th meeting of trawsfynydd site stakeholder group … · 2016-07-12 · trawsfynydd ssg minutes 7...

21
Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | Page MINUTES OF THE 24 TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP HELD AT THE CONFERENCE AND INDUCTION CENTRE ON MONDAY 7 TH DECEMBER 2015 Present Cllr Keith O’Brien Trawsfynydd Community Council, SSG Chairman Cllr John Richards Talsarnau Community Council, SSG Vice Chair Cllr Tom Ellis Gwynedd County Council, Trawsfynydd Cllr Meredydd Williams Maentwrog Community Council Cllr DM Williams Maentwrog Community Council Cllr Ken Gruffudd Penrhyndeudraeth Community Council Mr Paul Richardson Magnox Ltd TU Representative Prospect Mr Rory Trappe Magnox Ltd TU Representative Prospect Ms Laura Baker Nuclear Decommissioning Authority Mr Peter Welch Nuclear Decommissioning Authority Mr David Batters Nuclear Decommissioning Authority Mrs Nia Swann Bowden Gwynedd County Council Mr Richard Clarke The Environment Agency Ms Joanna Wright Bangor University Mr Paul Wright Natural Resources Wales Mrs Gwen Pettifor Women’s Institute Mr Gwyn Lewis Prysor Angling Association Mr Richard Foxhall Horizon Nuclear Power Mr Idwal Williams Trawsnewid Mr Dafydd Jarrett NFU Cymru Dr Iolo ap Gwyn Snowdonia National Park Authority G J Hughes Capita Resourcing Mr Martin Moore Magnox Ltd, Closure Director Trawsfynydd Site Mr Richard Powell Magnox Ltd Mr David Carbrera Magnox Ltd Mr Andy McAteer Magnox Ltd, Maentwrog Power Station Ms Angharad Rayner Magnox Ltd Mr Robat Richards Magnox Ltd Dr John Idris Jones Magnox Ltd Mr Richard Cowell Magnox Ltd Mr Nigel J Wright Magnox Ltd Mr Simon Dawson Magnox Ltd Ms Michelle Humphreys Magnox Ltd Ms Lowri Gwyn Cymen Cyf Mr Guto Ifan Cymen Cyf

Upload: others

Post on 07-Aug-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e

MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP HELD AT THE

CONFERENCE AND INDUCTION CENTRE ON MONDAY 7TH DECEMBER 2015

Present

Cllr Keith O’Brien Trawsfynydd Community Council, SSG Chairman

Cllr John Richards Talsarnau Community Council, SSG Vice Chair

Cllr Tom Ellis Gwynedd County Council, Trawsfynydd

Cllr Meredydd Williams Maentwrog Community Council

Cllr DM Williams Maentwrog Community Council

Cllr Ken Gruffudd Penrhyndeudraeth Community Council

Mr Paul Richardson Magnox Ltd TU Representative Prospect

Mr Rory Trappe Magnox Ltd TU Representative Prospect

Ms Laura Baker Nuclear Decommissioning Authority

Mr Peter Welch Nuclear Decommissioning Authority

Mr David Batters Nuclear Decommissioning Authority

Mrs Nia Swann Bowden Gwynedd County Council

Mr Richard Clarke The Environment Agency

Ms Joanna Wright Bangor University

Mr Paul Wright Natural Resources Wales

Mrs Gwen Pettifor Women’s Institute

Mr Gwyn Lewis Prysor Angling Association

Mr Richard Foxhall Horizon Nuclear Power

Mr Idwal Williams Trawsnewid

Mr Dafydd Jarrett NFU Cymru

Dr Iolo ap Gwyn Snowdonia National Park Authority

G J Hughes Capita Resourcing

Mr Martin Moore Magnox Ltd, Closure Director Trawsfynydd Site

Mr Richard Powell Magnox Ltd

Mr David Carbrera Magnox Ltd

Mr Andy McAteer Magnox Ltd, Maentwrog Power Station

Ms Angharad Rayner Magnox Ltd

Mr Robat Richards Magnox Ltd

Dr John Idris Jones Magnox Ltd

Mr Richard Cowell Magnox Ltd

Mr Nigel J Wright Magnox Ltd

Mr Simon Dawson Magnox Ltd

Ms Michelle Humphreys Magnox Ltd

Ms Lowri Gwyn Cymen Cyf

Mr Guto Ifan Cymen Cyf

Page 2: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 2 | P a g e

Apologies

Ms Liz Saville Roberts Member of Parliament

Cllr Mandy Williams Davies Gwynedd County Council, Diffwys a Maenofferen

Mr Dylan Williams Natural Resources Wales

Mr Iwan Williams Natural Resources Wales

Mr David Powell Natural Resources Wales

Mr Jonathan Cawley Snowdonia National Park Authority

Mr Raymond Parry Magnox Ltd TU Representative Unite

Mr Stuart Fannin Office for Nuclear Regulation

Mr Paul Hunt Magnox Ltd

Mrs Lowri Joyce Hitachi GE

Mrs Karin White Magnox Ltd SSG Secretariat

Mr Iwan Williams The Environment Agency

Mr Terry Williams Seren

Ms Sonia Thompson Welsh Ambulance Service

1. Approve the minutes of the 23rd meeting of the SSG held on 1 June 2015

The minutes were approved as a true and correct record of proceedings.

2. Matters arising from the minutes of the 23rd meeting of the SSG held on 1 June 2015 None.

3. Chairman’s Address

Keith O’Brien attended a Magnox SSG Chairman’s meeting in Birmingham on 16 November 2015. At

this meeting Tim Dunham, Magnox Head of Nuclear Operations, discussed recent changes to the

site’s REPPIR arrangements, with a particular emphasis on shift working at Trawsfynydd. The

potential to gradually reduce shift working from the Summer of 2016 to a point in a few years’ time

whereby it would no longer be necessary is being explored. A decision on this is expected to be

confirmed by the Magnox Executive this summer.

A presentation was given regarding the new Communications structure and SSG Secretariat support.

Concern was voiced regarding the reduction in support moving forward. Ian Edwards, previous SSG

Secretariat, left Magnox and has been replaced by Karin White who will provide SSG Secretariat

support for Wylfa and Trawsfynydd sites. Magnox management agreed to monitor resource levels.

The Chairman handed several letters, addressed to the Closure Director from several Community

Councils, regarding the height reduction of Trawsfynydd’s reactor buildings. He commented that he

had raised this issue with Paul Hunt, Magnox Director at the SSG Chairman’s meeting and was

informed that the intention was to reduce the reactor building’s height and the work was being

programmed into the revised Lifetime Plan.

Page 3: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 3 | P a g e

4. Closure Director’s Report

Martin Moore said it was very pleasing to see the overall progress being made on site and that this

had been achieved with much lower funding levels this financial year.

A number of safety events that had occurred on site, some of which had minor causes but significant

outcomes, e.g. a simple stumble had led to a swollen ankle and therefore lost working time and

formal industry reporting.

There was one exception where a more serious injury was recorded. A large piece of profile board

fell from height and hit a worker on the head. The individual was wearing appropriate personal

protective equipment e.g., hard hat, but the profile board did clip his ear, and stitches were

required. This trend of incidents happened between March and June and following root cause

analysis there had been a downturn in safety events since then. He said that a lot of effort had gone

into reducing these injuries across the site and there was a healthy reporting culture. The trend was

getting better and it was hoped that this would be maintained.

Martin Moore gave an overview of the Magnox organisational structure. Between 1,400 -1,600 job

losses were anticipated across the 12 Magnox sites . At Traws, the local number was estimated to

be between 60-90 reductions. To date, 16 people had requested voluntary redundancy. Collective

consultation had been completed and the company is working very closely with the unions.

