THÀNHTÂMĐỂTHÀNHCÔNG

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

HòaThượngThíchThánhNghiêm

BảnquyềntiếngViệt©CôngtycổphầnSáchTháiHà.Khôngphầnnàotrongxuấtbảnphẩmnàyđượcphépsaochéphaypháthànhdướibấtkỳhìnhthứchoặcphươngtiệnnàomàkhôngcósựchophéptrướcbằngvănbảncủađơnvịchủquản.

NHÀXUẤTBẢNTHỜIĐẠITrụsở:NhàB15lô2,MỹĐình1,TừLiêm,HàNộiĐiệnthoại:(04)62872348

Email:nxbthoidai@nxbthoidai.vnWebsite:http://nxbthoidai.vn

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

HộiSáchhaycùngđọc(https://www.facebook.com/sachhaycungdoc/)

Bạnmêđọcsách?Vàbạnmuốnđượcđónggópchocộngđồngnhưchúngtôi?Hãyliênhệvớichúngtôiquaemail:yeusach.group@gmail.com

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

LỜIGIỚITHIỆUTỰTHUẬTTHIÊNTHỨNHẤTĐATÌNHCẦNĐÚNGLẼĐatìnhcầnđúnglẽPhươngphápnhậnbiết,tậndụngvàgiữchânngườitàiMởrộngtấmlònglàmlãnhđạoLàmsaođểtránhđốkịkhithăngchức?ChỉcóbaodungmớixíchlạigầnhơnTrờiđấtmênhmông,đâungườitrikỉ?SựsángsuốttrongcáchdùngngườivàphúcbáoLuânlýlàmviệcchungnơicôngsở

THIÊNTHỨHAITÂMANTHẾGIỚIAN,TÂMBÌNHTHẾGIỚIBÌNHCàngtừbi,sángsuốtcàngítphiềnmuộnGieophúcbằngtâmthanhtịnhĂnvớitháiđộtựnhiên,vuivẻĐạitrítuệpháđạivọngngữThấuhiểutìnhngườimớilàthànhcôngTâmbìnhthếgiớibìnhLàmthếnàođểgiảmáplựccuộcsống?Chútrọngluânlý,khôngchútrọngluậnlýSựtôiluyệntrongcuộcsốngLàmthếnàođểnângcaonhânphẩm?

THIÊNTHỨBATẤMLÒNGBAODUNGCÀNGLỚN,CÁITÔICÀNGNHỎTấmlòngbaodungcànglớn,cáitôicàngnhỏNêntíchcực,khôngnêncốchấpKếhoạchchữ“tâm”trongnămmớiYphápbâtynhân-Làmtheoquyếtsáchđãđịnh,dựavàophươngphápkhôngdựavàongườiHọccáchnóiđượclàmđượcLàmthếnàođểdẹpbỏphiềnnão,tìmkiếmsựyênbình?

LỜIGIỚITHIỆUMộtvịHòathượnggầygò,thườngxuyênốmyếu,cao1m72,nặng48kg,nhưngvẫnđikhắpnơihoằngpháp.Mụcđíchchínhcủaônglànângcaophẩmchấtchoconngười,kiếnlậpcõitịnhđộngaytrênthếgiannày.CóthểnóiHòathượngThíchThánhNghiêmlàmộtvịhoatiêutâmlinh.Trongsuốt32nămnay,ôngluônnỗlựcvậnđộngđểbảovệmôitrườngtâmlinhvàmồitrườnglễnghĩa,hivọngxãhộisẽcómộtkhôngkhísốngtronglành.Hòa thượngThíchThánhNghiêmchỉ ra rằng,muốnnângcaophẩmchấtconngười thì trướchếtphảibắtđầutừbảnthânmình,sauđómớicóthểgiúpngườikhácnângcaonhânphẩmcủahọ.Nângcaophẩmcáchconngườichínhlàgiảmbớtsựtínhtoánđượcmấtgiữamìnhvàngườikhác,giảmbớttínhngạomạn,íchkỷ,thêmvàođólàđứctínhkhiêmtốn,từbi,biếtquantâmđếnngườikhác,làmđượcnhưvậychínhlàđãtiếpthuđượctưtưởngcơbảncủaPhậtgiáo.Ôngnhấnmạnh:Cuộcsốngchínhlàtuhành,tuhànhkhôngthểtáchrờicuộcsống.Làmthếnàođểcóthểtutrongcuộcsốngthườngngày?Hòathượngchorằng,điềuquantrọnglàlàmchotráitimmìnhkhôngbịônhiễmtừmôitrườngbênngoài,cũngkhôngbịdaođộngbởiảnhhưởngcủanhữngtâmniệmcủacánhân.Thầy cũngnhấnmạnhđến sựổnđịnh cuộc sống, đó cũng chính là sựbảo vệmôi trường lễnghĩa.Từlờinói,ngoạihìnhthậmchínhữngbiểucảmtrênkhuônmặtvàsâutrongnộitâmđềuphải thểhiệnsự tôn trọng,biếtơnvớingười khác.Đối với conngườiđó làbiểuhiện lịchsựchânthành,nósẽtácđộnglạilàmchomồitrườngsốngcàngthêmantoànvàthanhbìnhhơn.

TrangTốNgọc–PhóTổngbiêntậptạpchíThiênHạ,

ĐàiLoan

TỰTHUẬTVàokhoảngnăm1996-1997nhậnđượclờimờicủavịPhóTổngbiêntậptạpchíThiênHạ,tôibắt đầu viết bài cho tạp chí này trên chuyênmục “Quản lí nhân sinh”mỗi thángmột bài.Docôngviệcquábậnrộnvàquỹthờigiancóhạn,nêntôivàvịPhóTổngbiêntậpchỉcóthểdànhranửangàyđểbànluậnvềnhữnggìchúngtôiđịnhviếtchochuyênmục.Kếtquảthuđượcsaukhixuấtbảnrấtkhảquan,tỉ lệbạnđọcthamkhảochuyênmụcnàyxếpthứmười trong tổngsốbốn,nămmươibàivănkháccủacùngcuốn tạpchí.Đếnsố202,docôngviệccủaPhóTổngbiêntậpTrangTốNgọcquábậnrộnnênchúngtôiđànhchodừngxuấtbảnmộtthờigianvàchobiêntậpthànhbộsáchvớitêngọiThànhtâmđểthànhcông.Tôinghĩmìnhrấtcóduyênvới tạpchíThiênHạ.Trong tạpchísố200, tôiđượcbầuchọn làmộttrong200nhânvậtcóảnhhưởngmạnhmẽnhấtvớiĐàiLoantrongvòng400nămtrởlạiđây(tínhtừTrịnhThànhCông).Trongtạpchísố202,quýđộcgiảlạidànhchotôisựưuáimớiđầybấtngờ,xếp thứ37 trongsố50ngườinổi tiếngđượcchọnra từhơn200ngườiđến từnhiềulĩnhvựcxãhộikhácnhau.Nhândịpkỷniệmpháthànhtròn200sốbáo,ngày10tháng01năm1998, tạpchíTHiênHạ tổchứcbuổi tọađàmmang tên “HyvọngĐàiLoan rực rỡnăm2000”doÂnDoãnBồngdẫnchương trình,và tôiđượcmời thamdựvớivai trò làmột trongnămvịchủtịchhộiđàmnổitiếngnhất,gồmcóViệntrưởngViệnnghiêncứuTrungương-ôngLýViễnTriết,ngườisánglậptậpđoànmáytínhAcer-ôngThiChấnVinh,nhàmỹhọcđoạtgiảithưởng,nhàphêbìnhnổitiếng-LongƯngĐàivàtôi-ThánhNghiêm.Tôicảmthấyrấtvinhdựvàvuimừngphalẫnchútbấtngờkhiđượcmờithamgiabuổitọađàmmangtầmquốctếlớnnhưvậy.Vàinămgầnđây, tôiviếtcácchuyênmụcdàikỳchocác thờibáonổi tiếngnhư tờNhậtbáoTrungương,ThờibáoTrungQuốc,ĐạiThànhbáo,Liênhợpbáo,ThờibáoTựDo,NhậtbáoTrungHoa,vớisốlượngmỗituầnmộtbài,mỗichuyênmụckéodàikhoảngmộtđếnhainăm,thậmchícóthểtậphợpxuấtbảnthànhmộtđầusáchmàcácnhàxuấtbảnnhưnhàxuấtbảnPhápCổ,HoàngQuan,ViễnLưu,LiênKinhđềurấtsẵnsànggiúptôichorađờinhiềutácphẩmtươngtựnhưvậy.vềtạpchí,nhàxuấtbảnPhápcổvàNhânSinhchoranhiềuấnphẩmnhất,tạpchíThiênHạ có thể duy trì được 30 tháng, đồng thời được in ấn phát hành thành sáchthamkhảovàđượcbìnhchọnlàmộttrongsáuđầusáchbánchạynhấtthịtrườngcũnglàmộtđiềuhếtsứcbấtngờđầythúvịđốivớibảnthântôi.CuốnsáchnàyrađờivàsắpxếpbanđầudoTiêuManvàMãThếPhươngbiêntậpvàchỉnhlí.Sáchđượcchia thànhba thiên, trongmỗi thiêncócácbàinhỏ,đềmụcmỗibàinhỏ,xin trântrọnggiớithiệucùngquýđộcgiả.

ThíchThánhNghiêmThiềntựĐôngSơ,NewYork,ngày07tháng05năm1998

THIÊNTHỨNHẤTĐATÌNHCẦNĐÚNGLẼ

ĐatìnhcầnđúnglẽCÓ línhưngchưahẳnđãđược thônghànhkhắp thiênhạ;yêungườicó lúcđấy làmầmhọachongười.Conngườihiệnđạisốngtrongmốiquanhệđầynhữngchuyểnbiếnphứctạp,vậyhọlàmcáchnàođểbày tỏsựquan tâmcủamìnhđếnnhữngngườixungquanhmàkhông ràngbuộc?Làmsaođểcóthểphânbiệtthịphi?Cuộcsốngxãhộihiệnđạingàycàngngộtngạt,chủyếulàdosựmấtcânbằnggiữatìnhcảmvàlítínhgâyra.Vínhưmộtsốngườimảimêtheođuổidanhlợi,quyềnthế,địavịmàtựdồnmìnhvàocuộcsốngđầynhữngcăngthẳnglotoan;haynhưnhiềuvị“ưutưthờicuộc,thươngxótlêdân”cũngphảilolắng;thậmchícómộtsốkẻbảnthânkhôngcógì,khôngtheođuổibấtcứướcmơhoàibãonàomàvẫnlâmvàocảnhưutưlo lắng rằngmộtngàynàođóhọsẽgặp tainạnkhiđangđi trênđường.Trongcái xãhội vàcảnhngộnhưthế,thửhỏicóaikhônglolắngchobảnthânvàchongườikhác?TìnhyêuNhữngngườicónhậnthứclýtính,họkhôngngừnglolắngchocuộcđời,chobảnthânhọ, cho thế hệ con cháu sau này, cho những người xung quanh và nhân loại toàn cầu. Cònnhữngkẻloquẩnloquanhtrongthờithiểncậnthìlạilolắngbấtcứchuyệngìxảyđến,ngaycảkhihọnhànrỗi.Nhữngngười cónhận thức lý tính thuần túy sẽbị thếgiới hiện thực khước từ, cònnhữngaithuộctuýpngườinhậnthứccảmtínhthuầntúythìsẽbịthếgiớihiệnthựcnhấnchìm,vùidập.Đươngnhiênviệcgiảnggiảiđạolíkhắpmọinơimọilúcmàkhôngcólòngbaodung,épbuộc,dồn con người ta đến đường cùng cũng khôngđược chấp nhận; nhữngngười thường xuyênthayđổicảmxúcắthẳnlàkẻhồđồ,khôngthểđồngcảmđượcvớiai.Tuynhiêntacóthểđứngtrênlậptrườngvàquanđiểmcủamìnhđểbiểuđạttìnhyêuđốivớingườikhác,chứkhôngphảiđồng tình vớimọi người dưới góc độ của chính họ, hay nói cách khác, đó không phải là sựđồngtìnhkhitatựđặtmìnhvàovịtrícủahọ.Thứtìnhyêuthiếulýtínhnhưvậycóthểpháttriểnlênthànhsựchiếmhữu,sựkhốngchếvàphủnhậnkhônggiantựdocủangườikhác.Làmthếnàođểđiềuchỉnhlýtínhvàcảmtính?Dùtínhcựcđoancủalýtínhvàcảmtínhđềucóthểgâyrataihọavàrắcrối,nhưngđólàsựthậtmàchúngtaphảicôngnhậnvàchấpnhậnnó.Hơnthế, trướctiêntanênbắtđầutừviệctìmraphươngphápđiềuhòasựcânbằnggiữalítínhvàcảmtính,tiếpđếnlàvượtquachúng,vàcuốicùnglàvậndụngchúngmộtcáchtựnhiênnhất,thànhthạonhất.ChỉnhưvậytamớicóthểgiúpnhânloạithiếtlậpcõiNiếtbànnơinhângian.Câuhỏiđặtralàtaphảilàmsaođểcânbằnglítínhvàcảmtính?Trướctiên,khinhậnratâmtư tìnhcảmcủamìnhbấtđịnh, trong tâm trànngậpsựhận thùbấtbình, thểxácvà tinh thầnđều rơivào trạng tháicăng thẳng,nóinăng lộnxộn,haybị kíchđộngmạnhkhókiềmchế thìphảiphânbiệtđượcrõràngđiềugìđangxảyravớibảnthânmình.Đâylàthờikhắccảmtínhtrong ta trỗi dậymạnhmẽ, và cũng là điềmbáo rằng ta rất dễ xảy ra tranh chấp với ngườikhác.Vàviệcgiảiquyếtvấnđềvàothờiđiểmnàylàkhôngđúngtrọngtâmvàkhôngthíchhợp.Dĩnhiên,tasẽcảmthấymìnhbịoanức,bịmắngnhiếc,bịchỉtrích,khôngthểbiệnbạchđược,điềutấtyếulàhuyếtápsẽtăngcao,tâmtínhcũngtheođómàkhônggiữđượcsựcânbằng,ổnđịnh.BiếnchiếntranhthànhhòabìnhTrongnhữngthờikhắcquantrọngnhưvậy,tốtnhấttanêntự

nhủmìnhcầnchođầuócnghỉngơi,thảlỏngtoànbộcơbắp,bụngdưới,thầnkinh;nếucóthểlàmđượcđiềuđóthìđồngnghĩalàtađãbiếnchiếntranhthànhhòabình,biếnbinhkhíthànhtơlụa.Khilítínhthứctỉnhcũnglàlúctacầnsựphốihợpcủacảmtính.Nếucảmtínhquámạnhthìsựkhaithôngcủalítínhlàrấtcầnthiết,nhưvậythếgianmớicóđượcsựấmápcủatìnhngườivàsựtrangnghiêmcủaxãhội.

Phươngphápnhậnbiết,tậndụngvàgiữchânngườitàiTacầnphảicónhữngưusáchgìđểnhậnbiếtngườitài,dùngngườitàivàgiữchânngườitài?Trongxãhộiđầyắpnhữngcạnhtranhkhốcliệthiệnnay,từviệcquansátngôntừhànhvichođếnviệctudưỡngđứctính,đềuđòihỏinhàlãnhđạophảivậndụnghếttríóccủamìnhđểtìmracáchnhậnbiếtngườitài,cáchdùngngườitàivàgiữchânhọrasao.Làmộtnhàkinhdoanh,mộtnhàquảnlí,việcnhậnbiếtthuhútnhântàikhôngđểxảyratìnhtrạngchảymáuchấtxámlàviệcvôcùngquantrọng.Chúngtabànđếnvấnđềnhậnbiếtnhântài.Ngaytừcáinhìnđầutiênvềdángvẻ,ngôntừ,tháiđộ,ánhmắttacóthểnhậnbiếtđượcđócóphảilàngườicótâmtínhổnđịnhhaykhông.Mộtvàingườicóthóiquenbiểuhiệntâmtínhrấtcăngthẳng,nhưngđiềuđókhôngcónghĩalàtưtưởng,trínãovàcôngviệccủaanhtacóvấnđềkhông tốt.Mộtsự thậtnghiễmnhiên lànhữngngườinhưhọmãimãikhôngcónăngkhiếulàmlãnhđạo,chỉlàmnhàquảnlícấpdướihoặclàmngườichấphànhthựcthinhiệmvụmàthôi.Vậynguyêndovìsaohọlạikhônglàmđượclãnhđạokinhdoanhcaocấp?Câutrả lời làbởitínhrụtrènhútnhát,căngthẳng, thiếusựbìnhtĩnhvữngvàngkhiếnngườikhácnghĩhọthiếumấtsựtựtincầnthiết,họchỉcóthểlàtrợthủrấttốttrongcôngviệc.Tiếpđếntaxétsựtừngtrảivàkinhnghiệmcủaloạingườinày.Cóngườituytrìnhđộhọcvấncaonhưngsựtừngtrảivàkinhnghiệmcủaanhtakhôngthíchhợpvớicôngviệc,dovậyđiềumànhàtuyểndụngcầnphảixemxétkỹlưỡnglàliệutầnsuấtthayđổicôngviệccủaanhtacócaokhông?Liệucóxứngđángvớisựtínnhiệmmàcôngtyưuáidànhchoanhta?Hayanhtacóphảilànhântàicầnđếnchomộtnhiệmvụhaydựánđặcbiệtquantrọngnàođókhông?Đólàhàngloạtnhữngcâuhỏivàvấnđềmànhàlãnhđạocaocấpcầnphảisuyxéttỉmỉ.Trước tiên,dùngngườicầnphải làman lòngngười Đối với bất cứ công ty hay đơn vị nàocũngvậy,khôngnênxemnhẹtínhổnđịnhcôngviệccủanhânviênmớivàođốivớinhữngchứcvụquantrọng.Nếumuốngiữchứccánbộtừbậctrungtrởlên,tínhcáchphảiổnđịnhthìcôngviệcmớiổnđịnh.Nếutínhcáchthiếuhaykhôngđủvữngvàngthìrấtdễthaylòngđổidạ,cóthểtiết lộ tình hình của công ty bất cứ khi nào.Cònđối với nhân viên vừagia nhập công tymàđứngchânởvịtríchứcvụquantrọng,ắthẳnkhônglâusauđónếurađi,dùanhtakhôngăncắpbấtcứ tài liệunàohay tiết lộbímậtgì, thì cũngđềugây tổn thấtchodoanhnghiệpđó.Việcthườngxuyênxáotrộnthayđổinhưvậysẽảnhhưởngđếntínhổnđịnhcủatoàncôngty.Dovậymàkhôngthểthườngxuyênthayđổinhânviêncơsởtrongcôngty,lạicàngkhôngthểđểvịtríquảnlýquantrọngdễdàngbỏviệcđược.Thườngxuyênthayđổicôngviệckhôngđồngnghĩavớiviệcanhtakhôngổnđịnh,cầnxemxétđếnnguyêndonàokhiếnanhtathayđổinhiềunhưthế.Mộtsốngườidogặpphảivấnđềtrongmôitrườnglàmviệcmàcầnthayđổicôngviệc,chứkhôngphảilàvấnđềcánhânanhta;hoặc

có thểdomongmuốnđạtđượcmụcđíchnàođómàanh ta thườngxuyênchủđộnghoặcbịđộngthayđổicôngviệc.Việcthayđổinhiềucôngviệcnhưvậykhiếnanhtatrởthànhnhântàicókiếnthứcamhiểuvềnhiềulĩnhvựckhácnhau.Saukhiđạtđượcmột trìnhđộnhấtđịnhnàođó,có thểôngchủdoanhnghiệpsẽ trọngdụnganhtavàonhữngvịtríquantrọng.Thứhai, tacầnbànvề làmsaođểdùngnhân tài?Sửdụngnhân tàicầnchú trọng làmanlòngngười.Đầutiênlàancư,xâydựnggiađình:nhàquảnlícầnphảinghĩchogiacảnhcủanhânviêncấpdưới,cần tìmhiểu tìnhhìnhgiacảnhhọrasao,nếuquá tồi thì tấtnhiênanh takhông thểantâmlàmviệcđược.Quantâmđếncấpdướigiúpgiađìnhhọanđịnh,khôngcầnphảilolắngbấtcứđiềugì,thìanhtanhấtđịnhsẽdốctoàntâmtoànlựcgiúpcôngty.Thứđếnlàannghiệp:nhàquảnlícầnnghĩthấuđáotiềnđồcủacấpdưới.Khôngnhấtthiếtlàphảithăngchứctừngbậcmột,màtaphảichohọthấyđượchọđangkhôngngừng đạt được thành công, khiến họ luôn có cảmhứng làm việc và tiếp tục hoàn thành tốtnhiệmvụcủamình.Tacóthểgiaonhiệmvụpháttriểnmởrộnglĩnhvựcnàođóchomộtnhânviêncóthểduytrìlàmviệclâudàitrongcôngtynhằmcủngcốsựổnđịnhvữngvàngcủacôngtyvàthểhiệnsựtrưởngthànhcủachínhbảnthânnhânviênđó.Tiếpđến làsựan tâm: cầnchủđộng tìmhiểunhữngkhókhănmànhânviêngặpphải trongcuộcsốngvàgiúphọcùnggiảiquyếtvấnđềnày.Vớivai trò lànhà lãnhđạocủacảmột tậpthể,đạidiệnchohàng trămconngười, thìcácôngchủhiểu rất rõcông tymìnhđangxảy rachuyệngì,cầnphảicânnhắctớikhókhănmànhânviêngặpphảivàgiảiquyếtnhữngkhúcmắcđó.Nhưvậynhânviêncủacôngtymớicảmkíchtrướcsựtậntìnhquantâmchuđáocủanhàlãnhđạo.Hơnthế,bànvềcái“đạo”dùngngườiởđâylàtacầnbànđếnsựđốiđãichânthànhvàcólễnghĩa.Tuynhàquảnlíkhônghiểunhiềuvềnhânviênmới,nhưngmộtkhiđãmờihọlàmviệcthìcầnphảitintưởngđiđôivớiviệcquantâmhọchuđáo,đóchínhlàtìmhiểuanhtatiếnhànhcôngviệcthếnào,cógặpphảikhókhăngìkhông.Nếuanhtalàmtốtcầncókhenthưởngkịpthời,nếulàmchưatốtlắmcầntrợgiúpanhta.Điềunàychứngtỏrằngnhàquảnlínắmrõcôngviệccủaanhtanhưlòngbàntay,ngaycảkhianhtacónghịchngợmđếnđâucũngkhôngdámgiở trò tráo trở.Saukhiđượcđào tạo thành thạo,nhàquảnlíhaycácôngchủphảiđưarachoanhtathấycáinhìnkhẳngđịnhcủamìnhđốivớianhta,sựtôntrọng,tánthưởngdànhriêngchoanhta,tuyệtđốikhôngđượcchomìnhởvịtrícaochỉcầnchútrọngkhoekhoangbảnthânmàcoinhẹanhta.Thứba,cảmgiácquythuộcvàgiữnhântâmTabànđếnviệcgiữchânnhântài.Hiệnnay,rấtnhiềucôngtykhônggiữchânđượcnhânviên,khôngphảihoàntoànlàvấnđềvềôngchủ,màcóthểlàdosựcámdỗ,mêhoặccủamôitrườngbênngoài.Vínhư,mộtcôngtynàođócóđãingộhấpdẫnhơn,cócơhộithăngchứcnhanhhơn,cơchếquảnlítốthơn,khiếnchohọcảmthấymìnhsẽtrưởngthànhnhanhhơntrongmôitrườnglàmviệcđó,tấtcảnhữngnguyênnhântrênđềukhiếnhọdễdàngthayđổinghềnghiệp.Mộtcôngtyđượccholàtốtnếucólịchsửpháttriểnlâudài,cóhệthốngcơcấutổchức,tấtcả

nhântàiđềudocôngtyđàotạora,vànhữngnhânviênmớinhanhchóngđượcthăngchứctừngcấpbậcmột.Khicôngtyvừathànhlập,nhàlãnhđạonênthuhútnhữngngườicókinhnghiệm,cónănglựcthựcsựđể trợgiúp;hoặckếthợp làmănvớimộtsốbạnbècùngchungchíhướng.Chỉsaumộtthờigiantasẽcóđượcđộiquâncấpdướiđượcđàotạobàibảncủachínhmình,cầntạochonhữngnhânviênnàycảmgiácnhưhọđangthuộcvềmộtđạigiađình,cócảmgiácantoànkhiđếncôngty,họnắmchắctiềnđồtrongtay,nhưvậylẽnàohọlạiđànhlòngrađi?Tuynhiên,dùcơcấuđócóhoànmỹrasaođinữathìcũngcómộtvàinhântàisẽdứtáorađi,bởicóthểcôngtykháctrảlươnghấpdẫnhơn,hoặchọtựtáchriêngrathànhlậpdoanhnghiệpnhỏcủamình,hoặcvìmột lídonàođómàrađi.Nhưngkhôngsaocả,chỉcầnmởrộngtấmlòng,cócáinhìnrộnglượnghơn,rằngtađãđónggópcốnghiếnchođấtnước,choxãhộibằngcáchđào tạo ranhữngnhân tàinày.Khi trongđầucácnhàquản lí luôncóýniệmnày, chắcchắnmộtđiềurằngnhữngnhânviênkhôngcònlàmviệctrongcôngtynữacũngthầmcảmơnôngchủ, cảmơncông tyđãdànhchohọnhiềuưuái đếnvậy, vàdĩnhiên làdanh tiếngcủacôngtysẽngàymộtbaycao,bayxahơn.Mặtkhác,cũngcótrườnghợpmộtvàinhânviênbỏviệccủacồngtykhácvàđếnvớicôngtycủabạn.Thông thường, trừphicông tykhôngcónhucầu tuyểndụng, thì tacũngkhôngnênphớt lờ những nhân viên này, bởi họ có thể đảmnhận chức vụ quan trọng.Cách nhìn nhận,phươngpháplàmviệccủahọkhócóthểđạtđượcsựcôngnhậncủanhàtuyểndụngtrongthờigianngắn.Nhưngnhữngcôngtycókinhnghiệmkinhdoanhlâunămcũngkhôngthểhoàntoànloạibỏnhữngứngviênsánggiánày,vàviệcmởrộngcáinhìnkháchquanđốivớinhântàicókỹnăngđặcbiệt,amhiểuchuyênmồnsâusắclàđiềurấtcầnthiết.Đồngtâmhiệp lựcVậytạisaomộtcôngtynàođókhônggiữchânđượcnhântài?Cóthểdomộtvàinguyênnhânsau:thứnhất,cóthểdonhânviêntựthôiviệc.Nếunhàquảnlíquantâmhọhơntrongmộtkhoảngthờigianthìhọcóthểlưulạilàmviệc.Thứhai,cóthểđiềukiệnbảnthânhọkhôngđápứngđượcyêucầucủacôngty,dùcónỗlựcđếnmứcđộnàocũngkhôngcóđượcthànhtíchmìnhmuốnđạtđược,khôngcócảmgiácthànhcôngtrongsựnghiệp,ngượclại còn thấymìnhbất lựcvà luôn tựkhiển tráchbản thân,và tựnhủchibằng thôiviệc thì tốthơn.Thứba,họhyvọngsựcảithiệnnàođótừphíanhàquảnlýtronghoạtđộngđiềuhànhcôngty,hoặclàsựcảithiệnvềmặtnhânsựkhôngphùhợpvớicáchnghĩcủaanhta,cảmthấyđôichútthấtvọngmàcầnchuyểnđi.Thứtư,có thể lànguyênnhângiađìnhsaukhikếthôn,hoặcdomongmuốncảithiệnhoàncảnhsống,mongmuốncóđượccơhộiđàotạochuyênsâuhơn.Làmộtnhàkinhdoanh,nhàquản lí,bạnnên tìmcơhội tròchuyệnvớinhân tàisắp từchức,cầnbiếtđượcnguyêndovìsaohọ lạimuốnrađivàtìmhiểuhoàncảnhcủahọ.Họsẽthẳngthắnnóichobạnbiếtnguyênnhânnếutrongđầubạnkhôngcóýnghĩbạnsẽtìmđượcngườikhácgiỏihơnthaythếvị trícủaanhta.Khibạnthànhkhẩnnóivớihọrằng:“Côngtyđangrasứccải tiếnmọi thứ,vàđangtrongquátrìnhhoànthiện,hyvọnghọcóthểở lạicùngbạnnỗlựcxâydựngcôngty”,chắchẳnanhtasẽcảmkíchtrướcsựthànhkhẩnnàyvàsátcánhcùngbạn.Một khi xác định rõ phươnghướnghoạt động, công ty trànđầy sức sống và viễn cảnhthànhcôngthìviệcgiữchânnhântàikhôngphảilàvấnđề.Trên thếgiới, khôngcómộtngànhnghềnào làmãimãihưng thịnh,chonênviệcnuôidưỡngquanniệmđồngtâmhiệplựctrởlênvôcùngquantrọng.

