuk pertumbuhan. Jika kerajaan mengamalkan dasar kewangan yang mengembang dan dasar fiskal, bank boleh mewujudkan asas pinjaman yang lebih liberal.

Sebagai contoh, pengurangan dalam rizab berkanun akan membolehkan

bank mempunyai lebih banyak dana untuk tujuan pinjaman. Jika tidak, jika kerajaan mengamalkan dasar kewangan menguncup, bank perlu memperlahankan pertumbuhan kredit masing-masing dan menjadi lebih selektif dalam aktiviti pemberian pinjaman.

(g) Keperluan Kredit Tempatan Pengurusan bank perlu mengambil kira keperluan kredit masyarakat

tempatan masing-masing apabila mendefinisikan portfolio pinjaman mereka. Ini kerana kewujudan bank bergantung pada sama ada bank yang dapat memenuhi keperluan masyarakat tempatannya.

Bank yang tidak menyediakan pinjaman pertanian atau menyediakan

pinjaman pertanian yang minimum tidak boleh beroperasi di mana-mana kawasan pertanian. Kita sering mendengar aduan mengenai bank tidak memberi pinjaman untuk satu atau sektor lain. Aduan boleh berkembang menjadi alasan yang kukuh untuk mencabar peranan dan kewujudan bank dalam masyarakat tempatan.


225

� Kredit atau keputusan pinjaman bergantung pada tiga prinsip utama dalam pemberian pinjaman, iaitu prinsip tujuan, prinsip pembayaran dan prinsip perlindungan.

� Ketiga-tiga prinsip perlu dipertimbangkan pada masa yang sama.

� Dasar pinjaman yang jelas, tepat dan didokumenkan juga penting untuk membuat keputusan kredit yang tepat.

� Dalam usaha untuk membangunkan dasar pinjaman yang berkesan, bank perlu mengambil kira semua faktor yang berkaitan secara komprehensif.

Bahaya moral Pemilihan negatif

1. Apakah peranan dasar pinjaman ke arah aktiviti pemberian pinjaman yang berkesan?

2. Bincangkan tiga faktor luaran dan dua faktor dalaman yang boleh mempengaruhi dasar pinjaman dari bank perdagangan. Susun faktor-faktor berdasarkan peringkat penting dan sokong jawapan anda dengan sebab-sebabnya.

LATIHAN 10.2

topic 10

Documents