Work on the Miscellaneous Sludge Vault (MSV) project had commenced on time. There were some

teething problems on commissioning but the team had worked really hard to achieve a challenging

target. The project is due to complete in 18 months time.

Non active commissioning had commenced on the Fuel Element Debris (FED) project.

He confirmed that there was no longer a gap between the site’s Care & Maintenance date and the

the safestores height reduction project commencing . The revised end date was now looking at the

end of 2020 or early 2021.

Further characterisation of the ponds had been completed, and ILW had been identified which

would be removed. Work is progressing well to identify what the ponds ‘end state’ might look like.

Lengthy discussions had been held with ONR, EA, NRW and other stakeholdersand all options were

being considered.

Reactor pressure vessel 1 – entries into the bioshield have been completed. No corrosion issues

were identified, the structures were sound and there has been minimal oxidisation.

The revised Lifetime Plan will be submitted to the NDA for approval in early 2016 and will form part

of the formal Magnox Programme when it has been approved. As with many Magnox sites, the site’s

emergency response arrangements are being revised as the potential for an off site emergency

requiring evacuation is no longer there. The site will remain focused on meeting the remaining

radioliogical and conventional construction site requirements. However, the ability to deploy

resources to work off site if such a response was required would be maintained. Martin Moore

Page 4: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 4 | P a g e

stated that he had received a letter regarding the height reduction issue. He confirmed that the

height reduction project is included in the revised Lifetime Plan subject to funding. Currently

looking at a range of options and techniques incuding explosive demolition and diamond wire

cutting techniques.

The outcome of the 2021/25 Government spending review may effect the Magnox programme.

Hazard reduction will always be prioritised within available funding and Magnox will continue to

look at opportunities to safely decommission the Trawsfynydd site.

The Chairman thanked Martin Moore for the presentation, and asked if there were any questions.

4.1 Idwal Williams: Is there still a gap?

Martin Moore: There is no longer a gap. The FED programme runs into 2020/21 when the

height reduction works will be completed. The MSV project would be completed within the

next 18 months. Staff employed on that would then transfer on to the FED programme. Some

work will be in construction rather than nuclear. Specialist workers will be brought in to

support staff but as much work as possible will undertaken by direct employees.

4.2 Cllr Meredydd Williams: Asked for clarification regarding the date of the reduction work. He

said that a date of 2016 had been stated previously, and so for it now to be 2021 was quite

a big miscalculation.

Martin Moore: People presenting the old programme of work were optimistic with the dates.

This discrepancy is not a reflection on the workforce, or a change in scope, but how progress

was being reported.

4.3 Cllr Meredydd Williams: How much tonnage of waste will there be when you take the

safestores down and how will you get rid of it?

Martin Moore: It will be re-used for landscaping.

Action: Check the tonnage and inform the Chair.

4.4 Idwal Williams: Stated that he was concerned that they were doing away with some of the

policies regarding emergencies. He asked if there was still a threat of fire due to the site’s

FED work?

Martin Moore: We consider a FED fire highly unlikely. We have submitted a formal paper to

ONR this year, that recognises the probability of a FED fire is very unlikley, and that the

consequences of such a fire would be minimal and could not result in an off-site nuclear

emergency as defined under the REPPIR arrangements.

4.5 Cllr John Richards: What is the estimated timetable to take down the height?

Martin Moore: Broad dates remain and are to commence around 2021 and complete in

2025/26, but these dates are subject to further review as we develop the lifetime plan

submission. In the old plan this would have been done without people on site whereas the

FED programme will be running at the same time for the first few years in the new plan. We

Page 5: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 5 | P a g e

are looking to change some sequencing in the demolitionprogramme. We’re not far from

what was originally planned in terms of dates but funding and concurrent working with other

programmes may infl uence the final sequence and dates.

4.6 Cllr Tom Ellis: Commented that he was glad to hear so much good news and asked about

asbestos removal.

Martin Moore: The work to remove the bulk asbestos is broadly complete. Basement

asbestos would be dealt with a Final Site Clearance. We’re not ignoring asbestos, materials

with less than 0.1% asbestos would be re-used or disposed of with licencsed procedures.

5. Environmental Management Report – Angharad Rayner & Kevin Titley

Angharad Rayner highlighted three areas within the ‘Discharge of Radioactive Liquid Effluents &

Environmental Monitoring Results to December 2014’ report:

Liquid effluent discharge

Cessium discharges have dropped since last year and significantly fallen since the ponds were

drained and fuel removed. Tritium - slight increase in 2013/14 was caused by sludge removal.

Aquatic monitoring

Lake bed mud and peat - core mud samples have declined since 1995. Peat samples are within

expected tolerances.

Lake Fish Caesium 137 activity – slight increase in brown trout samples 2013/14 but remained within

in tolerance levels.

Doseage

Remained within the internationally adopted dose limit for members of the public of 1 mSv per

calendar year.

Kevin Titley raised the following points regarding conventional environmental management:

o The environmental managing system has been audited and the site continues to be monitored

in accordance with NDA requirements.

o The Biodiversity Action Plan (BAP) will be continued in 2016. Staff are encouraging plants to

grow on site. Rhododendron and japanese knotweed are present.

o Discussions are being held regarding Dame Sylvia Crowe’s informal garden and Dragon Square

formal garden.

o 87% radioactive material recycled.

o 89% planned waste recycled.

5.1 Cllr Meredydd Williams: Are you monitoring Tafarn Helyg river samples? I did ask 2 years ago if

there would be a reduction in the silt of the river.

Kevin Titley: We’re only looking at moss, not the bottom.

Cllr Meredydd Williams: Moss is a good indicator but the silt shows what’s there.

Kevin Titley: We will take that away and look at the samples.

Page 6: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 6 | P a g e

6. Report by the Emergency Planning Consultative Committee - Simon Dawson

Simon Dawson confirmed what had been noted previously regarding the change to emergency planning procedures, and said that the ONR had stated that there was no need for Gwynedd Council and other associated agencies to continue to prepare, test and review a REPPIR off-site emergency plan. Trawsfynydd site was now in the process of updating the Emergency Planning Handbook whilst waiting for formal confirmation from the ONR. He confirmed that the hazards on the site were significantly reduced, and in the unlikely event of an incident, there would be no immediate danger to the public.

At a recent Emergency Planning Consultative Committee meeting, Magnox announced that their

sites would no longer be using the Central Emergency Support Centre (CESC) at Barnwood for

support if an incident occurred, and would instead receive support from a Central Support Cell (CSC)

based at Berkeley Centre.

Simon Dawson stated that the Trawsfynydd site had completed all necassary emergency exercises

for 2015, and that like every year, the ONR had sent a team to observe one of these exercises, and

that they had deemed it a success. The purpose of these exercises is to ensure that the site’s staff

have the necessary capabilities to respond if a real event did occur.

8. Report by the Office for Nuclear Regulation

There was no representative from the ONR present at the meeting.

9. Report by Natural Resources Wales - Richard Clarke, Nuclear Regulatory Team, Environment

Agency, Penrith

Richard Clarke stated that the radioactive discharges on the site, for which they receive a monthly

report from the Trawsfynydd site, were low, and within Natural Resources Wales’ (NRW) acceptable

limits and show no cause for concern. Reporting will be made from site to NRW on a quarterly basis

instead of monthly in future. NRW plan to visit the site monthly.

Monitoring arrangements will be modified to address the Tafarn Helyg river issue raised in the

meeting previoulsy.

There are some concerns regarding a possible reduction in NDA funding as a result of the

Government’s spending review, and that they would try to discuss the issue with Magnox as early as

possible to understand the implications for the site.

The descriptions for some discharge routes were no longer accurate, due to the decommissioning

work that is continuing. These would be changed in early 2016.

Guidance is currently being developed to give sites back their environmental permits. If a site

wanted to leave any radioactive waste they would need a permit to do so.

