THE POETICSOF POLITICS

POETYKI POLITYKI

Propaganda Gallery / Warsaw / Poland

Galeria Propaganda / Warszawa / Polska14.06.2012 - 28.07.2012

THE POETICS OF POLITICS

Propaganda Gallery / Warsaw / PolandGaleria Propaganda / Warszawa / Polska

14.06.2012 - 28.07.2012

The exhibition entitled Poetics of Politics includes Romanian art from the period beginning two decades before the Revolution (1970-80), through the ‘90s, up to the present day when the techniques of using bodies and other aesthetic tools are still used to absorb and transmit political issues. The exhibition shows the specificity of Romanian art, which is intended to enhance a better understanding of links between a political concept and its artistic realization in different social and political contexts of Romania, as well as in a broader perspective – that of art created before and after abolishing the Iron Curtain in Eastern Europe. Poetics of Politics does not offer a conventional, rotund outlook on political art; instead its aim seems to be finding out a visual code for political art – less or more aesthetic depending on a given sociopolitical, economic and cultural entanglement of individual artists. Zoon Politikon is at the same time Zoon Poetikon, a state of a feigned dream and imagination understood in an Aristotelian way. It is not only a range of interaction; when it does not involve a political discourse directly, it creates a package around it, yet without limiting the discourse, and at the same time highlighting its essence. The reasons for political engagement (not always openly manifested) are varied and connected with the constraints imposed on freedom of expression by political regimes; with finding low-risk subversive solutions; with the economy of the means of expression; with an individual choice of every artist without any regard for sacrifices, or political or economic limitations; or (most seldom in an oppressive context) with the courage to take risk on principle. As a result the aim of the exhibition is an attempt to understand how a given aesthetic formula may be referred to the political discourse in Romanian art before and after the year 1990, and to what degree the speaking of the specificity of Romanian art is justified when juxtaposed with communist and post-communist Europe. Besides, the project is intended to identify the mechanisms and elements comprising the visual political discourse chosen by artists in different periods (from the cultural and political perspective), to show the way in which the mechanisms of work depend on or are influenced by the mechanisms of power. As it turns out, a political dimension of art contains a certain poetics of representation based on metonymy that reveals today its apolitical dimension, abstracting from the present reality. In a sense what we are offered is politics of political neutrality, especially when diag-nosing political awareness internalized and reflected by art created as an alternative to official art before 1989. This is a situation of “in-betweeness” animated by controversial aspects of creating art and being an artist between the intention and result, clearness and rationality of an idea and the so called subconsciousness, inspiration, intuition. Artists taking part in the exhibition belong to the most renowned names of Romanian fine arts created before and after 1990, although there are also those extremely important authors of works created before the Revolution who did not find their place in the mainstream because of various reasons (emigra-tion, introvert personality, curator’s decisions). Backed by extensive research, the question about the political dimension of works created before and after 1990 is still interesting and in need of re-evaluation.

Project supported by the Romanian Cultural Institute in WarsawProjekt zrealizowany przy wsparciu Rumuńskiego Instytutu Kultury w Warszawie