MởrộngtấmlònglàmlãnhđạoLàmộtthànhviêntrongmộtđoànthểlớn,vậytráchnhiệmcủalãnhđạolàgì?Làmsaogỡbỏsựchiphốicủatâmlývàlàmthếnàođểchiasẻthànhcôngcùngnhânviên?Làmộtnhàlãnhđạo,tâmlýquantrọngnhất làchịutráchnhiệmchứkhôngphảiquyềnuymàmìnhcóđược.Tưcáchcủanhàlãnhđạođạidiệnchotoànthểcôngnhânviên, làbiểutượngchosựtínnhiệm,danhdựvàvinhquangvẻvangcủacảcôngty.Trongcácdoanhnghiệp,mỗingườiđềucóvị trí và lập trường riêng, và lẽ tấtnhiên là tráchnhiệm cũng khác nhau. Trách nhiệm của nhà lãnh đạo là phải dùng trí lực, kinh nghiệm, kiếnthứcxãhội,cùngnguồntàichínhcủabảnthânphụcvụchochínhxãhộiđó.Phụcvụxãhộinhưthếnàolàmộtvấnđềcầnđượccoitrọng.Trướchếtcầnquytụlạinhữngthành viên có cùng quan niệm hoặc tiếp thu quan niệm vớimình để cùng nhau tạo dựng sựnghiệp.Trongcôngviệcnày,nhàlãnhđạochỉvàovainhàchủđạomàthôi,khôngcónghĩaanhtalàtổngthểcủacôngty.Chỉnhthểđơnvịlàtấtcảnhânviênthamgiahoạtđộngtrongđó,baogồmđối tác làmăn,cổđông,viênchức, thậmchí làkháchhàng,nóicáchkhác,đó lànhữngnhânviên,nhữngconngườicómưucầuvềsinhtồn,vềsựpháttriển,sựhưởngthụtrongcùngmộtmôitrường.Côngtykhôngphảilàtàisảncánhâncủabấtcứai.Dovậy,nhàlãnhđạokhôngđượccoitàichính,tàisảncủacôngtylàtàisảnbỏtúicủamình,càngkhôngđượccoitàisảnlưuđộng,bấtđộng sản, sức người sức của, uy tín kinh doanh đều do bản lĩnhmột taymình giành được,khôngthểchiphốimộtcáchtùytiện.Mộtkhicóýniệmnày,cóthểcôngviệckinhdoanhthànhcôngtrongkhoảngthờigiannhấtđịnh,nhưngđồnghànhvớinólàsựxuấthiệncủanhiềunguycơtiềmẩn,gâyrasựbấtbình,khôngcôngbằng,ngườikháckhôngphụcbởicônglao,sựtậntâmtậnlực,sựcốnghiếncủahọbịlãngquên,bịphủnhận.Mộtvàinhà lãnhđạo lại làdobản thânxâydựng lên,sựnghiệpdomìnhgâydựngđược, tàisản làdobản thânquayvòngkiếmđược,cònnhânviênchỉ làcôngcụ trợgiúpkiếmtiền,họphảitrảchonhânviêntiềnlươnghàngthángcũnggiốngnhưviệcnuôigàđẻtrứngchoanhtaănvậy.Nếunhưtrongxãhộiphongkiến,việcôngchủcóýniệmthuêmướnnhânviênnhưlàmộtcôngcụkiếmtiền làđiềukhôngcógìđểbàn, thìsaukhicảicáchxãhội,côngnhânviênsẽkhôngcamtâmtìnhnguyện thậmchígâymấtđoànkết,phẫnnộmàkhôngnóinên lời.Chođếnkhicôngtycónguycơbiếnđộngxáotrộnthìnhữngnhânviênnàylậptứcsẽtrởmặtđốiđầu,vàcácôngchủnàykhótránhđượctìnhtrạngbịcôlập.Dovậy,cácôngchủcầnphảinhậnthấyrằngcôngtykhôngphảilàcủacánhânmình,nólàtàisảnchungcủacảmộttậpthể,thậmchíbảnthânmìnhchỉ làmộtthànhviênnhỏcóđónggópcốnghiếnchocôngtymàthôi.Quátrìnhkinhdoanhcũnggiốngnhưđờingườivậy,cólúcthănglúctrầm,làôngchủcủamộtdoanhnghiệp,anhtacầnrộnglượngnhìnnhậnviệcthắngthualàchuyệnthườngtìnhxảyra.Cùngvớisựthayđổicủahoàncảnhvàsựbiếnđộngcủathờiđại,bấtcứhoạtđộngcủamộtdoanhnghiệpnàocũngcólúcthăngtrầm,cólúckinhdoanhgặpkhókhăn,cũngcólúcthìlạirấtthuậnlợi.Nếungườichịutráchnhiệmkhôngbiếtcáchđốinhânxửthế,tâmtínhcóvấnđề,thì

ngaycảkhicôngviệckinhdoanhthuậnlợiđếnmứcnàođichăngnữamọingườivẫnrămrắpnghelờianhtanhưnghelờicácvịđếvươngkhéttiếngnhưTầnThủyHoànghayNapoleon,bởinghetheoanhtatứclàcócáiăn,cóthunhậpvàcótiềnđồ.Khisảnxuấtcủacôngtycódấuhiệusasútcũnglàlúcanhtagặpvậnđen,chìmđắmtrongđaukhổtuyệtvọng,phảiđốimặtvớihiệntrạngnhânviênxalánh,xinnghỉviệc.Hãyđể lòngthànhtín lênhàngđầumộtôngchủ,mộtnhàquản lý,bạncần loạibỏbớtsựkìkèothắngthuađượcmất,tronglòngphảiluônhướngtớisựthànhtâm,lòngtínnghĩavàdanhdự.Ngoàiviệcđốiđãirộnglượngvớinhânviên,bạncầnphảigiữchữtínvớikháchhàng,tuyệtđốikhôngđượcthờơlạnhnhạtvớihọ.Thaotácphụcvụtậntìnhcùngvớitínnghĩavàdanhdựcủacông ty làchiếcchìakhóagiúpbạnđạtđược thànhcôngvẻvang.Nếucông tybạn luônđượcnhànướckhenthưởng,thườngxuyênxuấthiệnnhiềutrêngiới truyềnthông,nhậnđượcphảnhồitốttừquầnchúngnhândânvànhiềuđiềuvinhdựnữa,điềunàychứngtỏrằngôngchủcủacôngtyđócóphươngphápkinhdoanhhiệuquả,vàngườitadễdàngnhậnthấysựđoànkếttậntâmcủatoànthểcôngnhânviêntrongcôngtyđó.

Làmsaođểtránhđốkịkhithăngchức?Nhậnđượcsựtándươngkhenthưởnghaychuyệnđềbạtthăngchứccủacấptrênđượccoilàhỷsựmàbấtkỳaiđềumongmuốn,nhưngnếubịđồngnghiệpghentỵxoimóitanênhóagiảithếnào,làmsaođểthayđổicáinhìnđó?Tacầnnhìnnhậnviệcnhânsựtrongcôngtythăngchứcdướibagócđộkhácnhau.Thứnhắt,cầnphảiđứngtrênlậptrườngcủanhàquảnlí,họphảisuyxétrấtkỹlưỡngnhiềuphươngdiệnxemailàngườithíchhợpnhấtchochứcvụđó,tiếpđếnlàthuxếpchongườiđólênchức.Khigặpphảiýkiếnbấtđồng từphíacácnhânviênkhác thìôngchủđónênxemxétai làngườiđángtincậynhất,ainghelờinhất,aikhôngbịphảnđốimạnh,nếukhônglàmđượcnhữngđiềutrênthìcó lẽđây làbài toánkhótrongviệcbốtrínhânsự,vàkếtquả là thậtkhóhoànthànhmụctiêukếhoạchđềra.Điềunàycũnggiốngnhư tôivậy, tôi thườngxemđồđệvànhữngngười tínPhật làBồ-tát, lànhữngvịPhật.Khicónhucầubốtrínhânsựcầnphảicăncứvàokhảnăngcủangườiđó,nếuchưađủthìcóthểbồidưỡngthêm.Nếuquỹthờigiankhôngđủbồidưỡngthêmnghiệpvụthìtacầnxemxétđếnviệctìmngườingoàicónănglựcphùhợpđảmnhiệmchứcvụđó,sauđódầndầnthựchiệnkếhoạchbồidưỡngnhântài.Để đạt đượcmục tiêu nào đó ta cần dùng người theo tính chất đặc thù của công việc chứkhôngphảitìmngườitheoýthíchcủariêngai.Cầntìmngườicó tàivàcónhânphẩmCầnbố trí chonhânviênđạtyêucầuvàovị trí thíchhợp.Cáigọilàvịtríthíchhợpbaogồmtrongđócảtàinăngvàphẩmchấtcủanhânviên.Cótàinăngtứclàkhảnănghoànthànhnhiệmvụcủaanhta,vínhưnănglựcchuyênngành,khảnăngphảnứng,khảnănggiaotiếphòađồng,khảnăngtiềmtàngvềviệcthunạpkiếnthứcmới.Nhânphẩmmàchúng tanhắc tớiởđây chỉ hành vi nhâncách củaanh ta, đó có thể là lòngtrungthành,sựliêmkhiếttrongsạch,tinhthầntráchnhiệmhếtlòngvìcôngviệc,liệuanhtacólấydanhnghĩalàmviệccôngđểmưucầulợiriênghayanhtalàkẻthamô,kẻđầucơtrụclợi,kẻluônnghĩtớimốiquanhệnamnữbấtchínhcùngnhiềuvấnđềkhác.Thứhai,tacầnđặtmìnhvàovịtrívàlậptrườngcủangườiđượcđềcửthăngchức,rấtcóthể

taphảiđốimặtvớimộtsốtrườnghợpkhóxử,tỉnhưcóngườiđềbạtmộtngườikháctốthơnanhtavềmọimặtnhưngvìsaoanhta lạiđượcđềbạt?Đâylàcâuhỏimàtôigọi làđiềuhếtsứcbình thường,nó thườngxuyênxảy ramọi lúcvàmọinơi.Thường thìnhữngaiđưa raýkiếnđóđềukhôngcóácýnhằmmụcđíchriêngtưgì,cóthểđóchỉlàsựcảmnhậnquenthuộcvềmộtphươngdiệnnàođóchứkhôngphải làsựnhận thứcmang tính tổng thểkháchquan,chúngtacũngkhôngnhấtthiếtquálưutâmđếnchuyệnđó.Rấtnhiềungườibịảnhhưởngmộtkhi những ý kiến trái chiều này lan truyền rộng rãi. Lúc này, các ông chủ cần tìm cách nóichuyện,tìmhiểuquanđiểmcủahọ,đồngthờiphântíchmộtcáchkháchquanchohọhiểuđiềukiệnxéttuyểnmấynhânviênđólàgì,nguyênnhânvìsaocôngtybốtrínhưvậy,đểhọhiểurõhơnchínhsáchcủacôngtykhixemxét,cânnhắcvấnđềnày.Cầnrộng lượngtiếpthuýkiếnbấtđồngNgườiđượcđềbạt thăngchứckhôngcầnquáđểýđếndưluậnxungquanhbởianhtasẽgặprấtnhiềukhókhăntrongcôngviệc,cũngkhôngcầnchủđộnglàmyênlòngnhữngkẻbuônglờidèmphabởirấtcóthểhọkhôngchấpnhậnsựvỗvềđó.Nhưngđiềuquantrọnglàngườiđượcthảngchứccầncócáinhìnrộnglượngthunạptiếngnóikhácnhauđó,thậmchíthunạpcảnhữngýkiếnphảnđối.Mộtkhinhậnnhiệmvụmới,anhtacầnphảicótháiđộđốixửbìnhđẳngvớicảhaipheủnghộvàphảnđốimình,tuyệtđốikhôngnênphânbiệtđốixử.Ngườixưacócâu “trongbụng tể tướngdễchống thuyền”, tứcchỉviệccầnphảicólòngkhoandungđộlượng,thânlàquảnlýkhôngchỉquantâmđếnmộtvàingườimàcầnphảiquantâmcảmộtđộingũ,mộttậpthể.Tuymộtvàingườitrongtậpthểđókhôngthíchanh,nhưnganhvẫncầngiữtháiđộbaodung,tiếpnhậnhọ,khôngđượcbàixíchhọ,cầntìmcáchhóagiảisựbấthòanày.Dùaiđócónóinhiềulờidèmphathếnàođinữa,nhưngkhinhậnchứcbạnkhôngđượcđối xử tệ vớianh ta.Nhưcổnhân thườngnói, thờigian trôi qualòngngườicũngđổithay.Lòngngườikhôngthayđổicũngkhôngsao,chỉcầnnhàquảnlícoihọnhưràocảncầnvượtqua,bởiràocảnsẽkhiếnbạntrởnêntrưởngthànhhơn,vữngvànghơn.Thăngchứckhôngcónghĩa làbạncó tấtcảCuốicùng,chúng tacầnđặtmìnhvàovị trícủanhữngngườikhôngđượcthăngchức.Cóngườichorằngmìnhhơnngườiđượcthăngchứcvềmọimặt,từnhânphẩm,thâmniêncôngtác,kinhnghiệmlàmviệc,chotớinhiềuđiềukhácnữanhưng sao lại không được cân nhắc. Trong trườnghợpnhư vậy, anh ta có buồn phiền cũngkhônggiảiquyếtđượcvấnđềgì, tuysự thậtnăng lựccủaanh tacó tốthơnhẳnphẩmchất,nhưngvấnđềlàchưagặpmaymắnmàthôi.Phúcbáotốtthìsẽcónhiềucơhộitốt,ngượclạithì dù cố gắngđếnđâu cũng không có được sự tán thưởng củamọi người ngay cả khimọithànhcôngcủangườiđượcthăngchứcđóđềudosựgiúpđỡcủaanhtamàlên.Điềuđócónghĩalà,ôngchủchỉnhìnthấysựthểhiệncủangườikiamàchưathấyđượccônglaophíasaucủaanhta,chorằnganhtachưaphùhợpvớicôngviệcởcấpđộcaohơn.Vậyphảilàmsao?Lídothậtđơngiản,khibạnthảnnhiêndũngcảmđốimặtvớitấtcả,tiếpnhậntấtcả,ắttâmtríbạncũngsẽđượcthoảimáivàsốngmộtcuộcsốngtựtạitrànngậpniềmvui;việcthăng chứchay khôngđều không liênquanđếnhạnhphúcnhân sinh.Giá trị nhân sinhđượcđánhgiácaokhiaiđócốnghiếnhếtmình,nókhôngđượcđobằngsựthăngchứchaykhôngthăngchức.

ChỉcóbaodungmớixíchlạigầnhơnTrongmốiquanhệvợchồnghaymốiquanhệgiữacácthànhviêntrongxãhộidânchủ,tacầnphải làmsaođểhiểu rõquanđiểmcủađốiphương?Làmộtnhà lãnhđạo,bạncầncóphẩmchấtriênggìvềgiaotiếp?

Aiaicũngcóthóiquenchorằngmìnhlàmcáigìcũngđúng, luônbảovệchínhkiếncủamình,đâycũngchínhlàđiểmtươngđồngcủachúngsinh.Chúng ta phải công nhận rằngmọi chúng sinh đều có tướngmạo và tâm tướng khác nhau,khôngchỉkhácnhauvềvẻbềngoàimàcảkiểucáchsuynghĩ, tưtưởng,quanđiểmcũngbấtđồng.Tôithườngđứngtrênlậptrường“vôngã”màđốinhânxửthếvàgiảiquyếtcôngviệc,vôngãkhôngcónghĩalàbuôngthảbảnthân,màđólàsựbaodungđốivớingườikhác;nóhoàntoànkhôngphảilàsựbaodungdựatrênquanđiểmlấymìnhlàmtrungtâm,màđólàsựbaodungdựatrênquanđiểmcủatấtcảmọingười,vàchuyểnbiếnthànhvôngã.Nóicáchkhác,vôngãlàsựchophéptồntạicủabấtcứquanđiểmhayhiệntượngnào,đồngthờihiểurõđượcrằngbấtcứquanđiểmcũkĩnàocũngcó thể thayđổiđược,haybấtcứhiện tượngmớinàocũng có thể xảy ra, cũng giống như từng con sóng thường xuyên khôngngừng xô nhau trêndòngTrườngGiang.Nhữngchânlýđượcnhậnđịnhtrướckiarấtcóthểsẽđượcthaythếbằngchânlýmớicủangàyhômnay;mộtđịnhluậtmớirađờicũngcóthểđượcthaythếbằngmộtđịnhluậtkháctrongtươnglai.Bánhxethờiđạikhôngngừngluânchuyểnvềphíatrước,bấtcứquanđiểmnàosuychocùngcũngsẽbị thay thếbởimộtquanđiểmmới khác,haybất cứquanđiểmnàoxuấthiệnắt cónguyêndovàhiệudụngcủanó,nhưngsẽcómộtngàynósẽbịquênlãngtiếptụcchođếnkhixuất hiện cáimới. Ví nhưĐồngChính với diễn xuất nhập thân xuất thần khi ramắt trên sânkhấu,saukhianh lùi saucánhgà thìhàng loạtdiễnviênkháccũng lần lượtxuấthiện, vàsựthựclàkhôngcóvaidiễnnhấtđịnhnàohoàntoànthuộctrênsânkhấuhaydướisânkhấu.Màvaidiễnđóđanxennhaukhithìởtrênlúcthìởdướisândiễn,biếnhóakhônlường,cũngchẳngthểcócáigìlàtồntạiđộclậpvĩnhcửumãi,chỉcósựlihợpcủaduyênsốmàthôi,đâychínhlàcáiVôngãmàchúngtađangđềcậptới.NguyêntắcphânbiệtthịphiTấtcảnhữnggìmàmộtchỉnhthểbaodungtrongđóthườngđượcgọilàĐạingãhaytậpthể,nókhôngtồntạimộtcáchthườngxuyênhaymãimãi.Gáclạicáitôitựngã,khôngcócái tôi tiểungã,cũngkhôngcócái tôiđạingã,đómới làvôngã.Nhưngcáigọilàđạingãtrongmộtchỉnhthểlàmộtphầncủaquátrìnhhìnhthànhlêncáivôngã,vínhưsựcôngnhậnthịphiđúngsaitrongmốiquanhệvợchồng.Giữgìnbảovệgiađìnhlànguyêntắclớncủamột chỉnh thể,đócũngchính lànguyên tắc “đúngchung, sai chung”mà tađangbànđến.Mộtkhitínhhoànchỉnhthốngnhấtcủamộtgiađìnhbịxâmhại,thìđóchínhlànhữngđiềuthịphimangtínhchấtcánhânriêngtư;bênnàocũngcholàmìnhđúng,tranhcãikhôngngừng,nếunhưvậythìkhôngcònbiệnphápnàobảovệhạnhphúcgiađìnhđónữarồi.Muốncứuvãnnguycơtanrãđóchỉcòncáchdựavàosựthỏahiệpvàgiaotiếpchânthànhcủahaibên.Khibạnthấyýkiếncủamìnhđưaralàtốtnhất,thíchhợpnhấtnhưngkhôngđượcnửakiađồngýthìnênlùi lạiđợicơhộilầnsau.Việcápdụngcấpthứnhấttrongnguyêntắc“đúngchung,saichung” cũng làmột trong những con đường giải quyết vấn đề. Tập thể có nguyên tắc “đúngchung,saichung” riêngcủa tập thể,công tycónguyên tắc“đúngchung,saichung” riêngcủacôngty,quốcgiacónguyêntắc“đúngchung,saichung”riêngcủaquốcgia,thậmchíthếgiớicũngcónguyêntắc“đúngchung,saichung”củatoànthếgiới.Ngườicóthểbaodungnhữngkẻbìnhthườngmớicóthểtrởthànhvị lãnhđạocủangàyhômnayhoặctrongtươnglaimộtcáchvữngvàng,bềnbỉ.NếukhôngchỉmộtphútđắcchísẽgiốngnhưngôisaoChổitrênbầutrờikia,tỏasánghàoquangmuôntrượngnhưngsẽbiếnmấtdầnvàokhônggian.

Trờiđấtmênhmông,đâungườitrikỉ?Đãbaogiờbạn tựhỏibêncạnhmìnhcóbaonhiêungườibạnchưa?Liệucóphảingườimàchịuđựngsựcáugiận,bựctức,lắngnghenhữnglờitâmsựsẽtrởthànhbạncủamình?Đạonghĩabằnghữuchânchínhtrongcuộcđờinàynêntìmkiếmnơiđâu?Nhữngngườibìnhthườngchỉmongkếtgiaovớibằnghữutốt,nhữngbằnghữucóthểgiúpđỡmình,nhữngbằnghữucóchíhướnghợpnhau.Nhưngnếunhữngainghe theo tôi,đứngcùng trận tuyếnvới tôichínhlàbằnghữu;ngượclại,dùcholàtrikỷhảohữunhiềunăm,mộtkhinếucólậptrườngbấtđồng,quanđiểmhaycáchnghĩkhônggiốngnhauthìrấtcóthểhiểunhầmđốiphương,chorằngđốiphươngphảnbộiquaylưnglại,bánrẻbạnbè.Ngườixưacócâu“triâmđãkhó,tritâmkhóhơn”,tứctìmbạntriâmrấtkhó,tìmbạntritâmlại càngkhóhơn; cuộcđời củamỗi conngười, rất khó tìmđượcbằnghữu tốt.Có rất nhiềungườitựchorằngmìnhcórấtnhiềubằnghữutốt,nhưngcóthểđóchỉlàbạnbèrượuchèchơibời,hoặcchỉlàngườicólợichomìnhlúcđóthôi.Nhưng có rất nhiều người khi kết giao bạn bè họ không nhất định tìm người có thể giúp đỡmình,màhọchỉcần tìmngười trútbầu tâmsự, lắngnghenhữngkhókhănmàhọđangmắcphải,hoặcchỉđểnóichuyệnphiếm,hoặcchỉđểbànbạctranhluậnvềvấnđềnàođó,khibảnthâncảmthấy trong lòngtrốngtrảivànhậnthấyđó làbằnghữucủamình.Thựctế là,nhữngkểubạnbènhưvậychỉcóthểhầuchuyệnbạn,lắngnghekhókhăncủabạn,hùatheobạnmàthôi,họkhônggiúpđượcgìnhiềuchobạn.TheoKhổngTửthì“íchgiảtamhữu”,tứctrênđờinàycóbaloạibạntốtgiúpíchđượcchota,đó là người thẳng thắn cương trực, người baodung thứ tha, vàngười nghenhiềubiết rộng.Bằnghữuchânchínhlàngườicùnggiúpđỡphùtrợnhau,cùngdìudắtnhau,cùngcổvũđộngviênnhau,cùngkhuyênnhủnhau,vàcùngnhauhànhthiện.Vìvậy,bằnghữuchânchínhcũnglàviệcanhtatựnguyệngiúpđỡbạn,trợgiúpbạn, lúccầnthiếtcòncóthểkhuyêncanbạn,đólàcáimàcổnhânthườnggọilà“áichithâm,tráchchithiết-yêucàngđậm,tráchcàngđau”,yêuthìchoroichovọt,ghétthìchongọtchobùi,cókhinóinhữnglờilẽkhónghekhiếnbạncảmthấykhóchịu,nhưcáccụthườngnóilờithậtthườngmấtlòng,nhưnghọchỉcốgắngmongmuốnbạntốthơnthôi.vềcơbản thìbằnghữucónhiều loạicấpđộkhácnhau.Muốnkếtgiaođúngđạonghĩabằnghữuchânchínhcầnxemxétmứcđộtincậynhaucóđủđểlàmbạnkhông?Nếucấpđộkhôngtươngđẳngthìrấtkhókếtgiaobạnbè;cònnếuđộtintưởngnhaukhôngđủmạnhthìcũngkhótìmđượcnhữngngườibằnghữuthậtlòngthậtdạvớinhau.Khicấpđộtudưỡngbảnthânkhôngcao,thườngchỉđứngtrênlậptrườngcủamìnhnhìnnhậnsựviệcmàkhông tựnguyện lắngnghe lời khuyênbảochân thànhcủađốiphương thì rấtdễmấtđicáiđạonghĩabằnghữuđó.Bởitrênthếgiannày,cáiđạonghĩachânchínhđókhôngcónhiều,đólàsựcốgắngtuyệtđối,sựcốnghiếntuyệtđối;làsựnhấttâmnhấtýmuốngiúpđỡđốiphươngmàkhônghềmongđượcđềnđáplại.Chúngtakhôngthểphủnhậnhoàntoàncáiđượcvàcáimấttrongmốiquanhệgiữangườivớingười,tìnhhữunghịnênđượcvunđắptrênnềntảnghợptáchaibêncùngcólợi.Khôngthểlúcnàocũngyêucầungườitagiúpđỡmìnhmàkhôngcầngiúplạihọ.Chodùđốiphươngkhôngnguyệngiúpmình,nóimộtcáchgiántiếpthìítnhấtanhtacũnggiúpbạnđạtđượcmộtloạilợiíchkhác-đólàtâmnguyệnmuốnđượccốnghiến.

Giúpđỡvềmặtvậtchắt,cồvũvềmặttinhthầnThứnhất,cầnnghĩcholợiíchcủangườikháctrước.Khigiaothiệpvớibằnghữu,tanênsuyxétxemmìnhcóthểgiúpđượcgìchohọ.Khibảnthânmìnhkhôngthểgiúpđượcgìthìchíítcũngkhôngkhiếnđốiphươngcảmthấybịlàmphiền,hoặc lãngphí thờigiancủahọ.Dù làkhi tacầucứusựgiúpđỡcủaaiđó,anh tacũngsẽdùng tháiđộ thànhkhẩnkhiếnđốiphươngcảm thấyvui vẻ.Nếumộtaiđócầukhẩnmìnhgiúpđỡ,tacầnnghĩđólàcơhộitốtđểmìnhcốnghiếnvàtrưởngthànhhơn,điềuđóđồngnghĩavớiviệcanhtacũngsẵnlònggiúpđỡtakhitagặpkhókhăn,mộtkhicóchủtâmthànhýnhưvậy,taắtsẽkếtgiaođượcbằnghữuchântâm.Muốntìmđượcnhữngngườibạnchânchínhtacầncóthờigianvàphảithựchiệnmộtcáchtừtừ, không thể nóng vội. Trong quá trình giao lưu, hai bên cần cố gắng tạo dựng lên sự tintưởng,sựtôntrọng,giúpđỡnhaumộtcáchsâusắc.Cáigọilàhoạnnạnkiếnchântình-tronglúchoạnnạnmớibiếtaithậtlònggiúpmình-làngườibạnđókhônglợidụngta,khôngtừchốihảoýủnghộdànhchota;lẽtấtnhiênanhtatựthấyrấtmãnnguyệnvềnhữngthứmìnhcầnvàsựgiúpđỡcủangườikhácdànhchomìnhGiúpđỡvềmặtvậtchấtlàcầnthiết,nhưngsựcỗvũvềmặttinhthầncònquantrọnghơn,đâycũngchínhlàcáiđạonghĩagiữabằnghữuvớinhau.Thứhai,cầncởi lòngmìnhvớimọingười.Nhưngườitathườngnói,thêmmộttấmlòngthêmmộtmốinhânduyên,nếuđốiphươngcoibạnlàbằnghữuhọsẽkhôngkháchsáovớibạn,nóinăngcóphầnthẳngthắn,côngchínhhơn,nhưnghậuquảlàkhiếnngườitakhótiếpnhận.Lúcnày,bạncầnbaodungrộnglượnghơn,dùđốiphươngcóhiểunhầmnhưngkhôngđểýđếnnó,cầnhiểurõrằngđólàngườibạntritâmcủamình,anhtakhônghềcóácýgìđâu.Thứba,cầncósựtintưởnglẫnnhau.Dùbằnghữucóphêbình,chỉtríchbạnngaytrướcmặtnhưngbạnphảitinvàohọ,họkhôngbánđứngbạn.Tìnhcảmbằnghữusẽvữngchắchơnkhinóđượcxâydựngtrênnềntảng làsựtin tưởng lẫnnhau.Khixảyrahiểunhầm,cầntìmhiểuxemđốiphươngđangtrăntrởsuynghĩđiềugì,khithíchhợpcóthểchủđộnghóagiảiđượcsựnhầmlẫnnày,đồngthờicầnxin lỗihọ,khônggâyrathêmbấtcứhiểu lầmnàokhácnữa.Khiđốiphươnggặpkhókhăn,tacầnquantâm,giúpđỡkịpthời.Mốitìnhgiaokếttrongthờikhắchoạnnạnkhókhănnhưvậysẽkhiếnngườitaghinhớsuốtđời,dùngườibạnđócóởnơixaxôithìhọcũngsẽtrởthànhbằnghữutriâmlầnthứhaitrongcuộcđờibạn.

