tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
![Page 1: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/1.jpg)
Tematyczne wyszukiwanie Tematyczne wyszukiwanie literatury literatury
w katalogu onlinew katalogu online
![Page 2: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/2.jpg)
Od czego rozpocząć poszukiwania?** Od Od sprecyzowania tematusprecyzowania tematu i i wyboru właściwego wyrażenia wyszukiwawczegowyboru właściwego wyrażenia wyszukiwawczego
((hasła przedmiotowe alfabetyczniehasła przedmiotowe alfabetycznie w wyszukiwaniu prostym, w wyszukiwaniu prostym, słowa z hasła słowa z hasła przedmiotowegoprzedmiotowego w wyszukiwaniu zaawansowanym). w wyszukiwaniu zaawansowanym).
* * Przy wyborze słów z hasła przedmiotowego w katalogu wyświetli się lista Przy wyborze słów z hasła przedmiotowego w katalogu wyświetli się lista tytułów publikacji, które w opisie rzeczowym zawierają poszukiwane hasło. tytułów publikacji, które w opisie rzeczowym zawierają poszukiwane hasło.
![Page 3: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/3.jpg)
Jak powinno wyglądać hasło wpisane do okna indeksu?
- Jan Paweł II (papież; 1920-2005)--konferencje.- Jan Paweł II (papież; 1920-2005)--konferencje.
- Język polski--historia--wydawnictwa dla młodzieży.- Język polski--historia--wydawnictwa dla młodzieży.
- Tatry (góry)--przewodniki.- Tatry (góry)--przewodniki.
- Stany Zjednoczone--2001 (Zamachy 11 września)--relacje osobiste.- Stany Zjednoczone--2001 (Zamachy 11 września)--relacje osobiste.
- Biblioteki publiczne--Polska--Łódź--historia.- Biblioteki publiczne--Polska--Łódź--historia.
- Prawo--informatyka--bibliografia.- Prawo--informatyka--bibliografia.
- Informatyka--prawo.- Informatyka--prawo.
- Innowacje--aspekt ekonomiczny--Kraje uprzemysłowione--1900-1945.- Innowacje--aspekt ekonomiczny--Kraje uprzemysłowione--1900-1945.
!! Jeśli chcesz prawidłowo sformułować temat oraz skrócić czas swoich Jeśli chcesz prawidłowo sformułować temat oraz skrócić czas swoich poszukiwań, poznaj reguły tworzenia haseł przedmiotowych.poszukiwań, poznaj reguły tworzenia haseł przedmiotowych.
![Page 4: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/4.jpg)
Z czego składa się hasło przedmiotowe?
* Hasło przedmiotowe składa się z:* Hasło przedmiotowe składa się z:- - tematu,tematu, który może należeć do różnych kategorii (osoby, dzieła autorskie i który może należeć do różnych kategorii (osoby, dzieła autorskie i anonimowe, instytucje, imprezy, wydarzenia, jednostki geograficzne, anonimowe, instytucje, imprezy, wydarzenia, jednostki geograficzne, dyscypliny naukowe, kierunki i prądy, procesy, jednostki abstrakcyjne, dyscypliny naukowe, kierunki i prądy, procesy, jednostki abstrakcyjne, stany...)stany...)- - określników,określników, które w odpowiednim szyku zapisujemy po temacie. które w odpowiednim szyku zapisujemy po temacie.
[temat]--[określnik rzeczowy]---[określnik geograficzny]--[określnik [temat]--[określnik rzeczowy]---[określnik geograficzny]--[określnik chronologiczny]--[określnik formy]chronologiczny]--[określnik formy]
Innowacje--aspekt ekonomiczny--Polska--1990- --Innowacje--aspekt ekonomiczny--Polska--1990- ----rozprawy akademickie.--rozprawy akademickie.
