thirrje e hapur për projekt-ide - green development
TRANSCRIPT
Thirrje e Hapur për Projekt-ide për mbështetje financiare nga Fondi i Gjelbër Klimatik në Republikën e Maqedonisë së Veriut(2019)
Thirr
je e
Hap
ur
22
Thirrje e Hapur për Projekt-idepër mbështetje financiare nga Fondi i Gjelbër Klimatik në Republikën e Maqedonisë së Veriut (2019)
Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut, përfaqësuar nga Kabineti i Zëvendës Kryeministrit të Qeverisë për Çështje Ekonomike si Organ Kombëtar i Emëruar (OKE) për Fondin e Gjelbër Klimatik shpall Thirrje për dorëzim të projekt-ideve që trajtojnë dhe i përgjigjen sfidës së ndryshimeve klimatike.
Kjo Thirrje e Hapur ka për qëllim të identifikojë projekt-ide me potencial për zbutje/përshtatje të klimës që të shqyrtohen në nivel kombëtar për t’u dorëzuar tek Fondi i Gjelbër Klimatik (GCF) për financim.
1. Informata bazë mbi Fondin e Gjelbër Klimatik Fondi i Gjelbër Klimatik (GCF) është fond i ri global krijuar nga Konventa Kornizë e Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike (UNFCCC) që mbështet përpjekjet e vendeve në zhvillim për të trajtuar sfidën e ndryshimeve klimatike (https://www.greenclimate.fund/home). Parimet kryesore të GCF, si fond global janë promovimi i zhvendosjes së paradigmës në emetime të nivelit të ulët dhe zhvillimi i qëndrueshëm klimatik.
GCF u krijua nga 194 vende pjesëmarrëse në Konventën Kornizë të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike (UNFCCC) në vitin 2010, si pjesë e Mekanizmit Financiar të Konventës. Ky Fond, udhëhequr nga parimet dhe dispozitat e Konventës, ka për qëllim ndarje të barabartë të resurseve për masat zbutëse dhe ato të përshtatjes. Financimi i përgjithshëm i planifikuar i GCF për momentin është 10,3 miliardë USD dhe mobilizimi i resurseve po vazhdon.
GCF financon projekte dhe programe për emetime të ulëta (zbutje) dhe për klimë të qëndrueshme (përshtatje) hartuar nga sektori publik dhe ai privat për të kontribuar në prioritetet e vendeve lidhur me ndryshimet klimatike. Projektet ndërsektoriale që japin përfitime të dyfishta si në zbutje ashtu edhe në përshtatje poashtu kanë të drejtë për financim nga GCF. Çdo projekt apo program i propozuar duhet të demonstrojë arsyetim klimatik për sa i përket zbutjes, përshtatjes, apo që të dyjave dhe duhet të identifikojë se në cilën fushë të impaktit GCF po kontribuon (për një projekt ose program individual, mund të vlejnë më shumë fusha impakti).
GCF dallon tetë fusha strategjike impakti ku investimet e targetuara GCF do kishin impakt më të madh; të ashtuquajturat “fushat e rezultateve” janë referenca për angazhimin me Fondin dhe në këtë drejtim, sipas prioriteteve të vendit, propozim projektet duhet të ndjekin dhe të jenë në përputhje me fushat strategjike të impaktit sipas GCF (paraqitur tek Figura 1).
Thirrje e Hapur
3
Figura 1: Fushat strategjike të impaktit sipas GCF
GCF ofron grante, kredi koncensionare, garanca dhe kapital për financim të projekteve që për nga madhësia mund të jenë mikro (USD<10 milionë) deri në projekte të mëdha (USD > 250 milionë). Gjithashtu, në dispozicion janë edhe resurse në formë grantesh për të mbështetur vendet në përgatitje dhe përmirësim të angazhimit me Fondin e Gjelbër Klimatik, si dhe për të përgatitur propozim projektet.
Pronësia shtetërore është parim thelbësor i GCF; në këtë drejtim, Fondi promovon rëndësinë e qasjes që udhëhiqet nga vetë vendi, përforcimin e përfshirjes relevante të institucioneve relevante dhe palëve relevante në nivel kombëtar.
2. Qëllimi i Thirrjes së Hapur për Projekt-ide
Kjo thirrje ka për qëllim të inkurajojë dhe mbështesë të gjitha palët e interesuara në hartimin e projekt-ideve me potencial për zbutje/përshtatje (ose që të dyja), si hap i parë në procesin e hartimit të propozim projekteve.
3. Miratimi i Projekt-ideve Projekt-idetë dërguar Organit Kombëtar të Emëruar (OKE) do kalojnë procedurën e kualifikueshmërisë dhe prioretizimit për tu përcaktuar mundësia e përfshirjes në Programin Punues Shtetëror për GCF. Ideja e projektit duhet të jetë në përputhje me sektorët prioritarë për zbutje dhe përshtatje, siç përshkruhet tek dokumentet nacionale strategjike (Komunikimi i Tretë Nacional mbi Ndryshimet Klimatike – për prioritetet e përshtatjes dhe Raporti i Dytë Dyvjeçar Mbi Ndryshimet Klimatike – për prioritetet e zbutjes), si dhe me fushat e impaktit sipas GCF. Të gjitha dokumentet relevante gjenden në faqen zyrtare të internetit: www.greendevelopment.mk.
4. Sektorët prioritarë nacionalë /aktivitetet për zbutje dhe përshtatje
Projekt-ideja duhet të propozojë aktivitete që i përkasin të paktën një sektori prioritar nga sektorët prioritarë nacionalë me potencial të lartë për zbutje/përshtatje siç shfaqen tek Tabela 1 në vijim:
Tabela 1. Sektorët prioritarë nacionalë me potencial të lartë për zbutje/përshtatje
Qasje në energji dhegjenerim i energjisë Transport me emetim
të ulët
Pylltaria dhe përdorimii tokës
Objekte, qytete dheindustri dhe pajisje
Emetimet eulura
ZBUTJE
Shëndeti dhemirëqenia dhe siguria
e ushqimit dhe ujit
Livelihoods ofpeople and
communities
Ekosistemi sheshërbimet eekosistemit
Infrastruktura dhemjedisi i ndërtuar
Rezistencë eshtuar
Përshtatje në ndryshimet klimatike
Thirr
je e
Hap
ur
44
Sektorët prioritarë me potencial të lartë për zbutje
Sektorët prioritarë me potencial të lartë për përshtatje
Energjia – Industritë e energjisë
Energjia – Prodhim dhe ndërtim
Energjia – Transport
Burimet e ujit
Bujqësia dhe Pylltaria dhe përdorimi tjetër i tokës (AFOLU) – Bagëtia/Pylltaria/Përdorimi i tokës
Bujqësia – E përgjithshme /vreshtaria/ prodhimi i bagëtisë
Mbetjet – Hedhje e mbeturinave të ngurta
Biodiversiteti
Shëndeti njerëzor
Trashëgimia kulturore
Lista e aktiviteteve prioritare (zbutje dhe përshtatje) jepet tek SHTOJCA 2 e kësaj Thirrjeje të Hapur për Projekt-ide.
5. Vlerësimi i kualifikueshmërisë së projekt-idesë Çdo projekt-ide duhet të plotësojë të gjitha kriteret në vijim:
• Ketë qëllime që përputhen me qëllimet e politikave dhe strategjive nacionale klimatike;• Përputhet me indikatorët relevantë nacionalë për zhvillim, duke mundësuar korniza
institucionale dhe të politikave;• Përputhet me të paktën një nga tetë fushat e rezultateve strategjike të GCF;• Trajtojë çështje relevante për integrim të gjinisë dhe grupeve të tjera të cënueshme
dhe të përshkruajë se si ripërtërirja/zbutja e ndryshimeve klimatike ndikon si tek meshkujt ashtu edhe tek femrat ose të sigurojë që gratë do kenë përfitime të barabarta nga aktivitetet e projektit
Do konfirmohen dhe prioretizohen më tutje vetëm ato projekt-ide që kalojnë kontrollin administrativ dhe vlerësimin për kualifikim përmes kritereve të caktuara për prioretizim, dhe pas kësaj propozuesi do njoftohet. Më shumë informata mbi kriteret e prioretizimit mund të gjeni tek Udhëzimet për aplikantët dhe mekanizmin nacional të prioretizimit në faqen www.greendevelopment.mk.
6. Prioretizimi strategjik i projekt-ideve Kriteret në vijim do përdoren gjatë prioretizimit strategjik për të gjitha projekt-idetë me të drejtë për tu zgjedhur:
• (Qartësia dhe konsistenca në përshkrimin e problemit dhe arsyetimi logjik i aspektit klimatik, qëllimet e projektit dhe rezultatet që priten);
• ë do zbatojë projektin (Niveli i përvojës dhe aftësitë e subjekteve zbatuese/partnerët dhe projektet e ngjashëm që tashmë janë implementuar);
• zgjatja e planifikuar e projektit (Korniza kohore ku prezantohet kohëzgjatja e aktivi-teteve të propozuara); (Statusi momental i projekt-idesë);
• r të mbështetur procesin nacional të anëtarësimit në BE (Numri i kritereve të BE-së me të cilat përputhet projekti);
• llimet e projektit në përputhje me prioritetet nacionale QZhQ (Numri i Qëllimeve
Thirrje e Hapur
5
për Zhvillim të Qëndrueshëm që ndikohen ose nxiten nga zbatimi i projektit);• ë nacionale për ndryshime klimatike (Koherenca dhe përputhja e qëllimeve të pro-
jektit me prioritetet që tashmë janë trajtuar në strategjitë dhe politikën nacionale për ndryshimet klimatike)
• Vlerësim preliminar) –(Vlerësim preliminar i potencialit për zbutje/përshtatje si dhe barazisë gjinore dhe potenciali i ndikimit tek gratë dhe burrat veç e veç si dhe tek gru-pet e tjera të cënueshme)
Për informata të mëtejshme mbi kriteret e prioretizimit për projekt-idetë, ju lutemi referojuni Udhëzimeve për aplikantët që mund t’i gjeni në www.greendevelopment.mk.