Action: a slot is required at the June SSG to present public consultation findings.

Trawsfynydd’s Radioactive Substance Permit will be updated early 2016.

Page 7: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 7 | P a g e

It was confirmed that two minor events involving gaseuous discharges located in the active waste

vaults facility which ocurred during summer 2015 have been investigated. No enviromental impact

made, the rootcause has been identified and NRW is satisfied that procedures have been improved.

No further action will be taken.

10. Report by the Nuclear Decommissioning Authority – Laura Baker

The NDA announced that it was currently reviewing its strategy, which it has to do every 5 years as a

requirement of the Energy Act 2004. An early version of the draft strategy is available on their

website for people to have a look at it before the formal consultation process begins on 5 January

until 15 February 2016.

The consultation was delayed to await the outcome of the Government’s spending review

announcement on 25th November 2015. It was a positive result for decommissioning with £11

billion over the next 5 years + income. £1b efficiency savings are expected from Sellafield. Some non-

critical projects may have to be delayed. Staff are working on what that means for Magnox and

indiviual sites.

A National Stakeholder Event is being held on 13/14 January 2016 at Birmingham.

10.1 Idwal Williams: Did we respond to the NDA Strategy pre-engagement document?

Michelle Humphreys: Yes, a collective response was sent to the NDA via the SSG Secretariat.

11. Magnox socio-economic scheme update - Michelle Humphreys

Michelle Humphreys stated that the Magnox socio-economic scheme had contributed £742,455

funding to 78 organisations, with Trawsfynydd’s share of that £33,790 shared amongst nine

organisations.

The draft Magnox socio-economic Plan will be issued for public consultation mid January for six

weeks. All SSG members will be notified when the document is available for review and comment.

All comments would be very welcome.

12. Snowdonia Enterprise Zone Update - Dr John Idris Jones & Nia Swann Bowden

Dr John Idris Jones explained the Welsh Government had set up 7 Enterprise Zones (EZ) in Wales

and stated that their purpose is to promote inward investment by facilitating setting up the

infrastructure for private investment to happen by ensuring that the right circumstances and

provisions were in place to attract high-value sustainable jobs to these areas. All EZs are different

and present geographical and infrastructure challenges.

Page 8: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 8 | P a g e

Snowdonia Enterprise Zone was created in 2012 partly in response to the anticipated significant

reduction in employment at Trawsfynydd at that time. It has two locations: Trawsfynydd site and

Snowdonia Aerospace Centre at Llanbedr Airfield.

Trawsfynydd site has many advantages: licensed nuclear site, good connection with National Grid,

ample supply of cooling water, and a skilled workforce.

Llanbedr is a multi-purpose site with a focus on remotely piloted aircraft systems. It has access to

7,600 sqm space of controlled airspace. Considered 1 of 3 main contenders of the six sites

shortlisted to be the UK’s first ever spaceport.

Trawsfynydd site strategy

This was to identify the best opportunities for creating high value, sustainable jobs. There was a

need to stike the balance practically as the site is still in use. Not an easy site – developers may

prefer the easy option of developing elsewhere. It needs the right infrastructure in place to attract

developers.

Nia Swann Bowden presented the work programme. She explained that the focus was on creating a

significant number of high value jobs, even if that meant delaying the timetable slightly. She

explained that developers were mobile, and that they would go to wherever was most suitable, and

so their job was to convince them that Trawsfynydd is the best place for a new development.

The front contenders for Trawsfynydd site are a digital development and a new nuclear

development. Digital development is a difficult situation because there are ‘easier’ sites available to

developers, and that the business case wasn’t very strong at the moment, as it would need a very

significant investment in order to secure a strong enough data connection to the site. Despite this,

there are large developers who could provide such an investment, so they would be continuing to

promote the site to digital developers.

Trawsfynydd was disregarded as a potential site for a large major new nuclear developments in the

Strategic Siting Assessment 2008/09. The emergence of the small modular reactor (SMR) technology

has led to a significant amount of research done into the suitability of the Trawsfynydd site for this

kind of reactor. The Institution of Mechanical Engineers acknowledged Trawsfynydd as a suitable

site in 2015. An SMR development would take a long time to come to fruition – estimates varied :

ten to fifteen years from now to begin generating if a developer came forward now.

To summarise, John Idris Jones said that significant work had been done to look very carefully at the

site, and the challenges and the possibilites associated with it. This work was still being done and the

aim is attracting high value jobs to the site in the long term. The situation was promising in the

medium term and the long term, but it was a complex process with quite a few obstacles to

overcome.

Page 9: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 9 | P a g e

The Chair said he was happy to finally hear these presentations, and asked if there were any

questions.

12.1 Cllr Meredydd Williams: Commented that he had been asking for this report for two years.

He considered the Welsh Government and Gwynedd County Council to be at fault for having

no vision. He asked if the NDA was going to say what land is available?

John Idris Jones: There are 50 hectares available. We are working with the NDA/CFP to

develop the land. It would be wonderful to build a factory here tomorrow but that’s not

possible.

12.2 Rory Trappe: Commented that Trawsfynydd site is very supportive of an SMR development.

They would be built off site and have a 60 year lifecycle. The site could support up to 720

MW. Many benefits could be realised and many high value jobs created.

12.3 Cllr Tom Ellis: Said that talk of a SMR development was promising, but the gap to a potential

start time in 2025 was a concern as people were losing jobs and out of work now. He added

that companies had been exploring the site, but nothing had happened.

Nia Swann Bowden: We are working with developers, but the fact remains that the site is not

very suitable for digital developments epecially, and does need work done. They were helping

companies to look through their business plan, and that they were then realising that they

needed to do more work themselves.

John Idris Jones: Added that a lot of companies were showing interest to start with because

they were seeing the ‘enterprise zone’ label and thinking that there was money available to

them. Some had told them that they would come and start a project in the area if they were

given £10m, which is unrealistic.

12.4 Cllr Meredydd Williams : Why hasn’t Blaenau Ffestiniog being considered as a potential site?

Nia Swann Bowden: That is for the Welsh Government to decide.

12.5 Cllr John Richards: What skills development opportunities will there be In 10-15 years’ time?

John Idris Jones: There would be skills opportunities in the North Wales area with Wylfa

Newydd. There could be a clear pathway with people starting in the college in Dolgellau,

moving on to the college in Llangefni, and getting a job in Wylfa Newydd, and then maybe

returning to Trawsfynydd.

13. Horizon Nuclear Power report - Richard Foxhall

Richard Foxhall started by explaining that Wylfa Newydd was currently in the middle of the Generic

Design Assessment process, and hoped to have that completed by the end of 2017. They are also in

the middle of submitting planning permissions and plan to obtain a Nuclear Site Licence in 2018.

Page 10: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 10 | P a g e

He explained that the next consultation stage - PAC2 - would be launched early in 2016.There are

over a 100 staff working on the site presently. Ground investigation works are currently being done

to make sure that there is nothing in the ground that could severely delay the work a few years

down the line.

A question was asked regarding a report that had appeared in the media recently concerning a fault

close to the site. Richard Foxhall clarified that this was a matter for Cadw, and that it was outside of

the site’s boundaries.

A park and ride scheme would be put in place when the building work starts, and that companies

who are interested in providing this service should register on website.

The Horizon’s skills and training scheme would focus more on promoting STEM subjects, rather than

nuclear specific topics, as it was important for people to understand the basics first and then build

from there. He added that Horizon’s apprenticeship scheme is due to start in September 2016. There

would be 12 successful candidates in the first cohort. There would be more information soon.

13.1 Cllr Tom Ellis: Noted that around 300 members of staff would be out of work due to the

original Wylfa site closing down, and asked when people could start to be employed to work

on the Wylfa Newydd project.