! ! W skład hasła nie muszą wchodzić wszystkie określniki, a kolejność ich W skład hasła nie muszą wchodzić wszystkie określniki, a kolejność ich użycia jest – prawie zawsze – taka sama.użycia jest – prawie zawsze – taka sama.
![Page 5: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/5.jpg)
Czego dotyczą wyjątki w szyku określników?
** Haseł z dziedziny literatury (określnik chronologiczny występuje przed Haseł z dziedziny literatury (określnik chronologiczny występuje przed rzeczowym):rzeczowym):- Literatura polska--- Literatura polska--18 w.--studia i nauczanie18 w.--studia i nauczanie--Polska.--Polska.- Język angielski--- Język angielski--1500-1700 (nowożytny)--przypadki.1500-1700 (nowożytny)--przypadki.- Poezja niemiecka--- Poezja niemiecka--19 w.--historia i krytyka.19 w.--historia i krytyka.
** Haseł z dziedziny sztuki (jw.):Haseł z dziedziny sztuki (jw.):- Kino--- Kino--1960-1990--historia i krytyka1960-1990--historia i krytyka..- Malarstwo--- Malarstwo--19 w.--kolekcje publiczne19 w.--kolekcje publiczne--Stany Zjednoczone--Nowy Jork.--Stany Zjednoczone--Nowy Jork.
** Niektórych haseł rozpoczynających się od nazwy geograficznej (określnik Niektórych haseł rozpoczynających się od nazwy geograficznej (określnik chronologiczny jest związany z wydarzeniami w danym kraju):chronologiczny jest związany z wydarzeniami w danym kraju):- - Polska--1981-1983 (Stan wojenny).Polska--1981-1983 (Stan wojenny).- - Francja--1789-1799 (Rewolucja)Francja--1789-1799 (Rewolucja)--przyczyny.--przyczyny.
![Page 6: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/6.jpg)
Czy dany rodzaj określnika może
powtarzać się w haśle? * W haśle przedmiotowym rozwiniętym stosuje się zwykle pojedyncze * W haśle przedmiotowym rozwiniętym stosuje się zwykle pojedyncze
określniki danego rodzaju. Dopuszcza się jednak użycie:określniki danego rodzaju. Dopuszcza się jednak użycie:
- dwóch określników geograficznych w jednym haśle- dwóch określników geograficznych w jednym haśle
Teatr--Teatr--Polska--PoznańPolska--Poznań--historia.--historia.
- dwóch określników rzeczowych w jednym haśle- dwóch określników rzeczowych w jednym haśle
Język polski--Język polski--podręczniki--historia i krytyka.podręczniki--historia i krytyka.
- dwóch określników formy w jednym haśle- dwóch określników formy w jednym haśle
Architekci--Architekci--biografie--słowniki rosyjskie.biografie--słowniki rosyjskie.
![Page 7: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/7.jpg)
Jak poradzić sobie z synonimami?
* * W tym celu używa się odsyłaczy całkowitych (zob.).W tym celu używa się odsyłaczy całkowitych (zob.).
- Język staropolski - Język staropolski zob.zob. Język polski--przed 1500. Język polski--przed 1500.- Lingwistyka - Lingwistyka zob.zob. Językoznawstwo. Językoznawstwo.- Psychologia dziecka - Psychologia dziecka zob.zob. Dzieci--psychologia. Dzieci--psychologia.- Głosowanie ludowe - Głosowanie ludowe zob.zob. Referendum. Referendum.- Życie pozagrobowe - Życie pozagrobowe zob.zob. Życie wieczne. Życie wieczne.- Życie po śmierci - Życie po śmierci zob.zob. Życie wieczne. Życie wieczne.
!! Obowiązuje Obowiązuje szyk porzeczownikowy,szyk porzeczownikowy, zgodny z szykiem występującym w zgodny z szykiem występującym w języku polskim pisanym. Dlatego szukamy: Literatura polska zamiast języku polskim pisanym. Dlatego szukamy: Literatura polska zamiast Polska literatura.Polska literatura.