Të gjitha projekt-idetë që plotësojnë kushtet dhe që prioretizohen do konfirmohen dhe përfshihen në Programin Punues të GCF në Maqedoninë e Veriut. Propozuesit e Projekt-ideve të konfirmuara do inkurajohen të kontaktojnë Subjekte të Akredituar për zhvillim të mëtejshëm të Projekt-idesë në Koncept/ Propozim-Projekt të plotë GCF në konsultim dhe bashkëpunim të ngushtë me OKE.
7. Kush mund të aplikojë? Kjo thirrje është e hapur për të gjitha palët e interesuara, duke përfshirë edhe institucionet akademike, autoritetet kombëtare, ndërmarrjet publike dhe ato private, OJQ-të dhe personat e tjerë juridikë, pra inkurajohet çdo subjekt juridik për të hartuar ide për projekt.
8. Si bëhet aplikimi?Aplikuesi duhet të plotësojë shabllonin e Projekt-idesë në gjuhën angleze, përmes shabllonit elektronik që mund të gjehet në www.greendevelopment.mk. Shabllonet jepen të bashkangjitura edhe tek SHTOJCA 1 e kësaj Thirrjeje për referencë të aplikuesve, por projekt-ideja mund të dorëzohet në mënyrë elektronike përmes faqes së internetit vetëm nga ana e përdoruesve të regjistruar.
Para se të fillojnë hartimin e projekt-idesë, çdo propozues duhet të regjistrohet në www.greendevelopment.mk/login, për të pasur qasje tek shabllonet për projekt-ide. Shablloni i Projekt-idesë duhet plotësuar me të gjitha informatat që kërkohen, të dhënat dhe dokumentet e bashkangjitur (p.sh., harta me vendndodhjen e projektit; lista e të punësuarve që do jenë përgjegjës për zbatimin e projektit dhe lista referente me të dhëna relevante lidhur me përvojat e ngjashme nga e kaluara, etj.). Për udhëzmie të detajuara për plotësim të shabllonit të Projekt-idesë ju lutemi referojuni Udhëzimit për hartim të propozim projekteve për GCF, që mund ta gjeni në www.greendevelopment.mk. Çdo informatë tjetër lidhur me punën e Fondit të Gjelbër Klimatik dhe mekanizmat e vendit për angazhim në këtë Fond gjithashtu mund të gjeni në faqen e internetit të OKE: www.greendevelopment.mk.
SHËNIM: Shabllonet e plotësuara të Projekt-ideve nuk duhet të tejkalojnë maksimumin e 5 faqeve, pa përfshirë shtojcat dhe duhet të dorëzohen në mënyrë elektronike të plotësuara dhe firmosura sipas kritereve.
Çdo dokument plotësues që duhet dorëzuar bashkë me shabllonin e Projekt-idesë duhet të ngarkohet në fazën finale të plotësimit të Formularit për Aplikim online.
Propozuesit mund të zgjedhin të dorëzojnë propozimet për secilën nga 3 fazat e zhvillimit: Projekt-ide, Koncept dhe Propozim i plotë Projekti; shabllonet për këto dokumente mund t’i gjeni në faqen e internetit të OKE.
Thirr
je e
Hap
ur
66
Në rastet kur OKE pranon Koncept ose Propozim-projekt të plotë (në shabllonin e GCF)nga një institucion nacional ose nga një Subjekt i Akredituar Ndërkombëtar (si përgjigje e ndonjë thirrjeje për propozime ose si aplikim spontan), OKE do zhvillojë të gjitha fazat e sigurimit të cilësisë në përputhje me procedurën, pa marrë parasysh se sa i avancuar është hartimi i propozimit. Prandaj, aplikuesit duhet patjetër të plotësojnë shabllonin online për Projekt-ide në fillim, ku do tregojnë statusin e hartimit të projektit (Ide,Koncept ose Propozim i plotë), dhe pas pranimit ose letrës aprovuese nga OKE, aplikuesit do inkurajohen të dorëzojnë Konceptin ose Projekt-idenë ashtu siç e kanë hartuar.
9. Afati për dorëzim të projekt-idesë Të interesuarit mund të dorëzojnë Dokumentin e Idesë së kompletuar të Projektit jo më vonë se 15 dhjetori 2019 (ora 16:00).
Udhëzime të detajuara për plotësim të shabllonit për Projekt-ide dhe informata të tjera lidhur me këtë thirrje për projekt-ide ose lidhur me punën e Fondit të Gjelbër Klimatik mund të gjehen tek faqja e internetit e OKE: www.greendevelopment.mk.
Të gjithë propozuesit do informohen nëse projekt-ideja e tyre është pranuar dhe bëhet pjesë e Programit Nacional Punues të GCF, ose nëse
projekt- ideja e tyre është refuzuar me komente për përmirësim. Programi Nacional Punues i GCF do jetë dokument publik.
Thirrje e Hapur
7
10. Orari indikativ për vlerësim të projekt-idesëPlani indikativ për dorëzim dhe vlerësim/prioretizim të projekt ideve jepet tek grafiku më poshtë.
11. Hartimi i Konceptit /Propozim projektit të plotë dhe dorëzimi në GCF për mbështetje financiare
Propozuesit duhet të kenë parasysh që partneriteti me Subjekt të Akredituar (SA) duhet të bëhet para dorëzimit të Konceptit /Propozim projektit të plotë tek OKE; megjithatë në rastet kur propozuesi nuk ka gjetur një SA të përshtatshëm për bashkëpunim, pas konfirmimit të kualifikimit të projekt-idesë të tyre, OKE do mbështesë propozuesin në kërkimin e SA të përshtatshëm sipas listës ekzisutese të subjekteve të akredituar për GCF dhe kapacitetet e tyre respektive; këto SA do bëjnë partneritet me propozuesit e projektit dhe OKE do zhvillojë projekt-idenë në koncept/propozim projekt të plotë dhe do udhëzojë propozuesin lidhur me ciklin e projektit të GCF.
Termi ‘I akredituar’ do të thotë që këto subjekte kanë kaluar procesin e akreditimit të GCF dhe plotësojnë standardet e Fondit (institucione publike, private ose jo-qeveritare). Listën e plotë të subjekteve të akredituara mund ta gjeni në faqen e internetit të GCF (https://www.greenclimate.fund/how-we-work/tools/entity-directory).
Gjatë konfirmimit të kualifikueshmërisë së Projekt-ideve nga OKE, SA do hartojë dhe dorëzojë Konceptet/Propozim projektet e plota në GCF në bashkëpunim me institucionet/propozuesit nacionalë. SA duhet të koordinohet me OKE lidhur me planifikimin e projektit në faza, aprovimin e propozimeve për financim dhe zbatimin e projektit. Për hartim të Koncepteve /Propozim projekteve të plota, propozuesit duhet të përdorin shabllonet e GCF (www.greenclimate.fund) që mund të gjehen edhe tek faqja e internetit e OKE: www.greendevelopment.mk.
Thirrje për projekt-ide
Vlerësim administrativ iplotësimit të kushteve
Prioretizim strategjik
Hartim i Programit Punues tëVendit me Projekt-ide të
prioretizuara që janë aprovuar
45 ditw
2 javë
2 javë
Thirr
je e
Hap
ur
88
Koncepti i hartuar nga Subjekti i Akredituar dhe propozuesit do i dorëzohet OKE për vlerësim teknik dhe duhet shoqëruar nga këto dokumente plotësuese:
1. Hartë që tregon vendndodhjen e projektit/programit, 2. Diagram që përshkruan teorinë e ndryshimit,3. Model ekonomik dhe financiar me supozimet kryesore dhe skenarët potencialë të thek-
suar, 4. Studim para-fizibiliteti, 5. Raport vlerësues të projekteve paraprake (vlen për projektet që përsërisin investimet
e mëparshme),6. Rezultate nga analizat e shqyrtimit të rrezikut social dhe rrezikut të mjedisit jetësor
Vlerësimi teknik i Koncepteve/Propozim-projekteve të plota do bëhet sipas kritereve në vijim:
• Projektit –Ndikimet e parashikuara të zbutjes/përshtatjes, niveli i rreziqeve të mbetur lidhur me projektin dhe masat e duhura të zbutjes përkufizuar ashtu që plotësojnë kriteret e Standardeve të Ambientit dhe atyre Sociale (ESS)
• r zhvendosje të paradigmës – potenciali për të inicuar ndryshime në politika, dokumente të reja strategjike ose rregullativa të reja që do hartohen, mundësi që projekti të përsëritet në disa rajone ne RMV dhe niveli i këmbimit të mësimeve të marra dhe përvojave të fituara nga projekti, niveli i elementeve dhe konceptit inovativ në suazat e aktiviteteve të projektit
• r zhvillim të qëndrueshëm – përfitime të pritura të përbashkëta mes fushave të ambientit jetësor, fushës sociale dhe shëndetit, dhe ekonomisë, duke përfshirë edhe ndikimin në zhvillim të çështjeve gjinore (p.sh. llojet e përmirësimeve në mediat dhe sektorët për mjedisin jetësor, numri i përgjithshëm i vendeve të krijuara të punës (të drejtpërdrejta dhe indirekte) me zbatim të projektit, etj.)
• r nevojat e vendit - % e popullatës socio-ekonomike që do përfitojë nga projekti, aktivitete të specifikuara për forcim të kapaciteteve institucionale dhe zbatuese në RMV
• si e vendit –Koherencë dhe përputhje e qëllimeve të projektit me prioritetet që tashmë trajtohen në politikën nacionale klimatike, në rregullativat lidhur me klimën, ligjin dhe strategjitë, përputhje e projektit me agjendën nacionale për zhvillim, angazhim i palëve relevante.
• Qëndrueshmëri ekonomike dhe financiare e projekteve, mundësi për të kombinuar disa burime të financimit, niveli i teknologjive të praktikave më të mira që planifikohen të zbatohen tek projekti dhe të arrihen përfitimet kryesore.
Informata të mëtejshme lidhur me këto kritere mund të gjehen në www.greendevelopment.mk.
Verifikimi i procedurës së mos-kundërshtimit është hapi i fundit për sigurim të cilësisë, në mënyrë që aplikuesi të marrë Dokumentin e mos-kundërshtimit nga OKE për ta dorëzuar tek GCF. Procedura e Mos-kundërshtimit është mjeti kryesor për të siguruar pronësi të plotë të vendit sa i përket propozimeve dhe siguron pasqyrë të përputhjes së investimeve të propozuara me prioritetet e vendit.
