tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l...

60
8/9/2019 Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh… http://slidepdf.com/reader/full/tong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1/60  Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –   Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn i ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM ----------------- ------------------- VŨ THỊ NGỌC THUỶ TỔNG HỢP, NGHIÊN CỨU PHỨC CHẤT CỦA MỘT SỐ NGUYÊN TỐ ĐẤT HIẾM VỚI L - GLUTAMIN VÀ BƢỚC ĐẦU THĂM DÒ HOẠT TÍNH SINH HỌC CỦA CHÚNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC HOÁ HỌC  THÁI NGUYÊN, NĂM 2011 WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

Upload: day-kem-quy-nhon-official

Post on 01-Jun-2018

225 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

i

ĐẠI HỌC THAacuteI NGUYEcircN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM------------------------------------

VŨ THỊ NGỌC THUỶ

TỔNG HỢP NGHIEcircN CỨU PHỨC CHẤT CỦA MỘT SỐ

NGUYEcircN TỐ ĐẤT HIẾM VỚI L - GLUTAMIN VAgrave BƢỚC

ĐẦU THĂM DOgrave HOẠT TIacuteNH SINH HỌC CỦA CHUacuteNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC HOAacute HỌC

THAacuteI NGUYEcircN NĂM 2011

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

ii

LỜI CẢM ƠN

Luận văn được hoagraven thagravenh tại Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học sư

phạm ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn

Tocirci xin bagravey tỏ lograveng biết ơn sacircu sắc đến thầy giaacuteo PGSTS Lecirc Hữu Thiềng

người đatilde giao đề tagravei hướng dẫn tận tigravenh chu đaacuteo vagrave giuacutep đỡ tocirci trong suốt quaacute

trigravenh thực hiện đề tagravei

Xin chacircn thagravenh cảm ơn Ban giaacutem hiệu khoa Sau Đại học khoa Hoacutea

học - Đại học Sư phạm ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa

học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam phograveng Hoacutea lyacute - Trường Đại học sư phạm ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội phograveng vi sinh ndash Trường Đại học Y ndash Dược ndash Đại

học Thaacutei Nguyecircn đatilde tạo điều kiện thuận lợi cho tocirci trong suốt quaacute trigravenh học

tập vagrave nghiecircn cứu thực hiện đề tagravei

` Xin chacircn thagravenh cảm ơn caacutec thầy caacutec cocirc trong khoa Hoacutea học ndash Đại học

Sư phạm Thaacutei Nguyecircn vagrave bạn begrave đồng nghiệp đatilde giuacutep đỡ động viecircn tạo mọiđiều kiện thuận lợi cho tocirci trong suốt quaacute trigravenh thực nghiệm vagrave hoagraven thagravenh

luận văn

Cugraveng với sự biết ơn sacircu sắc tocirci xin chacircn thagravenh cảm ơn Ban giaacutem hiệu

Trường THPT Chợ Đồn tổ Lyacute Hoacutea - Trường THPT Chợ Đồn ndash Bắc Kạn đatilde tạo

điều kiện giuacutep đỡ động viecircn tocirci trong suốt quaacute trigravenh học tập vagrave hoagraven thagravenh luận

văn

Thaacutei Nguyecircn thaacuteng 08 năm 2011

Taacutec giả đề tagravei

Vũ Thị Ngọc Thủy

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

iii

LỜI CAM ĐOAN

Tocirci xin cam đoan đacircy lagrave cocircng trigravenh nghiecircn cứu của riecircng tocirci caacutec số

liệu vagrave kết quả nghiecircn cứu necircu trong luận văn lagrave trung thực được caacutec đồng

taacutec giả cho pheacutep sử dụng vagrave chưa từng được cocircng bố trong bất kỳ một cocircng

trigravenh nagraveo khaacutec

Taacutec giả

Vũ Thị Ngọc Thủy

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

iv

MỤC LỤC

Trang phụ bigravea

Lời cam đoan iMục lục ii

Danh mục caacutec chữ viết tắt ivDanh mục caacutec bảng v

Danh mục caacutec higravenh vi

MỞ ĐẦU 1

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU 2

11 Sơ lược về caacutec nguyecircn tố đất hiếm 2

111 Đặc điểm chung 2

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH 3

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH 4

114Sơ lược về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH 5

1141 Oxit của caacutec NTĐH 5

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH 6

1143 Muối của caacutec NTĐH 6

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH 7

12 Sơ lược về amino axit 10

13 Sơ lược về L- glutamin 11

14 Khả năng tạo phức của caacutec NTĐH với caacutec amino axit 14

15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec NTĐH với amino axit 16

16 Sơ lược về đối tượng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học 20

161 Vi khuẩn Escherichia coli 20

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus 20 163 Sơ lược về cacircy đỗ tương 21

17 Một số phương phaacutep nghiecircn cứu phức chất 22

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện 22

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 23

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 24

CHƢƠNG 2 THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ 26

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất 26

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ 26

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

v

212 Hoaacute chất 26

2121 Dung dịch DTPA 10-3M 27

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01 27 2123 Dung dịch đệm axetat (CH3COONa + CH3COOH) pH = 42 27

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3)3 10-2M (Ln La Nd Sm Gd) 27

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin 27

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin 28

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH (Ln) trong caacutec phức chất 28

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) trong phức chất 29

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 29

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 32 235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện 35

24 Ảnh hưởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm 37

2412 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triểnmầm hạt đỗ tương 37

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử HGln đến sự phaacutettriển mầm hạt đỗ tương 39

25 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn Ecolivagrave Sta 40

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 40

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO3)3 đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 41

KẾT LUẬN 44

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN 46

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO 47

PHỤ LỤC 50

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vi

DANH MỤC CAacuteC KYacute HIỆU VIẾT TẮT

DTA Differential thermal analysis

TGA Thermogravimetry analysis

DTHA Trietylentetraamin hexaaxetic

DTPA Dietylentriamin pentaaxetic

EDTA Etylendiamin tetraaxetic

HGln Glutamin

Ln3+ Ion đất hiếm

NTĐH Nguyecircn tố đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vii

DANH MỤC CAacuteC BẢNG

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ 4

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin 13

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất 29

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất 31

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1) của caacutec hợp chất 34

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức

chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C 35

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C 36

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất 38

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

HGln vagrave La(NO3)3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương 39

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất 41Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối tử

vagrave muối La(NO3)3 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

viii

DANH MỤC CAacuteC HIgraveNH

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli 21

Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta 21

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 30

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 30

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin 33

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 33

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 38

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương 40

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta 41

Higravenh 28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli 41

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta của phức chất

muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của phức

chất muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 2: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

ii

LỜI CẢM ƠN

Luận văn được hoagraven thagravenh tại Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học sư

phạm ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn

Tocirci xin bagravey tỏ lograveng biết ơn sacircu sắc đến thầy giaacuteo PGSTS Lecirc Hữu Thiềng

người đatilde giao đề tagravei hướng dẫn tận tigravenh chu đaacuteo vagrave giuacutep đỡ tocirci trong suốt quaacute

trigravenh thực hiện đề tagravei

Xin chacircn thagravenh cảm ơn Ban giaacutem hiệu khoa Sau Đại học khoa Hoacutea

học - Đại học Sư phạm ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa

học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam phograveng Hoacutea lyacute - Trường Đại học sư phạm ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội phograveng vi sinh ndash Trường Đại học Y ndash Dược ndash Đại

học Thaacutei Nguyecircn đatilde tạo điều kiện thuận lợi cho tocirci trong suốt quaacute trigravenh học

tập vagrave nghiecircn cứu thực hiện đề tagravei

` Xin chacircn thagravenh cảm ơn caacutec thầy caacutec cocirc trong khoa Hoacutea học ndash Đại học

Sư phạm Thaacutei Nguyecircn vagrave bạn begrave đồng nghiệp đatilde giuacutep đỡ động viecircn tạo mọiđiều kiện thuận lợi cho tocirci trong suốt quaacute trigravenh thực nghiệm vagrave hoagraven thagravenh

luận văn

Cugraveng với sự biết ơn sacircu sắc tocirci xin chacircn thagravenh cảm ơn Ban giaacutem hiệu

Trường THPT Chợ Đồn tổ Lyacute Hoacutea - Trường THPT Chợ Đồn ndash Bắc Kạn đatilde tạo

điều kiện giuacutep đỡ động viecircn tocirci trong suốt quaacute trigravenh học tập vagrave hoagraven thagravenh luận

văn

Thaacutei Nguyecircn thaacuteng 08 năm 2011

Taacutec giả đề tagravei

Vũ Thị Ngọc Thủy

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

iii

LỜI CAM ĐOAN

Tocirci xin cam đoan đacircy lagrave cocircng trigravenh nghiecircn cứu của riecircng tocirci caacutec số

liệu vagrave kết quả nghiecircn cứu necircu trong luận văn lagrave trung thực được caacutec đồng

taacutec giả cho pheacutep sử dụng vagrave chưa từng được cocircng bố trong bất kỳ một cocircng

trigravenh nagraveo khaacutec

Taacutec giả

Vũ Thị Ngọc Thủy

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

iv

MỤC LỤC

Trang phụ bigravea

Lời cam đoan iMục lục ii

Danh mục caacutec chữ viết tắt ivDanh mục caacutec bảng v

Danh mục caacutec higravenh vi

MỞ ĐẦU 1

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU 2

11 Sơ lược về caacutec nguyecircn tố đất hiếm 2

111 Đặc điểm chung 2

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH 3

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH 4

114Sơ lược về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH 5

1141 Oxit của caacutec NTĐH 5

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH 6

1143 Muối của caacutec NTĐH 6

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH 7

12 Sơ lược về amino axit 10

13 Sơ lược về L- glutamin 11

14 Khả năng tạo phức của caacutec NTĐH với caacutec amino axit 14

15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec NTĐH với amino axit 16

16 Sơ lược về đối tượng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học 20

161 Vi khuẩn Escherichia coli 20

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus 20 163 Sơ lược về cacircy đỗ tương 21

17 Một số phương phaacutep nghiecircn cứu phức chất 22

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện 22

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 23

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 24

CHƢƠNG 2 THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ 26

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất 26

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ 26

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

v

212 Hoaacute chất 26

2121 Dung dịch DTPA 10-3M 27

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01 27 2123 Dung dịch đệm axetat (CH3COONa + CH3COOH) pH = 42 27

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3)3 10-2M (Ln La Nd Sm Gd) 27

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin 27

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin 28

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH (Ln) trong caacutec phức chất 28

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) trong phức chất 29

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 29

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 32 235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện 35

24 Ảnh hưởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm 37

2412 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triểnmầm hạt đỗ tương 37

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử HGln đến sự phaacutettriển mầm hạt đỗ tương 39

25 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn Ecolivagrave Sta 40

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 40

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO3)3 đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 41

KẾT LUẬN 44

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN 46

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO 47

PHỤ LỤC 50

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vi

DANH MỤC CAacuteC KYacute HIỆU VIẾT TẮT

DTA Differential thermal analysis

TGA Thermogravimetry analysis

DTHA Trietylentetraamin hexaaxetic

DTPA Dietylentriamin pentaaxetic

EDTA Etylendiamin tetraaxetic

HGln Glutamin

Ln3+ Ion đất hiếm

NTĐH Nguyecircn tố đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vii

DANH MỤC CAacuteC BẢNG

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ 4

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin 13

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất 29

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất 31

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1) của caacutec hợp chất 34

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức

chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C 35

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C 36

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất 38

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

HGln vagrave La(NO3)3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương 39

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất 41Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối tử

vagrave muối La(NO3)3 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

viii

DANH MỤC CAacuteC HIgraveNH

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli 21

Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta 21

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 30

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 30

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin 33

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 33

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 38

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương 40

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta 41

Higravenh 28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli 41

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta của phức chất

muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của phức

chất muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 3: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

iii

LỜI CAM ĐOAN

Tocirci xin cam đoan đacircy lagrave cocircng trigravenh nghiecircn cứu của riecircng tocirci caacutec số

liệu vagrave kết quả nghiecircn cứu necircu trong luận văn lagrave trung thực được caacutec đồng

taacutec giả cho pheacutep sử dụng vagrave chưa từng được cocircng bố trong bất kỳ một cocircng

trigravenh nagraveo khaacutec

Taacutec giả

Vũ Thị Ngọc Thủy

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

iv

MỤC LỤC

Trang phụ bigravea

Lời cam đoan iMục lục ii

Danh mục caacutec chữ viết tắt ivDanh mục caacutec bảng v

Danh mục caacutec higravenh vi

MỞ ĐẦU 1

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU 2

11 Sơ lược về caacutec nguyecircn tố đất hiếm 2

111 Đặc điểm chung 2

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH 3

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH 4

114Sơ lược về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH 5

1141 Oxit của caacutec NTĐH 5

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH 6

1143 Muối của caacutec NTĐH 6

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH 7

12 Sơ lược về amino axit 10

13 Sơ lược về L- glutamin 11

14 Khả năng tạo phức của caacutec NTĐH với caacutec amino axit 14

15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec NTĐH với amino axit 16

16 Sơ lược về đối tượng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học 20

161 Vi khuẩn Escherichia coli 20

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus 20 163 Sơ lược về cacircy đỗ tương 21

17 Một số phương phaacutep nghiecircn cứu phức chất 22

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện 22

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 23

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 24

CHƢƠNG 2 THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ 26

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất 26

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ 26

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

v

212 Hoaacute chất 26

2121 Dung dịch DTPA 10-3M 27

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01 27 2123 Dung dịch đệm axetat (CH3COONa + CH3COOH) pH = 42 27

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3)3 10-2M (Ln La Nd Sm Gd) 27

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin 27

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin 28

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH (Ln) trong caacutec phức chất 28

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) trong phức chất 29

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 29

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 32 235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện 35

24 Ảnh hưởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm 37

2412 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triểnmầm hạt đỗ tương 37

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử HGln đến sự phaacutettriển mầm hạt đỗ tương 39

25 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn Ecolivagrave Sta 40

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 40

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO3)3 đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 41

KẾT LUẬN 44

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN 46

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO 47

PHỤ LỤC 50

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vi

DANH MỤC CAacuteC KYacute HIỆU VIẾT TẮT

DTA Differential thermal analysis

TGA Thermogravimetry analysis

DTHA Trietylentetraamin hexaaxetic

DTPA Dietylentriamin pentaaxetic

EDTA Etylendiamin tetraaxetic

HGln Glutamin

Ln3+ Ion đất hiếm

NTĐH Nguyecircn tố đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vii

DANH MỤC CAacuteC BẢNG

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ 4

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin 13

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất 29

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất 31

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1) của caacutec hợp chất 34

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức

chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C 35

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C 36

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất 38

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

HGln vagrave La(NO3)3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương 39