!! Inną kolejność stosuje się w hasłach, które funkcjonują jako przyjęte Inną kolejność stosuje się w hasłach, które funkcjonują jako przyjęte wyrażenia czy nazwy: czarne Madonny, ciekłe kryształy, sztuczna wyrażenia czy nazwy: czarne Madonny, ciekłe kryształy, sztuczna inteligencja, czarne dziury (astronomia) itp.inteligencja, czarne dziury (astronomia) itp.
![Page 8: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/8.jpg)
Jak poradzić sobie z homonimami?
** Jednoznaczność zapewniają Jednoznaczność zapewniają dopowiedzeniadopowiedzenia – zapisywane w nawiasie po – zapisywane w nawiasie po temacie lub określniku chronologicznym.temacie lub określniku chronologicznym.
- Ja - Ja (filozofia). (filozofia). - Ja - Ja (psychologia)(psychologia)--w literaturze.--w literaturze.- Zamki - Zamki (architektura)(architektura)--konserwacja i restauracja--Polska----konserwacja i restauracja--Polska-- Poznań. Poznań.- Zamki - Zamki (ślusarstwo)(ślusarstwo)--normy.--normy.- Życie - Życie (biologia)(biologia)--wydawnictwa popularne.--wydawnictwa popularne.- Życie - Życie (filozofia)(filozofia)--starożytność.--starożytność.- Polska--1956 - Polska--1956 (Poznański Czerwiec)(Poznański Czerwiec)--źródła.--źródła.
!! Nie musisz znać konstrukcji gramatycznej haseł. Po wpisaniu słów np. Nie musisz znać konstrukcji gramatycznej haseł. Po wpisaniu słów np. Poznański Czerwiec, system odsyła do: Polska--1956 (Poznański Czerwiec).Poznański Czerwiec, system odsyła do: Polska--1956 (Poznański Czerwiec).
![Page 9: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/9.jpg)
Do czego służą odsyłacze uzupełniające?
** Poszerzają zakres poszukiwań, informują o hasłach skojarzonych.Poszerzają zakres poszukiwań, informują o hasłach skojarzonych.- Sztuka oratorska.- Sztuka oratorska.
zob. też:zob. też: Argumentacja. Argumentacja. Elokwencja polityczna.Elokwencja polityczna.Perswazja (retoryka).Perswazja (retoryka). Homiletyka. Homiletyka.Przemówienia.Przemówienia. Argumentacja (logika).Argumentacja (logika).Wysławianie.Wysławianie. Retoryka (prawo).Retoryka (prawo).
** Hasła skojarzone posiadają również swoje odsyłacze uzupełniające, np.: Hasła skojarzone posiadają również swoje odsyłacze uzupełniające, np.: - Argumentacja.- Argumentacja.
zob. też:zob. też: Debaty i spory.Debaty i spory. Retoryka.Retoryka.Logika.Logika. Rozumowanie.Rozumowanie.
Obrona słowna.Obrona słowna. Topika (filozofia).Topika (filozofia).
- Debaty i spory - Debaty i spory
zob. też:zob. też: Dyskusja, Dyskusja, Debaty wyborcze.Debaty wyborcze.Elokwencja. Elokwencja. Spory literackie.Spory literackie.
![Page 10: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/10.jpg)
Jak wpisać poszukiwane hasło do okna indeksu?
* Do oddzielenia tematu od określnika oraz poszczególnych określników służą * Do oddzielenia tematu od określnika oraz poszczególnych określników służą separatory (podwójne myślniki).separatory (podwójne myślniki).
[temat][temat]----[określnik rzeczowy][określnik rzeczowy]----[określnik geograficzny][określnik geograficzny]----[określnik [określnik chronologiczny]chronologiczny]----[określnik formy][określnik formy]
PsychologiaPsychologia----studia i nauczanie (akademickie)studia i nauczanie (akademickie)----Polska.Polska.Literatura polska--konkursy.Literatura polska--konkursy.