Richard Foxhall : Horizon hope to submit the planning application by February 2017. That

would then get returned by the Government in August 2018. If the application was

successful, the ground clearing work would begin, and the construction work would follow in

2020, with operations due to begin around the middle of the 2020s.

14. Any Other Business

The Chair thanked everyone for attending, and said that it had been a very worthwhile meeting

which had answered many important questions. He added that he and Ifer Gwyn, Snowdonia

National Park Authority, had recently been given a tour of the site by Martin Moore. It was very

educational, useful, and was certainly worth it to see the high standards on the site. He said that

there would be a possibility to combine the next meeting with a tour of the site for anyone that was

interested.

15. Date and time of next meeting

6 June 2016. The time is to be confirmed to accommodate the site tour and meeting.

The meeting ended at 13.45pm.

Page 11: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e

COFNODION 24AIN CYFARFOD GRŴP RHANDDEILIAID SAFLE TRAWSFYNYDD A GYNHALIWYD YN Y

GANOLFAN GYNADLEDDA A CHYNEFINO DDYDD LLUN 7 RHAGFYR 2015

Yn bresennol:

Y Cyng Keith O’Brien Cyngor Cymuned Trawsfynydd, Cadeirydd y GRhS

Y Cyng John Richards Cyngor Cymuned Talsarnau, Is-gadeirydd y GRhS

Y Cyng Tom Ellis Cyngor Sir Gwynedd, Trawsfynydd

Y Cyng Meredydd Williams Cyngor Cymuned Maentwrog

Y Cyng DM Williams Cyngor Cymuned Maentwrog

Y Cyng Ken Gruffudd Cyngor Cymuned Penrhyndeudraeth

Mr Paul Richardson Cynrychiolydd Undeb Llafur Prospect Magnox Ltd

Mr Rory Trappe Cynrychiolydd Undeb Llafur Prospect Magnox Ltd

Ms Laura Baker Yr Awdurdod Datgomisiynu Niwclear

Mr Peter Welch Yr Awdurdod Datgomisiynu Niwclear

Mr David Batters Yr Awdurdod Datgomisiynu Niwclear

Mrs Nia Swann Bowden Cyngor Sir Gwynedd

Mr Richard Clarke Asiantaeth yr Amgylchedd

Ms Joanna Wright Prifysgol Bangor

Mr Paul Wright Cyfoeth Naturiol Cymru

Mrs Gwen Pettifor Sefydliad y Merched

Mr Gwyn Lewis Cymdeithas Pysgotwyr Prysor

Mr Richard Foxhall Horizon Nuclear Power

Mr Idwal Williams Trawsnewid

Mr Dafydd Jarrett NFU Cymru

Dr Iolo ap Gwyn Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri

G J Hughes Capita Resourcing

Mr Martin Moore Magnox Ltd, Cyfarwyddwr Cau, Safle Trawsfynydd

Mr Richard Powell Magnox Ltd

Mr David Carbrera Magnox Ltd

Mr Andy McAteer Magnox Ltd, Gorsaf Bŵer Maentwrog

Ms Angharad Rayner Magnox Ltd

Mr Robat Richards Magnox Ltd

Dr John Idris Jones Magnox Ltd

Mr Richard Cowell Magnox Ltd

Mr Nigel J Wright Magnox Ltd

Mr Simon Dawson Magnox Ltd

Ms Michelle Humphreys Magnox Ltd

Ms Lowri Gwyn Cymen Cyf

Mr Guto Ifan Cymen Cyf

Page 12: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 2 | P a g e

Ymddiheuriadau

Ms Liz Saville Roberts Aelod Seneddol

Y Cyng Mandy Williams Davies Cyngor Sir Gwynedd, Diffwys a Maenofferen

Mr Dylan Williams Cyfoeth Naturiol Cymru

Mr Iwan Williams Cyfoeth Naturiol Cymru

Mr David Powell Cyfoeth Naturiol Cymru

Mr Jonathan Cawley Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri

Mr Raymond Parry Cynrychiolydd Undeb Llafur Unite Magnox Ltd

Mr Stuart Fannin Y Swyddfa dros Reoli Niwclear

Mr Paul Hunt Magnox Ltd

Mrs Lowri Joyce Hitachi GE

Mrs Karin White Ysgrifenyddiaeth GRhS Magnox Ltd

Mr Iwan Williams Asiantaeth yr Amgylchedd

Mr Terry Williams Seren

Ms Sonia Thompson Gwasanaeth Ambiwlans Cymru

1. Cymeradwyo cofnodion 23ain cyfarfod y GRhS a gynhaliwyd ar 1 Mehefin 2015

Cafodd y cofnodion eu cymeradwyo fel cofnod gwir a chywir o’r cyfarfod.

2. Materion yn codi o gofnodion 23ain cyfarfod y GRhS a gynhaliwyd ar 1 Mehefin 2015

Dim.

3. Anerchiad y Cadeirydd

Bu Keith O’Brien yn bresennol yng nghyfarfod Cadeiryddion GRhSau ym Mirmingham ar 16

Tachwedd 2015. Yn y cyfarfod hwn, bu Tim Dunham, Pennaeth Gweithrediadau Niwclear Magnox,

yn trafod newidiadau diweddar yn nhrefniadau REPPIR y safle, gyda phwyslais arbennig ar weithio

shifftiau yn Nhrawsfynydd. Mae nod i leihau gweithio shifftiau’n raddol o Haf 2016 yn cael ei

ystyried nes cyrraedd cam pan na fydd angen hynny o gwbl. Disgwylir y bydd Gweithrediaeth

Magnox cadarnhau hyn yn ystod yr haf.

Cafwyd cyflwyniad ar y strwythur Cyfathrebu newydd a chymorth Ysgrifenyddiaeth i’r GRhS.

Mynegwyd pryder am y bwriad i leihau’r cymorth hwn yn y dyfodol. Mae Ian Edwards, cymorth

Ysgrifenyddiaeth blaenorol y GRhS, wedi gadael Magnox a chymerwyd ei le gan Karin White a fydd

yn darparu cymorth Ysgrifenyddiaeth GRhS i safleoedd Wylfa a Thrawsfynydd. Mae rheolwyr

Magnox wedi cytuno i fonitro lefelau adnoddau.

Cyflwynodd y Cadeirydd nifer o lythyrau, wedi’u cyfeirio at y Cyfarwyddwr Cau gan sawl Cyngor

Cymuned yn ymwneud â gostwng uchder adeiladau adweithydd Trawsfynydd. Dywedodd ei fod wedi

codi’r mater hwn â Paul Hunt, Cyfarwyddwr Magnox yng nghyfarfod Cadeiryddion GRhSau a’i fod

wedi cael ei hysbysu mai’r bwriad yw gostwng uchder adeilad yr adweithydd a bod y gwaith wedi’i

ymgorffori yn y Cynllun Oes diwygiedig.

Page 13: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 3 | P a g e

4. Adroddiad y Cyfarwyddwr Cau

Dywedodd Martin Moore ei bod yn braf iawn gweld y cynnydd cyffredinol sy’n cael ei wneud ar y

safle a bod hyn wedi’i gyflawni gyda lefelau cyllido llawer is yn y flwyddyn ariannol hon.

Roedd nifer o ddigwyddiadau diogelwch wedi digwydd ar y safle, rhai ohonynt yn ganlyniad mân

ddigwyddiadau ond a oedd â chanlyniadau arwyddocaol, e.e. cwymp syml a oedd wedi arwain at

bigwrn chwyddedig ac a oedd wedi golygu colli amser gweithio a hysbysu ffurfiol.

