toantaichinh-chuong 8_co phieu

8/14/2019 ToanTaiChinh-chuong 8_co phieu

1/15

Ton ti chnh - Trn Th Bch Ngc

CHNG 8C PHIU(SHARES)

Mc tiu ca chngC phiu l loi chng khon c giao dch si ng nht trn th trng chng khon. yl loi chng khon xc nhn phn vn gp vo cng ty c phn ca ngi ch s hu. Mctiu ca chng ny l cung cp nhng thng tin c bn v c phiu v quan trng hn lcch xc nh gi tr ca n. y l mt k thut quan trng gip cc nh u t c quyt nhhiu qu trong vic mua bn c phiu. Ngoi ra, chng ta cn tm hiu v mt s k thut xcnh gi tr ca mt doanh nghip c phn.

S tit: 6 tit

Tit 1, 2:8.1. Tng quan8.1.1. Khi nim c phiu

C phiu l chng khon c pht hnh di dng chng ch hoc bt ton ghi schng nhn quyn v li ch hp php ca ngi s hu i vi vn v ti sn ca cng ty c phn. Hay ni cch khc, c phiu l giy chng nhn vic u t vn vo cng ty c phn.

- C phn l phn vn ng gp cng lm s hu ch cng ty.- C ng l ngi c c phn th hin bng c phiu.

8.1.2. c im ca c phiu- C phiu l giy chng nhn s hn vn vo cng ty c phn.- C phiu khng c k hn, n tn ti cng vi s tn ti ca cng ty pht hnh

ra n.- C phiu c th c pht hnh lc vn ng thnh lp cng ty hoc lc cng

ty cn gi thm vn m rng sn xut.- Ngi mua c phiu c quyn nhn li tc c phiu (hay cn gi l c tc

dividend) hng nm, c th c nh hoc bin i tu theo loi c phiu pht hnh.- Ngi mua c phiu s l ngi ch s hu mt phn cng ty; do phi chu

trch nhim hu hn v s l li, ph sn ca cng ty v c quyn biu quyt cc vn m cng ty gp phi, nh hng n ton b hot ng kinh doanh ca cng ty.

- Ngi mua c phiu c quyn chuyn nhng quyn s hu c phiu chongi khc.

- Ngi mua c phiu c quyn tham gia kim sot s sch ca cng ty khi c ldo chnh ng.- Ngi mua c phiu c quyn chia phn ti sn cn li khi cng ty gii tn.

8.1.3. Cc loi c phiuC phiu c chia lm 2 loi:

8.1.3.1.C phiu thng (common stocks)C phiu thng (c phiu ph thng) l loi c phiu m li tc ca n ph thuc

vo mc li nhun thu c ca cng ty, tc l cng ty khng nh mc s li s chia vocui mi nin k ton. Ngi mua c phiu thng coi nh chp nhn ri ro, li n, lchu. Mi c phiu thng th hin quyn li s hu ca c ng trong cng ty. S lng c phiu m c ng nm cng nhiu th quyn li s hu ca c ng trong cng ty cng ln.

119


2/15


8.1.3.2.C phiu u i (preferred shares)C phiu u i (cn gi l c phiu c quyn) l loi c phiu m ngi s hu n

so vi c ng ph thng c hng nhng quyn u tin nh:- c hng mt mc li c phn ring bit c tnh c nh hng nm. Thng

thng c tc ny c in trn c phiu.

- c u tin chia li c phn trc loi c phiu thng.- c u tin phn chia ti sn cn li ca cng ty khi ph sn trc loi c phiu thng.

Tuy nhin, ngi mua c phiu u i thng khng c quyn b phiu bu raHi ng qun tr hoc ban kim sot cng ty.

Trn th gii, c cc loi c phiu u i nh:- C phiu u i khng gp li (non cumulative preferred stocks) l loi c

phiu c hng mt khon li c phn u i. Trong nhng nm cng ty lm n khngthnh cng v khng c tin tr cc khon li c phn u i ny, nu c tha thun trc,cng ty c th b lun, khng tnh ti khon li ny.

- C phiu u i c li c phn gp hay tch lu (cumulative preferred stocks):i vi loi c phiu ny, nu mt nm no , cng ty khng c li tr li c phn, s li s c ghi n cho nm ti v s c tr gp vi li nm ti hay mt nm no mcng ty c tin tr. Nu cng ty c tip tc n li s phn t nm ny sang nm khc,cng ty s phi dnh tin li khi c c tr cho nhng khon ny trc khi tr li cho c phiu thng.