ChemiaChemia----podręczniki laboratoryjne.podręczniki laboratoryjne.
![Page 11: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/11.jpg)
Jak znaleźć powieść, tomik wierszy, komiks..., nie znając autora i tytułu
dzieła?* Poszukiwanie tekstów literackich rozpocznij od wpisania nazwy gatunku * Poszukiwanie tekstów literackich rozpocznij od wpisania nazwy gatunku
lub rodzaju literackiego oraz określających je przymiotników od nazwy lub rodzaju literackiego oraz określających je przymiotników od nazwy narodowości; temat można uzupełnić określnikami geograficznymi, narodowości; temat można uzupełnić określnikami geograficznymi, chronologicznymi i formy.chronologicznymi i formy.
Powieść szwajcarska w języku niemieckimPowieść szwajcarska w języku niemieckim--1945-1970.--1945-1970.Powieść historyczna angielskaPowieść historyczna angielska--1970- --tłumaczenia polskie.--1970- --tłumaczenia polskie.
Poezja polskaPoezja polska--1990- .--1990- . KomiksyKomiksy--Stany Zjednoczone--1990--tłumaczenia polskie.--Stany Zjednoczone--1990--tłumaczenia polskie.
Literatura francuskaLiteratura francuska---19 w.--antologie.---19 w.--antologie.
!! Określnik chronologiczny oznacza datę pierwszego wydania dzieła w Określnik chronologiczny oznacza datę pierwszego wydania dzieła w oryginale. Tekst będący przekładem zawiera w opisie określnik formy: oryginale. Tekst będący przekładem zawiera w opisie określnik formy: tłumaczenia (+ przymiotnik od nazwy języka).tłumaczenia (+ przymiotnik od nazwy języka).
![Page 12: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/12.jpg)
Czy można określić temat powieści, tomiku wierszy, komiksu...?
* Niektóre teksty literackie (zbiory tekstów) można znaleźć, wpisując * Niektóre teksty literackie (zbiory tekstów) można znaleźć, wpisując temat dzieła. temat dzieła.
Albert (św. ; d 1845-1916)Albert (św. ; d 1845-1916)--powieści dla młodzieży.--powieści dla młodzieży.Auschwitz (Polska ; obóz koncentracyjny)Auschwitz (Polska ; obóz koncentracyjny)--nowele.--nowele.GrzybyGrzyby--poezje.--poezje.Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)Jan Paweł II (papież ; 1920-2005)--komiksy.--komiksy.Katyń, Zbrodnia (1940)Katyń, Zbrodnia (1940)--sztuki teatralne.--sztuki teatralne.
! ! Teksty literackie na dany temat Teksty literackie na dany temat muszą muszą zawierać w opisie określnik zawierać w opisie określnik formy, będący nazwą gatunku (powieści, nowele, poezje, komiksy, sztuki formy, będący nazwą gatunku (powieści, nowele, poezje, komiksy, sztuki teatralne...) opisywanego dzieła.teatralne...) opisywanego dzieła.
![Page 13: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/13.jpg)
Jak znaleźć motywy literackie... w literaturze, sztuce, prasie...
* * Wystarczy do okna indeksu wpisać Wystarczy do okna indeksu wpisać temattemat (motyw literacki)(motyw literacki) wraz z wraz z określnikiem rzeczowymokreślnikiem rzeczowym: w literaturze, w sztuce, w prasie...: w literaturze, w sztuce, w prasie...
Miłość--w literaturze.Miłość--w literaturze. Samotność--w literaturze.Samotność--w literaturze.Człowiek--w sztuce.Człowiek--w sztuce. Lew--w sztuce.Lew--w sztuce.Polska--w prasie.Polska--w prasie. Boże Narodzenie---w prasie.Boże Narodzenie---w prasie.
