Temporomandibularni zglobProf. dr Vesna Danilović

STOMATOLOŠKI FAKULTET UNIVERZITET U BEOGRADU

Temporomandibularni zglob

Artikulacija mandibule sa kranijumom i gornjim delom facijalnog skeleta ostvaruje se preko dva TMZ

Naziv je dobio po kostima koje ulaze u sastav

Spada u grupu diartroza/sinovijalnih zglobova

Spada u grupu sinovijalnih zglobova

Jedini sinovijalni zglob koji poseduje artikulacioni disk

Artikulaciona površina pokrivena je fibroznim tkivom umesto hijalinom hrskavicom

TM, akromioklavikularni,sternoklavikularni zglob

Delovi zgloba ŠEST GLAVNIH

KOMPONENTI

1.Condyil mandibulae 2. Fossa glenoidalis 3. kapsula 4. artikulacioni disk 5. ligamenti 6. m. pterygoideus

lat.

Condyl mandibulae Konveksna površina Sagitalnim grebenom podeljen na

medijalnu i lateralnu površinu Dužina 15-20mm, širina 8-12mm

Histološka gradja kondila Kondil se sastoji od

trabekularne kosti, pokrivene tankom kompaktom

Trabekule imaju radijalnu orijentaciju, polaze od vrata kondila i završavaju se pod pravim uglom u odnosu na kompaktu, što obezbedjuje maksimalnu mehaničku stabilnost

Kondilarni nastavak osificira enhondralnim putem ( iz sekundarne hrskavice)

Fossa articularis donja strana

skvamoznog dela temporalne kosti

središnji deo fose ulazi u sastav srednje kranijalne jame, u kome je smešten temporalni režanj velikog mozga

u trouglu je smešten medijalni pol kondila

Histološka gradja glenoidalne fose

Fosa se sastoji iz kompaktne kosti, a artikularna eminencija iz spongiozne.

Razvija se endezmalnim putem

Discus articularis Fibrozna ploča

bikonkavnog oblika, Smešten izmedju

zglobnih površina Pasivno pokretna

površina/ograničeni pokreti

Uloga: Obezbedjuje adaptaciju zglobnih površina jedna prema drugoj

Bez krvnih sudova i nerava

Ograničen reparativni potencijal

Diskus mladih osoba ima veliki broj fibroblasta, starenjem broj ćelija se smanjuje

Smanjenje otpornosti i rezilijencije

Histološka gradja artikularnog diska

Spoljašnja strana pokrivena debelim kolagenim vlaknima organizovanim u dve zone

Vlana spoljašnje zone postavljena su paralelno u dnosu na kost

Vlakna unutrašnje zone postavljena su pod pravim uglom u onosu na kost

Središnji deo bogat mezenhimalnim ćelijama / rezervne ćelije

Povećavaju otpornost na mehanički stres

Artikulaciona površina zgloba podeljena je na gornju i donju polovinu

Gornja polovina –translacioni pokreti

Donja površina – rotacioni pokreti

KAPSULAKapsula ima dva sloja: spoljašnji / fibrozni unutrašnji / sinovijalni.

Sinovijalna membrana ima dva sloja : intimu (ljuspaste ćelije, bez intercelularnih spojeva) i subintimu (rastresito vezivno tkivo sa kapilarima)

Intima pravi brojne izvrate, koji se ispravljaju tokom pokreta u zglobu

Dva tipa ćelija:Ćelije A – MPS, luče hijaluronanĆelije B – luče proteine sinovijalne tečnosti, bogate GrER, često se zovu i S (engl. secretory)

Sinovijalna tečnost – dijalizat krvne plazme.

Sadrži molekule poteina i mucina

Uloga u smanjenju trenja izmedju artikulacionih površina i ishrani fibroznog tkiva koje oblaže zglobne površine

LIGAMENTI Neelastične

strukture, sačinjene od debelih kolagenih vlakana

Osnovna uloga : ograničavanje pokreta u zglobu

TemporomandibulariSfenomandibularniStilomandibularmi