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất 41Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối tử

vagrave muối La(NO3)3 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

viii

DANH MỤC CAacuteC HIgraveNH

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli 21

Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta 21

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 30

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 30

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin 33

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 33

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 38

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương 40

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta 41

Higravenh 28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli 41

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta của phức chất

muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của phức

chất muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 4: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

iv

MỤC LỤC

Trang phụ bigravea

Lời cam đoan iMục lục ii

Danh mục caacutec chữ viết tắt ivDanh mục caacutec bảng v

Danh mục caacutec higravenh vi

MỞ ĐẦU 1

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU 2

11 Sơ lược về caacutec nguyecircn tố đất hiếm 2

111 Đặc điểm chung 2

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH 3

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH 4

114Sơ lược về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH 5

1141 Oxit của caacutec NTĐH 5

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH 6

1143 Muối của caacutec NTĐH 6

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH 7

12 Sơ lược về amino axit 10

13 Sơ lược về L- glutamin 11

14 Khả năng tạo phức của caacutec NTĐH với caacutec amino axit 14

15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec NTĐH với amino axit 16

16 Sơ lược về đối tượng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học 20

161 Vi khuẩn Escherichia coli 20

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus 20 163 Sơ lược về cacircy đỗ tương 21

17 Một số phương phaacutep nghiecircn cứu phức chất 22

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện 22

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 23

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 24

CHƢƠNG 2 THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ 26

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất 26

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ 26

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

v

212 Hoaacute chất 26

2121 Dung dịch DTPA 10-3M 27

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01 27 2123 Dung dịch đệm axetat (CH3COONa + CH3COOH) pH = 42 27

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3)3 10-2M (Ln La Nd Sm Gd) 27

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin 27

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin 28

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH (Ln) trong caacutec phức chất 28

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) trong phức chất 29

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 29

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 32 235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện 35

24 Ảnh hưởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm 37

2412 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triểnmầm hạt đỗ tương 37

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử HGln đến sự phaacutettriển mầm hạt đỗ tương 39

25 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn Ecolivagrave Sta 40

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 40

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO3)3 đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 41

KẾT LUẬN 44

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN 46

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO 47

PHỤ LỤC 50

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vi

DANH MỤC CAacuteC KYacute HIỆU VIẾT TẮT

DTA Differential thermal analysis

TGA Thermogravimetry analysis

DTHA Trietylentetraamin hexaaxetic

DTPA Dietylentriamin pentaaxetic

EDTA Etylendiamin tetraaxetic

HGln Glutamin

Ln3+ Ion đất hiếm

NTĐH Nguyecircn tố đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vii

DANH MỤC CAacuteC BẢNG

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ 4

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin 13

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất 29

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất 31

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1) của caacutec hợp chất 34

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức

chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C 35

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C 36

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất 38

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

HGln vagrave La(NO3)3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương 39

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất 41Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối tử

vagrave muối La(NO3)3 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

viii

DANH MỤC CAacuteC HIgraveNH

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli 21

Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta 21

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 30

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 30

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin 33

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 33

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 38

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương 40

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta 41

Higravenh 28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli 41

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta của phức chất

muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của phức

chất muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 5: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

v

212 Hoaacute chất 26

2121 Dung dịch DTPA 10-3M 27

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01 27 2123 Dung dịch đệm axetat (CH3COONa + CH3COOH) pH = 42 27

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3)3 10-2M (Ln La Nd Sm Gd) 27

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin 27

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin 28

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH (Ln) trong caacutec phức chất 28

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) trong phức chất 29

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt 29

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại 32 235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện 35

24 Ảnh hưởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 37

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm 37

2412 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự phaacutet triểnmầm hạt đỗ tương 37

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử HGln đến sự phaacutettriển mầm hạt đỗ tương 39

25 Ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn Ecolivagrave Sta 40

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 40

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO3)3 đến vikhuẩn E coli vagrave Sta 41

KẾT LUẬN 44

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN 46

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO 47

PHỤ LỤC 50

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vi

DANH MỤC CAacuteC KYacute HIỆU VIẾT TẮT

DTA Differential thermal analysis

TGA Thermogravimetry analysis

DTHA Trietylentetraamin hexaaxetic

DTPA Dietylentriamin pentaaxetic

EDTA Etylendiamin tetraaxetic

HGln Glutamin

Ln3+ Ion đất hiếm

NTĐH Nguyecircn tố đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vii

DANH MỤC CAacuteC BẢNG

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ 4

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin 13

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất 29

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất 31

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1) của caacutec hợp chất 34

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức

chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C 35

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C 36

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất 38

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

HGln vagrave La(NO3)3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương 39

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất 41Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối tử

vagrave muối La(NO3)3 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

viii

DANH MỤC CAacuteC HIgraveNH

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli 21

Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta 21

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 30

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 30

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin 33

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 33

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 38

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương 40

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta 41

Higravenh 28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli 41

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta của phức chất

muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của phức

chất muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 6: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vi

DANH MỤC CAacuteC KYacute HIỆU VIẾT TẮT

DTA Differential thermal analysis

TGA Thermogravimetry analysis

DTHA Trietylentetraamin hexaaxetic

DTPA Dietylentriamin pentaaxetic

EDTA Etylendiamin tetraaxetic

HGln Glutamin

Ln3+ Ion đất hiếm

NTĐH Nguyecircn tố đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vii

DANH MỤC CAacuteC BẢNG

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ 4

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin 13

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất 29

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất 31

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1) của caacutec hợp chất 34

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức

chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C 35

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C 36

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất 38

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

HGln vagrave La(NO3)3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương 39

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất 41Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối tử

vagrave muối La(NO3)3 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

viii

DANH MỤC CAacuteC HIgraveNH

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli 21

Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta 21

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 30

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 30

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin 33

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 33

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 38

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương 40

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta 41

Higravenh 28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli 41

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta của phức chất

muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của phức

chất muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 7: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

vii

DANH MỤC CAacuteC BẢNG

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ 4

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin 13

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất 29

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất 31

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1) của caacutec hợp chất 34

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức

chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C 35

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C 36

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất 38

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

HGln vagrave La(NO3)3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương 39

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất 41Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối tử

vagrave muối La(NO3)3 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

viii

DANH MỤC CAacuteC HIgraveNH

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli 21

Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta 21

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 30

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 30

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin 33

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 33

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 38

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương 40

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta 41

Higravenh 28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli 41

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta của phức chất

muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của phức

chất muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 8: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

viii

DANH MỤC CAacuteC HIgraveNH

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli 21

Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta 21

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 30

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 30

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin 33

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 33

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương 38

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương 40

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta 41

Higravenh 28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli 41

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta của phức chất

muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của phức

chất muối La(NO3)3 vagrave phối tử 42

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 9: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

1

MỞ ĐẦU

Ngagravey nay caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) được coi lagrave ldquonguyecircn liệu

của thế kỉrdquo lagrave vật liệu chiến lược khocircng thể thiếu trong nhiều ngagravenh cocircng

nghiệp mũi nhọn của những quốc gia phaacutet triển như cocircng nghiệp hạt nhacircn

cocircng nghệ thocircng tin điện tử quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ vật liệu siecircu

dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thủy tinh cocircng nghệ baacuten dẫn siecircu dẫn cocircng

nghệ thực phẩm cocircng nghệ năng lượng xanhhellipNhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu

đatilde khẳng định rằng caacutec NTĐH khi được sử dụng trong caacutec lĩnh vực như chăn

nuocirci trồng trọthellip đatilde lagravem tăng khả năng chịu bệnh tăng năng suất cacircy trồng

vật nuocirci vagrave chất lượng nocircng sản Như vậy caacutec NTĐH coacute vai trograve rất quan trọng

trong nền kinh tế mocirci trường vagrave cocircng nghệ necircn trong giai đoạn hiện nay noacute

được nhiều quốc gia trecircn thế giới quan tacircm nghiecircn cứu vagrave sử dụng

Một trong những hướng nghiecircn cứu quan trọng về NTĐH lagrave phức chấtcủa noacute với caacutec amino axit Bởi phức chất của NTĐH với amino axit được ứng

dụng trong nhiều lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y

dượchellip cograven với L-glutamin - một trong những amino axit tham gia vagraveo quaacute

tr igravenh tổng hợp protein - phức chất của noacute cograven iacutet được quan tacircm nghiecircn cứu

Dựa trecircn cơ sở đoacute chuacuteng tocirci lựa chọn đề tagravei ldquoTổng hợp nghiecircn cứu

phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với L- glutamin vagrave bước đầu thăm

dograve hoạt tiacutenh sinh học của chuacutengrdquo

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 10: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

2

CHƢƠ NG 1

TỔNG QUAN TAgraveI LIỆU

11 Sơ lƣợc về caacutec nguyecircn tố đất hiếm

111 Đặc điểm chung

Caacutec nguyecircn tố đất hiếm (NTĐH) bao gồm scandi (Sc) ytri (Y) lantan

(La) vagrave 14 nguyecircn tố thuộc họ lantanit (Ln) Họ lantanit gồm xeri (Ce)

praseođim (Pr) neođim (Nd) prometi (Pm) samari (Sm) europi (Eu)

gađolini (Gd) tecbi (Tb) đysprosi (Dy) honmi (Ho) ecbi (Er) tuli (Tm)

ytecbi (Yb) vagrave (Lutexi (Lu)

Cấu higravenh electron chung của nguyecircn tử caacutec NTĐH

1s22s22p63s23p63d104s24p64d104f n5s25p65dm6s2

Trong đoacute n = 0 divide 14 m chỉ nhận caacutec giaacute trị lagrave 0 hoặc 1

Trong caacutec lantanit electron lần lượt điền vagraveo obitan 4f của lớp thứ 3 từ

ngoagravei vagraveo trong khi lớp ngoagravei cugraveng coacute 2 electron (6s2) vagrave lớp ngoagravei thứ hai

của đa số nguyecircn tố coacute 8 electron (5s25p6)

Dựa vagraveo đặc điểm xacircy dựng phacircn lớp 4f magrave caacutec NTĐH được chia

thagravenh hai phacircn nhoacutem

Phacircn nhoacutem xeri (nhoacutem đất hiếm nhẹ)

La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd

4f 05d1 4f 2 4f 3 4f 4 4f 5 4f 6 4f 7 4f 75d1

Phacircn nhoacutem tecbi (nhoacutem đất hiếm nặng)

Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu

4f 7+2 4f 7+3 4f 7+4 4f 7+5 4f 7+6 4f 7+7 4f 145d1

Ở caacutec NTĐH nhẹ mỗi obitan 4f mới chỉ coacute 1 elecron cograven ở caacutec

NTĐH nặng thigrave mỗi obitan 4f được điền thecircm electron thứ 2 Từ cấu higravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 11: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

3

electron nguyecircn tử của caacutec NTĐH ta thấy trừ La Gd Lu tất cả nguyecircn tử

của caacutec nguyecircn tố cograven lại đều khocircng coacute electr on trecircn obitan 5d Khi được

kiacutech thiacutech nhẹ một trong caacutec electron của obitan 4f (thường lagrave một) nhảy

sang obitan 5d caacutec electron cograven lại bị caacutec electron 5s25p6 chắn với taacutec dụng

becircn ngoagravei cho necircn khocircng ảnh hưởng quan trọng đến tiacutenh chất của đa số caacutec

lantanit Do đoacute tiacutenh chất của caacutec lantanit được quyết định chủ yếu bởi caacutec

electron hoacutea trị trecircn caacutec obitan 5d16s2 vagrave trong caacutec hợp chất chuacuteng thường

thể hiện số oxi hoacutea bền vagrave đặc trưng lagrave +3

112 Tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH

Sự khaacutec nhau trong cấu truacutec nguyecircn tử ở lớp thứ ba từ ngoagravei vagraveo iacutet ảnh

hưởng đến tiacutenh chất của nguyecircn tử hoặc ion necircn caacutec NTĐH coacute nhiều tiacutenh chất rất

giống nhau như

- Kim loại đất hiếm coacute magraveu trắng bạc khi tiếp xuacutec với khocircng khiacute tạo

ra caacutec oxit- Lagrave những kim loại tương đối mềm độ cứng tăng theo số hiệu nguyecircn tử

- Caacutec NTĐH coacute độ dẫn điện cao

- Coacute nhiệt độ noacuteng chảy nhiệt độ socirci cao

Ngoagravei tiacutenh chất đặc biệt giống nhau caacutec lantanit cũng coacute một số tiacutenh

chất khocircng giống nhau Từ Ce đến Lu một số tiacutenh chất biến đổi đều đặn vagrave

một số tiacutenh chất biến đổi tuần hoagraven Sự biến đổi đều đặn caacutec tiacutenh chất được

giải thiacutech bằng ldquosự co lantanitrdquo đoacute lagrave sự giảm baacuten kiacutenh nguyecircn tử của chuacuteng

theo chiều tăng số thứ tự Sự neacuten lantanit nagravey ảnh hưởng rất lớn đến sự biến

đổi tiacutenh chất của caacutec NTĐH từ La đến Lu Sự biến đổi tuần hoagraven tiacutenh chất của

caacutec lantanit được giải thiacutech bằng việc điền eletron vagraveo obitan 4f [10]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 12: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

4

Baacuten kiacutenh nguyecircn tử vagrave baacuten kiacutenh ion của nguyecircn tử caacutec nguyecircn tố lagrave yếu

tố quan trọng nhất để xaacutec định tiacutenh chất vật liacute như tỉ khối nhiệt độ noacuteng

chảy nhiệt độ socirci độ cứng vagrave cấu truacutec tinh thể của caacutec lantanit

Một số tiacutenh chất vật liacute của caacutec NTĐH nhẹ được thống kecirc ở bảng 11

Bảng 11 Một số đại lượng đặc trưng của caacutec NTĐH nhẹ [ 10]

Nguyecircn

tố (Ln)

Số thứ tự

nguyecircn

tử

Baacuten kiacutenh

nguyecircn

tử (A0)

Baacuten kiacutenh

ion Ln3+

(A0)

Nhiệt độ

noacuteng chảy

(0C)

Nhiệt độ

socirci (0C)

Tỷ khối

(gcm3)