Roedd un eithriad lle cofnodwyd anaf mwy difrifol. Roedd darn mawr o fwrdd proffil wedi syrthio o

uchder sylweddol ac wedi taro gweithiwr ar ei ben. Roedd yr unigolyn dan sylw’n gwisgo offer

diogelwch personol priodol e.e. het galed, ond roedd y bwrdd wedi taro’i glust ac roedd angen

pwythau arno. Digwyddodd y gyfres hon o ddigwyddiadau rhwng mis Mawrth a Mehefin ac yn dilyn

dadansoddiad o wraidd y broblem bu gostyngiad yn nifer y digwyddiadau diogelwch ers hynny.

Dywedodd fod llawer o waith wedi’i wneud i leihau nifer yr anafiadau a bod diwylliant hysbysu iach

yno. Roedd y duedd yn gwella a gobeithid y byddai hyn yn cael ei gynnal.

Cafwyd trosolwg o strwythur sefydliadol Magnox gan Martin Moore. Rhagwelir y bydd rhwng 1,400 a

1,600 o swyddi’n cael eu colli rhwng 12 safle Magnox. Yn Nhrawsfynydd, amcangyfrifir y byddai’r

niferoedd rhwng 60 a 90. Hyd yma, roedd 16 o bobl wedi gofyn am ddiswyddiad gwirfoddol. Roedd

ymgynghoriad wedi’i gwblhau ac roedd y cwmni’n cydweithio’n agos iawn â’r undebau.

Roedd y gwaith ar y prosiect Fowt Llaid Amrywiol (MSV) wedi cychwyn ar amser. Bu rhywfaint o

broblemau cychwynnol ar adeg comisiynu ond roedd y tîm wedi gweithio’n galed iawn i gyrraedd

targed anodd. Disgwylir y bydd y prosiect wedi’i gwblhau mewn 18 mis.

Roedd comisiynu anweithredol wedi cychwyn ar y prosiect Gweddillion Elfennau Tanwydd (FED).

Cadarnhaodd nad oedd bwlch bellach rhwng dyddiad Gofal a Chynnal y safle a chychwyn prosiect

gostwng uchder y storfeydd diogel. Y dyddiad cwblhau diwygiedig yn awr oedd diwedd 2020 neu

ddechrau 2021.

Mae nodweddu pellach i’r pyllau wedi’i gwblhau, a chanfuwyd Gwastraff Lefel Ganolraddol (ILW) a

fyddai’n cael ei gludo oddi yno. Mae’r gwaith yn mynd rhagddo’n dda i ganfod sut y byddai ‘cyflwr

terfynol’ y pyllau’n edrych. Cafwyd trafodaethau maith â’r ONR, CNC, Asiantaeth yr Amgylchedd a

rhanddeiliaid eraill ac roedd pob opsiwn yn cael ei ystyried.

Llestr pwysedd adweithydd 1 – roedd mynediad i’r bio-orchudd wedi’i gwblhau. Ni chanfuwyd dim

problemau cyrydu, roedd yr adeiladwaith yn gadarn ac roedd y lefelau ocsideiddio’n fychan.

Bydd y Cynllun Oes diwygiedig yn cael ei gyflwyno i’r ADN i gael ei gymeradwyo’n gynnar yn 2016 a

bydd yn rhan o Raglen ffurfiol Magnox ar ôl iddo gael ei gymeradwyo. Fel yn achos llawer o

safleoedd Magnox, mae trefniadau ymateb y safle mewn argyfwng yn cael eu diwygio gan nad oedd

y posibilrwydd y byddai angen gwagio mewn argyfwng oddi ar y safle bellach yn bodoli. Bydd y

Page 14: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 4 | P a g e

safle’n parhau i roi sylw i gydymffurfio â’r gofynion radiolegol ac adeiladu confensiynol. Fodd

bynnag, byddai’r gallu i ddefnyddio adnoddau i weithio oddi ar y safle pe bai angen ymateb o’r fath

yn cael ei gynnal. Dywedodd Martin Moore ei fod wedi cael llythyr ynglŷn â mater gostwng uchder

yr adeiladau. Cadarnhaodd fod y prosiect gostwng uchder wedi’i gynnwys yn y Cynllun Oes

diwygiedig yn amodol y bydd cyllid ar gael. Ar hyn o bryd roeddent yn edrych ar nifer o opsiynau a

thechnegau gan gynnwys dymchwel â ffrwydron a thechnegau torri â gwifren ddiemwnt.

Gall canlyniad adolygiad o wariant y Llywodraeth ar gyfer 2021/25 effeithio ar raglen Magnox. Bydd

lleihau peryglon yn cael blaenoriaeth bob amser yn ddibynnol ar y cyllid sydd ar gael a bydd Magnox

yn parhau i chwilio am gyfleoedd i ddatgomisiynu safle Trawsfynydd yn ddiogel.

Diolchodd y Cadeirydd i Martin Moore am y cyflwyniad, a gofynnod a oedd unrhyw gwestiynau.

4.1 Idwal Williams: A oes bwlch o hyd?

Martin Moore: Nid oes bwlch mwyach. Mae’r rhaglen FED yn ymestyn i 2020/21 pan fydd

gwaith gostwng yr uchder wedi’i gwblhau. Bydd y prosiect MSV wedi’i gwblhau o fewn y 18

mis nesaf. Byddai staff sy’n cael eu cyflogi i wneud y gwaith hwnnw’n cael eu trosglwyddo i’r

rhaglen FED. Byddai peth ohono’n waith adeiladu yn hytrach na niwclear. Byddai gweithwyr

arbenigol yn dod i mewn i helpu staff ond byddai cymaint o’r gwaith â phosibl yn cael ei

wneud gan gyflogeion uniongyrchol.

4.2 Y Cyng Meredydd Williams: Gofynnodd am eglurhad ynghylch dyddiad y gwaith gostwng

uchder. Dywedodd fod 2016 yn ddyddiad a oedd wedi’i nodi yn y gorffennol, ac felly roedd

dweud na fyddai’n awr yn dechrau tan 2021 yn awgrymu bod camgyfrifo mawr wedi

digwydd.

Martin Moore: Roedd y bobl a oedd yn gyfrifol am yr hen raglen yn optimistaidd iawn o ran

dyddiadau. Nid yw’r gwahaniaeth hwn yn adlewyrchiad ar y gweithlu, nac yn golygu newid

mewn cwmpas, ond gellir ei briodoli’n hytrach i sut roedd cynnydd yn cael ei gofnodi.

4.3 Y Cyng Meredydd Williams: Sawl tunnell o wastraff fydd yn cael ei gynhyrchu pan fyddwch

yn tynnu’r storfeydd diogel i lawr a sut fyddwch chi’n cael gwared arno?

Martin Moore: Bydd yn cael ei ddefnyddio i wneud gwaith tirweddu.

Cam Gweithredu: Gwirio nifer y tunelli a hysbysu’r Cadeirydd.

4.4 Idwal Williams: Dywedodd ei fod yn bryderus am eu bod yn diddymu rhai o’r polisïau’n

ymwneud ag argyfyngau. Gofynnodd a oedd perygl o dân o hyd o ganlyniad i’r gwaith FED ar

y safle.

Martin Moore: Rydym o’r farn y byddai tân FED yn annhebygol iawn. Rydym wedi cyflwyno

papur ffurfiol i ONR eleni, sy’n cydnabod y tebygolrwydd o dân FED yn annhebygol iawn, ac y

byddai canlyniadau tân o’r fath yn fychan ac na fyddai’n gallu achosi argyfwng niwclear oddi

ar y safle fel y’i diffinnir o dan y trefniadau REPPIR.