SựsángsuốttrongcáchdùngngườivàphúcbáoTrongmụcnàychúngtacầnđisâutìmhiểurõviệclàmsaođểcótríkhôndùngngười,làmsaocóthểhưởngthụsựphúcbáokhikiếmtiền,vàtháiđộnhânsinhtuhànhcáiphúcvàtrítuệđólàgì?Ngườitachorằng,khicóphúcbáokhôngnhấtđịnhlàcótrítuệ;cònkhikhôngcótrítuệthìdùítdùnhiềusựphúcbáokiacũngmanglạichochúngtasựphiềnnhiễu.Ngườicóphúcbáonhấtđịnhphảicótrítuệ;khicótrítuệthìmớibiếtcáchtạoraphúcbáovàlàmchonótănglên.Phúctuệsongtuhoặcbitrísongvậnmớichínhlàtháiđộnhânsinhvàquanniệmtuhànhlànhmạnh.Dùlàphúctuệsongtuhaybitrísongvận,đềuphảibiếtcáchlàmsaobồidưỡngvàvậndụngphúcbáocủamình,cònviệcbồidưỡngthếnàothìcầnphảidựavàotríóc.Vínhưcóngườimuốnkiếmtiềnbằngconđườngbuônbánkinhdoanh,trướctiênhọcầnphảihọccáchquảnlícôngthương,cầnphảihọckinhdoanhdoanhnghiệp.TôiđãtừnggặpmộtvịtiếnsỹngànhquảnlítàivụtốtnghiệptrườngđạihọcCô-lôm-bi-avàhỏiôngđãkiếmđượcbaonhiêutiền?VỊtiếnsỹnàyliềnđáprằng:“Tôichỉbiết làmsaogiúpngườikháckiếmtiền,quảntiền,chứbảnthân

tôikhôngcó tiền”.Quađó ta thấy,biếtcáchgiúpngườikháckiếmtiềnvàquản lí tiềnchohọnhưngbảnthânmìnhmộtđồngcũngkhôngcó,đâychínhlàviệccótrítuệmàphúcbáochưađủ.Bảnthânrấtnhiềunhàkinhdoanhcủacácdoanhnghiệpkhôngđọcnhiềusáchvởnhưnghọcóthểchiêudụngrấtnhiềuchuyêngiacóhọcvấncao,cókinhnghiệmphongphú,vànhiềuhọcgiảtrợgiúphọquảnlícôngty,tiếpquảncôngviệckinhdoanh.Nhữngnhàdoanhnghiệpnhưvậytuykhôngtiếpnhậnnhiềuhệthốngđàotạochínhquynhưngkhôngcónghĩalàhọkhôngcótrítuệ,họkhôngthôngminh,khôngcónănglực.Khicó trí tuệdùngngười rasao thìnhất thiếtphảicóphúcbáo từviệckiếm tiền.Mộtngườinàođókhihànhđộngđếnmứclàmchongườithânđauxótkẻ,thùmừngreohaybịchúngbạnxalánhchắcchắnrằnghắnthậtngungốc,làkẻkhôngcótrítuệ,khôngbiếtcáchđốinhânxửthế.Cũnggiốngnhưchaconhậnthùnhau,vợchồngquaylưnglạivớinhau,anhemhuynhđệđánhchémlẫnnhau,đềuđượccoilàvôtrítuệ,đócũngchínhlànguyêncớlàmchophúcbáokhôngcònnữa.Đốinhânxửthếkhéo léođượcgọi làngườicótrí tuệ,nhậnđượcsựđốixửđãingộcủamọingườivàsựvừalòngđẹpýđượcgọilàphúcbáo.Nếumộtngườinàođótuycótiềncủanhưngcóthểcùnglàmviệc,cùngchungsốngvớimộtngườixa lạ,cùngphấnđấuvì lí tưởngchung,thìđồngnghĩavớiviệcanhtavừacómộtkhotàisảngiátrịlạivừatuluyệnđượctrítuệvàcóđượcphúcbáo,đúnglàphúctuệsongtu.Vậyphúcbáođếntừđâu?Nódựavàosựtíchlũytrítuệvôtưkhôngvụlợimàcó.Muốntụhộilạinhữngngườichưa từngquenbiếtnhau,mỗingườimột tính, thóiquensinhhoạtbấtđồnghaynhưtrìnhđộgiáodụckhácnhau,takhôngthểkhôngnhắctớichữ“duyên”vàtrítuệởđây.Nhânduyênlàmộtsựphúcbáo,hơnthếtrítuệlàmộtthứgiátrịquýbáukhác.VạnngườimộtlòngkếtthiệnduyênSáchPhậtgiáoxưacókểrằng,trítuệkhônghoàntoànlàtrithứchayhọcvấnbìnhthường.Trithứchayhọcvấntacóthểhọcđượctừsáchvởhaysựdạybảocủathầygiáo;còntrítuệlàsựlĩnhhộithểnghiệmtừtrongnộitâmmìnhvàcóđượcnótrongsựvậndụngcủamốiquanhệgiữangườivớingười.Cóngườituyhọccaobiếtrộng,kiếnthứcuyênthâm,đọcnhiềusáchvởnhưngkhôngcónhânduyên,khôngthôngđạtlễnghĩanhântình,khôngamhiểusựđời,điđếnnơiđâucũngkhônghềnhậnđượcsựđónchàohoannghênhcủaquầnchúng,muốn thựchiệnviệcgì cũngchẳngcóai đồng tình,giúpđỡ.Nhữngngười như vậy được xếp vào loại kémphúc phận kém trí tuệ, dù bụng dạ đầy tài kinh luân,nhưngtrongtâmvẫncònchứađựngđầysựoántrách;bấthạnhhơnlàhọluôntỏvẻkiêungạotựmãn.Nhưngườiđờithườngnói“làmviệcthìdễ,làmngườithìkhó”,nhưngbiếtnhìnngườimớibiếtdùngngười,cóngườimớithànhsự,thànhsựmớicóphúcbáo.Nếuhànhsựkhôngngườigiúpđỡthìắthẳnkhóthànhđạisự.Cùngmộtvấnđề,cùngmộtsựviệcnếumộtngườiđơnthươngđộcmã,khôngaigiúpđỡdùanhtacómộtchútcông lao thànhtíchđạtđượcnhưngphảicốgắngvấtvảmuônphầntrongsuốtquátrìnhmàkếtquảđạtđượckhôngnhưmongmuốn.Muônngườiđồnglònglàsựtụhộisứcmạnhcủaquầnchúngcùngđồngtâmhiệp lực,nỗ lựcphấnđấuđạtđượcmụctiêuchung,màthànhquảcủanócóthểdựtínhtrước,tầmảnhhưởngcũnglanrộngkhắpnơi,vànhưvậymớilànhữngconngườitạophúcchothiênhạ.Vìvậy,Phậtphápthườngnhấnmạnh“hòa-lạc”-tứcsựhòathuậnvuivẻ,đồngthờiluônđưarachủtrương“quần sách quần lực” - tức cùng nhau phát huy trí tuệ và sức mạnh của tập thể là vì thế.Nguyêntắchộitụsứcmạnhquầnchúngcầnphảilấycáchdùngngườilàmkếlâudài,baodung

ngườikháclàmchính,tôntrọngvàthôngcảm,thêmvàođólàsựquantâmchămsócthìmớicóthểkhiếnhọphụcvụmìnhmộtcáchvuivẻtựnguyện.

LuânlýlàmviệcchungnơicôngsởTrongxãhộithayđổinhanhchóng,giátrịhỗnloạn,lòngngườingàycàngcảmthấyngỡngàngbấtan.Vậylàmsaođểchuyểnnóthànhsựtheođuổicáigọilànộitâmthanhthảnvàanđịnh?Trongphònglàmviệcđầychấtnhữngbậnrộnkia,làmsaođốimặtvớimốiquanhệđầyrắcrốigiữangườivớingười?ĐạolísốngvớingườiđồngvaiphảilứatrongcùngphònglàmviệcNhữngngườiđồngvaiphảilứa làmviệccùngnhau tuyệtđốikhôngđượcnghingờvồcăncứ,khôngđượcđảkíchkhinhthường nhau,mà nên có sự cạnh tranh công bằng, tiến thoái hợp lí. Cần xem những ngườiđồng trang lứakhácnhư lànhữngngườibạncùnggiúpđỡnhau trênnguyên tắccùngcó lợi,khôngnêncoihọlàđốithủphânchiacaothấpvớimình.Conngườisốngvớinhauchủyếucầnsựthànhkhẩn,đồngtình,quantâmchămsócvàsựtôntrọng;vànóđềurấtquantrọngvớibấtcứlậptrườngcánhânnào.Bởikhôngaimuốnmìnhbịlừa,chỉcầnbịlừagạtmộtlầnthìchắcchắnanhtasẽkhôngbaogiờtinbạnlầnnữa.Tuynhiêncómộtsốkẻthíchdùngthủđoạnxấuxa,haycònđượcgọi làkẻthíchdùng“tàthuật”,chúngmêhoặclòngngườibằngnhiềuthủđoạntinhvikhácnhau,chỉtrongthờigianngắnlàcóthểđạtđượcmụcđíchcủamình;nhưngsauthờigiandàimộtkhikếhoạchbịbạilộ,mọingườitrởlênsợhãivàxalánhchúng.Đặcđiểmcủanhữngkẻthíchdùng“tàthuật”làkhigiaotiếphayhànhđộng với người khác thường hay dùngmánh khóe thủ đoạn khiến cho họ bị rơi vào bẫymàkhôngbiết.Bởikhihẳndùng“tàthuật”cũnglàlúchắnlợidụngđiểmyếucủangườitavàđiểmmạnhcủabảnthânđểkhốngchếhọ.Từ“thuật”trongtừkỹthuậtvốnlàchỉphươngphápquảnlí,nhưngnólạibịbiếnđổisangnghĩa“cơmưu”,khiếnchongườitacảmnhậnthấynhưbịrơivàovòngvâyđãđượcđịnhsẵntừtrước,chonêntacầntìmcáchphòngtránhđểkhôngbịrơivàotìnhtrạngnày.Thànhkhẩnlàtháiđộthậtlòngthậttâm,cònlừadốikhôngđượccoilàchântâm.Vàđiềuquantrọng làsự thànhkhẩnnênđượcxuấtphát từviệc thấuhiểu thôngcảm,quan tâmchămsóc,tôntrọngngườikhácvàcóđược lòngtincủahọ.Đốivớibạnbècùngtrang lứa,nếutaquantâm,thôngcảm,cólòngthathứhọnhiềuhơnmộtchútthìhọắtsẽđáplạibằngnhữnggìbạndànhchohọ.Dovậy,dùsống trongmôi trườnghoàncảnhnào,chúng tacũngnênđồng tìnhthôngcảmchobằnghữu,cùnghọ tạodựngmôi trườngsốngcôngbằnghòahợp,mọi thànhviêncầnchủđộngquantâmchămsócnhau,baodung,lượngthứchonhau.Đạo lísốngtrongmôi trường làmviệccùngcơquanđơnvịTiếpđếnchúng tacầnbàn luậnđếnvấnđềcáchsốngvàcáchcưxửvớinhữngngườixungquanhnơicôngsởlàmviệc.Trướctiêntacầntôntrọngmọithànhviêntrongtậpthểđó,khôngnêncoihọlàmộtthứcôngcụhaylànhữngchiếcbànđạplợidụng,mànêncoiđólànhữngngườibạncộngsựcùnghợptáccùngcólợi, làanhemmộtnhà,hyvọnghọcóthểnỗ lựctrưởngthànhhơn,khôngngừngdànhsựquantâmchămsóc,đềbạtkịpthờichohọ;hơnthế,tacũngcầnphảiđứngtrênlậptrườngcủahọmà suynghĩ, giải quyết vấnđề, cùng chịu tráchnhiệmvới họ.Mặt khác, cũng cómột sốtrườnghợptakhôngthểhợptáchayđềbạthọbởitốchấtthiênsinhvàđiềukiệncóhạn,dùtacốgắngnỗlựcdìudắtđếnđâuthìhọcũngkhôngthểtựlậptựchủđược.Mộtcôngtyhaycơquannàođócũnggiốngnhưcơthểcủachúngtavậy,đềucólụcphủngũtạng,khôngthểthiếu

đibấtcứbộphậnnào;nócũnggiốngnhưmộtcỗmáycóbánhrăngquaytolớnvàcũngcócảnhữngbánhrăngquaynhỏxíuhaynhữngconốcvítlớnnhỏkhácnhau,dovậytấtcảđềuđượcquantâmđốixửbìnhđẳngvớinhau,giúpđỡnhauđểmỗithànhviêntrongđóđượckhỏemạnh,giađìnhyênấm,làmviệcvuivẻ.Nếunhữngngườiquảnlýcóthểdànhrasựquantâmnhưvậychonhânviên,thìchắcchắnrằnghọsẽchungsốngrấthòathuậnvớinhânviêntrongcơquan.Đốivớinhânviênmớivàolàmcầntạocơhộichohọtìmhiểusâukỹvềvănhóacôngtyvàlĩnhhộiđượcsứmệnhcủahọtrongtươnglai làgì,tuyệtđốikhôngđượcnóngvội.Tiếnbộnhanhmộtchútcũngtốt,nhưngchậmmộtchútcùnglàđiềubìnhthường.Aiaicũngmongmuốnbảnthânmìnhtrưởngthànhhơnkhiđãlàmviệcđượcmộtthờigianrồi,dovậymàcầncókỳvọngcaođốivớinhânviênmớivàolàm,cầnđàotạohọmộtcáchnghiêmtúc,nhưngyêucầuvềchấtlượngcôngviệckhôngđượcquácaongoàikhảnăngcủahọ.Nhưthếmớikhiếntrongtâmhọtrànđầyhyvọng,khôngcóáplựctâmlí,đócũngcónghĩalàkhiếnhọphảitựkỳvọngvàobảnthânvàlàmtốtnhiệmvụ,côngviệcđượcgiao.ĐạolícưxửđốivớicấpquảnlýKhilàmviệcchungvớiquảnlýthìnhânviêncầnđốixửvớihọrasao?Làmộtngườiquảnlý,đaphầnlàmongmuốncấpdướicôngnhậnmình,mongmuốncùngđượcchiasẻcôngviệcvànhữngưutưlolắngvớihọ,khôngchốngđốilạicấptrên,khônggâyphiềnnhiễuchohọ,giúpđỡhọnhiềuhơn.Dovậynhữngngườilàmcấpdướicầnnghĩchonhữngngườiquảnlýnày,khicôngviệcgặpkhókhănthìtrướctiêncầntựbiếtcáchgiảiquyếtvấnđề,khôngnênđưaraquánhiềurắcrốichoquảnlýgiảiquyết.Khiđượcgiaonhiệmvụmàquỹthờigianhạnhẹpcầntựmìnhnghiêncứu,khảosát,cốgắngdốctoàntâmtoànlựchoànthànhcôngviệc,giảiquyếtthỏađáng,đưaranhữngphươngánkhảthiđểquảnlýthamkhảovàchọnlựa,đồngthờicũngcầnxinýkiếnchỉđạocủahọ.Luônchủđộngnghĩcáchgiảiquyếtvấnđề,chứkhôngphảiviệcgìcũngtrìnhlêncấpquảnlýcủamình.Ngườitrợlímàquảnlýcầnlàngườicóthểchiasẻgánhnặngcôngviệcchohọchứkhôngphảilàngườihaytìmkiếmgâyphiềnnhiễu,chỉcóngườiđảmnhiệmnómớinắmrõtìnhhìnhcôngviệc,nếukhônggiảiquyếtđượcthìngườiquảnlýủynhiệmhọlàmgì?Bấtcứngườiquảnlýnàocũngmongtìmđượccấpdướithôngminh,nhanhnhẹn,khôngchỉcósựtrợgiúpvềthểchấtcủahọmàcòncócảsựtrợgiúpvềtrítuệvàtâmhuyếtnữa.Thân làm cấp dưới, khi gặp phải vấn đề gì, cần giải quyết nhanh chóng trên lập trường củangườiquảnlý,hơnthếcòncầnchiasẻgánhnặngcôngviệcvớihọ,khôngđượcđùnđẩytráchnhiệm, lỗisaichongườiquảnlý.Giữanhữngquảnlývớinhaukhôngđượcỷthếcấptrênmàkhinhthườngnhau, làmviệcgìcũngkhôngđượcchorằng:đâylànhiệmvụcấptrêngiaophócầnphải làm theocáchnày, takhôngcầnnghĩchocấp trên,khôngcầnchịu tráchnhiệm,chỉcầntruyềnđạtchocấpdướirằng:đâylàđiềumàcấptrêncần,làđiềucấptrênyêucầu,làýkiếncủacấp trên;mà tanênnói rằng:đây làquyếtđịnhcủacấp trênsaukhihọpbànxong,theotìnhhìnhthựctếcầnthiếtphảithựchiệnnhưvậy.BộphậncóquyềnđưaranhữngquyếtđịnhquantrọngvềsáchlượcvàcáchquảnlíbaogồmHộiđồngquảntrị,TổngGiámđốc,bancốvấn,cònquyếtsáchcóhiệulựccaonhấtvàcuốicùngsẽlàýkiếncủaôngchủcôngtyđó.Tuycónhiềuthànhphầnchủquannhưngcũngcầnphảicónhântốkháchquantươngứng.Dovậymàbộphậnnhânviêncấptrungkhôngđượcphépcóýkiếnnàokhác,vàđócũnglàviệcmàôngchủgiaophó.Quảnlýcấptrunghàngngàycầnphảinóivớicấpdướicủamìnhrằng,đâylàsựquantâmđặcbiếtcấptrêndànhchohọ,đây làquanniệmđạođứcmàcấptrênnhắctới,đây làquanniệm

triếthọcvềngànhkinhdoanhcủacấp trên,đây lànhững lờiđộngviêncủaôngchủcấp trêndànhchocácbạn,haynhưđâylàtráchnhiệmxãhộimàôngchủcầncácbạnhoànthànhtốt...Nếulàmtốtđượcđiềunày,hiểnnhiênôngchủcủadoanhnghiệpđósẽtrởthànhtâmđiểmcủacơquan,đó là tinh thần,phươnghướngchứkhôngphảiquyền lựchayáp lực lớnnàocả.vềphươngdiệnnày,nhữngngườilàmquảnlýcấptrunghaynhữngngườithuộccấpdướicầnphảinắmrõnhiệmvụmàcấptrêngiaophó,coiđólànhiệmvụtrungtâmquantrọngcủachínhmình,coimìnhnhư làmộtôngchủnhỏthựcsự,dồnhết tâmtrísức lựchoànthànhcôngviệc,việccủaôngchủcũnglàviệccủamình.Khôngnênvìmuốnthúcđẩyhoànthànhsớmmộtnhiệmvụnàođóhayvìthuậntiệntrongviệcsaikhiếnngườikhácmàđổtoànbộtráchnhiệmlênđầuôngchủ,giảmượndanhnghĩacủaôngchủmàralệnh,bắtépngườikhácphảiphụctùngmình.Việcquảnlíkinhdoanhcótốthaykhôngkhôngđơnthuầnchỉdomộttayôngchủlàmnên,màđólàsựcốgắngđồngtâmhiệplựccủatấtcảmọithànhviêntrongcôngty.Nhữngôngchủgiỏicó tàinảngxuấtchúngkhôngphảicó tiền làcóquyền,màngược lại, cầnphảicó trí tuệ,sựhảngsaylàmviệc,kinhnghiệm,sựsángtạo,tráchnhiệmvàlòngtừbiđểlãnhđạonhânviên,cầnđem lạichohọcảmgiácôngchủchính làngười thầygiáocủamình,khôngchođó làkẻđộctài.

THIÊNTHỨHAITÂMANTHẾGIỚIAN,TÂMBÌNHTHẾGIỚIBÌNH

Càngtừbi,sángsuốtcàngítphiềnmuộnNgườithôngminhkhôngnhấtđịnhlàngườisángsuốtnhưngngườisángsuốtthựcsựnhấtđịnhsẽítphiềnnão.Chỉcóxâmnhậpsâuvàobêntrongthếgiớinộitâmcủangườikhác,quantâmhọthìtamớicóđượcsựsángsuốtthựcsự.Thôngthườngconngườitacóbaloạisinhmệnh:thứnhấtlàsinhmệnhvềmặtthểxác,domẫuthâncưumangthainghénchínthángmườingàymàthành,thứhailàsinhmệnhlịchsử,vàthứbalàsinhmệnhvềtrítuệ,vềsựsángsuốt.Sausinhmệnhthểxácngắnngủivàichụcnăm,còncósinhmệnhlịchsử,nhưngchỉcóthiểusốmộtvàingườicóthểlưudanhthiênsử.Vìthế,trênlậptrườngPhậtpháp,ngoàisinhmệnhxácthịtvàsinhmệnhlịchsử,chúngtacóncósinhmệnhtrí tuệvĩnhhằng,vôhạn,xuyênthờigiankhônggian,màchúngtagọiđólàphápthântuệmệnh.Khimẹsinhrachúngta,thânthểxácthịtchúngtanhưnhữngviênđáchưađượcmàigiũa,cầnphảigọtgiũanhiềumớicóthểtrởthànhviênđáquýóngánhlunglinh.Chonên,saukhichamẹsinhra,chúngtacầnphảitrảiquaviệchọchànhvàluyệntập,dầndầnhìnhthànhtrítuệtrongquátrìnhtrưởngthànhđó.Càngtừbicàngsángsuốt,trí tuệNhữngngườicó trí tuệmớigiảiquyếtđượckhókhăncủabản thânmình và người khác, nếu không, anh ta sẽ cómột cuộc sống vô vị không ý nghĩa,khôngnhữngđemlạiđaukhổchobảnthânmàcòngâyranhiềuphiềnnhiễuchonhữngngườixungquanh.Cóngườikhisinhravốnrấtthôngminh,nhưngkhôngcónghĩalàcótrítuệ,sángsuốt.Trênthựctế,ngườithôngminhcóthểlàngườicórấtnhiềuphiềnnão;nếuthôngminhmàcóítđiềuphiềnnãohoặcthậmchí làkhôngcóphiềnnãothìđómớiđượcgọi làtrí tuệthanhtịnh.Trí tuệcóthểbồidưỡngdầnđược,còntrí tuệtrongPhậtgiáo lạiđượcsinhratừ lòngtừbi,lòngtừbicànglớnthìtrítuệcàngcao,phiềnnãotheođómàcũngcàngítđi.Cáigọilà“từbi”chỉviệcnghĩchongườikhác,thườnggiúpngườikhácgiảiquyếtkhókhăn,đổilạilànhữngviệclàmphiềnbảnthânmìnhcũngngàycàngítđi,vàcàngcó“trítuệ”hơn.Vậytadùnglòngtừbigiúpđỡmọingườinhưthếnàođây?Điềuquantrọnglàphảithựchiệnthôngquaquanniệmvàphươngpháp,vậtchấtchỉcóthểgiảiquyếtmộtphầnnhỏcủavấnđềmàthôi.Nhấtthiếtphảigiúpđỡhọgiảiquyếtlolắngtừtrongtâm,từquanniệmvàcóphươngphápthíchhợp,nhưvậymớilàđiềugốcrễcănbảnvàbềnlâuđược.Dođómà từbivà trí tuệđượccoi làhaimặtcủamộthợp thể,không thể tách rờinhau,chỉkhácnhauvềcôngnăngvàsự thểhiệnmà thôi.Ngườicó trí tuệ thườngcó thếgiớinội tâmbìnhtĩnh,minhbạch,rõràng,khôngbịbấtcứyếutốhoàncảnhbênngoàinàoquấynhiễu,đồngthời lạivừacó thểquan tâmchảmsócngườixungquanh, trở thànhbằnghữu triâm, tri tâm,hiểuthấuthếgiớinộitâmcủachúngsinh,đâycũngchínhlàbiểuhiệncủalòngtừbi.Từngcómộtcặpvợchồngbácsỹđếnthămtôi;ngườivợhết lòngcangợi,thôngcảmngườichồng, còn người chồng cũng rất yêu thương, chămsóc cô.Chính sựquan tâm thông cảm,cùng tán thưởngcangợinhaukhiếnhọ trở thànhnhữngngườibạn triâm, tri tâm, trikỷ thựcsự,cùnghiểurõthếgiớinộitâmcủađốiphương.Trên thếgiới này, rất nhiềungười quanniệm tình yêu là sự chiếmhữu, là sự chinhphục, hyvọngđốiphương thôngcảmchomìnhvàcoihọ thuộcquyềnsởhữucủamình.Họkhônghề

muốnthâmnhậpvàothếgiớinộitâmcủađốiphương,nhưnglạiépbuộcngườikhácphảichấpnhậncáchsuynghĩcủamình,đókhôngphảilàtrítuệ,khôngphảilàtừbi.Lậptrườnghaythânphậnkhácnhausẽcónhữngbiểuhiệnthểnghiệmkhácnhau,việccóthểkhiếnbảnthânkhôngxảyramâuthuẫn,xungđộthaybuồnrầuđượcgọilàtrítuệ,làsựsángsuốt.Khimọingườixunịnhlấylòngbạnliệubạncókiêungạotựmãnchorằngmìnhrấttàigiỏi?Khigặpchuyệnxuihọsẽxalánhkhôngthèmđểýđếnsựhiệndiệncủabạn,thậmchícoibạnlàkẻônthần,lúcđóbạncócảmthấycôđơn,uấtức,hậnthùkhông?Làđạitrượngphutabiếtcáchbiếnhóalinhhoạtứngphóthíchhợpvớitìnhhình,khiđắcýcũngkhôngphátđiênhóacuồng,khigặpxuithìlạicàngkhôngtựti.Ngườicótrítuệdùởbấtcứnơiđâubấtcứkhinào,bấtcứlậptrườnghaytìnhhìnhnàothìtrongtâmluônthẳngthắnquangminhchínhđại,tựtạivôtưvôlo,khônggìcóthểlàmkhóhọđược.Cótrítuệchắcchắncólòngtừbi.Vínhưthânlàmchalàmmẹnếucóthểhiểurõđượcthếgiớinộitâmcủaconcáithìắthẳnchúngsẽhiếuthuậncảmơnvớimình,ngượclạithìkhoảngcáchgiữahai thếhệsẽngàycàngsâungàycàngxahơnnếuchamẹyêucầuconcái thôngcảm,tiếpnhậnbạnmộtcáchmiễncưỡng,épchúngphảihiểurõmình.Cònphậnlàmcon,khôngphảicấp cho chamẹ quần áo thực phẩm là được gọi là có hiếu, điều quan trọng là cần biết thểnghiệm,thôngcảmvàquansáthiểurõnộitâmcủahọ.