La 57 1877 1061 920 3464 616

Ce 58 1825 1034 804 3470 677

Pr 59 1828 1013 935 3017 677

Nd 60 1821 0995 1024 3210 701

Sm 62 1802 0964 1072 1670 754

Eu 63 2042 0950 826 1430 524

Gd 64 1082 0938 1312 2830 789

113 Sơ lược tiacutenh chất hoaacute học của caacutec NTĐH

Caacutec NTĐH noacutei chung lagrave những kim loại hoạt động chỉ keacutem kim loại

kiềm vagrave kiềm thổ Caacutec nguyecircn tố nhoacutem xeri hoạt động mạnh hơn caacutec nguyecircn tố

nhoacutem tecbi

Tiacutenh chất hoaacute học đặc trưng của caacutec NTĐH lagrave tiacutenh khử mạnh Kim loại

dạng tấm bền trong khocircng khiacute khocirc trong khocircng khiacute ẩm chuacuteng bị mờ đục

nhanh choacuteng vigrave bị phủ một lớp magraveng cacbonat đất hiếm được tạo necircn do taacutec

dụng với nước vagrave khiacute cacbonic

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Ln(OH)3 + CO2 rarr Ln(OH)CO3 + H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 13: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

5

Ở 200 ndash 4000C caacutec NTĐH chaacutey trong khocircng khiacute tạo oxit vagrave nitrua

4Ln + 3O2 rarr 2Ln2O3

2Ln + N2 rarr 2LnN

Taacutec dụng với caacutec halogen ở nhiệt độ khocircng cao với một số phi kim

khaacutec S P C khi đun noacuteng

2Ln + 3X2 rarr 2LnX3 (X Halogen t0 = 3000C)

2Ln + 3S rarr Ln2S3 ( to = 500 ndash 8000C)

Với H2O phản ứng diễn ra chậm ở nhiệt độ thường vagrave nhanh ở nhiệt độ

cao giải phoacuteng hiđro

2Ln + 6H2O rarr 2Ln(OH)3 + 3H2

Caacutec NTĐH taacutec dụng dễ dagraveng với caacutec axit vocirc cơ HCl H2SO4

HNO3hellip(trừ HF H3PO4)

2Ln + 6HCl rarr 2LnCl3 + 3H2

Caacutec NTĐH khocircng tan trong dung dịch kiềm kể cả khi đun noacuteng ở nhiệtđộ cao chuacuteng khử được oxit của nhiều kim loại coacute khả năng tạo phức với

nhiều loại phối tử [10]

114 Sơ lƣợc về một số hợp chất chiacutenh của caacutec NTĐH

1141 Oxit của caacutec NTĐH

Oxit của những nguyecircn tố nagravey lagrave những chất rắn vocirc định higravenh hay ở

dạng tinh thể coacute magraveu gần giống như magraveu của ion Ln3+ trong dung dịch vagrave

cũng biến đổi magraveu theo qui luật biến đổi tuần hoagraven rất bền necircn trong thực tế

thường thu caacutec nguyecircn tố nagravey dưới dạng oxit Ln2O3

Ln2O3 lagrave oxit bazơ điển higravenh khocircng tan trong nước nhưng taacutec dụng với

nước noacuteng (trừ La2O3 khocircng cần đun noacuteng) tạo thagravenh hiđroxit vagrave coacute tiacutech số

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 14: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

6

tan nhỏ Taacutec dụng với caacutec axit vocirc cơ như HCl H2SO4 HNO3hellip taacutec dụng với

caacutec muối amoni theo phản ứng

Ln2O3 + 6NH4Cl rarr 2LnCl3 + 6NH3 + 3H2O

Ln2O3 được điều chế bằng caacutech nung noacuteng caacutec hyđroxit hoặc caacutec muối

của caacutec NTĐH [10]

1142 Hyđroxit của caacutec NTĐH

Hyđroxit của NTĐH lagrave những kết tủa iacutet tan trong nước Trong nước thể

hiện tiacutenh bazơ yếu độ bazơ giảm dần từ La(OH)3 đến Lu(OH)3 tan được

trong caacutec axit vocirc cơ vagrave muối amoni khocircng tan trong nước vagrave trong dung dịch

kiềm dư Ln(OH)3 khocircng bền ở nhiệt độ cao phacircn huỷ thagravenh caacutec oxit Ln2O3

2Ln(OH)3 rarr Ln2O3 + 3H2O

Tiacutech số tan của caacutec hyđroxit đất hiếm rất nhỏ vagrave giảm dần từ La(OH)3

đến Lu(OH)3 tương ứng 1010-19 đến 2510-24 Độ bền nhiệt của chuacuteng giảm

dần từ Ce đến Lu [10]

1143 M uối của caacutec NT ĐH

Muối clorua LnCl 3 Lagrave muối ở dạng tinh thể coacute cấu tạo ion khi kết

tinh từ dung dịch tạo thagravenh muối ngậm nước Caacutec muối nagravey được điều chế từ

caacutec nguyecircn tố hoặc bằng taacutec dụng của Ln2O3 với dung dịch HCl ngoagravei ra cograven

được điều chế bằng taacutec dụng của CCl4 với Ln2O3 ở nhiệt độ 400 ndash 6000C hoặc

của Cl2 với hỗn hợp Ln2O3 vagrave than Caacutec phản ứng

2Ln2O3 + 3CCl4 rarr 4LnCl3 + 3CO2

Ln2O3 + 3C + 3Cl2 rarr 2LnCl3 + 3CO

Muối nitrat Ln(NO3 )3 Dễ tan trong nước độ tan giảm từ La(NO3)3

đến Lu(NO3)3 khi kết tinh từ dung dịch thigrave chuacuteng thường ngậm nước Những

muối nagravey coacute khả năng tạo thagravenh muối keacutep với caacutec nitrat của caacutec kim loại kiềm

hoặc amoni theo kiểu Ln(NO3)32MNO3 (M lagrave amoni hoặc kim loại kiềm)

Ln(NO3)3 khocircng bền ở nhiệt độ khoảng 700 ndash 8000C bị phacircn huỷ thagravenh oxit

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 15: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

7

4Ln(NO3)3 rarr 2Ln2O3 + 12NO2 + 3O2

Muối nitrat của NTĐH được điều chế bằng caacutech hoagrave tan oxit hiđroxit

hay cacbonat của caacutec NTĐH trong dung dịch HNO3

Muối sunfat Ln2(SO4 )3 Tan nhiều trong nước lạnh vagrave cũng coacute khả

năng tạo thagravenh sunfat keacutep với muối sunfat kim loại kiềm hay amoni theo kiểu

Ln2(SO4)33Na2SO412H2O Muối Ln2(SO4)3 được điều chế bằng caacutech hoagrave tan

oxit hiđroxit hay cacbonat của NTĐH trong dung dịch H2SO4 loatildeng

Ngoagravei caacutec muối trecircn cograven coacute một số muối khaacutec như muối florua muối

cacbonat muối photphat muối oxalathellip caacutec muối nagravey đều khocircng tan Chẳng

hạn như muối Ln2(C2O4)3 coacute độ tan trong nước rất nhỏ khi kết tinh trong

nước cũng ngậm nước [10]

115Tầm quan trọng vagrave trạng thaacutei tự nhiecircn của caacutec NTĐH

Theo kết luận của caacutec nhagrave khoa học đất hiếm ngagravey cagraveng trở necircn quan

trọng vagrave khocircng thể thiếu trong việc phaacutet triển caacutec sản phẩm cocircng nghệ tiecircn

tiến Caacutec kim loại nagravey coacute thể được coi như vũ khiacute kinh tế của thế kỉ XXI [19]Đất hiếm lagrave khoaacuteng sản chiến lược coacute giaacute trị đặc biệt khocircng thể thay thế vagrave

đoacuteng vai trograve rất quan trọng trong caacutec lĩnh vực điện tử kĩ thuật nguyecircn tử

chế tạo maacutey cocircng nghiệp hoaacute chất cocircng nghiệp hạt nhacircn cocircng nghệ thocircng

tin quốc phograveng hagraveng khocircng vũ trụ đến lĩnh vực luyện kim vagrave cả chăn nuocirci

trồng trọt Caacutec nhagrave phacircn tiacutech noacutei rằng khocircng coacute những kim loại nagravey nhiều

nền kinh tế hiện đại sẽ ngừng vận hagravenh [5] [19] Kim loại đất hiếm khocircng chỉcoacute vai trograve ngagravey cagraveng lớn vagrave tối cần thiết đối với caacutec ngagravenh cocircng nghiệp mũi

nhọn tại caacutec quốc gia phaacutet triển magrave noacute cograven lagrave nguyecircn liệu quan trọng đối với

việc phaacutet triển caacutec dạng năng lượng khocircng gacircy ocirc nhiễm mocirci trường

Ngoagravei ra đất hiếm cograven coacute vai trograve quan trọng trong lĩnh vực nocircng

nghiệp Kết quả phacircn tiacutech cho thấy trong đất trồng thường chứa từ 00015 ndash

00020 Ln2O

3 (Caacutec NTĐH tồn tại trong tự nhiecircn dưới dạng caacutec oxit đất

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 16: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

8

hiếm Ln2O3) Trong quaacute trigravenh sinh trưởng cacircy trồng coacute hấp thụ đất hiếm từ

đất nhằm đaacutep ứng cho nhu cầu sinh trưởng phaacutet triển bigravenh thường của noacute

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm như một loại phacircn boacuten vi lượng trong

sản xuất nocircng nghiệp đatilde lagravem tăng khả năng phaacutet triển bộ rễ tăng khả năng

chịu hạn khaacuteng sacircu bệnh khả năng hấp thụ dinh dưỡng với mục tiecircu tăng

năng suất vagrave chất lượng nocircng sản

Theo số liệu thống kecirc caacutec kết quả sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm

trecircn thế giới cho thấy Boacuten 150 ndash 525 gha cho luacutea migrave ở giai đoạn ngacircm ủ hạt

vagrave khi coacute 3 - 4 laacute lagravem tăng năng suất 1875 - 2625 kgha (5 - 15) Với cacircy

luacutea nếu boacuten 150-450 gha (001) luacutec gieo hoặc nhổ mạ sẽ lagravem tăng năng

suất 300 ndash 600 kgha (4-12) Với cacircy bắp cải boacuten 750-1500 gha vagraveo giai

đoạn cacircy coacute 5 - 8 laacute sẽ lagravem tăng năng suất 7500 kgha (15)hellip[8]

Ở Việt Nam caacutec NTĐH đatilde được đưa vagraveo phacircn boacuten vi lượng phục vụ

cho nocircng nghiệp vagrave đatilde thu được nhiều kết quả khả quan Trong những năm

gần đacircy phacircn boacuten vi lượng đất hiếm được sử dụng rộng ratildei trecircn nhiều loạicacircy trồng như cacircy cocircng nghiệp (cagrave phecirc chegrave) cacircy ăn quả (vải thiều cam

quyacutet dacircu tacircyhellip)cacircy lương thực (luacutea ngocirchellip) rau magraveu thực phẩm (caacutec loại

rau ăn quả ăn laacute ăn củ đậu đỗhellip) hoa cacircy cảnh cỏ chăn nuocirci[8]

Khi sử dụng phacircn boacuten vi lượng đất hiếm tại caacutec vugraveng trồng chegrave lớn như

Tuyecircn Quang Yecircn Baacutei Phuacute Thọ Thaacutei Nguyecircnhellip khocircng chỉ lagravem tăng năng

suất chegrave từ 15 ndash 30 tỉ lệ chegrave loại A tăng 33 magrave chất lượng của sản phẩmcũng được nacircng lecircn rotilde rệt như tăng hương vị chegrave giảm độ đắnghellip với cacircy

dacircu tằm năng suất tăng 43 chất lượng tốt tằm ăn khoẻ năng suất keacuten tăng

2 kg1 vograveng trứnghellip[8]

Trong tự nhiecircn người ta coacute thể tigravem thấy caacutec NTĐH trong caacutec lớp trầm

tiacutech caacutec mỏ quặng tồn tại dưới dạng caacutec oxit đất hiếm

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 17: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

9

Caacutec mỏ đất hiếm tồn tại ở khắp nơi trecircn thế giới cục Địa chất Mỹ nhận

định tổng trữ lượng đất hiếm trecircn toagraven cầu lecircn tới 99 triệu tấn trong đoacute Trung

Quốc 27 triệu tấn chiếm 306 vagrave lagrave nước xuất khẩu hơn 97 đất hiếm cho

caacutec nước cocircng nghiệp lớn Mỹ coacute 13 triệu tấn chiếm 147 Uacutec 52 triệu tấn

chiếm 591 Ấn Độ 11 triệu tấn chiếm 125 caacutec nước Liecircn Xocirc cũ 19

caacutec nước khaacutec 22 [1] [19] [20]

Caacutec nhagrave khoa học Mỹ cho rằng tagravei nguyecircn đất hiếm thế giới cograven khaacute

lớn Theo tạp chiacute Mining Journal một trữ lượng lớn đất hiếm vừa được phaacutet

hiện tại Liecircn bang Nga tại Canada cũng đatilde phaacutet hiện caacutec mỏ đất hiếm với trữ

lượng lớn hay tại Trung Quốc cũng phaacutet hiện thecircm một trữ lượng lớn đất

hiếm tại tỉnh Hồ Bắc miền trung của nước nagravey Hiện nay caacutec nhagrave khoa học

Nhật Bản vừa mới tigravem thấy trữ lượng đất hiếm lớn (khoảng 100 tỷ tấn) dưới đaacutey

Thaacutei Bigravenh Dương [7]

Tại Việt Nam quặng đất hiếm khaacute phong phuacute nguồn đất hiếm ở Việt Nam đatilde được phaacutet hiện vagrave khảo saacutet hagraveng chục năm trước trong nền đaacute cổ ở

miền Bắc vagrave theo dự baacuteo Việt Nam coacute tagravei nguyecircn đất hiếm trecircn 17 triệu tấn

với trữ lượng gần 1 triệu tấn vagrave được xem lagrave nước coacute tiềm năng về đất hiếm

Kết quả khảo saacutet cho thấy tại Việt Nam đất hiếm coacute nhiều ở Bắc Nậm Xe

Nam Nacircm Xe Đocircng Pao (Lai Chacircu) Mường Hum (Lagraveo Cai) Yecircn Phuacute (Yecircn

Baacutei) ngoagravei ra cograven coacute trong sa khoaacuteng dưới dạng caacutet đen phacircn bố dọc theo ven

biển caacutec tỉnh miền Trung (từ Hagrave Tĩnh đến Bigravenh Định) [10] [19]

Việt Nam đatilde nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất hiếm trong caacutec lĩnh vực nocircng

nghiệp chế tạo nam chacircm vĩnh cửu biến tiacutenh theacutep hợp kim gang thuỷ tinh

bột magraveu chất xuacutec taacutec trong xử liacute khiacute thải ocirc tocirchellip nhưng hiện nay vẫn dừng lại