- C phiu u i tham d chia phn (participating preferred stocks): L loi c phiu u i m ngi ch s hu n ngoi vic c nhn c tc cng b cn c nhnthm cc khon c tc c bit nu c tc ca c phiu thng vt qu mt s lng tinxc nh. C phiu ny c pht hnh khi cng ty mun thu ht cc nh u t.

- C phiu u i khng tham d chia phn (non participating preferred stocks):L loi c phiu ch hng li c phn u i m thi, ngoi ra khng c hng thm phnli no vo nhng nm cng ty lm n pht t vt bc.

- C phiu u i chuyn i c (convertible preferred stocks): L loi c phiu cho php ngi ch s hu chuyn i n thnh mt s lng c phiu thng. Gi cca loi c phiu ny thng dao ng nhiu hn cc loi c phiu u i khc v n lun gnlin vi c phiu thng.

- C phiu u i c th bi hon c (redeemable preferred stocks): L loi c phiu u i m cng ty c th bi hon trong s tin mua chuc li cng thm mt khonchi thng nht nh dnh cho ngi s hu. Thng mt cng ty s dng quyn bi honny thu hi cc c phiu u i c hng li sut c phn cao, thay bng nhng c phiu c li c phn thp hn nhm ci thin tnh hnh ti chnh ca cng ty.

Vit Nam, c cc loi c phiu u i sau:- C phiu u i c quyn biu quyt: Loi c phiu ny khng c pht hnhrng ri, ch dnh cho nhng ngi sng lp cng ty. C ng khng c quyn bn loi c phiu ny trong vng 3 nm. Sau 3 nm, c phiu ny s tr thnh c phiu ph thng.

- C phiu u i c tc: l loi c phiu c cng ty chi tr cao hn c phiu ph thng hoc mc c nh hng nm. C ng khng c quyn tham gia bu c.

- C phiu u i hon li: l loi c phiu m cng ty hon li phn vn gptheo yu cu ca c ng. C ng khng c quyn tham gia bu c8.1.4. Cc loi gi c phiu8.1.4.1. Mnh gi (par-value)

Mnh gi ca c phiu l gi tr ghi trn giy chng nhn c phiu. Mnh gi ca mi

c phiu ch c gi tr danh ngha.

120


3/15


Thng thng, i vi cng ty va thnh lp, mnh gi ca c phiu thng c tnhtheo cng thc sau:

V d: Nm 2005, cng ty c phn A thnh lp vi vn iu l l 20 t VND. Tng s c

phiu thng ng k pht hnh l 2.000.000.Mnh gi c phiu thng :

000.000.2000.000.000.20 = 10.000 VND

8.1.4.2.Th gi (book-value)Th gi ca c phiu l gi c phiu ghi trn s sch k ton phn nh tnh trng vn

c phn ca cng ty ti mt thi im nht nh.V d: Nm 2006, cng ty A ni trn quyt nh tng thm vn bng cch pht hnh thm

1.000.000 c phiu, mnh gi mi c phiu l 10.000 VND, gi bn trn th trng l 25.000VND. Qu tch lu tnh n cui nm 2006 l 2 t VND.

Trn s sch k ton ca cng ty ngy 31/12/2006 ghi:Vn c phn:- Vn c phn theo mnh gi: 3.000.000 x 10.000=30.000.000.000 VND- Vn thng d: (25.000 10.000) x 1.000.000 = 15.000.000.000 VND- Qu tch lu: 2.000.000.000 VND- Tng s vn c phn:

30.000.000.000+15.000.000.000+2.000.000.000= 47.000.000.000 VND- Th gi c phiu:

000.000.3000.000.000.47 = 15.667 VND

8.1.4.3. Hin gi ca c phiu (Present Value)y l gi tr thc ca c phiu ti thi im hin ti, c tnh ton da vo c tc

ca cng ty, trin vng pht trin ca cng ty v li sut th trng. y l cn c quan trngcho nh u t khi quyt nh mua c phiu. Nh u t s so snh gi tr thc ca c phiuvi gi th trng, t chn phng n u t hiu qu nht.8.1.4.4. Th gi (Market Value)

Th gi l gi c c phiu trn th trng ti mt thi im nht nh. Tu theo quan hgia cung v cu, th gi c th thp hn, cao hn hoc bng gi tr thc ca n ti thi immua bn.8.2. C tc8.2.1. Khi nim

C tc l khon tin m cc cng ty trch ra t li nhun tr cho c ng. Ngi tathng tnh c tc trn mt c phiu:

- i vi c phiu thng: c tc ph thuc vo tnh hnh hot ng ca cngty.