Olivia Nitis, curator/kurator

3

Wystawa Poetyki Polityki obejmuje sztukę rumuńską począwszy od dwóch dziesięcioleci przed Rewolucją (1970-80), przez okres przejściowy lat 90. do chwili obecnej, gdzie wciąż aktu-alne są w niej strategie wykorzystywania ciała i innych narzędzi estetycznych do wchłaniania i przekazywania treści politycznych. Prezentujemy obraz jej specyfiki, pozwalając na lepsze zrozumienie związków pomiędzy politycznym konceptem i jego artystyczną realizacją w różnych kontekstach społecznych i politycznych Rumunii, jak również w szerszej perspekty-wie - sztuki tworzonej przed i po upadku żelaznej kurtyny w Europie Wschodniej. Poetyki Polityki nie proponuje konwencjonalnego, obłego spojrzenia na sztukę polityczną; ma raczej na celu dotarcie do jej kodu wizualnego - mniej lub bardziej estetycznego, w zależności od danego socjopolitycznego, ekonomicznego i kulturalnego uwikłania poszczególnych artys-tów. Zoon Politikon jest równocześnie Zoon Poetikon, stanem pozornego snu i wyobraźni w rozumieniu arystotelesowskim. Jest nie tylko obszarem wzajemnego oddziaływania; kiedy nie angażuje bezpośrednio dyskursu politycznego, tworzy opakowanie wokół niego, nie ogranicza go zarazem, a wysuwa na plan pierwszy jego istotę. Powody zaangażowania politycznego (nie zawsze demonstrowanego otwarcie) są różne i powiązane z ograniczenia-mi wolności ekspresji przez reżim polityczny; ze znalezieniem wywrotowych rozwiązań przy minimalnym ryzyku; z oszczędnością środków wyrazu; z osobistym wyborem każdego artysty w oderwaniu od jakichkolwiek wyrzeczeń lub politycznych, czy gospodarczych ograniczeń lub (najrzadziej w kontekście opresyjnym) z odwagą podejmowania ryzyka dla zasady. W konsekwencji celem wystawy jest próba zrozumienia sposobu, w jaki dana formuła estety-czna może zostać odniesiona do politycznego dyskursu w rumuńskiej sztuce przed i po 1990 r., do jakiego stopnia można mówić o jej specyfice na tle komunistycznej i postkomunistycznej Europy. Ponadto projekt ma na celu identyfikację mechanizmów i elementów składających się na wizualny dyskurs polityczny wybrany przez artystów w różnych okresach (z perspektywy kulturalnej i politycznej); ukazanie w jaki sposób mechanizmy pracy są zależne lub pod wpływem mechanizmów władzy. Okazuje się, że polityczny wymiar sztuki zawiera pewną poetykę reprezentacji, która oparta na metonimii, odsłania dziś swój wymiar apolityczny, abstrahujący od aktualnej rzeczywistości. W pewnym sensie mamy do czynienia z polityką apolityczności, zwłaszcza jeśli chodzi o zdiagnozowanie politycznej świadomości, zinternali-zowanej i znajdującej odbicie w sztuce tworzonej jako alternatywa do oficjalnej sztuki przed 1989 r. To sytuacja „pomiędzy” animowana przez kontrowersyjne aspekty tworzenia sztukii bycia artystą pomiędzy intencją a rezultatem, jasnością i racjonalnością pomysłu a tak zwaną nieświadomością, inspiracją, intuicją. Artyści biorący udział w wystawie są zaliczani do najważniejszych nazwisk rumuńskiej sztuki tworzących przed i po 1990 r., choć oczywiście są również tacy niezmiernie ważni autorzy prac zrealizowanych przed Rewolucją, którzy z różnych przyczyn (emigracja, introwertyczna osobowość, wybór kuratorski) nie znaleźli się w głównym nurcie artystycznego obiegu. Pytanie o polityczny wymiar prac powstałych przed i po 1990 r. podparte szeroko zakrojonymi badaniami pozostaje obszarem godnym uwagi i wartym zewaluowania.

POETYKI POLITYKI

(b.1953, Mureş, Romania) created mainly underground installations and events in the 1980’s. He was the founder and an active member of the group Euroartist Bucureşti between 1994-1996, alongside Olimpiu Bandalac. From 2003 to 2007 he coordinated the HT003 Gallery in Bucharest. After 2008 his interest in polemical art with political twists faded to favour the object, of sculpture and object design at the border between modernist heroism and postmodern irony.

TEODOR GRAUR

(ur.1953, Muresz, Rumunia). W latach 80. tworzył przede wszystkim instalacje i wydarzenia under-groundowe. Był założycielem i aktywnym członkiem grupy Euroartist Bucureşti w okresie 1994-1996, obok Olimpiu Bandalaca. Od 2003 do 2007 prowadził Galerię HT003 w Bukareszcie. Po 2008 jego zaintere-sowanie sztuką polemiczną o odcieniach politycznych osłabło na rzecz przedmiotu, rzeźby i przedmiotowego designu na granicy między modernistycznym heroizmem a postmodernistyczną ironią.