ở qui mocirc phograveng thiacute nghiệm vagrave baacuten cocircng nghiệp [20]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 18: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

10

12 Sơ lƣợc về amino axit

Amino axit hay axit amin lagrave những hợp chất hữu cơ tạp chức magrave trong

phacircn tử coacute chứa cả nhoacutem chức amin (nhoacutem amino ndash NH2) vagrave nhoacutem chức axit

(nhoacutem cacboxyl ndash COOH)

Cocircng thức tổng quaacutet (H2 N)nR(COOH)m nm ge 1

R lagrave gốc hiđrocacbon hoaacute trị (n + m)

Tất cả caacutec amino axit tự nhiecircn đều thuộc loại α ndash amino axit (nhoacutem chức

amin ndash NH2 gắn vagraveo C thứ hai hay Cα) ngoagravei caacutec nhoacutem ndash NH2 -COOH trong

caacutec amino axit tự nhiecircn cograven chứa caacutec nhoacutem chức khaacutec như -OH HS- -CO-hellip

Coacute khoảng 20 amino axit cần để tạo protein cho cơ thể trong đoacute coacute 12 loại

coacute thể tạo ra trong cơ thể 8 loại amino axit cần phải cung cấp từ thực phẩm Taacutem

loại amino axit cần thiết đoacute lagrave isolơxin lơxin lysin methionin phenylalanin

valin threonin vagrave tryptophan [12] Hai amino axit cần thiết cho sự tăng trưởng cho

trẻ con magrave cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được đoacute lagrave arginin vagrave histidin

Tigravenh chất vật liacute

Mặc dầu amino axit coacute chứa đồng thời trong phacircn tử nhoacutem ndash NH2 vagrave

nhoacutem -COOH nhưng nhiều tiacutenh chất vật liacute vagrave hoaacute học khocircng phugrave hợp với

cocircng thức cấu truacutec nagravey Khaacutec hẳn với amin vagrave axit cacboxylic amino axit lagrave

những chất kết tinh khocircng bay hơi noacuteng chảy kegravem theo sự phacircn huỷ ở nhiệt

độ tương đối cao Chuacuteng khocircng tan trong caacutec dung mocirci khocircng phacircn cực như

benzen etehellip nhưng lại tan trong nước Phacircn tử amino axit coacute độ phacircn cực

cao lực huacutet tĩnh điện giữa caacutec phacircn tử lớn Dung dịch amino axit coacute tiacutenh chất

của dung dịch caacutec chất coacute momen lưỡng cực cao caacutec hằng số về độ bazơ vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 19: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 1960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

11

độ axit đối với nhoacutem ndash NH2 vagrave nhoacutem -COOH đặc biệt nhỏ Những tiacutenh chất

trecircn rất phugrave hợp với cấu truacutec ion lưỡng cực trong dung dịch

Trừ glyxin caacutec amino axit đều lagrave những chất hoạt động quang học caacutec

amino axit tự nhiecircn đều coacute cấu higravenh L- giống như L-glixeranđehit [12]

Tiacutenh chất hoaacute học Ngoagravei caacutec tiacutenh chất của caacutec nhoacutem amino vagrave nhoacutem

cacboxyl caacutec amino axit cograven thể hiện tiacutenh chất của cả phacircn tử trong đoacute đặc

biệt coacute phản ứng tạo phức của chuacuteng Caacutec α ndash amino axit phản ứng với một số

ion kim loại nặng cho hợp chất phức khoacute tan vagrave rất bền khocircng bị phacircn huỷ bởi

NaOH coacute magraveu đặc trưng Caacutec β ndash amino axit cũng tạo phức tương tự nhưng keacutem

bền hơn caacutec γ vagrave δ- amino axit khocircng tạo thagravenh những hợp chất như vậy [12]

13

Sơ lƣợc về L- glutaminGlutamin lagrave chất bột kết tinh magraveu trắng khocircng mugravei khocircng vị tan

trong nước Glutamin lagrave một amino axit baacuten cần thiết vigrave coacute những luacutec noacute

khocircng thể được sản xuất bởi cơ thể Khi cơ thể bị caacutec tigravenh huống căng thẳng

như trao đổi chất chấn thương bao gồm phẫu thuật nhiễm trugraveng huyết ung

thư vagrave bỏng thigrave glutamin trở thagravenh một amino axit thiết yếu

Glutamin lagrave amit của axit glutamic vagrave cũng lagrave một trong 20 axit amin

được matilde hoacutea bởi matilde di truyền chuẩn tồn tại ở hai dạng D - glutamin vagrave L -

glutamin trong đoacute dạng L- coacute biểu hiện hoạt tiacutenh sinh học cao hơn necircn được

nghiecircn cứu nhiều L-glutamin tham gia vagraveo quaacute trigravenh tổng hợp protein của

natildeo lagrave tiền chất tạo GABA (axit g - aminobytyric) chất trung gian dẫn truyền

thần kinh ức chế vỏ natildeo L-glutamin cần thiết cho hoạt động của chu trigravenh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 20: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

12

krep (nguồn năng lượng tế bagraveo) L-glutamin tham gia vagraveo chu trigravenh urecirc coacute vai

trograve rất quan trọng trong chuyển hoacutea amoniac độc hại trong cơ thể Ngoagravei ra L-

glutamin cograven coacute taacutec dụng phục hồi chức năng tế bagraveo natildeo ức chế những kiacutech

thiacutech quaacute mức vagrave duy trigrave những chức năng bigravenh thường khaacutec của natildeo bộ

Glutamin lagrave một axit amin tự do coacute nhiều nhất trong cơ thể chiếm đến

60 caacutec axit amin tự do trong tế bagraveo cơ bắp Glutamin coacute kết cấu độc đaacuteo

chứa 2 chuỗi nitơ (19 nitơ) Điều nagravey lagravem glutamin trở thagravenh chất vận

chuyển chiacutenh đưa nitơ vagraveo tế bagraveo cơ bắp (tới 35) Với chức năng cung cấp

nitrogen glutamin lagrave chất tiền thacircn cho tổng hợp purines pyrimidines đường

amin vagrave glutathione khaacuteng oxi hoaacute do đoacute noacute rất cần cho sự tăng sinh tế bagraveo

[26] Ngagravey cagraveng coacute nhiều bằng chứng cho thấy glutamin lagrave một cơ chất thiết

yếu nguồn năng lượng cho caacutec hoạt động chuyển hoaacute vagrave chức năng của nhiều

hệ thống cơ quan kể cả duy trigrave khối cơ bắp giữ gigraven sự toagraven vẹn của ống tiecircu

hoaacute cacircn bằng kiềm toan vagrave nacircng cao hoạt tiacutenh của hệ miễn dịch Glutamin được tigravem thấy trong thức ăn tự nhiecircn như thịt bograve caacute gagrave caacutec

sản phẩm từ sữa trong hạt đậu dưới dạng axit glutamic vagrave theo tagravei liệu [2]

trong laacute bắp cải xanh cũng rất giagraveu glutamin ndash một chất khaacuteng viecircm thiecircn

nhiecircn Glutamin chủ yếu được sử dụng để coacute được hiệu năng tối đa trong

ruột non tuy nhiecircn noacute cũng thường được tigravem thấy ở cơ da vagrave caacutec cơ quan

như gan vagrave thận

Một số thocircng tin về glutamin được giới thiệu trong bảng 12

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 21: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

13

Bảng 12 Một số thocircng tin về glutamin

Cocircng thức phacircn tử C5H10 N2O3

Cocircng thức cấu tạo

Tecircn quốc tế axit 2-amino-4-cacbamoyl butanoic

Tecircn viết tắt kiacute hiệu HGln

Khối lƣợng mol phacircn tử (gmol) 14615

Nhiệt độ phacircn huỷ (0C) 185

Độ tan (g100g H2O) 36

Điểm đẳng điện pI 57

pK 1 217

pK 2 913

Trong dung dịch L-glutamin tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực

Glutamin được xem lagrave một axit amin khocircng thiết yếu nhưng noacute lại nằm

trong nhoacutem ldquocaacutec dưỡng chất miễn dịchrdquo rất cần khi cơ thể đứng trước những

nguy cơ bị nhiễm trugraveng nghiecircm trọng Glutamin ngăn chặn sự phacircn hủy mocirc

giuacutep caacutec tế bagraveo sản sinh ra caacutec khối cơ cần thiết để tạo mocirc mới giuacutep duy trigrave

tiacutenh toagraven vẹn của ruột vagrave chức năng miễn dịch của ruột

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 22: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2260

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 23: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

15

Đặc thugrave sự tạo phức của caacutec NTĐH lagrave số phối triacute cao vagrave thay đổi

Ngoagravei số phối triacute thường gặp lagrave 6 hiện nay nhiều tagravei liệu đatilde chỉ ra ion Ln3+

cograven coacute thể coacute số phối triacute lagrave 7 8 9 10 11 thậm chiacute lagrave 12

Một trong những hợp chất hữu cơ tạo được phức bền với NTĐH lagrave caacutec

amino axit bởi trong phacircn tử caacutec amino axit coacute hai loại nhoacutem chức nhoacutem-

COOH vagrave nhoacutem -NH2 necircn chuacuteng coacute khả năng tạo phức bền với nhiều ion

kim loại trong đoacute coacute caacutec ion đất hiếm

Coacute nhiều quan điểm khaacutec nhau về sự tạo phức giữa NTĐH với amino axit

Theo taacutec giả LA Tsugaep thigrave trong phức chất của kim loại với amino

axit liecircn kết tạo thagravenh đồng thời bởi nhoacutem -COOH vagrave nhoacutem -NH2 Tuỳ theo

sự sắp xếp tương hỗ của caacutec nhoacutem nagravey magrave phức chất tạo thagravenh lagrave hợp chất

vograveng (hợp chất chelat) coacute số cạnh khaacutec nhau như 3 4 5 6 cạnhhellip Độ bền của

phức chất phụ thuộc vagraveo số cạnh trong đoacute vograveng 5 6 cạnh lagrave bền nhất [15]

EOZeviagisep cho rằng sự tạo phức vograveng khocircng xảy ra trong mocirci

trường axit hoặc trung tiacutenh magrave chỉ xảy ra khi kiềm hoaacute dung dịch [9] Tuynhiecircn khi kiềm hoaacute đến pH gt 9 thigrave phức chất bị phacircn huỷ do tạo thagravenh kết

tủa hiđroxit đất hiếm [15]

Theo Vickery k hi taacutech caacutec NTĐH nhờ caacutec taacutec nhacircn tạo phức lagrave caacutec

amino axit thigrave trong số caacutec amino axit khảo saacutet histidin glyxin xysteinhellip

chỉ coacute histidin vagrave glyxin mới tạo necircn caacutec phức bền với caacutec NTĐH trong caacutec

dung dịch trung tiacutenh hay amoniac trong đoacute khả năng tạo phức của histidinnhỏ hơn glyxin [15]

Đối với caacutec amino axit coacute nhoacutem chức ở mạch nhaacutenh nếu nhoacutem chức

nagravey mang điện tiacutech dương viacute dụ như acginat thigrave độ bền của phức giảm đi chuacutet

iacutet do sự đẩy tĩnh điện Nếu nhoacutem nagravey mang điện tiacutech acircm như glutamic thigrave

chuacuteng coacute thể tham gia tạo liecircn kết để tạo phức đa nhacircn bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 24: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

16

Nhiều taacutec giả đatilde tổng hợp được phức rắn của caacutec NTĐH với caacutec amino

axit Một số taacutec giả ở Ấn Độ đatilde tổng hợp được phức rắn của lantan nitrat

vagrave axetat với lơ xin taacutec giả Csoeregh I (Thuỵ Điển) đatilde tổng hợp được phức

rắn của honmi với axit L-aspactic [15] taacutec giả [25] đatilde tổng hợp được phức

rắn của lantan với lơxin Celia R Carubelli vagrave caacutec cộng sự [22] đatilde tổng

hợp được phức rắn của một số NTĐH (Eu Tb) với L-phenylalanin vagrave L-

tryptophan caacutec phức thu được coacute thagravenh phần Eu(L-phe)3(ClO4)34H2O vagrave

Tb(L-phe)3(ClO4)32H2O

Gần đacircy một số taacutec giả Trung Quốc Yangli [28] Yang Zupei vagrave caacutec

cộng sự [29] đatilde tổng hợp nghiecircn cứu tiacutenh chất vagrave thăm dograve caacutec hoạt tiacutenh khaacuteng

khuẩn của một số phức chất của NTĐH với L-histidin Taacutec giả [6] đatilde tổng hợp

được phức rắn của neođim với L-glutamic vagrave thử nghiệm lagravem phacircn boacuten vi

lượng cho cacircy vừng Caacutec taacutec giả [17] đatilde tổng hợp được phức rắn của tecbi với

L-tryptophan phức chất thu được coacute thagravenh phần H3[Tb(Trp)3(NO3)3]3H2O15 Một số kết quả nghiecircn cứu về hoạt tiacutenh sinh học của phức chất caacutec

NTĐH với amino axit

Hoạt tiacutenh sinh học của caacutec phức chất noacutei chung được phaacutet hiện từ đầu

thế kỉ XIX Phức chất của caacutec amino axit được ứng dụng nhiều trong nocircng

nghiệp vagrave y học Trong nocircng nghiệp phacircn boacuten coacute thagravenh phần phức vograveng của

caacutec kim loại chuyển tiếp vagrave NTĐH cho hiệu quả cao hơn nhiều so với caacutec loại phacircn vocirc cơ hữu cơ truyền thống vigrave chuacuteng coacute đặc tiacutenh dễ hấp thụ bền ở

khoảng pH rộng khocircng bị caacutec vi khuẩn phaacute huỷ trong thời gian dagravei coacute thể

loại được caacutec taacutec nhacircn gacircy độc hại cho con người gia suacutec vagrave mocirci trường như

caacutec kim loại nặng ion NO3-hellip Mặt khaacutec chuacuteng bổ sung caacutec nguyecircn tố cần

thiết cho cacircy magrave caacutec nguyecircn tố nagravey trong đất ngagravey cagraveng nghegraveo đi do quaacute trigravenh

photphat hoaacute sunfat hoaacute trocirci rửa

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 25: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

17

Trecircn thế giới ở nhiều nước như Anh Mỹ Liecircn Xocirc cũ đatilde sử dụng phức

chất dạng vograveng cagraveng của caacutec kim loại sinh học vagraveo ngagravenh trồng trọt nhằm

lagravem tăng năng suất mugravea magraveng chống bệnh vagraveng laacute rụng quả xanhhellip