GieophúcbằngtâmthanhtịnhCÓthể500nămsau tráiđấtcủachúng ta làmộtnúi ráckhổng lồ, toànbộnhân loạiđềusợmắccácbệnhvềda.Nhưngnếucóthểquayđầulạikịpthờithì taihọatrongtươnglaikhôngphảikhôngthểtránhđược.Rấtnhiềutrongsốchúngtađềubiếtđếntừ“bảovệmôitrường”,vàcũngnhiềulầnnóiđếntừnàyrồi,đồngthờicũnghiểurõtìnhtrạnghaycácvấnđềvềmôitrườngmàchúngtađangcùngchungsống.Trừmộtbộphậnnhỏdânsốra,thìtôierằngngayđếnquanniệmvềbảovệmôitrườngcũngchưađượcthiếtlập.Nhữngngười sống trongđô thị đềubiết tình trạngônhiễmmôi trườngnghiêm trọng và chấtlượng cuộc sống ngày càng tồi đi ở khắp nơi thông qua các loại phương tiện thông tin đạichúng.Con người vìmục đích khai thácmà phá hoạimôi trường tự nhiênmột cách nghiêmtrọng,vìmụcđíchhưởngthụcuộcsốngmàkhiếnchomôitrườngsốngxungquanhbịônhiễmnặngnề.Tấtcảchúngtađềulênángaygắtvớinhữngnhântốgâyhạichomôitrường,nhưngkhôngcóaidùngchínhđôibàntaycủamìnhhaycảithiệnphươngthứcsốngcủamìnhđểlàmgiảmnguycơgâyônhiễmmôitrường.Chúngtachỉbiếtnghĩcáchlàmsaođểcuộcsốngcủamìnhthuậntiệnhơn,hoặclàmìnhsẽítchịutácđộngtaihạitừviệcônhiễmđó,nhưngchúngtakhông thểgiảiquyếtmột lúcnhiềuvấnđềnhưvậy,chỉcầnnghĩcách làmsaochocuộcsốngcủamìnhthuậntiệnhơnlàđủ.Vínhưviệcnôngdânhaydândumụckhaitháctựnhiênkhôngthíchhợpcũngsẽpháhoạimôitrường.Trướckia,nhữngngườinôngdânchỉbiếtdùngcácloạiphânbónhữucơtựnhiên,cắtcỏtrừsâutheophươngphápthủcồng,điềunàykhônggâyhạinhiềuchomôitrường;nhưngnôngdânngàynayhoàn toànkhácvới trướckia,nguồngâyônhiễm lớnnhất lànhững thứ rác thải từ

chănnuôilợn,cònnguồnnướcbịônhiễmnặngnềdocácloạichấtphunthuốctrừsâuhaynôngdượcgâyra,ngoàiranôngdượccũnglàthủphạmgâynêntìnhtrạngônhiễmđất.Nhữngnôngsảnraucủquảvừa tovừabắtmắthaycác loại thịt lợnmuangoàichợkiađều lànhữngsảnphẩmđượcchămsóctrongmôitrườngbịônhiễmnặng.BảovệmôitrườngcầncósựnhậnthứcđiđôivớihànhđộngTôiđượcbiếtcórấtnhiềungườicóýthứcbảovệmôitrường,nhưngtựthânthamgiavàocáchoạtđộngđóthì lạirấtít.Việcsản xuất kinh doanh của ngành công thương nghiệp cần có các thiết bị bảo vệmôi trường,nhưngcácxưởngchếbiếnsảnxuấtlạithảirangoàimôitrườngchấtthảichưaquaxửlý,dẫnđếntìnhtrạngônhiễmnguồnnướcsônghồ.Hơnnữacácloạithuốcbảovệthựcvậtcũnglàthủphạmchínhgâyônhiễmnguồnnước.Trướcđâyởcáckênhmươngkhesuốihaysônghồcórấtnhiềuloàisinhvậtsinhsốngnhưtômcá,nhưngchúngcũngphảidầndầnbiếnmấtbởitìnhtrạngônhiễmnguồnnước.Haynhưtrướckianhữngngườihayảnchaythíchthưởngthứcđồhải tảo tươi sống ngoài biển như loại hồngmao đài, nhưng giờ đây lượng tảo biển đó cũnggiảm đáng kể.Nguồn tảo biển tự nhiên bị ô nhiễm, không chỉ vậy, bản thân chúng vốn cũngchứamột lượngnhỏhàmlượngđộctốtrongđó,dovậyvôhìnhchungngườiănchayđãtiếpvàocơthểmìnhsảnphẩmcóđộctố.Vớitìnhhìnhtrên,ngườitahiểulàcầnbảovệmôitrườngnhưnghọkhôngbiếtbảnthânmìnhphảibắtđầutừđâuđểgiữchomôi trườngsốngxungquanhmìnhtrongsạch lànhmạnhhơn.Trongcuộcsốngthườngnhật,tìnhtrạnglãngphíxảyravôcùngnghiêmtrọng,vínhưkhimuađồthườnghaycótúini-lon,dùmuaítcũngcầntúini-lon, thậmchícònnàinỉngườibánthêmvàichiếcmangvềdùng.Dùrấttiệníchnhưngtúini-lonkhôngdễbịphânhủy,khiđốtcháynósẽtạorakhíđộcgâyônhiễmmôitrườngxungquanhta.Ngàytrướctahaycóthóiquendùnggiấybáohoặclácủamộtsốloạicâynhưlákhoai, láchuốigóithứcănđồđạc,khônghềgâyảnhhưởngđếnmồitrường.Mỗigiađìnhngàynayđangkhôngngừngthảiramôitrườngcácloạirácthảivớisốlượngđángbáođộng,nhữngthứchưadùnghếthoặcdùnghỏngrồiđềuvứtđi.Mộtkhirácthảiđượcvứtrabừabãisẽ trở thànhnguồngâyônhiễm.Khisửdụngđồđạcđềukhôngcốgắngsửdụnghếtcôngnăngvàtuổithọcủasảnphẩm,màđãvộimuasảnphẩmmớicómặttrênthịtrường,biếnnhữngđồtuyhơicũmộtchútthànhrácthải.Làmnhưthếchínhlàgâylãngphívàhủyhoạimôitrường.Biết quý trọng từnghạt gạoKhi tôi còn trẻ, phương tiện giao thôngmàngười dânĐài Loanthườngdùngcóxeđạp,xebabánh,khivậnchuyểnhànghóathìdùngxebagác,xebò,khônggiốngnhưphươngtiệngiaothôngngàynaynhưcácloạixeô-tô,tàuhỏa,dosửdụngcácloạixăngdầumàgâyônhiễmkhôngkhí.Vàomùahè,đểxuatanđicáinóngoiảngườitathườngdùngquạthươngbồ,quạtlácọ,haysangtrọnghơnchútchỉdùngquạtđiệnmàthôi,dovậymàkhôngcóhiệntượngthảiracácloạikhínóngtừmáylàmlạnh,đươngnhiêncũngchẳngcócácloạimáylàmlạnhgâyhạichotầngkhíquyển.Vàothờiđó,quầnáomặcráchrồichỉcầnválạilàcóthểdùngđược.Haynhưquầnáocủađứaconđầulòngmặcrồicóthểđểlạichocácemsaunómặclại.Vàlúcbấygiờlưuhànhcâunóirấtnổitiếng“áomớimặcbanăm,áocũcũngmặcbanăm,ráchrồimaymayvává lạimặcđượcbanăm”.Ngườidânthờibấygiờrấtquýtrọnglươngthựcthựcphẩm,thườnglấycâunói“miếngcơmmiếngcháođềukhôngdễmàcó”màChuTửdạydỗcácđệtửcủamìnhlàmlờirăndạyconcháutrongnhàkhôngđượclãngphítùytiện.

Thờiđiểmđó,rácthảiởmọinơirấtít,thậmchícóthểnóicơbảnhầunhưkhôngcóthứgìcóthể biến thành loại rác thải vĩnh cửu, tức rác thải không thể phân hủy được. Lượng rác thảingàynayngàycàngnhiềuhơnvàtănglênhàngnăm,điềunàykhôngchỉgâyrasựlãngphítàinguyênthiênnhiênmàcònlànguồngâyônhiễmkhổnglồ.DovậymàthiềntựPhápCổSơntíchcựclàmgiảmlãngphínguồntàinguyên,đồngthờikhôngngừngtáisửdụngnhiềulầnnguồntàinguyênđó,sauđócóthểcảibiếnphươngthứcvàtáisửdụnglạinhiềulầnnữa.Vínhưnướcvogạocóthểdùngrửabátđũahoặcnướctướicây.Bátđũacủanhàchùasửdụnghầunhưkhôngbắtdầumỡ,mộtlượngnhỏdầuhạtcảidínhtrênđóđềucó thểhòa tan trongnướcấm,có thểdùngnướcấm trángbát,dovậymàbátđũacủachúngtacũngtrởnênsạchsẽhơn.Nếuvẫncònxótlạimộtchútxíudầutrênbátđũatacóthểdùngnướcvogạorửasạch.Nhưvậytừmộtthùngnướctacóthểbiếnnóthànhnướcvogạo,nướcvogạolạitrởthànhnướcrửabát,nướcrửabátlạitrởthànhnướctướitiêuchocâycối.Mộtthứcóthểtáidùngnhiềulần,khôngnhữngcóthểtiếtkiệmnướcmàcòngópphầnbảovệmôitrường.NếutínđồPhậttửkhôngmangtúini-lonlênchùathìngôichùanàykhôngcómộtchiếcnàocả.Nhàchùacũngthườngkhuyếnkhíchmọingườinênsửdụngnhiềuhơncác loạigiấycóthểtáichế,trântrọngnguồntàinguyênhơnnữa.Biếtphúctíchphúcmớicóthểlàmchotâm linhtrongsạchBảovệmôitrườngvậtchấtchỉcóthểgiảiquyếtphầnngọn, cănbảnchưagiảiquyếtđược tậngốc rễvấnđề;giữcho tâm linhtrongsạchxuấtpháttừviệctịnhhóagốcrễnộitâm,duychỉcóvậymớicảithiệntậngốcđược.Bắtđầutừgiữchotâmlinhtrongsángchúngtamớicóthểcamtâmtìnhnguyệngiảmbớtthóiquenlãngphínguồntàinguyên,đókhôngchỉlàviệcyêucầungườikhácthựchiệnmàđócũnglàmộtcảmgiáchưởngthụchứkhôngphảilàsựhysinh,nhưvậymớiđượcgọilà“triphúctíchphúc”!Cáigọi là “giữsạch tâm linh trongsáng”ýnóidocái tâmchúngtabị “ônhiễm”,dẫnđếnmôitrườngcũngbịônhiễmtheo.Giảnhưcái tâmkhôngbị “làmbẩn”, thìmôi trườngcũngkhôngthểbịnhiễmbẩntheo.Bởitâmlinhđiềukhiểnthânthể,hànhvicủachúngtađượckếtnốichặtchẽvớicáitâm,sựthayđổitâmniệmcủamỗichúngtacóthểlàmthayđổicảmộtconngười,mộtgiađìnhthậmchícảmộtxãhội,dovậymàtâmniệmthayđổilànhântốquantrọngnhấtcótácđộngmạnhmẽđếnnhữngđiềuxungquanh.Môitrường-tựbảnthânnókhôngthểtựtạorasựbầnthỉulộnxộn,thựcvậthaykhoángchấtkhôngthểgâyônhiễmchomôitrườngsốngcủaconngười,cònđộngvậtcũngchỉ làthứcânbằngsinhtháitrongthếgiớitựnhiên,chỉcóconngườimớicóthểtạorasựbẩnthỉulộnxộnđó.Khôngnhữngconngườigâyônhiễmchomôitrườngsốngmàcòngâyônhiễmchomôitrườngtinh thần, từ việc “ô nhiễm” ngôn ngữ, văn tự, ký hiệu, các loại hình khác nhau cho đến tưtưởng,quanniệm...tấtcảđềuđemlạicholoàingườinhữngvếtthươngmớivàsựônhiễmmớichotâmlinh.Sựônhiễmmôitrườngvậtchấtđềudoconngườigâynên,mànhữnghànhđộnggâyồnhiễmđókhôngthểtáchrờicáitâmtrongmỗichúngta,cái“tâm”điềukhiểntấtcảmọihànhvivàsuynghĩ.Môitrườngquanhtasẽkhôngbịônhiễmnếucáitâmtrongmỗicánhântrongsạch.Vìvậykhibànluậnđếnồnhiễmmôitrườngnhấtthiếtphảibắtđầutừgốcrễ,cầnnhấnmạnhvàkhơimàochoviệc“giữchotâmlinhtrongsạch”.TrântrọngphúcbáomìnhđangcóVấnđềbảovệmôi trườngcầnđượcgiảiquyếtmộtcáchtriệtđể,phảiđơngiảnhóanóngaytừcuộcsốngthườngngàycủachúngta,bắtđầutừnhững

điềugiảndịnhất,nhữngthứkhôngcầndùngthìkhôngnêndùngvàcàngkhôngđượclãngphí.cần“triphúctíchphúc”,yêuquýbảovệđốivớimôitrườngsốngxungquanhta,khôngsửdụnglãngphíhaybừabãi.Lãngphíđãtrởthànhthóiquencủađaphầnconngườihiệnđạingàynay,nhiềuthứđồchưadùnghếthoặcdùnghỏngrồiliềnvứtđi,dùđólàtiềnmàmìnhbỏranhưnglãngphínhữngthứđồđócũngcónghĩalàđanglãngphínguồntựnhiêncủatoànbộcôngdântrênthếgiớinày.Nguồntàinguyêntrêntráiđấtcủachúngtangàycàngcạnkiệt,trongkhiđóthìdânsốkhôngngừngtănglên.Nếungaytừbâygiờtakhôngnghĩcáchtịnhhóalòngngười,đơngiảnhóacuộcsốngcủanhânloại, lờinóikhôngđiđôivớihànhđộngthìvôhìnhchungsẽlàmđảolộntrậttựmọithứvàđócũngchỉlànhữnglờikêugọiviểnvôngmàthôi.Phúcbáocủamỗiconngườiđềucógiớihạnnhấtđịnh,nếudùnghếtphúcbáocủakiếpnày,thìkiếpsausẽchẳngcòn tích lại đượcchútnàocả.Giốngnhưnhữngconmađói khát vậy, cóthứcănkhôngănnổi,cónướcuốngkhônguốngđược,đâygọilàluậtnhânquảbáoứngởđời.Không biết coi trọng phúc báo, ngược lại còn lãng phí thì kiếp sau chỉ có con đường sốngchungvớiquỷđóimà thôi.Phậtphápdạyrằng,nhânquả,phúcbáochính làcáigiữcho tâmlinhtrongsáng.Nhânquảđượcnhắcđếnởđâychỉkếtquảcủatấtcảnhữnggìkiếpnàychúngtalàmcóliênhệmậtthiếtđếnkiếpsau.Cóthểkiếpnàyhoặckiếpsauhoặcconcháuchúngtasẽgặpphảiquảbáo.Chonênchúngtacầnchuẩnbịkỹchokiếp laisinh, trântrọngnhữnggìmìnhđangcó,đồngthờicầnphảitạoranhiềuphúcbáohơnnữachokiếpsau.Chúngtathậtmaymắn,đượcsốngtrongđiềukiệnvậtchấtkháhơnrấtnhiềusovớichaông,đầuóclạirấtlinhhoạt.Đầuóccólinhhoạtthìđờisốngvậtchấtmớiđầyđủ,làmviệcgìcũngthuậnlợi,đâycũngchínhlàphúcbáocủachúngta,vìthếcầnphảibiếttrântrọng,giữgìn.Bây giờ không trân trọng thì con cháu sẽ gặp taiương Tôi không phải đang hăm dọa mọingười,20nămsau,nếunguồnnướcuốngcủachúngtakhôngphảinhậpkhẩutừnướcngoàithìđiềuđócónghĩalàcầnphảibiếnnướcbiểnthànhnướcngọt.Nướcmưatrêntrờicótínhaxitcao,khôngthểthaythếnguồnnướcuốngđược.Khinướcmưarơixuốngmặtđấtcóchứacácchấtbảovệthựcvậtthìtacũngkhôngthểdùngnguồnnướcnàyđược.Khiđó,nướctrongbồncầnphảidùngchấtClođểkhửtrùngthìmớicóthểyêntâmsửdụngđược.Trong tương lai không thểcóchuyệnsửdụngnguồnnướcngầmbởinguồnnướcnàybị cạnkiệt,khiếnchonhiềukhuvựcbịbiếnthànhsamạcdùhaycómưa.Nếukhôngbiếtquý trọng,bảovệnguồnnướcngay từhômnay, thìnguồnnướccủa20nămsaukhôngthểuốngđượcnữa,đâycũnglàvấnđềlớncầnđượcchútrọngquantâmtừnhiềuphươngdiệnkhácnhau.Môitrườngsốngquanhtađềulàrácthải,dùcóchônvùidướinhữngngọnnúicaothìnóvẫncứlàrácthải.Mộtsốchấtthảingoàibiểnkhôngthểtrôinổiđếnnơikhácrồicũngsẽbịsóngđánhquaylạibờvàlưulạitrênđấtgâyônhiễmmôitrường.Nếuchúngtakhôngkịpthờikìmhãmlạihoặcđiềuchỉnhlạiquanniệmsống,phươngthứcsốngthìtôitinrằng500nămsautráiđấtcủachúngtatrànngậprácthải,cơthểloàingườisẽbịmắccácbệnhvềda.Nhưngnếukịpthờiquayđầulạiyêumếnbảovệmôitrường,ngườingườicótâm cùng nỗ lực thì có thể tránh được những tai họa khủng khiếp trong tương lai và thiênđườngnhângiankhôngphảilàmộtgiấcmộngnữa.ĐốisáchgiảiquyếtvấnđềmôitrườngLàmsaogiảiquyếtvấnđề liênquanđếnmôi trường?Tôichorằngchúngtanênđưarađốisáchchobốnphươngdiệnsau:

Thứnhất làquyđịnhvà thihànhchínhsáchcủachínhphủ.Chínhsáchcủachínhphủcó liênquanmậtthiếtđếnvấnđềpháttriểnmởrộngnềnkinhtếvínhưkhaiphánôngmục,mởrộngcác ngành công nghiệp, còn sự tăng trưởng của kinh tế tỉ lệ thuận vớimức độ tàn phámôitrường.Dođó,cùngvớiviệcđưaracácchínhsách,chínhphủcần lưutâmcânnhắcđếnsựphát triểnsongsonggiữachínhsáchbảovệmôi trườngvàchínhsáchphát triểnkinhtế,cầntăngcườngmột vài công tácbảovệmôi trường, khôngnênquáchú trọngvàokinh tế.Pháttriểnkinh tếcó thểchậmmộtchútcòncôngtácbảovệmôi trườngcầnđượccải thiệnnhanhhơnnữa.Thứhai,vềmặtquanniệmcuộcsốngthườngnhật,ngườingườinêncóthóiquentiếtkiệm,tíchphúc.Khôngnênchorằngtiềncónhiềurồicóthểdùngthoảimáikhôngcânnhắc,cũngkhôngnênchorằngvậtchấtdễcóđượcmàcóthểthayđiđổi lạimộtcáchlãngphí,dùngchưahếtliềnxàiphungphí.Chúngtacầnbiếtrằngđâylànhữngviệclàmcầnthiếtđểkhốngchếnguồngâyônhiễmvàsựlãngphítàinguyên.Trênthựctế,mỗingàychúngtanêncoitrọngnguồntàinguyênthiênnhiênnhiềuhơn,vàsựlãngphítrởthànhthứrácrưởiđangpháhoạimôitrườngsốngquanhta.Cơ thểconngười tacóda, cóhuyếtmáu, cóxương thịt, tráiđất củachúng tacũngvậy,nócũngcóxươngthịt,huyếtmáu.Chúngtasửdụngnguồntàinguyênthiênnhiênđồngnghĩavớiviệcchúngtađangrútdầntừngkhúcxương,tríchratừngkhốimáucủacơthểđểdùng.Mộtkhilấymáura,cơthểsẽlâmvàotìnhtrạngthiếumáu,vàsựsốngsẽchẳngcòn.Lúcđó,tráiđấtcủachúngtasẽchỉlàmộttinhcầuchếtkhôhéokhôngngườicưtrú.Tôicũngthườngnói,tráiđấtlàmẹcủaloàingườivàmuônvạnvật,dùbịnhữngđứaconháuđóihútcạnnguồnsữathìcũngkhôngthểtànpháthânthểngườimẹấy.Khita lãngphítriệtđểnguồntàinguyênđócũngcónghĩalàtađangcắttừngkhúcxương,rúttừnglítmáu,xéráchtừngthớthịt,nhổtừngchiếclôngtrênthânthểcủamẹmình,tấtcảhànhđộngđósẽlàmchongườimẹcủachúngtamauchóngtànlụivàchếtđi.NguồntàinguyênthiênnhiênlàmáuthịtcủatráiđấtÝtưởngvậnchuyểnnguồntàinguyêntừmộtnơinàođótrongkhônggianhaymộttinhcầunàokhácvềtráiđất làđiềukhócóthểxảyra.ĐểkhiếnchocõiNiếtBàntrầngiannàycóthểthựchiệnđiềuđóthìngaytừgiâyphútnàychúngtanênbiếttrântrọngvàsửdụngđúngnguồntàinguyên.Thứba,cácngànhnghềcôngthươngnghiệpnêncó tráchnhiệmvànghĩavụnhiềuhơntrongviệccảithiệnmôitrường.Vídụnhưcảitiếnchếtạomộtsốmáymócxửlýtìnhtrạngônhiễm,chorađờicácloạisảnphẩmưuviệtkhôngpháhoạivàgâyônhiễmmôitrường.Thứtư,vềphươngdiệngiáodục,cácbậcphụhuynhcầnphảigiáodụcconcáimìnhýthứcvàkiếnthứcvềbảovệmôitrườngngaytừkhicònnhỏ.Dạychúngbiếtyêuquýđồvật,biếttrântrọngnhữnggìmìnhđangcóvà tíchphúcchomai sau.Ngoài ra, cácbậcchamẹcũngcầngiảnggiảichocácconnghe,saukhimôitrườngbịpháhủythìkhôngthểcóđượckhônggiansinh tồnnữa.Chúng tachỉcómột tráiđấtmà thôi,khôngcócái thứhainữa.Nếukhôngbiếtphương thứcsống rasaođểbảovệmôi trường thìnhữngquốcgia làm tốtcông tácnàysẽkhinhthườngđấtnướcchúngta,hơnnữa,chúngtacóthểsẽbịtrừngphạt.

Ănvớitháiđộtựnhiên,vuivẻConngười hiện đại ngày nay tận hưởng sở thích hamăn hamuống nhưng thường haymắcbệnh.Tuythứcănngonnhưngkhôngcónghĩalàđảmbảosứckhỏe,vậyănuốngnhưthếnào

mớiđượccoilàsựlựachọnsángsuốt?

Tụcngữcócâu“dândĩthựcvitiên”-dânlấycáiănlàmgốc.Ẩmthựclàmộttrongnhữngđiềukiệnsinhtồncơbảnnhấtcủaloàingười,quầnáokhôngcómặccũngkhôngsaocả.Nhânloạisẽkhôngthểsinhtồnđượcnếukhôngcóthứcănđồuống.Dùviệcănuốngrấtquantrọng,nhưngnhữngconngườiđangsốngtrongthếkỷ21sắpchuyểngiao sang thể kỷ 22 cần phải cải thiệnmột chút về quan niệm ẩm thực.Mỗi thờimỗi khác,nhữngngườithuộcgiớicôngthươngnghiệpthườngchútrọngnhữngbữaănnhanh,cònnhữngngườinôngdânthì lạirấtchútrọngđồthậtvàmỹvị, tôimuốnănnhữngmónănngonvàdinhdưỡng,nhưngkhôngphải ngonnhờcáccáchphachếkhácnhau.Ngườiđầubếp tồi nhất làngườisửdụngrấtnhiềucácloạigiavịđểlấyđượcvịthứcăn.Mộtđầubếpgiỏicóthểchoranhữngmónănđầychấtdinhdưỡngvàcómùithơmhấpdẫnđặctrưngcủatừngmón.Vàcáimùivị,dinhdưỡngđódochínhbảnthânảnmàcảmnhậnđược.CầnănthứcảnngongiàudinhdưỡngĂnnhưthếnàothìcódinhdưỡng,vàngonmiệng?Điềunàydotháiđộvàđộngtáckhiăncủachúngtahìnhthànhnên.Thườngthìchúngtahayăncơmtrong tâmtrạngkhông tập trung,vừaảnvừanói,vừaănvừasuynghĩ,vừaănvừaxemtivi,thậmchívừaănvừahọpbàn.Đâylàmộtthóiquenxấucủathờiđạicôngnghiệp.Cáchănnhưvậy làmộthìnhthứcngượcđãidạdày,ruộtcủachúngta,cóthểdẫnđếntìnhtrạngtiêuhóakém.Khichúngtatưduythìcơquanđầunãocầnmáulưuthông,cònkhidạdàytiêuhóacũngcầncómáuđểthựchiệnnhiệmvụnhàotrộnthứcản,haibộphậnnàyđềucầndùngđếnmáucùngmộtlúcvàxảyratìnhtrạnggiànhgiậtnguồnmáucủanhau,điềunàyhoàntoànkhôngcólợichosứckhỏe.Phươngpháptốtnhất làkhiănchỉ tậptrungvàoăn, làmviệcchỉ tậpchungvàolàmviệc,khôngnênvừaănvừalàm.Ngườibiếtcáchảncơmlàngườivừanhairấtkỹ,rấtnhanhnhưngrấtnhẹnhàng,lạivừathấyđượcmỹvịcủamónănvàchấtdinhdưỡngtrongđó.Nướcmiếngtrongmiệngtavốncócôngnăngtiêuhóathứcăn,vìvậykhi thứcănvừavàođếnmiệng làđãbắtđầuquátrìnhtiêuhóarồi, khi xuốngdạdày thìnhanhchóngbị tiêuhóahoàn toàn, sauđócácchấtdinhdưỡngsẽđượchấp thụqua ruột non.Quabaquy trìnhhoạt độngnhư vậy, thứcăn sẽđược tiêuhóahoàntoànvàchuyểnđổithànhchấtdinhdưỡngchocơthểhấpthụ.Bìnhthườngmộtbữacơmcủatôikéodàikhoảngmườilămphút,thờigiantuyhơinhanhmộtchútnhưngtôicảmthấybữaănrấtngonmiệng,vàănhếtthứcăn.Tôinghĩcáchănnhưthếnàyrấtquantrọngvàtốtchosứckhỏe.ĂnmộtcáchvuivẻThứnữa, tacầnbànđến tháiđộkhiănuống,khôngnênănquáno.Cónhiềungườiănuống thườngquáđộ,cóngười thìbữanàyănno,bữasaunhịnđói.Tốtnhấtchúngtanêncóthóiquenănđủlượngthứcănvừaphải,ănđúnggiờgiấc,uốngnướcđúnglúc.Mộtkhiănđúngbữa,ănmộtcáchvuivẻthìnhấtđịnhtiêuhóasẽtốt,cơthểcũngkhỏemạnh.Nếuănkhôngđúngbữa,lượngthứcănkhôngphùhợp,bữaănbữabỏsẽdẫnđếnhiệntượngkhimuốnănsẽănthùnguốngchậu,cònlúcđóithìvừađóivừakhát.Cáchănnhưvậykhôngcólợichosứckhỏe.Hơnnữaảnuốngkhôngbiếtđiềutiếtsẽkhótiêuhóa,cácchấtbàitiếtcũngdễlênmenbấtthườnggâyramùihôimiệng.Nguyênnhândothứcănchưađượctiêuhóavàhấp thu hết, sau khi vào đến ruột và dạ dày thì công năng tiêu hóa không hoạt động bìnhthườngdẫnđếncácchấtbàitiếtgâymùihôi84thốivôcùng,điềunàycũngchứngtỏhiệntượngtiêuhóakém.Tiêuhóakémlà tácnhângây tổn thươngchodạdàyvàruột,có tácđộngpháhoạicấutrúccáctổchứccơthể,đúnglàlợibấtcậphại,dovậychúngtanênthayđổithóiquen

xấunày.Đổăntựnhiên làngonnhấtChúngtanênănloạithứcănnàocólợichosứckhỏe?Loạinàongonnhất?Câutrảlờilàthứcăncónguồngốctựnhiênlàngonnhất,màlạivừahợpvệsinh.Phàmlàđộngthựcvậtchănnuôinhântạodùlàsốngdướinướchaytrêncạnthìđềucóchứacácchấtđộctốcóhạichocơthể.Cóloạichứađộctốtrongchấtbảovệthựcvật,cóloại lạichứakíchthíchtốhooc-môn,chấtdiệtcôntrùngkhiếnchođộngvậtvừatovừabéo,cònraucủquảthìvừatovừanonmởn.Nhữngloạithựcphẩmnàyrấtcókhảnăngbịthôithúcsinhtrưởngtrongthờigianngắn.Phươngphápnuôitrồngtheophươngthứchóahọcnàycònđượcgọi làphươngphápnuôi trồngvôcơ.Vídụnhưnuôi lợn,nghenóichỉcầnchămsócbathánglàcóthểxuấtrathịtrườngtiêuthụ;haynhưnuôigàvịtchỉcầnthờigianrấtngắncóthểđemtiêuthụđược.Đâyđềulànhữngsảnphẩmđượcnuôitrồngchămsóccósựthamgiacủacácchấtkíchthíchsinhtrưởng,khôngphảilànhữngsảnphẩmtựnhiên.Nhưvậy,đâyđượcgọilàcódinhdưỡnghaycóchấtđộchại?Tôikhôngmuốntấtcảchúngtaphảiănchay,nhưngtôikhuyênmọingườinênảnítthịtđộngvật,đặcbiệtlàcácloạiđộngvậtnuôitrongmôitrườngnhântạo,càngítcàngtốt.Ngoàira,chúngtanênchămsóccâytrồngbằngcácloạiphânhữucơ,tốtnhấtkhôngnêndùngcácloạithuốcbảovệthựcvật,thuốcdiệtcôntrùngsâubọ.Hiệnnaycórấtnhiềuvườncây,khivừađơmhoalàngườichămbónphunngaythuốcbảovệthựcvậtchođếnkhikếttrái,sauđódùnggiấybọctráicâylại,nhưngcầnchúýkhôngnêndùngcácloạigiấycótầmchấtbảoquản.Nhưngngaytừkhivừađơmhoakếttráitađãphuncácloạithuốcđórồi,vậycócáchnàocảithiệnchất lượngquảđókhông, vấnđềnàycần tới sựđónggópcủacơquanquản lýngànhnôngnghiệpvàmộtsốthươngnhânđầutưvàongànhnàybởingườisửdụngngàycàngnhiềumàcáccửahàngbánthựcphẩmsạchcũngngàymộttănglên.Thựcphẩmsạchnóitớiởđâylànhữngloạikhôngcóchứahàmlượngchấtbảovệthựcvậthaycácloạithuốchóahọc,khôngbaogồmcácsảnphẩmthịtđộngvật,làloạithựcphẩmkhiếnchongườimuaantâmsửdụng,vàsửdụngmộtcáchlànhmạnh,cólợichosứckhỏe.ẦmthựcthếkỷmớiTôi từngđọcmộtcuốnsáchcótênÂmthựcquanthếkỷmới, tácgiả làcon traicủaôngchủngànhcôngnghiệpKemcủaMỹ.Ôngcóchủ trươngkhôngăn thịtđộngvật,cũngkhôngăncácsảnphẩmchếbiếntừsữa,khôngănthịtgà,thịtvịtvàtrứngcủachúng,bởi theoông,các loàiđộngvậtnàybịconngườingượcđãi từ rất lâu rồi.Gà,vịt, lợn,bòvànhiều loài động vật khác hầu như đều bị nhốt trong chuồng, còn người nuôi thì dùng nhiềuphươngphápđadạngkhácnhauthúcchochúngsinhtrưởngnhanh,tobéomộtcáchbấtbìnhthườngkhôngtuântheoquyluậttựnhiên,vìvậymàcơthểchúnghàmchứamộtlượnglớncácchấtđộchại.Khiăncácloạithịtnàyđiềuhiểnnhiêncơthểchúngtacũnghấpthụmột lượngchấtđộcnhấtđịnhvàocơthểgâynguyhạichosứckhỏe.Đólàlídovìsaotácgiảkhôngăncácsảnphẩmtừ thịthay trứng.Tuynhiên, tôi khôngcóýyêucầumọingườikhôngđượcăn thịt, tôi chỉhyvọngnhữngconngườicủathếkỷ21cóthựcphẩmsạchđểăn,tốtnhấtnênănítcácsảnphẩmđượcsảnxuấttừcáctrangtrạichănnuôi.