121

Tng s c phiu ng k pht hnhMnh gi c phiu thng =

Vn iu l ca cng ty c phn


4/15


- i vi c phiu u i: c tc c c nh hng nm.8.2.2. Phn phi li nhun v tnh c tc

Thng thng, cng ty c phn phn phi li nhun nh sau:

Kt qu kinh doanh Cch tnh1. Doanh thu t cc hot ng2. Chi ph cho cc hot ng

- Gi vn hng bn- Chi ph qun l hnh chnh- Chi ph bn hng

3. Li hot ng4. Li (l) hot ng khc5. Li trc thu v li vay (EBIT)6. Li vay7. Li trc thu8. Thu thu nhp doanh nghip9. Li sau thu v li vay (li rng)10. C tc c phn u i11. Thu nhp c phiu thng12. Thu nhp ca mi c phiu thng (EPS)13. Li nhun gi li14. Li nhun chia cho c phiu thng15. S c phiu thng16. C tc chia cho mt c phiu thng

(2) (1)

(3) + (4)

(5) (6)(7) x thu sut(7) (8)

(9) (10)(11)/(15)

(11) (13)

(14)/(15)Cc cng ty c phn khc nhau c cch chia li sau thu khc nhau.

Tit 3, 4, 5, 6:8.3. Quyn mua c phn (chng quyn, quyn mua trc, quyn tin mi)8.3.1. Khi nim

Quyn mua c phn (chng quyn) l loi chng khon phi sinh cho php nhng cng hin ti c quyn u tin mua trc mt khi lng c phiu mi vi gi thp hn gicho bn ra cng chng v c thc hin trong mt khong thi gian nht nh (t 2 n 4tun). Mt c phiu tng ng vi mt chng quyn. Nh vy, khi cng ty c phn pht hnhthm mt s c phiu mi tng vn, cc c ng c c quyn u tin mua s c phiu ny.S c phiu c mua t l theo s c phn c. y l quyn u tin mua trc (preemtive

right - droit de premption).S quyn mua c phn = S c phiu pht hnh.

V d:Mt cng ty c vn l 500 triu ng chia lm 5.000 c phiu mnh gi 100.000 ng.

Cng ty ny mun tng s vn ln 300 triu ng bng cch pht hnh thm 3.000 c phiumi, mnh gi 100.000 ng.

S chng quyn cn thit mua thm mt c phiu mi

000.3000.5 = 3

5

122

S c phiu mi pht hnhS quyn cn thit muathm mt c phiu mi =

S c phiu pht hnh


5/15


=> C 5 c phiu c s mua c 3 c phiu mi.8.3.2. Gi ca quyn mua c phn:L gi tr ca quyn mua c phn.

V d:Cng ty c phn ABC pht hnh 10.000 c phiu. tng thm vn, cng ty d

nh pht hnh thm 1.000 c phiu mi. C ng c c quyn mua trc mua c phiu mi

vi gi 19.000 ng. Xc nh gi tr ca chng quyn bit gi ca c phiu c trn th trngl 30.000 ng.Gii:S quyn mua trc cn thit mua thm mt c phiu mi l:

000.1000.10 = 10.

Gi 10 c phiu c l: 30.000 x 10 = 300.000 ng.Gi 1 c phiu mi l: 19.000 ng.Gi trung bnh ca mt c phiu sau t pht hnh l:

11000.19000.300 + = 29.000 ng.

=> Sau t pht hnh, gi ca mt c phiu l 29.000 ng, trong khi vi chngquyn, nh u t ch mua vi gi 19.000 ng

=> Vi 10 chng quyn (tng ng vi 10 c phiu c), nh u t c mtkhon li: (29.000 19.000) = 10.000

=> Mi chng quyn em li mt khon li:10

000.10 = 1.000 ng.=> y l gi tr ca mt chng quyn.Cng thc tng qut:

Gi:Q: Gi tr quyn mua c phn.G: Gi th trng ca c phiu c.g: Gi pht hnh ca c phiu mi.n: S c phiu c.n: S c phiu mi pht hnh.

Ta c:Gi trung bnh ca mt c phn sau t pht hnh c phiu mi:

GCP ='nn

'n.gn.G+

+

Gi ca mt quyn mua c phn:

Q =n

'nxg

'nn'n.gn.G +

+

Q = (G g) x n'nn'

+V d:Mt cng ty c phn c s vn l 800 triu ng gm 40.000 c phiu mnh gi

20.000 ng. Gi c phiu ca cng ty ny trn th trng l 30.000 ng. Cng ty d nh stng vn thm 200 triu ng bng cch pht hnh 10.000 mnh gi 20.000 ng vi gi22.000 ng cho c ng c. Tnh gi tr ca mt chng quyn.