Tại Trung Quốc một số cocircng trigravenh sử dụng đất hiếm cho trồng trọt đatilde

chỉ rotilde phacircn vi lượng của NTĐH coacute ảnh hưởng rotilde rệt tới hơn 20 loại cacircy trồng

năng suất vagrave chất lượng của cacircy trồng được nacircng cao Caacutec NTĐH khocircng

những ảnh hưởng trực tiếp đến sự phaacutet triển của rễ vagrave laacute magrave cograven kiacutech thiacutech

quaacute trigravenh nảy mầm vagrave đacircm chồi của cacircy trồng [15]

Caacutec phức chất của caacutec NTĐH vagrave với caacutec phối tử Dietylentriamin

pentaaxetic (DTPA) Trietylentetraamin hexaaxetic (DTHA) Etylendiamin

tetraaxetic (EDTA) đặc biệt lagrave phức đơn nhacircn của DTPA bền khocircng bị thuỷ

phacircn ở pH cao được sử dụng coacute hiệu quả cho ngagravenh cocircng nghiệp hoaacute học

phục vụ sản xuất nocircng nghiệp ở caacutec nước thuộc Liecircn Xocirc cũ [15]

Phức chất của caacutec NTĐH với amino axit đatilde được ứng dụng trong nhiều

lĩnh vực khaacutec nhau như cocircng nghệ sinh học nocircng nghiệp y dược [21] [22]Caacutec kết quả nghiecircn cứu khẳng định phức chất của caacutec NTĐH với amino axit

dugraveng lagravem chất xuacutec taacutec AND ARN [27] coacute hoạt tiacutenh thuốc [29]

Phức hỗn hợp của nhiều amino axit với caacutec NTĐH boacuten cho cacircy trồng

đatilde lagravem tăng độ magraveu mỡ của đất lagravem tăng sản lượng cacircy trồng như luacutea mỳ

tăng 117 chegrave tăng 2153

Phức chất của axit aspactic với caacutec NTĐH hoacutea trị III vagrave kẽm coacute tiacutenh chấtlagravem giảm hagravem lượng đường trong maacuteu vagrave nước tiểu phức lantanaspactat coacute taacutec

dụng ức chế sự phaacutet triển của tế bagraveo ung thư Sarcoma ở chuột đồng với liều

lượng 25 mg La3+ tiecircm trong 6 ngagravey sự truyền tải theo maacuteu caacutec nguyecircn tố vi

lượng Ce Pr Nd dưới dạng đồng vị phoacuteng xạ vagraveo caacutec cơ quan vagrave caacutec mocirc của

cơ thể coacute liecircn quan đến phức chất của chuacuteng với caacutec amino axit như glixin axit

aspactic axit glutamic phenylalanin lơxinhellip[15]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 26: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

18

Ngagravey nay phức chất của caacutec NTĐH cograven được ứng dụng trong vật liệu

chiến lược cho caacutec ngagravenh cocircng nghệ cao như điện - điện tử hạt nhacircn quang học

vũ trụ vật liệu siecircu dẫn siecircu nam chacircm xuacutec taacutec thuỷ tinh vagrave gốm sứ kĩ thuật

cao phacircn boacuten vi lượnghellip

Ở Việt Nam đatilde coacute một số cocircng trigravenh nghiecircn cứu phức chất của NTĐH

như cụm cocircng trigravenh ldquoCocircng nghệ đất hiếm phục vụ sản xuẩt đời sống vagrave bảo

vệ mocirci trườngrdquo của nhoacutem caacutec taacutec giả thuộc Viện Khoa học vật liệu - Viện

Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam Nhoacutem taacutec giả nagravey đưa ra những hướng

ứng dụng sau Sử dụng lagravem chế phẩm nhằm nacircng cao năng suất cacircy trồng sử

dụng trong xuacutec taacutec lọc khiacute độc từ lograve đốt raacutec thải sử dụng chế tạo nam chacircm

trong caacutec maacutey phaacutet thuỷ điện cực nhỏ [15]

Việc nghiecircn cứu vagrave sử dụng đất caacutec NTĐH như một loại phacircn phacircn boacuten

trong sản xuất nocircng nghiệp bước đầu đạt được một số kết quả đaacuteng khiacutech lệ

Đối với cacircy đậu tương Khi phun lecircn laacute dung dịch chứa nitrat tổng đất

hiếm hoặc La chiều cao của cacircy tăng rotilde rệt (khoảng 10 divide 15 ) vagrave tỉ lệ thuậnvới nồng độ đất hiếm coacute trong dung dịch

Đối với cacircy lạc Traacutei ngược với cacircy đậu tương việc phun dung dịch

nitrat tổng đất hiếm hoặc La ở giai đoạn sinh trưởng ban đầu lagravem giảm đaacuteng

kể chiều cao của cacircy số cagravenh cacircy cấp 1 nhiều tỉ lệ đậu quả cao hơn

Đối với cacircy luacutea Sử dụng dung dịch nitrat tổng đất hiếm để hồ rễ mạ

trước khi cấy năng suất tăng 6 divide 8 kết hợp hồ rễ mạ vagrave phun lecircn laacute 36ngagravey sau khi cấy năng suất luacutea tăng 14 divide 29 so với đối chứng [15]

Đatilde coacute nhiều cocircng trigravenh nghiecircn cứu lagravem rotilde hoạt tiacutenh sinh học của phức

chất của caacutec NTĐH với amino axit như

Phức chất của một số NTĐH với L-aspactic coacute taacutec dụng ức chế sự nảy

mầm của hạt đỗ tương đỗ xanh [13]

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 27: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

19

Phức chất của một số NTĐH với axit glutamic coacute taacutec dụng ức chế sự

phaacutet triển chiều cao thacircn chiều dagravei rễ tăng số cagravenh trecircn mỗi cacircy điều nagravey coacute

taacutec dụng lagravem tăng khả năng huacutet nước ra hoa vagrave đậu quả ở nồng độ 120 ppm

sau 6 tuần tuổi Khi sử dụng phức chất ở nồng độ 120ppm ngacircm tẩm hạt vagrave

phun vagraveo thời kigrave sinh trưởng thigrave năng suất cacircy lạc tăng từ 564 ndash 572 [14]

Phức chất H3[La(phe)3(NO3)3]2H2O coacute taacutec dụng ức chế sự phaacutet triển

mầm của hạt đỗ xanh vagrave lagravem kiacutech thiacutech sự sinh khối tăng hoạt độ của -

amilaza ở chủng nấm mốc Aspergilyus Niger [18]

Caacutec phức La(Hphe)3(NO3)33H2O Eu(Hphe)3(NO3)33H2O đều coacute hoạt

tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn Sta vagrave Ecoli hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

của hai phức chất trecircn ứng với nồng độ tối thiểu vagrave tối đa tương ứng lagrave 125

vagrave 25 25 vagrave 5 [15]

Toacutem lại phức chất của NTĐH với caacutec amino axit coacute biểu hiện hoạt tiacutenh

sinh học trecircn nhiều đối tượng khaacutec nhau coacute thể gacircy ra sự ức chế hoặc kiacutech

thiacutech một số yếu tố sinh học nagraveo đoacute Chiacutenh vigrave vậy magrave việc nghiecircn cứu caacutec phức chất của NTĐH với amino axit để tigravem ra những ứng dụng coacute iacutech nhằm

đem lại hiệu quả kinh tế cao cho con người lagrave một hướng đi đuacuteng đắn

Becircn cạnh caacutec thagravenh tựu đạt được trong lĩnh vực nocircng nghiệp vagrave y học

người ta muốn biết rằng NTĐH coacute độc hại đối với con người hay khocircng Từ

caacutec kết quả nghiecircn cứu của nhiều cocircng trigravenh cho thấy hagravem lượng đất hiếm

oxit trung bigravenh trong vỏ traacutei đất vagrave trong traacutei đất lagrave 0015 ndash 002 Tất cả caacuteccacircy đều chứa đất hiếm trung bigravenh 0003 khối lượng sạch Hagravem lượng đất

hiếm trong ngũ cốc lagrave 01 divide 015 ppm trong động vật 08 Đất hiếm tham

gia vagraveo chu trigravenh thức ăn sinh học trong tự nhiecircn Cơ thể con người trong điều

kiện bigravenh thường hấp thu khoảng 2mg NTĐH mỗi ngagravey từ thức ăn vagrave nước

uống Phacircn tiacutech cacircy ngocirc được xử liacute bằng NTĐH cho thấy mẫu nghiecircn cứu vagrave

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 28: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

20

mẫu so saacutenh khocircng coacute sự thay đổi đaacuteng kể về hagravem lượng caacutec NTĐH Việc sử

dụng lượng nhỏ caacutec NTĐH lagravem thức ăn cho gia cầm thấy chuacuteng vocirc hại đối

với mocirci trường vagrave chất lượng thịt khocircng thấy dấu hiệu của sự tiacutech luỹ đất

hiếm trong thịt của caacute vagrave gia cầm Nhiều thiacute nghiệm đatilde chỉ ra việc sử dụng

một liều lượng nhất định caacutec NTĐH lagrave an toagraven cho người vagrave động vật [15]

16 Sơ lƣợc về đối tƣợng thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học

161 Vi khuẩn Escherichia coli

Escherichia coli (thường được viết tắt lagrave E coli) lagrave một loại khuẩn gam

acircm được gọi lagrave trực khuẩn (higravenh 11) Chuacuteng sống kiacute sinh trong đường ruột

của động vật maacuteu noacuteng (bao gồm chim vagrave động vật coacute vuacute)

Hầu hết caacutec chủng khuẩn Ecoli vocirc hại vi khuẩn nagravey cần thiết cho quaacute

trigravenh tiecircu hoaacute thức ăn vagrave lagrave thagravenh phần của khuẩn lạc ruột Tuy nhiecircn một vagravei

chủng khuẩn mới coacute thể gacircy bệnh đường tiecircu hoacutea nặng Gần đacircy caacutec nhagrave

khoa học thuộc Đại học Nigata (Nhật Bản) đatilde xaacutec định được một loại chủng

vi khuẩn Ecoli khaacuteng thuốc linh hoạt hơn vi khuẩn Ecoli thocircng thường coacute

sức sống rất mạnh mẽ coacute thể thay đổi higravenh dạng vagrave bề mặt được bao phủ một

lớp magraveng coacute thể chống lại sự tấn cocircng của bạch huyết cầu E coli thuộc họ vi

khuẩn Enterchacteviaceae vagrave thường được sử dụng lagravem sinh vật mocirc higravenh cho

caacutec nghiecircn cứu về vi khuẩn

162 Vi khuẩn Staphylococeus aureus

Staphylococeus aureus (thường được viết tắt lagrave Sta) lagrave một loại

khuẩn gam dương được gọi lagrave cầu khuẩn vigrave noacute coacute dạng higravenh cầu Vi khuẩn

Sta đứng tụ thagravenh từng đaacutem giống như chugravem vagrave thagravenh từng đaacutem lớn trograven

(higravenh 12) Sta lagrave loại khuẩn gam dương coacute khoảng 2600 gen vagrave 28 triệu

AND trong nhiễm sắc thể của noacute

Trong tự nhiecircn vi khuẩn Sta coacute mặt ở khắp nơi như khocircng khiacute đất

nướchellip lagrave vi khuẩn hội sinh gặp thường xuyecircn ở da vagrave caacutec hốc tự nhiecircn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 29: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 2960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

21

của người vagrave động vật Cầu khuẩn thường gacircy necircn caacutec yếu tố sau tan maacuteu

đocircng huyết tương gacircy hoại tử da gacircy nhiễm độc thức ăn vagrave viecircm ruột huỷ

diệt bạch cầu Loại khuẩn nagravey chủ yếu gacircy bệnh cấp tiacutenh như nhiễm trugraveng

coacute mủ nhiễm trugraveng maacuteu

Higravenh 11 Higravenh thaacutei vi khuẩn Ecoli Higravenh 12 Higravenh thaacutei vi khuẩn Sta

163 Sơ lược về cacircy đỗ tương

Đậu tương coacute tecircn khoa học lagrave glycine Max (L) Merrill thuộc họ đậu

(Fabaceae) cograven gọi lagrave đậu nagravenh họ phụ caacutenh bướm (Papilionoidace) coacute

nguồn gốc từ Trung Quốc Đậu tương lagrave cacircy trồng cạn ngắn ngagravey coacute giaacute trị

kinh tế cao sản phẩm của noacute lagravem thực phẩm cho con người thức ăn cho gia

suacutec nguyecircn liệu cho nhiều ngagravenh cocircng nghiệp vagrave lagrave cacircy cải tạo đất tốt

Hạt đậu tương coacute thagravenh phần dinh dưỡng cao hagravem lượng protein trung

bigravenh khoảng 355 ndash 40 cao hơn hẳn hagravem lượng protein trong caacutec loại thực

phẩm khaacutec như gạo ngocirc thịt bograve thịt gagrave caacute trứnghellip Trong hạt đậu tương

cograven chứa đầy đủ vagrave cacircn đối caacutec axit amin cần thiết trong đoacute coacute những axit

amin khocircng thay thế như lysin tryptophan đặc biệt coacute hagravem lượng axit amin

chứa lưu huỳnh như methionin xystin cao gần bằng hagravem lượng caacutec chất nagravey

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 30: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

22

coacute trong trứng gagrave ngoagravei ra trong hạt đậu tương (nhất lagrave hạt đậu tương đang

nảy mầm) cograven coacute nhiều loại vitamin vagrave khoaacuteng chất cần thiết như vitamin A

B1 B2C D E K PPhellip caacutec khoaacuteng chất như Ca Fe Mg P KNa Shellip [4]

Hạt đậu tương coacute chứa hagravem lượng dầu beacuteo cao hơn caacutec loại đậu đỗ

khaacutec necircn được coi lagrave cacircy cung cấp dầu thực vật quan trọng

Ngagravey nay người ta mới biết thecircm hạt đậu tương coacute chứa lexithin coacute taacutec

dụng lagravem cho cơ thể trẻ lacircu tăng thecircm triacute nhớ taacutei tạo caacutec mocirc lagravem cứng xương vagrave

tăng sức đề khaacuteng cho cơ thể necircn hạt đậu tương cograven lagrave vị thuốc để chữa bệnh [4]

Trecircn cơ sở tigravem hiểu về vai trograve vagrave tầm quan trọng của caacutec đối tượng

nghiecircn cứu đối với cuộc sống chuacuteng tocirci nhận thấy rằng việc tigravem ra một chất

coacute taacutec dụng ức chế hay kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương cũng như

biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với caacutec vi khuẩn Sta vagrave Ecoli coacute yacute nghĩa

hết sức quan trọng Vigrave vậy sau khi tổng hợp nghiecircn cứu thagravenh phần vagrave cấu

truacutec của phức chất chuacuteng tocirci tiến hagravenh thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của phứcchất đến caacutec đối tượng necircu trecircn