ĐạitrítuệpháđạivọngngữSứcmạnhcủatrítuệcóthểphávỡnhữnglờinóihoangđường.Trên đời này ai cũng từng cómột lần nói dối, nhưng đối vớimột số người đó lại là chuyện

thườngtình.Cóngườithìcótâmthiệnnhưngcũngcóngườitâmđịađộcác.

Khiđốimặtvớikẻhaynóihoangđường, làmthếnàođểkhôngbịchegiấu?Làmsaophávỡnhữnglờihoangđườngđó?Vàlàmthếnàođểcólợichotamàkhônggâyhạichongườikhác?Làngườithìaiaicũngbiếtnóidối.TrongPhậtgiáo,nóidốiđượcchialàmbaloại:thứnhấtlàđạivọngngữ,thứhailàtiểuvọngngữ,vàmộtloạinữagọilàphươngtiệnvọngngữ.Đạivọngngữlàlờinóidốibịađặtkhiếnchongườikháckhinghethấyliềntinvào,chỉlệnhcủathầnthánh,ngoanngoãnnghetheomộtcáchvôđiềukiệndẫnđếnkhuynhgiabạisản,thậmchílàtancửanátnhà.Tiểuvọngngữlànhữnglờinóidốinhỏnhặt,khônggâyhạiđếnđạithể,cũnggiốngnhưôngVươngbándưa,vừabánvừatựkhendưangọtkhiếnchongườimuaphảiđộnglòng,nhưngkhimuavềthìmớipháthiệnkhôngngonnhưdưaănthửhoặcnhạtnhưnướclã,kiểunóidốinàykhônggâytổnhạigìnhiềuđếnngườikhácnhưngcũngkhôngnêncó.Phươngtiệnvọngngữlàkiểunóidốivìmuốnđốiphươngcólợimàdùngthiệnýđểlừaanhta.Vídụnhưcâutụcngữ“trôngmơgiảikhát”,hayănbánhvẽ,ăncágỗ.“Trôngmơgiảikhát”làcâu chuyện có nguồn gốc từ thời TamQuốc. Truyện kể rằng khi quân lính trên đường hànhquânthấyrấtkhát,thấyvậyTàoTháobènbảorằnghọsắphànhquânquarừngmơrồi,nhữngquảmơbây giờ đangmùa chín rộ, đếnđó có thể giải laomột lúc.Nghe vậy ai nấy đềuứanướcmiếngvàcảmthấyđỡkháthẳn.Vừanhắcđếnmơlànhắcđếnvịchualàmchoaiaicũngchảynướcmiếng,vàkhôngai còncảm thấykhátnữa.Theobạn thì kiểunóidốinày tốthaykhông?THậtkhóđểluậnđoán,nhưngnórấthiệunghiệm,cóthểgiúpđỡngườikhác.Cácbácsỹ thỉnh thoảngphảiápdụngphương thứcnày trongkhiđiều trịbệnhđểgiao tiếp tròchuyệnvớibệnhnhânnhằmhiểurõhơnbệnhtìnhvàcóđượcsựhợptáccủahọ.Mặtkháctrongcuộcsốnghàngngàytacũngthấycácbậcchamẹthườngdùngcáchnàyđểcưngnựngcontrẻăncơm.Lướitrờilồnglộng,thưamàkhó lọtBấtkểloạingườinàocũngcóthểnóidối.Cókẻthìthíchchiphiếunóisuôngnướcbọt.Cáigọilàchiphiếunóisuôngởđâykhôngphảilàkhaiphiếuthật,màchỉlàlờinóiqualoa,sauđóvincớăntiền.Chúngtakhôngnhữngcóthểthêudệtrađủcácloại lí do khácnhau, thậmchí cònnói nănghùnghồn tráchmócngười khác, gắp lửabỏ tayngười.Loạivừaăncướpvừalalàngnàytrênthựctếlàkẻnóidốithôngminhnhấtvàxuấthiệnngàycàngnhiềutrongxãhội.Một loạingườinóidốikhác là loại thíchđầucơ trục lợi, lợidụngngườikhác.Vídụnhư,mọingườiđềuphảilaunhànhưngcómộtngườikhônglàm,thếlàanhtadệtramộtcâuchuyệnđểlừamọingười,như“tôibịdằmcắmđếngiờvẫnchưalấyđượcra,tôikhôngthểlaunhàđược”.Loạinóidối kiểunhư thếnày rấtnhiềungườiphạmphải, hơnnữacòn thườngxuyênxảy ra,chẳngcógìlàkìlạcả.Nhưngcũngcónhữnglờinóidốikhôngbaogiờvạchtrầnđược,chỉcóđợichođếnkhianhtatựnóirathìmớibịpháthiện.Biểuhiệncủaanhtagiốngnhưlúcbìnhthường,khôngmộtchútsơhởnào.Mộtsốngười lại thườngxuyênnóidối,phàmyêucầuanhta thựchiệnnghĩavụvàchịu tráchnhiệmnàođóthìanhtacóthểnóidốiđược.Loạingườinàycuốicùngcũnggặpquảbáomàthôi.Bấtcứaicũnghiểurõrằngkhôngthểtintưởngkẻhaylừagạtngườikhác,khôngthểgiaotiếpqualạivớihắn,nếukhôngngườibịthiệtchínhlàbảnthânmình.Vìthếchonênđôikhinóidốicũngchẳngcóíchlợigì.

Cũngcómộtsốngườibiếtnóidốimộtcáchhoànmỹ,khôngcóbằngchứngnàochứngtỏanhtađangnóidối,khiếnchomọingườiaiaicũngtin tưởng,khôngnhữngvậymàsaukhibị lừacòn đem lòng cảm ơn hắn, tuy nhiên hiện tượng này ít khi xảy ra trong cuộc sống. Thôngthườngsaukhibịlừavàilầnthìconngườitasẽpháthiệnrachântướngsựviệc.Gặpphảikẻnóidối,chỉcòncáchđốiphóbằng trí tuệ Cuộc sống lên xuống của đời ngườigiốngnhưnhữngconsóngngoàibiểnkhơi,Khôngcónhững trắc trởsẽ làmngười tamấtđicảmsựcảnhgiác,Bìnhtĩnhnhìnnhậncácvấnđềtrongcuộcsống,Thìchodùcókhókhănđếnđâucũngtrởnêndễdàng...Cửaảinhânsinhcóthểlớncũngcóthểnhỏ.Vớinhữngngườilinhhoạtthìcảmthấyviệcxửlývấnđềsẽnhẹnhàng,cònngượclạisẽcảmthấyviệcgiảiquyếtvấnđềthậtnặngnề.Sự linhhoạt trongviệcgiảiquyếtvấnđề thểhiệnởviệcnắmbắtnhữngkhókhănmàvấnđềgặpphải,hiểurõmứcđộnghiêmtrọngcủavấnđềđónhưthếnào?Cửaảikhókhănnàycònbaogồmcảnhữngtổnthấtvềkinhtế,danhdự,chứcvụ,sứckhỏe,ngoàiracòntổnthấtvềcảsinhmạng.Trongnhữngtổnthấtnóitrênthìtổnthấtvềsinhmạnglànghiêmtrọngnhất.Cóthểmấtbấtcứthứgì trừsinhmạng,sauđóđếnsứckhỏe.Tiềnbạc lànhữngthứnằmbênngoàicơthể,cóhaykhôngkhôngquan trọng,sựnghiệp thìcó thểgâydựng lại,danhdự thìchỉ làcảmnhậnkháchquanvàchủquannhưngsứckhỏethìluôncầnphảiđượcchămsóc.Nhìntừgócđộkháchquan,bịngườikhácphỉbángdườngnhưlàmộtsựtổnthất.Từgócđộchủquan,cũngcóvẻlàsựtổnthất,nhưngthựcchấtkhônghềcósựtổnthấtnàoởđây.Tụcngữcócâu: “Nếukhông làmviệcxấu,nửađêmcó tiếnggọicửacũngkhôngsợ”. “Câyngaykhông sợ chết đứng” - nếu thực sự bản thân không phải như lời đồn đại thì không phải sợnhữnglờiđàmtiếu.“Dùainóingảnóinghiêng,lòngtavẫnvữngnhưkiềngbachân”.Gặpphảitrườnghợpbị tổn thấtdanhdự,bạnsẽ làmgì?Chỉcầnxử lý tốt,đươngnhiêndanhdựvẫnđượcbảotoàn.

ThấuhiểutìnhngườimớilàthànhcôngConđườngsựnghiệplênxuống,trắctrởgiốngnhưnhữngconsóngngoàikhơi.Nếutrongsựnghiệpkhônggặpphảinhữngkhókhănthìdườngnhưthiếuđisựthửthách,làmngườitamấtđisựcảnhgiác.Nếusựnghiệpcứmãithuậnbuồmxuôigióthìkhôngđượcxemlàthànhcông.Thànhcôngđíchthựcnằmởkinhnghiệmđượctíchlũyvàsựtrảinghiệmphongphú.Vìthế,thấuhiểutìnhngười,thấutìnhđạtlýmớiđượccoilàthànhcôngthựcsự.Nhữngkhókhăn trắc trở trongcuộcsốngcó thểđượcxemlàkinhnghiệmthànhcông,khôngnênxemđólàsựthấtbại.Trongcuộcsống,cửaảikhókhănliêntiếpnốinhau,bạnsẽlàmthếnàođểgiảiquyếtchúng.Vídụ,mộtchiếclárụngxuống,tasẽlokhôngbiếtchiếclácólàmrơivỡđầuta;haymộtconchimsẻbayqua,tasẽlokhôngbiếtnócóphóngmộtbãiphânlênđầutahaykhông.Giảsử,chúngtaluônlolắngvềnhữngđiềunhưthế,chúngtasẽkhócóthểsốnglâu trongcuộcsốngnày.Cửaảinhânsinhcó lớn,cónhỏ.Cửanhỏ thìkhôngđáng lo,khôngcầnquantâmnhiềuđếnchúng.Nhưngphảichốngchọi lạiđượcvớibãotápmưasa,mới thểhiệnđượcsựnhẫnnạitrongcuộcsống.Nhữngviệcnên làmhãycứ làmnhưthường lệChỉvìmộtviệcnhỏhoặcmộtviệckhôngquánghiêmtrọngmàphảingàyđêmsuynghĩ,hoặctìmcáchthoátkhỏinhữngsuynghĩđólàmột

điềuvôcùngđaukhổ.Trongcuộcsống,tôicũngthườnggặpphảinhữngcửaảinhưvậy,hơnnữacòngặprấtnhiều.Cónhữngcửaảithậmchícònphảiđánhđổibằngtínhmạng.Nhưngkhithậtsựphảiđổilạibằngtínhmạng,thìchodùbạncódùngcáchnàođinữahaynỗlựcđếnthếnàocũngkhôngthểthoátra.Đãbiếtkhôngthểthoátrađược,thìlolắngliệucótácdụnghaykhông?Nếumuốn tránhnhữngviệcđó,nguyên tắcđầu tiêncủa tôi làcầnphảinghĩcách;khôngnênquálolắnghoặccăngthẳng.Thứhai,khôngnênđểnhữngkhókhănlàmảnhhưởngđếnsứckhỏe.Sứckhỏecầnphảiđượcgiữgìn, khôngnên lo lắngquánhiềuvềnhữngvấnđềđó.Hãycứ làmviệcvànghỉngơinhưbìnhthường,nhữngviệccầnlàmhãycứlàmnhưthườnglệ,đươngnhiên,hãygiảiquyếtnhữngvấnđềlớnmộtcáchnhanhchóng.Nhưngcũngđừngnênquantâm,nghĩngợihaylolắngquáđếnchúng,nếukhôngchẳngbaolâutócbạnsẽbạctrắng,tinhthầnsẽmệtmỏivìloâu,nghiêmtrọnghơnnữarấtcóthểgâyracácloạibệnhliênquanđếnthầnkinh.Chodùcửaảikhókhăn trướcmắt lớnhaynhỏ,đểduy trìmộtsứckhỏe tốt, trước tiênphảiphảiduytrìtrạngtháicânbằngtâmlí,sauđómớiđốimặtvớikhókhăn,tiếpnhậnvàxửlýkhókhăn,cuốicùnghãyloạibỏchúng.Chúngtaluônphảinhớrằng,khôngcósứckhỏecũngđồngnghĩavớiviệcmấtđitínhmạng.Khicửaảikhókhănxuấthiện,khôngnênxửlýchúngmộtcáchmùquáng.“Thàlàmviênngọcvỡcònhơnlàmviênngóilành”;“làmviênngóilành”cũngkhôngphảilàmviệcgìxấuxanhưngnếungọcvỡrồithìthậtsựkhôngcòncơhộinàokhác,điềunàychẳngphảilàhamcơhộitrướcmắtmàthiếuđi tầmnhìnxatrôngrộng.Sẽrấtngumuộinếunghĩrằng“thà làmviênngọcvỡcònhơnlàmviênngóilành”.Thựctếkhôngaimuốnlấyđisinhmạngcủabạnhoặcmuốnlấyđisinhmạngcủabạnmàkhông lấyđược,nhưngbạn lạiđưasinhmạngmìnhchohọ,điềunàyquảthựcrấtngungốc.Chúngtanhấtđịnhphảithậtbìnhtĩnhtrongkhigiảiquyếtnhữngviệcrắcrối.Giảdụcóngườiđứngtrướcmặtvàđòi lấymạngcủabạn, lúcnàybạntuyệtđốikhôngđượchoảngloạn.Bạncàngtỏrahoảngloạnthìtínhmạngcủabạncàngbịnguyhiểm.Tôivẫnthườngnói“tânlaitươngđáng,thủylaithổyểm”,khikhôngthoátrađượcvấnđề,cứvòngvèorồicũnggiảiquyếtđược,thếthìhàtấtphảiđaukhổ?Cólầntôigặpphảimộtvấnđềrấthócbúanhưthếnày:cómộtngườingàynàocũnggọiđiệnthoạihoặccókhiđíchthânđếntìmtôithậmchídùngvũlựcđểuyhiếp.Nhưngtôivẫncứlàmviệccủamìnhnhưhằngngày,nhưngvấnđềkhôngnằmởchỗđó,mànằmởchỗtronglòngtôiluôncảmthấylolắng,ruộtganlúcnàocũngđangnhưlửađốt.“Ruộtganbị lửađốt”,mongmuốntắtđượcngọnlửađó làviệcvôcùngkhóchịu,nhưngcơmthìvẫnphảiăn,đếngiờvẫnphảingủ,việccầnlàmvẫncứphảilàm,nếucứluônnghĩđếnviệclàm thếnàođểdập tắtngọn lửa trong lòngcũngkhônggiảiquyếtđượcviệcgì,màphải tìmngườinàođógiúpmìnhcùnggiảiquyết.Nhưngnếubạncứtìmđạimộtngườinàođóđểcùnggiảiquyếtvấnđềthìcàng làmchobạnthêmvướngvíu.Vìthế,quantrọnglàphảitìmđúngngười.Tìmđúngngườirồi,họcóthểgiúpmìnhdập tắtngọn lửađangcháy trong ruộtgankia, cònkhông, khôngnhữngkhôngdập tắtđượcmàcònlàmnócháytohơn.

Cònnhớkhi tôiởchùaĐôngSơThiềnởMỹ,cómộtngười tìnhnguyệnđến thay tôi làm thợtrộnximăng,tronglúcsơsuấtanhấybịmộthạtcátbayrơivàomắt.Anhấynghĩnếudụimắthạtcátsẽchảyratheodòngnướcmắt,nhưngkhôngngờkhôngnhữnglấyđượchạtcátramàngượclạinócòncàngvàosâuhơn.Tôibiếtchuyệnliềnbảomọingườiđưangayanhấyđếnbệnhviện,bácsĩngaysauđóđãlấyđượchạtcáttrongmắtanhấyra.Trướcđómọingườiđềulolắngtớimứckhôngbiếtphảilàmgì,nhưngsaukhinghetôi,đưaanhấyđếnbệnhviệnthìkhôngđếnhaiphútsaumắtanhấyđãđượcxửlýxong.Khi giải quyết vấnđề trướchết khôngđượcmất bình tĩnh, phải tìmđúngngười có thể cùngmìnhgiảiquyết,cóphươngphápthíchhợpvàluôngiữnguyêntắc“annhiênquáquan”.

TâmbìnhthếgiớibìnhNếu trong lòng luôncảm thấymấtcânbằng thìmọisựsẽ luôn tranhgiành,Giànhgiật,muốnthayđổingườikhácsẽthựcsựlàmhọbịtổnthương,Giànhgiật,muốnthayđổithiênnhiênsẽlàmtổnhạiđếnthiênnhiên,Nếutráitimnhỏbécủamỗingườiluôncảmthấyyênbìnhthìcảthếgiớisẽluônyênbình.Chỉcầntráiđấtcóngườisốngvàchỉcầncóngườisốngtrêntráiđấtmộtngàythìsẽcóthiêntainhânhọa.Thờikỳnguyênthủy,mặcdùchưacónhữngtaihọadokhoahọckỹthuậthiệnđạigâyranhưbâygiờ,nhưngthờiđócũngđãcólũlụt,rắnđộc,thúdữ,...Tronghoàncảnhnhưvậy,conngườivàtựnhiênphảicảithiệnđểthíchứngvớinhau,màkhôngcầnphảitranhđấu.Tạinạnvớilửa,nước,gió,độngvật,côntrùnglànhữngtainạnmàcảthờixưavàthờinayđềugặpphải.Nhữngtrậnđạidịchchâuchấungàyxưabâygiờkhôngcònnữa,nhưngthayvàođólàcôntrùnggâybệnh,đâuđâucũngthấycôntrùng,tonhỏđềucó.Vìthếngàynayconngườidùng rấtnhiềucác loại thuốc trừsâu,kếtquả làdùngcàngnhiều thuốc trừsâu thìkhảnăngkhángthuốccủacôntrùngcàngmạnh.Một loạicôntrùngbị tiêudiệt thì lạixuấthiệnmột loạikhác.Càngtiếpxúcvớinhiềuloạithuốctrừsâuthìcôntrùngcàngcókhảnăngmiễndịch.Hơnnữa,dùngcàngnhiều thuốc trừsâuđểdiệtcôn trùngsẽcàng làm tổnhạiđếnsứckhỏeconngười.Nhữngtaihọađếntừthiênnhiêngọilàthiênđịch.Khitồntạiquánhiềumộtloàinàođó,sẽxuấthiệnmộtloàikháccókhảnăngchếngựđượcchúng.Phải chăng khoa học kỹ thuật càng phát triển, con người càng cần phải được bảo vệ nhiềuhơn?Dânsốthếgiớingàycàngtăng,càngxuấthiệnnhiềucácloạibệnhtậtvàtaihọa.Vìthế,nhữngvấnđềnàyhoàntoànkhôngphảihiệntượngcủangàytậncùngthếgiới.Đầuthếkỷ20,thờiđiểmcáchđâygần100năm,nhữngghichépvềcuộcsốngconngười lúcđónhưthếnào?Lúcđóđãcóthiêntainhânhọahaychưa?Tấtnhiênlàcórồi,tuynhiênlúcđóchưacónhữngtainạnvềmáybaynhưhiệnnay.Ngàynay,khoahọckỹ thuậtcànghiệnđại,dườngnhưconngườicàngđượcbảovệantoànhơn.Trênthựctếsựantoàncủaconngườikhôngphụthuộcvàosứcmạnhcủakhoahọckỹthuật.Rútcuộcliệukhoahọckỹthuậtcàngpháttriểnthìconngườicócàngđượcantoànhơn

haykhông?Vấnđềnàyvẫnđangđượcnghiêncứu.

NgườiTrungQuốctừngnói:nhânđịnhthắngthiên,hàmýsứcmạnhconngườisẽchiếnthắngđượcthiênnhiên.Vìkhilòngngườiđãyênbìnhsẽhòahợpđượcvớilẽtrời.Khilòngngườivàlẽtrờiđượcdunghòa,conngườisẽnhậnđượcsựgiúpđỡtừthiênnhiên,ngượclạinếucósựbấthòa,sẽphảichịuhìnhphạttừthiênnhiên.Vìsaođánhmấtsựkiểmsoát?Phảichăngconngườisốngtrongnhữngnămđầutiêncủathếkỷnàydườngnhưphảiđốimặtvớirấtnhiềuhiểmhọa.Chúngtakhôngnênnghĩnhưthế,hãycứlàmviệchếtmìnhcònthànhcônghaykhôngdo tựnhiênquyếtđịnh; theoquanđiểmcủaPhậtgiáo thìhãy thúcđẩynhânduyên,tiếpnhậnnhânquả.Tronghoàncảnhhiệnnay, lòngngườimuốncósựyênbìnhhaykhôngthìtrướctiênbảnthânchúngtahãybớtgâytaihọachothiênnhiên.Khilòngngườikhôngyênbìnhsẽgâyranhiềutộiácnhư:cướpbóc,bạo loạn,giếtngười...Đâychính lànhữngbiểuhiệncủahànhvimấtkiểmsoát.Córấtnhiềunguyênnhânlàmcholòngngườibấtổn.Khôngthểnóimộtaiđósinhrađãthíchbịphảnbội,hoặcmộtngườinàođóbịngườikháchãmhạimàépanhtaphạmtội.Nguyênnhânthìnhiều,nhưngởđâychúngtanóiđếnnhânduyên.Cónhiềunguyênnhândẫnđếnthiêntai,hiểmhọa:thứnhấtlàvấnđềtâmlýcủaconngười,mộtnguyênnhânkhácnữalàtìnhhìnhhiệntạicủathếgiới,điềunàyhoàntoànkhôngphảidoconngườiquyếtđịnh,nếuconngườichorằngcóthểdùngtrítuệkhốngchếthếgiớiđểđạtđượcsựyênbìnhđếnmộtmứcđộnàođóthìđólàmộtsuynghĩsailầm,sẽkhôngbaogiờđạtđượcmụcđíchđó.VínhưtrậncháyrừnglớnởInđônêxiahayĐàiLoan,khimớixuấthiệnđiểmcháy,quymôcháychưalớnthìvẫncóthểcứuđượcrừng,nhưngkhiđámcháylanrộngthìkhôngcócáchnàocóthểcứu,chỉchờcómộttrậnmưanhưtrútnướcmớicóthểlàmdậptắtđượcđámcháy.Nếuthờitiếthanhkhô,khôngcómưa,thìquảthựckhôngcócáchnàocứunổi.TaihọadoconngườigâyraTaihọacóthểdotựnhiêngâyra,cũngcóthểdoconngườigâyra.Đặcbiệtlànhữngtaihọatrongthờibuổihiệnđạihóangàynay,nhưdiệntíchcáckhurừngnhiệtđớibịgiảmbớt,tầngôzônbịtổnhại...tấtcảnhữngđiềunàyđềuảnhhưởngđếnsựcânbằngcủahệsinhtháitráiđất.Nguyênnhândẫnđến thiên tai,cókhi làconngườinhưngcũngcókhikhôngphải.Vì thếconngườikhôngnênquánhạycảm.Khiđốimặtvớithiêntai,điềuquantrọngvẫnlàphảithậtbìnhtĩnh.Phảibìnhtĩnhônhòatrongmốiquanhệgiữaconngườivớiconngườivàgiữaconngườivới thiênnhiên.Bằng lòngvới sốmệnhchứkhôngphải tranhgiànhvới thiênnhiênhayngườikhác.Nhưvậy,thếgiớisẽbớtđượcđirấtnhiềutaihọa.Nếu lòngngườikhôngcânbằng, luôn luôn tranhgiành,cướpbóc, tham lam,không thỏamãnvớinhững thứđangcó,sẽgâynênsự tranhgiànhgiữaconngườivới thiênnhiên,conngườivớiconngười,vợchồng,ruộtthịtvớinhau.Conngườicảitạothiênnhiên,thulợitừthiênnhiên,vàcuốicùnglạipháhoạithiênnhiên.Conngườimuốncảitạokẻkhácnhưngthựcralàlàmtổnhạiđếnchúng.Lòngngườimuốnyênbìnhtrướchếtphảilàmyênlòngmìnhsauđómớilàmyênlòngkẻkhác;khithiểusốđãanbìnhthìmớiyênlòngđượcđasố.Điềunàycóliênquanđếnnhữngnhàtôngiáo,chínhtrịgia,cácnhàkhoahọcvàcóliênquanđếntừngngười.Chodùbạnlàngườibình

thườnghaynhânvậtquantrọng,bìnhtâmmớicóthểbìnhthân,bìnhthânmớicóthểangia,annghiệpmớicóthểbìnhđịnhthiênhạsaurồibìnhđịnhcảthếgiới.