4

Sports Complex, performance photography, inkjet print, 35x50 cm, 1987Kompleks sportowy, fotografia-performance, inkjet print, 35x50 cm, 1987

EUROARTIST BUCURESTI OLIMPIU BANDALAC

The awakening call, photography, 120x205 cm, 1999Pobudka, fotografia, 120x205 cm, 1999

was a group that activated in Romania, between 1994-1996, which included Teodor Graur and Olimpiu Bandalac. It focused on contextual art with links to the local socio-cultural transition period at that time. In spite of this focus, the group also approached issues concerning art and cul-ture, in general. Staged photographs became the brand product the group came to be known for. grupa działająca w Rumunii w okresie 1994 -1996, w skład której wchodzili Teodor Graur i Olimpiu Ban-dalac. Uprawiali sztukę kontekstualną odnoszącą się do autochtonicznej socjokulturowej aktualności okresu przejściowego, podejmując zarazem kwestie dotyczące sztuki i kultury w ich ogólnym ujęciu. Znakiem rozpoznaw-czym grupy stała się fotografia inscenizowana.

(b.1955, Braşov, Romania), worked in the field of abstract graphic art before 1989, and later developed an interest in multimedia and per-formance. Alongside Teodor Graur, he was the founder and an active member of the group Euroartist Bucureşti, between 1994-1996. (ur.1955, Braszów, Rumunia), przed 1989 porusza się w dziedzinie grafiki abstrakcyjnej, potem w kręgu jego zainteresowań znajdą się multimedia i performance. Był założycielem i aktywnym członkiem grupy Euroartist Bucureşti, obok Teodora Graura, działającej w okresie 1994-1996.

5

Heroes, photography, inkjet print, 35x50 cm, 1995Herosi, fotografia, inkjet print, 35x50 cm, 1995

Freedom She Said, video performance, 10 min, 2011Wolność, powiedziała, video performance, 10 min, 2011

(b.1972, Bucharest, Romania) currently lives and works in Bucharest, Romania. She is a sculpture graduate of the Bucharest National University of Arts. Her projects entail drawing, sculpting, painting, working with videos, installations, performance and the environment. She is a conceptual artist interested in philosophical, ecologi-cal and social themes. She also manages the artist-run space “StudioARTE” in Bucharest.

(ur.1972, Bukareszt, Rumunia), mieszka i pracuje w Bukareszcie. Ukończyła Państwową Akademię Sztuk Pięknych w Bukareszcie, Wydział Rzeźby. W swoich projektach wykorzystuje rysunek, rzeźbę, malarstwo, instalacje, środowisko, performance i video. Jest artystką konceptualistą zaangażowaną w tematy filozoficzne, ekologiczne i społeczne. Zajmuje się artist-run-space „StudioARTE” w Bukareszcie.

The Wall, b/w inkjet print after original photo of public space intervention on a wall in 1972, 90x140 cmŚciana, inkjet print cz.-b. na podstawie oryginalnej fotografii przedstawiającej interwencję w przestrzeń publiczną na ścianie w 1972, 90x140 cm

6

DECEBAL SCRIBA

PATRICIA TEODORESCU

(b.1966, Timişoara, Romania) is the director and ini-tiator of the International Mini Print Biennial Graphium (2004, 2006, Timişoara). He coordinated and initi-ated the Painting Circle with people under the supervi-sion of the Timişoara Penitentiary (1998-2002). During that period he created the event series: Penitentiary (1998), Airport (1999), Cave (2001), later presented at the exhibition 980199 Incursions, at the Art Mu-seum in Timişoara (2002). These projects were meant to explore unconventional spaces and human relation-ships in the absence of artistic interactions, in enclosed types of social environment or in public spaces used for transit and recreation.

(ur.1966, Timiszoara, Rumunia), inicjator i dyrek-tor Międzynarodowego Biennale Małych Form Graficznych Graphium (2004, 2006 Timiszoara). Założył i prowadził Kółko Plastyczne z osobami przebywającymi w zakładzie karnym w Timiszoarze (1998-2002), wówczas zrealizował serię akcji Więzienie (1998), Lotnisko (1999), Jaskinia (2001), projekty badające specyfikę niekonwencjonalnych przestrzeni i ludzkich relacji w obliczu braku inter-akcji o charakterze artystycznym, w środowiskach społecznych zamkniętych lub przestrzeniach publicz-nych przejściowych lub przetwarzanych, połączone później w wystawie 980199 Wypady, w Muzeum Sztuki w w Timiszoarze (2002).

(b.1944, Braşov, Romania) lives and works in Avon, France. Works on conceptual photography, installation, performance, photography and mixed media.