17 Một số phƣơng phaacutep nghiecircn cứu phức chất

171 Phương phaacutep đo độ dẫn điện

Nguyecircn tắc của phương phaacutep đo độ dẫn điện lagrave Xaacutec lập một số trị số

trung bigravenh magrave độ dẫn điện mol (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ) của

phức chất dao động xung quanh chuacuteng Phương phaacutep nagravey cho pheacutep xaacutec địnhđược tiacutenh chất của phức chất suy đoaacuten về độ bền tương đối của caacutec phức chất

coacute cugraveng kiểu cấu tạo [9]

Khi nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep nagravey trước tiecircn ta xaacutec định

độ dẫn điện riecircng (χ ) của dung dịch cần nghiecircn cứu ở một nhiệt độ nhất định

từ đoacute tiacutenh được độ dẫn điện mol phacircn tử (micro) hoặc độ dẫn điện đương lượng (λ)

theo cocircng thức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 31: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

23

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

λ = N

C

1000 (Ω-1cm2 đlg-1)

Một số phức chất đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanin phức chất của một số NTĐH

với L-tryptophan [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

172 Phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt

Phacircn tiacutech nhiệt lagrave phương phaacutep rất thuận lợi để nghiecircn cứu tiacutenh chất

của caacutec phức rắn Trong quaacute trigravenh gia nhiệt ở caacutec mẫu chất rắn coacute thể xảy ra

caacutec quaacute trigravenh biến đổi hoaacute liacute khaacutec nhau như sự phaacute vỡ mạng lưới tinh thể sự

biến đổi đa higravenh sự tạo thagravenh vagrave noacuteng chảy caacutec dung dịch rắn sự thoaacutet khiacute bay

hơi sự oxi hoacutea sự thăng hoa sự phacircn hủy phức chất caacutec tương taacutec hoaacute học

[11] Đồ thị biểu diễn sự biến đổi tiacutenh chất của một chất trong hệ toạ độ nhiệt

độ - thời gian gọi lagrave giản đồ nhiệt Thocircng thường giản đồ nhiệt coacute ba đường

- Đường Thermogram (T) chỉ sự biến đổi đơn thuần nhiệt độ của mẫu

nghiecircn cứu theo thời gian Đường nagravey cho biết nhiệt độ xảy ra sự biến hoaacute

- Đường phacircn tiacutech nhiệt vi phacircn Differential thermal analysis (DTA)

cũng chỉ ra sự biến đổi của nhiệt độ nhưng so với mẫu chuẩn đường nagravey cho

biết hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng thu nhiệt hiệu ứng nagraveo lagrave hiệu ứng toả nhiệt

Hiệu ứng thu nhiệt ứng với pic cực tiểu hiệu ứng toả nhiệt ứng với pic cực đại

trecircn đường DTA

- Đường phacircn tiacutech nhiệt trọng lượng Thermogravimetry analysis

(TGA) cho biết biến thiecircn khối lượng của mẫu nghiecircn cứu trong quaacute trigravenh đun

noacuteng Nhờ đường nagravey coacute thể suy luận thagravenh phần của phức chất khi xảy ra caacutec

hiệu ứng nhiệt

Dựa vagraveo phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt cho pheacutep chuacuteng ta thu được

những dữ kiện về tiacutenh chất của phức rắn như

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 32: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

24

- Độ bền nhiệt của phức vagrave caacutec yếu tố ảnh hưởng tới độ bền nhiệt

- Xaacutec định được phức chất coacute chứa nước hay khocircng chứa nước Phức chất

chứa nước hiệu ứng mất nước thường lagrave hiệu ứng thu nhiệt nhiệt độ của hiệu

ứng mất nước kết tinh thường thấp hơn nhiệt độ của hiệu ứng mất nước phối triacute

-Hiện tượng đồng phacircn higravenh học hiện tượng đa higravenh của phức thường

kegravem theo hiệu ứng toả nhiệt [9]

173 Phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Phổ hấp thu hồng ngoại lagrave một trong những phương phaacutep được sử dụng

rộng ratildei trong hoacutea học để xaacutec định định tiacutenh (nhận biết chất) phacircn tiacutech định

lượng xaacutec định cấu truacutec phacircn tử [11] vagrave lagrave phương phaacutep vật liacute hiện đại cho

nhiều thocircng tin quan trọng về thagravenh phần vagrave cấu tạo của phức chất

Cơ sở của phương phaacutep khi chiếu mẫu nghiecircn cứu bằng bức xạ hồng

ngoại coacute thể lagravem dịch chuyển mức năng lượng dao động quay của caacutec phacircn

tử Đối với caacutec phacircn tử đơn giản coacute thể dugraveng cocircng thức năng lượng dao động

để tiacutenh tần số của caacutec dải hấp thụ ứng với dao động cơ bản Cograven đối với caacutec phacircn tử phức tạp ta thường dugraveng phương phaacutep gần đuacuteng dao động nhoacutem

Phương phaacutep nagravey dựa trecircn giả thiết trong phacircn tử caacutec nhoacutem nguyecircn tử lagrave

tương đối độc lập nhau necircn mỗi nhoacutem được đặc trưng bằng một phổ hấp thụ

nhất định trong phổ hồng ngoại Do ảnh hưởng của caacutec nhoacutem khaacutec nhau

trong phacircn tử caacutec dải hấp thụ thuộc nhoacutem đang xeacutet sẽ bị dịch chuyển về vị

triacute hay thay đổi về cường độ Dựa trecircn chiều hướng dịch chuyển mức độthay đổi vị triacute caacutec dải hấp thụ coacute thể thu được những thocircng tin quan trọng về

cấu tạo của caacutec hợp chất [3]

Khi coacute sự tạo phức giữa phối tử vagrave ion kim loại sự thay đổi vị triacute caacutec

dải hấp thụ nhoacutem khi chuyển từ phổ của phối tử tự do sang phổ của phức chất

cho ta biết vị triacute phối triacute bản chất kiecircn kết kim loại - phối tử trong phức chất

caacutech phối triacute của phacircn tử phối tử Để phaacutet hiện kiểu thay đổi đoacute người ta so

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 33: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

25

saacutenh phổ hấp thụ hồng ngoại của những hợp chất chứa phối tử magrave caacutec dạng

liecircn kết trong những hợp chất nagravey đatilde được xaacutec định rotilde Việc nghiecircn cứu phức

chất bằng phương phaacutep nagravey cograven cho biết kiểu liecircn kết trong phức chất

Việc gaacuten gheacutep caacutec dải hấp thụ được thực hiện trecircn cơ sở tiacutenh toaacuten caacutec

dao động chuẩn (đối xứng hoặc bất đối xứng) của caacutec nhoacutem nguyecircn tử Để

nhận biết caacutec nhoacutem nguyecircn tử hoặc caacutec nhoacutem đặc trưng trong phacircn tử hợp

chất nghiecircn cứu tra bảng caacutec tần số đặc trưng trong tagravei liệu tra cứu

Quang phổ hấp thụ hồng ngoại lagrave phương phaacutep tin cậy cho khả năng

phacircn biệt caacutec nhoacutem chức coacute phối triacute hay khocircng phối triacute với ion trung tacircm Nếu

nhoacutem chức tham gia vagraveo phối triacute thigrave dao động hoaacute trị khocircng đối xứng của

nhoacutem dịch chuyển về vugraveng tần số thấp hơn

Đacircy lagrave phương phaacutep thocircng dụng để nghiecircn cứu caacutec chất đatilde coacute nhiều

phức chất của nhiều taacutec giả đatilde được nghiecircn cứu bằng phương phaacutep nagravey như

phức chất của một số NTĐH với L-phenylalanyl [15] phức chất của Ln3+ với

L-tryptophan phức của lantan với L-methionin [9] [15] phức chất của một số NTĐH nhẹ với L-histidin hellip

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 34: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

26

CHƢƠ NG 2

THỰC NGHIỆM VAgrave KẾT QUẢ

21 Thiết bị vagrave hoaacute chất

211 Maacutey moacutec vagrave dụng cụ

Maacutey moacutec

Độ pH của dung dịch được xaacutec định trecircn maacutey Frecisa 900 của Thuỵ Sĩ

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức)

Phổ hồng ngoại được ghi trecircn maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ)

ndash Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave Cocircng nghệ Việt Nam

Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất được ghi trecircn maacutey DTG ndash

60H- SHIZUMA (Nhật Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash

Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Độ dẫn điện riecircng của caacutec dung dịch được đo trecircn maacutey FIGURE7

(Mỹ) Ngoagravei ra cograven sử dụng thecircm một số maacutey moacutec vagrave cocircng cụ khaacutec như lograve

nung tủ sấy maacutey khuấy từhellip

Dụng cụ

Cacircn điện tử 4 số bếp caacutech thuỷ pipet caacutec loại bigravenh định mức cốc thuỷ

tinh coacute thể tiacutech khaacutec nhau vagrave một số dụng cụ cần thiết khaacutec

212 Hoaacute ch ất

Caacutec hoaacute chất chuacuteng tocirci sử dụng trong caacutec thiacute nghiệm đều lagrave caacutec hoaacute

chất coacute độ tinh khiết PA

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 35: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

27

2121 Dung dịch DTPA 10-3 M

Cacircn một lượng DTPA (M = 39335) chiacutenh xaacutec trecircn cacircn điện tử 4 số

hoagrave tan bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần thiết

2122 Dung dịch thuốc thử asenazo (III) 01

Cacircn một lượng chiacutenh xaacutec asenazo (III) trecircn cacircn điện tử 4 số Dugraveng nước

cất hoagrave tan sơ bộ nhỏ từng giọt Na2CO3 01 cho đến khi dung dịch coacute magraveu

xanh tiacutem Đun noacuteng hỗn hợp ở 600C tiếp tục nhỏ từng giọt axit HCl loatildeng

cho đến khi dung dịch coacute magraveu tiacutem đỏ vagrave định mức đến thể tiacutech cần thiết

2123 Dung dịch đệm axetat (CH 3COONa + CH 3COOH) pH = 42

Pha dung dịch CH3COONa 03M sau đoacute cho từ từ dung dịch

CH3COOH đặc vagraveo dung dịch CH3COONa vagrave kiểm tra lại bằng maacutey đo pH

2124 Caacutec dung dịch Ln(NO3 )3 10-2 M (Ln La Nd Sm Gd)

Cacircn chiacutenh xaacutec lượng cacircn Ln2O3 9999 theo tiacutenh toaacuten trecircn cacircn điện tử

4 số hoagrave tan bằng dung dịch HNO3 1N cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 70 divide

800C Sau đoacute hoagrave tan lại bằng nước cất hai lần định mức đến thể tiacutech cần

thiết Nồng độ chiacutenh xaacutec của caacutec dung dịch Ln(NO3)3 được xaacutec định lại bằng

phương phaacutep chuẩn độ complexon với thuốc thử DTPA 10-3M chỉ thị

asenazo (III) 01 vagrave đệm pH = 42

Ngoagravei ra trong quaacute trigravenh lagravem thực nghiệm chuacuteng tocirci cograven sử dụng thecircm

một số hoaacute chất cần thiết khaacutec

22 Tổng hợp phức chất của caacutec NTĐH với L-glutamin

Trộn Ln(NO3)3 với L-glutamin (HGln) theo tỉ lệ mol lagrave 1 3 Sau đoacute

hoagrave tan hỗn hợp trecircn bằng dung dịch nước etanol theo tỉ lệ thể tiacutech lagrave 1 1

Đun caacutech thuỷ hỗn hợp phản ứng ở nhiệt độ 50 divide 60 0C Thỉnh thoảng thecircm

vagraveo hỗn hợp phản ứng một lượng xaacutec định etanol tuyệt đối Khi nước trong

hỗn hợp phản ứng cograven một lượng tối thiểu thigrave ngừng đun để nguội Caacutec tinh

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 36: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

28

thể phức rắn taacutech ra ở pH 6 divide 65 Lọc rửa phức rắn thu được bằng etanol

tuyệt đối vagrave bảo quản trong bigravenh huacutet ẩm

Giả thiết phản ứng xảy ra

Ln(NO3)3(H2O)n + 3HGln rarr H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O

Caacutec phức thu được rất dễ huacutet ẩm tan tốt trong nước khocircng tan trong

caacutec dung mocirci hữu cơ như etanol axetonhellip

23 Nghiecircn cứu phức rắn của NTĐH với L-glutamin

231 Xaacutec định hagravem lượng NTĐH trong caacutec phức chất

Hagravem lượng của NTĐH (Ln) được xaacutec định bằng caacutech Cacircn một

lượng xaacutec định caacutec phức chất trecircn cacircn điện tử 4 số đem nung ở nhiệt độ 900

divide 10000C trong thời gian 1 giờ Ở nhiệt độ nagravey phức chất bị phacircn huỷ vagrave

chuyển hết về dạng oxit (Ln2O3) Hoagrave tan oxit nagravey trong một lượng tối thiểu

axit HNO3 loatildeng cocirc cạn trecircn bếp caacutech thuỷ ở 800C để đuổi hết axit dư tiếp

tục hoagrave tan bằng nước cất hai lần vagrave định mức đến thể tiacutech nhất định Sử dụng phương phaacutep chuẩn độ complexon để xaacutec định nồng độ caacutec ion Ln3+ trong

dung dịch với chất chuẩn lagrave DTPA 10-3 M thuốc thử asenazo (III) đệm pH =

42 Hagravem lượng NTĐH được tiacutenh theo cocircng thức sau

Ln =1000

100

2

1

aV

M V V C DTPA DTPA

Tr ong đoacute

Ln Hagravem lượng NTĐH

CDTPA Nồng độ DTPA (10-3M)

VDTPA Thể tiacutech DTPA đatilde chuẩn độ (ml)

M Khối lượng mol phacircn tử của NTĐH

V1 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đatilde định mức (ml)

V2 Thể tiacutech dung dịch muối Ln(NO3)3 đem chuẩn độ (ml)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 37: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

29

a Khối lượng của phức chất đem nung (g)

Kết quả phacircn tiacutech Ln trong phức chất được trigravenh bagravey ở bảng 21

232 Xaacutec định hagravem lượng cacbon ( C) nitơ ( N) trong phức chất

Hagravem lượng cacbon (C) nitơ (N) được xaacutec định trecircn maacutey phacircn tiacutech

nguyecircn tố Analytik Jena AG Customen Service konrad-zuse-st 107745

Jena (Đức) Kết quả được trigravenh bagravey ở bảng 21

Bảng 21 Kết quả phacircn tiacutech Ln C N của caacutec phức chất

Cocircng thức giả thiết của

phức chất

Ln C N

LT TN LT TN LT TN

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 1628 1634 2111 2123 1477 1456

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 1645 1625 2055 2034 1438 1433