Sigurimi i cilësisë përfshin pyetjet dhe dëshmitë që propozimi ka kaluar aspektin teknik, që të gjitha komentet e marra gjatë vlerësimit teknik janë trajtuar tek propozimi, që SA ua ka prezantuar
Thirrje e Hapur
9
propozimin organeve të vendit, që propozimi është në Programin Punues të Vendit, që janë organizuar konsultat me palët relevante që përmenden, etj.
Nëse propozimi aprovohet nga Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut, OKE lëshon dokument të mos-kundërshtimit për propozimin në përputhje me rrethanat dhe Propozim-projekti i plotë mund t’i dorëzohet GCF-së për vlerësim që të mund të fitojë mbështetjen financiare. Propozuesit duhet ta kenë parasysh që Propozimet e Financuara të pashoqëruara me dokumentin e mos-kundërshtimit të nënshkruar nga OKE i Republikës së Maqedonisë së Veriut, nuk do merren parasysh nga Sekretariati i GCF.
12. Pyetje dhe përgjigje Për të marrë përgjigje për pyetjet që mund të keni gjatë fazave të hartimit të projektit (projekt ideja/ koncepti /propozim projekti i plotë), lidhur me përgatitjen dhe plotësimin e shablloneve të aplikimit, afatet, etj, ju lutemi konsultoni seksionin me pyetje dhe përgjigje - Q&A në faqen e internetit të OKE: www.greendevelopment.mk, ose kontaktoni personat përgjegjës për OKE. Seksioni me pyetje dhe përgjigje -Q&A do azhurnohet rregullisht sipas pyetjeve që do parashtrojnë propozuesit.
Thirrje e Hapur
11
Shënim mbi Projekt-idenë Ky shabllon për projekt-ide mund të përdoret nga Aplikuesit që zgjedhin të dorëzojnë dokument të Projekt-idesë për t’u shqyrtuar nga Organi Kombëtar i Emëruar, ose Aplikuesit e interesuar për t’u përgjigjur në ndonjë thirrje të caktuar për propozime të shpallur nga OKE.
Kjo Projekt-ide do shqyrtohet nga OKE përmes kritereve të kualifikimit që tashmë janë caktuar dhe do aprovohen vetëm projekt-ide që plotësojnë kushtet dhe do përfshihen si pjesë e Programit Punues të Vendit. OKE do ju dërgojë letër aprovimi aplikuesve për t’iu konfirmuar aprovimin e idesë, ose për të informuar aplikantin për refuzimin e projekt-idesë dhe për të dhënë rekomandime për përmirësim.
Aplikuesit e Projekt-ideve të aprovuara do inkurajohen të zhvillojnë më tutje idenë në Koncept sipas shablloneve të GCF dhe në konsultim të afërt me përfaqësues të OKE. Në fazën e Konceptit, do gjehet Subjekt i Akredituar për të mbështetur dhe hartuar propozim-projektet sipas fushës së punës, dhe kritereve për akreditim të një subjekti të caktuar të akredituar, duke përfshirë madhësinë e projektit për të cilin ky subjekt është i akredituar për implementim, fushën/sektorin e ekspertizës dhe Kategorinë e Rrezikut Social dhe atij të Mjedisit Jetësor që subjekti është në gjendje ta menaxhojë.
Aplikuesit duhet të përdorin versionin elektronik të Dokumentit të Projekt-idesë të cilin mund ta plotësojnë online (Formulari për aplikim Online) duke përdorur fjalëkalimin e tyre për qasje. Pas procesit të regjistrimit, përdoruesi do shohë panel me formular me pyetje të paracaktuara (Dokumenti i Projekt-idesë). Pas dorëzimit të Dokumentit të Projekt-idesë, Aplikuesi do marrë e-mail me informatën që dorëzimi i Projekt-idesë ka qenë i suksesshëm.
Udhëzime të detajuara për plotësim të këtij shablloni dhe informata të tjera lidhur me punën e Fondit të Gjelbër Klimatik mund të gjeni në: www.greendevelopment.mk
Thirr
je e
Hap
ur
1212
Informata të përgjithshme mbi projektin
Titulli i Projektit:
Projekt ose Program☐ Projekt
☐ Program
Kohëzgjatja e projektit (muaj):
Vendndodhja gjeografike e aktiviteteve të projektit (ju lutemi, bashkangjitni hartën tek Shtojca):
Subjekti/et Zbatuese (titulli, lloji i organiza-tës, adresa, personat për kontakt)
Ju lutemi, në Shtojcë inkuadroni Listë me të punësuar që do jenë përgjegjës për zbatim të projektit (të veçuar sipas gjinisë dhe arsimimit) për secilin subjekt
Titulli:
Lloji i organizatës:
Adresa:
Personi për kontakt:
Telefoni/adresa e-mail:
Përvoja të mëparshme në zbatim të projekteve të ngjashëm (me ngjashmëri për sa i përket kompleksitetit, shpenzimeve dhe kohëzgjatjes)
Ju lutemi, shkruani të paktën dy projekte të ngjashëm të përfunduar duke dhënë informata për shpenzimet e projektit, qëllimin e projekteve, përfituesin kryesor dhe rezultatet kryesore. Si Shtojcë mund të bashkangjitni Listë Referente me të dhënat më relevante lidhur me përvojat e mëparshme
Statusi i projektit:
☐ Propozim Projekt i plotë
☐ Koncepti
☐ Projekt-ideja
Fokusi klimatik i Projektit dhe fushat e rezultateve
Fusha ku fokusohet projekti:
☐ Zbutje
☐ Përshtatje
☐ Prek të dy fushat
Thirrje e Hapur
13
Fushat e rezultateve strategjike të Fondit të Gjelbër Klimatik
(Cila nga fushat e targetuara të rezultateve strategjike të GCF i trajton projekti i propo-zuar?)
u lutemi, etiketoni më të rëndësishmet
Zbutje
Duke ulur emetimet e gazrave serrë:
☐ Qasje në energji dhe gjenerim i energjisë
(p.sh. qasje në sistem brenda rrjetit ose jashtë rrjetit (që i plotëson vetë kërkesat personale për energji), ku energjia gjenerohet nga burime të qëndrueshme të energjisëm si p.sh. me diell, erë, ujëra gjeotermale, etj.)
☐ Transport me emetim të ulët
(p.sh. trena me shpejtësi të madhe, sistem i autobusëve të shpejtë, etj.)
☐ Objekte, qytete dhe industri dhe pajisje (p.sh.ndërtesa të reja dhe të rinovuara me efik-asitet energjetik, pajisje me efikasitet energjetik për kompanitë dhe menaxhim i zinxhirit të furnizimit, etj.)
☐ Pylltaria dhe përdorimi i tokës
(p.sh. mbrojtja dhe menaxhimi me pyjet, ujitje bujqësore, trajtim dhe menaxhim me ujërat, etj.)
Përshtatje në ndryshimet klimatike
Duke rrritur ripërtërirtjen në këto sfera:
☐ Njerëzit dhe bashkësitë më të cënueshme
(p.sh. zbutje e rreziqeve negative lidhur me ndryshimet klimatike,krijimi i sistemeve për paralajmërim të hershëm, krijim i sistemeve për shërbime të sigurimit, etj.)
☐ Shëndeti dhe mirëqenia dhe siguria e ushqimit dhe ujit
((p.sh. sigurim i ujit të pastër për pije për popullatën, zbatimi i teknologjive për kursim të ujit, etj.)
☐ Infrastruktura dhe mjedisi i ndërtuar
(p.sh. infrastrukturë për mbrojtje nga orteku dhe orteku i baltës, sisteme për ajrosje, rrjete të qëndrueshme rrugore, etj.)
☐ Ekosistemi dhe shërbimet e ekosistemit
(p.sh. mbrojtja dhe menaxhimi me ekosistemin, ekoturizmi, etj.)
Thirr
je e
Hap
ur
1414
Përshkrimi i projektit (maks. 3 faqe)
Qëllimi i projektit:
Qëllimet e projektit
(sipas mundësisë, ju lutemi përkufizoni qëllimet e veçanta lidhur me çështjet gjnore dhe çësht-jet e pakicave dhe ndryshimeve klimatike)
Përfituesi kryesor nga projekti
(I drejtpërdrejtë dhe indirekt) të ndarë sipas llojit të cënueshmërisë
Justifikim i shkurtër i projektit (koherenca dhe përputhja me prioritetet nacionale klima-tike të vendit dhe strategjitë e zhvillimit si dhe SDG nacionale)
Përshkruani shkurt problemin e Zbutjes/Përshtatjes që ky propozim tenton ta trajtojë
(ju lutemi, specifikoni çështjet relevante për grupet gjinore dhe grupet e cënueshme)
Regjistroni aktivitetet e propozuara të projektit për të trajtuar problemet dhe pengesat e identifikuara më sipër që do sjellin deri tek rezultatet e pritura
(Ju lutemi cekni nëse aktivitetet/proceset e propozuara ose teknologjitë që do realizohen janë inovative. Gjithashtu, jepni shpjegim se si gratë, CSO, akademia, biznesi dhe palë të tjera relevante do përfshihen gjatë implementimit të aktiviteteve të projektit)
Përshkruani shkurt rezultatet e pritura dhe rezultatet e targetuara në aspektin ekonomik (në EUR), social klimatik/mjedis jetësor dhe gjinor
(p.sh. numri i vendeve të reja të punës të krijuara, tonet e emetimeve të reduktuara të CO2 eq., ndikimi i parashikuar i përshtatjes- përfitues të drejtpërdrejtë/indirektë si % e pop-ullatës së përgjithshme, Si do trajtojë projekti çështjet gjinore dhe çështjet lidhur me grupe të tjera të cënueshme?.)