(ur. 1944, Braszów, Rumunia) miesz-ka i pracuje w Avon, Francja. Jego twórczość obejmuje dziedziny fotografii konceptualnej, instalacje, performance, fotografię i technikę mieszaną.

7

CIPRIAN CHIRILEANUPenitentiary, photo document of a performance, 29x20 cm, 1999 Zakład karny, fotodokument performance’u, 29x20 cm, 1999

is an artistic group initiative that included actions and performances by each artist involved at the house of Nadina and Decebal Scriba in Bucharest. The ac-tions from 1987 and 1988 were filmed in real time by Ovidiu Bojor (pharmacist and herbalist) and the final result is a video documentation. Participant artists: Călin Dan, Teodor Graur (1988), Iosif Király (1988), Dan Mihălţianu, Wanda Mihuleac, Andrei Oişteanu, Nadina and Decebal Scriba, Dan Stanciu.

to inicjatywa grupy artystycznej, która zakłada działania i występy każdego z zaangażowanych w nią artystów, odbywające się w domu Nadiny i De-cebala Scriba w Bukareszcie. Działania z 1987 i 1988 zostały sfilmowane w czasie rzeczywistym przez Ovidiu Bo-jor (farmaceutę i zielarza), a końcowym rezultatem jest dokumentacja wideo. Artyści uczestniczący: Călin Dan, Teodor Graur (1988), Iosif Király (1988), Dan Mihălţianu, Wanda Mihuleac, Andrei Oişteanu, Nadina i Decebal Scriba, Dan Stanciu.

8

HOUSE pARTy

(b.1958, Ploieşti, Romania), is a film directing graduate with an M.A. in mural art, member of the multimedia department of the Plastic Artists’ Union Romania. His artistic interests span from theoretical aspects of art philosophy to photo/video and new media experi-ments. He has been living and working in Bucharest since 1977.

(ur.1958, Ploieşti, Rumunia), ukończył reżyserię i opanował sztukę muralu. Jest członkiem Wydziału Multimediów Związku Artystów Plastyków w Rumu-nii. Jego artystyczne zainteresowania obejmują zarówno aspekty teoretyczne związane z filozofią sztuki, jak i ekspery-menty w sferze foto/video i nowych mediów. Od 1977 r. mieszka i pracuje w Bukareszcie.

GABI STAMATE

Me in the TV, b/w photography, 20x16 cm each, 1989Ja w TV, fotografia cz.-b., 20x16 cm każda, 1989

(b.1955, Bucharest, Romania) is a Professor at the Bucharest National University of Arts. She has a wide range of artistic expression, as her interests include classical as well as new media, which she has been exploring since the 90’s. The artist is currently living and working in Bu-charest.

(ur.1955, Bukareszt, Rumunia), wykłada na Państwowej Akademii Sztuk Pięknych w Bu-kareszcie. Jej ekspresja artystyczna jest niez-miernie złożona, interesują ją zarówno klasy-czne środki wyrazu jak i nowe media, które stale zgłębia począwszy od lat 90. Mieszka i pracuje w Bukareszcie.

The

Alg

orith

ms

of P

ower

, vid

eo, 3

min

30

sec,

199

5A

lgor

ytm

y w

ładz

y, w

ideo

, 3 m

in 3

0 se

k., 1

995

Gro

up a

ctio

ns, v

ideo

doc

umen

t, 60

min

30

sec,

198

7-19

88D

ział

ania

gru

pow

e, d

okum

ent w

ideo

, 60

min

30

sek.

, 198

7-19

88

9

MARILENA PREDA SÂNC

Framing_ Bucharest 1, photography, 50x66 cm, 2002Framing_ Bucharest 1, fotografia, 50x66 cm, 2002

(Călin Dan, Iosif Király) based in Amsterdam and Bucharest; the artists’ duo is ac-tive since 1990 in installation, performance, conceptual photography, video and publications. Their work has been circulating in all major art biennials and thematic exhibitions since the ‘90s, and is now present in public and private collections throughout Europe and the USA.