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 1669 1669 2000 1989 1399 1386

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 1732 1735 1987 1985 1389 1379

Ln La Nd Sm Gd(LT Lyacute thuyết TN Thực nghiệm)

Nhận xeacutet Từ bảng 21 chuacuteng tocirci nhận thấy hagravem lượng của NTĐH

(Ln) hagravem lượng C (C) hagravem lượng N (N) trong phức chất xaacutec định

bằng thực nghiệm tương đối phugrave hợp với lyacute thuyết Điều nagravey chứng tỏ rằng

cocircng thức giả thiết của phức chất lagrave phugrave hợp

233 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhi ệt

Mẫu phacircn tiacutech nhiệt được ghi trecircn maacutey DTG ndash 60H ndash SHIZUMA (Nhật

Bản) ndash Khoa Hoacutea học ndash Trường Đại học Sư phạm I ndash Đại học Quốc gia Hagrave Nội

Mẫu phacircn tiacutech được tiến hagravenh trong khocircng khiacute tốc độ gia nhiệt lagrave

100Cphuacutet trong khoảng nhiệt độ 30 divide 8000C Kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec

higravenh 21 higravenh 22 bảng 22 vagrave caacutec phụ lục 1 2

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 38: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

30

Higravenh 21 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

Higravenh 22 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Nd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]6H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 39: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 3960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

31

Bảng 22 Kết quả phacircn tiacutech giản đồ nhiệt của caacutec phức chất

Phức

chất của

NTĐH

Nhiệt độ

pic (0C)

Hiệu ứng

nhiệt

Độ giảm khối

lƣợng

Dự đoaacuten

cấu tử

taacutech ra

hoặc

phacircn hủy

Dự đoaacuten

sản

phẩm

cuối

cugraveng

LT TN

La

12334 Thu nhiệt 10554 10661 5H2O

La2O323446 Tỏa nhiệt - 31308 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46664 Tỏa nhiệt - 32911

Nd

10937 Thu nhiệt 12328 12408 6H2O

Nd2O3 23977 Tỏa nhiệt - 26634 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45473 Tỏa nhiệt - 24471

Sm

12976 Thu nhiệt 13997 13425 7H2O

Sm2O3 23838 Tỏa nhiệt - 25131 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 46314 Tỏa nhiệt - 23016

Gd

10107 Thu nhiệt 13891 14461 7H2O

Gd2O3 24290 Tỏa nhiệt - 26424 Phacircn hủy

vagrave đốt chaacutey 45210 Tỏa nhiệt - 21344

Nhận xeacutet Caacutec giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của caacutec phức chất đều coacute dạng

giống nhau chứng tỏ chuacuteng coacute cấu truacutec tương tự nhau

Trecircn giản đồ phacircn tiacutech nhiệt DTA của caacutec phức chất đều coacute một hiệu ứng

thu nhiệt vagrave hai hiệu ứng tỏa nhiệt Hiệu ứng thu nhiệt nằm trong khoảng nhiệt

độ 10107 divide 12976 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ nhất nằm trong khoảng 23746 divide

24290 Hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai nằm trong khoảng 45210 divide 46664

Qua tiacutenh toaacuten độ giảm khối lượng trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất

tương ứng với hiệu ứng thu nhiệt chuacuteng tocirci nhận thấy Đối với phức chất của

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 40: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

32

La coacute xấp xỉ 5H2O phức chất Nd coacute xấp xỉ 6H2O phức chất của Sm coacute xấp xỉ

7H2O phức chất của Gd coacute xấp xỉ 7H2O được taacutech ra

Nhiệt độ taacutech caacutec phacircn tử nước thấp vagrave thuộc khoảng nhiệt độ taacutech

nước kết tinh của caacutec hợp chất noacutei chung chứng tỏ nước trong caacutec phức chất

lagrave nước kết tinh Ở caacutec hiệu ứng tỏa nhiệt của caacutec phức chất chuacuteng tocirci cho

rằng ứng với quaacute trigravenh phacircn hủy vagrave đốt chaacutey caacutec phần cograven lại của caacutec phức

chất Nhigraven chung trecircn giản đồ TGA của caacutec phức chất ở nhiệt độ cao hơn của

hiệu ứng tỏa nhiệt thứ hai khối lượng phức chất giảm hầu như khocircng đaacuteng

kể coacute thể ở đacircy đatilde coacute sự higravenh thagravenh caacutec oxit đất hiếm

234 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phổ hấp thụ hồng ngoại

Caacutec mẫu nghiecircn cứu được gửi về Viện Hoacutea học ndash Viện Khoa học vagrave

Cocircng nghệ Việt Nam

Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin vagrave caacutec phức chất được ghi trecircn

maacutey Mgegna ndash IR 760 Spectometer (Mỹ) trong vugraveng tần số 400 divide 4000 cm

-1

Caacutec mẫu trước khi đưa vagraveo đo được trộn nghiền nhỏ vagrave eacutep viecircn với KBr

Caacutec kết quả được trigravenh bagravey ở caacutec higravenh 23 24 bảng 23 vagrave caacutec

phụ lục 3 4 5

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 41: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

33

Higravenh 23 Phổ hấp thụ hồng ngoại của L-glutamin

Higravenh 24 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 42: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

34

Bảng 23 Caacutec tần số hấp thụ chiacutenh (cm-1 ) của caacutec hợp chất

Hợp chất

OH

3 NH 2 NH

COO

as

COO

s

COO

sas

L-glutamin - 320967 - 158345 140638 17707

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 339180 - 313421 162959 138595 24364

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 341196 - 319131 164326 138243 26083

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 343181 - 319719 162335 138179 24156

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 347181 - 320058 162109 135716 26393

Nhận xeacutet Phổ hồng ngoại của L-glutamin trong KBr tương đối phugrave

hợp với caacutec kết quả của taacutec giả [24] dải hấp thụ ở tần số 320967 cm-1 quy

cho dao động hoacutea trị của nhoacutem

3 NH cograven caacutec dải hấp thụ ở tần số 158345 cm-

1 vagrave 140638 cm-1 thigrave được gaacuten tương ứng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng

vagrave đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as vagrave

COO

s )

Coacute thể nhận thấy rằng phổ hấp thụ hồng ngoại của caacutec phức chất khaacutec sovới phổ hấp thụ hồng ngoại của phối tử tự do về higravenh dạng cũng như vị triacute caacutec dải

hấp thụ Điều nagravey chứng tỏ sự tạo phức đatilde xảy ra giữa ion Ln3+ vagrave L-glutamin

Trecircn phổ hồng ngoại của caacutec phức chất giaacute trị 2 NH

(313421cm-1 divide

320058 cm-1) thấp hơn hẳn so với giaacute trị 2 NH bigravenh thường quan saacutet được

chứng tỏ nhoacutem NH2 đatilde phối triacute với caacutec ion Ln3+ Dải hấp thụ ở tần số 158345

cm-1 đặc trưng cho dao động hoacutea trị bất đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

as ) trecircn

phổ của L-glutamin tự do chuyển về vugraveng tần số cao hơn (162109 divide

164326cm-1) cograven dải hấp thụ ở tần số 140638 đặc trưng cho dao động hoacutea

trị đối xứng của nhoacutem COO- ( COO

s ) dịch chuyển về vugraveng tấn số thấp hơn

(135716 divide 138595cm-1) sự checircnh lệch giữa số soacuteng ứng với dao động bất

đối xứng vagrave đối xứng của nhoacutem COO- (

COO

sas 24156 divide 26393) của phức

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 43: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

35

chất đều lớn hơn so với L-glutamin (

COO

sas 17707) Điều nagravey chứng tỏ rằng

L-glutamin đatilde liecircn kết với caacutec ion Ln3+ qua nhoacutem NH3+ vagrave nhoacutem COO-

Ngoagravei ra trecircn phổ hồng ngoại của phức chất cograven coacute caacutec dải hấp thụ rộng

ở số soacuteng từ 339180 divide 347181 cm -1 ứng với dao động hoacutea trị của nhoacutem OH -

trong phacircn tử H2O chứng tỏ phức chất thu được coacute chứa nước vagrave hoagraven toagraven phugrave

hợp với kết quả nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep phacircn tiacutech nhiệt trecircn

235 Nghiecircn cứu phức chất bằng phương phaacutep đo độ dẫn điện

Độ dẫn điện của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất được

đo trecircn maacutey FIGURE7 của Mỹ Chỉnh maacutey bằng dung dịch chuẩn NaCl nồng

độ 692 ppm vagrave 7230 ppm (caacutec dung dịch chuẩn coacute kegravem theo maacutey)

Chuẩn bị dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch phức chất coacute nồng độ 10-3M

Kết quả được chỉ ra ở bảng 24 vagrave bảng 25

Bảng 24 Độ dẫn điện riecircng χ của dung dịch L-glutamin caacutec dung dịch

phức chất (Ω-1cm-1) ở nhiệt độ 300C plusmn 050C

Thời gian

(phuacutet)

Dung dịch(10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 68910-6 68510-6 68610-6 68010-6 68110-6

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 10-6 369 10-6 365 10-6 354 10-6 353 10-6

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 10-6 386 10-6 385 10-6 381 10-6 381 10-6

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 10-6

364 10-6

365 10-6

358 10-6

358 10-6

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 10-6 390 10-6 390 10-6 384 10-6 385 10-6

Từ giaacute trị độ dẫn điện riecircng χ của caacutec dung dịch phức chất trecircn ta tiacutenh

được độ dẫn điện mol phacircn tử micro của chuacuteng theo cocircng thức

micro = M

C

1000 (Ω-1cm2mol-1)

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 44: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

36

Trong đoacute χ Độ dẫn điện riecircng micro Độ dẫn điện mol

C Nồng độ moll

Kết quả tiacutenh micro được trigravenh bagravey ở bảng 25

Bảng 25 Độ dẫn điện mol (micro) của dung dịch L-glutamin vagrave caacutec dung

dịch phức chất (Ω-1 cm2mol-1) ở 300C plusmn 050C

Thời gian (phuacutet)

Dung dịch (10-3M)

Sau khi

pha15 30 45 60

L-glutamin 689 685 686 680 681

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O 372 369 365 354 353

H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O 385 386 385 381 381

H3[Sm(Gln)3(NO3)3]7H2O 364 364 365 358 358

H3[Gd(Gln)3(NO3)3]7H2O 398 390 390 384 385

Nhận xeacutet Kết quả ở bảng 25 cho thấy Độ dẫn điện mol của dung dịch

L-glutamin coacute giaacute trị rất nhỏ chứng tỏ trong dung dịch nước L-glutamin tồn

tại dạng ion lưỡng cực

Aacutep dụng qui tắc coacute tiacutenh chất kinh nghiệm về phương phaacutep đo độ dẫn

điện chuacuteng tocirci thấy rằng ở nồng độ 10-3 M phức chất lagrave phức điện li vagrave bền

với số ion do một phacircn tử phức phacircn li ra lagrave 4 Do đoacute chuacuteng tocirci giả thiết cocircng

thức của caacutec phức chất lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O vagrave trong dung dịch coacute

cacircn bằng phacircn li sau

H3[Ln(Gln)3(NO3)3] 3H+ + [Ln(Gln)3(NO3)3]3-

Từ kết quả thu được chuacuteng tocirci nhận thấy giaacute trị độ dẫn điện mol của

caacutec dung dịch phức chất thay đổi khocircng đaacuteng kể theo thời gian do vậy chuacuteng

tocirci nghĩ rằng ion phức chất trong cầu nội [Ln(Gln)3(NO3)3]3- tương đối bền

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 45: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

37

Toacutem lại từ caacutec kết quả nghiecircn cứu trecircn cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

Caacutec phức rắn của một số NTĐH với L-glutamin thu được coacute thagravenh phần

H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n = 5 divide 7) Trong caacutec phức chất L-glutamin liecircn

kết với ion đất hiếm qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi

của nhoacutem cacboxyl Phức chất thu được lagrave phức điện li vagrave nước coacute trong caacutec

phức chất lagrave nước kết tinh

24 Ảnh hƣởng của phức chất đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tƣơng

241 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

2411 Phương phaacutep thiacute nghiệm

Chọn 6 mẫu hạt đỗ tương mỗi mẫu 50 hạt kiacutech thước tương đối đồng

đều (Khối lượng 1187 plusmn 001 g) Ngacircm hạt trong caacutec dung dịch phức chất coacute

nồng độ phức vagrave nước cất theo thứ tự caacutec mẫu ngagravey tưới 3 lần mỗi lần

khoảng 30 phuacutet Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đemđo độ dagravei thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm

2412 Ảnh hưởng của phức chất H 3[La(Gln)3(NO3 )3 ]5H 2O đến sự phaacutet triển

mầm hạt đỗ tương

Sau khi mầm hạt phaacutet triển được số ngagravey tuổi nhất định đem đo độ dagravei

thacircn mầm vagrave rễ của từng cacircy trong caacutec mẫu thiacute nghiệm Kết quả được trigravenh

bagravey ở bảng 26 higravenh 25

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 46: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

38

Bảng 26 Kết quả khảo saacutet ảnh hưởng của nồng độ phức chất

H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 315 336 293 258 241

d R (cm) 237 240 255 223 193 177

AT () 100 10161 10839 9452 8323 7774

AR () 100 10127 10759 9409 8052 7375n 7

n độ lặp lại

AR AT được tiacutenh theo cocircng thức AT AR = X

SS

d

d 100

Trong đoacute

d T lagrave độ dagravei trung bigravenh của thacircn mầm đỗ tương

d R lagrave độ dagravei trung bigravenh của rễ mầm đỗ tương

AT lagrave độ dagravei thacircn so với đối chứng AR lagrave độ dagravei rễ so với đối chứng

d SS Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mầm đỗ tương ở mẫu so saacutenh

(đối chứng)

d X Độ dagravei trung bigravenh thacircn rễ của mẫu xử lyacute

Higravenh25 Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O đến

sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 47: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

39

Mẫu 1 2 3 4 5 6

Nồng độ phức chất (ppm) 0(H2O) 50 100 150 200 250

Nhận xeacutet Từ kết quả bảng 26 higravenh 24 cho thấy trong khoảng nồng

độ khảo saacutet của phức chất 50divide250 ppm từ nồng độ 50 divide 100 ppm phức

chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde

ở nồng độ 100 ppm cograven từ nồng độ 150 divide 250 ppm lại ức chế sự phaacutet triển

mầm sự ức chế tăng theo nồng độ

2413 Ảnh hưởng của phức chất ion kim loại vagrave phối tử H Gln đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

Tiến hagravenh thiacute nghiệm như trecircn mẫu nghiecircn cứu ngacircm trong caacutec dung

dịch dung dịch phức H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 100 ppm dung dịch