Gii:G = 30.000 n = 40.000g = 22.000 n = 10.000Gi tr ca chng quyn:

Q = (G g) x n'nn'+ = (30.000 - 22.000) x 10.00040.000

10.000

+Q = 1.600 ng.

123


6/15


Trng hp c bit:- C ng c cp pht min ph c phiu mi: g = 0

Q = G xn'n

n'+

- Trong iu l quy nh c ng khng c quyn mua trc: G = gQ = 0V d:

Gi c phiu ca cng ty c phn th trng chng khon l 75.000 ng.Cng ty d nh tng thm vn bng cch gp cc d tr, pht hnh c phiu mi v cp phtmin ph cho cc c ng. Hai c phiu c s nhn c mt c phiu mi.

Xc nh gi tr ca quyn mua trc.Gii:

Q = G xn'n

n'+

= 75.000 x3

1= 25.000 ng.

8.4. nh gi c phiu8.4.1. Thu nhp u t c phiu

Gi s mt nh u t mua mt c phiu vi gi l P0. Nu c tc nm sau l I1 v gic phiu nm sau l P1 th thu nhp d kin ca ngi u t c phiu sang nm l: I1 + (P1 P0). Nu sang nm nh u t bn c phiu th phn thu nhp thc t l: I1 + (P1 P0), cn nunm sau nh u t vn gi c phiu th phn thu nhp li vn (P1 P0) cha c thc hin.

Nh vy, t sut li nhun d on khi nm nay b vn mua c phiu gi P0 l:

r =0

011

P)PP(I +

Trong : I1: C tc d on nm sau.P1: Gi c phiu d on nm sau.

T sut li nhun r ngi u t d kin thu c nu trn c gi l t sut li

nhun mong i.V d: Nu P0 = 100, I1 = 5, P1 = 110.Khi , t sut li nhun mong i r:

r =100

)100110(5 + = 15% Ngc li, nu bit c c tc d on nm sau I1, gi d on nm sau P1 v bit

c t sut li nhun mong i ca cc c phiu cng c ri ro nh c phiu mua l r th c th nh gi c gi c phiu hin ti theo cng thc:

P0 =r 1PI 11

++

V d:Gi s I1 = 5, P1 = 110, r = 15%: P0 =15%11105

++ = 100.

8.4.2. nh gi c phiu theo lung thu nhp c tcCng lp lun tng t nh trn, nu d on c gi c phiu I2 nm th hai, gi c

phiu P2 nm th hai v t sut li nhun mong i r th c th tnh c gi c phiu nmth nht:

P1 =r 1

PI 22+

+

=> P0 =r 1

I 1+

+ 22r)(1I+ + 2

2

r)(1

P+

Nh vy, gi c phiu ti thi im hin ti chnh l gi tr quy v hin ti ca thunhp c tc d kin nm th 1, nm th 2 v ca gi c phiu d kin vo cui nm th hai.

124


7/15


Tnh tng t lin tip cho n nm cui n l nm ngi u t bn c phiu i thta c th nh gi c gi c phiu hin ti chnh l gi tr quy v hin ti ca lung thu nhpc tc cho n nm n cng vi gi tr quy v hin ti ca gi c phiu nm n:

P0 =r 1

I 1+ + 2

2

r)(1I+ + + n

n

r)(1

I+

+ nn

r)(1

P+

Ni cch khc: Gi c phiu hin ti chnh li chnh l gi tr quy v hin ti ca ton b cc lung thu nhp trong tng lai.

Nu c phiu c ngi u t nm gi v hn th c ngha n s tin ti. Thngthng, qung i ca c phiu l v hn v n khng c thi gian o hn. Mt c phiuthng c chuyn quyn s hu cho nhiu ngi thuc nhiu th h, song iu khngnh hng n gi nh ngi u t nm gi c phiu v hn. Khi , gi tr hin ti ca

vn gc nn

r)(1

P+

s tin ti 0 v cng thc trn s tr thnh:

P0 =

= +1k k

k

r)(1I

Tuy nhin, vic s dng cng thc trn k trn tnh ton gi c phiu tng i phc tp. Trn thc t, cng thc ny thng c p dng khi t l tng trng c tc hngnm l khng i (gi s l g). Khi cng thc tnh gi c phiu c vit li nh sau:

P0 =r 1

I 1+ + 2

1

r)(1)g1(I

++

+ + n1-n

1

r)(1g)1(I

++ =

g-r I1

P0 = g-r I1

Ch :Cng thc ny ch ng khi tc tng trng g nh hn t sut thu nhp d tnh.