(Călin Dan, Iosif Király) z siedzibą w Amsterdamie i Bukareszcie; duet artystów jest aktywny od 1990 roku tworząc instalacje, performance, fotografię konceptualną, video i publikacje. Ich praca obiegła już większość ważniejszych biennale sztuki i wystaw tematycznych od lat 90. a teraz obecna jest w publicznych i prywatnych zbiorach w całej Europie i USA.

10

subREAL

(b.1957, Reşiţa, Romania) MA in architecture and PhD in visual arts. From 1990 participated in various art projects, independently and in the art group subREAL. Since 2000, collaboration with a team of architects on topics related to the changes in daily life and urban environment in post-communist Romania. Founder member of the department of Photography and Time-based Media Art at the National University of Arts, Bucharest. Lives in Bucharest.

(ur.1957, Reşiţa, Rumunia), jest absolwentem architektury z tytułem doktora w dziedzinie sztuk wizualnych. Od 1990 uczestniczył w wielu projektach arty-stycznych, niezależnie lub w grupie subREAL. Od 2000 r. współpracuje z grupą architektów w pracy nad tematami związanymi ze zmianami w codziennym życiu i środowisku miejskim w postkomunistycznej Rumunii. Członek i założyciel Wydziału Fotografii i Sztuki Wideo w Państwowej Akademii Sztuk Pięknych w Bukareszcie. Mieszka w Bukareszcie.

11

IOSIF KIRÁLY

Indirect_Bucharest, photography, 70x52,5 cm, 2001Indirect_Bucharest, fotografia, 70x52,5 cm, 2001

(n.1969, Republika Mołdowy), mieszka i pracuje w Bukareszcie, Rumunia. W swoich pracach bada różne wzory interioryzacji i adaptacji oraz rozciąga figuratywny dyskurs obecny w jego malarstwie, rysunkach, obiektach, video performance’ach na ob-sesyjny wymiar osobistych lęków spowodowanych społecznymi nadużyciami.

(b.1969 in the Republic of Moldova) is working and living in Bucharest, Romania. In his works he explores various formulas for adaptation and inner-motion and expands the figurative discourse from his paintings, drawings, object and video performance to the obses-sive dimension of personal unrest due to social abuse.

12

VALERIU SCHIAU

Big Bang, linocut on grenades, variable dimensions, 2010 Big Bang, linoryt na granatach, różne wymiary, 2010

(b. in 1980, Pancevo, Serbia). Lives and works in Timisoara, Romania. Found-ing Member of LGBTeam Association in 2006. His works often reveal a con-cern with environmental issues or human rights violation.

(ur.1980, Pančevo, Serbia). Mieszka i pracuje w Timiszoarze w Rumunii. Członek-założyciel Stowarzyszenia LG-BTeam w 2006 roku. Jego prace często ukazują troskę o kwestie środowiskowe lub naruszanie praw człowieka.

The couple, mixed media, 180x140 cm, 2011Para, technika mieszana, 180x140 cm, 2011

13

(b.1936, Chernivtsi) is a founding member of the groups: 111 (1966-1969), Sigma (1969-1981), Prolog (since 1985). In the 60’s he at-tended the Bionics Circle of Professor Eduard Pamfil, along with Ştefan Bertalan and Roman Cotoşman (the other members of the group 111), who influenced his artistic discourse in the direction of kinetic constructivism. As a member of the Sigma group, he furthered his inter-est in Mathematics and Cybernetics. He is known for his experimental strand of photography, video and land art, as well as for his return to nature in an unorthodox manner in his paintings.

(ur.1936, Czerniowce), członek-założyciel grup 111 (1966-1969), Sigma (1969-1981), Prolog (od 1985). W latach 60. uczęszczał do koła bionicznego profesora Eduarda Pamfila wraz ze Ştefanem Ber-talanem i Romanem Cotoşmanem (pozostali członkowie grupy 111), pod wpływem którego podejmuje w swoim dyskursie tematykę kon-struktywizmu kinetycznego. W ramach grupy Sigma rozwija swoje zainteresowania matematyką i cybernetyką. Sam artysta zasłynął z eksperymentalnego dyskursu w dziedzinie fotografii, video i land art, jak również za sprawą powrotu do natury w malarstwie w duchu neoprawosławnym.