La(NO3)3 nồng độ 100 ppm vagrave dung dịch HGln nồng độ 300 ppm Kết quả

được trigravenh bagravey ở bảng 27 higravenh 26

Bảng 27 Kết quả so saacutenh ảnh hưởng của phức H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]5H 2 O

HGln vagraveLa(NO 3 ) 3 đến sự phaacutet triển mầm của hạt đỗ tương

Mẫu 1 2 3 4

Dung dịch H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O La(NO3)3

Nồng độ (ppm) - 300 100 100

Thời gian (ngagravey) 4

d T (cm) 310 353 336 290

d R (cm) 237 264 243 197

AT () 100 11387 10839 9355

AR () 100 11139 10253 8208

n 7

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 48: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

40

Higravenh 26 Ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave ion kim loại đến sự phaacutet

triển mầm hạt đỗ tương

1 2 3 4

H2O HGln H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O

La(NO3)3

Nhận xeacutet Từ kết quả ở bảng 27 higravenh 25 cho thấy phức chất vagrave phối

tử đều kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương phức chất coacute taacutec dụng kiacutech

thiacutech sự phaacutet triển mầm đỗ tương keacutem hơn phối tử ion kim loại ức chế sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

25 Ảnh hƣởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến vi khuẩn

Ecoli vagrave Sta

251Ảnh hưởng của nồng độ phức chất H 3 [La(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ] 5H 2 O đến

vi khuẩn E col i vagrave Sta

Mẫu nghiecircn cứu được tiến hagravenh ở phograveng vi sinh - Trường Đại học Y Dược - Đại

học Thaacutei Nguyecircn Caacutec chủng khuẩn được nuocirci cấy trong mocirci trường Mueller -

Hinton-Aga bằng phương phaacutep khuếch taacuten trong thạch (kỹ thuật giếng thạch)

Kết quả được chỉ ra ở bảng 28 vagrave higravenh 27 28

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 49: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 4960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

41

Bảng 28 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất

STT Nồng độ phức chất (ppm)Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 6 250 12 7

2 12 500 15 11

3 25 000 18 16

4 50 000 22 20

Nhận xeacutet Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm

phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức chế caacutec vi khuẩn kiểm

định sự ức chế thể hiện ngay từ nồng độ đầu khảo saacutet vagrave tăng dần theo nồng độ

252 So saacutenh ảnh hưởng của phức chất phối tử vagrave muối La(NO 3 ) 3 đến

vi khuẩn E coli vagrave Sta

Higravenh 27 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Sta

Higravenh28 Kết quả thử nghiệm khaacuteng

khuẩn với vi khuẩn Ecoli

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 50: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5060

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

42

Sau khi khảo saacutet phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O coacute taacutec dụng ức

chế đến caacutec vi khuẩn Escherichia coli vagrave Staphylococcus aureus ở khoảng

nồng độ nhất định chuacuteng tocirci tiến hagravenh thiacute nghiệm với caacutec mẫu

1 - Phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O nồng độ 50 000 ppm

2 - Muối La(NO3)3 nồng độ 50 000 ppm

3 ndash Glutamin (HGln) nồng độ 150 000 ppm

Kết quả được chỉ ra ở bảng 29 vagrave higravenh 29 210

Bảng 29 Kết quả thử nghiệm hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn của phức chất phối

tử vagrave muối La(NO 3 ) 3

STT Nồng độ phức chất phối tử vagrave

muối của La (ppm)

Đường kiacutenh vograveng vocirc khuẩn (mm)

Sta Ecoli

1 H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O (50 000) 22 20

2 La(NO3)3 (50 000) 25 23

3 HGln (150 000) 0 0

Higravenh 29 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khu ẩn Sta của

phức chất muốiLa(NO 3 ) 3

vagrave phối tử

Higravenh 210 Kết quả thử nghiệm

khaacuteng khuẩn với vi khuẩn Ecoli của

phức chất muối La(NO3 ) 3

vagrave phối tử

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 51: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5160

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

43

Nhận xeacutet Cả phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O vagrave muối La(NO3)3

đều coacute khả năng ức chế với hai loại vi khuẩn Ecoli vagrave Sta Phức chất

H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O biểu hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn keacutem hơn so với

muối La(NO3)3 cograven phối tử L-glutamin ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu

hiện hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai chủng khuẩn Ecoli vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 52: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5260

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

44

KẾT LUẬN

1 Đatilde tổng hợp được phức chất của caacutec NTĐH (La Nd Sm Gd) với L-

glutamin Bằng caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech nguyecircn tố phacircn tiacutech nhiệt phổ

hấp thụ hồng ngoại đo độ dẫn điện cho pheacutep chuacuteng tocirci kết luận

- Caacutec phức chất tổng hợp được đều coacute thagravenh phần ứng với cocircng thức

chung lagrave H3[Ln(Gln)3(NO3)3]nH2O (n 5 divide 7 Ln La Nd Sm Gd)

- Mỗi phacircn tử L-glutamin chiếm 2 vị triacute phối triacute trong phức chất liecircn

kết với ion Ln3+ qua nguyecircn tử nitơ của nhoacutem amin vagrave nguyecircn tử oxi của

nhoacutem cacboxyl

- Phức chất lagrave phức điện li ion phức do một phacircn tử phức chất phacircn

li ra lagrave tương đối bền

2 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O đến sự

phaacutet triển mầm hạt đỗ tương Caacutec kết quả nhận được cho thấy tr ong khoảng

nồng độ khảo saacutet từ 50 divide 250 ppm

- Ở nồng độ từ 50 divide 100 ppm phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự kiacutech thiacutech thể hiện rotilde ở ngay nồng độ 100 ppm

- Ở nồng độ từ 150 divide 250 ppm phức chất lại ức chế sự phaacutet triển mầm

hạt đỗ tương sự ức chế tăng theo nồng độ

- Ở nồng độ khảo saacutet phức chất kiacutech thiacutech sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

keacutem hơn phối tử cograven ion kim loại La3+ lại ức chế sự phaacutet triển mầm hạt đỗ tương

3 Đatilde khảo saacutet ảnh hưởng của phức chất H3[La(Gln)3(NO3)3]5H2O phối tử vagrave

ion kim loại La3+

đến hai vi khuẩn EColi vagrave Sta

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 53: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5360

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

45

Trong khoảng nồng độ khảo saacutet từ 6 250 divide 50 000 ppm phức chất đều coacute

hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn đối với hai vi khuẩn EColi vagrave Sta khả năng ức chế tăng

theo nồng độ của phức chất Ở cugraveng nồng độ phức chất coacute hoạt tiacutenh khaacuteng khuẩn

keacutem hơn muối La(NO3)3 cograven phối tử ở nồng độ khảo saacutet khocircng coacute biểu hiện khả

năng khaacuteng khuẩn

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 54: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5460

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

46

DANH MỤC CAacuteC COcircNG TRIgraveNH ĐAtilde COcircNG BỐ LIEcircN QUAN ĐẾN

LUẬN VĂN

Lecirc Hữu Thiềng Vũ Thị Ngọc Thủy Nguyễn Thị Thu Huyền (2011) ldquo Nghiecircn

cứu hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-glutamin vagrave L-lơxinrdquo Tạp

chiacute Khoa học vagrave Cocircng nghệ - Đại học Thaacutei Nguyecircn tập 83 (07) tr3-8

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 55: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5560

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

47

TAgraveI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1 Đagravem Anh (2010) Đất hiếm lagrave gi http wwwlaodongcomvn ngagravey

03112010

2 Nguyễn Baacute Huy Cường (2011) Giảm đau khớp bằng bắp cải xanh

httpgiadinhnetvn ngagravey 12042011

3 Trần Thị Đagrave Nguyễn Hữu Đĩnh (2007) Phức chất ndash phương phaacutep tổng

hợp vagrave nghiecircn cứu cấu truacutec NXB Khoa học vagrave Kỹ thuật Hagrave Nội

4 Trần Văn Điền (2007) Giaacuteo trigravenh cacircy đậu tương NXB Nocircng nghiecircp Hagrave Nội

5 Nguyễn Được (2011) Đất hiếm ndash nguyecircn liệu của thế kỷ http

wwwtapchicongnghiepvn ngagravey 25042011

6 Phạm Văn Hai Nguyễn Tấn Lecirc (2009) ldquoTổng hợp phưc chất glutamat

borat neodim vagrave thử lagravem phacircn boacuten vi lượng cho cacircy vừngrdquo Tạp chiacute

khoa học vagrave cocircng nghệ Đại học Đagrave Nẵng - số 2 (31) 7 Nguyễn Hằng (2011) Phaacutet hiện khoảng 100 tỷ tấn đất hiếm ở Thaacutei

Bigravenh Dương httpwwwbaomoicom ngagravey 04072011

8 Nguyecircn Khecirc (2008) Phacircn boacuten vi lượng đất hiếm http

wwwbaomoicom ngagravey 22122008

9 Lecirc Chiacute Kiecircn (2007) Hoaacute học phức chất NXB Đại học quốc gia Hagrave Nội

10

Hoagraveng Nhacircm (2001) Hoaacute học vocirc cơ tập III NXB Giaacuteo dục 11 Hồ Viết Quyacute (2009) Caacutec phương phaacutep phacircn tiacutech cocircng cụ trong hoaacute

học hiện đại NXB Đại học Sư Phạm Hagrave Nội

12 Đỗ Đigravenh Ratildeng Đặng Đigravenh Bạch Lecirc Thị Anh Đagraveo Nguyễn Mạnh Hagrave

Nguyễn Thị Thanh Phong (2009) Hoacutea học hữu cơ tập III NXB Giaacuteo dục

Việt Nam

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 56: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5660

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

48

13 Lecirc Xuacircn Thagravenh (1992) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L-aspactic vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacutengrdquo Luận aacuten PTS hoacutea học Hagrave Nội

14 Nguyễn Quốc Thắng (2000) ldquo Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số

nguyecircn tố đất hiếm với axit glutamic bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh

học của chuacuteng rdquo Luận aacuten tiến sỹ hoacutea học Hagrave Nội

15 Lecirc Hữu Thiềng (2002) Nghiecircn cứu sự tạo phức của một số nguyecircn tố

đất hiếm với L- phenylalanin bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinh học của

chuacuteng Luận aacuten tiến sỹ hoaacute học Hagrave Nội

16 Nguyễn Xuacircn Trường (2009) Phacircn boacuten sinh học thế hệ mới

httpagrivietcom ngagravey 27122009

17 Nguyễn Trọng Uyển Lecirc Hugraveng Lecirc Hữu Thiềng Nguyễn Tocirc Giang

(2004) Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của tecbi với L-tryptophan

Tạp chiacute Hoaacute học T42 (3) Tr 340 ndash 344

18

Nguyễn Trọng Uyển Vũ Quang Lợi Lecirc Hữu Thiềng (2003) Hoạt tiacutenh sinh học phức chất của lantan với L-tryptophan ở chủng nấm mốc

aspergillyus niger Tạp chiacute phacircn tiacutech hoacutea liacute vagrave sinh học T8 số 2

19 Nguyễn Viết (2010) Đất hiếm coacute yacute nghĩa như thế nagraveo đối với con

người httpdantricomvn ngagravey 01112010

20 Nguyễn Khắc Vinh Bugravei Đức Thắng (2010) Đất hiếm tiềm năng lớn ở

Việt Nam httpnldcomvn ngagravey 24102010Tiếng Anh

21

Brown PH etal (1990) ldquoRare earth elements biological system hand

book on the physics and chemistry or rare earthrdquo Vol 13 P 432 ndash 450

22 Celia Carubelli R Ana MG Massabni and Sergio R (1997) ldquoStudy of

the binding of Eu3+

and Tb3+

to L-Phenylalanine and L-Tryptophanrdquo J

Braz Chem Soc Vol 8 No 6 P 597 ndash 602

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 57: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5760

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

49

23 Deschamps P Zerrouk N Nicolis I Martens T E Curis M ndash F

Charlot JJ Giretd T Prange S Bennazeth JC Chaumeil A Tomas

(2003) ldquoCopper (II) ndash L-glutamine complexation study in solid state

and aqueous solutionrdquo Inorganica Chimica Acta 353 22 ndash 34

24 Enrique J Baran Ines Viera Maria H Torre (2007) ldquo Vibrational

spectra of the Cu(II) complexes of L-asparagine and L- glutaminerdquo

Spectrochimica Acta Part A 66 114 - 117

25

Indrasenan P Lacshmy M (1997) ldquoSynthesis and infrared spectral

stadies of some lanthanide complexes with leucinerdquo Indian Journal of

Chemistry Vol 36A P 998 ndash 1000

26 Iulia Contineanu Ana Neacsu Stefan T Perisanu (2010) ldquoThe

standard anthalpies of fomation of L-asparagine and L-α- glutaminerdquo

Thermochimica Acta 497 P96 ndash 100

27 Julia Torres Carlos Kremer Helena Par do hellip (2003) ldquo Preparation

and crystal structure of new Samarium complexes with glutamic acidrdquoJournal of Molecular Structure 660 P 99 ndash 106

28 Yangli (1998) ldquoSynthesis and Disiofectant activity test of the solid

complexes of histicle with lanthanide nitr atesrdquo Journal of Baoji

Collecge of Atrs and siances (Natural Scince) Vol 18 No 1

29 Yang Zupei Zhang Banglao Yu Yueying Zhang Hongyu (1998)

ldquoSynthesis and characterazation on solid compounds of L-histidinewith light rare earth chlor idesrdquo Vol 26 No 1 P 57 ndash 59

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 58: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5860

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

50

PHỤ LỤC

Phụ lục 1 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

Phụ lục 2 Giản đồ phacircn tiacutech nhiệt của H 3 [Gd(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 59: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 5960

Số hoacutea bởi Trung tacircm Học liệu ndash Đại học Thaacutei Nguyecircn httpwwwlrc-tnueduvn

51

Phụ lục 3 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H3[Nd(Gln)3(NO3)3]6H2O

Phụ lục 4 Phổ hấp thụ hồng ngoại của H 3 [ Sm(Gln) 3 (NO 3 ) 3 ]7H 2 O

WWWDAYKEMQUYNHONUCOZCOM

WWWFACEBOOKCOMDAYKEMQUYNHON

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060

Page 60: Tổng hợp, nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm với l glutamin và bước đầu thăm dò hoạt tính sinh học của chúng

892019 Tổng hợp nghiecircn cứu phức chất của một số nguyecircn tố đất hiếm với l glutamin vagrave bước đầu thăm dograve hoạt tiacutenh sinhhellip

httpslidepdfcomreaderfulltong-hop-nghien-cuu-phuc-chat-cua-mot-so-nguyen-to-dat 6060