* Aby odszukać dokumenty omawiające różne motywy, użyj haseł:* Aby odszukać dokumenty omawiające różne motywy, użyj haseł:Literatura polska--20 w.--Literatura polska--20 w.--tematy, motywy.tematy, motywy.Sztuka--Niemcy--Sztuka--Niemcy--tematy, motywy.tematy, motywy.Prasa kobieca polska--1900-1945---Prasa kobieca polska--1900-1945---tematy, motywy.tematy, motywy.
![Page 14: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/14.jpg)
Dla dociekliwych...
** Do wyszukiwania literatury na określony temat używa się Do wyszukiwania literatury na określony temat używa się języków języków informacyjno-wyszukiwawczych. informacyjno-wyszukiwawczych. W Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu oraz w bibliotekach sieci służy do W Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu oraz w bibliotekach sieci służy do tego celu tego celu język haseł przedmiotowych KABA (Katalogi Automatyczne Bibliotek język haseł przedmiotowych KABA (Katalogi Automatyczne Bibliotek Akademickich),Akademickich), zaprezentowany na slajdach. zaprezentowany na slajdach.
** Jest to język powstały w środowisku warszawskich bibliotekarzy w latach 90. Jest to język powstały w środowisku warszawskich bibliotekarzy w latach 90. XX w., oparty na wzorach zachodnich, dostosowany do polskich realiów XX w., oparty na wzorach zachodnich, dostosowany do polskich realiów językowych i kulturowych.językowych i kulturowych.
** Jeśli jesteś zainteresowany tworzeniem poszczególnych haseł przedmiotowych i Jeśli jesteś zainteresowany tworzeniem poszczególnych haseł przedmiotowych i chcesz poszerzyć swoje wiadomości na temat jhp KABA, zajrzyj na chcesz poszerzyć swoje wiadomości na temat jhp KABA, zajrzyj na stronę stronę NUKatuNUKatu (Narodowy Uniwersalny Katalog).(Narodowy Uniwersalny Katalog).
![Page 15: Tematyczne wyszukiwanie literatury w katalogu on-line](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081816/5455f110b1af9fb66e8b4c13/html5/thumbnails/15.jpg)
Dlaczego warto odwiedzić www NUKatu?
• Na stronie Na stronie NUKatu NUKatu można:można:- zapoznać się z kartoteką haseł wzorcowych (khw); hasła z tej - zapoznać się z kartoteką haseł wzorcowych (khw); hasła z tej kartoteki kartoteki
(tematy i określniki) tworzą jhp KABA;(tematy i określniki) tworzą jhp KABA;
- zapoznać się z rekordem hasła wzorcowego (rekord khw), - zapoznać się z rekordem hasła wzorcowego (rekord khw), dowiedzieć dowiedzieć się, jakie są: ekwiwalenty w języku angielskim się, jakie są: ekwiwalenty w języku angielskim i francuskim (pole i francuskim (pole 472), hasła skojarzone (pole 550); pochodzenie 472), hasła skojarzone (pole 550); pochodzenie utworzonego hasła (pole 670); utworzonego hasła (pole 670); noty stosowania hasła (pole 680);noty stosowania hasła (pole 680);
- wyszukiwać przez temat w języku francuskim i angielskim;- wyszukiwać przez temat w języku francuskim i angielskim;
- wyświetlając pełne opisy tytułów, dowiedzieć się, jakie biblioteki - wyświetlając pełne opisy tytułów, dowiedzieć się, jakie biblioteki w w kraju posiadają daną książkę (hiperłącze kieruje do katalogu kraju posiadają daną książkę (hiperłącze kieruje do katalogu konkretnej konkretnej biblioteki).biblioteki).
oprac. Justyna Łopaczyk (oprac. Justyna Łopaczyk (justynaljustynal@@amuamu..eduedu..plpl))