SVTH: Trần Thị Mỹ Trinh

Kiểm tra bài cũ:

Câu 1. Em hãy nêu một vài ví dụ về các hoạt động hằng ngày phụ thuộc vào điều kiện?

Câu 2. Hãy nêu các kí hiệu toán học để so sánh giá trị 2 số hoặc hai biểu thức có giá trị số ?

Nêu vai trò của các phép so sánh ?

4. Cấu trúc rẽ nhánh.

5. Câu lệnh điều kiện.

Bài 6: Câu lệnh điều khiển( tiết 2).

Chương I: Lập trình đơn giản.

4. Cấu trúc rẽ nhánh:

Máy tính thực hiện một câu lệnh nào đó:

- Nếu một điều kiện cụ thể được thỏa mãn.

- Ngược lại, nếu điều kiện không thỏa mãn thì bỏ qua câu lệnh hoặc thực hiện câu lệnh khác.

Bài 6: Câu lệnh điều khiển( tiết 2).

Có 2 dạng cấu trúc rẽ nhánh là cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu và cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.

Ví dụ 2:

Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung sau:

- Nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100 nghìn đồng thì khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh toán.

Hãy mô tả hoạt động tính tiền cho khách ?

Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung sau:

- Nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100 nghìn đồng thì khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh toán.

Hãy mô tả hoạt động tính tiền cho khách ?

Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung sau:

- Nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100 nghìn đồng thì khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh toán.

Ta có thể mô tả hoạt động tính tiền cho khách bằng các bước dưới đây: Bước 1: tính tổng số tiền T khách đã mua sách. Bước 2: nếu T >= 100000, số tiền phải thanh toán là:70% x T. Bước 3: in hóa đơn.

Hoạt động phụ thuộc vào

điều kiện như trên được gọi là

cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.

Sai

Cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu

Câu lệnh

đúng

Điều kiện

Ví dụ 3:Trong ví dụ 2, chúng ta chỉ biết rằng

nếu tổng số tiền không nhỏ hơn 100 nghìn đồng,

khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh

toán. Giả sử thêm vào đó, cửa hàng giảm 10% cho

những khách hàng chỉ mua với tổng số tiền

không đến 100 nghìn đồng.

Ta có thể mô tả hoạt động tính tiền cho khách bằng các bước dưới đây: Bước 1: tính tổng số tiền T khách đã mua sách. Bước 2: nếu T >= 100000, số tiền phải thanh toán là:70% x T. Ngược lại số tiền phải trả là 90% x T. Bước 3: in hóa đơn.

Hoạt động phụ thuộc vào điều kiệnnhư trên được gọi là cấu trúc

rẽ nhánh dạng đủ.

Sai

Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ

Câu lệnh1

đúng

Câu lệnh 2

Điều kiện

5. Câu lệnh điều kiện:

Cú pháp câu lệnh điều kiện dạng thiếu:

If <điều kiện> then <câu lệnh>;If <điều kiện> then <câu lệnh>;

Nếu điều kiện đúngđiều kiện đúng chương trình sẽ thực sẽ thực

hiện câu lệnhhiện câu lệnh sau từ khóa then. Ngược lạiNgược lại,

câu lệnh đó bị bỏ quabỏ qua..

Ví dụ 4: In số a ra màn hình nếu a>b.

Thể hiện bằng câu lệnh dạng thiếu trong Pascal:

If a>b then write(a);

Nếu a>b thì in ra màn hình giá trị của a

Ví dụ 5:

Viết chương trình nhập một số hợp lệ,

chẳng hạn số không lớn hơn 5 từ bàn phím.

Kiểm tra tính hợp lệ, thông báo nếu không hợp lệ.

Bước 1: nhập số a;

Bước 2: nếu a>5 thì thông báo lỗi.

Thể hiện bằng câu lệnh dạng thiếu trong Pascal:

Write(‘nhap so a:’); Readln(n);

If a>5 then write(‘so da nhap khong hop le’);

Cú pháp câu lệnh điều kiện dạng đầy đủ:Cú pháp câu lệnh điều kiện dạng đầy đủ:

If <điều kiện> then <câu lệnh 1>If <điều kiện> then <câu lệnh 1>

else <câu lệnh 2>;else <câu lệnh 2>;

Nếu điều kiện đúng, chương trình sẽ thực hiện câu lệnh 1, ngươc lại, chương

trình sẽ thực hiện câu lệnh 2.

Trước else khôngđược dùng dấu “;;”

Lưu ý:

Ví dụ 6:

Viết chương trình tính kết quả của a chia cho b

với a và b là 2 số bất kì. Phép tính chỉ thực hiện được

khi b khác 0. Kiểm tra giá trị của b, nếu b khác 0

thì thực hiện phép chia, nếu b = 0 thì thông báo lỗi.

Nếu b<>0 thì tính kết quả.

ngược lại, thông báo lỗi.

If b<>0 then x:=a/bIf b<>0 then x:=a/b else write(‘mau so bang 0, khong chia duoc’);else write(‘mau so bang 0, khong chia duoc’);

Câu 1: Hãy cho biết trong các cấu trúc sau đây, đâu là cấu trúc câu lệnh if-then dạng thiếu, đâu là cấu trúc câu lệnh if-then dạng đủ ?

Củng cố:Củng cố:

a. if <điều kiện> then <câu lệnh>; b. if <sự kiện> <câu lệnh>; c. begin < câu lệnh> end; d. if <điều kiện> then <câu lệnh 1> else <câu lệnh 2>;

Dạng thiếu: a Dạng đủ: d

Câu 2. Hãy cho biết câu lệnh dưới đây được viết đúng hay sai, nếu sai giải thích tại sao ?

a. if x>5 then a:=b; else a:=c;

b. if 5>3 then write(’ 5 la so lon nhat’);

Câu a: sai vì trước else không có dấu “;”

Câu b: đúng.

Xem lại bài hôm nay, học bài, làm bài tập trong SGK.Đọc trước bài thực hành 4.