Cekni nëse ka potencial për përsëritje të aktiviteteve të projektit në ndonjë rajon ose vend fqinj dhe përdorim të rezultateve të projektit
Shpjegoni se pse projekti ka nevojë për financim:
(p.sh. shpjegoni pse kjo nuk financohet nga burime të vendit nga sektori/ët publik/ë/pri-vat/ë)
Thirrje e Hapur
15
Aspektet financiare të projektit
Shpenzimet indikative të përgjithshme të projektit (EUR):
Kërkesa indikative e financimit nga GCF (EUR):
Bashkëfinancimi i paraparë (nëse ka) – EUR osë % e shpenzimeve të përgjithshme të projektit
Lloji i instrumentit financiar që do kërkohet:
☐ Grant
☐ Kredi/Hua
☐ Tjetër _______________________
Burime të tjera financiare që pjesërisht do mbulojnë shpenzimet e përgjithshme të projektit:
Thirr
je e
Hap
ur
1616
Informata mbi aplikantin
Emri i organizatës/institucionit aplikues(e):
Lloji i organizatës/institucionit
(publik (qeveritar), biznes, OJQ, organizatë ndërkombëtare, institucion akademik, etj.)
Adresa:
(rruga, numri, kodi postar)
Personi për kontakt:
Pozita:
Kontakti
(telefoni dhe e-mail):
Data e dorëzimit të Projekt-idesë për shqyrtim nga OKE
Dokumentet plotësuese të Dokumentit të Projekt-idesë:
SHTOJCA 1SHTOJCA 2SHTOJCA 3
Thirrje e Hapur
17
ПРИ
ЛО
Г 2
Нац
иона
лни
прио
рите
тни
сект
ори
и пр
иори
тетн
и ак
тивн
ости
за
убла
жув
ање
и ад
апта
ција
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Ener
gjia
– In
dust
ritë
e
ener
gjis
ë
Ulja
e h
umbj
eve
në rr
jete
t e s
hpër
ndar
jes
së e
nerg
jisë
elek
trik
e dh
e ng
rohj
es M
asat
ope
rativ
e dh
e ko
nstr
uktiv
e të
nev
ojsh
me
për u
lje të
hum
bjev
e, im
plem
entu
ar n
ga
oper
ator
ët e
rrje
teve
shp
ërnd
arës
e.
Rrit
je e
kap
acite
tit v
endo
r të
gjen
erim
it ng
a bu
rime
të
qend
rues
hme
të e
nerg
jisë
Ndë
rtim
i hi
droc
entr
alev
e të
reja
të m
ëdha
Rrit
je e
kap
acite
tit v
endo
r të
gjen
erim
it ng
a bu
rime
të
qënd
rues
hme
të e
nerg
jisë
Ndë
rtim
i hi
droc
entr
alev
e të
reja
të v
ogla
dhe
futja
në
përd
orim
e ta
rifav
e fle
ksib
ile të
shi
tjes
për
të s
timul
uar n
dërt
imin
Rrit
je e
kap
acite
tit v
endo
r të
gjen
erim
it ng
a bu
rime
të
qend
rues
hme
të e
nerg
jisë
Ndë
rtim
i ce
ntra
leve
die
llore
(me
më
shum
ë se
10 k
W) d
he fu
tja n
ë pë
rdor
im e
tarif
ave
prem
ium
të
shi
tjes
nga
prod
hues
i për
të s
timul
uar n
dërt
imin
Rrit
je e
kap
acite
tit v
endo
r të
gjen
erim
it ng
a bu
rime
të
qend
rues
hme
të e
nerg
jisë
Ndë
rtim
i i c
entr
alev
e di
ello
re n
ë ku
lme
dhe
futje
në
përd
orim
e ‘’
mat
jes
neto
”
Rrit
je e
kap
acite
tit v
endo
r të
gjen
erim
it ng
a bu
rime
të
qend
rues
hme
të e
nerg
jisë
Ndë
rtim
i i c
entr
alev
e m
e er
ë dh
e fu
tja n
ë pë
rdor
im i
tarif
ave
prem
ium
të s
hitje
s ng
a pr
odhu
esi
për t
ë st
imul
uar n
dërt
imin
Rrit
je e
kap
acite
tit v
endo
r të
gjen
erim
it ng
a bu
rime
të
qend
rues
hme
të e
nerg
jisë
Ndë
rtim
i i c
entr
alev
e m
e bi
ogas
dhe
futja
në
përd
orim
i ta
rifav
e pr
emiu
m të
shi
tjes
nga
prod
hues
i për
të s
timul
uar n
dërt
imin
Rrit
je e
kap
acite
tit v
endo
r të
gjen
erim
it ng
a bu
rime
të
qend
rues
hme
të e
nerg
jisë
Ndë
rtim
i ce
ntra
leve
që
prod
hojn
ë m
e bi
omas
ë (m
e C
HP
opsi
onal
e) d
he fu
tja n
ë pë
rdor
im i
tarif
ave
prem
ium
të s
hitje
s ng
a pr
odhu
esi p
ër të
stim
ulua
r ndë
rtim
in
Thirr
je e
Hap
ur
1818
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Ener
gjia
– In
dust
ritë
e
ener
gjis
ë
Përd
orim
i nx
ehtë
sisë
të p
anev
ojsh
me
nga
REK
Man
astir
iN
dërt
imi i
sis
tem
it të
ngr
ohje
s qe
ndro
re n
ë M
anas
tir d
he p
ërdo
rim i
nxeh
tësi
së s
ë te
përt
nga
R
EK M
anas
tiri
Ulje
e v
arsh
mër
isë
nga
impo
rti d
he p
ërdo
rim m
ë i m
adh
i sis
tem
it të
tuba
cion
it të
gaz
itN
dërt
imi i
cen
tral
eve
me
gas
naty
ral (
CH
P)
Arrit
ja e
syn
imev
e të
cak
tuar
a te
k Pl
ani i
Vep
rimit
për E
fikas
itet
Ener
gjet
ik d
he P
lani
i Ve
prim
it pë
r Bur
ime
të Q
ëndr
uesh
me
të
Ener
gjis
ë In
stal
imi i
kol
ekto
rëve
die
llorë
term
alë
për u
jë të
nxe
htë
Pene
trim
i i p
ajis
jeve
me
efika
site
t më
të la
rtë
(kla
si A
++, A
+, A
, B)
dhe
plot
ësim
i i s
ynim
it ca
ktua
r në
Plan
in e
Vep
rimit
për E
fikas
itet
Ener
gjet
ik
Etik
etim
i i a
para
teve
ele
ktrik
e dh
e pa
jisje
ve p
ër të
ofr
uar i
nfor
mat
a re
leva
nte
mbi
shp
enzi
min
e
ener
gjis
ë el
ektr
ike
të p
rodu
ktev
e.
Përd
orim
më
efika
s i e
nerg
jisë
elek
trik
e m
e që
llim
të a
rritj
es s
ë sy
nim
it të
cak
tuar
tek
Plan
i i V
eprim
it pë
r Efik
asite
t Ene
rgje
tikH
eqja
nga
për
dorim
i i p
ajis
jeve
për
ngr
ohje
me
ngro
hës
rezi
sten
të d
he z
ëven
dësi
mi i
tyre
me
pom
pa të
nxe
htës
isë
në p
ërpu
thje
me
Polit
ikën
e B
E-së
për
Klim
ë dh
e En
ergj
i
Rrit
ja e
vet
ëdije
s së
opi
nion
it m
bi rë
ndës
inë
dhe
përfi
timet
nga
bl
erja
dhe
për
dorim
i i p
ajis
jeve
me
klas
të la
rtë
të e
fikas
itetit
me
qëlli
m të
arr
itjes
së
syni
mit
të c
aktu
ar te
k Pl
ani i
Vep
rimit
për
Efika
site
t Ene
rgje
tik
Kriji
mi i
qen
drav
e in
form
ativ
e EE
nëp
ër v
etëq
ever
isje
t lok
ale
ose
Qen
drat
e p
lani
fikim
it ra
jona
l, ku
do
puno
jnë
kësh
illta
rë e
nerg
jetik
ë, d
uke
dhën
ë kë
shill
a fa
las
për q
ytet
arët
e in
tere
suar
lidh
ur
me
mun
dësi
të p
ër k
ursi
m të
ene
rgjis
ë dh
e ku
rsim
it të
par
ave
në s
htëp
itë e
tyre
Thirrje e Hapur
19
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Ener
gjia
– In
dust
ritë
e
ener
gjis
ë
Rin
ovim
i i n
dërt
esav
e ek
zist
uese
për
ban
im m
e që
llim
të
arrit
jes
së s
ynim
it të
cak
tuar
në
Plan
in e
Vep
rimit
për E
fikas
itet
Ener
gjet
ik
Rin
ovim
i nd
ërte
save
për
ban
im d
uke
përf
shirë
ndë
rrim
in e
drit
arev
e, m
e in
icia
tivë
të p
rona
rëve
dh
e/os
e m
e m
bësh
tetje
të b
anka
ve k
omer
cial
e dh
e fo
ndev
e që
ekz
isto
jnë
në R
epub
likën
e
Maq
edon
isë
Rin
ovim
i ob
jekt
eve
ekzi
stue
se p
ublik
e m
e që
llim
të a
rritj
es s
ë sy
nim
it të
cak
tuar
në
Plan
in e
Vep
rimit
për E
fikas
itet E
nerg
jetik
R
inov
im d
uke
përf
shirë
ndë
rrim
in e
drit
arev
e në
obj
ekte
t pub
like
nën
jurid
iksi
on q
endr
or o
se të
ve
tëqe
veris
jes
loka
le.
Rin
ovim
i ob
jekt
eve
ekzi
sute
se k
omer
cial
e m
e që
llim
të a
rritj
es s
ë sy
nim
it të
cak
tuar
në
Plan
in e
Vep
rimit
për E
fikas
itet E
nerg
jetik
Rin
ovim
i ob
jekt
eve
ekzi
sute
se k
omer
cial
e du
ke p
ërfs
hirë
ndë
rrim
in e
drit
arev
e, m
e in
icia
tivë
të p
rona
rëve
dhe
/ose
me
mbë
shte
tje të
ban
kave
kom
erci
ale
dhe
fond
eve
që e
kzis
tojn
ë në
R
epub
likën
e M
aqed
onis
ë
Ndë
rtim
i ob
jekt
eve
të re
ja m
e që
llim
të a
rritj
es s
ë sy
nim
it të
ca
ktua
r në
Plan
in e
Vep
rimit
për E
fikas
itet E
nerg
jetik
Ndë
rtim
i ob
jekt
eve
të re
ja n
ë pë
rput
hje
me
Rre
gullo
ren
për p
erfo
rman
cën
ener
gjet
ike
të
obje
ktit.