Trn thc t, ngi ta gi nh g < r v iu ny hon ton hp l.8.4.2.1.C phiu u i

Gi ca c phiu u i c tnh theo cng thc sau:

PUD =

= +1k k UDk

)r (1I

Trong :Ik : C tc u i chia mi k.r UD: T sut nh gi c phiu u i trn th trng.

C phiu u i c li tc thu c cc nm bng nhau:I1 = I2 = = Ik = = In = IUD

Do :

PUD = IUD xUD

UD

r

)r 1(1 +

PUD =UD

UD

r I

V d:C tc u i ca cng ty c phn ABC c chia hng nm l 15.000 ng. T sut

nh gi c phiu u i trn th trng l 12%. Xc nh gi ca loi c phiu ny trn thtrng chng khon.

Gii:

PUD =UD

UD

r I = 12%15.000 = 125.000 ng.

125


8/15


8.4.2.2.C phiu thngGi ca c phiu thng:

PT =

= +1k k Tk

)r (1I

Trong : Ik : c tc thng d tnh s chia mi nm.r T: t sut nh gi c phiu thng trn th trng.

Nh trnh by phn 3.1., vic nh gi c phiu thng theo cng thc trn gpnhiu kh khn. Trn thc t, cng ty c s tng trng kinh t v gi s tc tng trngtrung bnh hng nm l g. Khi , ta c:

PT = g-r I

T

1 = g-r

)g1(I

T

0 +

Trong : I0: C tc c phiu thng chia nm hin ti.y l m hnh Gordon (cng ty tng trng n nh).V d:C phiu thng ca cng ty c phn XYZ c chia c tc nm hin ti l 10.000

ng. D on cng ty s c tc tng trng hng nm l 8%/nm. T sut nh gi c phiu trn th trng chng khon l 16%. Xc nh gi c phiu ny.

Gii:

PT = g-r )g1(I

T

0 + =8%-16%

)8%1(10.000 + = 135.000 ng.

Vic gi thit mt tc tng trng trung bnh hng nm l g t ra khng hp l lm.Trong thc t, khng c mt cng ty no pht trin theo mt tc bt bin. Do , vic nhgi c phiu thng theo cng thc trn th kh n gin nhng cha thc s l hin thc. Vvy, mt m hnh nh gi khc c xy dng vi gi thit cng ty c 2 giai on tngtrng: giai on tng trng nhanh v giai on tng trng n nh.

M hnh ny c phn nh qua th sau:

T nm 0 n nm m, cng ty c tc tng trng nhanh, tc tng trng hngnm l gs. T nm m+1 v sau, cng ty tng trng n nh vi tc hng nm g. Khi ,gi ca c phiu s l:

PT = = +

m

1k k

T

k

)r (1I

+ mT1mk

k T

k

)r (11

x)r (1

I++

+=

PT = =

++m

1k

k

T

s0 r 1

g1I + m

T1mk

k

Tm

)r (11

xr 1g1

I +

++

+=

126

Nmnm+1m

In

n - 1

In-1

PT

210

I1 I2 Im Im+1

gs g


9/15


PT = I0 xT

s

r 1g1

++

x1

r 1

g1

1r 1

g1

T

s

m

T

s

++

++

+ Im x gr g1

T

s

+x m

T )r (11

+

Trong : Im = I0(1+gs)mV d:Mt cng ty c phn chia c tc cho mi c phiu trong nm hin ti I0 = 20.000 ng.

T sut nh gi c phiu trn th trng l 15%. Xc nh gi c phiu ca cng ty trong cctrng hp sau:

- Cng ty ang suy thoi, t l tng trng: g = -5%/nm.- Cng ty khng tng trng: g = 0%/nm.- Cng ty tng trng n nh: g = 8%/nm.- Cng ty tng trng trong 10 nm u vi tc l gs = 17%/nm, sau n

nh vi tc : g = 7%.

Gii:- Trng hp 1:

PT = g-r )g1(I

T

0 + =(-5%)-15%

)5%-1(20.000 = 95.000 ng.

- Trng hp 2:

PT = g-r )g1(I

T

0 + =0%-15%

)0%1(20.000 + = 133.333 ng.

- Trng hp 3:

PT = g-r )g1(I

T

0 + =8%-15%

)8%1(20.000 + = 308.571 ng.