4.5 Y Cyng John Richards: Beth yw’r amcangyfrif ar gyfer yr amserlen i ostwng yr uchder?

Page 15: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 5 | P a g e

Martin Moore: Nid yw’r dyddiadau bras wedi newid ac rydym yn bwriadu cychwyn tua 2021

a gorffen yn 2025/26, ond bydd y dyddiadau hyn yn cael eu hadolygu eto wrth i ni

ddatblygu’r cynnig ar gyfer y cynllun oes. Yn yr hen gynllun byddai hyn wedi cael ei wneud

heb bobl ar y safle ond bydd y rhaglen FED yn cael ei rhedeg ar yr un pryd am ychydig

flynyddoedd cyntaf y cynllun. Rydym yn gobeithio newid trefn peth o’r gwaith yn y rhaglen

ddymchwel. Nid ydym ymhell oddi wrth yr hyn a gynlluniwyd yn wreiddiol o ran dyddiadau

ond gall cyllid i weithio ar yr un pryd ar raglenni eraill ddylanwadu ar y drefn a’r dyddiadau

terfynol.

4.6 Y Cyng Tom Ellis: Dywedodd ei fod yn falch o glywed cymaint o newyddion da a holodd am

waredu asbestos.

Martin Moore: Mae’r gwaith o gael gwared ar y swmp asbestos fwy neu lai wedi’i gwblhau.

Gwaredir ar asbestos yr islawr gyda Chliriad Terfynol y Safle. Nid ydym yn anwybyddu

asbestos, byddai deunyddiau gyda llai na 0.1% o asbestos yn cael eu gwaredu trwy

weithdrefnau trwyddedig neu byddant yn cael eu hailddefnyddio.

5. Adroddiad Rheolaeth Amgylcheddol – Angharad Rayner a Kevin Titley

Tynnodd Angharad Rayner sylw at dri maes yn yr adroddiad Rhyddhau Elifion Hylif Ymbelydrol a

Chanlyniadau Monitro Amgylcheddol hyd Ragfyr 2014’:

Rhyddhau elifion hylifol

Mae allyriadau cesiwm wedi gostwng ers y llynedd ac maent wedi gostwng yn sylweddol ers

draenio’r pyllau a gwaredu’r tanwydd. Tritiwm – cynnydd bychan yn 2013/14 a achoswyd trwy

waredu slwtsh.

Monitro dŵr

Mwd a mawn ar wely’r llyn – mae samplau mwd craidd wedi lleihau er 1995. Mae samplau mawn o

fewn y goddefiadau disgwyliedig.

Gweithgarwch Caesiwm 137 Pysgod y Llyn – cynnydd bychan yn samplau 2013/14 o frithyll ond

maent wedi aros o fewn y lefelau goddefiant.

Dognau

Maent wedi aros o fewn y cyfyngiadau dognau a fabwysiadwyd yn rhyngwladol ar gyfer y cyhoedd,

sef 1 mSv bob blwyddyn galendr.

Cododd Kevin Titley y pwyntiau canlynol yn ymwneud â rheolaeth amgylcheddol gonfensiynol:

o Mae’r system rheolaeth amgylcheddol wedi cael ei harchwilio ac mae’r safle’n parhau i gael ei

fonitro’n unol â gofynion yr ADN.

o Bydd y Cynllun Gweithredu Bioamrywiaeth (BAP) yn parhau yn 2016. Mae staff yn annog

planhigion i dyfu ar y safle. Mae rhododendron a chlymog Japan yn bresennol.

o Mae trafodaethau’n cael eu cynnal â gardd anffurfiol y Fonesig Sylvia Crowe a gardd ffurfiol

Dragon Square.

o Mae 87% o ddeunyddiau ymbelydrol yn cael eu hailgylchu.

Page 16: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 6 | P a g e

o Mae 89% o wastraff wedi’i gynllunio’n cael ei ailgylchu.

5.1 Y Cyng Meredydd Williams: A ydych chi’n monitro samplau afon Tafarn Helyg? Gofynnais ddwy

flynedd yn ôl a fyddai lleihad yn y llaid yn yr afon.

Kevin Titley: Rydym yn edrych ar y mwsogl yn unig, nid ar y gwaelod.

Y Cyng Meredydd Williams: Mae mwsogl yn ddangosydd da ond mae’r llaid yn dangos beth

sydd yno.

Kevin Titley: Byddwn yn cymryd peth oddi yno ac yn edrych ar y samplau.

6. Adroddiad gan y Pwyllgor Ymgynghorol ar Gynlluniau Argyfwng - Simon Dawson

Cadarnhaodd Simon Dawson yr hyn a nodwyd yn flaenorol ynglŷn â’r newid i gynlluniau argyfwng, a dywedodd fod yr ONR wedi datgan nad oedd angen i Gyngor Gwynedd ac asiantaethau cysylltiedig eraill barhau i baratoi, profi ac adolygu cynllun argyfwng EPPIR oddi ar y safle. Roedd safle Trawsfynydd yn awr yn y broses o ddiweddaru’r Llawlyfr Cynlluniau Argyfwng tra’n aros am gadarnhad ffurfiol gan yr ONR. Cadarnhaodd fod y peryglon ar y safle’n llawer llai, ac er ei bod yn annhebygol y byddai dim yn digwydd, ni fyddai dim perygl ar unwaith i’r cyhoedd.

Mewn cyfarfod diweddar o’r Pwyllgor Ymgynghorol ar Gynlluniau Argyfwng, cyhoeddodd Magnox na

fyddai ei safleoedd mwyach yn defnyddio’r Ganolfan Cymorth Argyfwng Canolog (CESC) yn

Barnwood ar gyfer cymorth pe bai argyfwng yn digwydd, ac y byddai’n hytrach yn cael cymorth gan

Gell Cymorth Canolog (CSC) sydd wedi’i lleoli yng Nghanolfan Berkeley.

Dywedodd Simon Dawson fod safle Trawsfynydd wedi cwblhau’r holl ymarferion argyfwng

angenrheidiol ar gyfer 2015, ac fel pob blwyddyn, roedd yr ONR wedi anfon tîm i arsylwi ar un o’r

ymarferion hyn, a’u bod o’r farn ei fod yn llwyddiant. Diben yr ymarferion hyn yw sicrhau bod gan

staff y safle’r gallu angenrheidiol i ymateb pe bai argyfwng gwirioneddol yn codi.

8. Adroddiad gan y Swyddfa dros Reoli Niwclear

Nid oedd cynrychiolydd o’r ONR yn bresennol yn y cyfarfod.

9. Adroddiad gan Cyfoeth Naturiol Cymru - Richard Clarke, y Tîm Rheoleiddio Niwclear, Asiantaeth

yr Amgylchedd, Penrith

Dywedodd Richard Clarke fod yr allyriadau ymbelydrol ar y safle, y maent yn cael adroddiad misol

gan safle Trawsfynydd yn eu cylch, yn isel, ac o fewn terfynau derbyniol Cyfoeth Naturiol Cymru

(CNC) ac nad oeddent yn achos pryder. Bydd adroddiadau’n cael eu hanfon o’r safle at CNC bob

chwarter yn hytrach na bob mis yn y dyfodol. Mae CNC yn bwriadu ymweld â’r safle’n fisol.

Bydd trefniadau monitro’n cael eu haddasu i roi sylw i’r mater sy’n effeithio ar afon Tafarn Helyg a

godwyd yn gynharach yn y cyfarfod.

Roedd peth pryder ynghylch gostyngiad posibl yng nghyllid yr ADN o ganlyniad i adolygiad o wariant

y Llywodraeth, ac y byddant yn ceisio trafod y mater â Magnox cyn gynted â phosibl i ddeall

goblygiadau hyn i’r safle.

Page 17: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 7 | P a g e

Nid oedd y disgrifiadau ar gyfer rhai llwybrau ar gyfer allyriadau’n gywir bellach, gan fod y gwaith

datgomisiynu’n mynd yn ei flaen. Bydd y rhain yn cael eu newid yn gynnar yn 2016.

Mae canllaw’n cael ei ddatblygu ar hyn o bryd i roi eu trwyddedau amgylcheddol yn ôl i safleoedd.

Os oedd safle’n dymuno gadael unrhyw wastraff ymbelydrol byddai’n rhaid iddynt gael trwydded i

wneud hynny.