Ani-vărsare, b/w 35 mm. video transferred on DVD, 2 min 15 sec, 1983 (The title of the work is an un-translatable play upon words, hint-ing on the Romanian “aniversare”, which stands for “anniversary”, and the compound noun “ani-vărsare”, meaning “year-lapse”, a term coined by the artist.)

Ani-vărsare, cz.-b. 35 mm video przeniesione na DVD, 2 min 15 sek.,1983 (tytuł „Ani-vărsare” jest grą słów, powstał ze złożenia „ani”-lata oraz wieloznacznego „vărsare” – upływ, które zestawione razem tworzą niepełny homonim do słowa „aniversare” – rocznica)

CONSTANTIN FLONDOR

SORIN ONCU

I-Feminism I, woodcut, plate 125x100 cm, paper 142x116, A.P.- hand-printed onto Japanese paper, 1975Ja-Feminizm I, drzeworyt, 125x100, grawerowana płyta, 142x116 papier, A.P.- drukowane ręcznie na papierze japońskim, 1975

(b.1947, Baia/Suceava, Romania) is a Professor at the West University of Arts Timişoara. While constantly undergoing experiments in the field of etching, she focuses on the countless physical and metaphysical aspects of this art. She is currently working and living in Timişoara, Romania.

(ur.1947, Baia/Suceava, Rumunia), wykłada na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwer-sytetu Zachodniego w Timiszoarze. Stale eksperymentuje w dziedzinie rytownict-wa, zainteresowana jego licznymi fizycznymi i metafizycznymi właściwościami. Mieszka i pracuje w Timiszoarze w Rumunii.

14

SUZANA FÂNTÂNARIU

My Feet, b/w photography, 25x50 cm, 1978Moja stopa, fotografia cz.-b., 25x50 cm, 1978

(b.1953, Bucharest, Romania) has been working and living in exile in Paris. He is an artist interested in the experimental ma-nipulation of his own body, to the extent of employing cultured skin and DNA inter-ventions. The fields he creates in are var-ied (ranging from painting, graphics and photography to object and video perform-ance). His art assumes the use of political discourse tools, with the aim of analysing the larger context it pertains to.

(ur.1953 w Bukareszcie, Rumunia). Od 1986 roku mieszka i pracuje na emigracji w Paryżu. Jest artystą zainteresowanym eks-perymentalnym odkrywaniem własnego ciała posuwając się do zabiegów na skórze kultury i DNA. Stosując różne środki wyrazu (malarstwo, grafika, fo-tografia, object and video performance) podejmuje polityczny dyskurs w sztuce czyniąc z niego użyteczne narzędzie do obserwacji kontekstu, którego sam jest częścią.

15

CHRISTIAN PARASCHIV

(b.1979, Bucharest, Romania) is a curator, art critic and historian. She is a research assistant at the Institute of Art History „G. Oprescu” of the Romanian Academy and vice-president of Experimental Project Association. She is a PhD student in art history at the Faculty of Arts and Design of the University of West, Timisoara with a thesis focused on Marginal Histories of Feminist Art, The Western Inheritance in Central, Eastern and South-Eastern Europe: Influences and Differences. She is currently a Fellow of New Europe College – Institute for Advanced Study in Bucharest, with a project entitled “Body Politics and the Mechanisms of Power in Romanian Art in the 1980s and 1990s”. The concept of this exhibition was inflected by her reflections on this ongoing project, and by the exchanges with her colleagues at the NEC.

(ur.1979, Bukareszt, Rumunia) kurator, krytyk i historyk sztuki. Pracuje jako asystent badacz w Instytucie Historii Sztuki im. G. Oprescu Akademii Rumuńskiej; jest wiceprezesem Stowarzyszenia Experimental Project. Doktorantka historii sztuki na Wydziale Sztuki i Projektowania na Uniwersytecie Zachodnim w Timiszoarze pisze pracę zatytułowaną Marginalne historie sztuki feministycznej i zachodniego dziedzictwa w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej: wpływy i różnice. Obecnie jest stypendystką New Europe College - Institute for Advanced Study w Bukareszcie (NEC), gdzie realizuje projekt „Polityka ciała i mechanizmy władzy w rumuńskiej sztuce lat 80. i 90.”. Na koncept tej wystawy miały wpływ przemyślenia autorki na temat tego trwającego projektu oraz wymiana myśli z kolegami z NEC.

OLIVIA NITIS