- Trng hp 4:

PT = I0 xT

s

r 1g1

++

x1

r 1

g1

1r 1

g1

T

s

m

T

s

++

++

+ Im x gr g1

T

s

+x m

T )r (11

+

PT= 20.000 x15%117%1

++ x

115%1

%171

115%117%1

10

+

+

++

+ 20.000 x (1+17%)10 x7%-15%

17%1 + x 10)15%(11

+

PT = 567.705 ng.T v d trn, ta thy c gi tr ca mt c phiu trn th trng chng khon ph

thuc vo hot ng kinh doanh v ti chnh ca cng ty.8.5. nh gi mt doanh nghip

nh gi mt doanh nghip l qu trnh lp gi cho mt doanh nghip m nh u tc th tr. nh gi doanh nghip l mt khu rt quan trng trong qu trnh t nhn ho, stnhp hoc phn chia doanh nghip.

Nguyn tc nh gi mt doanh nghip l:- Gi mt doanh nghip s c xc nh ti mt thi im c th lc mua bn.

127


10/15


- Gi mt doanh nghip ph thuc vo kt qu thu nhp c d tnh trongtng lai. Gi tr thu nhp ny cng cao th gi doanh nghip ny cng cao.8.5.1. K thut nh gi doanh nghip trn c s th trng chng khon

Trong iu kin c th trng chng khon, gi tr ca mt doanh nghip c phn cth c nh gi cn c vo gi tr tng s c phiu v tri phiu ang lu hnh:

Gi tr doanhnghip c phn =

Tnggi tr c phiu u iang lu hnh

+ Tng gi tr c phiu thngang lu hnh

+ Tng gi tr c phiu ang luhnh

Hay: VDN = VUD + VCPT + VTPVDN = NUD.PUD + NCPT.PCPT + NTP.PTPTrong :

NUD, NCPT, NTP: S c phiu u i, s c phiu thng, s tri phiu ang lu hnh.

PUD, PCPT, PTP:Gi ca c phiu u i, gi ca c phiu thng,gi ca tri phiu trn th trng.

PUD = UDUD

r I

PT= g-r )g1(I

T

0 +

PTP = ITP xt

)r 1(1 r TP+ + R(1+t)-r

8.5.2. K thut nh gi doanh nghip trn c s t l gi trn thu nhp (PER: Price-Earnings Ratio)

K thut nh gi doanh nghip trn c s t l gi trn thu nhp kh n gin nhngli c p dng nhiu trong thc t cc nc. Theo phng php ny:

Gi tr hp lca mtdoanh nghip

= Li nhun rng bnhqun d tnh thc hintrong tng lai hng nm

x T s gitrn thunhp

Trong :

Nu gi l t s gi trn thu nhp, PT l th gi ca mt c phiu thng, v E l thunhp ca mt c phiu, ta c:

=E

P T

Trn th trng chng khon, t s gi trn thu nhp cao v tng ln l biu hindoanh nghip nh gi c trin vng tng trng tt. iu ny khin doanh nghip c nhgi cao hn.

V d:Cng ty c phn ABC d tnh li sau thu hng nm l 200 triu ng. Hin nay, t s

gi trn thu nhp l 8. Khi , gi tr ca cng ty l:VDN = 200 x 8 = 1.600 triu ng.

8.5.3. K thut nh gi doanh nghip trn c s hin ti ho thu nhp u t Nh u t b tin ra mua doanh nghip vi t c cc khon thu nhp trong tng

lai. Do , gi tr ca doanh nghip ti ngy nh gi s l tng hin gi ca cc thu nhp cau t d tnh trong tng lai.

128

T s gi trnthu nhp =

Th gi ca mt c phiu thng

Thu nhp ca mt c phiu thng


11/15


th minh ho:

Cng thc nh gi doanh nghip theo phng php ny nh sau:

VDN = = +

n

1k k k

)r 1(

1.A + VTL. n

)r 1(

1

+Trong :Ak : Thu nhp hng nm

Ak = Khu hao ti sn c nh + Li sau thu hng nm.VTL: Gi tr thanh l ca doanh nghipr: Li sut nh gi doanh nghip trn th trng.n: Thi gian khai thc hot ng kinh doanh.

Phng php hin ti ho thu nhp u t rt khoa hc nhng tn nhiu cng sc vtnh chnh xc ca n ch c c khi thng tin m bo c chnh xc.

V d:Doanh nghip XYZ d tnh trung bnh hng nm s thu c mt khon li sau thu l

400 triu ng, khu hao d tnh hng nm l 100 triu ng. Doanh nghip c khai thctrong 10 nm. Gi tr thanh l doanh nghip l 1 t ng. Bit li sut nh gi doanh nghiptrn th trng l 14%/nm, xc nh gi doanh nghip m nh u t c th tr.