Plot
ësim
i kë
rkes
ave
të D
irekt
ivës
së
BE-
së 2
010
/31/
EU q
ë të
gjti
ha o
bjek
tet e
ndë
rtua
ra p
as 3
1.12.
2020
të je
në o
bjek
te
poth
uajs
e m
e ze
ro-e
nerg
jiN
dërt
im i
obje
ktev
e të
reja
pas
ive
për b
anim
në
përp
uthj
e m
e D
irekt
ivën
e B
E-së
20
10/3
1/EU
.
Thirr
je e
Hap
ur
2020
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Ener
gjia
– In
dust
ritë
e
ener
gjis
ë
Arrit
je e
syn
imit
cakt
uar n
ë Pl
anin
e V
eprim
it pë
r Efik
asite
t En
ergj
etik
Zëve
ndës
im i
llam
bave
inka
ndes
hent
e m
e lla
mba
hal
ogje
ne (n
ë fil
lim) d
he p
asta
j me
kom
pakt
e flu
ores
hent
e (C
FL) d
he L
ED
Zëve
ndës
imi i
llam
bave
ekz
istu
ese
me
llam
ba s
odiu
mi d
he L
EDZë
vend
ësim
i lla
mba
ve e
kzis
tues
e m
e lla
mba
sod
ium
i dhe
LED
Ener
gjia
– In
dust
ritë
e
ener
gjis
ë
Zba
timi i
krit
erev
e m
e efi
kasi
tet e
nerg
jetik
(‘’g
jelb
ërim
’’) g
jatë
pr
oced
urav
e të
pro
kurim
eve
publ
ike
Akt
ivite
te të
inte
nsifi
kuar
a pë
r të
sigu
ruar
njo
huri
ligjo
re d
he te
knik
e si
dhe
aft
ësi p
ër s
ubje
ktet
në
sek
torin
pub
lik p
ër p
ërfs
hirje
dhe
vle
rësi
m të
krit
erev
e pë
r efik
asite
t ene
rgje
tik n
ë pr
oced
urat
e
prok
urim
eve
publ
ike
duke
zba
tuar
krit
eret
për
tend
erat
që
kanë
ava
ntaz
h m
ë të
mad
h ek
onom
ik
Mun
dësi
m i
qasj
es te
k llo
j i ri
i ka
rbur
antit
në
sekt
orin
pub
lik
rezi
denc
ial d
he a
të k
omer
cial
Gas
ifiki
mi i
sek
torit
pub
lik re
zide
ncia
l dhe
kom
erci
al p
ërm
es n
dërt
imit
të rr
jetit
të g
asifi
kim
it
Ulja
e n
dotje
s lo
kale
Përd
orim
i sh
tuar
i si
stem
eve
ekzi
stue
se p
ër n
groh
je p
ërm
es z
batim
it të
fush
atav
e in
form
ativ
e pë
r kyç
je të
kon
sum
ator
ëve
të ri
nj, d
uke
përf
shirë
ata
që
janë
shk
yçur
nga
sis
tem
i në
të k
alua
rën
Mar
rje e
ujit
san
itar t
ë ng
roht
ë m
e pë
rdor
im të
sis
tem
it të
ng
rohj
es n
ë ko
mbi
nim
me
kole
ktor
ët d
iello
rëM
arrje
e u
jit s
anita
r të
ngro
htë
me
përd
orim
të s
iste
mit
të n
groh
jes
në k
ombi
nim
me
kole
ktor
ët
diel
lorë
Thirrje e Hapur
21
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Ener
gjia
– P
rodh
im d
he
ndër
tim
Zbat
im i
revi
zion
eve
të o
blig
uesh
me
ener
gjet
ike
për i
ndus
tritë
pr
odhu
ese
dhe
zbat
im i
stan
dard
it IS
O 5
00
01
Zbat
im i
revi
zion
eve
të o
blig
uesh
me
ener
gjet
ike
për i
ndus
tritë
pro
dhue
se d
he z
batim
i st
anda
rdit
ISO
50
00
1
Futja
në
përd
orim
e m
otor
ëve
efika
së e
lekt
rikë
në in
dust
ritë
e pr
odhi
mit
Futja
në
përd
orim
e m
otor
ëve
efika
së e
lekt
rikë
në in
dust
ritë
e pr
odhi
mit
Thirr
je e
Hap
ur
2222
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Ener
gjia
në
tran
spor
t
Arrit
je e
syn
imev
e të
cak
tuar
a në
Pla
nin
e Ve
prim
it pë
r Ene
rgji
të
Rip
ërtë
ritsh
me
(der
i në
2020
pje
sa e
kar
bura
ntev
e bi
o 5%
)de
ri në
20
20 p
jesa
e k
arbu
rant
eve
bio
5%
Arrit
je e
syn
imev
e të
cak
tuar
a në
Pla
nin
e Ve
prim
it pë
r Ene
rgji
të
Rip
ërtë
ritsh
me
(der
i në
2020
pje
sa e
kar
bura
ntev
e bi
o 10
%)
deri
në 2
020
pje
sa e
kar
bura
ntev
e bi
o 10
%
Rrit
je e
për
dorim
it të
hek
urud
hës
përm
es rr
itjes
së
vetë
dije
s pë
r për
dorim
të tr
enav
e pë
r udh
ëtim
e të
gja
ta d
he p
ërm
es
përm
rësi
mit
të k
usht
eve
të k
ompa
nive
Rrit
je e
për
dorim
it të
hek
urud
hës
përm
es rr
itjes
së
vetë
dije
s pë
r për
dorim
të tr
enav
e pë
r ud
hëtim
e të
gja
ta d
he p
ërm
es p
ërm
rësi
mit
të k
usht
eve
të k
ompa
nive
Kjo
mas
ë pë
rbëh
et n
ga h
apa
të n
jëpa
snjë
shëm
dhe
të p
lani
fikua
r m
irë p
ër p
ërtë
ritje
më
të s
hpej
të të
flot
ës s
ë au
tom
jete
veKj
o m
asë
përb
ëhet
nga
hap
a të
një
pasn
jësh
ëm d
he të
pla
nifik
uar m
irë p
ër p
ërtë
ritje
më
të
shpe
jtë të
flot
ës s
ë au
tom
jete
ve
Kjo
mas
ë pë
rfsh
in m
iratim
in e
një
rreg
ulla
tive
që d
o m
undë
sojë
pë
rtër
itjen
e fl
otës
së
auto
mje
teve
të le
hta
dhe
atyr
e të
rënd
ave
për m
allra
dhe
aut
obus
ëve
Kjo
mas
ë pë
rfsh
in m
iratim
in e
një
rreg
ulla
tive
që d
o m
undë
sojë
për
tërit
jen
e flo
tës
së
auto
mje
teve
të le
hta
dhe
atyr
e të
rënd
ave
për m
allra
dhe
aut
obus
ëve
Org
aniz
imi i
fush
atav
e/of
rimi i
sub
venc
ione
ve d
he s
iste
mev
e pë
r pë
rdor
im të
biç
ikle
tave
të re
ja o
se të
mar
ra m
e qi
ra, e
cjes
, dhe
fu
tja n
ë pë
rdor
im e
pol
itika
ve p
ër p
arki
m q
ë do
uln
in p
ërdo
rimin
e
mak
inav
e në
zon
ën e
qyt
etit
Org
aniz
imi i
fush
atav
e/of
rimi i
sub
venc
ione
ve d
he s
iste
mev
e pë
r për
dorim
të b
içik
leta
ve të
reja
os
e të
mar
ra m
e qi
ra, e
cjes
, dhe
futja
në
përd
orim
e p
oliti
kave
për
par
kim
që
do u
lnin
për
dorim
in
e m
akin
ave
në z
onën
e q
ytet
it
Ener
gjia
në
tran
spor
t
Lidh
ja e
Rep
ublik
ës s
ë M
aqed
onis
ë m
e R
epub
likën
e B
ullg
aris
ë dh
e zg
jerim
i i e
kspo
rtit
nëpë
r tre
gje
të ja
shtë
m, j
o ve
tëm
në
vend
et fq
inje
por
edh
e në
Evr
opën
Jug
lindo
re d
he n
ë ra
joni
n e
Turq
isë,
për
mes
tran
spor
tit h
ekur
udho
r
Ndë
rtim
i i h
ekur
udhë
s de
ri në
Rep
ublik
ën e
Bul
lgar
isë
Kjo
mas
ë pë
rbëh
et n
ga h
apa
të n
jëpa
snjë
shëm
dhe
të
plan
ifiku
ar m
irë p
ër p
ërtë
ritje
më
të s
hpej
të të
flot
ës s
ë au
tom
jete
ve, p
ërm
es fu
tjes
në p
ërdo
rim të
aut
omje
teve
ele
ktrik
e
Kjo
mas
ë pë
rbëh
et n
ga h
apa
të n
jëpa
snjë
shëm
dhe
të p
lani
fikua
r mirë
për
për
tërit
je m
ë të
sh
pejtë
të fl
otës
së
auto
mje
teve
, për
mes
futje
s në
për
dorim
të a
utom
jete
ve e
lekt
rike
Thirrje e Hapur
23
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Buj
qësi
a, p
yllt
aria
dhe
pë
rdor
imi t
jetë
r i t
okës
-
Bag
ëtia
Ulje
e n
ivel
it të
em
etim
it të
CH
4 ng
a fe
rmen
timi e
nter
ik te
k lo
pët
qum
ësht
ore
me
prod
uktiv
itet t
ë la
rtë
Duk
e m
odifi
kuar
për
bërje
n e
ushq
imit
dhe
prak
tikën
e të
ush
qyer
it te
k lo
pët q
umës
htor
e,
emet
imi i
CH
4 që
vje
n si
rezu
ltat i
ferm
entim
it en
terik
mun
d të
ule
t për
20
%.