Làmthếnàođểgiảmáplựccuộcsống?Conngười thườngkhôngnhậnthứcrõvềbảnthânnên luônđemđếnchomìnhnhữngáp lựckhôngcầnthiết.Ta có thể làm lại được không?Thất bại rồi thì làm thếnào?Người khác sẽnghĩ ta như thếnào?Áplựcđếnnhưthếnào,vàlàmthếnàođểchúngbiếnmất?Bảntínhcủaconngườilàtừnhỏđãkhôngthíchlaođộng,thảokhổhỉlạc,trừphilàngườicóýchímớicóthểtránhđượcbảntínhnày.Khiđốidiệnvớinhữngvấnđềtừbênngoàicóngườixửlýbằngtinhthầntráchnhiệm,cóngườixửlýbằngnỗi losợ,còncóngườigiảiquyếtbằngsựthiếuvắngcảmgiácantoàn.Cảmgiácsợhãi,khôngantoàn,cảmgiáctráchnhiệmnặngnề,tấtcảgộplạisẽtạothànháplực.NguồngốccủasựsợhãiConngườivìkhôngnhậnthứcrõvềmìnhmàluônkhôngtinvàobảnthân.Khôngnắmrõđượchếtnăng lực,ưunhượcđiểmcủabản thân, luônphô trươngvề tàinăng,thổiphồngnănglựccủabảnthân.Bảnthânmìnhchưachắcđãtàihoahoặcnắmrõvềbản thânnhư vậy nhưng trong thâm tâm lại rất tự tin khoa trương, tâng bốc bản thânmình.Trongkhiđangbahoatângbốcvềbảnthânsẽgặpphảimộtsốrắcrối,khôngthểtiếptụcbahoanhưýmuốn,sauđósẽsinhracảmgiácsợhãi.Sợrằngsaunàyliệucóxảyrachuyệngìhaykhông?Sợkhivừađưatayraliệucóbịaichoănmột quả đấm hay không?Sợ vừa đưa chân ra liệu có bị ai dẫm chomột cái không? Trongnhữnghoàncảnhnhưthếnày,conngườitalúcnàocũngtrongtrạngtháiáplực-lolắngliệucóxảyrachuyệngìvớimìnhkhông?Tâmlýpháttriểncủamỗingườirấtlớn,nhưngkhôngbiếtliệutrongquátrìnhpháttriểncóphátsinhchuyệngìhaykhông,điềunàykhôngthểdựđoántrướcđượcvìthếáplựccũngchínhtừđâymàra.Giảmbớttâmlýđược-mắtPhươngphápgiảmáplựcrấtđơngiản,chỉcầngiảmbớtsuynghĩđếnchuyệnđượcvàmất,hiểuthêmmộtchútvềbảnthânmình,saukhixácđịnhđượcphươnghướngthìdốctoàntâmtoànlựcvàoviệcgiảiquyếtcôngviệc.Giảmbớttâmlýđược-mấtnghĩalàkhôngnhấtđịnhphảithànhcông,khôngnênnghĩrằngchỉđược phép thành công không được phép thất bại. Nếu luônmang tâm lý “không thể khôngthànhcông”conngườitasẽkhôngbaogiờthànhcôngđược.Thànhcôngkhôngphảichỉdựavàoquanđiểmchủquanhoặcnỗlựcchủquancủamộtcánhân.Bấtkểthànhcôngởphươngdiệnnào,đềucósựtácđộngcủacácyếutốkháchquanbênngoài,đóchínhlàcácyếutốthờivận,địađiểm,conngười,hayvẫnnhưchúngtathườngnóilàcácyếutốthiênthời,địalợi,nhânhòa.Thànhcôngkhôngkiêungạo,thấtbạikhôngđaukhổ,nếulàmđượcnhưthếthìtâmlýsẽkhôngphảichịunhiềuáplực.Phần lớn cácbạn trẻ khi lập nghiệp khônghềnghĩ tới bản thân cónhữngđiều kiệngì, cũngkhôngquantâmsẽphátsinhnhữngviệcgì,chỉcầnvừanghĩđếnđãcóthểthửlàm.Rấtnhiềungườiđềulậpnênnghiệplớntừcáchsuynghĩnhưvậy.

Cáchnói“nghéconmớiđẻkhôngsợcọp”đểchỉ lớptrẻcódũngkhídámthửdámlàm,dámxôngphađếnmọinơitrongthiênhạ.Khituổiđãlớn,làmgìcũngsợ,lạisinhrasuynghĩnhiều.Nhữngngườikhởinghiệp thànhcông luônhướngvềphía trước,suynghĩcủahọrấthiệnđại,luônđitrướcthờiđại.Thựctế,nhữngngườinàycũngtậphợpcácđiềukiệntừhoàncảnh,bảnthânnhưnghọhoàn toànkhôngcảmthấycóbấtkỳáp lựcnào,đạtđược thànhcôngđươngnhiênsẽrấttốtnhưngnếukhôngthànhcôngcũngkhôngsao.Vìthế,giảmbớttâmlýthànhbại,đượcmấtcơhộithànhcôngsẽtănglên.Tìm raphươnghướngcủabản thânTrướchếtphảihiểu rõbản thân,hiểu rõnăng lực,nắmđượcnhânduyên,nănglựctàichínhcủabảnthân,biếtđượcđiềukiệnhoàncảnhmàbảnthânđangcó,đánhgiáxemnhữngnhântốnàycóchophépmình thànhcônghaykhông,hơnnữanếuthànhcôngthìsẽthànhcôngđếnmứcđộnào.Conngườimuốnthànhcônglạiphảiđốimặtvớiáplực,vìthếhiểurõbảnthânlàđiềurấtquantrọng, sauđó tìm rađượcphươnghướngđểdốc toàn tâm toàn lực cho công việc.Phươnghướngmộtmặtlàsựtrưởngthành,mộtmặtlàsựcốnghiến,điềunàyvừacólợichobảnthânlại vừacó lợi choxãhội.Cónhữngngườibanđầuchọnhọcnghànhynhưngkếtquả lại trởthànhchính trịgia,nhưPaterPatriae.Cónhữngngườivốndĩ theongànhvănhọc,saurồi lạitrởthànhthươnggia.Trong cuộc sống con người, ởmỗi giai đoạn đều có rất nhiều cơ hội, nhưng cơ hội làmộtchuyện,cònbảnthâncónắmbắtđượcnguyêntắckhôngthểthayđổiđókhông lại làchuyệnkhác.Nếuphươnghướnghaynguyêntắcvẫncứthayđổi,thìsựcốnghiếnchoxãhộisẽkhôngnhiều,áplựcvớitâmlýsẽgiatăng.Vídụ,tôiviếtmộtbàivănliệutôicóthểtrởthànhmộttácgia?Bảnthântôinghĩrằng làmmộttácgiachibằng làmmộthòathượngcònthíchhợphơn.Trênthựctế,từnhỏtôiđãcókhảnăngviếtlách,nhưngphảixemởphươngdiệnnàobảnthânmìnhcảmthấyyênbình,cólợichongườikhác,đâychínhlàphươnghướng.Ngoàira,tốtnhấtnênkếthợpsởtrườngvàđammê.Giảdụbâygiờđangkhôngcóhứngthúlàmviệckhácmàchỉcóhứngthúvớicôngviệcnàođó,nếuvậyhãyđi tìmhiểuvàphát triểncôngviệcđó.Saukhiđãđịnhrađượcphươnghướngbồidưỡngsởthíchthìhãycốgắngpháthuy,đàosâu tìmhiểu,kiên trìbềnbỉ làmviệc,cũngcó thểkhôngquantâmđếnáp lực thànhbại.Mỗi người cần xác định được phương hướng củamình, trong quá trình nỗ lực nhất định sẽđượctôi luyệnvàsẽgặpphảinhiềutrắctrở,nhưngsẽkhôngsaocả,đây lànhữngđiềubìnhthườngmàai cũnggặpphải.Phải chuẩnbị tâm lýđối phóvớinhữngkhókhănsẽxuấthiện,nhữngtrắctrởphátsinhhaynhữngbiếncốcóthểxảyrabấtcứkhinào...Nếutâmlýđãđượcchuẩnbịtốtsẽkhôngphảichịuáplực.Nhữngviệcphátsinhnhưdựkiến,cóthểxửlýthìhãyxửlý,khôngthểxửlýthìhãycứtiếpnhận,rồitạmđặtquamộtbên,đợikhicócơhộisẽtiếptụcxửlý,thếmớiđượcgọilàngườicótrítuệ,Tạisaokhônggạtmọichuyệnsangmộtbên?Áplựcđếntừnhữngviệcbênngoàithườnglàmtabậntâm,đồngthờicũnglolắngvềđánhgiácủangườikhácvềvấnđềđó.Vídụ,mộtngườimongnhậnđượcsự thừanhận từxãhộivàngườikhácbằngcáchthểhiệngiátrịcủamìnhchoxãhộivànhữngngườixungquanhđánhgiá.Khibịxãhộiđánhgiáthấp,anhtasẽrấtbuồn,địavị,tàisản,danhvọngcủaanhtabịhạthấp,điềunàycũnglàmanhtarấtđaukhổ.Trênthựctế,nhữngđiềunàylàdongườikhácvàmôitrườngsốngmangđếnchoanhta,chưa

chắcđãphảidobảnthânanhtagâyra,vậythìhàcớgìphảibậntâm.Conngườikhimớisinhrađãkhôngcóbấtkỳtàisảngì,cũngkhôngcódanhvọnghayđịavị,thânphận,khônghềcóbấtcứthứgì.Saukhiđạtđượcnhữngthứnày,thànhcôngthìkhôngsaonhưngkhithấtbạisẽlàmngườitarấtđaukhổ.Sợthấtbại,sợrủiro,đâychínhlàáplực.Áplựcchínhlàsựsợhãikéodài,lớndần,chínhlàsựsợhãikhigặpphảikhókhăntrắctrở,lúcđóchỉhivọngđạtđượcthànhcông,cầumongcóđượcsựbảovệ.Trongcôngviệc,khibảnthânnhậnthấychưahoànthànhcôngviệc,chưanỗlựchếttráchnhiệm,cũngsẽtrởthànhmộtáplực.KhôngnênbiếnhivọngthànháplựcLàmthếnàođểloạibỏáplực?Khôngcógìlàhoànhảo,chỉ cầnnỗ lựchếtmình làđượcxemnhư làmhết tráchnhiệm.Chỉ sợ rằngchưanỗ lựchếtmình,chưatoàntâmtoànlực,đómớilàđiềuđángtiếc.Nếuđãởvàotìnhtrạngnhưvậy,cũngkhôngcầncảmthấyáplực.Cónhữngngườisựtìnhvẫnchưaphátsinhnhưngtâmlýđãcảmthấyáplựcnặngnề,vìcónhiềungườiđangyêucầuhọ,hivọngvàohọ,bảnthânhọcũngyêucầuhọrấtnhiều,điềunàylàbìnhthường.Nhưngkhôngnênxemđâylàáplực,chỉnênxemđólà sự yêu cầu, kỳ vọng củangười khácđối vớimình.Nếubiếnhi vọng thànháp lực, sẽ làmgiảmbớtnỗlựctâmsức,thểlựcvàgiảmsựcốnghiếnchoxãhội.

Chútrọngluânlý,khôngchútrọngluậnlýĐạolýlàđểyêucầubảnthân,khôngnêndùngđểyêucầukhắtkhevớingườikhác.Giữaconngườivớiconngười,yêucầuphảicóluậnlýchứkhôngphảiphiluậnly-Môitrườngsốngcủaconngườihiệnđạirấtrộnglớn,tiếpxúcvớinhiềuphươngdiện,vìthếluôncảmthấycácmốiquanhệrấtphứctạpvàlạnhnhạt.Vì sao conngười hiệnnay không thân thiện, khôngquan tâmđếnngười khác?Nguyênnhânđầutiênlàsợbịphiềnhà;sauđólàsợgâyphiềnhàđếnngườikhác.Vìthế,conngườingàycàng trởnên lạnhnhạt,khoảngcáchgiữangườivớingườicàngxa,kểcảnhữngngườisốngtrongcùngmộtmáinhà.LuânlývàluậnlýGiađìnhhiệnđạingàynayđềulànhữnggiađìnhcôngchức,banngàycảhaivợchồngcùngđilàm,mốiquanhệvànhậnthứccủacảhaiđềurộngrãi,domốiquanhệđồngnghiệpnêncơhộitiếpxúcvớingườikhácgiớicũngtănglên.Trongmốiquanhệbênngoài,mỗingườiđềubậnrộnvớicôngviệccủamình,thờigianhaingườiởbênnhaugiảmđi.Vìthế,tìnhcảmvợchồngcũngvìthếmànhạtdầnđi,niềmtincũngngàycànggiảmsút.Làmthếnàođểduytrìmốiquanhệtronggiađình?Tôichủtrươngnênnói luânlýthayvìnóiluậnlý.Trongcuộcsốnggiađìnhnếuchúngtađạtđượcluânlýchung,mọingườicùngnỗlựcthựchiệnhếttráchnhiệmcủamình,khôngnênmộtmựcyêucầucácthànhviênkhácphảigáchváctráchnhiệmnhưthếnào,nếukhôngquanhệtronggiađìnhsẽkhóviênmãn.Songmốiquanhệtrongcácgiađìnhhiệnđạingàynayrấtdễrơivào“luậnlý”.“Luậnlý”chínhlàbiệnluận,nóilýlẽ,đúngsai,côngbằngvớitấtcảmọiviệc,luôntínhtoán,sođoxemaiđúngaisai.Xãhộithayđồi, lòngngườicũngchẳngđượcyênTrongxãhộinôngnghiệptrướcđây,thôngquanhữnghoạtđộngrấtđơngiản,mộtngàylaođộngtừkhimặttrờimọcđếnkhimặttrờilặn,còncáchoạtđộngtrongmộtnămchiathànhbốnmùaxuân,hạ,thu,đôngtươngđươngvớicáccôngviệccàyđất, làmcỏ, thuhoạch,cấtgiữ, tấtcảđềudựavào thờivụ, tiết trời.Hơnnữa,cácvậtdụng,thiếtbịtronggiađìnhcũngtươngđốiđơngiản,cókhiđếnmườinămkhôngcógì

thayđổi.

Xãhộingàynaykhôngcònnhưthế,mỗingàymộtthayđổi,hàngngàykhôngngừngxuấthiệncácsảnphẩmmới,cáccuộctranhluậntronggiađìnhcũngngàycàngnhiều.Trênthựctế,trongquanhệconngườikhôngphảilúcnàocũngcóthểnóiđạolý,tranhcãisựcôngbằng.Màphảitựhỏibảnthânđãlàmtốttráchnhiệmcủamìnhhaychưa?Nếumọiviệcđều làmhết tráchnhiệm,hết bổnphận thì trong lòng sẽ cảm thấynhẹnhàng, anđịnh.Bằngkhông, ở nhà luôn cãi vã vớimọi người trong gia đình, đến nơi làm việc lại so đo với đồngnghiệp,tấtcảmọiviệcđềutranhdanhđoạtlợi,cứnhưvậymốiquanhệgiữconngườivớiconngườingàycàngtrởnênxấuđi.Mốiquanhệvợchồng,chacon,anhchịemđều làmốiquanhệ luân lý,cácbênphải làmtốttráchnhiệm,vịtrívàbổnphậncủamìnhchứkhôngphảichỉnóilýlẽ,đòisựcôngbằng.Nếuvợchồng tronggiađình,côngviệc, thunhập,chi tiêuđềuyêucầusựcồngbằng thìquanhệvợchồngkhôngphảilàquanhệ“luânlý”màlàquanhệ“luậnlý”.Khihaivợchồngcãivã,cóthểđềuvìsođomộtvấnđềnhỏnàođó;cònkhihaianhemtranhgiànhcũngcóthểđangtínhtoánthiệthơn,đúngsaihoặccôngbằnghaykhôngcôngbằng,tấtcảnhữngđiềunàyđềulàmmấtcânbằngtâmlý.Đâychínhlà“luậnlý”màkhôngphải“luânlý”.Luận lýcó thểmở rộng từmôi trường tronggiađìnhđếnmôi trường trongcôngviệcvàmởrộngđếnxãhội,quốcgia.Mốiliênhệgiữaconngườivớiconngườiphảinóiđến“luânlý”chứkhôngphảichỉnóiđến“luận lý”,nếu lúcnàocũngnói“luân lý” thìvớimọiviệcđềutậntâm,hisinh,quantâm,chứkhôngphảitranhthủ,tínhtoán.Đổiđiđổilạicuốicùngtrởthànhkẻthù.Thôngthường,chúngtabỏranhiềuthứthìchúngtasẽnhậnlạiđượcnhiềuthứ.Mặcdùcóthểsẽkhôngphảisựđềnđáptỷlệthuận,hoặckhônghữuhình,nhưngsựđềnđápvôhìnhđónhấtđịnhtỷlệthuậnvớinhữngthứtanhậnđược,thậmchícònnhiềuhơn.Sựđềnđápvỏhìnhchínhlàsựtrưởngthànhtrongtưtưởng,nhâncáchcủamỗingười.Mộtngườiđangtrongsựtrưởngthànhsẽcảmthấyanđịnhhơn,vuivẻhơn,thậntrọnghơnvàdưdảhơn.Trongmốiquanhệconngười,mặcdùmọingườinóibạnkhôngtốt,nếubạnkhôngphảnbáclại,dầndầnnhữngngườinóibạnkhôngtốtsẽítđi.Nếuluôncảmthấyngườikhácxấuxa,màkhôngtựxemlạibảnthânmìnhthìchẳngphảitacũnggiốngnhưhọsao,cuốicùngmốiquanhệconngườivớinhausẽcàngngàycàngxấuđi.Đươngnhiên,vớibảnthânmìnhmànói,khôngđếnnỗiphảiđivàođườngcùngnhưngítnhấtcũngphảisốngmộtcuộcsốngkhôngmấyvuivẻ.Cónhữngngườiởcùngngườithânluôncảmthấykhôngthoảimái,lựachọnrờixagiađình;rabênngoàicũngcảmthấymôitrườnglàmviệckhóchịu, luônmuốnđổicôngviệcmới.Cứnhưthếsẽluônđổicôngviệckhác,môitrườngkhác,cuốicùngtựmìnhđivàođườngcùng,nhưthếsẽkhông tốtchomốiquanhệvớingườikhác,khôngcó lợichoviệcngườikhác tiếpnhậnvàbaodunganhta.Vốndĩanhtahivọngmọingườisẽ115tiếpnhận,quýmếnanhta,kếtquảmọingườikhôngnhữngkhônghoannghênh,ngượclạicònmuốnloạitrừanhta.Vìthếmốiquanhệnhân tếphải tốt,phảibaodung, tiếpnhậnngườikhác.Nếuchỉ luônyêucầungườikhác tiếpnhậnmìnhthìmọingườikhócóthểtiếpnhậnbạn.Thông thường,sởdĩmốiquanhệgiữangườivớingười trởnênnhạycảm làbởi vì sự thamlam,mêmuội,đanghi,kiêungạocủamỗingười.Nhữngđiềunàyđềubắtnguồntừsựqualoatrongmốiquanhệluânlýcủangườivớingười,quênđitráchnhiệm,bổnphậncủabảnthânmà

luôntranhthủ,tínhtoán.Tấtcảnhữngngườiởvàotrạngtháitâmlýnàyđềurấtphiềnmuộn.Thídụkhinhìnthấyngườikhácgiànhđượcthứgìmàbảnthânkhônggiànhđượcsẽcảmthấyghentỵ.Nhìnthấyngườikháctốtcảmthấyrấttứctối,cảmgiáckhôngthểchịunổi,khôngthểcânbằng.Khibảnthâncóđượclạiluôncảmthấykhôngthỏamãn,khôngđủ.Vìthếsẽsinhratâmlýthamlamtộtcùng,luônnghĩrằngnhữngthứngườikháccóđượcthìtạisaomìnhkhôngcó;màmộtkhingườikháccóthểcóthìmìnhcũngphảicó.Nhữngđiềunàysẽtạoramấtcânbằngtâmlý,làmngườikháckhôngmuốntiếpxúcvớibạn.ĐừnglấygiầycủamìnhchongườikhácđiNóitómlại,quanhệgiữangườivàngườikhôngchỉnóiđếnđạo lý, lẽphải, sựcôngbằngmàphảinóiđếncả luân lý.Cứ làm tốt việccủamình,khôngcầnquan tâmngườikhác thếnào.Chỉcầnbản thân làm tốt,khôngnên lấy tiêuchuẩncủamìnhđểyêucầu,đánhgiángườikhác.Tôi thườngnói rằng,đừng lấygiầycủamìnhchongườikhácđi,khôngnêncoivấnđềcủangườikhác làvấnđềcủamìnhđểrồiphải tứcgiận,nhưthếmớikhônglàmchomốiquanhệconngườixấuđi.

SựtôiluyệntrongcuộcsốngConngườiđượctôi luyện,khôngphảiđểtránhnhữngđiềukhôngnhưý,Chỉyêucầukhôngbịlàmphiền,thìsẽkhôngbjkíchđảo.Nhưnglàmthếnàođểtránhsựquấynhiễu?Từkhicóxãhộiloàingười,bikịchnhângiankhôngngừngtănglên.Tạisaoconngườitạorabikịch?Tạisaocóthểxảyrabikịch?Córấtnhiềunhântốtạonênbikịch,trongđócónhântốxãhội,giađình,tinhthần,thểxáchoặcmộtsốnhântốngoạiduyên.Tạisaoconngười lại tạorabikịch?Nguyênnhânchủyếu làdobảnthântựbóbuộc, tựgâyrắcrốichomình,khisuynghĩđivàongõcụthoặcvừađúnglúcnhậnđượcmộtcâunóihaymộtkípnổ,liềnbắntrả,nếukhôngnhậnđượcsựkhaithôngnàokhácsẽdẫnđếnbikịch.Làm thếnàođểcósựkhai thông?Điềuđầu tiênphảinhận thứcđược,môi trườngsốngcủachúngta làmột thếgiớikhôngthayđổi,mọihiện tượngtốtvàxấuđều thất thường, thayđổi,khôngnênvìthếmàcảmthấyvui,cũngkhôngnênvìthếmàthấtvọng.Vìthế,khiđốidiệnvớithếgiớithấtthường,sựrènluyệntinhthầnvàtâmlinhlàrấtquantrọng.BìnhtĩnhđốidiệnvớichúngsinhLàmthếnàođểrènluyện?Tôithườngnóiconngườitaphảiđứngvữngởvị tríhiện tạimànhìnvềquákhứ.Cóngười luônnghĩvềquákhứ,cóngười lạithường lo lắngvề lương lai,nhữngviệctrongtương lainhưthếnàokhôngainói trướcđược,nhưnghivọngtấtcảđềutốtđẹp,đươngnhiênphảichuẩnbịsẵntâmlýđónnhữngđiềukhôngmaycó thểđến,dùđó làmộtkếtcục tồi tệnhất.Chúng ta thửnghĩxem, liệucòncóđiềugìđángsợhơncái chết?Giảsửkhôngmaycóphảingồi tù thì cũngchưađếnmứcphải chết,huốnghồ là việcngồi tù cũngchưaxảy ra.Hiện tại chưaxảy raviệcxấugì thì khôngnên lolắng,chỉnênchiêmnghiệmlạiquákhứ,vạchrakếhoạchchotương lai,bướcvềphía trước,chodùgiannancònnhiều,hãyxemđólàsựtrảinghiệmtrongcuộcsống.Ngoàira,làmthếnàođểtinhthầnvàthểxácmìnhkhôngbịngườikháclàmảnhhưởngcũngrấtquantrọng.Chodùxảyraviệcgìcũngchỉnênxemđólàmộttướngtrạngcủathếgian,tướngtrạngtạmthờicủaconngười,xemnhưmọiviệcđềucóthểxảyra,vàxảyrabấtcứkhinào.Làmthếnàođểđềphòngtrướckhimọiviệcdiễnra;làmthếnàođểkhisựtìnhđãxảyrarồi-mấtbòmớilolàmchuồng-cóthểdùngnhữngthứđangcócủamìnhđểxửlý,hóagiảivấnđề,

tronglòngchỉcóvấnđềcầngiảiquyết,chứkhôngcónhữngphiềnnãobịsinhradocácvấnđềrắcrốitạothành.Phương pháp giải quyết rất đơn giản, tức là phải đối diện với những tướng trạng “đang là”mangtínhtạmthờicủathếgian,nhưkinhKimCươnggọilà“Thếgiantướng,chúngsinhtướng”nênchúngtacầntiếpthunó,xửlínósauđóhãythảnhthơibuôngxảnó.Thôngthườngngườitathườngdùngphươngphápnàyđểhóagiảinhữngvấnđềtronglòngmình,thậmchícòngiúpngườikháchóagiảinhữngvấnđềđó.Vìthếnhânsinhcủamộtngườicũngcóthểảnhhưởngđếnmộtngườikhác,cảgiađìnhhoặcnhiềungườitrongxãhội.Nhâncáchcủacácvĩnhântừcổchíkimđềutừđómàsinhra.Cónhiềungười,khimọiviệcthuậnlợithì tỏrangạomạn,tựphụ,tựtinchorằngmìnhcóthểnắmgiữ,sắpxếptấtcả,thiếuđisựthậntrọngvàràngbuộcnênkhigặpphảinhữngvấnđềrắcrốidễbịhoảngloạn,mấtkiểmsoátvàtựmìnhgâyrataihọa.Mộtngườibiếtđốinhânxửthếlàmộtngườikhiđốidiệnvớinhữngviệckhôngnhưý,khôngyêucầubảnthânphảinhìn thấy,nghethấy;hoặctựmìnhtiếpxúcnhưngyêucầukhôngbịnhữngviệckhôngnhưýđólàmmìnhgụcngã,vàyêucầubảnthânvànhữngngườixungquanhkhôngsợnguyhiểm,tránhbịcácmặtxấucủavấnđềgâyrarắcrối.KhithuậnlợikhôngtựphụLàmthếnàođểconngườitránhkhỏinhữngphiềnphức,cũngkhônggâyphiềnphứcchongườikhác?Quantrọngnhấtlàkhôngnênphôtrươngbảnthân,khôngphôtrươngbảnthânsẽkhôngsợbịngườikháchạthấp.Chodùnănglựccủabạncótốtđếnđâucũnghãyxemnhưmộtngườibìnhthường,chodùbạncóxuấtsắchơnngười thìhãyvẫncứkínhtrênnhườngdưới,tôntrọngngườikhác.Côngviệccủabạnrấtquantrọng,tiềnvẫncóthểkiếmđượcnhiềunữanhưngcũngkhôngnênkhoatrươngvềbảnthân,vìsựnghiệpcủabạnlàdocảxãhộitạonên,màbảnthânbạnchỉlàmộtphầntửcủaxãhội,khôngthểgạtbỏtậpthểramộtbênđể làmnổibật lênbản thânmình;nếubạn làmnênsựnghiệp lớn,vẫnphải thừanhậnbản thânchỉ làngườibình thường,đómớichính làmộtngườicókhốiócvĩđại,có thểnhậnthứcrõđượcmặtnghịch,thuậncủavấnđề;chứcvụlênxuống,sựnghiệpthànhbạichẳngquachỉlàmộtquátrình,suynghĩđượcnhưthếmớicóthểsốngmộtcuộcsốngluôncảmthấyhạnhphúc.Nóicáchkhác,khôngnênquáđềcaobảnthân,nhưngcũngkhôngnênquácoinhẹmình.Cầnbiếtrằng,mọisựđềulàvôthường,khigặpphảikhókhănkhôngđếnmứcphải thấtvọng,khithuậnlợicũngkhôngquávuisướng.Phảiluôncócảmgiácnguyhiểm,nhưvậykhigặpphảirủiro,hoặcnhữngđiềuthấtvọngcũngkhôngquálúngtúng.Luônphảicóniềmtinđểkhigặpphảinhữngđiềunhưý,cũngkhôngquátựmãn.Nếurènluyệnđượcnhưvậy,cuộcsốngcủabạnsẽthoátkhỏinhữngbikịchcủanhângian.