Gii:

VDN = (400 + 100) x14,0

)14,01(1 10+ + 1.000 x 10)14,01(1

+VDN = 2.877,80 triu ng.

Tm tt chng:

Cc ni dung chnh:C phiu:Chng khon c pht hnh di dng chng ch hoc bt ton ghi s chngnhn quyn v li ch hp php ca ngi s hu i vi vn v ti sn ca cng ty c phn.Cc loi c phiu:02 loi

- C phiu thng (common stocks):C phiu thng (c phiu ph thng) l loi c phiu m li tc ca n ph thuc vo mc li nhun thu c ca cng ty, tc l cng tykhng nh mc s li s chia vo cui mi nin k ton.

- C phiu u i (preferred shares): C phiu u i (cn gi l c phiu c quyn)l loi c phiu m ngi s hu n so vi c ng ph thng c hng nhng quyn utin v mt ti chnh nhng li b hn ch v mt quyn hn i vi cng ty gp vn.Mnh gi c phiu (par-value):Mnh gi ca c phiu l gi tr ghi trn giy chng nhn c phiu.

129

nm

An

VTL

n-1

An-1

VDN

n210

A1 A2


12/15


Th gi ca c phiu (book value):Gi c phiu ghi trn s sch k ton phn nh tnhtrng vn c phn ca cng ty ti mt thi im nht nh.Hin gi ca c phiu (Present Value):gi tr thc ca c phiu ti thi im hin ti, ctnh ton da vo c tc ca cng ty, trin vng pht trin ca cng ty v li sut th trng.C tc (dividend): khon tin m cc cng ty trch ra t li nhun tr cho c ng.

- i vi c phiu thng: c tc ph thuc vo tnh hnh hot ng ca cng ty.- i vi c phiu u i: c tc c c nh hng nm.Quyn mua c phn:loi chng khon phi sinh cho php nhng c ng hin ti cquyn u tin mua trc mt khi lng c phiu mi vi gi thp hn gi cho bn ra cngchng.

Gi ca mt quyn mua c phn: Q = (G g) xn'n

n'+

Q: Gi tr quyn mua c phn.G: Gi th trng ca c phiu c.g: Gi pht hnh ca c phiu mi.n: S c phiu c.n: S c phiu mi pht hnh.

nh gi c phiu:

- C phiu u i: PUD =UD

UD

r I

Trong : Ik : C tc u i chia mi k.r UD: T sut nh gi c phiu u i trn th trng

- C phiu thng:+ M hnh Gordon: PT = g-r

I

T

1 = g-r

)g1(I

T

0 +

Trong : I0: C tc c phiu thng chia nm hin ti.r T: t sut nh gi c phiu thng trn th trng.g: tc tng trng trung bnh hng nm.

+ M hnh 2 giai on tng trng: giai on tng trng nhanh v giai ontng trng n nh.

PT = I0 x Ts

r 1

g1

+

+

x1

r 1g1

1r 1

g1

T

s

m

T

s

++

++

+ Im x gr g1

T

s

+

x mT )r (11

+

Trong : I0: C tc c phiu thng chia nm hin ti.r T: t sut nh gi c phiu thng trn th trng.gs: tc tng trng ca cng ty trong giai on 1

(tng trng nhanh)g: tc tng trng ca cng ty trong giai on 2

(n nh)Im = I0(1+gs)m

nh gi mt doanh nghip:qu trnh lp gi cho mt doanh nghip m nh u t c thtr.Cc k thut nh gi doanh nghip:

130

S c phiu mi pht hnhS quyn mua trc cn thit mua thm mt c phiu mi=

S c phiu pht hnh


13/15


- K thut nh gi doanh nghip trn c s th trng chng khon:VDN = VUD + VCPT + VTPVDN = NUD.PUD + NCPT.PCPT + NTP.PTPTrong :

NUD, NCPT, NTP: S c phiu u i, s c phiu thng, s tri

phiu ang lu hnh.PUD, PCPT, PTP:Gi ca c phiu u i, gi ca c phiu thng,gi ca tri phiu trn th trng.