Ulje
e n
ivel
it të
em
etim
it të
NO
2 ng
a m
enax
him
i me
pleh
un
orga
nik
tek
lopë
t qum
ësht
ore
me
prod
uktiv
itet t
ë la
rtë
Duk
e m
odifi
kuar
men
axhi
min
e p
lehu
t org
anik
tek
lopë
t qum
ësht
ore,
em
etim
i i N
O2 m
und
të u
let
deri
në 3
0%
Ulje
e n
ivel
it të
em
etim
it të
NO
2 nga
men
axhi
mi m
e pl
ehun
or
gani
k te
k fe
rmat
e d
erra
ve m
e pr
oduk
tivite
t të
lart
ëD
uke
mod
ifiku
ar m
enax
him
in e
ple
hut o
rgan
ik te
k fe
rmat
e d
erra
ve, e
met
imi i
NO
2 mun
d të
ule
t de
ri në
50
%.
Buj
qësi
a, p
yllt
aria
dhe
pë
rdor
imi t
jetë
r i t
okës
-
Pyllt
aria
Mbr
ojtje
e z
onës
së
pyje
ve d
uke
para
ndal
uar z
jarr
et n
ë py
je d
he
dëm
et e
shk
aktu
ara
nga
zjar
ret n
ë py
jeM
broj
tje e
zon
ës s
ë py
jeve
duk
e pa
rand
alua
r zja
rret
në
pyje
dhe
dëm
et e
shk
aktu
ara
nga
zjar
ret
në p
yje
Rrit
je e
cilë
sisë
së
pyje
ve p
ërm
es p
yllë
zim
it të
tokë
s tr
ansi
tive
të p
yjev
e m
e sp
ecie
të d
rurë
ve m
ë ci
lëso
rë: g
jeth
emba
jtës,
gj
ethe
rënë
s dh
e py
je të
për
zier
a
Rrit
je e
cilë
sisë
së
pyje
ve p
ërm
es p
yllq
zim
it të
tokë
s tr
ansi
tive
të p
yjev
e m
e sp
ecie
të d
rurë
ve m
ë ci
lëso
rë: g
jeth
emba
jtës,
gje
ther
ënës
dhe
pyj
e të
për
zier
a
Thirr
je e
Hap
ur
2424
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Buj
qësi
a, p
yllt
aria
dhe
pë
rdor
imi t
jetë
r i t
okës
–
Përd
orim
i i t
okës
Të u
let i
nten
site
ti i e
rozi
onit
të to
kës
dhe
hum
bja
e m
asës
or
gani
ke të
tokë
sKu
ltivi
mi i
tokë
s në
terr
en të
pje
rrët
shk
akto
n pr
oces
e in
tens
ive
të e
rozi
onit
të to
kës
dhe
min
eral
izim
të m
asës
org
anik
e të
tokë
s.
Të u
let e
rozi
oni i
sht
resë
s së
lart
me
të to
kës
dhe
ruaj
tja e
mas
ës
orga
nike
të to
kës
Kul
tivim
i i to
kës
bujq
ësor
e të
pje
rrët
zak
onis
ht s
hkak
ton
proc
ese
inte
nsiv
e të
ero
zion
it të
tokë
s
Ulje
e e
rozi
onit
të to
kës
dhe
rritj
e e
SOM
tek
vres
htat
dhe
tek
kops
htet
frut
ore
në te
rren
të p
jerr
ët (t
atëp
jeta
5-1
5%)
Në
vres
hta
dhe
kops
hte
frut
ore
nëpë
r lok
acio
ne k
u rr
esht
et o
rient
ohen
tepo
shtë
, si r
ezul
tat i
si
stem
it kl
asik
inte
nsiv
të k
ultiv
imit,
ndo
dhin
pro
cese
inte
nsiv
e të
ero
zion
it të
tokë
s dh
e sh
terr
je
e SO
M, q
ë ço
jnë
drej
t em
etim
it in
tenz
iv të
kar
boni
t në
tokë
.
Thirrje e Hapur
25
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik n
acio
nal
RAP
ORT
I I D
YTË
I AZH
UR
NU
AR D
YVJE
ÇAR
MB
I ND
RYSH
IMET
KLI
MAT
IKE
(20
17)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
klim
atsk
ipro
men
i.mk/
data
/res
t/fil
e/do
ënlo
ad/5
54c4
45fe
c036
e3de
045
02b
0db
60ed
b045
22ec
50e9
7d28
81f1
ef56
eec7
7c50
90.p
df
Sekt
orët
pri
orit
arë
Qël
limi i
zbu
tjes
Përs
hkri
mi i
akt
ivit
etit
të
zbut
jes
Mbe
tjet
– L
argi
mi i
m
betu
rina
ve t
ë ng
urta
Mbr
ojtje
e m
jedi
sit j
etës
or d
he p
lotë
sim
i sta
ndar
deve
më
të la
rta
evro
pian
e
Reh
abili
tim i
depo
nive
ekz
istu
ese
dhe
depo
nive
ileg
ale
(‘’të
egr
a’’)
me
rrez
ik s
hum
ë të
lart
ë,
të la
rtë
dhe
të m
esëm
në
seci
lin n
ga g
jash
të ra
jone
t e p
ër m
enax
him
me
mbe
tjet.
Mby
llje
e de
poni
ve e
kzis
tues
e.
Mbr
ojtje
e m
jedi
sit j
etës
or d
he p
lotë
sim
i st
anda
rdev
e m
ë të
lart
a ev
ropi
ane
Hap
je e
dep
oniv
e të
reja
rajo
nale
në
të g
jithë
rajo
net e
men
axhi
mit
të m
betje
ve m
e si
stem
e të
in
stal
uar p
ër tr
ajtim
mek
anik
dhe
bio
logj
ik d
he k
ompo
stim
. Tra
jtim
i mek
anik
dhe
bio
logj
ik (M
BT)
në d
epon
i të
reja
me
kom
post
im
Ven
dosj
a e
kont
ejne
rëve
për
mbl
edhj
e të
mbe
tjeve
të
sele
ktua
ra, k
ryes
isht
letr
ës V
endo
sja
e ko
ntej
nerë
ve p
ër m
bled
hje
të m
betje
ve të
sel
ektu
ara,
kry
esis
ht le
trës
. Kla
sifik
imi i
m
betu
rinav
e ng
a le
tra
Ener
gjia
– In
dust
ritë
e
ener
gjis
ë
Ulja
e h
umbj
eve
në rr
jete
t e s
hpër
ndar
jes
së e
nerg
jisë
elek
trik
e dh
e ng
rohj
esM
asat
ope
rativ
e dh
e ko
nstr
uktiv
e të
nev
ojsh
me
për u
lje të
hum
bjev
e, im
plem
entu
ar n
ga
oper
ator
ët e
rrje
teve
shp
ërnd
arës
e.
Rrit
je e
kap
acite
tit v
endo
r të
gjen
erim
it ng
a bu
rime
të
qend
rues
hme
të e
nerg
jisë
Ndë
rtim
i hi
droc
entr
alev
e të
reja
të m
ëdha
Mbr
ojtje
e m
jedi
sit j
etës
or d
he p
lotë
sim
i st
anda
rdev
e m
ë të
lart
a ev
ropi
ane
Hap
je e
dep
oniv
e të
reja
rajo
nale
në
të g
jithë
rajo
net e
men
axhi
mit
të m
betje
ve m
e si
stem
e të
in
stal
uar p
ër tr
ajtim
mek
anik
dhe
bio
logj
ik d
he k
ompo
stim
. Tra
jtim
i mek
anik
dhe
bio
logj
ik (M
BT)
në d
epon
i të
reja
me
kom
post
im
Vend
osja
e k
onte
jner
ëve
për m
bled
hje
të m
betje
ve të
sel
ektu
ara,
kr
yesi
sht l
etrë
sVe
ndos
ja e
kon
tejn
erëv
e pë
r mbl
edhj
e të
mbe
tjeve
të s
elek
tuar
a, k
ryes
isht
letr
ës. K
lasi
fikim
i i
mbe
turin
ave
nga
letr
a
Sekt
orë
prio
rita
rë t
ë cë
nues
hëm
me
pote
ncia
l të
lart
ë pë
r për
shta
tje
Thirr
je e
Hap
ur
2626
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik
naci
onal
KOM
UN
IKIM
I I T
RET
Ë M
BI N
DRY
SHIM
ET K
LIM
ATIK
E (2
013
)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
unfc
cc.o
rg.m
k/co
nten
t/D
ocum
ents
/TN
P_AN
G_F
INAL
.ëeb
Sekt
orët
pr
iori
tarë
Përs
hkri
m i
akti
vite
tit
përs
htat
ës
Bur
imet
e u
jit
Mod
ifiki
m i
sist
emev
e ek
zist
uese
për
furn
izim
me
ujë
dhe
për u
jitje
për
të u
lur h
umbj
et e
ujë
rave
(paj
isje
mat
ëse
pikë
-pik
ë, s
prej
mik
ro, m
e en
ergj
i të
ulët
)
Zbat
im i
tekn
olog
jive
për r
ipër
dorim
të u
jit (k
omun
al, d
rena
zh, u
jëra
t e z
eza)
Inve
ntar
dhe
regj
istr
im n
ë ha
rta
GIS
i pu
seve
ekz
istu
ese
për p
ërdo
rim të
ujë
rave
nën
tokë
sore
Sist
em n
dërt
imi p
ër tr
ansf
er u
jor n
dër-
pellg
or
Har
tim i
plan
it pë
r men
axhi
m m
e pe
llg lu
mor
duk
e pë
rfsh
irë li
dhje
n m
es fu
rniz
imit
tek
ujër
at s
ipër
faqë
sore
dhe
te a
to n
ënto
këso
re
Har
ta G
IS p
ër rr
eziq
e dh
e m
enax
him
me
rrez
iqet
(tha
tësi
rat d
he v
ërsh
imet
)
Përm
irësi
m i
rrje
tit të
mon
itorim
it (u
jëra
t sip
ërfa
qëso
re, u
jëra
t nën
tokë
sore
, për
dorim
i i u
jit, c
ilësi
a e
ujit)
Har
tim i
plan
it të
vep
rimit
në ra
ste
vërs
him
i dhe
futja
në
përd
orim
e s
iste
mit
për p
aral
ajm
ërim
të h
ersh
ëm të
vër
shim
eve
Thirrje e Hapur
27
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik
naci
onal
KOM
UN
IKIM
I I T
RET
Ë M
BI N
DRY
SHIM
ET K
LIM
ATIK
E (2
013
)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
unfc
cc.o
rg.m
k/co
nten
t/D
ocum
ents
/TN
P_AN
G_F
INAL
.ëeb
Sekt
orët
pr
iori
tarë
Përs
hkri
m i
akti
vite
tit
përs
htat
ës
Buj
qësi
– e
pë
rgjit
hshm
e
Kriji
mi i
një
fond
i nac
iona
l për
test
im të
mas
ave
përs
htat
ëse
dhe
prez
antim
i sp
ecie
ve q
ë i r
rezi
stoj
në th
atës
irave
Subv
enci
one
për z
batim
të m
asav
e pë
rsht
atës
e pë
r fer
mer
ët p
rofe
sion
istë
Zhvi
llim
i nj
ë zg
jedh
jeje
të re
të s
hum
ëllo
jshm
e të
kul
tura
ve d
he p
rogr
am e
kspe
rimen
tal p
ër rr
itje
të p
ërsh
tatje
s së
kul
tura
ve n
daj n
drys
him
eve
klim
atik
e
Kriji
m i
një
qend
re n
acio
nale
për
par
ashi
kim
të p
eriu
dhav
e të
that
a dh
e at
yre
prod
hues
e
Zhvi
llim
i te
knik
ave
dhe
proc
edur
ave
për k
ultiv
im, p
ërdo
rim të
ple
hut a
rtifi
cial
dhe
bon
ifiki
mi i
tokë
s pë
r kul
tura
t kry
esor
e në
zon
at e
pre
kura
nga
NK
Zhvi
llim
i pr
aktik
ave
të n
drys
hme
të lë
vrim
it pë
r të
prom
ovua
r pra
ktik
at e
qën
drue
shm
e bu
jqës
ore.