Làmthếnàođểnângcaonhânphẩm?Bạnlàngườinhưthếnào?Nhânphẩmcủabạnảnhhưởngđếncuộcsốngcủabạnnhưthếnàotrongviệcsốngchanhòavớinhữngngườixungquanh?Cóthểnângcaonhânphẩmkhông?Nângcaonhânphẩmkhôngphảivấnđềxãhộingàynaymớicần,màngayởxãhộicổđạiđãyêu cầu điều này. Thế giới trong tương lai rút cuộc sẽ phát triển đến trình độ như thế nào,

không ai nói trước được, nhưng tôi tin rằng chỉ khi có con người sinh tồn, hoặc nơi có conngườisinhsốngthìnhânphẩmmớiđượcnânglên.Nếunhânphẩmkhôngđượcnânglên,phẩmchấtcuộcsốngsẽkhóđượchoànthiện.NângcaophẩmchấtconngườiPhẩmchấtlàchỉnhântốởcácmặtphẩmcách,phẩmđứcvàphẩmhạnhcủaconngười.Nếunhữngtốchấtnàykhôngđượcnângcaothìconngườivàđộngvậtliệucókhácgìnhau?Khácbiệtlớnnhấtgiữaconngườivàđộngvậtlàđộngvậtkhôngcónăng lựctưduy.Ngaytừnhỏconngườiđãphải trảiquarèn luyện,giáodụchàmdưỡngbêntrongvàtàinăngbênngoài.Đươngnhiênđộngvậtcũngcóthể tiếpnhậnsựrèn luyệnnhưngđiềukiệnbẩmsinhkhôngđủđãgiớihạnsựtôiluyệnphẩmđứcvànhâncáchcủachúng.Nhânthân nan đạt, là do con người thông qua các con đường học tậpmới nâng cao được phẩmchất.Ngườitathườngnói“sốngđếngiàthìhọcđếngià”,sựhọccủaconngườilàvôcùng,vìthếnângcaonhânphẩmcũng là vô cùng.Chodùcảđời cóhời hợt, nhưngmột khi học tậpnghiêmtúcvẫncóthểtrởthànhquântử,hiềnnhânthậmchí làthánhnhân.MạnhTửtừngnói“Thuấnhànhândã,Vũhànhândã,hữuvigiảdiệcnhượcthị”,đâychínhlàđạolý.Tụcngữcócâu“nhânthiênhữunhân, thiênngoạihữuthiên”,hàmýkhôngphảichỉnhữngngườicóđịavịcao,mànóiđếncácmặtphẩmhạnh,nhâncáchchúngtanênhọctậpmộtcáchkhiêmtốn,đểlươngthiệncànglươngthiệnhơn,tuyệtvờicàngtuyệtvờihơn.Cácbậcthánhnhân,hiềnnhânđều làhóa thâncủa từbi và trí tuệ,họcó thểcưxửmột cáchbìnhđẳngvớimọingườimàkhônghềcóchúttưlợi,ngạomạn.Tượngtrưngcủanhâncáchchỉthểhiệntrongsựhoạtđộnggiữaconngườivớiconngười,vìthếtrongmộttậpthể,rấtdễdàngnhậnrasựcaothượngvàđêhèn,nhưnglạikhópháthiệnnếuchúngđứngđơnđộc.Trongxãhộingàynay,nếuchúngtakhôngnângcaonhânphẩmcủabảnthânthìnhữngngườisốngquanhtasẽrấtdễbịtổnthương.TừngconsónglảntăngợntronghồnướcXãhộicôngnghiệpmọithứđềuthuậnlợi.Mốiquanhệgiữaconngườivàconngườicóthểthôngquacácphươngtiệngiaotiếpvàtruyềnthôngđểtruyềnđạt thông tin chonhau.Thời cổđại, vì cácphương tiệnnàychưaphát triểnnênnhânphẩmcủaconngườichưabịảnhhưởng,tầmảnhhưởngcũngchỉnằmtrongkhoảngchuvihạnhẹp,diện tíchbịảnhhưởngkhông lớn.Nhưngởxãhộingàynay,nhấtcửnhấtđộngđều rấtnhanhbịtruyềnđicảngànvạndặm,cuốicùngsẽtrởthànhvấnđềlớncủaxãhội,thậmchítrởthànhvấnđềlớncủaquốctế,nhiềukhicònđểlạiảnhhưởngkhôngtốtchotươnglai.Nóimộtcáchkhác,mộthànhvikhông thỏađáng,chodùqua thờigiannăm thángvẫnkhôngphai trong tâm trícủamỗingười,hơnnữaảnhhưởngcủa tínhchất lịchsửvẫn làmngười tanhớmãiviệclàmđó.Giốngnhưviệckhichúngtađánhrơimộtviênđáxuốnggiếng,dướigiếngsẽhiệnlênnhữngvânsóng,nếuviênđátosẽtạonêncácvânsónglớn,viênđánhỏsẽtạoracácvânsóngnhỏ.Tuynhiên,chodùviênđácótohaynhỏđềulàmchomặtgiếnggợnsóng,rồilạitảnra,cứnhưthế.Saukhinhữngchukỳnàysinhravàilầnnósẽtrởnênthưahơn,rồimặtgiếng lại trở lạiyêntĩnhnhưthường,mặtnướcđãbịchấnđộngnhưngcuốicùngcũngtrở lạiyên lặng.Điềuđócho thấy,nângcaonhânphẩmlàđiềuvôcùngquan trọng.Nếunhânphẩmkhôngđượcnângcao,liệuảnhhưởngcủanóchỉdừnglạiởmộtmặtthếgiới?Ảnhhưởngtương laicủathếhệmaisauNângcaonhânphẩmđượcbắtđầu từ tự thânmỗingười.Nhưngxãhộingàynay,mọingườiđềunhìnrabênngoàimàítnhìnvàobảnthânmình.Chúng ta thườngsẽnói,đều làngườikháckhông tốt,chínhphủ,cácnhà lãnhđạokhông tốtnênmớitạothànhxãhộihỗnloạnnhưngàynay;

hoặcnóirằngthànhphầnxấutrongxãhộihiệnnayrấtđiênloạn,nênmớitạonênxãhộikhủngbố.Nhưngchúng tahãybình tĩnh suynghĩ lại xem,bản thânmìnhcó thểđảmbảo tuyệtđốikhôngbiếnxãhộitrởnênxấukhông?Đươngnhiênmọingườiđềudámđảmbảonhưthế.Gầnnhưaicũngtừngnóiquacâu“tôichưatừnglàmviệcnày,tôichưatừngcósuynghĩnhưthế”.Quảthậtnhưvậysao?Chưachắc,vìkhikhôngcóaiảnhhưởngđếnchúngta,chúngtacảmthấy không vấn đề gì. Giả dụ có người làm ảnh hưởng đến chúng ta, liệu chúng ta có giữnguyênđượctháiđộ?Điềunàythậtkhóđểnóitrước.Cónhiềukẻphạmtội,khichưaphạmtội,họđềugiốngnhưchúngta,đềuchưatừnglàmviệcxấubaogiờ.Nhưngdonhiềunguyênnhân,nghịchduyên,nêntronglònghọnảysinhcáchiệuứngkhácthường,cuốicùngphạmtrọngán,phávỡanninhxãhội.Tìnhtrạngnhưthếnàydườngnhưchỉphátsinhtrongnhữngtrườnghợphiếmhoi, thựcchất làbản thânchưachuẩnbịsẵn tâm lýcảnhgiác.Giảsửchúng ta thườngkiểmđiểmbảnthân,đềcaocảnhgiác,họccáchnói“không”vớinhữngđiềuxấusẽkhôngbịlôikéotheonhữngđiềuác.Nhữngngườikhôngbịlôikéonhưthếnhấtđịnhcónhữngyêucầuchobảnthânmìnhđểđềcaophẩmchấtcủaanhta.Bacáchnângcaonhân phẩm Vận động nâng cao nhân phẩm là vấn đề vô cùng cấp báchtrongxãhôingàynay.Nếumọingườikhôngmuốnnângcaophẩmchấtthìxãhộisẽtrởnênhỗnloạn.Nhưnglàmthếnàođểnângcaonhânphẩm?Thứnhất,phảithừanhậntínhchấtquantrọngcủaviệcnângcaonhânphẩm,làmtốtbổnphậnvớibảnthânhiệntạivàtươnglai,vàvớigiađình.Khôngđượcđẩytráchnhiệmcủamìnhchongườikhác,khôngđượcchỉ tríchkhắtkhengườikháckhibảnthânmìnhchưakiểmđiểmsaisót.Mỗingườiđềubiếtrõbảnthânmìnhnhất,nếuphẩmchấtcủabảnthânmìnhchưađượcnângcao,rấtcóthểsẽgâyhọachoconcháusaunày,thếhệsaunàykhôngchỉbịảnhhưởngditruyềnmàtrướcmắtchúngcònhọctheocácthóixấucủabạn.Vìthếmuốngiảmbớtnhữngảnhhưởngkhôngtốtchongườikhác,hãynênnângcaonhâncáchchobảnthânmình.Thứhai, luôntựxemlạimình.Thánhhiềnnói“ngônhật tamtỉnhngôthân”(mộtngàytựkiểmđiểmbalần),mặcdùchúngtakhôngphảithánhhiền,khôngthểmộtngàytựkiểmđiểmbalần,nhưngcũngnênítnhấtcómộtlầntựkiểmđiểmtrongngày.Hàngngày,chúngtaphảixemlạinhữnglờinóihayhànhđộngtrongngàycógiốngnhưmộtngườibìnhthườnghaykhông?Liệungười khác có chấpnhậnđược không?Khôngnhất địnhphải trở thànhmột tấmgươngnhưngnhìn từgócđộkháchquan,nếucómộtngườigiốngnhưmình liệumìnhcóchấpnhậnđượcngườiđó?Nếuđứngởvịtrícủangườikhácđểxemlạimình,liệuhọcóchấpnhậnđượchìnhhaykhông?Thứba,trongcuộcsốngphảicómộtsốchuẩntắcvềđốinhânxửthế.Vídụ,nhữngviệcgìlànhữngviệcnênlàmvàkhôngnênlàm?Việcgìnênnghĩvàkhôngnênnghĩ?Nhữngviệckhôngcóhạichomìnhnhưngcóhạichongườikháccũngkhôngnênlàm,cũngkhôngnênnghĩđến.Nhữngviệccólợichomìnhmàkhôngcóhạichongườikhác,miễncưỡngcóthểlàm.Khilàmbấtcứviệcgì,khôngnênnghĩđếnlợihạihayđượcmấtchobảnthânmình,màluônphảinghĩxemliệucólợichogiađình,tậpthể,quốcgiathậmchíchocảthếgiớihaykhông?Nếucólợichogiađìnhmìnhmàkhôngcólợichotậpthểcũngkhôngnênlàm.Nếucólợichotậpthểmàkhôngcólợichoxãhộicũngkhôngnênlàm.NếucóíchchogiađìnhnhưngkhônglàmtổnhạiđếntậpthểvàxãhộithìkhôngsaoNóimộtcáchkhác,khôngnênluônnghĩđếnlợihạichobảnthânmàphảinghĩtớilợihại,đượcmấtcủatoànthểxãhội.

Chúngtahãycùngsuynghĩtừbaphươngdiệntrên,nhânphẩmtựnhiêncóthểsẽđượcnânglên.Giảsửlàmsaimộtviệcgìđó,nóilỡlờihaycómộtsuynghĩsaitráiđềuđượccoilàlàmnhữngviệckhôngnênlàm,nghĩnhữngviệckhôngnênnghĩ,vìthếphảikiểmđiểmlạibảnthân,phảiănnănvàsửachữa.Nếuthườngxuyêntựkiểmđiểmnhưvậythìnhânphẩmcủamìnhsẽtựnhiênđượcnânglên.

THIÊNTHỨBATẤMLÒNGBAODUNGCÀNGLỚN,CÁITÔICÀNGNHỎ

Tấmlòngbaodungcànglớn,cáitôicàngnhỏCànglàmviệclớncàngtheođuổinhiềuvinhquang,càngkiếmđượcnhiềutiền,Mọingườiđềumongcảthếgiớisẽbiếtđếnmình.Phiềnnão,xungđộtcủaconngườicũngtừđâymàra.Chỉcóđốidiệnvớivấnđềmớicóthểthoátkhỏimọiphiềnnão.Thôngthườngconngườitachỉbiếtnhìnvàobảnthânmìnhmàkhôngquantâmđếnsuynghĩcủangườikhác.Bấtcứsuynghĩnàocủaconngườitacũngchỉbiếtxoayquanhquanđiểmcủacánhân,cácmụcđíchtheođuổicũngchỉliênquanđếnlợiíchcánhân,baogồmtàisản,ngườithân,danhdự,quyềnthế,địavị...Trênthựctế,conngườisinhra,lớnlênvàkhichếtđivẫnchỉrấtbénhỏ,chodùđiđếnđâucũngvẫnbénhỏ.Nhưng,gầnnhưmọingườiđềuchorằngbản thânmình thật to lớn, thậtđáng tựhào, lànhấttrongthiênhạ.Khichúngtacấttiếngkhócchàođời,vàsaunàykhiđãcóchútnhậnthứcmộtcáchtựnhiênchúngtasẽchorằnggiađìnhlàcủamình.Khilớnlên,bướcvàoxãhộilạisẽchorằngcôngtylàcủamình,tậpđoànlàcủamình,vàcảquốcgianàylàcủamình.Thựcchất,giađình,côngty, tậpđoànhayquốcgiangoàibảnthânchúngtacòndorấtnhiềungườigâydựngnên.Nếuchúngtachỉbiếtnhìnvàobảnthân,vôhìnhchungsẽchorằngbảnthânchínhlàđạidiệncủagiađình,côngty,tậpđoàn,thậmchílàđạidiệncủacảquốcgia.Rấtnhiềungườicósuynghĩnhưvậy,đềuphóngđạibảnthânnhưvậy,điềunàylàrấtnguxuẩn,hơnnữachínhlàhạibảnthânmình.Nhưngconngườithôngthườngđềunhưvậy,từnhỏđãbắtđầuhọccáchphôtrươngbảnthân,sauđósẽsinhratâmlýthamlam,kiêungạo.Luônkhôngthỏamãnvớinhữnggìmìnhcó,rasứcnghĩcáchchạytheonhữngthứmìnhchưacó.Chodùđãđạtđượcvịtrínhưmongmuốn,nhưngvẫnluônhivọngđạtđượcnhiềuhơnthế,muốnvớicaohơn.Hivọngcóthểthốngnhấtcảthếgiới,thậmchíkhithấtbạivẫnhivọngcóthểảnhhưởngđếncảthếgiới,đểcảthếgiớibiếtđếnmình làai.vềcơbản, loạingườinày rấtngạomạn,họkhôngcoiai ragì,họ rấtkhóđểsốnghòahợpvớingườikhác,vìthếnhữngphiềnmuộncủahọcũngrấtnhiều.Muốnthoátkhỏinhữngphiềnmuộnnàychỉcómộtcáchduynhấtđólàmởrộngtấmlòng.Làmthếnàođểmởrộngtấmlòng?Thứnhất,xácđịnhlạicânnặngcủamình.Chodùchúngtacótacaobaonhiêu,nhiềunhấtcũngchỉnặng100kg.Nặng100kgkhônghềnhiều,nếucơthểbịmấtnướcvàbịhongkhô,thìchỉcònlại30-40kgmàthôi.Thứhai,tưởngtượngbảnthânchỉlàmộtchấmnhỏtrênđịacầu,chỉbằnghoặcthậmchíkhôngbằngmộthạtkê.Mộtcơ thểnặng40-50kgchỉchiếmkhônggiancủachấmnhỏ trênđịacầu.Bảnthânnghĩrằngmìnhthậttolớn,nhưngthựcrarấtnhỏ.Chúngtanhìnthấyconkiếnrấtnhỏ,nhưngthựctếchúngtakhônglớnhơnkiếnbaonhiêu.Sovớitráiđất,chúngtanhỏbévôcùng.Rồichúngtalạithửđặttráitimvàokhônggianđểlàmphépsosánh.Trongkhônggiancóvôsốcáchànhtinh,từkhônggianchúngtachỉcóthểnhìnthấymộthànhtinhmàuđỏđỏđóchínhlàhànhtinhmặttrờivàmộtsốhànhtinhphátsáng.TráitimlớnnhưhưkhôngNóimộtcáchđơngiản,thửtưởngtượngcơthểcủachúngtagiống

nhưmộtđiểmnàođótrongđịacầu,sauđólạitưởngtượnghànhtinhlàmộtđiểmtrongvũtrụ.Vũtrụbátngátlàmchúngtacảmthấytráitimhóathànhvầngtháidương,cóthểbaodungvũtrụ. Vì thế chúng ta có thể khoan dung người khác, và cũng dễ dàng trở thành người thànhcông.Đươngnhiên,khôngcógiớihạnnàođể trở thànhmộtngười thànhcông,vì trongđịacầucómộtvạnvạnngườicòntrongvũtrụvẫncònloàingườivàsinhvậtkhác.Cổnhânnói“vũtrụcóhạnmàlòngngườithìvôcùng”.Cũngchínhlànóichúngsinhcóhạnnhưngtrítuệvàbithươngvĩnhviễnkhôngkếtthúc.Mấymươinămcủađờingườitrongnháymắtđãhết,nhữngthứthuộcvềngườikháckhôngthểlấythànhcủamìnhđược,càngkhôngthểcoinhữnghiệntượngngắnngủitrởthànhsựtíchvĩnhhằng.

Nêntíchcực,khôngnêncốchấpGiữasự tíchcựcvàcốchấpcóđiểmgìkhônggiốngnhau?Lòng thamvà tâmnguyệncógìkhácbiệt?Trongthờiđạidanhtừhỗn loạn,ýnghĩađảo lộn, làmthếnàođểphânbiệtđúngsai, thiết lậpnhânsinhquanđúngđắn?Tháiđộ tíchcựckhôngphải làkiên trìsựcốchấpcủabảnthân; tháiđộcốchấp làkhôngcótinhthầntiếnthủtíchcực.Xãhộihiệnđạithayđổinhanhchóng,cạnhtranhkhốcliệt,sựxungđộtgiữaconngườivớinhaucàngnhiều.Chủđộngnghĩcáchđểhóagiảinhữngxungđộtsinhrahiểulầmlàmộttháiđộtíchcực;bịngườikháchiểulầmmàômhậntronglòngmớilàcốchấp.Vídụ,mắngchửingườikháclàmộtviệckhôngnên,bịngườikhácmắngchửicũngcólúcnênnhườngnhịn.Khibịngườikhácmắngchửi,trướctiênđừngvộigiậndữ,quamộtthờigian,nhờmộtngườithứbanàođógiảithíchvớianhtahoặctìmmộtthờiđiểmthíchhợptựnóilờixinlỗianhta,cóthểhiểulầmsẽtừđâymàhết.Đươngnhiêncũngcóngườinghĩrằng,lỗikhôngphảiởmình,tạisaomìnhphảixinlỗi?Trên thực tế,đểngườikháchiểu lầmđã là lỗicủamình.Hơnnữa,bấtkểmâuthuẫn lớnhaynhỏ,hòagiảichínhlàkếtquảtốtchocảhaibên,cổnhântừngnói“oangianêngiảikhôngnênkết”.Cóđượcnhậnthứcnhưthếnày,tâmlýmỗingườimớiđượcnhẹnhàng,đồngthờimớicóthểlàmchođốiphươngcảmthấyônhòanhãnhặn.Nếumọingườiđềulàmđượcnhưthếthìthếgiớicủachúngtasẽcàngthêmhòabình.TâmnguyệnkhôngđồngnghĩavớilòngthamCónhữngdanhtừnhìnquathìcóvẻgiốngnhaunhưngýnghĩcủachúnglạikhônggiốngnhau.Trongxãhộihiệnđạingàynay,thôngthườngdoýnghĩabịxáotrộnmàlàmảnhhưởngđếnnhânsinhquancủarấtnhiềungười.Vídụ,lòngthamvàtâmnguyện,tíchcựcvàcốchấp,nhìnquathìgiốngnhau,nhưngthựcchấtkhôngphảivậy.Lòngthamđượcvívớisựíchkỷ,tâmnguyệnlạilàkhátvọng.Tâmnguyệnmặcdùlàchobảnthân,nhưngmụcđíchcũngchỉlànângcaotàinăng,nhânphẩm,trítuệvàlòngtừbi;lòngthamlamthìkhôngquảncónângcaonhânphẩmhaykhông,khôngquảnđượcmấtgì,hợp lýhaykhông,miễnsaođạtđược,chodùviệcđócóthểhaykhôngthể,nênhaykhôngnên.Nhìntừgóc độ khác, lòng tham sẽ biến những thứ không phải của mình thành của mình, còn tâmnguyệnbiếnthứkhôngcóthànhcó.Chỉquantâmđếnbảnthânvàngườithâncócơmănhay

không,khôngcầnbiếtngườikháccócơmhaykhông,đâychínhlàsựthamlam;nghĩcáchcóthậtnhiềulươngthựcchomọingườicùngăn,mớilàtâmnguyện.Có thể thấy, tham lam khi so sánh thiệt hơn là những phiềnmuộn của người cố chấp; tâmnguyệndốchếtsứcmìnhmớilàtháiđộtíchcực.Nhậnthứcrõnguyênnhân tụthậuTíchcựcvàcốchấphoàn toànkhônggiốngnhau.Sựcốchấplàsuynghĩchobảnthân,xuấtpháttừquyền,thế,danh,vị,lợi;cònsựtíchcựcchưahẳnđãlàíchkỷ,tíchcựcđểlàmbảnthântrưởngthànhvàcũnglàhisinhchongườikhác.Hầuhếtcácbạnhọcsinhđềunóirằng“khilớnlêntôisẽcốnghiếnchođấtnước,xãhộivàtậpthể,...”nhưng trong lòngaicũngbiết rõ rằng,đâychỉchẳngquachỉ làkhẩuhiệu thểhiệnchíhướngtươnglaimàthôi.Giảsửkhẩuhiệunàykếthợpthànhmộtvớinhâncáchcủabảnthân,đểtrởthànhmộttâmnguyệntolớn,đâymớichínhlàsựtíchcực.Nhiềungườihiểulầmýnghĩđíchthựccủasựkhôngcốchấp,biếnnótrởthànhcáicớcủaviệckhôngtiếnbộ.Conngườiphảiluônhướngvềphíatrước,hoặccóngườicòndươngdươngtựđắcnói rằng“làmđổngsựtrưởnghaytổnggiámđốcthìcógìđángtựhào,họăncơm,nghỉngơi,tacũngăncơm,nghỉngơi”.Conngườitakhôngngừngtheođuổitiếnbộ,bảnthânmìnhlạikhôngcótinhthầncầutiến,cònnóilàkhôngcốchấp,đâylàtháiđộtựti,hènnhát.Họkhôngnghĩđượcrằng,conngườitasẽtrưởngthànhthôngquaviệckhôngngừnghọctập.Khôngchỉdanhlợi,địavị, tàinăng,nhâncách,sựbaodung,...màcácmặtkháccũngkhôngngừngtiếnbộ.Nếukhôngtíchcựcnắmbắtnhânduyên,cơhộiphíatrước,hoặcvìsợkhókhănmàkhôngtiếnvềphíatrước,thìchỉcóthểdùngbachữ“tiliệtmạn”đểnóivềngườiđó;khôngchỉcótháiđộkhôngtựtimàcòntỏrangạomạnđểcheđậysựmặccảmcủangườiđó.Nếuthếgiancónhiềungườinhưthế,xãhộisẽkhôngthểtiếnbộ.Khôngcốchấplàviệctoàntâmtoànlực,thựchiệnhếttráchnhiệm,khôngtínhtoánkếtquảsẽnhưthếnào,mọiviệcđềucóthểnhìnnhậnmộtcáchcôngbằng.Cũngchínhlànói,thànhcôngkhôngkiêungạo,thấtbạicũngkhôngnảnlòng.KhitôicònhọctiếnsĩởNhậtBản,cólầnmộtngườibạnhọccủatôinóirằng:“Ngườianhem,hìnhnhưanhđãhọcláixevàđãcóbằngláixe,nhưngvẫnkhôngcóxeđểlái”.Suynghĩđầutiêncủatôi lúcđókhôngphải làcướpxecủaaiđóđểláimànghĩrằngkhôngcóxeđểlái thìthôi,nhưngtronglòngvẫnhivọngngàynàođócóthậtnhiềuxeđểláichongườikhácxem,đâylàmụctiêucủatôi.Mụctiêunàycủatôichínhlàđộnglựcđểtôibắtđầutiềnđồtíchcựccủamình.

Kếhoạchchữ“tâm”trongnămmớiNămmớiđếnlàthờikhắcđểlênkếhoạchchomộtnăm.Ngoàimụctiêuchosựnghiệp,còncómụctiêuchosựtrưởngthànhtrongtinhthầnvàtâmlinh.Làmthếnàolênkếhoạchchomộtkhởiđầutốtđẹp?Mộtsựkhởiđầumới,vạnsựđềumới.Đểđóntiếpmộtnămmớibắtđầu,chínhphủvàngườidânđềucómộtkếhoạchsẵnsàngchonăm.Đươngnhiên,cómộtsựkhởiđầutốtchúngtacóthểhivọngvàosựthànhcông.Nếumụctiêucủamộtngườiđược thựchiện theocácbướcnhưkếhoạch,chúng tacó thể tin rằnganh tanhấtđịnhsẽthànhcông.

Mộtbảnkếhoạchnămnhấtthiếtphảicónộidungchủchốt,nộidungnàykhôngnhấtđịnhphảiliênquanđếnsựnghiệp.Đócóthểlàmộtýtưởng,cũngcóthểlàmộtmụctiêutinhthần.Vídụ,tâmnguyệntrongnămnaylànhấtđịnhphảiloạibỏnhữngthóiquenxấunhưphảicairượu,caithuốclá,caiđánhbạc...ThànhtâmđốiđãicuộcsốngNhấtđịnhphảixác lậpchomìnhmộtphươngchâmvềmặt tinhthầntrongnămmới.Ngoàira,khôngchỉdànhsựquantâmnhườngnhịnchongườithânmàcũngphảicósựđốiđãithànhtâm,cótráchnhiệmvớixãhội.Hầuhếtmọingườiđềuchỉquantâmđếnlợiíchcánhânvàlợiíchcủagiađìnhmình.Khilênkếhoạchcholợiíchbảnthân,conngườitamớitrởnêntíchcực.Nếuchúngtabiếtnhìnxatrôngrộngmộtchútsẽthấylợiíchcủacánhânsẽkhôngthểtáchrađượcvớimôitrườngxãhội.Nếumỗichúngtađềunhậnthứcđượcnhưthếthìmỗikhimưucầumộtlợiíchnàođó,chúngtasẽluônnghĩtớinhucầucủacảxãhội.Thông thường, trạng thái tâm lý củaconngườigiốngnhưhìnhcáiphễu.Nóimột cáchkhác,giốngnhưhìnhkimtựthápđảongược, luônhivọngmọi lợi ích từbốnphươngtámhướngtụhộivềchomình.Nếutâmlýcủabạngiốngnhưhìnhkimtựthápđảolộn,bạnsẽthiếuđicảmgiácan toàn, lúcnàocũng losẽbịđổsập, thựcchấtsuynghĩnhư thếnàychính làsuynghĩđượcmộtmấtmười.Mặc dù bạn đạt được tất cả lợi ích, nhưng những người khác cũng hivọngđạtđượclợiíchnhưbạn,mộtkhinghĩđếnlợiíchđóthìrấtcóthểsẽchạmvàochủđịnhcủabạn.Nhữngngườixấusẽnghĩđếnbạn,ngườinghèocũngsẽnghĩđếnbạn,dầndầnhọsẽnghĩcáchđoạtđượclợiíchtừbạn,vàbạnsẽtrởthànhmụctiêumàhọnhắmtới,điềunàyquảlàđángsợ.Ngược lại, nếunghĩ đến lợi íchbạnnghĩ ngayđếngiađình, xãhội, toànnhân loại, nghĩ đếntoàn thể, thì tâm lý củabạngiốnghình kim tự tháp.Bạnđứngở trênđỉnh kim tự tháp cũngchính làđứngtrên toàn thểxãhội,bảovệchomọingười, luônnghĩchotoànthểxãhội,nhấtđịnhbạnsẽnhậnđượcsựủnghộ,yêuquý,kínhtrọngvàbáođápcủamọingười.HưởngthụánhhàoquangvànhiệthuyếtcủacuộcsốngVì thế, trongmộtnămmới,bạncóthểlậpchomìnhmụctiêunhânsinhvềmặttinhthần.Nênmởrộngtầmmắt,nớirộngtráitim,luônnghĩcholợiíchcủatậpthể.Nếucónhânsinhquannhưthế,bạnsẽcảmnhậnđượcnhữnghàoquangvànhiệthuyếtcuộcsốngmàngườikháckhôngcóđược.Mộtngườikhôngnhấtđịnhphảicónhiều tàisảnmớiđượcgọi là trưởng thành,màphảichínchắnvềmặtđạođức,nhânphẩm,cótầmhiểubiết.Nếubạnlàngườiíchkỷ, thamlam,nóngnảythìphảisửanhữngtínhxấuđóđểtrởthànhmộtngườivôtư,biếthisinhvàcólòngkhoandung.Đểcóđượcnhữngđức tínhnàybạnphảikhôngngừngnỗ lực,cónhưvậybạnmớicóthểgiúp đỡngười khác trưởng thành và đồng thời cũng làmchobản thânbạn trưởng thànhhơn.