- K thut nh gi doanh nghip trn c s t l gi trn thu nhp (PER: Price- Earnings Ratio)

Gi tr hp lca mt

doanh nghip=

Li nhun rng bnh qund tnh thc hin trong

tng lai hng nmx

T s gitrn thu

nhpTrong :

- K thut nh gi doanh nghip trn c s hin ti ho thu nhp u t

VDN = = +

n

1k k k )r 1(

1.A + VTL. n)r 1(

1+

Trong :Ak : Thu nhp hng nm

Ak = Khu hao ti sn c nh + Li sau thu hng nm.VTL: Gi tr thanh l ca doanh nghipr: Li sut nh gi doanh nghip trn th trng.

n: Thi gian khai thc hot ng kinh doanh.S tit sa bi tp chng 6, 7 v 8: 6 tit

Bi tp:1. Mt cng ty c phn c 150.000 c phiu thng mnh gi 10.000 ng v 5.000 c phiu u i mnh gi 100.000 ng. Li c nh chia cho c phiu u i mi nm l 15%mnh gi.

Nm 2006, cng ty c doanh thu l 1,5 t ng, gi vn hng bn bng 70% doanhthu; chi ph qun l v chi ph hng bn l 5% doanh thu; tin li n vay l 75 triu ng.

Thu sut thu thu nhp l 30%; 30% li sau thu c dng b sung vo vn v phncn li chia cho c ng. Lp bng phn phi kt qu hot ng kinh doanh nm 2006 chocng ty. Xc nh c tc cho mi c phiu thng.

.S. 630 VND (c phiu thng)

2. Cng ty c phn EFG c 20.000 c phiu thng c mua bn trn th trng chngkhon vi gi 30.000 ng. Cng ty d nh tng vn bng cch pht hnh thm 5.000 c phiu.

Mt c ng c 1.000 c phiu thng ca cng ty EFG s c mt khon li l baonhiu nu cng ty thc hin vic bn c phiu cho c ng c vi gi:

- 0 ng/c phiu- 20.000 ng/c phiu- 25.000 ng/c phiu- 30.000 ng/c phiu

131

T s gi trnthu nhp =

Th gi ca mt c phiu thng

Thu nhp ca mt c phiu thng


14/15


.S. 6.000.000 VND2.000.000 VND1.000.000 VND

0 VND3. C phiu u i ca cng ty c phn ABC c c tc u i c chia mi nm l

16.800 ng. Xc nh gi ca loi c phiu ny bit li sut nh gi loi c phiu ny trnth trng l 14%/nm..S. 12.500 VND

4. Mt cng ty c phn chia c tc cho mi c phiu ph thng (c phiu thng) trongnm hin ti l I0 = 10.000 ng. T sut nh gi loi c phiu ny trn th trng l 14%.Xc nh gi c phiu ca cng ty trong cc trng hp sau:

- Cng ty ang suy thoi, t l tng trng: g = -3%/nm.- Cng ty khng tng trng: g = 0%/nm.- Cng ty tng trng n nh: g = 6%/nm.- Cng ty tng trng trong 7 nm u vi tc l gs = 16%/nm, sau n nh

vi tc : g = 8%..S. 57.059 VND

71.429 VND132.500 VND293.452 VND

5. Tn dng u th c quyn, mt cng ty c phn t c tc tng trng rtcao l 20%/nm trong 5 nm va qua. D on trong 5 nm ti cng ty vn tip tc gi ctc ny v sau tr v tc tng trng bnh thng l 6%/nm do c s cnh tranhquc t. Cng ty ny va chia c tc l 20.000 ng cho mi c phiu. Xc nh gi ca c phiu trn th trng bit li sut nh gi ca loi c phiu ny l 15%

.S. 443.728 VND.6. C phiu ca cng ty c phn XYZ hin ang c mua bn trn th trng vi gi220.000 ng. C tc chia cho mi c phiu tng t 10.000 ng n 18.000 ng trong 10nm qua v s tng trng ny vn s c duy tr trong tng lai. Xc nh li sut nh gic phiu trn th trng (li sut hin ho).

.S. 14,731%

7. Theo s liu thng k, cng ty c phn IJK chia c tc cho mi c phiu thng quacc nm nh sau:

Nm 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006C tc (nghnng)

13 16 17 18 20 21 22 23 24

Xc nh gi c phiu ca cng ty vo nm 2006 bit li sut nh gi trn th trngl 14%/nm. Gi s rng cng ty s duy tr c tc tng trng nh nhng nm trcy.

.S. 429.356 VND

8. Cng ty c phn MNP c ti tr t 2 ngun vn l c phiu thng v tri phiu.- S tri phiu ca cng ty ang lu hnh l 4.000, mnh gi l 200.000 ng, li

sut tri phiu l 10%/nm, o hn vo nm 2015, hon gi bnh tri.

132


15/15

toantaichinh-chuong 8_co phieu

Documents