Zhvi
llim
i te
knik
ave
për u
jitje
dhe
furn
izim
it m
e uj
ë
Zbat
imi i
‘’Po
litik
ës p
ër K
arbu
rant
et B
io n
ë M
aqed
oni’’
, që
do m
arrë
par
asys
h pë
rdor
imin
e k
arbu
rant
ëve
bio
si a
ltern
ativ
ë pë
r kar
bura
ntet
fosi
le n
ë m
akin
erin
ë bu
jqës
ore.
Kriji
m i
një
rrje
ti na
cion
al p
ër m
onito
rim a
fatg
jat t
ë pa
ram
etra
ve a
gro
klim
atik
ë dh
e ag
ro –
eda
fik s
i par
akus
ht p
ër p
lani
fikim
efik
as d
he z
batim
të m
asav
e pë
rsht
atës
e
Zhvi
llim
i kr
itere
ve d
he id
entifi
kim
i LU
T dh
e AE
Z
Kriji
mi i
15-2
0 fu
shav
e fe
nolo
gjik
e dh
e pr
ogra
m fi
nanc
iar a
fatg
jat
Përf
shirj
e e
mas
ave
për p
ërsh
tatje
në
ndry
shim
et k
limat
ike
nëpë
r ske
mat
për
zhv
illim
rura
l
Rrit
je e
buj
qësi
së o
rgan
ike
Rrit
je e
thel
lësi
së s
ë m
bjel
ljes
Thirr
je e
Hap
ur
2828
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik
naci
onal
KOM
UN
IKIM
I I T
RET
Ë M
BI N
DRY
SHIM
ET K
LIM
ATIK
E (2
013
)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
unfc
cc.o
rg.m
k/co
nten
t/D
ocum
ents
/TN
P_AN
G_F
INAL
.ëeb
Sekt
orët
pr
iori
tarë
Përs
hkri
m i
akti
vite
tit
përs
htat
ës
Buj
qësi
a -
vres
htar
ia
Përf
orci
m d
he n
drys
him
e st
rukt
uror
e të
Sho
qata
ve d
he K
orpo
rata
ve p
ër P
ërdo
rim të
Ujë
rave
.
Mbë
shte
tje e
bas
hkës
ive
të U
jëra
ve d
he n
drys
him
e në
sis
tem
in e
nga
rkes
ës s
ë uj
it pë
r ujit
je (n
ë m
3 ).
Har
tim i
krite
reve
dhe
iden
tifiki
m d
he p
lani
fikim
i lo
kalit
etev
e m
e ve
çori
spec
ifike
klim
atik
e dh
e të
tokë
s pë
r llo
je të
cak
tuar
a (t
erro
ir)
Kriji
m i
obje
ktev
e pë
r pro
cesi
m të
mbe
tjeve
bio
për
bio
kar
bura
ntët
Kriji
m i
një
sist
emi p
ër p
aral
ajm
ërim
të h
ersh
ëm (r
rjet i
sta
cion
eve
met
eoro
logj
ike)
për
diz
infe
ktim
më
të m
irë d
he e
fikas
itet n
ë pë
rdor
imin
e u
jëra
ve
Mbë
shte
tje e
kër
kim
eve
dhe
inov
acio
neve
për
krij
im d
he z
gjer
im të
sis
tem
eve
dhe
mas
ave
të re
ja të
pro
dhim
it
Zbat
im i
sist
emev
e të
reja
për
traj
nim
, në
veça
nti t
ek ll
ojet
e rr
ushi
t të
trye
zës
(mbr
ojtje
e rr
ushi
t nga
dje
gia
e di
ellit
) dhe
zba
tim i
prod
him
it të
inte
grua
r në
vres
htar
i (p
ërm
irësi
m i
dizi
nfek
timit
dhe
efika
site
t në
përd
orim
in e
ple
hrav
e ar
tifici
ale)
Mbë
shte
tje e
krij
imit
të o
bjek
teve
dhe
logj
istik
ës p
ër p
rodh
im të
fida
nëve
të ç
ertifi
kuar
dhe
lloj
eve
më
rezi
sten
te n
daj s
htyp
jeve
klim
atik
e.
Kriji
m i
zona
ve fe
nolo
gjik
e në
sec
ilin
nën-
rajo
n të
Pov
arda
rjes
dhe
prog
ram
afa
tgja
t fina
ncia
r
Mbë
shte
tje fi
nanc
iare
për
zba
tim të
mas
ave
mod
erne
të p
ërsh
tatje
s, s
i p.s
h. rr
jeta
t UV,
mbu
limi i
kul
tura
ve, u
jitje
me
spër
katë
s
Mbë
shte
tje fi
nanc
iare
për
zba
tim të
met
odav
e dh
e te
knik
ave
për r
ritje
të e
fikas
itetit
në
përd
orim
in e
ujit
, p.s
h. s
iste
me
të u
jitje
s m
e sh
typj
e, s
iste
me
kont
rolli
për
ujit
je
të p
lani
fikua
r në
mën
yrë
efika
se, e
tj.
Inve
stim
e af
atgj
ata
në ri
ndër
timin
dhe
zgj
erim
in e
pen
dave
dhe
ske
mav
e të
ujit
jes.
Mbë
shte
tje fi
nanc
iare
për
dis
loki
min
e v
resh
tave
në
lart
ësi m
ë të
mad
he d
he ll
oje
më
të p
ërsh
tats
hme/
rezi
sten
te n
daj n
gric
ave.
Mbë
shte
tje fi
nanc
iare
për
inte
nsifi
kim
in e
pro
cesi
t të
kriji
mit
të v
resh
tave
të re
ja (v
etem
2%
e v
resh
tave
rino
vohe
n çd
o vj
et),
për p
ërm
irësi
m të
str
uktu
rës
së v
jetë
rsis
ë së
vre
shta
ve
Thirrje e Hapur
29
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik
naci
onal
KOM
UN
IKIM
I I T
RET
Ë M
BI N
DRY
SHIM
ET K
LIM
ATIK
E (2
013
)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
unfc
cc.o
rg.m
k/co
nten
t/D
ocum
ents
/TN
P_AN
G_F
INAL
.ëeb
Sekt
orët
pr
iori
tarë
Përs
hkri
m i
akti
vite
tit
përs
htat
ës
Buj
qësi
– p
rodh
imi
bleg
tora
l
Filli
mi i
kul
tivim
it të
kaf
shëv
e pë
r shu
mim
me
tole
ranc
ë gj
enet
ike
ndaj
nxe
htës
isë
Zbat
im i
ushq
imev
e sp
ecia
le d
he te
knik
ave
të v
eçan
ta të
ush
qim
it në
per
iudh
at m
e nx
ehtë
si të
tepë
rt
Kush
te m
ë të
mira
për
jete
së p
ërm
es p
ërdo
rimit
të a
jrosj
es s
ë du
hur,
kond
icio
nim
it br
enda
-sht
ëpia
k dh
e in
stal
imit
të s
iste
mev
e ft
ohës
Futja
në
përd
orim
e m
onito
rimit
të v
azhd
uesh
ëm të
pro
dukt
ivite
tit të
ferm
ave
që p
asta
j mun
d të
lidh
et m
e va
lët e
nxe
hta
dhe
tem
pera
tura
t e la
rta
për t
ë si
guru
ar
përll
ogar
itje
të s
akta
të h
umbj
eve
Thirr
je e
Hap
ur
3030
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik
naci
onal
KOM
UN
IKIM
I I T
RET
Ë M
BI N
DRY
SHIM
ET K
LIM
ATIK
E (2
013
)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
unfc
cc.o
rg.m
k/co
nten
t/D
ocum
ents
/TN
P_AN
G_F
INAL
.ëeb
Sekt
orët
pr
iori
tarë
Përs
hkri
m i
akti
vite
tit
përs
htat
ës
Bio
dive
rsit
eti
Mon
itorim
i i s
tatu
sit t
ë sp
ecie
ve të
hua
ja (d
he in
vazi
ve) t
ë bi
mëv
e
Mon
itorim
i i s
tatu
sit t
ë sp
ecie
ve të
kaf
shëv
e- v
ekto
rët e
sëm
undj
eve
Elab
orim
i i li
stës
së
spec
ieve
për
të c
ila k
onze
rvim
i “ex
sitii
’’ ës
htë
akom
a i n
evoj
shëm
Mira
tim i
inst
rum
ente
ve p
ër p
oliti
ka p
ër z
batim
të p
lane
ve p
ër m
enax
him
në
plan
ifiki
me
hapë
sino
re n
acio
nale
dhe
rajo
nale
Stud
imi i
rast
it i z
batim
it të
kon
cept
it të
rrje
tit e
kolo
gjik
në
plan
ifiki
min
rajo
nal d
uke
u ba
zuar
në
qasj
e nd
ër-s
ekto
riale
Përs
htat
je e
pla
neve
për
men
axhi
m të
pyj
eve
në b
ioko
rrid
oret
kry
esor
ë të
pyj
ëzua
r për
të s
igur
uar f
unks
iona
litet
më
të m
adh
të ty
re p
ër s
a i p
ërke
t ndi
kim
eve
të
ndry
shim
eve
klim
atik
e
Stud
im i
shpe
nzim
-për
fitim
eve
i ndi