Cam gweithredu: bydd angen amser yng nghyfarfod y GRhS ym Mehefin i gyflwyno canfyddiadau’r

ymgynghoriad cyhoeddus.

Bydd Trwydded Sylweddau Ymbelydrol Trawsfynydd yn cael ei diweddaru’n gynnar yn 2016.

Cafwyd cadarnhad fod ymchwiliad wedi’i gynnal i ddau ddigwyddiad bychan a oedd yn cynnwys

allyriadau nwyol a ganfuwyd yn y cyfleuster fowt gwastraff gweithredol yn ystod haf 2015. Ni fu dim

effaith amgylcheddol, canfuwyd yr achos ac mae CNC yn fodlon bod y gweithdrefnau wedi cael eu

gwella. Ni chymerir dim camau pellach.

10. Adroddiad gan yr Awdurdod Datgomisiynu Niwclear – Laura Baker

Cyhoeddodd yr ADN ei fod ar hyn o bryd yn adolygu ei strategaeth, rhywbeth y mae’n rhaid iddo’i

wneud bob 5 mlynedd fel gofyniad o dan Ddeddf Ynni 2004. Mae fersiwn gynnar o’r strategaeth

ddrafft ar gael ar eu gwefan i bobl fwrw golwg arni cyn i’r broses ymgynghori ffurfiol agor ar 5

Ionawr, a bydd yn para tan 15 Chwefror 2016.

Bu oedi cyn ymgynghori er mwyn aros am y cyhoeddiad ar adolygiad o wariant y

Llywodraeth ar 25 Tachwedd 2015. Roedd yn ganlyniad positif i ddatgomisiynu gydag £11

biliwn dros y 5 mlynedd nesaf + incwm. Disgwylir £1bn o arbedion effeithlonrwydd o

Sellafield. Efallai y bydd rhai prosiectau nad ydynt yn gwbl hanfodol yn profi oedi. Mae staff

yn gweithio i weld beth fydd goblygiadau hyn i Magnox ac i safleoedd unigol.

Mae Digwyddiad Cenedlaethol ar gyfer Rhanddeiliad yn cael ei gynnal ar 13/14 Ionawr 2016 ym

Mirmingham.

10.1 Idwal Williams: A ydym ni wedi ymateb i ddogfen cyn ymgysylltu Strategaeth yr ADN?

Michelle Humphreys: Do, anfonwyd ymateb ar y cyd i’r ADN trwy Ysgrifenyddiaeth y GRhS.

11. Diweddariad ar gynllun economaidd gymdeithasol Magnox - Michelle Humphreys

Dywedodd Michelle Humphreys fod cynllun economaidd gymdeithasol Magnox wedi cyfrannu

£742,455 i 78 o sefydliadau, gyda chyfran Trawsfynydd o £33,790 wedi’i rannu ymhlith naw

sefydliad.

Bydd Cynllun economaidd gymdeithasol drafft Magnox yn cael ei gyhoeddi fel dogfen

ymgynghori gyhoeddus am gyfnod o chwe wythnos ganol mis Ionawr. Bydd aelodau’r GRhS

Page 18: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 8 | P a g e

yn cael eu hysbysu pan fydd y ddogfen ar gael i’w hadolygu ac i gynnig sylwadau arni.

Croesewir sylwadau.

12. Diweddariad ar Ardal Fenter Eryri - Dr John Idris Jones a Nia Swann Bowden

Eglurodd Dr John Idris Jones fod Llywodraeth Cymru wedi sefydlu 7 Ardal Fenter (AF) yng Nghymru a

dywedodd mai eu diben oedd denu mewnfuddsoddiad trwy hwyluso seilwaith ar gyfer buddsoddiad

preifat, trwy sicrhau bod yr amgylchiadau a’r cyfleusterau ar gael i ddenu swyddi cynaliadwy gwerth

uchel i’r ardaloedd hyn. Mae pob AF yn wahanol ac mae heriau daearyddol a seilwaith gwahanol yn

gysylltiedig â hwy.

Cafodd Ardal Fenter Eryri ei chreu yn 2012 a hynny’n rhannol mewn ymateb i’r gostyngiad

sylweddol a ragwelwyd yn nifer y swyddi yn Nhrawsfynydd ar y pryd. Mae’r Ardal mewn dau

leoliad: safle Trawsfynydd a Chanolfan Awyrofod Eryri ym Maes Awyr Llanbedr.

Mae gan safle Trawsfynydd nifer o fanteision: safle niwclear trwyddedig, cysylltiad da â’r Grid

Cenedlaethol, cyflenwad digonol o ddŵr oeri, a gweithlu medrus.

Mae Llanbedr yn safle aml bwrpas gyda phwyslais ar systemau hedfan sy’n cael eu rheoli o bell. Mae

ganddo ddefnydd o 7,600 metr sgwâr o ofod awyr. Mae’n cael ei ystyried fel 1 o 3 phrif

gystadleuydd o’r chwe safle ar y rhestr fer i weithredu fel porth gofod cyntaf y DU.

Strategaeth safle Trawsfynydd

Cafodd y strategaeth ei llunio i ganfod y cyfleoedd gorau i greu swyddi cynaliadwy, gwerth

uchel. Roedd angen cydbwysedd ymarferol gan fod y safle’n dal i gael ei ddefnyddio. Nid

yw’n safle hawdd - efallai y byddai’n well gan ddatblygwyr yr opsiwn hawdd o ddatblygu yn

rhywle arall. Mae angen seilwaith priodol ar waith i ddenu datblygwyr.

Cyflwynodd Nia Swann Bowden y rhaglen waith. Eglurodd fod y pwyslais ar greu nifer sylweddol o

swyddi gwerth uchel, hyd yn oed os oedd hynny’n golygu rhywfaint o oedi o ran yr amserlen.

Eglurodd fod datblygwyr yn symudol, a’u bod yn barod i fynd i ble bynnag oedd fwyaf addas, ac felly

eu gwaith hwy oedd eu hargyhoeddi mai Trawsfynydd yw’r lle gorau ar gyfer datblygiad newydd.

Y prif ymgeiswyr am safle Trawsfynydd yw datblygiad digidol a datblygiad niwclear newydd. Mae

datblygiad digidol yn anodd gan fod safleoedd ‘haws’ ar gael i ddatblygwyr, ac nid oedd yr achos

busnes yn un cryf iawn ar y pryd, gan y byddai angen buddsoddiad sylweddol er mwyn sicrhau

cysylltiad data digon cryf i’r safle. Er hynny, mae datblygwyr mawr a allai gynnig buddsoddiad o’r

fath, felly byddant yn parhau i hyrwyddo’r safle ymhlith datblygwyr digidol.

Cafodd Trawsfynydd ei ddiystyru fel safle posibl ar gyfer datblygiadau niwclear mawr newydd yn

Asesiad Lleoli Strategol 2008/09. Mae datblygiad technoleg adweithyddion modiwlaidd bychan

(SMR) wedi arwain at lawer o ymchwil i addasrwydd safle Trawsfynydd ar gyfer adweithydd o’r fath.

Yn 2015, cafwyd cydnabyddiaeth gan Sefydliad y Peirianwyr Mecanyddol fod Trawsfynydd yn safle

Page 19: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 9 | P a g e

addas. Byddai datblygiad SMR yn cymryd llawer o amser i ddwyn ffrwyth – roedd yr amcangyfrifon

yn amrywio: rhwng deg a phymtheng mlynedd rhwng hyn a dechrau cynhyrchu pe bai datblygwr yn

dod ymlaen yn awr.