Yphápbâtynhân-Làmtheoquyếtsáchđãđịnh,dựavàophươngphápkhôngdựavàongười

Độkhócủaquyếtsáchnằmởviệcnắmbắtnhữngcáiđãthayđổivàkhôngthayđổi.Mỗingườicómộtcáchnhìnnhậnkhácnhauvềmộtvấnđề,làmthếnàođểcócáchgiảiquyếtphùhợpnhấtchotừngvấnđề?

Khinàocầnkiêntrìnguyêntắc,giữnguyênphươngchâm?“Pháp”làgì?Pháplàmộtquanniệmhoặcmộtnguyêntắcthôngquathiênhạ,cónguồngốctừxaxưa.Đólàmộtchânlýphùhợpvớimọinơi,xuyênsuốttừcổtớikimvàvĩnhviễnkhôngthayđổi.Phápcómẫuphápvàtửpháp.Mẫupháplànguyêntắccơbản, làphươngchâmvàlýtưởngcủađoànthể;tửpháplàmộtdạngchínhsáchchấphành,tửphápđượccăncứtrênnguyêntắccơbản.Nguyêntắccơbảnlàkhôngthểthayđồi,cònchínhsáchchấphànhchỉlàtiềnđềcủaviệckhôngviphạmchínhsáchcơbản, làdựavàonhânthời,nhânsự,nhânđịa,nhânvậtmàthêmvàochútbiếnbáo.Vìthế,mộtngườithựchiệnquyếtsáchkhiđưaramộtquyếtđịnhnàođó,việcđầutiêncầnphảinắmchắcnguyêntắccơbảnmớikhôngbịlệchrakhỏitinhthầncủatổchức.Vídụ,ngườiphụtráchkinhdoanhchomộtdoanhnghiệpphảinắmrõkếhoạchcủacôngtylàgì?Phươngchâmkinhdoanh làgì?Sauđó,căncứvàokếhoạchvàphươngchâmnàyđưaramộtchínhsáchphùhợpđểứngphóvớinhữngthayđổicủathờicuộc.KhôngnênquêntinhthầncơbảnSựứngphókịpthờicủachínhsáchvớinhữngthayđổicủathờicuộclàđiềubìnhthườngvàcầnthiết,chúngtaphảiluônchuẩnbịchomìnhkhảnảngứngbiếnbấtcứkhinào.Vìmôi trường,conngườivàsựvậtkhôngngừngthayđổi,vì thếchodùthái độ vềmặt ngoại quan, chất lượnghaydịch vụ củanhữngsảnphẩmchúng ta tạo ra, vànhữngdịchvụchúngtađãcungcấpcũngđềuphảikhôngngừngđượclàmmới,cónhưthếmớilàmthỏamãnđượcnhucầuđanguyênhóađangthayđổitừngngàytừnggiờ.Nếukhôngchịucảitiến,ắtsẽbịcơnhồngthủycủathờiđạinhấnchìm.Nhưngbấtkỳsựthayđổinàocũngcầnphảixoayquanhnguyêntắccănbảnlàcôngtácchuẩnbị.Đồngthời,quảnlýcủacôngtycũngcầnphảisuynghĩxemtinhthầncơbảncủacôngtylàgì?Người lãnhđạocó thểquênđi tinh thầncơbảncủacông tymàyêucầubạnphải làmnhữngquyếtđịnhchưathỏađáng.Nếubạnlàmộtngườiquảnlýcựckỳxuấtsắc,bạnsẽnêurakiếnnghịcholãnhđạorằng:Đókhôngphảilàkếhoạchcủacôngtyta,nếucứlàmnhưthếsẽphảiphábỏkếhoạchcủacôngty.Phábỏkếhoạchđóđểthiếtlậpmộtkếhoạchkháclàmộtđiềurấtkhó.Khôngnên lànhành lankhôngrễTấtcảmọiviệcđềuphảidựavàoluậtmàkhôngđượcdựavàongười.Sẽcóvấnđềnếudựavàongườiđểlàmviệc.Mộtmặtlàvấnđềchủquan,cáigọilà“kiếnnhânkiếntrí”làdomỗingườicóquanđiểmkhácnhau,hiểubiếtkhácnhauvềmộtvấnđề.Mặtkhác,suynghĩcủamỗingườiđềucóthểthayđổiđểthíchnghivớinhữngbiếnđộngdoảnhhưởngcủanhântốbênngoài.Vìthế,dựavàoconngườiđểlàmviệcthườngsẽgâyranhiềuđốilậpvàtranhchấpkhôngcầnthiết.Vì sựổnđịnh vàbền vữngcủađoàn thểnên thiết lậpmột nguyên tắc tuân thủ chung là conđường duy nhất và cần thiết. Nguyên tắc chung này chính là kế hoạch, phương châm, nhậnthức chung và cũng là mẫu pháp của đoàn thể. Đó là tinh thần trọng tâm của đoàn thể, lànguyêntắcduytrìlựclượngvàphươnghướngpháttriểncủađoànthể,vàmọingườiđểuphảituânthủtheonguyêntắcnày,tuyệtđốikhôngthểvìthiênvịcánhânmàdễdàngthayđổi.Nếukếhoạchcủađoàn thể thayđổi,sẽkhôngdễcóđượcnhận thứcchung, lực lượngcũngkhóđoànkết,càngkhôngdễdàngduytrìsựổnđịnh.Đươngnhiên,cũngkhótránhkhỏiviệcquyếtsáchcóthayđổidosuynghĩchưathấuđáogây

nên,nhưngđểduytrìtinhthần,kếhoạchcủađoànthểthìvẫnphảikiêntrìđếncùng.NgườiphươngTâycómộtcâungạnngữnói:mànđêmsẽtắtdầnkhitrờisáng;chỉcầnnguyêntắccơbảnkhông thayđổi,vàđiđúnghướng,nhấtđịnhsẽgiànhđược thànhcông.Nếu luônthayđổiphươnghướng,thayđổikếhoạch,thìchodùcảnhtượngcóởngaytrướcmắtcũngnhưnhànhhoalanmấtrễ,cơhộisốngcònsẽrấtmùmịt.

HọccáchnóiđượclàmđượcTrongxãhộikhôngngừngthayđổi,sẽkhôngtránhkhỏinhữngthayđổi.Phảilàmthếnàomớikiênđịnhđượcquyếttâmvànghịlựccủabảnthân,khắcphụckhókhăn,đạttớimụctiêucủasựthayđổi?Trongmộtxãhộiđangtừngphúttừnggiờkhôngngừngthayđổi,sựthayđổilàkhótránhkhỏi,chodù theođuổibất kỳcôngviệchayngànhnghềnàocũngcầncóhaiđộng lựcbổ trợchonhau,thứnhấtđólàlòngquyếttâm,thứhailànghịlực.Haiđộnglựcnàyhỗtrợchonhau,chínhlàđộnglựccầncó,nhấtđịnhphảicóvàkhôngthểthiếu.Saukhibạnquyếtđịnhthayđổi,tronglòngsẽcómộtsuynghĩthúcgiụcmạnhmẽphảithayđổi,muốnthayđổi,nếukhôngthayđổisẽmấtđihivọng,saukhiđãquyếtđinhthựchiện,chodùlàkhókhănđếnđâucũngđềudùngtrítuệvàsựnỗlựcđểkhắcphụckhókhănđó.Nóicáchkhác,khiđãquyếtđịnhlàmviệcgìđóhãysuynghĩmộtcách thấuđáo,và luôn tinchắc rằngsự thayđổiđónhấtđịnhsẽđem lại thànhcônghơnbâygiờ.Nếuđãquyếtđịnhthayđổithìkhôngnêndodự.Đãquyếtđịnhthìhãybắttayvàothựchiện,khiđãthựchiệnrồithìhãykiêntrì,điềunàycóquanhệgầngiốngvớitháiđộtuhành.CáctínđồPhậtgiáothườngnói:họctheoPhậtmộtngày,Phậtsẽởngaytrướcmắt;họctheoPhậtmộtnăm,sẽkhôngnhìnthấyPhật.SaumỗingàytuluyệnđượcmộtthóiquentựnhiênsẽcảmthấynhưPhậtđangởbêncạnhmình,dầndầnsẽlườibiếng,buônglỏng,khôngtíchcựcvànhiệthuyếtnhưbanđầu.ĐợichođếnkhihọctheoPhậtbanăm,ngaycảniềmtintuthànhPhậtcũngkhôngcòn.Làm lạitừđầuchứkhôngphảimãicứdậmchântạichỗQuamộtthờigiandài,sẽkhôngdễđểduy trìcáinhiệthuyếtbanđầuvì thếphảicó lòngkiên trì,cũngchính làcầnsựnỗ lựcvàbềnbỉ,nếukhôngsẽkhôngkiêntrìđượcmụctiêu;kiêntrìkhôngđồngnghĩavớicứngđầu,màphảikhôiphụclạinguyêntắcnỗlựcbanđầu,từngbướcsửachữasailầm,làmlạitừđầu.Làm lại từđầukhôngđồngnghĩavớiviệcquay lạibước lại từngbướcbanđầu,màphảibắtđầu từbướcđibâygiờ,điềuchỉnhnhịpbước,vàbướcvềphía trước.Khi thấymìnhcóbiểuhiện lườibiếng,dừng lại thêmnhiệtcho lòngnhiệthuyếtđangbịnguộidần, tiếp tụcbướcvềphíatrướcđểđạtđượcmụctiêu.Trongquátrìnhbướctớitươnglai,nhấtđịnhsẽcónhiềutrắctrởdocácnguyênnhânkháchquanmanglại,cóthểsẽlàtrởngạichoviệcduytrì lòngquyếttâmvàhoàibãocủabạn.Nhưngchodùbịcảntrởthếnào,vẫnphảilấylạinhiệthuyếtbanđầu,nhắcnhởbảnthânngaytừbâygiờphảibước tiếpconđườngđãchọn,chodùcókhókhănđếnđâucũngphảibướctiếp,thànhcôngsẽởphíacuốiconđường.Ngồithiền-nuôidưỡngnghịlựcNếulòngquyếttâmvànghịlựckhôngđủlớncóthểrènluyệnthôngquanhiềuphươngpháp,ngồithiềncũnglàmộtphươngpháprấthiệuquả.

Ngồithiềncóthểrènluyệnnghịlựcvàkiênđịnhýchícủaconngười.Cómộtvịgiáosưkhihọcngồithiềnvớisưphụcủaôngta,vịsưphụnàyđặtlênchânôngtamộthònđá thậtnặngkhiếnông takhông thểdichuyểnđược trongsuốthaigiờđồnghồ,chỉcòncóthểnghĩcáchđểchịuđượcsựđauđớnvềthểxácvànộitâm.Đốivớinhữngngườibìnhthường,đâylàmộthìnhphạttànkhốc,nhưngvịgiáosưnàylạitìnhnguyệnchấpnhận.Trảiquathửtháchkhókhănđónghị lựcđểđốimặtvớikhókhăncủavịgiáosưnàytăng lên,ông ta làmviệcgì cũng kiên trì đến cùng, khi vẫn chưađạt đượcmục tiêu, ông ta tuyệt đốikhôngbỏquabấtkỳcơhộinỗlựcnào.Vìthếtrướckhithayđổiphảicânnhắcliệucóđángphảithayđổihaykhông?Cóthựcsựcầnthiết thayđổihaykhông?Nếuvẫndodựkhôngquyếtđịnhđược,điềuđócho thấyvẫnchưasẵnsàng, trướcmắtchưa thíchhợpđể thayđổi.Cònnếukhôngnhanhchóng thayđổisẽcóthểthấtbại thảmhại, thìphảihànhđộngngay lậptức.Nếukhôngthìvừacưỡiconngựagià,vừatìmconngựakhácthaythế,phươngphápnàycóvẻtươngđốiantoàn.Khôngnênhànhđộngtheocảmtínhởkhúccuatrongcuộcsốngconngười,nhiềukhiphảicótinhthầnmạohiểm.Nhưngnhânsinhvôthường,mấymươinămcuộcđờirútcuộcmấykhimớicócơhộitốt?Nếucơhộiđến,trướckhicósựthayđổiphảicânnhắcthậtkỹđườngtiếnvàlui,đượcmấtvềtinhthầnvàvậtchất.Vídụ,thayđổitrongquanhệphuthêlẽnàonhấtđịnhphảilyhônsao?Cảhaihãythửthayđổitháiđộsống,cùngnuôidưỡngsởthíchchung,lẽnàonhưthếkhôngđượcgọilàthayđổihaysao?Cònlyhônđểtìmmộtnửakhácliệucóđượcgọilàthayđổithànhcônghaykhông?Vìthế,liênquantớisựthayđổitrongchântrờicuộcsống,phảisuynghĩmộtcáchkỹcàng,khôngnênvìmộtsuynghĩcảmtínhnhấtthờimàhànhđộngbừabãi.Giảsửbạnphảiđốimặtvớitìnhhuốngnướcsôilửabỏng,đươngnhiênlúcđóphảicósựthayđổi.Nhưngkhi tìnhhìnhchưađếnmứcnướcsôi lửabỏng,màcũngkhôngcógìđảmbảođểbướctiếp,hơnnữacũngkhôngchắcsẽcóđiềugìđảmbảosaukhithayđổi,lúcnàycơhộichỉchiếmmộtnửa.Hiệntạicũngchưađếnmứckhôngthayđổikhôngđược,lúcnàytốtnhấtbạnhãysuynghĩmộtchút.Nếubiếtrõrằngsaukhithayđổisẽcóbaonhiêuphầntrămhoặcítnhấthơn60%hivọngtrởlênthìđươngnhiênbạnnênlựachọnthayđổi.Saucùngcầnphảitựhỏi:sự thayđổinày làvì lợi íchcánhânhayvì lợi íchcủa tập thể,nếuchỉvì lợi íchcủacánhânmình thì nên xem lại, còn ngược lại nếu vì lợi ích của tập thể thì đương nhiên càng phải cốgắng.

Làmthếnàođểdẹpbỏphiềnnão,tìmkiếmsựyênbình?Tốcđộnhanhsẽ theokịpđượcvớicuộcsốnghiệnđại, thayđổiđượcmốiquanhệgiữaconngười,hoàncảnhvàmốiquanhệgiữaconngườivớiconngười.Cuộcsốngcủaconngườihiệnđạigiốngnhưngồi trên lưngcọp,càngđivềphía trướccàngcảmthấysợhãibấtan.Làmthếnàođểdẹpbỏmọiphiềnnão,tìmkiếmsựyênbình?Tuổithọcủaconngườihiệnđạidàihơnsovớithờicổđại,mộtngàyđibộ,đọcsách,viếtláchhay làm bất kỳmột việc gì đều nhiều hơn so với trước đây, nhưng luôn cảm thấy thời giankhôngđủ.Conngườihiệnđạiđượctiếpcậnvàsửdụngcácphươngtiệnvôcùnghữuích,nhưngtốcđộnhanh lạicàng làmconngười tacảmthấycăng thẳng,khôngchỉmang lạiphiềnnãochobản

thânmìnhmàcũngmanglạichomôitrườngxungquanhvànhữngngườiliênquannhiềuphiềnphức.Cảmgiácvềkhônggiancủaconngườihiệnđạikhácvới trướcđây.Nếunhư trướcđâyđọcmộtvạnquyểnsáchhayđimộtchặngđườnghàngvạndặmkhôngphảilàviệcdễdàngthìngàynayngườitacóthểđimáybay,chặngđườngdàihàngngàn,hàngvạndặmmộtchốcđãđihết.Khônggiansốngcủaconngườihiệnnayrộnglớnhơntrướcđây,phạmvicuộcsốngvàphạmvisinhtồncũnglớnhơnnhiềusovớitrướcđâynhưngcảmgiácbứcbáchlạinặngnềhơntrướcđâyrấtnhiều.“Tháicúcđônglihạ,dunhiênkiếnnamsơn-Háicúcdướigiậuđông,thấynúinamthưthái”Conngườitrướcđâychỉbiếtđếntrồngcấy,ngẩngđầunhìnlênnhìnvềphíangọnnúixaxađãcảmthấycuộcsốngthật thanhthản,cổnhâncócâu:“THáicúcđông lihạ,dunhiênkiếnnamsơn”.Ngắtnhànhhoabêngiậu,ngẩngđầunhìnvềphíanúinam,tronglòngcảmthấyrấtkhoankhoái, tự tại.Con người trong cuộc sống hiện nay cho dù có trồng bao nhiêu hoa trong nhàcũngvẫncảmthấyphầnnàothiếuđinhậnthứcvềthếgiớitựnhiên,thiếuđiniềmvuitrongtrảinghiệmvớithiênnhiên.Trítuệcủaconngườiđãtạonênxãhộivănminhngàynay,cảithiệnthóiquenănuốngvàmôitrườngchữabệnh.Nhưngnhững lợi ích của thiết bị khoahọc kỹ thuật và trị liệu tiên tiến cóthựcsựmangđếnchoconngườihiệnđạicảmgiáchạnhphúckhông?Nhữngtaihọatrướcđâyphầnlớnlàdotựnhiêngâyra,cònhiệnnayphầnlớnlạidochínhconngười gây ra. Nếu trước đây những hiện tượng thời tiết như nhiệt độ, mưa, gió hoàn toànkhôngcó liênhệvớihànhvicủaconngười thìngàynaycáchiện tượngnhiệtđộnóng lênrồilạnhđiđềucó liênquanđếnnhữnghànhvipháhoạicủaconngười,nhưviệc làmtổnhạiđếntầngôzôncũnglàdohànhvicủaconngườitạora.Cảmgiácantoànvàyêntĩnhcủaconngườivớicuộcsốnghiệnđạingàycànggiảmđi,làmchongườitaluôncảmthấybuồnphiền,lúcnàocũngluôncảmthấybịáplực.Nguyênnhântạisaoconngườisốngtrongxãhộihiệntạiluônluônbậnrộncảngàyvàkhôngcócảmgiácan toàn.Khôngphải khôngcócơmăn, khôngcócảnhsát, khôngcóchếđộ, càngkhôngphảikhôngcóluậtpháp,màdomấtđisựcânbằngcảvềthểxáclẫntinhthần.Chúngtalấychếđộ,khoahọckỹthuậtđểcảithiệnhoàncảnh,kếtquảlạilàmchochúngtacócảmgiácnhưcưỡitrênlưngcọp,càngđivềphíatrướccàngthấysợ,nguyhiểmcàngnhiều,càngthiếuđicảmgiácantoàn.Khinguyhiểmnhiều lênđồngnghĩavớiviệcphảimạohiểmhơn; thiếuđicảmgiácđồngnghĩavớiviệccàngrasứctheođuổiantoàn.Càngtheođuổiantoànthìmứcđộantoàncànggiảmđi,đâykhôngphảilàcáinhìnbiquanmàlàthựctế.Cónhiềungườiluônsốngtrongmộttâmtrạngkhôngvuivẻ,luôncảmthấycuộcsốngthậtmônglung,họkhônghiểu tạisaomình lạiphảisống trêncuộcđờinày.Đâyđượcgọi làphiềnnão.Sống trongxãhộihiệnđạingàynay, làm thếnàođểcânbằng tâm lý,giảmbớtnhữngphiềnmuộn,sốngmộtcáchungdung, tựtại?Điềuquantrọngđầutiên là“antâm”.NhữngđiềucầnlãngquênthìhãyyêntâmlãngquênLàmthếnàođểantâm?Thứ nhất, phải biết thỏamãn với những gì đang có. Thực tế những thứmà con người cầnkhôngnhiều,nhưnghọlạimuốnrấtnhiều,vìthếhọluôntạochomìnhmộtáplựcbậnrộn,căngthẳng.Nếuchúng tacốgắnghếtmình,có thểsốngcuộcsốngnhư thếnào thìhãysốngnhưthế,muốngiànhđượcbaonhiêu thìgiành,ởđâymuốnnóiđếnkhôngphảinhững thứcó thể

giànhđượcnhưnglạikhôngcần,màlànhữngthứkhôngnêngiànhđượchoặcbiếtrõhiệntạisẽkhônggiànhđượcnhưngvẫncốchấptheođuổi;hoặcbiếtrõphảigiànhđược,phảicómộttháiđộnhưthếmớicảmthấyniềmvuicủacuộcsốngnày.Biết thỏamãnkhôngcónghĩa làtừbỏquyềnlợisinhtồn,cũngkhôngcónghĩa làtừbỏtráchnhiệmcôngviệc,càngkhôngphảilàtừbỏcơhộinỗlựctiếnbộ,màcứthuậntheolẽtựnhiên,thíchứngvớixãhộivàmọihoàncảnh,nếuđượcnhưvậycuộcsốngnàysẽgầnnhưkhôngcònsựđaukhổvàbấtlực.Thứhai,tráitimphảiluônhướngvàotrongchứkhôngphảihướngrangoài.Nếutráitimcứluônhướngrabênngoàisẽkhông thểcócảmgiácan toàn,vìbênngoàikhôngcókhônggianvàthờigianantoàn,khôngcómộtsựđảmbảoantoàntuyệtđối.Vídụ,khiđirangoài,đểđảmbảoan toàngiao thông, bạn sẽmuabảohiểm,điềunày cóan toànhay không?Bạnbiết rõràng làkhôngan toànnênmớicầnđếncác loạibảohiểmnhưvậyvàđểkhigặpphảisựcốngoàiýmuốncó thể lấy lại tiềnbồi thườngtừviệcchữatrị;nhưng lỡkhôngmay tửvongmàngười thâncóđượcphầnbồi thườngnày thì họ cũngkhôngđếnnỗi vì thếmàsa vàobướcđườngcùng.Antrútâmvàogiâyphúthiện tạiThực ra,cuộcsốngphải luôncảm thấy thanhbìnhmới tìmkiếmđượchạnhphúc.Hạnhphúc chính là sống trong cuộc sốngyênổnnhưng lúcnào cũngchuẩnbịsẵntâmlýđốimặtvớimộtngàylỡcógặpphảigiannguy,vìmọiviệccóthểxảyrabấtcứkhinào.Đươngnhiênnếukhôngxảy ranhữngđiềuxấu là tốtnhất,nhưngmộtkhiđãxảy ra thì cũngkhôngphảiquálúngtúng.Đừnghivọngmôitrườngsốngcủachúngtasẽđemlạisựantoàn,cũngđừnghivọngngườikhácsẽbảovệchota.Chỉcótựbảnthânmìnhtìmkiếmsựbìnhyêntrong tâmhồnsẽđáng tincậyhơnviệc tìmkiếmsựan toànởbênngoài.Nếu luôncảmthấybìnhyênvớikhônggianvàthờigianbâygiờthìtâmhồntasẽcàngthêmbìnhyên.Thứba,trongtimphảiluôncósựgửigắm.Sựgửigắmnàykhôngphảilànhữngthứtheođuổibênngoàinhưtiềnbạc,địavị,danhvọng...màlànhữngthứdonộitâmmìnhtạoranhưcảmhứnghoặcniềmtin.Mộtkhiđãcóniềmtin thìchodùbấtcứkhinàotrái timcảmthấyhoangmang,thấpthỏm,sẽkhôngcócảmgiácbấtlực,vôdụng.Cảmhứnglàthứcóthểnuôidưỡngdầndần,vídụ:vănhọc,nghệthuật,vậnđộng...,hãylựachọnnuôidưỡngnhữngthứmàbảnthânmìnhthấyphùhợp,bấtkỳmộtcảmhứngnàođềucóthểđượcnuôidưỡng.Cảmhứngcó thể làmchúng tađangcảm thấynhạtnhẽo,vôdụng trởnêndễchịu, thanh thảnhơn.Lỡmàchỉ cònhai bàn tay trắng thìmay ra ta vẫncòncócảmhứng.Sưu tập tem, tiềnxu, tiềnbạc,... cũngđượcgọi là sở thích,nhưngsở thíchnàychỉ để thỏamãnsựchiếmhữu.Khiđangcósẽcảmthấyvuivẻvàmuốncónhiềuhơn.Tronglòngluônlàsựtham lam, khôngbaogiờ thỏamãn, cũngkhôngbaogiờcảm thấycóniềmvui từnhững thứđangcó.CốnghiếncũnglàmộtsởthíchSởthíchkhôngnhấtđịnhphảilànhữngthứhữuhình,vídụ,lợidụngthờigiannghỉngơiđểlàmtìnhnguyệnhoặclàmthiện,giúpđỡnhữngngườiđanggặpkhókhăn,nhưgiặtquầnáo,dọndẹpvệsinh,...đâykhôngphảilàsựtìmkiếmbênngoàimàlàsựcốnghiếnđểbảnthântìmthấysựthỏamãntrongnộitâm.Khinuôidưỡngđượcsởthíchgiúpđỡngườikháccũngsẽcóíchchosựtìmkiếmbìnhyêntrongtráitimmình.

Mộtkiểugửigắmniềmtinkhácnữalàtưtưởng,đặcbiệtlàniềmtintôngiáo.Chodùbạncóniềmtinvàotôngiáonàocũngvậy,chỉcầncóniềmtinvàotôngiáothìđósẽlàsựquy thuộc thực tế.Cónhữngniềm tin tôngiáocho rằngsựsợhãivớicáichếthoặcnguyhiểmlàsựsợhãikhôngsaonóirađược.Vídụ,nhữngngườitinvàothầnlinhsẽchorằngmọithứđềudothầnlinhanbài,khigặpxuixẻocũngkhôngnênlolắngvìcólolắngnhiềucũngsẽkhôngcótácdụnggìcả.CònnhữngngườitinvàoPhậtlạichorằngđâylàluậtnhânquả,nhânquảsẽkhôngbáoứngvớitanênkhôngphảilolắng;nếucóthìlolắngcũngkhôngcótácdụnggì,thếthìhàtấtphảilolắng?Vớicáichết,nhữngngườitinvàothầnlinhsẽtinrằngkhichếtđicóthểlênthiênđường;cònnhữngngườitinvàoPhậtlạitinrằngchếtđicóthểđầuthaiởthếgiớicựclạcTâyphương.Vìthế,nếucóniềmtintôngiáothìcuộcsốngsẽbớtđinhiềusợhãi,bấtan.TrongmôitrườngsốngởTrungQuốc,dobốicảnhquanhệcủaNhogiáo,nênniềmtinvàotôngiáocóchútmờnhạt,đểcóthểnuôidưỡngđượctưtưởngnhưnhàtưtưởngvĩđạiKhổngTửthìcótôngiáohaykhôngcũngkhôngquantrọng,vìbảnthânKhổngTửchínhlàmộttôngiáo.Cònnếuchưađạtđượcđếntrìnhđộnhưthếthìconngườivẫncầncómộtniềmtinvàotôngiáo,đểchúngtacóthểgiảmbớtnhữngưuphiền.