kim
it të
sis
tem
eve
për p
rodh
im të
ene
rgjis
ë du
ke u
baz
uar n
ë pë
rdor
imin
e b
urim
eve
alte
rnat
ive
të e
nerg
jisë
(sis
tem
et h
idro
logj
ike,
en
ergj
ia d
iello
re, e
ra) m
bi b
iodi
vers
itetin
Përk
ufizi
m i
rrug
ëve
të m
unds
hme
(bio
korr
idor
eve)
për
lëvi
zje
dhe
mig
rim të
spe
ciev
e të
bim
ëve
dhe
kafs
hëve
që
janë
nën
kër
cëni
m n
ga n
drys
him
et k
limat
ike
Përc
aktim
i i m
inim
umit
ekol
ogjik
për
eko
sist
emet
ujo
rë m
alor
ë
Stud
im h
idro
logj
ik p
ër c
ënue
shm
ërin
ë e
këne
tave
në
vend
e të
rraf
shët
a, m
oçal
eve
mal
ore
dhe
liqen
eve
akul
lnaj
ore
Vle
rësi
m i
ndik
imit
të lë
kund
jeve
per
iodi
ke h
idro
logj
ike
naty
rale
ose
të s
hkak
tuar
a m
bi b
iodi
vers
itetin
e li
qene
ve a
kulln
ajor
e në
kon
teks
t të
ndry
shim
eve
klim
atik
e
Vle
rësi
m i
ndik
imit
të lë
kund
jeve
per
iodi
ke h
idro
logj
ike
naty
rale
ose
të s
hkak
tuar
a m
bi b
iodi
vers
itetin
e m
oçal
eve
mal
orë
dhe
burim
eve
në k
onte
kst t
ë nd
rysh
imev
e kl
imat
ike
Thirrje e Hapur
31
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik
naci
onal
KOM
UN
IKIM
I I T
RET
Ë M
BI N
DRY
SHIM
ET K
LIM
ATIK
E (2
013
)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
unfc
cc.o
rg.m
k/co
nten
t/D
ocum
ents
/TN
P_AN
G_F
INAL
.ëeb
Sekt
orët
pr
iori
tarë
Përs
hkri
m i
akti
vite
tit
përs
htat
ës
Bio
dive
rsit
eti
Vle
rësi
m i
ndik
imit
të lë
kund
jeve
per
iodi
ke h
idro
logj
ike
naty
rale
ose
të s
hkak
tuar
a m
bi b
iodi
vers
itetin
e m
oçal
eve
në v
ende
të rr
afsh
ëta
dhe
këne
tave
në
kont
ekst
të
ndry
shim
eve
klim
atik
e
Vle
rësi
m i
ndik
imit
të v
ërsh
imev
e të
indu
ktua
ra m
bi s
hkur
ret T
amar
is, p
yjet
me
shel
gje
me
plep
a dh
e Pe
riplo
ca n
ë ra
joni
n e
Gje
vgje
lisë
Stud
im i
linjë
s hi
stor
ike
dhe
të ta
shm
e të
kufi
rit p
yjor
dhe
mod
elim
i i n
drys
him
eve
në të
ard
hmen
që
do s
hkak
tohe
n ng
a kl
ima
Plan
ifiki
m i
deta
juar
dhe
mod
elim
i nd
rysh
imev
e në
dis
a llo
je të
kul
lota
ve m
alor
e si
stu
dim
pilo
t mbi
ndr
yshi
met
klim
atik
e
Ris
hiki
m i
deta
juar
i si
stem
it të
zon
ave
të M
broj
tura
në
Maq
edon
i lid
hur m
e pë
rsht
atje
n nd
aj n
drys
him
eve
klim
atik
e.
Them
elim
i nj
ë or
gani
inte
r-se
ktor
ial t
ek a
dmin
istr
ata
me
përg
jegj
ësi p
ër m
enax
him
të b
urim
eve
të u
jëra
ve d
he b
iodi
vers
itetit
, me
stra
tegj
i për
akt
ivite
te
Shën
deti
nje
rëzo
r
Përg
atitj
e dh
e ha
rtim
i St
rate
gjis
ë R
ajon
ale
për N
K pë
r Për
shta
tje n
ë Sh
ënde
tësi
Kriji
m i
Kom
isio
nit R
ajon
al N
dërs
ekto
rial p
ër N
K pë
r mon
itorim
të p
roce
sit p
ërsh
tatë
s nd
aj n
drys
him
eve
klim
atik
e
Rrit
je e
akt
ivite
teve
mom
enta
le li
dhur
me
shën
detin
pub
lik n
ë ra
jon
Eduk
im d
he tr
ajni
m i
prof
esio
nist
ëve
në fu
shën
e s
hënd
etës
isë
për t
rajti
m/m
enax
him
me
ndik
imet
nga
NK
dhe
mas
a pë
r për
shta
tje n
ë nd
ërtim
in e
kap
acite
teve
në
sekt
orin
e s
hënd
etës
isë
Kriji
m i
mbl
edhj
es s
ë in
form
atav
e dh
e të
dhë
nave
+ h
ulum
tim m
bi e
fekt
et s
hënd
etës
ore
të N
K në
rajo
n të
thek
suar
a në
kët
ë st
udim
duk
e pë
rfsh
irë e
dhe
ato
me
të
dhën
a të
kufi
zuar
a os
e pa
të d
hëna
Stud
ime
hulu
mtu
ese
mbi
shp
enzi
met
e d
ëmev
e dh
e ef
ekte
t në
shën
det s
i dhe
për
fitim
i në
shpe
nzim
nga
mas
at p
ër fo
rcim
të k
apac
itete
ve p
ër p
ërsh
tatje
;
Kriji
m i
sist
emit
të in
tegr
uar t
ë të
dhë
nave
për
par
alaj
mër
im të
her
shëm
mbi
NK
dhe
mon
itorim
të s
hënd
etit
duke
për
fshi
rë e
dhe
kriji
min
e m
onito
rimit
të n
dotje
s së
ajri
t +
kriji
m d
he m
irëm
bajtj
e e
bazë
s së
të d
hëna
ve m
bi N
K lid
hur m
e sh
ënde
tin
Thirr
je e
Hap
ur
3232
Dok
umen
ti
stra
tegj
ik
naci
onal
KOM
UN
IKIM
I I T
RET
Ë M
BI N
DRY
SHIM
ET K
LIM
ATIK
E (2
013
)
Lidh
ja t
ek
doku
men
tiht
tp://
unfc
cc.o
rg.m
k/co
nten
t/D
ocum
ents
/TN
P_AN
G_F
INAL
.ëeb
Sekt
orët
pr
iori
tarë
Përs
hkri
m i
akti
vite
tit
përs
htat
ës
Shën
deti
nje
rëzo
r
Para
ndal
im i
efek
teve
ose
ulje
e rr
eziq
eve-
har
tim i
plan
eve
për p
ërsh
tatje
dhe
ripë
rter
irje
nëpë
r ins
tituc
ione
t shë
ndet
ësor
e +
ndër
tim i
aftës
ive
ripër
tërir
ëse:
Të
bëhe
t pl
otës
imi i
pla
neve
ekz
istu
ese
për i
ndek
s të
sig
uris
ë në
për S
pita
le d
he p
lane
ve p
ër p
ërga
titje
në
rast
e të
kat
astr
ofav
e
Rrit
ja e
cilë
sisë
(dhe
sas
isë)
së
ujit
të p
ijshë
m n
ë ve
çant
i në
zona
t rur
ale
Them
elim
/për
mirë
sim
i si
stem
it efi
kas
për k
ontr
oll t
ë si
guris
ë së
ush
qim
it dh
e zb
atim
i H
ACC
P në
çdo
niv
el të
pro
dhim
it të
ush
qim
it, tr
ansp
ortit
dhe
mar
ketin
gut d
uke
përf
shirë
edh
e ba
zën
e të
dhë
nave
për
sig
uri t
ë us
hqim
it ra
jona
l që
do je
të tr
ansp
aren
te d
he d
o az
hurn
ohet
rreg
ullis
ht
Tras
hëgi
mia
ku
ltur
ore
Rrit
je e
të k
uptu
arit
të n
diki
mev
e ne
gativ
e që
ndr
yshi
met
klim
atik
e m
und
të k
enë
mbi
tras
hëgi
min
ë ku
lturo
re
Vle
rësi
m i
cënu
eshm
ëris
ë së
tras
hëgi
mis
ë nd
ërtim
ore
dhe
asaj
ark
eolo
gjik
e si
dhe
pei
sazh
eve
kultu
rore
his
torik
e pë
rmes
vle
rësi
mit
të s
hpej
të të
ndi
kim
it
Kriji
m i
një
prog
ram
i mon
itorim
i për
dëm
e në
tras
hëgi
mi n
dërt
imor
e dh
e ar
keol
ogjik
e si
dhe
pei
sazh
e ku
lturo
re h
isto
rike
gjat
ë ku
shte
ve të
mot
it ek
stre
m q
ë zg
jat s
hkur
t dh
e nd
rysh
imev
e af
atgj
ata
klim
atik
e
Iden
tifiki
mi i
mje
teve
dhe
mas
ave
për p
ërsh
tatje
për
kat
egor
itë k
ryes
ore
të tr
ashë
gim
isë
kultu
rore
Kufiz
imi i
dëm
eve
përm
es z
batim
it të
str
ateg
jive
afat
gjat
a të
men
axhi
mit
që li
dhen
me
përs
htat
jen
e nd
ikim
eve
që n
drys
him
et k
limat
ike
kanë
mbi
tras
hëgi
min
ë