I grynhoi, dywedodd John Idris Jones fod llawer o waith wedi’i wneud i edrych yn ofalus iawn ar y

safle, ac ar yr heriau a’r posibiliadau sydd ynghlwm ag ef. Mae’r gwaith hwn yn parhau a’r nod yw

denu swyddi gwerth uchel i’r safle yn y tymor hir. Roedd y sefyllfa’n addawol yn y tymor canolig i hir,

ond roedd yn broses gymhleth gyda chryn dipyn o rwystrau i’w goresgyn.

Dywedodd y Cadeirydd ei fod yn falch o glywed y cyflwyniadau hyn o’r diwedd, a gofynnodd a oedd

unrhyw gwestiynau.

12.1 Y Cyng Meredydd Williams: Dywedodd ei fod wedi bod yn gofyn am yr adroddiad hwn ers

dwy flynedd. Roedd yn credu bod Llywodraeth Cymru a Chyngor Gwynedd ar fai am nad

oedd ganddynt weledigaeth. Gofynnodd a oedd yr ADN yn mynd i ddatgelu pa dir fyddai ar

gael.

John Idris Jones: Mae 50 hectar ar gael. Rydym yn gweithio â’r ADA/CFP i ddatblygu’r tir.

Byddai’n braf gallu adeiladu ffatri yma yfory ond nid yw hynny’n bosibl.

12.2 Rory Trappe: Dywedodd fod safle Trawsfynydd yn gefnogol iawn i ddatblygiad SMR. Byddent

yn cael eu hadeiladu oddi ar y safle ac mae ganddynt oes o 60 mlynedd. Gallai’r safle

gynhyrchu hyd at 720 MW. Byddai llawer o fuddiannau’n cael eu gwireddu a byddai llawer o

swyddi gwerth uchel yn cael eu creu.

12.3 Y Cyng Tom Ellis: Dywedodd fod y sôn am ddatblygiad SMR yn addawol, ond roedd y cyfnod

aros tan y cychwyn posibl yn 2025 yn achos pryder gan fod pobl yn colli eu gwaith ac allan o

waith yn awr. Ychwanegodd fod cwmnïau wedi bod yn edrych ar y safle ond nad oedd dim

wedi digwydd.

Nia Swann Bowden: Rydym yn gweithio â datblygwyr , ond y gwir yw nad yw’r safle’n addas

iawn ar gyfer datblygwyr digidol, ac mae gwaith i’w wneud. Roeddent yn helpu cwmnïau i

edrych drwy eu cynllun busnes, ac roeddent yn sylweddoli wedyn bod angen iddynt hwythau

wneud rhagor o waith.

John Idris Jones: Ychwanegodd fod llawer o gwmnïau’n dangos diddordeb ar y dechrau am

eu bod yn gweld y label ‘ardal fenter’ ac yn dechrau meddwl bod arian ar gael ar eu cyfer.

Roedd rhai wedi dweud wrthynt y byddent yn dod ac yn sefydlu prosiect yn yr ardal pe

byddent yn cael £10m, ond nid yw hynny’n realistig.

12.4 Y Cyng Meredydd Williams: Pam nad yw Blaenau Ffestiniog yn cael ei ystyried fel safle

posibl?

Nia Swann Bowden: Mae hynny’n fater i Lywodraeth Cymru.

Page 20: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 10 | P a g e

12.5 Y Cyng John Richards: Pa gyfleoedd i ddatblygu sgiliau fydd ar gael mewn 10-15 mlynedd?

John Idris Jones: Bydd cyfleoedd i ddatblygu sgiliau yn ardal Gogledd Cymru gyda Wylfa

Newydd. Gellid hefyd cael llwybr clir gyda phobl sy’n cychwyn yn y coleg yn Nolgellau, yna

symud ymlaen i’r coleg yn Llangefni, a chael swydd yn Wylfa Newydd, ac yna efallai

dychwelyd i Drawsfynydd.

13. Adroddiad Horizon Nuclear Power - Richard Foxhall

Dechreuodd Richard Foxhall trwy egluro bod Wylfa Newydd ar hyn o bryd yng nghanol y broses

Asesiad Dyluniad Generig, a’r gobaith oedd y byddai hynny wedi’i gwblhau erbyn diwedd 2017.

Maent hefyd ar ganol cyflwyno ceisiadau am ganiatâd cynllunio ac maent yn gobeithio cael

Trwydded Safle Niwclear yn 2018.

Eglurodd y byddai’r cam ymgynghori nesaf - PAC2 – yn cael ei lansio’n gynnar yn 2016. Mae dros 100

o staff yn gweithio ar y safle ar hyn o bryd. Mae gwaith ymchwilio’r tir yn cael ei wneud ar hyn o

bryd i wneud yn siŵr nad oes dim yn y tir a allai achosi oedi difrifol yn y gwaith ymhen ychydig

flynyddoedd.

Gofynnwyd cwestiwn ynglŷn ag adroddiad a oedd wedi ymddangos yn y cyfryngau’n ddiweddar yn

ymwneud â ffawt ger y safle. Dywedodd Richard Foxhall mai mater i Cadw oedd hwn, a’i fod y tu

allan i ffiniau’r safle.

Byddai cynllun parcio a theithio’n cael ei gyflwyno pan fyddai’r gwaith adeiladu’n cychwyn, a dylai

cwmnïau a hoffai ddarparu’r gwasanaeth hwn gofrestru ar y wefan.

Byddai cynllun sgiliau a hyfforddi Horizon yn rhoi mwy o bwyslais ar hyrwyddo pynciau STEM, yn

hytrach na phynciau niwclear penodol, gan ei bod yn bwysig bod pobl yn deall yr hanfodion yn

gyntaf ac yna’n adeiladu ar hynny. Ychwanegodd fod disgwyl i gynllun prentisiaethau gychwyn ym

mis Medi 2016. Byddai 12 ymgeisydd llwyddiannus yn y garfan gyntaf. Byddai rhagor o wybodaeth ar

gael yn fuan.

13.1 Y Cyng Tom Ellis: Nododd y byddai tua 300 o staff allan o waith am fod safle gwreiddiol

Wylfa yn cau, a gofynnodd pa bryd y gellid dechrau cyflogi pobl i weithio ar brosiect Wylfa

Newydd.

Richard Foxhall :Mae Horizon yn gobeithio cyflwyno cais cynllunio erbyn Chwefror 2017.

Wedyn byddai’r Llywodraeth yn dychwelyd y cais ym mis Awst 2018. Os bydd y cais yn

llwyddiannus, byddai’r gwaith i glirio’r tir yn dechrau, a byddai’r gwaith adeiladu’n dilyn yn

2020, gyda disgwyl i weithrediadau gychwyn tua chanol y 2020au.

14. Unrhyw Fater Arall

Diolchodd y Cadeirydd i bawb am eu presenoldeb, a dywedodd ei fod wedi bod yn gyfarfod gwerth

chweil, a’i fod wedi ateb llawer o gwestiynau pwysig. Ychwanegodd ei fod ef ac Ifer Gwyn,

Page 21: TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER GROUP … · 2016-07-12 · Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 1 | P a g e MINUTES OF THE 24TH MEETING OF TRAWSFYNYDD SITE STAKEHOLDER

Trawsfynydd SSG Minutes 7 December 2015 11 | P a g e

Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri, wedi cael eu tywys o gwmpas y safle’n ddiweddar gan Martin

Moore. Roedd yn brofiad addysgiadol a defnyddiol, ac yn sicr yn werth chweil i weld y safonau uchel

ar y safle. Dywedodd efallai y gellid cyfuno’r cyfarfod nesaf gyda thaith o amgylch y safle i bwy

bynnag sydd â diddordeb.

15. Dyddiad ac amser y cyfarfod nesaf

6 Mehefin 2016. Bydd yr amser yn cael ei gadarnhau i ganiatáu ar gyfer y daith o amgylch y safle a’r

cyfarfod.

Daeth y cyfarfod i ben am 13.45pm.